Upload
ruhsen
View
261
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
1/68
Hukuk Szl
A
abideler ve asar- atika: ant ve abideler
abluka: bir devletin dar ile olan ilikilerini zor kullanarak kesmek
acele itiraz: verilen kararn tefhim yada tebliinden itibaren belirli bir sre ierisinde (genellikle bir hafta ) yaplmas gereken, kanunda aka saylan itiraz trdr. itiraz zerinekarar veren makam deil itiraz mercii bir karar verir. (CMUK. 304)
acenta: ticari mmessil ticari vekil, sat memuru veya mstahdem gibi bir sfat olmaksznbir szlemeye dayanarak belirli bir blge iinde daimi bir suretle ticari bir iletmeyiilgilendiren akidlerde araclk etmeyi veya bunlar o iletme adna yapmay meslek edinen
kimse (TTK 116 vd.)
acir: kiraya veren kimse
aciz: birahsn borlarn deyemeyecek durumda bulunmas
aciz vesikas: alacakl alacann tamamn alamamsa kalan miktar iin kendisine verilenvesika (K 143)
ak artrma: bir maln, teklif veren kiiler arasnda en yksek bedeli neren kimseyesatlmasn salayan sat biimi.
ada: evresi yollarla snrlandrlm bulunan, eitli parselleri kapsayan arsa paras.
add: adetler; saylar
adalet: hakllk; hakka uygunluk
adem-i if: yapmamak; yerine getirmemek; borcu dememek
adem-i itirak: katlmamak
adem-i selahiyet: yetkisizlik
adem-i vsuk: gercek olmamak
adi kira: kiraya verenin, belli bir cret karlnda bireyin kullanlmasn kiracya braktszleme.
adi irket: iki veya daha ok kimsenin, ortak bir amaca ulamak iin emeklerini ve mallarnbirletirmeyi kabul ettikleri szleme ile kurulan ortaklk.
adl kaza: cezai, hukuki, ticari, nizal, nizasz yarg
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
2/68
adl mzaharet: adli yardm
alep: kuvvetli; byk
ahar:bakas; nc kii; yabanc
ahde vefa: sze ballk, szlemeye ballk
hir: son; sondaki; en son; en sondaki
ahit: sz verme
ahkam: hkmler
ahkm huzuriyye: hakim nnde yarglanmayla ilgili yntem hkmleri
ahkm mahsusa: zel hkmler
ahkm mteferia: ayrntl hkmler
ahkm mtehalife: aykr deiik hkmler
ahvl: durumlar; haller; vaziyetler
ahz: almak
aile hukuku: Aile ilikilerini dzeneleyen hukuk kurallardr.
aile irketi: bir ailenin bireylerinden oluan ortaklk.
aile yurdu: bir kimsenin, ailenin gereksiniminden byk olmamak ve bizzat kendisinin veyaailesinin iletmesi ya da oturmas kouluyla, aile bireylerinin geimi ve oturmasn salamakamacyla ayrd tanmaz ve ekleri.
akar: tanmaz mal; kiraya verilen ve gelir salayan eyler
akart mevkufe: vakfedilmi, gelir getiren mallar
akdetmek: szlemek; kararlatrmak; dzenlemek; balamak
akd-i mebhusnanh: sz geen akit, anlama, szleme
akd-i mezbur: sz geen akit, anlama, szleme
akd-i muvazaa: karlkl dn verilerek yaplan akit, anlama, szleme
akd-i sahih: geerli, doru, kusursuz akit, anlama, szleme
kideyn:her akitte akdi yapan iki taraf
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
3/68
kidn: szleenler; szleme yapanlar
kit:bir ii karlkl olarak kararlatrp stlerine alan taraflardan her biri; szleme veyamukavele yapan
alhilf'l-kanun: kanun hilafna; yasaya aykr olarak
alkadar: ilgili; ilikili
alt: aletler; aralar
aledderecat: srasyla; derecesine gre
alelhesap: hesaplamak zere; hesaba sayarak; saylmak zere; doan krdan birblmnn ileride tamam zerinde hesaplatlmak zere nceden denmesi
ale-l-tlak: genel olarak; rasgele; bir snr ile bal olmayarak
ale-l-umm: genel olarak; umumi bir biimde; btn
alelusul: usulne uygun;
aleniyet: aklk
alettakrib: takriben; yaklak olarak
amade: bir ii yapmaya hazr; hazrlanm
amel: i; edim; fiil
amele: ii; emeki, rgat
amel: ie dayanan; i stnde; tatbik; pratik; uygulamal
amenajman:doal kaynaklarn iletilmesi
mil: yapan; etken; etmen; sebep; faktr
mir: emreden; buyuran; bir memurun vazife bakmndan by; bir fiili yapmaya veyayapmamaya zorlayan, buna gc yeten
mm:genel; umumi; herkese ait
amme:kamu
mme hkmahsiyeti: kamu tzel kiilii
amme intizam : kamu dzeni
anagayrimenkul: Kat mlkiyetine konu olan tanmazn btn.
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
4/68
anayap: Kat mlkiyetine konu olan tanmazn esas yap ksm.
angaje: szle veya yazl olarak balanan; baml
ani edim: Bir anda yaplan belli davran ya da davranlarla yerine getirilen edim
nif'l-beyan: az nce beyan olunan, bildirilen
anmuhakemetin: muhakeme yaparak; yarglama yoluyla
antrepo: gmrklere gelen ticari eyann konulduu, korunduu yer; ardiye; ambar
ra: reyler; oylar
arazi mahlule: mutasarrfn miras brakmadan lm ile mahll olan arazi-i emiriyye
arazi-i emiriyye: beytlmle ait olarak devlet tarafndan kiilere datlan yerler, topraklar;beylik arazi
arzi-i haraciyye: haraca bal arazi;
arzi-i memlke: mlk; timar topra; mlkiyet yolu ile tasarruf olunan yerler
arzi-i metrke: halkn gereksinimi ve kullanm iin terk edilen arazi
arzi-i mevt: hi kimsenin tasarrufu altnda olmayan ve halka terk ve tahsis edilmemibulunan,yksek sesli bir kimsenin sesi iitilmeyecek derecede ky ve kasabalar gibi yerlerdenuzak bulunan kra, talk, prnallk gibi yerler
arazi-i mevkufe: geliri belirli bir konuya tahsis olunan yer; vakf olunmu arazi
arazi-i miriye: devlete ait arazi
arzi-i riye: rnnden onda bir Devlet pay alnan ve zerinde her trl mlkiyettasarruflar bulunan arazi
ri: bo;
plak; soyut; ar
nm
; yksz
riyet: dn; ereti; dn szlemesi
arz ve amk: genilik ve derinliine; enine boyuna;
arz: sunma; gsterme; bildirme; nne koyma; anlatma (bir bye)
arsa pay: Kat mlkiyetinde arsann, kanunda belirtilen esasa gre bamsz blmlereayrlan ortak mlkiyet pay.
arsa: Belediye snrlar iinde, belediye tarafndan parsellenerek zerine inaat yapmak iinayrlan arazi paras.
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
5/68
arzuhal: dileke
asgar: en az; en aa; en azndan; en dk; en kk
ashab- intikal: verasetin geiinde hak sahipleri
asr: zamana uygun; ada; modern
ateh:bunama; bunaklk
atf: yollama; yneltme; ykleme; balama; eme; meylettirme; ilikili bulma
t: gelecek; gelen (kii veya ey); gelecek zaman; istikbal
avans: alacana saylmak zere nceden yaplan deme; ndelik
avrz: kazalar; bellar; borlanma ve hak kazanma yeterliliini ksan veya yok eden haller
avdet: dn; geri gelme; dnme
ayn: para dnda, kazanlabilen btn servet eleri
ayn: mala ilikin; eyaya bal; maln mlkiyeti ile ilgili; herkese kar ileri srlebilen
ayni haklar: Eya zerinde dorudan doruya mutlak egemenlik yetkisi veren ve herkesekar ileri srlebilen haklar.
z: uzuvlar; yeler; organlar
zde: serbest; hr; zgr
azam: en ok; en byk; en yksek
azimet: gidi; yola kma
azil: Verilen temsil yetkisinin ortadan kaldrlmas
B
b tapu: tapulu; tapu ile tasarruf olunan
b'de'l-isticar: kira szlemesinden sonra
b'de'l-istirdad: geri aldktan sonra
ba'deh: daha sonra
bb: kap
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
6/68
bd olmak: sebep olmak
bat: akit
bamsz blm: Kat Mlkiyeti Kanunu'na gre, ana gayrimenkulun ayr ayr ve bal bana
kullanlmaya msait bamsz mlkiyete konu olabilen blmleri.
bhir: belli; besbelli; ak; apak
bahri: denize ait
b-husus: hele; zellikle; stelik
bad: uzak; rak
bs olmak: sebep olmak; gndermek; gerektirmek
baki: srekli; daim; artan; kalan; kalml; kalc; lmsz; sakl duran
bakiye: artan
bl: yukar; yksek; st; yce
blign-mbel: ziyadesiyle; bol bol
bali: eren; varan; bulan; yetien; toplam; blua; ergin;
bariz: ak; gze arpan; belirgin
basiret : doru gr; uza gr; nceden gr; sezi; uyanklk; anlay; kavray; dikkat;sagr
batl : doru ve hakl olmayan; rk; bozuk; sakat; bo; hukuken geersiz; dayanaksz;temelsiz; beyhude; hkm ifade etmeyen
bayi : baz maddeleri satma izni olan kimse; satc; sat yeri
bec : yerine; uygun; bedava; kar
l
ks
z; paras
z; emeksiz
bedy : sermayeler; anamallar;
bedialar: gze gzel grnen eyler; estetik
bedel-i misil : emsaline uygun pein para
bedih : ak olan; besbelli; apak; akla; kendiliinden gelen
bedi: gzellik llerine uyan; gzel; gzellik
beher: her biri
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
7/68
belagat:iyi konuma; szle inandrma yetenei; sz sanatlarn inceleyen bilgi dal
bert : rtbe, nian ve imtiyaz verildiini bildiren ferman
beraat : aklanma
bery tetkik: inceliyerek
berhava : havaya gitmi; kaybolmu; uurulmu; yararsz; bo
ber-z-zimme : zimmetten kurtulmu; aklanm
ber-mucib-i talep: talep mucibince; istem gibi
ber-vech : olduu gibi; olarak
ber-vechi pein: pein olarak
ber-vech-i bl : yukarda olduu gibi
beer : insanolu ile ilgili; insan; insana mensup
betekrar : tekraren; tekrarla
bey ira : almak ve satmak
bey'i bt: kesin sat
bey'i bi-l vef: kararlatrlan sre iinde satlan geri almak koulu ile yaplan satszlemesi
bey'i mukayaza: mal mal ile deitirmek; trampa
bey'i : satm; satma; sat; satlma;
bey-i sarf:paray paraya satmak; para bozmak
beyn: ara
beyn'en-ns: halk arasnda
beytlmal : maliye hazinesi
beyyine : bir olayn veya ilemin doruluunu ortaya koyabilmek iin hakimi iknaya ynelikyntem veya her trl vasta ; delil, ahit
beyyine klfeti:mahkemede bir beyan ve iddiay kantlama ykmll MK 6. madde
bidyet : balama; balang
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
8/68
bidyet mahkemesi: ilk mahkeme; davalar birinci derecede gren ve zmleyen mercii
bi-eyyi-hl: herhalde; mutlaka; elbette
bigna: herhangi bir
bi-hakkn: hakkyle; hakk olarak, gerekten; tamamiyle
bi-haseb-il verase: veraset nedeniyle; verasetten doma
bi-hkm'l-kanun: kanun hkm gereince; yasa kural ile
bila: .sz
bil kayd art: kaytsz ve artsz
bil-ahire: sonra; sonradan
bilkis: tersine olarak; tam tersine; aksine; sonunda
bil-mddet: sresiz
bil-sebeb: sebepsiz
bililtizam:bile bile
beyanname: Bir makama veya kamuoyuna yaplan aklama belgesi.
bilano: Bir kuruluun, belli bir tarihte, alacakl ve borlu bulunduu deerleri gsteren zetmuhasebe cetveli; iletmenin finansal durumu ve faaliyet sonularn gsteren tablo.
biltefrik: tefrik etmeksizin; ayrmakszn
bilbeyyine: delil ile; tank ile; ispat ile
bil-cmle: btn; hepsi; tamam
bil-farz: tutalm ki; diyelim ki; sayalm ki; sz gelii
bilfiil: gerekten; fiilen; hakiki olarak; i olarak; i edinerek
bilistirdad: geri alarak; geri alnarak
bilmuvafakat : raz olarak
bilmzakere: mzakere ederek; zerinde grp tartarak
bilmzayede: artrma ile; artrarak
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
9/68
bi-l-mzayede: mzayede ile
bi-l-r'ye: grerek; grlerek
b-ma'n: manasz; anlamsz
binberin:bundan dolay; bunun zerine; bu nedenle
binen-al-zlik: bundan dolay; bunun zerine
binen-aleyh:bunun zerine; dolaysyla; bundan dolay
bi-n-netce: netice olarak; sonu olarak
binniyabe: naip eliyle; vekillik ile; vekaleten
btp:bitkin; gsz; takatsz; yorgun
b-taraf: tarafsz
bitarkl'evl: evveliyetle; ncelikle
bi-t-tabi: tabiatiyle; doal olarak
bono: Bir kimsenin dier bir kimseye veya onun emir ve havalesine, belirlenen vadede, belirlibir tutar deme taahhdn ieren, zel biim ve hkmlere tabi ticari senet; emre yazlsenet.
bor ilikisi:ki taraf arasnda mevcut olup bireyin verilmesi,yaplmas veya yaplmamasnngren hukuki badr.
blnebilir edim:Niteliinde veya deerinde esasl bir deime olmakszn, birden ziyadeparalara ayrlarak ifa edilebilen edim
blnemez edim: Niteliinde veya deerinde esasl bir deime olmakszn, birden ziyadeparalara ayrlarak ifa edilemeyen edim
butlan: geersizlikbrz: belirme; ortaya kma
C
cmi: cem eden;: iine alan; iinde bulunduran; tayan; toplayan
cmia : topluluk; zmre
cn: cinayet ilemi olan kimse
canb-i beytlmal : hazine taraf
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
10/68
canb-i vakf : vakf taraf
canp : yn; taraf; cihet; yan
cari : uygulanan; yrrlkte olan
cy-i teemml : etraflca dnlmeye deer; dnlmesi yerinde olur
cebr : zorla yaplan; zor kullanarak yaptrlan; zor altnda; g kullanarak
cebri icra : kendi istekleriyle borlarn demeyen borlularn, borlarn Devlet kuvveti iledemelerinin salanmas; ilgili icra dairelerinin, (gereinde) zor kullanarak, borluyu borcunudemeye zorlamalar
cebri satm: Malikinin isteine baklmakszn, resmi makamlar tarafndan yaplan satm
celesat- ti: gelecekteki celseler, oturumlar
celile:byk; ulu
celpname: yarglamada,davac,daval,tank,bilirkii gibi kimseleri mahkemeye getirtmek iinyaplan ar
cemetmek: toplamak; bir araya getirmek
cemi ezmn:btn zamanlar; zamanlarn toplam
cereme:bakas tarafndan yaplan veya kaza sonucu ortaya kan zarar deme; para cezas
cerh iptal: rtme ve yok sayma; geersiz hale getirme
cevmi': camiler; mescitler; toplanlan yerler
cevz: izin; msaade; caiz olma
cevz bah: izin veren; msaade eden
cevher: maya; z; deerli ta; elmas
ceza: Su ileyen kiilerin karlaacaklar tepkidir,yani kanunun su ileyen kimseyeuygulanmasn ngrd meyyidedir.
ceza art: ceza koulu; alacaklnn zararn karlama art
cezr: asl ile ilgili; kkle ilgili; kkten; temelden
cibyet: alma; toplama; vergilerin ve bakaca devlet gelirlerinin tahsili
cihet: yn; taraf; ama
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
11/68
cins tashihi: Tapu ktnde kaytl bir tanmazn niteliinin deitirilerek kte, baka birnitelikte tescil edilmesi.
ciro: ifte yetki veren havale; ticari senedin, arkasna yazlan yaz veya imza ile bakasna
devri.
cisman : cisimle, bedenle ilgili; bedensel
cism-i cmid: cansz cisim
crmiyet : su hali; sululuk
crm mehut: sust; gz nnde ilenen su
crm tasnii :bir kimse hakknda crm uydurmak
cz:bir btn oluturan blmlerden her biri; ksm; para; blk
ek: deme arac; kanun ile belirlenen ekilde dzenlenen, keidecinin emrinde para bulunanbanka zerinden ekilebilen havalesi
D
dfi: defi'de, savuda bulunan kimse
Dahiliye Vekleti:ileri Bakanl
dyin:bor veren; alacakl
dev: davalar
def'aten:bir defada; birden
def'i def: def'e kar def'; savuya kar savu
defat: kereler; kezler; yollar
deftir: defterler; birlikte dikilmi katlar
defter-hne: tanmaz mallara ilikin tasarruflarn kayt
defter-i hakan: eskiden tanmaz mala ilikin tasarruf ilemlerinin kayt ve tescil edildiidefter
defter-i hakan idaresi: eskiden tanmaz mala ilikin tasarruf ilemlerinin kayt ve tesciledildii daire
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
12/68
deer baha: bir maln iktisadi duruma gre kymetini ifade eden fiyat
dellet: gsterme; yol gsterme; klavuzluk; iz; iaret; araclk
dellet-i bil'iare: iaret ederek, hatrlatarak gsterme
delil: kant; tant; ipucu
delil-i cel: aikar delil; belli, apak kant
demirba: Bir tanmazn kiraya verilmesinde kiraya dahil olan, kiralamann sonunda ayncins ve deerde iade edilen veya deer eksilmesi kirac tarafndan tazmin edilen eya
demokratik devlet: halkn devlet ynetimine katlmas esasna dayanan devlettir.
depozito: Bir szlemeden dolay doabilecek zararlara kar verilen teminat; bir taahht
srasnda yatrlan gvence paras.
der-akap: hemen; arkasndan
derc etmek: araya sokmak; arasna sktrmak
derceb etmek: cebe atmak; kendine alkoymak
der: sokma; arasna sktrma; gazeteye yazma; toplama; biriktirme
der-dest-i r'yet: dava grlmek zere ele alnan, eldeki dava
der-kr: malum; aikar; bilinen; belli
dermeyan etmek: ileri srmek; ne srmek; ortaya koymak; anlatmak
der-pi: en nde; gz nnde bulunan; ngr
der-p etmek: ngrme; gz nnde bulundurma
der-uhte: stne alma; yklenme; stlenme; salama
desise : hile; oyun; entrika
devair :daireler
Devlet uras: Dantay
Devletler zel Hukuku: Kiilerle devlet arasndaki ba (tabiyeti), bir lkede yabanclarnsahip olduu haklar ve eitli lkelerde geerli olan kanunlarn atmas nedeniyle ortayakan uyumazlklar zmeyi ve bunun iin eitli balama kurallar getirmeyi konu alanhukuk dal.
devremlk hakk: Mesken olarak kullanlmaya elverili bir yap veya bamsz blmn
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
13/68
ortak maliklerinden her biri lehine, bu yap veya bamsz blmden yln belli dnemlerindeistifade etmek zere, mterek mlkiyet payna bal olarak kurulan irtifak hakk.
deyn:bor
disiplin cezalar : Belli bir stat iinde bulunan kimselere hizmet ve i dzenle ilgili kurallaraaykr davranta bulunduklar zaman uygulanan cezalardr.
Dvn- Muhasebat: Saytay
donatan : gemisini gemi ticaretinde kullanan gemi sahibidir
dr: tutulmu; uram; yakalanm
dn: aa; aalk; altta; aada
dr: uzak
dstr: kanun; kaide; yasa; devlet yasalarn iine alan kitap; genel kural; bayasa; yasalardergisi
dzenleme: Bir szlemeyi veya ilemi yapan kimsenin iradesini dinledikten sonra, iki tanknnde ve yntemine uygun olarak noter tarafndan batan sona kadar yazlarak, ilgililer vehazr bulunanlar tarafndan imzalanp noter tarafndan da onanan senet
E
ebniye: binalar; yaplar
ecneb: yabanc; bir devlete gre,kendi uyruunda bulunmayan gerek veya tzel kiiler
ecr-i msemm: taraflar arasnda belirlenen cret
ecrimisil: bir maln kullanlmasndan doan yararlarn para lleriyle takdiri
eda: edim; borlanlan ey; borcun konusu
eda davas: davalnn bir i yapmaya,bir ifada bulunmaya veya bir i yapmamaya,bir ifadabulunmamaya mahkum edilmesinin istenildii dava
edeb: iyi terbiye; naziklik; usluluk
edim: Aralarndaki bor ilikisi dolaysyla alacaklnn isteyebilecei, borlunun da yerinegetirmekle ykml bulunduu bir davran biimi
ef'l :eylemler; fiiller, iler; ameller
efrd: fertler; bireyler
ehil: ehliyetli; hak sahibi; bir hukuki ilem yapabilme yeteneine sahip
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
14/68
ehl-i hibre: bilirkii
ehl-i vukf: bilirkii
ekalliyet(akalliyet): aznlk
ekser: daha ziyade; enok; ou; ounca
ekseriyet: ounluk
ekseriyeti ara : oy okluu
eklenti: Bir konutun veya bir binann kullanl amalarndan herhangi birini tamamlayan yada kolaylatran yap.
elfaz: kelimeler; szler
elm: elemli; kederli acl
el-yevm:bugn; imdi; halen
emlk-i sirfe: yeri ve zerinde binalar ve aalar mlk olan tanmaz mallar
emlak vergisi: Konusu bina ve arazi olup, bu bina veya arazi malikinin, intifa hakksahibinin, her ikisi de yoksa malik gibi tasarruf eden kimsenin, bina ve arazinin deeri esasalnarak kanunda belirtilen oranlara gre dedii vergi.
emr-i makz: hkme balanm i
emtea: ticaret konusu her trl mal
emval: mallar; mlkler
emvli menkule: tanr mallar;tanabilir mallar
enfsi: znel; subjektif
enkaz:bina ykntlar; yknt; moloz; eski hayvanlarn bakiyeleri
envai mesalih: ilerin eitlii
erbaa: drt
erbb: ehil; becerikli; muktedir; yetenekler; sahipler; malikler
erbb- vukuf:bilirkiiler
esbab- mucibe: gereke; gerektirici sebepler
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
15/68
eshb: sahipler; bireyin malikleri
esham: pay senedi; hisse senedi
eslem : en selmetli; en emin; en doru; en salam
ecar : aalar
esnaf : ister gezici, ister bir dkkan veya bir sokan belli bir yerinde sabit olsun, iktisadifaaliyeti nakdi sermayeden ziyade bedeni almasna dayanan ve kazanc ancak geiminisalamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleridir.
ehas :ahslar; kiiler; kimseler
ekl : biimler; suretler; tarzlar
evkaf : vakflar
evleviyet: tercihli; haydihaydi; ncelikle
evrk : yapraklar; katlar; ariv
evrk msbite: ispat edici belgeler; tesbit edici yazlar; tapu ktn tamamlayan belgeler
evsaf: nitelikler
evsaf mmeyyize: belirgin nitelikler
evvel :birinci olarak; hereyden nce; ilk nce
evvelemirde: hereyden evvel; iin balangcnda; ilk i olarak
ezcmle : zellikle; zet olarak; szn ksas; toplucas
ezmn : zamanlar, vakitler; anlar; alar
F
fhi: ar; ar; ok fazla
fari:bireyi veya hakk bakasna devreden; ferada bulunan; feragat eden; tanmazmaldaki tasarruf hakkn bakasna brakan kii
farz: zorunlu; ba koul; boyun borcu; ok gerekli; varsayma
fsl: ayran; blen
fsla: aralk; ara
fasl etme: halletme; neticelendirme
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
16/68
fehime: anlay
fek: kaldrma; bir hukuki snrlamann kaldrlmas; sona erdirme; bitirme
fer' : baml; ekli; eklentili; ikinci derecede olan
fergat: vazgeme; el ekme; dinlenme
fera: devir; devretme; bir hakk birine geirme; mir veya vakf arazinin yararlanmahakknn sat
ferd: tek; yalnz olan ey; ei olmayan; tek olan say
fesd: kartrc; arabozucu; karklk; bozukluk; dolan
fesh:bozma; bozulma; dalma; datma; kapatma; kaldrma
fesih: Devam etmekte olan bir hukuki ilikiyi, tek tarafl olarak ve ileriye dnk olmak zeresonlandran bozucu yenilik dourucu irade beyan.
fevkinde: stnde; aan
fktan: yokluk
frka: insan kalabal grubu; parti
ftr: tabii; yaradlndaki; doasndaki
fi-i cr: geer deer
fiil ehliyet: Bir kimsenin, kendi eylemleriyle haklar ve ykmllkler yaratmas yetenei.
fi-l-vki
filhakika: hakikatte; gerekte; dorusu
fuh: haddini ama; ktlk; namusa ayk
r
hareket
fuzl:bouna; yersiz; lzumsuz; haksz; boboaz; erkek ad
fuzl igal: bir tanmaz mal sahibinin izin ve rzas olmadan ele geirmek
frht: satma; satm; sat
G
gabin : 1)bir szlemede taraflarn karlkl edimleri arasnda ak bir orantszlk
bulunmasdr. kar tarafn zel durumundan ar faydalanma olarak da nitelenebilir*.2) kar tarafn tecrbesizliinden,zor durumundan veya dikkatsizliinden
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
17/68
faydalanarak ar yarar elde etme durumugabin durumunda zarar gren taraf bir yl iinde szlemeyi bozduunu bildirerek verdii eyigeri alabilir.bir yl getikten sonra szleme geerli hale gelir
3)haksz faydalanmak, smr...
ga (gaiye): gaye, maksat ve netice ile ilgili; amaca ilikin
gaip: grnmeyen; hazr olmayan; yitik; yok olan kii; kaybolan ve kendisinden uzun zamanhaber alnamayan kii
galle: gelir; haslat; yarar
garaz: (garez)gizli dmanlk; asl maksat; erek; ama; hn
gars: aa dikme
gasb: bakasnn bir eya, para yada kymetli maln elinden veya tasarrufundan zorla hakszyere alan kimse
gasp :bakasnn bir eya, para yada kymetli maln elinden veya tasarrufundan zorla vehaksz alnmas
gaybubet: kaybolma; yokluk; gz nnde olmay; yitiklik
gayr (gayir): ayr; baka; zge; artk; dier; yabanc
gayrimenkul: Bir yerden bir yere tanmas olanaksz (tanmaz) mal.
gayr-i melhz:beklenmedik; imkansz; olanaksz
gayr-i mmkn: olanaksz; imkansz
gayrimenkul mkellefiyet: Bir tanmaz malikinin, sahip olduu mlk nedeniyle vezellikle o tanmaz (gayrimenkul) teminat olmak zere, dier bir kimse lehine bireyyapmaya veya vermeye zorunlu tutulmas.
gayrimenkul tellall: Taraflar arasnda (hibirine srekli olarak bal olmakszn),
ta
nmaza ilikin szlemelerin (kira, sat
m vb.) yap
lmas
hususunda cret kar
l
ndaaraclk etme meslei; emlaklk.
gayr vazh: kapal
geici tescil: Halen varolup da uyumazla neden olan ayni haklarn korunmas amacylatapu ktne yaplan tescil.
geit hakk:Bir tanmaz zerinden baka bir tanmaz malikinin geebilmesi iin kurulan birayni hak.
genel idare: Btn lkeyi kapsayan idare olup "merkez tekilat" ve "tara tekilat"ndanoluur.
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
18/68
genel vekaletname: Bir kimsenin, kendi adna her trl ii yapmas iin baka bir kiiyevermi olduu vekillik belgesi.
gerek kii:nsanlar.
geri: gerekten; vaka
gyb: hazr ve mevcut olmama; gz nnde bulunmama; uzaklama; kaybolma; arka
girift : dolak; kark; bir birinin iine girgin; tutma; yakalama
grev: iilerin aralarnda anlaarak veya bir kurululun kararna uyarak topluca ibrakmalardr.
gna (gne): trl; gidi; tarz; yol; sfat
gzeran: geici; geen
H
hacet: gerek; gereklilik
hcir: hicret eden; bir yerden baka bir yere gen; sayklayan (hasta)
haciz: Borlunun, borcunu kendi arzusu ile dememesi durumunda, alacaklnn talebiyle,borlunun (borca yetecek miktardaki) mal ve haklarna devlet araclyla (icra dairesitarafndan) el konulmas.
hdis: meydana gelen; kan; yeni kan
hafiyyen : gizli olarak; sakl olarak; gizlice
hafriyat : kaz; kazlar; toprak kazma; toprak karma
hail : duvar, it, parmaklk, tahta perde gibi tanmazlar birbirinden ayran iaret ve engeller
haiz : sahip; elde bulunduran; tayan
hak: Hukuk dzeni tarafndan ahslara tannm olan yetkilerdir
hakikiye: hakikate mensup; gerek; sahici; doru; gerekten
hakk: doruluk ve insaf; bir insana ait olan ey; dava ve iddiada hakikate uygunluk;harcanm emek; pay; hisse
hakkaniyet: hak ve adalete uygunluk; doruluk
hak ehliyeti: Sa domakartyla ana rahmine dt andan lm anna kadar olandnemde herkesin sahip olduu medeni haklardan (evlenme, mlk edinme vb.) yararlanma
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
19/68
yetenei.
hakk- mesil: su yolu hakk
hakk- mrr: geit hakk
hakk-uf'a: nalm hakk
hakk-rb: ime hakk; sudan yararlanmada sra hakk
haksz fiil: hukuk dzeninin izin vermedii, zarar verici eylemlerdir
haksz iktisap: Bir kimsenin malvarlnda, hakl bir nedene dayanmakszn baka birkimsenin malvarl aleyhine meydana gelen artma ya da azalmama durumu
halel:bozma; bozukluk; eksiklik; zarar
haleldar olmak: bozulmak; inenmek
hali sabka irca: eski hale getirme
halita: karm
harc- mukaseme: arz-i hriciyye mahsullerinden onda birden yarsna kadar alnan vergi
harc- muvazzaf: arz-i hriciyye zerine yerin tahammlne gre,maktiyet vehile tayinolunan vergi
Hariciye Vekleti: Dileri Bakanl
hrm:bakasnn giremeyecei,girilmesine izin verilmeyen ev blm; harem
harnup: kei boynuzu
hartama:pedavra; kknar ve ldin aalarndan elde edilen, at rts olarak kullanlan incetahta;
has: s
k
t
rmadan bir yerin iine alma; hareketten menetme; etraf
n
evirme; vakfetme
hasrt: zararlar; ziyanlar; hasarlar
hasb-el-kanun: kanun gerei
hasb-el-memuriyye: memuriyet gerei
hasebiyle: yznden; dolaysyla; bu nedenle
haslat Kiras: Kiraya verenin, bir bedel karlnda, haslat veren bir maln veya hakkn
kullanmn kiracya brakt szleme; rn kiras.
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
20/68
hasm: iki dmandan herbiri
hsim: hasmeden; kat'eden, kesip atan
hasren: muhasara ederek; etrafn evirerek
hss: zg
hata: gnah; kabahat; su; yanl; yanllk
havale: Yollama deyicisinin, para, deerli katlar veya benzeri nesneleri, yollayc hesabnayollama alcsna demek ve yollama alcsnn da bunlar kendi adna teslim almak zereyetkili klnd szleme.
hvi: kapsar; kapsayan; ieren; ierir
havza-i fahmiyye: kmr havzas; kmr bulunan blge
hayllet: engel olma; araya girme; yolu kapama
hayr (hayr): iyilik; iyi; faydal i; yarar
hayrt: sevap kazanmak iin yaplan hayrl iler; sevap iin kurulan messese
hazine: Devletten ayr bir kiilik oluturmamakla beraber, bir taraftan bteninuygulanmasna ilikin ilemleri, dier taraftan da kamu gelir ve giderlerinin zaman olarakuygunluunu salayan merkezi rgt; Maliye Bakanl ve maliye dairelerinden oluan rgt;devlet kasas.
heder olma: ziyan olma
hedm: ykma; harap etme
hidemat amme: kamu hizmeti
hfz: saklama; koruma
hibe: ba
lama
hilaf: tersi; aksi; zdd
hilkat: yaratlma; yaratl; tabiat
himaye: koruma; korunma; birine arka kma
hini dava: dava srasnda
hini hacet: gerektiinde
hisse-i ayia: yaygn hisse; ortak pay
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
21/68
hitm: son; bitim; tkenme; nihayet
hizmet szlemesi: inin, belirli veya belirsiz bir zaman sresi iinde i grmeyi veiverenin de ona bir cret vermeyi stlendii szleme.
hod-be-hod: kendi bana;kimseye danmadan;kendiliinden
huda: aktarma
huds : sonradan peyda olma
hukuki ilem: Bir veya birden ok kiinin, hukuksal bir sonuca ynelttii irade aklamas.
hukuki tayir: Bir kimsenin, kendisine ait olmayan menkul eyalar zerinde baz ilemlerdebulunarak, bu eyann niteliini deitirmesi
hukukun ekl kaynaklar : Hukuk Kurallarnn hangi ekillere brnm olarak bizeverildiini ve nerelerde bulunduklarn gstere kaynaktr.
hulsa :zet
hull : gelip atma; girme; borcun vadesinin gelmesihsn ceryan: iyi icra etmek
husule gelmek: domak; ortaya kmak; meydana gelmek; olumak
husmet: hasm olma durumu; hasmlk; dmanlk; (davada) kar taraf olma
hussat:bakmlar; iler; ekiller; yollar; konular; meseleler; maddeler
husus: zel; kiiye ait
hccet :senet; delil; belge
hkkm: hakimler; yarglar
hkmahsiyet: tzel kiilikhkmszlk:bir hukuki ilemin, kanunun ngrd ekilde yaplamamas veya kanunaaykr olarak yaplmas halinde hukuki sonu dourmamasdr.
hsnniyet : iyiniyet
I
skat: drme; hkmden drme; yok etme; iptal
slah: dzeltme; davada tarafa dzeltme; iyiletirme; iyi bir hale getirme
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
22/68
slaht: dzeltme veya iyiletirme ileri
stlh: terim
tlk: salverme; koyuverme; boamak; demek; denilmek; tabir
ttl: renme; bilgilenme; haberdar olma; tanma
zrar: zarar verme; zarara sokma
ztrr: zorunluluk; aresizlik
iade : geri verme; geri evirme; eski duruma getirme
iade-i muhakeme : yarglamann yenilenmesi
iae :yaatma; besleme; geinme
ibre : deyi; cmle; paragraf; bir blm sz
ibhm: kapal brakma; aklamama; belli etmeme; gizli kapakl tutma
ibka : devaml, srekli klma; yerinde brakma
ibra : aklanma; temize
kma; aklama; temize
karma Alacakl
n
n, borlusunda bulunanalacandan tamamen veya ksmen vazgemesi
ibraz: gsterme; meydana karma; sunma
ibtida: balama; balang; ilkin; en nce; bata
icb : gerekme; gerek; bir szleme iin ilk sylenen sz
icabet etme: uyma
icbar: zorlamak
icab hal: durumun gerei
icar: kiraya verme; kiraya verilme
icre-i meccele: sonradan alnacak kira
icareteynli vakf: ivedili ve sreye bal kira szlemesi olan vakf mallar
icazet : izin; ruhsat, diploma
iczet-i lhika: bir kimsenin izni olmad halde,yapldktan sonra bireyi kabul etmesi ve
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
23/68
onaylamas:
icbar etme: zorlama
icml : ksaltma; zetleme; z; zet genel toplam
icra tetkik mercii: cra-flas dairesinin zerinde olup, icra-iflas ilemlerinin doru ve kanunauygun olup olmadn denetleyen ve ayrca kanunun kendisine verdii dava ve ileri grenzel mahkeme.
cra Vekilleri Heyeti : Bakanlar Kurulu
itihad: zel gr; anlay; kavray
itima: toplanma; toplant; bir araya gelme
itima: sosyal; toplumsal
itinap : kanma; ekinme
idame : devam ettirme; srdrme
idre-i hussiyye : il zel idaresi
ifa: deme; yerine getirme; bir ii yapma; edim
ifadat: szler
ifade: anlatma; anlat; anlatm
ifham: anlatma; anlatlma; bildirme; bildirilme
ifra: bir durumdan baka bir duruma sokma
iflas: Borcunu demeyen veya demelerini tatil eden borlu hakknda yaplan takipsonucunda, mahkeme karar ile tespit ve ilan edilen durum.
ifraz : arazinin paralanmas
; blnmesi; parsellere ay
rma; araziyi imar a
s
ndan uygunparalara blme
ifasna meddi: aklanma gerei
ihale: Artrma veya eksiltme biimiyle yaplan ve en uygun fiyat teklif edene (en ok artranveya eksiltene) iin/maln verildii szleme yntemi.
ihta:bireyin etrafn evirme; sarma; kuatma; etraf evrilme; anlay; geni bilgi
ihbar: haber verme; bildirme; bildirim
ihdas: ortaya karma; kurma; bireyi ilk kez ortaya koyma
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
24/68
ihfa: saklama
ihkak- hak: kendiliinden hak alma
ihlal etmek: zarar vermek; zedelemek; dokunmak; hakkn zedelemek; inemek; bozmak
ihmal: dikkatsizlikten ve zensizlikten kaynaklanan kusur; savsaklama; gerekli zenigstermeme
ihra: karma; darya mal satma; d satm
ihraz:benimseme; sahipsiz bir mal sahiplenme
ihtar : hatrlatma; dikkati ekme; uyarma; uyarm
htira: Bilimsel bulular zerindeki haklar
ihtarname: Bir kimseye, bir hususu yerine getirmesi veya getirmemesi iin yaplan yazluyar; hatrlatma belgesi.
ihticc: delil veya tank gsterme
ihtilaf : anlamazlk; uyumazlk; ekime; niza; gr farkll
ihtilat: karma; katlma; bir araya gelme
ihtimam: zen; birey, i ya da kiiye zel dikkat gsterme
ihtirzi kayt: ekince; nkoul; belli haklar kullanma hakknn sakl tutulmas
ihtiva etmek: iermek; kapsamak; iine almak; iinde bulundurmak
ihtiyati tedbir: Davacnn, davasn kazanmas durumunda, dava konusu eye kavuabilmesiiin, davadan nce veya dava srasnda o eyi garanti altna almasna yarayan nlem.
ihtiyar etmek: semek; seme hakkn kullanmak; tercih etmek; yelemek
ihtiyar: istee bal; semeli; istemli
ihtiyat: saknma;
ihzr: hazrlama; huzura getirme;
ihzaren celb: san veya tan, kendi arzusu nedeniyle gelmedii iin mahkeme nnehakim karar ile zorla getirtme
ihzar: hazrlayc; yetitirici; hazrlk niteliinde olan
ika etmek: yapmak; etmek; oluturmak
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
25/68
ikme: yerine koyma; yerine kullanma; dikme;yerine geme; kaim olma; dava ama
ikametgah: bir kimsenin yerleme kast ve niyetiyle oturduu yer
ikamet etme: Bir yerde yerleme iradesi ve niyetiyle oturma.
ikmal: tamamlama; bitirme; devaml olarak yiyecek iecek ve dier gerekli malzemeninsalanmas
ikrh: korkutma; bir kimseyi yapmak istedii eyi yapmamaya, yapmamak istedii eyiyapmaya korkutarak zorlamak
ikrar : saklamayp syleme; bildirme; aka syleme; kabul
ikraz: bor verme; dn verme
iktif : yeter bulma; yetinme
iktirn: yakn varma; yanna gelme; yaklama; ulama; erime
iktisab: kazanma ile ilgili; edinme ile ilgili
iktisadi: ekonomik
iktisap : kazanma; kazanm; edinme; bireyin mlkiyetini elde etme
ktisat Vekleti: Ekonomi Bakanl
iktiza: gerekme; gerektirme; gereklilik; ie yarama ilm yarg belgesi; mahkemenin verdiiniha (son ) kararn, iki taraftan her birine yntemine gre verilen onaml rnekleri; mahkemekarar rnei (sureti)
ila-nihye: sonuna kadar
i'lmt : bir davann mahkemece nasl bir hkme balandn gsteren resmi vesikalar;karar bildiren belge
ilaml icra takibi: Para veya paradan baka birey ieren konularda, nce bir mahkeme ilamalnp, ilamlara zg icra takibi yaplmas.
ilamsz icra takibi: Elinde bir mahkeme ilam bulunmayan veya bulunmasna ramen ilamlicra yoluna bavurmayan kiilerin, alacaklarn elde etmek iin bavurduklar icra yolu.
ilga : ortadan kaldrma; yrrlkten kalkma; hkmden drme; geersizletirme
illet: hastalk; sakatlk; bozukluk; neden; sebep
illiyet ba: nedensellik ba; bir neden ile ortaya kan sonu arasndaki iliki
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
26/68
ilm: bilimsel
ilmi itihatler: Hukuk bilginlerinin hukuki sorunlarda ileri sunmu olduklar gr, dnceve kanaatlerdir.
ilmhaber: belge; birinin herhangi bir durumunu (rnein ikametgahn) gsteren durumbelgesi
iltibs: kartrlma; benzeim; karklk
iltihk : katlma; karma
iltisk : yapma; bitime; kavuma
iltizam : kendi iin gerekli sayma; gerektirme
iltizami muamele: bir kimsenin malvarlnn aktifinde yer alan kalemlere dokunmakszn,yalnzca pasifini artran bir ilem yapmas; taahht ilemi; borlandrc ilem;
ilzm : susturma; balama
iml: yapma; yaplma; meydana getirme
imr :bayndrlk; bayndr duruma getirme; gelitirme
imdi :buna gre; u halde; o halde
imha: yok etme; ortadan kaldrma; mahvetme
imhl : mhlet verilmesi; sre verilmesi; erteleme; yeni bir nel tanma
iml : doldurma; doldurulma; yazdrma; yazdrlma; bir dilin cmlelerini, kelimelerini doruyazma bilgisi
imtina: kanma; ekinme
imtisl: gerekeni yapma; bir rnee gre hareket etme; alnan emre boyun eme
imtiyaz: ayrcalk; farkllk
in'ikad : balama; kurulma; toplanma
inbis: gnderilme; meydana kma; ileri gelme
indinde: yannda
ind-el-hce: lzm olduu; gerektii zaman
ind-ettemyiz: temyiz sonunda; temyiz olunduunda
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
27/68
infk:beslemek; geindirmek; nafakalandrmak
infish: fesh olunma; bozulma; hkmsz kalma; dalma; kendiliinden ortadan kalkma
inhisar: tekel; monopol; almn veya satmn tek bir elde toplanmas
infisah: Ortadan kalkma; dalma; fesholma.
inkta : kesilme; kesinti; ara verme
inklp: deime; bir halden baka bir hale dnme; devrim
inkyd:boyun eme; kendini teslim etme
inkism: taksim olma; paralanma; blnme; ayrlma
inkiaf : alma; gelime; geliim; anm
inkiza:bitim; sona erme
insicm: bir dzeye gitme; dzgn sz; dzgnlk; tutarlk
in: inaya, yapya ait
ina hak: yenilik douran hak; bir hukuki durumun ortadan kaldrlmas, deitirilmesi veyayeni bir hukuki durumun yaratlmas iin kiinin kulland hak
intac: sonu verme; nitelendirilme; sonulandrlma; bitirme
intifa: yararlanma; bireyden istifade etme
intifa hakk: yararlanma hakk; bakasna ait bir malda, kullanma ve rnlerinden yararlanmayetkilerine sahip olmay ieren irtifak hakk eidi
intifa hakk: Bakasna ait bir mal (hak) zerinde, kullanma ve rnlerinden yararlanmayetkilerine sahip olmay ieren irtifak hakk eidi.
intikal: Bir mal zerindeki tasarruf hakk
n
n, kanun ile belli kimselere gemesi
intihb: seme; seilme; seim
intikal: geme; geirim; nakil; birinden dierine geme; yer deitirme; el deitirme bir malzerindeki tasarruf hakknn kanun ile belli kimselere gemesi
intikal: gei; g; anlama; kavrama; yer deitirme; el deitirme
intizm: dzgnlk; eki dzen; dzenlilik
intizr: bekleme; beklenilme; gzleme; gzlenilme
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
28/68
inzibt: yolunda olma; genel emniyetin yolunda olmas; sk dzen
inzimm: eklenme; katlma; ilave
ipham:belirsizlik
ipka: kalma; yerinde brakma; grevinde brakma; yenileme
ipotek akit tablosu:potein kurulmas srasnda tapu memuru tarafndan dzenlenen veipotein durumunu gsteren resmi senet.
ipotek belgesi: Tapu sicil mdrl tarafndan verilen ve ipotek akit tablosunun zetiniieren belge.
ipotek: Hak sahibine, alacan, bir tanmaz maln deerinden elde etme yetkisini verensnrl bir ayni hak.
ipotekli bor Senedi: Tanmaz rehni ile gvence altna alnm kiisel bir hak nedeniyle,yetkili tapu grevlilerince ilgili tanmaza deer biilerek, tanmaz deerinin baland(srmnn kolaylatrld) kymetli evrak.
iptal: hukuk kurallarna aykr biimde yaplmbir idari ilemin yarg organnn kararylaortadan kaldrlmasdr
ptidai itiraz: ilk itiraz
rd: gelir; gelir getiren yap; syleme, getirme
irae: tayin etme; gsterme
irae edilmek: gsterilmek
iras : yapma; etme; birine (zarar) verme, sebep olma
irat Senedi: Bir alacak nedeniyle zerinde gayrimenkul mkellefiyeti kurulan bir tanmazndeerinin, tanmazdan denmesi gerekli bir para borcu biiminde bamszlatrlarak,srmn artrmak iin baland kymetli evrak.
irca : eski duruma evirme; geri dndrme; indirgeme
irca olunma: eski duruma getirme; evirme; dndrme
irsen : irs yoluyla; miras yoluyla (geerek)
irtibat : balant; iliki; ilgili olma
irtifak : hacet talep etme; ihtiya duyma; ykmlenim
irtifak haklar: Bir tanmaz zerinde, bir kullanma ve yararlanmaya rza gstermeyi veyamlkiyete zg baz haklarn kullanlmasndan kanmay gerektiren ve dier bir tanmaz
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
29/68
veya kii yararna ayni hak olarak tesis edilen hukuki ilem.
irtihan : rehin olarak alma, alnma
is'af : yerine getirme
isl : vardrma; vardrlma; ulatrma; ulatrlma
isbt: ahit ve delil gstererek dorusunu ortaya karma
iskan ruhsat: Bir binada oturulabilmesi iin, yapnn tamamlanmasndan sonra ve marKanunu'na gre, o yapnn kullanlabileceine ilikin olarak verilen belge.
isnad:bireyi veya bir ii, birisi iin yapt diyebilme; bireye dayandrma; ykleme
isti'dd: kabiliyet; aklllk; anlay; yetenek
istiane : yardm isteme
isticar :kira ile tutma; kiralama
isticvap: sorguya ekme; sorguya ekilme
istida : dileke; arzuhal; emanet brakma; himaye (korunma) talep etme
istidll:bir kanta dayanarak, bir nesneden sonu karma; kant ile anlama
istifa:stee bal olarak bir grevden ayrlma.
istifade: yararlanma; faydalanma
istigll : ipotek; ev, dkkn, tarla ve bunlara benzer tanmazlarn geliri, karlk gsterilerekrehine koyma
istihap: yanna almak
istihdf : hedef tutma; ama edinme; amalama
istihdm: hizmete kabul etme; kullanma; altrma
istihkak : hak istemek; hak edi; birey zerinde hak iddiasnda bulunma
istihkak davas: tanr veya tanmaz bir mal zerinde mlkiyet veya dier bir ayn hakiddiasnda bulunmay konu alan dava
istihlk : tketim; kullanarak bitirme
istihr: karma; karlma; netice karma; anlam karma; anlama
istihsal : retim; retme; elde etme
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
30/68
istikraz :bor alma; dn alma
istilzm : gerektirmek
istim : davada dinleme; yargcn durumada iki taraf veya vekillerinin szl olarak ilerisrdkleri sav ve savunmalar ile,tank ve bilirkiinin beyanlarn dinlemesi
istiml : kullanma
istimlak: kamulatrma; Devlet veya kamu tzel kiilerinin, kamu yararnn gerektirdiidurumlarda, bedelin pein demekartyla, zel mlkiyette bulunan tanmazn tamamnaveya bir ksmna kanunda gsterilen yntemlere gre kamu yararna el koymas
istimval : ilgililerin rzas olmasa bile yasa gereince ve deer pahas karlnda kiilerinmallarna el konulmas
istina : dayanak; dayanma
istinbe: davann grlmekte olduu mahkemeye gnderilmek iin baka bir yerde bulunanbir tann oradaki mahkemece ifadesinin alnmas
istinad : dayanma; senet, delil sayma
istind etmek: dayanmak; bireyi dayanak(mesned) olarak almak
istinkf : ekimser kalma; ekinme; geri durma; saknma
istinsah: suret karma
istirdd : geri alma; alnma; geri isteme
istisna : ayr tutma; kural d sayma
istisna szlemesi: Yklenicinin (mteahhidin), cret karlnda, i sahibi iin eser ortayakarmay borland szleme; eser szlemesi.
stizah: a
klama istemek
i'r : bildirme; yaz ile bildirme; gsterme
igal: Tapu ktne gre sahipsiz mal durumuna geldii anlalan tanmaz mallar edinmeyolu.
ihd:ahit getirme; tanklk ettirme; tank gsterme
ikl : zorlatrma; gletirme
itigal: megul olma; bir ile urama
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
31/68
itir : alm hakk; satn alma hakk; hak sahibine istedii zamanda bireyin malikinden, oeyin mlkiyetinin kendisine kararlatrlan bedel karlnda devrini isteme yetkisi veren hak
itira hakk: Hak sahibine, istedii zamanda, bir maln malik
itirk: katlma; ortak olma; ortaklk
itirak halinde mlkiyet: Kanundan veya szlemeden tr birbirlerine ortaklk ba ilebal bulunan kimselerin, bu ortaklklar nedeniyle bir maln mlkiyetine elbirliiyle sahipolduklar ve her birinin hakknn, o maln tamamn kapsad mlkiyet biimi.
ita : verme; deme
itfa : sndrme; deme; bir borcu, deme, takas, af gibi bir sebeple kapatma; sona erdirmeitmam: tamamlama
ittiba: uyma; itaat etme
ittihd:bir olma; birleme; birlik
ittihz : edinme; edinilme; kabul etme; sayma; tutma; alma
ittisl :bitime; kavuma; yaknlk
ivaz : karlk; bedel; eder; kar bedel; mukabil eda; fiyat
ivazl akit: iki tarafa bor ykleyen szleme
ivazsz akit: Tek tarafa bor ykleyen szleme
izaa : kaybetme; yitirme
izafe : zammetmek; katmak; kartrmak
izale: giderme; giderilme
izale-i yuu: Herhangi bir maln kendisinin veya satlarak bedelinin paylatrlmas
suretiyle, bu mal zerindeki ortakl
n (paydal
n) giderilmesi.
izhr : aklama
K
kaan : kanaat eden; yeter bulup fazlasn istemeyen; inanm; kanm
kaasr : zorla ileten; ksa
kabil : kabul eden; kabul edici; olan; olabilir
kabl-el-igal: igalden nce
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
32/68
kabz : alma; elde tutma; edinme
kabzeylemek: almak; elde tutmak; edinmek
kadastro :arazilerin,arsalarn yerini, alann, snrlarn ve sahiplerini belirtip plana balamaii;
Kadastro: Arazilerin ve arsalarn yerini, alann, snrlarn ve sahiplerini belirtip planabalama ii.
kadm : ok eski zaman; eski
kffe : hep; btn; cmle
kfi : yeter; yeterli
kagir: Ta veya tuladan imal edilmi yap; kargir.
kaide: kural; usul; ilke; prensip; esas; temel;yol; taban; ayaklk
kaim :baka bireyin ya da kiinin yerine geen
kaime: kat para
Kal' : koparma; skme; karma; karlma; temelinden ekip alma
kalbetme: deitirme; evirme
kambiyo taahhd: Ticari bir senet zerine imza koymak suretiyle doan soyut bor.
kambiyo senetleri:polie, ek ve bonodan ibarettir.
kamu dzeni: Bir lkedeki kurum ve kurallarn, devletin gvenliini, kamu hizmetlerinin iyiilemesini ve bireyler arasndaki ilikilerde huzuru, hukuk ve ahlak kurallarna uygunluusalamasyla oluan dzen.
kamu haczi: Devletin, Vergi Usul Kanunu kapsam
na giren vergi, resim, har ve bunlarabal ceza, faiz ve zamlar ile kamu hizmetleri uygulamasndan doan ve denmeyenalacaklar nedeniyle, borlu durumundaki kiilerin mal ve haklarna el koymas.
kamu haklar: ahslar ile devlet arasndaki ilikiyi dzenleyen hukuk kurallarndan, yanikamu hukukundan doan haklardr.
kamu hizmeti: Devlet veya dier kamu tzel kiileri tarafndan veya bunlarn gzetimi vedenetimi altndaki dier kiilerce, kamunun genel ve ortak gereksinimlerini salamayaynelik olarak srdrlen faaliyetler.
kamu hukuku: Devletin rgtlenmesi, faaliyetleri, yetki ve grevleri ile devletle kiilerarasndaki ilikileri dzenleyen hukuk dal.
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
33/68
kamu mallar: zel mlkiyete konu olamayan ve dorudan doruya kamunun (halkn)yararlanmasna ayrlan mallar.
kamu tzel kiileri: Tamamen kamu yararnn gereklemesi iin alan ve kamu gc
kullanan, kanunla veya kanunun verdii ak yetkiyle kurulan kamu idare ve kurumlar.
kamu Yarar: Kamunun, ulusal birliin ve devletin gereksinimleriyle ilgili ve bunlara uygunolan durum.
kamulatrma: Devlet veya kamu tzel kiilerinin, kamu yararnn gerektirdii durumlardave karln (bedelini) pein demek kouluyla, zel mlkiyette bulunan tanmaz mallarntamamn veya bir ksmn, kanunda gsterilen usullere gre mlk edinmesi.
kanaatbah: inandrc
kanun: anayasann yetkili kld organ tarafndan birekilde ve bu ad altnda tespit edilmibulunangenel, srekli ve soyut hukuk kurallardr.
Kanun hkmnde kararnameler: TBMM' nin bir kanunla yetki vermesi zerine BakanlarKurulu tarafndan belli konular dzenlemek amacyla karlan yazl hukuk kurallardr.
kanun tasars :Nakanlar kurulunun hazrlayarak TBMM ' ne sunduu kanun projeleridir.
kanuni intifa hakk: Kanun tarafndan baz kiilere tannan ve hakk douran olayn ortadankalkmasyla son bulan; hak sahibine, bakasna ait bir mal (hak) zerinde kullanma vernlerinden yararlanma yetkisi veren bir irtifak hakk.
kanuni ipotek hakk: Kanunun ngrd baz durumlarda, baz kiilerin (kanun gerei)sahip olduu ipotek kurma hakk.
kanuni mavir: Vesayet altna alnmasna gerek olmayan ancak fiil ehliyetinden ksmenmahrum edilmesi kendi yararna olan reit kimseye, baz iler iin gr alnmak zeremahkemece atanan danman.
kanuni uf'a hakk: Kanundan (mterek mlkiyet hakkndan) doan ve hissedarlk(paydalk) devam ettii mddete varln koruyan, hak konusu eyin bir nc kiiye
sat
lmas
halinde hak sahibine o eyi ncelikle sat
n alma yetkisi veren hak.
karabet: yaknlk
karr-gr : kararlanm; karar verilmi; karara balanm
krine : ipucu; belirti; bilinen bir olgudan bilinmeyen bir olgunun (sonucun) karlmas
karineyi hal: duruma gre
karye : ky
karz: dn
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
34/68
kast: Kanunun su sayd bir eylemi ve onu meydana getirecek hareketin sonularn bilerekve isteyerek ilemek iradesi
kat' : kesme; kesilme; karar verme; sona erdirme
katibi adil: noter
kat irtifak: Yaplmakta veya ileride yaplacak olan bir binann yapm borcunu ve binatamamlandnda da kat mlkiyeti kurulmas ykmn douran bir irtifak hakk.
kat maliki: Bamsz blmler zerinde kurulan kat mlkiyeti hakkna sahip olan kii.
kat malikleri kurulu: Kat mlkiyetine konu tanmazdaki btn kat maliklerinin oluturduukurul.
kat mlkiyeti: Bir yapnn bamsz blmleri zerinde kurulan, arsa pay veanagayrimenkuldeki ortak yerlerle balantl zel bir mlkiyet hakk.
ktib-i adil: noter
katiyet kesbetmek: hale gelmek
kavid :kaideler; usuller; kurallar; yasalar
kavi: kuvvetli
kaynak hakk: Hak sahibine, bir bakasnn arazisindeki kaynan sularn almak ve kendiarazisine aktmak (kullanmak) yetkisi veren bir irtifak hakk.
kaza itihatler: Mahkemelerde vermi olduklar kararlarda bir sorunun zmlenmesiyleilgili olarak kabul edilmi olan ilkelerdir
kaza karar:yargsal karar
kaza- merci: yarg organ; mahkeme
kazai rt: 15 ya
n
bitirmemi olan mmeyyiz bir kn, ana ve babas
n
n muvafakatiylemahkemece reit klnmas
kaza tefsir : yargsal yorum
kaziyye-i muhkeme: kesin hkm
ke-en-lem-yekn : sanki yokmu; hi yokmu; hi olmam gibi
kefalet : kefil olma; kefillik, bir kimsenin alacaklsna kar, o kimsenin borcunun yerinegetirilmesini salamak ykmll altna girmek.
keff-i yed : elekme; vazgeme; karmama
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
35/68
keml : olgunluk; tamlk; eksiksizlik
kerhen: irenerek; istemiyerek; holanmyarak; zorla; zoraki
kesb : alp kazanma; edinme
kesbetmek: kazanmak; edinmek; salamak
ketmetmek : gizlemek; saklamak; sr tutmak
keyfiyet : i; durum; mesele
kezailik: aynekilde
ksts : l; lt
klak :kn hayvanlarn yaylp otlamasna uygun yer. Bir veya birka ky ya da beldeye,ayr ayr veya ortak olarak, k mevsiminde hayvanlarn barndrmalar ve otundanyararlanmalar iin tahsis edilen veya teden beri bu amala kullanla gelen arazi.
kys : karlatrma; oranlama; rnekseme
kifyet: kfi olma; yetme; yetime; yeterli olma; yeterlilikkiisel haklar: kiinin maddi ve manevi tm varl ile ilgili bulunan ve bu varln serbestegelitirilmesi amacna ynelik olan hak ve hrriyetlerdir
kitab'l-icare : icar kitab; Mecelle'de kira blm (fasl)
kollektifirket : ticari bir iletmeyi ticari nvan altnda iletmek zere hakiki ahslararasnda kurulan ve ortaklardan hibirinin sorumluluu snrlanmam olan ticari irkettir.
konkordato: Drst borlunun nerip de en az te iki alacaklsnn kabul ve ticaretmahkemesinin onamas ile ortaya kan bir anlamayla, alacakllarn bir ksm alacaklarndanvazgemesi ve borlunun da bu anlamaya gre kabul edilen borcun belli yzdesini, tamamnya da daha fazlasn, kabul edilen vadede deyerek borcundan kurtulmas.
kontrat :mukavele; szlemekuru mlkiyet: Bir mal zerinde, (malikin sahip olduu ayrcalk ve yetkilere zarargelmemek zere) bir bakasna tannan intifa veya skna gibi fiili kullanma hakknn varldurumunda malikin sahip olduu mlkiyet hakk.
kuyd :kaytlar; balar; deftere geirmeler
kuvvei msellaha: gvenlik kuvvetleri
klfet :sknt; zorluk; yk; zahmet; eziyet
ksur :artk
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
36/68
kad :ama; iletmeye amak
ktb :kitaplar
L
l-akall:en azndan; daha aa olmaz
lfz (lafz):sz
lhik :yetien; ulaan; eklenen; sonradan tayin edilen; yenisi
lbl:iliiksiz; kaytsz; saygsz; senli benli
l-yete gayyer:sabit; deimez; bozulmaz
layiha :dileke; yazl dilek; istek; tasar
lede-l-hce:hacet,ihtiya grld zaman
ledelicap :icap ettiinde
levzm :gerekli eyler; malzeme; malzemeler
liv' :bayrak; mlk idarede kaz ile vilyet arasnda bir derece; sancak
lokavt: veren tarafndan kendi teebbsyle veya bir iveren kuruluun kararna uyarakiilerin topluca iten uzaklatrlmasdr
lkata:buluntu; sokakta bulunup alnan sahibi belli olmayan ey.
M
maada: baka
maddi edim: borlunun malvarl ile ifa edecei edim tr
maddi mal: Tanr ve tanmaz mallar gibi fiziksel varl olan, gzle grlp elletutulabilen mal.
ma'dd:sayl;
madde-i sabka :yukardaki hkmler; geen hkmler; daha nce anlan maddeler
madrb :dvlm; darbolunmu; vurulmu
mafevk: st
masb :gasbedilmi; zorla alnm mahal yer
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
37/68
mahalli idareler: Ky, kasaba ve ehir ad verilen belli yerleim alanlarndaki mahalliihtiyalar gidermek zere eitli kamu hizmetlerini yrtmekte olan kurululardr
mahcuz :haczedilen; hacizli; zerine haciz konulmu
mahcur: Vesayet altna alnm kii; kstl
mahdut :snrlanm; tahdit edilmi
mahfuz :sakl; gizli
mahiyet :nitelik; bireyin asl, esas, iyz
mahkumunbih: hkm konusu
mahll :hallolunmu; zlm; mirass bulunmayan ve hkmete kalan
mahrum: yoksun; dilediini, istediini elde edemeyen
mahsult:mahsuller; rnler
mahsup :hesap edilmi; hesaba dahil edilmi
mahsus :zg; zel; mstakil; zel olarak
makable mil:gemie dokunan; gemie etkili olan; gemiteki olaylar da etkileyen
makable temil:bir hkmn etkisinin geriye yrtlmesi
makrn :yaknlatrlm; yaklatrlm; yakn; ulam
maksr :kasrolunmu; kstlanm; kstl
maktu :gtr; belirli; miktarda; deeri biilmi; pazarlksz
makule:eit; tr; soy
mal birlii: Elerin, (evlilik szlemesinde birlie dahil olmayacaklarn belirttii mallaristisna olmak zere) evlenme zamannda her birinin malik olduu ve evliliin devamsresince mlk edindii btn mallarn dahil olduu birlik zerinde kocann (karnn ahsimallar hari olmak zere) mlkiyet hakkna sahip olduu mal rejimi.
mal Ortakl: Elerin, ortakla girecek mal ve gelirleri snrlandrmam olduu ve bunlarzerindeki mlkiyet hakkn ortaklaa kullanarak hibir paynda bamszca tasarrufedemedii mal rejimi.
malik: Mlkiyet hakk sahibi; bireye sahip olan kii.
mamelek:malvarl
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
38/68
mansub :atanm; nasbolunmu
marifetiyle:yoluyla;araclyla
maruz :arzolunmu; bireyin karsnda etki altnda bulunan
masarif:masraflar; giderler
maslahat:emir; buyruk; madde; husus; dirlik dzenlik; i
masrf :sarfedilmi; harcanm
masarifi muhakeme: muhakeme masraflar
matbu: Basl; baslm
matlab :talep olunan; istenen ey
matlubat:alacaklar; istenen ey
matrah: Bir verginin miktarn belirtmek iin esas alnan deer.
matuf :yneltilmi; ynelik
mazarrat:zarar; zararlar; zarar verici; zarar verme
mazbata :tutanak
mazbut vakf:ynetimi devlet tarafndan ele alnm vakf
mazhar :erien; bireyden yararlanma; ulama
mazireti sahiha: gerek engel
mazmn:denmesi gereken ey
maznun :zanl
; san
k
meail: sorunlar
me'cur :kiraya verilen ey; kiralanan
mebali:meblalar; tutarlar; ganimetler; paralar
mebn :binalar; yaplar
mebde :evvel;balang; prensip; ilk unsur
mebi :satlan ey
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
39/68
mebl:para tutar; ake
mebn :buna dayanan; ....den dolay; ......den tr; bu sebeple; bu yzden; zerinde kurulu
mecri :su yollar; aknt yerleri; su yataklar; mecralar
meccan:parasz; bedava
mecmuu:tm; tamam; hepsi
mecra :bir iin gidi, olu yolu; akarsu yata; su yolu
mehul:bilinmeyen; tannmayan
mezum: anlalan
medar :dayanak; yardm; elverili
medar tatbik: uygulanabilir
medll :delillendirilmi; delil getirilmiey; bir kelimeden veya iaretten anlalan
mefhumu muhalif:kart kavram
mefruunbih :devir konusu ey
mefruunleh :kendisine birey ya da hak devrolunan kimse
mefruat: Deme; ev eyas.
Mefsuh: feshedilmi
mehil :sre; nel
melhuz:muhtemel; gerekebilecek; umulur; beklenir
memalik: lkememnu :menedilmi; yasaklanm; yasak
memur: kamu hizmetlerinin gerektirdii asli ve srekli grevleri yapmak zere atanm olankiilerdir.
men :yasak etme; brakmama; durdurma; esirgeme; vermeme; nleme
men etmek:engellemek; yasaklamak
menafil: yararlar
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
40/68
men'i muaraza davas:bir mal zerinde;baka bir kimse tarafndan ileri srlen hak veyayaplarn el atmann nlenmesi isteiyle alan dava
menfi :menfaatler; yararlar; karlar
menba' :kaynaklar; k yeri
menfaati amme:kamu yarar
menfi edim:borlunun bireyi yapmamakeklinde icra edecei edim tr.
menkul :tanr; tanr mal
menkuz: bozulan
mene: kaynak; kk; balang
mera :bir veya birka ky veya beldeye ayr ayr veya ortak olarak,hayvanlar otlatmalar veotundan yararlanmalar iin tahsis edilen veya teden beri bu amala kullanlagelen arazi
merbut:bal
merhun:rehnedilen mal
mer'i :yrrlkte; geerli
meriyet:yrrlk
mersule: Gnderilen
mesa :izin; ruhsat; cevaz
mesaha:lme; lmleme
mesail: meseleler
meskin:meskenler; oturulacak yerler
meskn :iinde insan oturan; oturulan; yerleilmi
mesmu :dinlenen; dinlenebilir; karar iin incelenebilir
mesned :isnad edilen ey; dayanlan ey; dayanak; rtbe
mesul :sorumlu
mefu :uf'a (nalm) hakknn ilikin olduu mal
mehudat: ahitlik
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
41/68
merut :art koulmu; artl; arta bal
meruta tevliyet davas: vakfeden kiinin mtevellii kime art kld yolundakiuyumazlkla ilgili dava
mevdadd mahsusa: zel hkmler
mevai :koyun,kei,kz,inek gibi hayvanlar; gevi getiren hayvanlar; hayvan
mevhm:varsaylan; var olarak kabul edilen; kuruntuya dayanan
mevkuf :vakfedilen ey
mevrid :varacak yer
mevsukiyet: salamlk
mezkr:zikredilen; sz edilen; anlan
mezrt:ekilip biilmi tohumlar; ekinler
mezun :izinli; yetkili; bir okulu (kursu) bitiren kii
mezuniyet:izin; yetki; bir okulu (kursu) bitirip diploma alma
mikp :bireyin kp olarak deeri (rnein; metremikp: metrekp)
milk :kudret; tasarruf; mlk
minval: ekil
miras irketi: Mirasn almasndan, bltrlmesine kadar, mirasa dahil olan mal, hak veborlarn oluturduu topluluk.
misill :benzer; rnek gibi
muaccel:ivedi; pein; vadesi (eceli) gelmi; denmesi gereken hale gelmi.
muacceliyet:borcun vadesinin gelmi olmas
muaddel: deiik
muaddn-li-l-istigll:kiraya verilmek zere yaplmey; kiralk eya
muadil :denk; eit
muafiyet:affedilmi olma; baklk; ykmllk dnda tutulmu
muhede: antlama; karlkl ant ime
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
42/68
muahhar :sonraya braklm; tehir edilmi; sonraki
muallak :havada bota duran; srncemede kalm
muamelat:muameleler; ilemler
muaraza :ekime; satama; birbirine kar gelme; bir hak talebi; kavga
muavin :yardmc
muayyen:belirli; belli; saptanm
muayyen m-ad:baka; dnda
mubayaa :satn alma
mucibince:gereince; uyarnca
mucip :gerektiren; gerektirici; icapc; neri sahibi
mucip sebepler:gerektirici sebepler; gereke
mugayir :aykr; zt; ters
muhakeme:yarglama
muhammen:tahmin edilen
muharrer :yazl; yazlm
muhassas:tahsis olunmu; tayin edilmi; zg
muhatara :riziko; zarara urama tehlikesi; tehlike; zarar ve ziyan
muhayyerlik:bir szleme ile,belirlenen edimin yerine bir bakasn geirmek yetkisi;seimlik hak
muhdesat :sonradan yap
lm
; sonradan meydana gelmieyler; yeni eyler
muhik :hakl; geerli; uygun; gerekli
muhkem kaziye:kesin hkm
muhtar:zerk; bamsz; kyde devlet ilerini gren kyn ba
muhtelif:eitli; deiik; farkl
mukabil:karlk; kar
mukabeleihilmisil: karlkllk esas
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
43/68
mukaddem: nce; nce gelen; daha ncede bulunan
mukadderat:kader; yazg; llebilen,saylabilen eyler
mukarrer :kararlatrlm
mukarrerat:kararlar; kararlatrlan eyler
mukataa: arazinin belli bir cret karlnda kiraya verilmesi; ba,bahe,arsa durumunagetirilen ekim topra iin verilen vergi
mukavele:szleme; akit; bat
mukayyet :kaytl; snrl; kaydolunmu; deftere geirilmi
mukriz :ikraz eden; bor veren; dn veren
muktazi:gerekli
munkati :kesilmi; ara verilmi
munkazi:bitmek
munsifane: insafl lde
muntaf: snme; ortadan kalkma
muntazr:bekleyen; gzetleyen
murabaha: kanunun belirlediinden fazla faiz alnmas; tefecilik
murakabe: denetleme; kontrol; gzetme
muris: kazandran; veren; miras brakan, lmyle, hakknda miras hukuku hkmlerininuyguland kii; miras brakan.
murtabit:balant
l
musaddak:tasdikli; onayl
musakkaf :st tavanla rtlm; tavan,dam olan;
musakkafat:gelir getiren kapal (daml) binalar
mutad :allm; det olunmu; normal
mutalebe:talepte bulunma; istemde bulunma
mutasarrf:tasarruf eden; sancaklarn en byk mlki amiri
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
44/68
mutavasst:arac; araclk eden; vasta olan
mutazammn:iine alan, stne alan; kefil olan; demeyi stlenen
mutazarrr :zarar gren kimse
muteber :geerli; itibarl; hatr saylr; gvenilir; salam
muteberiyet:geerlik; geerlilik
mutlak muvazaa: taraflarn gerekte herhangi bir muamele yapmay dnmedikleri halde,sadece nc ahslar yanltmak amacyla, aralarnda bir muamele yaplm gibigstermeleri
muttali :renme; haberdar olma; bilgilenme
muvcehe:yzletirme; yz yze gelme
muvafakat :uygun grme; onama; raz olma; rzas olma
muvafk :uygun; yerinde
muvakkat:geici; sreksiz
muvzaa :dankl ilem
muvzene:denge
muzf : izafe edilmi; bal; balanm; katlm; ynelik
mbdele:bireyin baka bireyle deitirilmesi; deitirme; dei-toku; deiim
mbayaa :satn alma
mbyenet:birbirine zt olan eyler, kaideler, iddialar, hkmler arasndaki grn
mbyin :z
t; ayk
r
; ters
mbeyyin:gsterir
mcvir :komu olan; yannda bulunan
mcbir :zorlayc; zorlayan
mcerred :soyut; genel
mcmel :ksa ve z olarak anlatlm; aklanmadka ne anlama geldii anlalamayan ibare
mctemian:topluca; toplu olarak
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
45/68
mdafi :savunucu; savunan
mdahalenin men'i: Tanr veya tanmaz bir mala kar yaplan maddi elatma veyasatamann, ayni hakka dayanlarak nlenmesi.
mddea:davacnn dava ettii ey; dava konusu
mddeaaleyh:daval; hakknda dava alan kii
mddeabih :dava konusu
mddei :davac; iddia eden kii
mddei aleyh:daval; hakknda dava alan kii
mddei umumi:savc
mebbet :sonsuz; sresiz
meccel :vadeli; vadeye balanm; zaman henz gelmemi
medd :tediye eden; eda eden; douran
messes:kurulmu; kurulu; tesis edilmi
messir :tesir eden; etkili; tesirli
meyyid :teyid eden; dorulayan; kuvvetlendiren
meyyide:yaptrm; destek; hukuk kurallarnn uygulanmasn salamak ve zorlamak iinyasalara konulan hkmler; bir kuraln emir ve yasaklarna uyulmad zaman karlalacakolan tepkidir.
mflis :iflas eden kii; mahkemelerce iflasna karar verilen kimsedir
mhr: Baz kii ve kurumlarn, yaptklar ilemi veya koruma altna aldklar eyay
belgelendirmek iin kulland
klar
kaz
l
damga vb. ara.
mkellef:ykml; devli; grevli
mkellefiyet:ykmllk; bir kimseye veya bireye ykletilen ykm; grev
mktesip :iktisap eden; kazanan; edinen
mlhaza :dnce; gr
mlhazt :dnceler
mlhak evkaf(vakf):vakf yneticileri(mtevelliler) tarafndan ynetilen ve Vakflar Genel
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
46/68
Mdrl tarafndan denetlenen vakflar
mlki :lke ile ilgili; lke ynetimine ilikin
mlkiyet hakk:Kiiye, kanunlarn ngrd snrlar iinde, sahibi olduu maldan ve maln
hukuki ve doal rnlerinden yararlanma ve o mal zerinde tasarruf etme yetkisi verenegemenlik hakk.
mltezem: gerekli grlen; kayrlan
mlzem :bal
mmselet:benzeme; benzeyi; andrma
mmasil :rnek; misl; benzeyen; andran
mmellek-n-leh: kendisine birey temlik olunan kimse
mmellik :temlik eden; mlk olarak veren kii
mmessil :temsil eden; temsilci
mmeyyiz :sezgin; temyiz eden; iyiyi ktden ayrma yeteneine (temyiz gcne) sahipkimse.
mmtz :stn; ayrcalkl; imtiyazl
mmteni :ekinen; imtina eden; olamaz;
mn'akit olmak:bir szlemenin kurulmas; akdin olumas; zerinde anlama yaplmak
mnzaa :uyumazlk; ekime; anlamazlk
mnazinfih:niza konusu; uyumazlk konusu olan ey; dava konusu
mnbais: doan; ileri gelen
mncer: sonulanan; u veya bu sonuca varanmndemic: iinde bulunan; (iinde)yatan
mnderecat:ierik; kapsam; iindekiler
mnferiden: tek tek; ayr ayr; tek bana
mnfesih: infisah etmi; bozulmu; dalm
mnhasr: ..ye zg; ..ye ayrlm; ..ye mahsus; snrlanm; ayrlm
mnkasem: blnm
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
47/68
mnkati: kesilen; kesilmi; kesik; aralkl
mnkir: inkar eden
mnselip: kaybetme, keybeden
mntakil:intikal eden; geen
mnteh: nihayet bulan; sona eren; son; en son; bireyi tamamlayan
mrdif: e anlam; ayn anlam
mrafaa:murafaa)szl duruma; genellikle Yargtay'da veya dare Mahkemelerinde yaplan durumayaverilen ad
mraselt:gnderilen eyler; mektuplar; yazmalar
mrettep: tertip edilmi; dzenlenmi
mrtebit:balantl; ilikili; ilgili
mrtefi: kaldrma kaldrlm
mrtehin:rehin alacakls; ipotek hakkna sahip
mrur hakk:geit hakk
mruru zaman:zaman am; bir davann almas veya hkmn yerine getirilmesi iinkanunen belirli zamann gemesi
msaade: izin; yardm; uygun olma; serbestlik
msadere:zoralm; bir kimsenin tanr veya tanmaz bir malnn, kendi istei olmakszndevlet tarafndan elinden alnmas
msamaha:ho grme; gz yumma; tolerans tan
ma
msvt :eitlik
msavi :eit; e dzeyde; ayn seviyede
mseccel:tescilli; yazlm; kaytl; damgalanm
mspet edim:borlunun, belli bireyi yapmak ya da vermekeklinde olumlu bir davranbiimi ile yerine getirecei edim tr
mstacel: ivedi; tez; hemen yaplmas gerekli
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
48/68
mstacelen:ivedi olarak; acele olarak
mstaceliyet:ivedilik; acil olma hali
mstagallt- mevkufe:hayr kurumlarna gerekli geliri salamak zere vakfedilmi mallar
mstehak :hak eden
mstehik :istihkak sahibi; hak kazanm; haketmi; layk
mstelzim:gerektirici; dourucu; sonu dourucu
msteniden:dayanarak; bireye dayanarak; delil gstererek
mstesna :ayrk; istisna olan; kural d
m' :ortaklar arasnda beraberce kullanld halde paylara ayrlmamey; ortak mal
mbehet:benzeyi; benzeme
mbih :benzeyi; benzeme
mrn-ileyh:ad geen; anlan; ilim ve resmi mevkii yksek olan kimse
mkilt :zorluk; glk
mtemilt:eklenti
mter :itira edilmi; satn alnm
mterek mlkiyet: Birden ok kiinin, kanun veya hukuki ilem nedeniyle, bir mala, fiilenblmedikleri belirli paylar orannda malik olmalar.
mtlaa :gr; irdeleme; dnce
mteaddit:birden fazla; eitli
mteahhidnbih:taaht edilen,yap
lmas
istenilen ey
mteahhit :taahht eden; yklenici; belli bir inaat (eseri) yapmay stlenen
mteallik :ilikin; bireye dair; ilgili
mteamel :allagelmi
mtebaki :geriye kalan; artan
mtedir :dair olan; ilikin; dein
mtedavil:elden ele geen; dnen; dolaan; tedavl eden
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
49/68
mteferri :eklenti; eklenmi; ekli; ilikin; ayn kkten
mteferrit:teferruat; ayrnt
mteferrik :dank; eitli; ayr ayr; trl
mtegayyib:kaybolmu; yitmi
mtehammil:tahammll; dayankl
mtehassl :doan; hasl olan; meydana gelen
mtehavvil :deiken; kararsz
mtekabiliyet: karlkllk
mtekabiliyet Esas: Bir devletin, baka bir devletin vatandalarna uygulad hukuki veyafiili bir davran biimine karlk, dier devletin de aynekilde davranmas.
mtemyil :eilimli; tarafl grnen
mtemerrid:temerrde den (kimse); yapmas gereken bireyi yapmamakta direnen
mtemmim cz:tamamlayc para; mahalli rf ve adete gre, bir nesnenin esasl unsuruolan, o nesne yok edilmedike veya paralanmadka yahut nitelii bozulmadka ondanayrlmas mmkn olmayan paralar, o nesnenin tamamlayc parasdr.
mtenaks: eliik
mtenasip :uygun; denk
mterfik :beraber bulunan; kark; birlikte
mterettib :sralanm; ait olan; .....stne den; gereken; meydana gelen; dolay; meydanagelen
mtesarllfesat: abuk bozulanmteselsil :zincirleme; dayanmal; ard ardna
mteselsil Sorumluluk: Birden ok kimsenin, bir borcun veya zararn (tamamnn)denmesinden, zincirleme olarak ve tek bana sorumlu olmas.
mtevakkf :bal
mteveff :vefat etmi; miras brakan
mtevelli :bir vakfn ynetiminin kendisine verildii kii; vakf ynetim kurulu
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
50/68
mtevellit :doan; ileri gelen
mttefik-un-aleyh: zerine ittifak edilmi; anlama salanm
mttehaz :verilen; ittihaz olunan; kabul edilen; yrrlkte bulunan
mttehit:birleik
mvekkil: Kendisini vekil ile temsil ettiren kii; vekil eden.
Mvezzi: datc
mzaheret:yardm; koruma
mzayede :artrma; ak artrma
N
nafaka ykm: bir kimsenin kanunun ngrd yoksullua dm olan yaknlarnayardm etmekle ykml olmasdr.
nfa:bayndrlk ileri
naahani: anszn
nahiye:bucak; blge; kenar; ksm; evre
nail olmak:erimek; kavumak
naiplik:veklet
nkz :bozma; kaldrma;
nm- mstear:takma ad; ereti ad nasb atama; tayin etme; dikme; saplama
nsb :nasbeden; diken; tayin eden; atayan
n :neet eden; ileri gelen; tr; dolay; sebebiyle
ntk :bildiren; bildirici; gsterici; syleyen; konuan; idrak eden; dnen nazara almak gznne almak
navlun: deniz yoluyla yaplan tama karlnda denen cret
navlun mukavelesi: deniz yoluyla eya tamak zere yaplan szlemedir.
nazar dikkat: gz nne almak
nebt:bitki
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
51/68
nef' :kar ile ilgili; faydac
nema:byme; gelime; kazan; kr; getiri; faiz
neseben: soyla ilgili; soy bakmndan
nesep: ana baba ile ocuklar arasndaki hukuki ba.
neet etmek:domak; ileri gelmek; kaynaklanmak
nevi :eit; tr
nez' :skme; kaldrma; yoketme
nezaret:denetim; gzetim; bakanlk
nezetmek: kaldrmak; ayrmak; iliii koparmak
nsf :yarm; yar; yars
nid :arma; barma; nlem
nisap:derece; istenilen had; asl; esas; yeter say; bir kurulun toplanabilmesi veya kararalabilmesi iin gerekli sayda yenin bir araya gelmi olmas
nispi muvazaa: yaplan asl muamelenin artlarn ya da konusunu farklekilde gstermeleri
niybet:vekillik;
niza :ihtilaf; ekime; uyumazlk
nizm-nme:tzk
nizasz ve faslasz:uyumazlk konusu olmadan ve hi ara vermeden; ihtilfsz ve arasz
nokta-i nazar :gr; bak as
nukud :nakitler; paralarnkl :vazgeme; cayma; kanma
nmune:rnek
O
Olveche: o ekilde
orta mallar: Yollar, kprler, camiler gibi herkesin kullanabilecei kamu mallar.
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
52/68
ortak Yerler: Kat mlkiyetine tabi ana gayrimenkuln, kat maliklerince ortaklaa kullanlpyararlanlan yerleri. Otlak
lme bal tasarruf: Gerek kiilerin, lmnden sonra hukuki etki ve hkmler dourmakzere yapm olduu hukuki ilem.
lnceye Kadar bakma akdi: Taraflardan birinin, lnceye dek bakma ve kendisini grpgzetme kouluyla, malvarln veya bir ksm mallar brkne geirme (intikal ettirme)
borcu altna girdii szleme.
zel haklar:ahslar ile ahslar arasndaki ilikileri dzenleyen hukuk kurallarndan,yanizel hukukundan doan haklardr.
zel hukuk: Kiiler arasndaki ilikileri dzenleyen hukuk dal.
P
pafta: Kadastrosu yaplan yerlerin ada ve parsellerinin, belli llerle izilmi haritalar.
parsel: mar dzeni bakmndan belli ller gznne alnarak snrlandrlm araziparalarndan her biri.
payda: Bir btnn belli bir ksmndan (paydan) yararlanan; hissedar.
pedavra:kknar ve ldin aalarndan elde edilen, at rts olarak kullanlan ince tahta;hartama
R
rbta :balant; ba; dzen; tertip
rci :rcu eden; geri dnen; ilgisi olan
rahin:rehin veren; rehneden
rakabe:devri ve devir alnmas olanakl bulunan eyin kendisi; rnein tarla,kle gibi;mala(eye) hakim olabilme kudreti; plak mlkiyet
rapt :balama; balanma; ilitirme; bala
rayi :srm deeri; geerli olan
rayi Deer: Bir iktisadi kymetin, deerleme gnndeki normal alm-satm deeri; piyasadeeri.
ref etmek:kald
rmak; rnein itiraz
n ref'i (kald
r
lmas
)
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
53/68
refik:arkada
rehin: Bir borcun yerine getirilmemesi halinde, alacaklarnn teminat olmak zere ve parayaevirtme hakkyla birlikte alacakl lehine verilen tanr veya tanmaz mal gvencesi.
Reisievvel:birinci reis
resen :kendiliinden; herhangi bir istee gerek olmadan; otomatikman
resim: Devlet daire ve kurumlarnda grlen hizmet ve yaplan giderlerin karl olarak,sadece o ile ilgisi bulunan kiilerden alnan bir gelir.
resmi gazete: Babakanlk tarafndan karlan ve kanunlarn, kanun hkmndekikararnamelerin, tzklerin ve baz ynetmeliklerin yrrle girmesi iin yaymladgazetedir.
resmi Senet: Resmi bir makam ve grevlinin, usulne gre dzenledii veya onayladbelge.
reslml :anamal; sermaye
reit :ergin; rt yan doldurmu; onsekiz yan dolduran veya onsekiz yandoldurmamasna ramen evlenen veya yasal olarak erginliine mahkemece karar verilen kii
rcu :dnme; geri dnme; cayma; sznden dnme; szn geri alma; bir demede bulunankimsenin, bu bedeli, asl deme yapmas gereken kiiden istemesi;
rhan: ncelik; stnlk; imtiyaz
rsum :resimler; devlet dairelerinde ve dier kamu kurulularnda grlen hizmet veharcamalarn karl olarak alnan vergiler
rz-nme:gndem; yevmiye defteri; takvim
r'yet :davann baklmakta olmas
S
sdr olmak:kmak
sahih :shhatli; gerek; dzgn; doru; legal; hukuka uygun
skt :susan; herhangi bir gr bildirmeyen; den; dc; hkmsz
salhiyet:yetki; bir davaya bakabilme
salahiyetname: temsilciye verilen yetkiyi nc ahslara ispatlamas iin verilen yazlbelgedir.
slif-z-zikr:zikri geen; bildirilen
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
54/68
salih :elverili; uygun
saniyen :ikinci olarak
sarahat :aklk; netlik; sarihlik; aydnlk
sarfiyat :harcamalar; giderler
sari :bulaan; bulac
sat vaadi : Bir kimsenin, tanmaz maln bir bakasna satmay (ileride yaplacak satmakdini) taahht ettii szleme.
sat Vaadi : Bir kimsenin, tanmaz maln bir bakasna satmay (ileride yaplacak satmakdini) taahht ettii szleme.
savclk: Devlet adna kamu davasn aan makamdr.
sy :emek; alma
sebketmek:vki olmak; yaplmak; olmak; ileri gemek
sehim:pay; hisse
selb :zorla alma; kaldrma; giderme
selef: nce gelen kimse
semen:sat paras; sat szlemesinde, satana mal teslimine karlk olarak denecek para
semere:bir maldan elde edilen rnler; Tabii Semere:Bireyin kendisinden oluan rn;Medeni Semere:tabii olmayan semere, hukuki ilemlerden doan semere
senedt:senetler
sened-i hkan:tapu senedi
senev :senelik; yllk
serdetmek:ileri srmek; ne srmek; ortaya kmak; belirtmek
seyrn-gh:gezme yeri; dolama yeri
sigorta primi : Sigorta ettirenin sigortacya demekle ykml olduu crettir.
sin: yaanlan sre
sirayet :bulama; yaylma; geme
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
55/68
sirkat :hrszlk; alma; alnma
siyanet:koruma
siyasi haklar: Herhangi bir biimde devletin ynetimine ve siyasi kurulularna katlmaya
ynelik haklardr
sosyal devlet: fertlerin sosyal durumlaryla ilgilenen, onlara asgari bir hayat dzeyisalamay, sosyal adaleti ve sosyal gvenlii gerekletirmeyi dev bilen devlettir.
sosyal ilikiler:ahslarn birbirleriyle veya toplumla olan ilikileridir.
sosyal kurallar: sosyal ilikileri dzenleyen din, ahlak, grg ve hukuk kurallardr.
sosyal ve ekonomik haklar: Kiinin sosyal ve ekonomik faaliyetleriyle ilgili bulunan hak vehrrriyetlerdir.
szleme: ki veya daha ok kiinin, aralarnda bir hukuki ba yaratmak, bu ba deitirmekveya ortadan kaldrmak amacyla, karlkl ve birbirine uygun iradelerini beyan ederekyapt hukuki ilem; akit.
szleme: ki veya daha ok kiinin, aralarnda bir hukuki ba yaratmak, bu ba deitirmekveya ortadan kaldrmak amacyla, karlkl ve birbirine uygun iradelerini beyan ederekyapt hukuki ilem; akit.
szlemeden Dnme: Taraflardan birinin, mevcut szlemeden caymas; szlemeden rcu.
Sudur: verilen ; kan
suiniyet:ktniyet
sukut :dme; d
sureti mahsusa: zel olarak; zellikle; belli amala
sureti mmtaze: ncelikli
suveri msaddaka:onanm
rnek
sbt :sabit olma; gerekleme; ispatlama; ispatlanma; kantlama
skna :oturma yeri; oturulacak yer; konut
skna hakk:bir evde veya evin bir blmnde oturma hakk veren kiiye bal bir irtifakhakk; oturma hakk, bir evde veya evin bir blmnde oturma imkan veren bir irtifak hakk.
slsn :te iki
srekli edim: borluyu belli bir sre, belli davran ya da davran biimleri ile balbulunmakla ykml klan edim
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
56/68
sreli icap: bir kimsenin, belli bir sre bal olmak niyeti ile beyan ettii icap.
sresiz icap: kabul haberinin kendisine ulamas ile ilgili olarak herhangi bir sre tayinetmedii icap
agil :megul eden; megul olmay gerektiren; igal eden; bir mlkte oturan
ahdet:tanklk
ahbender: konsolos
ahsi edim: borlunun bizzat bedeni ya da fikri gc ya da yetenei ile icra edecei edim tr
ahsi haklar: Ayni haklarn aksine, herkese kar ileri srlemeyen haklar; kiisel haklar.
ahsiyet haklar:ahslarn maddi,manevi ve ekonomik btnl zerindeki mutlak haktr.
ahs har (her): bakas; nc kii
amil :iine alan; kapsayan; evreleyen
mil olmak:kapsamak; iine almak
rih :erhi; erh eden; bir konuyu ayr
nt
lar
yla a
klayan
ayi :pay; hisse
yi hisse:ortak (mterek) mlkiyette, ortaklardan herbirine ait pay
ayian :ortaklaa
efi :ufa (nalm) hakk bulunan kii; nalmc
erait:artlar; koullar
erh :kiisel haklarn, devir snrlamalarnn ve geici tescilin, tapu siciline yazlmasngsteren terim
erik :ortak; itiraki
erh: ahsi haklar, temlik (devir) snrlamalarn ve geici tescilleri tapu ktnde belirtenyazlarn (kaytlarn) genel ad.
ibh (ibih):benzer; benzeme; benzeyi
ifah beyan:szl aklama
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
57/68
ufa :nalm; ncelikli alm
ufa hakk:nalm hakk; mkellefin, hakkn konusu olan eyi bir nc kiiye satmasdurumunda, hak sahibine tek tarafl bir irade beyan ile satlan eyin mlkiyetininkararlatrlan bedel karlnda ncelikle kendisine devrini isteme yetkisini veren haktr,
yenilik douran haklardandr.
uhut:ahitler
mul :kapsam; iine alma; kapsama
yu :paydalk; hissedarlk
T
taaddd: birden ok
taahhtname: Kiinin kendi ad ve hesabna, bir gerek kii veya tzel kiiye kar,szlemeli ya da szlemesiz olarak, bir iin yaplmasn veya bireyin teslimini stlendiinigsterir belge.
taalluk:iliii olma; aslma; ilgi
taayyn:tayin olunma; belli olma; belirme
tabiyet: kii veya eyleri devlete balayan siyasi ve hukuki ba; vatandalk. yurttalk;bamszlk
tacir :ticaretle uraan; bir ticari iletmeyi ksmen dahi olsa kendi adna ileten kimsedir.
tadt :sayma; saylma; saym
tadil :deitirme; deiiklik
tayir:bakalatrma; deitirme; bozma tahakkuk gerekletirme; gerekleme
tahadds: ortaya kmak
tahassul:hasl olma; sonu olarak ortaya kma
tahavvl :deime; dnme
tahddt :snrlamalar; ksntlar
tahfif :hafifletme; azaltma
tahkikat: soruturma
tahlif: yemin
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
58/68
tahliye taahhtnamesi: Kiracnn, kiralanan belli bir tarihte boaltacana ilikin yaptyazl irade beyan.
tahliye: Boaltma; salverme; serbest brakma.
tahrir: yazm
tahsin: beenme
tahsis: Emrine verme; zgleme.
tahiye: knt yapmak
takas: Vadesi gelmi, ayn cinsten ve karlkl iki alacan birbirine saylmas.
taksim: Ortak mlkiyette bulunan bir maln, ortaklar arasnda yaplan bir szlemeyle veya
dava amak suretiyle bltrlmesi.
takyit: kstlama
ta'lk :geciktirme; askda braklma
tahmil:ykleme
tahrip :harabetme; ykma; krma; bozma
tahrir :yazma; yazm
tahriren:yazl olarak
taht :alt; aa
tahtani:binann alt ksm
tahtani fevkani: altl stl
tahvil :deitirme; deitirilme; bor senedi
tahvilat:tahviller
takaddm: nce gelme; nde gelme
takarrr etmek: kararlamak; kararlatrmak; istikrar kazanan kararlar
takrr :nerge; anlatma; anlat; tapuda maln sattn veya ipotek ettiini syleme
takrir etmek:salamlatrmak
taksir: iradi olarak ilenen bir icra ya da ihmal eyleminden, fail tarafndan istenmemiolmalarna ramen, kanunun cezalandrd sonularn meydana gelmesi hali
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
59/68
takyit :snrlama; kaytlama; arta balama; kstlama
talk: islm hukukunda boanma
talmtnme:ynetmelik
tapuyu misil :tarafsz bilirkiinin belirtecei tapu; bedel; deer baha
tarik :yol; yntem
trik :terkeden; brakan
tariki mm: herkesin geebilmesi iin braklan yol; kamunun yararland yol;
tasarruf: Bireyden yararlanabilme ve o ey zerinde fiili veya hukuki ilem yapabilme
gc.
tashih:dzeltme; resmi bir ktn, bir hukuki ilemin dzeltilmesi
tasnif: dzen
tasrih etmek: aklamak; belirtmek
tasvib :doru bulma; uygun grme; onaylama
tatbika medar imza:uygulamaya elverili imza
tathir :temizleme
tavassut:araclk; ara bulma; arac olma
tavazzuh: aydnlanma
tavzh :aklama
tavzif: grevlendirme
tazammun etmek:ngrmek; sonucu dourmak; iine almak; kapsamak
tazminat: Maddi veya manevi zarara karlk denen bedel; zarar dencesi;hukuka aykrolarak bakalarna verilen zararlarn detilmesi biiminde meyyidedir.
teadl :beraberlik; denklik; birbirine denk gelme
teahhur(teehhr):gecikme; temerrt
teml :rf ve adet; teden beri olagelen, insanlar arasnda yaplagelen belli bir davran.
teati: karlkl gnderme
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
60/68
tebaa :uyruk; bir devletin hkm altnda bulunan kimseler
tebdr:akla gelme; hatrlanma
tebrz ettirme:belirtme; ortaya koyma
tebdil :deime; deitirilme
tebeddl:deiiklik
tebell :bir teblii alma; tebli edilen bir yazy imza ile teslim alma
tebellr :netleme; net olarak ortaya kma; aydnlanma
tebeyyn etmek: saptanmak ; ortaya kmak; aydnlanmak
tebligat: Bir hukuki ilemin yetkili makamca, ilgili kiinin bilgisine sunulmak zere, kanunve usule uygun olarak yaz veya ilanla bildirilmesi.
tecdit :yenileme; tazeleme, aka anlalacakekilde nceki borcun, yeni bir bor kurarakortadan kaldrlmas; yenileme.
tecezz: blnme; doranma
tecvz :ceza verme; caiz grme
tedabir:tedbirler nlemler
tedarik :salama; temin etme
tedavl :srm; elden ele gezme; dolama; kullanlma
tedip hakk: ana babalara tannm ocua t vermek, ihtirada bulunmak
tebdil : deitirmek
tebeddl : deiikliklertebeyyn :ortaya kmak
tediye :deme; bir borcun denmesi
tedricen:azar azar; yava yava; aamal olarak
tedvn :hukuku birletirmek amacyla,hukukun bir dal ile ilgili yasa halinde kurallar koyma
teehhr:gecikme; sonraya kalma
teemml:dnp tanma; etraflca dnme
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
61/68
teesss :kurulu; kurulma; yaplma; yaplanma
tefehhm:anlamak; akl erdirmek
teferruat :ayrnt; blgesel treye (rfe) veya malikin ak isteine gre, bireyin iletilmesiveya korunmas veya ondan yararlanlmas iin srekli olarak ona tahsis olunan ve kullantao eye bal klnan yada taklan veya onunla birletirilen tanr mallar, asl eyinteferruatdr.
teferru :satn alann ald mlkn fera ilemini yaptrmas, tapu kaydn kendi zerineevirme
teffiz :bkz. tefvz
tefhim:verilmi olan kararn veya hkmn,durumada hazr bulunan taraflara yarg
tarafndan szle bildirilmesi
tefriat:deme aralar; bir yeri demek iin kullanlan eya
tefvz :ihale; sipari etme; havale etme; datm; smarlama; bir tanmaz belli bedelkarlnda nc kiinin zerinde brakma
tehlf:yargcn iki tarafa da yemin vermesi; birbirine zt olma
tehir erteleme: ara verme
tek tarafl irade beyan: Hukuki bir ilikide taraflardan birinin, o iliki bakmndan hkmve sonu dourmaya yetecekekilde iradesini aklamas.
tekabl etmek:karlamak; karlk olmak
tekad :emeklilik
tekyd:birbirine hile yapma
tekeffl :birine kefil olma; kefalet verme; garanti etme
tekemml:tamamlanma; olgunlama
tekevvn etme: yaratlma; meydana gelme
telfi: zarar karlama; giderme; eksiklii giderme
telhuk: birbirine katlma; yarma; haklarn yarmas
telhs: hlasa etme; zetleme; zet
telif: yazma; uzlatrma
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
62/68
telif haklar : fikir rn eserler zerinde yaratcsnn sahip bulunduu haktr.
telvis etmek: kirletmek
temadi: srp gitme; sregelme; devamedegelme; srme; uzama
temellk:mlk edinme; kendine mal etme; sahip olma; sahiplenme; devralma
temerrd:direnme; borcun ifasnda gecikme, bir ykmlln yerine getirilmesinde oluangecikme; direnme
temett: kr; kazan pay; yarar
teminat: Belli bir hukuksal durumu (genellikle borcun denmesini) salamak iin verilengaranti.teminat akesi: bir szlemenin kurulmas iin taraflardan birinin dierine vermek
ykmllnde bulunduu para
temlik: devirtemlik: Bir maln veya hakkn, bir hukuki ilemle bakasna devredilmesi; mlkiyetin nakli.
temyiz Kudreti:yiyi ktden ayrma ve makul biimde davranta bulunma yetenei.
tenkz: eliki
tenbih: uyarma; uyar
tenezzl: inme; alalma; dme; kendine aykr gelen bir ii veya durumu kabul etme
tenkis: indirme; azaltma; eksiltme
tenmiye: nemalandrma; artrma; iletme
tensip: uygun grme
tenvrt: aydnlatma; klandrma
tenzil: indirtme; azaltmaterkm: birikme; biriktirme
tercihe ayan: stn tutulan; yelenen; tercih edilen
tereke (terike): miras brakann miraslarna geen kalt; kalt; miraslara kalan malvarl
terekkp etmek: olumak
teressbt :tortulanmalar; dibe kmeler; durulmalar
terettp etmek: dmek; domak; ait olmak; sras gelmek; gerektirmek
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
63/68
terhin :rehin olarak verme; emanet brakma
terkin :silme; izme; resmi ktk veya defterde yazl bulunan bir konunun (erhin) izilmesi
termim: tamir etme; onarma; dzeltme; iyiletirme
tersmt: resmetmeler; resmini yapmalar; izmeler
tertip :sra; dzen; dzenleme
teshub: sahip kma; koruma
tescil: Resmi ktk veya defterlere bir konunun (hakkn) yazlmas, kayt dlmesi.
tesellm :teslim alma
tesmiye :ad koyma; isimlendirme; belirleme
tesviye :sonuca balama; zmleme; gereini yapma; seviye; dzdzeltme
teevv: karklk; kargaalk
temil :kapsamna alma; yayma
tevakkuf:bal olma; durma
tevars :bir kimseden miras kalma; mirasa konma; kaltm yoluyla birinden dierine geme
tevdi etmek: vermek; brakmak; sunmak
tevecch :ynelme; yaknlk duyma; sevgi
tevellt: doum; doma
tevessl etmek:bavurmak; kalkmak; girimek
tevfik :uydurma; uygunlat
rma
tevfikan: uyarnca; (ona) gre
tevhid :birletirme
tevkif: tutuklama
tevkil: Vekil olarak tayin edilmi kimsenin, vekillik yetkisini bir bakasna devretmesi.
tevlit etmek: dourmak
tevliyet :vakfn ilerini ynetmek
7/28/2019 Hukuk Szl-adalet.gov.tr.pdf
64/68
tevliyet davas: mtevellilik davas; vakfn ilerine bakma greviyle ilgili dava
tevs' :genileme
tevsk :belgelendirme
tevzi :datma
tezyd: art; oalma
tezkere-i smiyye: sadrazamlk makamndan yazlan tezkere
tezyinat :sslemeler
toplu i szlemesi: ii sendikalar ile iveren veya iveren sendikalar arasnda yaplan ve i
artlarn, taraflarn hak ve borlarn dzenleyen yazl bir anlamadr.
trampa: Bir maln baka bir malla veya bir hakkn baka bir hakla deitirilmesini konu alanszleme.
tzel Kii: Kendisini oluturan gerek kiilerin zerinde ve onlardan bamsz bir varl vebelirli bir amac bulunan.
tzk : Bir kanunun uygulamasn gstermek ve