Grammar Dutch Language Training

8/13/2019 Grammar Dutch Language Training

1/44

1

Grammar Dutch language course Harbor Consult - 2010

Grammatical explanation Dutch language training

Grammatica Nederlandse taaltraining

Based on the Delftse method Dutch for foreigners

Gebaseerd op de Delftse methode Nederlands voor buitenlanders


2/44

2


1 Plural (Meervoud) & Exercise 3

2 DE HET EEN + noun (zelfstandig naamwoord) & Exercise 5

3 Spelling and pronunciation (Spelling en uitspraak) 7

4 Pronouns (Voornaamwoorden) & Exercise 8

5 Constructing sentences (Zinnen opbouwen) & Exercise 10

6 Niet geen (Not none) 13

7 Verbs in general (Werkwoorden in het algemeen) 14

8 Verbs in present tense (Werkwoorden in tegenwoordige tijd) 15

9 Verbs in past tense - regular (Regelmatige werkwoorden in verleden tijd) 16

10 Verbs in perfect tense regular (Regelmatige werkwoorden in voltooid verleden tijd-vvt) 17

11 Verbs in perfect tense irregular (Onregelmatige werkwoorden in vvt) & Exercise 18

12 Verb couples (Werkwoord combinaties) & Exercise 24

13 Reflexive verbs (Wederkerende werkwoorden) & Exercise 27

14 Comparative and superlative (Overtreffende trappen) 30

15 The use of the word ER (Het gebruik van het woord ER) & Exercise 31

16 The use of the words MAAR (but), EENS (once) and EVEN (shortly) & Exercise 34

17 Numbers (Cijfers) 36

18 Colors (Kleuren) 38

19 Prepositions (Voorzetsels) & Exercise 40

20 Time, week (Tijd, week) 43


3/44

3


1 Plural (Meervoud)

It's impossible to give all the rules for making plurals, but here are a few guidelines:

Words that end on a syllable that includes a 'toneless-e'(like in de), usually get an -s:de tafel - de tafels

de vader - de vaders

de haven - de havens

Words that end on a vocalusually get an -swith an apostrophe(') to keep the sound 'long':de taxi - de taxi's

de agenda - de agenda's

de radio - de radio's

Other words usually get -en:het boek (book) - de boeken

de krant (paper) - de kranten

de vrouw (woman) - de vrouwen

Watch out with the spelling of vocals though: if there's a 'long', double vocalit usually becomes asingle one, followed by a single consonant, if it's a 'short, single vocal, it usually stays single,

but followed by a doubled consonant:

de boot (boat) - de boten

het bot (bone) - de botten

de maan (moon) - de manen

de man (man) - de mannen

If there's an -fat the end, it usually becomes a -vunless the English version of the word has a '-ph'where the Dutch version has -f:

de brief (letter) - de brieven

de graaf (duke) - de graven

de paragraaf (paragraph) - de paragrafen

If there's an -s at the end, it often becomes a -z.There's no rule though, to tell for which words orsounds this happens, you just have to remember this for each word:

de kaars (candle) - de kaarsen

de laars (boot) - de laarzen

het kruis (cross) - de kruisen

het huis (house) - de huizen


4/44

4


Unfortunately, besides all this, there are a lot of hard to remember exceptions:de dag (day) - de dagen

het dak (roof) - de daken

het glas (glas) - de glazen

het bedrag (amount) - de bedragenhet gat (hole) - de gaten

het graf (grave) - de graven (compare to 'de graaf'...)

het dal (valley) - de dalen

het vat (barrel) - de vaten

de het schip (ship) - de schepen

de smid (blacksmith) - de smeden

het lid (member) - de leden

de stad (town) - de steden

de oom (uncle)- de ooms

de broer (brother) - de broers

de musicus (musician) - de musici

de timmerman (carpenter) - de timmerlieden or de timmerlui

(all professions on -manhave -liedenor -luifor plural)

Exercise: Write down the correct plural form:

de pen

de oven

de bal

de chemicus

de koopman

de muis

het geval

de autohet menu

de oefening

het register

de leraar

de garage

de foto

de sleutel


5/44

5


2 DE HET EEN + noun (zelfstandig naamwoord)

One of the most frustrating things for those who learn Dutch at an adult age, is knowing when a word is a het

word and when it is a deword. I'm not going to tell that there is a method that deletes all frustrations, but I do

have a few hints that should make it a bit easier.

To begin with the reason for all this: there are masculine words, feminine words and neuter words.

All masculine and feminine words get dewhile all neuter words get het. A good way to remember this is

simply to think of 'the man, the woman and the child', since this will be:de man, de vrouw en het kind.

Though there is mostly not a very good reason for things to be masculine, feminine or neuter there are a few

indications:

all words that are made smaller with (e)(t)je are neuter (de vrouw - het vrouwtje, de man hetmannetje),

practically all words that end on standard suffixes like-ing, -ij, -ie, -eand -heidare feminine (de vereniging,debakkerij, depolitie, dedame, demoeilijkheid),

all infinite verbs used as nouns are neuter (heteten, hetfietsen), words starting with standard prefixes likege-, ver, ont-and be-and not ending on-ingare neuter (het

gevaar, hetverhaal, hetontzag, hetbeslag),

words ending on -el or -er are quite oftende-words (detafel, debeker), buildings, however, are oftenhet-words (hettheater, hethuis, hetstation- just notdebioscoop, since

that ends on -scoop,which is one of those standard suffixes),

in plural all words get de (devrouwtjes, deboeken) and, naturally, all words referring to persons (individuals) are de-words (deminister, de bakker).

Now, you could decide not to bother, producing a sound somewhere between deenhet (...edth...) in case of

doubt, but think of the consequences of the difference:

meaning 'this' and 'that', de-words get deze and die, while het-words get ditand dat,

meaning 'which' (or sometimes 'what'), de-words getwelkeand hetwords get welk, meaning 'our', de-words get onze, while het-words get ons, adjectives end on an extrae(always pronounced in Dutch!) standing before a noun, except when this

is an indefinite (using een)het-word: de groene pen, een groene pen, het groeneboek, een groen boek).

If the learning of thisde/hetdifference is really important to you, I would advise you to make a list of all het-

words you find: there are less of them then there are de-words.


6/44

6


Finally, when you really need to know, look in your dictionary. When it doesn't say straight forward if the

words are deorhet, it might very well tell you indirectly, by putting (m), (v),or (o) behind the word. Since the

m stands for mannelijk (masculine), the v for vrouwelijk (feminine) and the o for onzijdig (neuter) you'll know

what to use. And for words having two or even three of those, like affiche (o&v(m)), you are free make your

own choice.

Some examples:

de (the) stoel | het (the) boek | de (the) stoelen, boeken

die (that) stoel | dat (that) boek | die (those) stoelen, boeken

deze (this) stoel | dit (this) boek | deze (these) stoelen, boeken

onze (our) stoel | ons (our) boek | onze (our) stoelen, boeken

welke (which) stoel | welk (which) boek | welke (which) stoelen, boeken

elke (every) stoel | elk (every) boek | alle (every) stoelen, boeken

iedere (each) stoel | ieder (each) boek | alle (all) stoelen, boeken

ATTENTION: you can place een (a) before almost every noun: een stoel, een boek

Exercise: deor het?

... verbinding (the connection)

... koekje (the cookie)

... boek (the book)

... woordenboek (the dictionary)

... boekje (the small book)

... boeken (the books)

... meid (the maid/girl)

... meisje (the girl)

... koningin (queen)

... moeilijkheid (the difficulty)

... natie (the nation)

... garage (the garage)


7/44

7


3 Spelling and pronunciation (spelling en uitspraak)

A ABC in Dutch

a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

Remarks:

Please note that the Dutch 'a', 'e' and 'i' are pronounced quite different from the English way The 'y' is a bit confusing in Dutch. The sound we use when spelling 'y' is the way 'ei' and 'ij' are

pronounced in words like 'tijd' and 'leiden' (sounds the same as 'lijden'). The 'y' in words like

'gymnastiek' or 'cylinder' is the same sound as the Dutch 'i' or 'ie' in other Dutch' words.

When spelling words in Dutch, it is common to mention 'y' as 'Griekse y', 'ij'as 'lange ij' and 'ei' as'korte ei'.

B About sounds in Dutch

Vowels are represented by the way they are usually written. The sound written as 'a', for example, represents

the sound of the dark and short version of this vowel (like in man) and 'aa' represents the clear and longer

version (like in maan). Nevertheless the 'aa' sound is written as a singel awhen it stands at the end of a word

or syllable (like in ma-nen). This works for all vowels except the e at the end of a word (see ':' for the

pronunciation of a single e).

To prevent the dark/short version of a vowel (like man) from arriving at the end of a syllable (especially in

plurals), the consonant that follows mostly has to be doubled. So the pluralof man is not manen (syllables

would be ma-nen, so the a would become a clear/long sound) but mannen(syllables are man-nen).

land landen | man mannen | BUT:

maand maanden | naam namen | dag dagen

tekst teksten | les lessen | glas glazen

feest feesten | week weken | gat gatenborst borsten | bos bossen | weg wegen

woord woorden | woon wonen | kom komen(wij)

lukt lukte | bus bussen | twee tweede

punt punten | minuut minuten

mist miste | mis missen

f v s z BUT:

geef geven | lees lezen | mens mensen

brief brieven| grens grenzen| wens wensen

geloof geloven| Europees Europese


8/44

8


4 Pronouns (voornaamwoorden)

subject object possessive reflexive

ik mij mijn me

jij jou jouw je

u u uw zich

hij hem zijn zich

zij haar haar zich

het het zijn zich

wij ons ons/onze ons

jullie jullie jullie je

zij ze - hun hun zich

A few notes on this.

Many pronouns have two versions: one for regular use and one to use if the pronoun has a specificemphasis (the 'proper' version):

- mij and mijn are usually meand m'n

- jij, jouandjouw are usuallyje(Herinner jij je jouw verjaardag? - Herinner je je je verjaardag?)

- zijn is usually z'n

- hetis usually 't

- zijis usuallyze

- wijis usually we

The same goes forze and hun (object, third person plural): normally you would useze, but if you needa special emphasis, you use hun .

Officially, for object third person plural ('them') there are two forms: hun and hen. The grammar rulesstate that:

- hen should be used for direct object and after prepositions and

- hunshould be used for indirect object.

This is a purely artificial difference though: most Dutch people don't get it right - in colloquial Dutch

hunis mostly used for all object forms.

In spoken Dutch, you even hear hunbeing used as a subject form for third person plural. This is still

considered absolutely wrong, though.

The possessive onsis used for het-nouns (ons huis) and onze for de-nouns (onze tuin).


9/44

9


Exercises

1 Translate the English pronoun:

Igeef de pen aan him

Theykomen op visite bij us

Wehebben heral heel lang niet meer gezien.

Heeft he your (formal)auto gerepareerd?

Heeft she your (informal)brief al gelezen?

2 Fill in the proper pronoun:

Dag meneer Jansen. Hoe gaat het met ...? Kunt ... ... herinneren wanneer we voor het laatst bij mij koffie

gedronken heeft? En hoe gaat het met ... vrouw? Ligt ... nog in het ziekenhuis? Ik heb ... vorige week een kaartje

gestuurd - heeft ... dat al gekregen? Ik hoop dat ... ... snel zal herstellen.

Dag Hans. Hoe gaat het met ...? Heb ... al gehoord dat Bert op vakantie is? Heb ... al een kaartje van ... gehad?

Weet ... ook wanneer ... terugkomt?


10/44

10


5 Constructing sentences (zinnen opbouwen)

1 Basic sequence

Like in most languages, the basic sentence starts with the subject, followed by the (first) verb. Something typical

for Dutch though, is that all other verbs are basically placed at the end of the sentence.

Most basic: subject - 1st verb - (when/where/how/object) -(other verbs)

Example: Hij - heeft - gisteren - thuis - snel - de was -gedaan.

But:

the when/where/how sequence is often just optional and the object can often also be the first of these four,

if there is a preposition added to the when, where, howor object, it can also be placed after the other verbs.

2 Inversion

Often the subject and 1st verb are switched, so that the subject follows the verb. This occurs when:

The sentence is a question. Not something strange to English speakers, though in English it only sounds right with some specific

verbs. A sentence like Weet jij dat?could hardly be translated as Know you that?

The sentence is a command or instruction.Also not strange to English speakers (come here, be there, don't you do that).

A non-subject part of the sentence comes first.Usually this would be when, whereor how and incidentally the object. Watch out, though: each of those

positions could not only be filled by a single word, but also by a long phrase.

3 Extra position

The most weird constructions to English speakers might be those with all the verbs (including the first) at the

end. This occurs when there is a conjunctive word connecting two phrases.

Example (withdatas a conjunctive word): Ik denk dat hij gisteren thuis snel de was gedaan heeft.

But:

the sequence of the verbs at the end doesn't really matter here, so it could as well beheeft gedaan, this extra position doesnotapply when the conjunctive word is en, maaror want, when the conjunctive word isdusyou can choose between a basic sequence and inversion, when ofis the conjunctive word and it means or, this extra position doesnotapply, but it does apply

whenof means if.


11/44

11


Exercises

I - Choose ik benor ben ik

................... vanmorgen vroeg opgestaan.

Gisteren ................. laat opgestaan.

.............. te laat?

.............. nooit in Rotterdam geweest

Waarom ............... niet uitgenodigd ?

In Den Haag ............. ooit eens verdwaald.

Omdat de tram vertraging had ............. te laat gekomen.

Toen ik bij je wegging ............... naar huis gegaan.

Ik ga niet naar Jan en Marieke, want .............. daar niet welkom.Als je dat wilt, ............. morgen iets eerder.

Omdat ik op de fiets ben, ............. helemaal nat geregend.

Ik ben nat, want .............. op de fiets.

II - Pick the right sentence

a - Ik geloof dat ik blijf vanavond thuis.

b - Ik geloof dat ik vanavond blijf thuis.

c - Ik geloof dat ik vanavond thuis blijf.

a - Ik mag een kopje koffie ?

b - Mag ik een kopje koffie ?

a - Hij speelt graag gitaar op feestjes.

b - Hij graag speelt gitaar op feestjes.

c - Op feestjes hij graag speelt gitaar.

a - De televisie staat uit gezet.

b - De televisie is uit gezet.

c - De televisie is gezet uit.

d - De televisie staat gezet uit.

a - Morgen gaan we in vakantie.

b - Morgen we gaan in vakantie.

c - Morgen we gaan op vakantie.

d - Morgen gaan we op vakantie.


12/44

12


a - Ik weet niet of hij is thuis.

b - Ik weet niet of thuis hij is.

c - Ik weet niet of hij thuis is.

d - Ik weet niet of is hij thuis.

a - Ik bel je op als ik heb mijn huiswerk gedaan.

b - Ik bel je op als heb ik mijn huiswerk gedaan.

c - Ik bel je op als ik heb gedaan mijn huiswerk.

d - Ik bel je op als ik mijn huiswerk heb gedaan.

III - Make correct sentences out of these words

het woordenboek ik gebruiken mag ?

altijd ik Sesamstraat kijk naar

naar volgende week Frankrijk ga ik

het feest was ik elke dag wou dat

ik gegeten heb gisteren pannenkoeken

de volgorde is van zin deze fout helemaal


13/44

13


6 Niet geen (not, none)

geen+ huis, tuin, kind, tijd, geld, auto, (noun) nietin alle andere gevallenExamples:

Ik heb geenvrouw, geenkinderen, geenzorgen en geengeld. (I have no wife, no children, no sorrows and

no money).

Ik heb geengroot huis, geenkleine kinderen, geendure auto. (I have no big house, no small children, no

expensive car).

Ik spreek wel Engels, maar nog geenNederlands. (I do speak English, but not yet Dutch).

Hij luistert niet. (He is not listening)

Het is nietkoud. (It is nog cold)

Hij zit nietop school. (He is not at school)


14/44

14


7 Verbs in general (werkwoorden in het algemeen)

Dutch verbs can, like the English ones, be divided into regular and irregular verbs. I'll give you the regularities

and then the irregularities for each tense. But before that, something about the used tenses. Speaking Dutch,

you'll basically need four of them:

present tense - onvoltooid tegenwoordige tijd (ott) past tense - onvoltooid verleden tijd (vtt) present perfect tense - voltooid tegenwoordige tijd (ovt) past perfect tense - voltooid verleden tijd (vvt)

Please note that the first two are used in much more cases than in English. When you're a beginner you could

restrict yourself for quite a while to using only those. You could for example just use 'ik zie haar' in situations

where you would use the English (more specific) phrases:

- I see her

- I am seeing her

- I will be seeing her

- I'm going to see her


15/44

15


8 Verbs in present tense (Werkwoorden in onvoltooid tegenwoordige tijd)

Let's take a very common Dutch word: fietsen- which means 'to ride a bicycle'. For the different persons it

shows the following forms:

singular plural

1 - ik fiets wij fietsen

2 - jij fietst- fiets jij jullie fietsen- u fietst

3 - hij/zij fietst zij fietsen

So the form for ikis the verb without the -enpart (this we call 'de stam'). And: If it should end on a 'long' vowelit has to become a double one: for nemen(to take) it will be ik

neemand for lopen(to walk) it should be 'ik loop'. There are a few exceptions, though - for komen (to

come), for example it should be ik kom.

Dutch words neverendon double consonants, so for the ik-form you also take half of a doubleconsonant away. For rennen(to run) it would thus be ik ren and not ik renn.

Dutch words also never end on a vor a z. They become f and s. So forblazen (to blow) it will be ikblaasand for beloven(to promise) it will be ik beloof.

You take this form (de stam) and add a tfor the second and third person singular, but you take it offagain when the subjectjijorjecomes afterthe verb instead of before. For pluralyou simply alwaystake the infinitiveform. The only exception is when you use u: this form for 'you', used when it has

to be polite, can be used for singular and plural, but keeps the singular form.

The few irregular verbs in the present tense are only irregular for singular forms - plural forms alwaysget the infinitive form:

- hebben(to have) ik heb, jij hebt, u hebt/heeft, hij/zij heeft

- kunnen(to can, to be able to) ik kan, jij kan/kunt, u kan/kunt, hij/zij kan

- mogen(to may, to be allowed to) ik mag, zij mag, hij/zij mag

- willen(to want) ik wil, jij wil/wilt, u wil/wilt, hij/zij wil

- zijn(to be) ik ben, jij bent, u bent, hij/zij is

- zullen(to shall, to will) ik zal, jij zal/zult, u zal/zult, hij/zij zal

!!! Jij woontin Nederland. (You live in Holland). Woon jijin Nederland? (Do you live in Holland)


16/44

16


9 Verbs in past tense, regular (Regelmatige werkwoorden in verleden tijd)

For regular verbs, the past tense has two possibilities: -de(n)or -te(n)behind the ik-formof thepresent tense.

You have to take -te for singular and -tenfor plural if this form ends on a k, f, s, ch,p, t orx. To remember this, I use the wordkofschiptaxi, containing all these consonants. If the ik-form does

not end on one of those, you take-de for singular and -denfor plural.

So for the verb fietsen, having an ik-form that ends on s, which is one of the consonants in kofschiptaxi,it will be:

singular plural

1 - ik fietste wij fietsten2 - jij fietste jullie fietsten

3 - hij/zij fietste zij fietsten

And for the verb rennen (to run), not having an ik-form that ends on one of the consonants inkofschiptaxi, it will be:

singular plural

1 - ik rende wij renden

2 - jij rende jullie renden

3 - hij/zij rende zij renden

Two remarks on all that:

Sometimes you get double tor double dwhere this looks quite weird even to native speakers. Thepresent forms ik antwoord - wij antwoorden (I/we reply) for example, will be in the past tense ik

antwoordde- wij antwoordden, and the past of ik plant -wij planten (I/we plant) becomes 'ik plantte -wij

plantten'.

Where infinitive forms have a vorzthat becomes for s in the ik-form, you must still think of theoriginal ven zwhen you choose between -te(n)or -de(n). And since vandzare not in kofschiptaxi

you get-de(n).

t k f s ch p

praatte(n) werkte(n) strafte(n) miste(n) lachte(n) stopte(n)

gepraat gewerkt gestraft gemist gekocht gestopt


17/44

17


10 Verbs in perfect tense, regular (Regelmatige werkwoorden in voltooid verleden tijd)

For the perfect tense, you need to make a past participle (ge-form). You do that like this:

take the present tense ik-form and addge-to it, place a -tat the end when the ik-form ends on one of the consonants inkofschiptaxi and add -dwhen it

doesn't.

So for fietsenit will be ik hebgefietst, and for rennenit will be ik hebgerend.

Three remarks on that:

To choose by listening between -tand -d for a past participle, in fact you could listen if the past gets -te(n) or -de(n), which is easier to hear: the difference between just -d or -t at the end, as in past

participles, is not heard in Dutch (they're both pronounced as t).

The past participles of verbs that have an infinitive form starting withge-, be-, ve-, re-,or ont- do not getge-. So for betalen(to pay) it will beik heb betaaldand notgebetaald.

For the perfect tense you mostly use hebben,like you use 'to have' in English. But there are - a bitmore than in English - verbs or situations where you use zijn (to be).

For example when you use a verb that means 'to go somewhere' anda direction is indicated: so it

would beik hebin het parkgefietst(I have been cycling in thepark - no direction) but ik bennaar het

stationgefietst(I have cycled to the station - clear direction).


18/44

18


11 Verbs in perfect tense, irregular

The sad thing for languages like Dutch and English is that most of the frequently used verbs are irregular. I'll list

the most important ones, but before I do that I have a few remarks.

Notethat most of them have vowel changes, both in past tense and past participle. In that case:

there is practically never -t(e)(n)or-d(e)(n)at the end, the past participle practically always ends on-en.

The list is far from complete. I listed the most current ones and I skipped derived forms that go the same way. I

listed, for exemple kopen, trekkenand staan, but I skipped verkopen(sell), vertrekken (leave), bestaan (exist) and

verstaan (understand).

The translation is quite incomplete. Many words just can't be translated properly without a few lines of

explanation. So take your dictionary for details.

With the past participles marked with *you use zijn, when they're marked with (*)you should usezijn when a

direction is indicated and for the ones marked (**) you can use zijnas well as hebben. For the other ones you

use hebben, unless they are used in a passive mode.

Infinitive (translation) Past Past participle

bakken (bake) bakte gebakken

beginnen (begin) begon begonnen

*bewegen (move) bewoog bewogen

bieden (offer) bood geboden

binden (bind) bond gebonden

blijken (appear) bleek gebleken

breken (break) brak gebroken

brengen (bring) bracht gebracht

buigen (bend, bow) boog gebogen

denken (think) dacht gedacht

doen (do deed gedaan

dragen (carry, wear) droeg gedragen

drinken (drink) dronk gedronken

dwingen (force) dwong gedwongen

eten (eat) at gegeten

gaan (go) ging gegaan


19/44

19


gelden (be valid) gold gegolden

genieten (enjoy) genoot genoten

geven (give) gaf gegeven

hangen (hang) hing gehangen

hebben (have) had gehadhelpen (help) hielp geholpen

heten (be called) heette geheten

hoeven (need (denying)) hoefde gehoeven

houden (hold) hield gehouden

kiezen (choose) koos gekozen

kijken (look, watch) keek gekeken

klinken (sound) klonk geklonken

komen (come) kwam gekomen

kopen (buy) kocht gekocht

kunnen (can, be able to) kon gekund

lachen (laugh) lachte gelachen

laten (let) liet gelaten

lezen (read) las gelezen

liggen (lay) lag gelegen

lijken (look like) leek geleken

lopen (walk) liep gelopen

moeten (have to, must) moest gemoetenmogen (be allowed, may) mocht gemogen

nemen (take) nam genomen

roepen (call) riep geroepen

schenken (give, (poetic)) schonk geschonken

scheppen (create) schiep geschapen

schieten (shoot) schoot geschoten

schuiven (shift, push) schoof geschoven

slaan (beat) sloeg geslagen

slapen (sleep) sliep geslapen

sluiten (close, shut) sloot gesloten

spreken (speak) sprak gesproken

springen (jump) sprong gesprongen

staan (stand) stond gestaan

steken (sting, stab) stak gestoken

sterven (die) stierf gestorven

treffen (hit) trof getroffen

trekken (pull) trok getrokken

vallen (fall) viel gevallen


20/44

20


vangen (catch) ving gevangen

vergeten (forget) vergat vergeten

verliezen (loose) verloor verloren

vinden (find) vond gevonden

vliegen (fly) vloog gevlogenvoorkmen (prevent) voorkwam voorkomen

vrkomen (happen) kwam voor voorgekomen

vragen (ask) vroeg gevraagd

weten (know (something)) wist geweten

wijzen (point) wees gewezen

winnen (win) won gewonnen

worden (become) werd geworden

zeggen (say) zei gezegd

zien (see) zag gezien

zijn (be) was geweest

zingen (sing) zong gezongen

zinken (sink) zonk gezonken

zitten (sit) zat gezeten

zoeken (look for) zocht gezocht

zullen (will, shall) zou

Exercise: Fill in the gaps with the correct form of the verb

beet gebeten

blijven gebleven

kijken keek

kreeg gekregen

lijken geleken

rijden reed

schreef geschreven

snijden gesneden

bieden bood

koos gekozen

verliezen verloren


21/44

21


vliegen vloog

vroor gevroren

verbieden verboden

druipen droop

floot gefloten

kruipen gekropen

ruiken rook

sloot gesloten

binden gebonden

drinken dronk

begon begonnen

klinken geklonken

springen sprong

vond gevonden

winnen gewonnen

zingen zong

schonk geschonken

trekken getrokken

zwemmen zwom

nam genomen

breken gebroken

komen kwam

sprak gesproken

geven gegeven

eten at

las gelezen

vergeten vergeten


22/44

22


bidden bad

lag gelegen

zitten gezeten

blazen blies

hield gehouden

laten gelaten

lopen liep

riep geroepen

slapen geslapen

vallen viel

hielp geholpen

sterven gestorven

dragen droeg

groef gegraven

slaan geslagen

varen voer

ging gegaan

hangen gehangen

vangen ving

bewoog bewogen

scheren geschoren

wegen woog

werd geworden

bakken gebakken

braden braadde

bracht gebracht

denken gedacht


23/44

23


doen deed

had gehad

heten geheten

jagen joeg

kocht gekocht

kunnen gekund

lachen lachte

moest gemoeten

mogen gemogen

staan stond

vroeg gevraagd

wassen gewassen

weten wist

wilde gewild

zeggen gezegd

zien zag

was geweest


24/44

24


12 Verb couples (werkwoord combinaties)

In Dutch there are three ways of combining two verbs:

Using the past participle you do this when the first verb is:hebben- to have - ik heb een tekening gemaakt (I have made a drawing)

zijn- to be - de tekening is gemaakt - the drawing is made

worden- to be(-come) (often is being) - de tekening wordt gemaakt (the drawing is

being(/becomes)made)

Using the infinitive you do this when the first verb is:blijven- to stay - hij blijft slapen - he's staying to sleep

gaan- to go - hij gaat fietsen- he is going to ride a bicycle

komen- to come - hij komt eten- he's coming to eat ('he's coming fordinner')

kunnen- to can/to be able to - ik kan niet komen- I can't come

laten- to let/to have something done - ik laat mijn haar knippen- I let my hair cut (havemy hair cut) OR

ik laat hem gaan- I let him go

moeten- to must/to have to - ik moet gaan- I have to go

mogen- to may/to be allowed to -je mag dat niet doen- you are not allowed to do that

willen- to want - ik wil eten- I want to eat

zullen- to will/to shall - ik zal zien- I'll see

horenwhen it literally means to hear - ik hoor hem schreeuwen- I hear him shout

voelen- to feel - ik voel het groeien- I feel it growing

zien when it literally means to see - ik zie de zon schijnen- I see the sun shining

leren- to learn: optional - ik leer fietsen(most current) OR ik leer te fietsen- I'm learning to ride a

bicycle

Using the infinitive + teyou do this when the first verb is none of the aboveIk probeer te komen- I try to come

Ik begin het te leren- I'm beginning to learn it

Remarks on all this:

Note that in Dutch there is no way to express the difference between English forms as in The door isclosedand The door has been closed. Both become De deur is gesloten.

There's also no difference for the Dutch between He stays asleep, He remains sleepingand He is stayingto sleep- it's all Hij blijft slapen.

So speaking Dutch you might try to use only the above mentioned combinations. There are morepossibilities - you could even use up to five (theoretically even more) verbs in a sentence - but they're

so complex that they're really just an invitation to make mistakes.


25/44

25


Exercises

I - Choose the right sentence

I'm going to eat Chinese:

a - Ik ga eten Chinees

b - Ik ben gaan eten Chinees

c - Ik ga Chinees eten

d - Ik ga Chinees gegeten

The man has beaten the dog:

a - De man heeft slaan de hondb - De man heeft de hond geslagen

c - De man is geslagen de hond

The man is being bitten:

a - De man is zijn bijten

b - De man is worden gebeten

c - De man is gebeten worden

d - De man wordt gebeten

I want to ride my bicycle:

a - Ik wil fietsen

b - Ik wil te rijden mijn fiets

c - Ik wil mijn fiets gereden

d - Ik wil op mijn fiets fietsen

He promised to help me:

a - Hij beloofde te helpen mijb - Hij beloofde mij te helpen

c - Hij beloofde mij geholpen

d - Hij beloofde helpen mij

II - Choose the right form:

Ik wil Nederlands ... (I want to learn Dutch)

a - te leren

b - leren

c geleerd


26/44

26


Ik heb een stukje ... (I have cycled a bit/a small track)

a - te fietsen

b - fietsen

c gefietst

Ik mag niet in het park ... (I'm not allowed to come in the park)

a - te komen

b - komen

c gekomen

III - Make sentences with these words:

Ik, gaan, bier, drinken (I, to go, beer, to drink)

Hij, hebben, het boek, lezen (He, to have, the book, to read)

Wij, proberen, een huis, bouwen (We, to try, a house, to build)


27/44

27


13 Reflexive verbs

Observe this sentence:

Ik vraag me af wat hij doet(I wonder what he does).

In the form above, there is one sentence that contains a reflexive verb: the infinitive here, is zich afvragen(to

wonder): if the dictionary states thatzich ('oneself') belongs to a verb it means it's a reflexive one. This is a kind

of verb that requires the subject to be an object too. In English, you can do this with some verbs (I'm washing

myself, I find myself ..., I'm exerting myself), but in Dutch you have to do this to quite a lot of verbs.

A few examples:

zich herinneren- to remember

zich schamen- to be ashamed

zich vergissen- to be mistaken

zich verheugen op- to look forward to

zich voorstellen- to imagine

Some other verbs can be reflexive: they require an object and this could be the subject. Examples:

(zich) bewegen- to move

(zich) scheren- to shave

(zich) wassen- to wash

Here are some phrases with these verbs. Note that the reflexive pronoun is always placed afterthe first verb:

Ik herinner mezijn naam niet.

Zij schaamde zichdiep voor haar fout.

Hij heeft zichhelemaal vergist.

Zij zal zichverheugen op haar huwelijk.

Kun jejevoorstellen hoe zwaar zijn leven is?

Hij kan zichniet meer bewegen.

Zij heeft zichvandaag nog niet geschoren.

Hij wast zichelke ochtend.


28/44

28


The reflexive pronouns you need for the reflexive verbs are listed below:

subject reflexive

ik me

jij je

u zich

hij zich

zij zich

het zich

wij ons

jullie je

zij zich

Exercise

zich realiseren - to realize

zich bemoeien met - to meddle with

zich haasten - to hurry

zich verslapen - to oversleep

zich amuseren - to amuse, enjoy oneself

zich verheugen op - to look forward to

zich ergeren aan - get irritated by

zich herinneren - to remember

zich vergissen - to be mistaken

zich omdraaien to turn around

1 Fill in the reflexive pronoun:

Zal hij ... realiseren wat er gebeurd is?

Bemoei ... met je eigen zaken!

Als u nog op tijd wilt zijn, dan moet u ... haasten

Ik heb ... deze week al twee keer verslapen

Wij hebben ... heel goed geamuseerd.


29/44

29


2 Fill in the right form of the given verb:

zich realiseren

... u ... dat alles anders moet?

zich bemoeien metWaar ... hij ... ...?

zich haasten

Hij ... ... om op tijd te komen.

zich verslapen

Zij heeft ... al drie keer ....

zich amuseren

Wij ... ... absoluut niet.

zich verheugen op

.... je ... op je vakantie?

zich ergeren

Ik ... ... vaak aan hem

zich herinneren

Zij ... ... dat ongeluk niet meer.

zich vergissen

Jullie ... ..., volgens mij.

zich omdraaien

Hij heeft ... zojuist ....


30/44

30


14 Comparative and superlative (vergrotende trappen)

Jouw auto rijdt langzamer dan mijn auto

In the phrase above you can find what is called a comparative: langzamer (slower). The original form langzaam

is extended wit -erand because of the Dutch spelling rules (lesson 1) there's one -a-less.

Except for the one -a-thing, this is the same as what happens in English: 'thin-thinner' is in Dutch dun-dunner

and even irregular forms are a lot alike: 'good-better' is in Dutchgoed-beter.

And there's more good news, for the superlative is almost the same: in English you add '-est' ('thinnest'), in

Dutch just -st(dunst). Usually the article hetis used for the superlative (Dit boek is hetdunst).

The only tricky thing, is that you have an extra -dif the word ends on a -r

More good news: the list of irregular ones is very short:

goed beter best (good)

graag liever liefst (rather)

veel meer meest (more)

weinig minder minst (less)

Here's a list of examples

adverb comperative superlative

goedkoop goedkoper goedkoopst

duur duurder duurst

hoog hoger hoogst

laag lager laagst

groot groter grootst

klein kleiner kleinst

schoon schoner schoonst

vies viezer viest

(ge)makkelijk (ge)makkelijker (ge)makkelijkst

licht lichter lichtst

donker donkerder donkerst

zwaar zwaarder zwaarst

heet heter heetst


31/44

31


15 The use of the word ER (Het gebruik van het word ER)

To a lot of foreigners er is a very confusing word. Not only can it mean a lot of things (like there, it, or just

nothing), it is also hard to study since it is mostly pronounced as d'r, 'ror even as hardly anything at all. Besides,

it can also be found at several places in the sentence.

First a few examples:

Woon je in Amsterdam? Ja, ik woon eral drie jaar. (Do you live in Amsterdam? Yes, I'm living there for three years

already.)

Erstaat een paard in de gang. (There's a horse standing in the hall)

Hoe gaat het ermee? (How are you?)

Hoeveel kinderen heb je? Ik heb erdrie. (How many children do you have? I've got three.)

Je ziet ergoed uit. (You're looking good.)

Only in the first two examples eris literally translated - in the other ones it could be translated, but that would

mostly produce a weird sentence. Nevertheless, the use of er could very well be explained by its different

possible meanings if you don't take 'meanings' to literal.

1 - Ermeans there/here

This could be(a)a not emphasized place, or (b)a non-particular subject.

(a)In the sentenceJa, ik woon er al drie jaaryou could replace er by either hier ('righthere') ordaar ('over there')

if you're pointing somewhere, but you're not doing that in this case.

(b)In the sentence Er staat een paard in de gang, you could do the same. If you want to say Right here - and not

over there - there is a horse standing in the hall, you would indeed use hierand daar:Hier - en niet daar - staat een

paard in de gang.

Note however, that we are talking about eenpaard -a horse, so a non-particular subject. If it would be het

paard - thehorse, we couldn't useer.We would either use daaror hier, or - even better - just start with the

subject:Het paard staat (hier/daar) in de gang.

2 - Ermeansitor them

Consider these sentences, where the object is replaced:

Ik zie de film - ik zie hem(I see it)

Ik zie het programma - ik zie het(I see it)

Ik zie de boeken - ik zie ze(I seethem)

You see that for things you can use hemreferring todewords,het referring to hetwords andzereferring to

plurals.


32/44

32


Now consider these:

Ik kijk naar de film - ik kijk ernaar(I look at it)

Ik kijk naar het programma - ik kijkernaar(Il ook at it)

Ik kijk naar de boeken - ik kijk ernaar (I look at them)

So when there's a preposition, we use erto refer to dewords, hetwords or plurals. And we place it not only

before the preposition, but also attached to it (like ernaar, erin, erop, ervanetc.). There can however, in more

complex sentences, be something (like a 'when', 'where'or 'how' statement, or simply niet) between er and the

preposition:

Ik kijk er niet naar.

Ik kijk er vandaag liever niet naar.

Watch out, though: eris only used for things - for persons we use the appropriate pronouns:

Ik kijk naar hem/haar/jou/...

3 - Ermeans of themwhen counting

When something is counted and not mentioned, you use er to refer to the object. You can use vanmeaning of,

but you don't have to and mostly a Dutchman wouldn't think of using it:

Hoeveel kinderenheb je? Ik heb erdrie.

Hoeveel auto'szie je? Ik zie ertien.

Hoeveel huizenheb je? Ik heb ereen.

Heb jij een auto? Nee ik heb ergeen.

So while in English you have the choice between I have tenorI have ten of them, in Dutch the current thing to

say is onlyIk heb er tien(for most English speaking students it somehow feels weird saying this and they need to

practice it for a while to get it 'into the system').

4 - Expressions

A lot of Dutch phrases containing erare merely to be taken as expressions and not to be translated literally. In

a grammatical sense er would have a meaning like mentioned above (here/there/it/them/...), but that doesn't

always fully explain the form.

Take, for exampleHoe gaat het ermee?It could be translated as How goes it there with?or even just How goes it

with it, but that doesn't explain why this sentence is used this much (besidesHoe gaat het).

OrJe ziet er goed uit: it could be translated as something like You look good out of it- but that still doesn't make

much sense.

So, in those cases, an expression is better just taken as it is without too much questioning about the

grammatical form.


33/44

33


Exercises

I Replace the object (|between|) by het, hem, zeor er:

Ik koop |de krant|.

Ik verkoop |het huis|.

Ik kook |de mosselen|.

Zij vergeet |mijn pen|.

Hij leest in |het boek|.

Ik krijg |de nieuwe auto| volgende week maandag.

Ik denk aan |de voetbalwedstrijd| terwijl ik naar |de televisie| kijk.

Je moet om |de antwoorden| vragen.

Ik heb |de antwoorden| niet nodig.

Ik heb |de gang| schoongemaakt.

II - Find out where 'er' would fit in (because it could be at the beginning of a sentence, no

sentence starts with a capital here):

- gisteren had ik geen fiets en nu heb ik twee.

(Yesterday I had no bike and now I have two)

- is nog koffie?(Is there still coffee?)

- heeft een man voor je gebeld.

(A man has called for you)

- ik heb geen zin in.

(I don't feel like it)

- je ziet slecht uit vandaag.

(You look miserable today)

- is vanavond iets leuks op de televisie?

(Is there something nice on television tonight?)

- ik wil geen ruzie om maken.

(I don't want to quarrel about it)

- zit geen suiker in mijn koffie.

(There's no sugar in my coffee)

- waarom zitten geen koekjes in de trommel?

(Why are there no cookies in the tin?)

- als je iets wilt bereiken, moet je voor werken.

(If you want to reach something, you have to work for it)


34/44

34


16 The use of the words MAAR (but), EENS (once) and EVEN (shortly)

Kijk eens!

Kom maar.

Wil je de deur even(tjes) opendoen?

Ga eens evenopzij.

Kijk maar eens evendoor deze bril.

Although these sentences are hardly considered difficult to understand, they are not really easy to translate

into English. They could result in something like:

Hey, look!

Just come over here, please.

Would you (please) just open the door?

Just move aside.

(Come on) just look through these glasses.

The problem is, that those little words likemaar, eens andeven(tjes) do not only have a literal meaning (but,

once, shortly), but also a modifying function in the sentence. In a lot of cases you could say that they mean

something like just, and are squeezed into the sentence to make it less direct and more polite. In fact, if you

take a commanding sentence, you can just 'soften' it, by putting one (or some) of those words in it. For

example kom hieris a quite rude command, whilekom eens hieror kom even hieris a lot more friendly andkom

maar hier could even be something like a very inviting gesture. There are a few more words with similar

functions, thoughmaar, eensand even are the most frequently used. Take for examplegewoonandhoor:

Je moet gewoonnaar de tandarts.

Nou, tot ziens, hoor.

Here too, you could usejustin your translation into English:

Youjusthave to go to the dentist.

Well,justgoodbye then.

Generally, whenever you notice those words are not making sense when you assign their literal meaning to

them, you could leave them out, get the meaning of the sentence without them and keep in mind that someone

is trying to be politehere. But if you want to use those words correctly yourself, the best thing you could do

is probably to analyze their use for a while, because they all have their specific contexts. It is impossible to give

rules for that, but I noticed that a lot of students were able to develop a good sense for it, just by reading,

listening and analyzing.


35/44

35


To give some indications (remember, these are no rules, just vague patterns):

maarmeans oftenjust in a reassuring way, eensand evenoften mean just in the sense of a friendly come onor just hey, or even please(mag ik

even bellen - can I make a phone call please),

gewoonmostly meansjust in the sense of 'no big deal', hooroften means something likeheyor I say, but watch out: the meaning is very much depending on

the tone of the voice and can vary from a reassuring to a reprimanding hey.

Exercises

I - What would you say in these situations?

You want your dog to sit down:

a - ga maar even zitten

b - ga juist zitten

c - ga zitten

d - zit

You are inviting someone at the door to come in:

a - kom maar binnen

b - kom even binnen

c - kom juist binnen

d - kom nu binnen

e - kom binnen

II - Translate the words maar,eens and evenin these sentences:

Ik wil graag komen, maar ik kan niet.

Dat is eens maar nooit weer.

Hij is even naar het toilet.

Ik ga maar eens naar huis.

Heb je even een vuurtje voor me?

Je moet eens naar de dokter.


36/44

36


17 Numbers (cijfers)

0 nul 10 tien

1 een 11 elf

2 twee 12 twaalf

3 drie 13 dertien

4 vier 14 veertien

5 vijf 15 vijftien

6 zes 16 zestien

7 zeven 17 zeventien

8 acht 18 achttien

9 negen 19 negentien

20 twintig 30 dertig

21 eenentwintig 31 eenendertig

22 tweentwintig 32 tweendertig

23 drientwintig 33 driendertig

24 vierentwintig 34 vierendertig

25 vijfentwintig 35 vijfendertig

26 zesentwintig 36 zesendertig

27 zevenentwintig 37 zevenendertig

28 achtentwintig 38 achtendertig

29 negenentwintig 39 negenendertig

40 veertig 50 vijftig

41 eenenveertig 51 eenenvijftig

42 tweenveertig 52 tweenvijftig

43 drienveertig 53 drienvijftig

44 vierenveertig 54 vierenvijftig45 vijfenveertig 55 vijfenvijftig

46 zesenveertig 56 zesenvijftig

47 zevenenveertig 57 zevenenvijftig

48 achtenveertig 58 achtenvijftig

49 negenenveertig 59 negenenvijftig

60 zestig 70 zeventig

61 eenenzestig 71 eenenzeventig

62 tweenzestig 72 tweenzeventig


37/44

37


63 drienzestig 73 drienzeventig

64 vierenzestig 74 vierenzeventig

65 vijfenzestig 75 vijfenzeventig

66 zesenzestig 76 zesenzeventig

67 zevenenzestig 77 zevenenzeventig

68 achtenzestig 78 achtenzeventig

69 negenenzestig 79 negenenzeventig

80 tachtig 90 negentig

81 eenentachtig 91 eenennegentig

82 tweentachtig 92 tweennegentig

83 drientachtig 93 driennegentig

84 vierentachtig 94 vierennegentig

85 vijfentachtig 95 vijfennegentig

86 zesentachtig 96 zesennegentig

87 zevenentachtig 97 zevenennegentig

88 achtentachtig 98 achtennegentig

89 negenentachtig 99 negenennegentig

100 honderd 200 tweehonderd

101 honderd een 208 tweehonderd acht

102 honderd twee 428 vierhonderd achtentwintig

103 honderd drie 651 zeshonderd eenenvijftig

110 honderd tien 888 achthonderd achtentachtig

124 honderd vierentwintig 901 negenhonderd een

138 honderd achtendertig 937 negenhonderd zevenendertig

186 honderd zesentachtig 1000 duizend


38/44

38


18 Colors (kleuren)

blauw

bruin

geel

grijs

groen

oranje

paars

rood


39/44

39


rose

wit

zwart


40/44

40


19 Prepositions (voorzetsels)

aan to, on, at

achter behind, after

afgezien van apart from, except for

aldus according to

als as

behalve except (for)

beneden beneath, under

bij at, by, toward, at, near

binnen within, inside

boven above, over

bovenop on top of

buiten out of, beyond

dankzij thanks to

door trhough, by

gedurende during

in in, into, within

jegens to, towards

krachtens by virtue of

langs along, past

met (/mee) with

na after

naar to, on, at

naartoe to, on, at

naast next

nabij by, at, beside

namens on behalf of

niettegenstaande inspite of

om around, for, at

ondanks in spite of

onder under


41/44

41


ongeacht regardless of

op on

over over, via, about

per by, per

qua as, as far as ... is concerned

rond around, concerning

rondom around

sedert since, for

sinds since, for

te at, in

tegen against, to

tegenover accross, opposite

tijdens during

tot until, to, as far as

tussen (in) between, among

uit out, out of, from

van of, from

vanaf from

vanwege because of, on account of

via via

volgens according to, in ...'s opinion

voor for, before, in front of

voorbij past, beyond

wegens because of

zonder without

Exercise: Fill in all the gaps.

Wij gaan vandaag de trein Amsterdam.

Nu zitten wij de trein.

Een man brengt ons thee suiker en melk.

het tafeltje staat een kopje.


42/44

42


Dat kopje is niet ons.

Er staat een schaal met appels tafel.

Ze betalen veel geld dit huis.

Wij maken een wandeling de stad.

Hij heeft veel belangstelling muziek.

Zij praten het weer.

Els wacht al meer dan een uur me.

Wij gaan niet zo vaak de bioscoop.

Hij zoekt zijn sleutels.

Kijk je vaak de televisie ?

Bas gaat bezoek een vriendin.

Het station is niet ver mijn huis.

De trein vertrekt half acht.

De trein vertrekt altijd precies tijd.

Ik moet morgen Utrecht.

Mijn vader ligt het ziekenhuis.

zes uur gaan ze eten.

Fred komt te laat school.

Ik leen de fiets mijn broer.

Hester houdt koekjes.

We moeten lang de bus wachten.

De kinderen spelen al de hele ochtend elkaar.


43/44

43


20 Time, week (de tijd, de week)

Analoge klok lezen (read the regular clock)

04.00 16.00 08.00 20.00 06.00 18.00

vier uur acht uur zes uur

00.30 12.30 10.30 22.30 04.30 16.30

half een half elf half 5

04.45 16.45 06.15 18.15 10.45 22.45

kwart voor 5 kwart over 6 kwart voor 11

Digitale klok lezen (read the digital clock)

10.00 uur tien uur 10.30 uur half elf

10.05 uur vijf overtien 10.35 uur vijf overhalf elf

10.10 uur tien overtien 10.40 uur tien overhalf elf

10.15 uur kwart overtien


44/44

44

10.20 uur tien voorhalf elf 10.45 uur kwart voorelf

10.25 uur vijf voorhalf elf 10.50 uur tien voorelf

10.55 uur vijf voorelf

Delen van de dag (parts of the day)

vanmorgen 06.00 12.00 uur 8 uur s morgens Goedemorgen

vanmiddag 12.00 18.00 uur 2 uur s middags Goedemiddag

vanavond 18.00 00.00 uur 8 uur s avonds Goedenavond

vannacht 00.00 06.00 uur 2 uur s nachts Goedenacht

Delen van de week (parts of the week)

maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag = weekdagen

(Monday Tuesday- Wdnesday Thrusday Friday) (days of the week)

zaterdag zondag = weekend

(Saturday Sunday) (weekend)

Andere tijdsaanduidingen (other time indications)

uur kwartier - minuut seconde (hour quarter of an hour minute second)eeuw - jaar maand week dag (century year month week day)

Documents

Grammar Dutch Language Training