Hagræn áhrif ferðaþjónustuSamlegðaráhrif og tenging við atvinnulíf

Dr. Edward H. Huijbensedward@unak.is , s. 460 8930

Forsendur

Samgöngubætur til landins og innanlands hafa ætíð verið forsendur fjölgunar gesta til landsins en hvað þeir svo gera...

Ísland sem ferðamannaland:„Það sýnist mér ekki úr vegi, þó menn hugleiði það, hvernig menn geti

haft gagn og arð af komu þessara gesta, og yfirleitt, á hvern hátt menn eigi að hagnast sem bezt af komu erlendra ferðamanna hjer á landi ... En til þess að hafa hagnað af þessu, megum vjer ekki verðsetja það og lágt, sem vjer látum útlendingum í tje“

- Einar Benediktsson 1896 Dagskrá, bls. 3

Geysir og Hekla

Áhugamenn um fornsögur

‘Sportmenn’

Grunnurinn

y = 19665e0,064x

R2 = 0,9435

0

50.000

100.000

150.000

200.000

250.000

300.000

350.000

400.000

1960

1962

1964

1966

1968

1970

1972

1974

1976

1978

1980

1982

1984

1986

1988

1990

1992

1994

1996

1998

2000

2002

2004

Grunnurinn

Grunnurinn

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

jan feb mar apr maí jún júl ágú sep okt nóv des

Landsbyggðin Höfuðborgarsvæðið

Dreifing dvalardaga erlendra ferðamanna yfir árið. i) Dvalardagar útlendinga á landsbyggðinni, hlutdeild hvers mánaðar í fjölda á árinu. ii) Dvalardagar útlendinga á

höfuðborgarsvæðinu, hlutdeild hvers mánaðar í fjölda ársins.

Heimild: Ásgeir Jónsson, Njáll Trausti Friðbertsson og Þórhallur Ásbjörnsson 2006: Hagræn áhrif ferðaþjónustu. Greint eftir svæðum á Íslandi. Akureyri: Ferðamálasetur Íslands, bls. 23.

Grunnurinn

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

Janúar Mars Maí Júlí Septem ber Nóvem ber

Höfuðborgarsvæði Vestf irðir Norðurland eystra

Hlutfallsleg nýting gistirýma á nokkrum svæðum eftir mánuðum árið 2004.

Heimild: Ásgeir Jónsson, Njáll Trausti Friðbertsson og Þórhallur Ásbjörnsson 2006: Hagræn áhrif ferðaþjónustu. Greint eftir svæðum á Íslandi. Akureyri: Ferðamálasetur Íslands, bls. 33.

Grunnurinn

0

5

10

15

20

25

jan feb mar apr maí jún júl ágú sep okt nóv des

Gjaldeyristekjur á dvalardag árið 2000 eftir mánuðum, þúsundir króna.

Heimild: Ásgeir Jónsson, Njáll Trausti Friðbertsson og Þórhallur Ásbjörnsson 2006: Hagræn áhrif ferðaþjónustu. Greint eftir svæðum á Íslandi. Akureyri: Ferðamálasetur Íslands, bls. 23.

Uppbygging þjónustu

• Stefnumótunar atriði– Hvað koma margir í dag og hvernig er sá fjöldi

samanborið við það sem hefur verið?– Hvaða vara er í boði og gæti verið í boði?– Hverjir eru gestirnir og hvernig er hægt að hluta þá í

hópa?– Hvað gera gestirnir?– Hversu ánægðir eru þeir með það sem í boði er?– Hvaða ástæðu liggja til grundvallar ánægju þeirra?– Hvaða fjármagn er til staðar og hvaða mannauð er úr

að spila?

Samþætting í markaðssetningu

Staðurinn

Varan

Fólkið

Verðið

Umgjörðin

Kynning

Gæði þjónustu

Gæðaeinkunn íslenskra ferðaþjónustu fyrirtækja

Heimild: Rögnvaldur Guðmundsson 2006: Gæði íslenskrar ferðaþjónustu. Álit erlendra ferðamanna 2006. Reykjavík: Rannsóknir og Ráðgjöf ferðaþjónustunnar, bls. 6.

Gæði þjónustu

Verðlag í íslenskri ferðaþjónustu að teknu tilliti til gæða

Heimild: Rögnvaldur Guðmundsson 2006: Gæði íslenskrar ferðaþjónustu. Álit erlendra ferðamanna 2006. Reykjavík: Rannsóknir og Ráðgjöf ferðaþjónustunnar, bls. 14.

Gæði þjónustu

Hversu ánægð(ur) eða óánægð(ur) ertu með verðlagningu í ferðaþjónustu á Íslandi í samanburði við ferðaþjónustu erlendis?

Heimild: Gallup Capacent 2006: Mat á viðhorfum Íslendinga til gæða ferðaþjónustu á Íslandi. Viðhorfsrannsókn. Reykjavík: Ferðamálastofa, bls. 190 og 193.

Gæði þjónustu

Er ferðaþjónusta á Íslandi á heildina litið að þínu mati betri, verri eða sambærileg því sem þú þekkir erlendis frá?

Heimild: Gallup Capacent 2006: Mat á viðhorfum Íslendinga til gæða ferðaþjónustu á Íslandi. Viðhorfsrannsókn. Reykjavík: Ferðamálastofa, bls. 192.

Fimm kraftar og umhverfi fyrirtækjaEfnahagslegt

Tæknilegt

Samfélags/menningarlegt

Náttúrulegt

Lýð- og landfræðilegt

Pólitískt

Markaðssetning

Fyrirtækið

Viðskiptavinir

Almenningur

BirgjarMilliliðar

Samkeppni

UmhverfiðThe main reason why it is profitable to establish a firm would seem to be that there is a cost of using the price mechanism. The most obvious cost of “organizing” production through the price mechanism is that of discovering what the relevant prices are

Coase, 1991: The Nature of the Firm, bls 21).

Innri þættir Ytri þættirFyrirtækið Efnahagslegt

Birgjar

Almenningur Samfélags og menningarlegt

Viðskiptavinir Lýð og landfræðilegt

Samkeppni

Milliliðir

Tæknilegt

Náttúrulegt

Pólitískt

Innri þættir

Fyrirtækið

Birgjar

Almenningur

Viðskiptavinir

Samkeppni

Milliliðir

Samfélags og menningarlegt

Lýð og landfræðilegtSamkeppnis-

styrkur birgja

Samkeppni innan

greinar

Ógn af nýjum aðilum

Samkeppnis-styrkur

kaupenda

Staðkvæmdar vörur

Fimm kraftar og hið innra umhverfi

Porter,1998: Competitive strategy. Techniques for Analyzing Industries and Competitors

Hver keppir við hvern?Fyrirtæki í ferðaþjónustu byggja ekki á samkeppni hvort við annað í ljósi staðkvæmdar og í ljósi þess að starfsemi þeirra leggur til hins flókna fyrirbæris áfangastaðar.

Við byggingu áfangastaða og þjónustu þar eru:

Fyrirtæki háð hver öðru

Mörk milli einstakra fyrirtækja sveigjanleg

Samvinna í samkeppni

Traust

Samfélagshefð og opinber stuðningur fyrir henni

Sameiginlegur skilningur á viðskiptasiðferði

Leiðandi staða einkafyrirtækja

Þátttaka allra

Svæðið skilgreint skýrt

Skapa farveg formlegra tengsla mtt. persónulegra tengsla

Hvar stendur áfangastaðurF

jöld

i fer

ðafó

lks

→

Áhrif ferðamennsku →

Allocentric Midcentric Psychocentric

Könnuður

- sæla -

Ferðalangur

- deyfð -

Ferðafólk

- pirringur -

Pakkaferðir

- óvild -

Staða áfagnastaða

Staða áfangastaða

Hvar er Dalvíkurbyggð?