ZESPÓŁ SZKÓŁ IM. M. KOPERNIKA W KONINIE

„Geografia –jak odkrywać i poznawać otaczający świat” Autor innowacji mgr Magdalena Matuszak

2008 rok

Program innowacji z zakresu geografii w szkole ponadgimnazjalnej

I. Wstęp: 1.Opis, jak doszło do powstania pomysłu; 2.Uzasadnienie; 3.Miejsce wdrażania działalności innowacyjnej; 4.Zasięg; 5.Czas trwania innowacji; 6.Koszty i źródła finansowania działalności innowacyjnej; 7.Na jakim programie oparta jest innowacja;

II. Opis zasad innowacji1.Uzasadnienie potrzeby wprowadzania zmiany; 2.Cele ogólne; 3.Cele szczegółowe; 4.Zasady innowacji;

III. Ewaluacja 1.W jakim czasie będzie przebiegać badanie efektów zakładanych zmian? 2.W jaki sposób będziemy prowadzić ewaluację? 3.Za pomocą jakich metod, technik i narzędzi badawczych? 4.Kto będzie przeprowadzał badanie osiąganej jakości? 5.Kto przeprowadzi analizę i weryfikacje zgromadzonych informacji ? 6.Komu i w jaki sposób przedstawimy osiągnięte rezultaty wdrożonej innowacji?

IV. Załączniki 1.Przykładowy plan wprowadzenia zmiany; 2.Przykładowe scenariusze zajęć; 3.Przykładowe środki i pomoce dydaktyczne; 4.Schematy organizacyjne;

V. Kwestionariusze1. Karta informacji innowacji pedagogicznej2.Uchwała Rady Pedagogicznej3.Pisemna zgoda autora innowacji4.Oświadczenie dyrektora szkoły5. Opinia Rady Rodziców6.Opinie doradców metodycznych MODN oraz ODN w Koninie7. Zgłoszenie innowacji do:

a/ Wielkopolskiego Kuratorium Oświatyb/ Urzędu Miasta w Koninie

VI. Bibliografia

2

I. Wstęp:

1.Opis, jak doszło do powstania pomysłuPomysł innowacji zrodził się w 2006 roku wraz z zakupieniem przeze mnie laptopa. Wtedy to po raz pierwszy zaczęłam przygotowywać do każdej jednostki lekcyjnej z geografii prezentacje multimedialne. Dzięki temu mogłam uatrakcyjnić lekcje we wszystkich klasach, w których uczę.

2.UzasadnienieŻyjąc w XXI wieku jesteśmy świadkami wielu i to radykalnych zmian zachodzących niemal

w każdej dziedzinie życia. Dla nas, nauczycieli, szczególnie istotne są przeobrażenia dokonujące się we wszystkich sferach związanych z nauczaniem i wychowaniem. Coraz większe zainteresowanie budzą zagadnienia dotyczące twórczości i możliwości intelektualnych człowieka. W związku z tym przed współczesną szkołą stoją nowe, bardziej skomplikowane zadania. Zmieniają się programy nauczania, które zarówno wśród nauczycieli jak i rodziców wywoływały zawsze i w dalszym ciągu wywołują, wiele dyskusji. Zmieniają się treści i cele kształcenia, a dotychczasowe metody pracy z młodzieżą nie zawsze dają zadowalające efekty. Już nie wystarcza wyposażyć ucznia w odpowiedni zasób wiedzy z różnych dziedzin życia, nie wystarcza bezmyślne przepisywanie ćwiczeń, czytanie tekstów oderwanych od otaczającej rzeczywistości czy zapamiętywanie zawiłych reguł i skomplikowanych twierdzeń. Nie rozwija to twórczej inwencji dziecka, wprost przeciwnie, ogranicza ją. Na współczesnej szkole spoczywa więc obowiązek podejmowania wciąż nowych przedsięwzięć, mogących sprostać nie tylko aktualnym społecznym oczekiwaniom, ale i zainteresowaniom młodego człowieka. Sprostać temu zapewne może wprowadzenie niekonwencjonalnych form i metod pracy, zezwolenie młodzieży na pewną swobodę działania, dokonywanie wyborów. Od szkoły wymaga się, by pamiętała o stwarzaniu swoim wychowankom klimatu bezpieczeństwa i poczucia godności, możliwości wszechstronnego i optymalnego rozwoju wszystkich dyspozycji poznawczych, w tym głównie zdolności twórczego myślenia.

Przemiany dokonujące się w polskiej oświacie stawiają nauczycieli wobec konieczności weryfikacji dotychczasowych sposobów nauczania i poszukiwania nowych, niekonwencjonalnych metod. Kształcenie nauczycieli zawsze było procesem ciągłym, gdyż niezbędne stawało się systematyczne uzupełnianie wiedzy i umiejętności pod kątem stale zmieniających się potrzeb. Należy zauważyć, iż wiedza i umiejętności zdobyte w czasie studiów stają się dla nauczyciela jedynie punktem wyjścia dla jego zmagań z pracą i wstępem do szeroko pojętego samokształcenia. Różne są drogi dochodzenia do własnych koncepcji innowacyjnych.

Mój pomysł innowacji polega na efektywniejszym wykorzystaniu jednostki lekcyjnej i uatrakcyjnieniu lekcji geografii korzystając z dobrodziejstw jakie dał nam Internet i programy multimedialne.

3.Miejsce wdrażania działalności innowacyjnejMiejsce wdrożenia innowacji to Zespół Szkół im M. Kopernika w Koninie ul. Aleje 1 Maja 22.

4.Zasięg; Innowacja obejmie klasy :

-liceum profilowanego , -technikum, -liceum ogólnokształcącego,

5.Czas trwania innowacji Innowacja została zaplanowana dla każdego typu szkoły na pełen cykl kształcenia i tak:

-dla liceum ogólnokształcącego na 3 lata nauki-dla technikum na 3 lata nauki

3

- liceum profilowanego na 3 lata nauki

6.Koszty i źródła finansowania działalności innowacyjnejKoszty przewidzianej działalności innowacyjnej to:

- zakup laptopa do prezentacji z oprogramowaniem 2500-3000 zł- zakup rzutnika multimedialnego i instalacja rzutnika w pracowni na stałe 3000 zł

Sposób finansowania innowacji zgodny z Rozporządzeniem Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. nr 56 poz. 506):.

„Innowacje lub eksperymenty, wymagające przyznania szkole dodatkowych środków budżetowych, mogą być podjęte po wyrażeniu przez organ prowadzący szkołę pisemnej zgody na finansowanie planowanych działań.”

7.Na jakim programie oparta jest innowacjaInnowacja oparta jest na autorskim programie M. Matuszak „Geografia - jak odkrywać i poznawać otaczający świat” skorelowanym z programami geografii wydawnictwa Ortus P. Włada:

-liceum profilowane i technikum-DKW-4015-41/01-liceum ogólnokształcące DKW-4015-42/01

II. Opis zasad innowacji

1.Uzasadnienie potrzeby wprowadzania zmiany; Edukacja to usługa, jaką pełni nauczyciel wobec ucznia. Innowacja ta daje uczniowi produkt

najwyższej jakości zgodny z duchem czasów, z zastosowaniem technologii informacyjnej, możliwościami wszechstronnego rozwoju i wdrażaniem do samodzielności, motywowaniem do nauki rozbudzaniem entuzjazmu. Pokazuje, że poznanie jest fascynujące, łączy w sobie uczucia i wartości. Bez zapału nie ma nauki, nie ma jej bez mozolnej pracy na lekcji i pracy w domu ale podsyconej chęcią poznania ,którą rozbudza nauczyciel:

„..wartości nie tylko się poznaje, ile przeżywa zatem to kwestia takich działań dydaktycznych nauczyciela, w których i dzięki którym następować będzie owo pożądane łączenie tych dwóch często przeciwstawnych sobie pierwiastków- umysłu i uczucia, relacji i emocji”

Potrzeba zmian, które proponuję ,jest wymuszona szeregiem czynników, które poniżej prezentuję:

-mały wymiar godzin z geografii w cyklu kształcenia ( 3 godziny w całym cyklu)-niewspółmiernie duża ilość treści nauczania wyznaczona podstawą programową i standardami wymagań egzaminacyjnych w stosunku do wymiaru godzin,-moje osobiste doświadczenie nauczyciela, który uczestniczy w pracach Państwowej Komisji Egzaminacyjnej jako weryfikator, przygotowuje do matury i zauważa konieczność dodatkowej pracy z uczniem, -zwiększenie motywacji uczniów do nauki, - pomniejszenie wpływu czynników ograniczających kształcenie, - świadoma kontrola nad przebiegiem i wynikami kształcenia, - ochrona przed przypadkowością i chaotycznością działań i decyzji , -wprowadzenie rytmiczności osiągania celów i zadań w samodzielnym dążeniu uczniów do rozwoju, -wprowadzenie racjonalizacji i profesjonalizmu pedagogicznego w nowej formie do nauki (zgodność ze stanem wiedzy pedagogicznej),

4

-koordynowanie i integrowanie procesu kształcenia w szkole (ujęcie systemowe kształcenia), -przygotowanie do matury tak ,aby szanse moich uczniów na dalszą naukę były lepsze i nie zamykały im drzwi do dobrych wyższych uczelni, ponieważ geografia jest wymagana na kierunkach prawa oraz na akademii ekonomicznej jak również na wielu innych kierunkach studiów dziennych,-zmiany te mają wpłynąć na moich uczniów, dać im wiarę we własne siły oraz to, że nie są sami ze swoimi rozterkami w walce o przyszłość, wybór szkoły, pracę,-wymóg czasu, w którym żyjemy,-nastawienie na realizację treści nauczania w sposób jak najbardziej efektywny, wykorzystujący do maksimum jednostkę lekcyjną,-wdrożenie ucznia do świadomego planowania i organizowania własnej nauki,-wdrożenie uczniów do pokonywanie i rozwiązywania problemów w sposób twórczy,-wykształcenie umiejętności poszukiwania, porządkowania i wykorzystania informacji z różnych źródeł,-efektywne posługiwania się technologią informacyjną, -prezentacja własnych poglądów,-umiejętne współdziałania w zespole,-rzetelne zdobywanie wiedzy.

2.Cele ogólne.

Prezentowany program jest przeznaczony do nauczania geografii w szkołach ponadgimnazjalnych dla uczniów przygotowujących się do egzaminu maturalnego z tego przedmiotu. Zadaniem programu jest zapewnienie warunków do takiego rozwoju osiągnięć absolwenta gimnazjum, aby wzrósł u niego poziom zrozumienia złożoności zjawisk i procesów geograficznych w różnej skali, a także zwiększyła się umiejętność praktycznego zastosowania wiedzy o świecie.

Program z jednej strony przewiduje wyrównanie różnic programowych i powtórzenie treści nauczania z poprzedniego etapu kształcenia, a z drugiej pogłębienie tych treści, tym bardziej, że w jednej klasie mogą się znaleźć uczniowie, którzy uczyli się dotychczas według różnych programów. Od ucznia kończącego szkołę ponadgimnazjalną należy oczekiwać zarówno osiągnięć specyficznych dla tego etapu kształcenia, jak i tych samych osiągnięć, co absolwenta gimnazjum, ale na znacznie wyższym poziomie sprawności i samodzielności. Program ten kładzie większy nacisk na rozwijanie umiejętności zdobywania wiedzy geograficznej metodami naukowymi, przydatnymi w toku dalszej edukacji, przyszłej pracy zawodowej i w życiu społecznym, a także w kształtowaniu indywidualnych zainteresowań.

Szczegółowe osiągnięcia uczniów powiązane są z określoną treścią programową i pozwalają na zdobycie przez nich założonych w programie osiągnięć ogólnych oraz zrealizowanie celów edukacyjnych programu, a jednocześnie celów podstawy programowej.

3 Cele szczegółowe

1. Budzenie zainteresowania różnorodnością zjawisk i procesów przyrodniczych, społecznych i gospodarczych w przestrzeni geograficznej, kształtowanie potrzeby samodzielnego poszukiwania i odkrywania prawidłowości rządzących tymi zjawiskami.2. Ugruntowanie zintegrowanego systemu wiedzy geograficznej opartego na naukowych podstawach, umożliwiającego zrozumienie charakteru i dynamiki przestrzeni geograficznej.3. Wykształcenie umiejętności umożliwiających stosowanie teorii naukowych do interpretowania zjawisk i procesów społeczno-gospodarczych i politycznych na tle uwarunkowań przyrodniczych, historycznych i kulturowych oraz w różnych skalach przestrzennych (z uwzględnieniem skali krajowej).

5

4. Wyposażenie w umiejętności konieczne do wykorzystania posiadanej wiedzy geograficznej, tak dla rozwoju indywidualnych zainteresowań, jak i w toku dalszej edukacji, pracy zawodowej i w życiu społecznym.5. Kształtowanie systemu wartości społecznie akceptowanych, pozwalających na podejmowanie decyzji służących zachowaniu równowagi w środowisku geograficznym przy zapewnieniu wzrostu społeczno-gospodarczego.6. Kształtowanie odpowiedzialnej i twórczej postawy niezbędnej do kierowania swoim dalszym życiem oraz do pełnienia w przyszłości ważnych ról społecznych w środowisku lokalnym, regionalnym i krajowym.7. Kształtowanie dociekliwości, refleksyjności i zdrowego krytycyzmu wobec informacji o świecie oraz w formułowaniu indywidualnego poglądu na świat

4.Zasady innowacji

Innowacja ta polega na zastosowaniu prezentacji multimedialnych wykonanych do każdej jednostki lekcyjnej, wspomaganych innymi metodami pracy w całym toku nauki.

Trzonem lekcji są prezentacje multimedialne wykonane samodzielnie przez nauczyciela geografii w programie Power Point i Publisher i modyfikowane do indywidualnych potrzeb poszczególnych klas. Prezentacje te wykonywane są w domu. Znajduje się w nich materiał edukacyjny merytorycznie sprawdzony, pochodzący z różnych źródeł :-z Internetu,-ze stron NASA, -stron wyższych uczelni i jednostek naukowych, -zdjęcia z najdalszych zakątków świata, -bogate są w animacje, filmy, wszystko to jest podporządkowane danej jednostce tematycznej. Podkreślam, że prezentacje te nastawione są na obraz, na pokazanie zjawisk i procesów w taki sposób, aby uczeń mógł je łatwo przyswoić i zrozumieć. Nadrzędnym celem stało się dla mnie takie konstruowanie prezentacji, aby nie były „przegadane”. Innymi słowy ,nie opieram się w nich na czytaniu widomości. Prezentacje te są skorelowane z podręcznikiem, zawierają treści edukacyjne, przedstawiając je obrazowo w formie zdjęć, wykresów slajdów, filmów, animacji procesów i zjawisk przyrodniczych.

To przemyślane scenariusze lekcji, których głównym celem jest wizualizacja materiału realizowanego w podstawie programowej. Geografia jest dyscypliną naukową, w poznaniu której bardzo istotny jest odbiór za pomocą zmysłu wzroku- bo jak uczniowi wytłumaczyć, co to jest meander, gleba poligonalna, lateryt, czarna dziura czy supernowa, front ciepły czy zimny, jak pokazać działanie siły Coriolisa w taki sposób, żeby te treści łatwo przyswoił i zapamiętał.

Takim aktywatorem, który pobudza i działa na uczniów przyspieszając poznanie jest konstrukcja lekcji oparta na wizualizacji treści nauczania w sposób atrakcyjny, który pozwoliłby intensywnie wykorzystać ograniczony czas jednostki lekcyjnej. Metody, które stosuję na lekcjach od roku, zwiększają efektywność nauczania, pozwalają do maksimum wykorzystać jednostkę lekcyjną, co wpływa na skuteczność nauczania przy tak małej ilości godzin oraz widocznie zwiększają motywację uczniów do nauki.

Ograniczenia z jakimi się spotykam tzn. bark laptopa (korzystam głownie z prywatnego) bark rzutnika nie pozwalają mi prowadzić w ten sposób wszystkich lekcji we wszystkich klasach. Dlatego mam nadzieję, że innowacja ta spotka się z uznaniem organu prowadzącego szkołę jaki i Kuratorium Oświaty i program mój uzyska akceptację oraz środki finansowe, które pozwolą mi pracować w sposób nietuzinkowy i atrakcyjny.

6

Myślę, że zaproponowane przeze mnie zmiany i działania są odpowiedzią na konkretne potrzeby współczesnego ucznia, ucznia wymagającego, ponieważ nauczyciel ze swoim przedmiotem w sferze poznania musi konkurować z innymi źródłami wiedzy. Dlatego lekcja musi być tak skonstruowana, przemyślana i zrealizowana, by dawać uczniowi wsparcie dla jego wszechstronnego rozwoju, a ponadto, uwzględniać zmiany dokonujące się w świecie. Tak rozumiana edukacja przyczynia się do wzrostu atrakcyjności mojego przedmiotu jak i również szkoły. Jestem przekonana, że zaproponowana przeze mnie innowacja zwiększy efektywności nauczania moich klas, czego naturalnym skutkiem będzie podniesieniu jakości pracy szkoły.

III. Ewaluacja

Wstępne badanie efektów zakładanych zmian, po wdrożeniu tego programu w roku szkolnym 2008/2009, przewiduję na 02/03 2009 roku. Ewaluację przeprowadzę w formie badania efektywności pracy nauczyciela geografii, za pomocą eksperymentu pedagogicznego. Eksperyment ten będzie polegał na zebraniu informacji od klas, w których zastosowałam metody aktywizujące i innowacje oraz porównanie ich z informacjami z klas, w których nie stosowno tych metod.W moim badaniu wykorzystam między innymi:

• ankiety i kwestionariusze dla uczniów • testy, sprawdziany • analizy takich danych statystycznych jak frekwencja na lekcjach, • arkusze diagnostyczny• artykuł do publikacji• sprawozdanie z przebiegu innowacji

Na podstawie zebranych informacji przeprowadzę badanie osiąganej jakości. Dokonam analizy i weryfikacji zgromadzonych informacji. Osiągnięte rezultaty wdrożonej innowacji przedstawię w formie sprawozdania RP i dyrekcji zespołu Szkól im M. Kopernika w Koninie jak również jednostce samorządu terytorialnego i Kuratorium Oświaty do końca 2009 roku szkolnego.

IV. Załączniki

1.Przykładowy plan wprowadzenia zmiany; -maj/czerwiec 2008 zakup odpowiedniego sprzętu i praca nauczyciela nad prezentacjami i ich dopracowaniem-wrzesień 2008/2009 realizacja treści nauczania we wszystkich klasach z zastosowaniem innowacji, ciągłe doskonalenie prezentacji -listopad 2008 przeprowadzenie lekcji otwartej dla dyrekcji i RP szkoły oraz przedstawicieli jednostki samorządu terytorialnego i przedstawicieli Kuratorium Oświaty-luty/ marzec 2009 przeprowadzenie badania efektów przeprowadzonych zmian-czerwiec 2009 przekazania sprawozdania RP i Dyrekcji oraz jednostce samorządu terytorialnego i Kuratorium Oświaty

2.Przykładowy scenariusz lekcji, którą przeprowadziłam 20.09.07 roku w Z S im. M. Kopernika wykorzystując prezentację multimedialną. Lekcja przeznaczona była dla nauczycieli stażystów. Głównym jej trzonem była prezentacja multimedialna, która odzwierciedla tok lekcji zaprezentowany w tym scenariuszu;

7

Mapa jako rysunek powierzchni Ziemi w pomniejszeniuKonspekt lekcji geografii w kl. II Technikum Hotelarskie

Konin 20.09.2007 rok

Cel ogólny lekcji: Zapoznanie z pojęciem mapy, skali, klasyfikacją skal , wyćwiczenie umiejętności posługiwania się skalą w obliczeniach;. poznanie podręcznika- praca z podręcznikiem

Cele szczegółowe lekcji: - uczeń zna pojęcie kartografia, klasyfikuje kartografię wśród nauk geograficznych- precyzyjnie określa pojęcia mapy, w opisie którego używa pojęć płaszczyzna, skala, odwzorowanie,- zna pojęcie skala liczbowa, mianowana i podziałowa,- zna jednostki odległości;- wyjaśnia rolę skali w mapie,- właściwie interpretuje skalę,- zna pojęcia skala duża i skala mała,- prawidłowo stosuje skalę do obliczeń odległości rzeczywistej i odległości na mapie,- korzysta z różnych źródeł informacji,- konstruuje podziałki, - analizuje mapy z różnymi skalami,- zamienia skalę liczbową na mianowaną,-zamienia skalę mianowaną na liczbową,- szereguje skale małe i duże,- oblicza odległości przy użyciu skali.

Metody pracy: -Trzonem lekcji jest prezentacja multimedialna- metoda programowa- komputer. -Ponadto metoda podająca - elementy wykładu, pogadanki - wyjaśnienie, dyskusja sterowana , metody praktyczne- ćwiczenia, eksponujące pracę z podręcznikiem, atlasem,

Środki i materiały dydaktyczne:-karty pracy z poleceniami i zadaniami,-Prezentacja multimedialna, atlas , podręczniki, kartki z zadaniami

Formy pracy: grupowa, indywidualna , zbiorowa ćwiczeń obliczeniowych

Tok lekcji:

1. Część wstępna -organizacja lekcji(przywitanie frekwencja, podanie tematu)-wprowadzenie do tematu za pomocą pytań pomocniczych, uzyskanie definicji kartografii i jej klasyfikacji wśród nauk geograficznych

2, Część postępująca –-realizacja pracy w grupach dwuosobowych- -przypomnienie pojęcia mapy w toku dyskusji sterowanej, przedstawienie interpretacji skali, zapoznanie ze skalą dużą i małą, wymienienie i wyjaśnienie pozostałych elementów mapy znaków umownych i odwzorowania, przypomnienie pojęcia: siatka geograficzna i siatka kartograficzna, omówienie konstrukcji podziałki, zastosowanie skali w obliczeniach-nauczyciel wcześniej przygotowuje zestawy zadań do obliczeń

8

Zagadnienia do opracowania przez poszczególne grupy:

Grupa I,1. Odszukaj w podręczniku definicję mapy .( str 9)3. Przypomnij sobie jednostki odległości:1cm =…….mm1m =…..cm1km =…….m1dm =…….cm1km =……..cm1km = ……..dcm

Grupa II1. Odszukaj w podręczniku pojęcia siatka geograficzna , kartograficzna, odwzorowanie kartograficzne (str19 pierwszy akapit).2. Przypomnij sobie jednostki odległości:1cm =…….mm1m =…..cm1km =…….m1dm =…….cm1km =……..cm1km = ……..dcm

Grupa III1. Jak wygląda skala na mapach? (atlas geograficzny przykłady)2. Co to jest skala? (podręcznik strona 9)3. Przypomnij sobie jednostki odległości:1cm =…….mm1m =…..cm1km =…….m1dm =…….cm1km =……..cm1km = ……..dcm

Grupa IV1. Dlaczego skala jest podstawowym elementem matematycznym mapy?2 Przypomnij sobie jednostki odległości:1cm =…….mm1m =…..cm1km =…….m1dm =…….cm1km =……..cm1km = ……..dcm

Grupa V1.Podaj rodzaje skal.2.Jaka jest interpretacja skali? np. 1:700003. Przypomnij sobie jednostki odległości:1cm =…….mm1m =…..cm1km =…….m

9

1dm =…….cm1km =……..cm1km = ……..dcm

Grupa VI1.Jaką skalę będziemy nazywać skalą dużą ?2. Przypomnij sobie jednostki odległości:1cm =…….mm1m =…..cm1km =…….m1dm =…….cm1km =……..cm1km = ……..dcm

Grupa VII1 Jaką skalę będziemy nazywać skalą małą ( podręcznik strona11)?2. Przypomnij sobie jednostki odległości:1cm =…….mm1m =…..cm1km =…….m1dm =…….cm1km =……..cm1km = ……..dcmDziałania nauczyciela i uczniów w części postępującej

A część pierwszaDziałania nauczyciela i uczniów w części postępującej

-Uczniowie na podstawie podręcznika gromadzą wiedzę na podane zagadnienia w zestawach dla poszczególnych grup. -Zespół ma 10 minut na opracowanie najważniejszych informacji -Nauczyciel obserwuje i koryguje pracę grup, wskazuje na błędy, naprowadza na sposób rozwiązania, pomaga przy pracy.-Uczniowie, na podstawie podręcznika i literatury pomocniczej, opracowują pojęcia Odszukują w atlasie przykładów skal dużych i małych, wykonują obliczenia, szeregują skalę muszą znać zastosowanie i interpretację skali.-Przedstawiciele poszczególnych grup prezentują wyniki pracy zespołu a pozostali uczniowie, na podstawie wypowiedzi kolegów i koleżanek, uzupełniają notatki

B część druga-zastosowanie skali do obliczeń,-analiza sposobów rozwiązań zadań na skalę-nauczyciel podaje przykłady zastosowania skali do obliczeń w formie prezentacji multimedialnej, oraz konstrukcji podziałki-wspólne obliczanie odległości przy użyciu skali, porządkowanie skal, konstruowanie podziałki

Przykład zadań1.Zamień skalę liczbową na mianowaną i skróć 1:25000, 1:22000000

Przykład rozwiązania: 1:25000 skala liczbowa1 cm-25000 cm skala mianowana

10

skracanie skal1 cm→250 m (tzn. że 1 cm na mapie odpowiada 250 m w terenie)

1:220000001cm-22000000 cm1 cm → 220000 m1 cm → 220 km

2.Zamień skale liczbowa na mianowaną:• 1:20000• 1:200000• 1:2000000• 1:200000000

3.Uszereguj podane skale od największej do najmniejszej:1:700000, 1:25000, 1:10000, 1:100000, 1:2500, 1:2000000.

Uszereguj podane skale od najmniejszej do największej:1:250000, 1:20000000, 1:50, 1:75000, 1:60000, 1:1250000.

Wpisz znaki nierówności: > lub < między podane skale liczbowe.1:100 1:50000 1:1000 1:25000 1:1000000

4.Zadanie Skala mapy wynosi 1:15 000. Odległość z punktu A do punktu B na mapie wynosi 132 mm . Oblicz jaka to będzie wartość w terenie? I etap – przepisuję skalę1:1 5000II etap – zamieniam skale liczbową na mianowaną1cm:15000cmIII etap –skracam skalę1cm→150 mIV etap- układam proporcje mapa : rzeczywistości 1cm→150 m132mm : XZapisuję inaczejmapa : rzeczywistości 10mm→150 m132mm : XOdległość na mapie odległość w terenie10mm : 150m132mmm : X 10mm*X=132mm*150m:/10mm X=132mm*150m/10mmX=1980m =1,98km Odpowiedź :Odległość w terenie wynosi 1,98km3. Część podsumowująca

-ocena pracy ucznia-nauczyciel ocenia prezentacje każdej z grup pod względem:-poprawności wiedzy rzeczowej,-atrakcyjności wizualnej,

11

- aktywności na lekcjach- ocena zajęć z uwzględnieniem zakresu merytorycznego.- rekapitulacja- praca domowa

4. Zakończenie lekcji- praca domowa

3.Przykładowe środki i pomoce dydaktyczne; Pomocą dydaktyczną w moim programie są prezentacje multimedialne wykonane przeze

mnie do każdej lekcji. Przykładowa prezentacja do lekcji, której scenariusz zamieściłam wyżej, znajduje się na załączonej płycie CD. Ponadto korzystam z map ściennych, atlasów, plansz tematycznych.

4.Schematy organizacyjne

Lekcje geografii realizujące program „Geografia – jak odkrywać i poznawać otaczający świat” odbywają się we wszystkich klasach, w których uczę, we wszystkich typach szkół, na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Lekcje odbywają się w sali numer 9 z zastosowaniem rzutnika multimedialnego i laptopa według planu nauczania Zespołu Szkół im M. Kopernika w Koninie

V. Kwestionariusze

1. Karta informacji innowacji pedagogicznej2.Uchwała Rady Pedagogicznej3.Pisemna zgoda autora innowacji4.Oświadczenie dyrektora szkoły5. Opinia Rady Rodziców6. Opinie metodyków MODN i ODN

W Koninie:7. Zgłoszenie innowacji do:

a/ Wielkopolskiego Kuratorium Oświatyb/ Urzędu Miasta w Koninie

12

Karta informacyjna innowacji pedagogicznejPodstawa prawna :

→ Ustawa o systemie oświaty z 7.IX.1991 r. (t. j. Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)→ Rozp. MENiS z 5.II.2004 r. (DZ.U. Nr 25/2004, poz.220) w sprawie dopuszczania do użytku

szkolnego programów nauczania i podręczników oraz cofania dopuszczenia → Rozp. MENiS z 9.IV.2002 r.(Dz.U. Nr 56/2002, poz.506) w sprawie warunków prowadzenia

działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki *Tytuł innowacji „Geografia – jak odkrywać i poznawać otaczający świat”* §1 pkt 1 Typ innowacji

Innowacja dotyczy zmian programowo-metodycznych

Autorzy innowacji Magdalena Matuszak* §4 ust. 2 pkt 3 : Pisemna zgoda autorów na prowa-dzenie innowacji

Wyrażam zgodę na wdrożenie programu innowacyjnego „Geografia – jak odkrywać i poznawać otaczający świat” (w przypadku gdy założenia innowacji nie były wcześniej opublikowane )

Realizatorzy innowacji

Magdalena Matuszak

Nazwa placówki Zespół Szkół im M. Kopernika: licea profilowane, technika, liceum ogólnokształcące, na poziomie podstawowym i rozszerzonym

Dyrektor placówki mgr inż. Tomasz KucharczykPoziom edukacyjnyi rodzaj zajęć innowacyjnych

Zajęcia w klasach I, II, III wszystkich typów szkół realizowanych w ZS im M. Kopernika w Koninie

Adresaci innowacji(sposób naboru )

Uczniowie ZS. im. M. KopernikaHospitacje, sprawozdanie z realizacji innowacji, badania efektywności pracy nauczyciela

Forma zajęćinnowacyjnych

Zajęcia obowiązkowe zgodne planem nauczania dla poszczególnych typów szkół

Termin realizacji wdrożenie innowacji od września 2008 roku do końca kształcenia każdego poziomu w każdej klasie,

* §4 ust. 3 : Opiniodawcy

Rada Rodziców)

* §4 ust. 3 :Uchwała rady pedagogicznej

Załączono

* §4 ust. 3 :Opis innowacji

Załączono

UWAGI :ewaluacja

Wstępne badanie efektów zakładanych zmian, po wdrożeniu tego programu w roku szkolnym 2008/2009, przewiduję na 02/03 2009 roku. Ewaluację przeprowadzę w formie badania efektywności pracy nauczyciela geografii, za pomocą eksperymentu pedagogicznego

Najczęściej wydawanezalecenia :(dla dyrektora placówki)

→ Załączyć opinię Rady Rodziców ,.Załączyć oryginalną uchwałę RP w sprawie wprowadzenia innowacji

→ Określić sposób naboru uczniów do grupy innowacyjnej→ Załączyć pisemną zgodę autorów na prowadzenie innowacji

13

UCHWAŁA NR ................................Rady Pedagogicznej Zespołu Szkół im M. Kopernika w Koninie

z dnia14.02.2008 rokuw sprawie wprowadzenia innowacji

„Geografia- jak odkrywać i poznawać otaczający świat”

Na podstawie art. 41 ust 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty z dnia 01.09.1991 r. oraz § 4.3 Rozporządzenia MENiS z dnia 09.04.2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. nr 56 poz. 506) Rada Pedagogiczna uchwala, co następuje:§ 1. Zatwierdza się realizację innowację z geografii opracowaną przez Magdalenę Matuszak , stanowiącą załącznik do niniejszej uchwały.§ 2. Działalność innowacyjna rozpocznie się z dniem 01 września 2008 roku i będzie obejmować uczniów klasy, których lekcje geografii prowadzi Magdalena Matuszak przez kolejne lata nauki, aż do zakończenia innowacji z końcem cyklu kształcenia każdej klasy.§ 3. Innowacja dotycząca zmian programowo, metodycznych będzie prowadzone na zasadzie dobrowolności przez Magdalenę Matuszak§ 4. Rekrutacja do klasy, w której planuje się innowację, odbędzie się na zasadzie powszechnej dostępności.§ 5. Uczniowie klasy biorącej udział w innowacji zachowują prawo do promocji po spełnieniu wymagań określonych w przepisach w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów w odniesieniu do przedmiotów obowiązkowych określonych w ramowym planie nauczania liceum profilowanego, technikum, liceum ogólnokształcącego .§ 6. Prowadzenie innowacji nie będzie naruszać uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w ustawie, a także w zakresie uzyskania wiedzy i umiejętności koniecznych dla ukończenia ZS im M. Kopernika lub złożenia egzaminu dojrzałości.§ 7. Zobowiązuje się dyrektora Szkoły do zapewnienia warunków organizacyjnych, kadrowych, materialnych oraz środków finansowych koniecznych do prawidłowej realizacji§ 8. Nauczyciel realizujący innowację jest obowiązany do przedstawiania Radzie Pedagogicznej corocznie w miesiącu czerwcu sprawozdanie z realizacji innowacji.§ 9. Zobowiązuje się dyrektora szkoły do przekazania niniejszej uchwały wraz z innymi wymaganymi dokumentami Wielkopolskiemu Kuratorowi Oświaty w Poznaniu do końca marca 2008 roku.§ 10. Uchwała wchodzi w życie z dniem powzięcia.

Przewodniczący Rady Pedagogicznej

14

…………………………………………………..(miejscowość, data)

Zgoda autora

Autor innowacji pt. „Geografia- jak odkrywać i poznawać otaczający świat” wyraża zgodę na prowadzenie i współudział Rady Pedagogicznej w realizacji opisanych zagadnień dotyczących w/w innowacji.

Imię i nazwisko autora - podpis

15

………………………………… (miejscowość, data)

OŚWIADCZENIE

Dyrektor Zespołu Szkół im. M. Kopernika w Koninie zobowiązuje się do realizacji podjętej przez radę pedagogiczną uchwały o wprowadzeniu innowacji, zapewniając odpowiednie warunki organizacyjne, kadrowe i materiałowe.

16

………………………………… (miejscowość, data)

Opinia Rady Rodziców przy Zespole Szkół im M. Kopernika w Koninie w sprawie innowacji pedagogicznej

Na podstawie art. 41 ust 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty z dnia 01.09.1991 r. oraz § 4.3 Rozporządzenia MENiS z dnia 09.04.2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności

innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. nr 56 poz. 506) Rada Rodziców przy Zespole Szkół im. M. Kopernika w Koninie opiniuje pozytywnie program innowacyjny

„Geografia- jak odkrywać i poznawać otaczający świat” zatwierdzony do realizacji przez radę pedagogiczną uchwałą z dnia 14.02.2008 roku szkolnym 2008/2009.

Przewodniczący Rady Rodziców

17

……………………………………………… (miejscowość, data)

WIELKOPOLSKIE KURATORIUM OŚWIATYw Poznaniu Delegatura w Koninie

Nasz znak: ...............

Sprawa: Innowacje pedagogiczne

Dyrekcja Zespołu Szkół im M. Kopernika w Koninie powołując się na Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 09 kwietnia 2002r. zgłasza tematykę innowacji, które uchwałą rady pedagogicznej przyjęte zostały do realizacji od 1 września 2008 r.

„Geografia- jak odkrywać i poznawać otaczający świat”

Załączniki:

1. Uchwała Rady Pedagogicznej2. Pisemna zgoda autora 3. Oświadczenie dyrektora szkoły4. Opinia Rady Rodziców5.Opis innowacji z CD

18

…………………………………………… (miejscowość, data)

Urząd Miasta w Koninie

Sprawa: Innowacje pedagogiczne

Dyrekcja Zespołu Szkół im M. Kopernika w Koninie powołując się na Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 09 kwietnia 2002r. zgłasza tematykę innowacji, które uchwałą rady pedagogicznej przyjęte zostały do realizacji od 1 września 2008 r.

„Geografia- jak odkrywać i poznawać otaczający świat”Proszę o przyznanie zgody na finansowanie planowanych działań ponieważ wdrożenie powyższej innowacji wymaga przyznania dodatkowych środków budżetowych szkole. Koszty przewidzianej działalności innowacyjnej to:

- zakup laptopa do prezentacji z oprogramowaniem 2500-3000 zł- zakup rzutnika multimedialnego i instalacja rzutnika w pracowni na stałe 3000 zł

Załączniki:

1. Uchwała Rady Pedagogicznej2. Pisemna zgoda autora 3. Oświadczenie dyrektora szkoły4. Opinia Rady Rodziców 5.Opis Innowacji z CD

19

………………………………… (miejscowość, data)

Opinia doradcy metodycznego Miejskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Koninie Mirosława Sipa

Na podstawie art. 41 ust 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty z dnia 01.09.1991 r. oraz § 4.3 Rozporządzenia MENiS z dnia 09.04.2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności

innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. nr 56 poz. 506) doradca metodyczny przy Miejskim Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Koninie opiniuje pozytywnie

program innowacyjny„Geografia- jak odkrywać i poznawać otaczający świat” zatwierdzony do realizacji przez Radę

Pedagogiczną Zespołu Szkół im .M. Kopernika w Koninie uchwałą z dnia 14.02.2008 roku szkolnym 2008/2009.

20

………………………………… (miejscowość, data)

Opinia konsultanta ds. kształcenia ustawicznego przy Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Koninie Grażyny Frydrychowicz

Na podstawie art. 41 ust 1 pkt 3 ustawy o systemie oświaty z dnia 01.09.1991 r. oraz § 4.3 Rozporządzenia MENiS z dnia 09.04.2002 r. w sprawie warunków prowadzenia działalności

innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki (Dz. U. nr 56 poz. 506) konsultant metodyczny przy Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli w Koninie opiniuje pozytywnie program

innowacyjny„Geografia- jak odkrywać i poznawać otaczający świat” zatwierdzony do realizacji przez radę

pedagogiczną Zespołu Szkół im .M. Kopernika w Koninie uchwałą z dnia 14.02.2008 roku szkolnym 2008/2009.

21

VI. Bibliografia

Rozp. MENiS z 9.IV.2002 r.(Dz.U. Nr 56/2002, poz.506) w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki *

WŁAD Paweł: Program nauczania geografii w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym , technikum- Raszyn Wydawnictwo Oświatowe Ortus 2002BERNACKA Danuta : Od słowa do działania. - Warszawa : Wydaw. Akadem. "Żak", 2001 BRUDNIK Edyta, MOSZYŃKSA Anna, OWCZARSKA Beata : Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie : przewodnik po metodach aktywizujących. - Kielce : Zakł. Wydaw. SFS, 2000 EDUKACJA alternatywna : nowe teorie, modele badań i reformy : praca naukowa / red. Jacek Piekarski, Bogusław Śliwerski. - Kraków : "Impuls", 2000 FENSTERMACHER Gary D., SOLTIS Jonas F. : Style nauczania / przeł. Krzysztof Kruszewski. - Warszawa : WSiP, 2000 KRÓLIKOWSKI Jacek : projekt edukacyjny : materiały dla zespołów międzyprzedmiotowych. - Wyd. 2. - Warszawa : Wydaw. CODN, 2001 NOWE konteksty (dla) edukacji alternatywnej XXI wieku / red. Bogusław Śliwierski. - Kraków : "Impuls", 2001 OKOŃ Wincenty : Dziesięć szkół alternatywnych. - Wyd. 2. - Warszawa : WSIP, 1999 PŁÓCIŃKSKA Małgorzata, RYCHE Hanna : Czas współpracy i czas zmian. - Warszawa : WSiP, 2002 ARTYKUŁY Z CZASOPISM BARTOSIAK-TOMASIAK Mariola : Twórczość pedagogiczna : opinie nauczycieli // Wychowanie na co Dzień. - 1999, nr 3, s. 11-14 GIZA Teresa : Innowatyka pedagogiczna - zmiany w teorii i praktyce // Nauczanie Początkowe. - 2003/2004, nr 2, s. 17-21 INNOWACJE pedagogiczne z przedmiotów ogólnokształcących realizowane w szkołach Łodzi i województwa w roku szkolnym 1998/99 // Przegląd Edukacyjny. - 1998, nr 4, s. 20-24 KOWALCZYK Edyta : Psychologiczny portret nauczyciela innowatora // Nowe w Szkole. - 2003, nr 11, s. 17, 18, 19, 20, 21 MUSZYŃSKI Bronisław : Transfer innowacji poprzez działanie // Nowe w Szkole. - 1999/2000, nr 1, s. 13-14 OWCZAREK Czesław : Innowacyjności trzeba się uczyć // Nowe w Szkole. - 1998/99, nr 8, s. 13-23 SOSNOWSKI Jan : "Grafis" - innowacja w szkole zawodowej // Nowe w Szkole. - 1998/99, nr 2, s. 18-19 SURA Elżbieta : Bo się nudziłam jako uczennica // Nowe w Szkole. - 1998/99, nr 8, s. 20-23 Wyróżnienie w konkursie "Nowatorze, dlaczego Ci się chce?" TRZASKA Leszek : Innowatorzy na start // Remedium. - 2000, nr 9, s. 6-8 TUROWSKI Stanisław : Co mnie gna do nowatorstwa? // Nowe w Szkole. - 1998/99, nr 9, s. 15-17 WILK Alfred : Innowacja wspomagana komputerem // Nowe w Szkole. - 2002, nr 3, wkł. s. 6-7

22