Upload
truonghuong
View
242
Download
5
Embed Size (px)
Citation preview
1
Qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas
IBHUKWANA LESIGABA 14:
UMTHETHO WOKUKHUTHAZA UKUFINYELELA
OLWAZINI
(UMTHETHO 2 KA‐2000)
UMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME
NOKUQEQESHA
IHLELO LIKA-2012/2013
2
IBHUKWANA LESIGABA 14:
UMTHETHO WOKUKHUTHAZA UKUFINYELELA OLWAZINI
(UMTHETHO 2 KA‐2000)
UMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME NOKUQEQESHA
Ushicilelwe nguMnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha
123 Francis Baard Street
Pretoria
Private Bag X174
Pretoria
Ilungelo Lokuxhicilela © Umnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha
Amakhophi alokhu kushicilela angatholakala kuMnyango Womqondisi:
Ukuxhumana Kukazwelonke Nokwezifundazwe,
Umnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha, Pretoria
Ucingo: +27 (12) 312 5911
Ifeksi: +27 (12) 321 6770
Iwebhusayithi: www.dhet.gov.za
3
OKUQUKETHWE Ikhasi
1. ISINGENISO 5
2. IMISEBENZI YOMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME NOKUQEQESHA 5
2.1. Imisebenzi yoMnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha
2.2. Umdwebo wohlelo lwesakhiwo soMnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha
2.3. Isakhiwo soMnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha
3. IMINININGWANE YOKUXHUMANA 18
4. ISIGABA 10 ISIQONDISO SAMABHUKWANA KURIPHABHLIKI YASENINGIZIMU AFRIKA 19
5. UKUFINYELELA KUMAREKHODI APHETHWE NGUMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME 20
NOKUQEQESHA
5.1 Ukudalula okuzenzekelayo
5.2 Amarekhodi angacelwa
5.3 Izinqubo zezicelo
6. IZINSIZAKALO EZITHOLAKALAYO 26
6.1 Isimo sezinsizakalo
6.2 Ukuthola kanjani ukufinyelela olwazini
7. UKULUNGISELELA OKUVUMELA UKUBANDAKANYWA KOMPHAKATHI 27
EKWAKHIWENI KWENQUBOMGOMO KANYE NOKUSEBENZISA
AMANDLA
8. AMAKHAMBI AKHONA UMA IZIDINGO ZALO MTHETHO KUNGAHANJISWANANGA
NAZO 27
9. OLUNYE ULWAZI NJENGOBA LUSHIWO NGOKWALO MTHETHO 28
4
10. UKUFAKA ULWAZI OLUSHA EBHUKWANENI 28
11. UKUTHOLAKALA KWEBHUKWANA 28
12. IZIMALI EZIBEKELWE IMIGWAMANDA KAHULUMENI 29
5
1. ISINGENISO
Umthetho Wokukhuthaza Ukufinyelela Olwazini (Umthetho 2 ka-2000), ovela esigabeni 32
soMthethosisekelo waseNingizimu Afrika, ufezekisa ilungelo lomthethosisekelo lokufinyelela
kunanoma yiluphi ulwazi oluphethwe nguhulumeni noma nanoma yiluphi ulwazi oluphethwe yinanoma
yimuphi omunye umuntu, uma kungukuthi lolo lwazi ludingekela ukusetshenziselwa ukuvikela nanoma
yimaphi amalungelo kanye nezindaba ezixhumene nalokho.
Isigaba 31(1)(a) soMthethosisekelo sigcizelela ilungelo lokuthi wonke umuntu unakho ukufinyelela
kunanoma yiluphi ulwazi oluphethwe nguhulumeni.
Inhloso yoMthetho Wokukhuthaza Ukufinyelela Olwazini (Promotion of Access to Information Act
(PAIA)) ibukeka imbaxambili:
ukuphoqelela isiko lokwenzela izinto obala nokuziphendulela emigwamandeni kahulumeni
nozimele ngokunikeza ilungelo lokufinyelela olwazini; kanye
nokukhuthaza ngenkuthalo umphakathi lapho abantu baseNingizimu Afrika benokufinyelela
olwazini okuyimpumelelo okubenza bakwazi ukusebenzisa kanye nokuvikela konke
okwamalungelo abo ngokuphelele kakhulu.
Inhloso yoMthetho ukubenza ukuthi basebenzise futhi bavikele onke amalungelo abo ngokwezinga
eligcwele elidingekayo.
Ngaphambi komhla ka-27 Ephreli 1997, uhlelo lukahulumeni ezweni lwaholela esikweni
elingenaluzwelo eliyimfihlo emigwamandeni kahulumeni nakwezimele, kaningi okwaholela
ekuxhashazweni kwamandla nasekwephulweni kwamalungelo abantu.
I-PAIA yaqala ukusebenza ngomhla ka-9 Mashi 2001.
2. IMISEBENZI KANYE NESAKHIWO SOMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME
NOKUQEQESHA
Umthetho Wokukhuthaza Ukufinyelela Olwazini, 2000 (Umthetho Nombolo 2 ka-2000) uyalela ukuthi
Umgwamanda Kahulumeni kufanele uhlinzeke ngemininingwane yamarekhodi aphethwe yilowo
Mgwamanda ukuze kubhekelwe nanoma yisiphi isicelo solwazi.
Imininingwane yamarekhodi agcinwe Umgwamanda Kahulumeni igcinwe encwadini ngokujwayelekile
eyaziwa ngokuthi yibhukwana. Ngakho-ke ibhukwana liphathelene namarekhodi agcinwe
nguMgwamanda Kahulumeni. Amarekhodi agciniwe aphathelene nebhizinisi/nemisebenzi yeyunithi
6
ngayinye. Ukuhlukanisa phakathi kwemisebenzi/kwebhizinisi leyunithi ngayinye, amarekhodi eyunithi
ngayinye afakwa izinombolo ngendlela ehlukile. Irekhodi ngalinye futhi linomyalelo wokulishabalalisa.
Ngaphandle kwamarekhodi, abizwa futhi ngokuthi amafayela, ibhukwana futhi linolwazi emakhelini
eNhloko yoMnyango kanjalo noMsebenzi Wezokwazisa/naBasebenzi Bezokwazisa boMgwamanda
Kahulumeni kanye negama leyunithi ngayinye kuMgwamanda Kahulumeni, umsebenzi wawo
obalulekile kanye nohlu lwawo wonke amarekhodi agcinwe nguMgwamanda Kahulumeni.
2.1 IMISEBENZI YOMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME NOKUQEQESHA
Imisebenzi ebalulekile yoMnyango ukuthuthukisa nokunakekela imfundo engale kwesikole kanye
nohlelo lokuqeqesha abantu abadala. Ngakho-ke Umnyango ubhekene nomsebenzi wokwenza
inqubomgomo kanye nohlaka lomthetho olunohlelo lwezemfundo kanye nokuqeqesha, uqinisekisa:
ukuthi wonke amazinga ezinhlelo abambelela kulezi zinqubomgomo kanye nemithetho;
ukuthi zikhona izindlela zokuqapha nokuthuthukisa iqophelo eliphezulu ohlelweni; futhi
ukuthi uhlelo luhlala luhambisana ngolwazi olusha nentuthuko ezinhlelweni zemfundo zamazwe
omhlaba.
Izinto ezenziwayo ezakha le misebenzi:
Ukubukezwa Kocwaningo neNqubomgomo
Umnyango usungula, unikeze imisebenzi, uhlole, ubukeze futhi ucwaninge zonke izinto zohlelo
lwezemfundo ephakeme nokuqeqesha ukuze usize ekwenzeni nasekunakeleleni uhlelo.
Ukuhlela Nokwenza Inqubomgomo
Umnyango usungula futhi ubhekele izinhlelo eziholela ekwenziweni kwenqubomgomo nomthetho.
Umnyango usiza Ungqongqoshe ukunquma inqubomgomo, izinkambiso namazinga njengoba
kudingwa nguMthethosisekelo.
7
UkwesekaUmnyango unikeza usizo kumanyuvesi, emakolishi emfundo nokuqeqesha okuqhubekayo,
izikhungo zemfundo yabantu abadala kanye nemigwamanda esemthethweni ngaphansi kwamandla
omthetho kaNgqongqoshe ekuqaliseni ukusebenza kwenqubomgomo kazwelonke, izinkambiso
namazinga.
Ukuqapha
Umnyango uyaqapha bese ubika ngokusetshenziswa kwenqubomgomo, izinkambiso kanye
namazinga ukuze kuhlolwe umthelela wakho eqophelweni lohlelo lwezemfundo, kanye nokukhomba
amagebe kunqubomgomo.
Amagunya omthetho kanye namanye
Kusetshenziswe izinqubomgomo eziningana futhi kwashaywa nemithetho ukwenza uhlaka lokuguquka
kwemfundo ngale kwesikole. Izinqubomgomo kanye nomthetho okubalulekile kubandakanya:
Umthethosisekelo waseNingizimu Afrika (1996), ofuna ukuthi imfundo iguqulwe futhi ibe
ngokwentando yeningi ngokuhambisana namazinga okuhlonipheka komuntu, ukulingana,
amalungelo abantu kanye nenkululeko, ukungabandlululi ngokwebala kanye nokungabandlululi
ngokobulili. Uqinisekisa ukufinyelela emfundweni eyisisekelo yawo wonke umuntu ngokuhlinzekwa
kokuthi “wonke umuntu unelungelo lemfundo eyisisekelo, kubandakanya imfundo eyisisekelo
yabantu abadala”. Uhlaka lwenqubomgomo oluyisisekelo loMnyango Wongqongqoshe
Bezemfundo lushiwo kuMthetho Osavivinywa wokuqala eMnyangweni Wongqongqoshe
Bezemfundo: Ezemfundo Nokuqeqesha eNingizimu Afrika Ebusa Ngokwentando Yeningi:
Izinyathelo Zokuqala Zokwenza Uhlelo Olusha (Febhruwari, 1995). Uhlaka lwenqubomgomo
yezemfundo luka-1994 lwe-ABC lwenza isisekelo salo mbhalo. Ikhabhinethi yaluvuma ngemuva
kokubonisana, kokuxoisana kabanzi kanye nokubukeza. Selokhu lwasebenza njengereferensi
eyisisekelo yokwenziwa kwenqubomgomo kanye nomthetho.
Umthetho Wezemfundo Nokuqeqesha Okuqhubekayo (1998), Umthetho Osavivinywa
Wezemfundo 4 ngezeMfundo Nokuqeqesha Okusaqhubeka (1999/2001). Okokugcina kuhlinzeka
ngesisekelo sokwenza uhlelo lwezemfundo nokuqeqesha okuqhubekayo okuxhunyanisiwe
kuzwelonke (FET), olunengxenye yesekhondari yezikole kanye namakolishi ezobuchwepheshe.
Udinga ukuthi izikhungo zama-FET, ezakhiwe ngokomthetho omusha, zenze izinhlelo zezikhungo,
ngesikhathi benza uxhaso lwezimali oluncike ezinhlelweni (amaphrogremu) kanye nekharikhulamu
kazwelonke yokufunda nokufundisa.
8
Umthetho Wezemfundo Ephakeme (1997) wenza iziphakamiso zohlelo oluhleliwe oluhlangane
nolukazwelonke lwemfundo ephakeme. Uqhubeke nokunikeza imvume yoMkhandlu Wezemfundo
Ephakeme osemthethweni, oweluleka Ungqongqoshe, lapho ubhekene nomsebenzi
wokuqinisekisa iqophelo nokukhushulwa. Umthetho Wezemfundo Ephakeme kanye noMthetho
Osavivinywa 3 ngeMfundo Ephakeme (1999), kwenza isisekelo soguquko engxenyeni yeMfundo
Ephakeme ngokusebenzisa uhlelo lwezikhungo kanye nohlaka lwesabiwomali. Lokhu kwaphetha
ngoHlelo Lukazwelonke Lwezemfundo Ephakeme ngonyaka ka-2001.
Umthetho Wezemfundo Yabantu Abadala Nokuqeqesha (2000), uhlinzekela ukwenziwa
kwezikhungo zokufunda zikahulumeni nezizimele, ukuxhaswa ngezimali kwe-AET, ukuphathwa
kwezikhungo zikahulumeni, kanjalo nezindlela zokuqinisekisa iqophelo kule ngxenye.
Umthetho Wohlaka Lweziqu Kazwelonke (National Qualifications Framework Act (NQF) (2005)),
uhlinzeka ngokwenziwa koHlaka Lweziqu Lukazwelonke (National Qualifications Framework
(NQF)), okwenza ingxenye yokweseka uhlelo lokufunda lukazwelonke oluhlanganisa imfundo
nokuqeqesha kuwo wonke amazinga. I-NQF iwukuxhumana okubalulekile, kanjalo nesiqinisekiso
sohlelo lokufunda lukazwelonke lapho imfundo nokuqeqesha kubalulekile ngokulinganayo
njengezinhlangothi ezihambisanayo zokukwazi ukusebenza komuntu. Iziphathimandla Zeziqu
ZaseNingizimu Afrika zisaqhubeka nokuba khona ngaphansi kwalo Mthetho futhi sezibhekene
nokunakekelwa kanye nokuthuthukiswa-ke. I-NQF inezinhlaka ezincane ezi-3, okuyiMfundo
Ephakeme, Ezemfundo Nokuqeqesha Okujwayelekile Nokuqhubekayo nokweMisebenzi
Yezohwebo. Umkhandlu Weqophelo ubhekene nomsebenzi wokwenza iziqu ohlakeni oluncane
kanye nokuqinisekisa iqophelo leziqu ezibhaliswe ohlakeni oluncane lwe-NQF.
Umthetho Wezinhlawulo Zokuthuthukisa Amakhono (1999), uhlinzeka ngokufakwa kwezinhlawulo
zokuthuthukiswa kwamakhono kanye nezindaba eziphathelene nakho.
Umthetho Wokuthuthukisa Amakhono (1998), wenza Iziphathimandla Zamakhono Kuzwelonke,
wakha Umkhandlu Weqophelo Eliphezulu Wezohwebo Nemisebenzi, ulawula ukufundiswa
umsebenzi nokufunda emsebenzini kanye nezindaba eziphathelene nokuthuthukiswa
kwamakhono.
Umthetho Wesikimi Sosizo Lwezimali Lwabafundi Kuzwelonke (National Student Financial Aid
Scheme Act) (1999), uhlinzeka ngokunikwa kwezimalimboleko kanye nemifundaze kubafundi
abafanelekile enyuvesi, kanjalo nokuphathwa kwalezo zimalimboleko nemifundaze.
9
Umthetho Womkhandlu Wabafundisi BaseNingizimu Afrika (South African Council of Educators
Act) (2000), udinga ukubhaliswa kothisha abaqashwe ezikhungweni ze-AET ne-SACE.
Umthetho Wezemfundo Nokuqeqesha Okujwayelekile Nokuqhubekayo (General and Further
Education and Training Act) (2008), uhlinzeka ngokwenziwa koMkhandlu Weqophelo Eliphezulu
kumakolishi ezemfundo eqhubekayo nokuqeqesha kanye nezikhungo zezemfundo yabantu
abadala nokuqeqesha.
10
2.2 UMDWEBO OWUHLAKA WESAKHIWO SOMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME
NOKUQEQESHA
Igatsha Umqondisi Omkhulu Umnyango Womqondisi
Ungqongqoshe: Dkt BE Nzimande Iphini LikaNgqongqoshe: Mnu MC Manana
Ukucwaningwa Kwamabhuku Kwangaphakathi D/DI:
Mnu P du Toit
Umqondisi Jikelele Ihhovisi likamqondisi jikelele (Ukuphatha)
Mnu GF Qonde D/DD:Isikhala
Isikhala X1 Mnu M Sithebe (Isikhungo Sokushayela Izingcingo) Ukwengeza
CD: Mnu F Toefy D: Isikhala
DDG: Amaphrojekthi Akhethekile Ekuthuthukiseni Amakhono
Nk A Bird (1 Ephreli 2012 – 31 Mashi 2013)
Imisebenzi Kangqongqoshe CD/DM: (Ibamba) Ms S Mncwabe Umqondisi Emnyangweni Kangqongqoshe
Nk S Mncwabe
Umnyango Wephini Likangqongqoshe Ms P Morai Ukwengeza Emnyangweni Kangqongqoshe Mnu J Pampallis: Umeluleki Okhethekile DHET Inxusa lezemfundo e Phakeme e Paris: Nk NY Vukuza-Linda (CD) ehhovisi lika-DG D: Amaphrojekthi Akhethekile Mnu V Mathonsi (Emnyangweni Kangqongqoshe)
11
Igatsha Umnyango Womqondisi Omkhulu Umnyango Womqondisi Ukuthuthukiswa Kwabasebenzi Abangabantu Kuzwelonke
D/HHN: Ms C Pilane Ukuthuthukiswa Kwabasebenzi Ukuhlela Ngokwesu Nokuxhumanisa CD/HH: Nk BB Ntombela (Okwesikhashana) 30/4/13 – 31/10/13 Usizo Lomabhalane D/HHS:
Mnu RN Mgiba
Ukuxhunyaniswa Kwezinhlelo Zokwazisa
D/HPI Ibamba MM Letho Ukuxhunyaniswa Kocwaningo Ukuqapha Nokuhlola
Ukuhlela, Ulwazi, D/HPR: Ukuqapha Nokuhlola Dkt H Narsee Ukuxhumanisa CD/HP: Ukuhlela, Ukuqapha
Nokuhlola Umqondisi Jikelele:
Ukuthuthukiswa Kwabasebenzi, Mr ST Mtshisa (Usebenza e-INDLELA) D/HPP:
Ukuhlela Nokuqapha Isikhala esisetshenziselwa Nk CSG van Wyk Ukuxhumanisa DDG/H: NQF /EMIS Mnu FY Patel D/HPE: Vacant
Ubambaiswano Lwamazwe Omhlaba
D/HIG: Nk NB Mtyingizana
Ubudlelwano UNESCO I-Afrika NeMpuma Emaphakathi CD/HI: D/HIA: Mnu G Jeppie Mnu LR Ndaba
Izindaba Ezinhlobonhlobo D/HIM:
Isikhala
Imisebenzi Yezomthetho Imisebenzi Yezomthetho Nemithetho D: HLL CD/HL Adv. MEC Erasmus Adv. E Boshoff Imisebenzi Yezomthetho Nemithetho D: HLS
Adv MS Dhlamini Owengezayo: Dkt T Coombe (CD) Okwesikhashana ukufika ku-31/1/2013 Umphathi Wephrojekthi: Ukufunda Ngeposi Okuvulelekile: Nk CSG van Wyk (15/10/2012) Umphathi WephrojekthiIzinhlelo Zokwazisa: Nk KT Barth (15 10 2012 iminyaka emi-5) Umphethi Wephrojekthi:Umhleli weziNgqalasizinda Mnu M Nkala
12
Igatsha Umnyango Womqondisi Omkhulu Umnyango Womqondisi
Imisebenzi Yezimali D/CFF: Nkk A Poolman Imisebenzi Yezimali Nemisebenzi Ehlukene CD/CF: Mnu OR Shelembe
D/CFL: Ezokulawulwakomgudo wohwebo Mnu MH Ramaphakela
Ukuphathwa kwezimali Umqondidi Jikelele:
Isekela Mqondisi Jikelele Lezezimali Mnu TW Tredoux
Usizo Lokuthuthukisa
D/CDD: Nk RG Maaka-Tlokana
Usizo Lokuthuthukisa kanye Nezinhlangano Zikahulumeni CD/CD: Isikhala Izinhlangano Zomphakathi
D/CDP: Mnu IZ Hlongwane
13
Igatsha Umyango Womqondisi omkhulu Umnyango Womqondisi
Ukuxhumana Kukazwelonke
D/AMN: Mnu ZF Ngoma
Ukuxhumana Nabezindaba kanye Nokuxhumana CD/AM: NK S Dlamini
Isikhungo Solwazi D/AMI Isikhala
(Imisebenzi Ebanjiswene) Umqondisi Jikelele: Ukuphatha
Isekela lomqondisi Jikelele Nk LC Mbobo
Ukuphathwa Nokuthuthukiswa Kwabasebenzi
D/APP: Isikhala
Ukuphathwa Nokuthuthukiswa Kwabasebenzi,
kanye nokuphathwa Kwempahla, Imisebenzi Yasehhovisi kanye ne-GITO CD/AP: Mnu MB Masuku Usizo lwezokuphepha noluleko
D/APS: Mnu RM Zungu
GITO D/APG: Mnu SB Ngcobo
14
Igatsha Umyango Womqondisi omkhulu Umnyango Womqondisi
Usizo Lwezikhungo Zamanyuvesi kanye Nokuxhumana Nengxenye D/UPI: Nk B Ntabeni-Matutu
Inqubomgomo Yamanyuvesi Izikhungo Zemfundo Ephakeme Ezizimele
CD/UP: D/UPH: Mnu M Mabizela Isikhala Ibamba S Essack Inqubomgomo Yamanyuvesi kanye Nosizo Lokuthuthukisa
D/UPU: Isikhala Ibamba Mnu SG Motlhanke
Ukuhlela Ukuqapha Nokuhlola Ezemfundo Enyuvesi
D/UAP: Isikhala Ukuhlela Nokuphatha Ezemfundo Enyuvesi CD/UA: Dr E Van Staden
Usizo Lokuphathwa Kwamanyuvesi D/UAM:
Nk P Whittle Umqondidi Jikelele: Imfundo Yasenyuvesi
Isekela lomqondisi Jikelele Ibamba Dkt D Parker
Ukuhlela Izimali Enyuvesi D/UFF:
Nk BS Swart Izinhlelo Zokwazisa Zokuhlelwa Kwezimali Enyuvesi
CD/UF: Mnu P Makgoba Ukuphathwa Kwenyuvesi kanye Nezinhlelo Zokwazisa D/UFM:
NkJ Skene Ukubandakanya Umphakathi Kwezemfundo CD/HS: Imfundo Ebandakanyayo Isikhala Nentuthuko D/HSS: Ms SP Mahlobogoane
Ukuthuthukiswa Kwephrofeshini Kathisha okuqhubekayo
D/UTC: Imfundo Kathisha Isikhala CD/UT: Dkt DC Parker Dkt WJ Green Ibamba Imfundo Kathisha Yokuqala
D/UTI: Dkt WJ Green Owengezayo D: Amakolishi
15
Igatsha Umyango Womqondisi omkhulu Umnyango Womqondisi Amakolishi angama-FET Kahulumeni D/VPP: Mnu SJ Mommen
Amakolishi azimele angama-FET
D/VPC Dkt PM Buthelezi Ukuhlela Nokweseka Isikhungo CD/VP: Nk T Futshane Ukhulela Izimali D/VPF
Nk MD Masipa
Ubudlelwano Bomsebenzi Kwezemfundo kanye Nezimo Zokusebenza
D/VPE: Mnu JF Slater
Ukuthuthukiswa Kwekharikhulamu Nosizo Lwama-FET
D/VQF: Nk A Singh
Izinhlelo Neziqu Izinhlelo Zokuthuthukisa Intsha
Umqondisi Jikelele: D/VQY: Imfundo Yemisebenzi Neqhubekayo Nokuqeqesha Isikhala
CD/VQ: Dkt EB Mahlobo Izinhlelo Zemfundo Yabantu Abadala Nokuqeqesha
DDG/V:
Isekela lomqondisi Jikelele Mnu DD Diale Dkt MA Maharaswa
Izivivinyo kanye Nokuhlolwa Kwama-FET
Amakolishi ne-ABET
D/VFF: Izivivinyo kanye Nokuhlolwa Kwama-FET Nk N Pote
CD/VF: Nk ML Mjajubana
Ukuhlolwa Usizo Lokuphatha
kanye noKuphathwa Kohlelo Lwe-IT D/VFE: Nk ME Malindi
Imiphumela neSitifiketi (Uhlelo lwe-IT) ikhompiyutha entsha ebalulekile
Mnu NS Mphahlele (1/3/2013) NBFET
Isikhala Umphathi Wephrojekthi: Ezokugudluzwa komsebenzi VCET: Mnu K Loynes
Umphathi Wephrojekthi: Iqhinga lokuguquka VCET: Nk PM Garza Umphathi Wephrojekthi: Usizo lohlelo nezinhlelo kwezemfundo VCET: Nk G Magnus
Umphathi: Usizo lwezezimali: VCET: Mr I Joubert
16
Igatsha Umyango Womqondisi omkhulu Umnyango Womqondisi INDLELA
D/SSI: Mnu DK Mabusela
Ukuphathwa Kokwenziwa Komsebenzi ku-SETA Ukuxhumanisa ku-SETA D/SSS CD/SS: Mnu M Ngubane (Acting) Mnu M Lumka
Usizo Nokufundisa ku-SETA D/SSL Nk MD Erra
Izinhlelo Zokweseka Amakhono
D/SNS: Mnu F Strydom
Umqondisi Jikelele: Isikhwama Samakhono Sikazwelonke
Ukuthuthukiswa Kwamakhono Isekela lomqondisi Jikelele: CD/NSF:
Ibamba Mnu ST Mtshisa Mnu V Macikama Amaphrojekthi Ayisu
D/SNP: Mnu ME Mashabane
Umqondisi wezizimali: Mnu W Minnie
Umqondisi: Isikhwama Samakhono Sikazwelonke NK KF Hlongwane
Unobhala Weziphathimandla Zamakhono Kuzwelonke
D/SA: Mnu TS Mashongoane Iyunithi Yokuphathwa Okuyisu Kokuthuthukiswa Kwamakhono
D/SD: Nk PNN Kananda (contract)
Abengezayo: CD: Ukufunda Okuhlanganisa Umsebenzi Nokufakwa: Mnu ZC Mvalo CD NAMB Dk FP Prinsloo kuze kube umhla ka-31/10/2015 QCTO:Ibhodi lokuhlela nosizo kumnyango wezemfundo emphakeme nokuqeqesha kumsuka wenhlangano. Umqondisi Nk AH SOLOMON Umqondisi Omkhulu Mnu TM LATA Umqondisi Omkhulu Nk N Madilonga-Khondowa Umengameli Nkk GJ Mashabela
17
2.3 ISAKHIWO SOMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME NOKUQEQESHA
UHLELO 1: UKUPHATHA
Inhloso: Ukulawulwa nokuphathwa komsebenzi jikele komnyango. Iletha Imisebenzi Ebanjiswene
kwezokuphathwa nokuthuthukisa kwabasebenzi kanye nokuphathwa kwempahla, imisebenzi
yasehhovisi, nosizo lwezokuphepha noluleko kanye ne GITO.
UHLELO 2: UKUTHUTHUKISWA KWEZIDINGONGQANGI EZINGABASEBENZI, UKUHLELA
KANYE NOKUXHUNYANISWA KOKUQAPHA
Inhloso: Ukuqondisa okuyisu ekuthuthukiseni, ekusebenziseni nasekuqapheni izinqubomgomo
zomnyango kanye nesu lokuthuthukisa izidingongqangi ezingabantu eNingizimu Afrika.
UHLELO 3: IMFUNDO YASENYUVESI
Inhloso: Ukwenza nokuhlela inqubomgomo kanye nezinhlaka ezilawulayo zohlelo lwezemfundo
olusebenza ngempumelelo nakahle futhi luhlinzeke ngosizo lwezimali kumanyuvesi, ku-National
Student Financial Aid Scheme (ohlelweni lokusiza abafundi ngezimali kuzwelonke) kanye neZikhungo
Zikazwelonke Zemfundo Ephakeme.
UHLELO 4: EZEMFUNDO NOKUQEQESHA KOMSEBENZI NOKUQHUBEKAYO
Inhloso: Ukuhlela, ukwenza, ukuhlola, ukuqapha nokunakekela inqubomgomo kazwelonke, izinhlelo,
imisebenzi yokuhlola kanye nezinhlelo zezemfundo nokuqeqesha zomsebenzi neziqhubekayo,
kubandakanya ezemfundo eqhubekayo kanye namakolishi okuqeqesha kanye nemfundo
nokuqeqeshwa kwabantu abadala asebedlulile ekukwazini ukufunda nokubhala.
18
UHLELO 5: UKUTHUTHUKISWA KWAMAKHONO
Inhloso: Ukukhuthaza nokuqapha isu lokuthuthukisa amakhono kazwelonke kanye nokuthuthukisa
inqubomgomo yokuthuthukisa amakhono kanye nohlaka olulawulayo lohlelo lokuthuthukisa amakhono
olusebenza ngempumelelo.
3. IMINININGWANE YOKUXHUMANA
Umsebenzi Wezokwazisa:
Mnu Gwebinkundla Fellix Qonde
Ucingo: +27 12 312 5911
Ifeksi: +27 12 321 6770
E-meyili: [email protected]
Iphini Lomsebenzi Wezokwazisa:
Nk Lulama Mbobo
Ucingo: +27 12 312 5314
Ifeksi: +27 12 321 6770
E-meyili: [email protected]
Adv Eben Boshoff
Ucingo: +27 12 312 5524
Ifeksi: +27 12 321 6770
E-meyili: [email protected]
Ulwazi olujwayelekile:
Ikheli Lendawo: 123 Francis Baard Street
Pretoria
0001
19
Ikheli Leposi: Private Bag X174
Pretoria
0001
Ucingo: +27 12 312 5911
Ifeksi: +27 12 321 6770
Iwebhusayithi: www.dhet.gov.za
4. ISIGABA 10 ISIQONDISO SAMABHUKWANA KURIPHABHLIKI YASENINGIZIMU AFRIKA
Ikhomishini Yamalungelo Abantu YaseNingizimu Afrika ishicilele incwadi njengoba ishiwo kuSigaba 10
soMthetho Wokukhuthaza Ukufinyelela Olwazini. Incwadi iyatholakala emahhovisi eKhomishini
Yamalungelo Abantu YaseNingizimu Afrika.
Ikhomishini Yamalungelo Abantu YaseNingizimu Afrika:
Iyunithi ye-PAIA
Umnyango Wocwaningo Namarekhodi
Ikheli Leposi: Private Bag 2700
Houghton
2041
Ikheli Lendawo: 33 Hoofd Street,
Braampark Forum 3
Braamfontein
2198
Ucingo: +27 011 877 3694/3805
Iwebhusayithi: www.sahrc.org.za
E-meyili: [email protected]
20
5. UKUFINYELELA KUMAREKHODI APHETHWE NGUMNYANGO WEZEMFUNDO EPHAKEME
NOKUQEQESHA
5.1 UKUDALULA OKUZENZEKELAYO
Okulandelayo yizigaba zamarekhodi azitholakalelayo eMnyangweni Wezemfundo Nokuqeqesha
ngaphandle kokuthi umuntu acele ukufinyelela kuwo ngokoMthetho.
INCAZELO YEZIGABA ZAMAREKHODI AZITHOLAKALELAYO NGOKWESIGABA 15 (1) SOMTHETHO WOKUKHUTHAZA UKUFINYELELA OLWAZINI, 2000
INDLELA YOKUFINYELELA KUMAREKHODI
AWOKUHLOLWA NGOKWESIGABA 15(1) (a) (i) 1. Izinhlelo Zesu Lomnyango 2. Imibiko Yonyaka Yomnyango 3. Izinhlelo Zokwenziwa Komsebenzi
Zonyaka Zomnyango 4. Imibhalo Yamathenda/Yamabhidi 5. Uhlu Lwamanyuvesi Kahulumeni 6. Uhlu Lwamakolishi ama-FET
kaHulumeni 7. Uhlu Lwamanyuvesi
Ezobuchwepheshe 8. Umthetho ophethwe nguMnyango 9. Izikhala zomsebenzi 10. Ibhukwama Lokukhuthazwa
Kokufinyelela Olwazini 11. Ukubhaliswa Kwezikhungo Zemfundo
Ephakeme Ezizimele 12. Ukubhaliswa kwezikolishi ze-FET
Ezizimele 13. Uhlu lwamakhono Ashodayo 14. Izinkulumo Zokwethula Izabiwomali 15. Izitatimende Zabezindaba Zomnyango
kanye neZinkulumo 16. Ukushicilela Komnyango 17. Amafomu
La marekhodi ayatholakala ukuthi ahlolwe eMnyangweni ngokucela noma isicelo sikhelwe siye ku-Office of the Deputy Information Officer, Department of Higher Education and Training, Private Bag x 174, Pretoria, 0001 Noma uvakashele iwebhusayithi yethu ku-www.dhet.gov.za
UKUKHOPHIYA NGOKWESIGABA 15(1) (a) (ii) 1. Izinhlelo Zesu Lomnyango 2. Imibiko Yonyaka Yomnyango 3. Izinhlelo Zokwenziwa Komsebenzi
Zonyaka Zomnyango 4. Imibhalo Yamathenda/Yamabhidi 5. Uhlu Lwamanyuvesi Kahulumeni 6. Uhlu Lwamakolishi ama-FET
kaHulumeni 7. Uhlu Lwamanyuvesi
Ezobuchwepheshe 8. Umthetho ophethwe nguMnyango 9. Izikhala zomsebenzi 10. Ibhukwama Lokukhuthazwa
Kokufinyelela Olwazini 11. Ukubhaliswa Kwezikhungo Zemfundo
La marekhodi ayatholakala ukuthi ahlolwe eMnyangweni ngokucela noma sikhelwe siye ku-Office of the Deputy Information Officer, Department of Higher Education and Training, Private Bag x 174, Pretoria, 0001 Noma uvakashele iwebhusayithi yethu ku-www.dhet.gov.za
21
Ephakeme Ezizimele 12. Ukubhaliswa kwezikolishi ze-FET
Ezizimele 13. Uhlu lwamakhono Ashodayo 14. Izinkulumo Zokwethula Izabiwomali 15. Izitatimende Zabezindaba Zomnyango
kanye neZinkulumo 16. Ukushicilela Komnyango 17. Amafomu
OLUTHOLAKALA MAHHALA NGOKWESIGABA 15(1)(a)(iii):
1. Izinhlelo Zesu Lomnyango 2. Imibiko Yonyaka Yomnyango 3. Izinhlelo Zokwenziwa Komsebenzi
Zonyaka Zomnyango 4. Imibhalo Yamathenda/Yamabhidi 5. Uhlu Lwamanyuvesi Kahulumeni 6. Uhlu Lwamakolishi ama-FET 7. Uhlu Lwamanyuvesi
Ezobuchwepheshe 8. Umthetho ophethwe nguMnyango 9. Izikhala zomsebenzi 10. Ibhukwama Lokukhuthazwa
Kokufinyelela Olwazini 11. Ukubhaliswa Kwezikhungo Zemfundo
Ephakeme Ezizimele 12. Ukubhaliswa kwezikolishi ze-FET
Ezizimele 13. Uhlu lwamakhono Ashodayo 14. Izinkulumo Zokwethula Izabiwomali 15. Izitatimende Zabezindaba Zomnyango
kanye neZinkulumo 16. Ukushicilela Komnyango 17. Amafomu
La marekhodi ayatholakala ukuthi kwenziwe amakhophi eMnyangweni ngokucela noma isicelo sikhelwe siye ku-Office of the Deputy Information Officer, Department of Higher Education and Training, Private Bag x 174, Pretoria, 0001 Noma uvakashele iwebhusayithi yethu ku-www.dhet.gov.za
5.2 AMAREKHODI OKUNGENZEKA ACELWE
Izincazelo zezifundo kanye nezigaba zamarekhodi aphethwe nguMnyango
Amarekhodi aphethwe yiNgxenye Yabasebenzi yilawa:
Ifayili lomsebenzi: olunayo yonke imininingwane yomuntu uqobo, i-CV, i-ID, imininingwane
yokuqashwa/yokukhushulwa esikhundleni/yokudluliswa, impesheni, imivuzo yokusebenza
isikhathi eside, izindaba zokubuyiselwa kanye nokwelashwa
Ifayili lamalivu: olunawo wonke amafomu elivu
Ifayili lokuthenga indlu: olunemininingwane yasebhange yendawo, amafomu e-stop order,
imvume yokuxhaswa kokuthenga indlu
22
Ifayili lesiqinisekiso sikahulumeni: elinesicelo, imvume kanye nemvume yebhange yesiqiniseko
Ifayili Lemali Yokudla kanye Nokuhamba: enawo wonke amakleyimu kanye nemvume ye-S+T
Ifayili lokulimala emsebenzini: elinayo yonke imibiko kanye nama-akhawunti okwelashwa
Ifayili lemivuzo (amamerithi): elinawo wonke amafomu okuhlolwa, imiphumela kanye
nemvume yokukhokha imivuzo yamamerithi
Ifayili lomfundaze: elinesicelo somfundaze, imvume, imiphumela yezifundo kanye
nokukhokhwa kwezimali
Ifayili lomholo: elinawo wonke amarekhodi ezimali zosizo, ukudonswa kwemali, ukusebenza
isikhathi eseqile, imininingwane yasebhange kanye nama-order eganishi
Amarekhodi e-Persal: azo zonke izindaba zomuntu uqobo, imininingwane yeholo,
imininingwane yokuqashwa/yokukhushulwa esikhundleni/ukudluliswa, ilivu, ukuthenga indlu,
isiqiniseko sikahulumeni, i-S+T, impesheni, ukwelapha, imivuzo yokusebenza isikhathi eside,
imivuzo yamamerithi.
Amarekhodi aphethwe yiNgxenye Yezezimali yilawa alandelayo:
Ukulinganiselwa Kwezindleko Zikazwelonke: Lesi yisabiwomali esethulwa ePhalamende
ngonyaka nguNgqongqoshe Wezezimali. Sibandakanya futhi isabiwomali soMnyango
Wezemfundo kanti sitholakala ku-Communication Directorate, National Treasury, Private Bag
X115, Pretoria 0001. Ucingo (012) 315 5948. Siyatholakala futhi ku- www.treasury.gov.za
Umbiko Wonyaka woMnyango: Lona ubandakanya izitatimende zezimali zoMnyango kanye
noMbiko Wokucwaningwa Kwamabhuku kulezi zitatimende, kanjalo noMbiko Wokuphatha.
Okujwayelekile: Okunye kanye nolwazi lwezimali olunemininingwane eminingi, njengezindleko
maqondana nephrojekthi ethize.
23
Amarekhodi aphethwe yiHhovisi Lokurekhodwa Kokuphumayo Nokungenayo Elejwayelekile
yilawa:
Ihhovisi Lokurekhodwa Kokuphumayo Nokungenayo Elejwayelekile, umnikazi wawo wonke
amarekhodi ajwayelekile enziwe namukelwe nguMnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha
(izincwadi ezokuxhumana kanye nemibhalo), ligcina amafayili ohlelweni lokufayila oluhlelwe
ngokwemisebenzi yoMnyango.
Uhlelo lokufayila njengamanje lunochungechunge olungama-25 olukhulu futhi lunganda uma kuba
nesidingo ngenxa yokukhula komnyango.
Amarekhodi aphethwe yiHhovisi Lokurekhodwa Kokuphumayo Nokungenayo Elejwayelekile
yilawa alandelayo:
1. Umthetho
2. Izindaba Zomthetho
3. Ukuhlela Nokulawula
4. Umphathi Wezezimali Omkhulu kanye neMisebenzi Yemisebenzi Emikhulu
5. Ukucwaningwa Kwamabhuku Kwangaphakathi kanye noMcubunguli Mabhuku Jikelele
6. Ukuphathwa Nokuthuthukiswa Kwabasebenzi
7. Ukuphathwa Kwempahla
8. Ubuchwepheshe
9. Ukuxhumana Nabezindaba Nokuxhumana
10. Ubudlelwano Namazwe Omhlaba kanye ne-Unesco
11. Ukuthuthukiswa Kwezidingongqangi Ezingabantu Kwangaphandle, Ukuhlelwa Kokuhlela
Nokuqapha
12. Imfundo Yenyuvesi
13. Imfundo Nokuqeqesha Komsebenzi Nokuqhubekayo
14. Ukuthuthukiswa Kwamakhono
Uchungechunge olukhulu ngalunye lokukhona okuyi-14 luneNqubomgomo kanye nefayili Yemibuzo
Eyinjwayelo.
Amarekhodi aphethwe Ubuchwepheshe yilawa alandelayo:
Ulwazi luyatholakala kuwebhusayithi yomnyango:
24
(a) Amasayithi oMnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha (DHET) atholakala njengamakhasi
kuwebhusayithi:
Imfundo Yabantu Abadala (AET)
Ibhodi Yebhulethini/Izindaba
Ukuxhumana Nokuxhumanisa
Ukwenza Indawo Ewusizo Yemfundo Yeqophelo Eliphezulu
Uhlelo Lwezokwazisa Lokuphathwa Kwezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha (Higher
Education and Training Management Information System -HETMIS)
Ukuhlolwa
Ulwazi Lwezezimali Nezibalo oluphathelene neMfundo
Imfundo Nokuqeqesha Okuqhubekayo (FET)
Ubulili
Imfundo Ephakeme
Umlando
I-HIV/AIDS Kwezemfundo
Ubuchwepheshe
Ukuhlolwa Kwezivivinyo Kukazwelonke
Ukwesekwa Kwenqubomgomo (Igatsha Lokuhlela Nokuqapha)
Ukuqinisekisa Iqophelo Eliphezulu
Ukuhlela Kwesu
(b) Izitatimende Zabezindaba, Izinkulumo, Ama-athikili kanye neZimpendulo
(c) Umthetho
(d) Okushicilelwe, Izinqubomgomo kanye neMibiko
(e) Izinsuku Ezikhethekile/Izigameko
(f) Izindaba
Sicela wazi ukuthi eminye yemibhalo kungenzeka idinge i-Acrobat Reader. Sicela uqiniseke
ukuthi uyafakelwa leyo phrogremu noma ikhishelwe kukhompiyutha yakho.
Amarekhodi aphethwe wuHlelo Lwezokuhlola:
Ifayili yemijikelezo yokuhlolwa: inemijikelezo yokuhlolwa, uhlobo lokuhlolwa kanye nesikhathi
sokuhlolwa somjikelezo ngamunye ezitshudenini ezisemakolishi emfundo nokuqeqesha
okuqhubekayo kanye nezikhungo zemfundo yabantu abadala.
25
Ifayili yamathayimuthebuli okuhlolwa: inethayimuthebuli yezifundo ezizobhalwa emjikelezweni
wokuhlolwa ezitshudenini zemfundo eqhubekayo nasemakolishi okuqeqesha kanye
nezikhungo zemfundo yabantu abadala.
Ulwazi lwamakhandidethi lokuhlolwa: kunolwazi ngekhandidethi ezobhala ukuhlolwa
kwezitshudeni ezisemfundweni eqhubekayo nasemakolishi okuqeqesha kanye
nasezikhungweni zemfundo yabantu abadala.
Ifayili yekhasi lamamaki okuhlolwa: inolwazi ngamamaki abelwe amakhandidethi ngesifundo
ngasinye ezitshudeni zemfundo eqhubekayo kanye namakolishi okuqeqesha kanye
nezikhungo zemfundo yabantu abadala.
Ifayili yemiphumela yokuhlolwa: inemiphumela yesikhathi esedlule neyamanje yezitshudeni
emfundweni eqhubekayo namakolishi aqeqeshayo kanye nezikhungo zemfundo yabantu
abadala.
5.3 IZINQUBO ZEZICELO
Umceli kufanele anikezwe ukufinyelela erekhodini lomgwamanda womphakathi uma umceli
ehambisana nokulandelayo:
Umceli ehambisana nezidingo zenqubo eziseMthethweni maqondana nesicelo sokuthola irekhodi;
futhi
Ukufinyelela kulelo rekhodi akwaliwe ngananoma yisiphi isizathu sokwala esishiwo eMthethweni.
Isimo sesicelo:
Umceli kufanele asebenzise ifomu eliphrintwe kuGazethi kaHulumeni [Govt. Notice R187 – 15
February 2002] (ifomu A).
Umceli kufanele futhi akhombise ukuthi ingabe isicelo esekhophi yerekhodi yini noma ufuna
ukulibhekela emahhovisi oMnyango irekhodi. Okukanye, uma irekhodi lingesiwona umbhalo
lingabhekelwa efomini eliceliwe lapho okunokwenzeka khona.
Uma umuntu ecela ukufinyelela ngesimo esithize kufanele-ke umceli afinyelele ngendlela acele
ngayo. Kunjalo ngaphandle uma ukwenza njalo kuzophazamisa ngokungenangqondo ukusebenza
koMnyango, noma kulimaze irekhodi, noma kugxambukele elungelweni lokushicilela okungesilona
elikahulumeni. Uma ngenxa yezizathu ezibonakalayo ikhophi yerekhodi ingakwazi ukunikezwa
26
ngesimo esidingekayo kodwa ngenye indlela, kufanele imali ibalwe ngokwendlela umceli acele
ngayo kuqala.
Uma, ukwengeza empendulweni ebhaliwe esicelweni serekhodi, umceli ufuna ukuthi atshelwe
ngesinqumo ngananoma iyiphi enye indlela, isb. ucingo, lokhu kufanele kukhonjiswe.
Uma umceli efuna ulwazi egameni lomunye umuntu, amandla isicelo esenziwa ngawo kufanele
akhonjiswe.
Uma umceli engakwazi ukufunda noma ukubhala, noma enokukhubazeka, angenza isicelo
serekhodi ngomlomo. Umsebenzi wezokwazisa noma iphini lomsebenzi wezokwazisa kufanele
agcwalise ifomu egameni lalowo mceli bese emnika ikhophi.
Kunezinhlobo ezimbili zemali edingeka ukuthi ikhokhwe ngokoMthetho, okuyimali yesicelo
kanye nemali yokufinyelela:
Umceli ofuna ukufinyelela erekhodini elinolwazi lomuntu uqobo lowo mceli akudingeki ukuthi akhokhe
imali yesicelo. Wonke omunye umceli, ongesiyena umceli wolwazi lwakhe uqobo, kufanele akhokhe
imali yesicelo edingekayo:
Umsebenzi wezokwazisa noma iphini lomsebenzi wezokwazisa kufanele lazise umceli
(okungesiyena umceli wolwazi lwakhe uqobo) ngesaziso, esidinga ukuthi umceli akhokhe imali
eshiwo (uma ikhona) ngaphambi kokuqhubeka nokusebenza isicelo.
Imali yesicelo ekhokhwa eMnyangweni u-R35.00. Umceli angadlulisa isicelo sangaphakathi, lapho
kufanele khona, noma isicelo enkantolo ephikisa ithenda noma ukukhokha imali yesicelo.
Ngemuva komsebenzi wezokwazisa noma kwephini labasebenzi bezokwazisa sebenze isinqumo
ngesicelo, umceli kufanele aziswe ngaleso sinqumo ngendlela umceli afune ukwaziswa ngayo.
Uma isicelo sivunyiwe, enye imali yokufinyelela kufanele ikhokhelwe ukufunwa, ukulungiswa,
ukukhiqizwa kanye nanoma yisiphi isikhathi eseqe amahora ashiwo okufuna nokulungisa irekhodi
okufanele lidalulwe.
6. IZINSIZAKALO EZITHOLAKALAYO
6.1 ISIMO SEZINSIZAKALO
Umnyango akusiwona Umnyango ophathelene nezinsizakalo kodwa njengoba kukhonjisiwe endimeni
A yaleli bhukwana, izinhlelo ezinemininingwane egcwele kanye nemisebenzi yoMnyango kukhona
oHlelweni Lwesu (2010 – 2015).
27
6.2 UKUTHOLA KANJANI UKUFINYELELA OLWAZINI
Ukuthola ukufinyelela olwazini eMnyangweni, izicelo kufanele zenziwe kuMqondisi Jikelele
woMnyango Wezemfundo Ephakeme Nokuqeqesha, uMnu Gwebinkundla Felix Qonde.
Ikheli 123 Francis Baard Street
Pretoria
0001
Ikheli leposi: Private Bag X174
Pretoria
0001
Ucingo: +27 12 312 5911
Ifeksi: +27 12 321 6770
Iwebhusayithi: www.dhet.gov.za
7. AMALUNGISELELO AVUMELA UKUBANDAKANYEKA KOPMPHAKATHI EKWAKHIWENI
KWENQUBOMGOMO NASEKUSEBENZISENI AMANDLA
Imithetho ehlukene kwezemfundo ithi ukubonisana kufanele kwenzeke nabantu abakhonjiwe noma
imigwamanda futhi kwezinye izimo izinhlelo zokubonisana nazo ziyashiwo. EMnyangweni,
inqubomgomo ewuhlaka izoshicilelwa kuGazethi kaHulumeni ukuze kuphawule bonke ababambiqhaza
jikelele kanye nomphakathi jikelele, emizameni yenqubomgomo ethize ngqo, inqubomgomo
kungaxoxwa ngayo emihlanganweni nababambiqhaza noma ekulalelweni komphakathi. Isaziso
saleyo mihlangano noma ukulalelwa kuzonikezwa njalo ngaphambi komhlangano noma kokulalelwa.
8. AMAKHAMBI AKHONA UMA UKUHLINZEKA KWALO MTHETHO KUNGAHANJISWANA
NAKHO
Wonke umthetho osebenzayo kwezemfundo ephakeme nokuqeqesa ezingeni likazwelonke
uyatholakala kuwebhusayithi yomnyango (bheka ikheli ngenhla). Kokunye komthetho, ukudlulisa
isicelo kushiwo kanye nezinqumo ezithize ngqo zakhonjwa eMithethweni. Awekho amanye
amakhambi angaphakathi akhona.
28
9. OLUNYE ULWAZI NJENGOBA LUSHIWO NGOKOMTHETHO
Njengamanje, alukho ulwazi olukhona oluvela kuNgqongqoshe Womnyango Wezemfundo Ephakeme
Nokuqeqesha okufanele lufakwe lapha ngokwesigaba 92.
10. UKUFAKA ULWAZI OLUSHA EBHUKWANENI
Umnyango, uma kudingeka, uzofaka bese ushicilela ibhukwana lawo elishiwo kusigatshana (1)
sesigaba 14, ezikhawini ezingengaphezu konyaka.
11. UKUTHOLAKALA KWEBHUKWANA
Ibhukwana kufanele lishicilelwe ngezilimi ezisemthethweni ezintathu kuGazethi. Ibhukwana likhona
kuwebhusayithi.
29
12. IZIMALI EZISHIWO EMIGWAMANDENI KAHULUMENI
Ingxenye II yeSaziso 187 kuGazethi kaHulumeni yomhla ka-15 Febhruwari 2002: Izimali
maqondana nemigwamanda kahulumeni:
1. Imali yekhophi yebhukwana njengoba kushiwo kusimiso somthetho 6(c) u-R0,60 kufothokhophi
ngayinye yekhasi lobukhulu obuwu-A4 noma ingxenye yalokho
2. Izimali zokukhiqiza ezishiwo kusimiso somthetho 7(1) zikanje:
(a) Kuyo yonke ifothokhophi yekhasi lobukhulu obuwu-A4 noma ingxenye R 0,60
(b) Yonke ikhophi ephrintiwe yekhasi eliwubukhulu obuwu-A4
noma ingxenye ephethwe kukhompiyutha noma ku-elekthriki
noma emshinini 0,40
(c) Ikhophi yesimo esifundekayo ngekhompiyutha eku--
(i) stiffy disc 5,00
(ii) compact disc 40,00
(d) (i) Ukukhishelwa ngokubhala kwemifanekiso ebonwayo ikhasi eliwubukhulu obuwu-A4 noma ingxenye 22,00
(ii) ikhophi yemifanekiso ebonakalayo 60,00
(e) (i) Umsebenzi werekhodi elilalelwayo, ikhasi eliwubukhulu eliwu-A4
noma ingxenye 12,00
(ii) Ikhophi yerekhodi elilalelwayo 17,00
3. Imali yesicelo ekhokhwa yiwo wonke umceli, ngaphandle komceli
ocela irekhodi lakhe uqobo, okushiwo esimisweni somthetho 7(2) u- R35,00
4. Izimali zokufinyelela ezishiwo esimisweni somthetho 7(3) zikanje:
(1)(a) Kuyo yonke ifothokhophi yekhasi lobukhulu obuwu-A4 noma
ingxenye 0,60
(b) Yonke ikhophi ephrintiwe yekhasi eliwubukhulu obuwu- A4 noma
ingxenye ephethwe kukhompiyutha noma ku-elekthriki noma emshinini 0,40
(c) Ikhophi yesimo esifundekayo ngekhompiyutha eku-
(i) stiffy disc 5,00
(ii) compact disc 40,00
(d) (i) Ukukhishelwa ngokubhala kwemifanekiso ebonwayo, ikhasi eliwubukhulu obuwu-A4 noma ingxenye 22,00
(ii) Ikhophi yemifanekiso ebonakalayo 60,00
30
(e) (i) Umsebenzi webhizinisi werekhodi elilalelwayo, ikhasi eliwubukhulu obuwu-A4 noma ingxenye 12,00
(ii) ikhophi yamarekhodi alalelwayo 17,00
(g) Ukufuna kanye nokulungisa irekhodi ukuthi lidalulwe, u-R15, 00 ihora ngalinye noma
ingxenye yehora, kungafakwa ihora lokuqala, elidengeka ngokufanele kulokhu
kufuna nokulungisa.
(2) Ngezinhloso zesigaba 22(2) soMthetho, kusebenza okulandelayo:
(a) Amahora ayisithupha njengoba amahora okufanele edlulwe ngaphambi kokukhokhwa
kwediphozithi; futhi
(b) okukodwa kokuthathu emalini yokufinyelela kukhokhwa ngumceli njengediphozithi.
(3) Imali yokuposa ngempela ikhokhwa uma ikhophi yerekhodi kufanele iposelwe kumceli.
5. Ngezinhloso zesigaba 22(2) soMthetho, kusebenza okulandelayo:
(a) Amahora ayisithupha njengoba amahora okufanele edlulwe ngaphambi kokukhokhwa
kwediphozithi; futhi
(b) okukodwa kokuthathu emalini yokufinyelela kukhokhwa ngumceli njengediphozithi.
6. Ifomu lesicelo
Isicelo sokufinyelela erekhodini, njengoba kushiwo kusigaba 53(1) soMthetho, kufanele senziwe
ngesimo seFomu A leSithasiselo.
31
Amanothi
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.........................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...............
32
Amanothi
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
.........................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...............