Embed Size (px)
Citation preview
HET EINDE VAN DE DIESEL?Stephan van Zyl | consultant Sustainable Transport & Logistics
010logistiek
Ahoy Rotterdam, 6 april 2017
donderdag 6 april 20172 | Het einde van de diesel?
WIE GELOOFT AAN HET EINDE VAN DE DIESEL?
2020 2030 2040 2050
A B C D
# nieuw verkochte diesel bestelbusjes voor stedelijke distributie < 50%
donderdag 6 april 20173 | Het einde van de diesel?
WIE GELOOFT AAN HET EINDE VAN DE DIESEL?
2020 2030 2040 2050
A B C D
# nieuw verkochte diesel trucks voor stedelijke distributie < 50%
donderdag 6 april 20174 | Het einde van de diesel?
technologie
motor
aandrijflijn
nabehandeling
coöperatief en
automatisch rijden
driver support
ITS en dynamisch
verkeersmanagement
logistieke en
mobiliteitsconcepten
emissies en
energiegebruik
in het lab
op de weg
emissiefactoren
praktijkproeven
luchtkwaliteit
gezondheidseffecten
technology assessments
scenariostudies
kosten & baten
CO2-footprint
emissienormen en
testprocedures
beleidsadvies
lokaal
nationaal
EU
ONTWIKKELINGMETEN &
MODELLEREN
STUDIES &
ADVIES
TNO EN DUURZAME MOBILITEIT
MEER AANDACHT EN HOGERE PRIORITEIT VOOR…?
“Transitiecoalitie”
“Versnelling energietransitie”
“Klimaatwet”
“Minister van Economie, Klimaat en Energie”
“Investeringsbank groene energieprojecten”
“Nieuw Deltaplan nodig”
ENERGIETRANSITIE VERKEER EN VERVOER
VERWARRENDE BERICHTEN
donderdag 6 april 20176 | Het einde van de diesel?
donderdag 6 april 20177 | Het einde van de diesel?
Populariteit elektrische
voertuigen is niet nieuw!
Drijfveren jaren ’90:
lokale luchtkwaliteit
ZEV-mandaat Californië
ambitie Europese
elektriciteitsbedrijven
GM EV1
Peugeot 106 Electrique
ER WAS EENS…
donderdag 6 april 20178 | Het einde van de diesel?
DE VIERDE RONDE…
1990 20102000
elektrische auto
elektrische auto
biobrandstoffenbrandstofcel /
waterstof
2017
?
H2 klopt op de
deur…
Eind jaren 90 kondigden,
in navolging van Daimler,
verschillende OEMS aan
in 2003 met FCEVs op
de markt te komen…Dit leek even een heel
makkelijke manier te
worden om mobiliteit te
verduurzamen. Auto’s en
tankinfra konden
(nagenoeg) hetzelfde
blijven…
donderdag 6 april 20179 | Het einde van de diesel?
DUURZAAMHEID
WAAR DOEN WE HET OOK AL WEER ALLEMAAL VOOR?
luchtkwaliteit
geluidhinder
bereikbaarheid
klimaat
energiezekerheid
economie
groene groei?
aantrekkelijke
stad?
donderdag 6 april 201710 | Het einde van de diesel?
OVERALL KLIMAATDOEL EU
-80% (tot 95%) in 2050 t.o.v. 1990
Bron: Roadmap for moving to a competitive low-carbon economy in 2050
Transport sector is enige sector met
groeiende CO2-emissies. Verdere
volumegroei 50% tot 2050.
Doel transport 2050:
60% reductie t.o.v. 1990
donderdag 6 april 201711 | Het einde van de diesel?
primaire energiebron energiedrager toepassing
fossielbenzine / diesel /
LPG / CNG / LNG
fossiel + CO2-opslag methane
biomassavloeibare
biobrandstoffen
conventionele en
hybride voertuigen
zon/wind/water/geo hydrogenbrandstofcel-
voertuigen
nucleair electricitybatterij-elektrische
voertuigen
waterstof
elektriciteit
(bio-)methaan
ZUINIGE AUTO’S OP DUURZAME ENERGIE
donderdag 6 april 201712 | Het einde van de diesel?
op korte termijn is het voordeel beperkt
in toekomst groter door:
duurzamere elektriciteitsproductie
hogere WTT-emissies oliewinning
CO2-VOORDEEL ELEKTRISCH RIJDEN
donderdag 6 april 201713 | Het einde van de diesel?
palm oil plantation
sugar cane plantation
nature nature
crop land crop land
biomass
cultivation
(in)direct land-use change
BIOBRANDSTOFFEN
… bleken ook vaak niet zo duurzaam
donderdag 6 april 201714 | Het einde van de diesel?
WELL-TO-WHEEL KETENRENDEMENT
transport
90%distributie
90%
batterij
95%
zonne- / wind-
energieelektromotor
80%
el. opwekking
40-45%distributie
90%
batterij
95%
fossiele
energieelektromotor
80%
transport
95%
productie
benzine/diesel
90%
distributie
97%
fossiele
energie
verbrandings-
motor
30-40%
conventioneel voertuig (ICEV):
25-33%
elektrisch voertuig (EV):
27-31%
ke
ten
ren
dem
entindicatieve cijfers voor well-to-wheel ketenrendement in stadsverkeer
elektrolyse
75%compressie H2
90%
transport H2
90%
zonne- / wind-
energie
tanken
95%
elektromotor
80%
brandstofcel
50%
brandstofcel voertuig (FCEV)
op waterstof (H2):
23%
elektrisch voertuig (EV):
62%
alternatieve route: liquefactie → vloeibaar waterstof
Ook bij fossiele energie als startpunt is ketenrendement van elektrisch rijden
beter dan van auto met verbrandingsmotor
Op dezelfde hoeveelheid duurzaam geproduceerde elektriciteit, rijdt een
elektrische auto > 2x zover als een waterstofauto
donderdag 6 april 201715 | Het einde van de diesel?
donderdag 6 april 201716 | Het einde van de diesel?
TRENDS & VERWACHTINGEN 2015 – 2030ICEVS: MOTOREFFICIENCY
- 2015 – 2020: Engine efficiëntie gedreven door
incrementele innovaties, zoals het reduceren
van parasitaire (pomp- en wrijvings-)verliezen
en verbrandingsoptimalisatie
- 2020 – 2030: Radicalere innovaties nodig
zoals WHR, downsizing & downspeeding
Een reductie van 40% in het
brandstofverbruik vergt naast een
efficiënte motor ook:
- energiezuinige banden,
- aerodynamische aanpassingen,
- een lager leeggewicht van het
voertuig.
TRENDS & VERWACHTINGEN 2015 – 2030EVs: KOSTEN
donderdag 6 april 201717 | Het einde van de diesel?
- Sterke prijsdaling
verwacht voor elektrisch
vervoer met de komst van
serieproducten
- Tweede hands markt
ontstaat nu al bij kleine
bestelbussen
TRENDS & VERWACHTINGEN 2015 – 2030EVs: BATTERIJTECHNOLOGIE
18 | Het einde van de diesel?
Li-IonNaCl2 Li-S
- Nieuwe batterijtechnologieën beloven een
hogere energiedichtheid. Technologie nog in
ontwikkeling.
- Energiedichtheid zal nooit zo hoog zijn als bij
Diesel [factor x100 verschil]. Omdat EVs x2,5
efficiënter zijn is dit een factor x40.
verwachting 2030 nog maar x20.
x 100
donderdag 6 april 2017
AC
TIE
RA
DIU
S
PA
YLO
AD
BATTERIJCAPACITEIT
TRENDS & VERWACHTINGEN 2015 – 2030HYBRIDE TECHNOLOGIE
19 | Het einde van de diesel?
- TCO van (hybride) technologieën hangt sterk
af van de investeringskosten [wordt bepaald
door de grootte van de batterij] en de
energieprijzen [ruw + accijns + BTW]
Fuel cost [€/l]B
att
ery
cost[€
/kW
h]
Long-haul Optimal TCO- Het voorbeeld laat zien, dat er
verschillende scenario’s zijn
voor de optimale TCO: Bij lage
dieselprijs kun je beter in Diesel-
voertuigen investeren. Is Diesel
duur en zijn batterijen
goedkoop, kun je beter
investeren in een elektrische
voertuig met range-extender.
donderdag 6 april 2017
TRENDS & VERWACHTINGEN 2015 – 2030WATERSTOF-TECHNOLOGIE
20 | Het einde van de diesel?
“…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………”
TNO rapportdonderdag 6 april 2017
donderdag 6 april 201721 | Het einde van de diesel?
Mix EU:
20% renewable
Mix EU:
30% renewable
TRENDS & VERWACHTINGEN 2015 – 2030KETENEFFICIENCY
- Brandstoffen zullen de komende jaren in
ontwikkeling blijven.
- De juiste keuze vergt een
inschatting/voorspelling van de ontwikkeling.
- Wetgeving en autonome trends kunnen
richting bepalen, waarop kan worden
geanticipeerd.“Hitting a moving target”
Beschikbaarheid BIO?
donderdag 6 april 201722 | Het einde van de diesel?
brandstof
plug-in
elektrisch
waterstof
gas
Langetermijnbeeld:
Infaseren elektrische
voertuigen
Inzet op efficiencywinsten
diesel
BRANDSTOFFENVISIE NLBESTELAUTO’S
BRANDSTOFFENVISIE NLVRACHTAUTO’S
Langetermijnbeeld:
Inzet op efficiencywinsten
diesel
Inzet Bio-LNG/-CNG
Inzet brandstofceltechniek
(lang-zwaar) & elektrisch
(kort-licht)donderdag 6 april 201723 | Het einde van de diesel?
biobrandstof
elektrisch
waterstof
gas
donderdag 6 april 2017
MobiliteitFocus: mobiliteit en bereikbaarheid
EconomieFocus: werkgelegenheid
en toegevoegde waarde
Slimme verkeerscirculatie
Reisinformatie
P&R voorzieningen, parkeerbeleid
Fiets en OV (modal shift)
Laadinfrastructuur EV faciliteren
Milieuzones
Sloopregeling oud en vuil
Aanschafsubsidie nieuw en schoon
Bestuursakkoord ZE busvervoer
Wagenpark gemeente ZE maken
ZE stadsdistributie / logistiek
Mainport / brainport
Next economy
Biobased economy
Smart city, smart port
Verdienpotentieel EV
Reshoring maakindustrie
Uitdagingen:
• Concessie-eisen ZE-bussen?
• Rolverdeling vervoersautoriteit,
gemeente, vervoerder, industrie?
• Ontwerp ZE busdienstregeling?
• Voertuigkeuze ZE-bussen?
• Keuze batterijpakket ZE-bussen?
• Depot- of opportunity charging?
• Energieverbruik optimaliseren?
• Business case / TCO ZE-bussen?
• Onrendabele top ZE-bussen?
• Maatschappelijke baten?
• Cofinanciering?
• Duurzaam doelgroepenvervoer?
• Duurzaam taxivervoer?
• Duurzaam personenvervoer?
Uitdagingen:
• Laadpalen, inductieladen EV?
• Laaddienstverlening?
• Smart grids? Grid balancing?
• Duurzame energieopwekking?
• Decentrale energieopwekking en -opslag?
• Variabele energieprijzen?
• Zelfrijdende voertuigen? ITS?
• Deeleconomie, autodelen?
• Kilometerheffing, congestieheffing?
Uitdagingen:
• ZE stadslogistiek? Infasering?
• Truck platooning?
• Duurzame concessies / inkoopbeleid gemeentediensten?
• Synchromodaal transport?
• Lading bundelen, horizontale samenwerking?
• Verbetering beladingsgraad met LZV’s?
• Business case / TCO logistieke innovaties?
• Klimaatneutrale bedrijven faciliteren
Handelingsperspectieven:
• Roadmapping en timing
• Beleidsstrategieën (adaptief)
• Technologische ontwikkelingen
• Systeemontwerp en -specificaties
• Optimalisatie (inzet, gedrag)
• Effecten en verbeterpotentieel
• Footprinting en benchmarking
• Business cases / TCO
• Samenwerkingsvormen
• Organisatievormen
• Rolverdeling
Behoeften:
LeefomgevingFocus: luchtkwaliteit,
gezondheid en geluid
Energietransitie?
Klimaatneutraal?Nieuwe focus:
Energie
CO2-uitstoot
Groene groei
UITDAGINGEN EN BEHOEFTEN STEDENVOORBEELD ROTTERDAM
24 | Het einde van de diesel?
25 | Het einde van de diesel?
AANPAK EN MEERWAARDE SYSTEEMAANPAK
Handelingsperspectieven:
• Roadmapping en timing
• Beleidsstrategieën (adaptief)
• Technologische ontwikkelingen
• Systeemontwerp en -specificaties
• Optimalisatie (inzet, gedrag)
• Effecten en verbeterpotentieel
• Footprinting en benchmarking
• Business cases / TCO
• Samenwerkingsvormen
• Organisatievormen
• Rolverdeling
Behoeften:
Integrale systeembenadering:
Simulatiemodellen: voertuig/vloot, verkeer, vervoer, energie
Big data: real-time, metingen
State-of-the-art technologiespecificaties
Gebruik optimaliseren
Systeemontwerp
Beschikbaarheid technologie
Multi-actor
?
?
?
?
Dynamiek in de tijd
Goedkoper
Beter
Duurzamer
Multimodaal Gehele
energieketen
Synergiën
Beleidsoptiesdonderdag 6 april 2017
donderdag 6 april 201726 | Het einde van de diesel?
Dipl.Ing. Stephan van Zyl
Consultant
Sustainable Transport & Logistics
Anna van Buerenplein 1
2595 DA Den Haag
The Netherlands
T +31 88 866 62 705
