Gjuhe Permbledhje

7/26/2019 Gjuhe Permbledhje

1/4

!"#$%&' )*+,"-$

Alegoriasi figur sht e afrt me metaforn, aq sa mund t kundrohet si trajt e zgjeruar e saj. Ajo

bart nj kuptim t fshehur e t thell, ndaj me an t saj ke rastin t shprehsh nj mori idesh dhe

gjendjesh. Ka mendime se teknika kryesore e alegoris buron nga personifi kimi.

Subjekti:Udhtimi imagjinar n prtejbot. 7 dit udhtimi i poetit - 7 ditt e krijimit t Perndis.

Ferri - gremina e shpirtrave t pandriuara nga arsyeja, virtyti dhe dashuria.Purgatori- vendi ku shpirtrat pastrohen nga mkati prmes pendess dhe vuajtjes.

Parajsa - prjetsia ku shpirtrat engjllore kremtojn bukurin dhe dashurin e Perndis.

Virgjili: Poeti romak vizionar, q pa n mnyr profetike Foshnjn-mbret.Beatrija- mishrimi i bukuris hyjnore, q e detyroi Danten t thoshte se nga dashuria pr t do t

kndonte si nuk sht knduar kurr m par pr nj grua.

Struktura: Treshi mistik prcakton simetrin e Komedis. Treshi - trinia: Ati, Biri, Fryma e Shenjt

(Shpirti i Shenjt). Ndarja n tri pjes ose kantika me 33 kng secila: Ferri, Purgatori, Parajsa.

Elementi themelor poetik: tercina. Numri i vargjeve sht i plotpjestueshm me 3. Numri 33: numri i

moshs s Krishtit, 33 vje kur vdiq. Numri 10 i bukur: simbolika filozofike e plotsis (1 + 2 + 3 +

4 = 10) Numri 100: 33+33+33+1 - plotsia e simetris.

!"#$% '()(*(+,-)./0. & /&0& %123#", 41-5'00+$, $ 5$6$+12 21 41-+$623#$ #$2 ,+$-&76 61 -1,1 ,8' 0'9%&' $

:$-1,%&21. ,+$-&76 '%'#&;


2/4

Struktura Poema sht e ndrtuar n 9 krer, ku donjri prej t cilve prbhet nga strofa 14-

vargshe, q quhen strofa onjeginiane.

Subjektisht i thjesht. N t veprojn katr personazhe kryesore: aristokrati Eugjen Onjegini nga

kryeqyteti; poeti romantik Vladimir Lenski, aristokrat nga provinca; Tatjana dhe Olga Larina, motra,

por me karaktere t kundrta: ardhja e Onjeginit nga Shn-Petrburgu pr pushime n provinc, njohja

me Lenskin dhe prmes tij takimi me motrat Larina.Epoka n t ciln jetojn personazhet i bn t prjetojn nj dram t mirfi llt identiteti. Nga njra

an fryma perndimore aristokratike q krkon t ndryshoj mendsin konservatore ruse dhe, nga ana

tjetr, mnyra se si duhet t prballen personazhet me opinionin shoqror, prbjn koordinatat e

kohs n rrafshin horizontal dhe n at vertikal.

Koha dhe njeriu n dialogun e tyre t prjetshm mishron fatalitetin e situats, q pr hir t nj nderi

fals, sht gati t gropos vetveten

2"#3/'%$ 4 5)"%/06.%B C8+'-+$6 %3$ 4$-2",'D3$6 $ -"#',&6 ,1 9'-8+$ E@78+$, A,+$8&,&F $%3$ 42$ %7;$,

'2$6-&;$.'? 61 0'-816' $ 61 4'--$87006' ,8' -$'0&6$6&. 5-$,%' E%$G"-#&6F %3$ E236-$#51-&6F

$26$6&;41-/+$00&, 7,&9$-2'0&6$6&, $ %'237-&21. ?1 %& 61 +$612"3$6 ,1 #1,*-1 "-&8+&,'0$ ,1 H%" $4";1 61 3&26"-&21

,+$-1D"-$B

Temat dhe idetRealiteti rus dhe njeriu si qenie universale nuk e prjashtojn njri-tjetrin,prkundrazi reputacioni i individit, pozita shoqrore, bota e trazuar shpirtrore e heronjve, paradokset

mbi t cilat zhvillohen situatat, fl ijimi i dashuris s vrtet pr ti shptuar gjykimit shoqror,

prbjn hapsirn ku njeriu i teprt, i huaji n miniatur, q do t sillte trmetin shpirtror me

njeriun e shek. XX, jeton do ast dilemn e tij ekzistenciale.

Personazhet romantikeRomantizmi social i Pushkinit sht ravijzuar si shqetsim i natyrshm i

poetit ndaj individit n shoqrin kapitaliste:

Onjegini, si shmblltyr e aristokracis franceze t gjysms s par t shek. XIX, ndihet i teprt

gjithkund, ngase realiteti dhe un-i i tij jan shum larg njri-tjetrit.

Tatjana,personazhi i paharrueshm emblematik i letrsis ruse, q do t pasohej nga Natasha Rostova

e Tolstoit. Brenda saj ndihet femra ruse.

2.'%$,$!+" 0$61- 12361 ,+1 ;70# 4"$6&; ?1 4"-6-$6&D", 6'00'D&6+$6 $ ,+1 234&-6& 61 %10&-1 ,+$-1D"-.?1 $%3$ 42$ 12361 &

%-7'+67- 21 5-$,%23#&. D8+", 87I&, 41- 61 2G& %7'- ,"-#'6 $ ,87-6' 23"?1-"-$. ?1 %" 6' 4'-'8+*;",&,

3'4&, $ J'6+',12 ,1 234-$3+$, $ %'237-&21B

4#%/)')/%$,$

K'237-&' 12361 ,%+$,+1 7,&9$-2'0$B )$-"&,' & %-$+6"3$6 L&$00&6. %7;$ 4"37'- 2$ ;+" D+'--#& 234&-61-"-$ $ ;'

D','G& 001, ,1 41-+$612&. %7;$ & %31,1 %'237-&21 90$-1, $ 2'+ 61 91-6$61 2& $;D&26$,/1 $ 41-+$623#$B =+" 6-";$6

,1 H%" +$61 %3$ 47236", H%" D$#1-B M-$,%' 2'+ ,+$-&7 8+$, 9$69$6$,B

Pytejet retorike, roli i tyre. Pyetjet retorike nnkuptojn vendimin q duhet t marr personi t cilit i

drejtohen. Ndrtimi i tyre si pyetje shpreh mundsin e prfshirjes ose t mosprfshirjes s tij n

kontekstin e dhn

Metrika Eugjen Onjegini sht i ndrtuar n krer, ku secili prej tyre prbhet nga strofa

katrmbdhjet-vargshe, q u quajtn ndryshe strofa onjeginiane, me sistemin ritmik tetrroksh.Rima sht e kombinuar sipas skems ABAB; DD; EFFE; GG.

Veorit e personazhit romantik femrorDashuri me shikim t par. Drithrimat emocionale dhe

dyluftimi brenda qenies nse do t kishte apo jo prgjigje dashuria e saj. Hijeshia shpirtrore e Tatjans

dhe tallazimet mes t cilave gjendet, e bjn m t bukur personalitetin e saj, q sht i vrtet. Guximi

i saj nuk buron nga mendjelehtsia, por ngaq zemra i sht robruar nga dashuria q ndien pr Eugjen

Onjeginin. Dashuria jep vetveten, pa pritur do t marr.

Tatjana - Eugjeni

Personazhet vijn nga dy bot t ndryshme, gj q dallohet nga koncepti baz pr jetn. Tatjanasht

provinciale, por ka nj vizion njerzor universal pr jetn, sipas t cilit dashuria sht thelbi i jets

Eugjeni, aristokrati kryeqytetas, i prir nga snobizmi, shprfi ll gjithka rreth tij, sht i paknaqur nga

vetja dhe nga t tjert, prandaj humbet dashurin pr t ciln do t pendohet m pas. Prpjekja e dy


3/4

personazheve pr t ruajtur shklqimin e fasads n jetn e tyre, e kthen kt marrdhnie n nj

fatalitet prej t cilit vuajn si Tatjana, ashtu edhe Eugjen Onjegini.

Fjalt e qiririt

Nnteksti i flijimit Vizioni poetik i Naimit q ka n themelin e tij shkrirjen e Zotit me njeriun dheuniversin, ve panteizmit si fi lozofi botkuptimore, shfaqet si nj fenomen ose dukuri poetike q

synon ti jap fjals prmbajtje etike humane.

Poezia Fjalt e qiririt duke bartur karakterin e nj manifesti, rrezaton kundrvnien Dit-Nat si

kundrti e realiteteve shpirtrore, shoqrore, kombtare, universale. Naimi prdor jo vetm larmin e

fjalorit poetik romantik, q ta sendrtonte iden e tij, por edhe rimat q u prshtateshin mendimeve t

tij. Jo rastsisht ai zgjedh dy konceptet simbolike: Qiririn - si drit n errsir, si zjarr q konsumon

vetveten, si tretje e brendshme dhe Fluturn -si bukuri kalimtare, si delikates ndjeshmrie, si konfi

gurim qashtrsie.

C1 4"$D&,1 E N+'016 $ ?&-&-&6F 5&$ ,1 2* 41-%"-& & - 21 41-47637- ==MMB M-$,%';12'+ 4"$D&$

#",";"0",1 23"3 -' G"0+"-$. #5&$#1-"-$. $#1-"-$. ?1 $ 3'412&-"+,1 #1 6$+ #$,%&, 4"$6&; 61 '-6&26&6.

%7;$ ,%1-637-7- 9$4-&,. /&012&61 %3$ 41-/';6$6 ;",/$467'0$. ?1 #&231-", 2$/&0& ,8' 41-%"-$6B

Patosi qytetar- sht ose shfaqet ather kur je gati t japsh veten pr emancipimin e t tjerve:

prball errsirs shpirtrore t shqiptarve, ngrihej nevoja e ndriimit t brendshm, q e kthen

verbrin e nj populli n t kundrtn e saj.

Fryma meditative-fryma meditative zgjon nj kuptim t ri mbi misionin e poetit, q di t trazoj

vetdijen njerzore me an t trokitjes q mendimi sjell te njeriu iden e prjetsis.

Notat didaktikeIshte momenti historik q krkonte brenda poezis jo vetm dashurin pr njeriun, jo

vetm prndritjen e tij meditative, por edhe ndikimin dituror q e on m tej emancipimin e njeriut.

Qiriri simbolizon poetin. Dukuria e metempsikozs simbolizon mendimin filozofik.

Flutura besimi fetar. Njeriu flijimi n emr t dashuris prfton vlera t larta njerzore t

gjithkohshme

O'+& P M*05*0&6

Kushtet historike n ndeshjen e tyre me ato personale, prbjn sfondin, ku mes ngjyrash q

mishrojn peizazhe natyrore, shpirtrore dhe njerzore. Shfaqen dy simbole kryesore: Bylbyli dhe

Kafazi. Simbolet kan karakter romantik. Ato nuk karakterizohen nga reciprociteti. Kafazi sht

ndrtuar pr ta mbyllur brenda Bylbylin, por Bylbyli nuk sht krijuar pr tu burgosur n kafaz.

Nuk sht rastsi q Mjeda, prdor penelata t shpejta t ngjyrimeve ezopike, pr t ardhur n mnyr

t natyrshme n konkluzione filozofike.

Bylbyli si projeksion i liris (individuale dhe kombtare) bhet burimi i patosit dhe i frymzimit t

Mjeds. Kafazi si projeksion robrie ose burgimi mishron dy nivele robrie: robrin vetjake dhe

robrin kombtare, n thellsin e t cilave gjendet shkall t tjera t s njjts brtham.

Pyetja retorike shfaqet si shprehimsi e ndrhyrjeve emocionuese t autorit pr t vn theksin mbi at

q dshiron. Intonacioni q shoqron emocionin zbulohet qartazi n pyetjen retorike, e cila realizohet

n at mnyr, q vet pyetja nuk ka nevoj pr asnj prgjigje.

Kontrasti mbi t cilin ngrihet poetika e Mjeds nuk sht artificial apo i krkuar pr t br efekt. Ai

buron nga realitete shoqrore, vetjake dhe kombtare, ndaj sht pjes e natyrshme e indit poetik.

Natyra fizike dhe ajo shpirtrore gjenden n prballje kontrastuese me njra-tjetrn.

Simbolika e zgjedhur nga Mjeda i ka rrnjt n mesazhin q do t prcjell. Nj gjetje e qlluar on

gjithmon n rrjedhn e duhur emocionale. Mosha e re e Mjeds dhe vitet e largimit nga vendlindja

trazojn romantikun brenda tij.

Analizon konceptin dhe figurn e krahasimit (Pjesa III)


4/4

Teksa krahasimi ka dy pjes, procesin e t krahasuarit me krahasuesin, poeti ka veuar nga moria e

dhimbjes njerzore ankimin e nj fmije dhe dnesn e nj nne t mbetur mjerane, si metodologji

krijuese q shkakton jo vetm reagim emocional, por edhe transmeton realitete pamore t

paharrueshme.

Ndryshimi i ritmit dhe i melodis s vargut. (Pjesa IV)

Konceptimi poetik i Mjeds rrugton npr stacione t ndryshme perceptimi, ndijimi, emocioni,

mendimi. Ai nuk mund ti shmanget ligjsis universale se, pas do nate, sado e gjat qoft ajo, do tia

beh agimi. N t njjtn hulli mendimi kalon variacioni poetik i Mjeds duke u br m njerzor.

Notat e trishtimit dhe notat optimiste

Simboli i zgjedhur sht pranvera. Mjafton t shihen antonimet, pr t dalluar ndryshimet cilsore mes

trishtimit dhe gzimit

N*$00& Q R"0&;'

N*$00& ,'&', 12361 4"$6& & #1-87'-. &;",1 $ 2';-&G&/12 ,+$-1D"-$ 8+1 ?1 -&23G'?$6 $%3$ 6$

EN+'016 $ ?&-&-&6FB )$-" 0&-&; 12361 '-6&26& #$ 61-1 41-#'2'6 $ #&2&",&6 61 6&+ 3*+,"- S ,+$-1D"-B C1

41-?'2+$ 61 61 %* ;-&+7$29$ ,' 9+$, ,1 ,%&3#1 G"-#' $ '-%3+$2 21 ,%+$,+'9$ %3$ #$,%$9$

9$6+';$. 8+73'B T+73' 12361 H$012& 41- 61 3*-1 ,1 D$#1-B C7; $ %& ;7#5&, ,1 8+731, 4$-2&',$.

4"- %& #&-1 2$ 23?&4+' $ C'&6 23G'?$6 6$ EN*$00&F 2& ,+1 #7D&;1 $ 8+'001. $ 9$69$6&23#$. ,1 23;'001

61 0'-61 41-;-*$-+$B

Documents

Gjuhe Permbledhje