Upload
duongdan
View
238
Download
3
Embed Size (px)
Citation preview
Öğretim Materyallerinin
Tasarımı, Hazırlanması ve
Seçimi
Yrd.Doç.Dr. Gülçin TAN ŞİŞMAN
Öğretim Materyali
Hedefleri gerçekleştirebilmek amacıyla
araçlardan faydalanarak yapılan ders içeriklerini
kapsar. (Şahin-Yanpar, 2000)
Öğretim hedeflerine ulaşmak için farklı araçlarla
sunulan, belli ilkeler doğrultusunda düzenlenen
içeriğin görsel, işitsel ya da yazılı biçimleridir.
Farklı araçlarla sunulan bilgiler, mesajlar ve
malzemeler
Öğretim Aracı
Bilginin öğrenene ulaştırılabileceği farklı yollar
ve ortamlar.
Tebeşir ve kağıttan başlayarak günümüzde
bilgisayar ve ilişkili teknolojilere kadar basitten
karmaşığa çeşitlilik gösterir.
•İhtiyaçlar
•Hedef kitle
Analiz
(Çözümleme)
•Hedef, İçerik, yöntem, medya, materyaller, ve ölçme araçlarını hazırlama
Tasarım
(Tasarımlama) •Uygulama planı
•Öğrenci kitabı, Eğitimci kılavuzunu geliştirme
•Materyalleri üretme
Geliştirme
•Zaman çizelgesi
•Bütçe
•Ortam
•Öğretmenlerin eğitimi
Uygulama •Ara değerlendirme
•Düzeltme
•Son değerlendirme
•Geleceğe yönelik kestirimler
Değerlendirme
Değerlendirme - Düzeltme
ADDİE Öğretim Tasarımı Modeli
ADDİE Öğretim Tasarımı Modeli
I. Aşama : ANALİZ
İhtiyaçları ve sınırlılıkları belirleme
Öğrenen analizi
Kurumsal analiz
Öncelikleri belirleme
Hedef kitle kim?
Neyi öğrenmeye ihtiyaçları var?
Ne biliyorlar?
ADDİE Öğretim Tasarımı Modeli
II. Aşama : TASARIM
Öğrenme etkinlikleri, yöntem, ortam ve
değerlendirme sürecinin belirlenmesi
Nasıl Öğrenecekler?
ADDİE Öğretim Tasarımı Modeli
III. Aşama : GELİŞTİRME
Öğretim materyallerinin, öğretim
kullanılacak tüm araç ve destek
materyallerinin üretilmesidir.
Analiz ve Tasarım aşamalarında
hazırlanmış detaylı plan işleme konularak
öğrenme ortamının bütün bileşenleri
geliştirilerek ortam teste hazır hale
getirilir.
Ürün bu aşamada geliştirilir.
ADDİE Öğretim Tasarımı Modeli
IV. Aşama : UYGULAMA
Planı Uygulamaya Koyma
Tasarımın sınıf, laboratuar vb. öğrenme ortamında
gerçek öğrenenlerle uygulamaya konulması.
ADDİE Öğretim Tasarımı Modeli
V. Aşama : DEĞERLENDİRME
Uygulamaya konulan planın bütün yönleriyle bir
sonraki uygulama için değerlendirilmesi.
Öğretim yeterli mi?
Etkili mi?
Öğrenci başarısı
Öğretimin başarısı
Neden Öğrenme Öğretme Sürecinde
İhtiyaç Duyarız?
İyi tasarlanmış öğretim araç-gereçleri öğretim
sürecini zenginleştirir, öğrenmeyi artırır.
ÇOKLU ÖĞRENME ORTAMı YARATıR
BİREYSEL İHTİYAÇLARıN KARŞıLANMASıNDA
ETKİLİDİR.
DIKKAT ÇEKICI, MOTIVE EDICIDIR
HATıRLAMAYı KOLAYLAŞTıRıR.
SOYUT OLAY VE KAVRAMLARı SOMUTLAŞTıRıR.
ZAMAN KAZANDıRıR.
SıNıFA GETİRİLMESİ OLANAKSıZ OLAY VE
CİSİMLERİN GÜVENLİ OLARAK GÖZLENMESİNİ
SAĞLAR.
TEKRAR TEKRAR KULLANıLABILIR.
İÇERİĞİ BASİTLEŞTİRİR.
Öğrenim Kazanımları
Araç-gereç Özellikleri
Öğretmenin (tutum,
beceri..)
Yöntem Seçimi
Araç-gereç Seçimi
Öğrenci Özellikleri
Kısıtlamalar (bütçe,
zaman..)
Öğretim Ortamı
(ışıklandırma, öğrenci
sayısı vb.)
Öğretim Materyali ve Aracı Seçimini
Etkileyen Faktörler
Bir öğretim
Materyali ne
kadar
Mükemmel
olursa
olsun
İçerik çok iyi
tasarlanmış,
etkili ve doğru
yöntemle
sunulmamışsa
İçerik kötü
tasarlanmışsa
Öğrenme
açısından
Hiçbir yararı
Olmayacaktır.
Materyal Seçiminde Uygulanacak Ölçütler
Seçilen materyal öğretim programıyla uyumlu mu?
Materyalin içerdiği mesajlar doğru ve güncel mi?
Materyalde açık ve anlaşılır bir dil kullanılmış mı?
Materyal öğrenciyi güdüleyici ve ilgiyi sürekli tutacak özelliklere sahip mi?
Materyal öğrencinin katılımını sağlayıcı özelliklere sahip mi?
Materyal, teknik özellikleri açısından yeterli mi?
Materyal, önyargılardan arındırılmış bir yapıda mı?
Materyalin kullanımına ilişkin gerekli kullanma kılavuzları ve diğer
metinler mevcut mu?
Öğretim Materyallerinin Seçimi
Sunduğu kavram veya fikirleri iyi açıklayabiliyor mu?
İncelenen konuya anlamlı bir katkıda bulunuyor mu?
Öğrencilerin yaş, zeka ve geçmiş yaşantılarının düzeyine
uygun mu?
Öğrencileri daha iyi düşünmeye ve eleştirici olmaya
yöneltiyor mu?
Öğretim Materyali;
Basit, sade ve anlaşılır olmalıdır.
Dersin öğrenim kazanımlarına uygun seçilmeli ve
hazırlanmalıdır.
Dersin konusunu oluşturan içeriğin tümünü değil,
yalnızca özet bilgiyi kapsamalıdır.
Görsel özellikler (resim, grafik vb.) önemli noktaları
vurgulamak amacıyla kullanılmalı, aşırılıktan uzak
olmalıdır.
Öğretim Materyali;
İçerisinde kullanılan yazılı metin ve görsel-
işitsel öğeler öğrencinin pedagojik özelliklerine
uygun olmalı ve gerçek hayatıyla tutarlık
göstermelidir.
Öğrenciye alıştırma-uygulama olanağı
sağlamalıdır.
Olabildiğince gerçek hayatı yansıtmalıdır.
Öğretim Materyali;
Her öğrencinin erişimine ve kullanımına
açık olmalıdır.
Dayanıklı olmalı, tek seferde zarar
görmemelidir.
Gerektiğinde kolayca geliştirilmeli ve
güncellenebilmelidir.
Öğretim Materyali;
Materyal üzerindeki resim ve şekiller farklı
algılanmamalı resim ve şekiller birbirlerinden
ayırt edilebilinmelidir.
Öğretim materyalindeki önemli elemanları
dikkati en çok çekecek şekilde
yerleştirilmelidir.
Öğretim Materyali;
Materyal üzerinde yeralan şekiller belirgin olmalı,
yarım bırakılmamalıdır.
Kullanılacak görsel ve sözel unsurlar, öğrencilerin
hazırbulunuşluluk düzeylerine uygun olmalıdır.
İçerik açısından bilimsel doğrulara dayandırılmalıdır.