HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI TERMİNOLOJİSİ

HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI TERMİNOLOJİSİTERMİNOLOJİSİ

HAVAYOLU TAŞIMACILIĞIHAVAYOLU TAŞIMACILIĞI

Günümüzde havayolu taşımacılığı gelişen Günümüzde havayolu taşımacılığı gelişen teknoloji ve insanların bilinçlenmesi ile teknoloji ve insanların bilinçlenmesi ile birlikte artık daha çok tercih edilen bir birlikte artık daha çok tercih edilen bir ulaşım türü olmuştur.ulaşım türü olmuştur.

Önceki yıllarda sadece gelir seviyesi Önceki yıllarda sadece gelir seviyesi yüksek kişilerin kullanabildiği havayolu yüksek kişilerin kullanabildiği havayolu artık artan rekabetle birlikte herkesin artık artan rekabetle birlikte herkesin kullanabildiği bir ulaşım türü olmuştur.kullanabildiği bir ulaşım türü olmuştur.

HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI TERİMLERİTERİMLERİ

UÇAKUÇAK

Kanatlarının altına havanın yaptığı basınç Kanatlarının altına havanın yaptığı basınç yardımı ile yükselip ilerleyebilen motorlu yardımı ile yükselip ilerleyebilen motorlu hava taşıtıdır.hava taşıtıdır.


PİLOTPİLOT

Profesyonel veya hususi olarak bir hava Profesyonel veya hususi olarak bir hava taşıtını kullanan kişidir. Sivil veya askeri taşıtını kullanan kişidir. Sivil veya askeri havacılık sektöründe çalışabilecekleri gibi havacılık sektöründe çalışabilecekleri gibi hobi olarak da uçuş gerçekleştirirler.hobi olarak da uçuş gerçekleştirirler.


PİLOTPİLOT

3 tip pilot lisansı vardır. Bunlar:3 tip pilot lisansı vardır. Bunlar:• CPL (Ticari Pilot Lisansı)CPL (Ticari Pilot Lisansı)• PPL (Hususi Pilot Lisansı)PPL (Hususi Pilot Lisansı)• ATPL (Havayolu Nakliye Pilotu Lisansı)ATPL (Havayolu Nakliye Pilotu Lisansı)

Bunların dışında alınması önemli olan bir sertifika Bunların dışında alınması önemli olan bir sertifika vardır. Bu sertifika vardır. Bu sertifika IR (aletli uçuş yetkisi)IR (aletli uçuş yetkisi) sertifikasıdır. sertifikasıdır. Havayolu nakliye pilotu olmak için Havayolu nakliye pilotu olmak için alınması alınması zorunludur.zorunludur.


PİLOTPİLOT

Havayolu pilotu olmak için CPL+IR+ATPL Havayolu pilotu olmak için CPL+IR+ATPL lisansına sahip olmak gerekir. Lisansları lisansına sahip olmak gerekir. Lisansları alabilmek için eğitimler vardır. Bunun için:alabilmek için eğitimler vardır. Bunun için:

• CPL lisansına sahip olabilmek için 450 saatCPL lisansına sahip olabilmek için 450 saat• PPL lisansına sahip olabilmek için 650 saatPPL lisansına sahip olabilmek için 650 saat• IR yetkisine sahip olabilmek için 450 saat eğitim IR yetkisine sahip olabilmek için 450 saat eğitim

gerekir.gerekir.


PİLOTPİLOT

Türkiye’de pilot yetiştirmek için birçok okul vardır. Türkiye’de pilot yetiştirmek için birçok okul vardır. Bunlardan devlete ait olanlardan en önemlileri Anadolu Bunlardan devlete ait olanlardan en önemlileri Anadolu Üniversitesi ve Türk Hava Kurumu’dur.Üniversitesi ve Türk Hava Kurumu’dur.


OKULLAROKULLAR


Kabin MemuruKabin MemuruUçaklarda yolcularla ilgilenen ve yolcuların uçakta rahat Uçaklarda yolcularla ilgilenen ve yolcuların uçakta rahat bir yolculuk geçirmelerini sağlayan uçak personelidir. bir yolculuk geçirmelerini sağlayan uçak personelidir. Mesleğin eğitimi, THY eğitim müdürlüklerinde ve sivil Mesleğin eğitimi, THY eğitim müdürlüklerinde ve sivil havacılıkla ilgili ön lisans eğitimi veren kurumlarda havacılıkla ilgili ön lisans eğitimi veren kurumlarda gerçekleştirilir.gerçekleştirilir.


Uçak BakımUçak Bakım Teknisyenliği TeknisyenliğiUçak ve diğer hava araçlarının her türlü bakım ve Uçak ve diğer hava araçlarının her türlü bakım ve onarımı, montaj ve servis işlerinde görevli kişidir. onarımı, montaj ve servis işlerinde görevli kişidir. Mesleğin eğitimi sivil havacılık yüksek okulları ve teknik Mesleğin eğitimi sivil havacılık yüksek okulları ve teknik liselerde verilmektedir.liselerde verilmektedir.


HAVAALANI-HAVALİMANI:HAVAALANI-HAVALİMANI:

Hava araçlarının kalkış ve inişi için özel olarak hazırlanmış, Hava araçlarının kalkış ve inişi için özel olarak hazırlanmış, bakım ve diğer ihtiyaçlarının da karşılandığı, yolcu ve yük bakım ve diğer ihtiyaçlarının da karşılandığı, yolcu ve yük taşımacılığı için gerekli olan tesisleri de barındıran yerlerdir.taşımacılığı için gerekli olan tesisleri de barındıran yerlerdir.

Türkiye’de bir havaalanının Devlet Hava Meydanları İşletmesi Türkiye’de bir havaalanının Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) tarafından havalimanı olarak tescil edilebilmesi için (DHMİ) tarafından havalimanı olarak tescil edilebilmesi için birden fazla pist ve uçak yanaşma yeri bulunması, gece birden fazla pist ve uçak yanaşma yeri bulunması, gece uçuşlarına açık, gerekli teknik donanım ve malzemeye sahip uçuşlarına açık, gerekli teknik donanım ve malzemeye sahip ve hava trafiği yoğun olması gerekmektedir.ve hava trafiği yoğun olması gerekmektedir.

Bununla birlikte, Ulaştırma Bakanlığı, havaalanı, havalimanı Bununla birlikte, Ulaştırma Bakanlığı, havaalanı, havalimanı ayrımını kaldırmış ve hepsini havalimanı olarak adlandırmaya ayrımını kaldırmış ve hepsini havalimanı olarak adlandırmaya başlamıştır.başlamıştır.


HAVAYOLU-HAVALİMANIHAVAYOLU-HAVALİMANI

Türkiye’deki Havalimanlarımız:Türkiye’deki Havalimanlarımız:


HAVA SAHASI:HAVA SAHASI:

Herhangi bir kara parçası veya su kütlesi üzerindeki Herhangi bir kara parçası veya su kütlesi üzerindeki boyutları kanun ve antlaşmalarla belirlenmiş alandır.boyutları kanun ve antlaşmalarla belirlenmiş alandır.


HAVAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞIHAVAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞI

Belli bir ücret karşılığında insanların hava taşıtları ile bir Belli bir ücret karşılığında insanların hava taşıtları ile bir yerden bir yere taşınmasıdır. Bu taşımacılık türü yerden bir yere taşınmasıdır. Bu taşımacılık türü ülkemizde son yıllarda oldukça gelişmiştir. Bunda ülkemizde son yıllarda oldukça gelişmiştir. Bunda havayolu şirketleri arasındaki rekabet, cazip hale gelen havayolu şirketleri arasındaki rekabet, cazip hale gelen fiyatlar, diğer taşımacılık türlerine göre zaman kaybının fiyatlar, diğer taşımacılık türlerine göre zaman kaybının daha az olması etkilidir.daha az olması etkilidir.


HAVAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞIHAVAYOLU YOLCU TAŞIMACILIĞI Türkiye’de uçuş amaçlarına göre uçak trafiği Türkiye’de uçuş amaçlarına göre uçak trafiği

2011 yılında şu şekilde oluşmuştur.2011 yılında şu şekilde oluşmuştur.


ŞİRKETLER BAZINDA YOLCU TRAFİĞİŞİRKETLER BAZINDA YOLCU TRAFİĞİ


HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞIHAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞI

Belli bir ücret karşılığında yük/malların hava taşıtları ile Belli bir ücret karşılığında yük/malların hava taşıtları ile bir yerden başka bir yere taşınmasıdır.bir yerden başka bir yere taşınmasıdır.

Uzak mesafelerde havayolu 1. plandadır. Ancak yakın Uzak mesafelerde havayolu 1. plandadır. Ancak yakın mesafelerde karayolu ve hızlı trende tercih edilmektedir. mesafelerde karayolu ve hızlı trende tercih edilmektedir. Ayrıca havayolu kargo taşımacılığında maliyetin Ayrıca havayolu kargo taşımacılığında maliyetin yüksekliği bir dezavantajdır.yüksekliği bir dezavantajdır.

HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI TERMİNOLOLİSİTERMİNOLOLİSİ

Havayolu Kargo Taşımacılığında Kargo Havayolu Kargo Taşımacılığında Kargo TürleriTürleri

• Genel KargolarGenel Kargolar• Özel KargolarÖzel Kargolar• Tehlikeli Maddeler Tehlikeli Maddeler


GENEL KARGOLARGENEL KARGOLAR

Özel bir depolama veya hizmet gerektirmeyen, Özel bir depolama veya hizmet gerektirmeyen, kuru ve temiz kargoya kuru ve temiz kargoya genelgenel kargokargo denir. Örn: denir. Örn: tekstil taşımacılığı.tekstil taşımacılığı.


ÖZEL KARGOLARÖZEL KARGOLAR

Taşıma ve depolama sürecinde özel işlem Taşıma ve depolama sürecinde özel işlem gerektiren kargolardır. Özel kargolar:gerektiren kargolardır. Özel kargolar:

• Canlı HayvanlarCanlı Hayvanlar• Bozulabilir Gıda MaddeleriBozulabilir Gıda Maddeleri• Islak KargolarIslak Kargolar• Ağır KargolarAğır Kargolar• Kıymetli KargolarKıymetli Kargolar• Diplomatik KargolarDiplomatik Kargolar• Diğer Özel KargolarDiğer Özel Kargolar


CANLI HAYVANLARCANLI HAYVANLAR Taşınacak hayvan kafesinin “IATA Canlı Hayvan Taşınacak hayvan kafesinin “IATA Canlı Hayvan

Düzenlemeleri” ne uygun olarak hazırlanır. Düzenlemeleri” ne uygun olarak hazırlanır. Kafesin üzerine sırasıyla Kafesin üzerine sırasıyla canlı hayvan etiketi, canlı hayvan etiketi, konumlandırma etiketi, sıcaklık uyarıkonumlandırma etiketi, sıcaklık uyarı etiketi, etiketi, varsa besleme talimatıvarsa besleme talimatı yapıştırılır. yapıştırılır.


BOZULABİLİR BİTKİ VE GIDA MADDELERİBOZULABİLİR BİTKİ VE GIDA MADDELERİ

Bu türdeki kargolar yükseklik, ısı ve basınç gibi Bu türdeki kargolar yükseklik, ısı ve basınç gibi değişiklikler veya gecikme sonucunda bozulabilecek değişiklikler veya gecikme sonucunda bozulabilecek ve çürüyebilecek kargolardır. ve çürüyebilecek kargolardır. Çok Önemli KargoÇok Önemli Kargo olarak işlem görürler.olarak işlem görürler.

Çiçek, meyve ve sebzeler, yumurta, yenilebilen Çiçek, meyve ve sebzeler, yumurta, yenilebilen maddeler, taze balık-donmuş balık, etler bu tür maddeler, taze balık-donmuş balık, etler bu tür kargo grubuna girer.kargo grubuna girer.


ISLAK KARGOLARISLAK KARGOLAR

IATA tehlikeli madde grubuna girmeyen ancak IATA tehlikeli madde grubuna girmeyen ancak sıvı üretebilen kargolardır. sıvı üretebilen kargolardır.

Su geçirmez kaplara konulmuş sıvılar, buz Su geçirmez kaplara konulmuş sıvılar, buz küpleri, paketlenmiş balıklar, kabuklu su ürünleri, küpleri, paketlenmiş balıklar, kabuklu su ürünleri, ham deri ve canlı hayvanlar, taze et, ham deri ve canlı hayvanlar, taze et, dondurulmuş tüm besinler, ıslatılmış taze çiçek dondurulmuş tüm besinler, ıslatılmış taze çiçek ve sebzeler, yumuşak meyveler ile gerisinde ve sebzeler, yumuşak meyveler ile gerisinde ıslaklık ve nem bırakan bütün maddeler ıslak ıslaklık ve nem bırakan bütün maddeler ıslak kargo grubuna girerler.kargo grubuna girerler.


AĞIR KARGOLARAĞIR KARGOLAR Parça başı ağırlığı 150 kilogramı aşan kargolar Parça başı ağırlığı 150 kilogramı aşan kargolar

““Ağır KargoAğır Kargo” olarak nitelendirilir.” olarak nitelendirilir. Açıkta gönderilen makine aksamı, otomobil, Açıkta gönderilen makine aksamı, otomobil,

uçak motoru, borular, kablo makaraları bu gruba uçak motoru, borular, kablo makaraları bu gruba giren kargolardır.giren kargolardır.


KIYMETLİ KARGOLARKIYMETLİ KARGOLAR Bir kilogramının değeri 1.000 USD ve üzerinde Bir kilogramının değeri 1.000 USD ve üzerinde

olan kargolar ile ismen tanımları yapılmış altın, olan kargolar ile ismen tanımları yapılmış altın, elmas, platin, yasal para ve hisse senetleri gibi elmas, platin, yasal para ve hisse senetleri gibi kıymetler ile talimat mektubu ekindeki diplomatik kıymetler ile talimat mektubu ekindeki diplomatik postalar ‘kıymetli kargo’ olarak değerlendirilir.postalar ‘kıymetli kargo’ olarak değerlendirilir.


DİPLOMATİK KARGOLARDİPLOMATİK KARGOLAR Hükümetler veya hükümetlerin yabancı ülkedeki Hükümetler veya hükümetlerin yabancı ülkedeki

temsilcileri arasında taşınan kargolar “temsilcileri arasında taşınan kargolar “diplomatikdiplomatik kargokargo” olarak adlandırılır.” olarak adlandırılır.


DİĞER ÖZEL KARGOLARDİĞER ÖZEL KARGOLAR Kaybolma riski yüksek kargolar, cenaze Kaybolma riski yüksek kargolar, cenaze

taşınması, kırılabilir kargolar, basım malzemesi taşınması, kırılabilir kargolar, basım malzemesi ve canlı organlar bu gruba dahildir.ve canlı organlar bu gruba dahildir.


TEHLİKELİ MADDELERTEHLİKELİ MADDELER Tehlikeli maddeler; zehirli, patlayıcı veya alev Tehlikeli maddeler; zehirli, patlayıcı veya alev

alabilen maddeler; bu maddeleri ihtiva eden bazı alabilen maddeler; bu maddeleri ihtiva eden bazı cihazların içinde de bulunabilen zehirli, çözücü cihazların içinde de bulunabilen zehirli, çözücü veya yoğunlaştırıcı madde içeren makine veya yoğunlaştırıcı madde içeren makine kısımları; cıva doldurulmuş bölümleri bulunan kısımları; cıva doldurulmuş bölümleri bulunan ölçüm cihazları gibi maddelerdir.ölçüm cihazları gibi maddelerdir.


TEHLİKELİ MADDELERTEHLİKELİ MADDELER Tehlikeli maddeler, özelliklerinden dolayı Tehlikeli maddeler, özelliklerinden dolayı

uçak, yolcu ve diğer gönderilerin uçak, yolcu ve diğer gönderilerin güvenliğini tehdit eden kargolardır ve çok güvenliğini tehdit eden kargolardır ve çok sıkı denetim altındadır. Tehlikeli sıkı denetim altındadır. Tehlikeli maddelerin havayolu ile nakliyesine maddelerin havayolu ile nakliyesine sadece özel durumlar ve belirli şartlar sadece özel durumlar ve belirli şartlar altında izin verilir. Havayoluyla taşınmaya altında izin verilir. Havayoluyla taşınmaya uygun olmayanlar tasıma sürecinden uygun olmayanlar tasıma sürecinden tamamen çıkarılırlar.tamamen çıkarılırlar.


TEHLİKELİ MADDELERTEHLİKELİ MADDELER


HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞI HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞI

Havayolu taşımacılığının tamamında geçerli olan bazı kurallar Havayolu taşımacılığının tamamında geçerli olan bazı kurallar kargo taşımacılığı içinde düzenlenmiştir. Bunlar ICAO ve IATA kargo taşımacılığı içinde düzenlenmiştir. Bunlar ICAO ve IATA kurallarıdır.kurallarıdır.

ULUSLARARASI SİVİL HAVACILIK ÖRGÜTÜ (ICAO):ULUSLARARASI SİVİL HAVACILIK ÖRGÜTÜ (ICAO):

1947 yılında BM’ye bağlı olarak kurulmuş bir örgüttür. Ana 1947 yılında BM’ye bağlı olarak kurulmuş bir örgüttür. Ana işlevi uçuş emniyeti ve güvenliğine ilişkin uluslararası kurallar işlevi uçuş emniyeti ve güvenliğine ilişkin uluslararası kurallar ve politikalar geliştirerek uluslar arası sivil havacılığın ve politikalar geliştirerek uluslar arası sivil havacılığın gelişimini sağlamaktır.gelişimini sağlamaktır.


HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞIHAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞI ULUSLAR ARASI HAVA TAŞIMACILIĞI BİRLİĞİ ULUSLAR ARASI HAVA TAŞIMACILIĞI BİRLİĞİ

(IATA)(IATA)

Sadece havayolu şirketlerinin üye olabildiği Sadece havayolu şirketlerinin üye olabildiği uluslararası bir ticaret kuruluşudur. Güvenli ve uluslararası bir ticaret kuruluşudur. Güvenli ve ekonomik hava ulaşımını sağlamak amacıyla 1945 ekonomik hava ulaşımını sağlamak amacıyla 1945 yılında Havana, Küba’da kurulmuştur.yılında Havana, Küba’da kurulmuştur.

Kuruluşunda sadece 31 ülkeden 57 üyesi vardı. Şu Kuruluşunda sadece 31 ülkeden 57 üyesi vardı. Şu anda ise 140 ülkeden 270’in üzerinde üyeye anda ise 140 ülkeden 270’in üzerinde üyeye sahiptir.sahiptir.

HAVAYOLU KARGO HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞITAŞIMACILIĞI

HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞIHAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞI

873.539 962.5391.093.096 1.121.108 1.049.933

1.250.647

0

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

HAVAYOLU KARGO KAPASİTESİ (TON)


HAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞIHAVAYOLU KARGO TAŞIMACILIĞI Havalimanları bazında kargo trafiğiHavalimanları bazında kargo trafiği

Documents

HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI TERMİNOLOJİSİ