Upload
ibrahimarse
View
423
Download
18
Embed Size (px)
Citation preview
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE EKONOMİK FAALİYETLER
Bu Sunu En İyi Ofis 2007 Yüklü Bilgisayarlarda Görüntülenir
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE GEÇİM TARZLARI
213:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Ekonomik kaynakların işletiliş şekillerine, mal ve hizmet etkinliklerine ekonomik faaliyet denir
313:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Paleolitik Çağ (Kaba Taş Çağı)
4
Bu çağda insanlar avcılık ve besin toplayıcılığı ile geçiniyorlardı.
Barınakları kaya sığınaklarıydı.
Küçük gruplar halinde ve göçebe olarak yaşarlardı.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Paleolitik Çağda İnsan;
5
1 İlk aletleri yapar
2 Ateşi bulur
3 Dikiş dikebilmek için kemik iğneler
4 Mağara duvarlarına resimler icat eder
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Mezolitik Çağ(Yontma Taş Çağı)
6
Göç etmeden yaşamak için doğal şartları uygun yerler buldular
Bu yerler, doğal yiyeceklerin ve av hayvanlarının bulunduğu verimli sulak alanlardı.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Mezolitik Çağda
7
Beslenme çeşitlendi
Tarıma geçiş aşamasına gelindi
Köpek evcilleştirildi
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Neolitik Çağ (Yeni Taş Çağı)
8
Takas başladı. Böylece ticaret doğdu.5
Tarıma geçildi1
Hayvanlar evcilleştirildi2
Kerpiç evler yapılmış, köylerin oluşturulmuştur3
Seramik yapan zanaatkarlar ortaya çıktı4
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Kalkolitik Çağ (Maden Çağı)
9
Silah yapımında gelişmeler oldu6
1 Köyler kentlere dönüştü.3
Tarım ve hayvancılık daha da gelişti 11
Devletler ortaya çıktı4
1 Maden işleme, tarım, el aletleri5
Silahların gelişmesiyle güçlü imparatorluklar kuruldu7
Meslekler ortaya çıktı18
1 Devletlerarası iyi örgütlü ticari ilişkilerin doğdu9
Köylerin etrafı surlarla çevrildi2
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
EKONOMİK FAALİYETLERİN ÇEŞİTLENMESİ
1013:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 11
İnsanlar yaşamlarını kolaylaştırmak için sırasıyla
HAYVAN GÜCÜ
BUHAR
ELEKTRİK
kullandılar
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
M.S. 11 ve 12. yüzyılda,
MS 11 ve 12 yy. da tarım ve hayvancılık önemini korumakla birlikte ticaret de çok önemliydi
1213:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 13
TİCARET Gelişince YOLLAR Gelişti
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 14
Hititler döneminde var olan yollar, Roma döneminde geliştirildi ve yeni yollar yapıldı
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 15
Ticaret yollarının güvenliği için Selçuklular döneminde kervansaraylar, Osmanlılar döneminde Hanlar yaptırıldı.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İpek Yolu, Asya ve Avrupa arasındaki toplumsal değişim ve etkileşim açısından önemli bir yere sahip olmuştu.
1613:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
16. yüzyılda,
16. yy.da, toplumlar arası ticaretin gelişmesiyle ülkeler arasında ekonomik ilişkiler de gelişmeye başlamıştır.
1713:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 18
Ekonomik yaşam, Batı Avrupa'da buhar makinesinin icadı ile değişmeye başladı.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 19
Sanayi Devrimi'nden önce insanlar için sahip oldukları toprağın ve yaşadıkları yerlerin büyüklüğü önemli bir güç kaynağıydı.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
17. yüzyılda,
20
17.yüzyılda başlayan hızlı bilimsel gelişmeler tarım ve ticaret gelirlerini arttırmış, böylece Sanayi Devriminin temelleri atılmıştır.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Sanayi devrimi ile
Üretim arttı
Ulaşım araçları gelişti
Hammadde ve ürünlerin taşınması kolaylaştı
Makineleşmeyle tarımsal gelir arttı
İnsan emeğine ihtiyaç azaldı
Nüfus patlaması yaşandı
Köyden kente göç arttı
Hammadde ve Pazar ihtiyacı sömürgeciliği yaygınlaştırdı
2113:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
20 yy. sonları ve 21. yy başlarında;
Bilgisayarın icadı, bilgi paylaşımında önemli bir adım olmuştur.
Bilgisayarın ve İnternet bilgi paylaşımı çok kısa sürede gerçekleştirmektedir.
2213:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 23
Son yıllarda, biyoteknoloji ile gen aktarımı yapılarak hastalıklara daha dayanıklı ürünler elde edilmektedir.
Biyoteknolojinin temel amaçları arasında yeni çeşit geliştirmek ve mevcutlarda genetik çeşitlilik oluşturmak da sayılabilir.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi 24
Günümüzde kaybolmakta olan türlerin korunmasında, çoğaltılması zor olan türlerin üretiminde, çeşitli doku kültürü yöntemleri uygulanmaktadır.
13:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Tarihsel Süreçte Ekonomik Faaliyetler
DÖNEMEtkin
EkonomikFaaliyet
EkonomininTemel Gücü Yaşam
Paleolitik Ham madde
Neolitik
Sanayi Devri Enerji veUlaşım Kentler
Bilgi Çağı Hizmet, bilgi,iletişim
25
Avcılık
ToplayıcılıkGöçebe
KöylerHam madde
Tarım ve Hayvancılık
KentlerTeknoloji
Sanayi Ticaret
13:10
Ders Kitabı: Sayfa 101
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Ders Kitabı: Sayfa 101
Aşağıda verilen özeliklerin hangi çağlara ait olduklarını bulalım
ÖzellikleriPaleoli
tik Çağ
Mezolitik Çağ
Neolitik
Çağ
Kalkolitik Çağ
İlk ve Orta
Çağ
Sanayi Dön. ve Sonrası
Kas gücünün yerinibuhar aldı
Tekerlek bulundu
Tam olarak tarımüretimine geçildi
Maden işlenmeyebaşlandı
Hayvanlarevcilleştirildi 2613:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Ders Kitabı: Sayfa 101
Aşağıda verilen özeliklerin hangi çağlara ait olduklarını bulalım
ÖzellikleriPaleoli
tik Çağ
Mezolitik Çağ
Neolitik
Çağ
Kalkolitik Çağ
İlk ve Orta
Çağ
Sanayi Dön. ve Sonrası
Yerleşik HayataGeçildi
Seramik Üretildi
Yazı İcat Edildi
Mağara yaşamı başladı
Avcılık Yapılmaya Başlandı 2713:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Ders Kitabı: Sayfa 101
Aşağıda verilen özeliklerin hangi çağlara ait olduklarını bulalım
ÖzellikleriPaleoli
tik Çağ
Mezolitik Çağ
Neolitik
Çağ
Kalkolitik Çağ
İlk ve Orta
Çağ
Sanayi Dön. ve Sonrası
Esnaf Sınıfı Doğdu
İlk Köyler OrtayaÇıktı
Kent DevletleriOrtaya Çıktı
Tarıma GeçişDönemi Başladı
KöpekEvcilleştirildi. 2813:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
EKONOMİK FAALİYETLERİN SINIFLANDIRILMASI
2913:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İnsanlar, hayatlarını devam ettirmek ve ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli ekonomik
faaliyetlerde bulunurlar.
13:10 30
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Bu faaliyetler;
Birincil(Tarım)
İkincil (Sanayi)
Üçüncül(Hizmet)
Olmak üzere üç ana grupta incelenebilir
13:10 31
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
BirincilFaaliyetler Madencilik
Hayvancılık
Balıkçılık
Tarım
Avcılık
Ormancılık
13:10 32
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İkincilFaaliyetler
Metal İşleme
Tekstil Sanayi
İnşaat
KimyaSanayi
Makine Sanayi
Otomotiv Sanayi
13:10 33
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
ÜçüncülFaaliyetler Turizm
Eğitim
Pazarlama
Ulaşım
Sağlık
Bankacılık
13:10 34
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Şimdi sizinle küçük bir etkinlik yapalım
13:10 35
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Herkes kendine bir meslek belirlesin
13:10 36
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Sorduğumuz arkadaşımız bize o meslekle ilgili ipucu versin
Biz de bu mesleğin hangi faaliyet grubunda olduğunu bulalım?
13:10 37
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
MESLEĞİ SEÇİP
BURADAN BAŞLAYALIM
Bu etkinlikte ilgili yerlere fare ile tıklatın13:10 38
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
HAYIREVET
Topraktan veya Denizden mi elde ediliyor
13:10 39
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
HAYIREVET
Bir şey imal ediliyor mu?
13:10 40
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
HAYIREVET
İnsanlara hizmet ediliyor mu?
13:10 41
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
BİRİNCİL FAALİYET
YENİ BİR MESLEK
SEÇMEK İÇİN TIKLAYINIZ Konuya devam
13:10 42
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İKİNCİL FAALİYET
YENİ BİR MESLEK
SEÇMEK İÇİN TIKLAYINIZ Konuya devam
13:10 43
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
ÜÇÜNCÜL FAALİYET
YENİ BİR MESLEK
SEÇMEK İÇİN TIKLAYINIZ Konuya devam
13:10 44
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
TEKRAR DENE
Konuya devam
13:10 45
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Şimdi de az önceki etkinliğimizden yararlanıp bazı meslekleri faaliyet
grubuna ayıralım
13:10 46
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
BİRİNCİL FAALİYETLER
İKİNCİL FAALİYETLER
ÜÇÜNCÜL FAALİYETLER
BALIKÇI FABRİKA İŞÇİSİ POLİSÇİFTÇİ DEMİRCİ BANKACI
MADEN İŞÇİSİ MOBİLYACI OTOBÜS ŞOFÖRÜÇOBAN FIRINCI İTFAİYECİ
ORMANCI DEMİR ÇELİK İŞÇİSİ DOKTORAVCI İNŞAAT USTASI ÖĞRETMEN
4713:10
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
AKTİF NÜFUSUN EKONOMİK FAALİYET GRUPLARINA GÖRE DAĞILIMI
13:10 48
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Çalışan nüfusun ekonomik faaliyetlere göre dağılım oranları bir ülkenin kalkınma
düzeyini gösterir.
13:10 49
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Örneğin;
ABD
İngiltere
Norveç
Japonya
İtalya
Mali
Nijerya
Somali
Çin
Bangladeş
gibi ülkelerde çalışan nüfusun ekonomik faaliyetlere dağılımı birbirinden farklıdır
13:10 50
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Gelişmiş ülkelerde ilk sırayı Hizmet,Gelişmemiş ülkelerde ise Tarım alır
GELİŞMİŞ ÜLKELERÜçüncül(Hizmet)
İkincil(Sanayi)
Birincil(Tarım)
GELİŞMEMİŞ ÜLKELERBirincil(Tarım)
Üçüncül(Hizmet)
İkincil(Sanayi)
13:10 51
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Farklı ülkelerdeki çalışan nüfusun sektörlere dağılımını inceleyelim
13:11 52
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
SOMALİ
Birincil 65%
İkincil 10%
Üçüncül 25%
BULGARİSTAN
Birincil 21%
İkincil 29%
Üçüncül 50%
ALMANYABirincil 1%
İkincil 31%
Üçüncül 68%
13:11 53
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Şimdi de aşağıdaki resim ve metinlerden yararlanarak ekonomik faaliyetlerin az
önce gösterdiğimiz hangi ülkeye ait olabileceğini bulalım
13:11 54
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Birinci Ülkemizde,
Hayvancılık, Balıkçılık, Ormancılık, Madencilik önemli geçim kaynaklarındandır.
Ekonomimizde işçi gücüne ihtiyaç duyulur
Birinci Ülke
13:11 55
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İhracatımızda ham maddeler,
İthalatımızda ise sanayi ürünleri önemli yer tutar
Sanayimizi geliştirip, geçim standardımızı yükseltebilmek için gelişmiş ülkelerden mal ve makineler satın alırız
Birinci Ülke
13:11 56
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Ancak
Eğitim, Sağlık, Ulaşım ve İletişim hizmetlerinde bazı sorunlar yaşanmaktadır
Birinci Ülke
13:11 57
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İkinci Ülkemizde,
İnsanların büyük çoğunluğu çeşitli sanayi kollarında çalışır
İhracatımızda işlenmiş mamullerin payı giderek artmaktadır
İkinci Ülke
13:11 58
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Ulaşım, İletişim, Sağlık ve Eğitim alanında önemli gelişmeler olmaktadır.
Bu gelişmelerde, sanayinin büyük bir katkısı bulunmaktadır
İkinci Ülke
13:11 59
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Üçüncü Ülkemizde,
İnsanlarımız genellikle,
Hastanelerde, Okullarda, Ofislerde, Turizm ve
Bilimsel araştırma gibi alanlarda çalışırlar
Üçüncü Ülke
13:11 60
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Eğitim, Sağlık, Ulaşım, İletişim ve Kültürel etkinlikler insanlarımız için önemlidir
Üçüncü Ülke
13:11 61
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Ülkemizde yaşam standardı oldukça yüksektir
Gelişmiş sanayimizin ihtiyacı olan ham maddeleri diğer ülkelerden satın alırız
Üçüncü Ülke
13:11 62
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Gelişmiş Ülkeler• Sanayi ürünleri ihraç eder• Ürün değeri yüksektir• Nüfus artış hızı düşüktür• Nüfusun önemli bir kısmı
hizmet sektöründe çalışır• Gazete ve dergi okunma
oranı çoktur• Ömür uzun ve yaşam
standardı yüksektir
Gelişmemiş Ülkeler• Genelde tarım ürünleri ihraç
eder• Sanayileşme sınırlıdır, • Teknolojik alt yapı bakımından
dışa bağımlıdır• Nüfus artış hızı fazladır• Beslenme yetersizdir• Hastalık ve çocuk ölüm oranı
yüksektir• Ömür kısa ve yaşam standardı
düşüktür
13:11 63
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
Şimdi İngiltere’de 1790, 1890, 1990 yıllarında Çalışan
nüfusun ekonomik faaliyet kollarına
dağılımı grafiklerini inceleyelim.
13:11 64
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İngiltere: Çalışan nüfusun ekonomik faaliyet kollarına dağılımı (Kaynak: Dünya Bankası 2005)
1890Birincil 4%
İkincil 56%
Üçüncül 40%
1790
Birincil 75%
İkincil 15%
Üçüncül 10%
1990Birincil 3%
İkincil 32%
Üçüncül 65%
13:11 65
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
İngiltere: Çalışan nüfusun ekonomik faaliyet kollarına dağılımı (Kaynak: Dünya Bankası 2005)
Yıllar Birincil Faaliyet
İkincil Faaliyet
Üçüncül Faaliyet
1790 %75 %15 %101890 %4 %56 %401990 %3 %32 %65
6613:11
Mehmet Ali ERCAN Balıkesir GM Bolluk Anadolu Lisesi
KAYNAKLAR
• Komisyon, Coğrafya 10 MEB Ders Kitabı, İstanbul 2009• M. Köroğlu- S. Köroğlu, 10. Sınıf Coğrafya, Esen Yayınları,
Ankara, 2008 • Komisyon, 10. Sınıf Coğrafya, Coşku Yayınları, İstanbul, 2009• Komisyon, 10. Sınıf Coğrafya, Zambak Yayınları, İzmir, 2007• Komisyon, LYS Coğrafya, Güvender Yayınları, İstanbul, 2009
13:11
67