39
KMOKSY.COM Gürcüce Bitki Adları ქართული ბოტანიკური ლექსიკონი Georgian Phytonyms Грузинские Фитонимы Ümüt Çınar 02.05.2017 Ankara, Turkey I (Non-Angiosperms) Gürcistan ve Türkiye'de konuşulan Gürcücedeki bitki adları tarama yoluyla toplanmış, taksonomik olarak sıralanmış ve etimolojik çözümü de yapılabildiği kadar verilmiştir

Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

KMOKSY.COM

Gürcüce Bitki Adları ქართული ბოტანიკური ლექსიკონი

Georgian Phytonyms Грузинские Фитонимы

Ümüt Çınar

02.05.2017

Ankara, Turkey

I (Non-Angiosperms)

Gürcistan ve Türkiye'de konuşulan Gürcücedeki bitki adları tarama yoluyla toplanmış, taksonomik olarak sıralanmış ve etimolojik çözümü de yapılabildiği kadar verilmiştir

Page 2: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 2

1 Açıklama Bu tarama sözlük, internete aktarılan kaynaklar taranarak oluşturulmuştur. Tarantılar "Latince *Türkçe+ – Gürcüce § açıklama"

olarak sıralanmıştır.

Bitkiler takım ve familyalarına göre sıralanmış, Gürcüce karşılıkları (–) işaretinden sonra verilmiştir.

Köşeli parantez ([]) daha çok Türkçe adını göstermek için kullanılmıştır.

Gürcü ağızlarına ait halk dili örnekleri bıyık ayraçla ({}) belirtilmiştir:

Rusçadan geçen alıntılar (< Rus.) olarak belirtilmiştir.

Açıklamalar çengel işaretinden (§) sonra verilmiştir.

Harfiyen (literally) yapılan etimolojik açıklamalar ok tırnak («») içine alınarak «Türkçe = İngilizce = Rusça» biçiminde sıralanmıştır.

Gürcücede çoğul yapmak için -ები -ebi soneki kullanılır.

Gürcücede yalın durumdaki isimler genelde -ი -i nominativ soneki alırlar.

Gürcücede birleşik kelimeler Türkçede olduğu gibidir: tamlayan + tamlanan

Gürcücede iyelik -ის -is sonekiyle kurulur. Özel şahıs adlarına ya da özel olmayan adlara tamlayan durumunda kullanmak için

iyelik eki getirilir.

Gürcücede isimleri sıfat yapıp tamlayan durumunda kullanmak için -ური -uri / -ული -uli soneki getirilir.

Gürcücede familya (ოჯახი ocaxi) adları kökün genetif hâline -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные» getirilerek kurulur.

Takım (რიგი rigi) adlarına ise -ნაირნი nairni getirilir. Her ikisindeki -ნი -ni eki eskice çokluk (archaic plural)ekidir.

Transliterasyonu bu yazıda şöyle düzenlenmiştir: აa ბb გg დd ეe ვv ზz თt იi კǩ ლl მm ნn

ოo პp ჟj რr სs ტt უu ფp ქk ღğ ყq შş ჩç ცʒ ძž წǯ ჭç ხx ჯc ჰh

GÜRCÜ ALFABESİ ქართული ანბანი GEORGIAN ALPHABET

I ა ბ გ დ ე ვ ზ თ ი კ ლ მ ნ ო პ ჟ რ ს ტ უ ფ ქ ღ ყ შ ჩ ც ძ წ ჭ ხ ჯ ჰ

II a b g d e v z t i k' l m n o p' zh r s t' u p k gh q' sh ch ts dz ts' ch' kh j h

III t' k p

p' k'

q

ch' ts'

ts ch

IV

T

J

t

f q R y S C c Z w W x

Laz

t

ǩ

p j

t

ğ q ş ç ʒ ž ǯ ç x c

Kiril а б г д е в з ҭ и к л м н о п ж р с т у ҧ қ ҕ ҟ ш ч ц дз ҵ ҷ х џ ҳ

I. Kendi harfleri II. National Romanization III. BGN/PCGN Romanization IV. Fontsuz görünüm

Aktarırken yanlışlık yapılabilecek benzer harfler dikkat için aynı renkle kutulanmıştır: ბგ ვკპ მძ

Page 3: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 3

Gürcücenin ağızları (diyalektleri) ქართული დიალექტები kartuli dialektebi Georgian dialects Диалекты грузинского

языка

1. Kuzeydoğu ağızları ჩრდილოაღმოსავლეთის დაილექტები çrdiloağmosavletis dailektebi Northeast dialects

1.1. Mohev მოხევური moxevuri Mokhevian мохевский

1.2. Mtiul-Gudamakar მთიულურ-გუდამაყრული mtiulur-gudamaqruli Mtiuletian-Gudamaqrian мтиуло-

гудамакарский

1.3. Hevsur ხევსურული xevsuruli Khevsurian хевсурский

1.4. Pşav ფშავური pşavuri Pshavian пшавский

1.5. Tuş თუშური tuşuri Tushetian тушинский

2. Doğu ağızları აღმოსავლური დიალექტები ağmosavluri dialektebi Eastern dialects

2.1. Kahet კახური ǩaxuri Kakhetian кахетинский

2.1.1. Dış Kahet გარეკახური gareǩaxuri

2.1.2. İç Kahet შიდაკახური şidaǩaxuri

2.1.3. ქიზიყური kiziquri

2.2. İngiloy (Azerbaycan) ინგილოური ingilouri Ingiloan ингилойский

2.3. Fereydan (İran) ფერეიდნული pereidnuli Fereydanian ферейданский

2.4. Tian თიანეთური tianeturi Tianetian тианетский

3. Orta ağızları ცენტრალური (შუა) დიალექტები ʒentraluri (şua) dialektebi Central dialects

3.1. Kartli ქართლური kartluri Kartlian картлийский § Edebi yazı dili Kartli ve Kahet ağızlarına dayanır.

3.2. Cavah ჯავახური cavaxuri Javakhian джавахский

3.3. Meshet მესხური mesxuri Meskhian месхский

4. Güney ağızları სამხრეთდასავლური დიალექტები samxretdasavluri dialektebi Southwest dialects

4.1. Guri გურული guruli Gurian гурийский

4.1.1. Yukarı Guri ზემოგურული zemoguruli

4.1.2. Aşağı Guri ქვემოგურული kvemoguruli

4.2. Acar აჭარული açaruli Adjarian аджарский

4.2.1. Yukarı Acar ზემოაჭარული zemoaçaruli

4.2.2. Aşağı Acar ქვემოაჭარული kvemoaçaruli

4.3. Maçahel მაჭახლური maçaxluri

4.3.1. Yukarı Maçahel (Türkiye: Camili) ზემომაჭახლური zemomaçaxluri

4.3.2. Aşağı Maçahel(Acaristan) ქვემომაჭახლური kvemomaçaxuri

4.4. Tao (Türkiye: Yusufeli, Oltu) ტაოური taouri

4.5. İmerhev (Türkiye: Meydancık) იმერხევული imerxevuli Imerkhevian имерхевский

5. Kuzeybatı ağızları ჩრდილოდასავლური დიალექტები çrdilodasavluri dialektebi Northwest dialects

5.1. İmeret იმერული imeruli Imeretian имеретинский

5.1.1. Yukarı İmeret ზემოიმერული zemoimeruli

5.1.2. Orta İmeret შუაიმერული, şuaimeruli

5.1.3. Aşağı İmeret ვემოიმერული kvemoimeruli

5.1.4. Okriba ოკრიბული oǩribuli

5.2. Leçhum ლეჩხუმური leçxumuri Lechkhumian лечхумский

5.3. Raça რაჭული raçuli Rachan рачинский

5.3.1. Aşağı Raça ქვემორაჭული kvemoraçuli

5.3.2. Dağlık Raça მთისრაჭული mtisraçuli

Page 4: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 4

2 Taksonlar

Türkçe Latince Gürcüce İngilizce Rusça

âlem regnum სამეფო samepo kingdom царство

bölüm divisio დანაყოფი danaqopi division отдел

sınıf classis კლასი klasi class класс

takım ordo რიგი rigi order порядок

familya familia ოჯახი ocaxi ¹ family семейство

cins genus გვარი gvari genus род

tür species სახეობა saxeoba species вид

¹Gürcüce ოჯახი ocaxi "aile; familya" sözü Osmanlı Türkçesindeki اوجاق (ocak) sözünden geçmiştir.

Bitki adları ₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

*ağaç = tree = дерево+ – ხე xe sg ხეები xeebi pl

fructus *yemiş, meyve = fruit = плод, фрукт+ – ნაყოფი naqopi sg ნაყოფები naqopebi pl

*tohum = seed = семя+ – თესლი tesli sg თესლები teslebi pl

folium [yaprak = leaf = лист+ – ფოთოლი potoli sg ფოთლები potlebi pl

plantae medicinalis *şifalı bitkiler = medicinal plants = лекарственные растения+ – სამკურნალო

მცენარეები samkurnalo mʒenareebi

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Page 5: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 5

Viridiplantae (Chlorobionta, Plantae) [bitkiler]– მწვანე მცენარეები mǯvane mʒenareebi «yeşil

bitkiler = green plants = зелёные растения», მცენარეები mʒenareebi «bitkiler = plants = растения»

§ მწვანე mǯvane «yeşil = green = зелёный»

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Chlorophyta *yeşil suyosunları+ – მწვანე წყალმცენარეები mǯvane ǯqalmʒenareebi

§ მწვანე mǯvane «yeşil = green = зелёный», წყალმცენარეები ǯqalmʒenareebi «suyosunları = algae = водоросли»

Volvocophyceae – ვოლვოქსისნაირნი volvoksisnairni

Zoochlorella – ზოოქლორელა zooklorela «зоохлорелла»

Ulotrichophyceae – ულოტრიქსისნაირი წყალმცენარეები ulotriksisnairi ǯqalmʒenareebi

Acetabularia – აცეტაბულარია aʒetabularia «ацетабулярия»

Ulva – ულვა ulva «ульва»

Ulva lactuca [denizmarulu] – ზღვის სალათა zğvis salata (Maqaşvili 1961)

§ ზღვის zğvis «denizin = sea's, of sea = моря», ზღვა zğva «deniz = sea = море»

Siphonophyceae [сифоновые] – სიფონოვანი წყალმცენარეები siponovani ǯqalmʒenareebi

Caulerpa – კაულერპა ǩaulerpa «каулерпа»

Conjugatophytina – კონიუგატები ǩoniugatebi «конъюгаты»

Spirogyra – სპიროგირა spirogira «спирогира»

Charophyta – ხარასნაირი წყალმცენარეები xarasnairi ǯqalmʒenareebi «харовые водоросли»,

ქაროფიტები karopitebi «харофиты»

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Embryophyta (Embryobіonta, Cormophyta, Cormobіonta, Telomophyta, Telomobіonta) [Bryophyta +

Tracheophyta] – უმაღლესი მცენარეები umağlesi mʒenareebi, ჩანასახოვანი მცენარეები

çanasaxovani mʒenareebi (for Embryobionta), ღეროიანი მცენარეები ğeroiani mʒenareebi (for

Cormobionta), ტელომური მცენარეები telomuri mʒenareebi (for Telomobionta)

Page 6: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 6

§ უმაღლესი umağlesi «en üst, en yukarı = paramount, superlative, supreme, tallest, upper, uppermost = высшие»,

ჩანასახოვანი çanasaxovani «cenine ait, embriyonik = foetal = эмбриональный», ღერო ğero «sap = blade, haulm, stalk, stem =

стебель»

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Bryophyta *s.lato+ *karayosunları+ – ხავსისნაირნი xavsisnairni, ხავსები xavsebi

üye [yosun] – ხავსი xavsi sg ხავსები xavsebi pl (Maqaşvili 1961)

Marchantiophyta (Hepaticopsida) – ღვიძლის ხავსები ğvižlis xavsebi, ღვიძლისებური ხავსები

ğvižliseburi xavsebi

üye *ciğerotu+ – ღვიძლის ხავსი ğvižlis xavsi «karaciğerin yosunu= liver's moss = мох печени»

§ ღვიძლის ğvižlis «karaciğerin = liver's, of liver = печени» < ღვიძლი ğvižli «karaciğer = liver = печень», ხავსი xavsi «yosun =

moss = мох»

Marchantiales – ღვიძლის ხავსები ğvižlis xavsebi

Marchantiaceae – ღვიძლის ხავსისებრნი ğvižlis xavsisebrni «karaciğerin yosunu gibiler = liver's

moss-likes = мох печениеподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Marchantia – მარშანცია marşanʒia (Maqaşvili 1961), უჭურველი-2 uçurveli-2 (Maqaşvili 1961),

თითა-თითა tita-tita ,Maqaşvili 1961 dial: Guri- , აღმათითა ağmatita ~ დაღმათითა dağmatita

,Maqaşvili 1961 dial: Acar}

Jungermanniales – იუნგერმანიალეები iungermanialeebi «юнгерманниевые»

Pellia – პელია pelia «пеллия»

Ptilidium – პტილიდიუმი ptilidiumi «птилидиум»

Anthocerotophyta (Anthocerotopsida) – ანთოცეროტოვანნი antoʒerotovanni,

ანთოცეროსისნაირნი antoʒerosisnairni, ანთოცეროტოვანული ხავსები antoʒerotovanuli

xavsebi

Bryophyta [s.stricto] (Bryopsida, Musci) – ღეროფოთლოვანი ხავსები ğeropotlovani xavsebi,

ნამდვილი ხავსები namdvili xavsebi «gerçek yosunlar = real mosses = настоящие мхи»,

ჩვეულებრივი ხავსები çveulebrivi xavsebi «bayağı yosunlar = common mosses = обыкновенные

мхи», ხავსები xavsebi, ხავსისებრნი xavsisebrni

§ ღერო ğero «sap = blade, haulm, stalk, stem = стебель», ფოთლოვანი potlovani «yapraklı = leafy = лиственный, листовой»,

ნამდვილი namdvili «gerçek = real = настоящий», ჩვეულებრივი çveulebrivi «bayağı, adi, sıradan = ordinary, common =

обыкновенный», -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Sphagnopsida – ღეროფოთლოვანი ხავსები ğeropotlovani xavsebi

Page 7: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 7

Sphagnidae – სფაგნიდები spagnidebi «сфагниды»

Sphagnum – ტორფის ხავსი torpis xavsi sg ტორფის ხავსები torpis xavsebi pl «torfun yosunu =

peat's moss = мох торфа», სფაგნუმი spagnumi «сфагнум»

§ ტორფის torpis «torfun = peat's = торфа», ტორფი torpi «torf, turba toprağı = peat = торф»

Polytrichum commune – გუგულის სელი gugulis seli «guguğun keteni = cuckoo's flax = лён

кукушки»

§ გუგულის gugulis «guguğun = cuckoo's = кукушки», გუგული guguli «guguk = cuckoo = кукушка», სელი seli «keten = flax =

лён»

Fontinalis antipyretica – ფონტინალისი pontinalisi «фонтиналис»

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Tracheophyta (non-spermatophytes + spermatophytes) – ჭურჭლოვანი მცენარეები çurçlovani

mʒenareebi

§ ჭურჭელი çurçeli «kap kacak = container, tableware, utensil, utensils, vessel = посуда, сосуд»

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

non-seed-bearing plants (non-spermatophytes) – ძარღვოვანი სპოროვანი žarğvovani sporovani

§ ძარღვი žarğvi «toplardamar = vein, lode, streak = вена», სპორა spora «spor = spore = спора»

Lycopodiophyta *kibritotları+ – ლიკოპოდიუმები liǩopodiumebi, ლიკოპოდიუმისმაგვარნი

liǩopodiumismagvarni

Lycopodiales – ლიკოპოდიუმისნაირნი liǩopodiumisnairni

Lycopodiaceae – ლიკოპოდიუმისებრნი liǩopodiumisebrni

Lycopodium – ლიკოპოდიუმი liǩopodiumi (Maqaşvili 1961), ყაფლანა qaplana ,Maqaşvili 1961

dial: Mohev, Hevsur}, კატითათა ǩatitata ,Maqaşvili 1961 dial: Okriba-

Lycopodiella – ლიკოპოდიელა liǩopodiela «ликоподиелла»

Huperzia – ჰუპერცია huperʒia

Selaginellales – სელაგინელასნაირნი selaginelasnairni

Page 8: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 8

Selaginella – სელაგინელა selaginela

Isoetales – მახათასნაირნი maxatasnairni

Isoetaceae –იზოეტისებრნი izoetisebrni

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Isoetes – იზოეტესი izoetesi

Equisetophyta *atkuyrukları+ – შვიტისმაგვარნი şvitismagvarni

Calamitales [kalamitler] – კალამიტისნაირნი ǩalamitisnairni

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Equisetopsida *atkuyrukları+ – შვიტები şvitebi

Equisetum *atkuyruğu+ – შვიტა şvita (Maqaşvili 1961), ნაწყვეტა naǯqveta ~ მუხლა muxla

,Maqaşvili 1961 dial: Kartli}, ნაძვაბალახა nažvabalaxa ~ ნაძვა-ბალახა nažva-balaxa {Maqaşvili

1961 dial: Acar} «ladinin otu= spruce's grass = трава ели», ცხენის-ძუა-2 ʒxenis-žua-2 ,Maqaşvili

1961 dial: Kahet, İmeret- «atın kılı = horse's hair = волос лошади», ჯორის-ძუა-2 coris-žua-2

,Maqaşvili 1961 dial: Kahet, İmeret- «katırın kılı = mule's hair = волос мула», ვირიძუა virižua

,Maqaşvili 1961 dial: Raça, Leçhum, İmeret- «eşek (eşeğin) kılı = donkey('s) hair = волос осла»,

მონაძუა monažua ,Maqaşvili 1961 dial: Raça, Leçhum, İmeret- «köle(nin) kılı = slave('s) hair = волос

раба», დათვიფანჩარი datvipançari ,Maqaşvili 1961 dial: Raça, Leçhum, İmeret- «ayı(nın) pancarı =

bear('s) greens = зелень медведя», ბორბალა borbala ,Maqaşvili 1961 dial: Hevsur}, ტრიალა

triala {Maqaşvili 1961 dial: Mohev-, თოფისახოცელა topisaxoʒela {Maqaşvili 1961 dial: Meshet},

ყირხ ბუღუმ qirx buğum ,Maqaşvili 1961 dial: İngiloy- (<Azerice qırx-buğum ~ Türkçe kırk-boğum

«horsetail; literally: forty knot»)

§ ნაძვი nažvi «ladin = spruce = ель», ბალახი balaxi «ot = grass = трава», ცხენის ʒxenis «atın = horse's = лошади», ცხენი

ʒxeni «at = horse = лошадь», ძუა žua «at kılı (kuyruk ya da yeledeki) = horsehair (hair from the mane or tail of a horse) =

конский волос», ჯორის coris «katırın = mule's = мула», ცხენი ჯორი cori «katır = mule = мул», ვირი viri «eşek = donkey, ass

= осёл, ишак», მონა mona «köle (mecazen: eşek) = slave, serf (figuratively: donkey, ass) = раб, невольник (образно: осёл,

ишак)», ფანჩარი pançari ? < Ermenice բանջար banǰar «pancar, yenebilir otlar, yeşillik, sebze = edible greens, vegetable;

(dialectal) the name of various plants = зелень», ? თოფი topi «tüfek; top = gun = дробовик, ружьё»

Equisetum arvense *tarla atkuyruğu+ – ყანის შვიტა qanis şvita «mısır tarlasının atkuyruğu =

cornfield's horsetail = хвощ кукурузного поля», მინდვრის შვიტა mindvris şvita «tarlanın

atkuyruğu = field's horsetail = хвощ поля», შვიტა şvita «atkuyruğu = horsetail = хвощ»

§ ყანის qanis «mısır tarlasının = cornfield's = кукурузного поля», ყანა qana «mısır tarlası = cornfield = кукурузное поле»,

მინდვრის mindvris «tarlanın = field's = поля», მინდორი mindori «tarla = field = поле»

Page 9: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 9

Equisetum fluviatile – ტორფის შვიტა torpis şvita «torfun atkuyruğu = peat's horsetail = хвощ

торфа»

§ ტორფის torpis «torfun = peat's = торфа», ტორფი torpi «torf, turba toprağı = peat = торф»

Equisetum palustre *bataklık atkuyruğu+ – ჭაობის შვიტა çaobis şvita «bataklığın atkuyruğu =

marsh's horsetail = хвощ болота»

§ ჭაობის çaobis «bataklığın = bog's, marsh's, swamp's = болота», ჭაობი çaobi «bataklık = bog, marsh, swamp = болото»

Equisetum pratense *çayır atkuyruğu+ – მდელოს შვიტა mdelos şvita «çayırın atkuyruğu = meadow's

horsetail = хвощ луга»

§ მდელოს mdelos «çayırın = meadow's = луга», მდელო mdelo «çayır = meadow = луг»

Equisetum sylvaticum *orman atkuyruğu+ – ტყის შვიტა tqis şvita «ormanın atkuyruğu = wood's

horsetail = хвощ леса»

§ ტყის tqis «ormanın = wood's, of forest = леса», ტყე tqe «orman = forest, wood = лес»

Pteridophyta *eğreltiler+ – გვიმრასნაირნი gvimrasnairni, გვიმრანაირნი gvimranairni

üye *eğrelti+ – გვიმრა gvimra sg გვიმრები gvimrebi pl (Maqaşvili 1961), იფხლა ipxla (Maqaşvili

1961), ჩადუნა çaduna ,Maqaşvili 1961 dial: Kahet-, ჩადა çada ,Maqaşvili 1961 dial: Tuş-

Psilotophyta – ფსილოტოფიტები psilotopitebi

Psilotopsida – ფსილოტუმისნაირნი psilotumisnairni

Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi

Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales] –

პირველადი გვიმრები pirveladi gvimrebi (< Rus. первичные папоротники) «birincil eğreltiler =

primary ferns = первичные папоротники»

§ პირველადი pirveladi «birincil = primary = первичный»

Protopteridales – პროტოპტერიდიუმისნაირნი protopteridiumisnairni

Cladoxylales – კლადოქსილონისნაირნი ǩladoksilonisnairni

Zygopteridales – ზიგოპტერისისნაირნი zigopterisisnairni

Archaeopteridales – არქეოპტერისნაირნი arkeopterisnairni

Eufilices (Eusporangitae) [Ophioglossales + Marattiales] – ეუსპორანგიუმიან გვიმრები

eusporangiumian gvimrebi

Page 10: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 10

§ -იან(ი) -ian(i) «-li/lı = -ful, -y = -ный»

Ophioglossales – გველისენასნაირნი gvelisenasnairni

Ophioglossum lusitanicum − ლუზიტანური გველის-ენა luzitanuri gvelis -ena «Lusitanyalı yılanın

dili = Lusitanian snake's tongue = лузитанский язык змеи»

Ophioglossum vulgatum [yılandili] − გველის-ენა-1 gvelis-ena-1 (Maqaşvili 1961) «yılanın dili =

snake's tongue = язык змеи», ქითრა kitra (Maqaşvili 1961), შვიტურა şvitura «? atkuyrukçuk =

horsetailet = хвощичка?» (Maqaşvili 1961)

§ გველის gvelis «yılanın = snake's = змеи», გველი gveli «yılan = snake = змея», ენა ena «dil = tongue; language = язык»,

შვიტა şvita «atkuyruğu = horsetail = хвощ»

Botrychium – მარგალიტა margalita

Botrychium lunaria [gazeldili] – ჩვეულებრივი მარგალიტა çveulebrivi margalita «bayağı gazeldili =

common moonwort = обыкновенный гроздовник», მარგალიტა-1 margalita-1 (Maqaşvili 1961),

ბოსტნის ია bostnis ia «bostanın menekşesi = vegetable garden's violet = фиалка огорода»

(Maqaşvili 1961)

§ ჩვეულებრივი çveulebrivi «bayağı, adi, sıradan = ordinary, common = обыкновенный», ბოსტნის bostnis «bostanın =

vegetable garden's = огорода», ბოსტანი bostani «bostan , sebze bahçesi = vegetable garden = огород», ია ia «menekşe =

violet = фиалка»

Marattiales – მარაციასნაირნი maraʒiasnairni, მარაციალეები maraʒialeebi

Osmundaceae – ოსმუნდასებრნი osmundasebrni

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Osmunda regalis [kıral eğreltisi] – სამეფო გვიმრა samepo gvimra «krallık eğreltisi = kingdom fern =

королевский папоротник», ოსმუნდა osmunda

§ სამეფო samepo «krallık = kingdom = царство, королевство»

Hymenophyllaceae – ჰიმენოფილასებრნი himenopilasebrni

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Hymenophyllum tundridgense – ჰიმენოფილუმი himenopilumi

Leptofilices (Leptosporangiatae) [Filicales +Marsileales + Salviniales] – ლეპტოსპორანგიუმიან

გვიმრები leptosporangiumian gvimrebi

§ -იან(ი) -ian(i) «-li/lı = -ful, -y = -ный»

Marsileales – მარსილიასნაირები marsiliasnairebi

Page 11: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 11

Marsilea quadrifolia – ოთხფოთოლა მარსილეა otxpotola marsilea ~ ოთხფოთოლა მარსილია

otxpotola marsilia «dört yapraklı marsilea = four-leaved marsilea = четырёхлистная марсилия»,

მარსილეა marsilea, მარსილია marsilia (Maqaşvili 1961), წყლის სამყურა-2 ǯqlis samqura-2

«suyun üçgülü, suyun yoncası = water's clover = клевер воды», ევროპული წყლის გვიმრა

evropuli ǯqlis gvimra «Avrupalı suyun üçgülü/yoncası = European water's clover = европейский

клевер воды»

§ ოთხფოთოლა otxpotola «dört yapraklı= four-leaved = четырёхлистный», ოთხი otxi «dört = four = четыре», ფოთოლა

potola «yapraklı= leaved = листный», ფოთოლი potoli «yaprak = leaf = лист», -ა -a «-li/lı = expresses having something»,

წყლის ǯqlis «suyun = water's = воды», წყალი ǯqali «su = water = вода»

Salviniales – სალვინიასნაირები salviniasnairebi

Salvinia natans – სალვინია salvinia, წყლის გვიმრა ǯqlis gvimra «suyun eğreltisi = water's fern =

папоротник воды»

Azolla filiculoides (Azolla caroliniana) – აზოლა azola, წყლის გვიმრა ǯqlis gvimra «suyun eğreltisi =

water's fern = папоротник воды»

Filicales – ნამდვილ გვიმრები namdvil gvimrebi «gerçek eğreltiler = real ferns = настоящие

папоротники»

§ ნამდვილი namdvili «gerçek = real = настоящий»

Cyatheales –

Cyatheaceae üyesi *ağaç eğrelti = древовидный папоротник+ – ხეგვიმრა xegvimra (Maqaşvili 1961)

«ağaç eğrelti = tree-fern = папоротник-дерева»

§ ხე xe «ağaç = tree = дерево», გვიმრა gvimra «eğrelti = fern = папоротник»

Polypodiales – გვიმრანაირები gvimranairebi

Dennstaedtiaceae –

Pteridium tauricum – ეწრის გვიმრა eǯris gvimra (Maqaşvili 1961) «korunun eğreltisi= grove's fern =

папоротник рощи, папоротник леска», ეწერის გვიმრა eǯeris gvimra, ეწერი eǯeri ,Maqaşvili 1961

dial: Acar, Guri}, გუმბრა gumbra ,Maqaşvili 1961 dial: İmeret, Raça, Leçhum, Guri-

§ ეწრის eǯris «korunun = grove's = рощи, леска», ეწერი eǯeri «koru = grove = роща, лесок», გვიმრა gvimra «eğrelti = fern =

папоротник»

Pteridaceae (Adiantaceae) –

Ceratopteris cornuta – ცერატოპტერისი ʒeratopterisi

Pteris cretica – ტაბელა tabela (Maqaşvili 1961), კარასტანი ǩarastani ,Maqaşvili 1961 dial: Acar-

Page 12: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 12

Adiantum – ადიანტუმი adiantumi

Adiantum capillus-veneris *venüssaçı] – ვენერას თმა veneras tma (Maqaşvili 1961) «венерин

волос», ადიანტუმი ვენერას თმა adiantumi veneras tma, კლდის-ქოჩორა ǩldis-koçora (Maqaşvili

1961) ~ კლდისქოჩორა ǩldiskoçora (Maqaşvili 1961 < Çubinaşvili), ჩვეულებრივი კლდისქოჩორა

çveulebrivi ǩldiskoçora

§ ვენერის veneris «Venüs'ün = Venus's = Венеры», ვენერა venera «Venüs = Venus = Венера», თმა tma «saç = hair = волосы»,

კლდის ǩldis «kayanın = crag's = скалы», ჩვეულებრივი çveulebrivi «bayağı, adi, sıradan = ordinary, common =

обыкновенный»

Hemionitidaceae – ჰემიონიტიდასებრნი hemionitidasebrni

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Anogramma leptophylla – ანოგრამა anograma

Aspleniaceae *baldırıkaragiller+ – გვიმრუჭასებრნი gvimruçasebrni

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Asplenium [baldırıkara+ – ასპლენიუმი aspleniumi

Asplenium adiantum-nigrum [baldırıkara] – გვიმრუჭა gvimruça (Maqaşvili 1961)

§ გვიმრა gvimra «eğrelti = fern = папоротник»

Asplenium ruta-muraria [duvar baldırıkarası] – უჭურველი uçurveli (Maqaşvili 1961), უჭურველა

uçurvela (Maqaşvili 1961 < Orbeliani)

Asplenium scolopendrium (Phyllitis scolopendrium) [geyikdili] – ირმის-ენა irmis-ena (Maqaşvili 1961)

«geyiğin dili = deer's tongue = язык оленя», ლაოშ laoşa ,Maqaşvili 1961 dial: Pşav-, ისიდორეს

ბალახი isidores balaxi ,Maqaşvili 1961 dial: Leçhum-, ძროხიენა žroxiena ,Maqaşvili 1961 dial: Guri,

Aşağı İmeret-, ტყის ტაბელა tqis tabela ,Maqaşvili 1961 dial: Guri, Aşağı İmeret-, ფურიენა puriena

,Maqaşvili 1961 dial: Guri, Aşağı İmeret-

§ ენა ena «dil = tongue; language = язык», ბალახი balaxi «ot = grass = трава», ტყის tqis «ormanın = wood's, of forest = леса»,

ტყე tqe «orman = forest, wood = лес»

Asplenium trichomanes *kırmızı baldırıkara+ – მამასწარა mamasǯara (Maqaşvili 1961), მომასწარა

momasǯara ,Maqaşvili 1961 dial: Yukarı İmeret-, გვიმრა გველისა gvimra gvelisa (Maqaşvili 1961),

გველის გვიმრა gvelis gvimra ,Maqaşvili 1961 dial: İmeret- «yılanın eğreltisi = snake's fern =

папоротник змеи», კლდის კილამურა ǩldis ǩilamura (Maqaşvili 1961 < Çubinaşvili), კილამურა

კლდისა ǩilamura ǩldisa (Maqaşvili 1961), ინდორე indore ,Maqaşvili 1961 dial: Leçhum-

§ დედას mamas «annenin, ananın = (my) mother's = матери, мамы», დედა mama «anne, ana = mother = мать, мама», ?

წარაფი ǯarapi «uzun çalı, ağaççık = tall bushes, shrubs, scrub = высокорослый кустарник», ? წარავი ǯaravi «çalı, ağaççık =

bushes, shrubs, scrub = прутняк, кустарник», გველის gvelis «yılanın = snake's = змеи», გველი gveli «yılan = snake = змея»,

Page 13: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 13

გვიმრა gvimra «eğrelti = fern = папоротник», კლდის ǩldis «kayanın = crag's = скалы», კლდე ǩlde «kaya = crag, cliff, rock =

скала»

Onocleaceae –

Matteuccia struthiopteris (Struthiopteris filicastrum) – შავი გვიმრა şavi gvimra (Maqaşvili 1961)

«kara eğrelti = black fern = чёрный папоротник», ჩადუნა çaduna ,Maqaşvili 1961 dial: Tuş, Pşav,

Hevsur, Kahet}

Athyriaceae –

Athyrium filix-femina – მდედრობითი გვიმრა mdedrobiti gvimra «dişi eğrelti = female fern =

папоротник женщина»

§ მდედრობითი mdedrobiti «dişi = female = женщина», გვიმრა gvimra «eğrelti = fern = папоротник»

Dryopteridaceae – ჩადუნასებრნი çadunasebrni

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Dryopteris – ჩადუნა çaduna (Maqaşvili 1961)

Dryopteris filix-mas *erkek eğrelti+ – მთის ჩადუნა mtis çaduna (Maqaşvili 1961) «dağın Dryopteris'i

= mountain's Dryopteris = щитовник горы», დათვისაგებელა datvisagebela ,Maqaşvili 1961 dial:

Kartli}, დათვის-საგებელა datvis-sagebela (Maqaşvili 1961 < Orbeliani), დათვის ჩადუნა datvis

çaduna ,Maqaşvili 1961 dial: Pşav, Hevsur- «ayının Dryopteris'i = bear's Dryopteris = щитовник

медведя», მჩადა mçada ~ ჩადა çada ,Maqaşvili 1961 dial: Tuş-, ჩადა çada ,Maqaşvili 1961 dial:

İngiloy-, მუჩუ muçu ,Maqaşvili 1961 dial: Leçhum-, ღორთიფქლა ğortipkla {Maqaşvili 1961 dial:

Yukarı İmeret-, იფხლა ipxla ~ იმხლა imxla ,Maqaşvili 1961 dial: Dağlık Raça-, ტყის გვიმრაი tqis

gvimrai ,Maqaşvili 1961 dial: Guri- «ormanın eğreltisi = wood's fern = папоротник леса», გვიმრაი

ტყისა gvimrai tqisa (Maqaşvili 1961), მამრობითი გვიმრა mamrobiti gvimra, ბლენცნარა

blenʒnara (Maqaşvili 1961 < Çubinaşvili)

§ მთის mtis «dağın = mountain's = горы», მთა mta «dağ = mountain, hill = гора», დათვის datvis «ayının = bear's = медведя»,

დათვი datvi «ayı = bear = медведь», ღორის(ა) ğoris «domuzun = pig's = свиньи», ღორი ğori «domuz = pig = свинья», ტყის

tqis «ormanın = wood's, of forest = леса», ტყე tqe «orman = forest, wood = лес»

Nephrolepis – ნეფროლეპისი neprolepisi, ნეფროლეპისის გვიმრა neprolepisis gvimra

«nephrolepis'in eğreltisi = nephrolepis's fern = папоротник нефролеписа»

Nephrolepis exaltata [aşkmerdiveni, salon eğreltisi] – ოთახის გვიმრა otaxis gvimra «odanın

eğreltisi = room's fern = папоротник комнаты»

§ ოთახის otaxis «odanın = room's = комнаты», ოთახი otaxi «oda = room, chamber = комната»

Polypodiaceae – ნამდვილი გვიმრები-2 namdvili gvimrebi-2 «gerçek eğreltiler = real ferns =

настоящие папоротники»

Page 14: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 14

§ ნამდვილი namdvili «gerçek = real = настоящий», გვიმრები gvimrebi «eğreltiler = ferns = папоротники»

Polypodium − კილამურა ǩilamura, მრავალფეხა-2 mravalpexa-2 «çok bacaklı = many-legged =

многоногий»

§ მრავალი mravali «çok = many, much, plenty of, a lot of = много», ფეხი pexi «bacak = leg = нога», -ა -a «-li/lı = expresses

having something»

Polypodium cambricum (Polypodium serratum, Polypodium australe) − სამხრეთული კილამურა

samxretuli ǩilamura «güneyli Polypodium = southern polypody = южная многоножка», სამხრეთის

მრავალფეხა samxretis mravalpexa «güneyin polypodium'u = polypody of south = многоножка

юга»

§ სამხრეთული samxretuli «güneyli = southern, southward = южный», სამხრეთის(ა) samxretis «güneyin = south's, of south

= юга», სამხრეთი samxreti «güney = south = юг»

Polypodium quercifolium – გვიმრა gvimra

Polypodium vulgare [bespaye] − კილამურა ǩilamura (Maqaşvili 1961), კლდის ძირტკბილა ǩldis

žirtǩbila (Maqaşvili 1961) «kayanın meyanı = crag's liquorice = солодка скалы», ძირტკბილა-2

žirtǩbila-2 ,Maqaşvili 1961 dial: Mohev, Mtiul, Pşav, Hevsur, Leçhum, İmeret}, ბალახოვანი გვიმრა

balaxovani gvimra «otsu eğrelti = grassy fern = травянистый папоротник», ჩადკოკო çadǩoǩo

,Maqaşvili 1961 dial: Kahet-, ჩადა çada ~ მჩადა mçada ,Maqaşvili 1961 dial: Tuş-

§ კლდის ǩldis «kayanın = crag's = скалы», კლდე ǩlde «kaya = crag, cliff, rock = скала», ძირტკბილა žirtǩbila «meyan =

liquorice = солодка», ბალახოვანი balaxovani «otsu = herbage, grassy = травянистый», ბალახი balaxi «ot = grass = трава»

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Spermatophyta (Phanerogamae) [tohumlu bitkiler] – თესლოვნები teslovnebi «tohumlular =

seededs = семенные», თესლოვანი მცენარეები teslovani mʒenareebi «tohumlu bitkiler = seeded

plants = семенные растения»

§ თესლი tesli «tohum = seed = семя», მცენარეები mʒenareebi «bitkiler = plants = растения»

Pteridospermophyta – პტერიდოსპერმები pteridospermebi «pteridospermler = pteridosperms =

птеридоспермы»

Lyginopteridopsida – თესლოვანი გვიმრები teslovani gvimrebi «tohumlu eğreltiler= seeded ferns =

семенные папоротники»

§ გვიმრები gvimrebi «eğreltiler = ferns = папоротники»

Lyginopteris – ლიგინოპტერისი liginopterisi «лигиноптерис»

Caytoniales – კეიტონიალეები ǩeitonialeebi

Page 15: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 15

Gymnospermae [Cycadophyta + Ginkgophyta + Gnetophyta + Pinophyta] *açıktohumlular+ –

შიშველთესლოვნები şişvelteslovnebi «çıplak tohumlular = naked seededs = голые семенные»

§ შიშველი şişveli «çıplak = nude, naked = голый, нагой», თესლოვნები teslovnebi «tohumlular = seededs = семенные»

Cycadophyta – საგოსნაირნი sagosnairni, ციკასები ʒiǩasebi «sikaslar = cycases = цикасы»,

ციკადოფიტები ʒiǩadopitebi «sikadofitler = cycadophyts = цикадофиты»

Cycadopsida – საგოვანები sagovanebi «саговниковые»

Cycas – ციკასი ʒiǩasi (Maqaşvili 1961), საგოვანა sagovana (Maqaşvili 1961)

Cycas revoluta – იაპონური ციკასი iaponuri ʒiǩasi (Maqaşvili 1961), იაპონური საგოვანა iaponuri

sagovana «Japon sikası = Japanese cycas = японский саговник», საგოვანა sagovana «саговник»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония»

Bennettitales – ბენეტიტისნაირნი benetitisnairni

Ginkgophyta – გინგკოსნაირნი gingǩosnairni, გინკგოფიტები ginǩgopitebi «ginkofitler =

ginkgophyts = гинкгофиты», გინკგოები ginǩgoebi «ginkolar = ginkgos = гинкго»

Ginkgoaceae – გინკოსებრნი ginǩosebrni «ginko gibiler = ginkgo likes = гинкгоподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Ginkgo biloba – გინკგო ginǩgo (Maqaşvili 1961), ორნაკვთიანი გინკგო ornaǩvtiani ginǩgo «iki

loplu ginko = bilobated ginkgo = двулопастный гинкго»

Gnetophyta – საფართესლოვანები saparteslovanebi, გნეტუმისნაირნი gnetumisnairni,

გნეტოფიტები gnetopitebi «gnetofitler = gnetophyts = гнетофиты»

Gnetales – გნეტუმისნაირნი gnetumisnairni

Gnetum – გნეტუმი gnetumi

Welwitschiales *velviçyalar+ – ველვიჩიასნაირნი velviçiasnairni

Welwitschiaceae *velviçyagiller+ – ველვიჩიასებრნი velviçiasebrni «velviçya gibiler = welwitschia

likes = вельвичиеподобные»

Page 16: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 16

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Welwitschia mirabilis *velviçya+ – ველვიჩია velviçia

Ephedrales *denizüzümleri+ – ეფედრასნაირნი epedrasnairni

Ephedraceae *denizüzümügiller+ – ჯორისძუასებრნი corisžuasebrni «denizüzümü gibiler = ephedra

likes = хвойникоподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Ephedra *denizüzümü+ – ცხენისმუხლა ʒxenismuxla (Maqaşvili 1961) «atın dizli = horse's knee-ed =

коленник лошади», ეფედრა epedra (Maqaşvili 1961), ჯორისკუდა corisǩuda ,Maqaşvili 1961 dial:

Kartli} «katırın kuyruklu = mule's tailed = хвостник мула», ჯორისძუა corisžua ~ ჯორის ძუა coris

žua ~ ჯორის-ძუა-1 coris-žua-1 (Maqaşvili 1961 < Qançaveli) «katırın kılı = mule's hair = волос

мула», ცხენის ძუა ʒxenis žua, ცხენის-ძუა-1 ʒxenis-žua-1 ,Maqaşvili 1961 dial: Cavah, Meshet-

«atın kılı = horse's hair = волос лошади»

§ ცხენის ʒxenis «atın = horse's = лошади», ცხენი ʒxeni «at = horse = лошадь», მუხლი muxli «diz = knee = колено», -ა -a «-

li/lı = expresses having something», ჯორის coris «katırın = mule's = мула», ცხენი ჯორი cori «katır = mule = мул», კუდი ǩudi

«kuyruk = tail = хвост», ძუა žua «at kılı (kuyruk ya da yeledeki) = horsehair (hair from the mane or tail of a horse) = конский

волос»; მემიში 2012³ Gürcüce ჯორისძუა sözünü "katırkuyruğu" olarak "harfiyen" Türkçeleştirmiş; Baytop 1994 ise

"katırkuyruğu" (Anagyris foetida) adını başka bir bitki için kullanmıştır. Azericede qatırquyruğu adı "atkuyruğu" (Equisetum) için

kullanılır. İnternetteki "şifalı bitki" sitelerindeki "ısırgan" anlamındaki "ჯორისძუა = Urtica dioica = Крапива двудомная"

kullanımı ise hepten yanlıştır.

Ephedra distachya – ორთავთავიანი ეფედრა ortavtaviani epedra «iki başaklı denizüzümü = two-

spiked ephedra = двухколосковый хвойник», ჩვეულებრივი ჯორის ძუა çveulebrivi coris žua

«bayağı denizüzümü = common ephedra = обыкновенный хвойник»

§ ორთავთავიანი ortavtaviani «iki başaklı = two-spiked = двухколосковый», ორი ori «iki = two = два», თავთავი tavtavi

«başak = spike, ear (fruiting body of a grain plant) = колос», -იან(ი) -ian(i) «-li/lı = -ful, -y = -ный», ჩვეულებრივი çveulebrivi

«bayağı, adi, sıradan = ordinary, common = обыкновенный»

Ephedra equisetina – შვიტასებრი ცხენისმუხლა şvitasebri ʒxenismuxla «atkuyruğumsu

denizüzümü = horsetail-like ephedra = хвощеподобный хвойник», შვიტასებრი ეფედრა şvitasebri

epedra «atkuyruğumsu denizüzümü = horsetail-like ephedra = хвощевой хвойник»

§ შვიტა şvita «atkuyruğu = horsetail = хвощ», -ებრი -ebri «gibi = like = подобный»

Ephedra major (Ephedra procera) – მაღალი ეფედრა mağali epedra «yüksek denizüzümü = tall

ephedra = высокий хвойник», ჯორისძუა corisžua

§ მაღალი mağali «yüksek, uzun = high, tall = высокий»

Pinophyta (Coniferophyta) *kozalaklılar+ – წიწვოვნები ǯiǯvovnebi, წიწვოვანი ხეები ǯiǯvovani

xeebi, წიწვოვანი მცენარეები ǯiǯvovani mʒenareebi, წიწოვანი მცენარეები ǯiǯovani mʒenareebi

Page 17: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 17

§

üye *kozalaklı (ağaç), iğneyapraklı (ağaç)+ – წიწვოვანი ǯiǯvovani, წიწოვანი ǯiǯovani, წიწვიანი

ǯiǯviani

iğne, iğneyaprak [needle = хвоя] –

kozalak [cone = шишка] – გირჩა girça

Cordaitales – კორდაიტები ǩordaitebi, კორდაიტისნაირნი ǩordaitisnairni

Pinales – ფიჭვისნაირნი piçvisnairni

Utrechtiaceae (Walchiaceae, Lebachiaceae) – ლებახიასებრნი lebaxiasebrni «lebahya gibiler =

lebachia likes = лебахиеподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler, benzerleri = likes = подобные»

Araucariaceae [arokaryagiller] – არაუკარიისებრნი arauǩariisebrni «arokarya gibiler = araucaria

likes = араукариеподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler, benzerleri = likes = подобные»

Araucaria – არაუკარია arauǩaria (Maqaşvili 1961)

Araucaria angustifolia (Araucaria brasiliensis) – ბრაზილიური არაუკარია braziliuri arauǩaria

(Maqaşvili 1961) «Brezilyalı arokarya = Brazilian araucaria = бразильская араукария», ბრაზილიის

არაუკარია braziliis arauǩaria «Brezilya'nın arokaryası = Brazilia's araucaria = араукария Бразилии»

§ ბრაზილიური braziliuri «Brezilyalı = Brazilian = бразильский», ბრაზილიის braziliis «Brezilya'nın = Brazilia's = Бразилии»

Araucaria araucana (Araucaria imbricata) – ჩილური არაუკარია çiluri arauǩaria (Maqaşvili 1961)

«Şilili arokarya = Chilean araucaria = чилийская араукария», ჩილის არაუკარია çilis arauǩaria

«Şili'nin arokaryası = Chile's araucaria = араукария Чили», ანდების ნაძვი andebis nažvi «Andlar'ın

ladini = Andes's spruce = ель Анд»

§ ჩილური çiluri «Şilili = Chilean = чилийский», ჩილის çilis «Şili'nin = Chile's = Чили», ანდების andebis «Andlar'ın = Andes's =

Анд»

Araucaria bidwillii – ბიდვილის არაუკარია bidvilis arauǩaria «Bidwill'in arokaryası = Bidwill's

araucaria = араукария Бидвилла»

§ ბიდვილის bidvilis «Bidwill'in = Bidwill's = Бидвилла < John Carne Bidwill (1815-1853)»

Araucaria heterophylla (Araucaria excelsa) – ნორფოლკური არაუკარია norpolǩuri arauǩaria

(Maqaşvili 1961) «Norfolklu arokarya = Norfolkian araucaria = норфолкская араукария»,

ნორფოლკის ნაძვი norpolǩis nažvi «Norfolk'un ladini = Norfolk's spruce = ель Норфолка»

Page 18: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 18

§ ნორფოლკური norpolǩuri «Norfolklu = Norfolkian = норфолкский», ნორფოლკის norpolǩis «Norfolk'un = Norfolk's =

Норфолка»

Agathis – აგათისი agatisi

Agathis australis – ახალზელანდიური აგათისი axalzelandiuri agatisi «Yeni Zelandalı agatis = New

Zealander agathis = новозеландский агатис», კაური ǩauri, ფიჭვი კაური piçvi ǩauri

§ ახალზელანდიური axalzelandiuri «Yeni Zelandalı = New Zealander = новозеландский»

Agathis dammara – აგათისი ალბა agatisi alba

Podocarpaceae – პოდოკარპუსისებრნი podoǩarpusisebrni «podokarpus gibiler = podocarpus likes

= подокарпоподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Podocarpus – პოდოკარპუსი podoǩarpusi sg პოდოკარპუსები podoǩarpusebi pl, ფეხნაყოფა

pexnaqopa (< Rus. ногоплодник < ного-плод[-ник] < Lat. podo-carpus) «bacak-meyveli = leg-fruited

= ногоплодник»

§ ფეხი pexi «bacak = leg = нога», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve = fruit = плод, фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having

something»

Podocarpus cunninghamii (Podocarpus hallii) – ჰალეს პოდოკარპუსი hales podoǩarpusi , ჰალის

პოდოკარპუსი halis podoǩarpusi «Hall'in podokarpusu = Hall's podocarpus = ногоплодник Холла»

§ ჰალის halis ~ ჰალეს hales «Hall'in = Hall's = Холла, Халла»

Podocarpus macrophyllus – მსხვილფოთოლა პოდოკარპუსი msxvilpotola podoǩarpusi «iri

yapraklı podokarpus = thick-leaved podocarpus = крупный ногоплодник»

§ მსხვილფოთოლა msxvilpotola «iri yapraklı = thick-leaved = крупнолистный», მსხვილი msxvili «iri = thick, big = крупный»,

ფოთოლა potola «yapraklı= leaved = листный», ფოთოლი potoli «yaprak = leaf = лист», -ა -a «-li/lı = expresses having

something»

Podocarpus nivalis – მთის ტოტარა mtis totara «dağın totarası = mountain's tōtara = тотара горы»

§ მთის mtis «dağın = mountain's = горы», მთა mta «dağ = mountain, hill = гора»

Podocarpus nubigenus – ვალდივიის პოდოკარპუსი valdiviis podoǩarpusi «Valdivya'nın

podokarpusu = Valdivia's podocarpus = ногоплодник Вальдивии», ღრუბლისებური ფეხნაყოფა

ğrubliseburi pexnaqopa «bulutlu podokarpus = cloudy podocarpus = облачный ногоплодник»

§ ღრუბლისებური ğrubliseburi «bulutlu = cloudy = облачный»

Podocarpus totara – ტოტარას პოდოკარპუსი totaras podoǩarpusi «totaranın podokarpusu =

tōtara's podocarpus = ногоплодник тотара», ტოტარას ფეხნაყოფა totaras pexnaqopa «totaranın

podokarpusu = tōtara's podocarpus = ногоплодник тотара», ტოტარა totara

Page 19: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 19

§ «totaranın podokarpusu = tōtara's podocarpus = ногоплодник тотара»

Nageia nagi (Podocarpus nagi, Podocarpus nageia) – ნაგის პოდოკარპუსი nagis podoǩarpusi

«naginin podokarpusu = nagi's podocarpus = ногоплодник наги», ნაგეის პოდოკარპუსი nageis

podoǩarpusi «nageyanın podokarpusu = nageia's podocarpus = ногоплодник нагея»

Cupressaceae – კვიპაროზისებრნი ǩviparozisebrni, კვიპაროსისებრნი ǩviparosisebrni «servi

gibiler = cypress likes = кипарисоподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Cunninghamhioideae –

Cunninghamia – კუნინგამია ǩuningamia (Maqaşvili 1961), კუნინგჰამია ǩuninghamia

Cunninghamia lanceolata (Cunninghamia sinensis) – ლანცეტა კუნინგამია lanʒeta ǩuningamia ,

ლანცეტური კუნინგჰამია lanʒeturi ǩuninghamia

§ ლანცეტი lanʒeti «neşter = lancet = ланцет»

Taiwanioideae –

Taiwania cryptomeroides – ტაივანია taivania

Sequoioideae –

Sequoia – სექვოია sekvoia (Maqaşvili 1961), სეკვოია seǩvoia

Sequoia sempervirens [sekoya] – მარადმწვანე სექვოია maradmǯvane sekvoia (Maqaşvili 1961) ~

მარადმწვანე სექოია maradmǯvane sekoia «herdemyeşil sekoya = evergreen sequoia =

вечнозелёная секвойя»

§ მარადმწვანე maradmǯvane «herdemtaze, herdemyeşil, yıl boyu (kışın bile) yaprak dökmeyen = evergreen = вечнозелёный»

Sequoiadendron giganteum (Wellingtonia gigantea) *mamutağacı+ – სექვოიადენდრონი

sekvoiadendroni (Maqaşvili 1961) ~ სეკვოიადენდრონი seǩvoiadendroni, გიგანტური

სექვოიადენდრონი giganturi seǩvoiadendroni «devli sequoiadendron = gigantic sequoiadendron =

гигантский секвойядендрон», გიგანტური სექვოია giganturi sekvoia «devli sekoya = gigantic

sequoia = гигантская секвойя», ველინგტონია velingtonia, მამონტის ხე mamontis xe (Maqaşvili

1961) « mamutun ağacı = mammoth's tree = дерево мамонта »

§ გიგანტური giganturi «devli = gigantic = гигантский», მამონტის mamontis «mamutun = mammoth's = мамонта», მამონტი

mamonti «mamut = mammoth = мамонт», ხე xe «ağaç = tree = дерево»

Metasequoia glyptostroboides – მეტასექვოია metasekvoia ~ მეტასეკვოია metaseǩvoia,

გლიპტოსტრობუსისებური მეტასექვოია gliptostrobusiseburi metasekvoia (sic) «glyptostrobus

gibi metasekoya = glyptostrobus-like metasequoia = глиптостробусовая метасеквойя»

Page 20: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 20

§ გლიპტოსტრობუსი gliptostrobusi «glyptostrobus = glyptostrobus = глиптостробус», -ებრი -ebri «gibi = like = подобный»

Taxodioideae (Taxodiaceae) – ტაქსოდიუმისებრნი taksodiumisebrni, ტაქსოდიასებრნი

taksodiasebrni «taxodium gibiler = taxodium-likes = таксодиеподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Taxodium – ტაქსოდიუმი taksodiumi

Taxodium ascendens – გუბურის კვიპაროზი guburis ǩviparozi «göletin servisi = pond's cypress =

кипарис пруда»

§ გუბურის guburis «göletin = pond's = пруда», გუბურა gubura «gölet = pond = пруд»

Taxodium distichum – ჭაობის კვიპაროზი çaobis ǩviparozi (Maqaşvili 1961), ჭაობის კვიპაროსი

çaobis ǩviparosi «bataklığın servisi = marsh's cypress = кипарис болота», ჭაობის ტაქსოდიუმი

çaobis taksodiumi «bataklığın taxodiumu = marsh's taxodium = таксодий болота», ორზოლიანი

ტაქსოდიუმი orzoliani taksodiumi «iki-çizgili taxodium = two-striated taxodium = двуполосатый

таксодий», ტაქსოდიუმი taksodiumi (Maqaşvili 1961)

§ ჭაობის çaobis «bataklığın = bog's, marsh's, swamp's = болота», ჭაობი çaobi «bataklık = bog, marsh, swamp = болото»,

ორზოლიანი orzoliani «iki-çizgili = two-striated = двуполосатый», ორი ori «iki = two = два», ზოლიანი zoliani «çizgili =

brindled, striated, striped, stripy = полосатый»

Taxodium mucronatum (Taxodium mexicanum) – მექსიკური კვიპაროზი meksiǩuri ǩviparozi

(Maqaşvili 1961) «Meksikalı servi = Mexican cypress = мексиканский кипарис», მექსიკური

ტაქსოდიუმი meksiǩuri taksodiumi «Meksikalı taxodium = Mexican taxodium = мексиканский

таксодий»

§ მექსიკური meksiǩuri «Meksikalı = Mexican = мексиканский»

Glyptostrobus pensilis – გლიპტოსტრობუსი gliptostrobusi

Cryptomeria – კრიპტომერია ǩriptomeria

Cryptomeria japonica – იაპონური კრიპტომერია iaponuri ǩriptomeria (Maqaşvili 1961) «Japonyalı

cryptomeria = Japanese cryptomeria = японская криптомерия»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония»

Callitroideae –

Callitris preissii – კალიტრისი ǩalitrisi, კალიტრისის ხე ǩalitrisis xe «kalitrisin ağacı = Rottnest

Island pine's tree = дерево каллитриса»

§ კალიტრისის ǩalitrisis «kalitrisin = Rottnest Island pine's = каллитриса»

Libocedrus – ლიბოცედრუსი liboʒedrusi

Page 21: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 21

Libocedrus bidwillii – ბიდვილის ლიბოცედრუსი bidvilis liboʒedrusi «Bidwill'in libocedrusu =

Bidwill's libocedrus = либоцедрус Бидвилла»

§ ბიდვილის bidvilis «Bidwill'in = Bidwill's = Бидвилла < John Carne Bidwill (1815-1853)»

Libocedrus decurrens – კალიფორნიული ლიბოცედრუსი ǩaliporniuli liboʒedrusi (Maqaşvili 1961)

«Kaliforniyalı libocedrus = Californian libocedrus = калифорнийский либоцедрус»

§ კალიფორნიული ǩaliporniuli «Kaliforniyalı = Californian = калифорнийский»

Cupressoideae –

Thuja *mazı+ – ტუია-1 tuia-1 (Maqaşvili 1961), თუია tuia, ღვია-2 ğvia-2 (Maqaşvili 1961)

Thuja occidentalis *Batı mazısı+ − დასავლური ტუია dasavluri tuia (Maqaşvili 1961), დასავლური

თუია dasavluri tuia «batılı mazı = western thuja = западный туя», დასავლეთის თუია dasavletis

tuia «batının mazısı = west's thuja = туя запада»

§ დასავლური dasavluri «batılı = western = западный», დასავლეთის dasavletis «batının = west's = запада», დასავლეთი

dasavleti «batı = west = запад»

Thuja plicata (Thuja gigantea) *boylu mazı+ – გიგანტური ტუია giganturi tuia (Maqaşvili 1961)

«devli mazı = gigantic thuja = гигантская туя»

§ გიგანტური giganturi «devli = gigantic = гигантский»

Platycladus – ბრტყელტოტა brtqeltota «yassı-dallı = flat-branched = плоский» (< Rus.

плосковеточник < плоско-веточ[-ник] < Lat. platy-cladus)

§ ბრტყელი brtqeli «yassı, düz = flat = плоский», ტოტი toti «dal = twig = ветвь, ветка, веточка», -ა -a «-li/lı = expresses having

something»

Platycladus orientalis (Thuja orientalis, Biota orientalis) *Doğu mazısı+ – აღმოსავლური ბიოტა

ağmosavluri biota (Maqaşvili 1961) «doğulu biota = eastern biota = восточная биота»,

აღმოსავლეთის ბიოტა ağmosavletis biota «doğunun biotası = east's biota = биота востока»,

აღმოსავლური ტუია ağmosavluri t uia «doğulu mazı = eastern biota = восточная биота»,

აღმოსავლეთის ტუია ağmosavletis tuia «doğunun mazısı = east's thuja= биота востока»,

აღმოსავლური ბრტყელტოტა ağmosavluri brtqeltota «doğulu yassı-dallı = eastern flat-branched =

восточный плосковеточник», აღმოსავლეთის ბრტყელტოტა ağmosavletis brtqeltota «doğunun

yassı-dallısı = east's flat-branched = плосковеточник востока»

§ აღმოსავლური ağmosavluri «doğulu = eastern = восточный», აღმოსავლეთის ağmosavletis «doğunun = east's = востока»,

აღმოსავლეთი ağmosavleti «doğu = east = восток»

Thujopsis dolabrata *Japon mazısı+ – იაპონური თუიოპსისი iaponuri tuiopsisi , იაპონური

თუიოფსისი iaponuri tuiopsisi «Japonyalı thujopsis = Japanese thujopsis = японский туевик»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iap onia «Japonya = Japan = Япония»

Page 22: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 22

Calocedrus decurrens [Kaliforniya su sediri] – მდინარის კედარი mdinaris ǩedari «ırmağın sediri =

river's cedar = кедр реки», ამერიკული მდინარისპირა კედარი ameriǩuli mdinarispira ǩedari

«Amerikalı ırmağın ağızlı sediri = American river's-mouthed cedar = американский кедр рот*ник+

реки», კალოცედრუსი ǩaloʒedrusi «калоцедрус»

§ მდინარის mdinaris «ırmağın, nehrin = river's = реки», მდინარე mdinare «ırmak, nehir = river, stream = река», კედარი

ǩedari «sedir = cedar = кедр», ამერიკული ameriǩuli «Amerikalı = American = американский», ამერიკა ameriǩa «Amerika =

America = Америка», მდინარისპირა mdinarispira «ırmağın ağızlı = river's-mouthed = рот*ник+ реки», პირი piri «ağız = mouth

= рот», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Tetraclinis articulata – ტეტრაკლინისი tetraǩlinisi «тетраклинис»

Chamaecyparis – ხამეციპარისი xameʒiparisi «хамекипарис»

Chamaecyparis funebris *salkım servi+ – მტირალა ხამეციპარისი mtirala xameʒiparisi «ağlayan

chamaecyparis = weeping chamaecyparis = плакучий хамекипарис»

§ მტირალა mtirala «ağlayan = crying, weeping = плакучий», მტირალი mtirali «sulugöz , gözüyaşlı = lachrymose =

слезливый», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Chamaecyparis lawsoniana (Cupressus lawsoniana) [Lawson servisi] – ლავზონის კვიპაროზი

lavzonis ǩviparozi (Maqaşvili 1961), ლავზონის კვიპაროსი lavzonis ǩviparosi «Lawson'un servisi =

Lawson's cypress = кипарис Лоусона», ლავზონიური ხამეციპარისი lavzoniuri xameʒiparisi

«Lawson'lu servi = Lawsonian cypress = Лоусонский»

§ ლავზონის lavzonis «Lawson'un = Lawson's = Лоусона», ლავზონიური lavzoniuri «Lawson'lu = Lawsonian = Лоусонский»

Chamaecyparis obtusa [hinoki servisi] – ბლაგვწიწვიანი კვიპაროსი blagvǯiǯviani ǩviparosi «künt

iğneyapraklı servi = blunt-needleleaved cypress = тупохвойный кипарис»

§ ბლაგვწიწვიანი blagvǯiǯviani «künt iğneyapraklı = blunt-needleleaved = тупохвойный», ბლაგვი blagvi «künt, körelmiş =

blunt, obtuse = тупой, туповатый», წიწვიანი ǯiǯviani «iğneyapraklı = needleleaved = хвойный»

Chamaecyparis pisifera [savara servisi] – ცერცვისნაყოფა კვიპაროსი ʒerʒvisnaqopa ǩviparosi

«bezelye-meyveli servi = pea-fruited cypress = кипарис-горохоплодник», ბარდანაყოფისებრი

ხამეციპარისი bardanaqopisebri xameʒip arisi «bezelye-meyvelinin gibi chamaecyparis = pea-

fruited's-like chamaecyparis = горохоплодникоподобного хамекипарис»

§ ცერცვისნაყოფა ʒerʒvisnaqopa «bezelye-meyveli = pea-fruited = горохоплодник», ცერცვის ʒerʒvis «bezelyenin = pea's =

гороха», ცერცვი ʒerʒvi ,dial:- «bezelye = pea = горох», naqopa «yemişli, meyveli = fruited = плодовый, фруктовый;

плодник», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve = fruit = плод, фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Cupressus [servi, selvi] – კვიპაროზი ǩviparozi (Maqaşvili 1961), კვიპაროსი ǩviparosi sg

კვიპაროსები ǩviparosebi pl , კიპრი ǩipri ~ კვიპრი ǩvipri (Maqaşvili 1961 < Çubinaşvili)

Cupressus sempervirens [servi] – მარადმწვანე კვიპაროზი maradmǯvane ǩviparozi, მარადმწვანე

კვიპაროსი maradmǯvane ǩviparosi «herdemyeşil servi = evergreen cypress = вечнозелёный

кипарис», გუნდის ხე gundis xe

Page 23: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 23

§ მარადმწვანე maradmǯvane «herdemtaze, yıl boyu yaprak dökmeyen (kışın bile) = evergreen = вечнозелёный», § გუნდის

gundis «takımın; lejyonun = team's; legion's = команды; легиона», გუნდი gundi «takım; koro; lejyon = team; troop, cohort,

legion = команда; хор; легион», ხე xe «ağaç = tree = дерево»

Cupressus sempervirens var. sempervirens (C. s. var. horizontalis) *yatık servi+ – ჰორიზონტალური

კვიპაროზი horizontaluri ǩviparozi (Maqaşvili 1961), ჰორიზონტალური კვიპაროსი horizontaluri

ǩviparosi «yatay servi = horizontal cypress = горизонтальный кипарис», ჰორიზონტული

კვიპაროზი horizontuli ǩviparozi «yatay servi = horizontal cypress = горизонтальный кипарис»,

მარადმწვანე კვიპაროსი maradmǯvane ǩviparosi «herdemyeşil servi = evergreen cypress =

вечнозелёный кипарис»

§ ჰორიზონტალური horizontaluri «yatay = horizontal = горизонтальный», ჰორიზონტული horizontuli «yatay = horizontal =

горизонтальный»

Cupressus sempervirens var. pyramidalis [dik servi] – პირამიდული კვიპაროზი piramiduli

ǩviparozi, პირამიდული კვიპაროსი piramiduli ǩviparosi «piramitli servi = pyramidal cypress =

пирамидальный кипарис», სარო saro (Maqaşvili 1961 < Orbeliani), მირონის ხე mironis xe

,Maqaşvili 1961 dial: Kartli} «vaftiz yağının ağacı = chrism's tree = дерево мира», ხეთუფალა

xetupala ,Maqaşvili 1961 dial: Kartli-, ალვის ხე alvis xe (Maqaşvili 1961 < Orbeliani) «ak kavağın

ağacı = white poplar's tree = дерево белого тополя» *bir karışıklık var sanırım; Türkçede selvi kavak

(pyramidal poplar = пирамидальный тополь) «cypress poplar = кипарисовый тополь» adı bu

karışıklığı çözebilir; kaynağında gerçekten bu anlamda mı yoksa Türkçeden Gürcüceye geçen bir

çevrinti (calque, loan translation) mi?]

§ პირამიდული piramiduli «piramitli = pyramidal = пирамидальный», პირამიდა piramida «piramit = pyramid = пирамида»,

მირონის mironis «vaftiz yağının = chrism's = мира», ხე xe «ağaç = tree = дерево», ალვის alvis «ak kavağın = white poplar's =

белого тополя», ალვა alva «ak kavak = white poplar = белый тополь»

Cupressus glauca *gökçe servi+ – ლეგა კვიპაროზი lega ǩviparozi (Maqaşvili 1961) «gökçe servi =

blue/grey cypress = сизый кипарис»

§ ლეგა lega «gökçe; boz, gri = dove-coloured; blue/grey; grey, gray = сизый; тёмно-серый, серый»

Cupressus guadalupensis [Guadalupe servisi] – გვადალუპეს კვიპაროზი gvadalupes ǩviparozi ,

გვადალუპეს კვიპაროსი gvadalupes ǩviparosi «Guadalupe'nin servisi = cypress of Guadalupe

(Island) = кипарис Гваделупы»

§ გვადალუპეს gvadalupes «Guadalupe'nin = of Guadalupe (Island) = Гваделупы»

Cupressus lusitanica [Portekiz servisi] – ლუზიტანური კვიპაროზი luzitanuri ǩviparozi ,

ლუზიტანური კვიპაროსი luzitanuri ǩviparosi «Lusitanyalı servi = Lusitanian cypress =

лузитанский кипарис», ლუზიტანიური კვიპაროზი luzitaniuri ǩviparozi (Maqaşvili 1961),

ლუზიტანიური კვიპაროსი luzitaniuri ǩviparosi «Lusitanyalı servi = Lusitanian cypress =

лузитанский кипарис»

§ ლუზიტანური luzitanuri «Lusitanyalı = Lusitanian = лузитанский», ლუზიტანიური luzitaniuri «Lusitany alı = Lusitanian =

лузитанский»

Page 24: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 24

Cupressus macnabiana *Şasta servisi+ – მაკნაბის კვიპაროსი maǩnabis ǩviparosi «MacNab'ın servisi

= MacNab's cypress = кипарис Макнаба»

§ მაკნაბის maǩnabis «MacNab'ın = MacNab's = Макнаба» < James McNab (1810-1878) of Irish ancestry, a founder and

president of the Edinburgh Botanical Society and curator of the Edinburgh Botanic Garden.

Cupressus macrocarpa [Monterey servisi] – მსხვილნაყოფა კვიპაროსი msxvilnaqopa ǩviparosi «iri-

meyveli servi = thick-fruited cypress = кипарис-крупноплодник»

§ მსხვილნაყოფა msxvilnaqopa «iri-meyveli = thick-fruited = крупноплодник», მსხვილი msxvili «iri = thick, big = крупный»,

ნაყოფა naqopa «yemişli, meyveli = fruited = плодовый, фруктовый; плодник», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve = fruit = плод,

фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Cupressus torulosa [Himalaya servisi] – ჰიმალაური კვიპაროზი himalauri ǩviparozi (Maqaşvili

1961), ჰიმალაური კვიპაროსი himalauri ǩviparosi «Himalayalı servi = Himalayan cypress =

гималайский кипарис»

§ ჰიმალაური himalauri «Himalayalı = Himalayan = гималайский», ჰიმალაი himalai «Himalaya = Himalayas, Himalaya =

Гималаи»

Juniperoideae [SYN of Cupressoideae] – ღვიისებრნი ğviisebrni «ardıcın gibiler = juniper's-likes =

можжевельникоподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Juniperus *ardıç+ – ღვია ğvia sg ღვიები ğviebi pl (Maqaşvili 1961), ღვიო ğvio ,Maqaşvili 1961 dial:

Kahet (kiziquri)}, ტუია tuia ,Maqaşvili 1961 dial: Kartli (მცხეთა mʒxeta, საგურამო saguramo)},

არჩან arçan ,Maqaşvili 1961 dial: İngiloy-, ოდაღაჯი-2 odağaci-2 ,Maqaşvili 1961 dial: Acar-

Juniperus communis *adi ardıç+ – ჩვეულებრივი ღვია çveulebrivi ğvia «adi/bayağı ardıç = common

juniper = обыкновенный можжевельник»

§ ჩვეულებრივი çveulebrivi «bayağı, adi, sıradan = ordinary, common = обыкновенный»

Juniperus communis var. communis –

Juniperus communis var. depressa [прижатый можжевельник, низкорослый можжевельник] –

გართხმული ღვია gartxmuli ğvia

Juniperus communis var. hemisphaerica [полушаровидный можжевельник] –

Juniperus communis var. saxatilis [карликовый можжевельник] –

SYN Juniperus alpina / Juniperus pygmaea – ქონდარა ღვია kondara ğvia «bodur ardıç = dwarf

juniper = карликовый можжевельник»

§ ქონდარა kondara «cüce, bodur = dwarf, pygmy = карликовый»

SYN Juniperus nana – ჩია ღვია çia ğvia «bodur ardıç = dwarf juniper = можжевельник-карлик»

Page 25: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 25

§ ჩია çia «cüce, bodur = dwarf, pygmy = карлик»

SYN Juniperus oblonga – გრძელწიწვიანი ღვია grželǯiǯviani ğvia «uzun iğneyapraklı ardıç = long-

needleleaved juniper = длиннохвойный можжевельник»

§ გრძელწიწვიანი grželǯiǯviani «uzun iğneyapraklı = long-needleleaved = длиннохвойный», გრძელი grželi «uzun = long =

длинный», წიწვიანი ǯiǯviani «iğneyapraklı = needleleaved = хвойный»

Juniperus deppeana [alligator juniper] – სამხრეთამერიკული ღვია samxretameriǩuli ğvia «Güney

Amerikalı ardıç = South American juniper = южноамериканский можжевельник»

§ სამხრეთამერიკული samxretameriǩuli «Güney Amerikalı = South American = южноамериканский», სამხრეთი ამერიკა

samxreti ameriǩa «Güney Amerika = South America = Южная Америка»

Juniperus drupacea *andız ağacı+ – მსხვილნაყოფა ღვია msxvilnaqopa ğvia «iri-meyveli ardıç =

thick-fruited juniper = можжевельник-крупноплодник»

§ მსხვილნაყოფა msxvilnaqopa «iri-meyveli = thick-fruited = крупноплодник», მსხვილი msxvili «iri = thick, big = крупный»,

ნაყოფა naqopa «yemişli, meyveli = fruited = плодовый, фруктовый; плодник», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve = fruit = плод,

фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Juniperus excelsa [boylu ardıç] – ხისებრი ღვია xisebri ğvia «ağacın gibi ardıç = tree's-like juniper =

деревоподобный можжевельник»

§ ხისებრი xisebri «ağacın gibi = tree's-like = деревоподобный», ხის xis «ağacın = tree's = дерева», ხე xe «ağaç = tree =

дерево», -ებრი -ebri «gibi = like = подобный»

Juniperus excelsa subsp. polycarpos – მრავალნაყოფა ღვია mravalnaqopa ğvia «çok-yemişli ardıç =

many-fruited juniper = можжевельник-многоплодник»

§ მრავალი mravali «çok = many, much, plenty of, a lot of = много», ნაყოფა naqopa «yemişli, meyveli = fruited = плодовый,

фруктовый; плодник», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve = fruit = плод, фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Juniperus foetidissima *kokar ardıç+ – მყრალი ღვია mqrali ğvia «kötü kokulu ardıç = stinking juniper

= вонючий можжевельник», მახვილქერქლიანი ღვია maxvilkerkliani ğvia, მსხვილქერქიანი

ღვია msxvilkerkiani ğvia (Gagnidse-Dwali 2012 *üç bölümde de geçiyor+) «kalın-kabuklu ardıç = thick-

crusted juniper», შავი ღვია-1 şavi ğvia-1 (Maqaşvili 1961) «kara ardıç = black juniper = чёрный

можжевельник», შავნაყოფა ღვია şavnaqopa ğvia «kara-yemişli ardıç = black-fruited juniper =

можжевельник-чёрноплодник», მამალი ღვია mamali ğvia «erkek ardıç = male juniper =

можжевельник-самец», ტვია tvia ,Maqaşvili 1961 dial: Kartli-

§ მყრალი mqrali «kötü kokulu = fetid, stinking = вонючий», მახვილი maxvili «sivri; kılıç = pointed, sharp; sword = острый;

меч», ქერქი kerki «ağaç kabuğu = bark (tree) = кора (дерева)», მსხვილქერქიანი msxvilkerkiani «kalın-kabuklu = thick-

crusted», მსხვილი msxvili «iri, kalın = thick, big = крупный», შავი şavi «siyah, kara = black = чёрный», შავნაყოფა şavnaqopa

«kara-yemişli = black-fruited = чёрноплодник», ნაყოფა naqopa «yemişli, meyveli = fruited = плодовый, фруктовый;

плодник», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve = fruit = плод, фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having something», მამალი mamali

«erkek hayvan; horoz = male animal, bird or insect; cock, rooster = самец; петух»

Page 26: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 26

Juniperus horizontalis [yatık ardıç] – ჰორიზონტალური ღვია horizontaluri ğvia «yatay ardıç =

horizontal juniper = горизонтальный можжевельник»

§ ჰორიზონტალური horizontaluri «yatay = horizontal = горизонтальный»

Juniperus indica [kara ardıç] – შავი ღვია-2 şavi ğvia-2 «kara ardıç = black juniper = чёрный

можжевельник»

Juniperus isophyllos – ტოლფოთოლა ღვია tolpotola ğvia «eşit-yapraklı ardıç = equal-leaved juniper

= равнолистный можжевельник»

§ ტოლი toli «eşit = equal = равный», ფოთოლა potola «yapraklı= leaved = листный», ფოთოლი potoli «yaprak = leaf =

лист», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Juniperus oxycedrus subsp. rufescens [katran ardıcı] – წითელი ღვია ǯiteli ğvia (Maqaşvili 1961)

«kızıl ardıç = red juniper = красный можжевельник», წითელნაყოფა ღვია ǯitelnaqopa ğvia «kızıl-

yemişli ardıç = red-fruited juniper = можжевельник-красноплодник», ფანქრის ხე pankris xe

(Maqaşvili 1961) «kalemin ağacı = pencil's tree = дерево карандаша», ფოთოლეკალა-2 potoleǩala-

2 ,Maqaşvili 1961 dial: Pşav- «? yapraklının kalayı», ზერი zeri ,Maqaşvili 1961 dial: Pşav-

§ წითელი ǯiteli «kırmızı, kızıl = red = красный», წითელნაყოფა ǯitelnaqopa «kızıl-yemişli = red-fruited = красноплодник»,

ნაყოფა naqopa «yemişli, meyveli = fruited = плодовый, фруктовый; плодник», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve = fruit = плод,

фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having something», ფანქრის pankris «kalemin = pencil's = карандаша», ფანქარი pankari

«kalem = pencil = карандаш», ხე xe «ağaç = tree = дерево», ფოთოლა potola «yapraklı= leaved = листный», ფოთოლი potoli

«yaprak = leaf = лист», კალა ǩala «kalay = tin, tins = олово»

Juniperus deltoides – წითელნაყოფა ღვია ǯitelnaqopa ğvia «kızıl-yemişli ardıç = red-fruited juniper

= можжевельник-красноплодник»

Juniperus chinensis [Çin ardıcı] – ჩინური ღვია çinuri ğvia «Çinli ardıç = Chinese juniper = китайский

можжевельник»

§ ჩინური çinuri «Çinli = Chinese = китайский»

Juniperus procumbens (Juniperus japonica) – იაპონური ღვია iaponuri ğvia «Japonyalı ardıç =

Japanese juniper = японский можжевельник»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония»

Juniperus sabina [kara ardıç+ – კაზაკური ღვია ǩazaǩuri ğvia (Maqaşvili 1961) «Kazaklı ardıç =

Cossackian juniper = казацкий можжевельник», წყვედა ǯqveda ,Maqaşvili 1961 dial: Tuş-

§ კაზაკური ǩazaǩuri «Kazaklı = Cossackian = казацкий», კაზაკი ǩazaǩi «Kazak (Rus Kazağı) = Cossack = казак»

Juniperus rigida – მყარი ღვია mqari ğvia «katı ardıç = solid juniper = твёрдый можжевельник»

§ მყარი mqari «katı, sert = solid, hard = твёрдый, жесткий»

Page 27: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 27

Juniperus scopulorum [Kayalık Dağlar ardıcı] – კლდის ღვია ǩldis ğvia «kayanın ardıcı = crag's juniper

= можжевельник скалы»

§ კლდის ǩldis «kayanın = crag's = скалы», კლდე ǩlde «kaya = crag, cliff, rock = скала»

Juniperus virginiana [kalem ardıcı, Virjinya ardıcı] – ამერიკული ფანქრის ხე ameriǩuli pankris xe

(Maqaşvili 1961) «Amerikalı kalemin ağacı = American pencil's tree = американский дерево

карандаша», ფანქრის ხე pankris xe «kalemin ağacı = pencil's tree = дерево карандаша»,

ვირჯინიის ღვია virciniis ğvia «Virjinya'nın ardıcı = Virginia's juniper = можжевельник Вирджинии,

можжевельник Виргинии», ვირჯინიული ღვია virciniuli ğvia, ვირგინიული ღვია virginiuli ğvia

(Maqaşvili 1961) «Virjinyalı ardıç = Virginian juniper = вирджинский можжевельник, виргинский

можжевельник»

§ ამერიკული ameriǩuli «Amerikalı = American = американский», ამერიკა ameriǩa «Amerika = America = Америка», pankris

xe «kalemin ağacı = pencil's tree = дерево карандаша», ვირჯინიის virciniis «Virjinya'nın = Virginia's = Вирджинии,

Виргинии», ვირჯინიული virciniuli ~ ვირგინიული virginiuli «Virjinyalı = Virginian = вирджинский, виргинский»,

ვირჯინია vircinia «Virjinya = Virginia = Вирджиния, Виргиния»

Cephalotaxaceae –

Cephalotaxus – ცეფალოტაქსუსი ʒepalotaksusi «цефалотаксус»

Cephalotaxus harringtonii (Cephalotaxus drupacea) – ჰარინგტონის ცეფალოტაქსუსი haringtonis

ʒepalotaksusi «Harrington'un cephalotaxus'u = Harrington's cephalotaxus = цефалотаксус

Харрингтона»

§ ჰარინგტონის haringtonis «Harrington'un = Harrington's = Харрингтона» < Earl of Harrington

Cephalotaxus fortunei – ფორჩუნის ცეფალოტაქსუსი porçunis ʒepalotaksusi «Fortune'nin

cephalotaxus'u = Fortune's cephalotaxus = цефалотаксус Форчуна»

§ ფორჩუნის porçunis «Fortune'nin = Fortune's = Форчуна» < Robert Fortune (1812-1880) was a Scottish botanist and plant

collector.

Taxaceae − ურთხლისებრნი urtxlisebrni «porsukağacının gibiler = yew's-likes = тисоподобные»,

უთხოვარისებრნი utxovarisebrni «porsukağacı gibiler = yew-likes = тисоподобные»

§ -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Torreya californica – ტორეია toreia «торрея»

Taxus *porsuk ağacı+ – ურთხელი urtxeli (Maqaşvili 1961), ურთხმელი urtxmeli, უთხოვარი

utxovari

Taxus baccata − ურთხელი urtxeli (Maqaşvili 1961), უთხოვარი utxovari, ჩვეულებრივი

ურთხელი çveulebrivi urtxeli «bayağı porsukağacı = common yew = обыкновенный тис»,

ჩვეულებრივი უთხოვარი çveulebrivi utxovari «bayağı porsukağacı = common yew =

обыкновенный тис», ევროპული ურთხელი evropuli urtxeli «Avrupalı porsukağacı = European

Page 28: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 28

yew = европейский тис», ურთხლი urtxli ,Maqaşvili 1961 dial: Kartli-, ურთხმელა urtxmela ~

ურთხველა urtxvela ,Maqaşvili 1961 dial: Raça, Leçhum, İmeret, Guri}, უთხოვარი utxovari

,Maqaşvili 1961 dial: Kahet, Pşav, Hevsur-, მადა mada ~ ურთხმელა urtxmela ~ სატილია-2 satilia-

2 ,Maqaşvili 1961 dial: Acar-, წუთული ǯutuli ,Maqaşvili 1961 dial: Aşağı Raça-, საჯი saci (Maqaşvili

1961 < Orbeliani)

§ ჩვეულებრივი çveulebrivi «bayağı, adi, sıradan = ordinary, common = обыкновенный», ევროპული evropuli «Avrupalı =

European = европейский»

Taxus × media − ჰიბრიდული ურთხელი hibriduli urtxeli «melezli porsukağacı = hybride yew =

гибридный тис»

§ ჰიბრიდული hibriduli «melezli = hybride = гибридный», ჰიბრიდი hibridi «melez = hybrid = гибрид»

Taxus cuspidata − შორეული აღმოსავლეთის ურთხელი şoreuli ağmosavletis urtxeli

«Uzakdoğu'nun porsukağacı = Far East's yew = тис Дальнего Востока»

§ შორეული აღმოსავლეთის şoreuli ağmosavletis «Uzakdoğu'nun = Far East's = Дальнего Востока», შორეული şoreuli «uzak

= far = далеко», აღმოსავლეთის ağmosavletis «doğunun = east's = востока», აღმოსავლეთი ağmosavleti «doğu = east =

восток»

Taxus canadensis − კანადური ურთხელი ǩanaduri urtxeli «Kanadalı porsukağacı = Canadian yew =

канадский тис», კანადის უთხოვარი ǩanadis utxovari «Kanada'nın porsukağacı = Canada's yew =

тис Канады»

§ კანადური ǩanaduri «Kanadalı = Canadian = канадский», კანადის ǩanadis «Kanada'nın = Canada's = Канады», კანადა

ǩanada «Kanada = Canada = Канада»

Pinaceae − ფიჭვისებრნი piçvisebrni «çamın gibiler = pine's-likes = сосноподобные»

§ ფიჭვის piçvis «çamın = pine's = сосны», ფიჭვი piçvi «çam = pine = сосна», -ებრნი -ebrni «gibiler = likes = подобные»

Abietoideae –

Abies *köknar, göknar+ – სოჭი soçi sg სოჭები soçebi pl (Maqaşvili 1961), ჩიხრი çixri ,Maqaşvili

1961 dial: Dağlık Raça-

Abies alba (Abies pectinata) [Avrupa köknarı] – ევროპული სოჭი evropuli soçi (Maqaşvili 1961)

«Avrupalı köknar = European fir = европейская пихта», თეთრი სოჭი tetri soçi «ak köknar = white

fir = белый пихта»

§ ევროპული evropuli «Avrupalı = European = европейский», ევროპა evropa «Avrupa = Europe = Европа», თეთრი tetri

«beyaz, ak = white = белый»

Abies balsamea [balsam köknarı] – ბალზამის სოჭი balzamis soçi (Maqaşvili 1961) «balsamın

köknarı = balsam's fir = пихта бальзама»

§ ბალზამის balzamis «balsamın = balsam's = бальзама», ბალზამი balzami «balsam = balsam = бальзам»

Page 29: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 29

Abies borisii-regis [Balkan köknarı, Bulgar köknarı] – ბულგარული სოჭი bulgaruli soçi «Bulgarlı

köknar = Bulgarian fir = болгарская пихта»

§ ბულგარული bulgaruli «Bulgarlı = Bulgarian = болгарский»

Abies cephalonica [Yunan köknarı] – ბერძნული სოჭი beržnuli soçi (Maqaşvili 1961) «Yunanlı

köknar = Greek fir = греческая пихта»

§ ბერძნული beržnuli «Yunanlı = Greek = греческий», ბერძენი berženi «Yunan = Greek (person) = грек»

Abies cilicica *Adana köknarı+ – კილიკიური სოჭი ǩiliǩiuri soçi (Maqaşvili 1961) «Kilikyalı köknar =

Cilician fir = киликийская пихта»

§ კილიკიური ǩiliǩiuri «Kilikyalı = Cilician = киликийский»

Abies concolor [gümüş köknar] – ლეგა სოჭი lega soçi (Maqaşvili 1961) «gökçe köknar = blue/grey fir

= сизая пихта», ერთფეროვანი სოჭი ertperovani soçi (Maqaşvili 1961) «bir-renkli köknar =

unicolored fir = одноцветная пихта»

§ ლეგა lega «gökçe; boz, gri = dove-coloured; grey, gray = сизый; тёмно-серый, серый», ერთფეროვანი ertperovani «bir-

renkli = unicolored = одноцветный», ერთი erti «bir = one = один», -ფერი -peri «suffixed to nouns; derives an adjective

meaning the inherent color of the object that is suffixed»

Abies koreana *Kore köknarı+ – კორეული სოჭი ǩoreuli soçi «Koreli köknar = Korean fir = корейская

пихта», კორეის სოჭი ǩoreis soçi «Kore'nin köknarı = Korea's fir = пихта Кореи»

§ კორეული ǩoreuli «Koreli = Korean = корейский», კორეის ǩoreis «Kore'nin = Korea's = Кореи», კორეა ǩorea «Kore = Korea

= Корея»

Abies nephrolepis [akkabukluköknar+ – ამურის სოჭი amuris soçi (Maqaşvili 1961) «Amur'un köknarı

= Amur's fir = пихта Амура», თეთრქერქა სოჭი tetrkerka soçi (Maqaşvili 1961) «ak-kabuklu köknar

= white-barked fir = белокорая пихта»

§ თეთრქერქა tetrkerka «ak-kabuklu = white-barked = белокорый», თეთრი tetri «beyaz, ak = white = белый», ქერქი kerki

«ağaç kabuğu = bark (tree) = кора (дерева)», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Abies nordmanniana *Kafkas köknarı+ – კავკასიური სოჭი ǩavǩasiuri soçi (Maqaşvili 1961)

«Kafkasyalı köknar = Caucasian fir = кавказская пихта», კავკასიის სოჭი ǩavǩasiis soçi

«Kafkasya'nın köknarı = Caucasia's fir = пихта Кавказии», ნორდმანის სოჭი nordmanis soçi

(Maqaşvili 1961) «Nordmann'ın köknarı = Nordmann's fir = пихта Нордманна», ჩიხრი çixri

,Maqaşvili 1961 dial: Dağlık Raça-

§ კავკასიური ǩavǩasiuri «Kafkasyalı = Caucasian = кавказский», კავკასიის ǩavǩasiis «Kafkasya'nın = Caucasia's = Кавказии»,

კავკასია ǩavǩasia «Kafkasya = Caucasia = Кавказия», ნორდმანის nordmanis «Nordmann'ın = Nordmann's = Нордманна» <

Alexander von Nordmann (1803-1866)

Abies nordmanniana subsp. nordmanniana *Kafkasya köknarı+ –

Abies nordmanniana subsp. equi-trojani *Kazdağı köknarı+ –

Page 30: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 30

Abies numidica [Cezayir köknarı+ – ალჟირული სოჭი aljiruli soçi (Maqaşvili 1961) «Cezayirli köknar

= Algerian fir = алжирская пихта», ალჟირის სოჭი aljiris soçi «Cezayir'in köknarı = Algeria's fir =

пихта Алжира», ნუმიდიური სოჭი numidiuri soç i «Numidyalı köknar = Numidian fir =

нумидийская пихта»

§ ალჟირული aljiruli «Cezayirli = Algerian = алжирский», ალჟირის aljiris «Cezayir'in = Algeria's = Алжира», ალჟირი aljiri

«Cezayir = Algeria = Алжир», ნუმიდიური numidiuri «Numidyalı = Numidian = нумидийский», ნუმიდია numidia «Numidya =

Numidia = Нумидия»

Abies pinsapo [İspanya köknarı] – ესპანური სოჭი espanuri soçi (Maqaşvili 1961) «İspanyalı köknar =

Spanish fir = испанский пихта»

§ ესპანური espanuri «İspanyalı = Spanish = испанский», ესპანეთი espaneti «İspanya = Spain = Испания»

Abies religiosa *Meksika köknarı+ – ნათელი სოჭი nateli soçi «aydın köknar = lighted fir = светлая

пихта», მექსიკური სოჭი meksiǩuri soçi «Meksikalı köknarı = Mexican fir = мексиканская пихта»

§ ნათელი nateli «aydın, parlak = lighted, light = светлый», მექსიკური meksiǩuri «Meksikalı = Mexican = мексиканский»,

მექსიკა meksiǩa «Meksika = Mexico = Мексика»

Abies sachalinensis var. gracilis (Abies gracilis) *Kamçatka köknarı+ – კამჩატკური სოჭი ǩamçatǩuri

soçi (Maqaşvili 1961) «Kamçatkalı köknar = Kamchatkan fir = камчатская пихта»

§ კამჩატკური ǩamçatǩuri «Kamçatkalı = Kamchatkan = камчатский», კამჩატკა ǩamçatǩa «Kamçatka = Kamchatka =

Камчатка»

Abies sibirica [Sibirya köknarı] – ციმბირული სოჭი ʒimbiruli soçi (Maqaşvili 1961) «Sibiryalı köknar

= Siberian fir = сибирская пихта»

§ ციმბირული ʒimbiruli «Sibiryalı = Siberian = сибирский», ციმბირი ʒimbiri «Sibirya = Siberia = Сибирь» / Gagnidse-Dwali

2012'nin "ციმბირული სოჭი" adını Abies procera (Silbertanne) için kullanması yanlıştır.

Abies veitchii – იაპონური სოჭი iaponuri soçi «Japonyalı köknar = Japanese fir = японская пихта»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония»

Pseudolarix amabilis – ცრულარიქსი ʒrulariksi «yalancı-melez = false-larch = лжелиственница» <

Rus. лжелиственница «id»

§ ცრუ ʒru «yalancı, sahte, çakma = mendacious, phoney, phony, pseudo = лже-», ლარიქსი lariksi «melez = larch =

лиственница»

Cedrus *sedir ağacı+ – კედარი ǩedari (Maqaşvili 1961)

Cedrus atlantica [Atlas sediri] – ატლასური კედარი atlasuri ǩedari (Maqaşvili 1961) «Atlaslı sedir =

Atlasian cedar = атласский кедр», ატლასის კედარი atlasis ǩedari «Atlas'ın sediri = Atlas's cedar =

кедр Атласа»

§ ატლასური atlasuri «Atl aslı = Atlasian = атласский», ატლასის atlasis «Atlas 'ın = Atlas's = Атласа», ატლასი atlasi «Atlas

(Dağları) = Atlas (Mountains) = Атлас (Горы)»

Page 31: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 31

Cedrus deodara [Himalaya sediri] – ჰიმალაიური კედარი himalaiuri ǩedari, ჰიმალაური კედარი

himalauri ǩedari (Maqaşvili 1961) «Himalayalı sedir = Himalayan cedar = гималайский кедр»,

ჰიმალაის კედარი himalais ǩedari «Himalaya'nın sediri = Himalaya's cedar = кедр Гималаев»

§ ჰიმალაიური himalaiuri «Himalayalı = Himalayan = гималайский», ჰიმალაის himalais «Himalaya'nın = Himalaya's =

Гималаев», ჰიმალაი himalai «Himalaya = Himalayas, Himalaya = Гималаи»

Cedrus libani [sedir] – ლიბანური კედარი libanuri ǩedari (Maqaşvili 1961) «Lübnanlı sedir =

Lebanese cedar = ливанский кедр», ლიბანის კედარი libanis ǩedari (Maqaşvili 1961) «Lübnan'ın

sediri = Lebanon's cedar = кедр Ливана», ლიბანის ნაძვი libanis nažvi (Maqaşvili 1961 : დაბლობი

dablobi *низменность+) «Lübnan'ın ladini = Lebanon's spruce = ель Ливана», ნაძვი ლიბანისა nažvi

libanisa (Maqaşvili 1961)

§ ლიბანური libanuri «Lübnanlı = Lebanese = ливанский», ლიბანის libanis «Lübnan'ın = Lebanon's = Ливана», ლიბანი libani

«Lübnan = Lebanon = Ливан»

Cedrus libani var. libani *Lübnan sediri+ –

Cedrus libani var. stenocoma [Toros sediri] –

Cedrus libani var. brevifolia *Kıbrıs sediri] – მოკლეწიწვა კედარი moǩleǯiǯva ǩedari «kısa

iğneyapraklı sedir = short-needleleaved cedar = короткохвойный кедр»

§ მოკლეწიწვა moǩleǯiǯva «kısa iğneyapraklı = short-needleleaved = короткохвойный», მოკლე moǩle «kısa = short =

короткий», წიწვა ǯiǯva «iğneyapraklı = needle-leaved = хвойный», წიწვი ǯiǯvi «iğneyaprak = needle(leaf) = хвоя»

Nothotsuga longibracteata –

Tsuga [suga] – ცუგა ʒuga (Maqaşvili 1961)

Tsuga americana – ამერიკული ცუგა ameriǩuli ʒuga (Maqaşvili 1961) «Amerikalı suga = American

hemlock = американская тсуга»

§ ამერიკული ameriǩuli «Amerikalı = American = американский», ამერიკა ameriǩa «Amerika = America = Америка»

Tsuga canadensis – კანადური ცუგა ǩanaduri ʒuga «Kanadalı suga = Canadian hemlock =

канадский тсуга», კანადის ცუგა ǩanadis ʒuga «Kanada'nın sugası = Canada's hemlock = тсуга

Канады»

§ კანადური ǩanaduri «Kanadalı = Canadian = канадский», კანადის ǩanadis «Kanada'nın = Canada's = Канады», კანადა

ǩanada «Kanada = Canada = Канада»

Tsuga diversifolia – იაპონური ცუგა iaponuri ʒuga (Maqaşvili 1961) «Japonyalı suga = Japanese

hemlock = японская тсуга», ნაირფოთოლა ცუგა nairpotola ʒuga «farklı-yapraklı suga = diverse-

leaved hemlock = разнолистная тсуга», განსხვავებულწიწვიანი ცუგა gansxvavebulǯiǯviani ʒuga

«farklı-iğneyapraklı suga = different-needleleaved hemlock = различнохвойная тсуга»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония», ნაირფოთოლა

nairpotola «farklı-yapraklı = diverse-leaved = разнолистный = diversifolia», ნაირ-ნაირი nair-nairi «farklı, değişik, türlü türlü =

Page 32: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 32

different, diverse, unlike; various, varied = разный», ფოთოლა potola «yapraklı= leaved = листный», ფოთოლი potoli «yaprak

= leaf = лист», -ა -a «-li/lı = expresses having something», განსხვავებულწიწვიანი gansxvavebulǯiǯviani «farklı-iğneyapraklı =

different-needleleaved = различнохвойный», განსხვავებული gansxvavebuli «farklı = different = различный», წიწვიანი

ǯiǯviani «iğneyapraklı = needleleaved = хвойный»

Tsuga dumosa *Himalaya sugası+ – ჰიმალაიური ცუგა himalaiuri ʒuga «Himalayalı suga =

Himalayan hemlock = гималайская тсуга»

§ ჰიმალაიური himalaiuri «Himalayalı = Himalayan = гималайский», ჰიმალაი himalai «Himalaya = Himalayas, Himalaya =

Гималаи»

Keteleeria – კეტელერია ǩeteleria, კეტელეერია ǩeteleeria «кетелеерия»

Keteleeria davidiana – დავითის კეტელეერია davitis ǩeteleeria «David'in keteleryası = David's

keteleeria = кетелеерия Давида»

§ დავითის davitis «David'in = David's = Давида» < Keteleeria davidiana was discovered by Père David in 1869

Laricoideae –

Cathaya argyrophylla – კატაია ǩataia «катайа»

Pseudotsuga – ცრუცუგა ʒruʒuga (Maqaşvili 1961) «yalancı-suga = false-hemlock = лжецуга» (< Rus.

лжецуга)

§ ცრუ ʒru «yalancı, sahte, çakma = mendacious, phoney, phony, pseudo = лже-», ცუგა ʒuga «suga = hemlock = тсуга»

Pseudotsuga menziesii (Pseudotsuga douglasii) – მენზისის ცრუცუგა menzisis ʒruʒuga «Menzies'in

sugası = Menzies's hemlock = тсуга Мензиса», მენზიეზის ცრუცუგა menziezis ʒruʒuga «id = id =

тсуга Мензиеза», დუგლასის ცრუცუგა duglasis ʒruʒuga (Maqaşvili 1961) «Douglas'ın sugası =

Douglas's hemlock = тсуга Дугласа»

§ მენზისის menzisis «Menzies'in = Menzies's = Мензиса, Менциса» ~ მენზიეზის menziezis «Menzies'in = Menzies's =

Мензиеза» < Archibald Menzies (1754-1842) was a Scottish surgeon, botanist and naturalist; დუგლასის duglasis «Douglas'ın =

Douglas's = Дугласа» < David Douglas (1799-1834) was a Scottish botanist.

SYN Pseudotsuga taxifolia − ურთხელისებრი ცრუცუგა urtxelisebri ʒruʒuga «porsukağacı gibi suga

= yew-like hemlock = тисоподобная тсуга»

§ ურთხელისებრი urtxelisebri «porsukağacı gibi = yew-like = тисоподобный», ურთხელი urtxeli «porsukağacı = yew = тис»,

-ებრი -ebri «gibi = like = подобный»

Pseudotsuga menziesii var. menziesii (Pseudotsuga taxifolia var. taxifolia) –

Pseudotsuga menziesii var. glauca (Pseudotsuga taxifolia var. glauca) – ლეგა ცრუცუგა lega

ʒruʒuga «gökçe yalancı-suga = blue/grey false-hemlock = сизая лжецуга», ცისფერი ცრუცუგა

ʒisperi ʒruʒuga «açık mavi yalancı-suga = sky blue false-hemlock = синяя лжецуга»

§ ლეგა lega «gökçe; boz, gri = dove-coloured; grey, gray = сизый; тёмно-серый, серый», ცისფერი ʒisperi «açık mavi = sky

blue = синий»

Page 33: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 33

Pseudotsuga japonica *Japon yalancısugası+ – იაპონური ცრუცუგა iaponuri ʒruʒuga (Maqaşvili

1961) «Japonyalı yalancısuga = Japanese pseudotsuga = японская лжетсуга»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония»

Larix [melez, melez çamı+ – ლარიქსი lariksi (Maqaşvili 1961), ლისტვენიცა listveniʒa (< Rus.

лиственница)

Larix decidua [Avrupa melezi] – ევროპული ლარიქსი evropuli lariksi (Maqaşvili 1961) «Avrupalı

melez = European larch = европейсккая лиственница»

§ ევროპული evropuli «Avrupalı = European = европейский», ევროპა evropa «Avrupa = Europe = Европа»

Larix kurilensis [Kuril melezi] – კურილიური ლარიქსი ǩuriliuri lariksi «Kurilli melez = Kurilian larch

= курильская лиственница»

§ კურილიური ǩuriliuri «Kurilli = Kurilian = курильский»

Larix laricina (Larix americana) [Amerika melezi] – ამერიკული ლარიქსი ameriǩuli lariksi

(Maqaşvili 1961) «Amerikalı melez = American larch = американская лиственница»

§ ამერიკული ameriǩuli «Amerikalı = American = американский», ამერიკა ameriǩa «Amerika = America = Америка»

Larix occidentalis [Batı melezi] – დასავლური ლარიქსი dasavluri lariksi «batılı melez = western

larch = западная лиственница»

§ დასავლური dasavluri «batılı = western = западный»

Larix sibirica [Sibirya melezi] − ციმბირული ლარიქსი ʒimbiruli lariksi (Maqaşvili 1961),

ციმბირული ლისტვენიცა ʒimbiruli listveniʒa «Sibiryalı melez = Siberian larch = сибирская

лиственница»

§ ციმბირული ʒimbiruli «Sibiryalı = Siberian = сибирский», ციმბირი ʒimbiri «Sibirya = Siberia = Сибирь»

Piceoideae –

Picea [ladin] – ნაძვი nažvi (Maqaşvili 1961)

Picea abies (Picea excelsa) [Avrupa ladini] – ევროპული ნაძვი evropuli nažvi (Maqaşvili 1961)

«Avrupalı ladin = European spruce = европейсккая ель», ჩვეულებრივი ნაძვი çveulebrivi nažvi

«bayağı ladin = common spruce = обыкновенная ель»

§ ევროპული evropuli «Avrupalı = European = европейский», ევროპა evropa «Avrupa = Europe = Европа», ჩვეულებრივი

çveulebrivi «bayağı, adi, sıradan = ordinary, common = обыкновенный»

Picea glauca (Picea alba) [Kanada ladini] – კანადური თეთრი ნაძვი ǩanaduri tetri nažvi «Kanadalı

ak ladin = Canadian white spruce = канадская белая ель», კანადური ნაძვი ǩanaduri nažvi

«Kanadalı ladin = Canadian spruce = канадская ель»

Page 34: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 34

§ კანადური ǩanaduri «Kanadalı = Canadian = канадский», კანადა ǩanada «Kanada = Canada = Канада», თეთრი tetri «beyaz,

ak = white = белый»

Picea mariana (Picea nigra) [kara ladin] – შავი ნაძვი şavi nažvi (Maqaşvili 1961) «kara ladin = black

spruce = чёрная ель»

§ შავი şavi «siyah, kara = black = чёрный»

Picea obovata [Sibirya ladini] – ციმბირული ნაძვი ʒimbiruli nažvi (Maqaşvili 1961) «Sibiryalı ladin =

Siberian spruce = сибирская ель»

§ ციმბირული ʒimbiruli «Sibiryalı = Siberian = сибирский», ციმბირი ʒimbiri «Sibirya = Siberia = Сибирь»

Picea orientalis *Doğu ladini+ – აღმოსავლური ნაძვი ağmosavluri nažvi (Maqaşvili 1961) «doğulu

ladin = eastern spruce = восточная ель», ელატი elati (Maqaşvili 1961 < Orbeliani), ცველა ʒvela

{Maqaşvili 1961 dial: Aşağı Raça-

§ აღმოსავლური ağmosavluri «doğulu = eastern = восточный», აღმოსავლეთი ağmosavleti «doğu = east = восток»

Picea pungens [mavi ladin] – ვერცხლისფერი ნაძვი verʒxlisperi nažvi «gümüşün rengi ladin =

silver's color spruce = ель цвет серебра», მჩხვლეტავი ნაძვი mçxvletavi nažvi (Maqaşvili 1961),

ჩხვლეტია ნაძვი çxvletia nažvi «колючая ель»

§ ვერცხლისფერი verʒxlisperi «gümüşün rengi = silver's color = цвет серебра», ვერცხლის verʒxlis «gümüşün = silver's =

серебра», ვერცხლი verʒxli «gümüş = silver = серебро», -ფერი -peri «suffixed to nouns; derives an adjective meaning the

inherent color of the object that is suffixed», ჩხვლეტს çxvlets «покалывание»

Picea rubens – ამერიკული წითელი ნაძვი ameriǩuli ǯiteli nažvi «Amerikalı kızıl ladin = American

red spruce = американская красная ель»

§ ამერიკული ameriǩuli «Amerikalı = American = американский», ამერიკა ameriǩa «Amerika = America = Америка»,

წითელი ǯiteli «kırmızı, kızıl = red = красный»

Picea smithiana (Picea morinda) [Himalaya ladini] – ჰიმალაური ნაძვი himalauri nažvi (Maqaşvili

1961) «Himalayalı ladin = Himalayan spruce = гималайская ель», ჰიმალაის ნაძვი himalais nažvi

«Himalaya'nın ladini = Himalaya's spruce = ель Гималаев»

§ ჰიმალაიური himalaiuri «Himalayalı = Himalayan = гималайский», ჰიმალაის himalais «Himalaya'nın = Himalaya's =

Гималаев», ჰიმალაი himalai «Himalaya = Himalayas, Himalaya = Гималаи»

Picea torano (Picea polita) – იაპონური ნაძვი iaponuri nažvi (Maqaşvili 1961) «Japonyalı ladin =

Japanese spruce = японская ель»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония»

Pinoideae –

Pinus [çam] – ფიჭვი piçvi (Maqaşvili 1961), პიტო pito (Maqaşvili 1961 < Eristavi), კატარი ǩatari

,Maqaşvili 1961 dial: İmeret, Acar, Meshet}, ჩირაღის ხე çirağis xe ,Maqaşvili 1961 dial: Mohev-

Page 35: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 35

«çıranın ağacı = splinter's tree = дерево лучины», ჟინაცი [ჟინაყი (sic)+ jinaʒi *jinaqi (sic)+ ,Maqaşvili

1961 dial: Tuş-

§ ჩირაღის çirağis «çıranın; çırağın = splinter's = лучины», ჩირაღი çiraği «çıra; çırağ, lamba = splinter, splinter torch, fragment

of spruce or pine easily set on fire (used to be an alternative for candle in villages); lamp, light = лучина», ხე xe «ağaç = tree =

дерево»

Pinus brutia subsp. brutia var. pityusa (Pinus pityusa) *Abhaz kızıl çamı, Biçvinta çamı, Pitsunda çamı =

пицундская сосна] – ბიჭვინთის ფიჭვი biçvintis piçvi (Maqaşvili 1961) «Biçvinta'nın çamı =

Bichvinta's pine = сосна Бичвинты»

§ ბიჭვინთის biçvintis «Pitsunda 'nın ya da Biçvinta'nın = Pitsunda's or Bichvinta's = Пицунды или Бичвинты», ბიჭვინთა

biçvinta «Pitsunda ya da Biçvinta = Pitsunda or Bichvinta (is a resort town in Gagra district of Abkhazia) = Пицунда (абх.

Пиҵунда) или Бичвинта (груз. ბიჭვინთა); Некоторые это слово считают составным: «пичви» — сосна и «мта» — гора»

Pinus brutia subsp. eldarica (Pinus eldarica) *Azerbaycan kızıl çamı, Eldar çamı+ – ელდარის ფიჭვი

eldaris piçvi (Maqaşvili 1961) «Eldar'ın çamı = Eldar's pine = сосна Эльдара»

§ ელდარის eldaris «Eldar'ın = Eldar's = Эльдара», ელდარი eldari «Eldar = Eldar = Эльдар»

Pinus coulteri [Coulter çamı+ – კულტერის ფიჭვი ǩulteris piçvi «Coulter'in çamı = Coulter's pine =

сосна Культера»

§ კულტერის ǩulteris «Coulter 'in = Coulter's = Культера, Култера» < Thomas Coulter (1793-1843), the Irish botanist and

physician.

Pinus densiflora – იაპონური წითელი ფიჭვი iaponuri ǯiteli piçvi «Japonyalı kızıl ladin = Japanese

red spruce = японская красная сосна»

§ იაპონური iaponuri «Japonyalı = Japanese = японский», იაპონია iaponia «Japonya = Japan = Япония», წითელი ǯiteli

«kırmızı, kızıl = red = красный»

Pinus halepensis (Pinus colchica) *Halep çamı+ – ალეპოს ფიჭვი alepos piçv i «Halep'in çamı =

Aleppo's pine = сосна Алеппо»

§ ალეპოს alepos «Halep'in = Aleppo's = Алеппо», ალეპო alepo «Halep = Aleppo = Алеппо»

Pinus koraiensis *Kore çamı, Mançurya çamı+ – მანჯურული ფიჭვი mancuruli piçvi (Maqaşvili

1961) «Mançuryalı çam = Manchurian pine = маньчжурская сосна»

§ მანჯურული mancuruli «Mançuryalı = Manchurian = маньчжурский»

Pinus monophylla [tekyaprak fıstık çamı+ – ერთწიწოვანი ფიჭვი ertǯiǯovani piçvi «bir-iğneyapraklı

çam = one-needleleaved pine = однохвойная сосна»

§ ერთი erti «bir = one = один», წიწოვანი ǯiǯovani «iğneyapraklı = needleleaved = хвойный», წიწვი ǯiǯvi «iğneyaprak =

needle(leaf) = хвоя»

Pinus montezumae [Montezuma çamı] – მონტეზუმის ფიჭვი montezumis piçvi «Montezuma'nın

çam = Montezuma's pine = сосна Монтезумы»

Page 36: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 36

§ მონტეზუმის montezumis «Montezuma'nın = Montezuma's = Монтесумы, Монтезумы»

Pinus mugo *dağ çamı+ – მთის ფიჭვი mtis piçvi «dağın çamı = mountain's pine = сосна горы»

§ მთის mtis «dağın = mountain's = горы», მთა mta «dağ = mountain, hill = гора»

Pinus nigra *kara çam+ – შავი ფიჭვი şavi piçvi «kara çam = black pine = чёрная сосна»

§ შავი şavi «siyah, kara = black = чёрный»

Pinus nigra var. pallasiana [Kırım çamı] – ყირიმული ფიჭვი qirimuli piçvi (Maqaşvili 1961) «Kırımlı

çam = Crimean pine = крымская сосна», ყირიმის ფიჭვი qirimis piçvi «Kırım'ın çamı = Crimea's pine

= сосна Крыма», პალასის ფიჭვი palasis piçvi «Pallas'ın çamı = Pallas's pine = сосна Палласа»

§ ყირიმული qirimuli «Kırımlı = Crimean = крымский», ყირიმის qirimis «Kırım'ın = Crimea's = Крыма», ყირიმი qirimi «Kırım

= Crimea = Крым», პალასის palasis «Pallas'ın = Pallas's = Палласа» < Peter Simon Pallas (1741-1811)

Pinus oocarpa *yumurta çamı+ – კვერცხისებრნაყოფა ფიჭვი ǩverʒxisebrnaqopa piçvi

«yumurtamsı-yemişli çam = egglike-fruited pine = сосна яйцеплодник»

§ კვერცხის ǩverʒxis «yumurtanun = egg's = яйца», კვერცხი ǩverʒxi «yumurta = egg = яйцо», -ებრი -ebri «gibi = like =

подобный», ნაყოფა naqopa «yemişli, meyveli = fruited = плодовый, фруктовый; плодник», ნაყოფი naqopi «yemiş, meyve =

fruit = плод, фрукт», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Pinus palustris *bataklık çamı+ – ჭაობის ფიჭვი çaobis piçvi (Maqaşvili 1961) «bataklığın çamı =

swamp's pine = сосна болота»

§ ჭაობის çaobis «bataklığın = bog's, marsh's, swamp's = болота», ჭაობი çaobi «bataklık = bog, marsh, swamp = болото»

Pinus patula [сосна поникшая, сосна повислая] – ვარჯდახრილი ფიჭვი varcdaxrili piçvi

§ დახრილი daxrili «eğik =askew, bended, drooped, inclined, lowered, lurched, stooped, tilted = наклонен»

Pinus pinaster *sahil çamı+ – ზღვისპირა ფიჭვი zğvispira piçvi (Maqaşvili 1961) «denizin ağızlı çam =

sea's-mouthed pine = сосна рот*ник+ моря»

§ ზღვისპირა zğvispira «denizin ağızlı = sea's-mouthed = рот*ник+ моря», ზღვის zğvis «denizin = sea's, of sea (genitive singular

of ზღვა zğva «sea») = моря», ზღვა zğva «deniz = sea = море», პირი piri «ağız = mouth = рот», -ა -a «-li/lı = expresses having

something»

Pinus pinea *fıstık çamı+ – იტალიური ფიჭვი italiuri piçvi (Maqaşvili 1961) «İtalyalı çam = Italian

pine = итальянская сосна»

§ იტალიური italiuri «İtalyalı = Italian = итальянский»

Pinus pumila *Sibirya bodur çamı+ – ქონდარა ფიჭვი kondara piçvi (Maqaşvili 1961) «bodur çam =

dwarf pine = карликовая сосна»

§ ქონდარა kondara «cüce, bodur = dwarf, pygmy = карликовый»

Page 37: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 37

Pinus sibirica *Sibirya çamı+ – ციმბირული ფიჭვი ʒimbiruli piçvi (Maqaşvili 1961) «Sibiryalı çam =

Siberian pine = сибирская сосна»

§ ციმბირული ʒimbiruli «Sibiryalı = Siberian = сибирский», ციმბირი ʒimbiri «Sibirya = Siberia = Сибирь»

Pinus strobus [Weymouth çamı+ – ვეიმუტის ფიჭვი veimutis piçvi (Maqaşvili 1961) «Weymouth'un

çamı = Weymouth's pine = сосна Веймутова», ვეიმუტური ფიჭვი veimuturi piçvi «Weymouth'lu

çam = Weymouthian pine = веймутская сосна», თეთრი ფიჭვი tetri piçvi (Maqaşvili 1961) «ak çam

= white pine = белая сосна»

§ ვეიმუტური veimuturi «Weymouth'lu = Weymouthian = итальянский», ვეიმუტის veimutis «Weymouth'un = Weymouth's

= Веймутова» < Captain George Weymouth of the British Royal Navy; თეთრი tetri «beyaz, ak = white = белый»

Pinus sylvestris *sarı çam+ – ჩვეულებრივი ფიჭვი çveulebrivi piçvi «bayağı çam = common pine =

обыкновенная сосна», ევროპული ფიჭვი evropuli piçvi (Maqaşvili 1961) «Avrupalı çam =

European pine = европейсккая сосна»

§ ჩვეულებრივი çveulebrivi «bayağı, adi, sıradan = ordinary, common = обыкновенный», ევროპული evropuli «Avrupalı =

European = европейский», ევროპა evropa «Avrupa = Europe = Европа»

Pinus sylvestris var. sylvestris *Avrupa sarı çamı+ – ევროპული ფიჭვი evropuli piçvi «Avrupalı çam =

European pine = европейсккая сосна»

Pinus sylvestris var. hamata (Pinus kochiana, Pinus sosnowskyi) *Kafkas sarı çamı+ – კავკასიური

ფიჭვი ǩavǩasiuri piçvi (Maqaşvili 1961) «Kafkasyalı çam = Caucasian pine = кавказская сосна»,

კავკასიის ფიჭვი ǩavǩasiis piçvi «Kafkasya'nın çamı= Caucasia's pine = сосна Кавказии», კოხის

ფიჭვი ǩoxis piçvi «Koch'un çamı = Koch's pine = сосна Коха», სოსნოვსკის ფიჭვი sosnovsǩis piçvi

«Sosnovskiy'in çamı = Sosnowsky's pine = сосна Сосновского», კატარი ǩatari ,Maqaşvili 1961 dial:

İmeret, Acar, Meshet-, ჟინაცი jinaʒi ,Maqaşvili 1961 dial: Tuş-

§ კავკასიური ǩavǩasiuri «Kafkasyalı = Caucasian = кавказский», კავკასიის ǩavǩasiis «Kafkasya'nın = Caucasia's = Кавказии»,

კავკასია ǩavǩasia «Kafkasya = Caucasia = Кавказия», კოხის ǩoxis «Koch'un = Koch's = Коха» < Koch, სოსნოვსკის sosnovsǩis

«Sosnovskiy'in = Sosnowsky's = Сосновского» < Koch

Pinus taeda – ლობლოლის ფიჭვი loblolis piçvi «loblolly'nin çamı = loblolly's pine = сосна

лоблоли»

§ ლობლოლის loblolis «loblolly'nin = loblolly's = лоблоли»

Pinus wallichiana (Pinus excelsa) *Himalaya çamı+ – ჰიმალაური ფიჭვი himalauri piçvi «Himalayalı

çam = Himalayan pine = гималайская сосна», მტირალა ფიჭვი mtirala piçvi (Maqaşvili 1961)

«ağlayan çam = weeping pine = плакучая сосна»

§ ჰიმალაური himalauri «Himalayalı = Himalayan = гималайский», ჰიმალაი himalai «Himalaya = Himalayas, Himalaya =

Гималаи», მტირალა mtirala «ağlayan = crying, weeping = плакучий», მტირალი mtirali «sulugöz , gözü yaşlı = lachrymose =

слезливый», -ა -a «-li/lı = expresses having something»

Page 38: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 38

₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪

Ana Kaynaklar Bläsing 2001 Uwe Bläsing, “Arm. p‘ilunc‘ vs. laz. bilonc-, grg. blenc-. Ein Beitrag zu den

Bezeichnungen von Farnen (Pteropsida) im Kaukasus und Anatolien". Studia Etymologica

Cracoviensia 15-78 → info.filg.uj.edu.pl

Bussmann & Paniagua-Zambrana & Sikharulidze & Kikvidze & Kikodze & Tchelidze & Batsatsashvili

& Hart 2016 Rainer W. Bussmann, Narel Y. Paniagua-Zambrana, Shalva Sikharulidze, Zaal Kikvidze,

David Kikodze, David Tchelidze, Ketevan Batsatsashvili, Robert E. Hart, "Plant and fungal use in

Tusheti, Khevsureti, and Pshavi, Sakartvelo (Republic of Georgia), Caucasus". Acta Societatis

Botanicorum Poloniae 86(2) December 2016 → researchgate.net

Bussmann & Paniagua-Zambrana & Sikharulidze & Kikvidze & Kikodze & Tchelidze & Khutsishvili &

Batsatsashvili & Hart 2016 Rainer W. Bussmann, Narel Y. Paniagua Zambrana, Shalva Sikharulidze,

Zaal Kikvidze, David Kikodze, David Tchelidze, Manana Khutsishvili, Ketevan Batsatsashvili and Robbie

E. Hart, A comparative ethnobotany of Khevsureti, Samtskhe-Javakheti, Tusheti, Svaneti, and Racha-

Lechkhumi, Republic of Georgia (Sakartvelo), Caucasus. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine

12:43 August 2016 → researchgate.net

bio.dict.ge ინგლისურ-ქართული ბიოლოგიური ლექსიკონი inglisur-kartuli biologiuri leksikoni.

ლექსიკონის შესახებ: ინგლისურ-ქართულ ბიოლოგიურ ლექსიკონში შესულია 23 000

ტერმინი, რომლებიც ქვედარგების მიხედვითაა წარმოდგენილი. → bio.dict.ge

Çotalişvili 2011 ჩოთალიშვილი ლ. (2011): ლათინურ-ქართული ბოტანიკური ლექსიკონი. -

თბილისი, თსუ გამომც., პროგრ. „ლოგოსი“, 120 გვ. / Çotalişvili L. (2011): latinur-kartuli

botanikuri leksikoni. Tbilisi. → ULAŞAMADIM

Çubinaşvili → Davit Çubinaşvili დავით ჩუბინაშვილი [1814-1891]

Eristavi → Rapiel Eristavi რაფიელ ერისთავი [1824-1901]

Gagnidse-Dwali 2012 არქიმანდრიტი ლაზარე (გაგნიძე-დვალი). გერმანულ-ქართული,

ქართულ-გერმანული ბოტანიკური ლექსიკონი Archimandrit Lazarus (Gagnidse-Dwali).

Botanisches Wörterbuch Deutsch-Georgisch, Georgisch-Deutsch. Tbilisi 2012. 2. Verbesserte Auflage.

Die Aufl age ist mit 1500 digitalen Pflanzenaufnahmen versehen → dspace.nplg.gov.ge

geofauna.ge საქართველოს ფლორა და ფაუნა → geofauna.ge

ice.ge →http://www.ice.ge/new/samkurnalo/khelaia/all.pdf

Page 39: Gürcüce Bitki Adları - kmoksy.com · Pteridopsida – გვიმრები gvimrebi Primofilices (Primofilicidae) [Protopteridales + Cladoxylales + Zygopteridales + Archaeopteridales]

Gürcüce Bitki Adları

Ümüt Çınar Sayfa 39

Maqaşvili 1961 ალექსანდრე მაყაშვილი. ბოტანიკური ლექსიკონი: მცენარეთა

სახელწოდებანი. თბილისი: საბჭოთა საქართველო, 1961 / Aleksandre Maqaşvili, Botanikuri

leksikoni: mʒenareta saxelǯodebani. Tbilisi. → nplg.gov.ge

მემიში 2012³ ქართულ-თურქული და თურქულ-ქართული ლექსიკონი = Gürcüce-Türkçe ve

Türkçe-Gürcüce / შემდგ. ორჰან მემიში ; რედ. ფათიჰ მაჰმეთ საინი ; [წინასიტყვ. თემურ

ჯაგოდნიშვილი ; შავი ზღვის საერთაშ. უნ-ტი]. - მე-3 გამოცემა. - თბილისი : შზსუ-ს

გამოცემა, 2012. - 403 გვ.; 20 სმ. → nplg.gov.ge

Qançaveli → Zakaria Qançaveli ზაქარია ყანჩაველი [1890-1932]

Orbeliani → Sulxan-saba Orbeliani სულხან-საბა ორბელიანი [1658-1725]

Tarkhnishvili & Chaladze Tarkhnishvili D, Chaladze G (Editors). 2013. Georgian biodiversity database

→ biodiversity-georgia.net