ပထဝ မဂျာသငရးထက ရဟငဂျာ

19 jan 2014 မနးတည န Vol-2, No.4 မ ြမးချစညမ ရးသားသည

မနတ လးတကကသလဝငးထရဆရာမများအ ဆာင၊ အချနကညဘက။ ထအ ဆာင အာကထပရ ဧညခနးထတင

ကန တာအပါအဝင လ လးဦးက ဧညသညများထငသည စားပတငတငထင နကသည။ အဝါ ရာင အာကခ ပ တင

ရနကနအ ဝးသငတကကသလဓာတပ ရကနပထားသည ပထမနစသမငးဘာသာတမ မငနာဘာသာြဖစသည

ပထဝစာအပ လးက ကန တာအ ရ က စားပ ပ တငရ န ပး ထစာအပက လကရသငကား ပး နသည ဆရာမများက

အသစာတစရကချငးလနကည နသည။

ဆာငးညသည အးလနးလသည။ မ ရာကြဖစတာကာပြဖစသည။ မနးတကကသလဝငးထဝငလကသညနင

ကျာငးတကခသညအချနများက သတရစရာ။ အခလ ဆာငးရာသညမျး တသည ကန တာတသငယချငး တ

တကကသလပငမ ဆာင နာက ကျာက လကားထစများတင စကားထင ြပာ နက၊ ညမးချပ ပဆမ ြပန နကြဖစသည။

ကန တာနင မျကနာချငးဆငထင နသည သမငးဘာသာရပသငသည အဆငြမငဆရာမတစဦးက

ကန တာထတြပထားသည Modul No. Geog- 1004-Geography of Myanmar (For History Students) Code

No.(19) ပထဝဖတစာအပကကညရငး မးသည။ “ဟတတယ လ၊ ဒါအခလကရသင နတစာအပပ။ ဘာြဖစလလ”ဟ

ဆရာမက မးသည။

ရဟငဂျာအ ကာငးပါ နလပါဆရာမဟ ြပာလကသည။ ဒအထဆရာမကမသ သး။ အခသငရးညနးတမးထ

မာနငင တာသမမတက တာင ြမနမာနငငမာ ရဟငဂျာမရပါဘးလ ြပာထားတ ရဟငဂျာအ ကာငးပါ နတယ ဆရာမ

လ ြပာ ပး Chapter-4 အာကရCulture Base ခါငးစဉစာမျကနာ(၈၃)တင Ancient Culture သငခနးစာကဖငြပ

လကသည။ ပး တာစာမျကနာ(၉၄)ကလန ပး ပထဝသငရးညနးတမးတင ပနပ ဖာြပထား သာ စာတစပဒက

ကန တာဖတြပလကသည။

ထ ခါငးစဉ အာကရ နာကဆးစာပဒတင ြမနမာနငငအတငး တငးရငးသားလမျ းများပျန နထငပက

ရးသားရာ၌ ြမနမာနငငနယစပနယနမတအတငး လနညးစများ နထင တရရပတင ထငးနငင ြမာကပငး၊လာအ နင

ဗယကနမ ြမာကပငးတတင နထငသည ‘ ယာင’လမျးများက ရမးြပည တာငပငး ကျ ငးတမ နယဘကတင

တရရ ကာငး၊ ထအြပင ကးကန တရတလမျ းများကလညး သလငြမစအ ရ ဘကြခမးရ ကးကန ဒသအတငး၌

နထင ကာငး ရးသားထားသည။ အလားတစာ ရခငြပညနယ ြမာကပငး ဘ ဂလား ဒရနင ဆကစပလျကရ သာ

ဘးသး တာင၊ မာင တာတငလညးရဟငဂျာများနငစစတ ကာငးသားများ နထငက ကာငး ရးသား ဖာြပထားသည။

ထအခါမ ဆရာမက နာကတစကမအစအဆးြပနဖတသည။ ပး တာမ သမသ ကာငး ြပာသလ အရငကလညး

မသငဖး ကာငး ြပာသည။ တကကသလမာသတသငတာက အခနး ရးချယ ပးသငကားခသညဟ သက ြပာသည။

သ သာထသငရးညနးတမးတင ရဟငဂျာများ နထင ကာငးပါဝင နသညကသမသ၊ သမငးဆရာကယတငမသ။

သ ပမယ ဂျပနနငင Kanda University ၏ သမငးပါ မာကခ ဒါကတာ အးချမးနင ရခငြပညနယ ကယစားြပ

ရခငလမ ရး အသငးအဖ များက တာ ပးခသညလ၂၀၁၂ခနစ မတ ၁၄ရကက ရနကန မ MICT Park

(လငတကကသလဝငး)၌ တဆခကပး သမငးတငရဟငဂျာမရ ကာငး အတအလငး ကညာခသလ

ရဟငဂျာရပါသညဟ ြပာနငသရလငလညး ြပာနင ကာငးစန ခ ခသည။

ဒါကတာ အးချမးက “ရဟငဂျာလမျ းဆတာ ြမနမာနငငသမငးမာ ဘယတနးကမမရခပါဘး။ ဒအတငး

ကန တာအမ ကညာခပါတယ။ ဒါ ပမယ ကန တာလအခငအ ရးက မ လးစားတစကားလညး တစခနးမ

မ ြပာပါဘး။ ကန တာမာအ ထာကအထားခငလစာရပါတယ”ဟထပတင ြပာခသည။

ရဟငဂျာ တ ြမနမာနငငမာမရဘးဆတစကားက သမငးပညာရငကးပါဆတ ဒါကတာ အးချမးတငမဟတဘ

နငင တာသမမတကးကပါ ြပာခဖးပါသည။ ထသဆလင လကရြမနမာနငငတင သငကား နသညသငရးညနးတမးကး

က မးခနးထတစရာြဖစလာ ပ။ ဒါက တာ မနတ လးတကကသလက သငကား ရးဆရာမများက မးခနးထတစရာမလရန

အတညြပသည။ ဟတသည။ စာအပက၂၀၁၂ခနစထတစာြဖစ ပး ထစာအပကြပစထားသည ဆရာမကးများမာ

ပါ မာကခ ဒ မဝငးရ၊ ဒ ဌး ဌး(အငမးစား)ပထဝပါ မာကခ၊ရနကနအ ဝးသငတကကသလတမြဖစ ကာငး

စာအပ၏နဒါနးြဖစ သာ စကားချးတငပါ မာကခြဖစသ ဒါကတာသနးသနး ဌးက ရးသားထား၍သရသည။

ဒါဆလင ဒထကခငမာသည သက သအ ထာကအထားမရ တာ။ ဟးအရင ြမနမာအသမ တငးရငးသားဘာသာ

အစအစဉတင ရဟငဂျာဘာသာစကားြဖင အသလငခဖးြခငး၊ ြမနမာစယစကျမးတင ရဟငဂျာများအ ကာငး ရးသား

ဖာြပထားြခငး၊ ၁၉၇၀ြပညနစအလနက ြမနမာနငငအထကတနးပထဝ ကျာငးသးစာအပများတငလညး ရဟငဂျာများ

နထငြခငး သငကားခဖးတာလညးမလ တာ။ ခလကရတကကသလသငရးညနးတမးကပ အတညြပ ြပာရမညြဖစသည။

ဒါကတာ အးချမးက တာ ရဟငဂျာမရ ကာငး ြပာသည။ လအခငအ ရးက မလကနာတာမဟတဘးလလညး

ြပာသည။ သ ပမယ ဒါကတာ အးချမးသည ကမဘာကလသမဂဂကးမ ထတြပနထားသည လအခငအ ရး ကညာ

စာတမးကအစအဆးတစ ခါက လာကမ ဖတကညဖးဟနမတ ပ။ လမျ းစတစစ၊ လအပစတစစက သတဟာ

ရဟငဂျာများြဖစ ကာငး ြပာဆ နပါလျက မရ ကာငး ြပာဆ နသက လအခငအ ရးက ချး ဖာကရာ ရာက န ပ

ြဖစသည။လအခငအ ရး ကညာစာတမး၏အပဒ(၂)တင လမျးနယအားြဖငြဖစ စ၊ အသားအ ရာငကားြဖငြဖစ စ၊

ကျား၊မ သဘာဝအားြဖငြဖစ စ၊ ဘာသာစကားြဖငြဖစ စ၊ ကးကယသညဘာသာအားြဖငြဖစ စ၊ နငင ရးယဆချက၊

သတညးမဟတ အြခားယဆချကြဖငြဖစ စ၊နငငနငဆင သာ သတညးမဟတ လမအဆငအတနးနငဆင သာ

ဇာစြမစအားြဖငြဖစ စ၊ ပစစညးဥစစာဂဏအားြဖငြဖစ စ၊ မျ းရးဇာတြဖငြဖစ စ၊ အြခားအဆငအတနးအားြဖငြဖစ စ

ခြခားြခငးမရ စရဟ ဖာြပထားပါသည။

ထအြပင အပဒ(၂)တင ဆကလက ဖာြပထားသညမာ လတစဦးတစ ယာက နထငရာနငင၏ သတညးမဟတ

နယ ြမ ဒသ၏နငင ရးဆငရာြဖစ စ၊ အဆငအတနးတစခကအ ြခြပ၍လညး ကာငး၊ နယ ြမ ဒသတစခသည

အချပအြခာအာဏာတ တစစတတစ ဒသ လာကသာ ရရသညနယ ြမစသြဖငယငးသ သာ နယ ြမများြဖစသည၊

မြဖစသညဟ သာအ ကာငးက အ ထာကအထားြပ၍ သာလညး ကာငး၊ခြခားြခငးလးဝမရ စရဟ ဖာြပထားပါတယ။

ဒါဆလင ရခငြပညနယကးတင ရဟငဂျာနင စစတ ကာငးသားများ နထငပါသညဟ ြမနမာနငင၏

ပညာ ရးသငရးညနးတမးတင အတအလငး ဖာြပသငကား ပး နလျက၊ လမျ းစတစစက သတကယသတရဟငဂျာပါ

လ ကညာ နပါလျကနင ထ ဒသတင ရဟငဂျာလးဝမရပါဟ ြပာဆ နမများသည ကလသမဂဂ၏လအခငအ ရး

ကညာစာတမးက ချ း ဖာကရာ ရာကပါတယ။

ဒနငငသားမဟတဘးဟသည ြပာဆ နြခငးများသည လအခငအ ရး ကညာစာတမးအပဒ(၅)တင ဖာြပထား

သညမညသကမ ညဥးပနးနပစကြခငး သတညးမဟတ ရကစကကမးကတစာ၊ လမဆနစာဂဏငယ စ သာ ဆကဆ

မမြပရ သတညးမဟတ အြပစဒဏ ပးြခငးမြပရဟ ကညာထားသညနငဆန ကျင နပါသည။ နစရာနငငမရဘ

မာငးထတခ နရြခငးက ရဟငဂျာလမျ းများအတက ဂဏသကခာညးနမး စ သာ ကာငြဖစသည။

သမငးပညာရငကး ဒါကတာသနးထနးက တာ သမငးသငတာမအ, အာငလသငခငးတာဟ ြပာပါသည။

ထသမအ, အာငလသငကား နပါလျကနအသဉာဏအ မာငဖး နမက တာ အ တာအဩဖ ကာငးပါသည။ဒနငငတင

ဘးစဉ ဘာငဆက နထငခပါလျကနင ဒနငငသားမဟတဘးဟ ြပာဆ နြခငးကက လအခငအ ရး ကညာစာတမး

အပဒ(၁၅)ြဖစသည လတငးသည နငငတစနငင၏ နငငသားအြဖစခ ယခငရသညဆသညက မျကကယြပရာ ရာက

ပါသည။

စကားအရာကယဝသ မာင ပ ဦးက ဘရငက ပညာစမးချင သာ ကာင တစရကတင ခ မးပါသည။

“ဟ ပ ဦး မရတာထက မသတာခကတယဆတာဟတသလား”။ “ဟတပါတယဘရား”။ ဒါဆမသတာထကခကတဟာ

ရ သးလားဆ တာ ပ ဦးက ဘရငကြပန လာကပါတယ။ “မနပါဘရား၊ မရတာကရ အာငလပလရပါတယ။

မသတာကလညး သ အာငလပလရပါတယဘရား၊ အ အဒါ တထကခကတာက တာ မလပတာပါဘရား”လြပန လာက

တာမတယလ ဦး ပ ဦးစာအပ တမာ ဖတဖးပါတယ။

သဆလင လအခငအ ရး ကညာချက တ၊ လကရပညာ ရးသငရးညနးတမး တက သ နပါလျက

လမျ းစတစစ သတညးမဟတ လသားတစ ယာကက ဒနငငသားအြဖစ မဟတပါဘးဟ ြပာဆ ပး

နငငသားြဖစဖလပ ဆာငမ ပးတာက လပ ပးခငးဖက ပခက နပါတယလသာဆပါရ စ။