Huyền Thoại Về Một Người Cha - Saigonbao.com€¦ · Web viewNhÜng k‰t quä cho thÃy ông Balladur thua, ông Chirac trª thành t ng thÓng và tØ Çó, Nicolas Sarkozy

VIETNAM NEWS NETWORK (VNN)P.O. Box 661162Sacramento, CA 95866Phone & Fax: 916-480-2724 Email: [email protected]: www.vnn-news.com

**********************************Bài Vª Hàng Ngày

Ngày 25 Tháng 05 Næm 2007**********************************

1- Th©i S¿ Th‰ Gi§i- Nicolas Sarkozy, vÎ tân T°ng ThÓng nÜ§c Pháp Mai Loan

2- DiÍn ñàn QuÓc N¶i- MÃy cäm nghï cûa m¶t công dân nhân ngày bÀu cº quÓc h¶i 20/5 /2007VÛ Thanh PhÜÖng

3- Tin TÙc QuÓc N¶i- LMDCNQVN kêu g†i nhà cÀm quyŠn CSVN hûy bÕ k‰t quä cu¶c bÀu cº quÓc h¶i khóa XII vØa qua và t° chÙc TrÜng cÀu Dân Ý

4- Sinh Hoåt C¶ng ñÒng- S¿ thành công cûa ASIA 55 trong bÓi cänh cûa m¶t c¶ng ÇÒng tœ nån häi ngoåi Çã trÜªng thành NguyÍn Khánh Væn

5- Tåp Chí Á Châu- Disneyland Së KiŒn Khu Giäi Trí Shijingshan B¡c KinhMinh DÛng

6- Tham Khäo- HuyŠn Thoåi VŠ M¶t NgÜ©i ChaGS TrÀn Gia Phøng

7- ñ©i sÓng Quanh Ta- Th¿c PhÄm TØ ViŒt NamHuÿnh Chi‰u ñ£ng

http://www.vnn-news.com/

mailto:[email protected]

8- Tin TÙc Di Trú- Cäi T° Di Trú - Tranh LuÆn VÅn ChÜa K‰t Thúc

9- Gi§i ThiŒu Sách M§i- NguyÍn Thanh Giang v§i "Nhân QuyŠn Và Dân Chû ª ViŒt Nam"Minh Võ

10- TruyŒn Hay Ngoåi QuÓc- Cô gái làm búp bêPaul Gallico

**********************************

1- Th©i S¿ Th‰ Gi§i

- Nicolas Sarkozy, vÎ tân T°ng ThÓng nÜ§c Pháp

Mai Loan(VNN)

Có lë trong lÎch sº cÆn Çåi nÜ§c Pháp chÜa có m¶t vÎ tân t°ng thÓngï nào bÎ chÌ trích d» d¶i b¢ng nh»ng tØ ng» n¥ng nŠ chÜa tØng thÃy nhÜ ông Nicolas Sarkozy, vØa m§i Ç¡c cº trong kÿ bÀu cº vào ngày Chû NhÆt 6 tháng 5 vØa qua, v§i tÌ lŒ 53% cº tri ûng h¶, trên chân ÇÓi thû là bà Ségolène Royal cûa ñäng Xã H¶i, chÌ chi‰m có 47% sÓ phi‰u. BÎ gán cho nh»ng bän tính không lÃy gì làm hay ho nhÜ: kiêu ngåo, tàn båo, Ç¶c Çoán và mÎ dân, nhÃt là tØ phía Ça sÓ nh»ng cº tri gÓc di dân nghèo sÓng ª nh»ng vùng thu¶c ngoåi ô thû Çô Ba Lê (Paris), tân t°ng thÓng cûa nÜ§c Pháp, tr§ trêu thay låi là con cûa m¶t ngÜ©i Pháp gÓc di dân, së có th©i gian trong 5 næm t§i Ç‹ chÙng minh r¢ng nh»ng l©i tÓ cáo Çó là không Çúng s¿ thÆt. Sau khi có k‰t quä, t© Le Parisien cho chåy hàng tít thÆt l§n ngay trang bìa, chÌ vÕn vËn có hai ch» Ç‹ nói vŠ kÈ th¡ng cº: "C'est lui!" (tåm dÎch là Chính h¡n!), cÛng Çû nói lên mÙc thiŒn cäm hay s¿ kính tr†ng cûa ngÜ©i dân Pháp v§i vÎ t°ng thÓng tân cº nhÜ th‰ nào. NhÜng có lë m†i ngÜ©i ÇŠu ÇÒng š v§i nhÆn ÇÎnh r¢ng ông Nicolas Sarkozy là m¶t trong nh»ng chính trÎ gia lãnh tø gây tranh cãi và chia rë nhÃt tåi nÜ§c Pháp, k‹ tØ sau th©i ñŒ NhÎ Th‰ Chi‰n, khi bÜ§c vào ÇiŒn Elysée Ç‹ n¡m quyŠn ÇiŠu hành ÇÃt nÜ§c. V§i m¶t tham v†ng to l§n nhÜng låi nh© v§i nhiŠu tài næng Ç¥c biŒt vŠ hùng biŒn và óc t° chÙc, lôi cuÓn rÃt Çông ngÜ©i ûng h¶, ông Sarkozy Çã b¶c l¶ m¶t š chí kiên quy‰t hÀu Çåt ÇÜ®c møc tiêu tÓi hÆu cho mình. NhÜng cái tên cûa ông luôn g®i lên hai cäm giác tÜÖng phän: m¶t niŠm hy v†ng vŠ nh»ng cäi cách táo båo Ç‹ Çem låi niŠm t¿ hào cho nÜ§c Pháp, nhÜng ÇÒng th©i cÛng là m¶t niŠm lo s® trÜ§c nh»ng hành Ç¶ng tàn nhÅn cûa m¶t chính sách quá cÙng r¡n và thi‰u nhân Çåo cûa m¶t lãnh tø ÇÓi v§i thành phÀn di dân nghèo, có sÓ phÆn không may

trong xã h¶i. Ngay cä chính trong phe ûng h¶ Çäng cÀm quyŠn UMP cûa ông Sarkozy, cÛng có nhiŠu gi§i Çang hÒi h¶p và lo l¡ng khi tiên Çoán vŠ nh»ng thay Ç°i s¡p t§i tåi nÜ§c Pháp trong th©i gian t§i. Nói theo l©i cûa ông Brice Hortefeux, m¶t trong nh»ng phø tá thân cÆn tØng sát cánh v§i ông Sarkozy tåi B¶ N¶i Vø và trung ÜÖng Çäng UMP, thì "tÃt cä nh»ng chính trÎ gia ÇŠu không dám båo gan thº lºa v§i nh»ng chính sách táo båo, nhÜng ông ta (Sarkozy) thì không tØ nan bÃt cÙ rûi ro nào." ñÓi thû cûa ông, bà Ségolène Royal cûa ñäng Xã H¶i Pháp, vào nh»ng ngày chót cûa cu¶c vÆn Ç¶ng tranh cº ª vòng hai, Çã dùng y‰u tÓ tâm lš Ç‹ khích Ç¶ng m¶t sÓ cº tri thu¶c cánh tä và phe trung h»u có th‹ lo ngåi trÜ§c m¶t tình trång bÃt °n có th‹ xäy ra tåi nÜ§c Pháp n‰u nhÜ ông Sarkozy Ç¡c cº. (N‰u so sánh v§i tình trång tåi Hoa Kÿ, Çäng UMP cûa TT Chirac và ông Sarkozy thu¶c vŠ phía bäo thû, có th‹ sánh v§i Çäng C¶ng Hoà, trong khi Çäng Xã H¶i cûa bà Ségolène Royal có khuynh hÜ§ng cÃp ti‰n, tÜÖng t¿ nhÜ Çäng Dân Chû.) Trong cu¶c tranh luÆn duy nhÃt cûa vòng hai cu¶c bÀu cº gi»a hai Ùng viên, ÇÜ®c t° chÙc vào tÓi thÙ TÜ, lôi cuÓn Çông Çäo dân Pháp theo dõi trên màn änh truyŠn hình suÓt gÀn 3 ti‰ng ÇÒng hÒ, bà Royal Çã không ngÀn ngåi tÃn công ÇÓi phÜÖng khi liŒt kê ra nh»ng chính sách ÇiŠu hành cûa ông Sarkozy Çã Çem låi. ThÆm chí sau Çó, bà Royal cÛng cÓ Çánh thêm m¶t ván bài liŠu lïnh vào gi© chót, khi tuyên bÓ r¢ng nÜ§c Pháp có th‹ xäy ra båo Ç¶ng vì các vø xuÓng ÇÜ©ng n‰u nhÜ ông Sarkozy Ç¡c cº vì s¿ tÙc giÆn cûa nhiŠu thành phÀn dân chúng gÓc thi‹u sÓ RÆp và HÒi-giáo (tÜÖng t¿ nhÜ Çòn hù doå cûa phe C¶ng Hoà ª MÏ khi cho r¢ng các thành phÀn khûng bÓ së æn mØng và tÃn công Hoa Kÿ n‰u nhÜ phe Dân Chû ÇÜ®c th¡ng cº). Ch£ng là vì ông Sarkozy có th‹ ÇÜ®c coi nhÜ là "kÈ thù sÓ 1" cûa khÓi di dân này, và trong suÓt th©i gian vÆn Ç¶ng tranh cº trÜ§c Çó, không bao gi© dám bén mãng Ç‰n nh»ng vùng ngoåi ô thû Çô Ba Lê, nÖi có Çông Çäo gi§i bình dân và thi‹u sÓ cÜ ngø. Xã h¶i nÜ§c Pháp có Çi‹m khác biŒt này so v§i Hoa Kÿ: trong khi Ça sÓ dân chúng khá giä ÇŠu thi nhau mua nhà ª vùng ngoåi ô (suburbs), nhÜ©ng khu downtown cho dân nghèo, gÓc da Çen sÓng chui rúc trong các khu tÒi tàn n¢m cånh nh»ng cao Óc ÇÒ s¶ giành cho công tÜ sª tåi hÀu h‰t các thành phÓ l§n bên MÏ, thì ngÜ®c låi ª bên Pháp, các vùng ngoåi ô thÜ©ng là nÖi có nhiŠu khu chung cÜ xÆp xŒ giành cho gi§i nghèo, tåo nên nh»ng vùng ghettos n°i ti‰ng v§i các vø ÇÓt phát nhà cºa, xe hÖi do nhiŠu thành phÀn du thû du th¿c tÆp h®p. Vø n°i loån ÇÓt phá to l§n xäy ra hÒi cuÓi næm 2005 cÛng xuÃt phát tØ khu ngoåi ô cûa Ba Lê, Ç‹ rÒi sau Çó lan tràn kh¡p các khu ngoåi ô khác trên toàn nÜ§c Pháp, gây ra cänh ÇÓt hàng træm chi‰c xe hÖi m‡i Çêm. ñúng nhÜ bà Royal tiên Çoán, trong Çêm ki‹m phi‰u, cÛng Çã xäy ra nhiŠu vø tø tÆp ÇÓt phá tåi nh»ng khu bình dân trong Paris và nhiŠu thành phÓ khác, cùng v§i hàng træm vø ÇÓt xe khác nhau, nhÜng ª m¶t cÜ©ng Ç¶ nhÕ hÖn, chÙ không Ç‰n mÙc n°i loån rÀm r¶. ThÆt ra, tính trung bình, m‡i ngày ª Pháp có trên m¶t træm vø ÇÓt xe hay ÇÓt thùng rác công c¶ng tåi nh»ng khu bÃt an, tÜÖng t¿ nhÜ thÓng kê hàng træm vø b¡n gi‰t m‡i ngày ª Hoa Kÿ này. Dï nhiên, s¿ kiŒn ông Sarkozy vào gi© chót thay Ç°i chuy‰n Çi nghÌ xä hÖi sau vø th¡ng cº, b¢ng cách Çi chÖi trên du thuyŠn sang tr†ng cûa m¶t ngÜ©i bån tÌ phú thay vì Ç‰n Çäo Corse nhÜ d¿ trù lúc ban ÇÀu, càng khi‰n mÓi ác cäm cûa nhiŠu thành phÀn nghèo càng gia tæng, khi‰n cho nh»ng vø tø tÆp ÇÓt phá kéo dài trong nhiŠu ngày. Thoåt m§i nhìn, ngÜ©i ta có th‹ nghï r¢ng ông Sarkozy là m¶t ngÜ©i cûa th‰ hŒ m§i, muÓn thoát ly v§i nh»ng v‰t tích cûa m¶t nÜ§c ñåi Pháp Çã già nua và l‡i

th©i, càng ngày càng mÃt dÀn uy th‰ và änh hÜªng trên trÜ©ng quÓc t‰. Trong các bài diÍn væn c° Ç¶ng, ông thÜ©ng nh¡c Ç‰n hai tØ ng» chính: rupture - Çoån tuyŒt (v§i quá khÙ) và changement - thay Ç°i (cho nÜ§c Pháp), tØ lâu vÅn n¥ng tinh thÀn quan liêu truyŠn thÓng cûa m¶t tÀng l§p Üu tú và may m¡n trúng tuy‹n vào trÜ©ng ENA, tÙc là Ecole Nationale d'Administration (H†c ViŒn QuÓc Gia Hành Chánh), Ç‹ tØ Çó ra n¡m hÀu h‰t các chÙc vø tr†ng y‰u ª cä hai lãnh v¿c công và tÜ. NhÜng sÙc månh kinh t‰ và tài chính cûa nÜ§c Pháp thì không còn ª th©i kÿ huy hoàng nhÜ trÜ§c. Trong nh»ng næm gÀn Çây, mÙc phát tri‹n vŠ t°ng sän lÜ®ng n¶i ÇÎa (gross domestic product, GDP) cûa Pháp Çã thÃp hÖn cûa Ça sÓ các nÜ§c trong khÓi Âu châu phát tri‹n (OECD). N‰u so sánh mÙc sän xuÃt ÇÒng niên trong vòng 25 næm qua, thì GDP cûa ngÜ©i dân Pháp Çã tøt xuÓng tØ hång thÙ 7 xuÓng còn thÙ hång 17. Và công n® cûa nhà nÜ§c càng ngày càng gia tæng, gi© Çây Çã chi‰m m¶t tÌ lŒ khá cao, Ç‰n khoäng 66% cûa GDP, tåo nên m¶t gánh n¥ng to l§n cho ngân quÏ quÓc gia sau bao nhiêu næm tÓn hao vì chính sách bao cÃp và bäo vŒ các quyŠn l®i dân sinh quá r¶ng rãi cho ngÜ©i dân. NhÜng thÆt ra ông Sarkozy cÛng là m¶t thành viên kÿ c¿u trong b¶ máy cûa nhà nÜ§c quan liêu Çó, tham chính trong chính quyŠn tØ ÇÀu thÆp niên 1990 trong nhiŠu chÙc vø quan tr†ng cûa n¶i các, và cÛng ÇÜ®c coi nhÜ là m¶t trong nh»ng chính trÎ gia lanh l®i, qu› quyŒt, bi‰t n¡m b¡t th©i cÖ, có nhiŠu khä næng và tài nghŒ nhÜng cÛng không kém thû Çoån (k‹ cä phän b¶i Çàn anh) Ç‹ mong Çåt ÇÜ®c tham v†ng cho riêng mình.Nicolas Paul Stéphane Sarkozy de Nagy-Bocsa ra Ç©i tåi thû Çô Ba Lê vào ngày 28 tháng Giêng næm 1955, con cûa m¶t gia Çình thu¶c dòng dõi quš t¶c tåi Hung Gia L®i (Hungary) Çã trÓn khÕi ch‰ Ç¶ c¶ng sän tåi nÜ§c này vào th©i ñŒ NhÎ Th‰ Chi‰n Ç‹ sang ÇÎnh cÜ tåi Pháp. MË cûa ông, lúc bÃy gi© là m¶t cô sinh viên theo h†c trÜ©ng LuÆt, cÛng là con gái cûa m¶t di dân, m¶t vÎ bác sï gÓc Hy Låp theo Do-thái-giáo. NhÜng gia Çình cÛng không ÇÜ®c ÇÀm Ãm hånh phúc, vì khi lên 5 tu°i thì cha cûa ông Çã bÕ v®, Çi lÃy nh»ng ngÜ©i phø n» khác và sinh ra thêm hai ÇÙa con khác n»a. (M¶t trong nh»ng bà v® khác Çó là Christine de Ganay, sau này lÃy m¶t ngÜ©i chÒng khác sau bÓ ông Sarkozy, tên là Frank Wisner II, hiŒn là Ç¥c sÙ cûa Hoa Kÿ tåi Kosovo. Con cûa bà, cùng cha khác mË v§i Nicolas, là ông Oliver Sarkozy, hiŒn là m¶t chû tÎch cûa m¶t công ty tài chính thu¶c t° h®p ÇÀu tÜ toàn cÀu UBS Investment Bank, có trø sª tåi New York). Phäi chæng nh»ng chi ti‰t này giäi thích m¶t phÀn nào vì sao ông Nicolas Sarkozy ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i nói Ç‰n nhÜ là có tinh thÀn thân thiŒn v§i Hoa Kÿ hÖn là các chính trÎ gia Pháp khác nhÜ TT Jacques Chirac hay Thû tÜ§ng Dominique de Villepin?Nh© ª s¿ giúp Ç« và bäo b†c cûa ông ngoåi là bác sï, mÃy mË con cÛng ÇÜ®c chæm lo ÇÀy Çû Ç‹ có cu¶c sÓng ÇÀy Çû tåi quÆn 17 trong thû Çô. NgÜ©i mË cÛng ÇÜ®c h†c xong Ç‹ ra trÜ©ng, có công æn viŒc làm cho m¶t cu¶c sÓng thoäi mái và dÜ dä Ç‹ có th‹ cho mÃy anh em cûa Nicolas theo h†c tåi m¶t trÜ©ng tÜ Công giáo. Sau Çó, gia Çình d©i vŠ khu Neuilly-sur-Seine, m¶t ngoåi ô sang tr†ng n¢m sát nách thû Çô. L§n lên, Nicolas theo h†c môn LuÆt tåi trÜ©ng ñåi h†c Paris X, và b¡t ÇÀu Çam mê v§i chính trÎ khi ÇÜ®c Ç¡c cº vào chÙc vø nghÎ viên thành phÓ cûa Neuilly ª cái tu°i rÃt trÈ vào næm 1977, khi m§i vØa 22 tu°i. Tuy không ÇÜ®c vào h†c trÜ©ng danh ti‰ng ENA, ông Sarkozy sau khi tÓt nghiŒp b¢ng cº nhân luÆt và trª thành luÆt sÜ vào næm 26 tu°i, cÛng theo Çu°i viŒc h†c ª cÃp cao hÖn b¢ng cách thi vào trÜ©ng Cao h†c Chính trÎ, thÜ©ng ÇÜ®c g†i là Sciences Po. (ñây cÛng là trÜ©ng mà bà Ségolène Royal Çã theo h†c trÜ§c khi ÇÜ®c thu nhÆn vào trÜ©ng ENA sau này).

NhÜng cái Çam mê chính trÎ cûa Sarkozy chÌ th¿c s¿ bÓc cao khi ông gia nhÆp vào Çäng UDR, m¶t Çäng cánh h»u Gaullist, tÙc là thu¶c hÆu duŒ cûa m¶t vÎ anh hùng nÜ§c Pháp và cÛng là cha ÇÈ cûa nŠn ñŒ NgÛ C¶ng Hoà, TÜ§ng Charles de Gaulle. ñäng UDR, lúc bÃy gi© cùng v§i Çäng UDF cûa TT Giscard d'Estaing là hai Çäng l§n thu¶c cánh h»u trong khi phe tä gÒm 2 Çäng l§n là ñäng Xã H¶i (PS) và ñäng C¶ng Sän (PC), n¢m dÜ§i s¿ chÌ Çåo cûa ông Jacques Chirac. Nh© ª tài hùng biŒn cùng v§i s¿ hæng say làm viŒc, không ngåi khó khæn, nên ông Sarkozy b¡t ÇÀu ÇÜ®c ông Chirac và nhiŠu lãnh tø khác trong Çäng Ç‹ š Ç‰n và tìm cách nâng Ç« và cÃt nh¡c. NhÜng ông Sarkozy cÛng không ngÀn ngåi dùng m†i thû Çoån khi cÀn thi‰t, k‹ cä phän thùng, Ç‹ qua m¥t các Çàn anh hÀu giành lÃy quyŠn l®i cho cá nhân. ñiŠu Çó Çã xäy ra vào næm 1983, trong m¶t cu¶c tranh giành n¶i b¶, khi cÆu thanh niên Nicolas Sarkozy quy‰t ÇÎnh ra tranh chÙc thÎ trÜªng Neuilly ÇÓi ÇÀu v§i ông Charles Pasqua, m¶t lãnh tø lão thành cûa Çäng UDR. Và ông Çã thành công, trª thành thÎ trÜªng trÈ tu°i nhÃt trên toàn nÜ§c Pháp ª cái tu°i 28. Tuy Neuilly chÌ là m¶t thành phÓ nhÕ, không có Çông dân sÓ, và chÙc vø thÎ trÜªng cÛng không có uy quyŠn hay änh hÜªng l§n, nhÜng th©i th‰ ÇÜa ÇÄy giúp cho ông Sarkozy, tØ cái gh‰ thÎ trÜªng này, vŠ sau ÇÜ®c toàn dân Pháp chú š t§i và ngÜ«ng m¶ nhÜ m¶t vÎ anh hùng trong m¶t vø b¡t cóc con tin ly kÿ tåi Neuilly.Sau Çó, ông cÛng ÇÜ®c Ç¡c cº vào gh‰ dân bi‹u ª tu°i 33, và b¡t ÇÀu tham chánh vào n¶i các cûa Thû tÜ§ng Edouard Balladur, cÛng là ngÜ©i cùng Çäng cûa ông Chirac, vào ÇÀu næm 1993, v§i chÙc vø T°ng trÜªng Ngân sách. VØa m§i ngÒi gh‰ t°ng trÜªng ÇÜ®c non 6 tuÀn lÍ, ông Sarkozy và nÜ§c Pháp Çã träi qua m¶t vø khûng hoäng b¡t con tin n° bùng tåi thành phÓ Neuilly vào tháng Næm. N¶i vø diÍn ra khi m¶t chuyên viên ÇiŒn toán trÈ tu°i b‡ng n°i cÖn Çiên khùng nên Çã xâm nhÆp vào m¶t trÜ©ng mÅu giáo và b¡t cóc 21 em h†c sinh cùng v§i m¶t giáo viên và Çòi tiŠn chu¶c mång 100 triŒu quan Pháp. Khi tên b¡t cóc hæm doå là së cho n° tung trÜ©ng h†c, l©i Çe doå cûa h¡n gây chÃn Ç¶ng månh, và các toán cänh sát Ç¥c biŒt ÇÜ®c sºa soån Ç‹ tÃn công và giäi cÙu con tin. Th‰ nhÜng lúc bÃy gi©, ông Sarkozy có m¥t tåi Çó, và quy‰t ÇÎnh chÌ huy cu¶c ÇiŠu Çình. Trong suÓt 46 ti‰ng ÇÒng hÒ sau Çó, cä nÜ§c Pháp theo dõi cu¶c ÇiŠu Çình ly kÿ và hÒi h¶p này, chÙng ki‰n cänh ông Sarkozy, v§i chi‰c áo sÖ-mi ÇÅm Ü§t mÒ hôi, liên ti‰p Çi låi nhiŠu lÀn vào trÜ©ng h†c Ç‹ thÜÖng thuy‰t tr¿c ti‰p v§i kÈ b¡t cóc. Ông tìm cách khuyên giäi h¡n Ç‹ cho tình hình b§t cæng th£ng, hÙa hËn là së trao ÇÀy Çû tiŠn chu¶c mång nhÜ Çòi hÕi Ç‹ xin h¡n thä các em h†c sinh Çang bÎ b¡t làm con tin, và có lúc còn ÇŠ nghÎ t¿ th‰ mång mình cho các em nhÕ. CuÓi cùng, tÃt cä các con tin ÇŠu ÇÜ®c giäi thoát và cänh sát Ç¥c biŒt Çã gi‰t ch‰t kÈ b¡t cóc. Cä nÜ§c Pháp thª dài nhË nhõm, và ÇÒng th©i ÇÜ®c chÙng ki‰n m¶t huyŠn thoåi hào hùng vŠ Nicolas Sarkozy, m¶t thÎ trÜªng kiêm t°ng trÜªng vØa trÈ tu°i vØa can Çäm, cÛng nhÜ là m¶t con ngÜ©i s¤n sàng chÃp nhÆn m†i rûi ro hi‹m nguy nào Ç‹ hoàn thành cho ÇÜ®c sÙ mång cûa mình.S¿ kiŒn n°i bÆt Çó khi‰n nhiŠu ngÜ©i trong Çäng Gaullist quên Çi hình änh phän b¶i qua m¥t Çàn anh cûa ông Sarkozy. NhÜng tham v†ng cûa ông không dØng ª Çó. ñ‰n næm 1995, ông quay sang phän thùng Çàn anh l§n hÖn là ông Jacques Chirac, ngÜ©i Çã cÃt nh¡c cho Sarkozy trong nh»ng bÜ§c ÇÀu, khi quy‰t ÇÎnh ûng h¶ ông Balladur thay vì Chirac. LÀn này, trong cu¶c bÀu cº t°ng thÓng Ç‹ tìm ngÜ©i thay th‰ cho ông Mitterrand, bên phe h»u có 2 ngÜ©i cùng Çäng là Balladur và Chirac ra tranh ª vòng ÇÀu v§i nhiŠu Ùng cº viên khác cûa phe tä. Và lúc Çó lá bài Balladur sáng giá hÖn, và nhiŠu cu¶c thæm dò dân š cho thÃy là có th‹ ông Balladur së có

nhiŠu phi‰u hÖn ông Chirac ª vòng ÇÀu. Khi ti‰n vào vòng hai, Ùng viên bên cánh h»u thÜ©ng là së th¡ng Ùng viên cánh tä vì sÓ cº tri ûng h¶ phe h»u vÅn thÜ©ng Çông hÖn phe tä tåi nÜ§c Pháp. LÎch sº chính trÜ©ng nÜ§c Pháp có ÇÀy rÅy nh»ng vø lØa l†c hay phän thùng khá ly kÿ cûa nh»ng ngÜ©i cùng chi‰n tuy‰n, nh»ng vø "Çâm sau lÜng ÇÒng minh" chÌ vì tham v†ng cá nhân cûa nhiŠu chính trÎ gia, dÅn Ç‰n nh»ng hÆu quä thay Ç°i l§n lao cho lÎch sº nÜ§c Pháp. NhÜng k‰t quä cho thÃy ông Balladur thua, ông Chirac trª thành t°ng thÓng và tØ Çó, Nicolas Sarkozy bÎ thÃt sûng trong nhiŠu næm liŠn, và mÓi tÜÖng quan cûa hai ngÜ©i cÛng bÎ sÙt mÈ tØ Çó. Tuy nhiên, vì tài nghŒ và s¿ hæng say Ç¥c biŒt cûa chính trÎ gia trÈ tu°i này mà ông Chirac sau Çó cÛng kéo ông Sarkozy trª låi chính trÜ©ng, giao cho cái gh‰ t°ng trÜªng n¶i vø vào næm 2002. TØ Çó trª Çi thì ngôi sao Sarkozy b¡t ÇÀu chói sáng trên chính trÜ©ng nÜ§c Pháp, Çôi lúc còn qua m¥t cä TT Chirac, ÇÜ®c báo gi§i nh¡c nhª nhiŠu Ç‰n, nhÃt là trong chi‰n dÎch rÀm r¶ Ç‹ cÜÖng quy‰t bäo vŒ an ninh và trÆt t¿ công c¶ng, m¶t trong nh»ng mÓi lo âu và b¿c mình cûa khá Çông dân Pháp trÜ§c nh»ng tŒ nån cÜ§p phá xäy ra khá nhiŠu ª nh»ng vùng dân nhà nghèo nhÜng cÛng b¡t ÇÀu lan r¶ng tåi nhiŠu nÖi khác. Trong m¶t cu¶c cäi t° n¶i các vào næm 2004, ông quay sang n¡m B¶ Tài Chính, m¶t b¶ quan tr†ng hàng ÇÀu ª nÜ§c Pháp. Và trong cÜÖng vÎ này, ông Çã chû Ç¶ng trong viŒc dùng h‰t m†i khä næng và tài nguyên cûa nhà nÜ§c Ç‹ giúp Ç« cho Çåi công ty Alstom thoát khÕi tình trång phá sän. ViŒc làm này cÛng giúp tåo thêm cho ông m¶t hào quang m§i: Çó là m¶t chính trÎ gia s¤n sàng dÃn thân Ç‹ tranh ÇÃu cho quyŠn l®i cûa công dân và các hãng xÜªng cûa nÜ§c Pháp trong bÓi cänh cånh tranh g¡t gao vì kinh t‰ toàn cÀu hoá.V§i tham v†ng chi‰m ÇÜ®c chi‰c gh‰ t°ng thÓng, ông Sarkozy quy‰t ÇÎnh ra tranh cº chÙc chû tÎch Çäng UMP vào næm 2004. TT Chirac bu¶c ông phäi tØ chÙc trong n¶i các n‰u muÓn Çäm nhiŒm chÙc vø chû tÎch Çäng. Th‰ nhÜng chÌ m¶t th©i gian ng¡n sau, ông Chirac låi phäi m©i ông Sarkozy tham d¿ vào n¶i các trª låi, m¶t phÀn là Ç‹ cûng cÓ cho phe cÀm quyŠn thu¶c cánh h»u, nhÃt là sau thÃt båi cûa chính phû Pháp khi không thuy‰t phøc ÇÜ®c Ça sÓ dân Pháp thông qua bän d¿ thäo hi‰n pháp cho Âu Châu trong m¶t cu¶c trÜng cÀu dân š vào næm 2005. LÀn trª låi B¶ N¶i Vø kÿ này, ông Sarkozy còn cÜÖng quy‰t làm viŒc månh tay hÖn n»a trong chi‰n dÎch bài trØ t¶i ác, v§i l©i hæm doå r¢ng ông së thanh l†c tÃt cä nh»ng khu v¿c tÒi tàn bÃt an cÛng nhÜ ræn Çe là së Çu°i tÃt cä nh»ng di dân lÆu phåm pháp trª vŠ cÓ quÓc. NhiŠu chuyên gia cho r¢ng ÇÜ©ng lÓi cÙng r¡n này cûa ông Sarkozy là m¶t tính toán chi‰n lÜ®c nh¢m lÃy Çi‹m v§i m¶t sÓ cº tri bäo thû thu¶c cánh c¿c h»u trung thành v§i Çäng M¥t TrÆn QuÓc Gia cûa ông Jean Marie Le Pen, và tØ Çó có th‹ lôi kéo nh»ng phÀn tº này së bÕ phi‰u cho ông thay vì cho Le Pen, nhÜ Çã xäy ra trong cu¶c bÀu cº næm 2002. (K‰t quä vòng ÇÀu bÀu cº khi ông Sarkozy chi‰m tÌ lŒ cao khoäng 31% trong khi ông Le Pen chi‰m tÌ lŒ quá nhÕ khoäng 11% cho thÃy là chi‰n lÜ®c này dÜ©ng nhÜ có hiŒu quä.) Tuy nhiên, chính sách cÙng r¡n này cÛng gây phän Ùng ngÜ®c, tåo s¿ giÆn d» cûa Ça sÓ khÓi di dân, Çã lên ti‰ng chÌ trích hành Ç¶ng cûa ông Sarkozy có tính kÿ thÎ. NhiŠu chính trÎ gia và t°ng trÜªng trong n¶i các cÛng lên ti‰ng phän ÇÓi viŒc làm và l©i nói cûa ông Sarkozy. N¶i vø n° bùng lên v§i các vø n°i loån và ÇÓt xe rÀm r¶ m‡i Çêm xäy ra vào cuÓi næm 2005, gây chÃn Ç¶ng trên th‰ gi§i Ç‹ chÙng ki‰n m¶t nÜ§c Pháp Çang loay hoay ÇÓi ÇÀu v§i nh»ng khó khæn n¶i b¶ trong tÜÖng quan gi»a ngÜ©i Pháp và khÓi di dân nghèo và nhiŠu tŒ Çoan xã h¶i gây ra do bªi tình trång chênh lŒch giÀu nghèo, gi»a khÓi ngÜ©i có công æn viŒc làm v»ng ch¡c

và nh»ng thành phÀn trÈ, di dân thÃt nghiŒp lâu dài. TØ Çó hình änh ông Sarkozy là m¶t chính trÎ gia cÜÖng quy‰t nhÜng tàn nhÅn Çã gÀn nhÜ trª thành m¶t ÇiŠu hi‹n nhiên trong quan niŒm cûa Ça sÓ dân Pháp, cho dù r¢ng con sÓ ngÜ©i ûng h¶ chính sách cÙng r¡n cûa ông cÛng gia tæng không ít. Ngôi sao bóng tròn n°i ti‰ng cûa Pháp là Lilian Thuram k‹ låi chuyŒn r¢ng chính anh Çã nghe ông Sarkozy nói sau vø n°i loån vào cuÓi næm 2005: "Chính b†n Çen (gÓc Phi châu) và RŒp ( RÆp b¡c Phi) là nh»ng thành phÀn gây rÓi loån ª các vùng ngoåi ô." Câu nói này ÇÜ®c nh¡c Çi nh¡c låi nhiŠu lÀn, vŠ sau trª thành m¶t trong nh»ng câu tuyên truyŠn ph° thông nhÃt cho chi‰n dÎch TSS (Tout Sauf Sarkozy - TÃt cä m†i ngÜ©i nhÜng chÌ trØ có Sarkozy), tÙc là m¶t liên minh bao gÒm Çû thành phÀn Ç‹ chÓng cho b¢ng ÇÜ®c ông Sarkozy trong kÿ vÆn Ç¶ng tranh cº sôi n°i vØa qua. Sau k‰t quä Ç¡c cº kÿ này, ngÜ©i ta nói nhiŠu Ç‰n viŒc ông Sarkozy Çã có nh»ng l©i ûng h¶ Hoa Kÿ tØ lâu, và do Çó mÓi quan hŒ MÏ - Pháp có th‹ trª nên sáng sûa hÖn thay vì dÜ§i th©i TT Chirac. Toà Båch –c loan báo r¢ng TT Bush Çã g†i chúc mØng cho ông Sarkozy sau k‰t quä th¡ng cº. Và trong bài diÍn væn æn mØng s¿ chi‰n th¡ng, ông Sarkozy cÛng có nói Ç‰n mÓi tÜÖng quan này, ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i v‡ tay tán thÜªng khi nói Ç‰n tình h»u nghÎ gi»a hai nÜ§c, nhÜng ÇÒng th©i cÛng nhÃn månh Ç‰n s¿ Ç¶c lÆp cûa nÜ§c Pháp. Ông nói: "Tôi muÓn gºi Ç‰n nh»ng ngÜ©i bån Hoa Kÿ r¢ng h† có th‹ tin tÜªng vào tình h»u nghÎ cûa hai nÜ§c Çã ÇÜ®c th¡t ch¥t qua nhiŠu thæng trÀm trong lÎch sº mà chúng ta Çã cùng träi qua. Tôi muÓn nói v§i nh»ng ngÜ©i bån Çó r¢ng nÜ§c Pháp bao gi© cÛng sát cánh v§i h† nh»ng khi h† cÀn Ç‰n." NhÜng rÒi ông låi thòng thêm m¶t câu khác, khi‰n cho ti‰ng v‡ tay càng vang d¶i hÖn n»a: "NhÜng tôi muÓn nói v§i h† r¢ng tình h»u nghÎ có nghïa là nh»ng ngÜ©i bån có th‹ có nh»ng suy nghï khác nhau, và m¶t cÜ©ng quÓc nhÜ Hoa Kÿ không th‹ là m¶t trª ngåi cho công cu¶c tranh ÇÃu Ç‹ chÓng låi hi‹m hoå hâm nóng toàn cÀu. Mà ngÜ®c låi, Hoa Kÿ cÀn phäi Çi tiên phong trong chi‰n dÎch vì tÜÖng lai cûa nhân loåi Çang trông ch© vào nó." N‰u nhÜ ngÜ©i ta nhìn thÃy và hy v†ng nh»ng l©i nói này së c° Ç¶ng cho tình h»u nghÎ Pháp - MÏ së th¡m thi‰t hÖn, thì ÇiŠu Çó không có nghïa là chính phû Sarkozy së hoàn toàn ûng h¶ chính phû Bush, n‰u không muÓn nói r¢ng Çây là l©i chÌ trích rõ rŒt nhÃt vŠ thành tích tŒ håi cûa TT Bush Çã phû nhÆn tinh thÀn cûa NghÎ ñÎnh ThÜ Kyoto (chÓng hâm nóng toàn cÀu) mà chính phû Clinton Çã ÇÒng š lúc trÜ§c. N‰u nhÜ ông Sarkozy Çã nhiŠu lÀn månh miŒng ca ng®i vŠ Hoa Kÿ nhÜ là "m¶t quÓc gia dân chû hay nhÃt trên th‰ gi§i", cÛng nhÜ cho r¢ng ông së không có thái Ç¶ t¿ kiêu nhÜ TT Jacques Chirac và thû tÜ§ng Dominique de Villepin và s¤n sàng Çä kích Hoa Kÿ, thì ngÜ®c låi ông vÅn ûng h¶ ÇÜ©ng lÓi cûa chính phû Pháp chÓng låi chính sách chû chi‰n tÃn công Iraq cûa chính phû Bush. Ngoài ra cÛng còn nhiŠu mÓi lo ngåi khác mà các lãnh tø ª Âu Châu së phäi ÇÓi phó v§i m¶t nÜ§c Pháp dÜ§i quyŠn tân t°ng thÓng Sarkozy, nhÃt là trÜ§c nh»ng l©i hÙa hËn cûa ông trong lúc vÆn Ç¶ng tranh cº. LiŒu ông Sarkozy có th¿c s¿ chÌ trích chính sách gi» giá cao ÇÒng Euro hay không khi cho r¢ng ÇiŠu này gây khó khæn cho nŠn kinh t‰ nÜ§c Pháp? LiŒu nh»ng hÙa hËn cäi t° cûa ông có ÇÜ®c hiŒn th¿c hay không Ç‹ cho Liên HiŒp Âu Châu có th‹ lÃy nh»ng quy‰t ÇÎnh cÙng r¡n nhÜ c¡t bÕ chính sách tr® giúp ngành nông nghiŒp nÜ§c Pháp Ç‹ ti‰n t§i m¶t thoä hiŒp mÆu dÎch r¶ng l§n v§i các nÜ§c khác? Chính phû Chirac, cÛng nhÜ chính phû Bush, m¥c dù vÅn hô hào ûng h¶ tinh thÀn t¿ do mÆu dÎch và kinh t‰, nhÜng trong th¿c t‰ vÅn ti‰p tøc các chính sách bao cÃp ngành nông nghiŒp trong nÜ§c (farm subsidies) khi‰n cho sän phÄm nông nghiŒp cûa các quÓc gia nghèo khác

trên th‰ gi§i không th‹ nào thâm nhÆp vào hai thÎ trÜ©ng béo bª là Hoa Kÿ và Âu Châu, dÅn Ç‰n viŒc phän ÇÓi cûa khÓi các quÓc gia này khi‰n cho viŒc ÇiŠu Çình cho m¶t thoä Ü§c mÆu dÎch t¿ do quÓc t‰ lâm vào b‰ t¡c trong nh»ng næm qua. Và sau cùng, liŒu ông Sarkozy së ti‰p tøc chÓng låi viŒc Ç‹ Th° Nhï Kÿ có th‹ gia nhÆp vào Liên HiŒp Âu Châu hay không, tÜÖng t¿ nhÜ hành Ç¶ng cûa lãnh tø Charles de Gaulle næm xÜa Çã tìm Çû m†i cách không cho Anh QuÓc gia nhÆp vào? Sau cùng, cÛng cÀn phäi nói Ç‰n tinh thÀn và væn hoá Ç¥c thù cûa ngÜ©i dân Pháp, có th¿c s¿ dám lÃy nh»ng quy‰t ÇÎnh khó khæn ki‹u "th¡t lÜng bu¶c bøng" mà bÃt cÙ chính sách cäi t° nào cÛng phäi áp døng, Ç‹ mong ÇÄy nÜ§c Pháp ra khÕi tình trång trì trŒ, mÃt dÀn uy th‰ và änh hÜªng tØ khoäng ba thÆp niên qua? Trong lúc vÆn Ç¶ng tranh cº, cä hai ông Sarkozy và bà Royal ÇŠu nói Ç‰n m¶t tÜÖng lai nÜ§c Pháp xán lån và huy hoàng hÖn, ngÜ©i ngÜ©i hånh phúc và hãnh diŒn là con dân nÜ§c Pháp. Bà Royal ÇÜa ra nh»ng chính sách tr® giúp dân sinh Ç‹ giúp cho m†i ngÜ©i có công æn viŒc làm, mà không chÎu nói rõ r¢ng liŒu chính phû Pháp lÃy tiŠn ª Çâu ra Ç‹ chi cho nh»ng chÜÖng trình tr® cÃp tÓn kém này. Ông Sarkozy thì nói Ç‰n viŒc Çoån tuyŒt v§i nh»ng thói quen cÛ Ç‹ kích thích guÒng máy phát tri‹n cûa nÜ§c Pháp, chÙ không ù lì hay lè phè v§i m¶t tuÀn lÍ làm viŒc chÌ có 35 gi©, v§i nh»ng ÇiŠu kiŒn làm viŒc quá dÍ dãi vì sÙc månh to l§n cûa các nghiŒp Çoàn lao Ç¶ng, khi‰n cho gi§i chû nhân bÎ thiŒt thòi, và do Çó së không tích c¿c ÇÀu tÜ tiŠn båc Ç‹ mua thêm máy móc hay thuê mÜ§n thêm nhân viên. Tuy nhiên, liŒu Ça sÓ dân Pháp së hoan hÌ chÃp nhÆn nh»ng ÇŠ nghÎ cäi t° này hay không? Nh»ng thí dø trong quá khÙ gÀn Çây cho thÃy là ÇiŠu này khó có cÖ may thành t¿u. Ch£ng hån nhÜ trÜ©ng h®p vŠ chính sách cäi t° qua Çåo luÆt Tuy‹n Døng ñÀu Tiên CPE (Contrat Prèmiere Embauche) mà chính phû Dominique de Villepin Çã thông qua hÒi næm ngoái nh¢m kích thích thÎ trÜ©ng lao Ç¶ng b¢ng cách cho phép gi§i chû nhân có quyŠn thuê mÜ§n hay sa thäi t¿ do nhân viên trong hai næm ÇÀu. Vì n‰u ÇÜ®c t¿ do sa thäi nhân viên thì gi§i chû nhân m§i dám thoäi mái thuê mÜ§n. Th‰ nhÜng luÆt lao Ç¶ng ª nÜ§c Pháp bäo vŒ quá kÏ gi§i làm công, không Ç‹ cho h† dÍ dàng bÎ sa thäi, và vì vÆy cÛng khi‰n cho gi§i chû nhân rÃt ngÀn ngåi Ç‹ thuê mÜ§n thêm. Sau khi Çã thông qua ª quÓc h¶i Pháp, Çåo luÆt này Çã g¥p phäi s¿ chÓng ÇÓi d» d¶i, dân chúng và sinh viên kh¡p nÖi xuÓng ÇÜ©ng, båo loån tràn lan không thua gì cu¶c xuÓng ÇÜ©ng cách mång vào næm 1968, Ç‰n n‡i cuÓi cùng TT Chirac phäi quy‰t ÇÎnh rút låi. TÜªng cÛng nên nh¡c låi là vào næm 1995 khi ông Chirac Ç¡c cº v§i m¶t nhiŒm kÿ 7 næm, ông cÛng là ngÜ©i hÙa hËn së ÇÄy månh nh»ng chÜÖng trình cäi t° månh båo, nhÜng rÒi sau Çó cÛng phäi nhÜ®ng b¶ trÜ§c nh»ng vø xuÓng ÇÜ©ng bi‹u tình Ç‹ chÓng ÇÓi các d¿ luÆt cäi t° này. Và tØ Çó ông Chirac muÓn theo Çu°i ÇÜ©ng lÓi cäi t° tiŒm ti‰n, nhÜng rÒi cuÓi cùng cÛng không thành công, Ç‹ rÒi bÎ mang ti‰ng là m¶t vÎ t°ng thÓng già nua và bÃt l¿c, không thay Ç°i ÇÜ®c vÆn mŒnh nÜ§c Pháp! ThÆm chí, vào næm 2002, ông ÇÜ®c tái Ç¡c cº ª vòng hai v§i tÌ lŒ khoäng 82% dân chúng ûng h¶, trên chân Ùng viên c¿c h»u Jean Marie Le Pen, nhÜng rÒi sau Çó không lâu, dân chúng Pháp cÛng xuÓng ÇÜ©ng bi‹u tình, rÒi bÕ phi‰u bÃt tín nhiŒm trong cu¶c trÜng cÀu dân š vŠ d¿ thäo hi‰n pháp cho Liên HiŒp Âu Châu, khi‰n cho TT Chirac phäi thay Ç°i thû tÜ§ng Raffarin b¢ng ông de Villepin, nhÜng rÒi cuÓi cùng cÛng phäi chÎu thua trÜ§c s¿ chÓng ÇÓi Çåo luÆt CPE. ñiŠu này cho thÃy là tuy có thói quen thích chê trách chính phû là Çã không lo ÇÀy Çû cho ngÜ©i dân có công æn viŒc làm, nhÜng ngÜ©i dân Pháp nói chung vÅn

không muÓn thÃy nh»ng quyŠn l®i cÖ bän bÎ hy sinh (nhÜ khi ÇÜ®c chính phû bäo vŒ không cho gi§i chû nhân t¿ do sa thäi), cho dù r¢ng ÇiŠu này có th‹ có l®i cho quyŠn l®i chung cûa ÇÃt nÜ§c vì b¶ máy kinh t‰ có th‹ së ÇÜ®c ÇÄy månh. HÖn n»a, ngÜ©i dân Pháp tØ nhiŠu næm qua Çã quen ÇÜ®c hÜªng quyŠn làm viŒc chÌ có 35 ti‰ng ÇÒng hÒ, gi© Çây n‰u b¡t h† phäi hy sinh làm thêm gi© nhÜng v§i ÇÒng lÜÖng không thay Ç°i, liŒu có Ça sÓ chÃp nhÆn hay không? Ngoài ra, tåi m¶t quÓc gia mà quyŠn Çình công, bãi thÎ Çã ÇÜ®c công nhÆn rõ ràng trong hi‰n pháp, và cÛng Çã ÇÜ®c áp døng Ç‰n gÀn nhÜ thÜ©ng lŒ và Çã trª thành m¶t trong nh»ng nét Ç¥c thù cûa xã h¶i Pháp ngày nay, liŒu nh»ng chính sách mà ông Sarkozy muÓn ÇÜa ra Ç‹ cäi t° và giäm b§t sÙc månh cûa các nghiŒp Çoàn lao Ç¶ng có cÖ may thành công hay không? NhiŠu phÀn là rÃt khó. Nh»ng du khách thÜ©ng Çi chÖi ª Pháp ÇŠu Çã có lÀn là nån nhân cûa nh»ng vø Çình công rÀm r¶ này khi‰n cho cä hŒ thÓng giao thông công c¶ng trên toàn quÓc ÇŠu bÎ Çình trŒ trong m¶t vài ngày, có th‹ ngåc nhiên hay khó chÎu b¿c mình, nhÜng ngÜ©i dân Pháp låi coi Çó là m¶t chuyŒn bình thÜ©ng.NgÜ©i ViŒt ª häi ngoåi, m‡i khi bình phÄm vŠ tình trång tranh ÇÃu chÓng C¶ng cûa các h¶i Çoàn ÇŠu hay bình phÄm v§i m¶t câu nói bÃt hû, cho r¢ng Çó là h¶i chÙng VÛ NhÜ CÄn (nói lái cûa VÅn NhÜ CÛ). NgÜ©i Pháp có lë cÛng có câu nói tÜÖng t¿: "Plus ca change, plus c'est la même chose." (Càng thay Ç°i chØng nào, thì m†i s¿ së càng y nguyên chØng Çó." M¶t trong nh»ng chi ti‰t Çáng chú š Ç‹ nói vŠ vÎ tân t°ng thÓng cûa nÜ§c Pháp là "cu¶c Ç©i tình ái" khá ly kÿ cûa ông, có th‹ là ÇŠ tài æn khách cho bi‰t bao t© báo lá cäi n‰u nhÜ xäy ra ª Hoa Kÿ này, có phÀn còn gi¿t gân hÖn nhiŠu so v§i bà Ségolène Royal. Và Çây cÛng là Çi‹m khác biŒt Ç¥c thù gi»a Pháp (và Âu Châu nói chung), xem ra rÃt cÃp ti‰n và cªi mª, khi so v§i Hoa Kÿ, có lë vÅn còn khá bäo thû trong tÜ duy cûa Ça sÓ ngÜ©i dân. Nó cho thÃy là ngÜ©i dân Âu châu thÜ©ng không mÃy quan tâm, hay Çúng hÖn là không Ç¥t n¥ng vÃn ÇŠ Çåo ÇÙc cá nhân, trong viŒc xét Çoán hay l¿a ch†n nh»ng nhân vÆt làm lãnh tø cÀm quyŠn. ñiŠu này khác v§i trÜ©ng h®p cûa Hoa Kÿ, khi mà Ç©i tÜ cûa các chính trÎ gia thÜ©ng bÎ soi mói Ç‹ Çem ra khai thác và công kích Ç‹ triŒt hå uy tín và thanh danh, cho dù nh»ng khi‰m khuy‰t cá nhân Çó có th‹ ch£ng änh hÜªng gì Ç‰n khä næng ÇiŠu hành ÇÃt nÜ§c, nhÜ trÜ©ng h®p cûa phe bäo thû Çã tÃn công ông c¿u TT Clinton trong vø xì-cæng-Çan lem nhem tình døc v§i cô Monica Lewinsky dåo nào. N‰u nhÜ bà Royal gây Òn ào m¶t dåo trong làng báo v§i các hình änh b¡t m¡t trong b¶ ÇÒ bikini khi Çi t¡m bi‹n, cÛng nhÜ chi ti‰t vŠ viŒc bà sÓng chung lâu dài v§i ông Hollande Ç‰n 4 m¥t con nhÜng låi không thèm kš hôn thú, thì cu¶c tình duyên cûa v® chÒng Nicolas và Cécilia Sarkozy còn giÆt gân hÖn n»a. Bà Cécilia, næm nay 49 tu°i, cÛng là ngÜ©i lai nhiŠu giòng máu khác nhau nhÜ ông Sarkozy, và Çã tØng månh miŒng phát bi‹u r¢ng "trong ngÜ©i tôi ch£ng có m¶t gi†t máu tinh tuyŠn gÓc Pháp nào cä." Cu¶c g¥p g« ÇÎnh mêänh xäy ra vào næm 1984 khi ông Sarkozy, lúc bÃy gi© ª cÜÖng vÎ thÎ trÜªng, Çang chû toå hôn lÍ cho cô Cécilia tåi toà thÎ chính Neuilly. Th‰ nhÜng ông thÎ trÜªng trÈ tu°i Ç¶c thân låi bÎ "ti‰ng sét ái tình" trÜ§c s¡c ÇËp h§p hÒn cûa cô dâu m§i này, và tØ Çó vÅn Çam mê theo Çu°i mÓi tình si, cho dù sau Çó Çã lÃy v® và có 2 con. Cu¶c theo Çu°i ti‰p tøc kéo dài trong suÓt 12 næm, và gi© Çây thì cä hai ngÜ©i ÇŠu Çã ly dÎ, nàng có 2 cô con gái riêng và chàng v§i 2 cÆu con trai. Cu¶c k‰t hôn "trai tài gái s¡c" khá l« làng này diÍn ra vào næm 1996 và cÛng sän sinh ra ÇÜ®c m¶t cÆu quí tº khác vào næm sau. Khi ông Sarkozy tham gia n¶i các và n¡m B¶ N¶i Vø thì bà Cécilia cÛng có m¶t væn

phòng Ç‹ làm viŒc tåi Çây. NhÜng Çùng m¶t cái, vào næm 2005, bà b‡ng bi‰n mÃt, và sau Çó ÇÜ®c bi‰t là Çã bÕ Çi Ç‹ t§i sÓng chung v§i m¶t ngÜ©i khác tåi New York. Trong cuÓn hÒi kš, ông Sarkozy Çã k‹ låi giai Çoån này và cho Çó là m¶t bi‰n cÓ làm ông bÎ "ch§i v§i n¥ng nŠ" (profoundly shaken). NhÜng sau Çó vài tháng thì hai ngÜ©i låi Çoàn tø trª låi. Trong th©i gian vÆn Ç¶ng tranh cº, ngÜ©i ta ít thÃy hình änh cûa bà Cécilia xuÃt hiŒn bên cånh ông Nicolas, khi‰n cho nh»ng l©i ÇÒn Çãi vŠ m¶t cu¶c chia tay nhÜ Çã xäy ra vào næm 2005 låi lan truyŠn nhanh chóng. Tuy nhiên, sau Çó ngÜ©i ta thÃy bà xuÃt hiŒn trong Çêm æn mØng chiêá th¡ng ª vòng ÇÀu, cÛng nhÜ sau Çó th¡ng luôn ª vòng k‰t.Có lë rÃt khó cho Ça sÓ ngÜ©i dân MÏ chÎu chÃp nhÆn m¶t ngÜ©i phø n» "chÎu chÖi" ki‹u phóng túng nhÜ vÆy trong vài trò "ÇŒ nhÃt phu nhân", phäi không quš vÎ? Và nhÜ th‰ thì ngÜ©i dân nÜ§c Pháp vÅn thích t¿ hào là cªi mª và cÃp ti‰n hÖn ngÜ©i dân MÏ là vÆy.

Mai LoanHouston, [email protected]

=END=

2- DiÍn ñàn QuÓc N¶i

- MÃy cäm nghï cûa m¶t công dân nhân ngày bÀu cº quÓc h¶i 20/5 /2007

VÛ Thanh PhÜÖng

Ngày bÄu cº QuÓc h¶i nÜ§c CHXHCN ViŒt Nam vào ngày 20/5/2007, ngÅu nhiên 2 chÎ em chúng tôi Çã có m¥t tåi Thû ñô Hà N¶i. Bªi vì, chúng tôi (Tôi và chÎ Lê ThÎ Kim Thu) vÅn phäi ti‰p tøc cu¶c ÇÃu tranh Çòi công b¢ng xã h¶i mà trong Çó có vø viŒc khi‰u kiŒn dai d£ng mÃy chøc næm qua cûa gia Çình mình chÜa ÇÜ®c các cÃp lãnh Çåo cùng các ngành h»u quan giäi quy‰t.ñi trên các ÇÜ©ng, các phÓ cûa Thû ñô, tôi quan sát thÃy ngoài ÇÜ©ng phÓ treo ÇÀy nh»ng tÃm bäng quäng cáo cho ngày bÀu cº quÓc h¶i 20/5/2007, nào khÄu hiŒu, c© quåt, bæng rôn ÇÕ loè ÇÕ loËt kh¡p cä các nÈo ngõ, lÓi phÓ. Tôi vÅn räo quanh m¶t vòng ÇÜ©ng phÓ Hà N¶i mà trong lòng buÒn rÜ©i rÜ®i. VÅn nh»ng trò cÛ tái diÍn ch£ng có tuÒng gì m§i cä. L¿c lÜ®ng công an, dân phòng, thanh niên xung kích dày Ç¥c xúm xít quanh nÖi Ç¥t các thùng phi‰u và nhan nhän kh¡p phÓ phÜ©ng, hang cùng ngõ hÈm Ç‹ bäo vŒ và nhÜ s¤n sàng chi‰n ÇÃu v§i "các l¿c lÜ®ng thù ÇÎch" mà trí tÜªng tÜ®ng phong phú cûa h† Çã t¿ nghï ra!!! Nh»ng tÃm phi‰u vô tri-vô giác và vô tình thì cÙ lØa dÓi mãi nhân dân. Ai là ngÜ©i có tài có ÇÙc th¿c s¿ trong danh sách các Ùng cº viên Çang ÇÜ®c dán kh¡p nÖi Çây? ñäng CSVN Çã cº ra tÃt cä các Ùng cº viên cho mình rÒi còn gì, làm sao mà mÃy vÎ có "tÜ tÜªng dân chû, cäi cách" l†t ÇÜ®c vào danh sách này Ç‹ ngÜ©i dân l¿a ch†n là Çåi diŒn tiêu bi‹u cho mình. Tât cä m†i viŒc bÀu bán m†i lÀn ÇŠu do b¶ chánh trÎ

trung ÜÖng ñCSVN chÌ Çåo tØng chi ti‰t nhÕ nhÃt, tØng giây phút m¶t. VÆy thì màn kÎch này diÍn Çi diÍn låi mÃy chøc næm qua Ç‹ làm chi cho tÓn kém ngân sách quÓc gia. Tôi có Ç†c m¶t sÓ bài báo trên Mång và cä báo trong nÜ§c có thÃy nói Ç‰n phí t°n cho vª kÎch chánh trÎ Ç¶c diÍn bÀu cº này lên Ç‰n hÖn 350 t› ÇÒng VN, tÜÖng ÇÜÖng v§i hÖn 20 triŒu Çôla MÏ. ThÆt là m¶t s¿ lãng phí ghê gh§m cho ngân khÓ quÓc gia cûa m¶t ÇÃt nÜ§c còn nghèo kh° thu¶c th‰ gi§i thÙ 3 nhÜ ViŒt Nam!!!Tôi cÜ©i buÒn, còn lòng thì nghï vŠ cu¶c bÀu cº quÓc h¶i trên ÇÃt nÜ§c này mÃy š chính nhÜ sau:- NgÜ©i Çåi bi‹u quÓc h¶i phäi là ngÜ©i có tài, có ÇÙc thÆt s¿ và phäi ÇÜ®c Dân ch†n, Dân bÀu tr¿c ti‰p.- Là ngÜ©i Çåi bi‹u Çåi diŒn cho dân phäi ÇÜ®c l¿a ch†n tØ trong nhân dân ra, chÙ không phäi trong Çäng CSVN.- NgÜ©i Çåi bi‹u phäi hi‹u ÇÜ®c tâm tÜ nguyŒn v†ng cûa nhân dân và xã h¶i.- Khi nhân dân ÇŠ Çåt nguyŒn v†ng, ngÜ©i Çåi bi‹u phäi bi‰t l¡ng nghe và khi cÀn thi‰t phäi tranh ÇÃu quyŠn l®i cho nhân dân Ç‰n cùng.Có dám làm nhÜ vÆy m§i xÙng Çáng là ngÜ©i Çåi bi‹u cho nhân dân trong quÓc h¶i ÇÜ®c+ NhÜng ª ViŒt Nam thì Çåi bi‹u quÓc h¶i hay các cÃp chánh quyŠn không phäi là cûa dân.+ Mà Çåi bi‹u quÓc h¶i và các cÃp chánh quyŠn là cûa Çäng và nhà nÜ§c CSVN.ñäng CSVN cº, còn ngÜ©i dân bÎ chánh quyŠn chÌ Çåo công an cÜ«ng bách nhân dân Çi bÀu, Çó là nguyên t¡c thÆt s¿ Çã diÍn ra mÃy chøc næm qua.- Nhân dân ViŒt Nam không phäi Çäng viên CS cûa Çäng có hÖn 81 triŒu ngÜ©i, nhÜng ñCSVN chÌ cho phép có 10% gh‰ trong quÓc h¶i.Trong khi Çó Çäng c¶ng sän ViŒt Nam có gÀn 3 triŒu Çäng viên, theo thÓng kê cûa các cÖ quan nhà nÜ§c và cûa chính ñCSVN nhÜ th‰ có Çúng và có th¿c chÃt không, tôi xin không Çi sâu, mà chÌ quan tâm Ç‰n con sÓ Ç‹ so sánh ÇÓi chi‰u thôi. Th‰ nhÜng sÓ lÜ®ng các Çåi bi‹u Çåi diŒn cho quyŠn l®i cûa Çäng CSVN trong quÓc h¶i låi chi‰m 90% gh‰ trong cái quÓc h¶i Çáng buÒn và ÇÀy nghÎch lš này. Và ÇiŠu này thì con nít ª ViŒt Nam lên 3 tu°i chúng dÜ bi‰t và cÛng ch¡c phäi buÒn cÜ©i nhÜ ngÜ©i l§n thôi. NhÜ vÆy thì rõ ràng cái quÓc h¶i này Çích thÎ là cûa Çäng CSVN chánh hiŒu rÒi, chÙ sao låi bäo là Çåi diŒn quyŠn l®i, š chí cho toàn dân ÇÜ®c!!!Tôi cÛng nhÜ m†i ngÜ©i dân dù có ít h†c vÃn ÇŠu nhÆn thÙc ÇÜ®c r¢ng, Çây th¿c chÃt chÌ là m¶t cu¶c bÀu cº dân chû, t¿ do giä hiŒu thôi. Cái nguyên t¡c là "Çäng cº dân bÀu" rÓt cu¶c ch£ng qua chÌ Ç‹ lØa dÓi nhân dân, lØa bÎp dÜ luÆn. N‰u ngÜ©i dân chúng tôi không Çi bÀu thì m†i chuyŒn cÛng vÆy thôi, ch¡c ch¡n Çäng vÅn toàn th¡ng, Çåi th¡ng rÒi. —ng n† bà kia cÛng có cái gh‰ cûa Çäng s¡p Ç¥t trÜ§c h‰t cä rÒi. Còn viŒc ngÜ©i dân Çi bÀu chÌ là m¶t hình thÙc lÃy lŒ cho xong câu chuyŒn mà Çäng Çã s¡p Ç¥t trÜ§c Çó th‰ thôi. ViŒc t° chÙc rÀm r¶, quäng cáo rùm beng cho cu¶c bÀu bán Ç¶c diÍn này, quä th¿c chÌ là m¶t viŒc làm lãng phí không cÀn thi‰t. Thà Çäng CSVN cÙ công bÓ danh sách tên tu°i nh»ng quš ông quš bà mà Çäng muÓn ÇÜa h† vào quÓc h¶i hay k‹ cä chánh quyŠn các cÃp Ç‹ nhân dân chúng khÕi mÃt thì gi© và nh»ng khoän tiŠn kh°ng lÒ dành cho viŒc này, thì

nên Çem dùng vào viŒc kh¡c phøc l®i ích cho ÇÃt nÜ§c, cho nhân dân thì tÓt hÖn, thi‰t th¿c hÖn.Là m¶t công dân mang ti‰ng cÛng là cº tri, tôi thÆt s¿ bÙc xúc và bÃt bình quá mÙc. Tôi thÃy chÜa bao gi© ÇÜ®c m©i ti‰p xúc cº tri v§i Çoàn Çåi bi‹u quÓc h¶i tåi ÇÎa phÜÖng tÌnh ñÒng Nai cûa mình. ñoàn Çåi bi‹u quÓc h¶i cûa nhà nÜ§c VNCS ª các tÌnh và thành phÓ hiŒn nay, hÀu nhÜ h† chÌ dành s¿ ti‰p xúc v§i Çäng viên CSVN cûa h† thôi, chÙ không ti‰p xúc v§i phó thÜ©ng dân nhÜ chúng tôi. Tôi xin nêu ra m¶t viŒc Çi‹n hình nhÜ sau:Nh»ng ngÜ©i Çåi bi‹u QuÓc h¶i mÃy khóa trÜ§c cûa tÌnh ñÒng Nai là:- Ông DÜÖng Trung QuÓc - nhà nghiên cÙu sº h†c ViŒt Nam- Ông VÛ Khoan - ûy viên, kiêm bí thÜ trung ÜÖng ñCSVN gi» chÙc phó thû tÜ§ng thÜ©ng tr¿c Chính phû nÜ§c CHXHCN ViŒt NamCä hai vÎ Çåi bi‹u này tôi Çã tr¿c ti‰p Ç‰n g¥p nhiŠu lÀn và ÇÜa hÒ sÖ khi‰u kiŒn tr¿c ti‰p cho h†, cÛng nhÜ ÇŠ Çåt nguyŒn v†ng cûa cº tri là tôi Ç‹ mong ÇÜ®c hai vÎ Çåi bi‹u th‹ hiŒn cái quyŠn cûa ngÜ©i Çåi bi‹u giúp Ç« cho ngÜ©i dân. Th‰ nhÜng suÓt bao nhiêu næm nay, tôi chÌ nhÆn ÇÜ®c s¿ im l¥ng thÆt khó hi‹u cûa 2 ông nghÎ c¶ng sän này!!! Các ông dân bi‹u này và tÃt cä trong quÓc h¶i trÜ§c Çây cÛng nhÜ hiŒn nay, h† thÆt là vô trách nhiŒm và vô cäm trÜ§c m†i thÓng kh° cûa ngÜ©i dân sÓng dÜ§i Çáy m¶t xã h¶i ÇÀy rÅy áp bÙc và bÃt công. VÆy là h† Çåi diŒn cho quyŠn l®i cûa ñCSVN chÙ Çâu có Çåi diŒn cho nhân dân, låi càng không phäi Çåi diŒn cho quÀn chúng lao Ç¶ng hay m†i tÀng l§p dân cÜ khác cûa tÌnh ñÒng Nai quê tôi.Là thành viên cûa khÓi ÇÃu tranh dân chû 8406, nên tôi hÜªng Ùng phong trào tÄy chay cu¶c bÀu cº này và không tham gia Çi bÀu cº dân chû giä hiŒu ngày 20/5/2007. M¥c dù trong hoàn cänh hiŒn nay, m¶t trong nh»ng ngÜ©i thay m¥t lãnh Çåo khÓi 8406 là Linh møc NguyÍn Væn Lš, Ngài Çang bÎ giam cÀm trrong nhà tù cûa Çäng c¶ng sän. NhÜng ti‰ng nói và s¿ hiŒn diŒn cûa Ngài tôi thÃy luôn có m¥t bên cånh chúng tôi. Bên cånh chúng tôi cÛng còn nhiŠu vÎ trong ban lãnh Çåo cûa khÓi nhÜ: Cø Hoàng Minh Chính - Linh møc Phan Væn L®i, nhà Væn hóa Hán Nôm TrÀn Khuê, nhà báo NguyÍn Kh¡c Toàn, Giáo sÜ NguyÍn Chính K‰t, KÏ sÜ ñ‡ Nam Häi. Tôi vÅn tin tÜªng và ÇÒng hành v§i h† và v§i tÃt cä quÀn chúng yêu dân chû t¿ do, nhân quyŠn b¢ng các hình thÙc tranh ÇÃu hòa bình và h®p hi‰n, h®p pháp.Tôi cÛng ÇÜ®c bi‰t có rÃt nhiŠu ngÜ©i ûng h¶ phong trào Çã tÄy chay cu¶c bÀu cº này. ñi‹n hình nhÜ 2 chÎ em cô LÜ ThÎ Thu Duyên, LÜ ThÎ Thu Trang ª quÆn Gò VÃp, TP Sài Gòn. Khi tôi g†i ÇiŒn vào trong Çó sáng hôm qua ngày 20/5/2007, thì ÇÜ®c bi‰t là các chÎ Çã quy‰t tâm không Ç‰n thùng bÕ phi‰u. NhÜng phía chính quyŠn ÇÎa phÜÖng Çã cho nhiŠu ngÜ©i nhÜ: công an khu v¿c, t° dân phÓ, phø n» phÜ©ng, dân phòng.... liên tøc vào nhà vÆn Ç¶ng, gò ép các chÎ Çi bÕ phi‰u. Mãi Ç‰n 16 gi© 30 phút chiŠu, vì cäm thÃy phiŠn phÙc và khó chÎu quá mÙc, nên bu¶c các chÎ phäi Ç‰n thùng phi‰u Ç‹ bÕ cho xong. Tåi ÇÎa Çi‹m bÀu cº ª phÜ©ng 1, quÆn Gò VÃp các chÎ Çã gåch bÕ toàn b¶ các tên các Ùng cº viên trong lá phi‰u. ñiŠu Çáng quan tâm và buÒn cÜ©i nhÃt là khi chÎ Çi vào phòng kín Ç‹ th¿c hiŒn cái quyŠn mà nhà nÜ§c vÅn rêu rao tuyên truyŠn "là nghïa vø và quyŠn l®i thiêng liêng làm chû ÇÃt nÜ§c cûa các công dân ViŒt Nam", thì Çúng ra nguyên t¡c phäi tôn tr†ng cº tri vŠ quyŠn l¿a ch†n và bÕ phi‰u kín cûa h†. Th‰ nhÜng ngÜ®c låi, có m¶t cán b¶ cûa t° bÀu cº Çã theo các chÎ vào các phòng kín Çó Ç‹ ngó

nghiêng theo dõi y nhÜ mÆt vø an ninh A42 Çi dò la, thám thính vÆy. Vì quá b¿c mình và khó chÎu do viŒc xúc phåm trÖ trën và phåm luÆt cûa tên cán b¶ mÅn cán và kém hi‹u bi‰t pháp luÆt Çang rình mò kia. Nên chÎ LÜ ThÎ Thu Duyên và LÜ ThÎ Thu Trang Çã giÖ lá phi‰u lên công khai cho xem luôn là mình Çã gåch bÕ toàn b¶ cä 6 tên tu°i Ùng cº viên ÇÜ®c in s¤n trên mÃy tÃm phi‰u Çó. ThÃy vÆy anh ta - tên cán b¶ tép riu ÇÜ®c cº Çi theo vào buÒng kín bÕ phi‰u liŠn bu¶t miŒng g¡t gÕng: "Tåi sao chÎ làm vÆy?" ChÎ LÜ ThÎ Thu Duyên Çã th£ng th¡n trä l©i: "ñó là quyŠn cûa tôi, bªi vì tôi không thÃy ai có ÇÙc có tài nên tôi không ch†n ai h‰t". M¶t cán b¶ nam có vÈ là công an mÆt vø ho¥c là quan chÙc cûa Çäng CSVN cao nhÃt Çang chÌ Çåo tåi phòng bÕ phi‰u này ra lŒnh nói: "TÃt cä nh»ng lá phi‰u Çó Çánh dÃu vào cho tôi, Ç‹ sau này së xº lš thái Ç¶ chÓng ÇÓi Çäng và nhà nÜ§c cûa h†". Tôi không bi‰t rÒi sÓ phÆn cûa các chÎ cùng v§i nh»ng tÃm phi‰u Çó rÒi së ra sao n»a?Th‰ ÇÃy, cái th¿c chÃt cûa cu¶c bÀu cº mà t› lŒ ngÜ©i dân nô nÙc Çi bÀu thÜ©ng Çåt t› lŒ rÃt cao tØ 98 % Ç‰n 99% và thÆm chí 100 % ª cái xÙ sª vÅn sài th‹ loåi "dân chû tÆp trung, dân chû Mác Lê Nin + dân chû XHCN ViŒt nam này" là nhÜ vÆy ÇÃy. Tôi chÌ mong sao công cu¶c ÇÃu tranh Çòi dân chû hóa ñÃt nÜ§c này s§m thành công Ç‹ ngÜ©i dân chúng tôi cÛng s§m chÃm dÙt cänh làm diÍn viên bÃt Ç¡c dï cho nh»ng màn kÎch vøng vŠ và Çáng m¡c c« này mà thôi!!!

Hà N¶i ngày 21 / 5 / 2007SÓ nhà 3 Ngõ 94 phÓ Ng†c Hà quÆn Ba ñình T/P Hà N¶iVÛ Thanh PhÜÖngSÓ 182- ƒp Bình Xuân Ixã Xuân Phú - huyŒn Xuân L¶ctÌnh ñÒng NaiEmail: Kimnganvu 2002@ yahoo.ComMobile: 0986. 859. 390

=END=

3- Tin TÙc QuÓc N¶i

- LMDCNQVN kêu g†i nhà cÀm quyŠn CSVN hûy bÕ k‰t quä cu¶c bÀu cº quÓc h¶i khóa XII vØa qua và t° chÙc TrÜng cÀu Dân Ý

LIÊN MINH DÂN CHÑ NHÂN QUY“N VIT NAMAlliance for Democracy and Human Rights for Viet [email protected]

Liên Minh Dân Chû Nhân QuyŠn ViŒt Nam kêu g†i nhà cÀm quyŠn C¶ng sän ViŒt Nam hûy bÕ k‰t quä cu¶c bÀu cº quÓc h¶i khóa XII vØa qua và t° chÙc TrÜng cÀu Dân Ý

http://www.vietvungvinh.com/Portal.asp?goto=VietNam/2007/mailto:[email protected]

1) ñäng CSVN không tôn tr†ng nhân quyŠn và dân quyŠn cûa ngÜ©i dânNhÜ chúng ta Çã bi‰t, ª ViŒt Nam, tÃt cä m†i nhân quyŠn cæn bän ÇŠu không ÇÜ®c tôn tr†ng. Lš do chính y‰u và tÆn gÓc: ñäng CSVN, Çäng Çang n¡m quyŠn, có tham v†ng gi» v»ng Ç¶c quyŠn cai trÎ ViŒt Nam m¶t cách vô th©i hån, không nhiŒm kÿ, không chÃp nhÆn bÎ thay th‰− bÃt chÃp h† hÀu nhÜ hoàn toàn bÃt l¿c trÜ§c nh»ng vÃn ÇŠ cûa ÇÃt nÜ§c (nån tham nhÛng, nån dân oan, tình trång "Çem con bÕ ch®" trong viŒc bán lao Ç¶ng và phø n» ra nÜ§c ngoài, tình trång bÃt công trong nhiŠu lãnh v¿c...), làm ÇÃt nÜ§c tøt hÆu, Çau kh°, nghèo Çói, Çåo ÇÙc suy ÇÒi; − bÃt chÃp h† không còn xÙng Çáng, không còn Çû tài næng lãnh Çåo ÇÃt nÜ§c; − bÃt chÃp có nh»ng ngÜ©i ho¥c Çäng phái khác có khä næng cai trÎ ÇÃt nÜ§c tÓt hÖn h†... Møc Çích cûa h† chÌ là Ç‹ bäo vŒ nh»ng Ç¥c quyŠn Ç¥c l®i mà h† Çã và Çang hÜªng k‹ tØ khi h† cÜ§p ÇÜ®c quyŠn lãnh Çåo ÇÃt nÜ§c. Vì: n‰u h† tôn tr†ng các nhân quyŠn và dân quyŠn, thì ngÜ©i dân së sº døng nh»ng quyŠn Ãy Ç‹ Çòi bu¶c h† phäi thay Ç°i ho¥c tØ bÕ quyŠn l¿c khi h† không còn xÙng Çáng lãnh Çåo ÇÃt nÜ§c hay h† bÃt l¿c trÜ§c nh»ng vÃn ÇŠ cûa ÇÃt nÜ§c... ñiŠu này rÃt bÃt l®i và nguy hi‹m cho tham v†ng Ç¶c quyŠn cai trÎ vô th©i hån cûa h†. Do Çó, muÓn gi» v»ng Ç¶c quyŠn, h† phäi coi nhË và s¤n sàng chà Çåp m†i nhân quyŠn và dân quyŠn cûa ngÜ©i dân, nhÃt là quyŠn t¿ quy‰t cûa toàn dân t¶c. V§i bÃt cÙ giá nào, k‹ cä viŒc dùng nh»ng phÜÖng tiŒn hèn hå, Ç¶c ác và phi nhân nhÃt, h† Çã månh tay tiêu diŒt nh»ng ti‰ng nói Çòi hÕi h† phäi tôn tr†ng nh»ng quyŠn cæn bän và chính Çáng cûa ngÜ©i dân.

2) ñäng CSVN không tôn tr†ng QuyŠn Dân t¶c T¿ quy‰tñã có ít nhÃt hai cÖ h¶i lÎch sº rÃt thuÆn l®i là næm 1954 ª miŠn B¡c và næm 1975 trên cä nÜ§c, Ç‹ toàn dân t¶c ViŒt Nam kh£ng ÇÎnh quyŠn t¿ quy‰t cûa mình. NhÜng tÃt cä ÇŠu Çã bÎ Çäng CSVN Çang n¡m quyŠn lúc Ãy tráo trª không th¿c hiŒn. S¿ l¿a ch†n cûa toàn dân ViŒt Nam lúc Ãy là Ç¶c lÆp và t¿ do cho dân t¶c, nhÜng Çäng CSVN Çã t¿ ch†n l¿a chû nghïa xã h¶i hay chû nghïa c¶ng sän và ép bu¶c toàn dân phäi chÃp nhÆn s¿ l¿a ch†n Ãy. TØ Çó, næm 1954, h† Çã trª thành công cø cûa ÇŒ tam quÓc t‰ C¶ng Sän, bi‰n ViŒt Nam thành m¶t tiŠn ÇÒn tranh ÇÃu cho chû nghïa này. Th‰ là ViŒt Nam trª thành chi‰n trÜ©ng gi»a m¶t bên là miŠn B¡c tranh ÇÃu Ç‹ bành trÜ§ng chû nghïa c¶ng sän, và miŠn Nam tranh ÇÃu Ç‹ t¿ vŒ, Ç‹ bäo vŒ t¿ do và nhân quyŠn cho dân t¶c. Và tØ 1975, sau khi chi‰m ÇÜ®c toàn ViŒt Nam, h† Çã bi‰n ViŒt Nam thành m¶t quÓc gia tuy thÓng nhÃt nhÜng Çau kh°, nghèo Çói, tøt hÆu vŠ m†i m¥t vì chû trÜÖng Ç¶c Çäng, Ç¶c tài toàn trÎ cûa h†. Cho Ç‰n nay, ñiŠu 4 cûa Hi‰n pháp NÜ§c C¶ng hòa Xã h¶i Chû nghïa ViŒt Nam hiŒn hành, vÅn còn ghi: "ñäng c¶ng sän ViŒt Nam... theo chû nghïa Mác-Lênin và tÜ tÜªng HÒ Chí Minh, là l¿c lÜ®ng lãnh Çåo nhà nÜ§c và xã h¶i". Chính hŒ thÓng quyŠn l¿c không chÃp nhÆn cånh tranh cÛng nhÜ bÎ thay th‰ này Çã triŒt tiêu hoàn toàn các quyŠn t¿ do, dân chû, quyŠn Dân t¶c T¿ quy‰t cûa Nhân dân; n‰u còn thì may ra chÌ còn vài mÄu vøn mà thôi!

3) Các cu¶c bÀu cº QuÓc h¶i ÇŠu là nh»ng hình thÙc dân chû giä hiŒu, th‹

hiŒn quyŠn Dân t¶c T¿ quy‰t cách giä tåo. Cu¶c bÀu cº QuÓc h¶i vØa ÇÜ®c t° chÙc ngày 20-5-2007 vØa qua cÛng nhÜ tÃt cä các cu¶c bÀu cº QuÓc h¶i trÜ§c Çó dÜ§i ch‰ Ç¶ CSVN ÇŠu là hoàn toàn mang tính dân chû hình thÙc tØ bän chÃt. Th¿c chÃt Çó chÌ là m¶t phÜÖng thÙc giä trá Ç‹ h®p thÙc hóa hay dân lÆp hóa cái QuÓc H¶i bù nhìn do Çäng CSVN tåo d¿ng nên. Møc Çích là bi‰n nh»ng ngÜ©i cûa Çäng CSVN hay trong th¿c t‰ chÌ bi‰t hoåt Ç¶ng chû y‰u cho quyŠn l®i cûa Çäng CSVN, trÜ§c m¥t toàn dân và quÓc t‰ thành nh»ng ngÜ©i mang danh là "do nhân dân bÀu ra" làm Çåi diŒn cho toàn dân. ñäng CSVN Çã bÀy trò hŠ bÀu cº này theo truyŠn thÓng "Çäng cº dân bÀu" cûa các nhà nÜ§c c¶ng sän tØ xÜa Ç‰n nay. Theo Çó hÀu h‰t nh»ng ngÜ©i ÇÜ®c ÇŠ cº ra Ùng cº ÇŠu là ngÜ©i cûa Çäng ho¥c s¤n sàng làm theo mŒnh lŒnh cûa Çäng; và khi bÀu cº ngÜ©i dân bÀu ch†n theo t› lŒ 8 ho¥c 9 trên 10 nh»ng ngÜ©i Ùng cº trong ÇÖn vÎ ÇÎa phÜÖng mình vào QuÓc h¶i. Vì th‰, ngÜ©i dân bÀu cách nào ki‹u nào thì nh»ng ngÜ©i Ç¡c cº cÛng vÅn 100% là ngÜ©i cûa Çäng CSVN. NhÜng sau bÀu cº thì h† ÇÜ®c tuyên bÓ trª thành ngÜ©i cûa dân, làm nhÜ chính dân chúng bÀu ch†n h† làm Çåi diŒn cho mình. Th‰ là ngÜ©i dân Çi bÀu trª thành nh»ng kÈ làm chÙng cho s¿ dÓi trá, vì h† Çã t¿ mình chÙng nhÆn nh»ng "kÈ cûa Çäng" là "ngÜ©i cûa dân", nh»ng kÈ chÌ hoåt Ç¶ng vì quyŠn l®i cûa Çäng là nh»ng ngÜ©i hoåt Ç¶ng vì quyŠn l®i cûa dân. Ai š thÙc ÇÜ®c s¿ giä trá Ãy và nghe theo ti‰ng lÜÖng tâm không Çi bÀu thì ÇŠu bÎ khó dÍ hay sách nhiÍu. Chính vì th‰ Çäng CSVN m§i có th‹ huênh hoang tuyên bÓ trên các phÜÖng tiŒn truyŠn thông cûa h† là "toàn dân Çã Çi bÀu trên 99%". T› lŒ này là ÇiŠu chÜa tØng xäy ra bao gi© trong nh»ng nÜ§c có dân chû, khi ngÜ©i dân thÆt s¿ có quyŠn t¿ do Çi bÀu ho¥c không Çi bÀu. Th‰ là sau Çó ViŒt Nam låi có m¶t QuÓc h¶i m§i trong Çó có t§i 90% trª lên là Çäng viên hay 100% là ngÜ©i cûa Çäng, s¤n sàng Çóng vai trò gia nô, nghÎ gÆt, s¤n sàng tuân lŒnh Çäng bÃt chÃp lŒnh Çó có h®p lš hay có l®i cho nhân dân hay không, s¤n sàng thông qua m†i quy‰t ÇÎnh cûa Çäng, luôn luôn bênh v¿c lÆp trÜ©ng và quyŠn l®i cûa Çäng chÙ không phäi lÆp trÜ©ng và quyŠn l®i cûa ngÜ©i dân.

4) Liên Minh Dân Chû Nhân QuyŠn ViŒt Nam kêu g†i...Vì th‰, Liên Minh Dân Chû Nhân QuyŠn ViŒt Nam Çòi hÕi nhà cÀm quyŠn CSVN phäi thÆt s¿ tôn tr†ng quyŠn t¿ quy‰t cûa ngÜ©i dân, phäi thÆt s¿ tåo cÖ h¶i thuÆn l®i cho ngÜ©i dân ÇÜ®c th¿c hiŒn quyŠn "dân t¶c t¿ quy‰t" cûa mình. M¶t cách cø th‹, Liên Minh Dân Chû Nhân QuyŠn ViŒt Nam yêu cÀu nhà cÀm quyŠn CSVN hûy bÕ k‰t quä cu¶c bÀu cº quÓc h¶i khóa XII hôm 20-5-2007, vì Çó là m¶t cu¶c bÀu cº giä tåo, ÇÀy tính dÓi trá, cÜ«ng bÙc và hoàn toàn phi dân chû mà hÀu h‰t ngÜ©i dân trong nÜ§c và quÓc t‰ ÇŠu nhÆn thÃy. M¶t cách tích c¿c hÖn, Liên Minh Dân Chû Nhân QuyŠn ViŒt Nam kêu g†i nhà cÀm quyŠn CSVN hãy th¿c hiŒn m¶t cu¶c TRÐNG C„U DÂN Ý thÆt s¿ t¿ do Ç‹ xem nhân dân ViŒt Nam ch†n ch‰ Ç¶ Ç¶c tài hay t¿ do dân chû, th‹ ch‰ Ç¶c Çäng hay Ça Çäng. Vì tØ 1945 Ç‰n nay, chÜa bao gi© dân t¶c ViŒt Nam låi t¿ š ch†n ch‰ Ç¶ "xã h¶i chû nghïa" nhÜ cä nÜ§c Çang theo hiŒn nay, do Çäng c¶ng sän t¿ l¿a ch†n cho cä dân t¶c. Và nhÃt là vì kinh nghiŒm lÎch sº cûa th‰ gi§i cho thÃy tÃt cä nh»ng nÜ§c theo xã h¶i chû nghïa ÇŠu thÃt båi thê thäm vŠ m†i m¥t: chính trÎ, kinh t‰, xã h¶i, væn hóa, Çåo ÇÙc, nghŒ thuÆt...

Xin tÃt cä toàn dân ViŒt trong và ngoài nÜ§c cÛng nhÜ nh»ng quÓc gia yêu t¿ do dân chû trên th‰ gi§i hãy ûng h¶ l©i kêu g†i này và quy‰t tâm tranh ÇÃu Ç‹ áp l¿c nhà cÀm quyŠn CSVN phäi th¿c hiŒn viŒc trÜng cÀu dân š này. Trân tr†ng kính chào.

ViŒt Nam, ngày 25 tháng 5 næm 2007Ban ñiŠu hành LMDCNQVN: 1 - KÏ sÜ ñ‡ Nam Häi, Sài Gòn2 - Giáo sÜ NguyÍn Chính K‰t, Sài Gòn3 - C¿u Sï quan TrÀn Anh Kim, Thái Bình4 - Giáo sÜ NguyÍn Ng†c Bích, Hoa Kÿ.

=END=

4- Sinh Hoåt C¶ng ñÒng

- S¿ thành công cûa ASIA 55 trong bÓi cänh cûa m¶t c¶ng ÇÒng tœ nån häi ngoåi Çã trÜªng thành

NguyÍn Khánh Væn

ChiŠu ngày thÙ bäy 19 tháng 5, tåi hš viŒn La Miranda, thành phÓ La Miranda, Nam California, trung tâm Asia Çã có hai bu°i ca nhåc mang chû ÇŠ "75 Næm Âm Nhåc ViŒt Nam: Hát V§i ThÀn TÜ®ng". Trong khi cä m¶t nghìn khán giä x‰p hàng vào råp Ç‹ thÜªng thÙc chÜÖng trình ca nhåc thì bên kia ÇÜ©ng, bÎ ngæn bªi các ÇÖn vÎ cänh sát ÇÎa phÜÖng, khoäng 10 ngÜ©i Çã giæng bích chÜÖng và dùng máy khu‰ch âm, dùng nh»ng l©i lë bÃt nhã hô hào Çä Çäo trung tâm Asia. Lš do nh»ng ngÜ©i bi‹u tình nêu ra là trung tâm Asia t° chÙc ca nhåc nh¢m vào ngày 19 tháng 5 Ç‹ vinh danh "thÀn tÜ®ng HÒ chí Minh", m¥c dÀu trÜ§c Çó, theo m¶t bän væn Çã ÇÜ®c loan báo trên các cÖ quan truyŠn thông, trung tâm Asia Çã xác ÇÎnh lÆp trÜ©ng cûa Asia là không chÃp nhÆn ch‰ Ç¶ C¶ng Sän, và viŒc t° chÙc trình diÍn vào ngày 19/5 chÌ là m¶t s¿ tình c© trong m¶t ngày thÙ bäy, không có døng š gì v§i ngày sinh cûa m¶t nhân vÆt chính trÎ Çã bÎ c¶ng ÇÒng ngÜ©i ViŒt tœ nån cæm thù và tÄy chay. Trong quá trình hoåt Ç¶ng tØ nhiŠu næm qua, n¶i dung nh»ng bæng nhåc cûa Asia luôn luôn tranh ÇÃu cho dân chû, t¿ do và nhân quyŠn ª quê nhà. M¥t khác, trong quá khÙ, và ngay trong nh»ng ngày gÀn Çây, ngÜ©i chû trÜÖng Asia Trúc HÒ, và các ngÜ©i dÅn chÜÖng trình Nam L¶c, ViŒt DzÛng ÇŠu Çã bÎ nhà nÜ§c C¶ng Sän, thông qua tuÀn báo Công An liên tøc Çánh phá, må lœ không ti‰c l©i. T© báo này cÛng Çã lên án n¥ng nŠ nh»ng ca sï mà h† xem là Çã "mang Ön ch‰ Ç¶ C¶ng Sän" hiŒn nay Çang ÇÙng trên sân khÃu Asia.ViŒc bi‹u tình chÓng Asia v§i lš do nhÜ th‰ ÇÓi v§i m¶t cÖ quan truyŠn thông Çã có thành tích chÓng C¶ng v§i lÆp trÜ©ng quÓc gia v»ng ch¡c Çã không thuy‰t phøc ÇÜ®c quÀn chúng, do Çó tØ lúc bi‹u tình trÜ§c gian hàng Asia trên ÇÜ©ng

Bolsa vào ngày 13 tháng 5 cho Ç‰n ngày Asia trình diÍn ngày 19 tháng 5, Çã không kêu g†i ÇÜ®c ai tham gia vào cu¶c bi‹u tình mang tinh thÀn "Ãu trï chính trÎ" nhÜ trên.Mª ÇÀu chÜÖng trình ca nhåc "75 Næm Âm Nhåc ViŒt Nam lÀn thÙ II: Hát V§i ThÀn TÜ®ng", hai nhåc sï Nam L¶c và ViŒt DzÛng Çã ngÕ l©i cám Ön khán giä vŠ s¿ tham d¿ Çông Çäo và nh»ng cäm tình khán giä lâu nay Çã dành cho trung tâm Asia, cÛng nhÜ kh£ng ÇÎnh lÆp trÜ©ng chÓng C¶ng månh më và liên tøc cûa nh»ng ngÜ©i chû trÜÖng tØ nhiŠu næm nay. SuÓt bÓn ti‰ng ÇÒng hÒ, sân khÃu Asia Çã tÜng bØng v§i nh»ng ca sï hát chung v§i thÀn tÜ®ng ca nhåc cûa chính mình. Khán giä Çã ÇÜ®c thÜªng thÙc tài nghŒ cûa Thanh TuyŠn v§i thÀn tÜ®ng Minh Hi‰u, DiÍm Liên v§i LŒ Thu, Doanh Doanh v§i Thanh Lan, QuÓc Khanh v§i Sï Phú, Mai LŒ HuyŠn v§i Hùng CÜ©ng, Kim Ti‹u Long v§i TuÃn VÛ, Bæng Tâm v§i Duy khánh, Y Phøng v§i Minh Phøng, Ng†c HuyŠn v§i Thanh Nga... Các ca sï Don HÒ, Då NhÆt y‰n, Ng†c Hå, Mai LŒ HuyŠn, Anh Khoa, Dalena... Çã hát nh»ng ca khúc cûa "75 Næm Âm Nhåc ViŒt Nam" v§i các tác gÌa Canh Thân, Væn Phøng, Væn Cao, Châu Kÿ, NguyÍn Væn Tš, TrÜ©ng Sa, Hoàng Thi ThÖ...Khán giä Çã theo dõi nh»ng Çoån phim quay tØ trong nÜ§c v§i các phát bi‹u cûa nh»ng nhåc sï tài danh cûa miŠn nam trÜ§c tháng 4-1975 vŠ nh»ng tác phÄm Ç‹ Ç©i cûa h†. Hoàn cänh khó khæn, kh° nhøc cûa các nhåc sï này v§i cu¶c sÓng bÀn hàn cûa Trúc PhÜÖng, Thæng Long Çã làm xúc Ç¶ng khán giä, cho ta thÃy rõ cu¶c sÓng cûa nh»ng nghŒ sï miŠn nam sau ngày 30 tháng 4-1975 Çã bÎ dÆp vùi nhÜ th‰ nào! Chúng ta së g¥p låi nhåc sï NguyÍn ñÙc trên màn änh, ngÜ©i Çã sáng lÆp ban thi‰u nhi và dìu d¡t Çào tåo nhiŠu nh»ng ca sï trong làng tân nhåc miŠn nam, tØ Hoàng Oanh, Thanh Lan cho Ç‰n các PhÜÖng nhÜ PhÜÖng HÒng Qu‰, PhÜÖng HÒng Hånh, PhÜÖng Hoài Tâm. Trª låi sân khÃu sau m¶t th©i gian xa cách trên ba mÜÖi næm, PhÜÖng HÒng Ng†c, PhÜÖng Hoài Tâm vÅn còn thanh s¡c vËn toàn, cùng trình diÍn v§i PhÜÖng HÒng Qu‰ trong m¶t nhåc phÄm cûa Trúc PhÜÖng. Ca sï Minh Hi‰u, m¶t th©i Çã ÇÜ®c mang danh hiŒu "Hå Sï I Danh d¿ cûa Quân ñ¶i VNCH" trª låi v§i sân khÃu, lÀn này v§i m¶t nhåc phÄm cûa Thæng Long "Quen Nhau Trên ñÜ©ng VŠ", xÙng Çáng v§i hai ti‰ng "danh ca" mà khán giä Çã t¥ng cho cô ngày trÜ§c.Theo š ki‰n cûa ngÜ©i vi‰t bài này, nhåc phÄm "DÜ Âm" cûa nhåc sï NguyÍn Væn Tš, do Anh Khoa và Delena trình bày qua s¿ Çåo diÍn sân khÃu, là m¶t ti‰t møc thành công nhÃt, ÇÜa khán giä vào m¶t giÃc mÖ tuyŒt ÇËp, trong m¶t tình yêu thanh khi‰t, gây xúc Ç¶ng cho tÃt cä khán giä hiŒn diŒn. ChÜa lúc nào nhåc phÄm này ÇÜ®c trình bày m¶t cách trang tr†ng, ÇÀy nghŒ thuÆt nhÜ th‰.Quang Minh, HÒng ñào luôn luôn v§i m¶t th‹ kÎch ng¡n m¶t màn, cÜ©i c®t trên thói Ç©i Çã Çem låi cho khán giä nh»ng nø cÜ©i ròn rã.CÛng lÀn ÇÀu tiên, m¶t nhåc phÄm ca tøng niŠm hånh phúc cûa gia Çình "Ba Ng†n N‰n" do nhåc sï Ng†c LÍ sáng tác Çã ÇÜ®c "toàn ban gia Çình" v§i PhÜÖng Thäo và hai cháu gái trình bày. NguyÍn HÒng Nhung, ngÜ©i ca sï Çã ch†n "nÖi này làm quê hÜÖng" và Lâm NhÆt Ti‰n, gi†ng hát ÇÜ®c yêu m‰n cûa khán giä Asia Çã cùng toàn ca nhåc sï k‰t thúc chÜÖng trình trong không khí vui tÜÖi, ÇÀm Ãm, k‰t thúc m¶t chÜÖng trình ca nhåc giäi trí b° ích và xÙng Çáng v§i lòng thÜÖng m‰n và tin cÆy cûa hÖn m¶t nghìn khán giä tham d¿.ViŒc bi‹u tình cûa m¶t nhóm ngÜ©i chÓng Asia vì lš do trình diÍn vào ngày 19/5, Çã không khích Ç¶ng hay lôi kéo ÇÜ®c ai tham gia, trong m¶t c¶ng ÇÒng Çã có š thÙc

cao, l§n månh và Çã Çû s¿ tin cÆy vào m¶t trung tâm bæng nhåc có lÆp trÜ©ng và thành tích chÓng c¶ng v»ng ch¡c tØ nhiŠu næm nay.

* Khán giä x‰p hàng vào xem chÜÖng trình ASIA 55 Trung Tâm Asia luôn luôn duy trì truyŠn thÓng và lÆp trÜ©ng chÓng C¶ng m¶t cách ÇÙng Ç¡n và månh më. Và së ti‰p tøc tranh ÇÃu cho Ç‰n khi dân chû, nhân quyŠn và t¿ do trª låi trên ÇÃt nÜ§c ViŒt Nam. (Trung Tâm Asia)

=END=

5- Tåp Chí Á Châu

- Disneyland Së KiŒn Khu Giäi Trí Shijingshan B¡c Kinh

Minh DÛng(VNN)

Khu giäi trí Shijingshan ª B¡c Kinh do nhà nÜ§c Trung quÓc kinh doanh vØa ÇÜ®c mª cºa ÇÜ®c mÃy tháng Çã trª thành m¶t nÖi giäi trí ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i yêu chu¶ng; ngày chû nhÆt và nh»ng ngày lÍ lúc nào cÛng Çông nghËt. Th‰ nhÜng vào cuÓi tháng tÜ vØa qua, công ty Disneyland cûa MÏ Çã tÓ cáo là Shijingshan æn c¡p nhiŠu tác quyŠn cûa hãng này khi sº døng các hình tÜ®ng nhÜ chú chu¶t Mikey Mouse, Båch Tuy‰t & 7 chú lùn, lâu Çài Cinderella và nh»ng trò chÖi thu¶c quyŠn sª h»u cûa Disneyland mà không hŠ xin phép. ñó là chÜa k‹ m¶t sÓ hình tÜ®ng khác æn c¡p cûa NhÆt nhÜ Doraemon, mèo Kitty..., Çây là hành Ç¶ng xâm phåm tr¡ng tr®n vŠ quyŠn sª h»u trí tuŒ.Sau khi bÎ tÓ cáo, phát ngôn viên khu giäi trí Shijingshan lên ti‰ng phän bác låi r¢ng "chú chu¶t mà m†i ngÜ©i g†i là Mikey Mouse ª khu giäi trí Shijingshan là hình tÜ®ng nguyên thûy cûa chúng tôi, có hai l° tai to hÖn chu¶t cûa Disneyland; Båch Tuy‰t và 7 chú lùn thì chúng tôi làm phÕng theo tranh vë, tòa lâu Çài Cinderella cÛng th‰; còn các trò chÖi thì trùng h®p là chuyŒn ngÅu nhiên." Lë ÇÜÖng nhiên l©i phän bác này ch£ng thuy‰t phøc ÇÜ®c ai, nhÃt là ÇÓi v§i t° chÙc WTO, nÖi mà công ty Disneyland Çã nåp ÇÖn kiŒn. WTO Çã thông báo

chuyŒn tÓ cáo này cho chính quyŠn B¡c Kinh bi‰t Ç‹ yêu cÀu ÇiŠu tra và trong vòng m¶t tháng phäi báo cáo cho WTO bi‰t Ç‹ phán xét. Chính quyŠn B¡c Kinh Çã báo cáo r¢ng vào th©i Çi‹m ti‰n hành ÇiŠu tra thì tåi khu giäi trí Shijingshan ch£ng hŠ có các hình tÜ®ng Mickey Mouse, Båch Tuy‰t & 7 chú lùn; lâu Çài Cinderella thì có nhÜng không mÃy giÓng cûa Disneyland, còn các trò chÖi thì Çang cho ti‰n hành ÇiŠu tra chi ti‰t.Sau khi g†i là ti‰n hành ÇiŠu tra xong, ÇÀu tháng 5/ 2007, nhà nÜ§c B¡c Kinh Çã cho các kš giä nÜ§c ngoài vào thu hình Ç‹ xác nhÆn. ñúng nhÜ báo cáo là không còn thÃy các tÜ®ng hình l§n cÛng nhÜ nh»ng hình n¶m Mikey Mouse, Båch Tuy‰t & 7 chú lùn... xuÃt hiŒn, nhÜng vì khu giäi trí khá r¶ng nên vÅn còn m¶t sÓ hình tÜ®ng Mikey Mouse, Båch Tuy‰t & 7 chú lùn nhÕ hÖn bÕ quên không bi‰t Ç‹ che giÃu. Tòa lâu Çài Cinderella thì xây khá l§n, không th‹ ÇÆp phá Ç‹ phi tang thì cho sºa låi Çôi chút và sÖn màu khác; th‰ nhÜng không th‹ nào chÓi cãi ÇÜ®c Çó là tác phÄm b¡t chÜ§c cûa Disneyland. ñã m©i vào quay phim, chøp hình thì phäi cho các kš giä phÕng vÃn khách tham quan, các kš giä này tìm Ç‰n báo cho các gia Çình d¡t con cái vào xem bi‰t r¢ng tØ Çây ª khu giäi trí này ch£ng bao gi© có chu¶t Miskey Mouse, Båch Tuy‰t & 7 chú lùn, mèo Kitty hay Doraemon... xuÃt hiŒn Çâu. Phän Ùng cûa các em là la ó lên, có em thì khóc thút thít; còn các bà mË thì tÕ thái Ç¶ bÃt mãn vØa chìa t© rÖi cûa khu giäi trí Shijingshan vØa nói r¢ng t© rÖi này m§i phát hành cách Çây hai ba tuÀn, quäng cáo rõ ràng là Ç‰n Shijingshan së ÇÜ®c b¡t tay, chøp hình v§i chú chu¶t Miskey, g¥p båch Tuy‰t & 7 chú lùn... Thay vì phÕng vÃn thì các kš giä nÜ§c ngoài låi bÎ các bà mË và nh»ng em bé chÃt vÃn r¢ng tåi sao kÿ cøc vÆy, b¶ phäi xin phép MÏ m§i ÇÜ®c xem Miskey Mouse, Båch Tuy‰t & 7 chú lùn, Draemon, mèo Kitty...hay sao?Ti‰n sï TrÜÖng Chí Phong, cÓ vÃn kinh t‰ hàng ÇÀu cho chính quyŠn Trung quÓc cÛng thØa nhÆn là khu giäi trí Shijingshan Çã vi phåm quyŠn sª h»u trí tuŒ, ch¡c phäi bÒi thÜ©ng cho công ty Disneyland cûa MÏ và ÇÜa ra l©i ÇŠ nghÎ là nên tìm cách hòa giäi chÙ ÇØng chÓi n»a.NhiŠu chuyên gia kinh t‰ nói r¢ng Çáng lš ra chính quyŠn B¡c Kinh nên th£ng th¡ng báo cáo ngay tØ ÇÀu là trung tâm giäi trí Shijingshan Çã æn c¡p bän quyŠn cûa Disneyland, khi ngÜ©i ta tÓ cáo là có Çû b¢ng chÙng. CÙ xem nh»ng Çoån video vŠ khu giäi trí Shijingshan mà trÜ§c Çây công ty Disneyland Çã cho ngÜ©i Çi quay còn s© s© Çó thì còn chÓi cãi vào Çâu ÇÜ®c, th‰ mà chính quyŠn B¡c Kinh vÅn lÃp l»ng, Çó m§i là chuyŒn Çáng trách. M¶t quÓc gia l§n nhÜ Trung quÓc mà Çi bao che nh»ng chuyŒn xÃu nhÜ th‰, không s® mÃt sï diŒn quÓc gia hay sao. MuÓn phát tri‹n kinh t‰ mà không chÖi sòng ph£ng thì ai mà tin. Phäi nói th£ng m¶t câu là ª Trung quÓc tØ ngÜ©i dân Ç‰n chính quyŠn ch£ng mÃy ai có nhÆn thÙc ÇÙng Ç¡ng vŠ quyŠn sª h»u trí tuŒ, không nghï r¢ng viŒc ch‰ tåo và sº døng ÇÒ giä, ÇÒ nhái là có t¶i. Bäo vŒ quyŠn sª h»u trí tuŒ chÌ có l®i cho các nÜ§c chÙ Trung quÓc ch£ng ÇÜ®c gì, chính vì lÓi suy nghï sai lÀm Çó nên B¡c Kinh m§i không ra sÙc tÆn diŒt hàng giä, hàng nhái.

***

NhÆt Bän Së T° ChÙc TrÜng CÀu Dân Ý

ViŒc trÜng cÀu dân š Ç‹ sºa Ç°i m¶t sÓ ÇiŠu trong Hi‰n pháp NhÆt Çã ÇÜ®c ThÜ®ng viŒn quÓc gia này thông qua vào ngày 14 tháng 5 næm 2007 vØa qua trÜ§c s¿ phän ÇÓi kÎch liŒt cûa các Çäng ÇÓi lÆp và nhiŠu t° chÙc, h¶i Çoàn xã h¶i khác. Theo nhÜ nhiŠu cu¶c ÇiŠu tra dÜ luÆn vào tuÀn qua do các Çåi nhÆt báo phát hành ª quÓc gia này th¿c hiŒn thì sÓ ngÜ©i muÓn sºa Ç°i Hi‰n pháp cao hÖn phía phän ÇÓi 10 phÀn træm. Do vÆy mà viŒc bàn vŠ chuyŒn có nên thay Ç°i Hi‰n pháp hay không Çang là m¶t ÇŠ tài rÃt nóng bÕng tåi nghÎ trÜ©ng. ñÜ®c bi‰t theo quy‰t ÇÎnh này thì th©i hån k‹ tØ khi công bÓ cho Ç‰n khi t° chÙc trÜng cÀu dân š là ba næm, trong th©i gian này Ñy ban cÙu xét viŒc sºa Ç°i Hi‰n pháp không ÇÜ®c ÇŠ xuÃt hay có quyŠn cÙu xét bÃt kÿ m¶t ÇŠ án nào liên quan Ç‰n viŒc cäi cách Hi‰n pháp, chÌ làm nhiŒm vø ÇiŠu tra hay thæm dò dÜ luÆn mà thôi. Theo luÆt pháp hiŒn hành cûa NhÆt thì phäi tØ 20 tu°i trª lên m§i ÇÜ®c Çi bÀu, nhÜng trong cu¶c trÜng cÀu dân š vào 3 næm t§i thì tØ 18 tu°i cÛng ÇÜ®c tham gia. N‰u trên 50% t°ng sÓ phi‰u hiŒu l¿c (phi‰u tr¡ng coi nhÜ bÃt h®p lŒ) tán thành thì coi nhÜ viŒc thay Ç°i Hi‰n pháp ÇÜ®c thØa nhÆn. CÛng theo quy‰t ÇÎnh này thì công chÙc, giáo viên không ÇÜ®c l®i døng ÇÎa vÎ cûa mình Ç‹ vÆn Ç¶ng cho viŒc trÜng cÀu dân š. Ngoài ra trÜ§c ngày trÜng cÀu dân š hai tuÀn, chính phû không ÇÜ®c quäng cáo trên các hŒ thÓng truyŠn thông Çåi chúng Ç‹ kêu g†i ngÜ©i dân Çi bÀu.Theo các chuyên gia luÆt h†c thì trong suÓt hÖn 60 næm qua Hi‰n pháp NhÆt không hŠ thay Ç°i, vì th‰ có nhiŠu ÇiŠu khoän không phù h®p v§i xã h¶i ngày càng ti‰n hóa. M¶t ví dø Çi‹n hình, ngày trÜ§c ÇÎnh nghïa 20 tu°i m§i là tu°i trÜªng thành, nhÜng ngày nay tu°i 18 còn trÜªng thành hÖn cä tu°i 20 cûa nhiŠu th‰ hŒ trÜ§c.S¿ kiŒn các Çäng ÇÓi lÆp phän ÇÓi viŒc trÜng cÀu dân š Ç‹ thay Ç°i hay không thay Ç°i Hi‰n pháp là sai, chuyŒn này phäi Ç‹ cho ngÜ©i dân ÇÎnh Çoåt. Còn các bình luÆn gia vŠ chính trÎ thì cho r¢ng không th‹ trách các Çäng ÇÓi lÆp phän ÇÓi, các dân bi‹u, nghÎ sï ÇÓi lÆp dÜ bi‰t viŒc trÜng cÀu dân š là quyŠn hån cûa ngÜ©i dân, nhÜng không phäi ngÜ©i dân nào cÛng quan tâm vŠ vÃn ÇŠ Hi‰n pháp. Sºa ho¥c thêm vào Hi‰n pháp nh»ng ÇiŠu h®p lš cho h®p v§i th©i Çåi thì rÃt nên làm, nhÜng h† lo ngåi là Çäng cÀm quyŠn së l®i døng Ç‹ ÇÜa vào Hi‰n pháp m¶t sÓ ÇiŠu xét ra rÃt nguy hi‹m, ch£ng hån nhÜ NhÆt có th‹ gªi quân Çi tham chi‰n ª nÜ§c ngoài mà không vi hi‰n...Nên nh§ t° chÙc trÜng cÀu dân š không có nghïa là thay Ç°i Hi‰n pháp, n‰u trên 50% phi‰u phän ÇÓi thì chuyŒn cäi hi‰n coi nhÜ bÎ Çông lånh, phäi ch© Ç‰n lÀn sau, ch¡c ch¡n hai Çäng cÀm quyŠn trong chính phû liên hiŒp và nh»ng Çäng ÇÓi lÆp së Çøng Ç¶ nhau rÃt näy lºa vŠ vÃn ÇŠ này trong cu¶c bÀu cº bán phÀn ThÜ®ng viŒn vào mùa hè này. Ÿ cái xÙ t¿ do, dân chû nhÜ NhÆt thì m†i š ki‰n ÇŠu ÇÜ®c tôn tr†ng, còn quy‰t ÇÎnh thì thu¶c vŠ Ça sÓ ngÜ©i dân qua lá phi‰u. Còn ª ViŒt Nam ta thì cái gì cÛng do Çäng CSVN Ç¶c Çoán ÇÎnh Çoåt. Thº hÕi cái ÇiŠu 4 trong bän Hi‰n pháp ViŒt Nam hiŒn nay ngoåi trØ mÃy ông Çäng viên c¶ng sän chÙ có ngÜ©i dân nào mà chÃp nhÆn ÇÜ®c.

=END=

6- Tham Khäo

- HuyŠn Thoåi VŠ M¶t NgÜ©i Cha GS TrÀn Gia Phøng

Theo sách "Chû tÎch HÒ Chí Minh, ti‹u sº và s¿ nghiŒp" cûa nhà xuÃt bän S¿ ThÆt (Hà N¶i), HÒ Chí Minh "sinh ra trong m¶t gia Çình nhà nho yêu nÜ§c, nguÒn gÓc nông dân. Cø thân sinh ra NgÜ©i [ông HÒ] là NguyÍn Sinh Huy, tÙc NguyÍn Sinh S¡c (1863-1929)... Ç‡ phó bäng và sÓng thanh båch b¢ng nghŠ dåy h†c. ñÓi v§i các con, cø giáo døc š thÙc lao Ç¶ng và cho h†c tÆp Ç‹ hi‹u "Çåo lš làm ngÜ©i". Sau khi Ç‡ phó bäng, bÎ b†n thÓng trÎ thúc ép nhiŠu lÀn, cø ra làm quan, nhÜng thÜ©ng tÕ thái Ç¶ tiêu c¿c, không h®p tác v§i chúng. Cø thÜ©ng nói: "Quan trÜ©ng thÎ nô lŒ trung chi nô lŒ, h¿u nô lŒ", nghïa là "Quan trÜ©ng là nô lŒ trong nh»ng ngÜ©i nô lŒ, låi càng nô lŒ hÖn". VÓn có tinh thÀn yêu nÜ§c, khäng khái, cø thÜ©ng chÓng ÇÓi b†n quan trên và b†n th¿c dân Pháp, cho nên sau m¶t th©i gian rÃt ng¡n, cø bÎ chúng cách chÙc. Cø vào Nam b¶ làm nghŠ thÀy thuÓc, sÓng cu¶c Ç©i thanh båch, cho Ç‰n lúc tØ trÀn."(1)Ông NguyÍn Sinh S¡c quä thÆt Çã Ç‡ phó bäng næm 1901 (tân sºu) cùng m¶t lÀn v§i các ông NguyÍn ñình Hi‰n, Phan Châu Trinh.(2)Tuy nhiên, NguyÍn Sinh S¡c không hŠ bÎ "b†n thÓng trÎ thúc ép nhiŠu lÀn" sau khi Ç‡ phó bäng, m§i chÎu ra làm quan. Ông S¡c Çã xin Çi làm quan ngay sau khi Ç‡ cº nhân và trÜ§c khi Ç‡ phó bäng. Nguyên vào næm 1894, NguyÍn Sinh S¡c Ç‡ cº nhân tåi trÜ©ng thi NghŒ An. Næm sau (1895), ông S¡c vào Hu‰ thi h¶i bÎ hÕng, Çã xin Çi làm hành tÄu b¶ H¶. Ba næm sau, ông hÕng kÿ thi h¶i m¶t lÀn n»a vào næm 1898.(3) TrÜ§c khi d¿ kÿ thi h¶i næm 1901, vÖi tÜ cách là m¶t quan chÙc cûa triŠu Çình Hu‰, ông S¡c còn tham d¿ H¶i ÇÒng giám khäo chÃm thi kÿ thi hÜÖng tåi Bình ñÎnh næm 1897 và Thanh Hóa næm 1900.(4) Sau khi Ç‡ phó bäng trong kÿ thi h¶i và thi Çình næm 1901, ông làm thØa biŒn b¶ LÍ tØ 1902 Ç‰n 1909, rÒi Çi tri huyŒn Bình Khê (Bình ñÎnh) tháng 5 næm Çó. TØ chÙc vø thØa biŒn (thÜ kš) ª m¶t b¶ Çi làm tri huyŒn (tÜÖng ÇÜÖng v§i quÆn trÜªng th©i VNCH hay chû tÎch huyŒn ngày nay) là thæng chÙc, chÙ không phäi xuÓng chÙc.(5)NguyÍn Sinh S¡c bÎ sa thäi chÙ không phäi bÎ cách chÙc.(6) Lš do sa thäi cÛng không phäi vì "vÓn có tinh thÀn yêu nÜ§c, khäng khái, cø thÜ©ng chÓng ÇÓi b†n quan trên và b†n th¿c dân Pháp". Ông bÎ sa thäi vì ông Çã hành xº tàn båo v§i dân chúng. Trong m¶t cÖn say rÜ®u, NguyÍn Sinh S¡c Çã dùng roi mây trØng phåt và Çánh ch‰t m¶t ngÜ©i tù vào tháng 1-1910. Gia Çình ngÜ©i nÀy kiŒn lên cÃp trên. Dù tri huyŒn NguyÍn Sinh S¡c Çã chÓi cãi r¢ng không phäi vì trÆn Çòn cûa ông mà ngÜ©i kia ch‰t, ông vÅn bÎ triŠu Çình ra s¡c chÌ ngày 17-9-1910 phåt Çánh 100 trÜ®ng. Hình phåt nÀy ÇÜ®c chuy‹n Ç°i qua hå bÓn cÃp quan låi và sa thäi.(7) Có tài liŒu nói r¢ng chính nh© ông Cao Xuân Døc (1842-1923), m¶t thÜ®ng thÜ trong triŠu che chª, nên NguyÍn Sinh S¡c chÌ bÎ mÃt chÙc mà không bÎ phåt Çánh trÜ®ng.(8) Cao Xuân Døc là ngÜ©i NghŒ An, cùng tÌnh v§i NguyÍn Sinh S¡c. Phäi chæng H¶i ÇÒng hÜÖng NghŒ An, lúc Çó hoåt Ç¶ng rÃt månh tåi kinh Çô Hu‰, Çã can thiŒp giúp NguyÍn Sinh S¡c? HÖn n»a, lš do chuy‹n Ç°i hình phåt Ç‹ NguyÍn Sinh S¡c khÕi bÎ Çánh Çòn có th‹ nh¡m gi» th‹ diŒn cûa m¶t quan chÙc triŠu Çình, và nhÃt là vÎ nÀy låi là ngÜ©i có h†c vÎ cao.

NguyÍn Sinh S¡c nghiŒn rÜ®u tØ khi còn ª Hu‰. ChÎ cûa NguyÍn TÃt Thành (HÒ Chí Minh), bà NguyÍn ThÎ Thanh, vào Hu‰ thæm cha næm 1906. "Bà không th‹ chÎu Ç¿ng lâu ngày thái Ç¶ c¶c c¢n thô l‡ cûa cha bà, nay Çã m¡c phäi tÆt nghiŒn rÜ®u và thÜ©ng hay Çánh ÇÆp bà".(9) Do Çó, næm sau bà bÕ Hu‰, ra NghŒ An trª låi, mà không sÓng v§i cha.Phäi chæng câu: "Quan trÜ©ng thÎ nô lŒ trung chi nô lŒ, h¿u nô lŒ" (Quan trÜ©ng là nô lŒ trong nh»ng ngÜ©i nô lŒ, låi càng nô lŒ hÖn) là do nh»ng cán b¶ c¶ng sän bÎa ra, rÒi gán cho ông NguyÍn Sinh S¡c Ç‹ Çä kích ch‰ Ç¶ quân chû? Hay phäi chæng vì bÎ Çu°i ra khÕi ngành quan låi nên NguyÍn Sinh S¡c m§i bÃt mãn và thÓt lên câu nÀy? N‰u không, trÜ§c Çó NguyÍn Sinh S¡c hæng hái xin ra làm quan làm gì? Sau nÀy con ông, NguyÍn TÃt Thành (HÒ Chí Minh) còn gªi thÜ Ç‰n viên Khâm sÙ Pháp tåi Hu‰ xin cho cha ông m¶t chÙc quan nhÕ n»a.Ngày 26-2-1911, NguyÍn Sinh S¡c xuÓng tàu tØ ñà N¤ng vào Sài Gòn. Ông ª låi Sài Gòn m¶t th©i gian, dåy ch» Nho cho nhà báo DiŒp Væn Kÿ,(10) rÒi Çi L¶c Ninh làm giám thÎ ÇÒn ÇiŠn. TØ Çó, ông không bao gi© trª ra NghŒ An. Ông sÓng lang thang ª miŠn Nam b¢ng nghŠ Çông y, và nghŠ vi‰t liÍn ÇÓi cho dân chúng. GÀn cuÓi Ç©i, ông Ç‰n ÇÎnh cÜ tåi làng H¶i Hòa An, Sa ñec, và tØ trÀn ngày 29-11-1929.(11)Khi NguyÍn Sinh S¡c bÎ bãi chÙc và sÓng lang thang nghèo kh° ª miŠn Nam, con ông ta là NguyÍn TÃt Thành, tÙc HÒ Chí Minh, ra nÜ§c ngoài næm 1911, Çã vi‰t thÜ tØ New York (U. S. A.) ngày 15-12-1912 cho viên khâm sÙ Pháp tåi Hu‰ tha thi‰t "... cÀu mong Ngài [chÌ khâm sÙ Pháp] vui lòng cho cha tôi [cha cûa Thành tÙc ông S¡c] ÇÜ®c nhÆn m¶t công viŒc nhÜ thØa biŒn ª các b¶, ho¥c huÃn Çåo, hay giáo thø Ç‹ cha tôi sinh sÓng dÜ§i s¿ quan tâm cao quš cûa Ngài..."(12) ñây là m¶t viŒc làm hi‰u Ç‹ Çáng khen cûa thanh niên NguyÍn TÃt Thành, nhÜng rÃt ti‰c khi gia nhÆp Çäng C¶ng Sän, thì NguyÍn TÃt Thành tØ bÕ luân lš truyŠn thÓng dân t¶c, chuy‹n lòng trung hi‰u thành lš tÜªng phøc vø Çäng và chû nghïa c¶ng sän, Ç‰n n‡i sau Çó chính NguyÍn Sinh S¡c, phø thân NguyÍn TÃt Thành, rÃt b¿c mình "không muÓn nghe nói Ç‰n "ÇÙa con hÜ" cûa mình [...] mà các chû thuy‰t ch£ng nh»ng Çä phá uy quyŠn cûa nhà vua, mà còn Çä phá luôn cä uy quyŠn cûa ngÜ©i gia trÜªng."(13)VÆy huyŠn thoåi vŠ ngÜ©i cha cûa HÒ Chí Minh là m¶t ngÜ©i yêu nÜ§c, chÓng ÇÓi chính quyŠn Pháp nên bÎ cách chÙc, là chuyŒn hoàn toàn bÎa Ç¥t do Ban Nghiên cÙu LÎch sº trung ÜÖng Çäng C¶ng Sän ViŒt Nam ÇÜa ra nh¡m làm tæng giá trÎ cho lãnh tø cûa h†.TÜªng cÛng nên thêm ª Çây m¶t phát hiŒn cûa ông TrÀn QuÓc VÜ®ng, sº gia Hà N¶i hiŒn nay. Trong sách Trong cõi cûa TrÀn QuÓc VÜ®ng, có bài "L©i truyŠn miŒng dân gian vŠ n‡i bÃt hånh cûa m¶t sÓ nhà trí thÙc Nho gia (kinh nghiŒm ÇiŠn dã)". PhÀn cuÓi cûa bài nÀy cho bi‰t r¢ng ông NguyÍn Sinh S¡c, phø thân cûa HÒ Chí Minh, không phäi là con cûa ông NguyÍn Sinh NhÆm. TrÜ§c khi Çám cÜ§i, bà v® cûa ông NguyÍn Sinh NhÆm Çã có mang v§i cº nhân HÒ Sï Tåo, cho nên ông NguyÍn Sinh NhÆm chÌ là ngÜ©i cha trên giÃy t© cûa ông NguyÍn Sinh S¡c mà thôi. Ông TrÀn QuÓc VÜ®ng vi‰t: "NguyÍn Ái QuÓc sau cùng Çã lÃy låi h† HÒ vì cø bi‰t ông n¶i Çích th¿c cûa mình là cø HÒ Sï Tåo, chÙ không phäi là cø NguyÍn Sinh NhÆm." TrÀn QuÓc VÜ®ng còn thêm r¢ng chính ông HÒ Sï Tåo Çã vÆn Ç¶ng cho NguyÍn Sinh S¡c vào h†c trÜ©ng QuÓc tº giám (ngày trÜ§c g†i là "t†a giám") ª kinh Çô Hu‰.(14) (ñŠ nghÎ quš vÎ Ç¶c giä, nhÃt là Ç¶c giä trong nÜ§c, vi‰t thÜ hÕi th£ng viŒc nÀy v§i sº gia TrÀn QuÓc VÜ®ng.)

Toronto, Canada19.05.2007

CHÚ TH´CH1. Ban Nghiên cÙu LÎch sº Çäng trung ÜÖng (BNCLSñ), Chû tÎch HÒ Chí Minh, ti‹u sº và s¿ nghiŒp, in lÀn thÙ tÜ (có xem låi và b° sung), Nxb. S¿ ThÆt, Hà N¶i 1975, tt. 11-12. Ch» "NgÜ©i" v§i N (hoa) là cûa nguyên bän.2. Cao Xuân Døc, QuÓc triŠu Çæng khoa løc, bän dÎch cûa Lê Månh Liêu, B¶ QuÓc Gia Giáo Døc, Sài Gòn, 1962, tt. 234-240.3. TrÀn QuÓc VÜ®ng, Trong cõi, Nxb. Træm Hoa, California, 1993, tr. 257.4. Daniel Hémery, Ho Chi Minh, de l ' Indochine au Vietnam [HÒ Chí Minh, tØ ñông DÜÖng Ç‰n ViŒt Nam], Nxb. Gallimard, Paris, 1990. tt. 131-132.5. Bình Khê n¢m vŠ phía tây huyŒn Tuy PhÜ§c. (Bình Khê là quê cûa bà Bùi ThÎ Xuân, thi sï Quách TÃn). ThØa biŒn là m¶t chÙc quan nhÕ ª m¶t b¶, thØa hành m¶t nhiŒm vø nào Çó do cÃp trên giao phó trong m¶t th©i gian. (TrÀn Thanh Tâm, Tìm hi‹u quan chÙc nhà NguyÍn, Nxb. ThuÆn Hóa, Hu‰, 1996, tr. 229) Phan Châu Trinh Ç‡ phó bäng xong làm thØa biŒn b¶ LÍ. Hoàng DiŒu Ç‡ phó bäng xong làm hàn lâm viŒn ki‹m thäo cÛng là m¶t chÙc quan nhÕ, lo viŒc biên duyŒt sách vª cho Hàn lâm viŒn, rÒi m§i ÇÜ®c b° tri huyŒn Tuy PhÜ§c, Bình ñÎnh.6. Cách chÙc là không ÇÜ®c gi» chÙc vø cÛ, hå thÃp chÙc vø và công viŒc, nhÜng vÅn còn ÇÜ®c làm quan. Ÿ Çây, ông NguyÍn Sinh S¡c ch£ng nh»ng bÎ hå chÙc mà còn bÎ Çu°i không cho làm quan n»a, tÙc sa thäi ra khÕi ngành quan låi.7. Daniel Hémery, sÇd. tr. 133. Theo Thành Tín [tÙc Bùi Tín], nån nhân cûa NguyÍn Sinh S¡c là m¶t nông dân tên Tå ñÙc Quang. (Thành Tín, M¥t thÆt, HÒi kš chính trÎ cûa Bùi Tín, Nxb. Saigon Press, California, 1993, tr. 95.)8. VÛ Ng¿ Chiêu, Các vua cuÓi nhà NguyÍn (Thiên MŒnh ñåi Pháp) 1884-1945, tÆp 2, Nxb. Væn Hóa, Houston, 2000, tr. 683. 9. Daniel Hémery, sÇd. tr. 133. Nguyên væn: "...elle ne put supporter longtemps les brutalités de son père qui avait contracté des habitudes d' ivrognerie et la frappait très souvent..." Thành Tín, trong sÇd. tr. 95 vi‰t: "Ông NguyÍn Sinh Huy vÓn nghiŒn rÜ®u rÃt n¥ng khi còn ª Hu‰, bà Thanh k‹ r¢ng hÒi Ãy cÙ lên cÖn thèm rÜ®u và say rÜ®u là bà bÎ ông bÓ Çánh b¢ng tay và b¢ng roi rÃt tàn nhÅn."10. DiŒp Væn Kÿ (1895-1945): Ông là con cûa DiŒp Væn CÜÖng và Công N» ThiŒn NiŒm. Bà nÀy là em vua Døc ñÙc (1883) và cô cûa vua Thành Thái (trÎ vì 1889-1907). Ông giÕi Nho h†c, Tây h†c, Çã du h†c Pháp, Ç‡ cº nhân luÆt. Khi vŠ Sài Gòn, ông sang t© ñông Pháp Th©i Báo, rÒi xuÃt bän t© ThÀn Chung. T© nÀy bÎ Çình bän næm 1932. Ông mÃt tåi Träng Bàng næm 1945.11.*Daniel Hémery, sÇd. tr. 134. Theo các tài liŒu c¶ng sän ViŒt Nam, ông S¡c tØ trÀn và chôn ª Cao Lãnh. Theo t° chÙc hành chánh hiŒn nay ª ViŒt Nam, Cao Lãnh và Sa ñéc là hai thÎ xã n¢m gÀn nhau trong tÌnh ñÒng Tháp. [NghŠ vi‰t liÍn ÇÓi: ngày trÜ§c, khi trong nhà có viŒc vui hay buÒn nhÜ Çám cÜ§i, Çám ma..., ngÜ©i ta thÜ©ng t¥ng nh»ng câu liÍn ÇÓi b¢ng ch» Nho, mang n¶i dung chúc mØng hay chia buÒn chû nhà. MuÓn vi‰t hay, ngÜ©i vi‰t phäi có trình Ç¶ Nho h†c cao.]12. *Thành Tín, M¥t thÆt, sÇd. tr. 95-96.

* Lê Væn Ti‰n, nguyŒt san Th‰ K› 21, Garden Grove, California, sÓ 116, tháng 12- 1998 tt. 52-53. ThÜ ngày 15-12-1912 cûa Paul TÃt Thành vi‰t b¢ng ch» Pháp tØ New York.13. Daniel Hémery, sÇd. tr. 134. Nguyên væn ti‰ng Pháp cûa D. Hémery: "ne voulant plus entendre parler de son "mauvais fils", [...] dont les théories sapaient non seulement l'autorité du roi, mais [celle] du chef de famille." NguyÍn Sinh S¡c không muÓn nghe nói n»a Ç‰n ÇÙa con hÜ cûa mình, theo ngôn ng» ph° thông trong gia Çình ViŒt, có nghïa là ông S¡c không muÓn nhìn con, hay muÓn tØ con. Ông th¿c lòng muÓn tØ con, chÙ không bÎ m¶t áp l¿c nào vì lúc Çó (khoäng 1922), NguyÍn TÃt Thành chÜa có nh»ng hoåt Ç¶ng chính trÎ nguy hi‹m làm cho m¶t nhà Nho nhÜ NguyÍn Sinh S¡c s® Ç‰n n°i tuyên bÓ tØ con.14. TrÀn QuÓc VÜ®ng, sÇd. tt. 256-258.

* Hình (tØ trái): Ô. NguyÍn Sinh S¡c, cha cûa ô. NguyÍn TÃt Thành (HÒ Chí Minh), bà NguyÍn ThÎ Thanh (chÎ cûa NguyÍn TÃt Thành), và ô. HÒ Chí Minh (1946).

=END=

7- ñ©i sÓng Quanh Ta

- Th¿c PhÄm TØ ViŒt Nam

Huÿnh Chi‰u ñ£ng

ChØng vài ba ngày nay, có cái email chåy vòng vòng trong Internet nói vŠ th¿c phÄm bÎ FDA ra lÎnh trä vŠ ViŒt Nam. Tôi lÃy làm lå là chuyŒn nÀy xäy ra tØ nhiŠu næm nay, tháng nào cÛng có cä træm món bÎ trä vŠ, th‰ mà mãi Ç‰n næm nay 2007 quí bån m§i chú š. Thôi thì hôm nay vi‰t ít l©i bàn Mao Tôn CÜÖng quí bån Ç†c chÖi làm quà. NgÜ©i ta bäo Çi‰c không s® súng, ÇiŠu nÀy Çúng m¶t phÀn, nhÜng còn phÀn thÙ hai quan tr†ng hÖn là "vô lÜÖng tâm" và phÀn thÙ ba là "Äu tä xính xái". Khi "nÃu" rÜ®u Ç‰, nh»ng lít Ç‰ ra sau cùng bÎ Çøc không ngon, khó bán. Ba bÓn chøc næm trÜ§c ngÜ©i mình phát giác ra r¢ng nhúng chi‰c ÇÛa vào chai thuÓc xÎt rÀy (quên tên) rÒi nhúng nó vào rÜ®u, các lít rÜ®u nÀy së trong veo. Th‰ là tØ Çó

dân ViŒt Nam mình ÇÜ®c hân hånh uÓng rÜ®u pha thuÓc rÀy. MÃy tháng trÜ§c Çây HCñ tôi ÇÜ®c bi‰u m¶t h¶p cà phê (hình nhÜ tên Cao Nguyên), ÇÒ ngon tØ ViŒt Nam. Mª ra thÃy mùi cà phê thÖm lØng, chØng pha uÓng thÃy sao ch£ng giÓng cà phê, vì không ngon nên tôi Ç‹ Çó. Sáng nay mª h¶p ca phê Çó ra không còn nghe mùi cà phê n»a mà nghe mùi thÙc æn nào Çó quen l¡m. Tôi rán nh§ ra, Çúng rÒi, sau hai ba tháng mùi cà phê bay Çi mÃt, còn låi mùi thín (gåo rang vàng xay nhuy‹n Ç‹ tr¶n vào m¡m hay tr¶n bì). VÆy ra cà phê cao nguyên cûa ViŒt Nam "thÙ xÎn" låi là b¡p hay gåo rang cho khét. Eo ôi ông ÇÎa, gåo (tinh b¶t) hay thÎt mà rang khét nÜ§ng khét thì quä thÆt ÇÀy Çû chÃt gây ung thÜ (ngÜ©i ta chÙng minh rÒi). Mà thôi nói làm chi thêm mích lòng, HCñ không uÓng ÇÜ®c rÒi, bà con ViŒt Nam mình thích thì cÙ uÓng, HCñ tôi Çâu có bÎ gì mà lo.Vì 3 cái Ç¥c tính trên mà th¿c phÄm nhÆp tØ ViŒt Nam bÎ trä vŠ lia lÎa. ñ†c t§i Çây có bån nói liŠn (Çã nói rÒi): "Dân ViŒt KiŠu sung sÜ§ng s® ch‰t, ch§ tøi tôi ª trong nÜ§c Çâu có ngán". Ch¡c ch¡n có nhiŠu b¢ng h»u Çâu có ngán, nhÜng còn con cháu, còn bà con quy‰n thu¶c quí bån, ch¡c là h† cÛng ngán l¡m, nhÙt là trÈ con cu¶c Ç©i còn dài mà. HCñ tôi vi‰t mÃy hàng nÀy gây ân oán cÛng vì quí bån ª trong nÜ§c, không vi‰t cho "ViŒt KiŠu" Çâu. Ô hay, HCñ già cä lÄm cÄm rÒi, th¿c phÄm do tøi MÏ cånh tranh bÃt chánh trä vŠ, nh¢m nhò gì t§i chúng tôi ª trong nÜ§c. ThÜa quí bån, trúng nguyên con ch§ không phäi chÌ dùng hai ch» nh¢m nhò gì suông Çâu.Có ÇiŠu Çáng buÒn là quí bån n¶i tr® ViŒt KiŠu ngày nay Çi ch® kÏ l¡m, thÃy nhän made in ViŒt Nam hay product of ViŒt Nam là rÈ mÃy cÛng không mua. Do Çó mÃy tiŒm bán th¿c phÄm ngÜ©i ViŒt ª Çây chia nhÕ th¿c phÄm nhÆp cäng tØ ViŒt Nam ra, vô bao låi, không ÇŠ xuÃt xÙ. ñó là con buôn nhÕ. Con buôn l§n ª HongKong, Thái Lan, Taiwan thì mua tØ ViŒt Nam cho rÈ, mang vŠ vô bao m§i ghi sän xuÃt tØ Taiwan, Thái Lan... Mà cÛng ch£ng chª vŠ Taiwan làm gì, cÙ Çóng gói tåi ViŒt Nam, nhän in là product of Taiwan cÛng ÇÜ®c rÒi. ñó là quí bån n¶i tr® Ç†c ÇÜ®c ti‰ng MÏ, còn các bà già løm cøm thì thÃy món æn quen thu¶c thì mua ngay.Th‰ thì tåi sao HCñ nói dân trong nÜ§c trúng nguyên con. Xin thÜa không lë ÇÒ trä vŠ Çó ÇÜ®c mang ra bi‹n Ç° cho cá æn. NgÜ©i trong nÜ§c æn h‰t ch§ còn ai vô Çó mà hÕi. Thôi không nói n»a, nói hoài mích lòng. Sau Çây là danh sách các th¿c phÄm bÎ trä vŠ trong 4 tháng ÇÀu næm 2007. Vui m¶t cái là quí bån chÌ nhìn thÃy th¿c phÄm bÎ trä vŠ trong tháng 4 næm 2007 (http://www.fda.gov/ora/oasis/4/ora_oasis_c_vn.html) mà v¶i la làng, tôi lÃy h‰t tØ ÇÀu næm t§i nay Ç‹ quí bån la cho l§n thêm. MÃy næm trÜ§c cÛng còn cä ÇÓng. Quí bån Ç°i sÓ 4 ª hàng trên thành sÓ khác là thÃy còn nhiŠu l¡m.DÜ§i Çây là danh sách tôi lÃy giùm quí bån Çó. Ch» tím là cûa HCñ, lš do trä ÇÜ®c ghi rõ ràng, giäi thích ch» t¡t dÜ§i cùng. Có ÇiŠu quí bån quên là Çây chÌ là th¿c phÄm xui xÈo kËt lÜ§i, còn låi Ça sÓ Çi trót l†t. FDA check hú h†a ch§ Çâu có tiŠn hay có Çû ngÜ©i check h‰t cho n°i.

HCñ (là Huÿnh Chi‰u ñ£ng không phäi HÒ CÄm ñào Çâu nghe).Refusal Actions by FDA as Recorded in OASIS for Vietnamhttp://www.fda.gov/ora/oasis/4/ora_oasis_c_vn.html

***

http://www.fda.gov/ora/oasis/4/ora_oasis_c_vn.html

Danh sách các công ty và ÇÎa chÌ, các loåi th¿c phÄm bÎ FDA tØ chÓi nhÆp cäng vào Hoa Kÿ (tháng TÜ, 2007), lš do vi phåm các ÇiŠu khoän quy ÇÎnh vŠ an toàn dÜ®c-th¿c phÄm.1- Aquatic Products Trading Company, t/p HCM, Tôm Çông lånh c« l§n có ÇÀu, tr¶n lÅn các chÃt dÖ bÄn và Ç¶c tÓ có håi cho sÙc khÕe (FILTHY, SALMONELLA), vi phåm các ÇiŠu khoän 601 (b), 801 (a) (3), 402 (a) (3), 402 (a) (1);2- Mai Linh Private Enterprise, VÛng Tàu, ThÎt cua Çông lånh, có hóa chÃt phø gia chloramphenicol (CHLORAMP) không an toàn cho sÙc khÕe, ÇiŠu khoän 402 (a) (2) (c) (i), 801 (a) (3), theo ÇÎnh nghïa cûa ÇiŠu 21 U.S.C. 348;3- Batri Seafood Factory, B‰n Tre, Chä cua Çông lånh, có hóa chÃt phø gia chloramphenicol không an toàn cho sÙc khÕe, ÇiŠu khoän 402 (a) (2) (c) (i), 801 (a) (3), theo ÇÎnh nghïa cûa ÇiŠu 21 U.S.C. 348;4- Nam Hai Company Ltd, t/p HCM, có 2 sän phÄm vi phåm:a) ThÎt cua nÃu chín Çông lånh, có tr¶n lÅn Ç¶c tÓ gây ng¶ Ç¶c, Ç¶c chÃt salmonella và hóa chÃt phø gia chloramphenol (POISONOUS, CHLORAMP, SALMONELLA,) gây tai håi cho sÙc khÕe, vi phåm các ÇiŠu khoän 402 (a) (1), 801 (a) (3), 601 (a), 402 (a) (2) (c) (i), 402 (a) (1) theo ÇÎnh nghïa cûa luÆt 21 U.S.C. 348;b) LÜÖn Çông lånh, có Ç¶c chÃt salmonella, và nhãn ghi giä måo (FALSE, SALMONELLA,) m¶t loåi sän phÄm khác gây hi‹u lÀm cho ngÜ©i tiêu thø, vi phåm các ÇiŠu khoän 403 (a) (3), 801 (a) (3), 502 (a), 402 (a) (1);5- ACECOOK VIETNAM CO., LTD, t/p HCM, Mì lÄu Thái có hÜÖng vÎ häi sän, ch‰ bi‰n có lÅn l¶n các chÃt dÖ bÄn và không ghi các thành phÀn cÃu tåo nên sän phÄm (LIST INGRE, FILTHY,) vi phåm các ÇiŠu khoän 403 (i) (2), 801 (a) (3), 601 (b) 402 (a) (3);6- Olam Vietnam Ltd, thÎ xã Gia Nghïa, có 7 lô hàng bÎ ngæn ch¥n gÒm Tiêu Çen nguyên håt và Tiêu Çen xay ÇŠu có chÙa Ç¶c chÃt Salmonella, vi phåm các ÇiŠu khoän 402 (a) (1), 801 (a) (3);7- Don Nguyen, t/p HCM, 3 sän phÄm thô là ñÆu khÃu (Cardamon), Cam thäo (Licorice) và Qu‰ (Cinnamon) ghi sai nhãn vŠ hình thÙc và n¶i dung ÇÜ®c quy ÇÎnh theo các ÇiŠu khoän 4 (a), 801 (a) (3);8- Van Nhu Seafoods Limited Company (VN Seafoods Co.), Nha Trang, Cá sòng ngân (Mackerel) c¡t khúc Çông lånh, ch‰ bi‰n dÖ bÅn, lÅn l¶n các chÃt h‡n tåp, ÇiŠu khoän vi phåm 601 (b), 801 (a), 402 (a) (3);9- Nam Phong Trading Co, t/p HCM, Tiêu b¶t chÙa Ç¶c chÃt Salmonella, theo ÇiŠu khoän 402 (a) (1), 801 (a) (3);10- Lucky Shing Enterprise Co Ltd, t/p HCM, B¶t ngÛ cÓc æn liŠn vi phåm rÃt nhiŠu ÇiŠu khoän bÎ nghiêm cÃm gÒm có:* Thi‰u thông tin ÇÀy Çû (NOT LISTED) vŠ sän phÄm theo Çòi hÕi cûa các ÇiŠu 502 (o), 801 (a) (3), 510 (j), 510 (k); * Không ghi thành tÓ gây rûi ro bŒnh tÆt hiŒn diŒn trong sän phÄm dÜ«ng sinh (UNSFDIETLB), theo các ÇiŠu 402 (f) (1) (A);* Giä måo sän phÄm (FALSE) gây hi‹u lÀm, ÇiŠu 403 (a) (1), 502 (a);

* Trên nhãn thi‰u thông tin Ç¥c biŒt vŠ th¿c phÄm dinh dÜ«ng (DIETARY,) theo ÇiŠu 403 (j);* Nhãn không ghi phÀn ti‰ng Anh (NO ENGLISH,) 403 (f), 502 (c), vi phåm các ÇiŠu luÆt 21 CRF 101. 15 (c), 801.15 (c) (1) và 201.15 (c) (1);* Th¿c phÄm dÜ«ng sinh nÀy (ÇÜ®c coi) là m¶t loåi dÜ®c phÄm m§i nhÜng CHÐA có ÇÖn xin thº nghiŒm Ç‹ ÇÜ®c chÃp thuÆn (UNAPPROVED,) theo ÇiŠu 505 (a);1- Nhan Hoa Co., Ltd, t/p HCM, Cá Çông lånh, chÙa Ç¶c tÓ Salmonella, vi phåm ÇiŠu 402 (a) (1), 801 (a) (3);12- United Seafood Packer Co. Ltd, ThÎt (Fillet) cá lÜ«i ki‰m Çông lånh, chÙa Ç¶c chÃt gây ng¶ Ç¶c (poisonous), vi phåm ÇiŠu khoän 402 (a) (1), 801 (a) (3), 601 (a);13- Seapimex Vietnam, t/p HCM, có 7 lô hàng vŠ Chä cua Çông lånh, có hóa chÃt phø gia Chloramphenol không an toàn sÙc khÕe theo ÇÎnh nghïa cûa ÇiŠu luÆt 21 U.S.C. 348, vi phåm các ÇiŠu khoän 402 (a) (2) (c) (i), 801 (a) (3);14- MY THANH CO., LTD, t/p HCM, có 5 lô hàng gÒm 4 sän phÄm:a) Cá hÒng snapper (?) Çông lånh bÎ tØ chÓi nhÆp cäng, vi phåm các ÇiŠu:* Ghi không Çúng tên sän phÄm mà là dÜ§i tên m¶t loåi sän phÄm khác (WRONG IDEN, vì không bi‰t hay nh¢m Çánh lØa ngÜ©i tiêu thø? ñiŠu này chÌ có công ty sän xuÃt m§i có th‹ trä l©i!) theo ÇiŠu 403 (b), 803 (a) (3);* Thi‰u ghi chú vŠ tr†ng lÜ®ng hay sÓ lÜ®ng (LACKS N/C) theo ÇiŠu 403 (e) (2), 502 (b) (2);* Nhãn sai (LABELING) vŠ vÎ trí, hình thÙc và n¶i dung theo ÇiŠu 4 (a), 801 (a) (3);c) DÜa muÓi và NÜ§c chÃm chay (nÜ§c tÜÖng: Vegetarian dipping sause) có các vi phåm:* Không Çæng kš là loåi sän phÄm Çóng h¶p có Ç¶ acid thÃp (NEEDS FCE) theo Çòi hÕi cûa ÇiŠu luÆt 21 CFR 801.25 (c) (1) ho¥c 801.35 (c) (1), vi phåm ÇiŠu 402 (a) (4), 801 (a) (3);* Không ghi chú thông tin vŠ ti‰n trình sän xuÃt (NO PROCESS,) theo Çòi hÕi cûa ÇiŠu luÆt 21 CFR 801.25 (c) (2) ho¥c 801.35 (c) (2), vi phåm ÇiŠu 402 (a) (4), 801 (a) (3);d) Cá sòng ngân muÓi (m¡m cá sòng) vi phåm:* ñ¶c chÃt Histamine vÜ®t quá liŠu lÜ®ng chÃp nhÆn, gây håi cho sÙc khÕe theo các ÇiŠu 402 (a) (1), 801 (a) (3);* Sän phÄm dÖ bÄn, có chÙa các chÃt dÖ bÄn h‡n tåp (FILTHY) theo các ÇiŠu 601 (b), 801 (a) (3), 402 (a) (3);15- Kien Giang Ltd, t/p HCM, có 2 sän phÄm là Cá nhÒng (barracuda) và cá mang gi° (?, Perch,) Çông lånh, dÖ bÄn, trong sän phÄm có tåp chÃt vi phåm các ÇiŠu 601 (b), 801 (a) (3), 402 (a) (3);16- Vinh Sam Private Trade Trade Enterprise, Tuy Hòa, Cá lÜ«i ki‰m tÜÖi, có Ç¶c tÓ gây ng¶ Ç¶c, vi phåm các ÇiŠu 402 (a) (1), 801 (a) (3), 601 (a);17- Tu Hung Trading Company aka Doanh Nghiep Tntm Tu Hung, t/p HCM, có 3 sän phÄm:a) Bánh hånh nhân, nhãn không ghi các thành phÀn nguyên liŒu tåo nên sän phÄm (LIST INGRE,) vi phåm các ÇiŠu 403 (i) (2), 801 (a) (3);

b) Bánh chay:* Không Çû phÄm chÃt (STD QUALIT,) nhÜ ÇÜ®c ghi trên nhãn, vi phåm ÇiŠu 403 (h) (1), 801 (a) (3)* Nhãn hiŒu giä måo (FALSE,) không ghi Çúng nguyên liŒu hay ghi sai låc gây nhÀm lÅn cho ngÜ©i tiêu thø, vi phåm ÇiŠu 502 (a), 801 (a) (3);c) Bánh tráng mè:* Không ghi Çúng tên theo ÇÎnh nghïa, tính chÃt và tiêu chuÄn cûa sän phÄm (STD IDENT,) theo ÇiŠu 401, do Çó vi phåm các ÇiŠu 403 (g) (1), 801 (a) (3);* Nhãn hiŒu không ghi các tÓ chÃt chính y‰u gây dÎ Ùng (ALLERGEN,) hiŒn diŒn trong sän phÄm theo Çòi hÕi cûa các ÇiŠu 403 (w), 403 (w) (1), 801 (a) (3);8- Trung Nguyen Coffee Enterprise (Cà phê Trung Nguyên), t/p HCM, Cà phê b¶t uÓng liŠn "3 in 1" (túi có 20 gói), Çã vi phåm các ÇiŠu:* Không ghi thành phÀn nguyên liŒu tåo ra sän phÄm (LIST INGRE,) 403 (i) (2);* Nhãn hiŒu giä måo hay ghi chú sai låc (FALSE,) vi phåm các ÇiŠu 403 (a) (1), 801 (a) (3), 502 (a);* Sän phÄm không cung cÃp ÇÀy Çû thông tin vŠ các thành phÀn dinh dÜ«ng và chÃt béo (TRANSFAT,) có trong sän phÄm theo Çòi hÕi cûa ÇiŠu 21 CRF 101.9 (c), vi phåm ÇiŠu 403 (q), 801 (a) (3); 19- Dragon Waves Frozen Food Factory Co. Ltd, Nha Trang, Cá ngØ (c¡t thành tØng mi‰ng) Çông lånh, sän phÄm dÖ bÄn, nhiŠu tåp chÃt gây ng¶ Ç¶c, cùng v§i Ç¶c chÃt Histamine vÜ®t quá liŠu lÜ®ng chÃp nhÆn, vi phåm các ÇiŠu 402 (a) (1), 402 (a) (3), 601 (b), và 801 (a) (3);20- Thang Loi Frozen Food Enterprise, t/p HCM, Tôm Çông lånh, có Ç¶c chÃt Salmonella, vi phåm ÇiŠu 402 (a) (1), 801 (a) (3);21- Hai Dang International Trading Services Co. Ltd, t/p HCM, hóa chÃt hay dÜ®c liŒu Lidocaine (dùng trong th¿c phÄm [?], có thành phÀn hóa h†c là C14H22N2O,) Çã vi phåm 2 ÇiŠu:* Không liŒt kê thông tin ÇÀy Çû vŠ sän phÄm (NOT LISTED,) theo Çòi hÕi cûa các ÇiŠu 502 (o), 801 (a) (3), 510 (j), ho¥c 510 (k);* DÜ®c liŒu m§i chÜa xin phép ki‹m nghiŒm Ç‹ ÇÜ®c chÃp thuÆn xº døng (UNAPPROVED,) vi phåm ÇiŠu 505 (a), 801 (a) (3);22- Chinh Dat Co., Ltd, t/p HCM, Bao tº cá sÃy khô, sän phÄm dÖ bÄn, nhiŠu tåp chÃt, vi phåm các ÇiŠu 402 (a) (3),601 (b), và 801 (a) (3);23- Vinh Hiep Co., Ltd, t/p HCM, có 2 sän phÄm:a) ThÎt hào (ngêu, sò) hÃp chín Çông lånh, và M¿c Çông lånh, là các sän phÄm dÖ bÄn, nhiŠu tåp chÃt, vi phåm các ÇiŠu 402 (a) (3),601 (b), và 801 (a) (3);24- Vifaco Nong Hai San-Xay, t/p HCM, thÎt Óc hÃp chín Çông lånh, chÙa Ç¶c chÃt Salmonella, vi phåm ÇiŠu 402 (a) (1), 801 (a) (3);25- Vuong Kim Long Co. Ltd, t/p HCM, có 3 sän phÄm vŠ bún khô, loåi Ç¥c biŒt, s®i l§n, s®i nhÕ, sän phÄm dÖ bÄn và loåi phÄm màu không an toàn, vi phåm các ÇiŠu 601(b), 801(a)(3), 402(a)(3), 402(c), 501(a)(4)(B).

=END=

8- Tin TÙc Di Trú

- Cäi T° Di Trú - Tranh LuÆn VÅn ChÜa K‰t Thúc

Møc di trú và bäo lãnh do Væn Phòng tham vÃn di trú Robert Mullins International Çäm trách h¢ng tuÀn, nh¢m møc Çích thông báo các tin tÙc th©i s¿ liên quan Ç‰n vÃn ÇŠ Çoàn tø gia Çình, rÃt h»u ích cho quš vÎ nào quan tâm Ç‰n viŒc bäo lãnh thân nhân. M†i Çóng góp š ki‰n xin liên låc 1-800-411-0495D¿ luÆt cäi t° di trú ÇÜ®c ÇŒ trình bªi ThÜ®ng viŒn Hoa Kÿ tuÀn qua cho thÃy có vÈ nhÜ phía Çäng Dân Chû muÓn d†n ÇÜ©ng cÃp ThÈ Xanh cho khoäng 12 triŒu ngoåi kiŠu cÜ ngø bÃt h®p pháp tåi Hoa Kÿ, và phía Çäng C¶ng Hòa chu¶ng viŒc di trú d¿a trên hŒ thÓng có giá trÎ, hÖn là nh»ng ràng bu¶c gia Çình. K‰t luÆn së là viŒc ân xá cho các di dân bÃt h®p pháp và tåo con ÇÜ©ng Ç‰n MÏ së khó khæn hÖn cho diŒn bäo lãnh con cái thành niên và anh chÎ em cûa các công dân Hoa Kÿ và ThÜ©ng trú nhân.ñây là m¶t sÓ thông tin tØ các bu°i h†p luÆn cûa ThÜ®ng viŒn trong tuÀn qua. Tuy nhiên xin lÜu š r¢ng Çây vÅn chÌ là nh»ng ÇŠ nghÎ, và có th‹ còn nhiŠu thay Ç°i tØ nay cho Ç‰n tháng Tám næm nay khi d¿ luÆt trª thành luÆt chính thÙc.

DiŒn Khách Công Nhân: ChÜÖng trình khách công nhân së dành cho các công nhân làm viŒc tåm th©i, không phäi là các nhân viên ÇÜ®c thuê mÜ§n dài hån, và chÜÖng trình này së không ÇÜa Ç‰n m¶t tÃm ThÈ Xanh thÜ©ng trú.Khách công nhân së ÇÜ®c cÃp chi‰u khán (visa) 2 næm. CuÓi hai næm này, h† së phäi trª vŠ quê hÜÖng trong m¶t næm. Sau Çó h† có th‹ nhÆp cänh trª låi thêm 2 næm n»a. Khách công nhân có th‹ gia hån chi‰u khán "Y" Ç‰n 3 lÀn, nhÜng ÇŠu phäi trª vŠ quê hÜÖng m¶t næm sau m‡i lÀn Ç‰n MÏ.Con nhÕ có th‹ Çi theo nhÜng chÌ có th‹ có m¶t chi‰u khán, có giá trÎ hai næm, và không th‹ gia hån. Gia Çình cûa h† cÛng có th‹ tháp tùng khách công nhân nhÜng v§i m¶t ÇiŠu kiŒn h† có th‹ chÙng minh có bäo hi‹m sÙc khÕe và cho thÃy l®i tÙc cûa h† ª mÙc 150% trên mÙc cæn bän nghèo Çói.

Các DiŒn Bäo Lãnh Gia ñình Trong TÜÖng Lai:* NgÜ©i hôn phÓi và con cái Ç¶c thân, dÜ§i 21 tu°i cûa công dân Hoa Kÿ và ThÜ©ng trú nhân së ÇÜ®c h®p lŒ cÃp ThÈ Xanh d¿a trên các liên hŒ gia Çình. Con cái trên 21 tu°i và anh chÎ em së có th‹ không còn ÇÜ®c h®p lŒ. N‰u luÆt này thành hình së chÃm dÙt diŒn bäo lãnh F2B (tÙc diŒn cha mË có ThÈ Xanh bäo lãnh con Ç¶c thân trên 21 tu°i), diŒn F3 (tÙc diŒn cha mË có quÓc tÎch MÏ bäo lãnh con cái Çã lÆp gia Çình), và diŒn F4 (tÙc diŒn anh chÎ em bäo lãnh nhau), nhÜng các thành viên trong các diŒn này có th‹ xin chi‰u khán m§i d¿a trên "s¿ giá trÎ".* 380.000 chi‰u khán m‡i næm së ÇÜ®c cÃp d¿a trên tiêu chuÄn giá-trÎ hay tiêu chuÄn n°i bÆt, v§i khoäng 50% chi‰u khán d¿a trên các ÇiŠu kiŒn làm viŒc, 25% dành cho giáo døc, 15% d¿a trên s¿ uyên bác Anh ng», và 10% dành cho các liên hŒ gia Çình. SÓ chi‰u khán này së dành cho diŒn bäo lãnh con cái trên 21 tu°i và anh chÎ em cûa các công dân Hoa Kÿ và ThÜ©ng trú nhân. S¿ kiŒn này së thay th‰ chi‰u khán các diŒn bäo lãnh F2B, F3 và F4.

* Chi‰u khán di dân dành cho cha mË cûa các công dân MÏ së bÎ tøt giäm khoäng 40.000 m‡i næm. M¶t loåi chi‰u khán m§i cho cha mË së thành hình cho phép cha mË cûa các công dân MÏ ÇÜ®c vi‰ng thæm Hoa Kÿ lên Ç‰n 100 ngày m‡i næm. 87.000 chi‰u khán së dành cho diŒn bäo lãnh v® chÒng và con cái cûa công dân MÏ và ThÜ©ng trú nhân.Tình hình nói trên, tuy nhiên, vÅn chÜa rõ ràng và khó tiên Çoán. HiŒn vÅn còn nhiŠu bÃt ÇÒng vŠ các vÃn ÇŠ nhÜ:- Hu› bÕ m¶t sÓ diŒn bäo lãnh,- Cho ngÜ©i hôn phÓi và con cái cûa h† ÇÜ®c tháp tùng trong chÜÖng trình khách công nhân,- LÜÖng tÓi thi‹u cho khách công nhân, và- SÓ tiŠn phåt áp døng trong các k‰ hoåch ÇÜ®c ÇŠ nghÎThÜ®ng viŒn kÿ v†ng Çåt Ç‰n bän sºa Ç°i sau cùng cûa d¿ luÆt vào cuÓi tháng Næm, Hå viŒn së k‰t thúc d¿ luÆt vào gi»a tháng Tám, và T°ng thÓng së phê chuÄn vào cuÓi mùa Hè t§i. Tuy nhiên, vÅn còn rÃt nhiŠu bÃt thÜ©ng vŠ n¶i dung sau cùng cûa d¿ luÆt cäi t° di trú.HÕi: Khi nào ngÜ©i dân ª ViŒt Nam m§i có th‹ n¶p ÇÖn xin chÜÖng trình khách công nhân?ñáp: TrÜ§c khi chÜÖng trình khách công nhân có hiŒu lÜc, các vÃn ÇŠ an ninh biên gi§i së ÇÜ®c cäi thiŒn. ñiŠu này có th‹ là phäi ch© Ç®i tØ 6 tháng Ç‰n m¶t næm sau khi Çåo luÆt có hiŒu l¿c.HÕi: ñiŠu gì së xäy ra cho các ÇÖn bäo lãnh F2B, F3 và F4 Çã ÇÜ®c n¶p cho các cÖn quan di trú?ñáp: Theo d¿ luÆt cûa ThÜ®ng viŒn tuÀn qua, ti‰n trình giäi quy‰t các ÇÖn bäo lãnh này chÌ ÇÜ®c xét n‰u n¶p trÜ§c ngày 1 tháng Næm næm 2005. Tuy nhiên, trang nhà ÇiŒn tº cûa Phòng Công Dân và DÎch Vø Di Trú (USCIS) cho thÃy tÃt cä ÇÖn bäo lãnh n¶p trÜ§c khi các luÆt m§i ÇÜ®c thông qua ÇŠu ÇÜ®c duyŒt xét trong vòng 8 næm.Quš Ç¶c giä quan tâm Ç‰n viŒc bäo lãnh thân nhân muÓn có thêm tin tÙc cÆp nhÆt, xin theo dõi qua báo chí hay Çón nghe chÜÖng trình phát thanh cûa chúng tôi vào m‡i tÓi thÙ TÜ tØ 7PM và sáng Chû NhÆt tØ 11:00AM, trên các làn sóng 1110AM, 1430AM, 1500AM, và 106.3FM. Ho¥c quš vÎ liên låc v§i m¶t trong nh»ng væn phòng Robert Mullins International gÀn nhÃt: Westminster: (714) 890-9933, San Jose (408) 294-3888, Oakland-San Francisco: (510) 533-8228, Sacramento (916) 393-3388 hay qua Email: [email protected].

=END=

9- Gi§i ThiŒu Sách M§i

- NguyÍn Thanh Giang v§i "Nhân QuyŠn Và Dân Chû ª ViŒt Nam"

Minh Võ

Chúng tôi vØa nhÆn ÇÜ®c cuÓn Nhân QuyŠn Và Dân Chû ª ViŒt Nam cûa Ti‰n Sï NguyÍn Thanh Giang do Tû Sách Ti‰ng Quê HÜÖng xuÃt bän và gºi t¥ng. ñây là tác phÄm thÙ 30 cûa tû sách này, sau 7 næm âm thÀm hoåt Ç¶ng. Trong sÓ 30 tác phÄm nói trên có 12 cuÓn do nh»ng tác giä ª trong nÜ§c, nhÜ NguyÍn Thøy Long (2 cuÓn), Ma Xuân ñåo, Væn Quang (4 cuÓn), NguyÍn ThÎ Hoài Thanh (1), Tå Duy Anh, VÛ Cao QuÆn, Bùi Ng†c TÃn và NguyÍn Thanh Giang. Ti‰n sï NguyÍn Thanh Giang næm nay 71 tu°i, nguyên quán Thanh Hóa. M¶t tu°i ông Çã b¡t ÇÀu cu¶c sÓng cÖ c¿c vì cha mË ly dÎ, phäi sÓng v§i bà n¶i. VØa h†c vØa làm vÃt vä tØ Ãu thÖ Ç‹ nuôi thân, ông tÓt nghiŒp Çåi h†c næm 26 tu°i, rÒi nhÆn công tác tåi vø KÏ ThuÆt, T°ng Cøc ñÎa ChÃt. Sau Çó làm giám ÇÓc ngành ñÎa VÆt Lš cøc Bän ñÒ ñÎa ChÃt. Ông là khoa h†c gia ViŒt Nam ÇÀu tiên trong ch‰ Ç¶ C¶ng Sän Ç†c báo cáo khoa h†c trÜ§c h¶i nghÎ quÓc t‰ thÙ 28 vŠ ÇÎa chÃt tåi thû Çô MÏ næm 1989. Sau Çó ông Çã tham gia t° chÙc nh»ng cu¶c h¶i thäo ñÎa ChÃt- ñÎa VÆt Lš tåi nh»ng trÜ©ng Çåi h†c danh ti‰ng cûa MÏ ª Chicago, Texas, Los Angeles vào nh»ng næm 1991, 1996.NghÌ hÜu ª tu°i 60, ông b¡t ÇÀu lÜu tâm Ç‰n các vÃn ÇŠ chính trÎ. NhiŠu bài tham luÆn và nh»ng ÇŠ xuÃt månh båo s¡c säo cûa ông vŠ nhân quyŠn và dân chû Çã kéo chú š cûa dÜ luÆn ngoài nÜ§c. Nhà cÀm quyŠn C¶ng Sän Çã áp døng nh»ng biŒn pháp Çàn áp thô båo ÇÓi v§i ông. TÆp sách mà chúng tôi nói Ç‰n ª Çây là m¶t tuy‹n tÆp gÒm nh»ng tham luÆn, ÇŠ xuÃt Çó. Sách có hai phÀn. PhÀn I (170 trang) có 8 bài: 3 bài vŠ nhân quyŠn, 2 bài vŠ dân chû, 2 bài vŠ hi‰n pháp, bÀu cº và quÓc h¶i, 1 bài vŠ t¿ do.PhÀn I I (Phø TrÜÖng, 152 trang) gÒm có 24 tài liŒu mà hÀu h‰t là nh»ng ÇŠ xuÃt dÜ§i dång thÜ ngÕ gºi các cÃp lãnh Çåo Çäng và nhà nÜ§c liên quan Ç‰n nh»ng vi phåm nhân quyŠn ÇÓi v§i trí thÙc nói riêng và dân chúng nói chung.

***

Bài ÇÀu trong tÆp sách nhan ÇŠ "Nhân QuyŠn - khát v†ng ngàn Ç©i", ÇÜ®c vi‰t tháng 3 næm 1997, Çã là nguyên nhân khi‰n ông bÎ Çàn áp, khûng bÓ, nhà ông bÎ ném Çá, nh»ng hòn Çá to b¢ng n¡m tay. ñoån væn ng¡n sau Çây Çã ÇÜ®c vin làm cái c§ quy chøp ông chÌ trích lãnh tø:"ThÆt ghê s® khi vÎ thû lïnh m¶t hòn Çäo nhÕ bé gào lên: KÈ thù mà Ç¥t chân lên ÇÃt nÜ§c này thì chúng chÌ có th‹ bÜ§c Çi trên hoang tàn cûa máu và tro bøi! "Hàng chøc, hàng træm triŒu ngÜ©i sao låi chÌ có th‹ ÇÜ®c sÓng, t° quÓc sao låi chÌ có th‹ ÇÜ®c phép tÒn tåi khi nó chÎu "nhu¶m màu" bªi m¶t hŒ tÜ tÜªng ABC, chÎu tuân theo s¿ lãnh Çåo cûa m¶t Çäng OPQ, chÎu thØa nhÆn m¶t lãnh tø XYZ? Sao ngÜ©i ta låi b¡t trÈ già trai gái muÓn ÇÜ®c thØa nhÆn là yêu nÜ§c thì phäi yêu chû nghïa xã h¶i (Ç‹ rÒi n‰u không yêu chû nghïa xã h¶i tÙc là phän quÓc, là không ÇÜ®c bäo Çäm quyŠn ÇÜ®c sÓng). Sao låi phäi ÇÓt cháy cä dÅy TrÜ©ng SÖn Çi n‰u ÇÃt nÜ§c này không thu¶c vŠ chúng ta?! (trang 30)Ai Çã bi‰t XYZ là bút hiŒu cûa ông HÒ trên tÆp sách nhÕ xíu Sºa ñ°i LŠ LÓi Làm ViŒc khi m§i lên làm chû tÎch nÜ§c, và bi‰t câu nói "Dù phäi ÇÓt cä dÅy TrÜ©ng sÖn" Ç‹ chi‰n th¡ng thì cÛng không tØ cÛng chính phát ra tØ cûa miŒng ông HÒ

thì së hi‹u tåi sao sÓ phÆn NguyÍn Thanh Giang låi thê thäm Ç‰n th‰ k‹ tØ khi phát hành bài tham luÆn vŠ Nhân QuyŠn Nói trên. (2)Mª ÇÀu bài vi‰t ông Çã trÜng dÅn m¶t danh ngôn cûa Emmanuel Kant: "Hãy th¿c hiŒn công lš Çi, cho dù th‰ gi§i có tiêu vong" (3). RÒi nh¡c Ç‰n bän tuyên ngôn quÓc t‰ Nhân QuyŠn (10-12-1948), và 53 công Ü§c quÓc t‰ vŠ Nhân QuyŠn.N¶i dung bài có 3 Çoån chính: Nh»ng š niŒm vŠ nhân quyŠn; Th‰ gi§i cÀn thÓng nhÃt hành Ç¶ng vŠ nhân quyŠn; và QuyŠn con ngÜ©i ª ViŒt Nam.Trong Çoån I tác giä nêu lên nh»ng quyŠn cø th‹ thu¶c hai lãnh v¿c: lãnh v¿c các quyŠn dân s¿ và chính trÎ; lãnh v¿c kinh t‰, xã h¶i, væn hóa.ñ‰n Çoån I I, sau khi trÜng dÅn H¶i nghÎ nhân quyŠn Á châu, tuyên ngôn nhân quyŠn Vienna, t°ng thÓng Pháp Francois Mitterand, t°ng thÓng MÏ Jimmy Carter, ngoåi trÜªng Anh... tác giä kêu g†i t° chÙc, ph° bi‰n các chÜÖng trình r¶ng kh¡p trên truyŠn thanh, truyŠn hình vŠ nhân quyŠn, tæng cÜ©ng quyŠn hån và nghïa vø cûa Liên HiŒp QuÓc ÇÓi v§i viŒc th¿c thi Ç‹ hiŒn th¿c hóa quyŠn con ngÜ©i. Và "ñã Ç‰n lúc cÀn thành lÆp các t° chÙc nhÜ ki‹u m¶t Ñy Ban Liên QuÓc Gia vŠ quyŠn con ngÜ©i và môt tòa Án QuÓc T‰ vŠ quyŠn con ngÜ©i."ñoån III, quyŠn con ngÜ©i ª ViŒt Nam, tác giä chû y‰u phân biŒt quyŠn con ngÜ©i có tính toàn cÀu v§i quyŠn công dân thu hËp vào trong m¶t nÜ§c. Ông Çã trÜng dÅn l©i NguyÍn Ái QuÓc (HÒ Chí Minh) thuª nào:"BÃt kÿ ngÜ©i bän xÙ nào có tÜ tÜªng xã h¶i chû nghïa cÛng ÇŠu bÎ (th¿c dân, MV thêm) b¡t và có khi bÎ gi‰t mà không cÀn xét xº."RÒi áp døng vào ngày nay:"MÌa mai thay, chÌ sau Çó không bao lâu, ngÜ©i ta låi th¿c hiŒn Çúng cái ÇiŠu này: "BÃt kÿ ngÜ©i bän xÙ nào có tÜ tÜªng không (MV tô ÇÆm) xã h¶i chû nghïa cÛng ÇŠu bÎ (C¶ng Sän, MV thêm) b¡t và có khi bÎ gi‰t mà không cÀn xét xº!" (trang37)Sau khi nh¡c låi l©i cänh báo cûa tuyên ngôn nhân quyŠn cûa cách mång tÜ sän Pháp 1789, Çåi š: coi thÜ©ng quyŠn con ngÜ©i là nguyên nhân m†i bÃt hånh công c¶ng và s¿ hû båi cûa chính quyŠn, tác giä Çã nói Ç‰n cu¶c chi‰n ÇÅm máu vì khÄu hiŒu "không có gì qúy hÖn Ç¶c lÆp t¿ do". NhÜng Ç¶c lÆp rÒi mà dân không có t¿ do! NhÜ vÆy Ç¶c lÆp ch£ng có nghïa gì, nhÜ chính ông HÒ Çã nói trÜ§c.Lš ñông A, lãnh tø trÈ tu°i kiŒt xuÃt cûa Duy Dân (4) cÛng ÇÜ®c ông trÜng dÅn Ç‹ nh¡c Ç‰n m¶t quan niŒm vŠ quyŠn con ngÜ©i phát xuÃt tº thuy‰t Duy Nhân cûa nhân vÆt kÿ bí này. Trên m¶t nºa Çoån 3 này, tác giä Çã nêu lên Ç‹ tÓ cáo nh»ng sai lÀm, vi phåm nhân quyŠn cûa nhà cÀm quyŠn CS. NhÜng ông cÛng công bình ghi nhÆn là trong hi‰n pháp 1992 (ÇiŠu 15) Çã sºa ch»a ÇÜ®c phÀn nào nh»ng sai lÀm cûa th©i bao cÃp, trÜ§c Ç°i m§i.Riêng vŠ bÀu cº "quÓc h¶i" tác giä kêu g†i: "CÀn gÃp rút sºa Ç°i m¶t cách nghiêm túc luÆt bÀu cº Çåi bi‹u quÓc h¶i và luÆt t° chÙc QuÓc H¶i theo hÜ§ng hiŒn Çåi và dân chû thÆt. Xóa bÕ tình trång "Çäng cº dân bÀu" và nh»ng thû Çoån s¡p x‰p nhân s¿ Ç‹ gài bÅy ho¥c dÒn ép lá phi‰u cûa nhân dân."Bài thÙ 3, tác giä phê bình cuÓn sách tr¡ng vŠ nhân quyŠn VN do nhà cÀm quyŠn CS công bÓ ngày 18-8-2005. chÌ m¶t vài trích Çoån sau Çây Çû thÃy sách tr¡ng này Çã bÎ NguyÍn Thanh Giang Çä kích n¥ng nŠ ra sao:

"Rõ ràng nhÆn thÙc và quan Çi‹m vŠ nhân quyŠn cûa VN th‹ hiŒn qua cuÓn sách tr¡ng vØa xuÃt bän sai biŒt và låc hÆu hÖn h£n nhÆn thÙc cûa nhân loåi ti‰n b¶ cách Çây hàng mÃy th‰ k›...."Th¿c t‰ lÎch sº Çã và Çang cho thÃy quyŠn t¿ quy‰t dân t¶c mà rÖi vào tay kÈ cÀm ÇÀu nhÜ Polpot, SaÇdam Hussein, Kim Jong Il... thì nhân dân các nÜ§c Çó còn kh° nghèo Çiêu ÇÙng hÖn cä sÓng dÜ§i ách thÒng trÎ cûa ngoåi bang." Và:"ñäng C¶ng Sän ViŒt Nam chÎu trách nhiŒm hoàn toàn vŠ s¿ tøt hÆu m†i m¥t cûa ViŒt Nam so v§i th‰ gi§i. Tøt hÆu vŠ chính trÎ, vŠ kinh t‰, vŠ xã h¶i, vŠ væn hóa.(trang 33- 37)Trong bài thÙ 6, vŠ bÀu cº và QuÓc H¶i, tác giä Çã nêu lên nh»ng th¿c trång phi dân chû nhÜ:"Kÿ t°ng tuy‹n cº khóa XI, trong sÓ 32 ngÜ©i t¿ Ùng cº chÌ có 2 ngÜ©i ÇÜ®c ghi vào danh sách Ùng cº viên. Tuy nhiên, do thû thuÆt lÆp danh sách, cä hai ngÜ©i ÇÜ®c miÍn cÜ«ng ghi tên Çó cÛng thÃt cº nÓt." (tr 101).NÖi trang 102-103 tác giä Çã thuÆt låi viŒc ông ÇÜ®c cÖ quan ûng h¶ và khuy‰n khích ông ra Ùng cº, nhÜng vì nh»ng l¡t léo, d†a dÅm, chÌ thÎ ngÀm cûa cÃp ûy Çäng mà k‰t cøc ông chÌ ÇÜ®c 1/3 phi‰u thuÆn. RÒi than: "ñiŠu tôi không th‹ hi‹u n°i là tåi sao ÇÃt nÜ§c Çã cûa mình và ta thÜ©ng nói Çäng d¿a vào dân, dân tin ª Çäng nhÜng rÒi låi cÙ phäi th§ l®, l†c lØa quay qu¡t, gian xäo nhÜ vÆy."

***

Chuy‹n sang ÇŠ tài dân chû, bài thÙ 7 có th‹ nói là bài quan tr†ng nhÃt trong cuÓn sách, chi‰m gÀn sáu chøc trang, có nhan ÇŠ: "Bàn VŠ Dân Chû".Sau khi tóm lÜ®c n¶i dung trong hÖn m¶t trang sách, tác giä mª ÇÀu b¢ng cách tÃn công vào cÜÖng lïnh cûa Çäng C¶ng Sän t¿ hào "dân chû xã h¶i chû nghïa triŒu lÀn dân chû hÖn dân chû tÜ sän". Ông nêu m¶t loåt vø b¡t b§ nh»ng Phåm HÒng SÖn, NguyÍn VÛ Bình, Nguyën Kh¡c Toàn, Lê Chí Quang.Bài có 6 phÀn: Nh»ng š niŒm vŠ dân chû; dân chû v§i t¿ do; dân chû v§i bình Ç£ng; dân chû phát tri‹n °n ÇÎnh; các th©i Çåi dân chû; và Dân chû cho ViŒt Nam.Trong phÀn ÇÀu ông trÜng dÅn m¶t loåt š ki‰n vŠ dân chû cûa nh»ng J.J. Rudent, Plato, B. Kurasvili, S. Alesiev, HÒ Chí Minh. ñ¥c biŒt ông nêu lên tài liŒu th‰ nào là dân chû do bác sï Phåm HÒng SÖn lÃy tØ trang Web cûa Çåi sÙ quán Hoa Kÿ và dÎch ra ti‰ng ViŒt (5).Mª ÇÀu phÀn 2, Dân chû v§i T¿ do, Ç‹ cho phäi phép và có lë cÛng Ç‹ t¿ vŒ, ông trÜng dÅn Marx và Engels: "Xã h¶i không th‹ nào giäi phóng cho mình ÇÜ®c n‰u không giäi phóng cho m‡i cá nhân riêng biŒt" rÒi m§i dÅn chÙng Jean Jacques Rousseau (K‰ Ð§c Xã H¶i); rÒi Sách Sáng Th‰.(6) Ông vi‰t: "Theo thuy‰t Sáng Th‰, con ngÜ©i là hình änh cûa Thiên Chúa, nên t¿ do cÛng là món quà mà Thiên Chúa ban cho con ngÜ©i." Nói chung vŠ hai ch» T¿ do, tác giä Çã nghiên cÙu nhiŠu xu hÜ§ng khác nhau cûa nhiŠu tác giä nhÜ L. Morgan, m¶t nhà nhân chûng h†c MÏ th‰ k› 19, Arthur. Schopenhauer (1788- 1860), m¶t tri‰t gia ñÙc, Jean Paul Sartre, tri‰t gia trÜ©ng phái hiŒn sinh Pháp, rÒi Kant, Hégel và Montesquieu Ç‹ cuÓi cùng nhÃn månh Ç‰n l©i lë Çanh thép trong bän tuyên ngôn ñ¶c LÆp cûa Hoa Kÿ: "M¶t khi m¶t hình thÙc chính phû nào Çó trª nên ÇÓi nghÎch v§i các møc Çích trên (bäo Çäm quyŠn

ÇÜ®c sÓng, quyŠn t¿ do và quyŠn mÜu cÀu hånh phúc cho nhân dân), thì nhân dân có quyŠn thay Ç°i ho¥c ph‰ bÕ chính phû Çó, và thi‰t lÆp m¶t chính phû m§i....". (ñ†c nh»ng l©i bu¶c t¶i ª các Çoån khác trong cuÓn sách rÒi Ç†c låi Çoån væn trích tØ bän tuyên ngôn ñ¶c LÆp cûa Hoa Kÿ, ngÜ©i Ç†c së thÃy dÜ©ng nhÜ NguyÍn Thanh Giang Çã dám ngÀm kêu g†i "ph‰ bÕ" cái chính quyŠn hiŒn tåi.)Sang phÀn 3, Dân chû v§i bình Ç£ng, tác giä Çã "cä dám" trÜng dÅn Emmanuel Kant, m¶t c¿ tÜ§ng duy Tâm, "coi quyŠn t¿ do và bình Ç£ng nhÜ là quyŠn Ç¶c nhÃt có tØ xÜa, không bÎ bÃt cÙ hån ch‰ nào do ÇiŠu kiŒn sÓng cø th‹..."ñ‹ rÒi liŠn sau Çó trÜng dÅn Ç‹ phê bình (Duy vÆt biŒn chÙng cûa) Marx và Lenin. "Cä Marx và Lenin ÇŠu cho r¢ng t¿ do cûa m¶t giai cÃp là s¿ mÃt t¿ do cûa giai cÃp ÇÓi lÆp. Gi»a các giai cÃp ÇÓi lÆp không có s¿ bình Ç£ng. Bình Ç£ng chÌ có th‹ tÒn tåi trong n¶i b¶ m¶t giai cÃp. Marx và Lenin không thØa nhÆn quyŠn bình Ç£ng gi»a giai cÃp thÓng trÎ và giai cÃp bÎ trÎ, gi»a Nhà NÜ§c và nhân dân. (...) Chính vì th‰ mà ñäng ngang nhiên nÅng phÀn trên cûa tr©i ÇÃt. M¥c dù trong tÃt cä các ngày k› niŒm l§n, ngày sinh nhÆt ñäng, loa Çài Çã xói xä inh tai nhÙc óc hàng træm, hàng ngàn bän tøng ca công tích cûa ñäng, th‰ mà m‡i Ç¶ xuân vŠ, c© phÜ§n vÅn cÙ giæng giæng "MØng ñäng, MØng xuân",... rÒi m§i Ç‰n mØng ñÃt NÜ§c! PhÀn 4 nói vŠ tÜÖng quan gi»a dân chû và phát tri‹n, °n ÇÎnh. Sau khi ÇÜa ra quan Çi‹m cûa ñäng, tác giä trình bày khá chi ti‰t quan Çi‹m cûa kÏ sÜ NguyÍn Gia Ki‹ng (7) ª Pháp, và cûa Bác Sï Phåm HÒng SÖn, m¶t ngÜ©i Çã vào tù vì muÓn ph° bi‰n quan niŒm dân chû theo ki‹u MÏ. Tác giä có vÈ tán thành quan Çi‹m cûa NguyÍn Gia Ki‹ng vŠ phát tri‹n nh© dân chû, khi ông nêu lên s¿ kiŒn Hà Lan là nÜ§c "phát tri‹n s§m nhÃt (th‰ k› 17), rÒi sau Çó m§i Ç‰n Anh (th‰ k› 18), Hoa Kÿ (th‰ k› 19), NhÆt Bän. Tác giä trÜng dÅn l©i ông Ki‹ng: Trong hoàn cänh không bÎ trÎ bªi m¶t ông vua hay lãnh chúa..., "Nh»ng ngÜ©i Hà Lan không th‹ có vinh quang ÇÜ®c làm vua, làm tÜ§ng, h† chÌ có m¶t lš tÜªng là làm giÀu." ñ¥c biŒt tác giä tán thành š ki‰n cûa ông Ki‹ng vŠ nhu cÀu và ÇiŠu kiŒn phäi có m¶t tâm lš và m¶t nŠn væn hóa lành månh Ç‹ phát tri‹n. Trong cuÓn TÒ QuÓc ˆn Næn, ông Ki‹ng "Ç¥t nhË các y‰u tÓ tÜ bän, nguyên liŒu, mà chÌ liŒt kê nh»ng y‰u tÓ vô hình nhÜ m¶t ch‰ Ç¶ t¿ do dân chû Ça nguyên, m¶t xã h¶i linh Ç¶ng, bình Ç£ng, không bÎ trói bu¶c bªi nh»ng thành ki‰n, không bÎ ngæn cách bªi nh»ng giai cÃp hay nh»ng Çåi gia Çình v.v..." Tác giä cÛng trÜng dÅn Montesquieu, ngÜ©i ÇÜa ra m¶t giäi thích khác vŠ s¿ phát tri‹n s§m cûa Hà Lan: ÇiŠu kiŒn thiên nhiên khó khæn, Çòi phäi phÃn ÇÃu Ç‹ ti‰n; và Ç‹ ti‰n lên, thì cÀn có t¿ do.Sau khi Çã ÇÜa thêm nhiŠu š ki‰n khác, và so sánh các nÜ§c dân chû v§i các nÜ§c Ç¶c tài. Ông kéo chú š Ç‰n ñài Loan và HÒng Kông so v§i Trung quÓc, Tây ñÙc v§i ñông ñÙc, Nam Hàn v§i B¡c Hàn, và phân tích chính tình m¶t sÓ nÜ§c Á ñông nhÜ Syngapore, Mã Lai Á, Thái Lan, Indonesia, chÎu änh hÜªng nhiŠu cûa Tây PhÜÖng. CuÓi cùng nêu trÜ©ng h®p Çi‹n hình nhÃt là Hoa Kÿ. RÒi tác giä kh£ng ÇÎnh: "Thi‰u dân chû thì không th‹ phát tri‹n bŠn v»ng..."Thi‰u dân chû thì không th‹ phát tri‹n lành månh.Tác giä nhìn nhÆn sau "ñ°i M§i" ViŒt Nam phát tri‹n månh, nhÜng không lành månh. Vì: - VN có chÌ sÓ kinh t‰ t¿ do vào hàng kém nhÃt th‰ gi§i (x‰p hång 137/ 161 nÜ§c), m¶t trong nh»ng nÜ§c có khä næng cånh tranh kém nhÃt th‰ gi§i (x‰p hång 77/ 104 nÜ§c), m¶t trong nh»ng nÜ§c tham nhÛng nhÃt th‰ gi§i, m¶t

trong nh»ng nÜ§c có chÌ sÓ t¿ do báo chí kém nhÃt th‰ gi§i (135/143)... Và ông nêu lš do:"Sª dï nhÜ vÆy vì VN hiŒn là m¶t trong nh»ng nÜ§c mÃt dân chû nhÃt thê gi§i (138/ 143).Tóm låi, quan Çi‹m cûa tác giä vŠ tÜÖng quan gi»a dân chû và phát tri‹n là: "ChÌ có dân chû m§i mª ÇÜ©ng và bäo Çäm cho phát tri‹n lành månh và bŠn v»ng. ñ‰n lÜ®t mình, phát tri‹n càng cao låi bäo Çäm cho dân chû càng có chÃt lÜ®ng tÓt hÖn, trình Ç¶ cao hÖn."PhÀn V gÒm 5 Çi‹m, nói vŠ các th©i Çåi dân chû: 1. Dân chû th©i c° Çåi, 2. dân chû trong xã h¶i chi‰m h»u nô lŒ, 3. dân chû trong xã h¶i Trung c°, 4. dân chû tÜ sän, và 5. cuÓi cùng là dân chû xã h¶i chû nghïa. Ba Çi‹m ÇÀu chÌ ÇÜ®c nói lÜ§t qua, Ç‹ tÆp trung vào 2 Çi‹m chót. VŠ dân chû tÜ sän, ông vào ÇŠ: "Dân chû tÜ sän nÄy nª tØ chû nghïa nhân væn th©i Phøc HÜng và phát tri‹n thành chû nghïa duy lš dÅn t§i cách mång tÜ sän." Và: "Thay cho Ki Tô giáo ÇŠ cao ñÙc Chúa Tr©i, chû nghïa nhân væn Ç¥t con ngÜ©i vào vÎ trí Üu tiên."Ti‰p theo, tác giä trÜng dÅn nhà nhân væn Ý J.P. Mirandole, rÒi Machiavelli, và thÆm chí cä hai tri‰t gia và cÛng là các nhà toán h†c, khoa h†c lØng danh cûa Pháp là Blaise Pascal, René Descartes, nh»ng tín ÇÒ Ki Tô Giáo, riêng Pascal rÃt m¶ Çåo.Dï nhiên Çã nói Ç‰n dân chû tÜ sän và cách mång Pháp (1789), thì không th‹ không trÜng dÅn 4 c¿ tÜ§ng trong nhóm Bách Khoa cûa Pháp là Denis Diderot, Montesquieu, Voltaire và Jean Jacques Rousseau. ñ¥c biŒt là nh»ng tác phÄm Tinh ThÀn Pháp LuÆt (L'esprit de loi) cûa Montesquieu và Kh‰ Ð§c Xã H¶i (Le contrat social) cûa J.J. Rousseau. (8)ñi‹m 5, tÙc Çi‹m cuÓi cùng cûa PhÀn V bài thÙ 7 này nói vŠ dân chû xã h¶i chû nghïa. Ông nh¡c låi l©i tuyên bÓ cûa C¶ng sän: "Dân chû xã h¶i chû nghïa là nŠn dân chû cao nhÃt trong lÎch sº loài ngÜ©i; dân chû xhcn là triŒu lÀn hÖn dân chû tÜ sän." Ç‹ phû nhÆn: "LÎch sº Çã chÙng minh, th¿c t‰ không phäi vÆy."RÒi ông nêu nh»ng s¿ kiŒn cø th‹ Ç‹ chÙng minh:TØ ch‡ quyŠn sª h»u cá nhÆn ÇÜ®c tôn tr†ng Ç‰n bÎ tÜ§c Çoåt. TØ ch‡ buôn bán làm æn ÇÜ®c t¿ do, Ç‰n ngæn sông cÃm ch®. TØ ch‡ báo chí tÜ nhân cÛng ÇÜ®c phát hành Ç‰n bÎ cÃm tiŒt. TØ ch‡ Çình chùa, ÇŠn mi‰u, nhà th©....ÇÜ®c xây d¿ng kh¡p làng bän, thôn trang, thÎ thành Ç‰n ch‡ Çây Çó bÎ triŒt phá tang hoang. Væn h†c hiŒn th¿c phê phán Çang nª r¶ hàng loåt tác phÄm n°i ti‰ng cûa VÛ Tr†ng Phøng, NguyÍn Công Hoan...bÎ bóp ch‰t. Các t° chÙc xã h¶i t¿ do: H¶i HÜ§ng ñåo, H¶i Ái H»u...bÎ giäi tán.LuÆt pháp không nh»ng không ti‰p tøc ÇÜ®c hoàn thiŒn mà bÎ ph‰ bÕ! TrÜ©ng ñåi H†c LuÆt Çã ÇÜ®c thành lÆp hÒi Pháp thu¶c bÎ Çóng cºa. NhiŠu luÆt gia giÕi bÎ ÇÓi xº tÒi tŒ.LiŠn sau Çó tác giä Çã trÜng dÅn Cicero cûa c° La Mã và cä Marx Ç‹ d¿a vào Çó Çä kích không nÜÖng tay ngay chính "bác HÒ" th£ng th¡n våch ra r¢ng "bác" Çã núp dÜ§i bí danh CB Ç‹ lên án MÏ QuÓc là nÜ§c xÃu, tÓ cáo MÏ không có dân chû. vì ban hành quá nhiŠu Çåo luÆt.Chính tØ ÇÃy, ª ViŒt Nam Çã hình thành m¶t quan niŒm ph° bi‰n rÃt kÿ lå: không luÆt pháp, không k› cÜÖng là dân chû. Cho nên thÃy ngÜ©i Çi nghênh ngang gi»a

ÇÜ©ng, bÃt chÃp luÆt lŒ giao thông ngÜ©i ta bäo dân mình ÇÜ®c t¿ do quá tr§n. Phóng u‰ bØa bãi nÖi công c¶ng cÛng là ÇÜ®c t¿ do quá tr§n....H†c trò bÃt chÃp n¶i quy h†c ÇÜ©ng, con cháu nói næng trÓng không v§i ông bà cha mË cÛng bäo là dân mình ÇÜ®c dân chû quá tr§n....CÙ nhÜ là ân huŒ cûa Çäng cûa Cách mång ban cho bÎ låm døng."V§i Çoån trích dÅn trên chúng tôi xin chÃm dÙt phÀn tóm lÜ®c nh»ng bài tÜÖng ÇÓi quan tr†ng hÖn trong sÓ 8 bài tham luÆn cûa tác giä NguyÍn Thanh Giang vŠ "Nhân QuyŠn và Dân Chû". Nh»ng bài khác trong phÀn I và toàn b¶ phÀn II, xin Ç‹ Ç¶c giä tìm Ç†c trong sách, m¶t cách ti‰p xúc th£ng v§i tác giä.

***

Sau Çây là vài l©i nhÆn xét v§i tÜ cách m¶t Ç¶c giä.Qua nh»ng tài liŒu mà chúng tôi ÇÜ®c Ç†c cho Ç‰n nay cûa nh»ng nhà khoa h†c trong nÜ§c dám månh båo lên ti‰ng phê bình ch‰ Ç¶ nhÜ Hà Sï Phu, Lê ñæng Doanh, Phan ñình DiŒu, thì theo thi‹n š NguyÍn Thanh Giang là ngÜ©i ÇÜ®c ti‰p cÆn nhiŠu nhÃt v§i Tây PhÜÖng, cä vŠ vÆt chÃt lÅn tinh thÀn. Ông cÛng là ngÜ©i hÖn ai h‰t c¿c l¿c chÌ trích lš thuy‰t Mác-xít, lên án ch‰ Ç¶ Ç¶c tài xã h¶i chû nghïa, dù nó Än náu dÜ§i nh»ng tØ lÆp l© hÜ äo nhÜ "nŠn chuyên chính vô sän triŒu lÀn dân chû hÖn các nŠn dân chû Tây PhÜÖng".Có lë nh»ng lÀn ti‰p xúc v§i gi§i khoa h†c Tây PhÜÖng, nhÃt là MÏ, nhÜ Çã trình bày trong Çoån nói vŠ nh»ng công tác khoa h†c tåi MÏ trong nh»ng næm 1991-1996, Çã cho ông nhiŠu cÖ h¶i nghiên cÙu thêm vŠ nŠn dân chû cûa MÏ, mà ông Çã ca ng®i trong bài vŠ Dân Chû. Nh»ng cu¶c ti‰p xúc qua sách vª cÛng giúp ông làm quen v§i nh»ng nhà tÜ tÜªng l§n cûa Tây PhÜÖng nhÜ Kant, Hegel, Pascal, Descartes, Diderot, Voltaire, Montesquieu, Rousseau v.v... Ch£ng nh»ng th‰ ông còn nh¡c cä Ç‰n thuy‰t Sáng Th‰ trong Thánh Kinh Thiên Chúa giáo, Ç‰n Kh°ng Tº, Månh Tº, và cä Lš ñông A, NguyÍn Gia Ki‹ng. M¶t trong nh»ng ÇÒng nån nhân cûa s¿ Çàn áp cûa c¶ng sän là Phåm HÒng SÖn Çã ÇÜ®c ông trân tr†ng và Ç¥c biŒt nh¡c Ç‰n, có lë vì ông này Çã chia sÈ quan Çi‹m v§i ông vŠ m¶t quan niŒm dân chû cûa Hoa Kÿ.Nh© có ti‰p xúc và chÙng ki‰n nh»ng th¿c tiÍn tåi ch‡, ông Çã thâm phøc nŠn dân chû cûa Hoa Kÿ và hi‹u rõ r¢ng Çó chính là lš do tåi sao Hoa Kÿ låi °n ÇÎnh và phát tri‹n cao, bŠn v»ng và lành månh nhÜ th‰, suÓt trên hai th‰ k› qua.Ông cÛng Çã hi‹u rõ, tuy theo nguyên t¿ (etymologie) thì tØ "dân chû" chÌ có nghïa là chû quyŠn hay chính quyŠn, quyŠn l¿c thu¶c vŠ dân. GÓc Hy Låp là Demos=dân, Cratos=quyŠn l¿c. Vì th‰ Rudent ÇÎnh nghïa: Dân chû là QuyŠn l¿c cûa dân. NhÜng vÃn ÇŠ làm th‰ nào Ç‹ dân có th‹ th¿c thi cái quyŠn cûa mình m¶t cách tÓt ÇËp, Ç‹ tÃt cä m†i ngÜ©i dân ÇŠu ÇÜ®c hÜªng phúc l®i. Nghïa là phäi t° chÙc cÖ quan nhà nÜ§c nhÜ th‰ nào? Nói Ç‰n hình thÙc t° chÙc thì ngay nay không thi‰u nh»ng ví dø cø th‹. NhÜ các ch‰ Ç¶ Quân Chû LÆp Hi‰n, C¶ng Hòa Nhân Dân, Dân Chû C¶ng Hòa, ch‰ Ç¶ t°ng thÓng, bán t°ng thÓng, ch‰ Ç¶ Çåi nghÎ v.v... TÃt cä ÇŠu có tính dân chû v§i mÙc Ç¶ hiŒu l¿c khác nhau.NhÜng xét chung tÃt cä các hình thÙc dân chû Çó ÇŠu lÃy nguyên t¡c tam quyŠn phân lÆp cûa Montesquieu làm nguyên t¡c cæn bän. Các quyŠn hành pháp, lÆp pháp, tÜ pháp tách biŒt và ki‹m soát lÅn nhau theo nh»ng kÏ thuÆt pháp lš h»u hiŒu Ç‹ gi» thæng b¢ng quyŠn l¿c. Tóm låi là phäi d¿a trên các b¶ luÆt ÇÜ®c

hÜªng dÅn và chÌ Çåo bªi m¶t b¶ luÆt tÓi cao là Hi‰n Pháp. NhÜ vÆy nh»ng ch‰ Ç¶ dân chû nhÜ th‰ thÜ©ng ÇÜ®c mŒnh danh là dân chû pháp trÎ.Tuy nhiên xét vŠ th¿c t‰, pháp trÎ không th‹ nào ÇÜ®c th¿c hiŒn m¶t cách hoàn häo n‰u không ÇÜ®c soi sáng bªi quan niŒm nhân trÎ c° xÜa. M¶t hình thÙc chính th‹ dù ÇÜ®c t° chÙc cân b¢ng và khoa h†c Ç‰n mÃy, n‰u không ÇÜ®c nh»ng nhân vÆt lãnh Çåo có tÜ cách, Çåo dÙc ÇiŠu khi‹n thì dÍ bÎ änh hÜªng bªi nh»ng tÜ tÜªng sai và gÜÖng xÃu. NhÃt là ngày nay càng ngày các ch‰ Ç¶ dân chû càng bÎ chi phÓi bªi truyŠn thông, báo chí, ÇÜ®c nhiŠu ngÜ©i coi nhÜ ÇŒ tÙ quyŠn, sau hành pháp, lÆp pháp và tÜ pháp. M¶t Çäng chi‰m Ça sÓ cÀm quyŠn, n‰u h† có tiŠn, có phÜÖng tiŒn vÜ®t tr¶i, có th‹ mua chu¶c báo chí Ç‹ n¡m Üu th‰. N‰u kš giä không ÇÜ®c giáo døc vŠ Çåo ÇÙc và tinh thÀn trách nhiŒm thì së dÍ trª thành công cø dÜ§i quyŠn xº døng bªi nh»ng chính khách thi‰u tÜ cách, vô Çåo... ñ‰n lúc Çó thì nŠn dân chû së bÎ t°n håi vì quyŠn l®i Çích th¿c cûa Ça sÓ nhân dân không ÇÜ®c bäo Çäm. Xã h¶i së trª nên bÃt °n. ñiŠu này së làm c§ cho m¶t chính quyŠn Ç¶c tài tái xuÃt hiŒn. Kinh nghiŒm lÎch sº ñông Tây Çã chÙng minh ÇiŠu Çó.Trái låi m¶t chính th‹ phi dân chû nhÜ ch‰ Ç¶ Quân Chû phong ki‰n cûa Trung Hoa c° dÜ§i änh hÜªng cûa Nho Giáo lÃy tam cÜÖng ngÛ thÜ©ng làm giŠng mÓi cho xã h¶i, n‰u g¥p ÇÜ®c nh»ng ông Vua Nghiêu, ThuÃn, hay ñÜ©ng Th‰ Tôn Lš Th‰ Dân th©i Nhà ñÜ©ng, hay nhÜ ª ViŒt Nam dÜ§i th©i các Vua Lš Thánh Tông, TrÀn Nhân Tôn v.v... thì tuy là quân chû theo Kh°ng Månh, nhÜng vÅn ÇÜ®c soi sáng, h‡ tr® bªi tinh thÀn dân chû cûa Månh Tº ("dân vi quš, xã t¡c thÙ chi, quân vi khinh"), thì dân vÅn ÇÜ®c coi tr†ng và vì th‰ không bÎ Çàn áp, bóc l¶t, xã h¶i an bình, thÎnh trÎ.Xem ra tác giä NguyÍn Thanh Giang cÛng Çã thÃu triŒt nh»ng nguyên lš Çó, khi ông trình bày nhiŠu quan Çi‹m khác nhau vŠ dân chû và nh»ng cái l®i cái håi cûa nh»ng hình thÙc dân chû khác nhau.ñÓi v§i nh»ng tác giä chÓng c¶ng Çã tØng nghiên cÙu nhiŠu vŠ C¶ng sän th‰ gi§i và ViŒt Nam, thì nh»ng ÇiŠu tác giä nêu lên vŠ dân chû tÜ sän so v§i cái g†i là dân chû xã h¶i chû nghïa, không có gì lå, mà nhiŠu ch‡ còn bÃt cÆp. NhÜng ÇÓi v§i các nhà trí thÙc trong nÜ§c, thì quä Çây là nh»ng phát ki‰n và ÇŠ xuÃt can Çäm, Çáng khâm phøc. Ông cÛng phäi có m¶t cái công, cái th‰ nào ÇÓi v§i m¶t sÓ nhân vÆt cÀm quyŠn, và m¶t änh hÜªng quÓc t‰ Çáng k‹ nào Çó m§i dám lên ti‰ng m¶t cách månh më nhÜ vÆy. Nguyên nh»ng hàng ch» Çã ÇÜ®c trích dÅn trong bài này có liên quan Ç‰n ông HÒ Chí Minh Çû nói lên ÇiŠu Çó.Tuy nhiên cÛng phäi nhìn nhÆn là, Ç‹ t¿ vŒ, và cÛng Ç‹ khÕi vào tù, hÀu còn có th‹ phê bình, chÌ trích trong vòng h®p pháp, nhiŠu ch‡ ông vÅn phäi minh thÎ tÕ lòng cung kính ÇÓi v§i lãnh tø hiŒn ÇÜ®c ch‰ Ç¶ thÀn thánh hóa. NhiŠu ch‡ ông cÛng còn trÜng dÅn ông HÒ Ç‹ Çä kích hành Ç¶ng phi dân chû, hay Çàn áp cûa nhà cÀm quyŠn hiŒn th©i.DÀu sao thì cuÓn sách cûa ông cÛng cho thÃy là m¶t trí thÙc nam nhi nhÜ ông không Ç‰n n‡i quá thua kém nh»ng chi‰n sï dân chû phái n», chân y‰u tay mŠm, nhÜ DÜÖng Thu HÜÖng, Phåm ThÎ Hoài... trÜ§c Çây, và bây gi© là nh»ng TrÀn Khäi Thanh Thûy, Lê ThÎ Công Nhân, Hoàng ThÎ Anh ñào, Lê ThÎ LŒ H¢ng, HÒ ThÎ Bích KhÜÖng, Lê ThÎ Kim Thu, VÛ Thanh PhÜÖng, ñ‡ ThÎ LuyŒn, Thân ThÎ Giang, TrÀn ThÎ Tuy‰t (9) v.v.... và hàng træm, hàng ngàn phø n» miŠn quê dám tø tÆp tåi vÜ©n hoa Mai Xuân ThÜªng m‡i ngày Ç‹ nói lên n‡i oan cûa mình và b¢ng hành Ç¶ng, ngÒi lÿ, n¢m lÿ nhÜ m¶t thái Ç¶ chÓng ÇÓi båo quyŠn "chuyên chính vô sän".

H† là nh»ng dân quê hiŠn lành, không có trình Ç¶ Ç‹ nói, Ç‹ vi‰t hay tham gia các t° chÙc dân chû, nhÜng hành Ç¶ng cûa h†, thái Ç¶ quy‰t tâm, gan lÿ cûa h† cÛng là nguyên nhân cûa nh»ng vø Çàn áp, båc Çãi, có trÜ©ng h®p bÎ ÇÜa Çi Çâu mÃt tích.QuÓc gia hÜng vong, thÃt phu h»u trách, Gi¥c Ç‰n nhà, Çàn bà phäi Çánh. Trong trÜ©ng h®p Çàn ông kém chí khí thì Çàn bà n°i lên trên! Là phái bén nhÆy vŠ tình cäm, phø n» trong nÜ§c b¡t ÇÀu thÃy rõ nh»ng bÃt công, s¿ bóc l¶t gi§i nghèo, gi§i lao Ç¶ng, nh»ng kÈ thÃp c° bé miŒng cûa nhà cÀm quyŠn nên h† không th‹ ngÒi yên mà nhìn, hay chÌ dám ÇŠ xuÃt, ki‰n nghÎ, góp š m¶t cách khôi hài mà không làm gì Ç‹ có chút thay Ç°i khä quan nào. Nh»ng cänh trÈ con nhà nghèo ª nông thôn, và rÃt nhiŠu khu lao Ç¶ng tåi thành thÎ, không có tiŠn c¡p sách Ç‰n trÜ©ng, hàng ngày lê la nÖi nh»ng ÇÓng tác Ç‹ ki‰m thÙc æn ôi, lÜ®m nhÜng bao nylon dÖ bÄn Çem vŠ rºa såch, bán lÃy tiŠn mua thÙc æn cho khÕi ch‰t Çói. NgÜ©i ta bäo cänh Çó Çã b§t so v§i 10 næm tru§c. NhÜng hãy còn nhiŠu l¡m. RÒi nh»ng cänh thi‰u n» nhà quê lên tÌnh Ç‹ bán dâm, hay tìm cách ÇÜ®c bán ra nÜ§c ngoài làm Çi‰m có vÈ càng ngày càng nhiŠu.Nh»ng cänh Çó dÜ©ng nhÜ Çánh Ç¶ng Ç‰n tim gan ngÜ©i phø n» mÅn cäm hÖn tÃm lòng khô cÙng cûa nam gi§i? Phäi chæng vì vÆy,mà càng ngày càng có nhiŠu phø n» bÎ b¡t, bÎ ÇÜa ra tòa v§i t¶i danh "tuyên truyŠn chÓng phá Nhà NÜ§c"và nhiŠu phø n» khác chÓng ÇÓi ngÒi lÿ ª vu©n hoa Mai Xuân ThÜªng và nh»ng ÇÎa Çi‹m công c¶ng khác? M¶t cuÓn sách nhÜ tác phÄm cûa tác giä NguyÍn Thanh Giang Çáng làm gÜÖng cho nam gi§i, nhÃt là trí thÙc, Ç‹ tránh bÎ mang ti‰ng là nam nhi thua nhi n» chân y‰u tay mŠm. NhÜng hành Ç¶ng cûa nh»ng NguyÍn Væn Lš, NguyÍn Væn ñài (10) còn Çáng ca ng®i hÖn. TrÜ§c thái Ç¶ ngoan cÓ gian xäo cûa C¶ng Sän hiŒn nay, xem ra l©i nói, ch» vi‰t ch£ng có hiŒu quä bao nhiêu. Nh»ng cu¶c Çàn áp, b¡t b§, xº án theo luÆt rØng vÅn Çang ti‰p diÍn, bÃt chÃp l©i cänh cáo cûa các t° chÙc phi chính phû, và các chính phû Âu, MÏ chÙng tÕ ÇiŠu Çó.ñã Ç‰n lúc ngÜ©i dân trong nÜ§c phäi hành Ç¶ng thay vì chÌ nói, chÌ vi‰t suông chÜa? 36 cu¶c bi‹u tình lôi kéo hàng chøc ngàn công nhân trong hÖn m¶t tháng qua có phäi là chÌ dÃu vŠ nh»ng bi‰n Ç¶ng tÜÖng lai khó tránh?

Nam Cali ngày 13/5/07, Ngày "Cûa MË"Minh Võ

Ÿ cuÓi bài ngÜ©i Vi‰t nh§ nhiŠu t§i M ViŒt Nam, và nh»ng ngÜ©i mË, ngÜ©i con gái ViŒt Nam. N‰u có gì không phäi v§i nh»ng ngÜ©i cha và con trai ViŒt Nam thì xin miÍn thÙ. ña tå.

Chú thích: Ông NguyÍn Thanh Giang, trÜ§c khi bÜ§c vào tranh ÇÃu cho Nhân QuyŠn và Dân Chû tØ 1997 Çã có 3 tác phÄm: Nh»ng MÀu Qu¥ng D†c ñÜ©ng (1976), M¥t Træng (1978) và TØ TrÜ©ng Trái ñÃt (1989)(1) Nhà thÖ, em ru¶t khoa h†c gia Toàn Phong NguyÍn Xuân Vinh. Sau 1954 bà Çã ª låi miŠn B¡c C¶ng Sän cùng v§i mË. Bà Çã không s® s¿ theo rõi canh chØng cûa Công an, lui t§i tÆn tình giúp Ç« gia Çình nhà væn phän kháng Bùi Ng†c TÃn, tác giä

ChuyŒn K‹ Næm 2000, khi ông bÎ Çi tù vŠ và Çã ÇÜ®c ông dành m¶t chÜÖng sách trong cuÓn Vi‰t VŠ Bè Bån Ç‹ nói lên lòng bi‰t Ön. (2) Trong m¶t bài m§i vi‰t ÇÀu tháng 5 này (không có trong tÆp sách), ông còn th£ng th¡n phê bình viŒc xây læng ông HÒ qua s¿ so sánh chí lš nhÜ sau:"Ÿ nghïa trang quÓc gia Hoa Kÿ, m¶ chi‰n sï vô danh ÇÜ®c xây to hÖn, lÍ nghi vi‰ng gác trang tr†ng hÖn nhiŠu m¶ các nhà lãnh Çåo quÓc gia. Trong khi ª ViŒt Nam, tØ lúc ÇÃt nÜ§c còn rÃt nghèo, nhân dân còn Çói kh°, ngÜ©i ta Çã Ç° ra không bi‰t bao nhiêu tiŠn cûa Ç‹ xây và duy trì, bäo dÜ«ng læng HÒ chû tÎch mà mãi sau Çó lâu l¡m m§i d¿ng ÇÜ®c cái Çài liŒt sï quÓc gia bé tš." (Xin xem bai "Hãy Cänh Giác" cûa tác giä, ÇÜ®c ph° bi‰n ngày 1/5/2007)(3) Emmanuel Kant (1724-1804), tri‰t gia l§n ngÜ©i ñÙc, có th‹ coi nhÜ m¶t thÙ cha ÇÈ cûa thuy‰t Duy Tâm, v§i hai tác phÄm Ç‹ Ç©i: "Critique de la raison pure" (Phê Bình vŠ thuÀn lš) và "Critique de la raison pratiqe" (Phê bình vŠ th¿c lš). Ông tØng ÇÜ®c cho là ngÜ©i cùng v§i Aristote cûa Hy Låp và Kh°ng Tº cûa Trung QuÓc có änh hÜªng to l§n Ç‰n nŠn væn minh th‰ gi§i. CÛng nhÜ Wilhem Friedrich Hegel (1770-1830), m¶t tri‰t gia Duy Tâm khác cûa ñÙc v§i danh ngôn "TÜ Duy ÇiŠu khi‹n th‰ gi§i" (La Pensée dirige le monde) và v§i biŒn chÙng pháp duy tâm ÇÜ®c thu g†n trong công thÙc ñŠ, Phän ñŠ, T°ng ñŠ, Kant Çã làm cho Karl Marx xoay xª khó khæn v§i biŒn chÙng pháp duy vÆt cûa mình. Tuy không phäi là nhà toán h†c hay thiên væn n°i ti‰ng, nhÜng thuy‰t Copernic cûa Kant Çã änh hÜªng Ç‰n tÜ tÜªng và góp phÀn vào thành tích cûa nhà toán h†c, kiêm vÆt lš, kiêm thiên væn n°i ti‰ng cûa Pháp Pierre-Simon marquis de Laplace (1749-1827).(4) Lš ñông A (sinh 1920- mÃt tích 1946, nhiŠu ngÜ©i nói bi C¶ng Sän thû tiêu), tên thÆt là NguyÍn H»u Thanh, thÜ©ng ÇÜ®c bi‰t dÜ§i bí danh X.Y. Thái DÎch Lš ñông A. Ông là Çäng trÜªng Çäng Duy Dân phát xuÃt tØ thuy‰t Duy Nhân cûa ông, lÃy Con NgÜ©i làm trung tâm. Trong tác phÄm Huy‰t Hoa ông vi‰t vŠ C¶ng Sän: "Bây gi© Çây... là lúc chúng ta chi‰n tranh v§i h‰t thäy nh»ng th‰ l¿c Çen tÓi trong xã h¶i. ñÃy là lá c© Búa LiŠm." (Xin xem thêm trong Phän TÌnh Phän Kháng Th¿c Hay HÜ cûa Minh Võ, tái bän næm 2004, trang 586-587)(5) Vì ÇiŠu này mà Phåm HÒng sÖn bÎ b¡t bÕ tù. Xin xem n¶i dung ÇÜ®c tác giä ghi ÇÀy Çû nÖi trang 115-116.(6) Sáng Th‰ (Genesis) là cuÓn ÇÀu cûa b¶ Thánh Kinh Thiên Chúa Giáo.(7) Ông NguyÍn Gia Ki‹ng, m¶t kÏ sÜ, tØng ÇÜ®c coi nhÜ linh hÒn cûa Nhóm Thông LuÆn, sau trª thành TÆp H®p Dân Chû ña Nguyên (næm 2000), m¶t t° chÙc chính trÎ tÜÖng ÇÓi nhÕ, không có änh hÜªng nhiŠu ª häi ngoåi, nhÜng Çã chÙng tÕ là có m¶t ÇÜ©ng lÓi rõ rŒt ÇÜ®c væn bän hóa nhÜ m¶t cÜÖng lïnh chính trÎ, nên låi ÇÜ®c gi§i trí thÙc trong nÜ§c bi‰t Ç‰n nhiŠu. Ông là tác giä cuÓn T° QuÓc ˆn Næn tØng gây tranh luÆn sôi n°i trong c¶ng ÇÒng ngÜ©i ViŒt Häi Ngoåi. CuÓn sách trên 600 trang này Çã ÇÜ®c giáo sÜ NguyÍn Ng†c Phách dÎch ra ti‰ng Anh: Whence...Whither... Vietnam? (Paris 2005).(8) Denis Diderot (1713-1784), Francois- Marie Arouet de Voltaire (1694-1778), Charles de Secondat, baron de Montesquieu (1689- 1755) và Jean Jacques Rousseau (1712-1778), 4 c¿ tÜ§ng trong nhóm Bách Khoa trong Çó n°i ti‰ng nhÃt là Diderot (ngÜ©i Çã cùng v§i nhà tóan h†c Jean le Rond d'Alembert, là tác giä cûa hÀu h‰t 71, 818 møc cûa cuÓn Bách Khoa TØ ñi‹n) thÜ©ng ÇÜ®c coi nhÜ nh»ng ngÜ©i có tÜ tÜªng dân chû ti‰n b¶ nhÃt, änh hÜªng quy‰t ÇÎnh Ç‰n cu¶c Cách Mång tÜ sän 1789 ª Pháp. Hai ngÜ©i ÇÀu (Diderot và Voltaire) ÇŠu theo h†c các linh møc

Dòng Tên (Jesuites), nhÜng Çã trª thành nh»ng ngÜ©i phê bình kÎch liŒt tÜ tÜªng Ç¶c Çoán cûa Giáo h¶i Công Giáo và c° võ cho nh»ng thay Ç°i xã h¶i cÃp ti‰n.(9) Ba ngÜ©i phø n» cuÓi cùng trong danh sách vØa nêu Çã ÇÜ®c nhà væn TrÀn Khäi Thanh Thûy g†i là "Ba Bà ñi M¡ng... L®n To", là ba trong sÓ khoäng hai chøc phø n» n¢m lÿ trong vÜ©n hoa Mai Xuân ThÜªng Ç‹ khi‰u nåi vŠ nh»ng n‡i oan Ùc bÎ công an sæn Çu°i và hót vào tù trong dÎp T‰t vØa qua. Các bà Çã l§n ti‰ng kêu oan và la làng trÜ§c tÜ dinh 3 ông ñ‡ MÜ©i, NguyÍn TÃn DÛng và, NguyÍn Minh Tri‰t. H† kêu g†i lÜÖng tâm và trách nhiŒm cûa nhà cÀm quyŠn ÇÓi v§i nh»ng n‡i oan cûa ngÜ©i dân thÃp c° bé miŒng thÜ©ng bÎ bÎt miŒng và Çàn áp.(10) Ngày 11/5/2007, LuÆt sÜ NguyÍn Væn ñài bÎ k‰t án 5 næm tù giam và 4 næm quän ch‰, và luÆt sÜ Lê ThÎ Công Nhân 4 næm tù giam, 3 næm quän ch‰. Và hôm trÜ§c, ngày 10.5.2007, các ông Lê Nguyên Sang, NguyÍn B¡c Truy‹n, Huÿnh Nguyên ñåo bÎ k‰t các án 5, 4, và 3 næm tù và 2 næm quän ch‰ cÛng vì t¶i "tuyên truyŠn chÓng phá nhà nÜ§c", chi‰u ÇiŠu 88 trong B¶ luÆt Hình s¿. Riêng cô Lê ThÎ Công Nhân là m¶t luÆt sÜ trÈ, m§i 28 tu°i Çã tØng nói: "Là trí thÙc không sÓng hèn, sÓng nhøc. CÖm áo giÀu sang Çâu Ç°i ÇÜ®c tÜÖng lai". Cô Çã ÇÜ®c nh»ng bÆc Çàn anh nhÜ NguyÍn Kh¡c Toàn, hay cha chú nhÜ VÛ Cao QuÆn không ti‰c l©i ca ng®i. M¶t công nhân "Ông NguyÍn Hà TÎnh, ViŒt kiŠu ª Portland, Or, Hoa Kÿ, không b¢ng cÃp, không Çäng phái, sau m¶t chuy‰n vè thæm quê hÜÖng Çã ÇÜ®c g¥p cô tåi nhà ông NguyÍn Kh¡c Toàn. Sau khi vŠ MÏ ông Çã gºi vŠ qua Intertnet bài thÖ có nh»ng vÀn sau Çây: Tôi g¥p chÎ ngày ÇÀu xuân Hà N¶iDáng liÍu mŠm, gi†ng nói khë êm nhungM¡t Çen buÒn v©i v®i cõi mông lungKhi nh¡c Ç‰n ngÜ©i dân cùng khÓn kh°NgÜ©i trí thÙc không cam làm chó nhÕ

=END=

10- TruyŒn Hay Ngoåi QuÓc

- Cô gái làm búp bê

Paul GallicoDÎch giä: HÒ Tây

M¶t bu°i tÓi tôi mŒt mÕi nhÜng không tài nào ngû ÇÜ®c, tôi bÜ§c ra khÕi giÜ©ng Çi Çi låi låi trong phòng và nghï vŠ bŒnh cûa mình. Tôi thÃy hình nhÜ bŒnh cûa tôi giÓng nhÜ bŒnh cûa Mary, và ÇÀu tôi b‡ng lóe lên m¶t tia sáng: tôi Çang yêu Mary, vÃn ÇŠ chÌ có th‰ thôi.Trang phøc cûa con búp bê ÇÜ®c may b¢ng tay, ÇÜ©ng kim mÛi chÌ thÆt khéo, khuôn m¥t thì h‰t ch‡ chê. Ch¡c ngÜ©i ch‰ tác ra con búp bê này phäi khéo tay l¡m, không nh»ng khéo tay mà còn có m¶t tình yêu tuyŒt v©i v§i vÆt mình làm ra. Cäm giác ÇÀu tiên tØ con búp bê gây ra v§i tôi là nó quá xinh ÇËp và dÎu dàng.Tôi Ç¥t con búp bê xuÓng nóc tû kính, và hÕi ông chû hiŒu tåp hóa:

- Xin ông cho bi‰t con búp bê này giá bao nhiêu?- Loåi búp bê làm b¢ng tay này ª các tiŒm tåp hóa khác h† bán t§i hai chøc bäng nhÜng ª Çây tôi chÌ lÃy bác sï 10 bäng thôi, giá quen bi‰t mà.- Ai ch‰ tác ra con búp bê này vÆy, thÆt khéo tay.- Tôi chÌ bi‰t ngÜ©i Çem búp bê bÕ mÓi cho tôi là m¶t phø n» ª ÇÜ©ng Harley.- Ông có bi‰t bà Ãy tên gì không, m¥t mÛi th‰ nào, cao thÃp, già hay trÈ? - Hình nhÜ bà Ãy tên Callamy, cao, tóc ÇÕ, m¥t khó Çæm Çæm, rÃt ít l©i.Tôi hÖi ngåc nhiên, m¶t ngÜ©i Çàn bà m¥t mÛi tính tình nhÜ vÆy sao låi ch‰ tác ra ÇÜ®c m¶t con búp bê tuyŒt v©i nhÜ th‰ này nhÌ. Tôi Ç‰m tiŠn trä ông chû hiŒu tåp hóa vì không muÓn m¶t vÆt xinh ÇËp nhÜ th‰ này låi n¢m mãi trong cái tû kính bøi b¥m.Tôi mang con búp bê vŠ nhà cÃt trong tû kính cûa tôi. Tôi nhìn nó không r©i m¡t, vì nó ÇËp và Çáng yêu quá. NhÜng cuÓi cùng tôi cÛng phäi Çem con búp bê bÕ vào h¶p giÃy Çem ra bÜu ÇiŒn gºi cho ÇÙa cháu gái.Tôi tÜªng gºi con búp bê Çi tôi së quên nó nhÜng ÇÀu óc tôi cÙ th¡c m¡c hoài tåi sao m¶t ngÜ©i nhÜ ông Jim Carter, chû tiŒm tåp hóa mô tä låi có th‹ ch‰ tác ÇÜ®c con búp bê tuyŒt v©i Ç‰n th‰. Trong khi tôi Çang ÇÎnh tìm hi‹u ngÜ©i ch‰ tác ra con búp bê là ai thì b‡ng tôi nhÆn ÇÜ®c m¶t cú ÇiŒn thoåi. M¶t gi†ng phø n» khô khan vang lên:- Xin hÕi Çó có phäi phòng måch cûa bác sï Stephan Amony không?- Då Çúng, tôi Çây.- Bác sï có th‹ Ç‰n nhà chúng tôi khám bŒnh ÇÜ®c không?- Då ÇÜ®c.MÜ©i phút sau tôi có m¥t ª nhà bà Rose Callamy, sau khi leo qua cái cÀu thang g‡ †p Ëp và tÓi mò.- Bác sï phäi không, xin m©i vào, tôi là Rose Callamy Çây.TrÜ§c m¥t tôi là m¶t phø n» v§i mái tóc nhu¶m ÇÕ, m¡t Çen môi bóng, tôi áng chØng bà ta trên 45 tu°i. Nhìn thÃy ngÜ©i Çàn bà, tôi Çã thÃt v†ng, bÜ§c vào phòng tôi càng thÃt v†ng hÖn bªi ÇÒ Çåc quá xuŠnh xoàng và không có trÆt t¿. Cæn phòng thÆt lånh lëo và dÖ dáy, nhÜng cái làm tôi chú š là mÃy con búp bê ÇÜ®c treo trên tÜ©ng, m‡i con m¶t vÈ khác nhau, nhÜng con nào cÛng ÇËp và dÎu dàng Çáng m‰n, không thua gì con búp bê tôi mua ª tiŒm tåp hóa cûa ông Jim Carter. Tôi nghï ngÜ©i Çàn bà gÀn næm mÜÖi tu°i này làm th‰ nào ch‰ tác ÇÜ®c nh»ng con búp bê nhÜ th‰ này.- NgÜ©i bŒnh không phäi tôi mà là cháu gái tôi, nó Çang n¢m ª phòng trong, xin m©i ông khám bŒnh cho cháu.TrÜ§c khi vào phòng tôi thÃy cÀn phäi bi‰t tác giä nh»ng con búp bê là ai.- Bà là tác giä nh»ng con búp bê này sao?- Vâng, Çúng tôi, nhÜng tåi sao ông muÓn bi‰t tác giä nh»ng con búp bê này?- Tåi vì tôi Çã mua m¶t con búp bê loåi này cho cháu gái tôi.NgÜ©i phø n» ÇÄy cºa ÇÜa tôi vào phòng trong và nói l§n:- Mary, cô Çã m©i bác sï t§i cho cháu ÇÃy.Sau Çó bà Rose Callamy ÇÄy tôi vào phòng và nói thêm:- Bác sï ÇØng ngåc nhiên nhé, chân cháu bé hÖi có tÆt.

Cô gái ngÒi trên gh‰ bành nÖi cºa s° Çang nhìn xuÓng dòng sông Thames. Ngay giây phút ÇÀu tiên tôi Çã ngây ngÃt trÜ§c khuôn m¥t thanh tú và Çôi m¡t to Çen cûa cô gái. Chung quanh cô là nh»ng chi‰c bàn nhÕ cái Ç‹ sÖn, Ç‹ bút, cái Ç‹ kim, cái Ç‹ väi nhiŠu màu, nh»ng vÆt liŒu làm búp bê. Tôi nhÆn ra s¿ Óm y‰u cûa Mary, nhÜng s¿ Óm y‰u này không hŠ liên quan gì Ç‰n cái chân bÎ dÎ tÆt. Tôi b‡ng bÆt ra câu hÕi:- Chân Mary Çi ÇÜ®c không vÆy?- Då, Çi ÇÜ®c.Mary trä l©i tôi b¢ng gi†ng nhË nhàng nhÜ gió thoäng.- Cô hãy t§i ch‡ tôi.- Då, em rÃt muÓn nhÜng em Çang mŒt quá.- MŒt cô cÛng phäi cÓ g¡ng vì tôi muÓn bi‰t bŒnh tình cûa cô hiŒn ra sao, cÓ lên Çi. Mary nhË nhàng ÇÙng dÆy rÒi lê tØng bÜ§c ng¡n t§i ch‡ tôi. Tôi nhìn dáng Çi cûa Mary và nghï r¢ng mình thØa khä næng ch»a lành cái chân có tÆt cûa Mary. Khi Mary ngÒi xuÓng, tôi giÖ tay Ç« Mary và nói nhÕ:- TÓt rÒi. Tôi ti‰n hành khám bŒnh cho Mary và sau Çó ra phòng ngoài. TrÜ§c khi ra phòng ngoài tôi nói v§i Mary r¢ng tôi có th‹ ch»a cho cái chân cûa Mary không còn dÎ tÆt, và Çi låi bình thÜ©ng ÇÜ®c. Bà Rose Callamy nghe tôi nói b‡ng n°i giÆn quát l§n:- Thôi Çû rÒi, tôi không m©i ông Ç‰n Çây Ç‹ làm chuyŒn Çó. Ông ÇØng g®i cho Mary nh»ng hy v†ng hão huyŠn n»a, hãy ch»a bŒnh cäm sÓt cho Mary.- N‰u bà muÓn th‰, tôi së làm theo l©i bà. ChÌ cÀn chích cho cô m¶t mÛi, vâng chÌ m¶t mÛi là cô Ãy së khÕe liŠn, nhÜng muÓn cô Ãy æn uÓng và làm viŒc låi thì phäi ít b»a. Mai tôi së trª låi.- NhÜng ông chÌ ÇÜ®c trª låi khi hÙa v§i tôi là không ÇŠ cÆp v§i Mary vø cái chân cûa nó. N‰u ông Çä Ç¶ng t§i chuyŒn này thì xin l‡i, tôi së m©i bác sï khác ÇÃy.- Vâng tôi xin hÙa.MiŒng tôi nói th‰ nhÜng ÇÀu óc tôi thì låi nghï nhÃt ÇÎnh phäi ch»a lành chân cho Mary. LÀn thæm bŒnh thÙ hai cho Mary, tôi ÇÜ®c bi‰t cô bÎ tai nån næm mÜ©i læm tu°i. Chính cái tai nån xe hÖi này Çã làm cho cái chân cô bÎ dÎ tÆt vì bó b¶t không Çúng nguyên t¡c bªi m¶t ông lang vÜ©n. Mary là cháu bà Rose Callamy nên ÇÜ®c tòa án cho "bäo h¶" nuôi nÃng khi cha mË cô Çã qua Ç©i vì cái tai nån xe hÖi này. Bà Rose Callamy nhÆn "bäo h¶" Mary vì nghï r¢ng cha mË Mary giàu nhÜng th¿c t‰ Çó chÌ là bŠ ngoài chÙ h† Çang trên b© phá sän. Khi bà Rose Callamy bi‰t mình lÀm lÅn bà Çã hành hå Mary, bà không ÇÜa Mary t§i bŒnh viŒn bó b¶t låi cái chân bªi vì bà không muÓn Mary có hånh phúc, có ngÜ©i yêu, có chÒng con.NhiŠu næm qua, Mary là công cø khai thác cûa bà Rose Callamy, chìm Ç¡m cu¶c Ç©i, trong bÃt hånh và vô v†ng, cô ngÒi ch‰ tác nh»ng con búp bê Ç‹ giäi sÀu. Bà Rose Callamy nhìn nh»ng con búp bê do Mary ch‰ tác, bi‰t r¢ng m¶t nguÒn tiŠn vô tÆn Çã Ç‰n v§i bà tØ nh»ng con búp bê này, bà mang nó Çi chào hàng. Khi nh»ng con búp bê do Mary ch‰ tác bán ÇÜ®c v§i giá cao, bà Callamy thúc ép Mary làm ngày làm Çêm, và Mary bÎ cäm sÓt bà Rose Callamy cuÓng lên Çi tìm bác sï.G¥p Mary tôi khám phá ra Mary rÃt s® bà Rose Callamy, nhÜng cô låi tuyŒt v†ng Ç‰n chán sÓng.Sau hai tuÀn lÍ ch»a bŒnh cho Mary, m¶t b»a tôi vØa bÜ§c vào nhà bà Rose Callamy thì bà Çã ch¥n låi nÖi cºa và nói:

- Cäm Ön bác sï, chúng tôi không cÀn ông n»a.- Mary cÀn mà.- Mary cÛng không cÀn ông n»a, nó Çã h‰t bŒnh rÒi.Tôi bi‰t ch¡c bà Rose Callamy Çang nói dÓi. Tôi muÓn ÇÄy bà Rose Callamy Çi ch‡ khác Ç‹ bÜ§c vào phòng cûa Mary. Tôi chÜa bi‰t chuyŒn gì Çã xäy ra v§i Mary nhÜng tôi nghï bà Rose Callamy Çã tìm m¶t bác sï khác thay tôi. Tôi không còn cách gì khác là trª låi phòng måch và luôn nghï vŠ Mary.ñêm nào hÍ ch®p m¡t là tôi mÖ thÃy Mary kêu cÙu. Tôi b¡t ÇÀu xanh xao và gÀy r¶c h£n Çi, trông nhÜ m¶t bóng ma vÃt vÜªng và ÇÀu óc luôn nghï vŠ Mary nhÜng không có cách nào g¥p ÇÜ®c Mary.M¶t bu°i tÓi tôi mŒt mÕi nhÜng không tài nào ngû ÇÜ®c, tôi bÜ§c ra khÕi giÜ©ng Çi Çi låi låi trong phòng và nghï vŠ bŒnh cûa mình. Tôi thÃy hình nhÜ bŒnh cûa tôi giÓng nhÜ bŒnh cûa Mary, và ÇÀu tôi b‡ng lóe lên m¶t tia sáng: tôi Çang yêu Mary, vÃn ÇŠ chÌ có th‰ thôi. Tôi bÎ Óm vì tÜÖng tÜ Mary vì bÃt l¿c không sæn sóc ÇÜ®c Mary. Bây gi© thì tôi hi‹u rõ r¢ng tåi sao Mary Çang ch‰t dÀn ch‰t mòn, tÃt cä chÌ vì cô Ãy vô v†ng cô Ãy không có ai yêu cä. Tôi quy‰t ÇÎnh phäi Ç‰n g¥p Mary Ç‹ t¿ cÙu tôi và cÙu cô Ãy, tôi không th‹ Ç‹ mÃt Mary. Nghï là làm. Tôi g†i ÇiŒn thoåi Ç‰n cºa hàng cûa ông Jim Carter nói v§i ông r¢ng tôi có m¶t viŒc muÓn nh© ông làm giúp, tôi cÀn ông làm sao gi» chân bà Rose Callamy ª låi cºa hàng ông chØng m¶t gi©, vâng chÌ m¶t gi© thôi. Khi nào ông gi» chân ÇÜ®c bà Rose Callamy thì ÇiŒn thoåi cho tôi liŠn Ç‹ tôi ti‰n hành công viŒc cûa tôi. Ông Jim Carter nói v§i tôi r¢ng tÜªng chuyŒn gì chÙ chuyŒn Çó thì dÍ ®t.M¶t bu°i chiŠu ÇiŒn thoåi vang lên, ông Jim Carter báo cho tôi bi‰t "cá Çã c¡n câu". Tôi v¶i vàng ba chân bÓn c£ng t§i ngay nhà bà Rose Callamy, thÆt may bà Rose Callamy Çi không khóa cºa nên tôi vào phòng bà dÍ dàng bÜ§c qua phòng Mary. Nhìn thÃy Mary gÀy Óm hom hem, tròn m¡t nhìn tôi và g†i tên tôi b¢ng gi†ng nghËn ngào: "Anh Stephan em mØng quá". Tôi trä l©i Mary b¢ng gi†ng ÇÀy nÜ§c m¡t: "Anh Ç‰n Çây Ç‹ cÙu em, anh bi‰t vì sao em Óm rÒi". "Mu¶n rÒi anh Öi". "Không bao gi© mu¶n cä, anh bi‰t cách làm cho em khÕe miÍn là em nghe l©i". Tôi ngÒi xuÓng cÀm tay Mary và nói nhÕ: "NgÜ©i nào ª Ç©i cÛng cÀn phäi có tình yêu Ç‹ sÓng, Ç©i em trÓng r‡ng vì tình yêu chÜa Ç‰n v§i em, anh là ngÜ©i mang tình yêu Ç‰n cho em Çây. Anh không s® m¶t trª ngåi nào cä k‹ cä bà cô Rose Callamy cûa em, yêu em anh quy‰t vÜ®t qua tÃt cä. Anh không s® gì h‰t anh yêu em, anh së gi» låi cho em nh»ng con búp bê em làm ra nh»ng ÇÙa con tinh thÀn cûa em phäi ÇÜ®c ª v§i em". Tôi b‡ng thÃy hai cánh tay nhÕ bé cûa Mary mª ra ôm lÃy tôi Çôi m¡t mÖ màng cûa Mary nhìn tôi âu y‰m. Tôi ngØng nói thÃy Mary c¿a quÆy: "Anh yêu em, anh không th‹ sÓng thi‰u em". "Yêu em Ü, thÆt không, anh có bi‰t em chÌ là m¶t con bé tÆt nguyŠn không". "Anh yêu em và anh së ch»a lành cái chân có tÆt cûa em. ChÌ m¶t næm thôi së Çi låi bình thÜ©ng nhÜ nh»ng cô gái khác". Tôi nhìn sâu vào m¡t Mary, thÃy m¡t Mary tràn ngÆp nh»ng nÜ§c m¡t, nhÜng cô låi mÌm cÜ©i, m¶t nø cÜ©i tràn ÇÀy hånh phúc, cô ngä ngÜ©i vào tôi v§i s¿ tin cÆy tuyŒt ÇÓi. Tôi ôm ch¥t Mary trong lòng thÃy Mary thÆt bé bÕng, ngÜ©i cô nhË tênh, nhË nhÜ m¶t con chim nhÕ. Tôi choàng lên ngÜ©i Mary cái áo khoác, và ÇÜa Mary ra khÕi phòng...Khi tôi vi‰t nh»ng dòng này, Mary s¡p sinh ÇÙa con thÙ hai cho tôi và nàng Çang n¿ng ÇÙa con ÇÀu lòng ba tu°i. Mary nghÌ làm búp bê nhÜng không lúc nào chÎu r©i

nh»ng con búp bê cô ch‰ tác ra trÜ§c Çây mà tôi Çã mua h‰t ª nhà ông Jim Carter.

=END=

**********************************

Documents

Huyền Thoại Về Một Người Cha - Saigonbao.com€¦ · Web viewNhÜng k‰t quä cho thÃy ông Balladur thua, ông Chirac trª thành t ng thÓng và tØ Çó, Nicolas Sarkozy