ĞRENCİ ÇALIŞMA KİTABI 2. KİTAP hakk› sakl›d›r ve Doku Yay›nc›l›k Tic. Aﬁ’ne aittir. Kitab›n içindeki ﬂekil, yaz›, resim ve grafikler yay›nevinin izni

TÜRKÇEDERS VE ÖĞRENCİ ÇALIŞMA KİTABI

2. KİTAP

İLK

ÖĞ

RE

TİM

4. SIN

IF T

ÜR

KÇ

E D

ER

S V

E ÖĞ

RE

NCİ Ç

AL

IŞM

A KİT

AB

I (2

. KİT

AP

)

DERS VE Ö⁄RENC‹ ÇALIfiMA K‹TABI

I

‹LKÖ⁄RET‹M

YAYINCILIK T‹CARET ANON‹M fi‹RKET‹

Ali Suavi Sokak Nu.: 1/4 06570 - Maltepe / ANKARA

tel. – belgeç: (0.312) 232 05 54 • 231 35 23

2. K‹TAP

Millî E¤itim Bakanl›¤› Talim ve Terbiye Kurulunun 26.12.2012 tarih ve 225 say›l› karar› ile

2013 – 2014 ö¤retim y›l›ndan bafllayarak 5 (befl) y›l süreyle ders kitab› olarak kabul edilmifltir.

ISBN 978 - 9944 - 365 - 64 - 2

HAT‹CE BIYIKLI YAfiAR ÖZTAfi

II

Editör

Hasan Hüseyin YILDIZ

♦

Dil Uzman›

Münevver O⁄AN

♦

Görsel Tasar›m

Aynur Z‹LKAYA

♦

Program Gelifltirme Uzman›

Göksan BAY‹S

♦

Ölçme ve De¤erlendirme Uzman›

Banu KOÇ

♦

Rehberlik Uzman›

Mukadder GÜVENER

Her hakk› sakl›d›r ve Doku Yay›nc›l›k Tic. Afi’ne aittir. Kitab›n içindeki flekil,yaz›, resim ve grafikler yay›nevinin izni olmadan al›namaz, ço¤alt›lamaz vebas›lamaz.

Ankara, 2017

Bask›, Cilt:Özgün Matbaac›l›k San. ve Tic. Afi

Ankara-Polatl› Devlet Karayolu 52. km.Özgün Grup Sitesi, Temelli Beldesi / Sincan - ANKARA

tel.: 0312 645 19 10 (PBX) • belgeç: 0312 645 19 19

III

IV

V

VI

‹Ç‹NDEK‹LER (DERS K‹TABI)

BUZ PATEN‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ana Maria GÜNSEL . . . . . . . . . .51

EN BÜYÜK TAKIM B‹Z‹M TAKIM . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ayla ÇINARO⁄LU . . . . . . . . . . .53

‹ZC‹L‹K . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hanife AZAKLI . . . . . . . . . . . . . .57

OYUNCAKLARIN ÖFKES‹

(1. Serbest Okuma Metni) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‹smet KÜR . . . . . . . . . . . . . . . . .59

B‹S‹KLET

(2. Serbest Okuma Metni) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Öncü Çocuk dergisi . . . . . . . . . .63

4. TEMA: OYUN VE SPOR .......................................................................50

TUTUMSUZ’UN ÖYKÜSÜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ülker KÖKSAL . . . . . . . . . . . .66

ÇALIfiMAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Galip Naflit ARI . . . . . . . . . . .71

fiEKERC‹ GÜZEL‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Türkan GED‹K BENG‹ . . . . . .72

Ç‹FTÇ‹LER

(1. Serbest Okuma Metni) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Mevlüt KAPLAN . . . . . . . . . . .76

S‹H‹RL‹ ÇORAPLAR

(2. Serbest Okuma Metni) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Mavisel YENER . . . . . . . . . . .77

5. TEMA: ÜRET‹M, TÜKET‹M VE VER‹ML‹L‹K ....................................65

ANADOLU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .M. Faruk GÜRTUNCA . . . . . . . .82

‹STANBUL DÜNYAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Nursel SAYGINAR . . . . . . . . . . .84

YED‹ GÖLLER M‹LLÎ PARKI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Öncü Çocuk dergisi . . . . . . . . . .86

ANADOLU’NUN TAR‹H HAZ‹NELER‹

(1. Serbest Okuma Metni) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Mehmet ÖNDER . . . . . . . . . . . .88

AYfiEGÜL

(2. Serbest Okuma Metni) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Refik Halit KARAY . . . . . . . . . . .90

6. TEMA: GÜZEL ÜLKEM TÜRK‹YE .......................................................81

VII

KAYNAKÇA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .EK–1

TÜRK‹YE HAR‹TASI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .EK–2

TÜRK DÜNYASI HAR‹TASI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .EK–3

‹Ç‹NDEK‹LER (Ö⁄RENC‹ ÇALIfiMA K‹TABI)

TEMAYA HAZIRLIK ÇALIfiMALARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .84

BUZ PATEN‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ana Maria GÜNSEL . . . . . . . . . .85

EN BÜYÜK TAKIM B‹Z‹M TAKIM . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ayla ÇINARO⁄LU . . . . . . . . . . .90

‹ZC‹L‹K . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Hanife AZAKLI . . . . . . . . . . . . . .95

HAYD‹ ÇOCUKLAR OYUNA (Dinleme Metni) . . . . . . . .‹hsan SEZAL . . . . . . . . . . . . . .100

ARA D‹S‹PL‹N ETK‹NL‹⁄‹ (2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103

4. TEMA DE⁄ERLEND‹RME ÇALIfiMALARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104

4. TEMA: OYUN VE SPOR .......................................................................83

TEMAYA HAZIRLIK ÇALIfiMALARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .109

TUTUMSUZ’UN ÖYKÜSÜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Ülker KÖKSAL . . . . . . . . . . .110

ÇALIfiMAK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Galip Naflit ARI . . . . . . . . . .113

fiEKERC‹ GÜZEL‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Türkan GED‹K BENG‹ . . . . .118

KUMBARA, ‹Ç‹ DOLU PARA ((Dinleme Metni) . . . . . . . . . .Zuhal ÖZER . . . . . . . . . . . .123

ARA D‹S‹PL‹N ETK‹NL‹⁄‹ (3) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .126

ARA D‹S‹PL‹N ETK‹NL‹⁄‹ (4) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .127


5. TEMA: ÜRET‹M, TÜKET‹M VE VER‹ML‹L‹K ...................................108

TEMAYA HAZIRLIK ÇALIfiMALARI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .133

ANADOLU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .M. Faruk GÜRTUNCA . . . . . . .134

‹STANBUL DÜNYAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Nursel SAYGINAR . . . . . . . . . .139

YED‹ GÖLLER M‹LLÎ PARKI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .Öncü Çocuk dergisi . . . . . . . . .144

GEZD‹⁄‹M fiEH‹RLER ((Dinleme Metni) . . . . . . . . . . . .‹brahim Zeki BURDURLU . . . .149


6. TEMA: GÜZEL ÜLKEM TÜRK‹YE .....................................................132

50 T Ü R K Ç E 4 . S I N I F D E R S K ‹ T A B I

4.TEMA

OYUN VE SPOR

TEMADA ‹fiLENECEK MET‹NLER

BUZ PATEN‹

EN BÜYÜK TAKIM B‹Z‹M TAKIM

‹ZC‹L‹K

OYUNCAKLARIN ÖFKES‹ (1. Serbest Okuma Metni)

B‹S‹KLET (2. Serbest Okuma Metni)

51T Ü R K Ç E 4 . S I N I F D E R S K ‹ T A B I

Buzun üzerinde kayarak baz› artistik hareketlerin uygulamas›n› içeren spor dal›d›r.

Eski zamanlardan beri insanlar al›fl›lmad›k zeminlerin üzerinde yol almaya çal›fl-

m›fllard›. Bu zeminlerin aras›nda su, kar ve buz da yer al›rd›. Özellikle so¤uk kuzey Av-

rupa ülkelerinde, kar ve buz üzerinde mesafe kat etmek önemli bir gereklilik idi. Bunun

için kayak ve buz pateni gibi spor dallar› bu ülkelerde geliflmiflti.

Günlük hayat gereksinimlerini yerine getirmek için antik ça¤›n insanlar›, hayvan

derisi ile kaplanm›fl ayaklar›n›n alt›nda ince hayvan kemikleri kullanarak buzun üzerin-

de kayarlard›. Zaman geçtikçe buz üzerinde kaymak için kullan›lan malzemeler gelifl-

tirilmifl ve hatta yenileri eklenmiflti. Örne¤in 12. yüzy›la ait bir kaynakta ilkel buz paten-

lerinin yan›nda buzda ilerlemeyi kolaylaflt›ran, elde tutulan de¤neklerin de kullan›ld›¤›

yaz›lmaktad›r. 14. yüzy›lda ise bir süre hayvan kemi¤i yerine cilalanm›fl a¤aç dilimleri

kullan›lm›flt›.

Bir spor olarak buz pateni 18. yüzy›l›n bafl›nda geliflmeye bafllad›. O zamanlarda

kullan›lan figürler çok basitti, günümüzün karmafl›k buz pateni gösterilerini an›msatm›-

yordu. Bu basit figürleri buz üzerinde dans hareketlerine dönüfltüren Amerikal› J. Hai-

nes (Hans) idi.

BUZ PATEN‹BUZ PATEN‹


Bu yeni oluflan spor branfl›na k›sa sürede tüm dünyada ilgi duyulmaya bafllanm›fl-

t›. Dünyadaki tüm buz pateni sporcular›n› ayn› çat› alt›nda toplamak amac›yla Ulusla-

raras› Buz Pateni Birli¤i kuruldu. 1908 y›l›nda buz pateni, olimpiyat oyunlar› progra-

m›nda yer almaya bafllad›.

Buz pateninde yar›fllar kapal› mekânlarda yap›l›r. Yar›fl alan›n›n uzunlu¤u altm›fl,

geniflli¤i ise otuz metredir. Buz zemini pürüzsüz olmal›d›r.

Genelde bayan buz patenciler k›sa elbiseler, erkekler ise uzun pantolonlar giymek-

tedirler. Erkeklerin pantolon paçalar›, patenlere bitifliktir. Bunun nedeni, uygulama s›-

ras›nda sporcunun hareketlerinin paçalar taraf›ndan engellenmemesidir.

Paten ayakkab›s› ayak bile¤ini s›k›ca sarar. Taban›n alt›nda bulunan ve b›ça¤a

benzer bir metal parças›, buzun üzerinde kaymay› sa¤lar. Metal parças›n›n geniflli¤i

üç milimetreyi geçmemelidir.

Buz pateninde bayanlar ve erkekler bireysel ve çift (bayan-erkek) yar›flmalar›na

kat›l›rlar. Bireysel ve çift yar›flmalar› bir zorunlu seri ve bir serbest seri içerir. Zorunlu

seriler maksimum iki dakika k›rk saniye sürebilir ve önceden belirlenmifl sekiz hareket

içerir. Serbest serilerde bayanlar maksimum dört dakika, erkekler ve çiftler dört daki-

ka otuz saniye boyunca uygulama yapabilirler.

Dans yar›fllar›na sadece çiftler kat›labilir. Yar›fl, zorunlu dans, orijinal dans ve ser-

best danslar› içerir. Zorunlu dans, belirlenen on iki dans grubundan biri olmal›d›r. Ori-

jinal dansta çiftler, istedikleri müzi¤i seçebilirler ancak müzi¤in türü Uluslararas› Buz

Pateni Birli¤i taraf›ndan her y›l›n bafl›nda belirlenir. Serbest dansta kullan›lan müzik, fi-

gürler, ad›mlar, tamamen çiftlerin iste¤ine ba¤l›d›r.

Buz pateni uygulamalar› dokuz hakem taraf›ndan izlenir. Hakemler 0.00’dan

6.00’a kadar notlar vererek uygulamalar› de¤erlendirir. Her yar›fl›n sonunda verdikleri

puana göre her hakem bir klasman listesi düzenler. Bu dokuz listede en fazla ilk s›ra-

da bulunan sporcu, yar›fl› birincilikte bitirir. ‹kincilik ve üçüncülük kazananlar da bu fle-

kilde belirlenir.

Ana Maria GÜNSEL

A’dan Z’ye Resimli Spor Rehberi

(Düzenlenmifltir.)

Babam› hiç böyle görmemifltim. Ellerini, kollar›n› sall›yor; gücünün yetti¤ince hay-

k›r›yordu.

A¤abeyim,

— Sen babama bakma Çi¤dem, dedi. Bu toplumsal bir hastal›kt›r. Bak, herkes na-

s›l ba¤›r›yor.

Do¤ruydu, herkes ellerini, kollar›n› sallayarak hop oturup hop kalkarak babamdan

beter ba¤›r›yordu.

Daha evden ç›kmadan anlaflm›flt›k. Fazla tezahürat yapmayacakt›k. Yani sevindi-

¤imizi ya da üzüldü¤ümüzü fazlaca belli etmeyecektik. Çünkü babam bir Kartalspor ta-

raftar›yd› ve bizler de maç› Kartalspor taraftarlar› aras›nda izlemek zorundayd›k. Tabi,

babam istedi¤i gibi “tezahürat” yapabilirdi. A¤abeyimle ben Bahçespor’u tutuyoruz.

Babam ve çevresindeki Kartalsporlular böyle delicesine k›zg›nken Bahçespor’un att›-

¤› nefis gol için sevindi¤imizi, çok sevindi¤imizi göstermek olmazd›.

Ne yapal›m, biz de gözlerimizde sevinç ›fl›malar›yla birbirimize bakmakla yetindik.

A¤abeyim anlaml› bir biçimde göz k›rp›nca da a¤lama numaras› yapmaya bafllad›k.

— Hüüüh!..

EN BÜYÜK TAKIM B ‹Z ‹M TAKIMEN BÜYÜK TAKIM B ‹Z ‹M TAKIM



Az ilerde, bizi kötü bak›fllarla izleyen siyah beyaz kaflkollu, gene ayn› renklerdeki

bafll›¤›n›n tepesinde kocaman bir ponpon bulunan fliflman adam› görünce birden sus-

tum.

A¤abeyime,

— fiflflt, dedim, bize bak›yor.

Yakalanm›flt›k iflte.

Ponponlu fliflman adam,

— Ne ifliniz var sizin burada? Ne s›r›t›p duruyorsunuz, diye ba¤›rmaya bafllamaz

m›?

Babam hemen ortaya at›ld›:

— Ne oluyor? Ne var? Bir fley mi oldu?

Ne olup bitti¤ini anlam›flt› tabi ama “Özür dilerim, benim çocuklar›m birer Bahçes-

por taraftar›d›r.” diyemezdi.

— Parmak kadar çocuklar maçtan ne anlar kardeflim? Senin benim gibi üzülecek

de¤iller ya, diyerek adam› yat›flt›rd›.

Evet, bundan böyle davran›fllar›m›za daha da özen göstermek zorundayd›k. Çün-

kü o ponponlu fliflman adam›n bak›fllar› sanki hep üstümüzdeydi. Elimde olmadan

gözlerim hep ondan yana kay›yordu.

A¤abeyim,

— Çi¤dem, bak›p durmasana flu adama, dedi. Nas›l bakmam! Onun da gözleri

benim üstümde. Hiç kuflkum yok, o karfl› taraf›n casusu. Bizim gibi aralar›na s›zm›fl

olan casuslar› kolluyor ve onlar› al›p bilinmeyen bir yere götürüyor. Yani bizi götürecek.

Sonra da Bahçespor’dan vazgeçip Kartalspor’u tutmam›z için kim bilir neler yapacak.

Neler yapar acaba?

Murat a¤abey, babam gibi Kartalsporlu olmayal›m, Bahçespor’u tutal›m diye neler

yapm›flt›? A¤abeyime de bana da sar›l› mavili birer forma alm›flt›, top alm›flt›. Bir ke-

resinde üstünde sar› kufllar olan mavi saç tokalar› getirmiflti bana. O zaman daha bi-

rinci s›n›ftayd›m. Sonra her geliflinde flamalar, rozetler... Ama yoo, biz Murat a¤abeyi

çok seviyorduk, onun için Bahçesporlu olmufltuk. O bizimle top oynuyor, futbol konu-

sunda bilgiler veriyor, bize Bahçespor oyuncular›n›n adlar›yla sesleniyordu.

Bu ponponlu adam bunlar›n hiçbirini yapamaz. Yapsa bile biz asla tak›m›m›zdan

dönmeyiz. Babam bile bizi döndüremedikten sonra...

Eh, o zaman da korkulacak bir fley yok. Zaten babam›z da yan›m›zda oturuyor. Üs-

telik bizim tak›m galip durumda.


Ben dalm›fl böyle saçma sapan düflünürken maç›n ilk yar›s› bitti.

‹kinci yar›da taraftarlar›n›n coflkulu desteklerine, çal›nan borazanlara karfl›n uzun

süre gol filan olmad›.

Maç›n son dakikalar›na do¤ru hiç umulmad›k bir anda bizim tak›m bir gol yemesin

mi!

Görülecek fleydi do¤rusu. Babam sevinçten ne yapaca¤›n› bilemiyordu. Ama hep-

si, hepsi öyleydi. Birbirlerine sar›l›yor “Goool!” diye ba¤›r›yorlard›. Koca koca adamlar

olduklar› yerde z›pl›yorlard›. Parmaklar›n› a¤›zlar›na sokup flimdiye kadar duydu¤um

en keskin, en kulak delici ›sl›k seslerini ç›kar›yorlard›. Hele ponponlu adam! Bafl›n› ç›l-

g›n gibi iki yana sall›yor, kollar›n› kald›rm›fl çok komik bir biçimde sanki göbek at›yor-

du.

Biz gene öyle sessizce ama bu kez üzgün üzgün bak›flt›k a¤abeyimle. A¤abeyim,

çok yapay bir biçimde dudaklar›n› gererek sözde gülümseyince ben gerçekten gülme-

ye bafllad›m. Çünkü yaflad›¤›m›z bu maç olay› gerçekten çok komik ve anlams›z gel-

miflti bana o an.

Eve dönerken üçümüz de biraz üzgündük.

Babam,

— Vay be, bir tane daha atacakt›k ki... O korneri gole çevirebilseydik, diye hay›fla-

n›p duruyordu.

Gene de bizim soka¤a girerken a¤abeyim mavili sar›l› bayra¤›m›z› ç›kard›. Uçla-

r›ndan tutup birlikte sallamaya bafllad›k.

— En büyük Bahçespor, baflka büyük yok!

Babam ac› ac› güldü:

— Hadi can›m, siz de!

Ayla ÇINARO⁄LU

En Büyük Tak›m Bizim Tak›m

(K›salt›lm›flt›r.)


Baden Powell (Baden Pav›l), daha okul ça¤lar›ndayken arkadafllar›yla birlikte do-¤adaki olaylar› anlayabilmek için k›r gezileri yapan bir çocuktu. Büyük bir mutluluk duy-du¤u gibi birçok fley de ö¤renmiflti o gezilerde. ‹ngiliz bir albay olan Powell, gençlerinkendilerini gelifltirecek bir fleyler yapmad›klar›n› düflünerek üzülüyordu. Kamp hayat›n-daki disiplinin, kendine güvenin, arkadafllara karfl› ba¤l›l›¤›n, sorumluluk duygusunungençler için hem e¤itici hem e¤lenceli olaca¤›na inan›yordu. 1908 y›l›n›n yaz aylar›n-da bu fikrini gelifltirmek için yirmi bir çocu¤u Brownsea (Bravensi) adas›nda kamp kur-maya ça¤›rd›. Bu ilk izci kamp›, ‹ngiltere’de oldukça büyük ilgi gördü. Ülkemizde ise iz-cilik 1910 y›l›nda duyulmaya baflland›. Galatasaray Lisesinde beden e¤itimi ö¤retmen-li¤i yapan Ahmet Robenson, bunun ilk ad›m›n› att›. 1912’de onun “Keflflafl›k” ad› alt›n-da oluflturdu¤u izcilik kurumunu, daha sonra ‹stanbul Erkek Lisesi ve Darüflflafaka Li-sesinin oluflturdu¤u izci taburlar› izledi.

‹zcilik nedir, izci kimdir?

‹zcili¤in birçok tan›m› bulunmaktad›r. K›saca aç›klayacak olursak izcilik gönüllü,uluslararas›, üniformal› bir gençlik faaliyetidir. Yedi ve daha yukar› yafllardaki çocukla-r›n ve gençlerin karakter geliflimi, yurttafll›k e¤itimi ile kiflisel sa¤laml›k veren; bilgi, be-ceri ve davran›fl aç›s›ndan onlar› besleyen bir gençlik etkinli¤idir. ‹zcilik, çocuklar›n vegençleri tüm özellikleri ile birlikte bir bütün olarak ele alan, ruh ve beden sa¤l›klar›n›gelifltiren, onlar›n bofl zamanlar›n› bir program çerçevesinde de¤erlendirilmesini sa¤-layan bir e¤itim arac›d›r. Bu nedenle de izcilik, okul d›fl› bir faaliyet olarak de¤erlendi-rilmifltir. Bugün dünyada yaklafl›k 137 teflkilatta, 20 milyon dolay›nda izci vard›r.

‹ ZC ‹L ‹K‹ZC ‹L ‹K



‹zcilik hem ulusal hem de uluslararas› bir harekettir. ‹zcili¤in temel prensiplerineba¤l› kalmak flart›yla her ülke kendi kültürü ve kendi do¤alflartlar› do¤rultusunda izcilik faaliyetleri yapmaktad›r.

‹zci armalar›nda, safl›¤›n ve temizli¤in sembolü olmas›n›nyan›nda pusulalar›n üstünde ‘flaflmaz yön gösterici’ anlam›nagelen zambak çiçe¤i kullan›l›r. Baden Powell’›n seçti¤i bu sim-ge, baz› de¤ifliklikler gösterse de her ülkenin izci armalar›ndayer al›r. K›z izciler ise üç yaprakl› yoncay› kullan›r. Bugün kul-lan›lan uluslararas› erkek izci armas›, mor zemin üzerinde be-yaz; k›z izci armas› ise mavi zemin üzerine alt›n sar›s› rengin-dedir. Türk erkek izcilerinin armas›nda ise gri fon üzerine k›r-m›z›, k›zlar›nkinde gri fon üzerinde yeflil kullan›l›r.

‹zcilik kendi içerisinde bir yetki ve sorumluluk zincirinden, kariyer olarak yükselebi-lecek basamaklardan oluflmaktad›r. ‹zci de kendi kariyerini planlar ve bu do¤rultudatüm çal›flmalarda baflar›l› olmak amac›yla ataca¤› her ad›m› programlar. Burada kaza-naca¤› her bir baflar› için ödüllendirilir.

‹zciler 8-11 yafl grubu için “küçük izci” (eski ad›yla yavrukurt), 12-15 yafl grubuiçin “izci”, 16-20 yafl grubu için “ergin izci”, 20 yafl›ndan sonra “izci lideri” olaraktan›mlan›rlar. 20 yafl›ndan sonra izci lideri olarak çal›flmak mümkündür. Lider olarakgörev almayanlar ise ö¤rendikleri izcilik ruhunu hayat boyu devam ettirirler.

‹zciler oba sistemi ile çal›fl›rlar. Oba, izcilikteki demokratik ve en küçük örgütlü bi-rimdir. Genç bir izci aday›, obada grup içerisinde yaflamay› ö¤renir ve vatandafll›¤›ngerektirdi¤i sorumluluklara kat›lma konusunda çeflitli deneyimleri kazan›r.

Bireysel yetenek ve becerilerin kazan›lmas›‹zciler gönüllüdür. ‹flte bu nedenle kimse izcili¤e kat›lmas› için zorlanamaz. ‹zcilik

iyi bir e¤itim arac›d›r. ‹zciler, oluflturduklar› küçük gruplar içinde (oba), liderlerinin reh-berli¤inde, kendilerinin de katk›lar› ile haz›rlanan programlar do¤rultusunda genellikleaç›k hava çal›flmalar› ve özellikle izcilik kurallar› do¤rultusunda faaliyete kat›l›rlar. Buçal›flmalar ile izcilerin iyi bir kiflilik, sa¤l›kl› bir bünye, bilgi ve beceri kazanmalar› he-deflenir. Yeteneklerini gelifltirmesi, davran›fllar›n› düzenlemesi, bilgi ve beceri kazan-mas› beklenir. Bu e¤itim, oyun ve e¤lence espirisi içerisinde verilir.

‹zcilik kendi içinde tak›m kurallar› ve metotlar› da içermektedir. Öncelikle izcili¤inidealleri vard›r ve bu idealler izci and›, izci töresi ve parolalarda belirlenmifltir. ‹zcilerburalarda belirlenen niteliklere sahip insanlar olmaya çal›fl›rlar.

‹zcilik program›nda etkinlikler aç›k havada gerçeklefltirilecek flekilde haz›rlanm›fl-t›r. Böylece izcilik, kapal› ortamlar d›fl›nda yap›labilecek çok çeflitli çal›flmalar› kaynafl-t›r›c› niteliktedir. ‹zcilik program›, gençlere liderli¤i ö¤renme ve deneme için f›rsatlar ve-rir. Her izci hem kendi bafl›na hem de obas›yla birlikte liderlik yapabilece¤ini izcilik için-de ö¤renir. Böylece gelece¤in iyi bireyi ve vatandafl› olman›n temelini atm›fl olur.

Hanife AZAKLI Ebe-Sobe dergisi(Düzenlenmifltir.)


OYUNCAKLARIN ÖFKES ‹OYUNCAKLARIN ÖFKES ‹(1. Serbest Okuma Metni)

Memo, bütün oyuncaklar›n› karfl›s›nda dizilmifl görünce flafl›rd›. Kopuk aya¤›y-la boz ay›, y›rt›k kula¤›, yolunmufl tüyleriyle siyahl› - beyazl› minik kuzu; al›nd›¤› günkuyruksuz kalm›fl tonton sincap, tek kolu günlerden beri ortal›kta görülmeyen may-mun bunlar aras›ndayd›. K›r›k tekerlekli araba, vagonlar›ndan ayr›l›p ezilmifl olanlokomotif, kanatlar› kopar›lm›fl uçak... Evde daha ne kadar oyuncak varsa hepsi,hepsi Memo’nun karfl›s›na dizilmiflti.

Memo ile oyuncaklar› bir süre sessizce bak›flt›lar.

Memo biraz sert bir sesle sordu oyuncaklar›na:

— Ne istiyorsunuz? Neden dizildiniz böyle karfl›ma?

Memo böyle deyince bütün oyuncaklar bir a¤›zdan karfl›l›k verdiler:

— Senden davac›y›z, Memo... Senden davac›y›z...

Memo azarlayan bir sesle sordu:

— Ne yapt›m ben size?

‹çlerinden boz ay› yar›dan kopar›lm›fl baca¤›n› Memo’ya do¤ru uzat›p sordu:

— Nerede benim baca¤›m›n yar›s›? Ben bu kopuk bacakla ne kadar rahats›z›m,biliyor musun?

Memo daha ay›ya karfl›l›k vermeden maymun bir atlay›flla geldi ay›n›n yan›na.‹nce, c›rtlak sesiyle ba¤›rarak sordu:

— Ya benim sa¤ kolum nerede, Memo? Tek elle ben ne ceviz ay›kl›yabiliyorumne f›nd›k. Tek kolla dallara da t›rmanam›yorum.

Maymun sözünü bitirir bitirmez minik kuzu ç›kt› ortaya:

— Memo bak yünlerimin yar›s›ndan ço¤unu yoldun. Ya bu y›rt›k kula¤›ma nedemeli? Hiç ac›mad›n m› bana Memo?


Siyahl› - beyazl› minik kuzunun yüzü de, sesi de öbürkülerininki gibi öfkeli de-¤ildi. Ama öylesine darg›n ve ac›kl› bir sesle konufluyordu ki minik kuzu, Memo’nuniçinde bir yer s›zlamaya bafllad› sanki. Memo’nun içinde bir tedirginlik bafllam›flt›.Sanki kendi kolu, kendi baca¤› kopmufl gibi s›zl›yor, kendi kula¤› yar›lm›fl gibi ac›duyuyordu. Verecek karfl›l›k da bulam›yordu üstelik. Bu ara, vagonlar›ndan ayr›l-m›fl, ezik lokomotif dumanlar›n› savurarak Memo’ya do¤ru yürüdü. Lokomotif yü-rekleri yerinden oynatan bir gürültüyle sordu:

— Neden beni vagonlar›mdan ay›rd›n? Lokomotif dedi¤in ard›nda vagonlar›n›savurarak koflmal›.

O aral›k bir pervane gürültüsü doldurdu oday›. Memo, kanad› k›r›k uça¤›n ken-dine do¤ru geldi¤ini gördü bir yandan da:

— Nerede benim kanatlar›m? diye ba¤›r›yordu uçak. Kanats›z uçak olur muhiç?

— Hakk›n›z var. Size çok kötülük etmiflim. Ama bilmiyordum bu kadar kötülüketti¤imi. Ba¤›fllay›n beni. ‹nan olsun bir daha yapmayaca¤›m, diyordu. Diyordu dahiçbirine duyuram›yordu sesini. Çünkü oyuncaklar hep bir a¤›zdan konufluyor, hepbirden suçluyorlard› Memo’yu.

Birden tatl› bir ses duyuldu. Bu ses:

— Durun arkadafllar! Sakin olun oyuncak kardefller, diyordu.

Bu sesi duyan oyuncaklar, birer birer sustular. fiimdi sesi daha bir tatl› veyumuflak duyuyorlard›.

— Sustu¤unuz için teflekkür ederim, dedi.

Boz ay›, kocaman sesiyle karfl›l›k verdi:

— Sen istersin de biz susmaz m›y›z hiç, kitap kardefl? dedi. Sen hepimizin enak›ll› olan›s›n.

Boz ay›n›n bu sözlerini duyunca o tatl› sesin kimden geldi¤ini anlad› Memo. Ka-paklar› kopmufl, yapraklar› da¤›l›p y›rt›lm›fl kitaplardan biriydi konuflan. Memo k›-zard› utanc›ndan.

Kitap gene tatl›, gene a¤›r a¤›r:


— Görüyorsunuz, oyuncak kardefller, dedi. Memo yapt›klar›na piflman oldu.

Oyuncaklardan gene homurtular yükseldi. Kitap:

— Hakk›n›z var, oyuncak kardefller, diye sürdürdü sözünü. Suçu iflleyip sonrada piflmanl›k duyman›n de¤eri yoktur. Önemli olan suçu ifllememektir. Sizi çok iyianl›yorum. Hakl›s›n›z öfkenizde. Ama görüyorsunuz, benim de sayfalar›m y›rt›lm›fl,da¤›lm›fl›m.

Bütün oyuncaklar hep bir a¤›zdan m›r›ldand›lar:

— Kitap kardefl, Memo’nun sana yapt›¤› sayg›s›zl›¤› ba¤›fllayamay›z. Memohak etti¤i cezay› çekmelidir.

Memo, kendisine verilecek cezan›n ne olaca¤›n› duymak için kulak kesildi.Maymun:

— Hepimiz gidece¤iz buradan. Memo’yu oyuncaks›z ve tek bafl›na b›rakaca¤›z,dedi.

Memo, kendisine verilecek cezan›n bu kadar büyük olaca¤›n› düflünmemiflti.Birden:

— Hay›r, hay›r, diye hayk›rd›. Bunu yapamazs›n›z oyuncaklar. Siz olmazsan›zuzun k›fl günlerinde ne yapar›m ben? Gitmeyin, n’olur gitmeyin.

Oyuncaklar hep bir a¤›zdan karfl›l›k verdiler:

— Hadi, gidelim.

Oyuncaklar›n kap›ya vard›klar›n› gören Memo feryat ederek arkalar›ndan at›ld›:

— Gitmeyin, n’olur gitmeyin. Beni b›rakmay›n. Kitaplar, sevgili kitaplar, siz de migidiyorsunuz? diye ba¤›r›p a¤l›yordu.

Memo birden annesinin sesini duydu, yumuflak bir el okfluyordu aln›n›.

— Memo, niye ba¤›r›p a¤l›yorsun böyle? Kötü bir düfl görüyorsun galiba?

Memo, annesinin okflayan elleri ve tatl› sesiyle uyand›. Ter içinde kalm›flt›. fiafl-k›n flaflk›n bakt› annesinin yüzüne. Memo yata¤›n içinde oturdu, etraf›na bak›nd›.Hepsi oradayd›lar. Kopuk aya¤›yla boz ay›, y›rt›k kula¤›, yolunmufl yünleriyle siyah-


l› - beyazl› minik kuzu, al›nd›¤› gün kuyruksuz kalm›fl tonton sincap, maymun, va-gonlar›ndan ayr›l›p ezilmifl lokomotif, kanatlar› kopar›lm›fl uçak ve sayfalar› y›rt›l›pda¤›lm›fl olan resimli kitaplar... Hepsi, hepsi oradayd›lar. Gitmemifllerdi iflte; oh, git-memifllerdi! Demek düfltü Memo’nun gördü¤ü. Rahat bir nefes ald› Memo:

— Anneci¤im, dedi yavaflça. Bundan sonra oyuncaklar›m› hiç k›rmayaca¤›m.Kitaplar›m› y›rtmayaca¤›m. N’olur, yar›n bana yard›m edin de k›r›k oyuncaklar›m›onaral›m, olur mu?

Annesi Memo’yu okflayarak karfl›l›k verdi:

— Elbette olur. Hadi sen yat, rahatça uyu; yar›n bütün oyuncaklar›n› onar›r›z.

‹smet KÜRCumhuriyet Dönemi Çocuk ve

Gençlik Öyküleri Seçkisi 1

(Düzenlenmifltir.)


B‹S ‹KLETB ‹S ‹KLET(2. Serbest Okuma Metni)

Bisiklet, ça¤dafl ve evrensel

kültürün bir parças› olarak yafla-

m›m›zda yer alan çok amaçl› bir

araçt›r. Bisiklet, yaflam boyu ya-

rarlanaca¤›m›z e¤itici, dinlendirici

bir ulafl›m arac› oldu¤u gibi spor

yapmak için de ideal bir araçt›r.

E¤er bisikleti ulafl›mda kullanmak

yerine spor arac› olarak kullan-

mak istiyorsan›z eflofmanlar›n›z›

giyip var gücünüzle pedal çevire-

rek bedeninizdeki kaslar› ve ek-

lemleri çal›flt›rabilir, nefesinizi

açabilirsiniz.

Bisiklet, spor yapmak için çok

iyi bir araçt›r. Yüzmek, bisiklet

binmek, araba kullanmak bir kez

ö¤renilince bir daha unutulmayan

davran›fllar aras›ndad›r. Bisiklet-

ten uzun süre uzak kald›ysan›z

bile küçük antrenmanlar yaparak eskisi kadar iyi bisiklet kullanabilirsiniz.

Bebeklik döneminde konuflmay›, yürümeyi ö¤rendi¤imiz gibi çocukluktan bafl-

layarak ilk gençlik ça¤›m›za kadar olan dönemde de okumay›, yazmay›, yüzmeyi,

paten kaymay› ve bisiklete binmeyi ö¤reniriz.

Üç tekerlekli bisikletten iki tekerlekli bisiklete geçmek ne büyük mutluluktur de-

¤il mi arkadafllar? ‹ki tekerlekli bisiklete binip “pedal basmay›” ö¤renip dengeyi de

sa¤lad›¤›m›zda art›k önümüzde yeni bir ufkun aç›ld›¤›n› hissederiz.

Bisikletli arkadafllar›m›zla trafikten uzak sokaklarda dolaflmak e¤lenceli ve e¤i-

ticidir. Hiç fark›nda olmadan trafi¤in ve güvenli¤in ne kadar önemli oldu¤unu ö¤re-

niriz. Denge sa¤lamay›, düz gidebilmeyi, manevra yapabilmeyi, fren ve vites kullan-

may›, mesafe ayarlamay› ö¤rendi¤imiz gibi dikkatimiz ve reflekslerimiz de geliflir.


Ayr›ca ani ve do¤ru karar

verebilmeyi de ö¤reniriz.

Bisiklete binmeyi ö¤ren-

dikten sonra önce izleye-

rek sonra da uygulayarak

lastik söküp takmay›, ya-

mamay›, fliflirmeyi; fren,

vites ayarlamay›; zincir

ya¤lamay› ve temizlemeyi

ö¤renerek el becerilerimi-

zi gelifltirebiliriz. Bildikleri-

mizi arkadafllar›m›za ö¤-

reterek onlar›n bisikletle-

rindeki küçük sorunlara

yard›mc› olabiliriz.

Dünya flampiyonu bir

otomobil yar›flç›s› reflekslerini güçlendirmek için bisikletten yararlan›r. Mesafe koru-

ma, zaman›nda durma gibi birçok becerisini gelifltirmek ve formunu koruyabilmek

için antrenman araçlar› aras›nda bisiklet de vard›r. Bisiklet sporunun faydalar› say-

makla bitmez.

Rüzgâra karfl› giderken rüzgâr almadan ilerleyebilmek bisiklet yar›flç›lar›n›n ilk

ö¤renecekleri kurallardan birisidir. Yar›flç›lar bunun için öndeki sporcunun arkas›na

saklan›rlar. En önde yer alan yar›flç› rüzgâr› yarmak için pedallar› var gücüyle çevi-

rirken di¤er yar›flç›lar öndeki yar›flç›n›n arkas›na dizilerek rüzgâr›n engelleyici etki-

sinden korunmufl olurlar. Öndeki yar›flç› yorulur, bir süre sonra yana aç›larak geri

çekilir. Arkadan gelen yar›flç›, taze kuvvetiyle öne geçerek yar›fl›n temposunu de-

vam ettirir.

Yar›flç› olmak ve bisiklet yar›fllar›na kat›lmakta kararl›ysan›z öncelikle trafik ku-

rallar›n›, yolda zikzak çizmeden ilerlemeyi, bisikleti korumay› ö¤renmelisiniz. Tabii

hepsinden önemlisi, daha önce bisiklet sporuna amatör olarak bafllam›fl olman›z

gerekiyor.

Öncü Çocuk dergisi


5.TEMA

ÜRET‹M, TÜKET‹M VE VER‹ML‹L‹K


TUTUMSUZ’UN ÖYKÜSÜ

ÇALIfiMAK

fiEKERC‹ GÜZEL‹

Ç‹FTÇ‹LER (1. Serbest Okuma Metni)

S‹H‹RL‹ ÇORAPLAR (2. Serbest Okuma Metni)


(Sahne s›n›f›n içidir. Ö¤rencilerden biri s›ras›ndan kalk›p kara tahtan›n önüne ge-lir ve oyun bafllar. Seyirci ve di¤er oyuncular s›n›fta yer alm›fllard›r.)

ÇOCUK — Günayd›n arkadafllar,

Bugün mahkememiz var.

Say›n Yarg›ç buyurun,

Ça¤r›y› siz duyurun.

YARGIÇ — (Yarg›ç s›n›f›n s›ralar›ndan kalkar. Çocuk’un yan›na gelir. Siyah, dikyakal› giysisi ile yarg›ca benzemektedir. Ö¤retmen masas›, üstüne se-rilen örtüyle bir yarg›ç kürsüsü olarak kullan›lacakt›r. Yarg›ç masayageçer, elindeki tokma¤› masaya vurur. S›n›f aya¤a kalkar.)

Oturun arkadafllar,

Konuflsun davac›lar.

Mahkememiz bafllas›n,

Gerçekler ayd›nlans›n.

ÇOCUK — (Çocuk, s›n›ftan Tutumsuz’u ça¤›r›r.)

Gel buraya Tutumsuz,

‹nat etmen lüzumsuz.

fiikâyetçi çok senden,

Kaçmak yok mahkemeden.

(Tutumsuz, atk›s› paltosunun cebinden sarkm›fl, eldiveninin biri yok, bir aya¤›ndabeyaz spor ayakkab› ötekinde siyah ayakkab›, arkadafllar›n›n itelemesi ile öne ç›kar.)



TUTUMSUZ — Kaçmam ben mahkemeden,

Korkmuyorum kimseden.

Bilmek isterim neden

fiikâyetçiler benden?

(Bu s›rada yine s›n›f›n içinden Kalem, Silgi, Palto, Sulu Boya, Defterve Kumbara’n›n a¤lamakl› sesleri duyulur.)

YARGIÇ — Çocuklar olsun tan›k,

Yaklafls›n biraz san›k.

Konuflsun davac›lar,

Aç›klans›n ac›lar.

TUTUMSUZ — (Küçümseyerek güler.)

Davac›lar da kimmifl!

Kim bana suçlu demifl?

Unutmay›n›z sak›n,

Öfkelenmem çok yak›n.

ÇOCUK — Bu sözlere kim gülsün!

Hem suçlu hem güçlüsün.

Tutumsuz bir çocuksun,

Daha suçun ne olsun!

YARGIÇ — Davac› Kalem gelsin,

Dertlerini söylesin.

KALEM — (Bir çocuk elinde ucu k›r›lm›fl, her taraf› kemirilmifl kocaman bir kalem-le gelir.)


Bir resim yapamadan,

Bir yaz› yazamadan,

Döküldü boyalar›m,

K›r›ld› hep uçlar›m.

(Eliyle Tutumsuz’u göstererek)

Davac›y›m ben ondan.

fiu tutumsuz çocuktan.

TUTUMSUZ — (Omuz silkerek)

Verecekseniz e¤er

Onun sözüne de¤er,

Baflka bir fley söylemem

Alt taraf› bir kalem.

ÇOCUK — Zaman yitirmeyelim,

Silgi’yi dinleyelim.

S‹LG‹ — Bir yanl›fl silemedim,

Bir hata düzeltmedim,

Kalmad› güzel rengim,

‹fl görmeden eskidim.

TUTUMSUZ — Hofllanm›yor hiç benden,

Usand›m bu Silgi’den!

ÇOCUK — Palto’yu da görelim,

Onu da dinleyelim.

PALTO — (Y›rt›k, sökük, leke içinde paltosuyla bir çocuk gelir.)

Üstüm yemek listesi,

Cebim çöp tenekesi (Ceplerini boflalt›r. Bir sürü ›v›r z›v›r dökülür ye-re.).

Eskici almaz beni,

Yer bezi yapmaz beni,

Sahibim sevmez beni,

Kimseler giymez beni (A¤lamaya koyulur.).

TUTUMSUZ — (Zorla gülmeye çal›flarak)

Palto biraz kirliyse

Çabucak eskidiyse

Ne var bunda, ne ç›kar?

Palto’ya da kim kanar?

ÇOCUK — Sulu Boya, Sulu Boya

Hemen gelsin buraya!

SULU BOYA — (Bir çocuk, içinde boya kalmam›fl, bütün renkleri birbirine kar›flm›fl ko-caman bir sulu boya kutusu ile gelir.)


Da¤lar›, çiçekleri

Rengârenk böcekleri,

Günefli, denizleri,

Minimini evleri,

Hepsini ben boyard›m.

Ne imifl demeyiniz,

Yan›l›p içmeyiniz.

fiimdi bir çorba oldum,

Bu çocuktan yoruldum.

TUTUMSUZ — Yetti çekti¤im sizden,

S›k›ld›m hepinizden!

ÇOCUK — Davac›lar ço¤ald›,

Geride kimler kald›?

Konuflmayan kalmas›n.

Defter buraya gelsin!

DEFTER — (Elinde y›rt›k sayfalar› gelifligüzel kopar›lm›fl, karalanm›fl büyük birdefterle bir çocuk gelir.)

fiiflman bir defter idim,

Umutla bekler idim,

Kirletti ak tenimi,

Kopard› bedenimi.

ÇOCUK — Ne dersiniz acaba?

Utand›n›z galiba.


Kumbara’ya soral›m,

O ne diyor bakal›m?

KUMBARA — (Bir çocuk, kocaman bofl bir kumbara ile gelir.)

‹çim bombofl tamtak›r,

Görenler hurda san›r.

Davac›y›m ben ondan,

fiu tutumsuz çocuktan. (A¤layarak ötekilerin yan›na gider.)

ÇOCUK — ‹flte, hepsi davac›.

fiu hâlleri ne ac›!

Cezalans›n bu çocuk,

Hem de flimdi çarçabuk!

DAVACILAR — Cezalans›n bu çocuk,

Hem de flimdi çarçabuk!

YARGIÇ — (Tokma¤› ile masaya vurur.)

Davac›lar susunuz!

Konuflacak Tutumsuz.

Kendisini savunsun,

Yarg›m›z hakl› olsun.

TUTUMSUZ — (Çok utanm›flt›r. S›ra ile davac›lara bakar. Sanki konuflmak ister gibiyanlar›na yaklafl›r. Kime yaklaflt›ysa yaklaflt›¤› davac› ona arkas›n›döner. Tutumsuz çok piflmand›r. Düflünür. Ne diyece¤ini bilemez.)

Kabul ettim, suçluyum,

Tutumsuz bir çocu¤um.

‹nan›n, piflman oldum,

Gerçekten utanç duydum.

Beni ba¤›fllarsan›z,

Bir f›rsat sunarsan›z,

Tutumlu olaca¤›m,

Sözümde duraca¤›m.

YARGIÇ — (Düflünür. Davac›lara bakar. Onlar›n da sessiz onay›n› al›r.)

Pekâlâ öyle olsun,

Suçlamalar son bulsun.

Tutumlu olacaksan

Sözünde duracaksan.

TUTUMSUZ — Sözümde duraca¤›m,

Tutumlu olaca¤›m.

Ülker KÖKSALÇocuklar ‹çin Tiyatro Oyunlar›

(Düzenlenmifltir.)


Çal›flarak yaflamak,

Ne güzel oh, ne iyi.

Gönül rahat, al›n ak,


Severek, isteyerek

“Baflar›r›m.” diyerek

Her zora gö¤üs germek,


Seller gibi taflarak

Binbir engel aflarak

Kazanmak u¤raflarak


Hiç düflünmeden, niçin?

‹nanla dolu için

Yorulmak vatan için


Galip Naflit ARI

Çocuk fiiirleri Antolojisi

ÇALIfiMAK


Çocuklu¤umu an›msad›¤›mda usuma akide flekerleri gelir. Kocaman kavanozlara

konmufl akide flekerlerim. F›nd›kl›, limonlu, sak›zl›...

Ben en çok f›nd›kl›s›n› severdim. fieker, a¤z›mda erimeye bafllarken diflimle, bir

yerinden “k›rt” diye k›rard›m. fiekerin ortas›na, bir yere saklanm›fl olan f›nd›k, ortaya

ç›kard›. F›nd›¤›n tad›, flekerin tad› ile kar›fl›nca dilimin üzerinde, bir tat cümbüflü bafl-

lard›. Param›z oldu¤unda, ablama sorard›m:

“Akide flekeri alay›m m›?”

Ablam, akide flekeri a¤z›ndaym›fl gibi olurdu:

“Hadi!”

Akide flekeri almak için koflmaya bafllard›m. Ablam da arkamdan seslenirdi:

“fiekerci Güzeli’nden ama!”

Ben, akide flekerini almak için h›zlan›rken arkaya do¤ru ba¤›r›rd›m:

“Baflka kimden olacak!”

Üsküdar’›n en seçkin flekercisi, Alptekin fiekercisi’ydi. Orada, her fley taze olurdu.

Kasada dükkân sahibinin o¤lu otururdu. Onu, çevresindeki insanlardan ay›ran, belir-

gin özellikleri vard›. Bu özellikler ona seçkin bir kiflilik kazand›rm›flt›. Bu seçkinli¤i dük-

kân›n as›l ad›n› unutturmufl; dükkân›n ad›, halk aras›nda fiekerci Güzeli olmufltu. Bir

kifli övülecek mi “fiekerci Güzeli gibi” denirdi; fiekerci Güzeli gibi kibar, fiekerci Güze-

li gibi temiz, fiekerci Güzeli gibi sevgi dolu.



fiekerci dükkân›na yaklaflt›¤›mda yavafllard›m. Dükkâna girmeden önce duraklar,parmaklar›m› tarak gibi yapar, saçlar›m› düzeltirdim.

Kasada oturan fiekerci Güzeli, içeri girenleri tepeden t›rna¤a görürdü. Yüksekçeyap›lm›fl bir kürsüde otururdu. Sadece belden yukar›s› görülürdü.

fiekerci Güzeli, içeri girenleri gülümseyerek selamlard›. ‹çeri girerken ben de budaveti bekler gibi duraklard›m. O bekledi¤im daveti yapard›:

“Buyrun küçük han›m!”

Kendimi bir prenses gibi hissederdim. Dokuz yafl›m› unutup bir genç k›z olurdum.O büyülü tümce ile de¤ifliverirdi her fley. “Buyrun küçük han›m!” Han›m olman›n so-rumlulu¤u içinde ilerlerdim. Bafllar›nda ak külahlar› olan amcalar beni ayn› sevecenlikve incelikle karfl›lafl›rlard›:

“Buyrun küçük han›m!”

Taht›ndaki prens seslenirdi:

“Küçük han›mla ilgilenin!”

Böylece prenses, takdim edilmifl olurdu. Ak külahl› amcalar, bu kez sayg› ile se-lamlard› beni:

“Küçük han›m ne emretmifllerdi?”

Han›m olman›n inceli¤ini daha bir duyumsayarak önümde dizilmifl p›r›l p›r›l parla-yan kavanozlara bir süre göz gezdirirdim. Sonra parmaklar›m› zarif bir devinimle, ka-vanozlar›n üzerinde gezdirirdim:


“Bundan, bundan, bundan!”

Gülümsemesini sürdüren ak külahl› amca, sayg› ile bafl›n› öne e¤erdi:

“Emredersiniz küçük han›m!”

Ak külahl› amca, p›r›l p›r›l, kocaman kavanozun kapa¤›n› açar, kepçeyi içeri dald›-

r›rd›. fiekerler a¤›r gelirse ak külahl› amca, kese kâ¤›d›n› yana e¤er, kepçeyi alt›na tu-

tard›. Birkaç flekerin, yeniden kavanoza dönmelerine gönlüm raz› olmazd›, hemen at›-

l›rd›m:

“Kavanoza koymay›n, biraz fazla olabilir!”

“Emredersiniz küçük han›m!”

Bizi uzaktan izleyen prens, taht›ndan seslenirdi:

“Küçük han›ma ikram›m›z olsun!”

Ak külahl› amca bu kez kürsüye do¤ru bakard›:

“Emredersiniz efendim!”

Kese kâ¤›d›n›n a¤z›, özenle katlan›rd›. Uzat›lan minik paketi al›rd›m:

“Afiyet olsun efendim!”

Ben de ayn› incelikle cevap verirdim.

“Teflekkür ederim!”

S›k›ca tuttu¤um kese kâ¤›d› paketi ile kasaya yönelirdim. Kabar›k, uzun ete¤im,


aya¤›ma dolan›rd›. Bafl›mdaki tac›n ›fl›lt›s›, çevreye yans›rd›. fiekerci Güzeli, ayaklar›üzerinde yükselerek paray› uzatan küçük k›za, sevecenlikle bakard›:

“Evet, küçük han›m?”

Elimdeki paray› uzat›rd›m. Paray› al›rken fiekerci Güzeli’nin ellerinin temizli¤i, t›r-naklar›n›n düzgünlü¤ü beni flafl›rt›rd›.

“Teflekkür ederim küçük han›m!”

Verdi¤im küçücük para, ne kadar de¤er kazan›rd›. Kendimi büyük paralarla al›flve-rifl yapm›fl gibi hissederdim. Burada güzelli¤i, sayg›y›, inceli¤i solurdum. Kap›ya do¤-ru yöneldi¤imde arkamdan seslenirdi:

“Yine bekleriz küçük han›m!”

Yine beklenmenin coflkusunu duyarak d›flar› ç›kard›m. Birden büyü bozulurdu. Ka-bar›k uzun ete¤im, bafl›mdaki tac›m, yok olurdu. Büyülü dünya, içerde kal›rd›. Küçükhan›m›n yerini, uçar› küçük k›z al›rd›. F›nd›kl› akide flekerini, bir an evvel a¤z›ma at-mak isterdim.

fiimdi yine ayn› yerde bir pastane var. Ama kasada fiekerci Güzeli oturmuyor, p›-r›l p›r›l kavanozlarda sat›lan akide flekerleri yok. Güler yüzlü, ak külahl› amcalar yok!Sat›c›lar›n yüzleri as›k. Kasadaki adam, paray› al›rken teflekkür etmiyor. O küçük, se-vimli kese kâ¤›tlar› yok art›k. Çocuklu¤umun o büyülü, temiz, incelik dolu dünyas› kay-bolmufl. Her yer sevgisizlik kokuyor. ‹nsanlar, güzel sözler söylemeyi unutmufl. Dudak-lar, gülümsemeyi unutmufl. Neden acaba?

Türkan GED‹K BENG‹Düflçü Amca

(Düzenlenmifltir.)


Tarlalar› hep sararm›fl,

A¤açlar› meyve sarm›fl,

Ekin eken k›ra varm›fl,

Talihleri gür çiftçiler.

Sap yükletir, urgan atar,

Yaz gününde yorgan atar,

Yast›k deste, k›rda yatar,

Yan›k aln› ter çiftçiler.

Orak sesi, yaz›n ç›kar,

A¤›z tad›, güzün ç›kar,

Keder ç›kar, hüzün ç›kar,

Tunç bilekli er çiftçiler.

Bahçemiz var, ba¤›m›z var,

K›r›m›z var, da¤›m›z var.

Bal›m›z var, ya¤›m›z var,

“fiükür Tanr›’m” der çiftçiler.

Biçerler de y›¤›n olur,

Güz gelince dü¤ün olur.

Programs›z ö¤ün olur,

Buldu¤unu yer çiftçiler.

Mevlüt KAPLAN

C›v›lt› (fiiirler)

Ç‹FTÇ‹LER (1. Serbest Okuma Metni)


Köylerden bir köy varm›fl. Evlerinin kap›s› g›c›rdak m› g›c›rdak, penceleri k›p›r-

dak m› k›p›rdak. Rüzgâr esmifl, “güm” demifl, yel ç›km›fl “çat” demifl. Ya¤mur ya¤-

m›fl damlar›ndan “flor” demifl. Gözsüzü görmüfl, kulaks›z› duymufl, tavuklar› kere-

vete kurulmufl. Kar›ncalar› ip atlar, kara koçlar› dü¤ün eder, c›rc›rböcekleri tah›l top-

larm›fl. Yollar›nda da çocuklar çelik çomak oynayadursun biz gelelim masal›m›za.

Bu köyde ninelerden bir nine varm›fl. Renkli renkli, desenli çoraplar örer; sat-

mak için pazara getirirmifl. Günlerden bir gün, ninecik bö¤ürtlenin gölgesinde ba¤-

dafl kurup oturmufl. Çocuklar için bir çift çorap örüyormufl. Yan› bafl›nda bir ses

duymufl. Nine bir sa¤a bakm›fl bir sola, bir yukar›ya bakm›fl bir de afla¤›ya. Sesin

nereden geldi¤ini anlayamam›fl. Yerinden flöyle bir do¤rulup kulak vermifl. Kulakla-

r›na inanamam›fl:

“Ör bu çoraplar› güzelce,

Onlar› giyen birisine

Bereket getirsin, diye

Dilekleri olsun, diye

Söyleme sihirli, diye.”

Ses, iyilik perisinin sesiymifl. Ama bu bildi¤iniz peri k›zlar›ndan de¤ilmifl. Bu, pe-

ri o¤luymufl. Ninecik, çoraplar›n sihirli oldu¤unu duyunca flaflakalm›fl. Bir çile yün,

S‹H‹RL‹ ÇORAPLAR (2. Serbest Okuma Metni)


su olup akm›fl. Nine çoraplar› çabucak örüvermifl. Bitirince ba¤r›na basm›fl, sevip

okflam›fl. Onlara türkü söylemifl:

“Sizi giyen çocuk,

Gökler dolusu sevinecek.

Sihirli oldu¤u bilinmeyecek.”

Ertesi gün pazara gitmifl. Tezgâh›na özenle yerlefltirmifl çoraplar›. Müflteriler-

den bini gelmifl, bini gitmifl ama hiçbiri sihirli çoraplara al›c› olmam›fl. Çoraplar bü-

züldükçe büzülmüfl, üzüldükçe üzülmüfller. “Bugün kimse çorap almayacak.” diye

düflünmeye bafllam›fllar. “Biz, küçük bir çocu¤un hem ayaklar›n› hem kalbini ›s›t-

mak istiyoruz.” diye konuflmufllar kendi aralar›nda.

Nine, gün boyunca bir türkü tutturmufl:

“Topuklar› al yünden,

‹lmekleri umuttan,

Korur giyeni so¤uktan,

Bolluk getirir hiç yoktan.”

Kimseler durup da düflünmemifl ninenin türküsünün anlam›n›.

Derken gün, günefli kovalam›fl. ‹flte o zaman akça pakça bir han›m gelip çorap-

lar› al›vermifl. Ninecik “Satt›m yok pahas›na, derman olsun derdine.” demifl ya ha-

n›m hiçbir fley anlamam›fl ninenin söylediklerinden.

Çoraplar pazar çantas›n›n dibinde mutluluktan uçuyorlarm›fl. Biri ötekine:


“Merak ediyorum, bizi giyecek çocuk nas›l biri acaba?” diye sormufl. Öteki de me-

rak içindeymifl. Konufla konufla evin yolunu tutmufllar. Han›m, eve var›nca pazardan

ald›klar›n› çantas›ndan ç›karm›fl. Ama unutmufl çantan›n dibindeki çoraplar›. Çorap-

lar buna çok üzülmüfller. Çantan›n dibinde s›k›nt› basm›fl içlerini ya ne yaps›nlar?

Tam üç gün sonra han›m, bir de bakm›fl, k›z›n›n yüzü gözü k›zarm›fl a¤-

lamaktan. “Neyin var k›z›m?” diye sormufl. K›z, umutsuzluk içinde “Bugün arkada-

fl›m›n›n do¤um günü ama benim ona arma¤an edecek hiçbir fleyim yok.” diye s›z-

lanm›fl. Annesinin akl›na pazar çantas›n›n dibinde unuttu¤u çoraplar gelivermifl.

“Üzülme, ondan kolay ne var, istedi¤in bu olsun.” demifl. Bir koflu pazar çantas›n›

getirmifl, içinden çoraplar› ç›karm›fl. Bir de güzel paket yapm›fl. Çoraplar›n yüzü gü-

lüyormufl art›k. K›z, yel olup gitmifl arkadafl›n›n evine. Vermifl arma¤an›n› sevinçle.

Arkadafl› tombul elleriyle sab›rs›zl›kla aç›p paketi, flöyle bir süzmüfl içindekini. “Bu

ne biçim arma¤an?” diye düflünmüfl. Ne dudaklar› gülümsemifl ne de bir teflekkür

etmifl. Çoraplar› oyuncak sepetinin içine f›rlat›p atm›fl. Oyuncaklar yeni arkadaflla-

r›na çok ilgi göstermifller. Kolu k›r›k bebek:

“Hofl geldiniz arkadafllar. Bu sepette akl›n›za gelebilecek her fley bulunur ama

hepimiz k›r›k dökük durumday›z.” demifl.

Çoraplar flaflk›nl›kla:

“Neden k›r›k her yan›n›z? Geçmifl olsun hepinize.” demifller.

“Birkaç gün geçince sizin de bir yerleriniz sökülür, y›rt›l›r. O zaman anlars›n›z

neden k›r›k oldu¤umuzu. Bu evin çocu¤u çok yaramazd›r.” Sihirli çoraplar birbirleri-

ne sar›l›p k›rk gün k›rk gece bu sepetin içinde konaklam›fl, k›r›k dökük oyuncaklar-

la arkadafll›k etmifller. K›rk birinci gün çocu¤un annesinin akl›na oyuncak sepetini

toplamak gelmifl. Sihirli çoraplar› bulunca açm›fl a¤z›n› yummufl gözünü. Çorapla-


r›n burada ne arad›¤›n› sormufl k›z›na. K›z çoraplar› an›msam›yormufl bile. Çorap-

lar oyuncaklarla kucaklaflamadan bir el onlar› sepetten çekip ç›karm›fl. Bu el çocu-

¤un annesinin eliymifl. Çocuk somurtmufl:

“Be¤enmedim, giymem de giymem.” diye tutturmufl. Annesi ne diller dökmüflama k›z›n›n fikrini de¤ifltirememifl. Kad›nca¤›z bir de bakm›fl mahallenin yeni gelinikap›n›n önünden geçiyor.

“Gelin han›m, gelin han›m! Bir gün çocuklar›n olur, giydirirsin. Al, bu çoraplar se-nin olsun?” deyip çoraplar› verivermifl. Yeni gelin buna çok sevinmifl. Do¤acak ço-cuklar›n› hayal etmifl. O da çoraplar, bereler örmeyi seven biriymifl ama ömründeböyle güzelini örmemiflmifl. Sihirli çoraplar› evine götürüp ördü¤ü çoraplar›n durdu-¤u sand›¤›n içine saklam›fl. Buras› çok karanl›km›fl. Çoraplar çaresiz yeni sahiple-rini bekleyeceklermifl.

Günlerden bir kara gün yerler sars›lm›fl, denizler yükselmifl. Karanl›klar ço¤al-m›fl. Gemiler karaya oturmufl. Da¤, tafl, deniz, gök birbirine kar›flm›fl. Ülkenin birbölümü ören yerine dönmüfl. Evsiz barks›z kalm›fl insanlar. Evi bark› olanlar, koflupyard›m etmifller onlara. Giysiler, yiyecekler göndermifller. Ülkede yaflanan bu ac›,yeni gelinin yüre¤ine ifllemifl. Açm›fl sand›¤›n› bafllam›fl kar›flt›rmaya ördü¤ü bere-leri, atk›lar›, eldivenleri sand›ktan ç›kar›p doldurmufl bir kutuya. Sihirli çoraplar› daevirip çevirmifl sonra koyuvermifl di¤erlerinin yan›na. Kutuyu göndermifl evsiz bark-s›z çocuklara.

Kutu az gitmifl, uz gitmifl, dere tepe düz gitmifl. Varm›fl sonunda ac›l› insanlara.Kutuyu görünce ac›y› unutup sevinip bayram etmifller. K›rk yürek, kutuyu göndere-ne teflekkür edip dil dökmüfl. Hemencecik hepsini bölüflmüfller. Derken sihirli ço-raplar da Eylül k›z›n k›smetine düflmüfl. Eylül k›z›n ayaklar› o kadar çok üflüyormuflki çoraplar› eline ald›¤› gibi aya¤›na geçirivermifl. Yüre¤inden öyle bir ›l›kl›k geçmiflki günefl içine do¤du sanm›fl. Ayaklar› da ›s›n›vermifl. Eylül k›z, çoraplar› çok sev-mifl. Sadece y›kanmalar› gerekti¤inde ç›kar›yormufl.

Eylül k›z›n bütün dilekleri k›sa sürede gerçekleflmifl. Bafllar› dardan kurtulmufl.Eskisinden daha güzel bir evleri olmufl. Derdinin derman›n›n sihirli çoraplar› oldu-¤unu asla bilememifl, anlayamam›fl. Yaflad›klar› kötü günler geride kalm›fl. Dünyatam üç kez güneflin etraf›nda dönmüfl.

Sihirli çoraplar art›k Eylül k›za küçük geliyormufl. Annesi çoraplar› minik bir ku-tuya koyup kald›rm›fl. Sihirli çoraplar baflka bir çocu¤un hayallerini gerçeklefltirmekiçin minik, beyaz kutunun içinde beklemeye bafllam›fl. Bundan böyle size arma¤anedilen al topuklu çoraplara dikkat edin! Sihirli çoraplar olabilir!

Mavisel YENER

Çocuk Edebiyat›

(Düzenlenmifltir.)


6.TEMA

GÜZEL ÜLKEM TÜRK‹YE


ANADOLU

‹STANBUL DÜNYAM

YED‹ GÖLLER M‹LLÎ PARKI

ANADOLU’NUN TAR‹H HAZ‹NELER‹ (1. Serbest Okuma Metni)

AYfiEGÜL (2. Serbest Okuma Metni)


Sen ne güzel bulursun,

Gezsen Anadolu’yu,

Dertlerden kurtulursun,

Gezsen Anadolu’yu.

Billur ›rmaklar› var,

Buzdan kaynaklar› var,

Ne hofl topraklar› var,


Gülerken köylü k›zlar,

Güler sanki y›ld›zlar,

Ne kalbin, gönlün s›zlar,


Derde flifa bulursun,

Halkta vefa bulursun,

Kim der, cefa bulursun?


K›rlar›nda koflar at,

At, ruhunu savur, at.

Ruhun da açar kanat,


ANADOLU


Da¤dan serin yel eser,

So¤uk sular› Kevser,

Güzelli¤i flaheser,


Bir a¤aç kabu¤undan

‹çince bir tas ayran,

Erir, varsa her yaran,


Ne eflsiz yerleri var,

Beldeler dilberi var,

Bin Bursa, ‹zmir’i var,


Hanlar, köprülerden afl,

Ellerden ele dolafl,

Yumuflak gelir her tafl,


Orda bahar baflkad›r,

K›fllar, yazlar baflkad›r,

Ah, bu diyar baflkad›r,


M. Faruk GÜRTUNCA

Çocuklara En Güzel fiiirler


O yaz babam bizi ‹stanbul’a götürdü. Teyzemlerde kald›k. Bir buçuk ay boyunca

annem ve babam bizi ‹stanbul’da kar›fl kar›fl gezdirdiler. Ne güzel bir il ‹stanbul! Düfl-

manlar›n gözünün kald›¤› kadar var. Hem kocaman... ‹stanbul’da bin bir çeflit dünya

var.

‹stanbul için “yedi tepeli, iki yakal› flehir” ve “Tafl›, topra¤› alt›n.” diyorlar. Di¤er yan-

lar›n› tam çözemedim ama “iki yakal› flehir” dedikleri do¤ru. Atl›yorsun bir vapura. “Vu-

uuuuut! Vuuuuut!” düdük sesleri aras›nda Anadolu yakas›na geçiyorsun. Atl›yorsun bir

vapura, ayn› biçimde Avrupa yakas›na geçiyorsun. Bo¤az, ola¤anüstü! Öyle sevdik ki

Bo¤az’›. Babam bizi kaç kez Bo¤az’da karfl›dan karfl›ya geçirdi. Vapurlar›n güvertesin-

de Bo¤az’a, denize, su sesine karfl› çay içtik. Baz› günler de denizin baflka yerlerinde

sandalla gezdik. ‹lk kez bir plaja gittik, denize girdik. Ben denizden hiç korkmad›m. Da-

ha önce derelerde, havuzlarda çimmifltim ya!

Bir gün hayvanat bahçesine gittik. Uuuuuu! Ne kadar büyük bir bahçe! Neredeyse

dünyadaki bütün hayvanlar var orada. Maymunlar, aslanlar, kaplanlar, bal›klar ve daha

bir sürü hayvan. Kediler, köpekler, eflekler, y›lanlar bile var. En uzun hayvan zürafa, en

büyük hayvan fil. Onlardan korktum önce ama kafeste olduklar› için korkum geçti.

‹STANBUL DÜNYAM


— Baba, hayvanlar› niçin kafeste sakl›yorlar?

— Hem kaçmas›ndan hem de insanlar onlar› görüp tan›s›nlar, diye.

— Özgür olsalar daha iyi de¤il mi?

— Elbette iyi. Ama y›rt›c› olanlar insanlara zarar verebilir.

‹stanbul’da kocaman kocaman birçok yap› var. Öyle de güzeller ki... Camiler, sa-

raylar, çeflmeler, bir de surlar.

Annemle babam bize Dolmabahçe Saray›’n›, Topkap› Saray›’n›, çeflmeleri, surla-

r›, Ayasofya’y› ve daha birçok camiyi gezdirdi. ‹kisi de her gezdi¤imiz yerde bize bilgi-

ler veriyorlard›. Ö¤renmekle bitmeyecek bir dünya ‹stanbul.

Annem bana bir sürü fliir kitab› ald›. O kitaplarda bir sürü ‹stanbul fliiri var.

— Ben de kitaplardaki gibi ‹stanbul fliiri yazabilir miyim?

— Yazars›n elbet! ‹yice ö¤ren de...

Bir buçuk ay sonra Gümüflhane’ye döndük.

Nursel SAYGINAR

Benim Dünyalar›m

(Düzenlenmifltir.)


Ormanlar, göller ve flelalelerle bezenmifl, muhteflem bir atmosferin içinde yeflilin

her tonuna kavuflmak için Abant Yedi Göller, tam bir cennet sevgili arkadafllar. Abant

denince akla k›fl turizmi gelse de asl›nda buras› her mevsimi farkl› güzellikle yaflayan

bir yer. Millî park alan› olan Yedi Göller, k›fl›n kar keyfi, ilk ve sonbaharda trekking, ya-

z›n göl keyfi ve her zaman foto¤raf çekmek için mutlaka ziyaret edilmesi gereken ül-

kemizin eflsiz beldelerinden bir tanesi.

Abant, tertemiz havas›yla flehir d›fl›na ç›kmak için ilk akla gelen yerlerden biri. ‹s-

tanbul ile Ankara aras›ndaki yolun ortas›nda oldu¤u için her iki büyük flehirden de çok

say›da ziyaretçisi olur.

Sonbahar ve ilkbahar mevsiminin en güzel yafland›¤› yerlerden biri Abant Yedi

Göller. Do¤a ile bafl bafla kalman›n, yeflilin her türünü görmenin mümkün oldu¤u Yedi

Göller Millî Park›, Bat› Karadeniz Bölgesi’nde bir do¤a klasi¤i. Ortas›nda yüzük tafl› gi-

bi duran ve bölgeye ayr› bir güzellik katarak ad›n› veren Yedi Göller, vadi boyunca yer

kaymalar› ve vadi önlerinin t›kanmas›yla ortaya ç›kan çukurlardan meydana gelmifl.

Millî Park’taki yedi adet heyelan gölü Sazl›göl, ‹ncegöl, Nazl›göl, Küçükgöl, Derin-

göl, Büyükgöl ve Seringöl isimleri ile an›l›r.

Yap›s› itibariyle her biri ayr› karakter tafl›yan bitkiler aras›nda kay›n, mefle, gürgen,

k›z›la¤aç, karaa¤aç, karaçam, diflbudak, sar›çam, köknar, ›hlamur gibi a¤açlar bulu-

nur. Etkili koruma sayesinde park›n içerisinde ve yak›n çevresindeki sahalarda ise sa-

y›lar› artan geyik, karaca, ay›, domuz, kurt, tilki ve sincap türleri görülebilir.



Dinlenme, gezi, piknik amaçl› gelenler oldu¤u kadar botanikçiler hatta foto¤raf tut-

kunlar›na da rastlanan Yedi Göller’de do¤a, ziyaretçilerine mükemmel bir görsel flölen

sunar. Kademeli vadide yer alan yedi gölün aralar›ndaki ça¤layanlar, seyir teraslar› ile

görsel lezzet yöreye has özelliklerle bütünleflir.

Sevgili arkadafllar, Abant Yedi Göller’de do¤an›n dengesini bozmamak ad›na su

sporlar› yap›lmas›na izin verilmiyor. Göle girmek de mümkün de¤ildir. Ama belgeli ol-

mas› kayd›yla isteyenler bal›k tutabilir. Güzel bir yürüyüfl ve bisiklet turu Abant’ta ya-

p›labilecek di¤er etkinliklerden. Atç›l›k, yamaç paraflütü gibi farkl› spor dallar›na ilgi du-

yan arkadafllar›m›z varsa Abant bu tür aktivitelerin yap›lmas› için de imkân sunmakta-

d›r.

Yedi Göller ile çevresi, su samuru koruma alan› içinde. E¤er su samurlar›n› gör-

mek isterseniz sabahlar› günefl do¤madan samurlar›n yuvalar›n›n oldu¤u yere gidip

beklemeniz gerekir.

Millî Park içinde kampç›l›k, günübirlik piknik, yürüyüfl, foto¤raf çekimi gibi faaliyet-

ler yap›l›rken konaklama ve yiyecek ihtiyaçlar› için tesis edilen dinlenme evleri, k›r ga-

zinosu ve büfe bulunuyor. Burada çad›rla ve karavanla konaklama yapmak da müm-

kündür.

Sevgili arkadafllar, yeflil deyince akl›m›za gelen ilk yerden biri olan Abant Yedi Göl-

ler Millî Park›’n› devlet koruma alt›na alm›fl durumda. Hemen herkesin ad›n› s›kça duy-

du¤u bu beldemizi sizler de mutlaka gezmeli ve görmelisiniz.

Öncü Çocuk dergisi

(Düzenlenmifltir.)


ANADOLU’NUN TAR‹H HAZ‹NELER‹(1. Serbest Okuma Metni)

Ankara’y› Samsun’a ba¤layan ana

yol Çorum’dan geçer. Çorum ili s›n›rlar›

içine girdiniz mi Anadolu’nun befl bin, al-

t› bin y›ll›k uygarl›k merkezlerine geldiniz

demektir. Bir zamanlar Anadolu’da bü-

yük bir devlet kuran Hititlerin baflflehri

Hattuflafl buradad›r. Az ötede Alacahö-

yük harabeleri karfl›n›za ç›kar. Bu bölge-

de tarih, tarih öncelerine kadar uzan›r ve

binlerle konuflur. Milattan önce üç binler,

dört binler. Höyük ad› verilen eski yerlefl-

me yerleri kaz›ld›kça tarih f›flk›r›yor, eski

uygarl›klar›n belgeleri ortaya ç›k›yor.

Kaz›larda meydana ç›kan tabletler, piflmifl topraktan kaplar, bugün Ankara’da

Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin salonlar›n› süslüyor. Küçük bir müze de Bo¤az-

köy’de var. Bo¤azköy’e gelenler bu müzeyi görebiliyorlar.

Bo¤azköy’ün az ötesinde Yaz›l›kaya var. Kayalara oyulmufl resimler... Bir za-

manlar Hititlerin en büyük tap›naklar› bu kayal›klarda kurulmufl. Çevre halk› yaz›l›

kayalar için çeflitli efsaneler anlat›r. Bu efsaneye göre krallardan biri, biricik k›z›n›

sevdi¤i gence vermek istememifl, kayalara kapatm›fl. K›z da kayalara asker resim-

leri çizdirmifl, resimlerin üzerine t›ls›ml› iflaretler koydurmufl. Bununla sevgilisine

“fiu kadar asker topla; kalenin flu yönünden hücuma geç. Babam› yakala, beni kur-

tar.” demek istemifl. Sevgilisi de dedi¤i gibi yapm›fl, t›ls›ml› iflaretlerden kalenin za-

y›f noktalar›n› ö¤renmifl, Bo¤azköy’ü ya da o zamanki ad› ile Hattuflafl’› fethederek

k›z› kayalardan kurtarm›fl. ‹ki sevgili muratlar›na ermifller. Ne var ki bu olay sadece

bir efsane olarak söylenir. Gerçek böyle de¤il. Yaz›l›kaya’daki resimler Hitit tanr›la-

r› ile Hitit krallar›n›n törenlerini gösteriyor. ‹flaretler de Hitit yaz›lar›. Bugün Hitit ya-

z›s› okunuyor ve dilimize çevriliyor.

Bo¤azköy’den Alacahöyük’e giderseniz dört bin, befl bin y›ll›k bir Anadolu fleh-

rinin kal›nt›lar›n› görebilirsiniz. Büyük Atatürk’ün emriyle 1935 y›l›nda Türk arkeolog-

lar›, Alacahöyük’te kaz›lara bafllam›fllar ve bugüne kadar sürdürmüfller.

Burada bulunan alt›n süs eflyalar›, piflmifl topraktan kap kacak yine Ankara mü-

zelerinde toplan›yor.


Anadolu bir bafltan

öte bafla, bir tarih ve

kültür hazinesidir. Her

köy, her kasaba eski fle-

hir harabelerini, höyük-

leri gözleri gibi koruma-

l›d›r. Bu, hepimize dü-

flen millî bir görevdir.

Da¤da, bay›rda, tarla-

da, bostanda toprak al-

t›ndan ç›kan eski eser-

leri, hemen devletin bu iflle görevli memurlar›na duyurmak bir kanun görevidir. Bu-

nu yapanlar, ayn› zamanda ödül al›rlar.

Eski eserler, milletimizin öz mal›d›r. Kendi tarihimizin, kendi kültürümüzün paha

biçilmez varl›klar›d›r. Yaln›z Çorum bölgesi de¤il, Kars’tan Edirne’ye kadar yurdu-

muz kar›fl kar›fl ata yadigâr› eski eserlerimizle doludur. Toprak alt›, toprak üstü bu

hazinelerimize el birli¤i ile sahip ç›kmas›n› bilmek, geçmiflimizi gelece¤imiz kadar

titizlikle korumak gerek.

Anadolu’da Selçuklu ve Osmanl› devirlerinden bize kadar ulaflan cami, mescit,

türbe, han, hamam, kervansaray, köprü gibi yüzlerce, binlerce mimari yap› görürüz.

Tümüyle geçmiflimizin sanat incileri olan bu eserler, ulusumuzun ne denli geliflmifl

bir kültür ve sanata ulaflt›¤›n› gösteren belgelerdir. Anadolu, tarih boyunca bu eser-

leriyle diri ve canl› uygarl›klar yaratan, uygarl›klar› yaflatan gür bir kaynakt›r.

Anadolu ad›m bafl› tarih,

Ad›m bafl› köprüler, kemerler,

Ve yükselen minareler.

Yükselen bafllar,

Nak›fl nak›fl Anadolu’da,

‹fllenen tafllar.

Göz kamaflt›ran, çiniler.

Uygarl›ktan yana, uygarl›¤a gebe,

Karslar, Konyalar, Edirneler.Mehmet ÖNDER

Ald› Sözü Anadolu

(Düzenlenmifltir.)


AYfiEGÜL (2. Serbest Okuma Metni)

Buras› çok a¤açl›k, çok sulak, çok meyveli ve serin. ‹flte bir p›nar bafl›nday›m.

Olu¤un alt›na bir sepet iri, olgun fleftali koymufllar. Bafl› yemenili, saçlar› iki örgü,

aya¤› takunyal› sar›fl›n bir köylü k›z› bana sordu:

— Yer misin amca?

Ald›m. Buz gibi derisi, ›s›r›rken dudaklar›m› yakt›. Ezdikçe a¤z›ma serinlik, ko-

ku, öz su doluyor. Buna biraz da çamlar›n nefesi kar›fl›yor. Ah, ne güzel meyve! Ba-

na fleftali ikram edene bakt›m: Ne güzel k›z!

— Yavrum, flu görünen köyün ad› nedir?

— Müftüler.

— Daha ötede neresi vard›r?

— Nergislik.

— Ya bu suya ne derler?

— Zerdali Oluk.

— fiu yukar›daki da¤?

— K›nal› Tepe.

— fiu yol nereye gider?

— Dere Bahçe’ye.

Ne güzel isimler! Lübnan portakal, turunç, hurma ve muz memleketiydi. Buras›

bana daha aflina meyveler diyar›. fieftaliler, erikler, k›z›lc›klar etraf›m› kapl›yor. Çi-


çekleri de öyle. Hep bildi¤im fleyler. Nergisler, k›nalar, küpeler ve y›ld›zlar. Sonra

her evin pencerelerinde Müslüman ve fakir meskenlerin âdeta yar› mukaddes bir

yeflilli¤i olan fesle¤enler, fesle¤en saks›lar›.

— K›z›m o bafl›na takt›¤›n k›rm›z› çiçe¤in ad›n› bilir misin?

— Bilirim: Kadife.

— Bu su kenar›nda açan yeflil fleyler?

— ‹nci çiçe¤i.

— Ya senin ad›n nedir?

Utand› usulca: Ayflegül, dedi.

Burada meyveler, çiçekler, a¤açlar, isimler, hepsi her fley güzel ve tertemiz. Ya

Ayflegül? Hepsinden daha güzel. Küçük Türk k›z› isimlerinin üzerimde ne hofl etki-

si vard›r. Zehralara, Haticelere, Fatmalara, fierifelere karfl› yak›nl›k duyar›m. Ayfle-

gül, takunyalar›n› sürterek kadife ve inci çiçekleri aras›nda kaybolurken hayranl›kla

arkas›ndan bakt›m. Sevdi¤imin ismi imifl gibi içimden flöyle söyleniyorum:

— Küçük Ayflegül, cici, flirin, flen Ayflegül, güzel Ayflegül!

Millet sevgisini insan sadece meclis salonlar›nda, savafl meydanlar›nda de¤il;

böyle küçük bir köylü k›z›n›n yüzünde okudu¤u zaman duygusunun derinli¤ini, yü-

re¤inin s›z›s›n› duyuyor.

Refik Halit KARAYGüzel Yaz›lar (Hikâyeler 1)

(Düzenlenmifltir.)

82 T Ü R K Ç E 4 . S I N I F Ö ⁄ R E N C ‹ Ç A L I fi M A K ‹ T A B I

83T Ü R K Ç E 4 . S I N I F Ö ⁄ R E N C ‹ Ç A L I fi M A K ‹ T A B I

4.TEMA OYUN VE SPOR


BUZ PATEN‹


‹ZC‹L‹K

HAYD‹ ÇOCUKLAR OYUNA (Dinleme Metni)


1. Bildi¤iniz çocuk oyunlar› hangileridir? Adlar›n› yaz›n›z.

2. Oyuncaklar›n›z› paylafl›r m›s›n›z? Neden?

3. Spor dallar›ndan hangileri ile ilgileniyorsunuz? Noktal› yerlere yaz›n›z.

TEMAYA HAZIRLIK ÇALIfiMALARI

4. Çevrenizdeki do¤a koflullar› hangi sporlar›n yap›lmas›na daha uygundur? Aç›k-lay›n›z.


a. Afla¤›da harfleri kar›flt›r›larak verilen kelimeleri düzenleyiniz.Noktal› yerlere yazarak anahtar kelimeleri bulunuz.ETK‹NL‹K1.

BUZ PATEN‹

b. Anahtar kelimeleri kullanarak bir dörtlük yaz›n›z.

U

Z

B

P

A

TE

N

S

OR

P

Y

I

Rfi

A


“Buz Pateni” metninde yazar, konuyu ifllerken buz patenininhangi özelliklerine de¤inmifltir? Maddeler hâlinde s›ralay›n›z.ETK‹NL‹K4.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

9.

10.

7.

8.

Metinde geçen afla¤›daki kelimelerin anlamlar›n› ‹lkö¤retimOkullar› ‹çin Türkçe Sözlük’ten bulup karfl›lar›na yaz›n›z.ETK‹NL‹K2.

artistik

figür

branfl

maksimum

klasman

Anlam›n› buldu¤unuz kelimeleri birer cümlede kullan›p noktal›yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K3.

artistik :

figür :

branfl :

maksimum :

klasman :


Afla¤›daki görseli inceleyiniz. Görselle ilgili düflüncelerinizi nok-tal› yerlere bir paragraf yazarak ifade ediniz.ETK‹NL‹K5.

a. Metinde geçen afla¤›daki keli-meleri efl anlaml›lar›yla örnekteki gibiefllefltiriniz.

ETK‹NL‹K6.b. Afla¤›daki kelimelerin z›t anlam-

l›lar›n› karfl›lar›ndaki kutucuklara yaz›-n›z.

zemin en fazla basit

mesafe yer

ülke dal

branfl memleket

mekân taban

maksimum ara

ince

ilkel

k›sa

genifl

çift


Afla¤›daki kutucuklarda bulunan kelimeleri genel ve özel durum-lar› bildirecek flekilde cümlelerde kullan›n›z. Cümlelerinizi okuyunuzve altta verilen seçeneklerden uygun olan›n› X ile iflaretleyiniz.

ETK‹NL‹K7.

Afla¤›daki cümlelerde kurum, kurulufl adlar› yanl›fl yaz›lm›flt›r.Bunlar› düzelterek noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K8.

Türkiye futbol federasyonu sporcular› ödüllendirdi.

genel olarak genellikle her zaman s›k s›k ço¤unlukla

sadece tamamen özel olarak birkaç› biri

Petrol arama çal›flmalar› maden tetkik arama enstitüsü taraf›ndan yap›ld›.

fiehrimize çocuk esirgeme kurumu binas› yap›ld›.

genel durum / özel durum











‹yi bir sporcuda hangi özellikler bulunmal›d›r? Düflüncelerinizimaddeler hâlinde s›ralay›p yaz›n›z.ETK‹NL‹K9.

Yaz›n›zda ele alaca¤›n›z yard›mc› fikirleri maddeler hâlindeafla¤›ya yaz›n›z.ETK‹NL‹K10.



Afla¤›da metnin anahtar kelimeleri verilmifltir. Bunlar›n size ça¤-r›flt›rd›¤› di¤er kelimeleri altlar›na yaz›n›z.ETK‹NL‹K1.

Bafll›k ve görsellere dayanarak metinde hangi konunun anlat›ld›-¤›n› düflünüyorsunuz? Afla¤›daki nokta ile gösterilen yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K2.

Afla¤›daki kelimelerin anlamlar›n› ‹lkö¤retim Okullar› ‹çin Türk-çe Sözlük’ten bulup yaz›n›z. Kelimeleri cümlelerde kullan›p noktaile gösterilen yerlere yaz›n›z.

ETK‹NL‹K3.

futbol maç tribün tezahürat

Kelimeler Anlamlar›

toplumsal

ponpon

casus

komik

Anlam›:

Cümle:

Anlam›:

Cümle:

Anlam›:

Cümle:

Anlam›:

Cümle:


Afla¤›daki cümlelerde alt› çizili bölümlerin alt›na “sebep” ya da“sonuç” kelimelerinden uygun olan›n› yaz›n›z.ETK‹NL‹K4.

Metinde geçen taraftarlar›n maçlarda kulland›klar› giysi ve efl-yalar›n adlar›n› afla¤›daki noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K5.

Bilgisayar oyunlar›na kap›ld›¤›m için baflar›m düfltü.144444424444443 14243

Maç yüzünden kardeflimle küstük.144243 1442443

Hiç arkadafl›m kalmad› çünkü oyundan onlara vakit ay›ramad›m.1444442444443 14444244443

Üzüntümün nedeni tak›m›n gol atamamas›yd›.14442443 14444244443

Maça dald›, bunun sonucunda yeme¤e geç kald›.14243 1444442444443

a. Afla¤›daki kelime gruplar› ile anlamlar›n› bafl taraftaki ifla-retli yerlere numaralar› yazarak efllefltiriniz.ETK‹NL‹K6.

b. Yukar›daki kelime gruplar› gerçek anlam›nda m› kullan›lm›fl-t›r? Nedenini noktal› yerlere yaz›n›z.

1 hop oturup hop kalkmak Yaflça çok küçük çocuk.

2 elinde olmamak Göz kapa¤›n› kapay›p açmak.

‹stedi¤i hâlde yapamamak.3 parmak kadar çocuk

Yerinde duramaz olmak.4 göz k›rpmak


Afla¤›daki kelimeleri cümlelerde kullan›p noktal› yerlere yaz›-n›z.ETK‹NL‹K8.

Afla¤›daki cümleleri tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K9.

yani

aç›kças›

do¤rusu

hatta

bence

Afla¤›daki kelimelerin metindeki anlam›yla kullan›ld›¤› cümlehangisidir? Okla gösteriniz.ETK‹NL‹K7.

Çocuk hastal›ktan çok korkuyordu.

hastal›k

oyuncu

Bu sözler ancak hastal›kl› bir düflünceden do¤ar.

Oyun hastas› bir çocuktu.

Bu tak›mda seçme oyuncular var.

Oyuncu olmak için flehre göç etti.

Öyle bir oyuncu ki neredeyse ben de kanacakt›m.

Seviniyordum fakat ............................................................. .

Maça gidecektik ancak ........................................................ .

Maç› televizyondan seyredebilirim veya ............................. .

Taraftar çok tezahürat yap›yordu ama .............................. .


Afla¤›daki cümlelerde baz› anlat›m bozukluklar› bulunmaktad›r.Anlat›m bozukluklar›n› düzeltip cümleleri noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K10.

Afla¤›daki cümlelerin uygun yerlerinde virgül iflareti (,) kullan›-n›z.ETK‹NL‹K11.

Oyunlar, çocuklar›n arkadafl elde etmesini sa¤lar.

Ailemle vakit geçirmekten hofllan›yorduk.

Bilgisayar oyunlar› bana hiç etkilemedi.

Ben kendim de arkadafllar›mla birlikte olmay› tercih ediyorum.

Vaktimi yararl›, faydal› ifllere harc›yorum.

Kardeflim ödevlerinde kendisine yard›m edip edemeyece¤imi sordu.

Çocuklar bahçedeki a¤açlardan olgun meyveleri topluyorlard›.

Zavall› köpek sahibinin arkas›ndan çaresizce bakakald›.

Okul hepimizin ikinci evidir.

Yeni komflular›m›z apartmandaki kurallara uyum sa¤lad›lar.

Renkler do¤an›n bize arma¤an›d›r.

En de¤erli varl›¤›m›z sa¤l›¤›m›zd›r.


Afla¤›daki paragraflarda alt› çizilen kelimeler hangi isimlerinyerine kullan›lm›flt›r? Altlar›ndaki noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K12.

Arkadafl›n›z›n konuflmas›n› afla¤›daki ölçütler do¤rultusundade¤erlendiriniz.ETK‹NL‹K13.

ÖLÇÜTLER Kat›l›yorumK›smen

Kat›l›yorumKat›lm›yorum

1. Konuflmas› inand›r›c›yd›.

2. Konuyla ilgili yeterli bilgisi vard›.

3. Konuyu örneklerle aç›klad›.

4. Dinleyicilere hakim oldu.

5. Konuflma ortam›ndan olumlu etki-lendi.

6. Vurgu, tonlama ve telaffuza dikkatetti.

7. Konuflmas› baflar›l›yd›.

Arkadafl›m Elif, kendisine k›r›ld›¤›m› düflünmüfl. Bana, “Ezgi sen, bana k›rg›n

m›s›n?” diyerek düflüncesini aç›klad›.

Ona, düflüncesinin do¤ru olmad›¤›n› söyledim. “Biz iyi arkadafl›z. Bizim ara-

m›zda böyle fleyler olmaz.” dedim.

.......... .......... ..........

..........................................

..............

“Hangisini, neyi istiyorsun?” diye sordu telaflla annesi. Çocuk bu oyunca¤›, bir

de bunu, bir de flunu.” anlam›nda eliyle iflaret etti. Annesi hepsini ald›. Çocuk

mutlu oldu, arkadafllar›na bunlar› gösterecek, onlarla birlikte oynayacakt›.

..........

.......... .......... ..........

.......... ...........


‹ZC‹L‹K

a. Afla¤›da, metnin anahtar kelimeleri harfleri kar›flt›r›larak ve-rilmifltir. Harfleri düzenleyerek anahtar kelimeleri altlar›na yaz›n›z.

1.

ETK‹NL‹K1.

b. Anahtar kelimelerin ça¤r›flt›rd›¤› di¤er kelimeleri noktal› yer-lere yaz›n›z.

Anahtar kelimeleri birer cümlede kullan›n›z. Cümlelerinizi nok-tal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K2.

L ‹ K C ‹ ‹ Z 2. A O B

3. D ‹ L ‹ N S ‹ P 4. D E L R ‹

1.

2.

3.

4.

Anahtarkelime

Anahtarkelime

Anahtarkelime

Anahtarkelime


Metnin önemli buldu¤unuz bölümlerindeki düflünceleri, kendicümlelerinizle bir paragraf yazarak anlat›n›z.ETK‹NL‹K3.

Afla¤›daki kelimelerin anlamlar›n› Türkçe Sözlük’ten bulup kar-fl›lar›na yaz›n›z.ETK‹NL‹K4.

kamp :

tabur :

üniforma :

arma :

fon :

kariyer :

rehber :

bünye :

aday :

KEL‹ME ANLAMI


“‹zcilik” metniyle ilgili üç soru yaz›n›z ve sorular›n›z› cevaplay›-n›z.ETK‹NL‹K5.

Afla¤›daki ifadeleri sonuç bildirecek biçimde tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K6.

‹zcili¤i ö¤renmek için

Gençlerin sorumluluk ve vatandafll›k bilinci kazanmalar› için

Bu y›lki izci kamp› ertelenmifl. Bu nedenle

1. SORU 1. CEVAP

2. SORU 2. CEVAP

3. SORU 3. CEVAP


Afla¤›daki kelimeleri farkl› anlamlara gelecek biçimde cümle-lerde kullan›n›z. Cümlelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K7.

“‹zcilik” metninden iki tane tan›m cümlesi bulup afla¤›daki nok-tal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K8.

Okulunuzun özelliklerini düflünerek bir arma tasarlay›n›z.ETK‹NL‹K9.

ba¤ sa¤ at k›z

1.

2.


Afla¤›daki cümlelerin uygun bölümünü parantez iflareti “( )” ilegösteriniz.ETK‹NL‹K10.

Konuflma konunuzla ilgili iki soru yaz›p bunlar› konuflman›z›nuygun yerlerinde arkadafllar›n›za sorunuz.ETK‹NL‹K11.

Afla¤›daki sorular› cevaplay›n›z. Okuman›z› de¤erlendiriniz.ETK‹NL‹K12.

Okulumuzda k›z ve erkek ö¤renciler ayn› armay› mavi - lacivert takar.

Çocuk yetiflti¤i ortam›n aile, okul, çevre özelliklerini alarak büyür.

Türkiye Atatürk’ün bar›fl anlay›fl›n› yurt içinde ve yurt d›fl›nda bar›fl bugün desürdürmektedir.

Babaannem mektepli okullu olmakla övünürdü.

Kifli kendine sayg›s›n› öz sayg› yitirmemelidir.

1.

2.

Okumam› be¤endim çünkü

Okumam› be¤enmedim çünkü


fiiire göre büyüklerle çocuklar aras›nda ne gibi farklar vard›r?Afla¤›daki noktal› yerlere bu farklar› s›ralay›n›z.

ETK‹NL‹K4.

HAYD‹ ÇOCUKLAR OYUNA (Dinleme Metni)

fiiirde geçen “oyun ve büyümek” kelimeleri size neleri ça¤r›flt›-r›yor? Noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K1.

“Oyun ve büyümek” kelimelerini cümlelerde kullan›n›z.ETK‹NL‹K2.

fiiirde hangi konu anlat›lm›flt›r? Afla¤›daki noktal› yerlere yaz›-n›z.ETK‹NL‹K3.

oyun büyümek


Büyükleriniz çocukken hangi oyunlar› oynuyorlarm›fl? Bunlar-dan birinin nas›l oynand›¤›n› anlat›n›z.ETK‹NL‹K7.

Adlar›n› bildi¤iniz çocuk oyunlar› hangileridir? Bunlar› yaz›n›z.ETK‹NL‹K6.

a. Dinledi¤iniz fliirin ana duygusu nedir? Noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K5.

b. Dinledi¤iniz fliirin ana duygusuyla siz de bir dörtlük yaz›n›z.


Afla¤›daki cümleleri kutucuklardaki kelimelerden uygun olan›y-la tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K8.

Afla¤›daki cümlelerde hangi kelime ve kelime grubu özet bildir-mektedir? Bunlar›n altlar›n› çiziniz.ETK‹NL‹K9.

on yeni k›sa uzun bir

yumuflac›k küçük tahta k›rm›z› bu

Evin kap›s›n›n önünde ....................... bir k›z, bebekle oynuyordu.

Çelik çomak oyununda ................ ve .............. sopalar kullan›l›r.

Arkadafl›m›n tam ..............tane .............. arabas› var.

Odan›n ortas›na .............. sepet dolusu oyuncak getirdi.

Eskiden çocuklar .............. arabalarla oynard›.

Babam›n ald›¤› ............ oyuncak ay›n›n .................... tüyleri vard›.

Çocuk, .............. oyuncaklar al›n›nca eskileri müzeye ba¤›fllad›.

K›sacas› spor yaparak sa¤l›kl› ve uzun yaflayabiliriz.

Sonuç olarak oyun oynamak için arkadafl gereklidir.

Sonuçta oyun çocuklara paylaflmay›, dostlu¤u, yard›mlaflmay› ö¤retir.


★ Afla¤›daki yüz ifadelerini belirtilen özelli¤e göre gruplay›n›z.

Sevinç belirtenler Üzüntü belirtenler Öfke belirtenler

★ Afla¤›daki yüz ifadelerini di¤er çizimlerden yararlanarak altlar›nda verilen duygular› ifade ede-cek biçimde tamamlay›n›z.

• Sevinç

• Üzüntü

• Öfke

• Kayg›

• S›k›nt›

• fiaflk›nl›k

ARA D‹S‹PL‹N ETK‹NL‹⁄‹ (2)BUZ PATEN‹

YÜZLER‹N SÖYLED‹KLER‹

1 2 3

4 5 6

7 8 9


4. TEMA DE⁄ERLEND‹RME ÇALIfiMALARI

(Afla¤›daki ilk sekiz soruyu verilen metinden yararlanarak cevaplay›n›z.)1. Metinde hangi etkinlikten bahsedilmektedir? Bunu metnin hangi cümlelerin-

den anlad›n›z?

2. Yar›flma nas›l bir yerde yap›lmaktad›r? Kaç kifli yar›flmaktad›r?

3. Yar›flmay› izlemeye gelenler, neler yapmaktad›r?

4. Yar›flmada son üçe kimler kalm›flt›r? Yar›flmay› kim kazanm›flt›r?

HEYECAN DORUKLARDADüdük öter ötmez çocuklar tepeye ç›kt›lar. Otuz tane rengârenk uçurtma ön-

ce yavafl, sonra h›zla gökyüzüne do¤ru yükselmeye bafllad›. Renk cümbüflü gö-rülmeye de¤erdi.

Halk coflkuyla alk›fll›yordu. ‹nsanlar ç›¤l›k at›yor, kimin uçurtmas›n›n birinciolaca¤›n› tart›fl›yordu. Sar› bisiklet ise k›nal› bir kufl gibi seçici kurulun masas›-na yaslanm›fl duruyordu.

Esinti artm›flt›. Çocuklar uçurtmalar›n› yönlendirmekte zorlanmaya bafllad›-lar. Yeterli yüksekli¤e ulaflamayan uçurtmalar elendi. Gökyüzünde ipleri birbirinedolafl›p yere çak›lanlar da elendi. Serüvenin bitimine yak›n gökte nazl› nazl› sa-l›nan sadece üç uçurtma kald›: Beyo¤lu’nun, Recep’in, Ali’nin uçurtmalar›. Der-ken artan rüzgâra dayanamayan Beyo¤lu’nun uçurtmas› y›rt›l›verdi. ‹zleyenlerinbüyük bir bölümü üzüntüye bo¤uldu. fiimdi sadece iki uçurtma kalm›flt›. ‹kisi degüzel uçuyordu ama Recep’in uçurtmas› daha göz al›c›yd›.

Süre bitti¤inde jüri Recep’i birinci, Ali’yi de ikinci ilan etti. Jüri baflkan›, Re-cep’i öperek bisikletini teslim etti ve onu kutlad›.

‹lkay M‹D‹LL‹ÇUçurtman›n Kuyru¤undaki Bisiklet

(Düzenlenmifltir.)


5. Yar›flman›n birincisi kimdir? Neden birinci seçilmifltir?

6. Yar›flman›n ödülü nedir?

7. Afla¤›da verilen kelimelerin efl anlaml›lar›n› metinden bulup karfl›s›ndakikutucu¤a yaz›n›z.

8. Metinde geçen “Sar› bisiklet ise k›nal› bir kufl gibi seçici kurulun masas›nayaslanm›fl duruyordu.” cümlesindeki benzetmeye uygun olarak afla¤›daki noktal›yerleri doldurunuz.

9. Afla¤›daki cümlelerden genel durumu bildirenlerin bafl taraf›ndaki kutucu¤a“G”, özel bir durum bildirenlerinkine ise “Ö” yaz›n›z.

sema jüri

yel macera

benzeyen benzetilen

Yar›flmac›lar›n tümü büyük ödülü almak için u¤rafl›rlar.

Ama içlerinden yaln›zca biri ödülü hak eder.

Kazanamayanlar genelde kendilerine haks›zl›k edildi¤ini düflünürler.

Özellikle h›rsl› yar›flmac›lar, yenilgiyi bir türlü kabul edemezler.


10. Afla¤›daki cümleleri uygun ifadelerle sebep-sonuç bildirecek flekilde yaza-rak tamamlay›n›z.

11. Örne¤i inceleyiniz. Afla¤›daki cümleleri örnekteki gibi sebep-sonuç bildire-cek biçimde birlefltiriniz. Cümlelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.

12. Afla¤›daki konular ile bunlar› anlat›rken kullan›labilecek bafll›klar› örnektekigibi efllefltiriniz.

13. Afla¤›da verilen spor dallar›n› bireysel sporlar ve tak›m sporlar› olarak s›n›f-lay›n›z. Bireysel sporlar› yeflil daireye, tak›m sporlar›n› ise pembe daireye yaz›n›z.

Yar›flmada birinci oldu¤u için .........................................................

Oyunlar›m›zda dikkatli olmal›y›z çünkü .........................................

Büyüdü¤ümüz için oyuncaklar›m›z› ...............................................

Sokak oyunlar› unutulmas›n diye ...................................................

Bu akflam size gelemeyece¤im. Çünkü çok iflim var.Bu akflam çok iflim oldu¤u için size gelemeyece¤im.

fiampiyonluk Sevinci çevre

Su Kaynaklar› Tükeniyor sanat

Ödül Gecesinde Y›ld›z Ya¤muru sa¤l›k

Bahara Dikkat! spor

futbol eskrim basketbol gürefl

boks hentbol jimnastik kayak

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

...................................

Ekmekler çok s›cakt›. Çünkü f›r›ndan yeni ç›km›flt›............................................................................................................................Yar›flmadan elendi. Çünkü yeterince h›zl› koflamad›............................................................................................................................Bilgi yar›flmas›nda okulumuzu temsil edecek. Çünkü derslerinde çok baflar›l›d›r............................................................................................................................


15. “Su kayna¤›ndan ç›k›p evlerimize ulaflana kadar birçok ifllemden geçirilir.”cümlesindeki anlat›m kar›fl›kl›¤›n› önlemek için virgül iflareti (,) hangi seçenektekigibi kullan›lmal›d›r?

A) Su kayna¤›ndan, ç›k›p evlerimize ulaflana kadar birçok ifllemden geçirilir.B) Su kayna¤›ndan ç›k›p evlerimize, ulaflana kadar birçok ifllemden geçirilir.C) Su kayna¤›ndan ç›k›p evlerimize ulaflana kadar, birçok ifllemden geçirilir.D) Su, kayna¤›ndan ç›k›p evlerimize ulaflana kadar birçok ifllemden geçirilir.

16. Afla¤›daki cümlelerde alt› çizili kelimelerden hangisi farkl› bir görevde kul-lan›lm›flt›r?

A) Baflka söz söylemeden kalk›p gitti.B) Baflkas›n›n sözlerinden çok etkileniyorsun.C) Onu bitirdim, baflka kitaba bafllad›m.D) Kendi arabas›yla de¤il, baflka arabayla gitti.

17. Afla¤›daki cümlelerden hangisinde “siz” kelimesi tekil bir varl›¤›n ismi yerinekullan›lm›flt›r?

A) Çocuklar, siz büyük otobüslere binin.B) Siz anneler, hiçbir fedakârl›ktan kaç›nmazs›n›z.C) Ö¤retmenim, siz de bizimle gelecek misiniz?D) Dostlar›m, siz benim için çok önemlisiniz.

18. Afla¤›dakilerden hangisi bir tan›m cümlesi de¤ildir?A) Komflular›m›zla ayn› apartmanda ya da mahallede oturabiliriz.B) ‹nsanlar›n e¤itim ald›klar›, sosyallefltikleri yerlerdir okullar.C) ‹nsan›n içinde yaflad›¤› do¤al, sosyal ve kültürel ortam çevredir.D) Karada ya da denizde s›n›r›m›z olan ülkeler, komflu ülkelerdir.

19. “Çapa, bel, kürekle toprak havaland›r›l›r.” cümlesindeki hangi kelime efl ses-lidir?

A) çapa B) bel C) kürek D) toprak

20. Afla¤›dakilerden hangisi deyim de¤ildir?A) akl›na gelmek B) kulak misafiri olmakC) gözüne girmek D) A¤aç yafl iken e¤ilir.

14. “A¤abeyim Ahmet çok titizdir. O, her zaman düzenlidir. Ben onun kadar dü-zenli de¤ilim. Annem ‘Keflke Ayfle de düzenli olsa.’ der, durur. Ama yine de annembizi çok sever.” paragraf›ndaki “o, ben, biz” kelimeleri hangi isimlerin yerine kulla-n›lm›flt›r? Noktal› yerlere yaz›n›z.

o: ............................. ben: ..........................

biz: ...........................


5.TEMA ÜRET‹M, TÜKET‹M VE VER‹ML‹L‹K



ÇALIfiMAK


KUMBARA, ‹Ç‹ DOLU PARA (Dinleme Metni)


1. Çevrenizdeki üretim tesislerinde hangi ürünler üretiliyor? Afla¤›daki bafll›klar al-t›nda s›n›flay›n›z.

2. Tüketim ne demektir? Üretim, tüketimi nas›l etkiler?


Tar›m Ürünleri

Sanayi Ürünleri

El Sanatlar› Ürünleri

3. Çevrenizde kurulan pazar ya da fuar gibi yerlerde ne tür mallar sat›lmaktad›r?Bunlar› örnekleyiniz, örneklerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.


“Tutumsuz, davac›, flikâyet, piflman” anahtar kelimelerini birercümlede kullan›n›z. Cümlelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K1.


Afla¤›daki kelimelerin anlamlar›n› tahmin ediniz. Türkçe Söz-lük’ten tahminlerinizi kontrol ediniz. Do¤ru olan tahminlerinizin kar-fl›s›ndaki y›ld›z› k›rm›z› ile boyay›n›z.

✩

ETK‹NL‹K2.

Kelimeler Tahminim

sahne

✩ça¤r›

✩kürsü

✩rengârenk

✩tamtak›r

✩hurda

Afla¤›daki sorular› metne göre cevaplay›n›z. Cevaplar›n›z›noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K3.

1. Metinde anlat›lan olay nedir?

2. Metinde anlat›lan olay, neredemeydana gelmifltir?

3. Metindeki olay ne zaman ya-flanm›flt›r?

4. Metinde anlat›lan olay›n nedeninedir?

5. Metindeki olay, nas›l gerçeklefl-mifltir?

6. Metindeki olay kimler aras›ndageçmektedir?


“Tutumsuz’un Öyküsü” metnini özetleyip afla¤›daki noktal› yer-lere yaz›n›z.ETK‹NL‹K6.

“Tutumsuz’un Öyküsü” metninde anlat›lan olaylardan hangilerigerçek, hangileri hayal ürünüdür? Bunlar› s›n›flay›p ilgili bölümlereyaz›n›z.

ETK‹NL‹K4.

Afla¤›daki cümleleri nesnel ve öznel yarg›l› olarak s›n›flay›n›z.Nesnel yarg›l› cümlelerin bafl›ndaki kutucu¤a “N”, öznel yarg›l›olanlara ise “Ö” yaz›n›z.

ETK‹NL‹K5.

Arkadafl›m okulu çok seviyor.

Evde kendine ait bir odas› var.

Teyzemin kitapl›¤› her zaman düzenlidir.

Çocuk, son günlerde zay›flam›fl gibiydi.

Kardeflimle oyun oynamaktan s›k›ld›m.

Gerçek olaylar Hayal ürünü olaylar


Afla¤›da pembe balonda verilen eklerle sar› balondaki kelime-leri kullanarak yeni kelimeler türetiniz. Türetti¤iniz kelimeleri küçükbalonlara yaz›n›z.

ETK‹NL‹K7.

-ci

• ceza

• hak

• hurda • arka

• tutumlu• suç

• piflman• s›ra

• çiçek

• kalem-siz

-lik

-li

Afla¤›daki f›kray› okuyunuz. F›kran›n uygun yerlerinde uzunçizgi iflaretini (—) kullan›n›z.ETK‹NL‹K8.

Afla¤›daki paragraf› okuyunuz. Paragraf› tekrarlardan ar›nd›ra-rak noktal› yerlere yeniden yaz›n›z.ETK‹NL‹K9.

‹ki ünlü cimri yolda karfl›laflt›lar. Biri di¤erine sordu:

‹yi günler arkadafl›m. Yemek yemediniz herhâlde?

Ne yaz›k ki yedim.

Çok yaz›k. Ben de size nefis bir yemek ikram edecektim.

Do¤rusu üzüldüm. Siz herhâlde yemek yediniz de¤il mi?

Hay›r, yemedim.

Çok yaz›k oldu. Ben de size köpüklü bir kahve ikram edecektim.

Evde tek bafl›mayd›m. Annem ve babam geldi. Annem ve babam bana ne-den lambalar› yakt›¤›m› sordu. Annem ve babama hiçbir fley diyemedim. Çünkülambalar› aç›k unutmufltum. Annem ve babam lambalar› söndürdü. Annem vebabam enerji israf› yapmamam konusunda beni uyard›.


ÇALIfiMAK

Anahtar kelimelerden birini seçiniz. Bu kelimenin size ça¤r›flt›r-d›klar›yla ilgili bir resim yap›n›z.ETK‹NL‹K1.

Afla¤›daki kelime gruplar›n›n anlamlar›, hangi cümlede aç›k-lanm›flt›r? Kelime gruplar›n› noktal› yerlere yazarak bulunuz.

ETK‹NL‹K2.

gö¤üs germek aln› ak gönlü rahat

• Hayat›mda gördü¤üm en temiz, en dürüst insand›.

• Annem, her türlü zorlu¤a karfl› koyup bizi bugünlere getirdi.

• Ödevlerimi yap›nca içim huzurla doldu.


a. ‹kinci soruda anlamlar›n› buldu¤unuz kelime gruplar›n› birercümlede kullan›n›z. Cümlelerinizi verilen bölümlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K3.

Afla¤›daki cümleleri “Çal›flmak” fliirinin konusunu ve ana duy-gusunu yazarak tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K4.

b. Noktal› yerlere yukar›daki cümlelerin içinde geçti¤i k›sa birparagraf yaz›n›z.

aln› ak

gönlü rahat

gö¤üs germek

Çal›flmak fliirinde

konusu anlat›lm›flt›r.Çal›flmak fliirinin ana duygu-sudur.


Afla¤›daki foto¤raflar› inceleyiniz. Çal›flanlar›n görüntüsündenyola ç›karak nas›l bir çal›flma ortam›nda bulunduklar›n› anlat›n›z.ETK‹NL‹K5.

1. FOTO⁄RAF 2. FOTO⁄RAF

3. FOTO⁄RAF 4. FOTO⁄RAF

1 2

3 4


a. Afla¤›daki kelimelerin efl anlaml›lar›n› “Çal›flmak” fliirindenbulup altlar›ndaki kutucuklara yaz›n›z.ETK‹NL‹K6.

b. “Çal›flmak” fliirinden afla¤›da verilen kelimelerin z›t anlaml›-lar›n› bulunuz. Karfl›lar›na yaz›n›z.

beyaz güç ket

çabalamak yurt

ölmek kolay

çirkin kaybetmek

kötü bofl

kara d›fl


“Çal›flmak” konulu kelime gruplar›ndan istediklerinizi kullana-rak bir olay anlat›n›z. Anlatt›¤›n›z olay› noktal› yerlere yaz›n›z.

ETK‹NL‹K7.

“Çal›flmak” fliirine eklenebilecek bir dörtlük yaz›n›z.ETK‹NL‹K8.

Afla¤›daki seçeneklerden size uygun olan› iflaretleyerek fliirokuma çal›flman›z› de¤erlendiriniz.ETK‹NL‹K9.

ÖLÇÜTLER Tamamen K›smenHiçbirZaman

1. Seçti¤im fliir ses tonuma uygundu.

2. fiiirde telaffuz etmekte zorland›¤›m kelimelervard›.

3. Duygular›m› ses tonuma yans›tabildim.

4. Beden dilini do¤ru kullanabildim.

5. fiiirde do¤ru yerlerde duraklamalar ve vurgularyapt›m.

6. fiiir okumam baflar›l›yd›.


a. Metnin anahtar kelimelerinin anlamlar›n› karfl›lar›na yaz›n›z. ETK‹NL‹K1.

b. Anahtar kelimelerin ça¤r›flt›rd›¤› di¤er kelimeleri flekerlerinüzerine yaz›n›z.


fleker

dükkân

al›flverifl

sat›c›

“fiekerci Güzeli” bafll›¤› ile hangi konu anlat›labilir? Hangi ipu-cundan yararlanarak metinde bu konunun anlat›ld›¤›n› düflünüyor-sunuz? Noktal› yerlere yaz›n›z.

ETK‹NL‹K2.


Anlamlar› verilen kelimeleri bulunuz. Bulmacadaki yerlerineyaz›n›z.

1. Ac›yarak ve koruyarak sevme,flefkat.

2. Benzerleri aras›nda nitelikleri üs-tün olan.

3. Davran›fl bak›m›ndan ince, nazik.4. Renkli ve kokulu, a¤›zda güç eri-

yen fleker.5. Bir fleyi arma¤an olarak verme,

sunma.6. Kalabal›¤a karfl› söz söyleyenle-

rin üzerine ç›kt›¤› yüksekçe yer.7. Canl›l›k, coflku.8. Ak›l.9. Ucu sivri veya yüksek bafll›k.

10. Hükümdar›n oturdu¤u büyük,süslü koltuk.

11. Tan›tma, tan›flt›rma.12. Hareket.

ETK‹NL‹K4.

10

11

3

4

12

7

85

6

1 9

2

Afla¤›daki sorular› cevaplay›n›z. Metin farkl› kurgulansayd› ola-y›n nas›l bafllayaca¤›n›, geliflece¤ini ve sonuçlanaca¤›n› yaz›n›z.ETK‹NL‹K3.

1. Küçük k›z, Alptekin fiekercisi’ni bilmeseydi ne olurdu?

2. fiekerci Güzeli, sayg› ve özen göstermeseydi olay nas›l geliflirdi?

3. Bugünkü sat›c›lar da fiekerci Güzeli gibi davransayd› hayat›m›zda ne-lerin eksikli¤ini duymazd›k?


Afla¤›daki deyimleri birer cümlede kullan›n›z. Cümlelerinizinoktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K5.

1)

2)

3)

4)

5)

Yazar, bugün ile çocuklu¤unu karfl›laflt›rd›¤›nda neleri farkl›bulmaktad›r? Bunlar› ilgili bölümlere yazarak karfl›laflt›r›n›z.ETK‹NL‹K6.

Metinde anlat›lanlar› al›flverifl s›ras›ndaki olaylar, al›flverifl son-ras›ndaki olaylar olarak s›n›flay›n›z.ETK‹NL‹K7.

Yazar›n çocuklu¤unda yaflad›klar› Yazar›n bugün yaflad›klar›

Al›flverifl s›ras›ndaki olaylar

Al›flverifl sonras›ndaki olaylar

elinden gelmek1) a¤z›na atmak2) tepeden t›rna¤a (kadar)3)

göz gezdirmek4) gönlü raz› olmamak5)


Afla¤›da metinde anlat›lan olaylardan baz›lar› verilmifltir. Bun-lardan gerçek olanlar›n karfl›s›na “Gerçek”, hayal ürünü olanlar›nkarfl›s›na “Hayal” yaz›n›z.

ETK‹NL‹K8.

Afla¤›daki ifadelerden hangileri abart›l›d›r? Bunlar›n karfl›s›n-daki kutucuklar› k›rm›z› kalem ile boyay›n›z.ETK‹NL‹K9.

Afla¤›daki paragraftaki çeliflkili olan, ilgisiz olan, eksik b›rak›lanifadeleri bulunuz. Bunlar› düzelterek paragraf› yeniden yaz›n›z.ETK‹NL‹K10.

Yazar›n fleker almaya gitmesi

Üsküdar’da fiekerci Güzeli’nin dükkân›n›n bulunmas›

Yazar›n kendisini bir prenses gibi hissetmesi

Prens fiekerci Güzeli taraf›ndan yazar›n karfl›lanmas›

Yazar›n bafl›ndaki tac›n ›fl›lt›s›n›n yans›mas›

Yazar›n kendini büyük paralarla al›flverifl yapm›fl gibi hissetmesi

fiekerlerin iki gözlü tart› aletinde tart›lmas›

Ablam, akide flekeri a¤z›ndaym›fl gibi olurdu.

Akide flekeri almak için koflmaya bafllard›m.

fiekerci Güzeli, içeri girenleri gülümseyerek selamlard›.

Dokuz yafl›m› unutup bir genç k›z olurdum.

Bizi izleyen prens, taht›ndan seslenirdi.

‹nsanlara yard›m etmekten hofllan›yor hatta bundan huzursuz oluyordu. ‹n-

sanlar, yard›m iste¤iyle baflvurdu¤unda ona flunlar› söylüyordu: O gün evden d›-

flar› ç›kmad›. Yard›m etti¤i insanlar onun söyledi¤i gibi sorunu en k›sa zamanda

çözdü¤ünü görüyor, ona minnettar kal›yorlard›.


Afla¤›da verilen cümleleri uygun ifadelerle tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K11.

Verilen kelimeleri uygun yerlere koyarak cümleleri tamamlay›-n›z.ETK‹NL‹K12.

Afla¤›daki cümlelerde “de” ve “mi” yanl›fl yaz›lm›flt›r. Yanl›fllar›düzelterek cümleleri noktal› yerlere yeniden yaz›n›z.ETK‹NL‹K13.

Evden al›flverifl için ç›km›flt› ama ...........................................................Otobüse yetiflti ancak ............................................................................. ................................. fakat kimse onunla ilgilenmedi.‹stersen ben anlatay›m veya ...................................................................Kap›n›n zili çal›yordu fakat ....................................................................................................................... ancak kendini tan›tmay› unuttu...................................................... ama yine de gözüne uyku girmedi.

O s›rada ......... ................. kurt köpe¤inin birden havlamaya bafl-lamas› onu öyle korkuttu ki oldu¤u yerde kalakald›. Havlamalara,a¤açlar›n aras›ndan ................. mini mini bir ses kar›fl›yordu. Son-ra birden ............. a¤açlar›n aras›nda çok yafll› bir kad›n ç›kt›.

............... saçlar› bembeyazd›. A¤z›, burnu ufac›k; güzel ............yüzlü, beli bükülmüfl, mavifl ............ .......... bayand›. Ali, Nazl› Ha-n›m’›n peflinden ................... yolda yürüyordu.

Yabanc› bir yer de bir tan›d›¤›n›z› gördünüzmü ona sar›l›rs›n›z.

Ah, birde ben oralar› görsem diye düflündünüz mü?

Bu saate kadar evdemi beklediniz?

S›caktan bunald›k m› gölgede serinler, deredede yüzerdik.

• iki • büyük • ince • ulu • k›sac›k

• pembe • yafll› • bir • a¤açl›kl›


KUMBARA, ‹Ç‹ DOLU PARA (Dinleme Metni)

a. Afla¤›daki kelimeleri bulmacadan bulunuz, yuvarlak içineal›n›z.

1. KUMBARA

2. DESTEK

3. KARAR

4. M‹KTAR

5. PLAN

6. HARÇLIK

7. SIR

ETK‹NL‹K1.

b. Yukar›daki kelimelerin anlamlar›n› tahmin ediniz, ilgili bölü-me yaz›n›z. Kelimenin sözlükteki anlam›n› da belirtilen k›sma ya-z›n›z.

c. Kelimeleri birer cümlede kullan›n›z.

K K P L A N D fi

U U P M D Ç E B

M K B ‹ F Z S K

B A Ç K H G T S

A R D T I ‹ E I

R A Ö A S H K R

A R K R O R L fi

I M N S L Y T M

U H A R Ç L I K

Kelime Tahminim Sözlükteki Anlam›

kumbara

destek

karar

miktar

plan

harçl›k

s›r


Afla¤›daki kelimelerden istediklerinizi kullanarak bir öznel, bir denesnel yarg›l› cümle kurunuz. Cümlelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K2.

Afla¤›daki cümleleri örnekteki gibi sebep-sonuç bölümlerineay›r›n›z.ETK‹NL‹K3.

heyecanl›

Öznel yarg›l›

cümlem

para biriktirmek heyecanl› araç ifl için

Nesnel yarg›l›

cümlem

bütçe kolay gelir gider denge haz›rlamak olmak

Öznel yarg›l›

cümlem

Nesnel yarg›l›

cümlem

Oyuncaklar›na özen göstermedi¤i için hepsi bozulmufltu.

sebep sonuç

Para biriktirmedi¤i için istedi¤i oyunca¤› alamad›.

Harcamalar›n›za dikkat etmelisiniz çünkü bütçe dengesini korumal›s›n›z.

Para biriktirece¤im diye ihtiyaçlar›n›z› ertelemeyin.


Tasarruf konusunda kendinizi nas›l tan›ml›yorsunuz? Bu konu-daki tutum ve davran›fllar›n›z› yazarak kendinizi tan›t›n›z.ETK‹NL‹K6.

Dinledi¤iniz metni özetleyiniz. Özetinizi noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K4.

Afla¤›daki cümleleri “-ki” ekini ya da ba¤lac›n› noktal› yerlereyazarak tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K5.

S›rada.... müflteri içeri girdi.

‹steklerini söyle.... arkadafllar›n da bilsin.

Dinle.... konuyu kavra.

Bilelim.... israf zararl› bir al›flkanl›kt›r.

Evde.... hesab› çarfl›ya uydural›m.

H›zla tükenmemesi için elimizde.... kaynaklar› do¤ru kullanal›m.

Aile bütçemizde.... aç›k kapand›.


Afla¤›daki kutucuklarda verilen sorular› cevaplay›n›z.

Afla¤›daki kutucuklardan size uygun olan›n› doldurunuz.

S›n›f baflkanl›¤› seçimlerinde adaylar-

da hangi özellikleri arars›n›z?

S›n›f baflkan›n› seçerken kendinizi na-

s›l hissedersiniz?

Okul Ö¤renci Temsilcisi seçiminde

adaylar›n yapt›klar› propaganda konuflma-

lar›ndan nas›l etkileniyorsunuz?

Okul Ö¤renci Temsilcisi seçiminde des-

tekledi¤iniz aday›n seçimi kazanabilmesi

için ne gibi katk›larda bulundunuz?

C) Kararlar›m›n Sonuçlar› Benim Sorumlulu¤um

a) Okuldaki seçimlerde verdi¤iniz karar-

lardan piflmanl›k duydu¤unuz oldu mu? Ne-

den?

b) Piflmanl›k duygusunun bundan sonra-

ki karar verme süreçlerinde sizi nas›l etkileye-

ce¤ini düflünüyorsunuz?

a) Okuldaki seçimlerde verdi¤iniz karar-

lardan memnun oldunuz mu? Neden?

b) Karar›n›zdan duydu¤unuz memnuni-

yetin bundan sonraki karar verme süreçlerin-

de sizi nas›l etkileyece¤ini düflünüyorsunuz?

ARA D‹S‹PL‹N ETK‹NL‹⁄‹ (3)TUTUMSUZ’UN ÖYKÜSÜ

BEN‹M KARARIM, BEN‹M SEÇ‹M‹M

A) S›n›f Baflkan›m› Seçiyorum

B) Okul Ö¤renci Temsilcimi Seçerken


A. Afla¤›daki sorular› kendinize uygun biçimde cevaplay›n›z.

B. Afla¤›da verilen iletiflim ifadelerini verilen özelliklere göre gruplay›n›z.

1. Yeni tan›¤›d›n›z biriyle iletiflim bafllatmak için hangi ifadeleri kullan›yorsunuz?

2. Hangi ifadeleri kullanarak tan›d›¤›n›z insanlarla iletiflimi sürdürüyorsunuz?

3. Yanl›fl kulland›¤›n›z iletiflim ifadeleri “hofl geldiniz, yerine güle güle gibi” oluyor mu? Bu durum

ne gibi sorunlara yol aç›yor?

‹yi günler! Nas›ls›n›z? Merhaba! Günayd›n!

Teflekkür ederim. Yine bekleriz. Buyurun! Özür dilerim.

‹letiflimi bafllatmada kulland›¤›m

ifadeler

‹letiflimi sürdürmede kulland›¤›m

ifadeler

ARA D‹S‹PL‹N ETK‹NL‹⁄‹ (4)fiEKERC‹ GÜZEL‹

‹LET‹fi‹M KURARKEN



(Afla¤›daki ilk on soruyu metinden yararlanarak cevaplay›n›z.)1. Tuba ve arkadafllar›, resim dersine nas›l haz›rlanmaktad›r?

2. Tuba, resim dersinde hangi sorunla karfl›laflm›flt›r?

3. Ö¤retmen, Selin’den hangi konuda arkadafllar›n› bilgilendirmesini istemifltir?

4. Selin, sulu boya standartlar› hakk›nda hangi bilgileri vermifltir?

..............................................Her cuma oldu¤u gibi bu cuma günü de resim dersi yapacakt›k. Resim kâ-

¤›tlar›m›z›, sulu boyalar›m›z› ve f›rçalar›m›z› ortaya ç›kard›k. Çizdi¤imiz manza-ra resimlerini boyayacakt›k. Ancak yolunda gitmeyen baz› fleyler vard›. Örne¤insulu boyalar›m› bir türlü ›slatam›yordum, hepsi çok sertti. Üstelik f›rçayla sulad›-¤›m zaman da k›r›l›p çatl›yordu. Ö¤retmenimiz:

— Selin, Tuba’n›n boyalar›n›n neden bu hâle geldi¤ini biliyor musun? Senintüketiciyi koruma konusunda çok titiz oldu¤unu biliyorum. Belki bu konuda arka-dafllar›n› ayd›nlatabilirsin.

Selin, eline benim sulu boyam› alarak tahtaya kalkt›:— Bak›n, sulu boya seti en az siyah, beyaz, sar›, k›rm›z› ve mavi gibi ana

renkleri içermeli. Ayr›ca boya, suyla kolayca ›slanabilmeli. Oysa elimizdeki busulu boya, standard›nda belirtilen özelliklerden hiçbirine uymuyor. Tuba arkada-fl›m›z en k›sa zamanda bunu ald›¤› yere götürmeli, de¤ifltirilmesini istemeli. Ta-bii verdi¤i paray› da geri isteyebilir. Bu, onun hakk›. E¤er biz bu hakk› kullanmaz-sak üretilen mallar›n kalitesi konusunda üreticiyi zorlamam›fl oluruz. O zamanda pazarda kalitesiz mallar ço¤al›r.

Öncü Çocuk dergisi(K›salt›lm›flt›r.)


5. Selin, tüketicilerin ne gibi haklar›n›n oldu¤unu söylemektedir? Tüketici, bu hak-k›n› kullanmad›¤› zaman ortaya ç›kabilecek olumsuzluklar› nas›l aç›klamaktad›r?

6. Yukar›daki metinden nas›l bir sonuç ç›kard›n›z?

7. Metne uygun bir bafll›k yaz›n›z.

8. Tüketici haklar› konusunda Selin’in düflüncelerine kat›l›yor musunuz? Nede-nini yaz›n›z.

9. Afla¤›daki sorular› metinden hareketle cevaplay›n›z.

10. Sizce metinde anlat›lan Selin nas›l biridir? Düflüncelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.

Metinde anlat›lan olay nedir? Metinde anlat›lan olay neredegeçmektedir?

Metinde anlat›lan olay kimlerinbafl›ndan geçmifltir?

Metinde anlat›lan olay, ne za-man yaflanm›flt›r?


11. Afla¤›daki kelimelere yandaki ekleri getiriniz ve yeni kelimeler türetiniz. Tü-retti¤iniz kelimeleri afla¤›daki kutucuklara yaz›n›z.

12. Afla¤›daki kelimelerin ald›¤› ekleri örnekteki gibi gösteriniz.

13. Afla¤›daki cümlelerde bofl b›rak›lan yerlere uygun kelimeler yazarak metnitamamlay›n›z ve hayalinizdeki evi betimleyiniz.

süt-ci -lik

-li -siz

su oyuncak üzüm

flekersiz fleker-siz

bahçeli

gözlük

s›n›rs›z

e¤itimci

Evimiz ....... katl›, ....... bir evdir. Evimizin ....... odas› vard›r.Annemler hepimize ....... oda ay›rd›lar. Benim odam, giriflten son-ra ....... taraftad›r. Giriflin tam karfl›s›nda ise ....... bir salon bu-lunmaktad›r. Mutfa¤›m›z, hepimizin, ............. vakit geçirdi¤i ol-dukça ............. bir yerdir. Evimizin en ............. odas› ise oturmaodas›d›r. K›fl›n bile gündüz saatlerinde ............. oda s›cac›kt›r. Ak-flam yemeklerinden sonra ............ailenin bir araya gelerek oturdu-¤u, sohbet etti¤i ve televizyon seyretti¤i yer de burad›r.


14. Afla¤›daki kelimelerden hangisi anlam›n› de¤ifltiren bir ek almam›flt›r?

A) odunluk B) kitapta C) annelik D) ayakkab›c›

15. ( ) K›rtasiyeciden kalem ( ) kâ¤›t ald›m ( ) diyordu ( ) cümlesinde ayraçla

belirtilen yerlere s›ras›yla hangi noktalama iflaretleri konulmal›d›r?

A) (—), ( , ), ( , ) , ( . )

B) (—), ( , ), ( . ) , ( . )

C) (—) , ( . ) , ( ?) , ( ? )

D) (—) , ( , ) , ( , ) , (?)

16. Afla¤›daki kelime çiftleriyle bir grup oluflturulsa hangisi d›flar›da kal›r?

A) cimri - cömert B) tutumlu - savurgan

C) üretim - tüketim D) tutum - tasarruf

17. “(I) ‹lk kâ¤›t para Çinliler taraf›ndan bulundu. (II) Bak›r s›k›nt›s› nedeniyle kâ-

¤›t paralar›n kullan›lmas› düflünüldü. (III) Avrupa’da ilk kâ¤›t para ‹sveç’te bas›ld›.

(IV) Ülkemizde ise kâ¤›t para ilk kez 1840 y›l›nda piyasaya sürüldü.”

Yukar›daki paragrafta hangi cümle düflüncenin ak›fl›n› bozmaktad›r?

A) I B) II C) III D) IV

18. Afla¤›daki cümlelerden hangisi bir paragraf›n bafl›nda bulunamaz?

A) Bu nedenle iletiflim kelimelerini günlük yaflamda s›kça kullan›r›z.

B) ‹letiflim, bireylerin sözlü ve sözsüz tüm mesajlar›n› kapsar.

C) Toplumsal yaflamda iyi iletiflim kuran bireylere ihtiyaç duyulur.

D) Kalabal›k toplumlarda ortaya ç›kmaktad›r.

19. “Eskiden mahallemizde kap› kap› dolaflarak sat›fl yapan iyi kalpli insanlar

vard›.” cümlesindeki alt› çizili kelimenin yerine afla¤›dakilerden hangisi getirilebilir?

A) sevecen B) cesaretli C) yürekli D) dürüst

20. “Ya¤murdan sonra taze toprak bel ile alt üst edildi.” cümlesindeki “bel”

kelimesinin efl seslisinin anlam› afla¤›dakilerden hangisidir?

A) dar geçit B) da¤›n en dar yeri

C) insan vücudunun bir bölümü D) ahflap malzemenin a¤›rl›ktan e¤ilen

k›sm›


6.TEMA GÜZEL ÜLKEM TÜRK‹YE


ANADOLU

‹STANBUL DÜNYAM


GEZD‹⁄‹M fiEH‹RLER (Dinleme Metni)


1. Türkiye’yi tan›tmak için bir albüm haz›rlayacak olsayd›n›z nerelerin foto¤raflar›-n› kullan›rd›n›z? Bunlar› öncelik s›ras›na koyunuz ve bu yerleri seçmenizin nedeniniyaz›n›z.

2. Ülkemizde turizmi gelifltirmek için neler önerirsiniz? Önerilerinizi noktal› yerlereyaz›n›z.


1 2

3 4

5 6


Afla¤›daki sorular›n cevaplar›n› noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K1.

ANADOLU

Afla¤›daki anahtar kelimelerin ça¤r›flt›rd›¤› di¤er kelimeleri, fark-l› renklerle gösterilen bölümlere yaz›n›z.

ETK‹NL‹K2.

1. Ülkemizdeki hangi flehirleri gördünüz? Bunlardan en çok hangisini be-¤endiniz?

2. Yaflad›¤›n›z flehirde do¤al güzellikleriyle bilinen yerler var m›d›r? Burala-r›n özellikleri nelerdir?

Anadolu gezmek


“Gezsen Anadolu” flark›s›, sizde hangi duygular› canland›rd›?Bunlar› noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K3.

Afla¤›daki kelimelerle anlamlar›n› bafl taraflar›ndaki flekillerikullanarak örnekteki gibi efllefltiriniz.ETK‹NL‹K4.

▲▲ billur

●● kaynak

■■ flifa

❚❚ vefa

✦✦ ruh

✩ Kevser

♦♦ yara

● belde

▼▼ han

◗ diyar

1. fiehir ( )

2. Ülke ( )

3. Yol üzerinde bulunan konaklamak amaçl› yap›. ( )

4. Vücutta oluflan derin kesik ve zedelenme ( )

5. Sevgi ba¤l›l›¤› ( )

6. Çok temiz, duru su ( )

7. Cennette bulunuldu¤una inan›lan kutsal su (✩)

8. Suyun ç›kt›¤› yer ( )

9. Hastal›ktan kurtulma ( )

10. ‹nsanda vücuttan ayr› olarak varl›¤› kabul edilen öz ( )


Dördüncü etkinlikteki anlam›n› ö¤rendi¤iniz kelimelerden iste-di¤iniz befl tanesini kullanarak siz de yaflad›¤›n›z yeri anlatan birdörtlük yaz›n›z.

ETK‹NL‹K5.

Okudu¤unuz fliirden abart›l› ifadelere iki örnek bulup afla¤›yayaz›n›z. Buldu¤unuz dizelerde hangi durumun abart›ld›¤›n› aç›kla-y›n›z.

ETK‹NL‹K6.

“Anadolu” fliirinin ana duygusu afla¤›dakilerden hangisidir?Ana duygunun verildi¤i kutucu¤un alt›ndaki iflaretini renkli ka-lemle boyay›n›z.

ETK‹NL‹K7.

1. Örnek

Aç›klama

2. Örnek

Aç›klama

gezme arzusu memleket sevgisi çare aray›fl›


Ülkemizin do¤al güzelliklerinin bulundu¤u harita size neler dü-flündürdü? Düflüncelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.

ETK‹NL‹K8.

“Anadolu” fliiriyle ilgili üç soru yaz›n›z. Sorular›n›z› cevaplay›-n›z.ETK‹NL‹K9.

1. SORU:

CEVAP:

2. SORU:

CEVAP:

3. SORU:

CEVAP:


Afla¤›daki cümlelerde alt› çizili kelimelerin gerçek anlamda yada mecaz anlamda kullan›ld›¤›n› bulunuz. Karfl›lar›ndaki kutucuk-lara yaz›n›z.

ETK‹NL‹K10.

Afla¤›daki dörtlükleri düz yaz›ya çevirip yandaki noktal› yerlereyaz›n›z.ETK‹NL‹K11.

Tüm canl›lar bahar›n coflkusuna kap›lm›fl.

Bu bahar uzun sürmez, bir gün sen de yafllan›rs›n.

Irma¤›n buz gibi so¤uk suyundan içtik.

So¤uk flakalar›yla herkesi sinirlendirdi.

Tabiat ç›ld›rm›flt›, her tafl›n alt›ndan hayat f›flk›r›yor-du.

Sözlerinin aras›nda çal›flkanl›¤›ma tafl at›yor, beniüzüyordu.

Kokar burcu burcu güller,

Öter dallarda bülbüller,

Açar menekfle, sümbüller

Ne güzeldir Türkiye’miz.

Sürüler yay›l›r k›ra,

Da¤lar uzar s›ra s›ra,

Sular can verir çay›ra

Ne güzeldir Türkiye’miz.

M. Necati ÖNGAY


‹STANBUL DÜNYAM

a. Afla¤›daki harfleri kar›flt›r›lan kelimeleri düzenleyerek met-nin anahtar kelimelerini bulunuz. Noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K1.

“‹stanbul Dünyam” metnini dinlerken afla¤›daki sorular› cevap-lay›n›z. Cevaplar›n›z› noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K2.

b. Anahtar kelimelerden istedi¤iniz birini kullanarak akrostiflyöntemiyle bir fliir yaz›n›z.

AP

U

RV

A

.....................

B

Z O

A⁄

.....................

OLU D

ANA

.....................

PU

R A

V.....................

1. Çocuk, “iki yakal› flehir” ifadesinin do¤ru oldu¤unu nas›l anlam›fl olabilir?

2. Çocuk, denizden korkmamas›n› nas›l aç›klayabilir?

3. Çocu¤un gördü¤ü bu yap›lar neler olabilir?


a. Afla¤›daki kelimelerden uygun olanlar›n› bir araya getirerekmetinde geçen kelime gruplar›n› bulunuz.ETK‹NL‹K3.

b. Buldu¤unuz kelime gruplar›n› ve anlamlar›n› afla¤›daki ku-tucuklara yaz›n›z.

c. Kelime gruplar›n› birer cümlede kullan›n›z.

kar›fl alt›n gezmek

tafl› geçmek topra¤›

karfl›dan kar›fl karfl›ya

KEL‹ME GRUPLARI ANLAMLARI

“‹stanbul Dünyam” metnini özetleyiniz. Özetinizi noktal› yerlereyaz›n›z.ETK‹NL‹K4.


a. Afla¤›daki kelimelerin anlam-dafllar›n› metinden bulup karfl›lar›nayaz›n›z.

ETK‹NL‹K6.b. Afla¤›daki kelimeleri iki farkl› anla-

ma gelecek flekilde cümlelerde kullan›-n›z.

vilayet

Okudu¤unuz metne göre afla¤›daki sorular› cevaplay›n›z.ETK‹NL‹K5.

Metinde ne anlat›lmak-tad›r?

Olay nerede, ne zamangeçmifltir?

Olay kimlerin bafl›ndangeçmifltir?

Olay niçin yaflanm›fl, na-s›l sonuçlanm›flt›r?

çay

çay

bin

bin

ara

ara

y›kanmak

kent

kumsal

hür


Afla¤›daki bofllu¤u uygun geometrik flekiller kullanarak süsle-yiniz. Süslemenizin aras›nda boflluk kalmamas›na özen gösteriniz.ETK‹NL‹K7.

Afla¤›daki cümlelerin uygun yerlerinde t›rnak iflaretini (“ ”) kul-lan›n›z.ETK‹NL‹K8.

Afla¤›da verilen cümlelerdeki yaz›m yanl›fllar›n› düzeltip cümlele-ri noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K9.

Annem Gecikmeden eve gel. dedi.

Atalar›m›z Turizm bacas›z sanayidir. der.

fioför yolculara ‹lerleyin! ‹lerleyin! diye ba¤›r›yordu.

Kimse Ben hatal›y›m. demek istemiyor.

Tahtadaki, defterde ki örnekleri iyice okuduk.

Eve geldikki masan›n üzerindeki vazo k›r›lm›fl.

Parkta ki arkadafllarla bulufltuk ki ya¤mur bafllad›.

‹sterimki seninki daha güzel olsun.


Afla¤›daki cümleleri okuyunuz. Cümlede yap›lan ifli belirten ke-limelerin altlar›n› renkli kalemle çiziniz.ETK‹NL‹K10.

Afla¤›daki cümleleri tablodan seçece¤iniz uygun kelimeleri ya-zarak tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K11.

Afla¤›daki fiilleri belirtilen biçimde gruplay›n›z.ETK‹NL‹K12.

Bugün okula erken geldim.

Yaz›n Ürgüp’e gidece¤iz.

Avanos’tan çömlek ald›k.

Bu tepe bütün flehri görüyor.

Gezimizde yöresel yemekler yedik.

Mola yerinde otobüsten ........................

Otel görevlisi odam›z› ........................

Yöreyi tan›mak için gezintiye .......................

Burada yeni insanlarla ........................

Dinlenmek için odas›na ........................

gösterdi

tan›flt›k

çekildi

indim

ç›kt›k

dinliyor gelecek açacak okudu yaz›yor bitecek

bitti izliyor gördü düfltü söylüyor dönecek

Bitmifl bir ifli anlatanlar:

Devam eden bir ifli anlatanlar:

Yap›lacak bir ifli anlatanlar:



Afla¤›da iflleyece¤iniz metnin anahtar kelimeleri verilmifltir. Bukelimelerin size neler düflündürdü¤ünü birkaç cümle ile karfl›lar›nayaz›n›z.

ETK‹NL‹K1.

a. “Yedi Göller Millî Park›” metninden önemli gördü¤ünüz yer-lerle ilgili notlar al›n›z.ETK‹NL‹K2.

b. Ald›¤›n›z notlar› birlefltirerek bir paragraf yaz›n›z.

Yedi göller

millî park

güzellik

gezmek


a. Afla¤›daki kelimelerin efl anlaml›lar›n› metinden bularak bul-macay› çözünüz.ETK‹NL‹K3.

b. Kutucuklarda verilen kelimeleri birer cümlede kullan›n›z.Cümlelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.

1 Bitki bilimci 5 Etkinlik

2 Taraça 6 Ziyafet

3 Özgü 7 Mahal

4 Görkemli 8 Kusursuz

1

5

2

6

3

7

4

8

4

1

2

6

8

75

3


Yedi Göller Millî Park›’nda hangi canl›lar yaflamaktad›r? Bunla-r› bitkiler ve hayvanlar olarak s›n›flay›p ilgili yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K4.

Metinde hangi yard›mc› fikirler ele al›nm›flt›r? Bunlar› madde-leyerek örnekteki gibi afla¤›daki noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K5.

Metnin ana fikri nedir? Noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K6.

1. Yedi Göller Millî Park›’n›n tan›t›lmas›

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

.......................................................................................................................

B‹TK‹LER

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

HAYVANLAR

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................

............................................


Afla¤›da verilen kelimelerden istediklerinizi kullanarak öznel venesnel yarg›l› cümleler kurunuz. Cümlelerinizi noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K7.

Afla¤›da verilen görseli inceleyiniz. Görselle ilgili sorular› dik-kate alarak görsel hakk›ndaki düflüncelerinizi yaz›n›z.ETK‹NL‹K8.

Yedi Göller elveriflli do¤a spor yer güzel bir

Öznel yarg›l› cümlem

Nesnel yarg›l› cümlem

tesisler yeterlidir ihtiyaçlar karfl›lamak için bulunur güzeldir

Öznel yarg›l› cümlem

Nesnel yarg›l› cümlem

1. Foto¤raf›n çekildi¤i yerdeolmak ister miydiniz? Neden?

2. Foto¤raf size neler ça¤r›fl-t›rd›?

3. Foto¤raf› be¤endiniz mi?Niçin?


Afla¤›daki noktal› yerlere yanda verilen tablodan seçece¤inizuygun kelimeleri ve kelime gruplar›n› yazarak cümleleri tamamla-y›n›z.

ETK‹NL‹K9.

Konuflma ve yazma amac›n›z› belirleyip afla¤›daki uygun yer-lere yaz›n›z.ETK‹NL‹K10.

Metinden ö¤rendi¤iniz yeni kelimeler hangileridir? Baloncukla-ra yaz›n›z.ETK‹NL‹K11.

genel olaraksadecebirkaç›

ço¤unluklas›k s›közellikle

Yedi Göller’e ........... ............ Ankara ve ‹stanbul’danziyaretçiler gidiyor.

Buradaki .................... bir göl bile görülmeye de¤er.

Yedi Göller birçok gölden olufluyor: Sazl›göl,Deringöl, Küçükgöl bunlardan ................. .

Burada ................. hafta sonunu geçirmek için gelenziyaretçilere rastl›yorsunuz.

‹lk geziden sonra ........... ........... buraya geldik.

Yedi Göller .................. heyelan göllerinden olufluyor.

Konuflma amac›m: Yazma amac›m:


GEZD‹⁄‹M fiEH‹RLER (Dinleme Metni)

Bugüne kadar gezdi¤iniz flehirlerden en çok hangisini be¤en-di¤inizi ve nedenini aç›klay›n›z.ETK‹NL‹K1.

fiiirde ad› geçen flehir adlar›n› afla¤›daki noktal› yerlere yaz›-n›z.ETK‹NL‹K2.

Dinlerken belirledi¤iniz anlam›n› bilmedi¤iniz kelimeleri yaz›-n›z. Kelimelerin anlamlar›n› tahmin ediniz, sonra da Türkçe Söz-lük’teki anlam›n› yaz›n›z.

ETK‹NL‹K3.

Kelime Tahminim Sözlük Anlam›


fiiirden duygusal ve abart›l› ifadelere örnek olabilecek üç dizebulunuz, noktal› yerlere yaz›n›z.ETK‹NL‹K4.

Dinledi¤iniz metnin konusu nedir? Afla¤›daki noktal› yerlereyaz›n›z.ETK‹NL‹K5.

fiiirde anlat›lan Burdur ile di¤er flehirleri karfl›laflt›r›n›z. Benzeryönlerini sar› kutucu¤a, farkl› yönlerini yeflil kutucu¤a yaz›n›z.ETK‹NL‹K6.


Afla¤›da fliirde geçen yer adlar› verilmifltir. Burada hangi ürün-lerin yetiflti¤ini dinlediklerinizden yararlanarak yaz›n›z.ETK‹NL‹K7.

Afla¤›da verilen ifadelerden uygun olan›n› kullanarak cümlele-ri tamamlay›n›z.ETK‹NL‹K8.

Sivas

Talas

Isparta

Burdur

......................... de flehrimizin ›s›nma sorunun çözülememesidir.

fiehrimiz son y›llarda ................... ulafl›m imkânlar›na sahiptir.

Tiyatrolar, konserler, resim sergileri, sinemalar flehrimizdeki..................... sanat etkinlikleridir.

Yeni tafl›nd›¤›m›z mahalle flehrin ..................... olmaya adayd›r.

S›navlarda ..................... de üniversite s›nav›nda flehrimiz ilks›ralardad›r.

fiehrimizde ifl imkânlar› bak›m›ndan .......................... f›rsatlarvard›r.

bafll›ca daha iyi en iyisi

özellikle en kötüsü önemli



(Afla¤›daki ilk yedi soruyu yukar›daki metne göre cevaplay›n›z.)1. Yukar›daki metne göre “Engüri” ad› ne zamandan itibaren kullan›lmaya bafl-

lanm›flt›r?

2. Ankara’ya “Engüri” ad› niçin verilmifltir? Ankara, Hititler döneminde hangiadla an›lmaktad›r?

3. Yazar›n Ankara’n›n son büyük ve gerçek efsanesi olarak niteledi¤i nedir?

4. Yazar, Ankara’yla ilgili olarak gelecek kuflaklar›n hangi efsaneyi anlataca¤›-n› düflünmektedir? Neden?

Selçuklu Türklerinin Anadolu’yu fethinden sonra flehrin ad› Engüri olarak ge-çer. Bir söylentiye göre Ankara ve çevresinde Anadolu’nun en güzel üzümleri ye-tiflir, sultan saray›na üzüm buradan gönderilirmifl. Bu nedenle Ankara’ya üzümflehri anlam›na gelen Engüri denilmifltir.

Hititler devrinde Ankara ad›n›n “Ankuva” oldu¤unu söyleyen bilginler de vard›r.

Ankara’n›n ad› üzerine çok efsane ve hikâye var. Onun son ve gerçek efsane-si, Atatürk’le dile gelir. Gelecek kuflaklar, yoktan nas›l bir flehir, yokluktan nas›l birTürkiye yarat›ld›¤›n› uzun uzun anlatacak ve parmaklar›yla bir tepeyi gösterecek-ler. Buna An›tkabir, derler. Bu kadar güçlü, bu kadar büyüktü Atatürk.

Mehmet ÖNDERAld› Sözü Anadolu


5. Metinde geçen afla¤›daki kelimelerin efl anlaml›lar›n› karfl›lar›ndaki kutu-cuklara yaz›n›z.

6. Metinde geçen “dile gelmek” deyiminin anlam›n› yaz›n›z, bir cümlede kulla-n›n›z.

7. Yukar›daki metnin özetini ç›kar›p noktal› yerlere yaz›n›z.

flehir

sultan

devir

kuflak

güçlü

anlam›

cümlem


8. Tabloda verilen kelimelerden uygun olan›n› kullanarak cümleleri tamamlay›-n›z.

9. Afla¤›daki kelimelerden hangileri ifl, olufl veya hareket bildirmektedir? Bukelimelerin altlar›ndaki kutucu¤u “X” ile iflaretleyiniz.

10. Afla¤›daki cümlelerden hangilerinde abart›l› ifadeler kullan›lm›flt›r? Bu cüm-leleri bulup karfl›lar›na “abart›l›” yaz›n›z.

tatil çal›flmak düflünmek

yolculuk hesap bitmek

beklemek konuk istemek

çizmek s›ralamak soru

açmaksaymakgülmekgezmek

yaflamak

Çocuk önden koflup kap›y› .................... .Ormanlar›m›zda pek çok bitki ve hayvan

.................... .Karagöz’ün sözlerine gösteriyi izleyenler çok

..................... .Kendisine uzat›lan paray› cebine koymadan

önce ................ .Babam neredeyse Türkiye’nin her yerini .......... .

Bütün gün evde tek bafl›ma s›k›nt›dan patlad›m.

Zafer naralar› yeri gö¤ü titretti.

S›navdan s›n›f›n en iyi notunu ald›.

Dostlar›yla buluflup yemek yediler.

Parmak kadar çocuk ama kimseye muhtaç olmuyor.


11. Afla¤›daki deyimleri cümlelerde kullan›n›z. Cümlelerinizi noktal› yerlere ya-z›n›z.

12. Afla¤›dakilerden hangisinde t›rnak iflareti (“ ”) kullan›lmal›d›r?

A) Çocuk annesine yoruldu¤unu söyledi.

B) S›n›f arkadafl›m Seni çok özledim dedi.

C) Ö¤retmen Türkçe ödevimi be¤endi.

D) Babam satranc› iyi oynad›¤›m› söylüyor.

13. “Yüzünü iki eliyle s›ms›k› kapatt›.” cümlesindeki hangi iki kelimenin efl ses-

lisi vard›r?

A) yüzünü - iki B) eliyle - s›ms›k›

C) yüzünü - eliyle D) iki - s›ms›k›

etekleri zil çalmak kula¤›na küpe

olmakdiline dolanmak

karn› zil çalmak gözü doymamak elinden gelmek

a¤z›n›n tad› bozulmak

ayaklar› geri gitmek

EK-1

Ar›, Galip Naflit, Çal›flmak, Çocuk fiiirleri Antolojisi, haz.: Faruk Çil, K›lavuz 2006

Yay›nlar›, ‹stanbul, 2007.

Azakl›, Hanife, ‹zcilik, Ebe-Sobe dergisi, say›: 53, ‹stanbul, 2004.

Bengi, Türkan Gedik, fiekerci Güzeli, Düflçü Amca, Kültür Bakanl›¤› Yay›nlar›,

Ankara, 2001.

Bisiklet, Öncü Çocuk dergisi, say›: 30, TSE Yay›nlar›, Ankara, 2003.

Ç›naro¤lu, Ayla, En Büyük Tak›m Bizim Tak›m, Uçanbal›k Yay›nlar›, ‹zmir, 2011.

Günsel, Ana Maria, Buz Pateni, A’dan Z’ye Resimli Spor Rehberi, Kare Yay›nlar›,

‹stanbul, 2000.

Gürtunca, M. Faruk, Anadolu, Çocuklara En Güzel fiiirler, haz.: Emine Sevim, Ayfle

Baykal, Bilge Kültür Sanat, ‹stanbul, 2008.

Kaplan, Mevlüt, Çiftçiler, C›v›lt› (fiiirler), Kültür Bakanl›¤› Yay›nlar›, Ankara, 2000.

Karay, Refik Halit, Ayflegül, En Güzel Yaz›lar (Hikâyeler 1), haz.: ‹smail Parlat›r, ‹nce

Enginün, Orhan Okay, Zeynep Kerman, Kâz›m Yetifl, Necat Birinci, Türk Dil Kurumlar›

Yay›nlar›, Ankara 2000.

Köksal, Ülker, Tutumsuz’un Öyküsü, Çocuklar ‹çin Tiyatro Oyunlar›, Esin Yay›nevi,

‹stanbul, 1974.

Kür, ‹smet, Oyuncaklar›n Öfkesi, Cumhuriyet Dönemi Çocuk ve Gençlik Öyküleri

Seçkisi 1, haz.: Meral Alpay, Hülya Dilek, Fatih Erdo¤an, Kültür Bakanl›¤› Yay›nlar›,

Ankara, 1999.

Önder, Mehmet, Anadolu’nun Tarih Hazineleri, Ald› Sözü Anadolu, Millî E¤itim

Bakanl›¤› Yay›nlar›, ‹stanbul, 1999.

Sayg›nar, Nursel, ‹stanbul Dünyam, Benim Dünyalar›m, Bu Yay›nevi, ‹stanbul, 1997.

Yedi Göller Millî Park›, Öncü Çocuk dergisi, say›: 40, TSE Yay›nlar›, Ankara, 2006.

Yener, Mavisel, Sihirli Çoraplar, Çocuk Edebiyat›, haz.: ‹brahim K›br›s, Teka¤aç Eylül

Kitap Yay›nlar›, Ankara, 2006.

KAYNAKÇAKAYNAKÇA

EK-2

EK-3

Documents

ĞRENCİ ÇALIŞMA KİTABI 2. KİTAP hakk› sakl›d›r ve Doku Yay›nc›l›k Tic. Aﬁ’ne aittir. Kitab›n içindeki ﬂekil, yaz›, resim ve grafikler yay›nevinin izni