30
Sivil Toplumda Gönüllü Olmak Dr. Tezcan Eralp Abay Genel Koordinatör

Gönüllü Olmak...GÖNÜLLÜLÜK NEDİR? GÖNÜLLÜLÜK – EKŞİ SÖZLÜK “İsteyerek, bilerek, severek ona buna zıplama, atlamak.” “Yaşamaya devam etme sebeplerini çoğaltma

  • Upload
    others

  • View
    8

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Sivil Toplumda

Gönüllü Olmak

Dr. Tezcan Eralp Abay

Genel Koordinatör

STGP

Etkin Katılım Projesi Diyalog Projesi

2005 2002

2004

2009

2007 2011

2012

2014

Sivil Toplum-Kamu İşbirliği

Projesi Örgütlenme Özgürlüğü

Projesi

Yerel Destek

Merkezlerinin Açılması Olof Palme Projeleri

British Council Projesi Hibe Programları

Microsoft İşbirliği

FAALİYETLER

Diyalog Çalışmaları Kampanyalar

Çalışma Toplantıları Sivil Sesler Festivali

Ağ Kurma Çalışmaları

Çöpçatan Hattı

Destek Hizmetleri STÖ Kurulumu

Duyuru& Erişim Desteği

Ofis İmkanları Paylaşımı

Hukuk Hattı Kampanya Destekleri Eğitimler

Eğitici Eğitimleri Genel Eğitimler

İhtiyaç Temelli Eğitimler Kurumsal Koçluk

Hibeler Programın Oluşturulması

Tanıtım Başvuru & Seçim,

Proje Yürütme Süreçlerine Teknik Destek

İzleme & Raporlama

İletişim STÖ Veri Tabanı

E-Kütüphane STGM Kütüphanesi

Yayınlar ve Belgeseller Sivilİz Bülteni

Civil Diary

GÖNÜLLÜLÜK NEDİR?

GÖNÜLLÜLÜK – EKŞİ SÖZLÜK

“İsteyerek, bilerek, severek ona buna zıplama,

atlamak.”

“Yaşamaya devam etme sebeplerini çoğaltma ve

varlığını toplumsal olarak gerçekleme alt niyetiyle

beklentisizce eyleme geçen insan modeli yaptığı

şeyler.”

“Gönüllü, istekle veya karşılık beklemeden bir

faaliyette bulunan kişidir. Gönüllülükse yaptığınız

şey karşılığında paradan çok daha değerli şeyler

alabildiğiniz faaliyetler, paylaşımlar bütünüdür.”

GÖNÜLLÜLÜK

“Gönüllülük, bir bireyin

maddi karşılık beklemeden ya da başka bir çıkar

beklentisi içinde olmadan,

ailesi ya da yakın çevresi dışındaki bireylerin yaşam

kalitesini artırmak

ya da genel olarak toplumun yararına olduğu

düşünülen bir hedefe ulaşmak için,

yalnızca içinden gelerek ve doğru olduğuna

inanarak,

bir toplumsal girişime ya da bir sivil toplum örgütü

(stö) bünyesindeki etkinliklere destek olması.

BİREYLER NEDEN GÖNÜLLÜ OLURLAR?

Kişisel nedenler

Kendisine ihtiyaç olduğunu hissetmek

Hayatında değişiklik yapmak

Yeni bir uğraş edinmek

Niteliklerini geliştirmek

Lider olmak

Akademik Kariyerini Güçlendirmek

Bilgiye doğrudan ulaşmak / Yeni birşey öğrenmek

Kaynakların doğru kullanıldığından emin olmak

Saygı görmek

Yeni arkadaşlar edinmek

Bir inanca bağlılığını göstermek

Benzer grupla birlikte olabilmek / Aynı konuda düşünen insanlarla bir arada olmak için

Topluma katkıda bulunabilmek için

Var olan problemlerin çözümünde yer alabimek için (çözüme katkıda bulunak için)

Prestijlerini arttırmak için / Statü edinmek

Bireyde yarattığı doyumluluk duygusu için

Boş zamanlarını değerlendirmek için

Kendilerini ifade edebilmek için

Kendini gerçekleştirebilmek için

Enerjilerini paylaşabilmek için

Sahip olduklarını paylaşabilmek için

Ekip çalışmasının parçası olabilmek

Tek başına yapamadıklarınız bir örgüt içinde yapabilmek için

Kendini geliştirmek için

Kendini kanıtlamak için

GÖNÜLLÜLÜK BİREYE NE KAZANDIRIR

Haz ve manevî zenginleşme

Özgüven gelişimi

Ekip çalışması becerilerinde artış

Toplumsal konum, yeni bir çevre ve arkadaşlıklar

Yeni ilgi alanları,

Katılım,

İfade alanı ,

Aktif yurttaşlık

GÖNÜLLÜLER STK’YA HANGI ALANLARDA KATKıDA BULUNABILIRLER?

Parasal Kaynak

Düşünce ve Emek Gücü

Kamuoyu oluşturmak

Üst düzey ilişki kurmak

Sözcülük yapmak

İletişim ve bilgilendirme merkezi olarak hareket

etmek

Gündem belirleyici ve örgütleyici bir unsur olmak

Yeni üyeler kazandıran bir temsilci görevi görmek

SIVIL TOPLUM

4- Günümüzde yayın kullanımıyla sivil toplum

Devlet

Aile

Piyasa

İLİŞKİLERİ dışında kalan bütün alanlar, bireyler, örgütlenmeler,

yapıtlar, düşünceler

İLİŞKİSEL

GÖRECELİ (RÖLATİV)

SIVIL TOPLUM ÖRGÜTÜ/KURULUŞU

Hukuki değil, sosyolojik bir kategoridir.

Kar amacı gütmeme

İç hukuka sahip olma

Gönüllülük ilkesine dayanma

Devletten bağımsız olma, yönetim organlarının seçimle belirlenmesi

Temel tüzel yapılar: Dernekler, vakıflar, sendikalar…

Karma yapılar: Meslek odaları, birlikler…

Kamu kurumları yada yasayla tarafından kurulan dernekler

Ticari motivasyonla kurulan dernekler/kooperatifler

SIVIL TOPLUM ÖRGÜTÜ/KURULUŞU HUKUKI STATÜLER

109.506 Dernek, 10 Milyon Üye

5.192 Vakıf,

115 işçi sendikası,

115 kamu çalışanları sendikası

79.486 Kooperatif

4.749 Oda (sanayi, ticaret, tabip, mühendislik…)

Girişim, Platform, İnisiyatif, Koalisyon … hukuki statüleri yok…

Gönüllülük/ kar amacı gütmeyen kuruluş çerçevesi yok…

“Osmanlı Mu hendis ve Mimar Cemiyeti

“Osmanlı Milleti otuz iki yıllık ug ursuz bir baskı altında

ezildig inden, vatanımızda bilim ve fen tabii ki layık oldug u

asamaya erisemedi. Tanrıya su ku rler olsun ki gec en yıl elde

ettig imiz Mesrutiyet yonetimi zulu m baskısını paramparc a

ederek, her tu rlu engeli ortadan kaldırdı ve muhtelif meslek

ilgilisinin tek basına ya da topluca c alısabilmesini sag ladı.

Ozgu rluk nimetinden beklenilen yararları bir an once hayata

gec irmek ve birlik gu cu nu n bireysel gu c ten daha ac ık ve

daha esaslı bir sekilde yararlı hizmetler doguracag ı kuramı

c erc evesinde toplanma amacı Osmanlı mu hendis ve

mimarlarında bir birles me dusuncesi yaratmıs idi. Bu sekilde

hazırlanmıs goru sler, yapılacak bir c ag rıyı beklerken, Mimar

Kemalettin Bey fen mensuplarını birlesmeye davet etti…

TÜRKIYE’DE SIVIL TOPLUMUN GELIŞIMI- İLK DÖNEM

1938: 205

1947: 878

1950: 2.171

1960: 18.958

1968: 36.286

1970: 42.170

1972: 45.000, Sıkıyonetim sonrası: 18.000

1980 darbesi öncesi 38.254, Sonrası 18.000 civarı

1994 61 bin

DERNEKLER

TÜRKIYE’DE SIVIL TOPLUMUN GELIŞIMI- YAKıN DÖNEM

12 Eylül sonrası süreç:

1992 Rio de Janeiro - BM Dünya Çevre ve Kalkınma Konferansı: Yönetişim yaklaşımı

Ulusal Gündem, Yerel Gündem 21, UNDP&IULA-EMME

1996 – İstanbul- Habitat II-İnsan Yerleşmeleri üzerine Birleşmiş Milletler Konferansı: «STK», uluslararası tecrübe

1999 – Marmara Depremi, kitlesel mobilizasyon

2001- 2004 Reform Süreci: Medeni Kanun, Dernekler Kanunu

AB Adaylık süreci: reform süreci, katılım, kaynak sağlama

2013 – Gezi : mahalle inisiyatifleri

SIVIL TOPLUM NE DEĞİLDİR?

Kamu hizmetinin yerini alamaz,

STÖ’lerden ibaret değildir,

Sadece hayırseverlik değildir, insanlar kendileri için bir

amaç peşine de düşerler,

Sadece hizmet üretmekte de değildir, katılım ve

savunuculuk da işin esas bir parçasıdır,

Belli bir yönelimi yoktur, toplumun bir parçası olarak,

toplumun bütün renklerini yansıtır…

KATıLıMCı DEMOKRASI

I. Giriş

Modern demokrasilerin üzerinde durduğu başlıca konulardan biri halkın siyasal

süreçlere yabancılaşmasıdır. Sivil toplum bu bağlamda, diğer pek çok bağlamda

olduğu gibi, demokratik sürecin önemli bir unsurunu oluşturur. Sivil toplum

yurttaşlara, siyasi parti ve lobilerin yanı sıra, farklı görüşlerini kanalize

edilebilecekleri ve karar verme sürecinde çeşitli çıkarlarını güvence altına

alabilecekleri bir alternatif sunmaktadır.

POLITIKA: DÜNYA ÇAPıNDA SEÇIMLERE KATıLMA ORANı

ÇATıŞMA VE ISTIKRARSıZLıK

SIVIL KATıLıM NE SAĞLAR?

Demokrasinin gereği olarak

- Temel insan hakları ve özgürlükler

- Hukukun üstünlüğü, egemenlik kaynağı, anayasal kurumlar

gibi ilkelerin hayata geçirilmesinde katkı

Katılımcı demokrasiden varsayılan beklentiler

1- Modern toplumda karar kalitesi

2- Zaman ve kaynak tasarrufu

3- Çoğulculuk

4- Kutuplaşma ve çatışmadan uzaklaşma

5- Halkın düşünce ve duygularının hesaba katılması