Adresa e redaksisë:Rr. Sami Frashëri,

Pallatet e Aviacionit, Nr. 4Tel: 04 272 565 • 068(9) 20 35 300

E-mail: info@gazeta-shqip.com

Viti II - Nr. 230 (520) E enjte, 23 gusht 2007 E përditshme e pavarur Çmimi 30 lekë, 1.5 euro

PER REKL AMA KONTAKTONI NE NUMRAT: 069 20 50 420 • FA X 04 272 567 • 069 20 50 458GAZETA SHQIP marketing@gazeta-shqip.com

Drejtor

Kryeredaktor

Zv/Kryeredaktor

BESNIK MYFTARI

BLEDAR ZAGANJORI

URIM BAJRAMIwww.gazeta-shqip.com

NE FAQEN 30

FUTBOLL

Shkëlqejnë lojtarët e rinj, Salihi hap serinë e golave

Prova e suksesshme e Bariç,Shqipëria 3 gola ndaj Maltës

Krijohet Qendra Albanologjike. Kryeministri: Ka si detyrë ekskluzive të rindërtojë nga e para dhe pa tendenca historinë tonë

Berisha: Të rishkruhet historiaKthehen sërish debatet për Luftën, periudhën e Enver Hoxhës dhe 28-29 Nëntorin

INTERVISTA

Meta: Qeveria, mëaktive për Kosovën

NE FAQEN 4

Në fokus

ZONA 31

Paloka: Shehipo ndihmon PS-në

NE FAQEN 3

AKUZA

Fullani: Bankat,jo transparente

NE FAQEN 5NE FAQEN 11

Bashkia kërkon t’i heqë kioskën

Ngujohetgazetashitësi:Do flijohemme familjen

PATOS

Korrupsioni ibërë me flatra

dhe transparencae pamundur

Mbaj mend që shumëvite më parë, ndërsabrenda Partisë Social-

iste po përpiqeshin të kurdisnin"urtë e butë" një stafetë kryemi-nistrore (kam përshtypjen sebëhej fjalë për periudhën postNano, d.m.th. para Majko) endërsa në KPD-në e kësaj...

MUSTAFA NANO

NE FAQEN 9

Sindroma evendit të vogël

Në Shqipëri, kur flitet përzhvillimin ekonomik esocial, kur analizohen

sukseset ose dështimet, kur har-tohen plane ose projekte perspe-ktive, në fjalorin e klasës politike,në opinionin shoqëror, por edhenë mendimin shkencor, ekzistonnë mënyrë shumë evidente eashtuquajtura "sindroma e ven-dit të vogël". Diferencat në zhvil-lim me vendet e tjera shumëshpesh kanë vetëm një justi-fikim: "E po, 3,5 milionë njerëz...

ADRIAN CIVICI

NE FAQEN 8

Raport mbikërkimine ministrit

Nga koha kur u zhduk dhenuk shfaqej më në jetënpublike të kryeqytetit

tonë të zhurmshëm e të pluhuro-sur keqas, këtu e dy javë më parë,pra një javë pas urdhrit (siç u foldhe dëgjua) të Kryeministrit përanulimin e lejeve të punonjësvetë administratës së lartë sh-tetërore, pos një njoftimi të pa-besueshëm që u shfaq në një tëpërditshme shqiptare se...

BAJRAM PEÇI

NE FAQEN 9

K ëshilli i Ministrave kamiratuar dje vendiminpër rishikimin e historisë

së Shqipërisë. Me propozim tëministrit të Arsimit, Genc Pollo,qeveria krijoi Qendrën e Studi-meve Albanologjike dhe engarkon atë të merret me rish-krimin e historisë jashtë tenden-cave ideologjike. Duke kërkuarrishikimin e historisë nga Qendrae Studimeve Albanologjike, e cilapërbëhet nga Instituti i His-torisë, që do të ketë të drejtënekskluzive për të shkruar his-torinë nga e para, kreu i qeverisëpremtoi se do të shtohen finan-cimet dhe investimet në këtëfushë. Sipas Kryeministrit Ber-isha, mund të jemi i vetmi vend icili akoma nuk e njeh historinë etij. "Disa njerëz mendojnë se nukna intereson historia jonë, për tëmos thënë edhe një herë tjetër seherë-herë edhe na turpëron, sig-urisht po t'i nxjerrësh gjërat jas-htë kontekstit të kohës mund...

Drejt fundit afatet e hetimit dhe gjykimit. Në 5 muaj, asnjë seancë gjyqësore

Aldo Bare, gjyq në shtëpiBanda e Lushnjës, zvarritje të qëllimshme të procesit

NE FAQEN 21

Grekët mbyllinsot doganënpër 6 orë: Dorregullojmëkompjuterët

Kapshticë, asnjë veprim përemigrantët deri në orën 16.00 “Ali Demi”, 62 orë

pa ujë të pijshëm

Banorët e lagjes "Ali Demi",që përfshin një pjesë tëmadhe të kryeqytetit,

kanë më shumë se 62 orë pa ufurnizuar me ujë. Në këtë zonë tëTiranës nuk ka vetëm një bllokpallatesh apo një pjesëz të lagjesme probleme të rrjetit, por egjithë zona. Megjithëse banorëte lagjes kanë bërë disa herë ...

NE FAQEN 24

NE FAQEN 2

NE FAQEN 6Foto: Malton DIBRA

SHQIP 2 E ENJTE, 23 GUSHT 2007P O L I T I K EVENDIMI IQEVERISE

Ministri i Arsimit i ka paraqiturkreut të qeverisë projektvendiminpër rishikimin e historisë

Sipas Kryeministrit Berisha, mundtë jemi i vetmi vend i cili akomanuk e njeh historinë e popullit të tij

Kreu i qeverisë kërkon që Institutii Historisë t'u thotë shqiptarëve tëvërtetën mbi të kaluarën e tyre

Berisha: Të rishikohet historiaQeveria krijon Qendrën e Studimeve Albanologjike për të shkruar historinë

ERJON AJAZI

Këshilli i Ministrave ka miratuar dje vendimin për rishikimin e historisë së Sh-

qipërisë. Me propozim të ministrittë Arsimit, Genc Pollo, qeveria kri-joi Qendrën e Studimeve Alban-ologjike dhe e ngarkon atë të mer-ret me rishkrimin e historisë jashtëtendencave ideologjike. Dukekërkuar rishikimin e historisë ngaQendra e Studimeve Alban-ologjike, e cila përbëhet nga Insti-tuti i Historisë, që do të ketë tëdrejtën ekskluzive për të shkruarhistorinë nga e para, kreu i qever-isë premtoi se do të shtohen finan-cimet dhe investimet në këtë fushë.Sipas Kryeministrit Berisha, mundtë jemi i vetmi vend i cili akoma nuke njeh historinë e tij. "Disa njerëzmendojnë se nuk na intereson his-toria jonë, për të mos thënë edhe njëherë tjetër se herë-herë edhe naturpëron, sigurisht po t'i nxjerrëshgjërat jashtë kontekstit të kohësmund të dalin ndryshe, por sh-qiptarët nuk kanë pse të mos evlerësojnë historinë e tyre, arritjet,` ndëshkimet, sukseset, disfatat nëmënyrë që ajo të bëhet gjithmonëe më shumë racionale", tha kreu iekzekutivit. Një sërë vendimesh tësjella nga Ministria eArsimit kanë pasur tëbëjnë me një pikë tëpërbashkët, siç ështëajo e reformës në insti-tucionet kërkimore tëAkademisë së Shken-cave. Sipas Berishës,kjo reformë ka pasurvetëm një synim krye-sor, fuqizimin, mbësh-tetjen dhe përsosjen eorganizimit të vep-rimtarisë së këtyre in-stitucioneve.

Qendra AlbanologjikePas vërejtjeve dhe pas sugjeri-

meve të marra nga personalitete tëshquara të vendit, qeveria krijonQendrën e Studimeve Alban-ologjike, e cila përbëhet nga disainstitute. Disa prej tyre janë Insti-tuti i Albanologjisë, Instituti i Arke-ologjisë, Instituti i Historisë etj. Kreui qeverisë pohoi se "uroj që Institu-ti i Historisë t'u thotë shqiptarëvetë vërtetën". Fjala e Berishës, nëfakt, i është referuar periudhës qënga instalimi i regjimit komunist tëEnver Hoxhës e deri më sot. Propo-zimi për ngritjen e kësaj qendre dhemë tepër për shkrimin e historisë nëmënyrë të detajuar, ka ardhur ngaMinistria e Arsimit. Gjithsesi, vlentë theksohet se një vendim i tillëpritet të krijojë debate ashtu si në

ambientet akademike edhe nëskenën politike. Për të gjitha këtovlen të theksohet ndarja e dypoleve kryesore politike për datëne çlirimit të Shqipërisë, ku e djathtafeston 28 Nëntorin dhe e majta 29Nëntorin. Kreu i Ekzekutivit, pasika vendosur miratimin e kësaj nis-

me, ka ngarkuar numrin një të Min-istrisë së Arsimit të ndjekë me vë-mendje këtë zhvillim. "Zoti min-istër, edhe sot e kësaj dite sh-qiptarët e kanë tabu historinë.Mendoj se është e domosdoshmeqë këtij instituti t'i kërkohet të bëjëhistori jashtë tendencioziteteve

ideologjike, pasi mund të jemi i vet-mi komb që akoma nuk mund tënjohim historinë tonë", tha Berisha.Bërja e historisë, gjithmonë e mëshumë racionale, ka qenë nëfokusin e djeshëm të vendimeve tëKëshillit të Ministrave. Instituttjetër që do të krijohet pranë kësaj

qendre do të jetë ai i kulturës pop-ullore dhe arteve. Sipas kryetarit tëKëshillit të Ministrave, kjo merr njëvlerë shumë të madhe. "Instituti iArkeologjisë është një tjetër institu-cion i rëndësishëm i kësaj qendre,e cila do të quhet Qendra e Studi-meve Albanologjike. Pra, këtu tak-

sohen burokracia, shtohet shken-ca, do të shtohen financimet e in-vestimet dhe ne duhet ta marrimme seriozitetin më të madh", tha ai.Sipas Berishës, Shqipëria dhe sh-qiptarët kanë një potencial të jash-tëzakonshëm në këto fusha, ashtusi në fushën e gjuhësisë.

EtapatBUXHETIDo të shtohenfinancimet dheinvestimet përInstitutin e Historisëdhe Qendrën eStudimeve Alban-ologjike për tëshkruar historinë

DEBATINjë vendim i tillëpritet të krijojëdebate ndërpolitikanë dhehistorianë, kukujtojmë betejën eopozitës dheshumicës për 28-29 Nëntorin

QENDRAQendra e Studi-meve Alban-ologjike do tëpërbëhet ngaInstituti i Arke-ologjisë, Historisë,Kulturës Popullore eArtit dhe Gjuhësisë

KËRKESA"Edhe sot e kësajdite shqiptarët ekanë tabu his-torinë. Këtij institutit'i kërkohet të bëjëhistori jashtëtendencioziteteveideologjike"

Partitë politike zgjedhin shtatorin për të filluar punën për reformat e rëndësishme të vendit

Bumçi: Presidenti, në kryetë komisionit të reformës

MAZHORANCA

Ish-ministri i Drejtësisë, AldoBumçi, ka reaguar dje ndaj reformës në drejtësi, e cila do të

ndërmerret në muajin shtator.Deputeti i PD-së, Bumçi, u shprehse Kuvendi ka rolin kryesor në re-formën në sistemin e drejtësisë."Kuvendi është forumi më i rëndë-sishëm, institucioni ku miratohenligjet, ndaj duhet të ketë një rolprimar për sa i takon realizimit tëreformës në sistemin e drejtësisë",tha Bumçi. Kërkesës së republi-kanëve për mospërzierjen e Presi-dentit të vendit në këtë proces,Bumçi iu përgjigj se "për sa i për-ket strukturimit të këtij sistemi, pordhe emërimet në të, ky është ele-ment që i takon në mënyrë kush-tetuese Presidentit". Demokratët,

me anë të reformës në drejtësi,synojnë kufizimin e mandatit tëProkurorit të Përgjithshëm dhegjithashtu edhe shkarkimin e

kryeprokurorit Sollaku. Men-jëherë pas zgjedhjes së Presiden-tit të Republikës, Bamir Topi,mazhoranca rimori kërkesën e saj

të kahershme për shkarkimin ekryeprokurorit Sollaku. E para qëe rikërkoi nisjen e procesit të sh-karkimit të kreut të organit tëakuzës, ishte kryeparlamentarjaJozefina Topalli, e cila u pasua ngadrejtues të rëndësishëm të PD-së,por edhe të partive aleate të sëdjathtës. Ndërsa partitë e spektrittë majtë, pas një heshtjeje që pa-soi zgjedhjen e kreut të ri të shtetit,kanë kundërshtuar sërish nismëne mazhorancës për shkarkimin ekryeprokurorit të republikës. I pariqë dha qëndrimin e tij kundër, ish-te kreu i PSD-së, Skënder Gjinushi,që u ndoq më pas nga kryetari iLSI-së, Ilir Meta. Në një intervistëtë dy ditëve më parë për gazetën"Shqip" nga konstitucionalisti injohur, Njazi Jaho, ky i fundit ushpreh se "hartimi i reformëszgjedhore duhet të jetë prioritet iKuvendit që në nisjen e punës sëtij në shtator". Sipas tij, Parlamen-ti nuk duhet ta marrë të lehtë sh-karkimin e Prokurorit të Përgjiths-hëm, Theodhori Sollaku. Kjo,sepse në Kushtetutë theksohetqartë se kreu i organit të akuzës katë njëjtin status me institucionet etjera kushtetuese në vend. Juristi injohur i bëri apel Kuvendit që tënisë menjëherë punën përhartimin e reformës zgjedhore. Si-pas Kushtetutës aktuale,Prokurori i Përgjithshëm mund tëshkarkohet nga Presidenti i Re-publikës, me propozim të Kuven-dit, për shkelje të Kushtetutësose për shkelje të rënda të ligjitgjatë ushtrimit të funksioneve tëtij, për paaftësi mendore a fizike,për akte e sjellje që diskretitojnërëndë pozitën dhe figurën eprokurorit. Ndërsa procedura eshkarkimit të tij është e njëjtë meatë të shkarkimit të anëtarëve tëorganeve kushtetuese.

Drejtësia ështëelement që i takonnë mënyrëkushtetuesePresidentit"

StatusiBerisha: Kosova të dëshmojë pjekuri në 120 ditë negociata

Berisha shkon në Tomor

Kryeministri Berisha merrpjesë në pelegrinazhin epërvitshëm të bektashinjve, qëorganizohet në nderim tëBaba Abaz Aliut, në majën emalit të Tomorit. Në këtë teqendodhet varri i Baba AbazAliut, një klerik bektashi, nëpërkujtim të të cilit ështëndërtuar ky vend kulti. Çdo vit,pelegrinë e besimtarë nga igjithë vendi vizitojnë Tomorinnga 20 deri në 25 gusht. Edhekëtë vit, dhjetëra mijëra vetëmorën pjesë në këtëpelegrinazh, ku i pranishëmishte edhe kreu i qeverisë. Ky ifundit kërkoi nga ministrat ekabinetit të tij që të bëhet njëstudim në këto zona të shenjtadhe gjatë kohës sëpelegrinazhit të mos mungojnëshërbimet cilësore për njerëzitqë vizitojnë këto vende.

FESTA

Kreu i qeverisë, Sali Berisha, kagarantuar se qeveria shqiptare

do të bëjë të gjitha përpjekjet qëçështja e Kosovës të marrë zgjidhjenpërfundimtare. Kryeministri Ber-isha ka takuar në Kryeministri krye-tarin e Partisë Liberale të Kosovës,Gjergj Dedaj. Ai vlerësoi rolin e Par-tisë Liberale të Kosovës dhe për-pjekjet e saj gjatë këtyre viteve përzgjidhjen e çështjes së statusit.Duke u shprehur se nuk ka rrugëtjetër, përveç pavarësisë, Kryemi-nistri Berisha theksoi se periudha120-ditore e negociatave është ven-dimtare dhe se klasa politike koso-vare duhet të dëshmojë pjekurinëdhe maturinë e saj. Gjithashtu,

Kryeministri u shpreh se mbështet qën-drimin e Grupit të Unitetit, se pavarësia eKosovës dhe moscenimi territorial i saj janëtë panegociueshme. Nga ana tjetër, kreu iPLK-së, Dedaj, falënderoi KryeministrinBerisha dhe shprehu besimin se qeveriado të luajë në të ardhmen rolin e saj të de-ritanishëm për zgjidhjen e çështjes së Ko-sovës. Dedaj u shpreh i bindur se zgjidhjapërfundimtare është pavarësia e Kosovës.Gjithashtu, për çështjen e statusit të Kos-ovës ka reaguar para dy ditësh edhe diplo-macia shqiptare, ku ministri i Jashtëm, Lul-zim Basha i "akuzuar" nga opozita dheparaardhësi i tij se po qëndrojnë në hesh-tje për çështjen e Kosovës, ka kundërsh-tuar variantin e ndarjes së Kosovës dhe kakërkuar shpalljen e pavarësisë së saj.

BERISHA"Periudha 120-ditore enegociataveështë ven-dimtare dhe seklasa politikekosovare duhettë dëshmojëpjekurinë dhematurinë e saj"

SHQIP 2

E ENJTE, 23 GUSHT 2007 SHQIP 3P O L I T I K E

Zona 31Në shtabin elektoral të PD-së, emra siEdmond Spaho, Blerim Çela dheMarjeta Zaçe. Paloka zgjedh sloganin

ZGJEDHJET EPJESESHME

Paloka: Shehi po ndihmon PS-nëKandidati i PD: Kryetari i LZHK-së po rrezikon karrierën e tij politike

ERJON AJAZI

Kandidati për deputet nëzonën 31, Edi Paloka, kareaguar me tone të ashpra

ndaj vendimit të pandryshueshëmtë kreut të LZHK-së për mostër-heqjen nga gara për këtë zonë. Pal-oka është shprehur se shkëputja eDashamir Shehit nga koalicioni idjathtë dhe dalja vetëm e tij në garërrezikon karrierën politike të kreuttë LZHK-së. "Dashamir Shehi për-faqëson një forcë politike, që mëshumë se aq vota sa ka marrë paradhe pas 3 korrikut të 2005-ës nukmund të marrë më 23 shtator", thaPaloka. Kandidati i PD-së për zonën31 është shprehur hapur seDashamir Shehi merr edhe votadjathtas, duke deklaruar se "vota,që edhe po u dha nga të djathtëtpër Shehin, duam s'duam shkonsi votë indirekte për Partinë Social-iste. Pra, unë mendoj se edhe ataqytetarë që do të donin të ishteDashi si deputet i tyre, por që janëvotues të PD-së dhe të së djathtësnuk mund të hedhin një votë qëmund të shkojë indirekt në favortë Partisë Socialiste". Sipas Pal-okës, Shehi kishte shans të ishtedeputet i sigurt në 2009-ën. "Dal-

ja vetëm e kreut të LZHK-së men-doj se rrezikon karrierën eDashamir Shehit. Ai e di rezultatine 2005-ës, kur ata menduan të dil-nin jashtë koalicionit të djathtë.Është një tregues i qartë besoj", thaai. Kandidati i PD-së është shpre-hur se LZHK-ja ka konkurruar

edhe herë të tjera në këtë zonë dhenuk ka fituar asnjëherë. "Kjo ësh-të normale, pasi ai përfaqëson njëforcë politike, që më shumë se aqnuk mund të marrë. Pra, mendojse më tepër kandidimi i Dashit iprish punë Dashit dhe askujttjetër", tha Paloka.

FushataKontakti me njerëzit do të jetë në

epiqendrën e fushatës elektorale tëdemokratëve. Zona 31 në Tiranëështë cilësuar gjithmonë si bastioni djathtë, por Paloka ka deklaruarse në këtë zonë shumë militantë tëPD-së kanë ngelur jo të kënaqur

nga kjo parti, pasi pritnin diçka mëshumë. Paloka ka premtuar se dot'i rregullojë marrëdhëniet e PD-sëme elektoratin e kësaj zone.

ShtabiDo ketë një ekip të përbërë nga

dy grupe, njëra do të jetë Kryesia ePD-së në këtë zonë dhe e dyta do

të jenë miqtë e Edi Palokës. "Kemitë bëjmë vetëm me një zonë elek-torale dhe do të jetë e angazhuargjithë PD-ja. Do të kem edhemiqtë e mi që nuk janë në struktu-rat e PD-së, por janë të majtë. Dukeqenë miqtë e mi, ata do të mëmbështesin mua", tha ai. Emratnë qendër të fushatës do të jenë:Edmond Spaho, Margarita Qirko,Blerim Çela, Natasha Shehu, Mar-jeta Zaçe, pra janë një numër imadh anëtarësh kryesish, të cilëtjanë banorë të kësaj zone. Pastajështë edhe vetë nëndega, kryetari së cilës është Arben Gjiku.

SloganiKryesia e PD-së ka diskutuar

gjithashtu edhe sloganin nëzgjedhjet e 23 shtatorit. Ideja e EdiPalokës ishte që nëse do të përdorejnjë slogan, ai do të jetë "Unë jamnjëri nga ju". "Do t'u drejtoheshaqytetarëve të zonës sime me këtëslogan dhe jo thjesht se jam banor ikësaj zone, por sepse jam njëri ngaju në të gjitha kuptimet, qoftë përproblemet që ata kanë, qoftë përmarrëdhëniet edhe me PD-në. Njëpjesë e tyre janë militantë të PD-sëdhe nuk kanë marrë atë që mendo-nin se do të merrnin; meritojnë tëmarrin më tepër", tha ai.

Votat që grumbulloi formacioni politik në betejën për zgjedhjet e 3 korrikut 2005

Beteja e shifrave dhe peshaelektorale e LZHK-së në zonën 31

Selia blu pritet të kërkojë ndihmën e Presidentit Topi

EKUILIBRAT

DARDAN MALAJ

Fushata zgjedhore për votimete 23 shtatorit në zonën numër

31 në Tiranë është njëkohësishtsfida e parë për kreun e shtetit,Bamir Topi. Ish-nënkryetari i Par-tisë Demokratike është njëkohë-sisht ish-deputet i kësaj zone zgjed-hore. Çka e bën të konsiderueshëmrolin e tij në elektoratin e djathtëqë përfshin kjo njësi. Topi do për-ballet me provën për të qenë ipaanshëm në garën elektorale përmandatin e deputetit.Njësoj siç duhet të trego-het i paanshëm edhe nëgarën brenda vetë sëdjathtës, mes PartisëDemokratike dheLëvizjes për Zhvillim Ko-mbëtar. Në zgjedhjet ekorrikut në listë figuro-nin 38472 zgjedhës,morën pjesë në votim48,24%. Vota të vlefshmeishin 18286, ndërsa 120të tjera u klasifikuan të pavlef-shme. Ndërsa në zgjedhjet lokaletë 18 shkurtit e majta arriti të diltefituese me kandidatin e LëvizjesSocialiste për Integrim, që fitoiminibashkinë numër nëntë.

RezultatetSipas të dhënave të Komisionit

Qendror të Zgjedhjeve, për proces-in e 3 korrikut 2005, kandidati iPartisë Demokratike, Bamir Topi,mori 9756 vota ose 53.35%. Kandi-dati i Partisë Bashkimi për tëDrejtat e Njeriut, Polikseni Bita,fitoi një numër prej 30 votash. Kan-didati i PSHS + PUK mori 25 vota.Votat e marra nga Topi ishin rezul-tat edhe i bashkëpunimit me ale-

atët e Partisë Demokratike. Ndër-sa Partia Socialiste arriti të marrë6100 vota ose 33,36%, kandidati iLëvizjes Socialiste për Integrim, IlirDashi, mori 1499 vota ose 8,20%.Kandidati i Partisë Agrare Ambien-taliste mori 306 vota ose 1,67%, porqë tanimë votat pritet të shkojnëmajtas, për shkak se kandidatiishte përfaqësues i socialistëve,që garonte në ngjyrat e PAA-së.Kandidati i socialdemokratëve

mori 113 vota, kandidati i PartisëDemokracia Sociale fitoi 53 votadhe kandidati i Partisë AleancaDemokratike mori 38 vota. Në to-tal e djathta rezulton me 9786vota, ndërsa të majtët, nëse mble-dhim votat e 3 korrikut, kanë arri-tur të sigurojnë në këtë zonë 8109vota.

LZHKLëvizja për Zhvillim Kombëtar

ka një rezultat konkret të përball-jes së saj me elektoratin e zonësnumër 31. Në zgjedhjet parlamen-

tare të 3 korrikut 2005, kyformacion kandidoiLedia Kashaun përballëBamir Topit. Ajo arriti tëfitojë në mazhoritar sikandidate një numërprej 283 votash, osendryshe 1,55%. VetëLëvizja për Zhvillim Ko-mbëtar si subjekt politiknë proporcional arriti tëgrumbullojë 939 vota,ose 5,12%. Në këto shi-fra, pesha elektorale e

LZHK-së nuk duket se do jetëshumë kërcënuese. Duke lënëmundësinë se kandidatura eDashamir Shehit do mund tëmbledhë vota më shumë se sa umblodhën në korrikun e vitit 2005.

Në total, e djathta rezultonme 9786 vota, ndërsa të

majtët, nëse mbledhimvotat e 3 korrikut, kanë

arritur të sigurojnë në këtëzonë 8109 vota

Topi do përballet me provënpër të qenë i paanshëm nëgarën elektorale. Ipaanshëm edhe në garënbrenda vetë së djathtës, mesPD-së dhe LZHK-së

"Vota, që edhe po udha nga të djathtët për

Shehin, duam s'duamshkon si votë indirektepër Partinë Socialiste"

"Shehi përfaqëson njëforcë politike, që mëshumë se aq vota sa kamarrë para dhe pas 3korrikut nuk mund të marrë"

Dashamir ShehiEdi Paloka

E ENJTE, 23 GUSHT 2007

SHQIP 4 E ENJTE, 23 GUSHT 2007P O L I T I K EDEBATI NESELINE ROZE

Diplomatët e qeverisjes socialiste, të larguar pas ardhjes së demokratëve në pushtet, nuk kanë gjetur hapësira

PS "harron" ish-ambasadorëtFtesa e munguar nga selia rozë për Zenelin, Çuçin, Ramën, Neshon e Vukajn

DARDAN MALAJ

Lidershipi i Partisë Socialisteduket se ka lënë jashtë lojederi më sot një pjesë të ish-

ambasadorëve të qeverisjes së saj.Të larguar nga misionet ku kryenindetyrën e diplomatit që pas 3 kor-rikut 2005, ata nuk i kanë gjeturhapësirat për t'u përfshirë në pro-jektin politik të partisë më të mad-he të majtë. I vetmi pozicion që uështë dhënë kohë më parë ishtestatusi i anëtarit të Komisionit përPolitikën e Jashtme pranë Asam-blesë Kombëtare. Duket ironike,por hapësirat e struk-turave partiake sërishnuk ofrojnë mëshumë se kaq për këtaintelektualë që shër-byen në misione dip-lomatike në vende tëndryshme.

AmbasadorëtShumica e drejtu-

ar nga Partia Demo-kratike sapo erdhi nëpushtet largoi njëpjesë të ambasa-dorëve që kishteemëruar Partia Social-iste dhe u cilësuanambasadorë politikë.Ndonëse një pjesë emirë e tyre mund tëcilësohen diplomatëkarriere, pasi kanëshërbyer për vite meradhë në ambasadattona në vendetperëndimore. Njëprej tyre është Leon-tiev Çuçi, i cili ka qenënë detyrën e ambas-adorit në Itali dhe mëpas në Zvicër. Kësajliste i bashkëngjitet Bashkim Zene-li, ish-ambasador në Gjermani dhesë fundi edhe në Greqi. Njëkohë-sisht Bashkim Rama, i cili para se tëlirohej nga detyra ushtrontedetyrën e përfaqësuesit të Sh-qipërisë në Kosovë. Të njëjtin fatpati edhe Agim Nesho që u liruanga detyra e ambasadorit të Sh-qipërisë në Organizatën e Kombevetë Bashkuara me seli në Amerikë.Fatos Tarifa u lirua nga detyra paspublikimit të një skandali, në të ci-lin u pretendua se ishte implikuar.Duke mos lënë jashtë listës as Sha-qir Vukajn, ish-ambasador në Çekidhe më pas në Rusi. Së fundi pritetqë t'i mbarojë mandati edheVladimir Prelajt, që aktualisht kry-en detyrën e ambasadorit të ven-dit tonë në Maqedoni.

HarresaQë pas kalimit në opozitë, so-

cialistët nuk duket të kenë pasurndonjë strategji të qartë për përf-shirjen e këtyre personaliteteve nëmjediset partiake. Duke shfrytë-zuar kështu faktin se ata janë liru-ar nga detyra që kryenin, çkamund edhe t'u shërbente si zgjer-im i kapaciteteve intelektuale nëradhët e partisë. Çuçi, Zeneli, Ne-sho, Tarifa, Vukaj etj., nuk u arrit qëtë angazhoheshin më shumë se saanëtarë të Komisionit të Politikëssë Jashtme pranë Asamblesë Ko-mbëtare. Komision që, për hir të sëvërtetës, nuk ka funksionuarpothuajse shumicën e kohës, çka ika bërë anëtarët inekzistentë. Fus-hata e rinovimit të strukturave tëlarta drejtuese që përfshiu social-istët, nuk pati gjithashtu nëfokusin e saj ish-ambasadorët.Ndonëse ishte mundësia opti-male, ata nuk u përfshinë në listëne anëtarëve të rinj të AsamblesëKombëtare, paçka se vend në këtëforum u gjet edhe për emra krejt tëpanjohur deri më sot. Në prag tëmbledhjes së radhës të AsamblesëKombëtare në fund të muajitgusht, e vetmja alternativë mbe-tet që këto personalitete të përfshi-hen sërish në Komisionin e Poli-tikës së Jashtme. Por, kjo strukturëduket se nuk shkon për shtat me

Bashkim Zeneli

Bashkim Zeneli kaqenë ambasador iShqipërisë nëGjermani dhe sëfundi ish-ambasador i vendittonë në vendinfqinj, Greqi

Shaqir Vukaj

Shaqir Vukaj ka qenëambasador iShqipërisë, nëRepublikën Çeke dhenë Rusi. Vukaj kaqenë ministër iMbrojtjes dhe ministëri Tregtisë ne Jashtë

Intervistë e kryetarit të LSI, Ilir Meta, dhënë radios BBC për çështjen e Kosovës

Meta: Qeveria më aktivepër çështjen e Kosovës

DEKLARATA

Kreu i LSI-së kërkon që qeveriadhe diplomacia të jenë më ak-

tive në mbrojtjen dhe afirmimin eplanit Ahtisari, si e vetmja zgjidhjepër Kosovën.

Zoti Meta, çfarë mendonipër shtyrjen e bisedimeveedhe për 120 ditë të tjera?

Mendoj se shtyrja e bisedimeveedhe për 120 ditë të tjera nuk ësh-të një element pozitiv. Megjithatë,mendoj se është një lëvizje e kup-tueshme, duke pasur në konsider-atë disa qëndrime të ndryshme tëderitanishme midis faktorëvekryesorë në Këshillin e Sigurimit,në lidhje me miratimin e një rezo-lute të re për Kosovën. Unë besojdhe dëshiroj, që kjo të jetë njëzgjidhje taktike, e cila synon mëshumë kohë për të arritur kompro-misin, ose më saktë një kompromisse si do të aplikohet paketa e Ahti-sarit. Pasi çdo devijim nga kjo pa-ketë, do të ishte taktikisht devijimnga parimet e shpallura të Grupittë Kontaktit dhe, sigurisht, që nukdo të sillte as zgjidhjen e statusit tëKosovës, as do të forconte stabili-tetin e rajonit tonë.

Por, në të vërtetë, z. Metaditët e fundit në qarqet dip-lomatike dhe politikëbërësendërkombëtare është për-mendur edhe ideja e një rish-ikimi apo një rishpërndarje-je të territoreve si një gjë jo epamundur, nëse Beogradidhe Prishtina do të binin da-

nga vetë ata që i kanë lëshuar si padashje opsione të tilla. Në këtë sit-uatë, unë mendoj se është tejet egabuar dhe e rrezikshme dalja ngapaketa Ahtisari. Synimi i treshesduhet të jetë gjetja e modalitetevepër aplikimin e këtij plani dhe jopërpjekja për të krijuar hapësira, tëcilat mund të provokojnë situatatepër të vjetra dhe të përsërituratragjikisht në rajonin e Ballkanit.

Qëndrimi zyrtar i Sh-qipërisë ka qenë dhe mbetetpavarësia e Kosovës dhe kyështë i vetmi opsion që du-het diskutuar, si dhe planiAhtisari është më i miri imundshëm. Megjithatë, siopozitë keni ndonjë rezervëpër qëndrimin zyrtar?

Ne kemi shprehur disa rezerva,të cilat kanë të bëjnë me një përg-jumje të diplomacisë sonë. Kanë tëbëjnë me një reagim të vonuar pikër-isht ndaj këtyre situatave, për tëcilat u fol pak javë më parë. Njëko-hësisht, si opozitë ne kemi kërkuarqë qeveria, diplomacia dhe Parla-menti të jenë më aktivë në mbrojtjendhe afirmimin e planit Ahtisari, si evetmja zgjidhje e mundshme qëgaranton stabilitet për Kosovën,Serbinë dhe për gjithë rajonin tonë.Në mendojmë se diplomacia jonëduhet të jetë shumë aktive, shumëdinamike, por njëkohësisht të gjithëduhet të jemi të përgatitur për tëgjitha zhvillimet e mundshme, të cilatmund të precipitojnë. Marrë nga BBC

kapacitetin e tyre dhe kontributinqë kanë dhënë në politikat e jash-tme të vendit tonë gjatë qeverisjestetëvjeçare të socialistëve. I vetmipërfaqësues i kësaj liste që arriti tëmerrte një post të rëndësishëmishte ish-ambasadori ynë në Bull-

gari, Fatmir Kumbaro. Ai, aktual-isht, mban detyrën e anëtarit tëKomisionit Qendror të Zgjedhjeve,i propozuar prej Partisë Socialistedhe i firmosur prej kreut të shtetit.

StatusiIsh-ambasadorët, pas largimit

të tyre nga detyra, nuk janë afruarpranë Ministrisë së Jashtme, si njëprej hapësirave që lejon statusi idiplomatit për të vazhduar usht-rimin e profesionit. Çka shtonmundësinë që ata të afroheshinme selinë rozë, në rast se do të kish-te një tentativë serioze prej kësajtë fundit për të bërë këtë veprim.

Socialistët nuk duket tëkenë pasur ndonjë

strategji të qartë përpërfshirjen e këtyre

personaliteteve

Agim Neshou lirua ngadetyra eambasadorittë Shqipërisënë Organiza-tën e Ko-mbeve tëBashkuarame seli nëAmerikë

Agim Nesho

SHQIP 4

kord për këtë mënyrëzgjidhjeje. Ju si e shikoni këtëopsion dhe a është i mundur?

Është për të ardhur keq, se nëperiudhën e parë të funksionimit tëtreshes, pra të Grupit të Kontaktit,kemi dëgjuar shumë pak referencandaj planit të Presidentit Ahtisaridhe madje ka pasur dhe ndonjëinsinuatë apo ndonjë lapsus diplo-matik për të dalë jashtë këtij planidhe jashtë parimeve të afirmuaranga Grupi i Kontaktit. Pikërisht, njënga këto gafa që ka ngjallur dhedebate ka qenë dhe ideja e ndarjessë Kosovës apo shkëmbimeve ter-ritoriale. Unë besoj se çdo devijimnga plani Ahtisari, i cili është njëinvestim i Kombeve të Bashkuara

dhe i gjithë fuqive ndërkombëtarepër gati dy vitesh për të arritur ko-mpromisin, plan i cili, sipas men-dimit tim, do i shërbente jo vetëmKosovës dhe Serbisë, por edhegjithë stabilitetit të rajonit tonë, dotë krijonte një precedent mjaft tërrezikshëm dhe mund ta kthenterajonin rreth 10 apo 12 vjet mbra-pa. Ne e dimë se çdo përpjekje përtë krijuar shtete etnikisht të pastra,çdo ide e cila synon shkëmbime ter-ritoresh në vend të parimeve tëdemokracisë dhe të integrimit, dotë ishte vrasëse për perspektivëndhe të ardhmen evropiane për ra-jonin tonë. Jo më kot kjo ka sjellëkundërshtime nga faktori ndërko-mbëtar, ka sjellë përgënjeshtrime

Leontiev Çuçi

Leontiev Çuçi kaqenë në detyrën eambasadorit tëShqipërisë nëItali dhe më paska ushtruar tënjëjtën detyrë nëZvicër

E ENJTE, 23 GUSHT 2007 SHQIP 5E K O N O M IINVESTIMETE HUAJA

Interesi

Britanikët, sytë nga biznesime pronat shqiptare

"Barrasford": Shkoni të investoni në tregun e pasurive shqiptare

“Shqipëria është njëmundësi e shkëlqyer qëunë besoj se nuk ka tëkrahasuar në tregun epronave sot për sot”

ERVIN QAFMOLLA

Agjencitë britanike të pasurive tëpaluajtshme kanë filluar tëshfaqin interes serioz për këtë

treg në vendin tonë. Në një nga faqete internetit, ku ofrohet informacion ispecializuar për këto firma, flitet meentuziazëm të theksuar për tregun etrojeve në Shqipëri.

Duke pasur të njëjtën vijë breg-detare si Mali i Zi dhe Kroacia dheduke u dergjur më pak se 100 kilo-metra nga bregu italian, Shqipëriaështë parë dikur me përparësi ngainvestitorë të ndryshëm, si rrjedhojëe fqinjëve të saj. Ndërsa vendi ështëprogramuar të integrohet me Bash-kimin Evropian dhe NATO-n, qindramilionë eurot që po investohen ngaBE-ja dhe çmimet e ulëta të trojeve,potenciali i Shqipërisë nuk është mënjë sekret. "Barrasford" dhe "Bird",firma britanike të pasurisë së palua-jtshme, të cilat ishin të parat që ek-sploruan tregun e pasurive të palu-ajtshme në Bullgari vite më parë,janë ndër të parat firma që e vlerë-sojnë potencialin e stërmadh të këtijtregu të ri. Robin Barrasford, drejtormenaxhues i "Barrasford" dhe "BirdWorldwide" thotë: "Shqipëria ështënjë mundësi e shkëlqyer që unëbesoj se nuk ka të krahasuar në tre-gun e pronave sot për sot. Si një ndëragjentët e parë që vlerësoi tregunbullgar, vite para bumit të këtyrekohëve të fundit, eksperienca jonëna thotë se Shqipëria do të përjetojëinvestime shumë të mëdha në vitetqë vijnë. Aq entuziastë jemi ne përkëtë treg të ri, saqë parashikojmë seinvestitorët e parë do t'i trefishojnëparatë e tyre në tre vjet". Shqipëriaka me bollëk se ç'të ofrojë, ngakryeqyteti i vendit Tirana, që zhvil-lohet me ritme marramendëse, tehija madhështore e malit të Dajtit,që dominon peizazhin rrethues, apoderi te porti historik i Vlorës. Aktual-isht, Tirana po thith investime tëshumta në infrastrukturë, me milio-na euro që po investohen nga Bash-kimi Evropian. Një aeroport i rindërkombëtar u hap këtë vit, dukepritur fluturime nga destinacione tëshumta nga e gjithë bota. Rrugë tëreja po ndërtohen, që lejojnëudhëtim më të shpejtë, kompleksebiznesi po zhvillohen dita-ditës,ndërsa lagje të tëra të reja po ndërto-hen në kryeqytet për të përmbush-ur nevojat e popullsisë në rritje përapartamente të reja.

Çfarë të huajt nuk dinë...Para se investitorët e huaj të vijnë

për t'u marrë me tregun e pasurivetë paluajtshme në Shqipëri, duhett'i bëjnë llogaritë mirë. Sipas njëraporti të Bankës Botërore, situatakaotike e pronësisë në Shqipëri, kashkaktuar probleme serioze me tre-gun e pasurive të paluajtshme.Çështjet kryesore që pengojnë këtëtreg janë kthim-kompensimi ipronave dhe procesi i legalizimeve.Të dyja këto procese kanë shkuar

kundër njëra-tjetrës deri më sot. Si-pas një përllogaritjeje me vlerë me-satare, të kryer nga vetë pronarët,kostoja e legalizimeve shkon në 6miliardë dollarë. Ndërsa plot 30 mil-iardë dollarë është fatura financiareqë i përkon zgjidhjes përfundimtaretë çështjes së pronave. Të paktën kjoështë shuma që Shoqata Pronësi meDrejtësi, nëpërmjet një deklaratezyrtare, pretendon se nevojitet qëkjo çështje të mbyllet një herë epërgjithmonë. Sipas përllogaritjes sëpronarëve, vetëm për kthimin dhekompensimin ndaj zotëve origjinalëtë trojeve apo ndërtesave të ndry-shme, nevojiten rreth 24 miliardëdollarë. Nga ana tjetër, zgjidhja eproblemit të legalizimit të ndërti-meve të paligjshme, llogaritet tëkushtojë rreth 6 miliardë dollarë. Kjobën që fatura e përfundimtare epronave në Shqipëri, të kapë shumënmarramendëse dhe krejtësisht të pa-përballueshme, prej 30 miliardë dol-larësh, shumë kjo e mbështeturpërgjithësisht edhe nga ekspertë tëpavarur. Në fakt, në një raport të

Bankës Botërore, thuhet se vlerashumë e lartë e tokës e bën të dy-shimtë suksesin e procesit të kthim-kompensimit të pronave, duke vlerë-suar rritjen e fortë të çmimit për metërkatror në qytet dhe të çmimit përtokën bujqësore. Sidoqoftë, në Ti-ranë vërehen edhe transaksionepronash, nga ku rezulton se 1 metërkatror është vlerësuar me 1500 apo2000 dollarë. Pronarët shprehen semënyra se si po kryhet procesi i le-galizimeve, në fakt po lejon hapë-sira për zvogëlimin e sipërfaqeve tëdisponueshme nëpërmjet ngritjessë më shumë ndërtesave ilegale,duke vështirësuar procesin ekthim-kompensimit të pronave.

Informaliteti në ndërtimSipas vlerësimeve të bazuara mbi

vrojtimet dhe studimet e Institutittë Statistikave, rezulton se nga viti1990 deri në 2005, janë ndërtuarrreth 130 mijë ndërtime të reja pri-vate, nga të cilat, 75000 në fshat dhe55000 në qytet. Nëse numri i këty-re ndërtimeve krahasohet menumrin e lejeve të ndërtimit dhënë

gjatë 15 vjetëve, duke llogarituredhe një realizim të lejeve në nive-lin 80% çdo vit, rezulton se infor-maliteti në zonat rurale, nëpërgjithësi vërtitet në nivelin 50%.Ndërsa në qytete, për shtëpitë nënivelin 30%, në një kohë që për pal-latet, ku problem është mungesa ehipotekës në masë dërrmuese, in-formaliteti paraqitet në nivelin50%. Sipas këtij rregulli, në zonatrurale llogariten rreth 37 mijëndërtesa pa leje, çka përkthehen nëpo aq familje dhe afërsisht po aqformularë të plotësuar. Për shtëpitënë qytet, ku informaliteti është nëmasën 30%, llogariten 15 mijë të til-la të palegalizuara, ndërsa për pal-latet përdoret një formulë tjetër.Llogariten 2500 ndërtesa të tilla sitë palegalizuara dhe për të mbër-ritur te familjet që kërkojnë të le-galizohen, ky numër shumëzohetme 5 kate, që është lartësia mesa-tare në Shqipëri dhe me 4 aparta-mente për kat, që është mesatarjae familjeve të vendosura në pallate.Rezultati është 50 mijë familje.

Huadhënia

Gjatë vitit 2007, Unioni iShoqërive të Kursim Kred-

itit ka dhënë 3500 kredi, me njëshumë totale prej 729.5 milionëlekësh për fermerët. Depozitatkanë arritur në 25.8 milionëlekë, ose dy herë më shumë senë vitin 2006. Krahas kërkesavepër kredi fillestare, ka pasurkërkesa edhe për rifinancim(252 kërkesa), me një vlerë to-tale prej 549.8 milionë lekësh.Unioni Shqiptar i Kursim Kred-itit (USHKK) është institucionmikrofinanciar i licencuar ngaBanka e Shqipërisë, që ka siobjektiv kreditimin e fermerëve.Ky Union e ka filluar aktivitetine tij duke u bazuar në eksperi-encën e projekteve të mik-rokredisë, të zbatuara që ngaviti 1992 dhe vepron në bash-këpunim me partnerë të tillësi: Banka Botërore, QeveriaZvicerane, Nisma e EvropësQendrore, FIDES, Rabobanketj. Që nga fillimi i aktivitetit ederi tani janë dhënë 76 krediaktive, kurse portofoli total ikredisë është 8.6 milionë USD.

Shoqëritë e kursim-kreditit, 3500 kredi

për fshatin

Guvernatori ka kërkuar publikimin në kohë të bilanceve nga ana e bankave të nivelit të dytë

Fullani akuzon bankatpër mungesë transparence

DEKLARATA

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Ardian Fullani, i ka

shigjetuar sërish bankat private,teksa u ka kërkuar atyre të trego-hen më transparente me publikundhe të plotësojnë brenda afatevedetyrimet ligjore që kanë ndaj sh-tetit. "Do të kërkoja që sistemibankar të rrisë më tej transpar-encën, veçanërisht në drejtim tëshpjegimit të thjeshtë dhe të sin-qertë të produkteve që bankatofrojnë, të komisioneve që ap-likojnë, pa harruar të përmendedhe publikimin në kohë dhe mecilësi të rezultateve financiare, si-pas detyrimeve ligjore," tha Ful-lani. Ai ka deklaruar se Banka eShqipërisë do të jetë rigoroze nëpërmbushjen e të gjitha detyri-meve që burojnë nga respektimi iligjeve dhe bazës rregullative,duke monitoruar nga afër të gjithëagjentët e sistemit bankar nëvend. Nuk janë të pakta rastet kurklientë që paraqiten për të marrëkredi pranë bankave të ndryshme,pasi e marrin këtë kredi nuk e kanëtë qartë se cila është norma e in-teresit që do të paguajnë. E njëjtagjë ndodh edhe me produkte tëtjera që ofrohen nga bankat enivelit të dytë. "Sado i gjerë e i

një element mjaft i rëndësishëmpër të gjithë sistemin bankar, ek-spertët thonë se në rastin ebankave qendrore ajo duhet tëpërbëjë një prioritet. Themeluesii indeksit të transparencës, Sil-vester Ejffinger thotë se një bankëqendrore që është më e hapurndaj publikut ka më shumë suk-ses në transmetimin e politikavemonetare që ndërmerr. "BankaQendrore duke u bërë më trans-parente i komunikon më lehtëmesazhet e saj bankave tregtare,tregut financiar, publikut apokujtdo që është i përfshirë në këtëproces. Në këtë mënyrë ajo mundtë ulë normat e interesit pa qenëe nevojshme të sakrifikojë objek-tivin e saj kryesor, atë të inflacion-it të ulët. Pra, aktualisht, është erëndësishme që bankat qen-drore të kuptojnë se transparen-ca sjell përfitime për to duke sjellënorma të ulëta interesi dhe infla-cion i ulët," tha Ejffinger.Vlerësimet e fundit e rendisinBankën e Shqipërisë krahasbankave qendrore të vendeve mëtë zhvilluara për sa i përket nivelittë transparencës, ndonëse nukndodh e njëjta gjë me bankat enivelit të dytë. K.Tomorri

KERKESA“Do të

kërkoja qësistemi

bankar tërrisë më tej

transpar-encën,

veçanërishtnë drejtim

tëshpjegimittë thjeshtë

dhe tësinqertë tëprodukteveqë bankat

ofrojnë”

qartë të jetë informacioni i dhënënga banka qendrore, efektet pozi-tive të transparencës nuk mund tëpërfitohen plotësisht, nëse ky in-formacion nuk interpretohet drejtnga agjentët ekonomikë. Kjo ësh-të veçanërisht e domosdoshme nëvendet me histori të shkurtër të

funksionimit të ekonomisë sëtregut, ku shkalla e përfshirjes sëpublikut në jetën ekonomike tëvendit është ende e ulët," vazhdoimë tej Fullani.

Transparenca ebankave qendroreNdonëse transparenca është

E ENJTE, 23 GUSHT 2007

SHQIP 6 E ENJTE, 23 GUSHT 2007A K T U A L I T E T

Banda e Lushnjës,gjyq nga salla në shtëpi

Prokuroria: Për 5 muaj nuk është bërë asnjë seancë gjyqësore

Nëse ekstradohen, Aldo Bare, Enver Dondollaku e Agur Musaku do gjykohen në masën "arrest shtëpie"

Afatet

SOKOL ÇOBO

Aldo e Bare dhe Enver Dondollaku, nëse ekstradohen nëShqipëri, rrezikojnë një

gjykim nën masën "arrest shtëpie".Megjithëse dosja për Bandën eLushnjës është dorëzuar nëgjykatë para pesë muajsh,ende nuk është realizuar as-një seancë gjyqësore, dukesjellë edhe mbarimin e afat-eve të hetimit për të pande-hurit. Burime nga akuza qen-drore thanë që nëse zgjasinprocedurat për të për ek-stradimin e Bares, Dondiol-lakut dhe Agur Musakut,atëherë të gjithë pjesëtarët ebandës famëkeqe do tëgjenden në shtëpi. Akuzaankohet për Ministrinë eDrejtësisë dhe atë të Jasht-me, të cilat nuk bash-këpunojnë për njoftimin e tëpandehurve të bandës. Sipasburimeve, për njoftimin e njëanëtari të bandës duhet me-satarisht një muaj, kohë e cilanuk i premton gjykatës eprokurorisë për të përfundu-ar gjykimin e bandës. Duketse operacionet e Ministrisë sëBrendshme për arrestimin eanëtarëve të bandës do të vijojnë,tashmë me ruajtjen e tyre nëpërbanesa. Por telashet nuk kanë tësosur për hetimin dhe gjykimin e tëashtuquajturës Banda e Lushnjës.Në një kohë që në Gjykatën e Kri-meve të Rënda po zhvillohen triprocese për këtë organizatë, në Ita-li dhe Turqi janë në procedurë ek-stradimi dy krerët e kësaj bande,ndërsa në prokurori vazhdojnë he-timet për disa episode të ngjarjevekriminale në Myzeqe, drejtësia pohas vështirësi në gjykim. Të gjithëgjyqtarët e Krimeve të Rënda e kanëgjykuar grupin e Aldo Bares. Mëso-het se një anëtar i gjykatës pogjykon për sekuestrimin e pasurisësë Aldo Bares, ndërsa një tjetër kagjykuar dosjen në Elbasan. Mandejnjë pesëshe gjyqtarësh ka dhënëdënimin për grupin e parë të kësajbande, dhe, sipas procedurave,nuk u lejohet që të gjykojnë anëtarëtë tjerë. Në proces gjykimi janë dydosje të ndara, përkatësisht e En-ver Boriçit e Ilir Stergut dhe e grupittë dytë të Bandës së Lushnjës epërberë nga gjashtë anëtarë. Gjyka-ta tha se në proceset janë adminis-truar disa prova dhe gjykohen ngai njëjti trup gjykues. Kjo gjykatëvendosi të mos i bashkojë dosjet esipërcituara. Sipas procedurave,

një trup gjykues nuk mund të he-tojë dy dosje për të njëjtët anëtarëtë bandës. Pritet që në fillim tëmuajit shtator trupi gjykues të japëdorëheqjen. I ndodhur në këtokushte, Këshilli i Lartë i Drejtësisë(KLD), pritet të urdhërojë disagjyqtarë nga gjykatat e rretheve për

të gjykuar Bandën e Lushnjës. Pesëmuaj më parë prokuroria dërgoi nëgjykatë dosjen e Aldo Bares. Sëbashku me të do të gjykohet edheEnver Dondollaku, i arrestuar,gjykuar dhe dënuar në Itali. Kjo ësh-të dosja e tretë e Bandës së Lushnjës,ndërsa më parë prokuroria ka dër-

guar për gjykim anëtarët e tjerë. Si-pas kërkesës për gjykim, në datë 7shkurt 2006 është regjistruar pro-cedimi penal ndaj Aldo Bares, (meemër të ndryshuar nga Alfred Shkur-ti), Arben Boriçi, Enver Boriçi, IlirStergu, Erion Cici, Afrim Hoxha, En-ver Dondollaku, Rexhep Gina etj.

ProceduratUshtarët e Bares, në vitin 2008 rifitojnë lirinëProcesi ndaj Bandës së Lushnjës po

has një vështirësi në gjykim. Pasperipecive gjatë hetimit, kur autoritetet edrejtësisë të Turqisë, Italisë e Greqisësollën me vonesë letër-porositë, tashmë radhaka kaluar në gjykatë. Përpesë muaj nuk është kry-er asnjë seancë gjyqë-sore, duke mbyllur afatete gjykimit. Sipas Kodit tëProcedurës Penale,gjykata ka të drejtë tëkërkojë që të pandehurite arrestuar të qëndrojnë për një vit në burggjatë procesit. Nëse procedurat burokra-tike zgjasin, atëherë me kalimin e 12muajve të arrestuarit gjykohen në masën"arrest shtëpie". Prokuroria thotë se si

moment i krijimit të organizatës së njo-hur si Banda e Lushnjës, ose Grupi i Al-fred Shkurtit, është vrasja dhe dhunimi ikufomës së Ramadan Shkurtit, vëllait të

Aldo Bares, në korrik tëvitit 1997, në qytetin eLushnjës. Kjo vrasje er-dhi si pasojë e përball-jes me bandën e Tur Da-jës. Pas vrasjes, AldoBare, me qëllim hakmar-rjen ndaj Dajës dhe bash-këpunëtorëve të tij, krijoibandën. Pjesëtarët e or-

ganizatës i drejtoheshin drejtuesit të tyreme nofka të tilla si: "i madhi", "profesori","kryetari" e të tjera. Akuza thotë se disipli-na e fortë dallohej qartë në momentetkur urdhrat e Bares nuk bëheshin dysh.

GJIROKASTËR

Policia asgjëson 500 rrënjë

Lunxhëriapërfshihet në

hartën e hashashitPolicia e Gjirokastrës ka as

gjësuar të martën për herëtë parë rreth 500 rrënjëhashash, të mbjellë në një par-celë "pa zot" në afërsi të fshatitErind të Lunxhërisë, duke epërfshirë kështu këtë zonë përherë të parë në hartën e zonavetë kultivimit të hashashit. Sipasburimeve të policisë, bëhet editur se specialistët e ZyrësRajonale e Luftës KundërDrogës në bashkëpunim mestrukturat e policisë kriminale tëKomisariatit të Policisë nëGjirokastër, mbështetur edhe nëdisa informacione të mbledhu-ra në rrugë operative, bënë tëmundur zbulimin e disa par-celave të mbjella me bimënarkotike, në afërsi të fshatitErind. Operacioni për eviden-timin, shkatërrimin dhe asgjë-simin e këtyre bimëve narkotikedhe kapjene autorëvetë mund-shëm tëmbjelljes sësaj nisi rrethorës 12 tëmesditës.Në vijim tëtij, në vendine quajturPërroi iVilave, jomë larg serreth 200m e t r ap o s h t ëkishës sëfshatit Erind, dhe rreth 800 me-tra larg fshatit, u evidentuan triparcela të mbjella me bimënarkotike të llojit Canabis Satti-va. Policia nuk arriti të zbulontepronësinë mbi këtë sipërfaqe tëkultivuar në këto parcela, pasi,sipas zëdhënësit të shtypit tëpolicisë, ato ishin hapur enkasdhe rishtas për të kultivuar këtëlloj të bimëve narkotike. Mëso-het se të tria parcelat ishin ven-dosur shumë afër njëra-tjetrësdhe gjendja e bimëve të preranga policët dhe të sekuestruaranga vetë ata ishte e mirë. Sipaszëdhënësit Gentian Mullai, "nëparcelën e parë ishin mbjellë355 rrënjë bimë Canabis Sat-tiva, të cilat varionin nga 170centimetra deri në 3 metra e20 centimetra. Në parcelën edytë, 55 rrënjë bimë narkotikeCanabis Sattiva, të cilat varion-in nga 120 centimetra deri në160 centimatra të larta. Në par-celën e tretë u gjetën 63 rrënjëCanabis Sattiva, të cilat varion-in nga 70 centimetra deri në 100centimetra të larta". Sipas poli-cisë, bimët e narkotike janë as-gjësuar në vend me anë të dje-gies dhe vetëm disa prej bimëveu morën me vete në cilësinë eprovës materiale. En.Se.

Liri Çepele dhe Xhevrie Zeka ishin shpallur në kërkim, nën akuzën e kultivimit të lëndëve narkotike

Arrestohen në Fier dy gra,kultivuan lëndë narkotike

DROGA

Dy gra janë arrestuar në qytetin e Fierit, nën akuzën e kultivimit tëlëndëve narkotike. Liri Çepele dhe Xhevrie Zeka ishin shpallur në

kërkim, ndërsa prangosja e tyre është realizuar menjëherë pas ardhjes sëtyre nga Greqia. Burime nga Policia e Fierit thanë dje se "Seksioni i anti-drogës arrestoi dy të kërkuara për kultivim të bimëve narkotike". Burimetthanë se arrestimi i tyre është kryer, pasi në nga fillimi i vitit 2005 Çepeledhe Zela rezultonin si të kërkuara prej autoriteteve policore fierake. Gjykatai kishte dënuar Liri Çepelen, aktual isht 62 vjeçe, dhe Xhevrie Zekën, 56vjeçe, me nga tre vjet heqje lirie. Gjykimi i tyre është bërë nën masën esigurisë "paraqitje e detyruar" në gjykatë. Por dy të moshuarat që janëgjykuar për veprën penale të kultivimit të bimëve narkotike pas nisjes sëgjykimit kanë vendosur t'i shpëtojnë policisë, me shpresën se do t'i bëninbisht dënimit, duke ikur drejt Greqisë, ku dhe kishin disa prej fëmijëve tëtyre. Në Greqi Çepele dhe Zekaj qëndrojnë për më shumë se 2 vjet, për tëardhur në orët e para të mëngjesit të djeshëm. Dy gratë janë cilësuar siautore të kultivimit të bimëve narkotike pas një kontrolli të ushtruar nëbanesat e tyre, ku janë gjetur rreth 10 rrënjë bimësh narkotike. M.Troka

RigjykimiGjykata i mohon lirinë 71-vjeçarit

Pretendimet për gjendjen e tij të keqe shëndetësorenuk e kanë ndihmuar Rahid Malajn të fitojë lirinë.

Dje ai është paraqitur përpara gjykatëses së gatshmenë Gjykatën e Faktit në kryeqytet, për të shqyrtuarkërkesën për revokim të masës së sigurisë, të marrë 20ditë më parë. 71-vjeçari, për të cilin në fillim të gushtitishte vendosur masa e sigurisë arrest në burg, kishtekërkuar një masë sigurie më të lehtë, për shkak tëgjendjes së tij shëndetësore, por argumentet e tij duketse nuk e kanë bindur gjykatësen e cila ka vendosur që aitë vazhdojë të qëndrojë në burg, deri në përfundim tëprocesit hetimor dhe atij gjyqësor.

Malaj është akuzuar për veprën penale të vrasjes nërrethana rënduese, të mbetur në tentativë. Ai, dukeqenë me punë roje në një pallat që po ndërtohej tekKthesa e Kamzës, nga firma "Mat-Sh.p.k", 20 ditë mëparë ka qëlluar me çifte mbi tre fëmijë të mitur, dukeplagosur rëndë në kokë njërin prej tyre. Flo.Se.

MasaLirohen adoleshentët, qëlluan 22-vjeçarin

Dy 15-vjeçarë janë lënë të lirë dje nga Gjykata e Shkallës së Parë në Tiranë, pasi për ta është caktuar

masa e sigurisë "Detyrim paraqitjeje". Alban Avdiajdhe Erald Hedaj, i pari banues në Vlorë dhe i dyti ban-ues në Tiranë, janë arrestuar nga shërbimet e policisëkriminale të Komisariatit Nr. 2 në kryeqytet, pasi dy-shohej se katër ditë më parë, rreth orës 21.30', në afërsitë rrugës "Vaso Pasha", kishin goditur gjatë një konf-likti për motive të dobëta, 22-vjeçarin Bledar Muçina,banues në Selitë të Vogël. Pas ngjarjes i plagosuri ish-te dërguar me urgjencë në Spitalin Ushtarak, por nukkishte paraqitur rrezik për jetën. Ne seancën edjeshme gjyqësore është caktuar që dy adoleshentëttë paraqiten një herë në javë në komisariatin e poli-cisë, deri në përfundim të procesit gjyqësor. Ata aku-zohen për veprën penale të "Plagosjes së rëndë medashje, në bashkëpunim", parashikuar në nenet 84dhe 25 të Kodit Penal. Flo.Se.

Duhen edhe 6 muaj qëanëtarët e bandës të

rifitojnë lirinë emunguar

SHQIP 8 E ENJTE, 23 GUSHT 2007O P I N I O N

Aduhet të konsiderohet si fa-talitet dhe pengesë në zhvil-lim, të qenit vend dhe popull ivogël?

Në Shqipëri, kur flitet për zhvilliminekonomik e social, kur analizohen suk-seset ose dështimet, kur hartohen planeose projekte perspektive, në fjalorin eklasës politike, në opinionin shoqëror,por edhe në mendimin shkencor, ekz-iston në mënyrë shumë evidente e ash-tuquajtura “sindroma e vendit të vogël”.Diferencat në zhvillim me vendet etjera shumë shpesh kanë vetëm një jus-tifikim: “E po, 3,5 milionë njerëz jemi,kaq janë mundësitë”. Po kështu, edhekur është fjala për sukseset ndeshet enjëjta logjikë: “Vërtet jemi shumë prapanë krahasim me Greqinë, Italinë,Francën, Spanjën, Çekinë ose Portu-galinë, por, po ta kthejmë pak kokënmbrapa dhe të shohim se sa kemi ndry-shuar që nga 1992, rezultatet janë të duk-shme”, “ato janë vende të mëdha dhe zh-villohen më shpejt” etj.

Në literaturën ekonomike dhe de-batet e sotme bashkëkohore kjo mënyrëtë arsyetuari për zhvillimin ose moszh-villimin konsiderohet pjesë e asaj qëcilësohet si psikologjia dhe mentaliteti izhvillimit të çdo vendi, populli a territoritë caktuar. Natyrisht, kur është fjala përtë specifikuar faktorët e zhvillimit, teor-itë, arsyetimet dhe eksperiencat janë tëshumta. Ato variojnë që nga konceptete “determinizmit gjeografik”, “predestina-cionit historik”, “cilësisë së kapitalit social,institucional e politik”... e deri te “avan-tazhet krahasuese”, “avantazhet konkur-ruese”, “mirëqeverisja” etj. Por ekspertëte kësaj fushe evidentojnë dhe një ele-ment shumë të rëndësishëm, “sin-dromën e të qenit vend i vogël ose vend imadh”, e cila reflektohet në “ambiciet nëvendosjen e objektivave të zhvillimit”, sidhe “në nocionet dhe konceptetfrenuese e justifikuese kur është fjalapër hapa të vegjël drejt progresit”. Menjë fjalë, kjo konsiderohet si “sindromae vendit ose e popullit të vogël a të madh”.

Eksperienca botërore është e mbush-ur me shumë shembuj ku dominojnëfaktet se vende të mëdha a relativishttë mëdha, si SHBA-ja, Gjermania,Japonia, Franca, Italia, Spanja, Kanada-ja, Australia, Anglia, Suedia, Norvegjia,Polonia, Argjentina etj., si pasojë edhe esindromës së vendit të madh, kanë qenëdhe janë shumë ambiciozë e kërkues nësasinë dhe cilësinë e objektivave të tyretë zhvillimit, janë shumë kërkues e kri-tikë ndaj klasave politike dhe institu-cioneve të tyre publike, ndaj institu-cioneve shkencore dhe akademike etj.

Atëherë, a duhet të konsiderohet sifatalitet dhe pengesë në zhvillim tëqenit vend dhe popull i vogël? A duhenreduktuar dhe ridimensionuar ambici-

et dhe objektivat e zhvillimit ekonomike social në përputhje me madhësinë eterritorit dhe popullsisë? A duhen pran-uar justifikimet e politikës dhe institu-cioneve publike se “kaq janë mundësitëtona”, ose apatia dhe mungesa e opti-mizmit te shumë njerëz që i mundon dhei sundon psikologjia e frenimit dhe e pre-tendimeve minimaliste kur është fjalapër të vlerësuar ose kërkuar një zhvillimmë dinamik e cilësor të vendit. Natyrishtqë jo!

Zhvillimet e fundit të shekullit XXdhe në këtë fillimshekulli XXI po dësh-mojnë për një tendencë dhe realitet tëri. Në këtë botë të globalizuar, memundësi të jashtëzakonshme komuni-kimi, shkëmbimesh tregtare, informa-cioni e transferimi njohurish lehtësishttë realizueshme, mundësisë për të ofru-ar shërbime cilësore pa limit distanceose gjuhe etj., mundësitë për zhvillimjanë pa fund. Nocioni i masës dhevëllimit të territorit dhe popullsisë pozëvendësohet gradualisht me nocionine cilësisë dhe inteligjencës në hartimine politikave të rritjes dhe zhvillimit, ko-mpromiseve të mëdha politike e sociale,performancën e institucioneve, opti-mizmin dhe besimin e qëndrueshëm nëarritjen e rezultateve, cilësinë e ar-simimit, etj.

Kjo ka bërë që vende të vogla, qoftësi territor, qoftë si popullsi ta thyejnëmitin e të mëdhenjve, bile dhe t’ikalojnë ata në shumë tregues të zhvil-limit ekonomik e social. Singapori, Taj-vani, Koreja e Jugut, Kili, Zelanda e Reetj., të ashtuquajturit “tigra” ose “drag-onj” të Azisë e Amerikës Latine, me re-zultatet e tyre spektakolare dëshmuanse sindroma e vendit të vogël mund tëtejkalohej me sukses. Por, edhe nëse neshqiptarëve, vende të tilla na duken largdhe shumë të ndryshëm në realitetethistoriko-politike e sociale, “tigratekonomikë” kanë filluar të shfaqen dhenë Evropë, në vende që nuk dallojnëshumë nga ne si për afërsinë gjeografikeashtu dhe për trajektoren ekonomiko-politike e sociale të shekullit të XX-të.

Në literaturën e specializuar ose nëfjalorin e shumë institucionevendërkombëtare të zhvillimit tashmëgjen rëndom cilësime të tilla si “tigriceltik” kur është fjala për Republikën eIrlandës, “tigri i tatrave” kur flitet përSllovakinë, “dragoi i Balltikut” kur flitetpër Lituaninë, “puma e Evropës Qen-drore” kur flitet për Republikën Çeke,“tigri slloven” kur flitet për Slloveninëetj. E pra, janë vende me 2, 3 deri 6 mil-ionë banorë dhe 20, 30 apo 50 mijë km2që këto 10-15 vitet e fundit kanë arriturrezultate spektakolare në zhvillimin etyre ekonomik e social. T’i analizosh tëgjithë është e vështirë dhe kërkonshumë vend e kohë, por të japësh nëmënyrë të sintetizuar eksperiencën eIrlandës apo “tigrit celtik”, është njëmënyrë e mirë për të dëshmuar se simund të zhvillohet një vend i vogël.

Kur je i vogël është mirë tëjesh sa më inteligjent“Kur je i vogël, është mirë të jesh sa më

inteligjent”, kjo është shprehja qe irlan-dezët e kanë shumë për zemër dhe qëshpreh më së miri psikologjinë dhe filo-zofinë e zhvillimit që mbretëron aktual-isht në Irlandë. E cilësuar tashmë prejmë shumë se 8-10 vjetësh si “tigri celt-ik”, me një popullsi aktuale prej 3,8 mil-ion banorësh, Irlanda vlerësohet ngaspecialistët si “nxënësi më i dalluar iekonomisë evropiane”. Profili i saj historik

tikat e politikave dhe masave proteksion-iste”, që adoptoi si filozofi sunduese qën-drimin se “konkurrenca e produkteve tëhuaja në tregun tënd të brendshëm, mëshumë se sa dëmtuese për ekonominëvendase është e favorshme përpërmirësimet teknologjike dhe rritjen eperformancës së saj për ta përballuarkëtë konkurrencë duke garantuar kësh-tu një nivel të lartë produktiviteti në pe-riudha afatgjata”. Kryeministrat dheministrat e ekonomisë dhe tregtisë nëIrlandë e kanë përsëritur shumë herërefrenin e politikave të tyre se “kërkesapër politika proteksioniste mund të in-spirohet nga dëshira për mbrojtjen etregut të vogël të brendshëm, por ajo pen-gon ekonominë dhe eksportet irlandeze qëtë kenë akses në ekonominë dhe tregjetbotërore”. Problemet e konkurrencës nëtregun tënd të brendshëm mund tëzgjidhen me sukses duke favorizuar ek-sportet, dhe Irlanda shquhet për politi-ka të suksesshme në favor të eksporteveduke arritur që në vitet 2004-2005 tëketë një vlerë eksportesh të barabartëme 90% të PBB-së së saj. (Thjesht përkrahasim, Shqipëria aktualisht ka njëvlerë eksportesh të barabartë me 6-7 tëPBB-së së saj).

Politika ekonomike dhe industrialeirlandeze është bërë sot sinonim i “favor-izimit të qarkullimit të lirë të investimevetë huaja dhe atyre private”. Pas abrogim-it të Control of Manufactures Act, Irlandaaplikoi një politikë industriale shumëliberale në raport me investimet e hua-ja. Ky zhvillim, përveç hapjes totale ndajIHD (investimeve të huaja direkte); sëpari, u shoqërua me një efikasitet të sh-këlqyer administrativ të institucionevepublike në trajtimin e kërkesave dheplotësimin e kritereve të kapitalit tëhuaj; së dyti, u kompletua me një paketëtë plotë nxitësish e favorizuesish fiskalë;së treti, u hoqën të gjitha kufizimet përtransferimin dhe nxjerrjen jashtëIrlandës së fitimeve të firmave dhendërmarrjeve të huaja; së katërti, u fa-vorizuan në mënyrë speciale ato firma ekompani të huaja që investonin nëzonat periferike apo të varfra të Irland-ës. Një element tjetër mjaft i rëndë-sishëm ishin dhe politikat shumë të ori-entuara në favor të përmirësimit dhe ko-mpletimit të infrastrukturave të trans-portit dhe komunikimit ndërmjetIrlandës dhe vendeve të tjera, si dheadoptimi i një situate stabël afatgjatë nëlidhje me rregullat juridike dhe admin-istrative në lidhje me investimet e hua-ja dhe biznesin vendas.

Një vend të veçantë në suksesinirlandez zë dhe politika e saj arsimore.Që prej viteve ‘70-të, prioritet i poli-tikave arsimore ka qenë vazhdimishtcilësia e arsimit të mesëm dhe atij uni-versitar me objektiv kryesor “nxjerrjen etë rinjve sa më të arsimuar e cilësorë nëprofesionet e tyre”. Analiza e buxhetevepublike dhe përparësive të qeveriveirlandeze tregon qartë se sa i rëndë-sishëm konsiderohet nga qeveritë dheshoqëria irlandeze arsimi i të rinjve dhecilësia e universiteteve. Sipas statis-tikave ndërkombëtare të nivelit të ko-mpetencave, performanca e studentëveirlandezë është sot më e lartë se ajo estudentëve kanadezë, spanjollë, por-tugezë, holandezë, belgë, italianë, rusëetj. Programet universitare irlandeze fa-vorizojnë kurse cilësore të përqendru-ara dhe thellësisht aplikative të cilat i kr-ijojnë mundësi studentëve që të ingra-nohen shumë shpejt në tregun e punës

dhe të jenë shumë të kërkuar edhe ngafirmat e bizneset e huaja që operojnë nëIrlandë. Pikërisht për këtë arsye, Irlan-da evidentohet dhe si një nga vendet meemigracionin më të vogël të personavete kualifikuar nga vendi apo siç quhetndryshe “largimi i trurit”.

Në fillim të viteve ‘90-të, filozofë, so-ciologë e ekonomistë të shquar filluantë flisnin gjithnjë e më shumë për efika-sitetin në zhvillimin ekonomik e socialqë mund të ketë një shoqëri e caktuarnë rast se të gjithë elementet e kapitalithuman “gjejnë gjuhën e përbashkët dhekoordinohen ndërmjet tyre”, dukepërkufizuar kështu një nocion të ri, atëtë “kapitalit social” dhe duke e vënëkëtë nocion në qendër të analizave tënivelit të zhvillimit ekonomik e finan-ciar të vendeve e popujve të ndryshëm.Shembulli më tipik që ofrohet nëpërgjigje të pohimit se “kapitali socialështë një forcë e vërtetë zhvillimi” ështëai i krahasimit të ecurisë së Irlandësdhe Portugalisë. Në vitin 1990, Irlandaishte në të njëjtin nivel me Portugalinëpër sa u përket treguesve kryesore mak-roekonomikë e në mënyrë të veçantëtreguesit të Prodhimit të BrendshëmBruto për banor (PBB/banor), por 16vjet më vonë Irlanda rezulton të ketëecur shumë më shpejt se Portugaliaduke krijuar një distancë të kon-siderueshme ndërkohë që të dy vendetkishin pasur të njëjtën shkallë përfiti-mi në terma financiarë nga fondetstrukturore evropiane.

Sipas analisteve evropiane të zhvil-limit, diferenca «mund të shpjegohetpothuajse tërësisht me efektin pozitivtë kapitalit social (besim i lartë ndërm-jet industrisë dhe bankave, ndërmjetqytetarëve dhe institucioneve, respe-ktim i kompetencave ndërmjet push-teteve, interes i lartë publik e pjesëmar-rje aktive qytetare në problemet e zh-villimit etj.) dhe kapitalit human (ka-paciteti i lartë novator i biznesit dhefutja masive e teknologjive të reja në tëgjitha fushat dhe aktivitetet, financimime prioritet i ekonomisë së dijes dheinformacionit, zhvillimi i kërkimit dhecilësi e lartë e universiteteve etj.).

Në përfundim, e gjithë eksperiencapozitive irlandeze mund të përmblid-het në atë që analistët e kanë eviden-tuar si “leksioni i leksioneve për njëvend të vogël por inteligjent dhe am-bicioz”: “dhënia e provave për ven-dosmëri të palëkundur në dëshirën përzhvillim, respektimi në mënyrë kon-stante i objektivave prioritarë dhe poli-tikave afatgjata, sidomos i atyre struk-turore, durimi i nevojshëm i popullsisëdhe politikës për t’i pasur në mënyrë samë normale dhe të qëndrueshme rezu-ltatet e pritura, serioziteti dhe profe-sionalizmi i klasës politike në trajtimine çështjeve të zhvillimit, pranimi ngaana e saj e çdo lloj marrëveshjeje dhekompromisi politik e social në emër tëzhvillimit të vendit”. Horizonti i poli-tikave të suksesshme irlandeze dhe ifryteve të tyre i kalon ndjeshëm man-datet elektorale të forcave të ndryshmepolitike në vend.

* Rektor i UniversitetitEvropian të Tiranës

SINDROMA E VENDIT TE VOGEL

Nocioni i efekteve të

madhësisë së territorit

dhe popullsisë në

zhvillim po

zëvendësohet me

cilësinë dhe

inteligjencën në hartimin

e politikave të zhvillimit,

kompromiset e mëdha

politike e sociale,

performancën e

institucioneve,

optimizmin dhe besimin

e qëndrueshëm në

arritjen e rezultateve,

cilësinë e arsimimit, etj

rural e bujqësor, historia e mbushur meemigracion konstant të popullsisë së saj,konfliktet e brendshme politike etj.,tashmë i përkasin historisë dhe konsid-erohen të kapërcyera krejtësisht. Qëprej 15 vjetësh Irlanda ka një rritjeekonomike konstante që varion në shi-frat impresionuese të 6-8%, përqindjene papunësisë më të vogël në Evropë dhenjë buxhet publik krejtësisht të balanc-uar. Irlandezët kanë tashmë një niveljetese real më të lartë se Anglia dhenjëkohësisht më të lartë se sa mesatarjaevropiane. Produktiviteti dhe rendi-menti i punës së një të punësuari nëIrlandë është nga më të lartët në Evropëdhe trendet e ecurisë së saj tregojnë përnjë afrim të shpejtë të saj me indikatorëtanalogë të SHBA-së.

Ekspertët e zhvillimit në tërësinë efaktorëve pozitivë evidentojnë si më tërëndësishëm “thithjen masive të inves-timeve të huaja direkte, tërheqjen emjaft firmave e bizneseve nga më per-formantet dhe më të rëndësishme tëbotës…..sistemin fiskal nga më tëthjeshtët dhe më të ulët në botë nëraport me investimet e huaja direkte nëveçanti por dhe për çdo lloj investimiprivat në përgjithësi…..dhe një tregpune nga më fleksibël në botë…”. Por,për irlandezët më të rëndësishme sekëta faktorë është “energjia, besimi dheoptimizmi i popullsisë”. Strategjia apo“inteligjenca irlandeze” mbështetet qëprej 18-20 vitesh në katër elementethemelore:

(1) politika tregtare; (2) politika in-dustriale; (3) politika fiskale, dhe (4)politika arsimore ose edukuese.

Që në fillim të viteve ‘90 Irlandaspikati si vend “që favorizonte maksimal-isht politikat liberale të hapjes së tregjeve,që braktisi shpejt mentalitetin dhe prak-

Në Shqipëri, kur flitet për zhvillimin ekonomik e social, kur analizohen sukseset ose dështimet, kurhartohen plane ose projekte perspektive, në fjalorin e klasës politike, në opinionin shoqëror, poredhe në mendimin shkencor, ekziston në mënyrë shumë evidente e ashtuquajtura “sindroma e vendittë vogël”. Diferencat në zhvillim me vendet e tjera shumë shpesh kanë vetëm një justifikim: “E po, 3,5milionë njerëz jemi, kaq janë mundësitë”. Po kështu, edhe kur është fjala për sukseset ndeshet enjëjta logjikë: “Vërtet jemi shumë prapa në krahasim me Greqinë, Italinë, Francën, Spanjën, Çekinëose Portugalinë, por, po ta kthejmë pak kokën mbrapa dhe të shohim se sa kemi ndryshuar që nga1992, rezultatet janë të dukshme”, “ato janë vende të mëdha dhe zhvillohen më shpejt” etj

ADRIAN CIVICI*

SHQIP 9E ENJTE, 23 GUSHT 2007 O P I N I O N

MUSTAFA NANO

Mbaj mend që shumë vite mëparë, ndërsa brenda PartisëSocialiste po përpiqeshin tëkurdisnin “urtë e butë” një

stafetë kryeministrore (kam përshtypjense bëhej fjalë për periudhën post Nano,d.m.th. para Majko) e ndërsa në KPD-nëe kësaj partie po bëheshin gati të voto-nin kryeministrin e ardhshëm, kërkoi tëmë takonte një prej kandidatëve përkryeministër. Iu përgjigja ftesës me një“po, pa tjetër”, dhe takimin e lamë nëzyrën e kandidatit, i cili ishte në të njëjtënkohë edhe ministër i qeverisë. Kandidatimë tha se kish një lloj presioni miqësornga ana e disa anëtarëve të KPD-së, tëcilët ishin eksponentë të rëndësishëm tëpartisë së tij, e të cilët e shihnin atë hemsi një shans për të bërë një kalim të butëtë shkopit të stafetës kryeministrore,hem si një shans për një ritëm të ri nëqeverisjen e vendit. Të paktën, ky ishteinterpretimi që i bëri kuturisjes së vetkandidati për kryeministër.

“Po ti, do ta mirëprisje zgjedhjen timenë postin e kryeministrit? E nëse do tamirëprisje, do të më mbështesje në sht-yp në këtë fushatë kryeministrore bren-da partisë?”,- më pyeti, pasi më shpjegoidetaje të kontekstit partiak, të cilat unënuk i njihja. Nuk i dhashë përgjigje men-jëherë, por zura ta bombardoja me py-etje, nga përgjigjet e të cilave doja tëmerrja vesh, nëse ambicia e tij ishtelakuriqe apo ishte e veshur me ide e meprojekte qeverisëse. Doja të merrja veshgjithashtu, nëse kandidatët për postin ekryeministrit, me të dalë fitues në garë,do të kishin apo s’do të kishin dorë të lirë

për të drejtuar vendin mbi bazën e pro-jekteve individuale. Dhe më kujtohet senjëra nga pyetjet e mia e kapi ministrin,alias kandidatin për kryeministër, disi tëpapërgatitur:

“Do të ishit ju në gjendje, që të dek-laronit sot si kandidat apo nesër si kryem-inistër, se zyrat e administratës suaj, tëgjitha zyrat që do të jenë ex officio nënhyqmin tuaj, do të jenë të hapura për tëgjithë ata qytetarë, gazetarë, opozitarëetj, etj, të cilët do donin të monitoronin embikëqyrnin çdo shkresë/ vendim tënënshkruar/marrë nga ju e nga vartësittuaj? Dua të them, a jeni i gatshëm të ga-rantoni transparencën e financave e tëfondeve publike, të cilat do të livrohen eshpërndahen me firmën tuaj e me firmëne vartësve tuaj?”

Kandidati për kryeministër, pasi upërtyp një copë herë, më në fund utregua i sinqertë. “Jo, këtë s’e garantoj,pasi kjo nuk varet vetëm nga unë. Ësh-të një klimë e tërë politike, partiake eparlamentare, që nuk do të më lejojë tësillem në këtë mënyrë. E, nëse unë dotë tentoja ta shpërfillja këtë klimë, mesiguri që nuk do të jetoja as disa javë sikryeministër.” Donte të më bënte medije, se – kjo ishte ajo që nuk u tha, poru nënkuptua – mungesa e transpar-encës në përdorimin e fondeve publikeështë deal-i i madh e i fshehtë, që ishtepranuar e nënshkruar nga të gjithënjerëzit e mazhorancës e të pushtetit.Me fjalë të tjera, një kryeministri i lejo-hej gjithçka, por kurrsesi nuk i lejohejtë cenonte e lëndonte në mënyrë “ar-bitrare” këtë qasje ezoterike e masoni-ke në qeverisjen e vendit.

“Unë të garantoj vetëm për ndersh-

mërinë time”, më tha kandidati përkryeministër. Ma tha këtë me një ton disisolemn, e ma hodhi në tavolinë, dukeqenë i sigurt se do të më çarmatoste prejoptikës sime “apokaliptike”. Kur dola ngazyra e tij, m’u duk vetja si një bajgë e sh-kelur. Si është e mundur – thosha me vete– që këta qeveritarë nuk kanë dëshirën efuqinë për të na garantuar të drejtën mëelementare, d.m.th. të drejtën për tëmarrë vesh se ku shkojnë (e çfarë bëhetme) paratë tona? Pas kësaj, as që moramundimin të mbaja anë si gazetar nëbetejën për postin e kryeministrit. Ishtenjë betejë që nuk u interesonte sh-qiptarëve. I interesonte veç lukunisë sëujqërve të mazhorancës, të cilët mend-jen e kishin se si të copëtonin prenë (apotë ndanin plaçkën) e pushtetit larg syvetë publikut.

* * *Kur në vitin 2005 u ndërruan kuajt e

karrocës së pushtetit, kanë qenë tëshumtë ata që kanë besuar se Berisha dotë ishte në gjendje të na garantonte trans-parencën e qeverisjes. Edhe një numërkundërshtarësh të tij kanë qenë të idesëse, në mos tjetër, këtë premtim ai do tambante; do ta mbante, pasi vetëm nëkëtë pikë mund të mbahej autoriteti poli-tik e moral i një njeriu, i cili i kishte kon-sumuar të gjitha paudhësitë e tjera tëmundshme; mund ta mbante, pasivetëm kështu do të kish mundësi tëtrukonte imazhin e tij e të bënte të harro-hej biografia e tij prej mujshari par excel-lence. E ndërsa besonin këtë, nuk u sh-konte mendja se ndershmëria e transpar-enca nuk janë atribute, që mund të ver-ifikohen veçse në qeverisje; nuk u shkon-

te mendja, se ai që është i ndershëm etransparent, është i tillë në çdo kohë, nëçdo rrethanë e në çdo situatë, është i tillëedhe kur i lipset të respektojë detyrimete embargos së OKB-së ndaj ish-Jugosllav-isë, është i tillë edhe në garat brendapartiake, është i tillë edhe kur nënshkru-an një kontratë elektorale me BG&R-in,është i tillë edhe kur nënshkruan një kon-tratë punësimi me Tom Ridge-in (asn-jëherë nuk e morëm vesh se sa janëpaguar Tom Ridge-i dhe amerikanët etjerë të BG&R-it).

E ja ku jemi sot, kur gati të gjithë – tan-imë edhe ndjekës fanatikë të Berishës –janë të sigurt, se pushteti i sotëm ështënjësoj i korruptuar me pushtetetparaardhëse. Për mua, ky pushtet ështëedhe më i korruptuar akoma, edhe më ineveritshëm në natyrën e tij korruptive.Është më i neveritshëm, pasi ka ardhurme premtimin spektakolar për të luftuarkorrupsionin e ka ardhur pas denonci-mesh gjithashtu spektakolare që i kabërë pushteteve paraardhëse. Ka denon-cuar aferat korruptive të ish-kryeminis-trit Nano lidhur me krizën energjetike,me shitje-blerjet me prokurim të drejt-përdrejtë të energjisë elektrike, me fab-rikën e çimentos, me telekomin, me Ka-komenë, me kazinonë, me tec-et e Vlorës,me paratë e hedhura për ndërtimrrugësh, e me të ardhur në pushtet, jovetëm nuk bëri asgjë për të zbardhurkëto afera korruptive, por bëri çmos t’içonte deri në fund. Madje, edhe paradig-ma femërore e pushtetit të shkuar, aqshumë e kryqëzuar për vite me radhë ngallogoret opozitare, tanimë thjesht duketse ka ndërruar emrin. Quhet Argita Ber-isha. Xhoana Nano s’është gjë tjetër,

veçse një nënfish i parëndësishëm i saj.Ky pushtet është dhe më i korruptuar,

pasi, në ndryshim nga pushtetetparaardhëse, të cilat nuk ishin të gatshëmtë bënin transparencën publike të qever-isjes, guxon të mos njohë – shih pa shih– të drejtën e Prokurorisë së Përgjiths-hme për të zhbiriluar në praktikat e sajshkresore. Mund të përfytyrohet njëqeveri që nuk i lejon qytetarët, gazetarëtapo opozitarët të marrin në dorë një sh-kresë, ku urdhërohet me firmë ministriapo kryeministri derdhja e një shume tëmadhe parash në funksion të ndërtimittë një vepre publike (këtë e kanë bërësocialistët, gjë që dilte qartë nga anek-dota që kallëzova në krye të shkrimit),por nuk mund të përfytyrohet njëqeveri, që pengon në mënyrë të hapur earrogante për të bërë këtë gjë prokuror-inë, të vetmin organ e institucion sh-tetëror të ndjekjes penale.

Kjo është një histori që nuk mund e nukduhet të mbyllet. Nëse edhe kjo ngjarjehidhet pas krahëve me një “no comment!”të lëshuar në mënyrë të pacipë nga drej-tori i informacionit pranë kabinetit kryem-inistror, do të ishte fatale. Prokuroria dheopozita duhet t’i shkojnë deri në fundkësaj ngjarjeje. Duke penguar prokuror-inë të marrë në dorë praktikën shkresoretë tenderit për rrugën Kalimash-Morinë,ky pushtet nga njëra anë ka ekzekutuargermë për germë një coup d’état, nga anatjetër është duke na hedhur të gjithëvefytyrës një të vërtetë të hidhur sa s’ka kutë shkojë: po, ne po bëjmë e do bëjmë ç’tëduam, ne po vëmë e do vëmë pará për vete,e ju nuk keni se çfarë të na bëni, pasi needhe prokurorinë nuk e lejojmë të na he-tojë e kontrollojë.

KORRUPSIONI I BERE ME FLATRADHE TRANSPARENCA E PAMUNDUR

BAJRAM PEÇI

Nga koha kur u zhduk dhe nuk shfaqej mënë jetën publike të kryeqytetit tonë tëzhurmshëm e të pluhurosur keqas, këtu edy javë më parë, pra një javë pas urdhrit

(siç u fol dhe dëgjua) të Kryeministrit për anulimin elejeve të punonjësve të administratës së lartë sh-tetërore, pos një njoftimi të pabesueshëm që u shfaqnë një të përditshme shqiptare se ministri ndodhetme pushime në Budva, nuk kam asnjë njoftim tjetër.Afërmendsh zoti shef, kuptohet se unë nuk mund tëbija në grackën e stisur bukur nga shtypi, se ministri,në rrethanat kur vendi ndodhet në krizën më tërëndë, në morinë e krizave bashkëshoqëruese energ-jetike të 20 viteve të fundit, paska vajtur për t’u pre-hur. Detyra e dhënë nga ju, zoti shef, për të marrë njëinformacion të plotë se ku ndodhet, i mori parasyshtërë rrethanat se ku duhej t’i vendosnim kërkimet:krizën, gjeoekonominë dhe gjeopolitikën.

Në këtë raport, do përfshijë pjesërisht rrugëtimetnë kërkim të tij dhe ato çfarë pamë e dëgjuam. Oper-acioni për kërkimin e ministrit, i emërtuar nga ju nënkodin “Ndriçim e Frymëzim”, nisi të mërkurën e kalu-ar. Në kohën kur u tret pa nam e nishan, ministri i kishkaluar të pesëdhjetat, nuk hutohej, nuk mahnitej dhenuk trembej nga asnjë rrethanë. Besimi që të ngjallte- tipari që e përshkonte - dhe përvoja e gjatë, dukealternuar qëndrimet politike në këto 15 vitet e fun-dit, herë nga e djathta e herë nga e majta (varej sekush ishte në pushtet) kundrohet si një prirje e kup-tueshme e politikës shqiptare dhe bekim i mbi natyr-shëm, pavarësisht se nuk ngjan as në pamje dhe in-telekt me ndonjë shenjtor. Ky burrë, në daç besoni,në daç mos besoni, ka arritur të çarmatosë tërë qever-itë dhe shoqërinë shqiptare me koeficientin e in-teligjencës së tij. Po atëbotë, përse ky zotëri, në Sh-qipëri ministër, nuk ndodhet me punë në SH.B.A.,vendi që thith trurin e tërë planetit? Atdhetarizmi zotishef, atdhetarizmi – i ka diktuar qëndrimin pranëbashkëkombësve të tij. Për t’u habitur - është më ishkurtër se mashkulli mesatar dhe plotësisht i vdek-

shëm. Vlera e tij intelektuale u shfaq befas në për-masa marramendëse, kur zbuloi se burimet energje-tike të vendit tonë, në qoftë se shfrytëzoheshin, ishintë afta të plotësonin nevojat dhe të krijoheshin tepri-ca të bollshme për eksportim. Maturia profesionale epengoi ta bënte menjëherë të njohur këtë zbulim. Aikërkonte më shumë fakte dhe një shtrat praktik përt’i mbështetur ato. Po detyra ndërkohë i këshillonteqë në respekt të hierarkisë, zbu-limin t’ia bënte të njohur Kryem-inistrit, i cili nga ana e tij nxitoi t’iabënte të njohur Parlamentit dhemediave se Shqipëria në vitin2008 do të fillojë eksportin e en-ergjisë elektrike. Programi i qever-isë për eksportin e energjisë elek-trike pas një viti, çoroditi të madhe të vogël, por jo ministrin tonë.Zoti shef, nuk do t’i lejoja vetest’ju jepja mënd në këtë fushë, qëju e zotëroni në majë të gishtave,por do t’ju kërkoja të mos e vini nëdyshim gjykimin tim. Dihet se kanja njëzet vjet që nuk investohetas në ndërtimin e burimeve të rejaenergjetike e as në rritjen e aftë-sisë së rrjetit të transmetimit. Poçfarë do ngjasë atëherë? Ja se si!Keqkuptimi duhet të ketëndodhur me kërkesën e atyre ital-ianëve të cilët, duke parë se TEC-in e Fierit e kemi braktisur,ndërkohë që tentojmë të ndër-tojmë të tjerë, duan ta vënë nëpunë për të prodhuar energji, përtë cilën janë gati të shtrijnë edhenjë kabllo nënujore deri në Pulja. (Ja ku ridoli për t’uhedhur edhe njëherë në diskutim propozimi i ish- qe-veritarëve shqiptarë për të ndërtuar një tunel që tëlidhë Shqipërinë me Italinë). Natyrisht që populli nukka se si i kupton këto zgjidhje të zhdërvjellëtaekonomike, të përshkuara nga mençuria dhe intere-

si i madh ekonomik. Pati zëra keqdashës në popull,që kur dëgjuan për eksportin e energjisë elektrike,besuan e thanë se këto idiotësira lidhen me motin enxehtë e ndikimin ende të pashpjegueshëm nga sh-kenca të njollave diellore. Por, ju betohem për kokëne ministrit, e për këtë jam plotësisht i sigurt, shpalos-ja e programit të eksportit të energjisë elektrike nukështë bërë në motin e nxehtë të kësaj vere, por në

acarin e thëllimin e dimrit. Më emira do të ishte, që me rastin esipërpërmendur, të citoja thëniene profesorit tim të së Drejtës Civilese “çmimi i lirisë është anarkia”.Për mua, programi i eksportit tëenergjisë elektrike në 2008-ën,është plotësisht i besueshëm.Nga ana tjetër, nëse do të mëkërkohej të vija në punë gjenera-torët, që për nga sasia fizike, përnumër banorësh, na vendosin nëvend të parë në botë, (e ndiej vet-en krenar për këtë vend të parë ekëtë pasuri gjigande të investuarnë këtë sektor strategjik) në atovise shqiptare, ku nuk ekzistonasnjë lloj energjie e përftuar ngauji apo lëndët djegëse, jam gati.Një kundërshtar i qeverisë patipaturpësinë që deklarimin eKryeministrit për eksportin e en-ergjisë elektrike ta quante fjalimelektoral e butafori teatrale, por ainuk ka se si ta dijë se këto fjalimejanë solemne, tregojnë forcën einstitucioneve shtetërore dhemundësive që i japin fjalimet

solemne çdo njeriu që di të punojë, për t’u ngritur lart.Zoti shef, disa gazeta që s’kanë punë tjetër, veçse

të futin hundët vend e pavend, kanë bërë një farëllogarie rreth humbjeve katastrofike të biznesit ngamungesa e rrymës elektrike. Këtyre gazetave me af-tësi të dyshimta gjykimi, për të mos i lejuar të çoroditin

qytetarët e devotshëm shqiptarë, ndoshta duhet t’uafrojmë njohjen me të dhënat e projektit për in-vestimin e rreth një miliard euro në kaskadat epafundme e madhështore të lumit Devoll, prurjetujore të të cilit nuk janë vënë re më parë nga special-istët e energjetikës, të cilët bash për këtë shkak ukish ngelur syri te Skavica e Bushati. Për t’ua mbyl-lur gojën gazetave dhe atij kanalit televiziv “TopChannel”, që ende s’ka vënë mënd, do të ishte mirëtë jepja tani disa të dhëna optimiste edhe për inves-timet në Vjosë, por ata ndërtuesit italianë që kanëdisa vjet që janë me pushime, nuk i takova dot. Rojai hidrocentralit në ndërtim në Vjosë, me të cilin patëmkohë të shkëmbejmë nga një cigare e të kthenim nganjë të vockël, na tha të mos merakoseshim për tëgjetur ministrin, se populli pa drita e kushte jetese,askujt nuk i mban mëri. Natyrisht as ministri, për tëcilin ai e dinte se edhe 100 vjet të rrinte në atë karri-ge, nuk do të ketë mundësi...

Ky ministër që na mungon këto ditë me intervistate tij pafund, majtas e djathtas, bile ka lejuar medashamirësi që fotoreporterët ta marrin në fotografi,është një forcë e stërmadhe që do t’u tregojë vendintë gjithë atyre që thonë: “... duket sheshit se kështudo ta shtyjmë”. Jo forcë, por është dhuratë nga Zoti.Në qoftë se, për shkaqe rrënimtare të natyrës, popu-jve të tjerë evropianë do t’u pritesh energjia elektrike,ata do dorëzoheshin pa një pa dy, ndërsa populli ynë,tashmë i mësuar me të gjitha vuajtjet, plot durim edinjitet do të qëndronte i pa thyeshëm, ani pse ështëi vetmi midis qytetarëve evropianë që nuk mund tëudhëtojë askund. Atyre që shpifin e thonë se populliprej kohësh është i ndodhur nën mëshirën e furinë epaditurisë, me rikthimin e ministrit në detyrë do t’ujepen prova të gjenisë së individëve që përbëjnë su-perstrukturën. Kërkimet vazhdojnë.

Tani që po shkruaj raportin, sapo u dha lajmi seliqenin e Ohrit do ta pastrojnë gjermanët... O u fikgjeneratori. Ah, këta shitësit hileqarë të kar-buranteve!

Me bindje e përkushtimNëpunësi juaj

Raport mbi kërkimin e ministrit

Në qoftë se, për shkaqe

rrënimtare të natyrës,

popujve të tjerë evropianë

do t’u pritesh energjia

elektrike, ata do

dorëzoheshin pa një pa dy,

ndërsa populli ynë, tashmë

i mësuar me të gjitha

vuajtjet, plot durim e

dinjitet do të qëndronte i

pa thyeshëm, ani pse është

i vetmi midis qytetarëve

evropianë që nuk mund të

udhëtojë askund

A K T U A L I T E T SHQIP 11E ENJTE, 23 GUSHT 2007PROTESTANE PATOS

Gazetashitësi është mbyllur

në kioskë me gruan e fëmijët

dhe mban në tavolinë një

bidon me lëndë djegëse

Policia bashkiake tërhiqet

pas gjashtë orësh negociata

për heqjen e kioskës nga

qendra e qytetit

Ngujohet shitësi i gazetave,s’pranon t’i heqin kioskënPatos, kërcënon se do të digjet me gjithë familjen

MATILDA TROKA

Një familje me gjashtëanëtarë është ngujuarbrenda një kioske nëqendër të qytetit të Pa-

tosit dhe kërcënon mevetëvrasje kolektive.Kryefamiljari është 50-vjeçari Rexhep Behari,gazetashitësi i qytetit. Aika vendosur të përdorëmënyrën më ekstreme tëprotestës për të mos lejuarqë Bashkia e Patosit tëmbyllë aktivitetin e tij dhederi dje në mbrëmje vonëia ka dalë të mbajë të pa-prekur kioskën prej llama-rine, që është i vetmiburim të ardhurash përfamiljen. Dje në mëngjesherët, Rexhep Behari,ndryshe nga ditët e tjera,ka futur në kioskën kupunon edhe gruan dhekatër fëmijët. Në sportel,mbi gazetat e përdit-shme, ka vendosur një bi-don plastik me lëndëdjegëse dhe thotë se do t’ivërë flakën atij lëngu dhedo të digjet bashkë mefëmijët, nëse policiabashkiake do t’i prekëkioskën.

VendimiKioska e shitjes së shtypit ndod-

het në bulevardin kryesor të Patos-it prej më shumë se 10 vjetësh. Rex-hep Behari njihet nga të gjithë nëqytet si gazetashitës dhe është ipajisur me licencë për ushtrimin ekëtij aktiviteti. Edhe kioska ku shit-en gazetat është vendosur aty meleje të bashkisë, e cila është rino-vuar vit pas viti nga të gjithë krerëte Bashkisë së Patosit. Por së fundi,kryetari i bashkisë, Bardhi Meli, kafirmosur një urdhër për heqjen ekioskës nga qendra e qytetit, mepretendimin se pas disa muajshaty do të bëhet një rikonstruksion irrugës dhe i trotuarit.

ReagimiNdërsa zyrtarët e bashkisë

sqarojnë se lëvizja e kioskës sëshitjes së shtypit është edetyrueshme për të nisur punimetpër rikonstruksionin e bulevarditqendror të qytetit, gazetashitësiRexhep Behari e konsideron këtëurdhër të kryebashkiakut një hak-marrje politike. “Unë jam anëtar iPartisë Socialiste dhe si familjekemi influencë në qytet. Ne nukishim dakord që Bardhi Meli tëkandidonte për kryetar bashkienë zgjedhjet e shkurtit 2007 dhetani Meli ka gjetur rastin të hak-merret, duke tentuar të më mby-llë të vetmin burim të ardhurashqë kam”, thotë 50-vjeçari i ngujuar.Behari thotë se vetëm dy muaj mëparë ka rinovuar lejen për kioskën,ndërkohë që ka paguar detyrimettatimore për gjithë vitin 2007.Duke tundur shkresat qëvërtetojnë ligjshmërinë e punës sëtij, gazetashitësi thotë se kioska dotë lëvizet vendit vetëm kur të ketëvdekur ai dhe gjithë anëtarët efamiljes. “E kam vajzën invalidedhe e kam sjellë këtu të vdesëbashkë me mua. Më mirë tëvdesim tani të djegur, sesa tëvdesim për bukë”, thotë RexhepBehari.

NegociatatGjatë gjithë paradites, disa

punonjës të policisë bashkiakedhe zyrtarë vendorë janë mundu-ar të komunikojnë me Rexhep Be-

harin dhe ta bindin atë të dalë prejkioskës dhe të lejojë mjetet e rën-da të lirojnë trotuarin e të bëjnëgati vendin për rikonstruksionin eplanifikuar. Pranë kioskës kanëqëndruar gjatë gjithë kohës një

autovinç, një skrep dhe një kar-rotrec. Por, edhe pas gjashtë orëshasnjë nga mjetet e rënda nuk kalëvizur vendit, pasi Behari nuk kapranuar të dalë nga kioska kupunon prej 15 vitesh. Zyrtarët e

AkuzaPërplasja PS-LSI, shkak i

konfliktit me gazetashitësin

Konflikti mes gazetashitësit dhe krerëve vendorë të qytetittë naftëtarëve nisi javën e shkuar. Tetë ditë më parë, njëshkresë mbërrin në pikën e shitjes së gazetave në qytetin e

Patosit. Dokumenti kishte si origjinë bashkinë e qytetit, e cilalajmëronte Beharin të hiqte objektin, për shkak të një rikonstruk-sioni që do të kryhet në muajt e ardhshëm në bulevardin kryesor tëqytetit. “Menjëherë pas marrjes së urdhrit nga bashkia, kam kërkuartakim me kryebashkiakun. Doja t’i sqaroja se ky vendim ishte ipaligjshëm. Ai nuk më ka pritur as atëherë dhe as tani. Unë jampjesë e komunitetit dhe zbatoj ligjin me rigorozitet. Për aktivitetintim posedoj të gjithë dokumentacionin ligjor, madje kam paguardetyrimet tatimore si dhe ato vendore për të gjithë vitin në vazh-dim”, tregon Behari për gazetën “Shqip”. Këtë vendim të kryetarit tëBashkisë së Patosit, Rexhep Behari e cilëson si një vendim politik.“Unë dhe të afërmit e mi e kemi kundërshtuar kandidaturën e Bar-dhi Melit për kryetar bashkie në zgjedhjet e 18 shkurtit. Unë jamanëtar i PS-së dhe votimi kundra nuk do të thotë armiqësi, pordemokraci. Por Bardhi Meli nuk e kupton dot këtë dhe po kërkon tëhakmerret në mënyrë të ulët”, thotë gazetashitësi.

bashkisë janë tërhequr në orën14:00, duke lënë pranë kioskësvetëm mjetet e rënda, meshpresën se sot do të mund tënxjerrin nga kioska familjen megjashtë anëtarë.

RefuzimiPolicia e rendit nuk i shkon

në ndihmë Bashkisë së Patosit

Policia e rendit, tek e cila ka kërkuar ndihmë zyrtarisht Bashkiae Patosit, është distancuar nga një ndërhyrje për këtë rast tëpaprecedent vitet e fundit në qytetin naftëtar. Burimet zyr-

tare të rajonit të Policisë Patos, sqaruan se në kërkesën që kishtedërguar Bashkia e Patosit, mungonte vendimi i prefektit të qarkutShahin Bejdaj. Ky i fundit ka pohuar se “nuk e ka shqyrtuar endevendimin e Bashkisë Patos për të larguar kioskën e shitjes sëgazetave nga bulevardi kryesor i qytetit”. Ndërkohë, një nëpunës izyrës juridike në prefekturë thotë se “menjëherë pas shqyrtimitmund të merret vendim, i cili mund të shkojë deri dhe në rrëzim tëkërkesës së Bashkisë së Patosit”. Ndërkohë, në Bashkinë e Patositdje nuk kishte asnjë zyrtar që të jepte sqarime të sakta në lidhje meproblemin. Nënkryetari i bashkisë, Ilirian Muskaj, ka qenë dje nëqendër të qytetit, duke ndjekur zhvillimet dhe ka thënë se gjithçkalidhet me rikonstruksionin e bulevardit dhe nuk ka asnjë konfliktpolitik në këtë mes. Por, asnjë nga zyrtarët e bashkisë nuk e ka ko-mentuar refuzimin e policisë së rendit për të ndërhyrë, si dhe qën-drimin e prefektit të Qarkut Fier. Pas gjashtë orësh, bashkia ështëtërhequr për të riprovuar sot lëvizjen e kioskës së gazetave.

DEKLARATA“Jemi gati të digjemi këtu, pasi tëdjegur jemi edhe pa bukën e gojës.Do të lëviz që këtej vetëm nëse mëkthehen të gjitha lekët e shumëviteve që kam paguar detyrimet, sidhe të më sigurohet fëmija im isëmurë. Më vonë le të ndërtojnërrugën, por duke harruar luftënpolitike që shënon viktima përditë”

statusi

LIBRAZHD - Një grua 25-vjeçare në Rrethin e Librazh-dit i ka dhënë fund jetës dukepirë doza të larta helmi. Ng-jarja është regjistruar rrethorës 02:30 të mëngjesit tëdjeshëm në fshatin Li-brazhd-Katund, rreth 15 ki-lometra larg qytetit. Mësohetse viktima, Shkëndije Hysa,ishte e martuar në këtë fshatdhe bashkëshorti i saj prejkohësh kishte emigruar nëGreqi. Policia ka shkuar nëvendngjarje pak orë pasvetëvrasjes, por ende nukështë përcaktuar lloji i helmitvdekjeprurës, sikundër nukjanë zbardhur ende motivete vetëvrasjes. Be.Dy.

Vret veten25-vjeçarja

Zjarri që rrezikoi dy fshatra u përhap nga fusha e grumbullimit të plehrave

Arrestohen për zjarrvënie dypunonjës të Ndërmarrjes së Pastrimit

MALLAKASTER

Dy punonjës të Ndërmar-rjes së Pastrimit në qytetine Ballshit janë prangosur

prej policisë lokale si autorë të zjar-rit të madh, që përfshiu mbrëmjene kaluar kodrat me pisha të rrethittë Ballshit e që kërcënoi seriozishtbanorët e dy komunave. Burimetzyrtare të Komisariatit të PolicisëBallsh konfirmojnë se arrestimi ishoferit dhe i një punonjësi tëNdërmarrjes së Pastrimit, që kanëvarësi direkte nga Bashkia eBallshit, janë arrestuar rreth orës23:30 minuta të mbrëmjes së tëmartës. Arrestimi i tyre ka ardhurpas shoqërimit dhe identifikimit siautorë të zjarrit që pushtoi kodratnë afërsi të Komunës Greshicë, si

dhe asaj të Hekalit. Tajar Xhafer-raj, 44 vjeç, banor i lagjes “28 Nën-tori” të qytetit të Ballshit, i cilipunon si shofer në firmën epastrimit “Ardis”, është arrestuarsë bashku me një tjetër punonjëstë kësaj firme, që quhet FetiNazëraj, po 44 vjeç, lindur dhebanues në fshatin Lavdan të rre-thit të Mallakastrës. Burimet poli-core konfirmojnë zyrtarisht se tëdy të prangosurit kanë vite që janë

punonjës të firmës “Ardis”, e cila kamarrë përsipër pastrimin e qytetittë Ballshit. Mbrëmjen e së martës,Xhaferraj dhe Nazëraj i kanë vënëflakën fushës ku grumbullohenmbetjet urbane të Ballshit, si dhetë disa fshatrave të Mallakastrës.

Pas hedhjes në fushë të tëgjitha mbetjeve që kishinmbledhur në qytet, dy punonjësitkanë nxjerrë shkrepësen dhe metë kanë dashur të djegin plehrat.Përmasat e flakëve të zjarrit që nisipër pak momente u bënë shumëtë mëdha dhe shumë shpejt gju-hët e flakëve kapërcyen kufijtë efushës së plehrave. Zjarri ështëpërhapur me shpejtësi në sipër-faqen me kodrina, shumë pranëfushës, duke avancuar në drejtimtë qendrave të banuara. Sipasburimeve zyrtare të repartit tëmbrojtjes nga zjarri në Prefek-turën e Fierit, mësohet se si shkaki flakëve, që si vatër fillestare patënfushën e plehrave, u dogj plotë-sisht një sipërfaqe toke prej 3 hek-tarësh. Ndërkohë, flakët kanëdëmtuar edhe një sipërfaqe pyllime pisha prej 7 hektarësh. Njëlagje e fshatit Hekal, me afro 300banorë është evakuuar nga poli-cia, e cila ka mbërritur e para nëvendin e ngjarjes. Të mbjellat efshatarëve të zonës rezultojnë tëdjegura, ndërsa zjarri ka përfshirëdisa oborre banesash. Zjarri kaqenë aktiv deri në të gdhirë të ditëssë djeshme. Forca të shumta poli-core e zjarrfikëse, si dhe ato të ndë-rhyrjes së shpejtë kanë qenë nëvendin e ngjarjes. Në terren kazbritur rreth orës 22:00 edheprefekti i Fierit, Shahin Bejdaj.

M.Troka

TropojëPlagoset duke luftuar me flakët

zjarrfikësi i Bajram Currit

Një efektiv i repartit zjarrfikës tëBajram Currit është plagosurdje në përpjekje për të shuar një

zjarr. Kujtim Ismaili, 40 vjeç, është lëndu-ar në mesditë gjatë shuarjes sënjë vatre zjarri në Bujan të Rre-thit të Tropojës. Burimet ngashtabi i prefekturës bëjnë tëditur se zjarri kishte përfshirënjë plantacion pemësh fru-tore dhe gjatë përpjekjevepër ta shuar është rrezikuarnjë efektiv i repartit zjarrfikëstë Bajram Currit. Ai ka marrëplagë në dorën e majtë dhendodhet jashtë çdo rrezikupër jetën nën kujdesin mjekë-sor. Zjarri i rënë në mesditën e sëmërkurës, i nxitur nga era e fortë dhe tem-peraturat tepër të larta, sipas burimevenga terreni, po u afrohej banesave të fs-

hatit, duke rrezikuar seriozisht jetën ebanorëve. Atje ende efektivë të zjarrfikës-es, banorë dhe specialistë të pyjores

luftojnë me flakët për të bërëtë mundur minimizimin epërhapjes dhe shmangien errezikut për shtëpitë e banim-it. Zjarre të tjerë të fuqishëmpo djegin masivet e malevenë Kukës. Në Komunën Arrënzjarri ka përfshirë dhjetërahektarë me pishë të zezë dhepo përhapet me shpejtësi.“Një numër personash qëkanë shkuar në ndihmë përshuarjen e tij nuk kanëmundësi të bëjnë asgjë”, tha

drejtori i shërbimit pyjor, Fatmir Gjana,sepse terreni është i thyer dhe era e fortëpo përhap flakët me shpejtësi dhe kjo për-bën rrezik për jetën e tyre. S.Dida

GRAMSH - Një qytetar ngaGramshi ka fyer kreun egjykatës së këtij rrethi dhendaj tij ka nisur çështja pe-nale. Gjithçka ka ndodhur nëzyrën e kreut të Gjykatës sëGramshit, Ramazan Avdiu,rreth orës 12:00 të ditës sëdjeshme. Një 59-vjeçar ka tro-kitur në derën e kryegjyqtaritdhe e ka sharë atë. Sipas buri-meve të policisë, për këtë sh-kak është shoqëruar në ko-misariat Hasan Basha, banornë lagjen “Sporti” të Gram-shit. Ende nuk dihen rretha-nat dhe shkaqet e përplasjesmes Bashës dhe Avdisë nëzyrën e këtij të fundit.

Be.Dy.

Gramsh, sherrnë gjykatë

E ENJTE, 23 GUSHT 2007SHQIP 12 A K T U A L I T E T

Policia: Qytetarë, jaku mund të denonconi“Çdo ditë, dhjetëra telefonata në sallën operative”

Tirana shpall në shërbim të publikut numrat me dhe pa pagesë për të gjitha komisariatet

Interpol-Tirana ekstradon Shkëlqim Sinanin, ndërsa në Rinas kapet i dënuari tjetër, Shkëlzen Jovani

Arrestohen dy vrasës të arratisur nga burgu

BLEDI GILAJ

Policia e Tiranës publikon numrat e telefonit, ku mund të denoncojnë qytetarët për çdo

problem ose akt kriminal. Pas ndry-shimeve të bëra në komisariatet dheDrejtorinë e Policisë së Tiranës, zyr-tarët kanë menduar të bëjnë një ri-organizim të punës. Kjo vjen edhepas vënies në zbatim të platformëssë policimit në komunitet. Burimetzyrtare nga Drejtoria e Policisë sëQarkut të Tiranës bënë të ditur sestrukturat e saj, duke i kushtuar njëvëmendje të veçantë në funksion tëshërbimit dhe dhënies së ndihmësqytetarëve, publikon dhe vë në dis-pozicion numrat telefonikë për të in-formuar mbi probleme të ndry-shme. “Në këtë kontekst, i ftojmëqytetarët që, nëse ndodhen për-para një situate emergjente, të de-noncojnë pranë organeve të poli-cisë, në rastet e vjedhjeve ose gra-bitjeve, në mënyrë që policia të mar-rë masa të shpejta për kapjen e au-torëve dhe vënien e tyre përparaorganeve të drejtësisë”, deklaroizyra e shtypit për policinëkryeqytetase. Sipas kësaj zyre, njëkontribut për kapjen e personave nëkërkim ka dhënë edhe komuniteti, icili në vazhdimësi i ka mbështeturstrukturat policore dhe ka bash-këpunuar me to edhe përmes tele-fonatave në numrin publik 129.Madje, sipas të dhënave, komuni-teti e ka ndihmuar policinë përkapjen e personave tëshumëkërkuar dhe për parandal-imin e ngjarjeve tragjike. Kjo e fun-dit është edhe një nga detyrat e për-caktuara në platformën e policimitnë komunitet, një ide e dhënë ngamisionet e huaja që asistojnë Minis-trisë tonë të Brendshme. Ndërkohë,policia kërkon nga qytetarët të de-noncojnë edhe për çdo padrejtësi tëvërejtur nga punonjësit e policisë.Sipas informacionit të vënë në dis-pozicion, kur qytetarët mund të sho-hin padrejtësi të kryera nga unifor-mat blu, ata mund të denoncojnë nëzyrat e Shërbimit të Kontrollit tëBrendshëm, pranë Drejtorisë së Pol-icisë së Qarkut Tiranë. “Më tej, përt’u ardhur në ndihmë, Policia e Ti-ranës ripublikon numrat telefonikëtë komisariateve të policisë, që ajoka nën juridiksion”, të cilët janëafishuar në tabelë. Sipas special-istëve të antikrimit, denoncimet eqytetarëve kanë ardhur në rritje ngaviti në vit, që nga publikimi i num-rave të telefonit. Numri 129, i cili ësh-të pa pagesë, është përdorur mjaftherë për të denoncuar. Sipas shi-frave të regjistruara, punonjësit epolicisë marrin me dhjetëra telefo-nata në një ditë. Projekti i gjerë“Policimi në komunitet” ka si qëllimkrijimin e një bashkëpunimi sa mëtë ngushtë mes policisë dhe komu-nitetit. Filozofia e tij përbën një ndërrisitë e mendësisë dhe praktikave qëpolicia po përpiqet të adaptojënëpërmjet një procesi të vazh-dueshëm ndryshimesh të thella e tëgjithanshme brenda saj.

Dy të dënuar për vrasje kanë përfunduar në prangat e policisë sh-

qiptare. Njëri prej të arrestuarve ështëekstraduar nga Italia, ndërsa tjetri ësh-të kapur në Rinas, teksa tentonte tëkalonte kufirin me dokumente false.Burimet policore thanë se Komisariatii Rinasit mundësoi kapjen e shtetasitnë kërkim, Shkëlzen Mexhit Jovani, 34vjeç, lindur në Bulqizë dhe banues nëMamurras. Gjykata e Rrethit GjyqësorBulqizë, me vendim të datës 21 shta-

tor të vitit 1993, e ka dënuar me 18 vjetheqje lirie këtë person për veprën pe-nale të vrasjes. Ky person akuzohet përvrasjen e shtetasit Dylber Hoxha,vrasje kjo e ndodhur në Bulqizë, më06 mars 1993. Ndërkohë, pas vendim-it të gjykatës për dërgimin e tij në ven-din e vuajtjes së dënimit, në vitin 1997ky person është arratisur nga burgu 325në Tiranë. Kapja e tij u mundësua gjatëorëve të paradites nga shërbimet ePolicisë së Rinasit. Ndërkaq, dje u bë

ekstradimi nga Italia i Shkëlqim Sinan-it. Sipas Policisë së Shtetit, Interpol-Ti-rana e realizoi këtë ekstradim nga Mi-lano gjatë orëve të paradites. Sinaniështë dënuar me 15 vite burgim ngaGjykata e Apelit në Tiranë. Sipas ven-dimit, ai është deklaruar fajtor, duke udënuar me 15 vjet burg për vrasje medashje. Burimet zyrtare bënë të diturse Shkëlqim Sinani, më datën01.05.1994, duke festuar me disashokë të tij, ka pirë dhe pastaj në dis-

kutim e sipër ka filluar të zihet me disakalimtarë të panjohur. Sinani, në zëniee sipër ka goditur me thikë Spartak Ha-bilin, i cili më vonë ka vdekur në spitalsi pasojë e plagëve të rënda. Ky shtetasishte arratisur nga burgu pas traziravetë vitit 1997. Falë bashkëpunimit tëInterpol-Tiranës me Interpol-Milanonu bë i mundur lokalizimi dhe arrestimii Shkëlqim Sinanit dhe vënia përballëdrejtësisë për veprën penale të kryerdisa vite më parë. B. GILAJ

• Drejtoria e Policisë: 129• Salla: 228152, 248333• Komisariati nr. 1: 224445• Qyteti Studenti: 346231• Komisariati nr. 2: 223322• Rajoni në Vorë, 600464• Komisariati nr. 3: 224529• Reparti në Laprakë: 357756• Komisariati nr. 4: 366826• Komisariati nr. 5: 200182• Komisariati nr. 6: 351890• Komisariati Rrugor: 126 pa pagesë• Komisariati i Rinasit: 365913• Komisariati i Objekteve: 226801• Komisariati i Kavajës: 055443723• Rajoni i Rrogozhinës: 05772070• Policia e Golemit 057922273

Numrat

Pranga, shtyubashkëshortennë vetëvrasje

Arrestimi

Një ditë pasi Lindita Haklajishte shtruar në spital përvetëhelmim, policia ka vënëprangat mbi bashkëshortin esaj, 40-vjeçarin Adriatik Haklaj.Arsyeja e arrestimit të tij, sipasuniformave blu, lidhet me fak-tin se ai e kishte katandisur gru-an në një gjendje të tillë që tëvetëhelmohej. Burime nga Ko-misariati nr. 5, i Policisë sëkryeqytetit, kanë bërë të diturgjatë ditës së djeshme se, pasmarrjes në pyetje të viktimës, ecila ndodhet e shtruar në Spi-talin Ushtarak, është zbardhure gjithë ngjarja që e ka shpënëatë drejt vetëflijimit. 40-vjeçar-ja Lindita Haklaj ka treguar ngashtrati i saj në spital të gjithahallet dhe shkaqet që e kishinshtrënguar atë të helmohej. Si-pas dëshmisë së dhënë, famil-ja e saj kishte problemeekonomike, gjë e cila kishte sh-kaktuar mes bashkëshortëvesherre dhe zënka të shpeshta.

Kapen me pasaporta dhe euro false

Shoqërohendy falsifikues

Dy persona kanë përfundu-ar në prangat e policisë, pasijanë kapur me disa pasapor-ta, viza dhe euro, që dysho-hen të jenë false. Burimetpolicore bënë të ditur se op-eracioni për kapjen e tyreështë bërë paraditen edjeshme, në qendër të Ti-ranës, pas Muzeut Ko-mbëtar. Sipas policisë, nëoperacion u bllokuan katërpasaporta, të cilat dyshohetse janë false dhe disa viza tëhuaja. Ndërkohë, policia ubllokoi të dyshuarve edhe800 euro, që mendohet sejanë po ashtu të falsifikuara.Megjithatë, grupi hetimornuk i bëri të ditur emrat përarsye hetimore, pasi sipastyre, operacioni ka vijuaredhe gjatë orëve të natës. Si-pas të dhënave, uniformatblu ushtruan kontrolle edhenë banesat e të shoqëruarve.

Vidhnin banesa dhe automjete

Tiranë, prangapesë hajdutëve

Pesë persona janë ndaluarnga Policia e Tiranës përvjedhje. Sipas burimeve zyr-tare, ka nisur procedimi pe-nal ndaj Dritan Muçës, 36vjeç, Ramazan Balës, 57 vjeç,36-vjeçarit Ligoraq Bezolli, sidhe ndaj dy 15-vjeçarëveFatjon S. Dhe Orest P. Tëndaluarit do të hetohen nëgjendje të lirë, pasi rezultonse ata kanë konsumuar ve-prën penale “të vjedhjes”. Posipas të njëjtave burime,mësohet se Dritan Muça, idënuar më parë për tënjëjtën vepër penale, parady ditësh ka vjedhur njëgjenerator elektrik në pronë-si të një personi tjetër, nërrugën “Emin Duraku”. Imoshuari Bala, në të njëjtënditë, në lagjen “21 Dhjetori”ka vjedhur në një dyqan njëkuti me pllaka majolike.

Kapen në Rinas me pasaporta false

Procedohen dypër falsifikim

Përdorin dokumente të flas-ifikuara për të emigruar jas-htë shtetit dhe përfundojnënë prangat e policisë. Sipasburimeve zyrtare të Policisësë Tiranës, specialistët eSeksionit të AntikrimitEkonomiko-Financiar kanëndaluar dhe dy persona përpërdorim dokumentesh tëfalsifikuara. Mësohet se tëndaluarit janë 30-vjeçariEltion Subashi dhe 24-vjeçarja Suzana Alla. Sub-ashi, banues në Fier dhe em-igrant në Itali, ka përdorurdokumente false për autom-jetin e tip “Mitsubishi” metargë BD-360-KS. NdërsaAlla, e dënuar më parë përveprën penale “të vrasjes”është ndaluar në Aeroport-in e Rinasit duke u kthyernga Italia me pasaportë tëfalsifikuar.

Iarrestuari Shkëlzen Jovani

SHQIP 13E ENJTE, 23 GUSHT 2007

NE FAQEN 20

Paraprindërve

bëhemi fëmijëNuk ka rëndësi mosha,

nuk ka rëndësi koha,nuk ka rëndësi mënyra, portë gjithë bëhemi fëmijë saherë që ndodhemi përballëprindërve. Një proces ipavetëdijshëm, që na kthentë gjithëve pas, në fëmijërinëtonë. Është një transformimqë në shumë raste e kupto-jmë se si ndodh, e në shumëtë tjera e kemi të vështirë.Përballë prindërve tanë, nëçdo moshë, ne jemi fëmijë.Cilat janë motivet që rishfa-qin edhe një herë një sjelljeqë çdokush prej nesh kamenduar se e ka zhdukurpërgjithnjë nga karakteri i tij?Me kalimin e viteve, edhepse ndjejmë se rritemi nëmënyrë progresive, asnjëherënuk i humbasim brenda ve-tes "prindërit tanë të brend-shëm". Një ndjenjë kjo qëxhiron si shiriti i regjistruar injë filmi, në të cilin kanëmbetur të memorizuara tëgjitha fjalët, këshillat, e po-rositë që nëna e babai nakanë thënë në fëmijëri. I gjithëpërkujdesi i prindërve,dashuria e tyre, ngrohtësia,mbështetja dhe shtysa që nakanë dhënë, ndër të tjera...

PSIKOLOGJI

Nëse po kërkoni një punë tëmirë, duhet të dini se ështëshumë e rëndësishme të para-

qisni sa më mirë veten tuaj në mënyrënmë të mirë për punëdhënësin. Kjobëhet nëpërmjet shkrimit të CV (curric-ulum vitae - nga latinishtja "historia ejetës"), e cila në shumë vende emëro-het "rezyme". Vende të ndryshmemund të kenë kërkesa të ndryshme,ndaj ju duhet të përshtateni me to.

Për çfarë është e nevojshmenjë përmbledhje jete?

Një CV është thjesht një "rek-lamim" për të "shitur" veten tek njëpunëdhënës i caktuar. Ju duhet ta çoniCV-në tuaj në një vend të caktuar, kurfirma ka lëshuar një kërkesë për punë,ose kur vendi është vakant. Qëllimi iCV-së është që t'ju bëjë të dukeni samë tërheqës, interesantë dhe të du-hur për kompaninë që ofron punë.

Uluni dhe merrni një letër. Shiko-ni për punën që dëshironi të apliko-ni. Merrni në konsideratë aftësitë,edukatën dhe eksperiencën tuaj dhekrahasojini ato me kërkesat ekërkuara nga firma. Sa informacionkeni për këtë punë? Ndonjëherë,punëdhënësit nuk të japin informa-cion të plotë. Pyesni për më shumëdetaje nëse iu nevojiten. Kaloni kohëduke kërkuar detaje për punën:strukturën, produktet dhe sukseset ekompanisë apo firmës.

Çfarë duhet të përfshini nëC V ?

Emri, mbiemri, seksi, adresa e sh-tëpisë, nr. i telefonit, adresa e e-mailitdhe data e lindjes duhet të jenë të përf-shira patjetër. A keni faqet tuaj person-ale në internet? (Nëse po shumë mirë,shkruajeni dhe atë). Jepni emrat e sh-kollës ku keni studiuar, duke filluar mëparë me edukimin fillestar. Përfshinindonjë projekt të veçantë, tezë osepunë disertacioni që mund të keni bërëgjatë viteve...

Pamja e jashtme dhe kurrikulumi, hapat e parë drejt arritjes së synimit

Si ta paraqesim sa më mirë shkollimin dhe përvojën

NE FAQEN 18

Raul Bova, seks-simboli tashmë është rriturPreferon vetëm rolet serioze dhe ato të personazheve pozitive

Uau Raul. Shihni se sa i bukur është, çfarë sysh... Pa dyshim ështëmë i miri nga të gjithë". Janë fjalët e një gruaje, e cila po ndjek në

shesh xhirimet e një filmi. Frederiko Moçia, i cili po debuton edhe siregjisor, po xhiron filmin "Më fal, por do të thërras e dashur", pjesëe një prej bestsellerëve të tij. I ulur në një restorant, Bovabuzëqesh, përshëndet njerëzit dhe mbledh në tavolinën e tijshumë vajza. "Lum si ato" pëshpërit një grua, e cila ndodhet jas-

TREGU I PUNES

Prej vitesh dyndjet e punonjësve nga Lindja janë kthyernë një karakteristikë të tregut perëndimor të punësimit.Cilat janë përfitimet e ndërsjella të vendeve pritëse dhetë forcës së punës në një kontinent që po ndryshon?

NE FAQEN 14

Puna e ëndrrave? Ja cv-ja e përsosur

htë lokalit, duke parë me admirim aktorin bukurosh. Bukuroshi i ve-shur me një palë xhinse, këmishë blu, dëgjon gjithë interes rrëfiminpër episodin e ri të filmit. Tek bisedon me regjisorin, ai shikon se nëvendin ku po xhirohet filmi "I fundit" kanë mbërritur një skuadër mepolicë (të vërtetë), sepse një grup vajzash e kishin rrethuar dhe nukmund të punonte. Në filmin e Moçias ai interpreton personazhin...

FOTO KONTRAST

Edhe pseArabia Sauditeështë një vend

që i rezervonfemrës shumë

pak liri eekspozim, nukdo të thotë që

në zona tëcaktuara nuk i

bëhen reklamëhireve të saj.

Kjo ndodhsidomos në

lagjet e banu-ara nga

perëndimorëtqë jetojnë në

mbretëri, ku kaedhe ndonjë

lokal nate medrita të kuqe

NE FAQEN 19

SHQIP 14 E ENJTE, 23 GUSHT 2007N D R Y S H E

Europianolindorët në kërkim të punës kanë vërshuar drejt Anglisë -

nga ana tjetër, edhe ekonomia e saj duket se ka përfituar. Edhe për sa ipërket numrit të të papunëve nuk vihet re ndonjë ndikim negativ. Ek-spertët këshillojnë: Gjermania ndërkohë duhet t'i japë fund bllokimit tëtregut të saj të punës, duke mos kufizuar numrin e pranimeve nga ven-

det e Lindjes, anëtare të BE-së. Por edhe vende të tjera të Unionit, po-

hojnë se po shijojnë frytet e kësaj politike

Tregu i punës në BE dhe përfitimet

nga fuqia punëtore që vjen nga Lindja

Gjermania ta hapë plotë-

sisht tregun e saj të punës

deri në 2009-ën, për punë-

kërkuesit nga Europa

Lindore e Qendrore - apo të

zbatojë afatin përfun-

dimtar të vënë nga Brukse-

li që përcakton vitin 2011

si "orën e çeljes së portave"

Qetësia e mëngjesit ka zënë vendplotësisht në territorin e "SouthBank" të Londrës. Turistët vër-

shojnë përgjatë Tamizit, e aty pranë, "Tate-Modern-Museum" çel dyert e tij. Jozef Bacatrazon në filxhanin e tij një kafe makiato."Të kthehem prapa në Sllovaki, as që bëhetfjalë. Kjo do të kishte qenë tmerr", thotë 26-vjeçari. Në mbrëmje, Jozef do të gjendetsërish pas banakut të "Zakudia Bar" dhedo të shërbejë koktej shampanje për nëntëeuro për menaxherët e "City"-it që hedhinvështrimin tej lumit për nga katedralja eShën Palit dhe shijojnë jetën. "Këtu ka kaqshumë para në qarkullim", thotë baristi i ri."Natyrisht se konkurrenca është e ashpërnë Londër. Por gjithkush kërkon të gjejëshansin e vet". Jozef Baca është njëri prejrreth 70.000 sllovakëve, të cilët kanë lënëvendin e tyre, qëkurse ai u anëtarësua nëBE në maj të vitit 2004 (si pasojë e një valezgjerimi me 10 vende kryesisht lindore)dhe është vendosur përfundimisht nëMbretërinë e Bashkuar. Ashtu si ai, janë mëshumë se 80 për qind e emigrantëve ngaLindja, më të rinj se 34 vjeç, beqarë dhe tëpërkushtuar për t'u integruar në tregunbritanik të punës - i cili duket se po i pret mekrahë hapur punëkërkuesit nga pjesa tjetëre kontinentit. Studimet e fundit tregojnëse ky fenomen (pra i lëvizjes së njerëzve ngaEuropa Qendrore e ajo Lindore) - po kon-statohet me një ndikim pozitiv si në aspek-tin ekonomik, edhe në atë demografik.Edhe për sa i përket numrit të të papunëve,nuk vihet re ndonjë efekt negativ. Në njëtakim të fundit, edhe qeveria federale gjer-mane pritet të diskutojë nëse duhet apo joqë Gjermania ta hapë plotësisht tregun esaj të punës deri në 2009-ën, për punë-kërkuesit nga Europa Lindore e Qendrore -apo të zbatojë afatin përfundimtar të vënënga Brukseli që përcakton vitin 2011 si "orëne çeljes së portave". Ky është dhe afati kurtë gjithë anëtarët e BE-së s'do të kenë mëasnjë kufizim të lëvizin, qëndrojnë epunojnë ku të duan brenda territorit tëUnionit. Përveç Austrisë, edhe RepublikaFederale Gjermane, po i përmbahet fortkufizimeve dhe afateve të përpiluaranga ekspertët e politikave të emigra-cionit në BE.

Pengesat, të paktën përtërheqjen e forcave të kuali-fikuara tashmë, dëshiron t'i heqëministrja gjermane e Arsimit, An-nette Schavan. Ajo është shpre-hur se dëshiron të tërhiqet nga iashtuquajturi "testi përzgje-dhës", sipas të cilit, vendet e liratë punës duhet të plotësoheshinme aplikantë vendas. Përveçkësaj, politikania kristiandemo-krate kërkon një rënie të kufirit të tëardhurave për të huajt që duan të vijnënë Gjermani nga 85.000 Euro në 60.000Euro. Ndërkohë, ministri i Punës FranzMüntefering (SPD) e refuzon një ulje tëkufirit të të ardhurave. Përkundrazi, so-cialdemokratët kërkojnë që Gjermania tëhapë dyert plotësisht për punëtorët ngaLindja deri në vitin 2009. Gerd Andres,sekretar shteti në Ministrinë e Punës(SPD), e argumenton këtë me mungesënnë rritje të fuqisë punëtore në vend. Eko-nomia gjermane sipas tij, prej disa kohëshvuan nga mungesa e punëtorëve të kual-ifikuar. Gjithsesi, socialdemokratët gjer-manë kërkojnë futjen e nivelit minimal tërrogave si kusht paraprak.

Edhe në Britaninë e Madhe pati nëfillim protesta e frikë, kur britanikëtkonstatuan se drejt vendit të madhishullor mund të vërshonin shumë mëtepër punëkërkues se sa ç'parashikohejkur u bë zgjerimi në vitin 2004. Qeveria

Irlandën, tërheqja e fuqisë punëtore ngaLindja e BE-së, ka sjellë pasoja pozitive. Njëstudim i ri i Ministrisë britanike të Punësdhe i Universitetit të Leicester-it, tregonse thithja e një numri të tillë forcash të aftapër punë, nuk sjell në asnjë mënyrë rritjetë nivelit të papunësisë në radhët e ven-dasve. Kërkuesit në Institutin përKërkime mbi Politikat Publike (IPPR)dëshmojnë se deri në 40 për qind e num-rit të emigrantëve të zonës së BE-së, të cilëtnormalisht e kanë gjetur veten në tregune zi britanik të punës, po e fitojnë megjith-atë paranë për të jetuar, me mjete tërë-sisht legale.

Nëpërmjet taksave shtesë mbi tëardhurat që futen në arkën e shtetit ngabuxhetet e të ardhurve rishtaz, sipas IPPR,edhe shpenzimet publike për këtë grupimtë popullsisë janë reduktuar. Një hetim iInstitutit Kërkimor për të Ardhmen ePunës (IZA) në Gjermani, zbulon ndërko-hë se punëkërkuesit e rinj ndikojnë mëshumë për një rritje të ofertës se sa tëkërkesës dhe kështu që ndikojnë meshumë gjasa, duke mos e favorizuar infla-cionin. Studimet e kryera në Suedi eIrlandë, të cilët gjithashtu janë vende qëe hapën tregun e tyre të punës në vitin2004, dëshmojnë rezultate të ngjashme.

"Ne po vëmë re se lëvizja e lirë sjell njëtë ashtuquajtur "Win-win-Situation" përvendet e përfshira si dhe për punë-kërkuesit emigrantë: problemet në tregune punës e hendeqet nisin e mbushen, ehapen vende të reja pune", thotë komisa-ri i BE-së për çështjet e punës, VladimirSpidla. "Nëse dhe në Gjermani do tëkishim një bum të industrisë së ndërtimitfalë punëkërkuesve, atëherë do të përfi-tonin nga kjo për shembull, edhe indus-tria e qelqit (d.m.th. e xhamave), zdruk-thëtarët e arkitektët". "Puna sjell punë",thotë Spidla. Në qershor, Organizata përBashkëpunimin Ekonomik dhe Zhvil-limin (OECD) i kishte bërë thirrje Gjer-manisë të ndërmerrte ndryshime në poli-tikat e saj të emigracionit. Sipas raportitmbi emigracionin, të OECD-së, problemi

i kufizimit të pranimeve të apli-kantëve që duan të provojnë fatin e

tyre duke punuar në Gjermani, dotë sjellë pasoja të shpejta dhe tëashpra, shumë më me ndikim sesa në vendet e tjera të BE-së.

Në fillim të këtij viti, OECDparaqiti një studim mbi pasojate emigracionit në Spanjë, vend icili që prej një dekade ka shënu-ar në kontinent shifrat më të

mëdha të pritjes së emigrantëve.Kështu rumunët, pas marokenëve

dhe ekuadorianëve, paraqesin tash-më grupimin e tretë më të madh të

emigrantëve ekonomikë në vend. Sipasraportit në fjalë, gjysma e rritjes vjetore tëGDP-së prej mesatarisht 3,7 për qind, vjensi pasojë e kontributit të dhënë nga rrethtri milionë personat emigrantë që kanëardhur në vend, duke ia nisur nga viti 2000.Përqindja e papunësisë shënoi rëniendërkohë nga 19 për qind në 1994, në rreth8% aktualisht. Pjesa që zënë gratë me njënivel prej 52 përqindësh, dëshmon dy-fishim të shifrave.

Shëtitorja ndanë Tamizit po mbushetdalëngadalë, e autobusët nisin të vër-shojnë drejt "South Bank". Londra ështëbërë tashmë, le të themi, atdheu i dytë iJozef Bacas. "Këtu unë kam punën time,miqtë e mi", thotë baristi sllovak. "Porndoshta edhe prej këtej mund të lëvizndonjë ditë - besoj drejt Spanjës. Atje edhekoha është më e mirë".

Marrë nga "Die Welt"Përgatiti: Armand Plaka

Blair para se të përfundonte zgjeri-mi, kishte folur për pranimin e 13.000personave emigrantë ekonomikënga Lindja, si kuotë për pranim tëpërvitshëm. Në fakt, sipas "HomeOffice", deri në pranverën e vitit2007, në vend kanë mbërritur rreth400.000 polakë për shembull. Përveçtyre, janë rreth 70.000 sllovakë dhelituanezë si dhe 90.000 persona nganëntë vendet e mbetura të BE-së.Më shumë se 600.000 europianë ngaLindja e pjesa qendrore e kontinen-tit, ishte numri i atyre që shkelën nëkëtë mënyrë që prej vitit 2004 drejtBritanisë së Madhe. Në popullsi u rritshumë pasiguria, e cila ka marrë sh-kas më së shumti nga shtypi skeptik ndajzgjerimit të BE-së. Ekspertët paralajmëru-

an asokohe për një mbingarkesë tësistemeve të përkujdesjes socialedhe probleme me integrimin e tëhuajve. Nga fundi i vitit që shkoi,qeveria Blair reagoi ndaj hapave tëndërmarrë për anëtarësimin e Ru-manisë e Bullgarisë. Punëdhënësitduhet të aplikojnë për punëkërkuesnga këta vende për t'i pajisur ata meleje. Në bujqësi apo në industrinëushqimore, ata do të kufizohen ngarregullimet aktuale që përcaktojnëkuota fikse.

Por Londra është e kënaqur qëderi më tani ka shmangur thirrjetme tone populiste. Në dukje nëheshtje, ajo po mendon ndërkohë

për një valë të re liberalizimi. Pasi ashtusikurse edhe në vendin fqinjë me të,

RAPORTISipas raportit mbi emigra-cionin, të OECD-së, proble-mi i kufizimit të pranimeve tëaplikantëve që duan tëprovojnë fatin e tyre dukepunuar në Gjermani, do tësjellë pasoja të shpejta e tëashpra, shumë më mendikim se sa në vendet etjera të BE-së

EMIGRANTILondra është bërë

tashmë, le të themi,atdheu i dytë i Jozef

Bacas. "Këtu unë kampunën time, miqtë e

mi", thotë baristisllovak. "Por ndoshta

edhe prej këtej mund tëlëviz ndonjë ditë - besoj

drejt Spanjës

Tabelë rrugore në gjuhën polake në njërrugë në kontenë angleze të Cheshire-it

SHQIP 15E ENJTE, 23 GUSHT 2007 N D R Y S H E

Është si një "Jetë e dytë" përterrorizmin. Një lloj jete virtuale,e cila është e mbrojtur ngafjalëkalime dhe kode të kriptuara.Pikërisht ky është vendi kustudiojnë ushtarët e xhihadit.Qëndrojnë të mbyllur në këtë llojpararoje për muaj të tërë, tëarmatosur me kompjuterë dhelidhje super të shpejta në internet.Më pas, kur ndihen të gatshëm,braktisin realitetin telepatik dheshkojnë në betejën e vërtetë, atëtë jetës reale, për të përdorur atëqë kanë mësuar

MUXHAHEDINET E INTERNETIT

Mustafa El Korshi, frymëzuesi i celulës së Ponte Felcinos në Itali,është njëri prej protagonistëve

të neoterrorizmit. Një bir i zgjedhur dhe ivendosur për një lloj të ri lufte, ipërzgjedhur dhe i hedhur në betejë ngaideologu më i madh i euroxhihadizmit,Abu Musab Al Suri. Në bazën e këtij llojxhihadi, është koncepti i "sistemit, pa or-ganizim" (në arabisht nizam, tanzim). Njëteori e përpunuar dhe më pas e hedhur nëinternet, përmes një manuali prej 1600faqesh kompjuterike. Teksti përshkruannjë terrorizëm të përhapur, pa hierarki, kuvullnetet dhe urdhrat e një lidershipiideologjik (të largët) arrijnë të shpërnda-hen jo përmes urdhrave të drejtpërdrejtë,por nëpërmjet një "rrjetimesazhesh, deklaratash nëtelevizion dhe shpalljeshnë internet". Është e prefer-ueshme që të mos ekzis-tojnë shefat, sugjeron AlSuri, sepse në rast se ata dotë kapeshin, do të kompro-metonin të gjithë celulën.Gjithë aktiviteti i përdit-shëm i Korshit karakterizo-het dhe përshkruhet pikër-isht përmes kësaj filozofie.Dita e tij mbyllet thuajsegjithmonë me qëndrimeme orë të tëra përpara ko-mpjuterit, në një kërkim tëpalodhshëm për doku-mente në internet: njëzetmijë në një javë të vetme.Një punë e pistë, e lodhs-hme, por gjithsesi eshënjestruar mirë. Më 6 sh-kurt, ai viziton një faqe in-terneti të hapur dhe tëmirëmbajtur nga ana e Glo-bal Islamic Media Front(GIMF). Bëhet fjalë për njëshoqëri, e cila ripërcjell nëinternet mesazhet e Al-Qaidës dhe me shumë gjasae ka qendrën në Gjermani.Ata që nuk kanë kontakteme shtëpinë mëmë kae-diste, mund të përdorinkëtë faqe interneti për t'uinformuar në lidhje meazhornimet si dhe objektivat më të fundit.Përmendja e një shteti të caktuar mund tëjetë e barasvlershme me një urdhër për tësulmuar. Ekspertët kanë përllogaritur senga 30 shtetet që janë përmendur nga anae Osama bin Ladenit gjatë viteve të fun-dit, një numër i madh prej tyre është godi-tur më pas nga terroristët. Korshi ndjekgjithmonë lajmet. Kur dëgjon për atentateterroriste në Algjeri, ai lidhet menjëherëme një faqe në internet (këtë herë më 16shkurt) për të lexuar në lidhje me grupetqë kanë marrë përsipër autorësinë e sul-meve. Për militantët në Evropë, kauza eterroristëve algjerianë duhet mbështetur(me njerëz dhe me fonde) dhe duhet kop-juar. Ata të sulmeve në Algjeri, përdorinfotografitë satelitore të Google Earth përtë përgatitur aktet terroriste dhe ai, me njëlloj doze paditurie, mendon që t'i përdorë

për të përgatitur një udhëtim të tijin nëdrejtim të Irakut. I njëjti diskutim vlenedhe për instruksionet ushtarake, që ngasubstancat toksike, e deri te bombat. Kor-shi lidhet në faqe interneti, në të cilatshfaqen materiale filmike të sulmevekundër forcave të Shteteve të Bashkuaranë Irak. Ai i studion, më pas ua tregon men-jëherë nxënësve të tij si dhe fëmijëve, i bin-dur në veten e tij se më në fund dikush dotë bindet që të bëhet "shahid" apo martir.Prania e të miturve është në sintoni mepropagandën islamike. Një mbrëmje fla-sin për një "imam të vogël", një fëmijë so-malez. Në fund të fundit, edhe talebanëtkanë shfaqur pamje të adoleshentëve qëmarrin pjesë në ekzekutimin e të akuzuarve

për spiunazh apo të angazhuar në ceremo-ni betimi për t'u bërë kamikazë. Kjo ështëfaza e indoktrinimit, e karikimit tënxënësve për xhihad. Në vitet nëntëdh-jetë, bërthamat e para të integralistëveduhej të kënaqeshin me videokaseta të njëcilësie të dobët, të xhiruara në Algjeri dhenë Çeçeni. Skena të trukuara, gjithsesi tëprivuara nga kënaqësia që këta ndjejnënga realiteti i Irakut. Tani, instruktori Kor-shi ka në dispozicion të tij më të mirat eproduksionit kaedist, falë punës së bërëprej markave të tilla si "Al Sahab" dhe "AlFurkan". Pamje filmike, ku të gjithë ush-tarët amerikanë hidhen në erë. Përmesvëzhgimit të filmimeve, terroristët më-sojnë që të dallojnë mjetet e ndryshme,

matin kohën që nga aktivizimi e deri nëshpërthimin e një eksplozivi, spiunojnëtaktikat e ndryshme që përdoren nga anae forcave armike. Si edhe teorinë e an-imuar. Një stërvitje me simulim në studio,të ngjashme me pamjet e ushtarëve që dotë duhet të vrasin. Një hap i detyrueshëmky, përpara se të vihen në praktikë mësim-et që merren në këtë shkollë të terrorit.Ekstremisti ndalet për një kohë të gjatë nënjë faqe interneti, ku shpjegohet gjerë egjatë se si duhet të përgatiten substancathelmuese. Është e kuptueshme se Korshinuk po e shfleton rastësisht encikloped-inë e terrorizmit, por ai është në kërkim tëkapitujve që i nevojiten. Substancatkimike që i kanë gjetur janë një tregues që

ai tashmë ka vendosur të kthehet nga spe-ktator, në protagonist. Deri në vitin 2001,militantët shkonin në Afganistan, ndërsasot studiojnë në akademinë virtuale. Nësevihen përballë kurset e kampit afgan,Khalden si dhe ata "me korrespondencë" tëKorshit, vihet re që nuk ka ndryshim. Rece-ta është e qartë se praktika është shumë evështirë. Duhet kohë përpara se të jesh i sig-urt që receta e përgatitur në shtëpi do tëfunksionojë. Dështimi i terroristëve nëLondër dhe në Glasgou, të tjerë shembuj tëterrorizmit të përgatitur vetë tregon, për fattë mirë, se kalimi nga teoria në praktikë, tebomba, nuk është automatik. Një tjetër pikëe dobët: të arrestuarit janë të fiksuar nga sig-uria, marrin leksione për mbrojtjen e komp-

juterëve, blejnë dhekërkojnë kudo programe tëkriptura, fshehin tekstet emesazheve brenda një fo-tografie apo imazhi filmik.Por është një mburojë, ecila nuk mban përparapunës së hetuesve, të cilëtkanë arritur që tëdhunojnë pjesërisht ko-mpjuterin personal të ter-roristëve. Frymëzuesit,Muxhahedinët e rinj,duket se përshtaten mjaftmirë në sistemin e ri tëpredikuar prej Al Surit.Një bashkëpunëtor iimamit, Mokhtar Hamdikëmbëngul se Bin Laden"ka vdekur". Por një gjë etillë nuk i dekurajonluftëtarët e shenjtë. Celu-la e ka të qartë se për sh-kak të zgjedhjeve taktike,duhet të frymëzohet ngafigura të tjera. Korshikërkon nëpër internet përfjalime të Abu al Jazdi-t,një terrorist i cili ka njëpozicion të dorës së parënë zonën aziatike, si dhepër fjalime të Al Muxha-herit dhe Al Bagdadit, tëcilët njihen si shefa të Al-Kaedas në Irak. Siç tre-gojnë letrat e hetimit,imami shkarkon pikërisht

pasazhet që flasin për veprimtari opera-tive. Por edhe Korshi është viktimë, ashtusi shumë agjentë, të trukeve që përdorenprej kaedistëve irakianë. Pak ditë më parëu zbulua se Al Bagdadi është vetëm njëpseudonim, një zë që nxjerr urdhra dhe qëmendohet të jetë zëri i një aktori, i cili ështëangazhuar prej lëvizjes. Sepse edhe ata qëpresin koka kanë nevojë për dëshmitarë,të dikujt që të shpjegojë atë që bëjnë. Sikurtë dinë që vetëm autobombat nuk mjaf-tojnë. Kështu që, nga Umbria, në Itali, neo-terroristi e quan Al Baghdadin "një luan tëkomunikimit", sepse është shumë i aftë nëkontestimin e sukseseve të Pentagonit.Domethënë, duket sikur Korshi ndodhetnë të njëjtin moment në Bagdad, në Kabul,Algjeri, apo Tora Bora. Më pas, klikimi i fun-dit në kompjuter. Xhihadi për këtë natë kambaruar.

VideotPërmes vëzhgimit

të filmimeve,terroristët mëso-jnë që të dallojnë

mjetet e ndry-shme, matin

kohën që ngaaktivizimi e deri

në shpërthimin enjë eksplozivi,

spiunojnë taktikate ndryshme që

përdoren nga anae forcave armike

StudimetDeri në vitin 2001,militantët shkoninnë Afganistan,ndërsa sot studio-jnë në akademinëvirtuale. Nësevihen përballëkurset e kampitafgan, Khalden sidhe ata "mekorrespondencë"të Korshit, vihetre që nuk kandryshim

SHQIP 16 P R O G R A M I D I T O R I D I G I T A L B E ENJTE, 23 GUSHT 2007

PRINDËRIT QË KAM ZGJEDHUROra 23:00

Regjia:Linda OttoPërmbajtja:Një fëmijë pa shtëpi, abuzuar nga i ati,shpërfillur nga e ëma, braktisur nga të gjithë.Një familje guxon të dojë dikë për të cilin nukkujdeset njeri. Kur jeta e tij e re është në rrezik,ai vendos të luftojë kundër gjithë botës.

KINEMA AUTORKINEMA AUTORKINEMA AUTORKINEMA AUTORKINEMA AUTOR

LUMI MISTIKORA: 21:30

Regjia:Clint Eastwood.Aktoret:Sean Penn, Tim Robins, Kevin Bacon.Tre shoke u rriten se bashku ne nje lagjete Bostonit. Secili prej tyre do te shkrua-je historine e jetes se tij derisa nje ditenje ngjarje e dhimbshme do t'i bashkojeperseri.

THRILLER, MISTERTHRILLER, MISTERTHRILLER, MISTERTHRILLER, MISTERTHRILLER, MISTER

SHTËPIA E LOJËRAVEora 19.00

Aktorët:Joe Mantegna, Lindsay CrouseRegjia:David MametPërmbajtja:Kandidat për Globin e Artë. Një psikologevendos të ndihmojë në kumar pacientin esaj, i cili ka nevojë të ngutshme për para. Porloja bëhet më e ndërlikuar nga ç'e kishtemenduar ajo.

HISTORI E VËRTETËHISTORI E VËRTETËHISTORI E VËRTETËHISTORI E VËRTETËHISTORI E VËRTETË

SHUME SHPEJT PER TE VDEKURORA 21:30

AKTORET:Sharon Stone

PERMBAJTJA:Nje pistolere femer shkon ne nje qytet westernte sunduar nga nje njeri I pameshirshem meqellim qe te mare hakun e te atit.

WESTERN, AKSIONWESTERN, AKSIONWESTERN, AKSIONWESTERN, AKSIONWESTERN, AKSION

"SHPIRTRA BINJAKË"

NGA E HËNA NË TË PREMTE, ORA 20: 00

Rafaeli dhe Luna janë dy njerëz që mendojnë see kanë gjetur njëri-tjetrin dhe do të duhen nëpërjetësi, por historia e tyre e dashurisë dhepasionit përfundon shpejt në tragjedi. E bukuradhe e mistershmja Serena lind në të njëjtin çasttragjedie. E udhëhequr nga intuita e saj dhevegimi i një trëndafili të bardhë, Serena vendostë ndjekë fatin e saj që kryqëzohet me atë tëRafaelit. "Shpirtrat binjakë", histori njerëzore qëkërkojnë rrugëdalje nëpër labirintet e jetës...

DISKUTIMDISKUTIMDISKUTIMDISKUTIMDISKUTIM

MAFIA NË ITALIOra 21:00

E udhëhequr nga mafiozi i fuqishëm"Bisha", mafia në Siçili është ngritursërish, duke bërë pastrim parash dhetrafik droge. Arrestimi i tij bëri bujë tëmadhe, por a do të arrijë ligji të mbërthe-jë pas hekurave dikë që është kthyer nëzot?

TELENOVELË ROMANTIKETELENOVELË ROMANTIKETELENOVELË ROMANTIKETELENOVELË ROMANTIKETELENOVELË ROMANTIKE MUZIKË/ BIOGRAFIMUZIKË/ BIOGRAFIMUZIKË/ BIOGRAFIMUZIKË/ BIOGRAFIMUZIKË/ BIOGRAFI

TALK SHOW (program social-kulturor):DÉJÀ VU

ORA 20 .50ORA 20 .50ORA 20 .50ORA 20 .50ORA 20 .50

Permbledhje:Nje Talk Show ku informacioni social-kulturor e bisedat rreth tij do te vijne ne njeformat shume te ndryshem. Ne qender tesaj do te jete fotografia e cila do te ngac-moje ne biseden e tyre, te ftuarin medrejtuesin e programit, Mustafa Nano, perte sjelle ne fokus e diskutuar per atoprobleme apo informacione qe vijne siperceptim i fotografise nga i ftuari....

RUBRIKA: KRIMRUBRIKA: KRIMRUBRIKA: KRIMRUBRIKA: KRIMRUBRIKA: KRIM

BILLY FURYOra 22:00

Idhulli i parë britanik i Rock'n roll-it, BillyFuri u bë i famshëm shumë shpejt, nëvitin 1958 dhe u quajt Elvisi britanik. Ai ubë frymëzim për artistë si Xhon Lenonidhe Morrisoni dhe Rock'n roll-i i tijmelankolik dhe i fortë.Do ta veçonin nga Klif Riçardi dhe MartiUajlld.

06.45 Info07.30 Film serial "48 ore" pj.1008.30 Film vizatimor ritr. "Fantazmat" pj.1008.58 Programi i dites09.00 Lajme09.20 Moti09.23 Horoskopi09.30 Film Serial "Grate e Futbollisteve" pj.19,20

(sez.3/2,3)11.00 Film Serial (sitcom) "Friends" pj.103 (sez.5/6)

(ritr.) 11.28 TN Ritr. "Gjarperinj e Hardhuca"pj.33

11.58 Programi i dites12.00 Lajme12.15 Moti12.20 TN Ritr. "Belissima" pj.11313.13 Film serial Pr. "Katerina e vajzat e saj" pj.214.05 Film Serial Ritr. "West Wing" pj.30 (sez.4/7)14.58 Programi i dites15.00 Lajme15.30 Moti15.35 Top Select Pr. (Direct)17.00 TF Pr. "100 Vitrinat" pj.97317.28 Programi i dites17.30 Lajmet17.50 Moti17.55 TN Pr. "Gjarperinj e Hardhuca" pj.3418.30 TN Pr. "Belissima" pj.11419.28 Programi i dites19.30 Lajmet20.10 Moti20.15 Film Serial (sitcom) Pr. "Friends" pj.104 (sez.5/7)20.50 Talk Show ritr. "Déjà vu" 7

Te ftuar: Bamir Topi & Migjen Kelmendi22.30 Lajme23.00 Moti23.05 Film Serial ritr. "24 ore" pj.600.00 Film Serial ritr. "Te humbur" pj.31 (sez.2/6)01.00 Lajme e Moti01.25 Film Serial (sitcom) "Friends" pj.104 (sez.5/7)

(ritr.)02.03 Top Select (rit)03.30 Lajme e moti03.45 Muzike

nga muaji Shtator,Shtator,

programesh

në të gjithë kanalet e

një tjetër

sezon spektakolar spektakolar

NE DIGITALB MOS HUMBISNI:SOT

SHQIP 18 E ENJTE, 23 GUSHT 2007N D R Y S H E

"Lamtumirë seks-simbolit, tani jam rritur"

Raul AKTORINuk e kam xhiruarfilmin e Moçias përtë qenë një sekssimbol i momentit,por sepse është njëkomedi shumëargëtuese

KARLOS GARDENNë një nga filmat eregjisorit Alfonso Arau,ai ka interpretuar roline një kompozitori,Karlos Garden, babai itangos, përkrahLindsej Lohan dheKarmen Maura

PUBLIKU

Njerëzit më duan, sepsekanë kuptuar se nuk flasgjepura, por i marr gjëratme shumë seriozitet

PROTAGONISTIRaul Bova po xhiron filmin

"Më fal, por do të thërras edashur", e regjisorit

Federiko Moçia

ROLET

Qahemi se nuk karole, por edhe neaktorët duhet t'ifutemi punës meshumë seriozitet

FILMI

Është një komedie këndshme, tëbën të qeshësh,

ka një gjuhëmoderne

Uau Raul. Shihni se sa i bukurështë, çfarë sysh... Pa dyshim është më i miri nga të

gjithë". Janë fjalët e një gruaje, e cilapo ndjek në shesh xhirimet e njëfilmi. Frederiko Moçia, i cili po deb-uton edhe si regjisor, po xhironfilmin "Më fal, por do të thërras edashur", pjesë e një prej bestsell-erëve të tij. I ulur në një restorant,Bova buzëqesh, përshëndetnjerëzit dhe mbledh në tavolinëne tij shumë vajza. "Lum si ato"pëshpërit një grua, ecila ndodhet jashtëlokalit, duke parë meadmirim aktorinbukurosh. Bukuroshii veshur me një palëxhinse, këmishë blu,dëgjon gjithë interesrrëfimin për episodine ri të filmit. Tek bise-don me regjisorin, aishikon se në vendinku po xhirohet filmi "Ifundit" kanë mbërri-tur një skuadër mepolicë (të vërtetë),sepse një grup vajza-sh e kishin rrethuardhe nuk mund të punonte. Nëfilmin e Moçias ai interpreton per-sonazhin e Skamarkios, një buku-rosh 37-vjeçar, i cili dashurohet pasnjë 17-vjeçareje.

"Është me të vërtetë zbavitësenjë gjë e tillë. Unë tashmë jam më-suar me fanset e çmendura dhendonjë herë nuk mund të punoj dotpa praninë e tyre. Nuk e kam xhiru-

ar filmin e Moçias për të qenë njëseks simbol i momentit, por sepseështë një komiedi shumë argë-tuese. Kam jetën time. Fatmirësishtgazetat "rozë" nuk merren më memua. Njerëzit më duan sepse kanëkuptuar se nuk flas gjepura, por imarr gjërat me shumë seriozitet.Skamarkio është një djalosh ibukur, por edhe shumë i zoti, por letë sqarojmë diçka të rëndësishme:unë jam më i "vjetër" se ai dhe më igjatë", shpjegon aktori i cili duket

shumë entuziast ngaky fakt.

Por sot Bova ështëmë simpatik, më paki turpshëm e më i sig-urt në krahasim mevitet e kaluara. Nëmoshën 36-vjeçare aiështë një nga aktorëtmë të kërkuar ngabota. Në një nga fil-mat e Alfonso Arau aika interpretuar rolin enjë kompozitori, Kar-los Garden, babai itangos, përkrah Lind-sej Lohan dhe Kar-men Maura, e cila in-

terpreton nënën e tij. Më pas ai kamarrë pjesë në disa nga serialet qëjanë transmetuar nga kanalettelevizive italiane, për shembull:seriali mbi shërbimet sekrete dhe"Aviatori", i regjisorit Alberto Ne-grin, marrë nga tregimi i Ale-ksandër Still, pjesë e librit "Një nënjëmijë". Përshtatur në një getohebraike të Romës, është historia

e një heroi të aeronautikës, i ciliarriti të shpëtonte shumë hebrenjdhe një prift katolik.

Raul, ju tashmë jeni njëaktor i afirmuar si në Itali,ashtu dhe në Amerikë?

Jam munduar ta organizojpunën time. Kam një shtëpi në LosAnxhelos, ku zakonisht shkoj përnjë periudhë 6-mujore, së bashkume familjen time, sepse nuk dua qëbashkëshortja ime dhe fëmijët tërëndohen për zgjedhjet e mia.Dëshiroj që gjithçka ta ndaj me ta.Këtë gjë e kam mësuar mirë ngaamerikanët: duhet të jesh mjesh-tër i pasurisë tënde, të ndjekëshprojektet në të cilat beson. Për këtë

arsye, së bashku me një producenttë madh, po punoj për një film, i cilitrajton historinë e një të dënuari mevdekje, Roko Derek Barnabej.

Kemi menduar të ndërro-ni zanat?

Jo më pëlqen të recitoj dhefaktikisht të interpretoj në filma.Qahemi se nuk ka role, por edhene aktorët duhet t'i futemi punësme shumë seriozitet. Ngjarja eBarnabejt, djaloshit italo-ameri-kan të mbyllur në një burg tëVirxhinias më magjepsi. Madjeedhe vetë Papa ishte shpallurkundër ekzekutimit të tij. Ështënjë çështje e mbushur plot memistere.

E keni zgjedhur ju këtërol?

Është e pamundur të mos shi-kosh atë që ndodh përreth nesh.E dini se cila ka qenë arritja imemë e madhe? Tre çmimet "Globi iArtë" që më janë dhënë nga sh-typit jashtëm - si aktori më i mirë- për filmin "Unë, tjetri", të cilin ekam prodhuar dhe interpretuarunë. Filmi ka marrë edhe çmimin"Magna Grecia". Mendoj se mundtë bëhen gjëra të rëndësishme,mjafton të kesh be-sim te vetja.

Është e vësh-tirë të pranoheshnë Hollivud?

Në Amerikë gjithç-ka është shumë evështirë, aq më tepërkur gjithçka e fillonnga zero. Gjatë gjithëkohës duhet t'i nënsh-trohem provimeve,ndiqem nga njerëz tëtjerë, mundohem tëmësoj se si funksion-ojnë gjërat. Për t'i për-balluar të gjitha këtoduhet të kesh me doemos një kar-akter të fortë.

Mos u hiqni sikur nuk juintereson, ju do të interpre-toni Gardel, një mit, që përUnseskon është pasuria enjerëzimit...

Është një film i vështirë, Arau popunon prej shumë kohësh me të.Mendoj se për një aktor është mak-simumi. Duhet të dish të recitosh,

kërcesh, këndosh, është një provëe vështirë. Jam krenar që këtë rol makanë besuar mua. Në Argjentinë,Gardel është një monument ko-mbëtar. Një rol i tillë të vjen vetëmnjë herë në jetë.

Gjithnjë keni luajtur role tëheronjve dhe njerëzve të mëd-henj...

Kam zgjedhur gjithnjë histori qëmë pëlqejnë dhe gjithnjë kam luaj-tur role pozitive. Më pëlqejnë person-azhet pozitive, por edhe ndonjë neg-

ativ sa për të thyerakullin nuk do ta refu-zoja.

Në filmin eMoçias luani roline një 37-vjeçari qëdashurohet pasnjë 17-vjeçareje.Si ndiheni?

Është një komedi ekëndshme, të bën tëqeshësh, ka një gjuhëmoderne. Mbesa imei përpin librat e Moçias,si shumë moshatarete saj. Sigurisht, ekzis-ton një motiv i fortë

nëse ai arrin të shesë 1 milion kopje.Në film luaj pothuajse njësoj si HjuGrent, ndahem nga e fejuara dhetakoj këtë vajzë që më ndryshonjetën.

A mendoni se mund t'jundodhë një gjë e tillë në re-alitet?

Këto gjëra ndodhin, por nuk be-soj. Kam një jetë të lumtur dhe jamvërtetë fatlum.

Kam zgjedhur gjithnjë histori që më pëlqejnë dhe gjithnjëkam luajtur role pozitive. Më pëlqejnë personazhetpozitive, por edhe ndonjë negativ sa për të thyerakullin ndaj nuk do ta refuzoja

Mes kinemasë dhetelevizionit, nëmoshën 36-vjeçareai është një ndëraktorët italianëmë të kërkuar

nga të huajt

Intervista

SHQIP 19E ENJTE, 23 GUSHT 2007 N D R Y S H E

Prindërit dhe ne.Jemi të rritur, por

shpesh herëpërballë tyre jemi

dhe do tëmbetemi fëmijë.

Por pse vallëndodh kjo? Cili

është sekreti?

ME PRINDERIT

bëhemi gjithnjë fëmijë

Nuk ka rëndësi mosha, nuk karëndësi koha, nuk ka rëndësimënyra, por të gjithë bëhemi

fëmijë sa herë që ndodhemi përballëprindërve. Një proces i pavetëdijshëm, qëna kthen të gjithëve pas, në fëmijërinëtonë. Është një transformim që në shumëraste e kuptojmë se si ndodh, e në shumëtë tjera e kemi të vështirë. Përballëprindërve tanë, në çdo moshë, ne jemifëmijë. Cilat janë motivet që rishfaqinedhe një herë një sjellje që çdokush prejnesh ka menduar se e ka zhdukurpërgjithnjë nga karakteri i tij?

Me kalimin e viteve, edhe pse ndjejmëse rritemi në mënyrë progresive, asn-jëherë nuk i humbasim brenda vetes"prindërit tanë të brendshëm". Një ndjen-jë kjo që xhiron si shiriti i regjistruar i njëfilmi, në të cilin kanë mbetur të memori-zuara të gjitha fjalët, këshillat, e porositëqë nëna e babai na kanë thënë në fëm-ijëri. I gjithë përkujdesi i prindërve, dashu-ria e tyre, ngrohtësia, mbështetja dhe sh-tysa që na kanë dhënë, ndër të tjera kanëndërtuar e forcuar në karakterin tonë njëpërvojë të vyer, e cila është rritur së bash-ku me karakterin tonë, që tashmë kthe-het një ndihmë për disa rregulla e procesethelbësore të jetës. Cilado qoftë mënyra emanifestimit të saj, kthimi mbrapa ështënjë shenjë delikate e identitetit, e cila nukka ditur të rritet e forcohet.

Frika më e madhe është se me kalimine viteve, vjen një moshë kur bëhet dhendarja me prindërit, e thënë me fjalë tëtjera, vjen ccasti kur secili prej nesh duhettë fillojë të mësohet me një histori, e cilaherët a vonë do të gërshetohet me tonën,por që nuk është e thënë që të jetë timonidrejtues për të. Kjo e fundit duhet për kr-ijimin e një pavarësie, e mbi të gjitha përkrijimin e një modeli të ri si familjarë të rinj.

Kthimi në fëmijëri është i pamundur,sepse kohën askush nuk mund ta kthejëpas. Ndërkohë që pavarësia psikologjikenuk është mjet të cilin ne mund ta zhven-dosim ku dhe sa herë ne duam. Kjo ështënjë gjendje e vetëdijes, një sjellje e të qe-nurit një individ i pavarur. Ajo përfaqësonnjë aftësi të ndërrimit të rregullave perso-nale, kode dhe projekte që i përcaktojmëjetës sonë.

Për të zbuluar dhe për ta shijuar këtëliri, secili prej nesh duhet të ketë brendavetes aftësinë për t'u rritur, për të përbal-

luar dhimbjet dhe zhgënjimet që kjo gjëna sjell. Është shumë e rëndësishme tëjemi të përgatitur për çdo të papritur qëmund të na sjellë jeta dhe të mos jetojmëme bindjen se do të gjejmë gjithnjë mbësh-tetjen dhe ngushëllimin e prindërve, dukekëmbëngulur se detyra e tyre është tëkënaqin nevojat tona, sa herë që nanevojitet. Një fakt shumë i rëndësishëmështë se kurrë nuk duhet të na mundinndjesitë e fajit kundrejt tyre. Për këtë ar-sye nuk duhet të kemi asnjëherë frikë tëbëjmë zgjedhjet tona në mënyrë të pavar-ur, të marrim vendime që ne i quajmë tëdrejta. Nga kujtesa jonë nuk mund tëhiqen edhe episode të veçanta, kur ne ikemi zhgënjyer ata, por kjo nuk do tëthotë se nuk i duam apo nuk i respek-tojmë. Në këtë rast është ana tjetër e med-aljes, ku do të jenë ata që duhet të përsh-taten e të mësohen me zgjedhjet tona. Qëtë mund të kemi një marrëdhënie sa mëtë ekuilibruar me prindërit tanë, duhet tëkalojmë edhe një hap tjetër shumë tërëndësishëm. Të gjithë ne duhet të dimëtë falim. Çfarë në të vërtetë duhet të falim?Ndoshta për një fëmijëri, e cila nuk ka qenëashtu siç kemi dashur, por pavarësishtkësaj, ne kemi mësuar nga gabimet e tyre.

Prindërit na kanë ndihmuar të dalimnë jetë, të rritemi, të bëhemi këta që jemisot. Janë gjëra të kaluara dhe duhet t'i pra-nojmë, pa i përdorur si alibi për veten,sepse të rritemi do të thotë të marrim për-sipër edhe përgjegjësitë tona, pa akuzuartë tjerët për dobësitë dhe pazotësitë që neshfaqim gjatë jetës. Gjithmonë prindëritjanë dhe do të mbeten një model për ne,një pikë referimi për të ndërtuar të ardh-men tonë. Ndonjëherë është diçka epëlqyeshme kur mbështetemi teprindërit, por duke mbajtur ndoshta njëdistancë, sepse më vonë mund të jetë evështirë që të ecim me këmbët tona tëpavarur. Dhe këto gjëra vlejnë sidomospër nënat dhe rreziku i vetëm është ngamarrëdhënia që kemi me to (sidomos kurflitet për femrat), nga aftësia e tyre për tëna qëndruar pranë, por vetëm si një pikëreferimi jo duke na "pushtuar". Tëkërkojmë përkujdesje, të pranojmëngrohtësinë e prindërve, nuk do të thotëqë më pas të presim gjithçka prej tyre, apotë kthehemi në fëmijë dhe të zhvisheminga personaliteti dhe pavarësia jonë, atëqë kemi menduar ta ndërtojmë vit pas viti.

NENATMe cilin nga prindërit

janë më të lidhur fëmijët?Ekspertët pohojnë se është nënamishërimi i gjithçkaje. Imazhi që

kemi për të është pa dyshim ilidhur me fëmijërinë tonë. Për neajo ka qenë dhe vazhdon të mbe-

tet e përsosur, e paprekshmedhe që bën gjithnjë gjërat e

duhura

SHQIP 20 E ENJTE, 23 GUSHT 2007N D R Y S H E

Ja si të përgatisimNëse po kërkoni një punë të

mirë, duhet tëdini se është

shumë e rëndësishmetë paraqisni sa më mirëveten tuaj në mënyrënmë të mirë përpunëdhënësin. Kjobëhet nëpërmjet sh-krimit të CV (curriculumvitae - nga latinishtja"historia e jetës"), e cilanë shumë vendeemërohet "rezyme".Vende të ndryshmemund të kenë kërkesatë ndryshme, ndaj juduhet të përshtatenime to.

Për çfarë është enevojshme njëpërmbledhje jete?

Një CV është thjeshtnjë "reklamim" për të"shitur" veten tek njëpunëdhënës i caktuar.Ju duhet ta çoni CV-nëtuaj në një vend të cak-tuar, kur firma kalëshuar një kërkesë përpunë, ose kur vendiështë vakant. Qëllimi iCV-së është që t'ju bëjëtë dukeni sa mëtërheqës, interesantëdhe të duhur për ko-mpaninë që ofronpunë.

Para se tëfilloniUluni dhe merrni një

letër. Shikoni përpunën që dëshironi tëaplikoni. Merrni nëkonsideratë aftësitë,edukatën dhe eksperi-encën tuaj dhe kraha-sojini ato me kërkesat ekërkuara nga firma. Sainformacion keni përkëtë punë? Ndon-jëherë, punëdhënësitnuk të japin informacion të plotë.Pyesni për më shumë detaje nëseiu nevojiten. Kaloni kohë dukekërkuar detaje për punën: struk-turën, produktet dhe sukseset e ko-mpanisë apo firmës.

Çfarë duhet të përfshini nëC V ?

Detaje personaleEmri, mbiemri, seksi, adresa e

shtëpisë, nr. i telefonit, adresa e e-mailit dhe data e lindjes duhet tëjenë të përfshira patjetër. A kenifaqet tuaj personale në internet?(Nëse po shumë mirë, shkruajenidhe atë).

EdukataJepni emrat e shkollës ku keni

studiuar, duke filluar më parë meedukimin fillestar. Përfshini ndon-jë projekt të veçantë, tezë ose punëdisertacioni që mund të keni bërëgjatë viteve.

3. Ndershmëriaështë politikamë e mirë

Teksa shkruani njëCV mund t'ju duketshumë tunduese tëhidhni në letër tëgjithë eksperiencëntuaj. Nuk keni dëshirëtë harroni qoftë edhenjë detaj të punëve qëndoshta nuk kanëlidhje të drejtpërdrejtme atë që ju po apliko-ni. Është i njohur faktii "zbukurimit", i cilikonsiston në zma-dhimin ose nëdhënien e atributeveqë nuk i keni pasur.Nxirrni në pah gjërattuaja më pozitive, af-tësitë dhe eksperien-cat frytdhënëse. Erëndësishme është tëmos gënjeni, pasigjërat janë lehtësishttë kontrollueshme.Përpiquni të jeni samë të ndershëm.

"Nëse shkruanigjëra të pavërteta nëCV-në tuaj, ju mund tëkapeni. Me ndihmëne disa teknikave,punëdhënësit kon-trollojnë informa-cione të tilla si: rezul-tatet e provimeve,kualifikimet dhe tëtjera", Lucy Hampton,drejtues kompanie

4. Qëndroni largturmës

Mundohuni të jenisa më origjinal në sh-krimin e CV-së. Një idemund të jetë: bash-kangjitur me CV-nëtuaj të paraqisni edhenjë kërkesë ku të

shprehni dëshirën tuaj të madhepër t'u bërë pjesë e kompanisë kupo aplikoni. Përpiquni që ta bëni samë interesante CV-në tuaj, dukepërdorur shenja dalluese. Nësekërkoni punë në fusha "konserva-tore", një paraqitje e mirë si përdori-mi i pikave dhe i ngjyrave do ta bë-nin CV-në tuaj unike. Mundohuniqë të mos përdorni manovrat mekompjuter "copy & paste". Funk-sionon, por në shumicën e rasteve,krijoni më mirë një CV individuale.

5. PërshtatuniPunëdhënësit mendojnë se

janë objektivë, por kur bëhet fjalapër të intervistuar, ata bëhen sub-jektivë. Çdo CV duhet të shkruhetnë mënyrë që të përshtatet mevendin e punës në të cilin ju po ap-likoni.

Përgatiti: DELINA CICI

Kërkesa Detajet

CV-ja Aftësitë

Vende tëndryshme

mund tëkenë kërke-sa të ndry-shme, ndajju duhet tëpërshtateni

me to

Emri, mbiemri,seksi, adresa eshtëpisë, nr. itelefonit,adresa e e-mailit dhe datae lindjes duhettë jenë tëpërfshirapatjetër.

Një CVështë thjesht

një "rek-lamim" për

të "shitur"veten tek njëpunëdhënës

i caktuar

Aftësia për tëfolur një ose dygjuhë, njohuria nëkompjuter osepasja e njëpatente janëdetaje plus qëduhet të përfshi-hen në CV

Dëshironi të fitoni vendin epunës që keni ëndërruar prej

kohësh? Keni parë nëpërkërkesat për vend pune, qëvendi i kërkuar nga ju është

vakant? Tashmë duhet tëhidheni në sulm, të jepni mëtë mirën tuaj nëpërmjet një

CV të kompletuar

Përvoja në punëListoni punët tuaja që keni bërë

kohët e fundit. Jepni emrin epunëdhënësit tuaj, titullin që keninë punë dhe më e rëndësishmjaçfarë keni bërë dhe çfarë keni fitu-ar nga kjo punë.

InteresatPunëdhënësit e shikojnë në

mënyrë të veçantë këtë detaj dhesidomos nëse ju keni qenë drejtuesose përgjegjës në një grup të cak-tuar. Nëse keni bërë ndonjëherëpunë vullnetare, jepni detaje dhepër këtë.

AftësitëAftësia për të folur një ose dy

gjuhë, njohuria në kompjuter osepasja e një patente janë detaje plusqë duhet të përfshihen në CV.

ReferencatZakonisht jepni dy emra; një

nga shkolla juaj dhe një nga punaqë keni pasur. Mundësisht jepnikontaktet e personave që kanë sh-

ndryshme nga e gjithë bota,treguan se rreth 50 për qind e CVqë ata kishin marrë kishin gabimeortografike dhe mosha që bëntemë shumë gabime ka qenë grup-mosha nga 21 deri në 25 vjeç. Përata që bëjnë përzgjedhjen, qoftëedhe një gabim i vogël është njëarsye për ta hedhur menjëherë CVnë kosh të plehrave.

2. Shkruani sa mëshkurt dhe saktëNdoshta dy faqe A4 mund të

mos mjaftojnë për të treguar gjithëeksperiencën tuaj. Një rregull i pa-shkruar është: mundohuni të jenisa më koncizë në atë që do të shk-ruani.

CV perfekte duhet të jetë e gjatëdy faqe, edhe tre është e pran-ueshme nëse personi që aplikon kashumë eksperiencë. Mos harroni sekur shkruani një CV ju "shisni" vet-en tuaj në letër, kështu që përpiqu-ni t'i bini shkurt, fjalitë të kenëlidhje logjike, të jenë të përshtat-shme si dhe të jini interesant.

kruar referencat për të qenë të be-sueshëm.

GjatësiaDy faqe letre A4 janë të mjaf-

tueshme për të shkruar një CV. Mose zgjasni më shumë se kaq. Shkru-ani numrin e faqeve në fund të çdofaqe (një detaj i vogël që mund tëbëjë përshtypje).

KronologjiInformacioni duhet të ecë kro-

nologjikisht.

Opsione të tjeraDo të ishte shumë mirë nëse

përfshini në CV tuaj edhe një arsyese përse ju mendoni që jeni të për-shtatshëm për këtë vend pune.Këtu mund të përfshini aftësitë,kualitetet, shpresat dhe planet tu-aja. Këto detaje do të inkurajojnëpunëdhënësin që ta lexojë deri nëfund CV tuaj.

Një detaj tjetër i rëndësishëmështë edhe fotografia: duhet tapërfshini në CV, mund të jetë qoftë

e skanuar ose e ngjitur. Mos harroniqë duhet të jetë një foto e mirë.

DISA TRUKE QE JUKESHILLOJMEPozicionet e ëndërruara të

punës kanë kërkesa të mëdha dhepër këtë arsye një CV e pasur dhe eplotë mund t'ju ndihmojë për tëmarrë atë që dëshironi. Rendisni nëCV-në tuaj të gjitha aftësitë tuajadhe do të shikoni që gjithçka do tëshkojë mirë. Në pamje të parëmund të duket e lehtë, por shumi-ca e njerëzve harrojnë të paktën njënga elementet që duhet të ketë njëCV e kompletuar. Sigurohuni që ejuaja nuk është një nga ato:

1. Lexojeni, rilexojeni dhe kon-trolloni për herë të dytë dhe të tretënëse do t'ju shfaqen gabime. Nuke keni idenë se sa CV marrin në ditëkompani të ndryshme, shumë ngatë cilat janë me gabime ortografike,ndaj bëni mirë që në këtë pikë tëjeni të kujdesshëm. Sipas një stu-dimi të realizuar nga shoqëri të

perfekteCV

E ENJTE, 23 GUSHT 2007 SHQIP 21A K T U A L I T E T

Zyrtarisht bllokimi ikufirit ështëargumentuar menjë ndërhyrje që dotë bëhet në rrjetinkompjuterik

SITUATA

MotivacioniRrjeti ka nevojë përndërhyrje, pasi kapasur ngarkesa qëmund të rrezikojnëfshirjen e tëdhënave

KontrolliJanë njoftuar edheagjencitë e udhëtimittë autobusëve, tëcilat kanë linja tëcaktuara gjatëorareve të paradites

NjoftimiRemontet do tëzgjasin për gjashtëorë dhe më passportelet do të nisinnga procedurat ezakonshme

Zgjatja

Punimet në kufi do të ndërpriten nga ora 10 e mëngjesit deri në orën 16:00. Pritet të ketë radhë

Dogana greke “switch off” për 6 orëKapshticë, policia helene lajmëron se do të kryhen rregullime në rrjetin kompjuterik

JULIANA DHIMITRI

Kufiri me shtetin grek do tëbllokohet për të paktëngjashtë orë. Pala greke ka

komunikuar zyrtarisht se gjatëditës së enjte nuk do të punohetpër të kryer procedurat e kalimit tëemigrantëve drejt shtetit fqinj,ndërsa lëvizjet ndërkufitare do tëndërpriten për një orar që, sipaspalës greke, tashmë është përcak-tuar duke pezulluar kështu punënnë kufi. Në një kohë që sporteletnë tokën shqiptare do të qën-drojnë të hapura për të regjistruarshtetasit që paraqiten për të kalu-ar matanë kufirit, emigrantëtvetëm mund të vulosin dokumen-tet e më pas të presin derisa të nisëpuna nga ana e palës greke nësportelet e tyre. Pas komunikimitzyrtar të këtij bllokimi të punës ngaana e policisë matanë kufirit, edheautoritetet doganore të Kapsh-ticës kanë bërë të ditur se kjo mundtë çojë në dyndjen e emigrantëve.Për këtë arsye nga ana e pikëskufitare pas marrjes së njoftimit,është bërë edhe lajmërimi për tënjohur shtetasit të cilët kanë plan-ifikuar të udhëtojnë drejt kufiritgjatë ditës së enjte për të anuluarlëvizjet në kufi ose për t’i zhven-dosur ikjet nga kufiri gjatë orëve tëpasdites. Sipas komandantit tëpikës kufitare të Kapshticës, ngaana e palës greke është bërë e di-tur se puna do të ndërpritet që ngaora 10 deri në orën 16. Zyrtarishtbllokimi i kufirit është argumentu-ar me një ndërhyrje që do të bëhetnë rrjetin kompjuterik, ndërsa ko-mpjuterët e pikave kufitare grekenuk do të punojnë, pasi do të kenënjë shkëputje nga sistemi qendror.Sipas palës greke, rrjeti ka nevojëpër ndërhyrje dhe përmirësime,pasi ka pasur ngarkesa që mundtë ndikojnë në defekte të cilat ngaana e tyre mund të rrezikojnë fshir-jen e të dhënave të hedhura nësistem. Remontet që do të ndërm-erren nga ana e palës greke men-dohet se do të zgjasin për gjashtëorë dhe më pas sportelet do të ni-sin nga procedurat e zakonshmetë regjistrimit të shtetasve qëkalojnë kufirin. Nga ana e palësgreke janë njoftuar edhe agjencitëe udhëtimit të autobusëve, të cilatkanë linja të caktuara gjatë orarevetë paradites dhe deri në orën qëështë parashikuar për fillimin epunës në kufi. Kjo situatë vjen nënjë kohë kur një numër i madhemigrantësh janë të interesuar tëkthehen në shtetin grek pas për-fundimit të afatit të lejeve që kanëmarrë për të kaluar pushimet everës në vend. Shumë emigrantëtë cilët duhet të paraqiten në punëditën e enjte, rrezikojnë të mos ar-rijnë në kohën e duhur. Nga anatjetër, sipas komandantit të pikëskufitare mund të krijohen radhënë kufi për shkak se jo të gjithëemigrantët mund të jenë infor-muar me këtë ndryshim që ështëndërmarrë nga ana e palës greke.“Pasi kemi marrë një konfirmimzyrtar nga ana e palës greke përbllokimin e punës në kufi jemimunduar të kontaktojnë dhe tëbëjmë publike këtë situatë për tënjoftuar emigrantët që kanë plan-ifikuar të udhëtojnë drejt kufirit.Kjo për arsyen se mund të krijohenradhë të gjata nga dyndja e papri-tur gjatë këtij gjashtorëshi, gjatë tëcilit pala greke nuk ka mundësi të

verë në dispozicion sportelet, përshkak të rrjetit të bllokuar komp-juterik”, thotë Shaban Dervishaj.Sipas të dhënave statistikore tëregjistrimeve në hyrje dhe në dal-je të kufirit me shtetin fqinj, rezul-ton se që nga fillimi i fluksit tëlëvizjeve për ardhjen e emi-grantëve për pushimet e verës, nëterritorin shqiptar kanë ardhurgjithsej 79300 persona. Koman-danti i pikës së kalimit kufitar tëKapshticës bën të ditur se, që pasdatës 16 gusht, kur kanë nisur edhedaljet e emigrantëve drejt shtetitgrek, e deri më tani vetëm gjysma etyre kanë arritur t’u rikthehenvendeve të punës. “Që nga fillimi ifluksit të daljeve drejt shtetit grek,kanë kaluar kufirin të paktën 37mijë shtetas shqiptarë të cilët kish-in hyrë nga kjo pikë kufitare për tëkaluar pushimet e verës. Sipas tëdhënave statistikore, rezulton qëderi në fund të këtij muaji të ikin ngapika e Kapshticës edhe 42 mijë sh-tetas, pa llogaritur këtu ata shtetastë cilët janë të interesuar për tëkaluar kufirin për arsye të ndry-shme ose për efekte të turizmitdhe verës”, shprehet Dervishaj.Dyndja më e madhe e emi-grantëve në kufi pritet të jetëgjatë ditëve të fundjavës.

HyrjetQë nga

fillimi i fluksittë lëvizjeve

për ardhjen eemigrantëve

përpushimet e

verës, nëterritorinshqiptar

kanë ardhurgjithsej79300

persona

DaljetFluksi i

daljeve drejtshtetit grekregjistron të

paktën 37mijë

shtetasshqiptarë të

cilët kishinhyrë nga kjo

pikëkufitare

Kjo situatë vjen kur

një numër i madh

emigrantësh kthehen

në shtetin grek

Dyndja më e madhe e

emigrantëve në kufi

pritet të jetë gjatë

ditëve të fundjavës

ELBASAN

Plagët e emigracionit vazhdojnë të lënë gjurmë nëjetën e shqiptarëve. Kush ka

ikur e nuk është kthyer, kush kahumbur ose është vrarë, kush ka“harruar” të telefonojë apo ka rënënë burg dikush fle poshtë urës, etë tjera episode dhimbjeje si këto,që përlotin sy nënash e nusesh tëreja, përmallin fëmijë. Një historie dhimbshme e një emigranti ngafshati Katund i Ri,vetëm 5 kilometra largqytetit të Elbasanit,fqinjë me Meta-lurgjikun. Edhe shtë-pia bosh e një kur-betçiu ndodhet nëhyrje të portave të ish-Kombinatit Meta-lurgjik. Është një 63-vjeçar, që qëndron ivetëm në shtëpinë etë birit. E lan vetë,ajros të gjitha dhomat,sheh fotot në mure eqan për të birin, të cil-it nuk ia ka dëgjuar zërin që prejtre vjetësh e gjysnmë. Hamdi Sko-ra, nga fshati Mamël i Elbasanit,rreth 40 kilometra larg nga qyteti,ka kohë që ka bërë “shpërnguljen”nga fshati i tij. Në mungesë të tëbirit, mban hapur shtëpinë e tijnatë e ditë, me shpresën, se në mosdo ta shohë te porta, dikush do t’itelefonojë për fatin e tij. QemalSkora ishte vetëm 15 vjeç atëherëkur mori malet për të kaluar kufi-rin në tokën greke. Si qindra të tillënë gjithë vendin tonë, më 5 marstë vitit 1990, sapo kishte festuardatëlindjen, ikën mal më mal gjer-

sa ka arritur përtej kufirit dhe kagjetur punë, ashtu siç punoninprindërit e tij në fshat, në bujqësi.Punonte fshehurazi, flinte e ush-qehej po ashtu dhe po fshehuraziarrinte t’u sillte prindërve edhe capara edhe pajisje elektroshtëpi-ake. “Gjithçka shihni në shtëpinëe tim biri, i kam transportuar unënga Kapshtica, ku ia sillte pronarigrek dhe unë i ngarkoja nëpër fur-gonë. Disa vite punë në shtetingrek, vjen një ditë dhe martohetme Aidën, një vajzë nga Elbasani.I lindin dhe dy fëmijë, Selma dheEli. Sot, njëri hyn në klasë të parë

dhe tjetri nuk është më tepër se 4vjeç. U duk se gjithçka shkontemirë në familjen e re, por Qemali,tashmë 30-vjeçar merr sërishrrugën e Greqisë për të njëjtinqëllim. Të siguronte të ardhuradhe mjete jetese më të mira përprindërit e tij në fshat, bash-këshorten dhe dy fëmijët e tij nëqytet. Këtu fati i tij merr një rrjedhëtjetër.

“Ishte dhe iku pa dokumente.Sapo arriti në Greqi, më 14 mars tëvitit 2004, më merr në telefon dhekjo ka qenë telefonata e fundit metim bir”, tregon i ati i tij, Hamdiu,

me lot ndër sy. Që nga ajo ditë dhepër një periudhë kohe të shkurtër,i binin numrit të tij, por kurrkushnuk u përgjigjej, gjersa një ditëtelefoni dilte i padisponueshëm.Shqetësimi nisi të brente familjene tij, por më shumë të atin dhenusen e re. Kjo e fundit është për-pjekur që të kapte fillin e ndonjëadrese, por më kot. Edhe i ati poashtu. Kalonin ditë, javë e muaj,dhe asnjë lajm. Kaluan tre vjet egjysmë dhe asnjë adresë. “Për-flitet se ma kanë vrarë, thuhet semund të jetë në burg, ka thasheth-eme se është gjallë, por nuk dihet

se ku, por ne na qan zemra, se ekam rritur si gjashtë fëmijët e tjerëme bukë thatë e rroba me arna”,tregon i përlotur i ati i tij, Hamdiu.Sikur të mos ishte vetëm kjo plagë,edhe një tjetër për së gjalli përfamiljen e tij. Bashkëshortja që nëkrye të viti nuk mori ndonjë habergjallese për të shoqin, vendosi tëbëjë divorcin dhe të largohet ngashtëpia e burrit të saj bashkë më

dy fëmijët. “Që ngaajo ditë, unë nisemnga fshati, i mbajdjalit shtëpinë hapur,kujdesem për sh-tëpinë e kopshtin ekthehem sërish nëfshat, pa marrë asnjëlajm jete për tim bir”,pohon i ati. Hamdiuka trokitur edhe nëMinistrinë e Jashtmeqë gjashtë muaj të sh-kuara, por ende nukka marrë ndonjëpërgjigje. Ka trokitur

edhe në një televizion që trajtonkëtë temë, por i kanë thënë se dota trajtonin shqetësimin e tij mëvonë, për shkak të kërkesave tëshumta për një fat të tillë. “I lutemcilitdo, kush di ose e njeh djalintim, të më përcjellë një fjalë se mëdigjet zemra” apelon i ati. Ndosh-ta dhe këto radhë, do të kenëpjesën e ndihmesës për fatin edjaloshit, tashmë 34-vjeçar ngaKatundi i Ri i Elbasanit. Në shtëpie pret i ati. Ndoshta, një ditë i kthe-het sërish edhe nusja me dy fëm-ijët.

Besim Dybeli

APELI

Babai i të zhdukurit

kërkon ndihmë nga

ndonjë person që

mund ta ketë takuar

të birin

TELEFONATA

Komunikimi i

fundit me familjen

ka qenë në muajin

mars të tre viteve më

parë

Historia e Qemal Skorës, i cili i ka humbur lidhjet me familjen e tij që në vitin 2004

Tre vjet e gjysmë në kërkimtë djalit të ikur në emigracion

E ENJTE, 23 GUSHT 2007SHQIP 22 A K T U A L I T E T

Dështojnë negociatat, minatorët në grevëNë harkun kohor të tre muajve, njerëzit e nëntokës ndërpresin sërish punën

BULQIZE/ Diskutimet mes tyre dhe firmës së huaj nuk kanë sjellë asnjë ndryshim për gjendjen e minatorëve

Transferimi u kundërshtua nga punonjësit, por nuk u mor parasysh nga drejtuesit

RMU ikën në Gjirokastër, 30 nëpunësshkojnë e vijnë çdo ditë nga Saranda

GJENDJA

Në këto ditë të fundit qënumëron gushti, Sarandës nuk i ikin

vetëm dritat. Bashkë me to kaikur edhe enti i njohur me ini-cialet RMU, që ndryshe quhetNjësia e Menaxhimit të En-ergjisë Elektrike të jugut tëvendit. Ndryshe nga sa u dek-larua disa javë më parë ngaAdrian Kokalari, drejtori i ri iRMU-së së Sarandës, kjostrukturë që sjell eksperi-encën gjermane në mënyrënse si menaxhohet prodhimidhe shpërndarja e energjisëelektrike, është instaluar ditëmë parë përfundimisht nëGjirokastër. Kjo që sot ështënjë realitet qarkulloi më parësi projekt, dhjetëra punonjëstë RMU-së në Sarandë, të spe-cializuar dhe të angazhuar mevite për detyrën e tyre, protes-tuan duke e quajtur transfer-imin një lëvizje të bërë për tëkrijuar komoditet absurd përdrejtorin Kokalari me banimnë Gjirokastër. Në reagim ndajprotestës së tyre, u tha sekëshilli mbikëqyrës ka vendo-sur shkrirjen e kësaj strukture,por në fakt nuk ka ndodhur

kështu. RMU-ja ka ndërruarvetëm vendvendosjen e saj, dukeu transferuar nga Saranda për nëGjirokastër. Si zgjidhje “e artë” përtë mos u përballur me një kon-testim të ri të punonjësve dhe

specialistëve të RMU-së së Sa-randës. Po ndodh që çdo ditëpothuaj i gjithë personeli ekzis-tues udhëton me furgona e vetu-ra drejt Gjirokastrës, për të vazh-duar “punën e vjetër” në zyrat e

reja. Çdo mëngjes herët, 30punonjës, inxhinierë e spe-cialistë të tjerë të fushës sëekonomisë, bëjnë më shumëse një orë rrugë për t’u gjendurnë krye të detyrës. Në zyratekzistuese që kishte RMU-janë Sarandë, gjen tani vetëm 3-4 vetë, të përfshirë në projek-tin gjerman PIU, ndërsa egjithë struktura tjetër ka nisurtë funksionojë si e transferu-ar.

Nuk është e rastit që RMU-ja u krijua 5 vjet më parë ngaqeveria dhe banka gjermaneKFË në skajin më ekstrem tëjugut shqiptar, nisur nga faktiqë këtu gjenden dy hidrocen-trale të integruar në rrjetin ko-mbëtar të energjisë, të kon-siderueshme për prodhiminkombëtar. Nuk dihet në kandonjë lidhje funksionale mestransferimit të RMU-së dhemarrjes fund të periudhës pakufizime energjie, që Sa-randës i ishte premtuar ngaqeveria të paktën deri në fun-din e muajit gusht, që tradicio-nalisht shënon kufirin e se-zonit veror.

Th.Nika

KRIJIMIDega e RMU-së ukrijua pesë vjet mëparë, me fonde tëqeverisë dhe ngabanka gjermane KFW

AkuzaNën hetim dy inxhinierët

Burime nga prokuroria e rrethit pohuan se deri më tanijanë në hetim vetëm dy inxhinierë, të cilët po hetohen nëgjendje të lirë për aksidentin e parë, ku humbën jetën dyminatorë. Po këto burime, sqarojnë se edhe për ngjarjene dytë, ku nga shembja e galerisë humbi jetën ZaimHysa, hetimet vazhdojnë dhe se do të jenë këto hetimeqë do të përcaktojnë shkaqet dhe fajtorët e kësaj tragjediedhe jo prononcimi i drejtorit të repartit të inspektim-shpëtimit të minierave, Gjin Progni, sipas të cilit, faji përaksidentin e rëndë bie mbi vetë viktimën, i cili, sipas tij,është futur në vijën e shembjes i pa mbrojtur.

Për të tretën herë do të rinisinprotestat e minatorëve nëminierën e nxjerrjes së kromit

në Bulqizë. Protesta e parë, që nisime fillimin e muajit qershor, e cilakulmoi me ngujimin në grevë urietë 21 minatorëve për 12 ditë, për-fundoi si rezultat i një akt-mar-rëveshjeje të nënshkruar më 5 kor-rik 2007, ndërmjet firmës ruso-aus-triake, DECO-METAL, që aktual-isht administron këtë minierë dhepërfaqësisë së minatorëve tëgrevës së urisë. Kështu, minatorët,të ndodhur përpara mashtrimit tëfirmës së huaj, në realizimin epikave të akt-marrëveshjes së nën-shkruar dhe humbjen e jetës së treminatorëve, nga më të mirët e kësajminiere, brenda dy muajve, rinisënmë 13 gusht për të dytën herë pro-testat e tyre. Vetëm pas pesë ditësh,sindikata e ka ndërprerë përkohë-sisht protestën, pasi ka hyrë në

bisedime me firmën e huaj, për re-alizimin e kërkesave të saj. “Por, siafat i fundit për realizimin e kërke-save të minatorëve, është lënë ditae sotme, ku vazhdojnë negociatatmes palëve në Tiranë dhe ku mer-

ret vesh se, nuk është arritur asnjëlloj marrëveshje. Nëse kjo gjendjenuk do të ndryshojë”, tha kryetari ikonfederatës së Sindikatës të Mi-natorëve, Dilaver Përkoxha, do tërinisim përsëri protestat, duke e

rindërprerë punën në minierë, derinë plotësimin e kërkesave tona. Si-pas specialistëve të minierave, ajoqë ka çuar në krijimin e një situatealarmante në këtë minierë, për sa utakon plotësimit të kushteve të sig-

urisë së jetës së minatorëve gjatëpunës, mbetet padyshim munge-sa pothuajse totale e investimevenga firma e huaj, sidomos përpunimet e thellësisë dhe hapja errugëdaljeve të dyta të niveleve,

për raste emergjente në raste avar-ish, si shembje, plasje gazrash,përmbytje, ose mosfunksionim iashensorëve për dalje në sipërfaqeetj. Mungesa e kushteve të sigurisënë punë solli edhe humbjen e jetëspër tre minatorë, vetëm në harkunkohor të dy muajve. Fakti që asnjëpikë e kësaj akt-marrëveshjeje nuku zbatua nga ana e firmës së huaj,sidomos ajo e sigurimit të jetës sëminatorëve gjatë punës në minierë,mungesa e të cilave çoi më 11 qer-shor në humbjen e jetës së dy mi-natorëve, Avni Duriçi dhe HysenLezi, gjatë shpërthimit të minave,si dhe ajo e rritjes së pagave me 30për qind, edhe pse minatorëtkërkuan rritje me 50 për qind, i sh-tyu minatorët të futeshin sërish nëgrevë. Shkak për rinisjen e këtyreprotestave, u bë vdekja më 10 gushte 43-vjeçarit Zaim Hysa.

H.Likdisha

Katamarani i parë i ndërtuar do të shërbejë simostër për anijet e tjera

Anijet pa motor, tani dondërtohen në gjirin e LimionitMjetet lundruese do të ndërtohen nga mjeshtrit sarandjotëInteresimi ka nisur me një py

etje kureshtarësh për një anijee ndryshme nga të gjitha ato

që parkojnë në limanin e vogëlbuzë shëtitores së Sarandës. Ësh-të fjala për një anije që nga Italiaka mbërritur në Sarandë duke për-dorur velat, pa e vënë në punëndoshta fare motorin e vogël, tëmontuar në një vend gati tëpadukshëm. Çifti Andrea Cusatel-li dhe Jora Mato e kanë sjellë atëkohë më parë në Sarandë për tënisur si një kureshtje, por me synimfinal, që Saranda të bëhet jo vetëmdet i lundrimit të tyre, por edhekantier i ndërtimit të anijeve të til-la, shumë “në modë” sot në Perën-dim, shumë ekonomike, pornjëherësh edhe me koeficientpranë zeros në ndotjen e mjedisit.Jora, vajza që me Sarandën e lidhorigjina e hershme e familjes së sajdhe me Italinë familja e re që kakrijuar me Andrean, thotë se anijetë tilla të njohura me emërtiminkatamaran, janë bashkim në njëskaf të vetëm i dy anijeve “bin-jake”, me mjedise të bollshme përgrupe turistësh apo për familje dheqë i vë në lëvizje era përmes ve-lave, me të cilat zëvendësohet kar-buranti ndotës dhe motorët zhur-mues. Njerëzit e detit në Sarandëkanë nisur të prekin një mundësiqë jep projekti NAP për të ngriturnë gjirin e Limionit kantierin eanijeve të tilla ekologjike, për tëofruar shërbime turistike dheshëtitje me to në det. Limani i vogëli Sarandës ka mbetur “i vogël”edhe para përmasave të mëdha tëkatamaranit të parë që ka hyrë nëtë, pasi ajo është një anije emanovrueshme edhe në gjire elimane të tillë. Katamarani i parëdo të shërbejë si modeli i produk-tit që do të realizojnë vetë mjesh-trit sarandjotë në një kantierndërtimi të anijeve të tillaekologjike. Njëherësh ky kantierqë do të nisë të ngrihet në shtator,do t’i japë fund riparimit të mo-topeshkatoreve në Portin e Dur-rësit ose në atë të Korfuzit, ku pesh-katarët thonë se kostoja shkon nëqiell. Rreth 12 vetë janë duke upërzgjedhur prej atyre që edashurojnë detin, peshkimin,ndërtimin e barkave me vela dheturizmin me jahte. Shoqata “Mas-media dhe Mjedisi”, me president

Xhemal Maton, si dhe shoqataitaliane “Mediante”, me presidentitalianin Andrea Cusatellin, meshtrirjen e projektit INTERREG 3 –NAP (Rrjeti i Parqeve të Adria-tikut), kanë iniciuar çeljen e njëkursi. Pjesëmarrësit në të do të for-mohen profesionalisht në sektor-in kantiero–lundrues dhe do tëpërfshihen në këtë sektor deri dhesi aksionerë me produktet e reali-zuara në projekt, që do të jenë dyanije të tipit katamaran. Ashtu siçpritej, në prezantimin e kësaj sipër-marrjeje nga njësia e projektit NAPpati mjaft detarë, motoristë, ma-rangozë, karpentierë, peshkatarëdhe agjentë turistikë. Prej tyre kjou vlerësua si një mundësi për të

nisur një punë të re.Koordinatorja e projektit, Jora

Mato, thotë për “Shqip” se tash-më ka nisur përzgjedhja e të rin-jve që përfshihen në punë në sek-torin e kantiereve dhe tëshëtitjeve lundruese, peshkimitdhe turizmit. Ajo tregon se pro-grami parashikon leksione teorikedhe aktivitet praktik, për të fituaraftësi dhe eksperiencë teknike nësektorët e ndërtimit të barkaveme vela (katamaran), në ripa-rimin e barkave të peshkimit e tëshëtitjeve, si dhe për elementëtbazë të impianteve në bord dhepërdorimin e tyre në praktikënlundruese. Programi, sipas saj,përmban edhe dalje në det me një

anije të tipit katamaran me vela emotor, për të pajisur të rinjtëpjesëmarrës në kurs me njohuridhe shprehi praktike në për-dorimin e anijeve me vela në ak-tivitetet turistike. 12 të rinjtë epërfshirë në këtë projekt popërzgjidhen mes atyre me ekspe-riencë pune në profilet: zdruk-thëtar, shtrues dyshemesh, pik-tor/stukator, montues, (impi-antista) elektricist, mekanik,peshkatar e marinar. Janë vlerë-suar si avantazh njohja e gjuhësitaliane dhe angleze, eksperien-cat e mëparshme në fushën e lun-drimit ose të barkave me vela, sidhe gjendja e papunë.

Thoma Nika

SHQIP 24 E ENJTE, 23 GUSHT 2007

SOCIALE

LORINA MIXHA

Banorët e lagjes “Ali Demi”,që përfshin një pjesë tëmadhe të kryeqytetit,kanë më shumë se 62 orë

pa u furnizuar me ujë. Në këtëzonë të Tiranës nuk ka vetëm njëbllok pallatesh apo një pjesëz tëlagjes me probleme të rrjetit, por egjithë zona. Megjithëse banorët elagjes kanë bërë disa herë ankesadhe kërkesa në Drejtorinë eUjësjellës-Kanalizimeve, përsërivazhdojnë të vuajnëproblemin e mungesëssë ujit të pijshëm nëfamiljet e tyre. Prob-lemet me mungesat e ujitkanë nisur që në muajinqershor. Bashkë me këtëzonë, edhe rruga “Mys-lym Shyri” tashmë furni-zohet me ujë “rregull-isht” një herë në ditë,ose një herë në 48 orë.Banorët e këtyre zonavesqarojnë se nuk ka çarje të tuba-cioneve, as probleme të defektittë rrjetit. Për këtë kanë kërkuarndihmën e specialistëve tëujësjellësit. Megjithatë, kjo nuk ika ndihmuar për të normalizuarsituatën.

MungesatLagjja “Ali Demi”, tregu elek-

trik, Rruga e Elbasanit, rruga“Myslym Shyri” nuk kanë qenëpjesë e zonave më problematikeme amortizimin e rrjetit apo meçarjet e tubacioneve, por këtë verëato kanë qenë pjesë e listës sëzonave që vuajnë më shumë mu-ngesën e ujit. Por jo vetëm kaq,banorët e Ali Demit janë ankuar seedhe në rastet kur uji mbërrin nështëpitë e tyre përsëri ka problememe cilësinë e tij. Uji i pijshëm rezu-lton të jetë i ndotur jo vetëm mbinormat e lejuara, por edhe mengjyrë tepër të errët. Një tjetërproblem, që pothuajse e vuajnë tëgjithë qytetarët e Tiranës, ështëedhe pjesa e orareve të furnizim-it, që më shumë nuk zbatohensesa zbatohen. Sipas rregullitzyrtar të Ujësjellësit, uji duhet tëmbërrijë dy herë në ditë, nëmëngjes dhe në darkë. Por, këtoorare nuk respektohen. Banorëtthonë se njëherë uji mbërrin nëdrekë për të ardhur përsëri pas24 orësh. Një tjetër problem i ng-ritur nga qytetarët, dërguar nëadresë të Ujësjellësit, ështëedhe mosfunksionimi i mar-rëveshjes mes Ujësjellësit dheKESH-it, për mosndërprerje tëenergjisë gjatë orareve të furniz-imit. Sipas tyre, kur ka drita s’kaujë, kur ka ujë s’ka drita.

NdotjetNdotjet e ujit të pijshëm në rr-

jet krijohen si pasojë e shumë fak-torëve, pasi, sipas specialistëve tëDrejtorisë së Shëndetit Publik, ujiqë vjen nga Bovilla i plotëson tëgjitha kushtet për të qenë 100 përqind i pastër. Rruga, të cilën për-shkon uji, si dhe mungesat e furni-zimit të rrjetit shkaktojnë ndotjennë rrjetin e kanalizimeve, dukesjellë në shtëpitë tona ujë të ndo-tur mbi normalen. Rrjet i amorti-zuar, tubacione të vjetra mbi të cilatndërtohen të reja, mosshkëputjae lidhjeve të vjetra ose krijimi i va-kumit në tubacione, si shkak i bos-hatisjeve të rrjetit sjellin dhe ndot-jen e ujit të pijshëm. Nga ana tjetër,pompat e instaluara kohët e fun-dit në masë për rritjen e presionittë ujit, gjatë kohës kur nuk ka ujëtërheqin brenda tubave baltën,

KRIZAE UJIT

Rruga “Myslym Shyri” furnizohet me ujë një herë në 48 orë. Nuk respektohen oraret e deklaruara nga ana e Ujësjellësit

“Ali Demi”, 62 orë pa ujë të pijshëmBanorët ankohen për cilësinë e tij: Edhe kur vjen, është i ndotur

rërën apo materiale të tjera, qëgjenden në tokë, duke shkaktuaredhe përzierje të tyre me ujë. Njëjavë më parë, Instituti i ShëndetitPublik deklaroi se uji në 18 zona tëTiranës është i ndotur mbi normate lejuara. Specialistët e institutitdeklaruan se është mirë që për-para se uji të konsumohet duhettë zihet në temperaturë të lartë.Por, të dhënat e institutit uhodhën poshtë nga Ujësjellësi. Si-pas këtij sektori, uji është i pastërdhe i konsumueshëm.

Ndalimi i produktit të amiantit duhet të bëhetme anë të një ligji më të fortë. Kjo, pasi ligjiaktual lë vend për abuzime dhe ka shumë

hapësira boshe. Specialistët e Shëndetit Publikkërkojnë që rreth 5 mijë produkte, të cilat përmbajnëkëtë lëndë të mos importohen, ashtu sikundërsendodh edhe në vendet e Bashkimit Evropian. SipasShëndetit Publik, lënda e amiantit ndodhet në frenate makinave, në prizat e pajisjeve elektro-shtëpiake.Derisa ato qëndrojnë në gjendje të ngurtë nuk kaasnjë problem, por nëse ato digjen dhe copëtohenatëherë përbën një problem të madh për shëndetin.Personat më të ekspozuar ndaj amiantit janë ata qëpinë duhan apo punojnë me këto materiale për njëkohë të gjatë. Persona të tjerë të rrezikuar kanë qenëedhe punonjësit e fabrikës së eternitit në Vlorë. Fijete amiantit janë 1400 herë më të holla se fijet e flokutdhe janë lehtësisht të transportueshme nga ajri. Sobahekuri, apo pajisje të tjera janë produkte, të cilatpërmbajnë produkte të amiantit. Sipas specialistëvetë huaj, në vitin 2030 të sëmurët nga amianti do tëarrijnë kulmin, pasi sëmundja shfaqet pas 30-40vjetësh. Amianti është i përhapur në të gjithë vendintonë dhe përdoret në masë në sektorin e ndërtimit.

Specialistët: Ndalimi iproduktit të amiantit me ligj

Shëndeti Publik

Uji i pijshëm ka futurnë “sherr” tri sek-

torët që kanë si përgje-gjësi të tyre kontrollin dhefurnizimin e popullatësme këtë produkt. Kon-kretisht, Instituti i Shën-detit Publik, Drejtoria eHigjienës dhe Drejtoria eUjësjellës-Kanalizimevekanë rezultate të ndry-shme për zona të njëjtatë Tiranës. ISHP-ja thotëse vetëm në muajin kor-rik është konstatuar se në18 zona të Tiranës ujiështë i ndotur mbi nor-malen. Ndërkohë që, si-pas Drejtorisë sëHigjienës, në muajin ko-rrik është gjetur ndotjembi normalen vetëm në5 zona. Sakaq, Ujësjellë-si, edhe ky sektor që anal-izon rregullisht cilësinë eujit, nuk ka asnjë zonë tëndotur mbi normalenme ndotje mistro-bakte-riologjike.

Përplaseninstitucionet

KRIZA

Mungesa e ujit të pijshëm

në Tiranë nuk është

vetëm në periferi, por

edhe në qendër.

“Barazimi” i shpërndarjes

së ujit është bërë për

rritjen e presionit në rrjet

Mjekët: Shkaqet, kushtet ku ruhen ushqimet, temperaturat e larta dhe mungesa e energjisë

Infektivi, çdo ditë 50 të sëmurëtë helmuar nga ushqimi

Mungesa e energjisë elek-trike nuk ka sjellë vetëmulje të produktivitetit si-

domos në ekonomi, por po shtonrastet e helmimeve. Mesatarisht,çdo ditë në shërbimin e infektivitnë spitalin “Nënë Tereza” para-qiten 45 deri në 50 qytetarë meprobleme të helmimit. Por jo ngatortat e dasmave apo nga ëmbël-sirat, produkte të cilat duhet tëruhen me kujdes për të qenë tësigurta. Arsyet e shtrimeve tëqytetarëve në spital janë si pasojëe ushqimeve, të cilat tashmë ësh-të bërë e pamundur të ruhen nështëpi, në kushte frigoriferike.Temperaturat e larta dhe kufiz-imet e energjisë elektrike kanëbërë që shumica e qytetarëve tëhanë ushqime të prishura, që jovetëm humbasin vlerat ushqyese,por në të njëjtën kohë bëhen sh-kaktarë të përkeqësimit tëgjendjes shëndetësore. Mjekëtsqarojnë se shumica e rasteve tështruara janë për shkak të ushqi-meve të prishura, por mes tyre kaedhe nga ata, që mund të jenë in-fektuar nga ndotja e ujit tëpijshëm. Simptomat e para tëhelmimit janë shqetësime gastro-intestinale, dhembje të forta tëbarkut, si dhe shqetësime mendryshimin e temperaturës. Sipasmjekëve, që të evitohen të tilla sit-uata, duhet që ushqimet, të cilatkonsumojmë, të ruhen në kushte

SITUATA

frigoriferike. Gjithashtu, ush-qimet duhet të jenë të kontrollu-ara. Produktet, që janë delikate,duhet të konsumohen brendaditës, po ashtu duhet bërë kujdesedhe me konsumimin e alkoolit,

mishit, ëmbëlsirave. Për të qenë100 për qind të sigurt, uji i pijshëmduhet të jetë i zier, sidomos përfëmijët, ose i kaluar në filtra speci-fikë, të cilat shiten edhe në farma-ci. Rezervuarët e ujit duhen pas-truar rregullisht dhe secili duhet tëlajë duart disa herë në ditë, nëmënyrë të veçantë para dhe pasbuke. Fluks pacientësh nuk kavetëm në shërbimin e infektivit.Çdo ditë, në urgjencën e kardi-ologjisë paraqiten 60 deri në 80qytetarë me shqetësime, si pasojëe temperaturave të larta. Edhe nëurgjencën e pediatrisë paraqitenpër ndihmë 100 deri në 150 pa-cientë të vegjël. L. Mixha

Simptomat e para të

helmimit janë shqetësime

gastro-intestinale, dhembje

të forta të barkut, si dhe

shqetësime me ndryshimin

e temperaturës

KRIZAE UJIT

SHQIP 25E ENJTE, 23 GUSHT 2007 S O C I A L E

Sikur të mos mjaftonin temper-aturat e larta që ka shënuar ter-mometri i motit gjatë këtyreditëve të nxehta të gushtit, një

tjetër valë përvëluese pritet që të mbër-rijë në vendin tonë.

Këtë herë rrymat e nxehta që do të“pushtojnë” Shqipërinë nuk do të vijnënga Afrika, sikundër ka ndodhur gjatëkësaj stine verore. Do të jetë vendi fqinj,Greqia, që këtë herë do të “sulmojë”klimën shqiptare. Sipas sinoptikanëve,parashikohet që temperaturat gjatë

ditëve në vijim të arrijnë deri në 42 gradëCelsius. Parashikuesit e motit, mbështe-tur në të dhënat operative që marrinpërmes pajisjeve të dixhitalizuara tash-më, bëjnë të ditur se rryma të ngrohtaajrore pritet të mbërrijnë shumë shpejtnga Greqia në drejtim të Shqipërisë. Atodo të vazhdojnë të rrisin temperaturat përtë paktën të gjithë javën që vjen. Ndërko-hë që Organizata Botërore e Shëndetë-sisë në këtë periudhë të thellimit tëndryshimit klimaterik, si pasojë e ngro-hjes globale, vazhdon të paralajmërojë

më të rrezikuarit nga i nxehti i fortë. Atajanë të moshuarit dhe fëmijët, pikërishtpër këtë OBSH-ja ka publikuar edhe njëmanual me sugjerime për t’u mbrojturnga temperaturat e larta. Në pikën e parëtë këshillave të OBSH-së sugjerohet kon-sumimi i një sasie të madhe uji mineral,pavarësisht nga niveli i etjes. Sipas tyre,numri i gotave të ujit të konsumuara nënjë ditë duhet të variojë nga 8 deri në 12të tilla. E rëndësishme është edhe për-dorimi i veshjeve të pambukut ose të li-nosë dhe evitimi i atyre me fije akrilike.

Shqiptarët që jetojnë në Italidhe gjenden aktualishtpër pushime në Shqipëri,mund të kthehen në shte-

tin fqinj duke udhëtuar lirshëm nëtë gjitha pikat e kalimit kufitar nëEvropë. Lajmin e bëri të ditur dje,ambasada italiane në Tiranë, e cilaka lehtësuar procedurat për tëgjithë emigrantët që u ka skaduarricevuta (leja e qëndrimit). Kësh-tu, ndryshe nga çfarë u lajmëruady javë më parë, tashmë të gjithëemigrantët mund të kthehen nëItali, duke udhëtuar në cilindo portapo aeroport të vendeve të BE-së.Nga ky rregull përfitojnë pjesa mëe madhe e emigrantëve, qëgjenden aktualisht me pushimenë vendin e tyre. Megjithatë, am-basada ka njoftuar se do të ketëedhe disa kategori që përjashto-hen nga ky përfitim. Këto janë:qytetarët, që zotërojnë kuponin(ricevuta) postal, pasi kanë para-qitur kërkesë për lëshimin për herëtë parë të lejes së qëndrimit përpunësim, punë të pavarur, apobashkim familjar. Pra, të gjithë ataemigrantë, që disponojnë doku-mentet e sipërpërmendura, nukmund të udhëtojnë tranzit drejtItalisë. Ata duhet të kthehenvetëm nëpërmjet rrugës dalëse.

Ndërkohë, një tjetër procedurëzbatohet për emigrantët sh-qiptarë, të cilët kanë vite që jetojnënë Itali dhe janë në pritje tërinovimit të letrave. Ata janë të lirëtë kthehen në vendet e tyre tëpunës apo shkollës, nga të gjithapikat e kalimit kufitar pa asnjë llojpengese. Kjo, vetëm nëse kanë

aplikuar për të rinovuar dokumen-tet e lejes së qëndrimit. Kështu,sipas ambasadës italiane, qyteta-rët shqiptarë, që në Itali janë nëpritje të rinovimit të lejes së qën-drimit, mund të kalojnë tranzit nëaeroportet e vendeve anëtare tëBashkimit Evropian. Ata duhet tëdisponojnë dokumentet e më-poshtme: Kuponin (ricevuta) ePoste Italiane Spa, që të vërtetojnëprezantimin e kryer të kërkesës përrinovimin e lejes së qëndrimit,pasaportë të vlefshme, lejen ital-iane të qëndrimit, të skaduar.

Në njoftimin zyrtar për medi-an, ambasada bën të ditur se “kjolehtësi e përkohshme e tranzitit dotë jetë e vlefshme deri më 30 tetor2007. Pra, nisur nga sot e dy muajnë vazhdim, emigrantët mund të

vendosin të kthehen në momen-tin dhe pikën e kalimit që iu për-shtatet.

Ky njoftim vjen pas atij të datës7 gusht, ku ambasada njoftoi em-igrantët e kthyer për pushime, semund të dalin nga Shqipëria pavizë. Sipas saj, qytetarët shqiptarë,ligjërisht rezidentë në Itali e qëzotërojnë kuponat (ricevuta) eparaqitjes së kërkesës për rinovimtë lejes së qëndrimit apo të kartëssë qëndrimit, mund të vijnë nëShqipëri e të kthehen në Itali papasur nevojë të kërkojnë një vizërihyrjeje”.

Në fillim, shteti fqinj aplikoirregulla të rrepta, që kushtëzoninshqiptarët të lëviznin vetëm në tënjëjtin itinerar. Kështu, në dek-laratën e 7 gushtit thuhet se “em-

VENDIMI/ Ministri i Arsimit deklaron subvencionin 90 për qind për tekstet e arsimit 9-vjeçar

Pollo: Nxënësit do paguajnë vetëm

10 për qind të çmimit të librave

INTERESI

Studentë maqedonas aplikojnënë Universitetin e Korçës

Shumë studentë maqedonas dhe nga treva të tjera jashtëvendit janë të interesuar të vazhdojnë studimet në Uni-versitetin e Korçës. Burime zyrtare nga ky universitet kanë

bërë të ditur se krahas studentëve të zonës ka pasur mjaftkërkesa nga të rinj prej Maqedonisë. Universiteti i Korçës do tëpranojë këtë vit 1371 studentë në vitin e parë akademik. Stu-dentët, të cilët do të ndjekin studimet në katër fakultetet, qëafrojnë 15 degë të ndryshme, janëkryesisht nga qyteti i Korçës dhezonat përreth saj, ndërsa ka edhe tëtjerë, që vijnë nga qytete të ndryshmetë vendit. Këtij fluksi kërkesash përkëtë vit i është shtuar edhe interesi ishqiptarëve jashtë kufijve të vendit.Burimet saktësojnë se fluksi ështëparashikuar të përballohet me mje-diset aktuale që ka universiteti dheme masat që janë marrë për të përzgjedhur stafin akademik tëtij. Nga një vështrim i shpejtë mbi statistikat, mësohet se mëshumë shanse kanë studentët që duan të vazhdojnë studimetnë degët e Fakultetit të Mësuesisë, pranë të cilit funksionojnëdegët Mësuesi për gjuhën dhe letërsinë, Anglisht, Cikli i Ulët dheCikli i Ulët Parashkollor. Në këto katër degë do të studiojnë gjith-sej 400 studentë të rinj. Ndërsa, në degët Filozofi-Sociologji ësh-të përcaktuar kuota prej 80 studentësh të rinj. Në FakultetinEkonomik, me degët përkatëse, Financë, Administrim-Biznesikuota është 60 studentë, ndërsa në Turizëm dhe Marketing ësh-të përcaktuar numri prej 80 studentësh. J.Dh.

Vapa, Greqia “sulmon” ShqipërinëSinoptikanët parashikojnë temperatura deri në 42 gradë gjatë kësaj jave, që do të “importohen” nga vendi fqinj

Gjatë pushimeve në plazhe rekoman-dohet mbrojtja e trupit me krem solar, sidhe nuk duhen kaluar shumë orë nëndiell. Këshillohet edhe qëndrimi në am-biente të mbyllura me ajër të kondi-cionuar, si dhe bërja e dusheve me ujëtë vakët ose të ftohtë. Për sa i përketushqimit, këshillohet konsumimi i per-imeve e frutave, si dhe evitimi i birrave,verës, si dhe i pijeve të tjera alkoolike.Më i privilegjuar për t’u konsumuar nëkëto ditë të nxehta mbetet peshku, sug-jerojnë ekspertët e OBSH-së. A. Rr.

kërkesat

Varfi: Të fillojëndërtimi ikampusit

universitar

Drejtuesit e fakultetevetë ndryshme të Uni-versitetit të Tiranës

ditë pas dite vazhdojnë tëparaqesin kërkesat e tyre përinvestime dhe financimedrejtuar Ministrisë së Arsimitdhe qeverisë. Nonda Varfi,dekani i Fakultetit të Gjuhëvetë Huaja në UT, deklaroi dje,se qeveria duhet të mbajëpremtimin e saj për të filluarndërtimin e kampusit univer-sitar, i planifikuar për t’u ngri-tur pranë Filologjikut. SipasVarfit, vetëm krijimi i ambi-enteve të reja mund të garan-tojë kushte të përshtatshmemësimdhënieje për stu-dentët e rinj, që pritet të fil-lojnë këtë sezon vitin e parëakademik 2007-2008. Dekanii Fakultetit të Gjuhëve të Hua-ja ka pranuar se 7 mijë stu-dentët e rinj, që pritet tëregjistrohen në degët e shum-ta të kësaj shkolle, kanë nevojëpër auditorë dhe mbi të gjithapër një numër të madh peda-gogësh të rinj. Vetëm kështu,ka shtuar ai, mund të përbal-lohet ky fluks pranimesh nëkëtë fakultet.

Lehtësohen rregullat. Deri më 30 tetor, shqiptarët rezidentë të rregullt në Itali mund të udhëtojnë lirshëm drejt Evropës

Emigrantët, udhëtime tranzitnë BE edhe me leje të skaduara

igrantët që kanë aplikuar rinovimdokumentesh duhet të respek-tojnë së pari udhëtimet vajtje-ardhje, të cilat nuk duhet në asn-jë mënyrë të parashikojnë tran-zite në vendet e tjera Shengen.Pra, detyrimisht qytetarët sh-qiptarë të pajisur me kuponat(ricevuta) e lejes së qëndrimitduhet që lëvizjet t’i kenë vetëmnë dy sense, pa ndalesa të tjera”.

Ndërkohë, dje, me datë 22gusht, ambasada italiane në Ti-ranë njoftoi heqjen e këtij rregul-li. Tashmë, të gjithë qytetarët sh-qiptarë, që në Itali janë në pritjetë rinovimit të lejes së qëndrimit,mund të kalojnë tranzit nga Sh-qipëria drejt aeroporteve tëvendeve anëtare të BashkimitEvropian. Ri.De.

Qytetarët shqiptarë, që janë

në pritje të rinovimit të lejes

së qëndrimit në shtetin

fqinj, mund të kalojnë

tranzit në aeroportet e

vendeve anëtare të

Bashkimit Evropian

Të gjithë emigrantët mundtë kthehen në Itali duke

udhëtuar tranzit ngaShqipëria në drejtim të

cilitdo port apo aeroport tëvendeve të BE-së

Nuk lejohet kalimi tranzitpër ata që kanë kohë të

shkurtër qëndrimi nëItali, si dhe për ata që

kanë aplikuar për vizë,bashkim familjar

Ministri i Arsimit, Genc Pollo, ka de-klaruar dje për mediat, se 90 për-qind e vlerës së teksteve shkolloredo të paguhet nga shteti. Për sa i

përket arsimit të mesëm, ministri ka deklaruarse ende nuk është vendosur se sa do të jetë sub-vencioni. Sipas tij, është Ministria e Financaveajo që po vendos.

Ndërkohë, për të gjithë nxënësit, nga klasae parë deri në të tetën, çdo libër shkollor do tëkushtojë më lirë se ç’shkruan në etiketë. Nëseai ka çmimin 500 lekë, prindërit e nxënësve doshpenzojnë vetëm 50 lekë për të. Praktika eshitblerjes ndryshon nga vitet e shkuara. Libratblihen me lekë në dorë dhe më pas në bazë tëfaturës shteti kryen subvencionin. Sipas min-istrit Pollo, subvencioni do të jetë direkt përqytetarët dhe jo për shkollën, siç ka ndodhurnjë vit më parë. Kështu, nxënësi shkon dhe blenme para në dorë të gjitha tekstet, në fillim tëvitit shkollor. Nga shitësi merr një faturë, që iajep mësuesit kujdestar. Me anë të kësaj fature,në emër të prindit, shteti derdh një pjesë të

parave të kostos totale të librave.Kështu, në fillim të vitit, nxënësi apo prindi

i tij blen me lekë në dorë paketën e plotë të li-brave. Në momentin që nxënësi ose prindi blenlibrat, duhet të marrë nga shitësi faturën. Meanë të saj do të kryhet edhe subvencioni oseshpërblimi që jep shteti për librat e shkollës.Sipas Pollos, librashitësit, të cilët i shesin tek-stet shkollore me lekë në dorë, duhet t’ilëshojnë blerësit dokumentin e shitjes osefaturën e kasës fiskale, sipas modeleve të cak-

tuara nga Ministria e Financave. Nxënësi ia jepfaturën mësuesit kujdestar. Me anë të kësajfature, në emër të prindit, shteti derdh 90 përqind të shumës në llogarinë bankare tëprindërve. Në rast të mungesës së një numrillogarie, paratë u shkojnë me postë në adresëne shtëpisë. Këtë vit, 90 për qind e librave kanëqenë tekste alternative. Për këtë, nxënësitduhet të konsultohen me mësuesit e tyre parase t’i blejnë librat e shkollës. Kjo për të ditur secilin nga alternativët ka zgjedhur shkolla përtë punuar me to. Shtëpitë botuese, të cilatkanë botuar edhe kopjet-model, i kanëshpërndarë ndër mësues, të cilët kanëzgjedhur variantin më të pëlqyer. Vjet kishte84 tekste alternative, ndërsa në vitin shkollor2007-2008 do të jenë 130 të tillë. Nxënësit eklasave të katërta dhe të teta do të punojnëme libra me program të ri. Ndërsa për nxënësite tjerë do të ndryshojë vetëm paraqitja e jash-tme e librave. Por, gjithsesi, për të marrë njëpjesë të parave, librat duhen blerë vetëm nëshkollë dhe jo në shitës ambulantë. Ri.De.

E ENJTE, 23 GUSHT 2007 SHQIP 27

BOTE

StilimiNjë stilist gatit shaminë e re të kokës për gruan e Gulit

Një stilist i njohur turk pretendon të kryejë një“revolucion të vogël” me paraqitjen e zonjës

së parë të ardhshme të vendit, bashkëshortes sëministrit të Jashtëm Gul. Stilistit i është kërkuarqë të ideojë gardërobën e zonjës së parë dhe aiështë i bindur se të gjitha propozimet e tij do t’iandryshojnë kryekëput pamjen zonjës Gul. Por,pavarësisht ndryshimeve, shamia e kokës do tëvazhdojë të jetë pjesë e lukut të zonjës, edhe psepikërisht ky detaj i veshjes ka shkaktuar shumëkundërshti mes shekullarëve turq, të cilët presinnga presidenti i ardhshëm jo një kthim pas. Pa-varësisht se përbëhet kryesisht nga myslimanët,shteti turk është themeluar mbi baza të qartashekullare dhe mbajtja e shamive të kokës ngaana e grave është një çështje për të cilën deba-tohet vazhdimisht. Ajo është ndaluar në zyrat qëdo të frekuentojë zonja e Presidentit të ardhshëm,nëse Gul do të fitojë garën. Megjithatë, shamia

Në takimin e përvitshëm me veteranët amerikanë të luftërave

Bush paralajmëron përsëritjene Vietnamit edhe në Irak

Presidenti amerikan, Bush, kaparalajmëruar se një largimi trupave amerikane nga Ira-

ku mund të shkaktojë të njëjtënkasaphanë e situatë krize të rëndë,që u pa në Azinë Lindore, pasiforcat amerikane lanë Vietnamin.“Çmimi i tërheqjes së Shteteve tëBashkuara do të paguhet nga mil-iarda qytetarë të pafajshëm”, kadeklaruar dje Presidenti amerikannë një takim me veteranët e luftës.Sipas Presidentit, pikërisht ekspe-rienca e Vietnamit i ka mësuarforcat amerikane të tregohen tëduruara në rastin e Irakut. Fjalimii tij vjen ndërsa mes autoritetevetë larta amerikane dhe Kryeminis-trit të Irakut kanë lindur kon-tradikta në lidhje me qeverisjen jotë mirë që po bën ky i fundit. Pornë lidhje me personin e Kryeminis-trit, Maliki, Bushi tha se ai “ishtenjë njeri i mirë, me një punë shumëtë vështirë”. Kritikave të ameri-kanëve Kryeministri iu përgjigjashpër, duke i cilësuar ato si kre-jtësisht të padrejta dhe të paba-zuara. Shtëpia e Bardhë ka reaguarmenjëherë përmes një deklaratepër shtyp, duke thënë se pavarë-sisht të gjithave ajo besonte seKryeministri Maliki ishte personi i

Pritet që pas fjalës së Bushit të

ketë shumë debate në lidhje me

mënyrën e interpretimit të

mësimeve të historisë

Sipas sondazheve, një pjesë e

mirë e amerikanëve nuk bëjnë

asnjë lloj paralelizmi mes dy

situatave

duhur për të qeverisur Irakun nëkëto kohë të vështira. Bushi embajti fjalimin e tij në takimin epërvitshëm të veteranëve ameri-kanë të luftës në Kansas Siti, dukepërmendur meritën e Shteteve tëBashkuara, që konfliktet ka diturnë më të shumtën e rasteve t’ikthejë në histori miqësie, si në ras-tin e Japonisë, ku pavarësisht kon-tradiktave të mëdha gjatë Luftëssë Dytë Botërore, nga armik vendiu kthye në një aleat. Sipas Bushit,interesat dhe idealet që bënë qëAmerika të ndihmonte Japoninëtë shndërrohej në një demokracijanë të njëjtat me ato që mbajnëende forcat amerikane në Irakdhe në Afganistan. Sipas Bushit,strategjia e mbrojtjes dhe mos-dorëzimit të Koresë së Jugut nëduart e diktatorit komunist në veritë gadishullit bëri që vendi tëshndërrohej në njërin prej Tigravetë Azisë, vend nga i cili marrinshembull shumë të tjerë, përfshiedhe Lindjen e Mesme. Bush ekrahasoi një largim të mundshëmnga Iraku me atë çka ndodhi nëfund të luftës së Vietnamit në vitin1975. Sipas tij, në atë kohëshumëkush tha se largimi nuk dotë kishte pasoja për japonezët, por

ndodhi e kundërta dhe bota mundta kuptojë mirë se çfarë pasojashdo të sjellë një veprim i motivuarnga mungesa e durimit. Pritet qëpas fjalës së Bushit të ketë shumëdebate e diskutime në lidhje memënyrën e interpretimit të mësi-meve të historisë. Sipassondazheve, një pjesë e mirë eamerikanëve nuk bëjnë asnjë llojparalelizmi mes dy situatave.

Shtetet e Bashkuara kanë qenë të ashprame Kryeministrin e Irakut, Maliki, në

ditën kur humbën jetën 14 ushtarë, kur njëhelikopter amerikan, në të cilin ata po flutu-ronin, u rrëzua duke u përplasur për shkaktë një defekti teknik në dukje. Pas kritikësamerikane, kryetari i qeverisë ka dalë nëmbrojtje të administratës së tij, duke thënëse askush nuk kishte të drejtë, përveç iraki-anëve, që të gjykonte në lidhje me perfor-mancën e qeverisë dhe ministrave të kabi-netit qeveritar. Në lidhje me këtë të fundit,janë bërë shumë komente negative dhekreu i qeverisë fajësoi fushatën presiden-

Kundërpërgjigjja

Kryeministri irakian, SHBA-së: Mos na fyeni se do të gjejmë miq të tjerëciale amerikane që po merrej më shumë meçështjen e Irakut dhe kritikat ndaj qeverisëirakiane, sesa me çështjet brenda venditdhe rolin e amerikanëve në Irak. Duket sekritikat këtë herë nuk i kanë pëlqyer aspakMalikit, i cili në komentin që bëri, ndërsa povinte nga një vizitë në Siri, tha se Iraku nukdo t’u kushtonte shumë rëndësi fjalëve qëvinin nga Amerika dhe se do të kërkonte miqtë tjerë. Një ditë më parë, për herë të parëPresidenti amerikan e distancoi veten ngaKryeministri irakian, duke vlerësuar iraki-anët dhe duke i bërë vërejtje qeverisë eperformancës së saj.

“Nëse do tëtërhiqemi pasojat dotë jenë shumë më tërënda për miliona

irakianë”

Romi Shnajder, model për zonjën e parë të Turqisë

Për sa i përketstilistit turk, ai kapunuar gjatë gjithëkësaj kohe dhe kapërgatitur 20kostume për zonjëne parë të ardhshme

është shumë e përdorshme, thuajse nga gjysmae grave të Turqisë. Gul, aktualisht ministër i Jas-htëm, është caktuar nga partia e tij si kandidatpresidencial, por shekullarët i druhen frymës is-lamike që ai mund të përcjellë po të vijë në push-tet. Madje, disa thonë se ai është mbartës i njëagjende të fshehtë për riislamizimin e Turqisë.Për sa i përket stilistit turk, ai ka punuar gjatëgjithë kësaj kohe dhe ka përgatitur 20 kostumepër zonjën e parë të ardhshme. Kostumet kanëedhe motive turke, por edhe perëndimore, tëdenja për gruan e kreut të shtetit të një vendishekullar, edhe pse me një përqindje shumë tëlartë myslimanësh. Për sa u përket shamive tëkokës, ai nuk e pëlqen këtë aksesor dhe tha sekishte dizajnuar disa shami që nuk do tëdukeshin edhe aq myslimane. Ai e përfytyronzonjën e parë pak a shumë si Katrin Denev, oseRomi Shnajder.

IzraelShpesh u servirin gazetave informacione sekrete

Ministrave izraelitë do t’u duhet tëbëjnë pa celularët e tyre gjatë

mbledhjeve të qeverisë. Kjo është masae fundit e marrë nga kabineti për të ndaluarrrjedhjen e informacioneve zyrtare tëmbledhjeve. Shpesh informacionet konfi-denciale brenda mureve të qeverisë dalinjashtë saj shumë shpejt dhe publikohennë faqet e shtypit, duke u shkaktuar tëgjithëve telashe. Sipas urdhrit të fundit,të gjithë ministrat duhet t’i dorëzojnë ce-lularët para se të hyjnë në mbledhjet ekabinetit. Gjithçka do t’u rikthehet më pas,në përfundim të mbledhjeve.GHistoria kanisur një javë më parë, kur ndërsa Kryem-

Olmert ndalon ministratme celularë në mbledhje

inistri po fliste për një çështje me rëndë-si, njëri nga ministrat po komunikonte medikë në celularin e tij. Mbledhja ishteshumë e rëndësishme dhe kishte të bënteme çështje të sigurisë kombëtare. Më pasdoli se disa informacione të mbledhjesishin bërë shumë shpejt publike për me-dian. Rrjedhja e informacionit ngambledhjet e rëndësishme të qeverisë ësh-të një fakt i njohur, pasi shpesh zyrtarë tëlartë mund t’i lënë celularët hapur dhegjithçka dëgjohet fare kollaj. Ndalimi i tele-fonave në mbledhje është njëra nga ma-sat që do të merren për rritjen e masavetë sigurisë në qarqet e larta qeveritare.

SHQIP 28 E ENJTE, 23 GUSHT 2007K U L T U R E

ADRIAN PACI/ Artisti, që prej vitesh jeton në Itali, rrëfehet për pikturën dhe çfarë i mungon artit bashkëkohor në vend

MUNGONNJE SISTEMPER ARTIN

ALDA BARDHYLI

Çdo vepër kërkon t’i japë përgjigjenjë pyetjeje. Arti në të gjitha ko-hërat është qasja që artistëtkërkojnë t’u bëjnë problemevetë kohës ku ata jetojnë. Ndoshta

kjo është dhe ajo çfarë duket interesantenë punët e krijuara këto vite nga artistët enjë vendi, që u hap vonë ndaj Perëndim-it, si Shqipëria. Adrian Pacit iu desh tëpërballej me tendencat dhe debatet e ar-tit bashkëkohor pikërisht në një kohë, kunë vendin e tij, artistët sapo kishin nisurtë krijonin marrëdhëniet me studiot, pasrënies së regjimit komunist. Artisti ngaShkodra, të cilit i pëlqen ende të ruajë nëtë shkruar gegënishten, e kujton ende atëkohë kur “artistët shqiptarë ishin futë nëstudiot e tyne, ishin futë ndër libra osema mirë me thanë ishin futë krejt mbrën-da vetes së tyne në kërkim të një realitetidisi mistik, mbushë me simbolizma e ale-gori, plot me kujtesë historike e me lajle-lule stilistike”. Por, ndërsa te ne sapo kish-te nisur shkrirja e parë e kufijve dhe prek-ja e lirisë, në botë arti kishte të tjera për-masa, po kështu dhe perceptimi i lirisë.

Ai duhet të ndiqte rrugën e artistëvetë tjerë perëndimorë, që prej vitesh ikishin thyer barrierat mes artit dhe eks-periencës së jetës… Ishte një momentkur atij i duhej të zgjidhte rrugën ku do tëpërqendrohej arti i tij.

Kaq vite më vonë, teksa rikujton atovite në një intervistë më poshtë, ai ndi-het mirë që ka mundur falë pasionit dhevullnetit për të ndjekur instinktin përartin brenda tij, duke qenë tashmë pjesëe procesit ku jetojnë artistë si ai në çdovend të botës. Me shumë ekspozitandërkombëtare dhe një sërë çmimesh,Paci rrëfen diçka më tepër për lidhjen etij me artin dhe si e sheh atmosferën nëtë cilën ndodhet sot arti pamor në Sh-qipëri…

Le ta fillojmë këtë intervistë meItalinë, aty ku jeni zhvendosurprej disa vitesh. Si keni mundurt’i koordinoni lidhjet tuaja mepikturën në këtë vend të njohurpër artin. Dhe ç’vend zë Shqipërianga larg?

Në Itali kam shkue për studime nëvitin 1992. Mbas tre vjet studimesh nëMilano jam kthye në Shqipni e kam fillueme dhanë mësim. Rrëmujat e ‘97-ës mënisën edhe njëherë asaj ane e këtë radhëme gjithë familje. Sigurisht, që në një sit-uatë të tillë njeriu s’parit mendon membijetue e jo me ba relacione publike përme koordinue apo promovue artin e vet.Megjithatë, rrethanat u krijuen që mbasvitit ‘99 të filloj me ekspozue në nivelndërkombëtar, sidomos mbas pjesëmar-rjes në bienalen evropiane

“Manifesta 3”, që në vitin 2000 zhvil-lohej në Lubjanë. Një vit ma vonë patanjë ftesë për një ekspozitë personale nëBildmuseet në Suedi. Këtu duhet për-mendë kontributi që kuratori shqiptar,Edi Muka, ka dhanë në prezantimin e sit-

uatës shqiptare të mbas viteve ‘90nëpërmjet “Onufrit” apo Pavijonit Sh-qiptar në Bienalen e Venecias së vitit1999, por edhe me anë të shumë konfer-encave të ndryshme. Arti shqiptar sapokishte dalë nga izolimi e ishte akoma ibrishtë. Ekspozitat në Itali dhe kontaktime botën e artit atje ka ardhë pak mavonë.

Ju udhëtoni le të themi shumë.Gati dy muaj mëparë ishit në Dort-mund, ku ekspo-zuat në një ngamuzetë e njohur. Sijanë lidhjet tuaja

me ekspozimet dhe si ndodhina t o ?

Thjesht dikush ka dëgjue për ty, ka papunën tande diku, ka kërkue e ka gjetëmaterial në lidhje me veprat që ke krijuee nëse asht entuziast, nëse e gjen intere-sante punën tande për me ia paraqitë njëpubliku të caktuem, të çon një ftesë, za-konisht me e-mail e radhë herë me letër,e ti mbasi e ke marrë ftesën, e vlerëson

seriozitetin e saj e vendos me e pranueapo jo. Pak a shumë ky asht mekanizmirutinë i pjesëmarrjeve në ekspozita jovetëm për mue, por për shumë artistë siunë.

Pse merret me artin Adrian Pacidhe ç’vend zë ai në jetën tuaj?

Ba me e dijtë përgjigjen nuk kishapasë ma nevojë me u marrë me këtëpunë, e sa për vendin që zen arti në jetën

teme, kisha me thanëse deri tashti asht ibollshëm.

Le të qëndrojmësërish në Itali, si isheh tendencat e

artit bashkëkohor në këtë venddhe pikat të cilat ti kërkon t’i bëshpjesë të punës tënde?

Kur kam shkue s’pari në Itali, skena eartit atje më pat turbullue disi. Debatikryesor që unë kisha lanë në Shqipninëe ‘92-shit ishte akoma ai mes abstraksion-izmit apo figurativizmit. Të lodhun ngadaljet nëpër fabrika e kooperativa për mepasqyrue jetën socialiste, artistët sh-qiptarë ishin futë në studiot e tyne, ishinfutë ndër libra, ose ma mirë me thanë ish-in futë krejt mbrënda vetes së tyne nëkërkim të një realiteti disi mistik, mbushëme simbolizma e alegori, plot me kujtesëhistorike e me lajlelule stilistike. Ndërko-hë, në botë kishin ndodhë shumë gjanatë tjera e artistët atje kishin përballueproblematika krejt të ndryshme nga atotonat. Piktura nuk ishte ma e vetmja gju-hë shprehëse. Videoja kishte nisë me upërdorë qysh në vitet ‘60-‘70, po kështuperformanca. Arti konceptual kishtekohë që ishte futë në mënyrën e men-dimit dhe gjuhën e artit. Kësisoj, mashumë se me ndjekë një tendencë apo njëtjetër, në fillim më asht dashtë me u ori-entue në atë që kishte ndodhë në artinperëndimor gjatë ‘30-‘40 viteve të fundit.Në këtë kërkim pata vue re se shumëartistë kishin tentue me i shprishë barri-erat midis artit e eksperiencës së jetës,duke e ba këtë të fundit pjesë integraletë kreativitetit të tyne. Tendenca për mei anullue kufijtë midis artit e jetës ishtenë njëfarë mënyre vazhdim i atyne për-pjekjeve, që qysh me avangardat e paratë nandqindës kishin kërkue kufij të rinjnë përcaktimin e gjestit artistik.

Ndeshja me këto tendenca ka “infek-tue” edhe punën teme, veçse unë këtënuk e shihja ma si një problem që lidhejthjesht me zgjanimin e kufijve të artit, porme njëfarë rindërtimi të një dialogu mesartit dhe eksperiencës jetësore, qoftëedhe duke nxjerrë në pah tensionet, kon-fliktet e keqkuptimet mes tyne.

Marrëdhëniet tuaja me artistëtitalianë, ose të tjerë të huaj. Përçfarë shërbejnë lidhjet dhe a janëtë domosdoshme në jetën epunën e një artisti?

Po, marrëdhanja me artistët si çdo tiptjetër mardhanjeje njerëzore shërbens’pari me të largue prej vetmisë, e në ras-tin konkret prej vetmisë artistike. Një art-ist mundet edhe me pasë nevojë me nde-jtë vetëm nganjëherë, por herë mbas herendonjë diskutim me kolegë e miq asht inevojshëm.

I ruani kontaktet me artin qëbëhet sot në Shqipëri dhe si do tavlerësoje atmosferën e artit në Sh-qipëri?

Kontaktet me Shqipninë sigurisht qëi mbaj, megjithëse nuk mundem methanë se e njoh mirë atë që ndodh këtu.Shqipnisë nuk i mungojnë talentet, ajoqë mungon asht një sistem i artikuluemarti, ku artisti, kuratori, gazetari i artit,kritiku, burokrati, galeristi, koleksionistie publiku i gjanë artdashës ndeshen e

Arti shqiptarsapo kishte

dalë ngaizolimi e ishte

akoma ibrishtë.

Ekspozitat nëItali dhe

kontakti mebotën e artitatje ka ardhëpak ma vonë

Sistemi i artitnuk krijohet meplane qeveritare eas me iniciativëne dy tre njerëzvevullnetmirë, aivjen si njëzhvillim inatyrshëm ikomunitetitkulturor të njëvendi.

Punë e Adrian Pacit

SHQIP 29E ENJTE, 23 GUSHT 2007 K U L T U R E

marrës të vullnetshëm. Tashmëasgjë nga kjo nuk është e re dhemendimet e narratorit kthehen teAgamemnoni, i cili e kishte sakri-fikuar vajzën e vet për të fituarsimpatinë e zotave për kauzën etij të përgjakshme. Lidhjet famil-jare dhe lidhjet dashurore roman-tike nuk janë më shumë se string-la që hidhen në turrën e druve, tëgjitha të nënshtruara ndajdëshirës për pushtet.

Përmbledhja e Ismail Kadaresëpërmban edhe dy pjesë të tjera, tëvendosura në periudha më të her-shme. “Qorrfermani” ekzaminonparanojën që e shoqëron fuqinëabsolute dhe tregon për sulltanine shekullit XIX, i cili jep urdhër qësecili që është i pushtuar nga syri i

Recension përlibrin “Vajza e

Agamemnonit” tëshkrimtarit

Ismail Kadare, ipërkthyer në

gjuhën anglezenga David Bellos

Fituesit dhe humbësit në tiraninë modernekeq të verbohet. Problemi është sesi do të identifikohen. Një komi-sion merr përsipër të hetojë akuzatdhe një spastrim i tmerrshëm fil-lon me shpejtësi. Disa të dyshimtëfillojnë të fshihen, të tjerët presindorën e shtetit dhe – në shqetë-simin më të madh – shumica kthe-hen në vullnetarë, duke mosdashur të shkaktojnë telashe tëmëtutjeshme për autoritetet. For-tifikimi masiv i Hoxhës i kufijve tëShqipërisë ka pasur precedentë,pak përtej Lindjes. “Muri i madh”ka të bëjë me rindërtimin e vazh-dueshëm të pengesës kinezekundër pushtimit dhe me atë se simongolët, gjatë të gjitha hoveve tëtyre barbare, nuk kanë dashur qëmedoemos ta prishin. Një kufi i

çlirojnë veten e tyre nga ky fërkimtmerrues i më të afërmve dhe mëtë dashurve të tyre; ata janë pjesë-

Para se të binte Muri i Ber-linit, jeta në shumicën evendeve të Evropës Lin-dore ishte mjaft e varfër

dhe dëshpëruese, por përbrendarepresionit monstruoz të Sh-qipërisë së Enver Hoxhës, ajo moripamjen e një ankthi. Insinuata mëe tërthortë kundër regjimit mundtë çonte në katastrofë, prandajnovela titulluese, e cila daton prejtë tetëdhjetave, e kësaj përm-bledhjeje duhej të kontraban-dohej jashtë vendit me një maturitë skajshme. Narratori anonim i sajështë një gazetar i pakënaqur, i cilishoqërohet me dy femranjëherësh, njëra prej të cilave ësh-të vajza e një anëtari të elitës poli-tike. Afera duhet të mbarojë, sepsebabai i saj ka vendosur se nukmund të rrezikojë një skandalfamiljar, por pjesa e fundit vjen nëformë të një ftese për t’u ulur nëndenjëset në paradën vjetore përfestën e 1 Majit.

Përderisa gazetari lëviz poshtëe lart deri te pozita e favorshmeprivilegjuese, ai reflekton mbidilemat e tmerrshme të hedhuranga regjimi. Disa duhet të bien,përfshirë miqtë dhe të afërmit, përt’u ngritur të tjerët: “Kë ke larguarpër të pasur vendin tënd në diell?”Humbësit në këtë garë tëtmerrshme sociale mund të rrëzo-hen nga një rrugë e gjatë, shpesh-herë duke e gjetur fundin e tyre nëminierat e pafund të qymyrit. Sun-dimtarët e Shqipërisë nuk e

frikshëm mund të jetë i dobishëmpër sunduesit brenda dhe jashtë,por të gjitha përpjekjet për të kri-

juar kufij të papërshkueshëm përnjerëzimin duhet të dështojë, përshkak se është vetë vdekja qëmund të shfaqë një pengesëvërtet të pakapërcyeshme.

Në këto tregime, Kadare vazh-don të zhvillojë temën kryesore tëkarrierës së tij letrare – mënyrat nëtë cilat tirania shfytyron njerëzimin.Ai e përdor mitin dhe legjendën përtë nxjerrë në pah mizorinë e totali-tarizmit në tregimet që shkëlqejnëme humor të zymtë, sikurse drita ereflektuar prapa nga qelibari më izi. Kjo përmbledhje është një për-forcim i mëtejshëm i mirëpritur ireputacionit të famshëm ndërko-mbëtar të tij.

“The Independent”Përktheu: Alfred Beka

Insinuata më e tërthortëkundër regjimit mund të

çonte në katastrofë, prandajnovela titulluese, e cila

daton prej të tetëdhjetave, ekësaj përmbledhjeje duhej tëkontrabandohej jashtë vendit

me një maturi të skajshme

“Muri i madh” ka të bëjëme rindërtimin evazhdueshëm të pengesëskineze kundër pushtimit dheme atë se si mongolët,gjatë të gjitha hovevetë tyre barbare,nuk kanë dashur ta prishin

prodhojnë atë që quhet klimë artistike.Në Shqipni ka pasë e ka përpjekje shumëtë vlefshme, por që mbesin disi fragmen-tare. Sistemi i artit nuk krijohet me planeqeveritare e as me iniciativën e dy trenjerëzve vullnetmirë, ai vjen si një zhvil-lim i natyrshëm i komunitetit kulturor tënjë vendi.

Ju i përkisni brezit të artistëve,të cilët në një farë mënyre patënfat në evidentimin e tyre jashtëkufijve. Nëse mund ta themi mefjalë më të thjeshta “patët mundë-si të jeni i lirë në punën tuaj”. Përseende artistët e rinj në Shqipërivuajnë mungesën e shanseve dheçfarë duhet të bëhet sipas jush, tëkrijohet kjo?

Unë nuk kam ndjekë një strategji tëcaktueme për t’u evidentue e për rrjed-hojë nuk di me dhanë leksione se si eçfarë duhet të bajnë artistët e rinj në Sh-qipni. Ajo që di me siguri e që e kam pro-vue vetë asht se artistit të ri kudo qoftë,në Tiranë, Milano apo Nju-Jork, i duhetme përballue luftën e vështirë të daljesprej anonimatit. Në këtë luftë nuk vlejnërecetat që të japin të tjerët, por puna,qartësia, kambëngulja, intuita e… fati.

Cilat janë standardet që, sipasjush, i mungojnë artit në Sh-qipëri?

E thashë edhe ma sipër. Problemikryesor me artin në Shqipni sot nuk mëduken veprat e krijuese, por mungesa enjë konteksti ku ato diskutohen, kritiko-hen, promovohen e menaxhohen. Vepratë dobëta e mediokre apo qoftë edhe tëshëmtueme krijohen kudo, në Shqipni,si edhe në Francë apo Honolulu. Punaasht si të mbështesim e promovojmë ve-prat e mira. Këtu askush nuk mund tëofrojë zgjidhje, por gjithkush duhet meba diçka. Për shembull, këtë vit Bienaljae Tiranës nuk arriti me u realizue.Shpresoj se vitin tjetër do të bahet, por

Ministria e Kulturës, Bashkia e Tiranës eGaleria Kombëtare do ishte e mira qëurgjentisht të thërrisnin drejtuesit e In-stitutit të Bienales e t’i ofronin gjithëmbështetjen e mundshme që Bienalja tëvazhdojë me sjellë çdo dy vjet në Tiranëveprat e kërkimet e artistëve nga e gjithëbota. Ballafaqimi me këto kërkime asht idomosdoshëm për artistët shqiptarë.

Nëse mund të thosha se punëttuaja kanë një kon-cept filozofik bren-da. Çfarë ështëfilozofia në art?

Me t’u përgjigjë seçfarë asht filozofia në

art e para nuk e di dhe e dyta nuk mëduket se kena vend e kohë me e shtjelluegjanë e gjatë këtë argument. Sa i takonpunës seme, unë mundohem mos menisë një punë pa identifikue ma parë njëproblem. Nuk ka punë që lind jashtë njëproblematike, jashtë një pyetjeje. Vepramandej nuk asht përgjigjja, por qasja ndajproblemit. Përgjigjja ka për qëllim me eza-urue problemin, kurse vepra i qaset prob-

lemit dhe na e paraqet nëpërmjet vizionittë artistit, duke na ofrue një tjetër mundësiperceptimi të tij. Mendoj se arti operon memjete të tjera nga filozofia. Delueze thosh-te se filozofia operon me konceptin, kursearti me “perceptin”.

Ju merreni në veprat e krijuarame gjëra reale, (vajtocat, dasmatetj). Çfarë është fantazia dhe si evendosni ju atë?

Fantazia asht një di-mension i randësishëmi mendimit dhe kreativ-itetit njerëzor. Në art, sinë çdo gjuhë shpre-hëse, ajo i nënshtrohet

Unë nuk kamndjekë një

strategji tëcaktueme për

t’u evidentue epër rrjedhojë

nuk di medhanë leksione

se si e çfarëduhet të bajnëartistët e rinj

në Shqipni

Problemikryesor meartin në Shqipnisot nuk mëduken veprat ekrijuese, pormungesa e njëkonteksti ku atodiskutohen,kritikohen,promovohen emenaxhohen

një disipline stilistike për me qenë efikase.Bien fjala, fantazitë e Chagall-it dhe Sal-vatore Dali-së janë krejtësisht të ndry-shme. Të dy janë artistë që operojnë fortme këtë dimension, por edhe fantazia mae guximshme i nënshtrohet mandej koher-encës stilistike të secilit. E njëjta gja mundtë thuhet edhe për artistë bashkëkohorësi Maurizio Cattelan apo John Bock. Përmue asht e randësishme që vepra të mëofrojë një tjetër mundësi në perceptimine botës. Ma shumë se fantazinë eshfrenueme preferoj spostimet e vogla, vi-bracionet mbrenda realitetesh, në dukjetë thjeshta e banale, por që ndryjnëmbrenda vetes mundësi e tensione, që pot’i evidentosh bajnë të mundun rizbu-limin e një bote, që gabimisht konsid-eronim të njohun.

Shumë artistë mendojnë semund të shprehen më lehtënëpërmjet videove, instalacion-eve. Si e vlerësoni këtë?

Me ba gjana të mira nuk asht kurrë elehtë. Por, po të shohim me kujdes, tëgjitha kryeveprat e kohënave kanë njëkarakteristikë të përbashkët; nuk janë tësforcueme.

Shumë, kur shohin Ballkanin,kanë idenë e një vendi problema-tik. Ju çfarë shihni kur hidhni sytëmbi Ballkan, si një artist që viniprej tij?

Në Ballkan ka ma shumë vitalitet esens humori se në shumë pjesë të tjera tëglobit. Kur them vitalitet kam parasyshedhe dhimbjen, gazin, tragjedinë, lojën,kreativitetin, ritualin, improvizimin, lind-jen e vdekjen. Vdekja asht pjesë e jetës endoshta një ndër ma të randësishmet.

Cilat do ishin rekomandimettuaja për këtë fazë të artit sh-qiptar? Nga çfarë duhet pasurfrikë?

Duhet pasun frikë nga njerëzit që jap-in rekomandime.

PETER CARTY

E ENJTE, 23 GUSHT 2007SHQIP 30

SportKombëtarjaSalihi dhe Berisha kanë

shënuar në këtë sfidë,duke konfirmuar formën

e mirë që po kalojnë

Shqetësim për dëmtimine Bogdanit, i cili e ka

lënë fushën e lojës që nëpjesën e parë të takimit

Shqipëria fiton dhe bind,test i suksesshëm me Maltën

Kuqezinjtë fitojnë 3-0. Shkëlqejnë të rinjtë

ERMAL KUKA

Miqësorja e përfaqësuesesshqiptare me Maltën është mbyllur ashtu siç

shpresonte trajneri Bariç. Me një fi-tore 3-0 dhe me një paraqitje shumëtë mirë të futbollistëve të rinj. Tërëndësishëm golat e Salihit dhe Ber-ishës, ndërsa Hyka ka shkëlqyer nëpjesën e dytë, duke lëvizur sa në njëkrah në tjetrin në mesfushë. Bariç kamarrë përgjigjet që kërkonte mbiformën e futbollistëve të tij, ndonëseka marrë edhe lajme negative, pasdëmtimeve të Bogdanit e Berishësgjatë këtij takimi.

Trajneri kroat është detyruar tëbëjë një ndryshim në formacionintitullar të Kombëtares, duke aktivi-zuar Vangjelin në vend të Currit.Mbrojtësi kosovar ka kaluar njëgjendje gripale dhe stafi mjekësor iKombëtares ka vendosur të mos errezikojë përkeqësimin e situatës,duke e lënë atë pushim për këtëtakim. Vangjeli është pozicionuar nëkrahun e djathtë të mbrojtjes, ndër-sa Dallku është postuar në qendër,në skemën e parashikuar 4-1-3-2. Qënë minutat e para shihet orientimi ikuqezinjve në lojën nga krahët, meMukën e Berishën mjaft aktivë meharkimet në zonë për Bogdanin eKapllanin. Megjithatë, rasti i parë irrezikshëm vjen nga këmbët e Ber-ishës, i cili shfaqet në hyrje të zonëssë rreptësisë dhe shmang dykundërshtarë, por gjuajtja e tij ndal-ohet në momentin e fundit nga njëmbrojtës maltez. Në minutën e 17-të, Bogdani ka një rast të mirë për të

kaluar në avantazh Kombëtarenshqiptare, kur pas një harkimi tëMukës gjuan me kokë i vetëm nëzonë, por portieri maltez arrin tëdevijojë topin, ndërsa Kapllani nukgjen kohën për të goditur përsëri nëportë. Në minutën e 21-të, Berishabën gjithçka mirë dhe provon të gje-jë rrugën e rrjetës me një gjuajtje nëhyrje të zonës, por topi ndalet ngashtylla pingule, duke i mohuar mes-fushorit gëzimin e golit. Një minutëmë vonë, Bogdani detyrohet të lërëfushën e lojës për një dëmtim, ndër-sa në vend të tij aktivizohet Salihi.Pas disa minutash pa shumë rastenga të dyja palët, është pikërishtsulmuesi shkodran që gjen rrugën errjetës, duke kaluar në avantazhKombëtaren shqiptare në minutëne 34-t. Pas një harkimi nga krahu idjathtë, portieri Muskat gabon nëdalje dhe nuk kontrollon topin,

ndërsa Salihi që ndiqte aksionin,arrin të devijojë topin në rrjetë, dukeshënuar golin e tij të parë me për-faqësuesen kuqezi. Ky është edherasti i fundit i pjesës së parë, pashumë spektakël, por me domin-imin absolut të Kombëtares sh-qiptare.

Ndërkohë, pjesa e dytë fillon mezëvendësime në të dyja formacio-net. Bariç vendos të largojë ngafusha e lojës gjashtë titullarët:Beqaj, Haxhi, Lala, Muka, Skela dheKapllani, ndërsa hyjnë në fushë:Hidi, Rrustemaj, Bulku, Duro, Hykadhe Bushi. Është pikërisht ky i fun-dit që bëhet protagonist nëminutën e parë të pjesës së dytë,kur arrin të ulë një top të saktë përBerishën, i cili i vetëm para portieritarrin të rregullojë topin dhe më pastë gjuajë, duke shënuar golin e dytëpër Kombëtaren shqiptare. Më pas,

ndeshja vijon e qetë për disa minu-ta radhazi, pasi kuqezinjtëpërpiqen që të organizohen dhe tëkuptojnë lojën e njëri-tjetrit. Mod-eli i lojës vazhdon të jetë i njëjtë, meaksione nga krahët, por këtë radhëme topin në tokë, duke shfrytëzuarshpejtësinë e dyshes së improvi-zuar të sulmit, Salihi-Bushi. Nëminutën e 60-të vjen drithërima eparë në portën kuqezi, ku Uellmanvë në provë Hidin me një goditjedënimi, por situata zhvendosetmenjëherë në anën tjetër të fush-ës, me një aksion që sjell edhe goline tretë për Kombëtaren tonë. Salihipason te Duro, i cili nuk mendohetdy herë, duke gjuajtur nga distan-ca dhe duke e dërguar topin në rr-jetë, aty ku portieri Haber nukmund të arrijë. Për Bariç vjen njëtjetër zëvendësim i detyruar, pasidëmtohet Berisha dhe në lojë futetXhafa, me Dallkun që tashmë ka-lon në pozicionin e mesfushorit.Kombëtarja jonë vazhdon të sul-mojë në kërkim të golit të katërt,ndërsa kombinime të bukura mesHykës, Salihit dhe Bushit nuk arr-ijnë të konkretizohen, të ndaluranga portieri kundërshtar. Regjistro-hen raste të njëpasnjëshme, meaksione spektakolare, pasimaltezët mendojnë vetëm tëmbrohen, por kuqezinjtë nuk arr-ijnë ta gjejnë më rrugën e rrjetësdhe takimi mbyllet me fitoren epastër 3-0. Tashmë Bariç ka dy javënë dispozicion për të analizuarparaqitjen e djeshme dhe për të fil-luar përgatitjet për sfidën e rëndë-sishme me Holandën.

FIFA

Shqipëria bënnjë hap para

Kombëtarja shqiptare ka fituarnjë tjetër pozicion në renditjenbotërore të FIFA-s, pasi është ngji-tur nga vendi i 67-të në vendin e66-të. Ndonëse lëvizja e muajit tëfundit është minimale për kuqez-injtë, ajo ka një tjetër anë pozitive,pasi për herë të parë, Kombëtarjashqiptare renditet mes 30 skuad-rave më të mira në Evropë. Falërënies së Maqedonisë në këtë ren-ditje, Shqipëria është tashmë e30-ta, në rrugën drejt një pozicio-ni që mund t’i sigurojë një vazo mëlart në eliminatoret e Botërorit tëvitit 2010. Për sa u përket skuad-rave kundërshtare të Shqipërisënë grupin e eliminatorëve tëEURO 2008, Holanda ka rënë nëvendin e 7-të, Rumania ka ruajturvendin e 13-të, ndërsa Bullgariaështë ngjitur në vendin e 29-të.Kombëtaret e tjera renditen posh-të Shqipërisë, me Bjellorusinë nëvendin e 69-të, Slloveninë në ven-din e 94-t dhe Luksemburgun nëvendin e 174-t.

DEBATI

Kuqezinjtë e vegjël zhgënjejnë me paraqitjen e tyre, duke mos zhvilluar lojë bindëse

Turqia kthen borxhin,fitore 2-0 ndaj Shpresave

MIQËSORJA

Përfaqësuesja Shpresa ështëmundur në ndeshjen miqësore të zhvilluar dje ndaj

bashkëmoshatarëve të Turqisë.Ekipi i drejtuar nga Artan Bushatinuk ka arritur të shfaqë një lojë tëmirë dhe për pasojë ka qenë ekipiturk që ka kthyer “borxhin”, dukemundur 2-0 Kombëtaren sh-qiptare, i njëjti rezultat si ai i fitoressë kuqezinjve në Turqi në fillimine vitit. Ekipi shqiptar e ka pasurshumë të vështirë të shfaqet rrez-ikshëm ndaj Kombëtares turke, nëradhët e të cilës aktivizoheshinlojtarë të ekipeve me emër si Gal-latasaraj, Beshiktash, Fenerbaçe,Fejenord dhe Sosho. Diferenca nënivelin e dy skuadrave është parëqë në fillimin e takimit, kur ekipiturk ka sulmuar papushim, dukekërkuar rrugën e rrjetës. Kus ishpëton disa herë mbulimit tëmbrojtjes shqiptare dhe në rastine parë që i shfaqet godet në portë,por shtylla i mohon gëzimin e golit.Megjithatë, aksioni ndiqet ngaKuiks, i cili nga një distancë e afërte dërgon topin në rrjetë, duke për-fituar edhe nga gabimi në dalje i

portierit Ujkani. Shpresat pro-vojnë të reagojnë, por duket se nukkanë një organizim të mirëfilltë,duke e pasur të vështirë të ndër-tojnë aksione të rrezikshme. Mes-fusha është pika më problematikee kuqezinjve, pasi nuk arrin as tëndërtojë aksione dhe as të ndalojëkundërshtarët që krijojnë raste tënjëpasnjëshme. Në minutën e 32-të, Ozkan arrin të kalojë dy

mbrojtës dhe të shënojë i pa-shqetësuar para Ujkanit, dukeçuar në dy numrin e golave përpërfaqësuesen turke. Ndonësekundërshtarët lëshojnë terren,kuqezinjtë e kanë të vështirë tëndërtojë aksione të rrezikshmedhe problemet e vetme në portënturke vijnë nëpërmjet gjuajtjevenga distanca. Pjesa e dytë fillon meserinë e zëvendësimeve, ku duket

se të dy trajnerët kërkojnë të pro-vojnë sa më shumë futbollistë. Kjobën që ritmi i lojës të uletndjeshëm dhe të dy skuadrat tëmos krijojnë raste, ndonëse tash-më janë kuqezinjtë që kontrol-lojnë lojën. Megjithatë, kjo ndeshjembyllet pa gola të tjerë, duke dekre-tuar fitoren 2-0 të ekipit turk. Tra-jneri Bushati e ka komentuar këtëhumbje si rrjedhojë e fazës përgati-tore, që lojtarët e tij sapo kishinmbyllur me klubet respektive. “Kjondeshje, përveç rezultatit, na shër-beu për të parë situatën e lojtarëvepak kohë para dy ndeshjeve zyr-tare. Lojtarët vinin pas fazës për-gatitore me klubet e tyre dhe unëbesoj se patëm shumë problemefizike në këtë sfidë, të cilat sollënkëtë lojë nga ana jonë dhe si rrjed-hojë edhe humbjen. Në pjesën edytë, gjithsesi, shprehëm mëshumë futboll, ndërkohë që edhemungesat bënë të vetën, pasiBakaj dhe Hyka janë lojtarë tërëndësishëm për ne”, u shpreh tra-jneri i përfaqësueses Shpresa, paspërfundimit të takimit.

e. kuka

FSHF: Belishavetëm me Besën

Në një moment kur dukej se mer-katoja verore ishte e mbyllur përVllazninë, FSHF-ja ka bërë të di-tur se nuk do ta lejojë mesfushor-in Amarildo Belisha të aktivizohetme ekipin shkodran. Sipas zyr-tarëve të FSHF-së, futbollisti kanjë kontratë ekzistuese me ekipine Besës dhe nuk mund të kthehette Vllaznia, pasi është skuadrakavajase që zotëron kartonin e tij.Një gjë e tillë pritet t’i krijojë prob-leme të dyja skuadrave, të cilat dot’u drejtohen komisioneve jurid-ike për ta sqaruar këtë situatë.Vetë futbollisti ka bërë të ditur senuk ka asnjë lidhje kontraktualeme skuadrën kavajase. “Nuk kamnjë kontratë me Besën, pasi nuk ekam firmosur rinovimin me këtëekip. Kontrata ime e vjetër ishtenjëvjeçare dhe ajo ka përfunduartashmë. Nuk e kuptoj këtë dek-laratë të FSHF-së, në një kohë kurunë jam një lojtar i lirë dhe mundtë zgjedh ekipin që dëshiroj”, kadeklaruar Belisha.

SHQIPERI MALTE

3 0Shënues: Salihi 34’, Berisha 46’, Duro 61’

Beqaj (Hidi 46’), Vangje-li, Dallku, Dede, Haxhi(Rrustemaj 46’), Lala(Bulku 46’), Muka (Duro46’), Skela (Hyka 46’),Berisha (Xhafa 66’),Kapllani (Bushi 46’),Bogdani (Salihi 22’)Tr: Oto Bariç

Muskat, Azopardi, Said,Mifsud, Xhilbert, Brifa,Kerri, Barbara, Xhorxh,Andre, JamirTr: Dusan Fitzel

Gjyqtarë: I. Arzuman, B. T. Akin, S. Akarça (Turqi)

Fotot: Malton Dibra

E ENJTE, 23 GUSHT 2007 SHQIP 31

E vërteta e Kapelos“Mijatoviç, i pabesë!”

“Ronaldo, shembulli negativ. Raul, i jashtëzakonshëm”

Trajneri italian tregon të gjitha prapaskenat e largimit nga Reali i Madridit duke i akuzuar drejtuesit për tradhti

Deklarata

Fabio Kapelo më në fund kavendosur të tregojë versionine tij mbi Realin e Madridit,

skuadrën e yjeve të llastuar, drej-tuesve problematikë dhe shkarkim-it pak ditë pas titullit. Trajneri italiane ka bërë këtë nëpërmjet faqeve tëgazetës “Marca”, duke mos u kursy-er në komentet e tij ndaj të gjithëve,duke akuzuar për pabesi disa prejdrejtuesve më të lartë të këtij ekipi.Rezultatet e erës “Shuster” nuk janëato që prisnin të gjithë dhe tregimi iKapelos është një problem më vete,që Reali duhet ta përballojë në këtomomente të vështira.

Surpriza“Nuk e prisja të më pushonin

nga puna, pasi gjërat që më thoshinMijatoviçi dhe presidenti ishin gjith-monë të tipit “do të vazhdojmëbashkë, mos u shqetëso për ato qëthonë gazetat, ne jemi këtu bashkë”.Mendoja se krahu i djathtë i presi-dentit, përgjegjësi teknik, thoshte tëvërtetën. Por, në fakt, ai gënjente.Më gënjente mua dhe Franko Bal-dinin, i cili kishte marrë një ofertë tërëndësishme nga një ekip tjetër. “Jo,ti do të rrish këtu, do të qëndrojmëtë gjithë”, ishin fjalët e Mijatoviçit.Unë mendoj se shkarkimi i një tra-jneri është një gjë që ndodh, porBaldini kishte bërë një punë të jash-tëzakonshme”.

Lamtumira“Më telefonoi Mijatoviçi, për të

më thënë se marrëveshja jonë do tëpërfundonte. Presidenti nuk mëtelefonoi asnjëherë. Nuk jam i ind-injuar me të, presidenti ka idetë e tijdhe mund të vendosë për gjithçkaqë dëshiron. Jam indinjuar nga sjell-ja e Mijatoviçit, ashtu si i gjithëstafi...”.

Nata e fundit“Gjatë festimeve në stadium e

kuptova se për mua kishte marrëfund. Foli presidenti, foli kapiteni,foli gruaja e Gutit... por mua nuk makaluan mikrofonin. Sapo mbërritanë restorant i thashë gruas: ‘Laura,po më heqin’”.

Grupi“Kur mbërrita, gjeta një skuadër

të ndarë, kishte shumë grupe qëpërplaseshin, secili me liderin e tij,secili që ua hidhte fajin të tjerëve kurgjërat shkonin keq. Nuk do të tregojemra, nuk dua të krijoj polemika,edhe për faktin se pastaj u bash-kuam, me qetësi, shpirt dhedëshirë”.

Ronaldo“Për të ishte e rëndësishme të

largohej nga Madridi. E kuptoi senuk i lejohej më lojtarëve të bëninatë që dëshironin, atë që i pëlqente.Nuk dua të flas për jetën e tij private,por mund të them që nuk ishte njëshembull i mirë në stërvitje. Për mua,

stërvitjet janë thelbësore”.

Lojtarët kyç“Rul shembullor, si gjithmonë.

Pastaj mendoj për Van Nistelroin,Kanavaron, Serxho Ramos, lojtar ijashtëzakonshëm, shumë punëtor,Kasijas, Bekam, Rejes, Robinjo... Të

gjithë. Guti ishte një lojtar kyç, saherë që futej në fushë, bënte difer-encën, jo vetëm për cilësinë, poredhe për dëshirën dhe ven-dosmërinë. Bekam? Drejtuesit mëthanë të mos kisha besim te një fut-bollist që nuk lidhte të ardhmen meklubin”.

AnglezëtBekam-Runi, objekt sulmesh dhe kërcënimesh

Devid Bekam dhe Uejn Runi nuk pokalojnë një moment të qetë të karrierës

së tyre. Dy ditë më parë, një tifoze e çmendure mesfushorit ka arritur të ngjitet deri nëdhomën e hotelit, ndërsa në muret e shtëpisëtë së dashurës së Runit janë shfaqur disa tëshara. Gjithçka ka ndodhur vetëm pak ditë pasinë një faqe interneti të Al-Kaedës ata janë për-shkruar si “adhurues të së keqes” dhe janëkërcënuar me vdekje.

Bekam ka qenë i pari që ka “vuajtur” ngafama e tij. Një tifoze e çmendur e tij ka arritur tëngjitet në dhomën e hotelit, në Toronto, ndër-sa askush nga rojet nuk ka arritur ta ndalë. Paskësaj ngjarjeje, gruaja e Bekamit, Viktoria, kapërforcuar sigurinë rreth të shoqit, duke shtu-ar edhe tre truproja, të cilat i qëndrojnë atijpranë gjatë të gjithë kohës. “Vajza vazhdonte

të përsëriste në mënyrë të papeshuar emrin etij dhe sillej sikur e njihte mirë. Ajo u ndaluavetëm pasi u pa nga kamerat e sigurisë së ho-telit”, kanë treguar disa prej anëtarëve të stafittë Bekamit. Ndërsa Runi ka përjetuar një his-tori më shqetësuese, pasi në këtë rast objekti isulmeve është e dashura e tij, Kolin. Për të di-satën herë, në shtëpinë e prindërve të saj janëdërguar letra me kërcënime. Problemi më imadh është se edhe në muret e jashtme tështëpisë janë shkruar disa parulla kundërRunit, të cilat janë të dukshme dhe rishkruhensa herë që policia mundohet t’i fshijë. “Do tëvazhdojmë jetën tonë të zakonshme, edhe psedisa persona xhelozë po mundohen të na pen-gojnë ta bëjmë një gjë të tillë, nëpërmjet këty-re gjesteve të shëmtuara”, u shpreh për medi-at britanike nëna e Kolin-it.

SHKURT

Silven Viltordkalon te Rene

Sulmuesi francez Silven Vil-tord ka kaluar nga Olimpiku iLionit te rivalët e Rëne, pasika nënshkruar një kontratëdyvjeçare me këtë të fundit.Kjo ishte skuadra ku Viltordifilloi karrierën e tij të suk-sesshme, e cila u kurorëzuaedhe me fitoren e EURO2000, ku u ai u bë protago-nist me një gol në finale. Fu-tbollisti ishte nxjerrë në listëne shitjes nga Lioni që nëfillimin e merkatos, pasi ish-te zënë me trajnerin. Viltordka regjistruar 92 ndeshje meKombëtaren franceze, dukeshënuar 26 gola.

Barcelona është gati ta lërë të lirë Turamin për të blerë Bumsongun. Kanavaro mbetet në pritje

Bardhezinjtë mendojnë përrikthimin e “tradhtarëve”

JUVENTUS

Tradhtarët” janë gati të rikthehen teJuventusi. Pak më shumë se një viti ka mjaftuar Lilian Turamit dhe

Fabio Kanavaros për të kuptuar se largi-mi nga bardhezinjtë ishte një gabim dhese te Barcelona dhe Reali i Madridit nukdo të trajtoheshin si kampionë. Të dyduket se kanë bërë valixhet gati, në pritjetë një ftese për t’u kthyer në Torino,ndonëse tifozeria e Juventusit është endarë mes atyre që i mirëpresin dhe aty-re që i urrejnë për “tradhtinë”. Prej disaditësh, mediat italiane e shihnin si të sig-urt kthimin e Fabio Kanavaros, por djesituata ka ndryshuar dhe favoriti për t’ukthyer në mbrojtjen e Juventusit ështëfrancezi Turam. Gjatë këtyre ditëve nëBarcelonë gjendet një menaxher i FIFA-s,i cili po punon për transferimin e Zhan

Kaka“Interi, pretendent për titullin”

Mesfushori brazilian i Milanit, Kaka, duket se i ka idetëe qarta për sezonin e ardhshëm, ku ka përcaktuar

edhe hierarkinë e skuadrave që do të synojnë të fitojnëSerinë A. Çuditërisht, i pari në listë nuk është Milani i tij, porrivalët historikë të Interit. “Unë vë Interin në kreun e listës.Humbja në Superkupë me Romën nuk ka rëndësi. Ata janëkampionët në fuqi dhe janë shumë të fortë. Rivalja e parësigurisht është Milani. Këtë radhë do ta fillojmë kampi-onatin si të barabartë. Suksesi në Ligën e Kampioneve naka dhënë një shtysë më shumë. Më pas janë Roma dheJuventusi, dy skuadra që mund ta fitojnë kampionatin,këtë vit do të ketë më shumë rivalitet dhe nuk do të ketë“arratisje”. Objektivat? I pari është fitorja në Superkupën eEvropës. Pastaj është edhe “Topi i Artë”. Dunga? Ka të drejtënë ato që thotë. Kombëtarja është nder dhe për të qenëpjesë e këtij grupi jam i gatshëm të ulem në pankinë. Por etheksoj se nuk kam probleme me trajnerin. Kupa eAmerikës? Një kapitull i mbyllur përfundimisht”.

Formula 1Alonso-Denis, përsëri shkëndija

Tashmë lufta brenda skuderisë MekLaren në Formula 1 është krejtësisht e hapur dhe publike. Fernando

Alonso duket se nuk gëzon më mbështetjen e skuadrës,gjithçka falë marrëdhënieve jo të mira me shefin RonDenis, i cili nuk ia ka falur atij refuzimin e ftesës për tëkaluar disa ditë në jahtin e njërit prej aksionerëve. Përmë tepër, shefi i MekLarenit, ia ka kthyer borxhin pilotitspanjoll, i cili ka kërkuar një takim para garës së Turqisëpër të diskutuar strategjitë dhe për të ardhmen. Përgjigj-ja e Denis-it ka qenë e prerë: “Nuk mundem, jam mepushime”. Kërkesa e Alonsos erdhi pasi skuderia BMVkishte bërë të ditur se nuk interesohej për pilotin span-jollin, duke lënë këtë të fundit pa zgjidhje për të ardh-men. Nga kjo, lindi edhe ideja e takimit “të paqes” meDenis-in, i refuzuar nga ky i fundit. Tani Alonso ka vetëmnjë rrugë shpëtimi, fitimin e titullit kampion, edhe psedo të ketë kundër të gjithë skuadrën që mbështet brit-anikun Hemilton.

Alen Bunsongut në radhët e katala-nasve, pasi Rajkard është dakord për njëlëvizje të tillë. Problemi mbetet rroga, pasiklubi i drejtuar nga Laporta kërkon njëulje të saj. Por gjatë këtyre bisedimeve kalindur një ide, ku katalanasit kanë pro-pozuar rikthimin e Turamit te bardhez-injtë, pasi këta të fundit kanë problememe prapavijën dhe veterani do të ishtenjë garanci më shumë për Ranierin.Ndërsa çështja “Kanavaro” vazhdon tëjetë e lidhur me blerjen apo jo të Hainzes.Nëse argjentinasi kalon te Reali i Madrid-it, për italianin të gjitha dyert do të ishintë mbyllura në formacionin titullar dheekipi i vetëm që mund ta presëkrahëhapur në Itali është Juventusi,ndonëse bardhezinjtë do të kërkonin qëai të ulte rrogën stratosferike.

Sevilja refuzonofertat e AlveshitSkuadra e Seviljes ka bërë tëditur se ka refuzuar përsëriofertat e Realit të Madriditdhe Çelsit për mbrojtësinDaniel Alvesh. Sipas media-ve spanjolle, oferta e Çelsit kaqenë 35 milionë euro dheduket se londinezët nukdëshirojnë që ta rritin mëshumën. Ndërsa Reali deritani ka ofruar 30 milionë eurodhe mbrojtësin brazilian Sis-injo. “Ne kemi refuzuar në orëte fundit dy oferta të reja qënuk përmbushnin kërkesattona. Ne duam 42 milionëeuro”, u shpreh presidenti iSeviljes, Del Nido.

Totenhem meidenë Lipi

Fillimi i turbullt i kampionatitpër skuadrën e Totenhemit,ka vënë në rrezik pankinën etrajnerit Martin Xhol. Në njëtakim të zhvilluar të martënnë darkë, drejtuesit eskuadrës e kanë paralajmëru-ar këtë të fundit që, nëse nukarrin ta ngjitë ekipin pranëkreut, do të largohet nga pos-ti i tij. Ndërkohë, kanë filluaredhe kontaktet me alternati-vat e Xhol-it, ku ideja e funditështë ajo e kalimit në Anglitë Marçelo Lipit. Trajneri që eshpalli Italinë kampione bote,është ende pa skuadër.

S P O R T