HomojdePutin

LasilentaplimultodeRusio

Sealkoholulohavasinfanojn,tiujrajtasfariprecizekionilielpensas.Sedbonordajgepatrojedukassiajninfanojn,kajtiujnehavassamemultedalibereco.Nihavasdumalsamajngepatrojn,ununomiĝasJelcinkajlaalia

nomiĝasPutin.

JurijBaranov,55-jaraveldistoenNiĵnijNovgorod.

KalleKniivilä

HomojdePutin

EldonodeFlandraEsperanto-Ligo

Tiuĉie-libroestasnurpartaprovversiodelaverko.Ĝirajtasestikopiitaliberekajsenkoste.

Virodelapopolo

–Laplejmultaj,kiujnmikonas,estasporPutin,kompreneble.Seiujestaskontraŭ,tionminescias.Sedninevereparolaspritio,nihavasaliajnaferojnprikiujbabili.

LavortojvenasdelapensiulinoJevgenijaBaŝurkina,kiunmirenkontasenlamalgrandaurbetoŜumerlja,sescentkilometrojnorientedeMoskvo.Ŝineestassola–ŝiapartenasallasilentamajoritatodeRusio.

Finededecembro2013larusiaŝtataopiniesplorainstitutoVCIOMsciigis,kelapopolodeRusioelektisprezidentonVladimirPutinkiellapolitikistondelajaro.Ladekansinsekvanjaron.KajpostlarusiaenmarŝoenKrimeofinedefebruaro2014lasubtenodePutinenRusionurkreskis.

Lasubtenantojvidaslinkielfortangvidanton.Liestaslaviro,kiurestarigislagrandecondeRusiopostlahumiligojdela1990-ajjaroj.PutinestaslaplejpopularapolitikistodeRusioenĉiujopiniesplorojdekiamlaunuaprezidentodeRusio,BorisJelcin,transdonislapotenconalli,postlarmoplenaadiaŭaparoladolalastantagondedecembro1999.

Postlakaosajkajmalriĉaj1990-ajjarojlaplejmultajrusojekvivismulteplibonedumlatempodePutin.Ligvidislalandondumunuellaplejrapidajkreskojdelaekonomiabonfartodumpliolcentjaroj.

HodiaŭĉiujenRusiopagasplatan,13-procentanimpostondesiaenspezo.Latutaimpostsistemoestissimpligitakajlaprofitimpostodeentreprenojmalaltigita.Striktakontrolokajimpostadodelavaloraeksportodenaftokajgasoplenigislakofrojndelaŝtato,kajlaenormaŝtataŝuldodela1990-ajjarojestasfor.Anstataŭemonoelnaftajenspezojestiskolektitaenrezervajfondusoj,similekielenNorvegio,eĉselanorveganaftofondusoestasmultepligranda.

EnsiaunuatelevidaparoladokielprovizoraprezidentodeRusiola31-andedecembro1999VladimirPutinpromesis,kelidefendoslaatingojndedemokratiokajesprimliberecoenRusio.Tiunpromesonlinetenis.Tamennemalfacilaskomprenilianpopularecon.Nunonihavasmanĝaĵojnsurlatablo,mononenlapoŝokajĉiajnvarojnenlaĉiampliluksajbutikoj.Lamondoestasmalfermita,laplibonigitaekonomioigiseksterlandajnvojaĝojnĉiutagaĵopor

junajrusianoj.

SedlasilentamajoritatodeRusioŝajnastutekonvinkita,keilimemtamennepovasinfluition,kiookazasenlalando.Eĉlavorto”demokratio”ŝajneperdissiansignifonpormultajeltiuj,kiujnmirenkontisenRusioenlaaŭtunode2013.”Demokration”onihavisenla90-ajjaroj,kajtienoninevolasreiri,tiamlavivoestismalriĉakajaĉa.Nunonijaalmenaŭhavasiajnordonkajdisciplinonenlalando.

EnlaokcidentoVladimirPutinneestaspopulara.Lisufokislarusiandemokrationenĝialulilo,lirekreiskajfortigislahierarkiansovetanburokration,liigislasekurservonŝtatoenŝtato,lidetruissendependajnamaskomunikilojnkajsenĝeneuzislajuransistemonpormalliberigilaplejnesubiĝemajngrandentreprenulojn.EnlanovaRusiodePutin,tiukiutrolaŭteparolasprihomajrajtojkajjustajelektoj,estaseksterlandaagento.”Gejapropagando”estasmalpermesita,kaj”instigoalseparismo”enlaretopovaskondukialkvinjaramalliberigo.Retejojkuninformojprinepermesitajmanifestaciojpovasestifermitajsendecidodekortumo.

Lanovaj,subpremajleĝojestiĝispostlagrandaondodemanifestaciojen2012,kiamlatronodeVladimirPutindummomentetoŝajnisŝanceliĝi.Lakreskanta,ekonomiebonfartamezaklasoenlaplejgrandajurbojdeRusio,unuaviceenMoskvo,neplukontentiĝispridaŭrekreskantajsalajrojkajmalmultekostajlibertempvojaĝojalTurkio.Ilitediĝisprimanipulitajelektojkiujkaŭzis,kenepluestasveraopozicioenlarusiaparlamento–kajilitediĝispriPutin,kiuaranĝisŝanĝondelakonstitucioporkelimempovuplutenilapotenconĝislajaro2024.KvaronajarcentodaPutinestisplioliliemiselteni.

LamanifestaciojigislakameleononPutinklareelektiflankon.Likomprenis,kelineplupovasestisimplelaprezidentodelatutapopolo.Laedukita,internaciemamezaklasoenMoskvoestisperditaporli,parteproliajproprajsukcesoj,kajtionlikomprenis.

KajPutinturnissiandorsonalMoskvo.Linenuriĝoslaprezidentodelasilentaplimulto,liankaŭturnoslamajoritatonkontraŭlaĝenajbruegulojenMoskvo.LaabsurdakortumaspektaklokontraŭlagrupoPussyRiotsomerede2012estislastartsignalo.Dumlaliberalaopozicioklopodisargumenti,kekelkajdancpaŝojsuraltaraŝtuparoneestaskrimo,kiumeritasplurjaranmalliberigon,lareĝimoalianciĝiskunkonservativajfortojenedelarusortodoksaeklezio.La

opozicioricevislarolondeherezuloj,ateistojkajsatanistoj,kiujdancassurlaaltaraŝtuparodelaSanktaRusio,laŭlalogajtonojdelamalamikaokcidento.

Lakontraŭokcidentaretorikoestisfortigita.Opoziciuloj,aktivulojdelademokratiamovadokajkritikajĵurnalistojlaborasporfremdajpotencoj,sonislaakuzoj.Lapopularanovaleĝokontraŭgejapropagandoestislerteuzataporŝajnigilaopozicionarodaperversajpedofiliulojkajkontraŭulojdetradiciajrusajfamiliajvaloroj.EnlaoficialapropagandoRusionunaspektaslalastabastionodelakristanaeŭropacivilizo,enlabatalokontraŭlapotencojdelamallumo.Ensiaĉiujaraparoladoantaŭambaŭĉambrojdelaparlamentoendecembro2013Putinparolisprila”senseksatoleremo”kajaliajbarbarajvaloroj,kiujnokcidentajpotencojvolasdevigiRusionakcepti.PostelicitislarusianrusianreligianfilozofonNikolajBerdjajev,kajdiris,kelakonservativismonevolashaltigilamovadonantaŭen.Lacelodekonservativismoestasmalhelpi,kelasocioreglitu”malantaŭenkajsuben,alkaosamallumo,reenalprimitivastato”,dirisPutin.

SursiahejmaterenolaiamakomunistokajKGB-agentoVladimirPutindoiĝiskonservativafilozofo.Sedtionemalhelpaslinnomisinliberaluloenokcidentajamaskomunikilojkajdirikelimemtutenehavasantaŭjuĝojn–sedjaeĉamikojn,kiujestasgejaj.PorplibonigilafamondeRusioenlaokcidentoantaŭlavintrajolimpiajludojenSoĉiliankaŭaranĝisamnestionporladuenprizonigitajanojdePussyRiot,laanarodelaGreenpeace-ŝipoArcticSunrise,kajkelkajmanifestaciantojkiujdelongesidisenesplorkarcero.Laamnestioekvalidisfinededecembro2013,kajsamtempePutinsurprizeliberigisankaŭlaoligarkonMiĥailĤodorkovskij,kiuestisenprizonigitaen2003portimigialiajngrandentreprenulojnalsubiĝo.

LaliberigojestastamennurprovizorainterrompoenlasubpremaevoluoenRusiopostlagrandaondodemanifestaciojen2012.TujpostlaolimpikojenSoĉi,Putintransirisdeagresemaretorikoalagresajagoj,kunrusiajtrupojsurukrainiateritorio.Enlainternapolitikoiĝiseĉpliklare,keĉiaopozicionunestaspritraktatakielperfido.Kelkajeĉkomparaslamultajnnovajnsubpremajnleĝojnkunlasovetiakaŭĉukaparagrafo”kontraŭsovetiaagitadokajpropagando”–kajjaekzistassimilecoj.TamenestasmalĝusteegaligiSovetionkajlaPutinanRusion.

Sovetioestisfermita,totalismasocio,kiuestispreskaŭhermetikeizolitadelaeksteramondo,landokieĉiujkontaktojkuneksterlandanojestisdanĝeraj,ĉiuj

amaskomunikilojestiscenzuritaj,kajposedodemalpermesitajlibrojpoviskondukialprizonpuno.Sovetioestisankaŭneefika,hierarkiakomand-ekonomiasistemo,kieprivatajentreprenojestismalpermesitaj,kielavendejajbretojoftemalplenis,kieposedodeeksterlandavalutopoviskondukialplurjaramalliberigo,kajkiekomercadopervalutoestispuneblapermorto.

Spitelasuperreganrolondelaŝtatoenlaekonomiavivo,kajspitelaampleksankoruptadon,lahodiaŭaRusioesencepluhavasfunkciantanmerkatanekonomion.Labretojenlabutikojestasplenplenaj.Rusianojpovasveturieksterlandetiom,kiompermesasiliajrimedoj,kajVisa-kartoderusiabankofunkciasenlatutamondo.Lapolitikasubpremoestasselekta,kajnetrafaslagrandanmajoritaton.

LasubtenodePutiniomfalispostlapintoĉe88procentojtujpostlamilitoenKartvelio,kajantaŭlaakraekonomiakrizoaŭtunede2008.Endecembro201365procentojellademanditojdiris,keilipreferesubtenasolnesubtenasPutin,laŭlasendependaesplorinstitutoLevada.SedpostlarusiaenmarŝoenKrimeo–kajesceptefortadozegodapatriotapropagandoenlaŝtatajamaskomunikiloj–lasubtenoenmarto2014kreskisal80procentoj–laplejaltanivelodumplurajjaroj.

PrilaneeviteblajekonomiajsekvojdelaaventuroenUkrainioPutincertepartesukcesoskulpigilamalamikanokcidenton,kajneniujopoziciajpolitikistojpovasminaciliansuperreganpozicion.KredindaalternativoporPutintutemankas.Tiellimemaranĝislaaferon.

Kajprecizekielenlaokcidento,ankaŭenRusiolaplejmultajhomojnetreinteresiĝaspripolitiko,dumiliopinias,kelasociofunkciaskajlavivoiĝasplibona,aŭalmenaŭneplimalbona.Dank’altiusilentaplimultoPutinpovastrankvilesidisursiatrono.Ĉitiulibroestasprovolasiordinarajnrusianojnrakonti,kial.

Estaskonspiro

Moskvoestasurbodekontrastoj.Ĉitieestasĉio.LanuboskrapulojenlakomercadistriktokunlanomoMoskvaCitymemorigaspriManhatano.LamalnovasovetiaamuzejoenlaParkodeGorkijestistransformitaalparadizoporjunaj,modajurbanoj,kiujrulsketasenlaaŭtunasuno,kuŝassurlaherbejosurfanteperlasendrataretoaŭpartoprenasvesperanjogotrejnadonĉelaPioniralageto.Enlaluksajbutikojenlacentrohaveblasĉiokiononipovasdeziri,seonihavassufiĉedamono.EnlakafejetojinternedelaĜardenaringoonipovastrinkiitalanlaktokafonkajmanĝirusajnblinojnkunmielo.Ankaŭĉiujkafejojkompreneblehavassendratanretonporlagastoj,kiujfingrumassiajnmodernajnkomputilplatojndumiliatendaslakrespetojn.

SenpagamalfermaretohaveblasankaŭenlainternaciaflughavenoŜeremetjevo,tridekkilometrojnnord-orientedeKremlo.Laterminaloestistuterekonstruita,ĝihavasalteganplafononkajenormajnfenestrojndirekteallasurteriĝejo.LanovajpartojplimemorigasprilaStokholmaflughavenoArlandaolprilagriza,senlumakajbetonemalfreŝaterminalode1980,kiuestislasenesperaprovodeSovetiokreiokcidentanluksonantaŭlaolimpiajludojenMoskvo.Ĉitie,enlahipermodernaterminaloD,EdwardSnowdenlaŭgazetarajinformojĉirkaŭvagispliolmonatonenlasomerode2013,ĝislisentissindevigitapetiazilon.Eblelisimplenetrovislavojonallanova,ruĝepoluritaflughavenatrajno,kiuportaslapasaĝerojnallacentrodeMoskvoenduonhoro,seneĉunuhaltosurvoje.

Tiu,kiualvenaspostlanoktomezo,kiamlatrajnojĉesisveturi,tamendevasfarikielantaŭe.Lahordojdeŝoforojdeneleĝajtaksioj,kiujokupislahalondealveturojenla1990-ajjarojtamenestasfor,ankaŭĉitienunvalidasordokajdisciplino.Laprezojestasskribitajsurtabuloĉelataksiastando,kajlamonononipagasenlakason.

MiaŝoforonomiĝasGrigorij,lihavasokulvitrojn,rondanventron,kajliŝoforaskielfrenezulo.Sedunuelivolashavilaekzaktanadreson,nesufiĉasnurnomilametrostacionĉekiuonivolaseliri,kielantaŭe.Laadresonliskribasensiannavigilon,kiuregistraslianvojon.

–Midevaspostetransdonilaregistraĵojnprilaveturigojdelatago,onistriktekontrolastion.Alikazemipovusjaprirabivinkajlasivinkieajn,lidiras,

kajridasbonhumore.

–Estasbonehaviordonkajdisciplinon,lidaŭrigas,dumlisvingasperlapaskartopormalfermilabarilonĉelaelveturejoellaflughavenateritorio.Kajjabone,kemineprenislamalplikostaninterretantaksion.Iliplukusmineksterlabaritaregiono,kajtiamonitutenepovasscii,kiuvenus,certeiuenmigrintokundisfalantaaŭto,lidiras.

Kiammidelikatekondukasladiskutonalpolitiko,Grigorijunuediras,keneniuinteresiĝaspritioplu,nurenla90-ajjarojhomojparolispripolitiko.Postelitamenkomencasparoliprilaurbestraelekto.

–Pritioonimultebabilis,kajonimulteĵetiskoton.TiuNavalnijelfosisinformojnprilaapartamentajaferojdelaurbestrajidoj.Sedjaevidentas,kemalantaŭlistarasiualia.

NedaŭrismultajnminutojnantaŭolGrigorijatingislaangulanŝtononderusiapolitikapenso:nenioestaskielŝajnas,kajneniunonifidu.Ĉiamekzistaskaŝitaagendo,kajĉiujpensasnurprisiaproprabono,tionjaĉiujkomprenas,krominfanojkajnaivajokcidentanoj.

Lacinikeconevereestassurpriza,sekonsideriĉiujntrompitajnpromesojnkajperditajnesperojn,kiujnlarusianojdevisspertidumlalastajjardekoj.Nunlaplejmultajjamĵetisĉiujnideologiojnsurlarubmontondehistorio,kajvolasnurmemelturniĝi.Kialdoneestustiel,keankaŭlapolitikistojpensasnurprisiaproprabono,nunkiamkajlakomunismokajtio,kiononikredisdemokratio,montriĝisnefunkcii,kajkiamlasolaaferokiunonivolasfidiestasdolarbiletoj.

–MiaedzinovenaselUkrainio,miscias,kiookazastie.TiuJulijaTimoŝenko,kialŝidosubskribiskunRusiotiungaskontrakton,kiudevigasUkrainionpagiplialtanprezonolĉiujaliajlandoj?Tionŝifaris,ĉariuvolistion,kajĉarŝimemgajnisionpertio,tiojaevidentas!

Malfacilaskontraŭdiri.LapolitikoenUkrainioestas,seeble,eĉplikoruptaolenRusio,kajoniapenaŭpovasnei,kelaantaŭaukrainiaĉefministroTimoŝenkogajnismultedamonoperstrangagaskomercado,almenaŭantaŭolŝiiĝisĉefministro.

PostkiammiparoliskunGrigorij,enUkrainiookazisrevolucio,kajJuliaTimoŝenkoestisliberigitaellaprizono.Sedtioapenaŭiguslinŝanĝilaopinion,

preferemale.Porĉiujrusianoj,kiujsekvaslaŝtatajnamaskomunikilojn,evidentas,kemalantaŭlarevoluciostarasmalicajfortojellaokcidento.

Lienspiras,akcelasĝis120kilometrojhorekajabrupteflankeniĝasporevitiriparkamiononkiublokasladekstrankoridoronsurlanovkonstruitatriainternaringovojoĉelanuboskrapulojdeMoskvaCity,kiujlumasenlanokto.

–Vijaestassaĝahomo,vicertekomprenas,kiellaaferojfunkcias?Vijanepovaskredi,ketiuObamadecidasion,aŭaliajpolitikistoj,ekzempleMedvedev?Komprenebleilinefaras,malantaŭilistirasiualia.Onikutimasparolipriframasonoj,sedtiojaestasnurvorto.Onipovassamebonenomiilinlamondestraro.Estasevidente,keekzistasgrupo,kiustirastion,kiookazasenlamondo.

IommirindelinomasĉefministronMedvedevinterlapupregantoj,neprezidentonPutin.EblePutinestaspartodelamondestraro?Minedemandas,ĉarmisuspektas,keGrigorijnehavasfidindanfontonportiuinformo.

KonspirteoriojestasekstremepopularajenRusio,samkielenmultajaliajpartojdelamondo,kiepolitikajdiskutojkajdecidojĉefeokazaskaŝite.Janemankasverajekzemplojprisukcesajkajsensukcesajsekretajinterkonsentojenlarusiapolitikodumlalastajjardekoj,kajlatranskapiĝojdelarusiapolitikasistemoefektivekondukisaltio,kelapotenculojekhavismultedamono,dumtiujkunmonoekhavismultedapotenco,tielkelalimointerpotencokajmonofinepli-malpliestisforviŝita.

–HavipotenconestaslaplejbonamanierohavigimononenRusio,diraslapolitikasciencistoVladimirGelman.

LiestasprofesorodepolitikasciencoĉelasendependaEŭropaUniversitatoenSankt-Peterburgo,kajinternaciekonatasciencisto.

–Tiuj,kiujhavaslapotencon,havasankaŭamasondaŝancojriĉigisin.Kajmale,seonihavasmonon,sednepotencon,daŭreekzistaslarisko,keiuvenoskajforprenoslamonon.Enĉitiuparo,lapotencokajlamono,laŝlosiloestaslapotenco,kajlamonoestaslasekvo,dirasGelman.

Sedneĉiamestistiel.Dumlarevoluciajŝanĝojdela1990-ajjarojonipovisaĉetipotenconpermono,tutekonkrete.LariĉegaoligarkoBorisBerezovskijestisunuellaplejgravajludantoj,kiamlainternacirklodeprezidentoJelcinen

lasomerode1999decidis,keVladimirPutiniĝuĉefministro.Berezovskijkredis,kelipovosmanipulilanovulonPutinsamekiellistirislamalfortanprezidenton,sedlieraris.JamsekvajareBerezovskijekziliĝisporevitiprizonon.En2012,postdekdujarojenekzilo,lienleteroalPutinpetispardononprosiaj”eraroj”kajpermesonrevenihejmen.Putinneniamrespondis,kajenmarto2013BerezovskijestistrovitamortaenlaluitaluksavilaoenLondono,porkiulineplupovispagi.Lipendumissinenlabanĉambro.

LarakontopriBorisBerezovskijestasnurunuelcentojdaekzemploj,kiujkonvinkislaplejmultajnrusianojn,kepolitikotemasprigrandajmonsumojkajsekretajinterkonsentojenmallumajkabinetoj,interkonsentojkiujestasfaratajaltesuperlakapojdeordinarajhomoj.Tiamkonspirteoriojproponaslogikanklarigonpritio,kiallamondoestaskiaĝiestas–kajkialneindaszorgipripolitiko.Ĉartiamonitamenestusnurmarionetoenlamanojdeiualia.

Tioestasankaŭlamesaĝokiunlarusiaŝtatatelevidokunbonasukcesodisvastigadasekdelaunuajprotestojpostlatrompaelektoallaparlamentoendecembro2011:laorganizaĵojkiujobservislaelektojnestaseksterlandajagentoj,lamanifestaciantojestaspagatajdelaokcidento,aŭnaivajstultulojkiujservaslainteresojndefremdajpotencoj.Lasimbolodelaopozicio,lablankarubando,laŭaserteestasusonaelpensaĵo–kajkromeaspektaskielkondomo,tiondirisVladimirPutinmemenrektatelevidelsendo.EnMoskvolajunulojridasallapropagando,seilientutespektasŝtatantelevidon,sedlakonspiratonoboneakordiĝaskunlamondobildodemultajrusianoj.

EnRusio,kompletamalfidoalĉiokajĉiuofteestasvidatakielsignodeinteligento–kajcinikecolimantaparanojonestaspreskaŭlaelirpunktodeajnapolitikadiskuto.Tialoniebleankaŭnekompletefidastion,kiondiraslaŝtatatelevido.Sedantaŭĉio,kialonikredu,keĉitiujstrangaj,pagitajkverelulojnesimplevolasriĉigisinmem?Ne,tionlaMoskvanojaranĝuintersi,almitionerilatas,pensaslaplejmultaj,kiamilimalŝaltaslatelevidilon.Kajprecizetioestislacelo.Estaskonspiro.

Ladecidaelekto

AntonBaĥtinsidassurlongabenkoenlakoridorodeladuaetaĝoenlernejonumero1225encentraMoskvo,kunskribilokajpresitaformularoenlamano.Liestas24-jara,surhavasbluankapuĉpuloveronkajbluanĝinzon,kajunuafojeensiavivoliestasobservantoĉeelektoj.Estasla9-adeseptembro2013,kajunuafojededekjarojokazasurbestraelektoenMoskvo.

Estasdecidaelekto,dirasmultaj.

–Minediros,porkiumimemvoĉdonis,nijahavassekretajnelektojn.

SedlicertenevoĉdonisporlaregantaurbestroSergejSobjanin,subtenatadelaregantapartio,UnuecaRusio,kajdeprezidentoVladimirPutin.Livolasvidiŝanĝon,kajliĝojas,keenlaelektakomitatonunestasplurajnovaj,junajmembroj.

Neestasinterpuŝiĝoenlakoridoro.Ladistriktoestasmalgranda.Laelektantojenirasunupostlaalia,onikrucasiliajnnomojnenlalisto,iliricevasbalotilonkajeniraslaelektobudon.Posteonienmetaslabalotilonenlaelektronikanurnon,kiungardasretkameraokajtriobservantoj.

”Viavoĉoestisprilaborita”,laurnoanoncasperelektronikavoĉopostĉiubalotilo.Prilaboritaenkiumaniero,multajdemandissinpostlapasintajelektoj.Sedĉi-fojetromponeokazos,almenaŭneĉitie,enbalotejonumero17.

Postlamanipulitajparlamentajelektojendecembro2011evidentiĝis,kegrandapartodelaMoskvanojturnissiandorsonalPutin.

Laaŭtoritatojfarisĉionporaltigilaciferojndelaregantapartio,UnuecaRusio.Latutapotencodelaŝtatedirektatajamaskomunikilojestisuzitaporĵetikotonsurlaopozicionkajrakontipriĉiujgrandajprojektoj,kiujnlaregantapartioentreprenosdumlaproksimajjarojporankoraŭplialtigilavivnivelondeordinarajrusianoj.Dungitojenlapublikasferoestisordonitajallabalotejoj,fidindajelektantojestistransportatajperbusojdeunubalotejoalalia,porkeilipovuvoĉdonikelkfoje,kajenneklarigeblamanierociferojenlafinajprotokolojŝanĝiĝisfavorealUnuecaRusio.

Enunukonatakazoenbalotejonumero81encentraMoskvosendependajobservantojsukcesishaltigiprovonkaŝeenmetigrandanstakondabalotilojenlaurnon.Lapostakalkuladodelavoĉojmontris,ke301balotilojmankis,kajkelaKomunistapartioricevissume202voĉojn.LamalgrandaliberalapartioJablokoestissurladualoko,kajUnuecaRusionursurlatrialoko,kun145voĉoj.

Kiammontriĝis,kelarezultoestismalĝusta,laprezidantodelalokaelektakomitatoprenislapaperojnkajfuĝistrafenestromezedelanokto,poreskapidelaobservantoj.SekvatagelaciferojenlaprotokoloestisĝustajkajUnuecaRusiogajnislaelektonenladistrikto.

Spiteĉiujnmanipulojn,eĉlaoficialarezultodeUnuecaRusioenMoskvorestissub50procentoj.Multosugestas,keefektivenurtrionoellaelektantojenMoskvodonissiajnvoĉojnallamalnovagvardioenlaparlamentajelektojde2011.Porprotestikontraŭlafuŝo,centmilojdeMoskvanojelirissurlastratojnkajplacojnenlaplejgrandajmanifestaciojpostladisfalodeSovetio.

Lareenkondukodelaurbestraelektoestisunuellamalgrandajkoncedoj,kiujnpromesislapotenculojpostlaunuajgrandajprotestoj,kiamneniuankoraŭsciis,kiellaaferopluevoluos.ŜanĝojenRusioĉiamkomenciĝisenlaĉefurbo.

Laretorikelertajuristokajbatalantokontraŭkoruptado,AleksejNavalnij,rapideiĝiscentra,gvidantafiguroporgrandapartodelaopozicio,kunsiaviglablogo,siajrivelojprilasekretajluksajdomojdelapotenculojkajkunsiaakralingvaĵo,direktitakontraŭUnuecaRusio,”lapartiodetrompulojkajŝtelistoj”.Lapotenculojneveresciis,kionfarikunli.Kiammallongajenprizonigoj,ampleksakotoĵetadoenlaŝtatatelevido,traserĉadojenliahejmo,enliaoficejokajĉelagepatrojnehelpis,lifineestiskondamnitaalkvinjaramalliberigosurfalsajpremisoj,por”fraŭdaalproprigodelignaĵo”.Liestismankatenitaantaŭlakortumo,forportitaalprizono–kajjeĉiessurprizoliberigitajamlasekvantagon,poratendilarezultondeapelacio.

Lapotenculojŝajnekonkludis,keneaspektusbone,selaplejfortakandidatodelaopoziciosidusenmalliberejodumlaurbestraelektoenMoskvo.

Laregantaurbestrokompreneblericevislaapogondeĉiujrimedojdelaŝtato.Ĉiutageliinaŭgurisnovajnkonstruprojektojnentelevido,enlaplejbonasendohoro,kunekunVladimirPutin,parolantepristabilecokajbonfarto,avertanteprirevoluciuloj.ĈiujpensiulojenMoskvoricevispersonanleteronde

li,kajlamunicipamaljunulservodisdonisalililuksajnmanĝopakaĵojn.Postevenislabalot-oficistojkunporteblaurnokajpetisilinvoĉdoni.

Spiteĉion,ĉitiuestisveraelekto.Estisopoziciakandidato,eĉselinehavisalironallagrandajŝtatajtelevidkanaloj.Amasojdalibervolajkampanjlaborantojdisdonisflugfoliojnenlametroo.Sociajretojestissuperŝutitajdepolitikajdiskutoj,kajmultajkonatajkulturpersonojapogislakampanjondeAleksejNavalnij.Laelektoestasinterprenirespondeconporŝanĝo–aŭlasiĉionkielĝiestas,ĝislalandodisfalospersimem,skribislakonatasatiristoViktorŜenderoviĉendebatartikolo,kiuricevismultedaatento.

Lernejonumero1225,kieAntonBaĥtinobservaslabalot-oficistojn,situasenlakorodeMoskvo,proksimeallaenormaKurskastacidomo,ĉetrankvilaflankstratointernedelaĜardenaringo.Ĝiestasbonalernejo,kunfortadisciplinokajintensainstruadodelafrancakiellaunuafremdalingvo.MultajellakernajsubtenantojdeNavalnijloĝasenladistrikto,kajnurcentmetrojndeĉitielilokissianelektostabon.Ekstere,surlastrato,bruaslageneratorojdetritelevidkamionetojkungrandajsatelit-antenoj.Porlaĵurnalistojneestaslokoenlamalgrandaejo,kajgazetarascenejoestisstarigitasublaĉielo,eninternakorto.Susurasinterparolojenmultajlingvoj.KiomdaMoskvanojpovosvoĉdoniporlaviro,kiuvolasvidiprezidentonPutinenmalliberejo,kajnomasliajnproksimulojnŝtelistojkajtrompuloj?Ĉulavoĉojestoshonestekalkulitaj?Multajvidaslaurbestranelektonkielsumigondelarezultojdelaprotestaondo.

Enlernejonumero1225lavoĉdonadoproksimiĝasallafino.Jes,kompreneble,micerterajtasĉeestikajsekvilakalkuladondelavoĉoj,diraslasekretariodelaelektakomitato,kajregistrasmianrusiangazetarankarton.Juna,anhelantavirosturmaslaenirpordon.

–Ĉumiatingisĝustatempe?Ĉumirajtasvoĉdoni?

Laprezidantodelaelektakomitato,labonhumoraAleksejSemjonov,trankviligaslin.

–Sevijameniristralapordo,nepluurĝas.Nifermaslastratpordonjelaoka,sedĉiuj,kiujenirisantaŭtio,rajtasvoĉdoni.

Postelitelefonassuben,allagardisto,kajordonas,kelastratpordoestuŝlosita.

Kiamlalastaelektantoforlasislaejon,komenciĝaslakalkuladodelavoĉoj.Neniujbalotilojestasverŝatajsurlatablon.Anstataŭe,kiamlaneuzitajbalotilojestaskalkulitajkajĉiujformularojplenigitaj,oniligasmalgrandanklavaronallaelektronikajurnoj.Balot-oficistoklavaskodon.

”Protokolopresata”,diraslaurno.

LakameraojdelaobservantojsekvasAleksejSemjonovkiamliprenaslapaperonensiajnmanojnkajpristudasĝin.

–Jes,donihavasrezulton,lidiras,kunneŭtralavoĉo.

–Interese,diraslaplejproksimestarantaobservanto,samesenemocie.

Neniujpliajkomentojaŭdiĝas,sedlarezultoefektiveestasinteresa.LaopoziciakandiatoAleksejNavalnijgajnis,ricevinte42procentojnellavoĉoj.Laregantaurbestro,SergejSobjanin,estassurladualokokun37procentojellavoĉoj,kajlakandidatodelakomunistojricevas14procentojn.SelatutaMoskvovoĉdonuskielladistriktoĉirkaŭlernejonumero1225,sekvusduabalotado,kajbaldaŭlakandidatodelakontraŭulojdePutinestruslaĉefurbondePutin.

Sedlernejonumero1225neestaslatutodeMoskvo,kajMoskvoneestaslatutodeRusio.

LasumarezultodeAleksejNavalnijiĝas27procentoj.TiotamenestassensaciaatingoporopoziciakandidatoenRusio,kajmontriĝas.SedĝinesignifasŝanĝondelaekvilibrodepotencoenMoskvo.

Ĉarplejinteresatamenestasaliacifero.MalplioltrionoellaMoskvanojkunbalotrajtohavisfortojnporveniallabalotejojenĉitiuelekto,kiudevisiĝidecidaporlapolitikakursodeMoskvokajebledelatutaRusioenlavenontajjaroj.

Laelekto,kiudevisestilakulminodelaprotestamovado,montris,keekzistasdurakernodeebleduonmilionodaMoskvanoj,kiujnekontentasprilamanieroenkiuRusioestasregata.Sedĝimontrisankaŭ,kelasilentamajoritatoentuteneinteresiĝas.LakandidatodelaKremlo,aŭsendependapolitikistokiupromesasmalfermecon,demokration,batalonkontraŭburokratiokajkoruptado?LaplejmultajMoskvanojneopinias,kelademandorilatasalili.Larezultononi

povasvidikielpruvondetio,kePutinboneludissiajnkartojn.

Enlaprezidentaelektoenmarto2012,tujpostlaplejgrandajprotestoj,voĉdonisduobletiomdahomoj.Prezidentotamenestasprezidento.KajlaurboMoskvoestislasoladistriktoenlatutalandego,kieVladimirPutinneatingis50procentojnellavoĉoj.Enlaceteralandoliricevisdutrionojn,laŭlaoficialajciferoj.Ebleonifuŝisiom,sedĉiujseriozajprijuĝantojkonsentas,kePutingajnislaelektonkunklaramajoritato,eĉselieblericevisnurtriononellavoĉojdeMoskvanoj.

TujpostlaprezidentaelektovenislaklararespondodePutin.Laviro,kiuekde1999klopodisestilagvidantodeĉiujrusianoj,subiteelektiskoloron.Liignoroslaboneedukitan,bonfartan,okcidenteorientitanelitonenlaĉefurbo.Netielihavassiajnsubtenantojn.IlineloĝasenMoskvo.MoskvoneestasRusio.

Tiuŝanĝoestisrimarkeblajamdumlakampanjodelaprezidentaelekto,kiamgrupodeelektitajlaboristojentankfabrikoĉeUraloenlarektaelsendodelaregulatelevidainterrilatadodeVladimirPutinkunlapopolopromesis,keilivenosalMoskvokajprizorgoslahuligan-protestantojn,setionnekapablaslapolico.LatagonantaŭlaelektoestisarestitajduellamembrojenlabandoPussyRiot,kiukelkajnsemajnojnplifrueprovisprezentikritikankantonpriPutinenlaplejgrandaortodoksapreĝejodeMoskvo.Postlaelektolaagitkampanjokontraŭlaokcidentoestisintensigita.

Ĝisnunlakonservativa,gravemalintelektakampanjoŝajnasatingisiajncelojn.EnMoskvolaliberalulojridasprilakrudapropagandoenlaŝtatatelevido,sednenecesasmultedistanciĝidelernejonumero1225pormalkovri,kelamesaĝoestassemataenbonanhumon.LaokcidentajpotencojvolasmalbononporRusio–tioestasaksiomopormultajeltiuj,kiujnmirenkontis.Efektivelaokcidentopreferus,kelatutaRusiomalaperudelamondmapo,supozasmultaj.Kajselaopoziciajpolitikistojestaspagatajdelaokcidento,kielasertaslaŝtatatelevido,kiuidiotodopovusekhavilaideonvoĉdoniporili?

Tioneestaslasolakialo,prokiulasilentamajoritatovolontelasasprezidentonPutinplusidisursiatrono.Laplejmultajefektiveekhavisplialtanvivnivelondumliaregado.SedĉutioestaslameritodePutin?

Preobraĵenka

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

DaimkajNina

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

ForveturoelMoskvo

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Antaŭeestisplibone

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Lasportejo

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

RenatkajGalina

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Lavirinokunnovaapartamento

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

ForveturoelŜumerlja

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Vizitoenvartejo

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

VasilijkajGalina

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

EduardkajJulia

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

AlNiĵnijNovgorod

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Laveldisto

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Miĥail

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

SaĥarovenMoskvo

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Scenaroj

Tiuĉiĉapitroaperasnurenlaplenaversiodelalibro.

Kiĉanova

Mikomencastediĝialĉiujcinikajhomoj,kiujcertescias,keĉiujpolitikistojnurvolasriĉigisinmem,kajkiujtialvolaskePutinpluregu,ĉaralikazeĉionuriĝosplimalbona.Mivolasrenkontiiunreprezentantondelanovageneracio,prikiuparolasLjudmilaAleksejevakajVladimirGelman.Tialmiinterkonsentisprirenkontiĝokunalispecapolitikisto:la22-jaraĵurnalistoVeraKiĉanova,kiuenlaprintempode2012sukcesiselektiĝikielreprezentantodelaopozicioenlamunicipakonsilantarodeSudaTuŝinoennordokcidentaMoskvo.

KiamprezidentoDmitrijMedvedevenlaaŭtunode2011vizitislaĵurnalistanedukonĉelaMoskvauniversitato,ŝiestisunuellakritikajstudentoj,kiujestisarestitajkajforportitajdelasekurec-gardistojdelaprezidento,ĉariliaŭdacisteniŝildojnkunmalagrablajdemandojporlaprezidento.Ŝiankaŭverkismalgrandanraportaĵ-libronprilagrupoPussyRiot.Lakovrilonornamasgranda,nigramonstroellaludoPacman.Lamonstroestasglutontatrifantometojnenkolorajkapkovraĵojkuntruojporlaokuloj.

NiinterkonsentisprirenkontiĝoenkafejoĉelametrostacioKropotkinskaja,apudlaenorma,iameksplodigitakajposterekonstruitaKatedralodelaSavanto,kiePussyRiotentreprenissianplejkonatanprezenton–unuminutonsurlaŝtupoantaŭlaaltaro.Nunenlakatedralookazasalispecaprezento.Dugrandajblankajbusojestasparkumitajĉelavojrando,kajsurgrandaekranofrontedelakatedralovideblasseveravirokunblankabarbokajalta,blua,orumitamitrosurlakapo.Laĉefodelarusiaortodoksaeklezio,patriarkoKirill,predikas.Mistarassurlaaliaflankodelalarĝastrato,kajkaptasnurkelkajnvortojn.Poste,enlaretejodelaeklezio,mipovaslegi,keliparolisprilasignifodelageedzecokiellegitimaunuiĝodevirokajvirino,kajadmonisgejunulojnnetentiĝialalispecajrilatoj:

–Portiahomo,kiuestassklavodesiajinstinktoj,kiuestaslaprizonulodesiajpasioj,lavivofineiĝasmalplenakajsenĝoja,solecakajmalfeliĉa.Laveranĝojonkajplenumiĝondelaekzistoniatingasnur,kiamnivivassekvantelanekontesteblajnmoralajnleĝojn,kiujnfiksislaKreinto.

Rektekontraŭlakatedralo,surmiaflankodelavojo,starasmalgrandabenzinejoenlastilodela1930-ajjaroj,kunnurkvarpumpiloj.LabenzinejoestiskonstruitapostkiamlaoriginalaKatedralodelaSavantoestiseksplodigita

laŭordonodeStalino.Ĉitiedevisstari415metrojnaltakomunismapalaco,kunenormastatuodeLeninokielpinto.EnlaPalacodelaSovetojladecidajorganojdelaŝtatohavussiajnkunsidojn,kajieonijadevisplenigilabenzinujojndelanigrajaŭtojdelapartiajgvidantoj.

Fineneniopliaestisrealigitadelaenormakonstruprojekto,nurlamalgrandabenzinejo.Tio,kiorestisellaeksplodigitakatedralo,estistransformitaalgiganta,hejtatanaĝbaseno,kiujafakteestispliutilaporordinarajMoskvanojolestusunupliapompalukskonstruaĵego.LametrostacioPalacodelaSovetoj,kiuestismalfermitaen1935,en1957diskreteŝanĝissiannomonalKropotkinskaja.

PostlafalodeSovetiolanaĝbasenoestisfermita,kajlaplejgrandapreĝejodeMoskvorekonstruita.Sedlabenzinejorestas–ĉitielapersonajgardistojdeVladimirPutinplenigaslabenzinujojndesiajaŭtoj,kajebleankaŭlapatriarko.Porordinarajhomojlabenzinejoestasfermita.”Neniubenzinumado,eniromalpermesita”,estasskribitesurŝildoĉelabaritaenveturejo.

Lakafejotroviĝastujapude,enflavaunuetaĝakonstruaĵoapudlaarkategmentodelametrostacio,konstruitalaŭlasovetiamodernismastilo.Enlahejmecakafejokuniomtrolaŭtamuzikomimendaskruĉondanigrateo,sedlaafablakelneroatentigas,kemiporlasamaprezopovasricevitutanmatenmanĝon,ĉarankoraŭneestasladekahoro.Kajonijanedirasnealsirniki,kazeajkrespojkunkonfitaĵo.

VeraKiĉanovamalfruaskelkajnminutojn,kajmihavastemponsendialŝitekstmesaĝonprecizeenlamomentokiamŝiaperastralapordo.Ŝipardonpetasprolamalfruo,kajklarigas,keŝielektisĉitiunlokonporrenkontiĝo,ĉarŝilaborasĉeretagazeto,kiuhavassianredakcionenlamalnovaĉokoladfabrikotransedelapontoĉelakatedralo.

Mirakontasprimiavojaĝokajdemandas,kiallaŭŝitielmultajellahomoj,kiujnmirenkontis,neopinias,keindasproviŝanĝiion,kialĉiujestastielcinikajkajpasivaj?

–Estasjatreevidente,kelaetosoestastiaunuaviceĉarlahomojmemoras,kiookazisenla1990-ajjaroj,ŝidirassenhezite.

ŜimemhavasneniajnmemorojndeSovetio–ŝiankoraŭneestisunujara,kiamlalandodisfalis–nekdelakaosokomencedela90-ajjaroj,sedŝicertas,ketio,kiookazisantaŭdudekjarojdaŭreigasmultajnrusojntretimiajnajn

ŝanĝojn,precipeseoniparolaspriŝanĝojenliberaladirekto.

–Lamaniero,enkiulareformojkajprivatigojestisrealigitaj,igislavorton”liberala”sakraĵo.Lahomojtimas,keĉiuj,kiujnomassinliberalaj,volasnurŝtelilapropraĵondelapopolokajdoniĝinaloligarkoj.Tioestasunukialo.Kajhomojmemoras,keilinehavismononpormanĝaĵoj,keestismultedakrimo.Ilitretimas,ketiorevenos.

Dumonimemneestasrektetrafatadelasenrajtecokajdelakoruptado,laplejmultajtialtuteneinteresiĝaspripolitiko,dirasVeraKiĉanova.

–Laplejmultajnepensas,keiomisas.Nurkiamonividas,kelapolicanojpovasfariprecizekionilivolas,seoniestasmaljustejuĝita,seonidevassubaĉetiiunporkelainfanoricevulokonenlernejoaŭporricevikuracistanhelpon,tiamonirimarkaskelasistemonefunkcias.

Ĝislaekonomiakrizode2008multajvidisPutinkielsavanton,liestistiu,kiuigislaekonomionfunkciikajhelpislalandonstabilestariĝipostlamalfacilatempo.Sednun,kiamlaekonomiakreskohaltis,Putindevasuzialiajntrukojn,tiallaretorikoiĝisplimalmolakajonifingromontrasalinternajkajeksterajmalamikoj,dirasVeraKiĉanova.

–Kiamlanaftoprezojestisaltajkajlanaciaproduktokreskisrapide,evidentemultajŝatisPutin.KajantaŭlaelektojPutinkajlaregistaroĉiampovisaĉetisubtenon,altigantelasalajrojnenlapublikasektoro,aranĝantepublikanfestadonkajdisdonantedonacojn.Sednunlamonofiniĝas,oniparolasprinovaekonomiakrizo,kajlidevaselektialianvojon.TialPutinnunanstataŭeiĝis”spiritagvidanto”,lidevasestilaidolodelatutakonservativamondo,kajlapatriarkodevaspartopreniĉiujnoficialajnaranĝojn.

EĉkiamlanovelektitaurbestrodeMoskvo,SergejSobjanin,antaŭkelkajtagojdevisestisrekonfirmitaensiaposteno,paroladonfarisnenurPutin,sedankaŭlapatriarko.

–Nunlaekleziohavaslaparolrajtonĉie,enlalernejo,enlaarmeo…Kajdaŭreonimontrastelevidajnfilmojnpritio,kielmalbonajestasĉiujokcidentajvaloroj,kielterureestas,kesamseksamulojenUsonoadoptasinfanojn.Kajilitrevolasmontri,kelahomrajtasituacioĉeniestasprecizelasamakielenlaokcidento.SelapolicodispelasmanifestacionieenAmerikoaŭEŭropo,onimontrastionenĉiujniajkanaloj:jenvidu,ilifarasprecizesamekielni.

Oninetrozorguprilapropagando,dirasVladimirGelmankajmultajaliaj–lahomojsciaspensimemkajilihavasalironalalternativajfontojdeinformoj.Sedĉuvereestastiel?Seonituteneinteresiĝaspripolitiko,kielmultedatempoonitiamdediĉasporesplori,kielefektivestataslaaferojprilarajtoprotestienaliajlandoj?

VeraKiĉanovadiras,keŝimemapenaŭspektastelevidonentute.

–Laplejmultajelmiajkonatojnespektastelevidon.Nieblefarastion,seilianticipeanoncasnovanfilmonprilatutmondagejalobio,kiuvolasdetruinianlandon.Nispektastiajnaferojnporridipriilikajpordiskutiilinenlareto.Sedonijaektimas,kiamonikomprenas,kelaplimultoenlalandofaktekredastion,kiononidirasentelevido.

Laleĝokontraŭgejapropagandoestaspartodelanovastrategio,kiucelaskunigilapasivajnpartojndelasocioenunuecanfrontonporPutin,ŝiopinias.

–Onidevastrovimalamikon,kontraŭkiuonipovasunuiĝi.Ekzistaseksterajmalamikoj:Usono,fojeKartvelio.Kajestasinternajmalamikoj,samseksemulojkajperfiduloj,alivortelaopozicio.Putinklaremontrisladirekton,kiamŝifarissianparoladonpri”spiritajapogiloj”antaŭambaŭĉambrojdelaparlamentoendecembro2012.Tiaspecajleĝojestisjamplifrueproponitajdediversajparlamentanoj,ekzistasjamultajdiversajstrangajproponoj,kiujneniamestisakceptitaj.Sednunĉitiujparlamentanojkomprenis,keiliajproponojsubiteestasaktualajkajĝustatempaj.

Kelaleĝokontraŭgejapropagandolaŭopini-sondadojhavasfortanpopolansubtenonnetresurprizas,dirasVeraKiĉanova.

–Jaestastiel.Kielmidiris,lamajoritatospektasĉitiujntelevidprogramojn,kapjesas,kajopiniaskeĉioestasĝustakajjusta.

SedlajunajhomojkiujnememorasSovetion,ĉunealmenaŭilidevusestiplikritikajrilateallapropagando?Kialdotielmultajgejunulojopinias,keĉioestasenordokajneniobezonasestiŝanĝita,midemandas.

–AlmenaŭĉitieenMoskvotremalmultajinterlajunularoopinias,keĉioestasenordo.Jesjaestasvero,kenemultajinteresiĝaspripolitiko.Sedseduaŭtrihomojenmiaaĝorenkontiĝas,ĉiamonikomencasparolipritio,alkiulandoplejbonetranslokiĝi.Miĉi-jarefinismiajnstudojnenlauniversitato,kajhieraŭ

mirenkontiskelkajnelmiajsamkursanoj.Ilinevoĉdonisenlaelektodeurbestro,sedilineopiniis,keĉioestasenordoenRusio,tutemale.UnuelilitranslokiĝosalĈinio,kajunupliasameplanasekloĝieksterlande,sedankoraŭnescias,kie.TielestasenMoskvo,minesciaskielenlakamparo.

Mirakontasprila24-jaravirinoenŜumerlja,kiudevissubaĉetiiunporricevivartejanlokonporsiainfano,sedkiutamenestastuteindiferentapripolitiko–ŝisimplevidisneniunligoninterlapolitikasituacioenRusiokajŝiapropravivo.Ĉunenieleblasigilahomojnvidilaligon,midemandas.

SedVeraKiĉanovanehavasrespondon.

–Mimemnesukcesaspritio.MiapatrinofineirisvoĉdoniporNavalnijenlaurbestraelekto,sedŝitutenekomprenis,kialtiohavussignifon,ŝifaristionnurporkemiiĝuĝoja.

Eĉĉitie,enlapolitikeplejaktivaurbodeRusio,laplejmultajopinias,keneindasvoĉdoni,ĉartionenioninfluus.

–NidisdonisflugfoliojnsubtenealNavalnij,kajkelkajhomojhaltispordiri,keilividasnianengaĝiĝon,kajketioestasbonaafero.Kajposteilialdonas,keilitamenneintencasirivoĉdoni,ĉarnenioŝanĝiĝos,ĉioestasantaŭdecidita.Aliajdiras,keestasplejsekureneproviŝanĝiion,ĉarpovasrezultimiso.Kionfaripritio?

Tameniujaferojŝanĝiĝisenlaĝustadirekto,ŝidiras.Nurantaŭkelkajjarojestisneebleimagi,keAleksejNavalnijvererajtospartoprenienlaurbestraelekto,kajeĉricevospreskaŭtriononellavoĉoj.SedVeraKiĉanovanedividaslaesperon,kelanovageneracio,kiunememorasSovetion,aŭtomateestosplimalfermapordemokratiajŝanĝoj.

–Mirimarkis,kekelkajjunajhomoj,kiujnememorasSovetion,havasromantikanbildonpriĝi.IlikredaskeSovetioestisbona,kajbedaŭrasĝiandisfalon.Tioiomtimigasmin,eĉseneegemultajparolastiel.Sedlaantaŭageneracioestissurlabarikadojen1991,aŭilialmenaŭmemoras,ilinevolasrehavikomunismon,iliestasvakcinitaj.Laplijunageneracioneestasimunaenlasamamaniero,ilipovasestilogatajdelasovetiaromantiko.Sedmiestisvakcinitademiapatrino,ŝirakontis,kielestistiam.

Estasankoraŭtrofrueantaŭvidi,kionVeraKiĉanovamemiampovos

rakontiprilaepokodePutinalsiajproprajinfanoj.SePutinrekandidatos,lipovosestrilaplejgrandanlandondelamondoĝislajaro2024.SedmultajrusianojcertememoroslaunuanjardekondePutinenlasamamanierokiellapliaĝageneraciomemorasladudekbonajnjarojndumBreĵnev.Postkaosakajmalcertatempo,stabilamanotransprenislastirilondelaŝipo,ĉiujaroestisiomplibonaollaantaŭa,lalandoĉiamplipotenca.Ĉiokulminisensukcesegaolimpikaspektakloporkonvinkilatutanmondonprilasuperecodelasistemo–kajenmilitaaventuroenKrimeo.

LasomerajolimpikojdeLeonidBreĵnevenMoskvo1980neiĝisprecizekieloniplanisilin.PostlasovetiaenmarŝoenAfganion,laolimpikojestisbojkotitajdemultajlandoj.LamilitoenAfganioiĝiskosta,multjarakatastrofo,kajĉarlaprezodenaftosamtempefalegis,SovetiojamestisjelarandodebankrotokiamBreĵnevmortisen1982.

LagrandaolimpikaspektaklodePutinenSoĉiestisplisukcesa.TamenlahomrajtajproblemojenRusio,lakoruptadokajladetruadodelamedioricevisplidaatentoenlaokcidentajamaskomunikilojollaaranĝintojdelaolimpikojesperis.AlmenaŭenDaniokajBritiolaambasadorojdeRusiolaŭlaplejbonasovetiamanierosendisakreformulitajnleterojnalamaskomunikilojkiujestistrokritikajensiajraportojprilaolimpikoj.

Sedlaokcidentakritiko,almenaŭentiuformo,enkiuĝiestasrerakontataenrusiajŝtatekontrolatajamaskomunikiloj,preferekonvinkisordinarajnrusianojn,keokcidentajĵurnalistojestasmalamikajagentoj,kiujvolastrovierarojnĉie.Kajefektivelaĵurnalistojmemdetruislahotelĉambrojn,prikiujiliplendas,aludisvicĉefministroDmitrijKozakdumgazetarakonferencoantaŭlainaŭgurodelaolimpikoj.

–Nihavasfilmondekameraoenhotelo,kiumontras,kehomojŝaltasladuŝilon,turnasĝinkontraŭlamuro,kajposteforiras.

Kiamokcidentajĵurnalistojkomencisdemandi,kialestaskameraojenlabanĉambrojdelaolimpiajhoteloj,lagazetarakonferencosubiteestisfinita.

Nenioindikas,keRusionunestassurvojealplimalfermakajdemokratiaperiodo.LasukcesajolimpikojestisgrandapublikrilatavenkoporVladimirPutin,sedlafestenopasisrapide,kajatendaslakapdoloro:grandajekonomiajproblemoj,senealtiĝoslaprezodenafto.PorplutenilapotenconPutintial

apogassinsurlasilentaplimultodeRusio.Lalaŭtaminoritatoestusilentigita.

Laĉarm-atakoestisfinitajamantaŭlasolenafermodelaolimpikojenSoĉi.Lamedi-aktivuloJevgenijVitiŝkoestisarestitasurlaŝtuparodelapolicejoensiahejmurboTuapse,sepdekkilometrojnnordedeSoĉi,kienlivolisveturiporpublikigiraportonprimisuzodepotencokajdetruadodelanaturmediodumlakonstruadodelaolimpiajobjektoj.Liestiskondamnitaaldekkvintagojenmalliberejo,ĉarliasertitesakrisĉelabushaltejoapudlapolicejo–kvankamlialveturisperpropraaŭtokajneniamtroviĝisproksimeallabushaltejo.

Linoniellasosnuren2017.SamtagekiamlasvedojsidiĝisensiajsofojporspektiolimpikanhokeonkontraŭĈeĥio,kortumoenKrasnodarkonfirmisverdiktondetrijaramalliberigoporVitiŝko.Onitrovislinkulpaskribilavortojn”Ĉitioestasniaarbaro”surkontraŭleĝekonstruitabariloeksterluksadomegoenprotektitaarbaro.Onisupozas,kelaluksadomoapartenasallaguberniestrodeKrasnodar,AleksandrTkaĉov.Laŝtatajtelevidkanalojnenionrakontisprilaverdikto.KajlasendependatelevidkanaloDoĵdtiamjamperdispreskaŭĉiujnsiajnspektantojn–komencedefebruaro2014lakanaloestisblokitaenlaplejmultajkabloretoj,kajĝineniamhavisalironallaordinarajtelevidondoj.

Mezedemarto2014AleksejNavalnijsidasarestitaensiahejmo,kajestasmalpermesitealliuziinterreton.Liapopularablogo,inkluziveĉiujnmalnovajnblogaĵojn,estasblokitadelaaŭtoritatoj,samkielplurajaliajkritikajretejoj.Laretacenzuroestasfaciligatadenovaleĝo,kiuekvalidiskelkajnsemajnojnplifrue.

SedenlakafejoenMoskvo,midemandasalVeraKiĉanova,kionŝivolusŝanĝienlahodiaŭaRusio,seŝirajtuselektinurunuaferon.Ŝipripensasnurmomentetonantaŭolŝirespondas.

–Mivolusrehavilaesprimliberecon.Neekzistuŝtatekontrolatajamaskomunikiloj.Ĉioestuprivata,aŭpublikefinancatakunplurismaenhavo.Navalnijkajaliajdevasrajtiparolientutlandajtelevidkanaloj,kajnenurensiajelektorenkontiĝojeniukorto.Kajtioestaslaunuaafero,kiunniŝanĝos,kiamniekhavoslapotencon.

Tioestasneevitebla.PliaŭmalplifruenovageneracioekhavoslapotenconenRusio,generacio,kiudiferencedeVladimirPutinnekreskisenlasovetiasociokajnefarissiankarieronenĝi.SedtiamPutinjamestosregintaRusion

dumdujardekoj.Liaposteuloiĝosreprezentantodegeneracio,kiuapenaŭmemorasalianregantonkromPutin.Ebleiĝosiu,kiunVladimirPutinmemelektos.

Notodelaaŭtoro

MikreskisenlaplejorientapartodeFinnlando,kajkielinfanomifojepripensis,kiotroviĝassurlaaliaflankodelalimo,kielamondoŝajnasfiniĝi.EnunulokolavojoelHelsinkopasistielproksime,keonipovisvidikelkajnaltajngardoturojn,tioestisĉio.Kiamoniŝaltislaradionjelamezajondoj,oniĉefeaŭdislarusan.EnlamallongajondojoniboneaŭdislafinnajnelsendojndeBBCelLondono.Kiamlaprogramofiniĝis,venislatempoporlaruslingvaelsendo,sedposttrideksekundojŝaltiĝislasovetiajĵamiloj,kajĉiodronisenlabruego–nekemiajnakazeionkomprenus.

DumlakomunavojaĝodelasesaklasoalLeningradoen1978nividis,kemalantaŭlalimotroviĝasaliarealo.Postdujarojmikomencisstudilarusan,mieĉaliĝisallingvatendaroporunuafojerenkontiiunellaaliaflankodelalimo.Sedlasovetiajlernejanojnericeviselveturpermeson.

MidaŭrigismiajnstudojndelarusalingvokajsociakonstruodeorientaEŭropoĉelauniversitatodeLundenSvedio,kajpostaŭtunasemestroĉelauniversitatodeLeningradoen1989minenurkapablisflueparolilarusan,sedmikromeekhavisiomdapraktikaspertoprilafunkciadodelasovetasocio.

LadisfalondeSovetiomispektisproksime,kielMoskvakorespondantodelamaldekstrafinnagazetoKansanUutiset1991–92.Detiamlateknikaevoluoĉiamplifaciligissekvadondelaokazaĵojeĉmalĉeeste,kajdumlalastajjarojkielĵurnalistodelasudsvediaĵurnaloSydsvenskanmihavislaŝanconfariplurajnĵurnalismajnvojaĝojnenRusiokajaliajeksajsovetajrespublikoj.

Krommiajproprajspertoj,midumlalaboropriĉitiulibrohavisgrandanutilondelaelstaraverkodeVladimirGelman,Izognjadavpolimja–rossijskajapolitikaposleSSSR(“Desiteloenbarelon–rusiapolitikopostUSSR”,Sankt-Peterburgo2013).AnglaeldonoaperosenUsonoen2014.

PorkomprenilabazajnkialojndeladisfalodeSovetiomiantaŭĉio

uzislaverkonGibelimperii–urokidljasovremennojRossii(”Lafalodelaimperio–lecionojporlamodernaRusio”,Moskvo2006)delaekonomikistokajiamaestrodelarusiaregistaroJegorGajdar.AnglaeldonodelaverkoaperisenUsonoen2007kunlatitoloCollapseofanEmpire.LessonsforModernRussia.LaklasikaverkodeChrystiaFreelandSaleoftheCentury(Londono,2005)kajlaverkodeDavidE.HofmanTheOligarchs–WealthandPowerintheNewRussiaestasduellalibroj,kiujhelpisminkomprenilakaosanprivatigon.

MartinKragh,aktivaĉeKomercaaltlernejodeStokholmokajCentrodestudojpriRusioĉelauniversitatodeUpsalo,legislatutanmanuskriptonkajdonisalmiplurajnbonajnkonsilojn.KielfontonporkelkajsekciojprilaekonomiaevoluodeRusiomipovisuzipartojndelamanuskriptodeliaaperontaverkoRysslandsekonomiskahistoria:FrånAlexanderIItillVladimirPutin(LaekonomiahistoriodeRusio:deAleksandrola2-aĝisVladimirPutin),kiunlaeldonejoDialogosenStokholmoaperigosdum2014.

LamotodelaverkodeAndrejSaĥarov”Pensojpriprogreso,pacakunekzistadokajintelektalibereco”de1968venasdelakvinaaktodelateatraĵoFaŭstodeJohannWolfgangvonGoethe.LaEsperantatradukoestastiudeWillyNüesch.

LaesperantistojDmitrijBreĉalovenMoskvo,NataljakajAndrejGrigorjevskijenŜumerljakajHèctorAlòsiFontenĈeboksarimultehelpismindummiavojaĝoporkolektimaterialonenRusio.Seniliajkontaktojestusmulteplimalfacilekajtemporabetrovitaŭgajnpersonojnporintervjui.

MivolasdankiankaŭmianedzinonMariaSandelin,kiuzorgetralegisĉionkionmiverkisjamdumlaprogresodelalaboro,kajkiudonisutilajnkonsilojnprecipeprilalingvaĵodelasvedaversio.LaEsperantanversiontralegisIstvánErtl,kiesmultajutilajrimarkigojmalhelpis,kecitaĵojelĉitiulibroposteplenigulianpopularanrubrikon”Spritajsplitojkajpreskeraroj”enLaOndodeEsperanto.

AntonĈeĥovŝajneiamdiris,kelaartodeverkadotemasnetiompriverkibone,sedpriforstrekition,kioestasmalboneverkita.PritiutaskomingravehelpisredaktoroJohanSöderbäckĉelaeldonejoAtlasen

Stokholmo.ApartedankindajestaskompreneblePaŭlPeeraertskajkolegojĉeFlandraEsperanto-Ligo,kiujsukcesisprizorgitrerapidanaperigondelaEsperantaversio.

Priĉiujeventualajerarojenlalibroevidentekulpasnurmi.

Kolofono

TitoloHomojdePutinAŭtoroKalleKniiviläKovriloPablodeMirafloresISBNdelapaperaeldono9789077066522UDK82.3.892NUR754Leĝadeponodelapaperaeldono2014/2924/3IBAN14-1-340-223

EldonisFlandraEsperanto-LigoLangeBeeldekensstraat169-2060Antverpenowww.retbutiko.be©2014FEL,Antverpeno