Upload
nvrd-nvrd
View
237
Download
8
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Vakblad voor afval- en reinigingsmanagement en beheer openbare ruimte
Citation preview
JAARGANG 103 | NUMMER 6 | JUNI 2012
65 procent recycling van huishoudelijk afval mogelijk | Nog veel te winnen uit grofvuil | Milieudruk textielketen moet én kan omlaag | inzamelen van gft-afval bij hoogbouw
Deskundige asbestacceptant noodzakelijk op milieustraat
adv Geesink
1/2
adv Roteb
1/2
De voordelen voor u:
*Let wel, besparing afhankelijk van de inzamellogistiek.
GEESINKNORBA
HYBRID PLUG IN De schoonste vuilniswagen
Geesinknorba is toonaangevend in innovatieve oplossingen, zo ook voor het milieu. Wij kunnen voor u de schoonste vuilniswagen samenstellen. Dankzij het innovatieve Hybrid Plug In systeem kan de opbouw en belading van de vuilniswagen zelfstandig werken op een sterke battery pack met behoud van functionaliteit en capaciteit. Het systeem is toepasbaar op alle chassis' en op al onze verschillende typen opbouw. Ons Hybrid Plug In systeem is al 8 jaar op de markt verkrijgbaar. Inmiddels leveren wij de vijfde versie hiervan, met de laatste aanpassingen.
Lease
Roteb LeaseRoteb Lease is gespecialiseerd in reparatie, onderhoud en beheer van bijzondere voertuigen. Het accent ligt op afvalinzamelvoertuigen, veegmachines, rioolreinigings- voertuigen, hoogwerkers, containerauto’s, ambulances en brandweervoertuigen.Roteb Lease staat voor klantgerichte mobiliteitsservice.
Verkoop & Beheer:Advisering bij aanschaf
Aanschafcoördinatie Voertuiginstructie Assurantie en schadeafwikkeling Leasing Wagenparkbeheer Managementinformatie Verhuur
Werkplaatsen:Onderhoud, reparatie en keuringen Schadeherstel Constructiewerk Bedrijfswageninrichting Servicesteunpunt voor RAVO, HIAB,
Geesink, Haller, BekkerLaGram en KOKS
Adrem veiligheidskeuringen
Meer weten? Een vraag? Een uitdaging? Informeer naar onze mogelijkheden.
Bel 010 - 267 86 00Of mail naar [email protected]
Roteb LeaseKleinpolderplein 5Postbus 110113004 EA Rotterdam
GRAM | juni 2012 3
Officieel vakblad van de NVRD
inhoudsopgave
5
8
11
Hoe doen zij dat? Deze maand: het inzamelen van gft-afval bij hoogbouwContactpersonen van vier verschillende organisaties lichten hun keuzes toe in de
inzameling van gft-afval bij hoogbouw.
Op weg naar een trendbreuk in recyclingInterview met NVRD-directeur Erik de Baedts, voorzitter van de werkgroep Huishoudelijk
Afval. Deze werkgroep bracht advies uit aan staatssecretaris Atsma van Milieu over wat
er moet gebeuren om de doelstelling van 65 procent recycling van huishoudelijk afval
te realiseren.
Op milieustraten moet minimaal een medewerker zijn met DAA-diplomaAsbestdeskundige drs. Otto Hegeman pleit voor professionalisering van asbest acceptanten
op milieustraten.
Milieudruk textielketen moet én kan omlaag Hanneke op den Brouw van AgentschapNL aan het woord over het ketenoverleg Ver-
duurzaming Mode en Textiel; het ketenoverleg streeft naar verdere verlaging van de
milieudruk van textiel én wil het draagvlak voor textielrecycling versterken.
Hergebruik huishoudelijk afval omhoog met Diftar 2.0Veel gemeenten die werken met gediff erentieerde afvaltarieven (diftar) zien mogelijk-
heden om dit systeem te combineren met de nieuwe trend van het omgekeerd of
gespiegeld inzamelen.
Bij de voorplaat: lees verder op pag. 11
(foto: Hollandse Hoogte, Theo Audenaerd)
4 Bezem
Poll; stem mee
14 Nog veel te winnen uit grofvuil;
kritiek op ambitieniveau van de rijks-
overheid
17 Gemengde berichten afval & milieu
18 Terugblik op NVRD Congres op
23 t/m 25 mei in Dalfssen
20 Vakwerk; interview met een professional uit de branche
22 Zwolle pakt snoeproutes aan met
Gemeente Schoon
29 NVRD Nieuws
30 Volgens CREM is er meer milieuwinst
mogelijk op milieustraten
32 Nieuws op de markt
34 Agenda
24
26
4 GRAM | juni 2012
BEZEM
De kwalifi caties ‘dogma, grammofoonplaat, hangen in dezelfde groef’ kwamen direct op. Wat mij betreft is hier letterlijk sprake van hergebruik, hergebruik van kreten, hergebruik van stellingen, in plaats van het omarmen van een belangrijke advisering zoals trendbreuk en doelaf-spraken.
Jammer, als je bedenkt dat oud politici (zoals Jan Terlouw), ook bestaande verhalen herhalen maar wél openstaan voor vernieuwing. Marktonderzoekers zien dat de belang-rijkste doelgroep, de inwoners, toe zijn aan extra / andere motivatie en het bedrijfsleven denkt na over nieuwe ont-werpen, nieuwe productiemogelijkheden, alles om maar met elkaar de eindstreep te halen.
Hoe kan het zijn dat alle partijen die nodig zijn om doel-stellingen te halen, wél zien dat er iets moet gebeuren en degene die uiteindelijk aan de touwtjes trekt, hier com-pleet aan voorbij gaat. Hoezo politieke verantwoordelijk-heid.
TrendbreukJe zou toch denken dat wijze mannen gebruik maken van kennis die voort-komt uit een gezelschap van meer dan 300 reinigingsdeskundigen, allen gevoed door meer dan 100 jaar reinigingservaring. Niets bleek minder waar tijdens het laatste NVRD congres, waar onze staatssecretaris een advies nota mocht ontvangen, opgesteld door een vertegenwoordiging van de Nederlandse afval- en reinigingsbranche.
Een zorgvuldig opgesteld rapport, voorzien van serieuze tips, om te ko-men tot vervolmaking van de door deze staatssecretaris zelf geambieerde afvaldoelstellingen. Ik heb me verbaasd over de wijze waarop de staats-secretaris het rapport in ontvangst meende te moeten nemen. Zonder ook maar in te gaan op het rapport, zelfs niet op de gepresenteerde ver-korte highlights en al helemaal niet op de vlak daarvoor gepresenteerde uitkomsten van een onderzoek naar afvalscheidingsbereidheid van de Neder landse bevolking. De staatssecretaris kon alleen maar herhalen waar hij voor staat en aangeven dat we met elkaar niet zo ongerust moeten zijn op de effecten van het afschaffen van statiegeld.
Omgekeerd (of gespiegeld) inzamelen
is de doodsteek voor diftar
Wat vindt u?
Eens
Oneens
Reageren?
Ga naar www.nvrd.nl
Uitslag van de poll mei
Veel tijdschriften en vakbladen verschijnen
tegenwoordig in een digitale vorm.
Wat vindt u?
33% GRAM moet een digitaal magazine worden
15% GRAM moet hetzelfde blijven (gedrukt)
52% GRAM moet gedrukt én digitaal verschijnen
Verder discussiëren over dit onderwerp?
Sluit u aan bij de GRAM lezersgroep op LinkedIn.
Vincent Meijers, senior beleids-
medewerker Openbare Ruimte gemeente
Nijmegen, 164.000 inwoners.
Contact: [email protected]
GRAM | juni 2012 5
Verbeterpunten mogelijk?
Ondergrondse voorzieningen willen we
opheff en. Ze geven een slechte kwaliteit
gft-afval, stankoverlast, veel bijplaatsin-
gen en hoge kosten voor reiniging. De
vrij toegankelijke cocons willen we om-
bouwen naar een systeem met pasjes-
controle, zodat ze afsluitbaar zijn.
Wat zijn de toekomstplannen?
We willen de gft-afvalinzameling in de
hele gemeente in elk geval handhaven.
Maar, zoals gezegd, zoeken we nog
steeds naar verbeterpunten. Voor de
lange termijn kijken we naar een even-
tuele inpandige opslag van gft-afval
in hoogbouw. Het mooiste zou zijn als
dat gecombineerd kon worden met een
energie winning voor het fl atgebouw
zelf, dus een kleine vergistinginstallatie
in elke fl at. Maar dat is nog toekomst-
muziek. Net als eventuele afvoer van het
gft-afval door het riool.
Gemeente Bergen op Zoom Wanneer en waarom is uw gemeente
gestopt met gft-inzameling bij
hoogbouw?
We hebben in de loop der tijd allerlei
dingen uitgeprobeerd, zoals citybins en
ondergrondse gft-afvalcontainers. Voor
de citybins was nauwelijks belangstel-
ling, ze werden heel weinig aangebo-
den bij de inzameling. Kennelijk is het
toch te veel inspanning om met die bak-
ken op en neer te lopen en ze beneden
HOE DOEN ZIJ DAT ?het inzamelen van gft-afval bij hoogbouw
DEZE MAAND:
In welke mate wordt gft-afval
ingezameld en van welke kwaliteit?
Wij zamelen gft-afval in bij alle hoog-
bouwaansluitingen. De kwaliteit is over
het algemeen goed, ze voldoet aan de
criteria van ARN.
Hoe zamelt u in en waarom op deze
wijze?
Dat varieert, we proberen steeds van al-
les uit. We hebben bijvoorbeeld cocons
en citybins. De cocons zijn bovengrond-
se rolcontainers in een ombouw. Sinds
we die containers afsluitbaar hebben
gemaakt, is de fractie beduidend minder
vervuild. Ondergrondse containers gaan
eigenlijk te veel stinken en aankoeken,
die bakken zijn gewoon te groot. Het
gebruik van citybins is ook geen onver-
deeld succes. Bewoners hebben daarmee
toch een stinkende emmer op het balkon
staan, bovendien zijn ze voor bewoners
én beladers zwaar om te tillen. Eenmaal
geleegd verwaaien ze snel op straat, of
er wordt tegenaan geschopt. De citybins
geven overigens wel een betere kwaliteit
gft-afval dan de cocons, zelfs als die laat-
ste afsluitbaar zijn.
Voor/nadelen van deze inzamel-
wijzen?
Inzameling van gft-afval bij hoogbouw
blijft toch problematisch. Het is een las-
tig vraagstuk en geen enkele methode is
ideaal. We kijken reikhalzend uit naar de
toekomst en naar nieuwe ideeën.
Wegen de kosten op tegen de baten?
Ja, het lagere verwerkingstarief van gft-
afval compenseert de kosten.
In dit benchmarkartikel leggen vier verschillende organisaties uit of en zo ja hoe zij gft-afval inzame-len bij hoogbouw. De organisaties lichten hun keuzes toe en informeren over hun toekomstplannen.
tekst: Hetty Dekkers
Gemeente Nijmegen Waarom zamelt u gft-afval in bij hoog-
bouw?
De gemeente Nijmegen heeft als beleid dat
elke inwoner burger zijn gft-afval geschei-
den in moet kunnen leveren. Daarnaast is
gft-afval een maximaal herbruikbare fractie.
ARN, onze verwerker, bouwt momenteel
een vergistinginstallatie die volgend jaar in
productie gaat. Die installatie onttrekt eerst
biogas aan de fractie, om ze daarna alsnog
te composteren, een maximaal rendement
dus.
6 GRAM | juni 2012
HOE DOEN ZIJ DAT ?Xxxx
aan de straat te zetten. Inzameling via
ondergrondse containers was technisch
geen succes. In gft-afval zit veel zand,
waardoor de containers te zwaar wer-
den om te tillen. Bovendien koekte de
inhoud zo sterk aan, dat je ze bijna niet
kon legen. Nu ligt de inzameling van
gft-afval bij de hoogbouw vrijwel stil.
Sporadisch hebben we nog een boven-
grondse verzamelcontainer staan, maar
ook dat systeem kunnen we niet uitbrei-
den omdat er meestal geen ruimte voor
is in de omgeving van de fl at.
Hoe werd de beslissing destijds uit-
gelegd aan de inwoners?
Het enthousiasme onder de bewoners
was minimaal en de initiatieven zijn ge-
woon een zachte dood gestorven. Het
onderwerp leeft bij de hoogbouwbewo-
ners nu eenmaal minder dan waar je als
gemeente op hoopt.
Heeft de maatregel merkbaar eff ect
gehad op het afvalscheidinggedrag
van de hoogbouwbewoners?
Uit sorteerproeven blijkt inderdaad dat
bewoners van hoogbouw ook andere
stromen, zoals papier en kunststof,
minder goed scheiden. In het restafval
zit relatief veel gft-afval, plastic, papier
en textiel, meer dan bij de laagbouw-
bewoners. Overigens gaan we bij laag-
bouwwijken waar we door het straat-
beeld ondergrondse containers gaan
plaatsen, nu wel aparte minicontainers
voor gft-afval uitzetten. We willen die
stroom heel graag apart inzamelen en
via ondergrondse containers blijft dat
lastig. Je moet je als gemeente niet al-
leen laten leiden door straatbeeld, het
milieuresultaat is ook belangrijk.
Wat zijn de toekomstplannen?
Komend jaar of het jaar daarop hopen
we in Bergen op Zoom diftar in te voe-
ren. Dat betekent een extra uitdaging
om de stromen goed te scheiden. De gft-
fractie bij hoogbouw blijft lastig. We zijn
eigenlijk benieuwd naar nieuwe techni-
sche ontwikkelingen, waarmee gft-afval-
inzameling beter te realiseren valt. Zodat
we ook hoogbouwbewoners kunnen sti-
muleren beter te scheiden. Vanuit milieu-
oogpunt is dat wenselijk, maar ook met
het oog op de kosten. De verwerkingsta-
rieven voor gft-afval zijn veel lager dan
die voor restafval.
Gemeente Den Bosch Wanneer en waarom is uw gemeente
gestopt met gft-afvalinzameling bij
hoogbouw?
Wij zijn in 2008 overgestapt van gft-af-
valinzameling naar alleen tuinafval. Dat
geldt voor heel Den Bosch, dus zowel bij
laag- als hoogbouw. Die beslissing werd
ingegeven door het feit dat de Afvalstof-
fendienst een eigen biomassa-installatie
in gebruik nam. Die installatie bestaat
uit twee ketels die op snoeihout draaien.
De gft-afvalinzameling bij de hoogbouw
was overigens tot 2008 geen succes. De
fractie was erg vervuild. Mensen gooi-
den van alles in die verzamelcontainers,
tot en met elektronica.
Maarten Versluis, beleids-
adviseur afval gemeente Bergen op
Zoom, 66.000 inwoners. Contact
Piet Vervoort, beleidsmedewerker
Afvalstoff endienst Den Bosch,
140.000 inwoners. Contact:
Hoe werd de beslissing uitgelegd
aan de inwoners?
De vergistingmogelijkheden voor gf-
afval waren toen nog niet optimaal, je
kon het gft net zo goed verbranden als
composteren. Het milieuresultaat was
hetzelfde. Die boodschap droegen we uit
naar de bewoners.
Heeft de maatregel merkbaar eff ect
gehad op het scheidingsgedrag van
inwoners?
Eigenlijk niet. De gft-fractie bij de hoog-
bouw was altijd al sterk vervuild en
hoogbouwbewoners zijn over het alge-
meen minder gemotiveerd hun afval te
scheiden. Daar is niets in veranderd. Wij
hebben geen diftar, dus de burger heeft
geen invloed op de hoogte van zijn afval-
stoff enheffi ng.
Zijn er sinds de afschaffi ng van de
inzameling extra maatregelen geno-
men voor gft-afval?
We hebben wel eens composteervaten
aangeboden, maar daar was nauwelijks
belangstelling voor. Daar zijn we dus
mee gestopt. Bij fl atgebouwen waar een
VVE actief is, koopfl ats dus, kunnen we
nog wel eens afspraken maken met de
bewoners. Maar bij huurfl ats hebben we
te maken met een anonieme massa, je
weet niet wie je aan moet spreken.
Wat zijn de toekomstplannen?
Van het alleen inzamelen van tuinafval
zijn we een beetje teruggekomen. Ten
eerste zit er relatief veel zacht afval in de
fractie, zoals blad, dat weinig rendement
oplevert voor onze biomassa-installatie.
Ten tweede zijn de vergistingtechnieken
voor gft-afval enorm verbeterd de laat-
ste jaren. Ons idee dat verbranden net zo
goed is als vergisten, is dus een beetje
achterhaald. We staan in Den Bosch aan
de vooravond van een nieuw afvalstof-
fenplan, waarschijnlijk keren we terug
naar integrale gft-afvalinzameling. Naar
mijn mening zou de invoering van diftar
het mooiste zijn. Dat voelt de burger in
zijn portemonnee en bevorderen we een
optimaal scheidingsgedrag. Maar daar
zijn vooralsnog geen plannen voor.
Gemeente Dordrecht Wanneer en waarom is uw gemeente
gestopt met gft-afvalinzameling bij
hoogbouw?
Wij hebben nooit gft-afval ingezameld
bij hoogbouw. Ongeveer tien jaar gele-
den werd het wel overwogen, maar toen
besloot Dordrecht het niet te doen door
de slechte ervaringen elders in het land.
Overal was de fractie van te slechte kwa-
liteit. We hebben nog wel even gepro-
beerd een schillenboer van de kringloop-
winkel gft-afval op te laten halen bij de
hoogbouw, maar dat bleek te duur.
Heeft de maatregel merkbaar eff ect
gehad op het scheidingsgedrag van
inwoners?
We hebben ook laagbouw waar we geen
gft-afval gescheiden inzamelen, door
de gesloten achtertuinen. Zowel bij die
woningen als bij de hoogbouw zien we
relatief veel gft-afval in het restafval.
Bij woningen waar met minicontainers
wordt ingezameld, zien we ook een ho-
gere papierscheiding.
Zijn er sinds de afschaffi ng van
de inzameling extra maatregelen
genomen voor gft-afval?
Op enkele plaatsen zamelen we inmid-
dels toch gft-afval in bij hoogbouw
(koopfl ats), via minicontainers. De Ver-
eniging van Eigenaren verzocht daar zelf
om. Die inzameling verloopt goed en
zonder klachten.
Wat zijn de toekomstplannen?
De doelstelling van Dordrecht is zestig
procent bronscheiding. Willen we dat
halen, dan hebben we ook de gft-fractie
nodig. We gaan bekijken wat we in de
toekomst met gft-afval gaan doen, maar
dat is voorlopig een beleidsvraag. Het
resultaat is ook afhankelijk van de ver-
werkingsmethoden, zoals vergisting. Op
dit moment zijn er nog geen concrete
plannen voor gescheiden inzameling van
gft-afval bij hoogbouw. ■
GRAM | juni 2012 7
Pieter Fokkens, coördinator afval
en reiniging gemeente Dordrecht,
120.000 inwoners.
Contact: [email protected]
8 GRAM | juni 2012
65 PROCENT RECYCLING VAN HUISHOUDELIJK AFVAL MOGELIJK
In de Afvalbrief ‘Meer waarde uit afval’ presenteerde
Staatssecretaris Joop Atsma vorig jaar verrassend forse
ambities. Atsma wil niets minder dan het overall-herge-
bruik van afval van tachtig naar 83 procent opschroe-
ven. “De grootste winst zit bij de huishoudens”, schreef
Atsma. Om de doelstellingen te realiseren, moeten
huishoudens tien tot vijftien procent meer afval recy-
clen en in totaal op zestig tot 65 procent uitkomen.
Dat hergebruik komt neer op één tot anderhalf miljoen
ton meer afvalrecycling per jaar, ofwel negentig kilo-
gram per persoon per jaar meer recycling. En dit alles
moet al in 2015, dus over drie jaar, zijn gerealiseerd. In
het huishoudelijk afval zitten anno 2012 nog fl inke hoe-
veelheden goed te recyclen fracties. Ruim vijfendertig
procent van het huishoudelijk restafval is bijvoorbeeld
gft-afval, twintig procent bestaat uit papier en karton,
kunststofverpakkingen nemen ruim 10 procent voor
hun rekening, terwijl ook nog een slordige vijf procent
aan glas en vier procent aan textiel achteloos in het rest-
afval zit (sorteeranalyse Agentschap NL 2011, Red.).
Atsma benoemde direct Erik de Baedts als voorzitter van
een werkgroep die met concrete adviezen moest komen
om de nobele doelen te verwezenlijken. Vorige maand
publiceerde de werkgroep, waarin grote steden, pu-
blieke regionale afvalsamenwerkingsverbanden en af-
valbedrijven zijn vertegenwoordigd, hun advies. Willen
de ambities werkelijkheid worden, dan is niets minder
dan een trendbreuk noodzakelijk, aldus de werkgroep.
“Je bereikt de beoogde knik omhoog in de curve niet
door wat afvalbakken in de stad bij te plaatsen”, licht
De Baedts toe (zie de grafi ek op de volgende pagina).
Gemeenten prikkelen minder restafval te produceren
door middel van een scherpe doelstelling, producen-
ten stimuleren meer te recyclen, een betere uitvoering
van producentenverantwoordelijkheden, burgers belo-
nen voor het gescheiden houden van afvalstromen en
het bieden van op recycling toegesneden service, dat
vormen de belangrijkste elementen die de trendbreuk
moeten bewerkstelligen, aldus de NVRD-voorman.
Financiële prikkelDat diftar recycling bevordert, is duidelijk. Precies twin-
tig jaar nadat met veel scepsis (toename van zwerf-
afval, ‘afvaltoerisme’) in de gemeente Oostzaan voor
het eerst diftar werd ingevoerd, wordt vandaag de dag
in ongeveer een derde van de Nederlandse gemeen-
ten betaald naar rato van de hoeveelheid aangeboden
restafval. “Minder bekend is dat niet alleen burgers in
kleine steden en dorpen in het landelijk gebieden diftar
omarmen, maar dat ook grotere steden als Nijmegen,
Maastricht en Apeldoorn signifi cant beter scoren dan
steden van vergelijkbare omvang zonder diftar”, zegt
De Baedts.
Op weg naar een trendbreuk
in recycling
door René Didde
Tijdens het NVRD Jaarcongres op 24 mei bracht de werkgroep
Huishoudelijk Afval, onder voorzitterschap van NVRD-direc-
teur Erik de Baedts, advies uit aan staatssecretaris Atsma van
Milieu. Onder andere een Grondstoff enakkoord met restafval-
doelstelling voor gemeenten, hoge recyclingdoelen voor pro-
ducenten, scherpe invulling van producentenverantwoordelijk-
heid en een aantal best practices voor gemeenten vormen de
bouwstenen voor een forse verhoging van de recycling van
huishoudelijk afval.
foto
: Fr
ank
Brou
wer
GRAM | juni 2012 9
Diftar heeft als generieke maatregel een fl ink eff ect op
de gescheiden inzameling van alle huishoudelijke af-
valstromen. Voor een belangrijke stroom als gft-afval
bijvoorbeeld, blijkt de invoering van diftar, met een
nul-tarief, veel bij te dragen aan de gescheiden inzame-
ling ervan. Maar mensen scheiden het papier, kleine ap-
paraten, glas en textiel ook beter als ze daartoe fi nanci-
eel worden gestimuleerd. Op dit gegeven redeneren de
gemeente Pijnacker en regionale afvalinzamelaar Ava-
lex door. Hoewel de precieze uitkomsten van een eer-
ste evaluatie nog moeten volgen, wordt veel verwacht
van het pilotproject Afval Loont in deze gemeente. Bur-
gers kunnen hier op vrijwillige basis meedoen aan een
systeem waarbij ze een retourpremie ontvangen voor
gescheiden aangeleverde grondstoff en bij een inzamel-
punt in de wijk. Ze krijgen simpelweg geld voor hun
ingeleverde kunststoff en, papier, textiel en elektrische
apparaten.
ZwolleEen andere praktijkproef, met omgekeerd inzamelen,
vindt plaats in het ROVA inzamelgebied rond Zwolle.
Waar de burger in veel steden nu waardevolle reststof-
fen wegbrengt en het restafval wordt opgehaald, wor-
den in Zwolle juist waardevolle fracties als papier, glas,
gft, kunststof, blik en drankenkartons voor de deur
opgehaald. De burger brengt zelf het niet-herbruikba-
re restafval naar een container. De omgekeerde gang
van zaken in Zwolle geeft de veranderde afvalfi losofi e
prima weer en kan de beoogde trendbreuk in de hand
werken, meent Erik de Baedts. “We moeten de burger
duidelijk maken dat het ons vooral om de waardevolle
materialen gaat en hem of haar daarin bedienen.”
Een derde mogelijk nieuwe trend vindt bij wijze van
experiment plaats in het inzamelgebied van HVC in de
omgeving van Alkmaar. Droog, recyclebaar afval als
papier, blik, drankenkartons, glas en kunststoff en mo-
gen samen in één bak aan de straat worden gezet en
worden opgehaald. In een andere bak kan een natte
fractie als gft-afval worden aangeboden. De derde bak
met restafval wordt minder vaak opgehaald. “Ook deze
gecombineerde inzameling biedt kansen op een trend-
breuk, al vindt hier enige discussie plaats over de kwa-
liteit van het ingezamelde papier doordat het in contact
is geweest met drankenkartons of jampotjes”, zegt De
Baedts.
In het advies worden gemeenten aangespoord te bekij-
ken of en hoe een combinatie van deze veelbelovende
pilots ook in hun gemeenten kan leiden tot meer ge-
scheiden inzameling. Zo hoeft niet elke gemeente het
wiel uit te vinden, maar kan kennisdeling en uitwisse-
ling van ervaringen, overal op korte termijn leiden tot
meer recycling.
Grondstoff enakkoordEen inspirerend voorbeeld waarbij beprijzing niet alleen de burger
maar ook de gemeente prikkelt, deed De Baedts en zijn werkgroep op
in Vlaanderen. “Daar krijgen gemeenten een bonus naarmate ze minder
restafval verwerken.” Een dergelijke bonus op recycling, en een eventu-
ele malus, zou ook in Nederland gemeenten kunnen aanzetten tot meer
gescheiden inzameling, aldus de werkgroep in zijn advies aan Atsma.
Naar het voorbeeld van Vlaanderen, waar gemeenten een samenwer-
kingsovereenkomst zijn aangegaan waarmee ze verklaren maximaal
150 kilogram restafval te produceren, zouden ook Nederlandse ge-
meenten een grondstoff enakkoord met het rijk kunnen ondertekenen.
De Baedts: “Uit analyse van de scheidingsresultaten in verschillende
stedelijkheidsklasen blijkt dat het aandeel hoogbouw in een gemeente
sterkt samenhangt met het scheidingspercentage. In laagbouwwijken
is immers meer ruimte voor afvalscheiding dan in een portiekfl atje 3
hoog in Amsterdam.” De werkgroep adviseert dan ook een diff erenti-
atie van de maximale restafvalhoeveelheid die gemeenten mogen pro-
duceren, op basis van het percentage hoogbouw van een gemeente. Zo
wordt er van elke gemeente een evenredige inspanning verwacht. Deze
inspanning is, op grond van het ondertekende akkoord, ook afreken-
baar: een gemeente die goed presteert maakt zodoende aanspraak op
een hogere beloning dan een gemeente die vooralsnog veel restafval
aanbiedt. De fi nanciering van een dergelijke fonds kan naar Vlaams
voorbeeld deels door gemeenten (heffi ng) en deels door producenten
(bijdrage voor recycling van hun materiaalstromen à la het Afvalfonds).
Aanvullend zouden ook producenten moeten worden afgerekend op
hun recyclingprestaties door middel van hoge en afrekenbare recy-
clingdoelstellingen voor alle afvalstromen waarvoor producenten-
verantwoordelijkheid geldt. Op die manier wordt elke partij aan haar
afspraken gehouden en kan de materiaalketen optimaal renderen. Hier-
Doelstelling
49,8
%
47,8
%
46,5
%
31,7
%
0,0
49,8
65,0
%
1993 1999 2005 2010 2012 2015
Op weg naar 65% recycling
GFT-afval
Oud papier en karton
Verpakkingsglas
Kunststofverpakkingen
AEEA
Textiel
Gescheiden grof afval
Overig gescheiden
Brongescheiden huishoudelijk afval (bron: CBS). Data van 2012 is geëxtrapoleerd van gegevens 2010. De praktijk leert dat tussen 2010 en 2012 de gescheiden kunststof-verpakkingen inzameling substantieel is toegenomen.
10 GRAM | juni 2012
alle afvalenergiebedrijven recent de Europese R1-status
hebben verworven. Die verzekert dat de verbranding
van afval gepaard gaat met energieterugwinning (elek-
triciteit en warmte). Daardoor mogen de Nederlandse
afvalovens bijvoorbeeld ‘schoon’ huishoudelijk afval
uit Napels, Engeland of Polen invoeren en in Nederland
verbranden. Dat is overigens geen eeuwigdurende
markt, want Europa verordonneert dat deze landen op
termijn zelf voldoende verwerkings- en verbrandings-
installaties opzetten. Het werkt wel om de huidige
overcapaciteit tijdelijk weg te werken.
Meer intergemeentelijke samenwerkingEen andere belangrijke voorwaarde voor het welslagen
van verbetering van de hergebruikscore is de inzet van
gemeenten en de regie van de overheid. De werkgroep,
die onder meer heeft gekeken naar best practices in
Vlaanderen en Duitsland, breekt een lans voor meer
intergemeentelijke samenwerking. De Baedts: “Het is
bijvoorbeeld van belang dat in een regio of samen-
werkingsverband inzamelmiddelen effi ciënt worden
ingezet. Dat vergemakkelijkt de inzameling, drukt de
kosten en vergroot de kansen op betere communicatie
met de burgers.”
Een concreet advies van de werkgroep huishoudelijk
afval op dit vlak ligt direct in de invloedsfeer van de
staatssecretaris zelf. “Zorg op landelijk gebied voor
heldere regelgeving waardoor de ruim vierhonderd ge-
meenten weten waar ze aan toe zijn”, zegt De Baedts.
“Het gaat er niet om dat er gedetailleerde regeltjes en
dwingende voorschriften in staan, juist niet. Er moet
een helder kader zijn met ruimte voor lokale of regi-
onale invulling. Net als in Vlaanderen zouden de spel-
regels voor producentenverantwoordelijkheid klip en
klaar moeten zijn, met de Minister die knopen doorhakt
als producenten en gemeenten te lang over onderhan-
delingen doen”, aldus De Baedts. “Dat zou getouwtrek
zoals rond consumentenelektronica in het verleden, en
verpakkingen nu, inperken.” Ook de handhaving op il-
legale exporten van goed in Nederland herbruikbaar
afval naar bijvoorbeeld China of Ghana is een taak die
direct onder de competentie van de landelijke inspectie
valt.
Naast voortvarend beleid, enthousiaste medewerking
van gemeenten en verantwoordelijkheid van producen-
ten gaat het er ten slotte om de burgers nauwer bij de
dagelijkse gang van afval te betrekken. “Communica-
tie, bijvoorbeeld via nieuwe sociale media als twitter,
is daarbij van groot belang”, gelooft De Baedts. Succes-
verhalen noemen en burgers, zeker in deze tijden van
crisis, via de portemonnee te prikkelen zijn belangrijke
elementen. “Er zijn zeker kansen”, zegt De Baedts. “Af-
valscheiding heeft een hoog ‘feel good’ gehalte bij de
burger. Het geeft een goed gevoel om met recyclen van
afval bij te dragen aan een duurzame toekomst.” ■
voor is het ook van belang op internationaal niveau de recyclingmarkt
op gang te brengen door enerzijds gescheiden inzameling en recycling
te bevorderen en anderzijds producenten te stimuleren meer secun-
daire materialen te gebruiken.
Meer producentenverantwoordelijkheid Zijn nieuwe vormen van afvalinzameling, het beprijzen en belonen van
afvalscheiding en een restafvaldoelstelling voor gemeenten toereikend
voor Atsma’s ambities? “Nee”, antwoordt De Baedts, “er moet wel wor-
den voldaan aan enkele evidente randvoorwaarden. Het belangrijkste
is dat de producentenverantwoordelijkheid voor de meeste producten
ook daadwerkelijk wordt geëff ectueerd en dat de daarbij behorende
gelden in een fonds komen waarmee inzameling en hergebruik naar
behoren kan worden betaald tot een ketendefi cit is opgelost.”
Zo moeten bijvoorbeeld in het nieuwe akkoord over verpakkingen vol-
doende gelden beschikbaar komen waarmee gemeenten de optimale in-
zamelstructuur voor hun gebied kunnen betalen. “En er is in het verleden
veel te lang gepraat – en zelfs geprocedeerd – over de inzameling van
afgedankte populaire consumentenelektronica, zoals mobiele telefoons.
Nu loopt het goed, maar we komen wel vanuit een onnodige achter-
standspositie. Voor de toekomst moeten we zorgen dat we op de recente
successen voortbouwen, dat wil zeggen zorgen voor overeenstemming
over kostendekkende vergoeding van gemeentelijke inzamel- en recy-
clingactiviteiten door de producenten van consumentenelektronica.”
Ook een op het eerste gezicht niet bijster grote afvalstroom als matras-
sen vraagt dringend om aanpak. “De verwerking ervan kost maar liefst
400 euro per ton. Tot nog toe betalen gemeenten dit bedrag. Onder-
zocht moet worden of de recycling van afvalstromen zoals matrassen,
maar ook textiel in de toekomst ook door producenten kan worden
georganiseerd. Daarmee kan dan een gedegen infrastructuur worden
opgezet en de frictiekosten uit de beginperiode worden overbrugd om
de markt op gang te brengen.” Gaat het daarna lopen en vinden de se-
cundaire grondstoff en aftrek, dan kan de verwijderingsbijdrage dalen,
zoals is gebeurd met auto’s en witgoed, aldus De Baedts. “Daar is wer-
kelijk een soort van grondstoff enrotonde ontstaan en heeft de markt
zich ontwikkeld tot een sustainable playing fi eld. Met het hergebruik
van mobiele telefoons moet dit toch ook kunnen, gezien het schaarser
worden van strategische metalen zoals de zeldzame aarden die veel in
mobiele telefoons worden gebruikt. Het moment komt dichterbij dat
ook een kapotte mobiele telefoon nog waarde heeft en in aanmerking
komt voor een retourpremie.”
Logisch gevolgEen concrete consequentie van meer hergebruik is wel dat de capaciteit
van de afval energie centrales (voorheen avi’s) daalt. Tien procent (of
1 miljoen ton) meer hergebruik betekent 1 miljoen ton meer overcapa-
citeit van de afvalovens, zo simpel is het. Daar zullen ze niet blij mee
zijn. Erik de Baedts reageert realistisch. “Het is een gegeven dat in de
werkgroep werd geaccepteerd, ook door Vereniging Afvalbedrijven (VA)
waar veel afvalverbrandingsbedrijven bij zijn aangesloten. Sommigen
wilden ook de transitie voor de verbrandingsinstallaties meenemen in
het advies, anderen niet. Meer recyclen betekent nu eenmaal onmid-
dellijk minder afvalverbranding en daar is het overheidsbeleid op ge-
richt. De VA was overigens goed vertegenwoordigd in de werkgroep.”
De Baedts denkt de eventuele negatieve eff ecten kunnen meevallen dat
GRAM | juni 2012 11
ASBEST BLIJFT STILLE SLUIPMOORDENAAR
Bij ‘mannen in witte pakken’ zullen velen direct
denken aan het dodelijke asbest. Tot in de jaren
tachtig werd dit materiaal veelvuldig gebruikt in
de bouw. Vandaag de dag staat asbest te boek
als sluipmoordenaar. Wie er mee werkt – bijvoor-
beeld in milieustraten – moet goed op z’n tellen
passen. Meer deskundigheid bij de acceptatie
van asbesthoudend afval is dan ook cruciaal.
Lange tijd was asbest erg populair. Tot in de jaren
tachtig werd dit materiaal graag gebruikt in de bouw.
Die populariteit dankte het goedje aan het feit dat het
sterk, onbrandbaar en goedkoop is. Tot zover niets dan
goeds. Tot er in de jaren vijftig duidelijk werd dat as-
best dodelijk kan zijn als de vezels vrijkomen en de
mens deze inademt. Het gemene is bovendien dat de
eff ecten, zoals long(vlies)kanker, buikvlieskanker en
kanker van het strottenhoofd, zich vaak pas na tiental-
len jaren in het lichaam te hebben gezeten, openbaren
en niet te genezen zijn. Volgens schattingen van de
Gezondheidsraad overlijden in Nederland jaarlijks der-
tienhonderd mensen aan asbest- gerelateerde ziekten.
Gevaarlijk afvalAsbest geldt tegenwoordig als gevaarlijk afval. Vanaf 1
juli 1993 is de toepassing, hergebruik of verkoop van
asbest(producten) verboden. Particulieren kunnen as-
best in de regel, na een sloopmelding bij de gemeente,
dubbel verpakt en in beperkte hoeveelheden bij de
gemeentelijke milieustraat afgeven. Het asbest wordt
vervolgens afgevoerd naar afvalstortplaatsen. Een an-
dere oplossing is er nog niet. Bekend is wel dat ‘As-
best Denaturering Zwolle B.V.’ (onderdeel van ‘Recyclingbedrijf Twee
R’) plannen heeft om asbest te verwerken via verhitting. Daarna is het
geschikt als onschadelijke vulstof. Gevraagd naar de actuele stand van
zaken vertelt directeur Anton Reef dat de vergunningsaanvraag klaar is
en dat nu hard wordt gewerkt aan de fi nanciering van het project. De
investering wordt geraamd op circa 28 miljoen euro. Als alles volgens
plan verloopt, zou de installatie in de loop van 2014 in gebruik kunnen
worden genomen.
BewustwordingAsbestdeskundige drs. Otto Hegeman (hij was lange tijd verbonden aan
het Landelijk Overleg Milieuhandhaving) is blij dat gemeenten de afgelo-
pen jaren steeds meer aandacht zijn gaan besteden aan de verwijdering
van asbest door particulieren en de acceptatie daarvan op milieustraten.
Hegeman was initiatiefnemer van de in 2010 tot stand gekomen oplei-
ding ‘Deskundig Asbest Acceptant’ (DAA). Deze eendaagse opleiding is
vooral bestemd voor personeel dat op de milieustraten betrokken is bij
het accepteren van asbesthoudend afval. Hegeman: “Het accent van die
opleiding ligt op bewustwording, het bijbrengen van vaardigheden om
asbest(houdend) materiaal snel te herkennen en in het omgaan met risi-
co’s, zodat asbest veilig kan worden geaccepteerd. Voor het personeel dat
bij milieustraten werkt is dit van het grootste belang, om te voorkomen
dat ze het risico lopen met asbestvezels besmet te raken.” De opleiding
DAA wordt afgesloten met een examen, dat wordt afgenomen door een
onafhankelijke exameninstelling. De opleiding zelf wordt door tal van
instellingen aangeboden, waardoor belangstellenden wellicht door de bo-
men het bos niet meer zien. Hegeman wil hier geen specifi eke uitspraken
over doen. Wel zegt hij: “Als het gaat om de keuze voor een opleider,
adviseer ik gemeenten altijd meerdere off ertes aan te vragen en ook een
indringend gesprek met de opleider aan te gaan. Docenten moeten in
staat zijn de materie over te brengen en de garantie te geven dat deel-
nemers goed in staat zijn om het DAA-examen met succes af te leggen.”
“Op milieustraten moet minimaal een medewerker zijn met DAA-diploma”
door Laurent Chevalier
adv Spa Groep
1/2
1/2 adv
SPA Groep telefoon 0172-200000
CURSUS: Deskundig Asbest Acceptant (DAA) 5 september 2012 Bodegraven 31 oktober 2012 Bodegraven 19 december 2012 Bodegraven 30 januari 2013 Bodegraven 6 maart 2013 Bodegraven
Meer informatie op www.spa-bv.nl
Doe mee en nomineer de uitblinker van 2012
Verkiezing van De Uitblinker 2012
Nomineer uw meest uitblinkende collega
Prijsuitreiking
Kees Aalders
Uitblinker van het jaar
Wie volgt hem op?
www.uitblinker2012.nl
GRAM | juni 2012 13
VoorlichtingHet pleidooi van Hegeman voor meer voorlichting wordt onder-schreven door veel deskundigen in asbestland. Nu haalt asbest im-mers vaak nog alleen de publiciteit als er ergens weer een grote asbestvondst wordt gedaan, zoals onlangs op de stortplaats Derde Merwedehaven in Dordrecht. Daar bleek aanzienlijk meer asbest te zijn gestort dan werd aangenomen. Het zou gaan om vele tiendui-zenden tonnen. De provincie Zuid-Holland onderzoekt deze kwestie nu diepgaand. De Inspectie van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgele-genheid heeft onlangs aangekondigd dat de komende jaren ste-vig wordt ingezet op de aanpak van misstanden in de Nederlandse asbestsector. Daarvoor worden gespecialiseerde inspecteurs inge-zet om te controleren of de regels voor asbestverwijdering worden nageleefd. De Inspectie heeft een brochure, getiteld ‘Aanpak van Asbest 2012-2015’ gepubliceerd. De brochure is bestemd voor as-bestverwijderaars, instellingen die hen controleren en werkgevers- en werknemersorganisaties.
verder dat er bij gemeenten en de politiek meer en meer aandacht komt
voor asbest. Dat is absoluut winst, want we komen op dit gebied van
ver. Lange tijd leefde nog het idee dat het allemaal niet zo erg is en
het wel meevalt. Ik vind wel dat er vanuit de overheid meer regie zou
moeten zijn op de initiatieven rond het veilig werken met asbest, zodat
er wordt geleerd van elkaar in plaats van steeds opnieuw het wiel uit te
vinden. Dat kost veel energie en geld.”
Meer eenduidigheidHegeman wil het overigens niet alleen laten bij meer en verplicht DAA-
geschoolden op milieustraten. Hij vindt dat het niet alleen moet gaan
om bewustwording, maar vooral ook om het meer grip krijgen op de
hele asbestverwijderingsketen. ”Eigenaren moeten nu bij (ver)bouw- en
sloopwerk een melding doen bij de gemeente. Voor dat werk gelden
bepaalde regels over hoe burgers met asbest om moeten gaan. Het
zou goed zijn als de gemeenten de burgers toestaan asbest gratis af te
voeren naar de milieustraten, mits ze een ‘groene kaart’ bij zich heb-
ben, waaruit blijkt dat de partij bij de gemeente is gemeld. Bij veel
gemeenten werkt dit prima, waardoor het aantal gevallen van zwerf-
asbest sterk is verminderd.”
Verkeerde beenHegeman zou het verder erg toejuichen als gemeenten meer aandacht
besteden aan goede en eenduidige voorlichting aan hun inwoners over
de risico’s van asbest in en rond het huis. “Ik denk namelijk dat het pu-
bliek zich nog altijd niet goed bewust is van het grote risico van het on-
verantwoord omgaan met asbest en asbesthoudend materiaal. Er moet
ook meer eenduidigheid komen in de regels rond het afvoeren van as-
best door inwoners. Ze worden nu nog vaak op het verkeerde been gezet
over het omgaan met en aanbieden van asbest. NVRD-leden kunnen als
professionals een belangrijke bijdrage leveren aan een laagdrempelige
en eenduidige aanpak. Dat is winst voor milieu en gezondheid!” ■
Wettelijke verplichtingMet ingang van 1 januari 2012 is er een nieuwe norm
(SC-580 DAA) voor het opleiden van Deskundig Asbest
Acceptant. Volgens de norm is ook het gewenst dat op
iedere locatie waar asbesthoudend afval kan worden
aangeboden, minimaal een medewerker aanwezig is
met een DAA-diploma. Het klinkt mooi, maar het pro-
bleem zit ‘m in het woordje ‘gewenst’. Hegeman: “Ken-
nis op DAA-niveau is om te beginnen wel het minimum.
Nog veel beter is echter de driedaagse opleiding ‘Des-
kundig Toezichthouder (SC 570 ADK)’. Diverse NVRD-
leden hebben al personeel in dienst met een dergelijke
opleiding. Het grootste probleem is echter dat er géén
wettelijke verplichting is voor gemeenten om op de mi-
lieustraat personeel met een DAA-diploma in dienst te
hebben. De overheid durft dit niet dwingend voor te
schrijven en stelt dat het de verantwoordelijkheid is
van de organisaties zelf. Weer een typisch voorbeeld
van de Nederlandse polderpolitiek. Ik roep alle direct
betrokkenen daarom dringend op om die verantwoor-
delijkheid snel zelf te nemen. Dan krijg je duidelijkheid
en weet iedereen waar ie aan toe is.
“…De overheid durft
diplomering niet dwingend
voor te schrijven en stelt dat
het de verantwoordelijkheid
is van de organisaties zelf...’
NVRDVolgens Hegeman zou het, vanuit het oogpunt van vei-
ligheid, zeker goed zijn als de NVRD met de leden af-
spreekt dat in 2013 op alle milieustraten minimaal één
medewerker in het bezit is van het DAA-diploma. De
BRBS (branchevereniging bouw- en sloopafval) heeft dat
al met haar leden afgesproken. “Ik moet hierbij overi-
gens wel nadrukkelijk aantekenen dat het op vrijwillige
basis zeker al de goede kant op gaat. Op dit moment
zijn namelijk al 121 personen in het bezit van het DAA-
diploma. Maar het moeten er meer worden om de ri-
sico’s verder te verminderen. Veel milieustraten hebben
de zaken trouwens goed op orde. Er is helaas ook nog
een fl ink aantal dat het minder goed doet. Positief is
14 GRAM | juni 2012
Toenmalig milieuminister Jacqueline Cramer – fan van
Cradle to Cradle – had het goed begrepen. Zij bombar-
deerde grof huishoudelijk afval tot een van de ‘priori-
taire stromen’, met als doel de milieudruk hiervan bin-
nen vijf jaar met twintig procent terug te brengen. De
ambitie staat in het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP), dat
begin 2009 uitkwam. De Materiaalketenprojecten die op
initiatief van Cramer werden uitgevoerd, leverden een
eyeopener op bij de recycle-proeven met matrassen. De
verschillende materialen hierin zijn geld waard. Dit bleek
uit de recente initiatieven om matrassen te gaan recy-
clen. Neem de fi rma RetourMatras. Sinds begin 2012 be-
gint de verwerking van oude matrassen goed op gang te
komen. “We zijn nog aan het fi netunen, maar als het aan
ons ligt gaan we hier straks grootschalig matrassen ver-
werken, zo’n 800 stuks per dag”, vertelt directeur Nanne
Fioole tijdens een rondleiding door zijn fabriek in Lely-
stad. Matrassen in verschillende soorten en maten wor-
den in luchtdichte compartimenten met grote roterende
messen ontleed in vier stromen: textiel, latex, PU schuim
en metaal. De balen latex en PU schuim vinden hun weg
naar onder meer judomatten en ondertapijt. Het metaal
van de veringen is nog vervuild met het kapok dat er
omheen zit. “Dat brengt nog geen geld op”, zegt Fioole.
“Binnenkort plaatsen we er een installatie bij om deze
twee stromen beter te scheiden.” Zo’n honderd bedden-
speciaalzaken en twintig gemeenten heeft RetourMatras
weten te interesseren. “Helaas hebben we nog te weinig
matrassen”, klinkt het ietwat somber. “De concurrentie is
zwaar. Jaarlijks worden er anderhalf miljoen matrassen
als grofvuil aangeboden, maar het merendeel wordt nu
nog geshredderd en verbrand.”
KRITIEK OP AMBITIENIVEAU RIJKSOVERHEID
Nog veel te winnen uit grofvuilGrof huishoudelijk afval staat bovenaan de agenda. Met de recycling van matrassen en tapijt is
een begin gemaakt. De komst van een aangepaste minimumstandaard moet de bronscheiding
van grof huishoudelijk afval een impuls geven. Niet iedereen is enthousiast. De overheid slaat
de plank volledig mis, luidt de kritiek.
door Pieter van den Brand
foto
: Ret
our
Matr
as
GRAM | juni 2012 15
MinimumstandaardDe constatering kan gelden voor grofvuil in het alge-
meen. Volgens de minimumstandaard in het LAP moet
de restfractie van grofvuil, namelijk dat deel dat niet bij
de bron al naar soort gescheiden wordt, worden gesor-
teerd. Als al het grofvuil volgens het LAP verwerkt zou
worden, schrijft de VROM-Inspectie maart vorig jaar
in een rapport, zou circa tweederde van de restfractie
geschikt zijn voor hergebruik. Maar in plaats daarvan
belandt tachtig procent van de restfractie in de verbran-
dingsoven. Een van de redenen: gemeenten zijn op ba-
sis van langlopende contracten verplicht een deel van
hun grofvuil voor verbranding aan te bieden. Al zijn
er gemeenten die proberen hun contracten aan te pas-
sen. Desondanks concludeert de VROM-Inspectie dat
gemeenten en inzamelaars niet erg actief zijn met het
in de praktijk brengen van de minimumstandaard. Het
gemis aan sterke sturing door het rijk is daar debet aan.
Groen lichtDemissionair staatssecretaris Atsma van milieu wil de
inzet om het grofvuil weg te houden bij afvalovens
fl ink verbeteren. Tijdens de begin dit jaar afgesloten
Green Deal voor het recyclen van tapijt kondigde de
bewindsman aan hergebruik te willen stimuleren met
een aanpassing van de minimumstandaard. De wijzi-
gingsprocedure wordt gestart, zodra er groen licht is
uit Brussel. Voor de gemeentewerven gaan scherpe ei-
sen gelden, wanneer ze vanaf 2013 onder de algemene
regels komen te vallen van het Activiteitenbesluit. Ge-
meenten moeten voorzieningen treff en om het grofvuil
in welgeteld achttien stromen te scheiden, van asbest
en gips tot matrassen en textiel. Gemeenten die dat
goed doen, hoeven de reststroom niet meer voor na-
scheiding af te voeren. Gemeenten die dat niet kunnen
of willen, blijven verplicht om de reststroom af te voe-
ren naar een nascheider. Deze moet zich op zijn beurt
op dezelfde genoemde stromen richten en mag zich
niet beperken tot enkele lucratieve fracties, om de rest
als scheidingsresidu alsnog naar de verbranding afvoe-
ren. “Onder de huidige minimumstandaard, die neer-
komt op verplicht afvoeren naar een nascheider, heb-
ben we niet de garantie dat die zich echt richt op alle
stromen die in beginsel voor recycling geschikt zijn”,
verklaart adviseur Marco Kraakman bij Agentschap NL.
“We proberen zo de minimumstandaard meer handen
en voeten geven, om daadwerkelijk meer recycling te
realiseren. We zetten zowel in op meer bronscheiding
als op het verder specifi ceren wat nascheiding in moet
houden.” De kans dat tapijt wordt meegenomen in de
komende LAP-wijziging is overigens klein. In een over-
leg tussen I&M en marktpartijen is gebleken dat er nog
onvoldoende verwerkingsmogelijkheden en verwer-
kingscapaciteit zijn. Om diezelfde reden staat tapijt op
dit moment nog niet op het lijstje van de milieustraat-
stromen.
KritiekToch is er kritiek. Kritiek op de mogelijkheid voor mi-
lieustraten om, als ze het voorzieningenniveau van
achttien sorteerbakken hebben getroff en, de restfractie
af te mogen voeren naar een afvaloven. “Het is toe te
juichen dat de overheid bronscheiding wil opvoeren”,
zegt directeur Hannet de Vries-in ’t Veld van VAR, “maar
we weten dat de reststroom die nu naar de afvalver-
branding gaat nog een groot deel aan recyclebaar ma-
teriaal bevat, meer dan zestig procent.” Dat is precies
ook de kennis die milieubedrijf Shanks heeft. “We heb-
ben extra geïnvesteerd in onze scheidingsinstallaties
met een aanzienlijk rendement. Er valt nog heel veel te-
rug te winnen uit de restfractie van grof huishoudelijk
afval”, zegt EHS Country Manager Jan Thewissen. “Ge-
suggereerd wordt dat een volgens de nieuwe eisen uit-
geruste milieustraat min of meer vergelijkbaar is met
een mechanische sorteerinstallatie. De overheid slaat
de plank volledig mis.” In een reactie merkt Kraakman
van AgentschapNL op dat ervaringen met restafval, zo-
als dat nu naar de afvaloven gaat, niet representatief
‘Verdwijntruc’ voor grofvuil?In 2010 bracht het Amsterdamse stadsdeel Noord de inzamel-frequentie van grof huishoudelijk afval terug van wekelijks naar eenmaal per maand. Hoofd inzameling Onno Hoogerhuis windt er geen doekjes om “Dat was puur een bezuinigingsmaatregel.” Net als andere gemeenten moet ook de hoofdstad op de kosten letten. Ook het gemeenteonderdeel dat de afvalinzameling in Noord ver-zorgt, kreeg een taakstelling, en wel om tussen 2010 en 2014 twee miljoen euro te bezuinigen op een begroting van veertien miljoen. Stadsdeel Noord, legt Hoogerhuis uit, hanteerde vroeger een bel-systeem, zoals meer gemeenten in ons land dat kennen. Het grofvuil werd na een melding thuis opgehaald. “De raad besloot vervolgens over te gaan op een vaste wekelijkse inzameling. Voor ons beteken-de dit dat we meer ophaalwagens moesten inhuren en extra verwer-kingskosten hadden. We hadden uitgerekend dat het terugbrengen van de inzamelfrequentie naar eenmaal per maand ons een bespa-ring van een half miljoen euro op zou leveren.” De ingreep had tot gevolg dat de opgehaalde hoeveelheid grofvuil met veertig procent terugging. Hoogerhuis: “We vermoeden dat we vooral illegaal afval vanuit de omliggende gemeenten hebben teruggedrongen. Toen we het grofvuil hier wekelijks ophaalden, kwamen daar kleine aan-nemers en afvaltoeristen op af. Eigenlijk haalden we voor een groot deel andermans vuil op. We zitten nu weer op het tonnage dat we vroeger met het belsysteem hadden. Door de overgang van bellen naar wekelijks ophalen was er namelijk een toename van het grof-vuil met 45 procent. Die hoeveelheid is dus weer verdwenen na het invoeren van het maandelijks ophalen.” Het scheidingspercentage van grofvuil verhogen blijft de komende jaren een belangrijk doel voor de afdeling Inzameling in Noord. Sinds januari dit jaar rekent afnemer AEB afvalstromen met een hoge vervuilingsgraad (afval dat zonder sorteren in de restcontainer is beland) namelijk tegen het hoogste tarief af.
16 GRAM | juni 2012
zijn voor het restafval van een gemeente die straks al
die voorgeschreven stromen goed gescheiden houdt.
“Daarnaast is het relatief eenvoudig om de regeling
aan te passen, wanneer in de praktijk zou blijken dat
er nog andere stromen gescheiden gehouden zouden
moeten worden.”
GemeentewervenOok de Tweede Kamer weert zich. Een meerderheid
steunt vermoedelijk de motie van PvdA-parlementariër
Sjoera Dikkers om gemeentewerven, waar weinig sor-
tering plaatsvindt, te verplichten al het restafval voor
nascheiding aan te bieden. “Als burgers op de drukke
zaterdag niet goed begeleid worden, kieperen ze veel
afval in de restbak. Daar zit nog veel recyclebaar mate-
riaal in”, licht Dikkers toe. “Daar ben ik dus voor”, zegt
VAR-directeur De Vries. Staatssecretaris Atsma van mi-
lieu wijst de echter motie af. Hij acht het onwaarschijn-
lijk dat gemeenten waardevolle grondstoff en in de rest-
bak en daarmee in de afvaloven gaan deponeren. “Ze
zouden namelijk wel gek zijn”, aldus de bewindsman
tijdens een Kameroverleg medio april.
Thewissen van Shanks heeft er wel een verklaring voor
waarom milieustraten hun restafval naar de verbran-
der afvoeren. Het is gewoonweg goedkoper. “Grosso
modo is recyclen op dit moment zo’n twintig euro per
ton duurder dan verbranden.” Tarieven, leert navraag
in de markt, lopen op dit moment uiteen van 45 tot
65 euro voor het verbranden van een ton afval, waar
het prijskaartje voor recycling 70 tot 90 euro bedraagt.
Thewissen: “Wij zien dat gemeenten vanuit kostenover-
wegingen kiezen voor minder recyclen en meer ver-
branden.” Ook Fioole van RetourMatras heeft last van
de druk op de markt vanuit de afvalovens. “Dat zijn
onze grote concurrenten. De belangen van gemeenten
die eigenaar van een afvalverbrander zijn zijn groot.”
Kraakman is niet onder de indruk: “Het argument dat
het goedkoop is residu naar de afvalverbrander af te
voeren, geldt niet alleen voor gemeenten, maar ook
voor sorteerinstallaties. Juist daarom is het stimuleren
van bronscheiding een stap vooruit.”
SpanningsveldHVC, dat zowel afvalverbranders als recyclinginstalla-
ties bezit, telt 52 gemeenten als aandeelhouder. Voor
een dertigtal doet HVC de inzameling en kan het dus
beschikken over de afvalstromen die van de milieu-
straten komen. Woordvoerder Annemiek Meijer beves-
tigt het spanningsveld tussen verbranden en recyclen,
“maar het belang van goede grondstoff en weegt voor
ons heel zwaar mee. We gaan hier zorgvuldig mee om.”
Meijer zegt dat HVC zich prima kan vinden in de nieuwe
eisen. “Bij een goed functionerend afvalbrengstation
blijven maar heel weinig reststromen over, hooguit tien
procent, waar je eigenlijk niet zoveel meer mee kunt be-
halve deze als brandstof gebruiken. De term ‘naschei-
ding’ klopt in feite niet meer. Het merendeel is vooraf
gescheiden in schone grondstoff en, direct geschikt voor
hergebruik. Als dat nodig mocht zijn, zullen we onze
leden steunen bij het upgraden van hun milieustraat.”
In feite is de huidige minimumstandaard strenger dan
wat er nu aankomt, vindt Thewissen van Shanks. “Nu
moet de restfractie nog gesorteerd worden. Straks mag
wat er bij een milieustraat waar achttien sorteerbak-
ken staan, overblijft linea recta naar de afvalverbran-
der. Terwijl daar nog veel samengestelde afvalstromen
bij zitten, denk aan voorwerpen die bestaan uit metaal
met kunststof of uit glas en hout. Prima herbruikbaar
materiaal. Iedereen heeft de mond vol van de grond-
stoff enrotonde. Als puntje bij paaltje komt, wordt het
beleid echter naar beneden bijgesteld en doen we ei-
genlijk een stap terug.” ■
Grofvuil: nascheidingsstatistieken ontbrekenNederlandse gezinnen produceren jaarlijks circa 2.400 kilo-ton aan grofvuil. Daarvan wordt 1.700 kton (circa 70 procent) gescheiden ingezameld. Zo’n 700 kton (circa 30 procent) be-helst de restfractie (gemiddeld 42 kilogram per inwoner). Deze fractie bestaat voor de helft uit huisraad, waarin meubilair het grootste bestanddeel is. In het andere deel van de restfrac-tie komen bouwafval en hout het meest voor. Statistieken op het gebied van het nascheiden van grof restafval zijn er niet. Probleem is namelijk dat de resultaten daarvan veel te veel variëren met onder meer de organisatie van de milieustraat en de mate waarin in de gemeente bronscheiding plaatsvindt. Wel bekend is hoeveel er per gemeente aan componenten gescheiden wordt ingezameld en hoeveel er eindigt als grof restafval. Informatie hierover is te vinden op de Afvalmonitor van Agentschap NL (zie http://afvalmonitor.databank.nl).
foto
: H
VC
GRAM | juni 2012 17
Dag van de Duurzaamheid
Actie-organisatie voor duurzaamheid en
innovatie Urgenda wil Nederland ver-
sneld verduurzamen. Op woensdag 10
oktober organiseert Urgenda voor de
vierde achtereenvolgende keer een lan-
delijke ‘Dag van de Duurzaamheid’. Tij-
dens deze manifestatie worden in heel
Nederland duizenden duurzame activi-
teiten georganiseerd. Bedrijven, organi-
saties, onderwijsinstellingen, overheden
en ook particulieren kunnen dan laten
zien wat zij allemaal doen op het gebied
van duurzaamheid. De dag geneert veel
media aandacht (kranten, tv en social
media). Dit jaar wil Urgenda vooral de
duurzame trends bij bedrijven onder de
aandacht brengen van het publiek.
Alle informatie over deelname aan de
Dag van de Duurzaamheid staat op
www.dagvandeduurzaamheid.nl
Vlaanderen wil meer gescheiden
inzameling bedrijfsafval
De Openbare Vlaamse Afvalstoff enmaat-
schappij (OVAM) streeft naar meer ge-
scheiden inzameling van bedrijfsafval.
In overleg met alle betrokkenen heeft
de OVAM daarom een ontwerpcode ‘van
goede praktijk’ voor de organisatie van
bron- en/of nasortering van bedrijfsaf-
valstoff en opgesteld. De code stelt 17
verplicht in te zamelen fracties centraal.
Daarnaast gaat de code over de inzame-
ling en nasortering van bedrijfsafvalstof-
fen. Tot eind 2012 geldt een overgangs-
periode om de resultaten te kunnen
monitoren. Na deze monitoringsperiode
zal de code begin 2013 zo nodig worden
aangepast en worden omgezet in een mi-
nisterieel besluit.
Inzameling e-waste
Gemeentelijke milieustraten geven ge-
middeld 5,1 kilo per inwoner aan afge-
dankte elektrische apparaten (e-waste) af
aan Wecycle. Er zijn wel grote verschillen
tussen de gemeenten. De afgifte loopt
sterk uiteen van 1,0 tot 17,3 kilo e-waste
per inwoner. Dit blijkt uit de door We-
cycle gepubliceerde benchmark. Schier-
monnikoog is met 17,3 kilo per inwoner
koploper, gevolgd door Vlieland met
16 kilo en Geldermalsen met 13,5 kilo.
De provincie Zeeland levert in totaal de
meeste kilo’s per inwoner in: gemiddeld
8,2 kilo. Dat er nog veel winst is te be-
halen, blijkt uit onderzoek van de United
Nations University. Daaruit blijkt dat er
jaarlijks 23,7 kilo e-waste per persoon
vrijkomt. Ook verdwijnt er jaarlijks on-
geveer 35 miljoen kilo aan vooral kleine
elektrische apparaten in de vuilnisbak.
Meer groen scheelt 300 miljoen
euro ziektekosten
Uit onderzoek in opdracht van het minis-
terie van Economische Zaken blijkt dat
tien procent meer groen in de woonom-
geving een besparing op kosten van zorg
en ziekteverzuim kan opleveren van 400
miljoen euro. Het onderzoek is door KPMG
uitgevoerd in de Amsterdamse wijk Bos
en Lommer. Daar bleek dat 10 procent
meer groen goed is voor 130 depressie-
patiënten minder. Dat komt voor die wijk
uit op een besparing op de kosten van
zorg en ziekteverzuim van 800.000 euro.
De kosten voor het aanleggen van extra
parkjes en plantsoenen in Bos en Lommer
zou naar verwachting uitkomen op ruim
13 miljoen euro en jaarlijks een miljoen
euro voor onderhoud. Vertaald naar al het
stedelijk gebied Nederland zou de bespa-
ring op kunnen lopen naar ruim 300 mil-
joen euro. Volgens de onderzoekers zijn
de kosten van aanleg en onderhoud van
het groen terugverdiend in een periode
van vijf tot twaalf jaar.
Asbestonderzoek
Derde Merwedehaven
Nadat eerder dit jaar bekend werd dat
op de stortplaats Derde Merwedehaven
aanzienlijk meer onverpakt asbest en
over een langere periode is gestort dan
tot voor kort aangenomen, heeft de pro-
vincie Zuid-Holland een feitenonderzoek
aangekondigd naar de stortingen op
deze stortplaats. Het zou gaan om en-
kele tienduizenden tonnen. De provincie
betrekt TNO bij dit onderzoek. De Der-
de Merwedehaven geldt als de grootste
stortplaats voor asbesthoudend materi-
aal in Nederland. Het is de bedoeling dat
deze stortplaats eind 2012 vervroegd
wordt gesloten om te worden heringe-
richt als parkachtig recreatiegebied. De
provincie trekt 30 miljoen euro uit voor
de herinrichting. Het nieuwe recreatiege-
bied van circa 65 hectare groot is naar
verwachting in 2022 klaar.
Lantaarnpalen van plastic
In de Brabantse gemeente Schijndel staan
sinds kort lantaarnpalen die geheel zijn
gemaakt uit hergebruikt plastic. Zelfs de
lampen die worden gebruikt dragen het
stempel duurzaam. De lantaarnpalen zijn
namelijk voorzien van LED-verlichting,
waardoor ook wordt bespaard op ener-
gieverbruik. In de komende jaren gaat de
gemeente steeds meer plastic lantaarn-
palen plaatsen.
AFVAL & MILIEUGEMENGDE BERICHTEN
18 GRAM | juni 2012
NVRD Jaarcongres ‘SchoonGewoon’
De gastheren Hans Groenhuis, Rova,
en Albert Van Winden, Twente Milieu
Congresgasten op weg naar de avondlocatie
foto’s: Frank Brouwer, Rova
Govert Veldhuijzen (rechts)
draagt het stokje over
aan de nieuwe voorzitter
van de NVRD: Han Noten,
burgemeester in Dalfsen.
GRAM | juni 2012 19
24-25 mei in Dalfsen
Demissionair staatssecretaris
Atsma ontvangt het advies van
de Werkgroep Huishoudelijk
Afval uit handen van NVRD-
directeur Erik de Baedts.
Architect Thomas Rau is groot voorstander van
de circulaire economie waarbij de consument een
product na gebruik weer inlevert voor recycling. De
producent is en blijft eigenaar.
Maurice de Hond verrichte een
peiling op verzoek van de NVRD.
Opmerkelijk: als statiegeld wordt
afgeschaft, stopt 44 procent van
de Nederlanders met het scheiden
van fl essen.
Jan Terlouw: “We moeten leren minder
te verspillen. Focus op duurzaamheid
en niet-materiële groei.”
20 GRAM | juni 2012
VAKWERK
Energie uit afval halen is de toekomstWat houdt je functie precies in? Ik ben verantwoor-
delijk voor het verwerken van de GFT-afvalstromen die
door de Meerlanden worden ingezameld. Geen werk-
dag is hetzelfde, maar in grote lijnen bestaat mijn werk
hieruit: ik coördineer het gft-afval dat binnenkomt, ik
controleer de vergister en het vergistingsproces. En ik
stuur de composteringsprocessen op de juiste kwali-
teit van de compost. In mijn werk stuur ik zeven men-
sen aan; dat zijn de machinisten en operators.
Sinds wanneer doe je dit werk? Ik werk hier sinds
1 april 2011. Er was al wel een medewerker voor de
compostering, maar mijn functie is erbij gekomen door
de komst van de nieuwe vergistingsinstallatie. Daar-
voor heb ik een aantal jaren voor mezelf gewerkt als
zelfstandig adviseur vergisting.
Waarom werk je voor De Meerlanden? Ik heb voor
deze functie gekozen om het unieke gft-verwerkings-
proces van De Meerlanden. Ik vond het een mooie kans
om mijn eigen kennis op dit terrein te verbreden. Het in-
tegraal composteren van digestaat (dat wat overblijft bij
productie van biogas uit organische producten, red.) en
de gaszuivering die erachter staat, zie ik als een echte
uitdaging. Het is een nieuwe techniek, die zich nog niet
bewezen heeft. Er zijn wel meer van dergelijke vergis-
tingsinstallaties in Nederland, maar dit is de eerste in-
stallatie die op een zo duurzame manier het gft-afval
verwerkt. We vergisten het gft, we zuiveren het biogas
dat eruit ontstaat en we maken er aardgas van. Het CO2
dat vrijkomt gaan we leveren aan de (kas)tuinbouw. Nor-
maal wordt digestaat uitgeperst en gaat deels naar wa-
terzuivering en deels naar compostering. Bij ons wordt
alles gecomposteerd (biologisch gedroogd). Tijdens
deze droging komt broeiwarmte vrij die we niet verloren
laten gaan, maar nuttig gebruiken door er biogas van
te maken. De warmte die nodig is voor de gaszuivering
en de vergister wekken we duurzaam op met een hout-
kachel. Het hout voor deze kachel komt van bomen,
snoeihout en van A-hout dat op de milieustraat worden
ingeleverd. Alles wordt dus hergebruikt en benut.
Waarom heb je voor deze branche gekozen? Wat
mij aanspreekt in dit werk is allereerst de combinatie
tussen techniek en biologie. Dat is ook de reden dat
ik Agrotechnologie heb gestudeerd aan de Wageningen
Universiteit. Energie halen uit afval zie ik als een nut-
tige bijdrage aan een duurzame leefomgeving. In de
toekomst zullen er nog veel meer grondstoff en uit af-
val worden gehaald.
Gert Jan Klaasse Bos is bedrijfs-
leider compostering/vergisting
bij De Meerlanden.
Sinds 2011 heeft De Meerlanden
een duurzame vergistinginstal-
latie. Verwerking van het gft in
deze installatie levert vijf pro-
ducten op: groengas, compost,
warmte (broeiwarmte van com-
postering verwarmt een nabij
gelegen kwekerij), water (met
proceswater sproeien de veeg-
wagens van De Meerlanden de
straten schoon) en CO2: bij op-
werking van biogas worden me-
thaan en CO2 gescheiden. Van
methaan wordt het groengas
gemaakt, CO2 gaat naar kweke-
rijen in de buurt als groeibevor-
deraar en vervangt fossiele CO2.
Foto
: R
ob E
ssen
ber
g
GRAM | juni 2012 21
Waar haal jij je voldoening uit? Ik haal dagelijks
voldoening uit het zo optimaal mogelijk laten functio-
neren van de installatie. Dat kan namelijk altijd beter,
er liggen nog iedere dag uitdagingen. Het gaat er om
biologie en techniek goed te laten samen werken en
dat is een lastig evenwicht. De techniek is uit te reke-
nen, te calculeren. De biologie is de grootste onzeker-
heid, we weten bijvoorbeeld nooit precies hoe de bac-
teriën reageren en wat de samenstelling van het GFT is.
Wat is er zo leuk aan werken in deze bran-
che? Wat mij zo aanspreekt is de ontwikkeling die de
branche doormaakt; het streven naar eindproducten in
plaats van afval. Ook de onderlinge samenwerking en
openheid binnen de branche vind ik heel positief. We
delen en wisselen veel kennis uit met concullega ’s. Bij-
voorbeeld een onderzoek op biogasgebied dat we sa-
men doen met Delta, HVC, Orgaworld en Attero. Deze
bedrijven hebben ook een eigen vergistingsinstallatie.
Iedere installatie is daarin uniek, omdat ook ieder be-
drijf weer zijn eigen visie heeft. Die van De Meerlanden
is helemaal gericht op duurzaamheid, door de hout-
kachel en het benutten van de warmte uit het compos-
teringsproces).
Ben je trots op je bedrijf? Ja, ik ben wel trots op
De Meerlanden. Ik vind het prachtig dat we vanuit een
afvalstroom deze mooie producten weten te maken.
Wat is het meest bijzondere of opvallende dat je
tot nu hebt meegemaakt in je werk? Het was een
heel mooi moment toen het eerste biogas het aardgas-
In het meinummer (pagina 37) stond een onjuist weergegeven staafdiagram bij het artikel ‘Trappen op het groene gaspedaal’. Hieronder vindt u de juis-te weergave. Daaruit wordt duidelijk dat de produc-tie van groengas toeneemt; in 2013 zal van biogas meer groengas gemaakt worden en minder stroom. (Bron: Elsinga Beleidsplanning en Innovatie BV)
net in ging. Ook de reacties die we van inwoners krij-
gen op wat we doen, vind ik bijzonder. Mensen zijn
verbaasd over de mogelijkheden van afval. Ze realise-
ren zich vaak niet dat het grondstoff en zijn, dat het
geen eindstation is hier.
Waar verwonder jij je over? Of waar erger jij je
aan? Ik vind het jammer dat mensen soms zo onver-
schillig met hun afval omgaan. Ook wat het gft-afval
betreft. Ze scheiden het slecht, waardoor er veel ver-
vuiling tussen zit. Van plastic of vuilniszakken tot wa-
terkokers, we komen de raarste dingen tegen. Soms
is dat onverschilligheid, soms ook onwetendheid. Daar
proberen we natuurlijk wel wat aan te doen, door men-
sen voor te lichten. Ik heb zelf niet rechtstreeks met
inwoners te maken, maar onze afdeling Communica-
tie bijvoorbeeld wel. Zij richten hier dan ook voorlich-
tingscampagnes op. Veel burgers weten bijvoorbeeld
niet dat etensresten ook gewoon in de gft-bak mogen.
Graag zelf, deze resten zijn goed voor de gasproductie.
Wat maakt iemand geschikt om te werken in deze
branche? Tja, dat vind ik een moeilijke vraag. Het al-
lerbelangrijkste is toch wel motivatie en gedrevenheid.
Wat merk je van het imago van de branche? Vol-
gens mij heeft de branche in ieder geval geen slecht
imago. Maar mensen weten er gewoon niet veel van,
hebben er niet echt een mening over. Bij velen leeft
toch het gevoel van ‘het is maar afval’. Men weet niet
dat afval veel meer is dan iets wat je weggooit, dat er
zoveel méér kan. ■
GRAM heeft een nieuwe rubriek. Vakwerk gaat over het vakmanschap en de bevlogenheid in de branche. In de afval en reiniging werken vele professionals, die hart hebben voor de ‘schone zaak’. Wat drijft hen? En waarom doen zij hun werk graag & goed? Ieder maand passeert een professional uit de branche de revue.
RECTIFICATIE
groengras
pro
cent
2011 eind 2013
stroom
0
20
40
60
80
100
Benutting biogas uit gft-afval: stroom of groengas
Tekst: Karin Giesen
22 GRAM | juni 2012
Vanuit het wijkcentrum Holtenbroek, waar hij zijn
werkplek heeft, schetst Ballintijn het aanvankelijke
probleem: “Holtenbroek is een herstructureringswijk.
De Van der Capellen Scholengemeenschap was al aan-
wezig in de wijk. Het Deltion College kwam er bij met
veel leerlingen. In de wijk heerste al het idee dat dit
tot overlast zou kunnen leiden. Denk aan parkeren en
zwerfvuil. De traditionele afvalbakken bleken inder-
daad al snel onvoldoende, dus zijn er bakken bijge-
plaatst. Maar ook daarna bleef het probleem met zwerf-
afval. We kregen er de vinger niet achter. Leerlingen die
in de pauzes naar het winkelcentrum liepen, gooiden
afval op straat. Er werd natuurlijk wel opgeruimd door
verschillende instanties, maar dan ben je uitsluitend
bezig met symptoombestrijding. De schoolbesturen
wisten direct ook geen oplossing.”
De snoeproute tussen twee scholen en een winkelcentrum in de Zwolse wijk Holtenbroek zorgde voor
veel overlast door zwerfafval. Met behulp van een nieuw gebiedstraject schoolomgeving van Gemeente
Schoon ging men voor een structurele oplossing. “Dankzij de samenwerking met vele partijen mag het
resultaat er zijn”, aldus wijkbeheerder Gerard Ballintijn.
Aanpak met Gemeente SchoonOp een beurs kwam de voorzitter van de wijkorgani-
satie Holtenbroek in contact met Agentschap NL. Het
zwerfvuilprobleem werd besproken en het bleek dat er
een oplossing mogelijk was vanuit Gemeente Schoon.
Gemeente Schoon heeft namelijk een actieprogramma
ontwikkeld dat gemeenten helpt bij de aanpak van
zwerfafval. Namens de gemeente Zwolle ging Ballintijn
met het gebiedstraject aan de slag. Hij vertelt: “Het be-
tekende allereerst het opstellen van een analyse van het
probleem. Dat gebeurde met een Wijkscan Zwerfafval.
Hieruit kwam naar voren dat het heel belangrijk is dat
het probleem integraal wordt aangepakt, in samenwer-
king met alle betrokken partijen; de gemeente, de beide
scholen, winkeliers, politie en bovenal de leerlingen
zelf. Door met de verschillende betrokkenen bij elkaar
te komen én door samen de snoeproutes te lopen, ont-
stonden direct al goede contacten en ideeën. Zo kwam
er bijvoorbeeld betere afstemming tussen afvalinza-
melaar ROVA, de WEZO (Werkvoorziening Zwolle) en
de organisaties Tactus en Pauropus over het zwerfvuil
prikken. Routes en planningen werden beter op elkaar
afgestemd. Ook de conciërge van het Deltion College
liet zich vanaf toen regelmatig prikkend op de snoep-
route zien, wat leidde tot erg positieve reacties uit de
wijk, tijdens onder meer een wijkbijeenkomst.”
Veroorzakers betrekken bij oplossingVanuit de Wijkscan Zwerfafval ontstond een maatwerk-
plan voor de aanpak van de snoeproutes. Ballintijn:
“Het werd vrij snel duidelijk dat de leerlingen van beide
scholen een geheel andere aanpak vereisten. De leer-
lingen van de Van der Capellen Scholengemeenschap
(vanaf 12 jaar) zwierven in de pauzes nogal eens door
de wijk, richting het winkelcentrum. Dat werd hen
verboden. Ze mochten alleen nog langs de Bachlaan;
een directe weg naar het winkelgebied. Langs die weg
staan prullenbakken. Voor de leerlingen wordt momen-
teel gewerkt aan een lespakket waarin aandacht voor
Zwolle pakt snoeproutes aan met Gemeente Schoon
door Ronald Schalekamp
Leerlingen Industrieel Design van het Zwolse Deltion College hebben speciaal
voor de wijk (Holtenbroek) een afvalbak ontworpen. Op de foto: een van de drie
winnende ontwerpen, de Lora.
GRAM | juni 2012 23
het milieu en de leefomgeving centraal staan. Ook de
studenten van het Deltion (vanaf 16 jaar) wilden we
vooral heel graag actief betrekken bij de oplossing van
het probleem. Volgens de studenten stonden er te wei-
nig en te kleine afvalbakken. Zo ontstond het idee om
hen – een aantal leerlingen van de opleiding Industri-
eel Design – zelf een afvalbak te laten ontwerpen. Een
grote uitdaging, want aan zo’n bak worden hoge eisen
gesteld. Een leverancier van afvalbakken uit de wijk,
Fred van der Henst van EcoDesignS, was gevraagd mee
te denken. In overleg met hem werd besloten de stu-
denten een omhulsel te laten ontwerpen voor een stan-
daard binnenbak van 90 liter. Ik mag gerust zeggen dat
dit een groot succes is geworden. Studenten hebben
uiteindelijk allemaal een bruikbare afvalbak ontwor-
pen. De drie winnende afvalbakken (de Lora, Target en
Diamond Bin) zijn langs de snoeproute geplaatst én in
het leveringsprogramma van Ecodesigns opgenomen.
Ook het Deltion College heeft inmiddels binnen de
school een aantal van deze bakken geplaatst.”
Voorlichting en handhavingBallintijn: “Natuurlijk is het op straat gooien van afval
ook een mentaliteitskwestie. Om hierop in te spelen
is het lespakket voor de leerlingen van de Van der
Capellen Scholengemeenschap een goed middel. De
studenten van het Deltion College moet je op een an-
dere manier aanspreken. Dat hebben we bijvoorbeeld
gedaan door de Studentenraad actief te betrekken bij
het probleem. Je hebt natuurlijk wel jaarlijks een nieu-
we lichting studenten, dus elk jaar is er een nieuwe in-
spanning vereist. Daarbij is het zo dat we het op straat
gooien van afval zo nodig bekeuren. Na een periode
van waarschuwen gaan politie en Toezicht en Handha-
ving van de gemeente een aantal weken beboeten. De
boete is behoorlijk hoog: 120 euro. Ook dat gegeven
wordt gecommuniceerd op beide scholen. De boete
geldt overigens voor iedereen, dus niet alleen voor
leerlingen van de scholen.”
Convenant”Een goede samenwerking tussen betrokken partijen
is noodzakelijk’, aldus Ballintijn. “Niet alleen om te
komen tot een oplossing, maar ook daarna. Daarom
wordt er een convenant afgesloten tussen gemeente,
scholen, winkeliers, bewonersorganisatie, politie en
stadswacht. In het convenant staan de afspraken opge-
somd en de verantwoordelijkheden van elke betrokken
partij. Het doel is niet om met de vinger naar elkaar te
kunnen wijzen, maar om periodiek te kunnen evalu-
eren, ervaringen uit te wisselen en eventueel nieuwe
ideeën te ontwikkelen. We willen de ervaringen die we
hebben opgedaan in de wijk Holtenbroek uitrollen in
andere wijken. Daarnaast kan men ook elders in Neder-
land van onze ervaringen leren. Onze inspanningen
hebben geleid tot 90 procent minder zwerfafval; een
zeer goed resultaat.”
TipsWat zijn de belangrijkste tips van Ballintijn voor andere
gemeenten met een zwerfafval probleem? “Betrek altijd
de veroorzakers actief bij de oplossing. Werk samen
met mensen op de werkvloer. Zorg ervoor dat alle par-
tijen – ook winkeliers en schooldirecties – ervan door-
drongen zijn dat hun bijdrage heel belangrijk is. Daarbij
is het vooral van belang om de juiste aanspreekpunten
te hebben. Hier in Holtenbroek heeft iederéén bijgedra-
gen en geïnvesteerd in de oplossing van de zwerfafval
problematiek. Die positieve samenwerking willen we
voor de toekomst waarborgen en continueren door het
afsluiten van een convenant.” ■
Een wijkronde met diverse betrokkenen leidde tot goede contacten en ideeën voor
de aanpak van het zwerfafval.
Actieprogramma Gemeente SchoonAgentschap NL zorgt voor de uitvoering van Gemeente Schoon en werkt hierbij samen met de NVRD. De VNG is opdrachtgever. Inmiddels maakt ruim 85 procent van de gemeenten gebruik van één of meerdere diensten van het actieprogramma Gemeente Schoon. Voor gemeenten die de meest vuile gebieden willen aanpakken zijn er gebiedstrajecten. Deze zijn er voor winkelgebieden, OV-gebieden en nu ook voor schoolomgevingen.
24 GRAM | juni 2012
Fashion2In mei was er bijvoorbeeld de actie Fashion2, een
landelijke campagne waarbij de consument enthou-
siast werd gemaakt om meer textiel te scheiden van
het restafval. Grote concerns als H&M en C&A deden
mee, door korting te geven op een nieuwe aankoop
als oude kleding werd ingeleverd. Met Fashion2 werd
geprobeerd 25 procent meer kleding in te zamelen dan
in een gewone maand mei. Of die doelstelling gehaald
is, was bij het ter perse gaan van deze GRAM nog niet
bekend. Maar Fashion2 is een voorbeeld van waar het
ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel toe kan
leiden. “Door als branche samen te werken, kom je tot
dit soort initiatieven”, aldus Op den Brouw.
Onderzoek ReshareBetere scheiding van afgedankte kleding en textiel,
denk aan gordijnen en beddengoed, is volgens Agent-
schapNL nodig om de milieudruk te verlagen. Op den
Brouw: “De milieu-impact van textiel is groot, dus door
scheiding lever je een grote bijdrage aan het klimaat-
beleid. Ook voor inwoners is het belangrijk te weten
dat er iets goeds met het ingezamelde textiel gebeurt.
Reshare Leger des Heils heeft onlangs onderzoek ge-
daan bij gemeenten om te bekijken hoe die met hun
textielinzameling omgaan. Daar zijn een aantal aan-
bevelingen uit gekomen, waarvan we de belangrijkste
verzameld hebben in een brochure.” Die brochure is
het op het afgelopen NVRD jaarcongres aangeboden
en gepresenteerd. “Uit het onderzoek blijkt onder meer
dat gemeenten veel kunnen doen om de textielinza-
meling te verhogen. Zoals meer containers plaatsen of
hun communicatie verbeteren. Je kunt bijvoorbeeld uit-
dragen dat kleding schoon en heel moet zijn, maar veel
inwoners denken dan dat een versleten broek, of een
jas met een klein gaatje bij het restafval moet. Terwijl
kleding die wij versleten vinden nog heel goed bruik-
baar kan zijn.”
Vezels uit gebruikt textielNieuwe ontwikkelingen maken dat ook ‘onbruikbare’
textiel ingezet kan worden als grondstof voor nieuwe
garens. “Er wordt hard gewerkt aan vervezelingstech-
nieken, waarbij bruikbare vezels gemaakt worden van
Verduurzaming Mode en Textiel is een samenwerking
die in 2008 startte als proefproject in opdracht van het
ministerie van Infrastructuur en Milieu. Deelnemers uit
de hele keten, zoals producenten, grootwinkelbedrij-
ven, inzamelaars, overheden en een milieuorganisatie
doen er aan mee (zie kader). Ze stimuleren onderzoek,
bedenken acties, investeren in nieuwe verwerkings-
methoden en proberen op deze en andere manieren de
milieudruk van de textielketen te verlagen.
door Hetty Dekkers
Milieudruk textielketen moet én kan omlaag
In Nederland wordt jaarlijks 70 miljoen kilo tex-
tiel gescheiden ingezameld. “Dat is mooi”, zegt
Hanneke op den Brouw van AgentschapNL, “maar
daarnaast verdwijnt er nog steeds 135 miljoen
kilo in het restafval.” Op den Brouw begeleidt het
ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel,
dat nu vier jaar draait. “We proberen de milieu-
druk in de hele textielketen te verlagen en het
draagvlak voor textielrecycling te versterken.”
In het ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel zijn de volgende organisaties vertegenwoordigd:
– Vereniging Herwinning Textiel www.textielrecycling.nl– Leger des Heils ReShare www.reshare.nl– KICI
www.kici.nl– Humana
www.humana.nl– Het Goed
www.hetgoed.nl– VGT – Vereniging van
Grootwinkelbedrijven in Textielwww.rndweb.nl
– Modintwww.modint.nl
– CBW-Mitexwww.cbwmitex.nl
– NVRDwww.nvrd.nl
– Henri Vernooy & Zn. B.V.www.vernooy-secondhand.nl
– Texperiumwww.texperium.eu
– Milieu Centraalwww.milieucentraal.nl
– S. Frankenhuis & Zn. B.V.www.frankenhuisenzoon.nl
– Ministerie van Infrastructuur en Milieuwww.rijksoverheid.nl/ministeries/ienm
– Agentschap NLwww.agentschapnl.nl
GRAM | juni 2012 25
gebruikt textiel. Die technieken worden al toegepast in de praktijk,
maar wat je hier merkt is dat de producenten nog huiverig zijn. Ze me-
nen dat secundaire materialen kwalitatief nooit zo goed kunnen zijn als
nieuwe. Er moet dus nog een markt komen voor de garens en stoff en
die gemaakt zijn van gerecycled materiaal.”
Mede dankzij het ketenoverleg Verduurzaming Mode en Textiel neemt
de modeketen We Fashion in haar komende najaarscollectie enkele
items op die gemaakt zijn van gerecyclede vezels. Aan de Universiteit
van Twente komt een onderzoeksprogramma verduurzaming textiel.
Hier wordt gezocht naar nieuwe technologie om de kwaliteit van se-
cundaire vezels te verbeteren en ook naar duurzame vervangers voor
katoen.
Keurmerk Aan de inzamelkant van textiel is eveneens belangstelling voor nieuwe
ontwikkelingen. Sorteerder Wieland (zie kader) neemt half juni een sor-
teermachine in gebruik die textiel kan scheiden op basis van materiaal
en kleur. De branche van sorteerders en inzamelaars werkt aan een
keurmerk voor verantwoorde verwerking van ingezameld textiel. Op
den Brouw: “Je hebt freeriders waarvan het niet duidelijk is wat ze met
hun ingezamelde kleding doen. Het nieuwe keurmerk moet aan die
onduidelijkheid een eind maken.” ■
Ook een succesverhaal maken van de textielinzameling in uw gemeente?In het nieuwe brochure ‘Textielinzameling op de kaart’ vindt u praktische tips van gemeenten die goed scoren met textielinzame-ling. Er zijn voldoende kansen om de textielinzameling te verbeteren. In het restafval zit nog 135 miljoen kilo textiel, waarvan 65 procent nog herbruikbaar is. Alle gemeenten krijgen daarom in juni de brochure toegestuurd. Na de zomer organiseert Agent-schap NL een workshop voor alle beleidsambtenaren van gemeenten in Nederland. Kijk voor meer informatie op www.fashion2.nl of mail naar [email protected]
Textiel sorteren op kleurWieland Textiel in Wormerveer neemt half juni een installatie in gebruik die textiel kan sorteren op kleur én materiaal. Volgens directeur Hans Bon van Wieland Textiel is dit een geheel nieuwe ontwik-keling, die het mogelijk maakt meer textiel te up-cyclen. “De niet herdraagbare kleding vinden we tot nu toe terug in het dak van onze auto, dash-board, slaapzak enzovoort. Met deze nieuwe sor-teerinstallatie kunnen we materialen als wol, katoen en acryl scheiden. De zuivere fracties die we dan verkrijgen, kunnen gesponnen worden tot nieuwe garens. Upcycling dus.” De nieuwe sorteerinstallatie is ontwikkeld door het consortium Textiles 4 Textiles, waar Wieland deel van uit maakt. “De machine staat bij ons omdat wij het enige sorteerbedrijf zijn van het consortium”, verklaart Bon. Wieland Textiel verzorgt de recycling van 7 à 8 miljoen kilo gebruikte kleding per jaar. Ongeveer de helft daarvan is niet herdraagbaar. Het bedrijf is met die cijfers een van de grootste textielrecyclingbedrijven van Nederland.
26 GRAM | juni 2012
gelastte de gemeenteraad vorig jaar een onderzoek
naar alternatieven. Diftar zou te duur zijn en niet goed
scoren, aldus de gemeenteraad. De laatste berichten
zijn nu dat een onderzoek heeft uitgewezen dat diftar
toch goedkoper is dan eerder gedacht. De gemeente
wil hangende het onderzoek en de politieke commotie
niet reageren.
Turkse zakkenOok in Maastricht blijft het stil op vragen naar de af-
valfraude met dure zakken. De Limburgse gemeente
scoort goed op gebied van hergebruik, maar zou jaar-
lijks tonnen euro´s mislopen doordat op grote schaal
onder meer in Turkije vervaardigde zakken circuleren.
Die zijn in niets te onderscheiden van de echte, maar
kosten slechts vijf euro in plaats van elf euro. Ook de
gemeente Nijmegen zou kampen met soortgelijke op-
lichterij. Ook die gemeente zwijgt in alle talen.
LingewaardIntussen zijn tal van diftar-gemeenten volop aan de
slag om de lat van hergebruik van secundaire grond-
stoff en hoger te leggen en de hoeveelheid restafval
terug te dringen. Vlakbij Nijmegen zegt de gemeente
Lingewaard, totaal 42 duizend inwoners, bij monde
van milieubeleidsmedewerker Joop de Blécourt dat het
diftarsysteem een prima methode is om het hergebruik
nog verder te stimuleren. Lingewaard kent een diftar-
systeem met volume/frequentie. Een aan een huishou-
den gekoppelde chip in de container registreert hoe
vaak de bak aan de straat wordt gezet. Het betreft duo-
bakken, waarbij groen en grijs afval in twee geschei-
den compartimenten zit. “Ook in de vuilniswagens van
inzamelaar Van Gansewinkel blijft het afval keurig ge-
scheiden”, zegt De Blécourt.
Zoals in veel gemeenten is de inzameling van kunst-
stof verpakkingen een succes. Lingewaard was zelfs al
In het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw
was de gemeente Oostzaan de eerste gemeente in
Neder land die huishoudens liet betalen voor de hoe-
veelheid afval die aan de straat werd gezet. Oostzaan
was daarmee de eerste zogeheten diftar-gemeente.
Gediff erentieerde tarieven en betalen naar rato voor
de hoeveelheid geproduceerd afval zou de burger aan-
zetten tot een meer gedisciplineerd scheidingsgedrag.
Dat is goed voor het milieu als ook voor de huishoud-
portemonnee.
Diftar variantenHet diftar-systeem van het eerste uur kende grofweg
drie varianten. Burgers betalen voor de hoeveelheid ki-
logrammen restafval en gft (gewicht), ze betalen voor
het aantal keren dat de restcontainer en gft-container
aan de straat wordt gezet (volume/frequentie) en ten
slotte hebben een aantal gemeenten ‘de dure zak’.
Daarbij betalen burgers bijvoorbeeld tien gulden (nu
tien euro) voor een plastic zak voor restafval. Vooral die
dure zak verrijkte de Nederlandse taal met een nieuw
begrip. Diftar-gemeenten zouden ‘afvaltoerisme’ in de
hand werken. Inwoners zouden illegaal afval dumpen
in sloten en in bossen, of zouden afval van huis mee
naar hun werk nemen en het daar in de bedrijfscontai-
ner stoppen of aan straat zetten.
Na enkele jaren gewenning bleken de diftarprincipes
goed te werken. Vooral de prijsprikkel lijkt eff ectief.
Diftar-gemeenten scoren zonder uitzondering beter op
het gebied van hergebruik. Belangrijk is ook dat inwo-
ners van diftargemeenten als geen ander de inzame-
ling van nieuwe afvalfracties omarmen. Opmerkelijk
was bijvoorbeeld dat opvallend veel diftargemeenten
van meet af aan meededen aan het gescheiden inzame-
len van afvalplastic, onder meer in de Plastic Heroes-
campagne. Toch is het sentiment tegen diftar nog al-
lerminst verdwenen. In de primeurgemeente Oostzaan
door René Didde
Hergebruik huishoudelijk afval omhoog met Diftar 2.0
Veel gemeenten werken met gediff entieerde afvaltarieven. Velen van hen zien uitstekende mogelijk-
heden om met een ‘diftar 2.0’ of ‘diftar optima forma’ tweederde van het huishoudelijk afval in geschei-
den fracties te hergebruiken. Diftar is goed te combineren met de nieuwe trend van het omgekeerd of
gespiegeld inzamelen.
GRAM | juni 2012 27
in 2009 van de partij. “We zamelden aanvankelijk één
keer per maand in, maar moesten al snel tweemaal per
maand gaan ophalen.” Iedere burger snapte onmiddel-
lijk dat met een volume/frequentiesysteem het apart
houden van de volumineuze verpakkingen behoorlijk
aantikt. De Blécourt: “Sindsdien is het aantal aange-
boden containers van 55 procent naar 40 procent per
week gedaald.” De gemeente gaat onderzoeken of en
hoe het percentage gescheiden ingezamelde afvalfrac-
ties nog kan stijgen. “Nieuwe sorteeranalyses volgen
weldra, maar we weten dat aardig wat papier in het
restafval zit.”
Oranje bakIn ROVA-gemeente Dalfsen pakt men gelijk door met
de vooralsnog positieve resultaten van experimenten
in Zwolle en Hoonhorst (een dorp in de gemeente Dalf-
sen) met ‘omgekeerd inzamelen’. Dalfsen gaat deze
nieuwe trend combineren met diftar. “In 2020 willen
wij toe naar een restafvalproductie van maximaal der-
tig kilogram per inwoner”, licht milieubeleidsambte-
naar Thijs Mosterman toe. De landelijke gemeente in
het Vechtdal met circa 27 duizend inwoners bekijkt
ook de mogelijkheden om een oranje kunststof bak en
een blauwe papierbak aan te reiken voor in of aan huis.
Dat wordt mogelijk een kleurrijke carrousel van groen,
blauw en oranje. “In onze gemeente hebben de meeste
huishoudens daarvoor wel de ruimte”, stelt Moster-
man. De diftargemeente heeft nu een systeem waarbij
per lediging van de container wordt betaald. Huishou-
dens zijn daarvoor naast een vastrechtheffi ng van 90
euro per jaar circa 9 euro per keer kwijt. Eén keer per
twee weken haalt ROVA het restafval op, een keer per
twee weken is het gft-afval aan de beurt. Plastic wordt
een keer per maand in zakken gratis opgehaald.
Ondanks de positieve resultaten blijkt in Dalfsen nog
te veel papier en textiel in het restafval te zitten. “We
willen mensen een extra fi nanciële impuls en een ser-
viceprikkel bieden door deze grondstoff en tegen een
nultarief op te halen aan huis”, zegt de ambitieuze amb-
tenaar die spreekt van ‘diftar 2.0’. Hierbij wordt afstem-
ming gezocht met de huidige inzamelaars als verenigin-
gen en scholen. Als diftar 2.0 in de toekomst volledig
functioneel is, verdwijnt de grijze bak en zullen de in-
woners het laatste beetje restafval zelf naar een onder-
grondse container moeten brengen. “Momenteel testen
wij een mogelijk toekomstscenario in Hoonhorst, die al
de Duurzaamste gemeente van Overijssel was in 2011.
De eerste resultaten zijn veelbelovend. De hoeveelheid
restafval is aanzienlijk gedaald en sommige inwoners
hebben zelfs al maanden geen restafval aangeboden.”
Bang voor een toename van zwerfafval of afvaltoerisme
is de gemeente niet. “Wij zien hier geen drain van af-
val. Een zak in je koff erbak stoppen en meenemen naar
je werk of in ons mooie Vechtdal dumpen, voelt toch
een beetje rot, zoals een kind zich voelt wanneer hij
een snoepje pikt.” In de gemeente is bovendien een be-
hoorlijke sociale controle en men is zuinig op de mooie
omgeving.
Mosterman ziet diftar als een goede, moderne manier
om mensen te bewegen minder afval te produceren.
“Het sluit aan bij een gevoel van rechtvaardigheid. Als
je minder afval produceert, betaal je ook minder. Geen
bak langs de weg zetten, betekent gewoon een bespa-
ring. Zo simpel is het.” De manier waarop in Pijnacker
wordt geëxperimenteerd met het direct belonen van in-
geleverd plastic, papier en elektronica-afval is ook een
methode, al ziet Mosterman altijd een taak weggelegd
voor een gemeentelijke inzameling. “Je kunt niet je gft-
afval naar zo’n winkel brengen. Dat zul je toch moeten
ophalen.”
Dalfsen
: foto Crea
tiveCom
mon
s
28 GRAM | juni 2012
VeghelAl even enthousiaste geluiden komen uit Veghel. Bij de
Brabantse gemeente met 37000 inwoners rept beleids-
medewerker afval Theo van Rooijen van ‘diftar optima
forma’. “Wij hebben sinds het jaar 2000 een gecom-
bineerd systeem van diftar, waarbij we de burger zo-
wel afrekenen op gewicht als op de frequentie waar-
mee containers aan de straat worden gezet”, zegt Van
Rooijen. Deze dubbele fi nanciële prikkel zet de burger
aan tot scheiding. Feitelijk haalt de gemeente Veghel
zelfs nu al de door demissionair Staatssecretaris Atsma
(CDA) voorgestelde 65 procent hergebruik. En behalve
de man die zijn afval in het bos begroef maar op heter-
daad werd betrapt, is het afvaltoerisme volgens Van
Rooijen verwaarloosbaar ten opzichte van reguliere
systemen. Dat diftar duurder is, zoals bij tijd en wijle
door een fractie in een gemeenteraad wordt gesugge-
reerd, wordt door Theo van Rooijen stellig weerspro-
ken. “De hoge investeringen in de beginperiode zoals
de aanschaf van de containers voor alle huishoudens
en de chip die zowel gewicht als frequentie registreert,
smeren we uit over meerdere jaren. De hogere kosten
van administratie en facturering wegen niet op tegen
de circa 400 duizend euro die we jaarlijks besparen aan
verminderde kosten voor de verbranding van restafval
bij AZN in Moerdijk.”
Precies om die reden wil ook Veghel het percentage ge-
scheiden ingezameld oud papier opkrikken en de burger
verleiden nog meer van het volumineuze plastic verpak-
kingsafval te scheiden. “Dit soort fracties zullen we in
de toekomst allemaal huis aan huis ophalen en tegelijk
de servicefaciliteiten voor de burger in de milieustraat
vergroten om bijvoorbeeld de hoeveelheid grof vuil be-
ter te hergebruiken”, verwacht Van Rooijen. En net als
bij zijn collega Mosterman in Dalfsen gloort ook bij Van
Rooijen het gespiegeld of omgekeerd inzamelen. “Wat
namelijk nog aan restafval overblijft, brengt de burger
zelf weg. Het kan ook zijn dat wij het ophalen, maar dan
tegen een hoog tarief. Ik denk zeker dat zo’n toekomstig
systeem van afvalinzameling fi nancieel uit kan.”
Hoge verbrandingskostenVoor veel Brabantse gemeenten spelen de torenhoge
verbrandingskosten bij AZN in Moerdijk diftar in de
kaart. “Wij hebben in 1997 een contract gesloten voor
145 euro per ton en dat in een periode van twintig
jaar”, zegt Jan van Groos, die namens de Christen Unie
milieuwethouder is in Waalwijk. Strikt genomen wor-
den de burgers van de betrokken Brabantse gemeen-
ten niet bijster geprikkeld tot afvalpreventie en afval-
scheiding doordat ze zich al die tijd op straff e van een
boete hebben verplicht om gezamenlijk jaarlijks min-
stens 510 duizend ton afval in de verbrandingsovens
in Moerdijk te storten.
Over vijf jaar is deze situatie afgelopen en zullen de
verbrandingstarieven voor de Brabantse gemeenten
ongetwijfeld dalen tot meer marktconforme prijzen.
Vooralsnog heeft Van Groos de gemeenteraad van de
46 duizend inwoners tellende stad in de Langstraat
kunnen overtuigen door te gaan met diftar. “Wij heb-
ben een systeem waarbij de hoeveelheid aangeboden
afval in de container wordt gewogen”, aldus Van Groos.
Net als in de andere steden maakt diftar creativiteit los
in Waalwijk. De gemeente overweegt de relatief zware
fractie aan oud papier in het restafval te verminderen
door de inwoners een blauwe bak te verschaff en. Wet-
houder Van Groos: “De burgers hebben voordeel, want
het gewicht van het restafval daalt, de gemeente heeft
voordeel want we brengen minder kilo’s naar Moerdijk.
En de verenigingen profi teren, want zij kunnen helpen
om de blauwe bakken langs de straat in de vuilnis-
wagen te brengen en ontvangen daarvoor ook een ver-
goeding.” ■
Veg
hel lu
chtfoto: H
an Seijer, N
B
GRAM | juni 2012 29
Nieuwe medewerkers
Door het vertrek van Marina Tran en het
aanstaande vertrek van Joke Deul heeft
de NVRD een aantal nieuwe werknemers.
Mariëtte Harbers gaat samen met Tjeerd
de Groot de communicatie van de NVRD
verzorgen. Kaylee de Haan gaat de be-
leidsondersteuning doen voor Gemeente
Schoon en Wecycle en het secretariaat is
inmiddels uitgebreid met Neshlian Guleç.
Agenda
21 juni Regio Zuid Nederland
21 juni Regio Noord
03 juli Regio- en commissievoorzittersoverleg
nieuwsTekst: Bas Peeters
In memoriam
Theo van de Ven, 15 - 01 - 1928 – 12 - 04 - 2012
Theo startte zijn loopbaan bij katoendrukkerij Vlisco in Helmond, werd vervolgens
directeur zwembaden bij de gemeente en vervulde, na diverse reorganisaties, ook
de functie van directeur dienst plantsoenen en reiniging. Theo was bestuurslid van
de NVRD en van de regionale afdeling Noord-Brabant. Binnen de vereniging stond
hij bekend als een zeer collegiaal, aimabel en bij zijn vak betrokken persoon. Hij be-
zocht regelmatig verenigingsactiviteiten, soms alleen en soms samen met zijn lieve
vrouw Sjan. Theo was een scherp denker en wij hebben dikwijls van zijn geestige
wijsheden mogen genieten. De rouwkaart meldt het volgende: ”Liefdevol, zorgzaam
en wijs.” Zo was hij in zijn gezin, zo was hij in onze vereniging. Een fi jn mens is
heengegaan, een vriend van velen.
Han den Dulk
Uitblinker 2012
Na het succes van vorig jaar organiseren
Gemeente Schoon en NVRD de verkiezing
van de Uitblinker 2012. Met deze verkie-
zing worden werknemers in de branche
die ‘er uitspringen’ in het zonnetje gezet.
Op www.uitblinker2012.nl staat meer in-
formatie over de verkiezing en de wijze
waarop medewerkers genomineerd kun-
nen worden.
Han Noten nieuwe voorzitter
Tijdens de algemene ledenvergadering
op 25 mei 2012 hebben de leden van de
NVRD unaniem ingestemd met de benoe-
ming van Han Noten als voorzitter. Hij
volgt Govert Veldhuijzen op, die de ver-
eniging vijf jaar heeft voorgezeten. De
NVRD is zeer verheugd met Han Noten
als voorzitter, vanwege zijn onmisken-
bare publiek profi el, zijn actieve betrok-
kenheid bij het lokaal bestuur als burge-
meester en zijn netwerk en ervaring in
de Haagse besluitvorming als voormalig
fractievoorzitter en thans lid van de Eer-
ste Kamer. “Naast mijn burgemeester-
schap wil ik graag actief zijn voor een
vereniging als de NVRD, die opereert
vanuit een gedeelde maatschappelijke
betrokkenheid. De missie van de NVRD
sluit uitstekend aan bij mijn kerntaak in
het lokaal bestuur”, aldus Noten.
Han Noten is naast zijn voorzitterschap
van de NVRD namens de Partij van de Ar-
beid lid van de Eerste Kamer der Staten-
Generaal. Sinds 2011 is hij ook burge-
meester van de gemeente Dalfsen.
Jaarverslag NVRD
Op de algemene leden vergadering
van 25 juni is het jaarverslag 2011
vastgesteld. Het jaarverslag geeft
een overzicht van de activiteiten
en ontwikkelingen in 2011 waarbij
een aantal projecten speciaal wordt
uitgelicht. Het digitale jaarverslag is
beschikbaar via www.nvrd.nl
Benchmark afvalinzameling
In mei is de NVRD-benchmark af-
valinzameling van start gegaan. In
de benchmark vergelijken de deel-
nemers hun prestaties op het ge-
bied van milieu, effi ciency, kosten
en maatschappelijke meerwaarde.
Meedoen is nog mogelijk.
Heeft u interesse? Mail naar Alexan-
der Vos de Wael: [email protected]
30 GRAM | juni 2012
Milieustraten, brengparken en scheidingsstations spe-
len een onmisbare rol in de hele verwijderingsketen
van huishoudelijk afval. De milieustraat heeft voor
burgers als meerwaarde dat ze niet hoeven te wachten
tot de reinigingsdienst hun grofvuil komt ophalen. In-
middels zijn milieustraten zo ingeburgerd dat ze veel
worden bezocht. Ze leveren daarmee een belangrijke
bijdrage aan de totale bronscheiding die een gemeente
haalt. Volgens LAP 2 moeten gemeenten in 2015 min-
stens 60 procent van al het huishoudelijk afval aan de
bron scheiden. Dat is alleen mogelijk als ook de milieu-
straten optimaal worden benut.
Goede resultatenDe meeste gemeenten beschikken al sinds de jaren ne-
gentig over een milieustraat. Vaak zijn de milieu straten
in de tussentijd uitgebreid en geoptimaliseerd. Alge-
meen kun je zeggen dat er de laatste jaren een pro-
fessionaliseringsslag heeft plaatsgevonden: de meeste
milieustraten hebben tegenwoordig een goed functi-
onerende logistiek met toegangsloge, een weegbrug,
klantgericht personeel en een heldere informatievoor-
ziening. Met uitzondering van de grote steden wordt
in veel gemeenten al meer dan 80 procent van de grof-
vuilstromen naar de milieustraten gebracht, waar het
in een breed scala van circa 25 verschillende voor re-
cycling geschikte materialen kan worden aangeboden.
De meeste milieustraten bereiken zodoende tussen de
70 en 80 procent bronscheiding.
…maar het kan nog beterVoor beheerders van milieustraten heeft CREM de af-
gelopen jaren verscheidene sorteeranalyses van het
grof restafval uitgevoerd. Hieruit blijkt dat rond de 30
procent van het restafval materiaal bevat dat al op de
milieustraten gescheiden zou moeten worden aange-
boden, zelfs op milieustraten waar men al meer dan
80 procent materiaal aan de bron weet te scheiden.
Het kan dus nog beter. Maar wat zit er dan nog in het
restafval dat voor hergebruik geschikt is? Veel voor-
komende stromen zijn textiel, tapijt, harde plastics en
bouw- en sloopafval. Kartonnen dozen treft CREM ook
nog veel aan. Deze worden vaak als verpakking van het
grof restafval gebruikt en daarmee weggegooid.
In grote lijnen kunnen beheerders van milieustraten via
drie sporen het scheidingsresultaat verbeteren:
1 materialen waarvoor gescheiden aanbieden op de
milieustraten al mogelijk is weren uit de restcontainer;
2 uitbreiden van het aantal te scheiden fracties (mits
daar een rendabele hergebruiksmogelijkheid voor
bestaat);
3 producten demonteren en de materialen bij de te
scheiden fracties te doen.
VoorbeeldVoor de drie gemeenten Coevorden, Emmen en Hooge-
veen in Zuidoost-Drenthe beheert AREA Reiniging vier
milieustraten. Deze gemeenten boeken al goede resul-
taten met de grofvuilinzameling: verreweg het groot-
ste deel van het grofvuil brengen de bewoners naar de
milieu straten, waar ze het in 25 stromen gescheiden
kunnen aanbieden. Dit leidt tot tussen 80 en 90 procent
bronscheiding. Uit sorteeranalyses die CREM hier on-
langs heeft uitgevoerd, blijkt dat toch nog rond de 30
procent van het restafval bestaat uit materialen die al ge-
scheiden kunnen worden aangeboden. De vraag is waar-
om dat niet gebeurt. CREM is bij de vier milieustraten
langs gegaan om een schouw te doen. Hiermee wordt
inzicht verkregen in de kwaliteit van de voorzieningen
en het toezicht. Voor de milieustraten van AREA blijken
de voorzieningen en het toezicht goed te functioneren,
maar kunnen de medewerkers het toezicht op wat be-
zoekers in de restcontainer deponeren verscherpen: re-
gelmatig blijken daar nog herbruikbare materialen bij te
zitten, waarbij vooral textiel opvalt. Dat slipt er onder
door Marcel van Westerhoven
Meer milieuwinst mogelijk op milieustraten
adv 1/4 AW Materiaal
Verhuur van reinigingsmaterieel
Service, revisie en onderhoud
Ach
terl
ader
Kra
an-h
aak
Zijla
der
Ecopark 28, 8305 BK Emmeloord Tel: 0527 622882
[email protected] • www.awmaterieel.nl
Via een screening van de verwerkers kan dit soort za-
ken worden nagegaan.
Van materiaal- naar producthergebruikDe milieustraten zijn nu nog sterk gericht op materiaal-
hergebruik, terwijl producthergebruik het hoogst na te
streven niveau zou moeten zijn. In dat kader is het een
optie op de milieustraten een container neer te zetten
om aanbieders de mogelijkheid te geven daar voor pro-
ducthergebruik geschikte goederen neer te zetten. Die
kunnen vervolgens door andere bezoekers en/of het
kringloopbedrijf worden meegenomen. Om de inhoud
van de kringloopcontainer beheersbaar, toegankelijk,
netjes en overzichtelijk te houden, moet deze regel-
matig (bijvoorbeeld dagelijks, of als de container vol
is) worden opgeschoond. Wanneer de kringloopbedrij-
ven geen belangstelling hebben voor bepaalde goede-
ren, zoals apparaten en bankstellen, worden die niet
toegestaan in de kringloopcontainer. Ook zou kunnen
worden gekozen voor alleen klein huisraad in de kring-
loopcontainer.
Via milieustraten, zelfs goed functionerende, valt nog
milieuwinst te halen door:
– minder herbruikbare componenten in het restafval
terecht te laten komen;
– meer componenten te scheiden;
– demontage van samengestelde stromen, zoals bank-
stellen;
– de duurzaamste eindverwerker te selecteren;
– voor hergebruik geschikte producten via andere rou-
tes apart te houden.
Voor een groot deel zijn deze maatregelen binnen de
huidige milieustraten te realiseren, soms tegen geringe
meerkosten.
Dit artikel is tot stand is gekomen naar aanleiding van
een onderzoek in samenwerking met – en in opdracht
van – het Kenniscentrum van AREA Reiniging (AKR).
Over de auteur: Marcel Westerhoven is Senior Consul-
tant Afvalmanagement bij CREM. ■
andere doorheen, omdat bezoekers dit gemengd met an-
dere stromen in gesloten vuilniszakken aanleveren.
Uitbreiding te scheiden fractiesUitbreiding van het aantal te scheiden stromen leidt tot
een hoger percentage bronscheiding; niet op alle milieu-
straten staan bijvoorbeeld ook voorzieningen voor het
aanbieden van harde plastics, dakleer (bitumen), gips
en frituurvet. De drie grootste stromen in het restafval,
samen 30 procent, zijn matrassen, EPS (piepschuim)
en bankstellen. Voor de eerste twee stromen zijn re-
cyclingbedrijven actief. Scheiding van deze fracties via
de milieustraat zou dus de bronscheiding en het herge-
bruik direct vergroten, met zo’n 5 procent. Bankstellen
moeten eerst worden gedemonteerd, bijvoorbeeld in
samenwerking met het kringloopbedrijf. Bij inzamelaar
Circulus (Apeldoorn) doet men proeven hiermee, die
hebben geleid tot vervolgonderzoek naar de (ARBO)-
technische en economische haalbaarheid. Bankstellen
kunnen zo rond de 20 procent van het restafval op een
milieustraat uitmaken. Als dat deels kan worden omge-
bogen naar materiaalhergebruik, zijn bronscheidings-
percentages van wel 95 procent mogelijk.
Hoger op de ladderHet streven moet zijn op de milieustraten geschei-
den materialen zo hoogwaardig mogelijk opnieuw te
gebruiken. Het is in dat kader aan te bevelen bij de
verwerkers goed na te gaan wat ze precies met de af-
gevoerde fracties doen en waar ze uiteindelijk heen
gaan. Zo kan blijken dat voor bepaalde fracties meer
duurzame hergebruiksopties bestaan dan nu worden
toegepast. Een voorbeeld is hout dat (hoogcalorisch)
wordt verbrand, terwijl het prima geschikt is om
spaanplaat van te maken. Afvalstromen blijken soms
een lange weg af te leggen en uiteindelijk in landen als
China terecht te komen, waar men het niet zo nauw
neemt met duurzame verwerking. Bovendien hebben
dergelijk lange transportafstanden een negatief eff ect
op het milieu. Het is vaak duurzamer en dus wenselij-
ker dat afvalstromen dicht bij huis worden verwerkt.
32 GRAM | juni 2012
Nieuw voor de gemeente is de pendel-
pers op de HS zijlader; deze pers heeft
de perscilinders aan de buitenzijde, kan
prima het aangeboden materiaal energie-
zuinig wegpersen en door de pendel of
schommelbeweging reinigt de pers zich-
zelf. De afvalinzameling van de gemeen-
te Terneuzen onderscheidt zich in ser-
vice naar haar burgers door zowel met
de zijladers als achterladers containers
te wassen. De afvalinzameling van de
gemeente is compact en direct aanstuur-
baar opgezet met als doel dienstbaar te
zijn voor de inwoners.
De gemeente Terneuzen nam onlangs
haar vierde HS zijlader in gebruik. Deze
zijlader is gemonteerd op een Volvo FM
chassis en geleverd door Terberg Matec
Nederland. De zijlader is voorzien van
nieuwe 24m3 wissellaadbakken met een
lengte van 5,00 meter en zogeheten
kam opname. Het inzamelvoertuig is uit-
gerust met de meest schone en zuinige
motor van dit moment (Euro 5 + EEV).
Kris Vercouteren, directeur van garage Kant, overhandigt de sleutels van de nieuwe HS Zijlader aan
wethouder Jaap Bos, geassisteerd door Patrick Vinke, de chauff eur en links de Service Manager van
Terberg Matec Nederland, Richard Snijders.
HS zijlader voor Terneuzen
systeem, het comprimeren start in het voertuig, tijdsbesparing,
meer kracht om in één beweging de hopper te legen;
• N-serie, kenmerk: het veel gebruikte ‘Heil’ persmechanisme;
• Value pack, kenmerk: basis Geesink product, in twee maten
verkrijgbaar, lager in aankoopprijs, minder mogelijkheden;
• Hybride plug-in voertuigen, zowel voor de G als de N serie.
Kenmerken: elektrische aandrijving voor zowel de belading
als de opbouw, kan ook overschakelen op conventionele aan-
drijving. Voordelen: minder CO2 uitstoot en absoluut stiller. De
Hybride voertuigen worden vooral verkocht aan gemeentelijke
reinigingsdiensten. (Bijvoorbeeld: bij de Roteb rijden ze op een
hybride Volvo-chassis, in juni aanstaande wordt een hybride
opbouw geleverd aan een Belgische particuliere afvalinzame-
laar).
• GCP-serie, kenmerken: multifractie of twee-kamervoertuigen
voor rest en gft-afval. Keuze uit verticale deling: standaard 1/3
voor gft-afval en 2/3 voor restafval of horizontale deling (ge-
bruikt bijvoorbeeld voor duobakken) 1/3 en 2/3 of 50/50;
• Kiggen, zelfpersende en stationaire perscontainers.
“Luisteren naar de Europese markt en ernaar handelen, staat bij
ons weer centraal. Onder de vorige Amerikaanse eigenaar gleed
GeesinkNorba weg in de Duitse markt. Amerikanen beschouwen
Europa als een geheel, terwijl de Duitse en Belgische markt echt
een andere benadering eisen dan de Nederlandse”, legt Maurice
Link, vice president Sales & Marketing, uit. Sinds 2011 is Geesink-
Norba weer actief op de Duitse markt met twee verkopers en
een aantal service partners. Een kantoor met servicepunt volgen
de tweede helft van 2013. Link: “Ook in Belgie zijn wij weer ac-
tief, in maart 2011 hebben wij daar een handelsagent aangesteld
die zowel de verkoop alsook de service voor ons behartigt. In
Nederland ligt onze focus op achterladers voor huishoudelijk en
bedrijfsafval en de kraantrechtervoertuigen voor ondergrondse
containers.” Tekst: Geke Wassink
De roerige jaren heeft GeesinkNorba achter zich gelaten. In Em-
meloord is alles op alles gezet het niveau van zo’n tien jaar gele-
den terug te krijgen. Dat is gelukt, blijkt uit de succesvolle deel-
name aan de recente Ifat waar de complete GeesinkNorba-range
stond tentoongesteld en meer dan 60 voertuigen zijn verkocht.
Primeur op de Ifat: het GN-satellietvoertuig, een klein (2,2 tot 7
m3) voertuig voor huishoudelijk afval met een bescheiden pers-
mechanisme, speciaal ontwikkeld voor compacte binnensteden.
De GN kan geleegd worden in de grotere G-serie voertuigen.
De RVC (refuse collecting vehicles) familie bestaat verder uit:
• G-serie in meerdere uitvoeringen, kenmerken: uniek pers-
GeesinkNorba terug op niveau
NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWS
Sinds februari 2012 is GeesinkNorba in handen van het Duitse Mutares A.G. Dr. Sven Bartsch, sinds twee maanden CEO bij Geesink-Norba, is blij met de nieuwe eigenaar. “Mutares biedt ons de mogelijkheid GeesinkNorba wereldwijd terug te brengen op de markt als zelfstandig, toonaangevend en innovatief be-drijf in waste-management oplossingen. Het is geen gewone private equity club met een horizon van drie tot vier jaar. Zo-lang zij een goede toekomst zien, wordt er niet verkocht.”
GRAM | juni 2012 33
Runnfi eld Organisatie uit Roden biedt
een mobiele oplossing voor zwerfvuil
bij evenementen; de Apollo® evenemen-
ten container. De Apollo® combineert de
fl exibiliteit van een vuilnisbak met de de-
gelijkheid van een afvalcontainer.
De specifi eke eigenschappen van de
Apollo maken deze container zeer ge-
schikt voor plaatsing bij op evenemen-
tenterreinen. De Apollo:
– heeft een inhoud van 500 liter, vergelijk-
baar met ruim 30 buitenafvalbakken;
– weegt slechts 31,5 kg en is daardoor
fl exibel inzetbaar en verplaatsbaar. Bo-
vendien is de bodem zo vormgegeven
dat een steekwagen, een hand pallet-
wagen of een heftruck de Apollo® sta-
biel kan oppakken en vervoeren;
– is eenvoudig door één persoon te han-
delen en leeg te maken;
– kan tot ‘onbeperkte’ hoogte worden
gestapeld en vraagt daarom maar wei-
nig opslagruimte. De hoogte, inclusief
extra pallet (niet noodzakelijk), blijft
dan beperkt tot maximaal 197 cm bij
10 stuks;
– is ‘hufterproof’: door de sterke en taaie
(PE) constructie, de conische vormge-
ving en het lage zwaartepunt is het
moeilijk de Apollo® om te duwen. In
de Apollo® is bovendien een vlamdover
geplaatst, die bij vandalisme of het
ondoordacht inwerpen van brandende
voorwerpen (sigarettenpeuken) een uit-
slaande brand vertraagt of voorkomt;
– is in elke gewenst kleur leverbaar.
Naast de 30 standaardkleuren, levert
het bedrijf ook kleuren die aansluiten
bij de organisatie of een evenement;
– is gemaakt van 100 procent recycle-
baar PE (polyethyleen). Deze UV gesta-
biliseerde kunststof veroudert niet door
zonlicht en ook het materiaal blijft taai
en soepel. PE is bovendien een prettig
stil materiaal, waardoor de Apollo® niet
zo ‘lawaaierig’ is als aluminium of sta-
len containers.
Meer informatie:
www. evenementencontainers.com
Om het niveau van de gescheiden afval-
inzameling een positieve impuls te ge-
ven, krijgen 20.000 gezinnen in Amstel-
veen de beschikking over een 180 liter
minicontainer voor de papierinzameling.
Amstelveen kiest hierbij voor milieu-
vriendelijk ‘Green Made’ minicontainers
gemaakt uit de hernieuwbare grondstof
suikerriet in plaats van het eindige aard-
olie. Hiermee wordt ook een aanzienlijke
reductie van uitstoot van CO2 gereali-
seerd. De Green Made containers van
Plastic Omnium (PO) dragen bij aan de
milieudoelstellingen van de gemeente
Amstelveen. Behalve door de informatie
van PO werd Amstelveen over de streep
getrokken voor dit product door een Info
NIEUWTJES VAN DE ZAKELIJKE MARKT NIEUWSAmstelveen kiest voor Green Made papiercontainers
Apollo®, mobiele containers voor zwerfvuil bij evenementen
Sheet van Wageningen University & Re-
search*. Hierin wordt aangegeven dat
is vastgesteld dat PE van biologische
afkomst exact dezelfde chemische, fy-
sische en mechanische eigenschappen
heeft als het petrochemische PE.
Het afvalinzamelbedrijf van de gemeente
Amstelveen maakt waar mogelijk de keu-
ze voor duurzaam. Voorbeelden daarvan
zijn elektrische bestelauto’s en het ge-
bruik van zwembadwater voor het perio-
diek collectief wassen van de 40.000
rest – en gft minicontainers. In plaats van
drinkwater wordt voor het wassen van
de minicontainers zwemwater gebruikt
dat anders nutteloos zou worden afge-
voerd. Het verwarmen tot 65 graden van
dat water gebeurt in de warmtekracht
centrale van het zwembad, dit voorkomt
aparte oliebranders in de voertuigen.
* De Infosheet is te vinden onder:
http://groenegrondstoff en.nl/downloads/Infosheets/Bioplastics%20PE%20duurzaamheid.pdf
foto Frans de Bruijn
adv Recycling Gorinchem
1/4
Dé vakbeurs voor de totale recyclingbranche
18, 19 en 20 september 2012
GorinchemOpeningstijden:
13.00-21.00 uur
Ons evenement. UW MOMENT.
Evenementenhal GorinchemFranklinweg 24207 HZ GorinchemT +31 (0)183 - 68 06 80F +31 (0)183 - 68 06 00I www.evenementenhal.nlE [email protected]
ColofonUitgeverNVRD, WTC ArnhemNieuwe Stationsstraat 106811 KS ARNHEMTelefoon 088 - 3770000E-mail [email protected] www.nvrd.nl
RedactiecommissieRob Schram, RMN (hoofdredacteur), Marc Maassen, GADDrs. Bas Peeters, NVRDHerman Beerding, BMSRiny de Jonge, stadsdeel Amsterdam-OostIng. Marc Veenhuizen, gemeente ApeldoornWilly Brinkbäumer, Twente MilieuMartin van Nieuwenhoven, Agentschap NL
EindredactieDrs. Karin Hegeman en Karin Giesen Postbus 1218, 6801 BE Arnhemtel. 088 - 3770000e-mail: [email protected]
BladmanagementSander Retra, Retra PubliciteitsService bv
Advertentie-exploitatieRetra PubliciteitsService bvPostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02e-mail: [email protected]
OpmaakBetuwe Promedia bv, Buren
DrukSpijker Drukkerij bv, Buren
Offi cieel vakblad van de NVRD
AbonnementenadministratiePostbus 333, 2040 AH Zandvoorttel. (023) 571 84 80, fax (023) 571 60 02Jaarabonnement ad € 95,– incl. BTW. België € 122,50 (Europa en buiten Europa op aanvraag). Los: € 11,50.
Beëindiging abonnementHet opzeggen van een abonnement dient schriftelijk te geschieden uiterlijk op 15 november bij Retra PubliciteitsService. Bij niet tijdige opzegging wordt het abon-nement automatisch verlengd.
ISSN 1569-0458
© NVRD
GRAM wordt gedrukt op papier met het FSC-keurmerk en verschijnt 11x per jaar.
Hoewel door de uitgever de uiterste zorgvuldigheid is betracht, wordt voor de inhoud geen aansprakelijkheid aanvaard.
Agenda12 september 2012
Gladheidbestrijdingscongres
Organisatie: CROWen NVRD
21 september 2012
World CleanUp
Inl. www.keepitcleanday.nl
9 – 11 oktober 2012
Milieu 2012, Brabanthallen ’s-Hertogenbosch
10 oktober 2012
Landelijk Zwerfafvalcongres, Nieuwegein
Inl. www.gemeenteschoon.nl
adv Container Techniek
1/2
adv Protempo
1/2
Containerwielen van Haco...
Protempo bvPostbus 21, 6500 AA NIJMEGEN NederlandTel. +31(0)24-3711711. Fax +31(0)[email protected] www.protempo.eu
103
Bel voor informatie:
... besparen u mankracht!Haco wielen maken uw containers écht mobiel.De garantie voor uitstekende rijeigenschappen.
Adv Band en Milieu
1/1
Oude banden, nieuw
leven.
www.bandenmilieu.nl
Alle gebruikte autobanden worden in Nederland door RecyBEM ingezameld en op milieuverantwoorde wijze verwerkt.
29 RecyBEM-gecertifi ceerde inzamelings- en herverwerkingsbedrijven voeren deze werkzaamheden uit.
Acht miljoen oude autobanden inzamelen per jaar...
…dat is gelijk aan de oppervlakte van 400 voetbalvelden
…dat zijn alle ingeleverde gebruikte personenwagenbanden in Nederland
...dit betekent 59.000 ton minder CO2-uitstoot
…daarmee besparen we CO2 gelijk aan de emissie van 400.000.000 autokilometers of de nieuwe aanplant van 400.000 bomen
…dit levert 32.000.000 kilo hoogwaardige grondstoffen
…op milieuverantwoorde wijze verwerkt
BEM_ZOMER_210x297.indd 1 14-05-12 15:13