HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA - moon.vn · Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10 - 12 câu), sử dụng thao tác lập luận so sánh, nêu cảm nhận của anh/chị

CHƢƠNG TRÌNH LUYỆN THI THPT QG 2017 – GV: Vũ Thị Dung Facebook: DungVuThi.HY

Moon.vn - Học để khẳng định mình 1 Hotline: 0432 99 98 98

HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA

(TRÍCH “SỐ ĐỎ” – VŨ TRỌNG PHỤNG)

Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QG MÔN NGỮ VĂN 2017

VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN

[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA MÔN NGỮ VĂN]

I. ĐỌC – HIỂU

ĐỀ 1. Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu bên dƣới:

Với một đám ma theo lối Ta, Tàu, Tây, có kiệu bát cống, lợn quay đi lọng, cho đến lốc bốc

xoảng và bú-dích, và vòng hoa, có đến ba trăm câu đối, và ba trăm người đi đưa, lại có cậu tú Tân

chỉ huy, những nhà tài tử chụp ảnh đã thi nhau như ở hội chợ. Thật là một đám ma to tát có thể

làm cho người chết nằm trong quan tài cũng phải mỉm cười sung sướng, nếu không gật gù cái

đầu…! […]

Đám ma đưa đến đâu làm huyên náo đến đấy. Cả một thành phố đã nhốn nháo lên khen đám

ma to, đúng với ý muốn của cụ cố Hồng. Thiên hạ chú ý đặc biệt vào những kiểu quần áo tang của

tiệm may Âu hóa như ý ông Typn và bà Văn Minh. Cụ bà sung sướng vì ông đốc Xuân đã không

giận mà lại giúp đáp, phúng viếng đến thế, và đám ma như kể đã là danh giá nhất tất cả.

Đám cứ đi…

Kèn Ta, kèn Tây, kèn Tàu lần lượt thay nhau mà rộn lên. Ai cũng làm ra bộ mặt nghiêm chỉnh,

song le sự thật thì vẫn thì thầm với nhau chuyện trò về vợ con, về nhà cửa, về một cái tủ mới sắm,

một cái áo mới may. Trong mấy trăm người đi đưa thì một nửa là phụ nữ, phần nhiều tân thời, bạn

của cô Tuyết, bà Văn Minh, cô Hoàng Hôn, bà phó Đoan, vân vân… Thật là đủ giai thanh gái lịch,

nên họ chim nhau, cười tình với nhau, bình phẩm nhau, chê bai nhau, ghen tuông nhau, hẹn hò

nhau, bằng những vẻ mặt buồn rầu của những người đi đưa ma.

Chen lẫn vào những tiếng khóc lóc, mỉa mai nhau của những người trong tang gia, người ta

thấy những câu thì thào như sau này:

- Con bé nhà ai kháu thế? – Con bé bên cạnh đẹp hơn nữa! - Ừ, ừ, cái thằng ấy bạc tình bỏ

mẹ! – Xưa kia vợ nó bỏ nó chớ? – Hai đời chồng rồi! – Còn xuân chán! – Gớm cái ngực, đầm quá

đi mất! – Làm mối cho tớ nhé? – Mỏ vàng hay mỏ chì? – Không, không hẹn hò gì cả. – Vợ béo thế,

chồng gầy thế thì mọc sừng mất! Vân vân…

Và còn nhiều câu nói vui vẻ, ý nhị khác nữa, rất xứng đáng với những người đi đưa đám ma.

Đám cứ đi…

(Ngữ văn 11, Tập một, NXB Giáo dụ, 2009, tr.125-126)

Câu 1. Đoạn trích trên đƣợc rút từ tác phẩm Số đỏ của Vũ Trọng Phụng. Giới thiệu vài nét về

nhà văn đó.

Câu 2. Nêu chủ đề của đoạn trích.

Câu 3. Đám tang cụ cố tổ đƣợc tổ chức nhƣ thế nào?

Câu 4. Nêu hiệu quả nghệ thuật của điệp khúc Đám cứ đi….



Câu 5. Tình cảm, thái độ của những ngƣời đi đƣa ma đƣợc thể hiện ra sao?

Câu 6. Phân tích nghệ thuật miêu tả đám đông của tác giả.

Câu 7. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 8 – 10 câu), sử dụng thao tác lập luận phân tích, nêu

suy nghĩ của anh/chị về bộ mặt đạo đức giả của xã hội thƣợng lƣu đƣơng thời.


Đến huyệt, lúc hạ quan tài, cậu tú Tân luộm thuộm trong chiếc áo thụng trắng đã bắt bẻ từng

người một, hoặc chống gậy, hoặc gục đầu, hoặc cong lưng, hoặc lau mắt như thế này, như thế

nọ… để cậu chụp ảnh kỉ niệm lúc hạ huyệt. Bạn hữu của cậu rầm rộ nhảy lên những ngôi mả khác

mà chụp để ảnh khỏi giống nhau.

Xuân Tóc Đỏ đứng cầm mũ nghiêm trang một chỗ, bên cạnh ông Phán mọc sừng. Lúc cụ Hồng

ho khạc mếu máo và ngất đi, thì ông này cũng khóc to “Hứt!... Hứt!... Hứt!...”.

Ai cũng để ý đến ông cháu rể quí hóa ấy.

Ông ta khóc quá, muốn lặng đi thì may có Xuân đỡ khỏi ngã. Nó chật vật mãi cũng không làm

cho ông đứng hẳn lên được. Dưới cái khăn trắng to tướng, cái áo thụng trắng lòe xòe, ông Phán

cứ oặt người đi, khóc mãi không thôi.

- Hứt!... Hứt!... Hứt!...

Xuân Tóc Đỏ muốn bỏ quách ra thì chợt thấy ông Phán dúi vào tay nó một cái giấy bạc năm

đồng gấp tư… Nó nắm tay cho khỏi có người nom thấy, rồi đi tìm sư cụ Tăng Phú lạc trong đám

ba trăm người đương buồn rầu và đau đớn về những điều sơ suất của khổ chủ.

(Ngữ văn 11, Tập một, NXB Giáo dụ, 2009, tr.127-128)

Câu 1. Đoạn trích trên đƣợc rút từ tiểu thuyết Số đỏ của nhà văn Vũ Trọng Phụng. Giới thiệu

vài nét về thể loại tiểu thuyết.

Câu 2. Nêu chủ đề của đoạn trích.

Câu 3. Cậu tú Tân đã bày tỏ lòng chí hiếu của ngƣời cháu đối với cụ cố tổ nhƣ thế nào?

Câu 4. Nỗi đau đớn tột cùng của ông cháu rể quí hóa đƣợc nhà văn nhanh tay ghi lại nhƣ thế

nào?

Câu 5. Phân tích giọng điệu của lời văn trong đoạn trích.

Câu 6. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10 - 12 câu), sử dụng thao tác lập luận so sánh, nêu

cảm nhận của anh/chị về sự đồi bại của xã hội thƣợng lƣu thành thị trƣớc Cách mạng tháng Tám.


Chí bình sinh của cụ Hồng chỉ là được làm một cụ cố. Cho nên chưa 50 tuổi, cụ cũng đã làm

ra vẻ già cả sắp chết: ra phố là cụ phải mặc áo bông, chưa đến rét cụ đã khoác cái áo ba-đờ-xuy

dầy xù; trước khi trả tiền phu xe, cụ phải ôm ngực ho rũ rượi hàng năm phút và đếm nhầm một xu

để phu xe tưởng cụ đã lẫn lộn; nằm dài bên khay đèn thuốc phiện, nghe ai nói chuyện, cụ cũng

nhắm nghiền mắt lại, nhăn mặt khẽ gắt: “Biết rồi, biết rồi, khổ lắm, nói mãi!...” mặc dầu cụ chưa

hiểu đầu đuôi câu chuyện ra làm sao, mặc dầu cụ vẫn vui lòng lắng tai nghe. Cũng như nhiều



người phú quí có tiền cho con sang Tây “học một cái chơi”, cụ Hồng kính phục con cụ lắm. Sau

những buổi cơm, cụ thường đem cái chuyện con giai cụ ra làm món đétse, mặc dầu con giai cụ chỉ

là ông Văn Minh. Cụ cũng tiu nghỉu ở chỗ con cụ không kiếm nổi mảnh văn bằng nào, nhưng khi

nghe con cụ cãi rằng: “Học thức không ở văn bằng. Những người như Phạm Quỳnh hay Nguyễn

Văn Vĩnh, mà khảo đến bằng, thì thành ra vô học hay sao?” thì cụ lại được yên tâm. Ngoài ra cụ

lại còn kính thờ con cụ ở chỗ con cụ là một nhà cách mệnh trong vòng pháp luật vì làm như Văn

Minh đương làm, chính là cải cách xã hội một cách tha thiết mà có công hiệu, mà lại không sợ tù

tội hay mất đầu như những nhà cách mạng, những người ngu dại mưu phúc cho đồng bào mà

chẳng làm cho đồng bào được biết cái gì là nhẩy đầm, cái gì là y phục tối tân. Ngần ấy điều kiện

cũng đã đủ khiến cụ Hồng trung thành với ông con đã Pháp du của cụ cũng như trung thành với

nước Đại Pháp, và nhắm mắt tin theo văn minh chẳng kém những người hủ lậu và ngu dốt khác,

những kẻ chẳng hiểu văn minh là cái quái gì. Cụ đã xưng “toa moa” với con, hết sức hoan nghênh

đủ mọi việc và đủ mọi cử chỉ Tây Tầu của con cụ.

Bà Phó Đoan giơ tay cho cụ Hồng vịn mà đi vào. Sau khi rón rén ngồi xuống ghế một cách lật

đật như một cụ cố chính hiệu – có thứ cố chính hiệu cũng như có thứ cố giả hiệu – cụ bèn hỏi:

- Thế toa đến đây từ bao giờ thế hở toa?

Con giai cụ đáp trống không:

- Lúc nãy.

- Moa đi tìm toa có việc cần. Cụ via nhà ta dễ sắp… về. Bây giờ tưởng đã đến lúc tìm một vị y

khoa bác sĩ để trước khi cụ via chết, cụ via cũng được hưởng một chút khoa học Thái Tây…

Bà Phó Đoan sửng sốt hỏi:

- Thưa cụ, cụ tổ nhà đau ra làm sao?

Cụ Hồng lại ho khạc một hồi dài, rồi mới thủng thỉnh đáp:

- Nặng lắm! Bà tính: đã hơn tám mươi tuổi mà còn cứ sống mãi.

Vợ Văn Minh dẩu mỏ nói:

- Sống như vậy thật là trái lẽ tạo hóa.

Cụ Hồng phân trần:

- Nên tôi mong cụ tôi về đi, là vì cụ tôi chết sớm ngày nào hay ngày ấy chứ sống mà ăn không

được, ngủ không được, lúc nào cũng kêu rên, nằm đâu thì phóng uế ra đấy, thì sống mà làm gì! Vả

lại nếu ngộ nhỡ tôi lại chết trước cụ tôi thì có phải nhà sẽ mắc phải tiếng vô phúc không? Nếu cụ

tôi chết trước, thì mới có người trông nom cho, thiên hạ mới vì tôi mà đi đưa đông, thì đám ma

mới được linh đình trọng thể.

Bà Phó Đoan cười như trong rạp hát mà rằng:

- Như vậy thì còn mời đốc tờ làm gì?

- À, phải mời chứ? Thà cụ tôi chết vì đốc tờ còn hơn không thuốc men mà chết. Mời đốc tờ thì

cũng chỉ để cho bệnh nhân chết, chứ có để chữa cho bệnh nhân sống đâu mà lo.

Văn Minh dõng dạc nói:

- Như vậy thì không cần những vị bác sĩ có danh tiếng cho lắm.



Ông bố thêm:

- Chính thế. Ta chỉ cần một ông đốc tờ lang băm mà thôi. Toa thử xem trong đám bạn hữu cũ

có anh nào mèng nhất, ít khách nhất không?

Ông con ngồi xuống ghế ôm đầu nghĩ ngợi một cách nghiêm trọng như khi người ta chủ

trương một cuộc mưu sát bằng khoa học, rồi nói:

- Moa có một thằng bạn hiện đã mở phòng khám bệnh độ hai năm nay, cũng về nước cùng một

chuyến tầu với moa. Số người chết vì hắn cũng khá nhiều. Một anh chàng lên đinh râu phải chữa

bằng thuốc Mán cẩn thận. Thật là một ông lang băm có danh vọng.

Vợ Văn Minh hỏi:

- Cái anh chàng đã toan làm hại đời một nữ bệnh nhân ấy à?

Văn Minh gật đầu:

- Phải đấy.

Bà Phó Đoan trợn trừng hỏi dồn:

- Ai? Ai? Ai thế?

Nhưng cụ Hồng gạt phắt đi mà rằng:

- Ta chỉ cần một ông thầy thuốc làm bộ, hay cho đơn thuốc mạnh, hoặc là hay khệnh khạng, là

đủ giết nổi cụ via nhà ta rồi.

Bà Phó Đoan bàn:

- Cụ tổ nhà ta đã 80 tuổi, bây giờ ta đi mời một ông đốc tờ chuyên môn chữa những chứng

bệnh cho trẻ con, thế là thượng sách… Hoặc là cụ đau dạ dầy thì mời một bác sĩ chuyên chữa

bệnh đau mắt, hoặc cụ ho suyễn thì ta mời một ông chuyên chữa bệnh giang mai…

Bà ngừng một lát rồi tiếp:

- Phải! Một ông cụ già 80 tuổi mà ốm thì kể cũng chẳng cần gì mà phải mời đến một ông đốc

tờ thích hiếp dâm.

Cụ Hồng nhăn mặt mà rằng:

- Ác một nỗi cụ tôi không đau ốm bệnh gì!

Vợ Văn Minh lễ phép thưa lên:

- Thưa ba, nếu vậy thì rất đáng lo. Nhỡ ra cụ đau tim thật mà ta lại mời nhầm một ông thầy

chuyên chữa bệnh tim, hay cụ đau dạ dầy mà ta lại mời đúng một ông chuyên các bệnh về dạ dầy,

thì chí nguy!

Vào lúc ấy, Xuân Tóc Đỏ khép nép bước vào chào mọi người thì ai cũng gật đầu qua loa, ai

cũng có vẻ nghĩ ngợi. Nó ngồi né xuống một cái ghế và soi gương ngắm nghía bộ âu phục mới

may, do số tiền năm đồng của ông Phán dây thép mà nó coi là cái bổng tự nhiên. Nó vui vẻ nghĩ

thầm: “Vạn tuế những người chồng mọc sừng! Ước gì ai cũng mọc sừng!”. Lúc ấy, bà Phó Đoan

lại hỏi cụ Hồng:

- Thế cụ nhà đau như thế nào?



- Nhiều chứng bệnh lắm! Ho khạc rên, suốt ngày đêm! Thế mà hỏi thì lại bảo là đau dạ dầy

mới quái chứ!

Xuân Tóc Đỏ nhanh nhẩu hỏi:

- Bẩm cụ, thế bệnh nhân có khó thở, có mắc đờm không?

Cụ Hồng đáp:

- Dễ có.

- Bẩm thế là suyễn. Thuốc nào có vị long diên hương thì khỏi.

- Nhưng mà lại đau cả dạ dầy kia mà!

Xuân Tóc Đỏ lại nhanh nhẩu nói như một nhà lang chính tông:

- Bẩm thế dễ bệnh nhân mắc cả hai thứ bệnh, chắc là đã có tuổi lắm. Thưa cụ, đau dạ dầy là vì

khí huyết tích trệ, nên ăn uống không tiêu. Hoặc có khi vì mắc phạm phòng làm cho khí bế đầy hơi,

có người đau dữ dội, có người đau âm ỉ như giả cách, có khi đau từ bụng xuyên ra sau lưng. Bẩm

cụ, thế bệnh nhân hay đau sau bữa cơm hay trước bữa cơm?

- Hình như sau khi ăn cơm.

- Thế thì trong dạ dầy thiếu nước chua, vì thiếu nước chua thì hay đau lúc no, mà thừa chất

chua thì hay đau lúc đói.

Sau khi thấy Xuân Tóc Đỏ nói như một cái máy như thế, bà Phó Đoan và vợ chồng Văn Minh

đều kinh hoàng cả lên, không còn hiểu nguyên cớ vì đâu.

Thật là kì quái, không thể tưởng tượng được nữa vậy.

Cụ Hồng kính cẩn hỏi Xuân:

- Bẩm ngài, ngài làm gì mà giỏi về y lí như vậy thế ạ?

Xuân chưa kịp đáp thì Văn Minh đã vội đứng lên đỡ lời:

- Một sinh viên trường thuốc, bạn con, con quên chưa giới thiệu với ba.

Xuân Tóc Đỏ không ngờ rằng khi xưa, lúc nó ngồi đọc quảng cáo cho một hiệu thuốc vào

phóng thanh, và ngồi trên mũi ô tô với một bộ quần áo Charlot và cái mặt nạ thổi loa khắp phố

phường cho một “ông vua thuốc lậu” Nam Kì, thì chính nó đã tập đi đến khoa học và do thế đến

sự phú quí.

(Trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng)

Câu 1. Giới thiệu vài nét về tác phẩm Số đỏ.

Câu 2. Tính cách của các nhân vật đã đƣợc tác giả thể hiện rất rõ thông qua các lời thoại, hãy

phân tích một vài lời thoại để thấy đƣợc cá tính của các nhân vật cụ cố Hồng, Văn Minh, bà Phó

Đoan, Xuân Tóc Đỏ.

Câu 3. Nhận xét về giọng điệu lời văn.

Câu 4. Chọn và phân tích một chi tiết trào phúng trong đoạn trích.

Câu 5. Đoạn trích thể hiện tình cảm, thái độ gì của Vũ Trọng Phụng?



Câu 6. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10 - 12 câu), nêu cảm nhận của anh/chị về bộ mặt thật

của đám trí thức thƣợng lƣu trong xã hội đƣơng thời.

II. LÀM VĂN

ĐỀ 1. Nhận xét về Số đỏ (Vũ Trọng Phụng), có ý kiến cho rằng: Trong tác phẩm có “nụ cười

vừa thông minh sắc sảo, vừa đầy khinh bỉ của nhà văn đối với một tầng lớp xã hội nhố nhăng lố

bịch…”.

Hãy tìm trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia (trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng) những

chi tiết chứng minh cho nhận định trên.

ĐỀ 2. Anh/chị hãy phân tích cảnh “đám ma gƣơng mẫu” trong đoạn trích Hạnh phúc của một

tang gia (trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng).

ĐỀ 3. Nhận xét về đoạn trích “Hạnh phúc của một tang gia” (trích Số đỏ – Vũ Trọng Phụng),

có ý kiến cho rằng: Đoạn trích đã lột trần bộ mặt thật của xã hội tư sản thành thị lố lăng, kệch

cỡm. Ý kiến khác lại khẳng định: Đoạn trích thể hiện thái độ phê phán mạnh mẽ xã hội đương thời

và nỗi xót xa kín đáo của tác giả trước sự băng hoại đạo đức con người.

Bằng cảm nhận của anh/chị về đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia, hãy bình luận về các ý

kiến trên.

ĐỀ 4. Từ đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia (trích Số đỏ - Vũ Trọng Phụng), hãy viết bài

văn nghị luận (khoảng 600 chữ), trình bày suy nghĩ của anh/chị về tình cảm gia đình, nhân cách

đạo đức con ngƣời trong xã hội Việt Nam hiện nay.

Giáo viên Vũ Dung

Nguồn: Moon.vn



HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA

(TRÍCH “SỐ ĐỎ” – VŨ TRỌNG PHỤNG)

Chuyên đề: LUYỆN THI THPT QG MÔN NGỮ VĂN 2017

VIDEO và LỜI GIẢI CHI TIẾT chỉ có tại website MOON.VN

[Truy cập tab: Ngữ Văn – Khoá học: LUYỆN THI THPT QUỐC GIA MÔN NGỮ VĂN]

I. ĐỌC – HIỂU

Câu 1

Vũ Trọng Phụng (1912 - 1939) là nhà văn hiện thực xuất sắc trƣớc Cách mạng. Ông nổi tiếng

về tiểu thuyết, truyện ngắn và đặc biệt thành công ở thể loại phóng sự. Vũ Trọng Phụng để lại

nhiều kiệt tác nhƣ Số đỏ, Giông tố, Vỡ đê, Cơm thầy cơm cô...

Câu 2

Chủ đề: Phê phán bản chất nhố nhăng, đồi bại của một gia đình tƣ sản đồng thời phản ánh bộ

mặt thật của xã hội thƣợng lƣu thành thị trƣớc Cách mạng tháng Tám qua cảnh đƣa đám.

Câu 3

Bề ngoài đám tang đƣợc tổ chức thật long trọng, linh đình, “gƣơng mẫu”, xứng đáng với một

gia đình danh gia vọng tộc đất Hà Thành. Nhƣng thực chất đám tang đó rất nhố nhăng, lố bịch, hổ

lốn:

- Đám tang của một gia đình “gia giáo” lại đƣợc tổ chức theo cả lối Ta, Tàu, Tây, không theo

lề thói của ngƣời Việt.

- Đám tang nhƣng lại có đủ kiệu bát cống, lợn quay đi lọng, có đủ lốc bốc xoảng, kèn Tây kèn

Ta, vòng hoa, ba trăm câu đối…, linh đình nhƣ một đám rƣớc có điều không theo một nghi lễ

trang nghiêm nào mà tất cả nhƣ thể mạnh phe nào phe ấy làm.

- Trong lúc “tang gia bối rối”, gia đình vẫn có ngƣời mẫn cán là cậu tú Tân chỉ huy các tài tử

chụp ảnh để gia tăng thêm phần long trọng cho tang lễ.

Đám tang của cụ cố tổ cũng chính là đám tang đào mồ chôn cái xã hội thƣợng lƣu nhố

nhăng, đồi bại đƣơng thời.

Câu 4

Câu văn Đám cứ đi… đƣợc lặp lại và xuống dòng góp phần diễn tả tốc độ chậm chạp đến dềnh

dàng của đám tang. Một mặt thể hiện sự quyến luyến, đau xót giả dối của những ngƣời còn sống,

mặt khác để cố ý khoe khoang, phô trƣơng sự giàu có của gia đình cụ cố Hồng.

Câu 5

Tình cảm, thái độ của những ngƣời đi đƣa ma: Ngƣời đƣa tang rất đông, có đến vài ba trăm

người, toàn những “giai thanh gái lịch” giàu có nhƣng đi đƣa chiếu lệ, vừa đi vừa trò chuyện làm

ăn, bình phẩm, cười tình, trai gái trêu cợt nhau công khai…, không ai chia sẻ với gia chủ nỗi đau

mất ngƣời thân mà đi đƣa đám cốt để khoe sự giàu sang, sự trải đời một cách lố bịch, hợm hĩnh…



Câu 6

Nghệ thuật miêu tả đám đông:

- Tác giả miêu tả khái quát, có “diện” (đám tang rất đông ngƣời, đủ già trẻ, trai gái, đủ thứ bậc

trong xã hội thƣợng lƣu) nhƣng cũng có “điểm” (cậu tú Tân, cụ cố Hồng, ông Typn, bà Văn

Minh…).

- Tác giả nhanh nhạy nắm bắt một cách thần tình những chi tiết đối lập gay gắt trong cùng một

sự vật, hiện tƣợng: Đám ma đƣa rất dềnh dang, chậm rãi nhƣ thể những ngƣời đi đƣa tang rất luyến

tiếc ngƣời quá cố, đau đớn níu kéo, không nỡ tiễn đƣa ngƣời thân yêu về nơi yên nghỉ cuối cùng.

Nhƣng thực chất, bên trong đám tang đó, mỗi ngƣời đều đang dở một chuyện riêng. Đoạn văn

miêu tả mớ âm thanh hỗn tạp toàn những câu nói lố lăng, kệch cỡm, thậm chí vô nghĩa không nên

nói trong đám tang đã lột trần bản chất vô nhân tính của cả đám ngƣời, rộng hơn là cả xã hội

thƣợng lƣu đang trên hành trình đi xuống nấm mồ của chính giai cấp mình.

Câu 7

- Về hình thức:

+ Số đoạn: 1 đoạn;

+ Số câu: 8 – 10 câu;

+ Kĩ năng làm văn: viết đoạn văn, sử dụng thao tác lập luận phân tích.

- Về nội dung:

+ Bộ mặt đạo đức giả của xã hội thƣợng lƣu đƣơng thời hiện hình rõ nét hơn cả trong cách

hành xử của gia đình cụ cố Hồng khi cụ cố tổ qua đời (cách tổ chức đám ma), rộng hơn nữa là

trong cảnh đƣa đám với sự có mặt của vài ba trăm ngƣời đi đƣa.

+ Bộ mặt đạo đức giả của xã hội thƣợng lƣu cho thấy sự suy thoái đạo đức hết sức nghiêm

trọng trong xã hội thành thị Việt Nam những năm trƣớc Cách mạng tháng Tám.

+ Bày tỏ quan điểm không đồng tình, phê phán, lên án sự suy thoái đạo đức của một bộ phận

không nhỏ giai cấp tƣ sản thành thị Việt Nam trƣớc Cách mạng.

ĐỀ 2

Câu 1

Tiểu thuyết: thể loại tự sự có cội nguồn trong thể loại lịch sử, nhƣng mang nội dung phi quan

phƣơng, ngoài lục kinh, kể về số phận của con ngƣời. Sang thời cận đại, tiểu thuyết là thể loại tự

sự có qui mô lớn, đối lập với thể loại sử thi ở cách tiếp cận đời thƣờng một cách gần gũi, không có

khoảng cách.

Tiểu thuyết hình thức tự sự phát triển phong phú nhất: Nhân vật có thể nhiều nhất, cốt truyện

phức tạp nhất, ngôn từ đa dạng nhất, bối cảnh rõ nét nhất, đáp ứng nhu cầu ý thức về cuộc sống

con ngƣời trong tất cả mọi chiều kích.

Câu 2



Chủ đề: Lột trần bộ mặt giả dối, rởm hợm, háo danh của một gia đình giàu sang mà đại bất

hiếu, bất nghĩa; phê phán sự lố lăng, đồi bại của xã hội thƣợng lƣu thành thị đƣơng thời qua cảnh

hạ huyệt.

Câu 3

Cậu tú Tân bày tỏ lòng chí hiếu của ngƣời cháu nội với cụ cố tổ bằng cách biểu diễn cảnh chụp

ảnh trong bộ áo tang luộm thuộm. Để có đƣợc những kiểu ảnh nhƣ ý, cậu nhiệt tình bắt bẻ từng

người một, hoặc chống gậy, hoặc gục đầu, hoặc cong lưng, hoặc lau mắt như thế này, như thế

nọ… Đám con cháu cụ cố tổ, để bày tỏ lòng hiếu của mình, cũng chịu khó để tú Tân bắt ne bắt nét,

tạo dáng điệu, tƣ thế cho phù hợp với cảnh tang gia. Có lẽ rằng những bức ảnh cậu Tân chụp sẽ là

tƣ liệu quí giá đủ để minh chứng cho nhân loại muôn đời về đức hiếu nghĩa của gia đình cụ cố

Hồng.

Câu 4

Trƣớc giờ phút hạ huyệt, ngƣời tỏ ra đau đớn hơn nhất trong gia đình cụ cố Hồng không phải

bất kì một ngƣời con cháu ruột thịt nào của cụ cố tổ mà lại là Phán mọc sừng – một ông cháu rể

quí hóa – ngƣời đang mang trong mình những nỗi đau nhức nhối nhất.

Phán mọc sừng khóc to những âm thanh lạ “Hứt!... Hứt!... Hứt!...”, khóc đến lả ngƣời đi. Có

lẽ ông Phán đau đớn thực lòng vì ít nhiều ông cũng gián tiếp dự phần mang lại cái chết cho cụ cố

tổ (vợ ông là cô Hoàng Hôn đã bị Xuân Tóc Đỏ vạch tội ngoại tình trƣớc mặt cụ cố tổ, khiến cụ

uất quá mà qua đời). Phải chăng ông cảm thấy mình có lỗi? Hay ông không kìm đƣợc lòng mình

khi nghĩ đến một ngƣời thân của vợ mình vừa qua đời? Vũ Trọng Phụng chƣa vội lí giải nguyên do

nhƣng có lẽ nhà văn cũng rất chân tình khi viết rằng: Ai cũng để ý đến ông cháu rể quí hóa ấy.

Nhƣng rồi, ngƣời đọc hoàn toàn bất ngờ khi Vũ Trọng Phụng hạ màn sân khấu bằng “màn

kịch siêu hạng” của Phán mọc sừng: ông Phán cứ oặt người đi, khóc mãi không thôi, Xuân Tóc Đỏ

muốn bỏ quách ra thì chợt thấy ông Phán dúi vào tay nó một cái giấy bạc năm đồng gấp tư… Đến

đây, cả khán đài độc giả vỡ òa trƣớc vai diễn xuất chúng của diễn viên đại tài. Đằng sau nỗi đau

đớn tột cùng vẫn là một sự tỉnh táo, sòng phẳng đến rợn ngƣời của một kẻ cơ hội. Và rõ ràng

không thể có cảnh tƣợng nào đau lòng hơn cảnh tƣợng diễn ra ngay bên miệng huyệt của một con

ngƣời vừa nằm xuống.

Câu 5

Giọng văn đậm chất trào phúng vừa hài hƣớc châm biếm, vừa phê phán sâu cay khi lột trần bộ

mặt vô nhân tính của xã hội thƣợng lƣu bấy giờ (Cậu tú Tân – cháu ruột của cụ cố tổ – chỉ lo bắt

bẻ từng ngƣời để có đƣợc những kiểu ảnh nhƣ ý làm kỉ niệm cho đám tang ông nội. Ông Phán mọc

sừng – ông cháu rể quí hóa – khiến cả thiên hạ phải chú ý khi nỗi đau đớn không kìm nén đƣợc đã

phải bật thành thứ âm thanh lạ: “Hứt!... Hứt!... Hứt!...”. Ấy vậy mà hóa ra, “tiếng khóc lớn, nỗi

đau dài” ấy chỉ là thứ vỏ ngụy trang cho một cuộc thƣơng mại đang ngấm ngầm diễn ra dƣới lớp

áo tang kia).

Nhƣng rõ ràng ngay cả khi trào phúng Vũ Trọng Phụng cũng không giấu đƣợc nỗi chua xót,

đau đớn trƣớc sự phong hóa, băng hoại của đạo đức xã hội thị dân tƣ sản những năm đầu thế kỉ

XX.

Câu 6





+ Số câu: 10 – 12 câu;

+ Kĩ năng làm văn: viết đoạn văn, sử dụng thao tác lập luận so sánh.

- Về nội dung:

+ Sự đồi bại của xã hội thƣợng lƣu thành thị Việt Nam trƣớc Cách mạng tháng Tám đƣợc thể

hiện thông qua một số chi tiết rất “đắt” trong đoạn trích: chi tiết cậu tú Tân bắt bẻ tƣ thế mọi ngƣời

để chụp ảnh kỉ niệm cho đám tang đƣợc nhƣ ý, chi tiết cụ cố Hồng mếu máo và ngất đi, và đặc biệt

là màn diễn đại tài của Phán mọc sừng, vừa khóc to những âm thanh lạ đến lả ngƣời đi vừa tỉnh

táo, nhanh nhẹn dúi vào tay Xuân Tóc Đỏ một tờ giấy bạc năm đồng gấp tƣ.

+ Bày tỏ thái độ bất bình, phê phán, lên án sự tha hóa về đạo đức của con ngƣời trong xã hội

thƣợng lƣu Việt Nam đƣơng thời.

ĐỀ 3

Câu 1

Tiểu thuyết Số đỏ đƣợc tặng ở Hà Nội báo từ số 40 ngày 7/10/1936 và in thành sách lần đầu

năm 1938.

Tác phẩm gồm 20 chƣơng, xoay quanh hành trình leo thang ngoạn mục của nhân vật chính –

Xuân Tóc Đỏ – một thằng ma cà bông, sống lay lắt ở Hà Nội bằng nghề trèo me, trèo sấu, thổi kèn

quảng cáo thuốc lậu, nhặt ban quần… – vào xã hội thƣợng lƣu.

Câu 2

Thông qua màn đối thoại giữa các nhân vật, Vũ Trọng Phụng đã khắc họa rất thành công tính

cách, lật tẩy bộ mặt thật của từng gƣơng mặt:

- Cụ cố Hồng không giấu đƣợc sự háo danh khi băn khoăn, lo lắng rất chính đáng: “Vả lại nếu

ngộ nhỡ tôi lại chết trước cụ tôi thì có phải nhà sẽ mắc phải tiếng vô phúc không? Nếu cụ tôi chết

trước, thì mới có người trông nom cho, thiên hạ mới vì tôi mà đi đưa đông, thì đám ma mới được

linh đình trọng thể.”.

- Văn Minh tự phơi bày “đẳng cấp” trí thức thƣợng lƣu rởm của mình bằng những mối giao du

rộng rãi: “Moa có một thằng bạn hiện đã mở phòng khám bệnh độ hai năm nay, cũng về nước

cùng một chuyến tầu với moa. Số người chết vì hắn cũng khá nhiều. Một anh chàng lên đinh râu

phải chữa bằng thuốc Mán cẩn thận. Thật là một ông lang băm có danh vọng.”.

- Cả đám con cháu cụ cố tổ (gồm cụ cố Hồng, Văn Minh, vợ Văn Minh) thể hiện sự bất hiếu

của mình bằng những lời nói vô cảm, không còn dấu vết nhân tâm: “Bà tính: đã hơn tám mươi

tuổi mà còn cứ sống mãi.” (lời cụ cố Hồng); “Sống như vậy thật là trái lẽ tạo hóa.” (lời vợ Văn

Minh); Như vậy thì không cần những vị bác sĩ có danh tiếng cho lắm. (lời Văn Minh).

- Bà Phó Đoan phô bày thói dâm đãng của mình bằng những lời sốt sắng không ngừng xoay

quanh chủ đề đó: “Ai? Ai? Ai thế?”; “Phải! Một ông cụ già 80 tuổi mà ốm thì kể cũng chẳng cần

gì mà phải mời đến một ông đốc tờ thích hiếp dâm.”.



- Xuân Tóc Đỏ giở trò bịp bợm, lẻo mép bằng cách “phát thanh” những bài quảng cáo thuốc

lậu khi trƣớc: “Thế thì trong dạ dầy thiếu nước chua, vì thiếu nước chua thì hay đau lúc no, mà

thừa chất chua thì hay đau lúc đói.”.

Câu 3

Giọng điệu: khách quan nhƣng thấm đẫm ý vị trào phúng, châm biếm sâu cay. Giọng điệu này

đƣợc mang đến bởi những chi tiết đối lập gây cƣời, hay cách nói ngƣợc vốn thƣờng đƣợc sử dụng

trong văn học dân gian. Chẳng hạn, để bóc mẽ “công lao khai hóa văn minh” của đám trí thức

thƣợng lƣu rởm đời nhƣ Văn Minh, Vũ đã dùng cách nói ngƣợc để lật tẩy bản chất thực của nhân

vật: Ngoài ra cụ lại còn kính thờ con cụ ở chỗ con cụ là một nhà cách mệnh trong vòng pháp luật

vì làm như Văn Minh đương làm, chính là cải cách xã hội một cách tha thiết mà có công hiệu, mà

lại không sợ tù tội hay mất đầu như những nhà cách mạng, những người ngu dại mưu phúc cho

đồng bào mà chẳng làm cho đồng bào được biết cái gì là nhẩy đầm, cái gì là y phục tối tân.

Câu 4

Trong đoạn trích, Vũ Trọng Phụng đã xây dựng đƣợc rất nhiều chi tiết trào phúng. Chẳng hạn,

khắc họa sự ngu dốt của cụ cố Hồng, tác giả đã dựng lên những chi tiết hoàn toàn đối lập nhau. Cụ

Hồng luôn miệng gắt “Biết rồi, biết rồi, khổ lắm, nói mãi!...” nhƣng thực chất lại chẳng biết gì cả,

cụ chưa hiểu đầu đuôi câu chuyện ra làm sao và tuy luôn miệng “Biết rồi” nhƣng cụ vẫn vui lòng

lắng tai nghe.

Câu 5

Lựa chọn ngôi kể thứ ba, Vũ Trọng Phụng mang đến lời văn một giọng điệu khách quan

nhƣng rõ ràng, thông qua các chi tiết trào phúng, thông qua màn đối thoại giữa các nhân vật, nhà

văn đã bộc lộ rõ một thái độ mỉa mai, khinh bỉ, căm ghét đối với đám thƣợng lƣu trí thức tuy giàu

có mà vô học, thất đức, đại bất hiếu.

Câu 6



+ Số câu: 10 – 12 câu;

+ Kĩ năng làm văn: viết đoạn văn.

- Về nội dung:

+ Đám trí thức thƣợng lƣu trong đoạn truyện già có, trẻ có nhƣng rặt một phƣờng ngu dốt, háo

danh, bất hiếu, bịp bợm…

+ Bày tỏ thái độ khinh bỉ, bất bình, căm ghét, phê phán… đối với đám trí thức thƣợng lƣu nhƣ

cha con cụ cố Hồng.

II. LÀM VĂN

ĐỀ 1

* Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm, đoạn trích, ý kiến

* Chứng minh ý kiến bằng các chi tiết trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia



Thực chất ý kiến bàn đến tiếng cƣời trào phúng của Vũ Trọng Phụng trong đoạn trích Hạnh

phúc của một tang gia (trích Số đỏ). Học sinh có thể tìm trong đoạn trích những chi tiết chứng

minh cho tiếng cƣời vừa thông minh sắc sảo, vừa đầy khinh bỉ của nhà văn nhƣ:

- Chi tiết về sự vắng mặt của Xuân Tóc Đỏ: Thiếu ông đốc tờ Xuân là thiếu tất cả, những ông

thầy thuốc chính hiệu đã thất bại hoàn toàn.

- Chi tiết cụ cố Hồng chẳng biết gì nhƣng luôn mồm nói: “Biết rồi, khổ lắm, nói mãi!”.

- Những chi tiết khắc họa niềm hạnh phúc của đám con cháu cụ cố tổ: Phán mọc sừng không

ngờ đôi sừng hƣơu vô hình trên đầu ông ta lại có giá trị đến thế; cụ cố Hồng mơ màng đến cái lúc

đƣợc mặc đồ xô gai, lụ khụ chống gậy, vừa ho khạc, vừa mếu máo để đƣợc thiên hạ khen; Văn

Minh phân vân không biết xử tội, đền ơn Xuân Tóc Đỏ nhƣ thế nào…

- Những chi tiết miêu tả đám tang đƣợc tổ chức một cách hổ lốn, không theo nghi thức nào…

- Những chi tiết miêu tả đám đông đi đƣa tang cụ cố tổ, toàn trai thanh gái lịch với những câu

chuyện lố lăng, cốt để khoe sự giàu sang, sự trải đời một cách lố bịch, hợm hĩnh…

- Chi tiết Phán mọc sừng khóc oặt ngƣời đi nhƣng lại nhanh nhẹn và kín đáo dúi trả nốt Xuân

Tóc Đỏ tờ giấy bạc năm đồng.

* Đánh giá

Vũ Trọng Phụng rất thành công trong việc lựa chọn các chi tiết rất “đắt”, phát hiện những chi

tiết đối lập gay gắt cùng tồn tại trong một con ngƣời, sự vật, sự việc. Đó cũng chính là công cụ

nghệ thuật để nhà văn cất lên tiếng cƣời trào phúng sâu cay trong đoạn trích Hạnh phúc của một

tang gia nói riêng và Số đỏ nói chung.

ĐỀ 2

* Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm, vấn đề nghị luận

* Phân tích cảnh “đám ma gương mẫu” trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia

- Cảnh “đám ma gƣơng mẫu” đƣợc tác giả hợp dựng bởi hai cảnh: cảnh đám cứ đi trên đƣờng

và cảnh hạ huyệt. Tác giả tả theo trình tự bao quát từ xa tới gần, rồi tả cụ thể một số gƣơng mặt.

Chớp đƣợc những khoảnh khắc, cử chỉ, lời nói thật tiêu biểu, đắt giá.

+ Cảnh đám cứ đi:

Bề ngoài đám tang đƣợc tổ chức thật long trọng, “gƣơng mẫu” nhƣng thực chất chẳng khác

gì đám rƣớc, nhố nhăng, lố bịch, hổ lốn: có đủ kiệu bát cống, lợn quay đi lọng, kèn Tây kèn Ta,

vòng hoa câu đối…; ngƣời đƣa rất đông, toàn là những “giai thanh gái lịch” giàu có nhƣng đi đƣa

chiếu lệ, vừa đi vừa trò chuyện làm ăn, bình phẩm, cười tình, trai gái trêu cợt nhau công khai… cốt

để khoe sự giàu sang một cách lố bịch, hợm hĩnh.

Câu văn Đám cứ đi. đƣợc lặp lại và xuống dòng góp phần diễn tả tốc độ chậm chạp đến dềnh

dàng của đám tang. Một mặt thể hiện sự quyến luyến, đau xót (giả dối) của những ngƣời sống, mặt

khác để cố ý khoe khoang, phô trƣơng sự giàu có của gia đình cụ cố Hồng.

Đoàn phúng viếng của Xuân Tóc Đỏ và sƣ cụ Tăng Phú xuất hiện đột ngột và vênh váo, hỗn

láo, chen ngang giữa đƣờng nhƣng lại đem vinh dự cho cả nhà cụ cố Hồng, đặc biệt là cho Tuyết,

tô đậm sự háo danh, rởm hợm của gia đình cụ cố Hồng.



+ Cảnh hạ huyệt: đây là màn kịch cuối cùng của chƣơng truyện:

Tú Tân biểu diễn cảnh chụp ảnh trong bộ áo tang luộm thuộm, bắt ne tƣ thế của mọi ngƣời,

đám con cháu cụ cố tổ tự nguyện trở thành những diễn viên đại tài.

Xuân Tóc Đỏ đứng cầm mũ giả vờ nghiêm trang.

Phán mọc sừng khóc to những âm thanh lạ hứt, hứt, hứt đến lả ngƣời đi. “Màn kịch siêu

hạng” của ông Phán mọc sừng làm Xuân Tóc Đỏ cũng không ngờ khi y bất ngờ nhận đƣợc tờ năm

đồng gấp tƣ mà ông Phán khéo léo vừa khóc vừa giúi vào tay mình.

- Cảnh “đám ma gƣơng mẫu” đƣợc Vũ Trọng Phụng khắc họa thành công bằng các thủ pháp

nghệ thuật: lựa chọn những chi tiết đắt giá, chứa đựng mâu thuẫn trào phúng; thủ pháp cƣờng điệu,

nói ngƣợc, nói mỉa; miêu tả thần tình các đối tƣợng…

* Đánh giá

- Cảnh “đám ma gƣơng mẫu” thể hiện bộ mặt giả dối, rởm hợm, háo danh của một gia đình

giàu sang mà bất hiếu, bất nghĩa. Đám tang diễn ra nhƣ một tấn đại hài kịch, nói lên sự lố lăng, đồi

bại của xã hội thƣợng lƣu ngày trƣớc.

- Dựng cảnh “đám ma gƣơng mẫu”, Vũ Trọng Phụng rất thành công trong nghệ thuật trào

phúng sâu cay.

ĐỀ 3

* Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm, đoạn trích, các ý kiến

* Cảm nhận về đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia

- Nhan đề đoạn trích chứa đựng mâu thuẫn trào phúng, hàm chứa tiếng cƣời chua chát, vừa

kích thích trí tò mò của độc giả vừa phản ánh một sự thật mỉa mai, hài hƣớc và tàn nhẫn: con cháu

của đại gia đình này thật sự sung sƣớng, hạnh phúc khi cụ cố tổ chết.

- Tình huống trào phúng đƣợc mở ra bằng câu văn mang nội dung thông báo khách quan, lạnh

lùng: Ba hôm sau, ông cụ già chết thật.. Chết thật chứ không phải chết hụt, chết dối nhƣ lần trƣớc.

Chết thật đúng nhƣ niềm mong mỏi của đám con cháu cụ cố tổ bấy lâu nay.

- Tác giả đã dựng lại những chân dung biếm họa sắc nét:

+ Những thành viên trong tang gia: cụ cố Hồng háo danh, ngu dốt; ông Văn Minh tuy đang lo

không biết ứng xử ra sao trƣớc hai cái tội nhỏ, một cái ơn to của Xuân Tóc Đỏ nhƣng lại mở cờ

trong bụng bởi cơ hội quảng cáo hàng và kiếm tiền đã tới; bà Văn Minh sốt ruột vì chƣa đƣợc mặc

đồ tang tân thời; cô Tuyết đƣợc dịp chƣng diện, phô bày sự hƣ hỏng của kẻ chưa đánh mất cả chữ

trinh nhƣng vẫn băn khoăn không hiểu vì sao ngƣời tình mất mặt; cậu Tú Tân sung sƣớng vì đƣợc

dùng đến cái máy ảnh mới mua; ông Phán mọc sừng không ngờ cái sừng trên đầu mình lại có giá

trị đến thế…

+ Những ngƣời ngoài tang quyến: danh giá và uy tín càng tăng thêm vì nhờ hắn mà cụ cố tổ

chết; cảnh sát Min Đơ và Min Toa đang lúc thất nghiệp đƣợc thuê giữ trật tự cho đám tang; xã hội

trƣởng giả bạn bè của cụ cố Hồng đƣợc dịp khoe các thứ huy chƣơng, phẩm hàm và các thứ râu ria

trên mép, dƣới cằm; các “giai thanh gái lịch” đƣợc dịp hẹn hò, tán tỉnh; hàng phố đƣợc xem một

đám ma to tát chƣa từng có, đưa đến đâu làm huyên náo đến đấy.



→ Mọi ngƣời, dù là chủ hay khách đều vui vẻ, hạnh phúc trƣớc cái chết của cụ cố tổ.

- Quang cảnh đám tang: tác giả tả hai cảnh: Cảnh đám cứ đi trên đƣờng và cảnh hạ huyệt, tả

theo trình tự bao quát từ xa tới gần, rồi tả cụ thể một số gƣơng mặt. Chớp đƣợc những khoảnh

khắc, cử chỉ, lời nói thật tiêu biểu, đắt giá (những chi tiết miêu tả đám đông đƣa tang, chi tiết đoàn

phúng viếng của Xuân Tóc đỏ và sƣ cụ Tăng phú vênh váo, hỗn láo chen ngang giữa đƣờng nhƣng

lại đƣợc cho là đem vinh dự đến cho cả nhà cụ cố Hồng, chi tiết cậu tú Tân biểu diễn tài nghệ chụp

ảnh, chi tiết Phán mọc sừng khóc đến lả ngƣời đi nhƣng bất ngờ dúi vào tay Xuân Tóc Đỏ tờ năm

đồng gấp tƣ…).

Vũ Trọng Phụng đã phơi bày bộ mặt giả dối, rởm hợm, háo danh của một gia đình giàu

sang mà bất hiếu, bất nghĩa, từ đó, lột trần bản chất và sự thật vô nhân tính của xã hội tƣ sản thành

thị Việt Nam đƣơng thời. Thông qua cách miêu tả chân thực, sinh động, hài hƣớc, châm biếm, nhà

văn cũng không giấu diếm thái độ chế giễu, mỉa mai, khinh bỉ, lên án và cả nỗi xót xa tự đáy lòng

mình.

* Bình luận các ý kiến

- Hai ý kiến đều xác đáng, thể hiện đúng hiện thực khách quan của xã hội tƣ sản thành thị Việt

Nam trƣớc Cách mạng tháng Tám (ý kiến thứ nhất) và thái độ của tác giả trƣớc hiện thực đƣợc

phản ánh (ý kiến thứ hai).

- Hai ý kiến không mâu thuẫn mà liên kết chặt chẽ, lô-gíc với nhau, thể hiện nhãn quan, cảm

quan sắc bén của một nhà văn hiện thực xuất sắc Việt Nam, giai đoạn 1930 – 1945.

- Giá trị hiện thực của đoạn trích đƣợc thể hiện thành công bởi các thủ pháp nghệ thuật đặc

sắc: tạo tình huống trào phúng; xây dựng các chi tiết nghệ thuật; thủ pháp cƣờng điệu, nói ngƣợc,

nói mỉa... đƣợc sử dụng một cách linh hoạt; miêu tả nhân vật sắc sảo…

ĐỀ 4

* Giới thiệu vấn đề cần bàn luận

Tình cảm gia đình, nhân cách đạo đức con ngƣời trong xã hội Việt Nam hiện nay.

* Đạo hiếu của đám con cháu cụ cố tổ trong đoạn trích Hạnh phúc của một tang gia

- Sự kiện cụ cố tổ qua đời đã mang lại niềm vui bất tuyệt cho mọi thành viên trong gia đình cụ

cố Hồng bởi đến lúc gia tài kếch xù của cụ đƣợc chia cho đám con cháu, từ ngƣời con lớn tuổi đến

những đứa cháu giai gái, dâu rể.

- Thông qua cách ứng xử của đám con cháu trƣớc cái chết của cụ cố tổ, Vũ Trọng Phụng đã lột

trần bản chất vô nhân tính của xã hội tƣ sản thành thị Việt Nam trƣớc Cách mạng tháng Tám, từ đó

bày tỏ thái độ lên án, phê phán và cả nỗi đau xót trƣớc thực trạng suy thoái đạo đức trong xã hội

đƣơng thời.

* Bình luận về tình cảm gia đình, nhân cách đạo đức con người trong xã hội Việt Nam

hiện nay

- Câu chuyện của Vũ Trọng Phụng cách đây gần bảy mƣơi năm đến nay vẫn còn nguyên giá

trị. Tuy mô hình đạo đức đƣợc phản ánh trong Hạnh phúc của một tang gia không phổ biến trong

xã hội hiện tại nhƣng đâu đó trong cuộc đời này vẫn còn những ngƣời con, ngƣời cháu bất hiếu với

ông bà, cha mẹ, vẫn còn những cách ứng xử bất nghĩa, vô nhân tính với ngƣời thân, rộng hơn là



với đồng loại của mình (học sinh lựa chọn các dẫn chứng tiêu biểu để minh họa). Bày tỏ thái độ

không đồng tình, phê phán, lên án trƣớc hành vi suy thoái đạo đức trong gia đình, xã hội hiện nay.

- Nguyên nhân:

+ Bản thân nhiều ngƣời không có bản lĩnh, dễ bị cuốn theo cái xấu, cái ác. Ý thức tự rèn luyện,

tu dƣỡng đạo đức, bồi đắp các tình cảm đẹp ở nhiều ngƣời chƣa cao.

+ Mặt trái của sự tiếp nhận những luồng văn hóa ngoại lai, của sự phát triển kinh tế - xã hội

nhanh chóng không gắn liền với truyền thống văn hóa dân tộc.

+ Tình thƣơng, trách nhiệm của các bậc cha mẹ với con cái ngày càng bị “vật chất hóa”, thiếu

sự kết nối bằng sợi dây tình cảm giữa cha mẹ với con cái, rộng hơn là giữa ngƣời với ngƣời

* Bài học nhận thức và hành động

- Mỗi ngƣời phải vun đắp tình yêu thƣơng trong chính bản thân mình, tự xây dựng cho mình

một nền tảng đạo đức.

- Giữ vững bản lĩnh con ngƣời để không thay đổi trƣớc những đổi thay của cuộc sống.

Giáo viên Vũ Dung

Nguồn: Moon.vn

Documents

HẠNH PHÚC CỦA MỘT TANG GIA - moon.vn · Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 10 - 12 câu), sử dụng thao tác lập luận so sánh, nêu cảm nhận của anh/chị