Web view · 2017-06-12Hadis ilminin temel kavramları ve kaynakları; insanın kendisi, çevresi ve dinle ilişkisine dair hadis metinleri okumaları. Hadis tarihine giriş, Hadisin

EK -1-

BİRİNCİ SINIF 1. YARIYIL

KUR’AN OKUMA VE TECVİD I (2-0-2)

Kur’an’ın tecvid kurallarına uygun olarak doğru okunması, namaz sureleri olarak bilinen surelerin (1. Fâtiha Suresi ve 89. Fecr – 114. Nâs Sureleri arası) ve namaz dualarının (Sübhâneke, Tahiyyât, Rabbenâ Âtinâ, Allâhümme Salli-Bârik) ezberlenmesi ve ezberlenen surelerin ve namaz dualarının yanı sıra, 58. Mücadile – 66. Tahrîm Sureleri arasının Türkçe anlamının öğrenilmesi.

KAYNAKLAR

Atay, H. Kur’an. Türkçe Çeviri, Ankara 1973. Ateş, S. Kur’ân-ı Kerim ve Yüce Meâli, Ankara, t.y. Karaçam, İ. Kur’ân-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideler, İstanbul 1981. Karabâşî, Ş. A. Karabâş Tecvîdi, İstanbul, t.y. Karakılıç C., Tecvid İlmi, Ankara 1982. Sağman A. R., İlaveli Yeni Sağman Tecvidi, İstanbul 1957; Ünlü, D. Kur’ân-ı Kerîm’in Tecvîdi, Ankara 1993.

ARAPÇA I (8-0-8)

Arap dilinin özellikleri, Arap alfabesini okuma ve yazma, değişik diyalog metinleri ve pratiği, cümle ve çeşitleri, isim ve çeşitleri, fiillerin çeşitleri kullanımları ve irabı, sarf ve nahiv hakkında genel bilgi, harfi cer, muzafun ileyh, sıfat, müsenna ve cemilerin irabı, zamirler ve irabı.

KAYNAKLAR

Güler, İ., Günday, H., Şahin Ş., Arapça Dilbilgisi (Nahiv Bilgisi), İstanbul 2001. Mutçalı, S., Arapça Türkçe Sözlük, İstanbul 1995. Sini, M. İ. el-Arabiyyetu li’l-Hayat, İstanbul 2001; Sini M. İ. , es-Seyyid, I.Y., eş-Şeyh, M. R. el-Kavaidu’l-Arabiyyeti’l-Muyessere,

İstanbul 2001. Şaban, M. A., Sini, M. İ., el-Kıraatu’l-Muyessere, İstanbul 2001.

TEFSİR TARİHİ VE USULÜ (2-0-2)

Kur’an tarihi, Tefsir geleneğinin dayandığı usûl, Kur’an’ı biçim, tarihsel bağlam ve dil bakımından tahlil eden disiplinler (ulumu’l-Kur’an), bunlarla ilgili literatür ve çağdaş tefsir yaklaşımları.Tefsir geleneğinin dayandığı usûl, Kur’an ilimleri ve literatürü hakkında bilgi sahibi olma, klasik anlama yöntemleriyle çağdaş anlama yöntemlerini mukayeseli olarak değerlendirme. Ödev, kütüphane çalışması, seminer, sunumlu seminer ve grup tartışması

KAYNAKLAR

Albayrak, Halis, Tefsir Usulü, Şule Yay., İstanbul 1998.

1

Bilen, Osman, Çağdaş Yorumbilim Kuramları, kitabiyat, Ankara 2002. Ebû Zeyd, Nasr Hâmid, İlahi Hitabın Tabiatı, çev. Mehmet Emin Maşalı, kitabiyat, Ankara

2001. Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Usulü, DİB, Ankara 1983; Demirci, Muhsin, Tefsir Usulü ve Tarihi,

İstanbul 1998. Izutsu, Toshihiko, Kur’ân’da Allah ve İnsan, trc. Süleyman Ateş, Metis Yayınları, Ankara [t.y.] İbn Ebî Dâvûd, Kitâbu’l-Masâhif, ed. Arthur Jeffery, Leiden 1937. Keskioğlu, Osman, Kur’an Tarihi, İstanbul 1953. Paçacı, Mehmet, Kur’an’a Giriş, İsam Yay., İstanbul 2006. Palmer, Richard, Hermeneutik, çev. İbrahim Görener, Anka Yayınları, İstanbul 2002. Palmer, Richard, Semantik, çev. Ramazan Ertürk, kitabiyat, Ankara 2001. Suyuti, el-İtkan fi ulumi’l-Kur’an, Kahire 1978. Watt, W. Montgomery, Kur’an’a Giriş, çev. Süleyman Kalkan, Ankara Okulu Yay., Ankara

2000. Yıldırım, Suat, Kur’ân-ı Kerim ve Kur’ân İlimlerine Giriş, Ensar Neşriyat, İstanbul 1985;

Zerkeşi, el-Burhan fi ulumi’l-Kur’an, Beyrut [t.y.].

HADİS TARİHİ VE USULÜ (2-0-2)

Hadis ilminin temel kavramları ve kaynakları; insanın kendisi, çevresi ve dinle ilişkisine dair hadis metinleri okumaları. Hadis tarihine giriş, Hadisin İslam inanç ve kültüründeki yeri, Hadis tarihinin dönemlendirilme sorunu.

KAYNAKLAR

Aclunî, Keşfu’l-Hafâ, Beyrut 1351. Buhari, el-Camiu’s-Sahih, İstanbul 1981. Buhari, el-Edebu’l-Mufred (Ahlak Hadisleri), çev. ve şerh: A.Fikri Yavuz, İstanbul

1974. Ebu Davud, es-Sunen, İstanbul 1981 İbn Mace, es-Sunen İstanbul 1981. Koçyiğit, Talat, Hadis Tarihi, Ankara 1998. Muslim, el-Camu’s-Sahih, İstanbul 1981. Mubarek, Abdullah ibn Kitabu’z-zühd, Beyrut t.y. Nesâî, es-Sunen, İstanbul 1981. Tirmizî, es-Sunen, İstanbul 1981.

İSLAM İNANÇ ESASLARI (2-0-2)

Ders, nasslar ışığında İslâm'ın inanç yapısını ve Ulûhiyyet, Nübüvvet ve Meâd gibi ana esaslarını kavratmayı içermektedir.

KAYNAKLAR

Atay, Hüseyin, İslâm’ın İnanç Esasları, A.Ü.İ.F. Yayınları, Ankara 2002. Atay, Hüseyin, Kur’an’da İman Esasları ve Kader Sorunu, Atay ve Atay, Ankara

2009.

2

Bulut, Mehmet, Delilleriyle İslâm Akâidi ve İslâm İnanç Esasları, Erkam Yayınları, İstanbul 2010.

Esen, Muammer, İman, İmanla İlişkili Kavramlar ve Temel İnanç Esasları, İlahiyat, Ankara 2006.

Karadaş, Cağfer, “İman Konuları”, İslam’a Giriş: Temel Esaslar, D.İ.B. Yayınları, An, Ankara kara 2008, (ss. 137-213).

Kılavuz, Ahmet Saim, “Akaid”, İlmihal: İman ve İbadetler, T.D.V. Yayınları, c. I, Ankara 2006, (ss. 68-140).

Kutub, Muhammed, İslâm İnancı, Bilimevi Basımevi yayın Ltd. Şti., İstanbul 2012. Özcan, Hanefi, Epistemolojik Açıdan İman, M.Ü.İ.F.V. Yayınları, İstanbul 1992. Topaloğlu, Bekir, Yavuz, Yusuf Şevki ve Çelebi İlyas, İslâm’da İnanç Esasları,

M.Ü.İ.F.V. Yayınları, İstanbul 1999.

SİYER (2-0-2)

Ders Hz. Muhammed'in hayatı, peygamberliği, öğretisi, idari, siyasi, sosyal, kültürel ve ekonomik faaliyetlerini içermektedir.

KAYNAKLAR

Eyüp Baş (Ed.), İslâm Tarihi El Kitabı, Grafiker Yay. İstanbul 2012. Muhammed Hamidullah, İslâm Peygamberi, çev. Salih Tuğ, İstanbul 1991. Diyanet İslam Ansiklopedisi, 'Hz. Muhammed' Maddesi, Cilt: 30, ss. 408-481. Adem Apak,İslâm Tarihi I, Ensar Yayınları,İstanbul 2009. Bütün Yönleriyle Asr-ı Saadette İslâm, Ensâr neşriyat. M. Asım Köksal, İslâm Tasrihi, Şamil Yayınları. Siyer Atlası,M. Emin Yıldırım, Siyer Yayınları, İstanbul 2010 İbn Hişam, İslâm Tarihi; Siret-i İbn Hişam, Kahraman Yayınları, 2001. Mehmet Azimli, Siyeri Farklı Okumak I-II, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2009. İsrafil Balcı, Hz. Peygamber ve Mucize, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2013.

TEMEL YABANCI DİL (İNGİLİZCE) (4-0-4)

Öğrencilerin sonraki yıllarda görecekleri mesleki İngilizce derslerini takip edebilmeleri, lisans sonrası; ve meslek hayatlarında ihtiyaç duyacakları; İngilizceye temel oluşturacak seviyede İngilizce dilbilgisi, kelime dağarcığı, okuduğunu anlama, sözlü anlatım ve yazma becerileri.

KAYNAKLAR

English in mind 1 ( Cambridge )

TÜRK DİLİ I (2-0-2)

Dil, dilin kirlenmesi, dillerin türeyişi, dil-toplum, dil-kültür ilişkisi; dillerin sınıflandırılması; Türkçe’nin dünya dilleri arasındaki yeri, ses özellikleri, ses bilgisi, tarihi dönemleri ve önemli eserleri, yazım kuralları ve noktalama; roman okuma; kültür değişmelerinin dile yansıması; cümle, cümle öğeleri, özne-yüklem, nesne-yüklem ilişkisi; anlatım yanlışları, anlatımda gereksiz tekrarlar.

3

KAYNAKLAR

Ediskun H., Yeni Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1985 Gencan T.N., Türk Dil Bilgisi, İstanbul, 1987

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ I (2-0-2)

Osmanlı Devletinin son dönemleri, I. Dünya Savaşı ve Mondros Antlaşması, Anadolu’nun işgali, Mustafa Kemal’in Anadolu’ya geçişi, Amasya Genelgesi, Erzurum ve Sivas Kongreleri, Kurtuluş Savaşı süreci ve Lozan Barış Antlaşması. Türk Milli Kurtuluş Savaşı,nedenleri başlaması, gelişmeleri ve sonuçları

KAYNAKLAR

Mustafa Kemal Atatürk, M.K. Nutuk, 3.c., İstanbul, l973 Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, 5.c., (Haz., Nimet Arsan), Ankara, l961-l975 Bernard Lewis, Modern Türkiye’nin Doğuşu, Ankara, 1984. Şevket Süreyya Aydemir, Tek Adam, Mustafa Kemal, 3.c., İstanbul, l974 Lord Kinross, Atatürk Bir Milletin Yeniden Doğuşu, Çev., Ayhan Tezer,

Istanbul,1980

GÜZEL SANATLAR/TEZHİP (2-0-2)

Geleneksel sanatlarımızın içinde Tezhip Sanatının yeri/önemi diğer sanat dallarına katkısı. Tezhip Sanatı tarihi hakkında genel bilgi sahibi olur ve örnekleri. Terimler ve kavramlar ile terminoloji birliği sağlamanın Tezhip sanatının doğru tanınması ve algılanması. Kur'an-ı Kerîm dışındaki yazma eserlerde görülen tezhip uygulamalarını örnekler üzerinden tanımlama.

KAYNAKLAR

Öğretim üyesinin ders notları.

GÜZEL SANATLAR/HAT (2-0-2)

Hat sanatında Plastik ifade Hat Sanatında estetik değerler. Hat Sanatında dekoratif özellikler. Hat Sanatında meşhur hattatlar, Meşk ve Proje çalışmaları. Hat Sanatında Kompozisyon Zenginliği, Meşk ve Proje çalışmaları. Hat Sanatında Kompozisyon analizleri. Hat Sanatında Türk Yazı Çeşitleri .. celi divani, divani yazı vb.

KAYNAKLAR


BEDEN EĞİTİMİ (2-0-2)

Tempolu yürüyüşle ve dönüşler. Yürüyüş ve koşu halinde sıra azaltma ve arttırmalar. Bireysel serbest hareketler. Aletle eşli hareketler. Aletle bireysel hareketler.

4

KAYNAKLAR


BİRİNCİ SINIF 2. YARIYIL

KUR’AN OKUMA VE TECVİD II (2-0-2)

Kur’an’ın tecvid kurallarına uygun olarak doğru okunması, muayyen surelerin (78. Nebe’, 67. Mülk ve 36. Yâsîn Sureleri) ezberlenmesi ve ezberlenen surelerin surelerin yanı sıra, 46. Ahkâf – 57. Hadîd Sureleri arasının Türkçe anlamının öğrenilmesi. Diğer dinlerle ilgili ayetlerin ezberlenmesi ve anlamlarının öğrenilmesi.

KAYNAKLAR:

Atay, H. Kur’an. Türkçe Çeviri, Ankara 1973. Ateş, S. Kur’ân-ı Kerim ve Yüce Meâli, Ankara, t.y. Karaçam, İ. Kur’ân-ı Kerîm’in Fazîletleri ve Okunma Kâideler, İstanbul 1981. Karabâşî, Ş. A. Karabâş Tecvîdi, İstanbul, t.y. Karakılıç C., Tecvid İlmi, Ankara 1982. Sağman A. R., İlaveli Yeni Sağman Tecvidi, İstanbul 1957; Ünlü, D. Kur’ân-ı Kerîm’in Tecvîdi, Ankara 1993.

ARAPÇA II (8-0-8)

Arap dilinin özellikleri, Arap alfabesini okuma ve yazma, değişik diyalog metinleri ve pratiği, cümle ve çeşitleri, isim ve çeşitleri, fiillerin çeşitleri kullanımları ve irabı, sarf ve nahiv hakkında genel bilgi, harfi cer, muzafun ileyh, sıfat, müsenna ve cemilerin irabı, zamirler ve irabı.

KAYNAKLAR

Güler, İ., Günday, H., Şahin Ş., Arapça Dilbilgisi (Nahiv Bilgisi), İstanbul 2001. Mutçalı, S., Arapça Türkçe Sözlük, İstanbul 1995. Sini, M. İ. el-Arabiyyetu li’l-Hayat, İstanbul 2001; Sini M. İ. , es-Seyyid, I.Y., eş-Şeyh, M. R. el-Kavaidu’l-Arabiyyeti’l-Muyessere,

İstanbul 2001. Şaban, M. A., Sini, M. İ., el-Kıraatu’l-Muyessere, İstanbul 2001.

TEFSİR I (2-0-2)

Tefsir geleneğinin ve bu geleneğin ürünü olan literatürün İslam’ın erken dönemlerinden günümüze gelinceye kadar geçirdiği ana aşamalar ve tefsir tarihinde ortaya çıkan belli başlı eğilim ve telif tarzları.Tefsir tarihi ve literatürü hakkında bilgi sahibi olma.

KAYNAKLAR

Baljon, J. M. S., Kur’an Yorumunda Çağdaş Yönelimler, çev. Ş. Ali Düzgün, Fecr, Ankara 1994. Cerrahoğlu, İsmail, Tefsir Tarihi, D. İ. B. Y., Ankara 1998.

5

Demirci, Muhsin, Tefsir Usulü ve Tarihi, İstanbul 1998. Güneş, Arif, Kur’ân-ı Kerîm’in Ortaya Çıkış Süreci, Ankara 2000. Jansen, J.J.G., Kur’an’a Yaklaşımlar, çev. H. Rahman Açar, Fecr, Ankara 1999. Koç, Mehmet Akif, İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri, kitabiyat,

Ankara 2003. Paçacı, Mehmet, Kur’an’a Giriş, İsam Yay., İstanbul 2006. Watt, W. Montgomery, Kur’an’a Giriş, çev. Süleyman Kalkan, Ankara Okulu Yay., Ankara

2000. Yıldırım, Suat, Kur’an-ı Kerim ve Kur’an İlimlerine Giriş, İstanbul 1983. Yıldırım, Suat, Peygamberimizin Kur’ân Tefsiri, Kayıhan Yayınları, İstanbul 1983; Zehebi, et-

Tefsir ve’l-Mufessirûn, Kahire 1381/1961.

HADİS I (2-0-2)

Hadis metin analizleri, dini kaynak olarak Hadisler, Hz. Muhammed’in söz, davranış ve uygulamalarının İslam dinindeki önemi, Hz. Muhammed’in diğer din mensuplarıyla ilgili sözleri ve uygulamaları.

KAYNAKLAR

Aydınlı, A. Hadis Istılahları Sözlüğü, İstanbul 1987. Bağdadî, H. el-Kifaye fi İlmi’r-Rivaye, Medine t.y. Çakan, İ. L. Hadis Usulü, İstanbul 1989. İbnu’s-Salah, Ulumu’l-Hadis, Dımaşk 1984. İzmirli İ. Hakkı, Hadis Tarihi, İstanbul 2002 Koçyiğit, T. Hadis Usulü, Ankara 1993. Koçyiğit, T. Hadis Istılahları, Ankara 1985. Okiç, T. Bazı Hadis Meseleleri Üzerine Tetkikler, İstanbul 1959. Râmahurmûzî, el-Muhaddisu’l-Fâsıl beyne’r-Râvî ve’l-Va’î, Beyrut 1984; Suyuti, Tedribu’r-Râvi, Riyad t.y.

İSLAM İBADET ESASLARI (2-0-2)

Bu derste ibadet muhtevasına bağlı, taharet, namaz, oruç, hac, zekat, kurban, adak ve yemin konuları işlenecektir.

KAYNAKLAR

• Ferhat KOCA, İslam İbadet Esasları, Diyanet Yay., Ankara, 2013• M. Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı İslam ilmihali (İFAV İslam İlmihali), Fahrettin Atar ve

Diğerleri• Büyük İslam İlmihali, Ömer Nasuhi Bilmen.• İlmihal I-II, Diyanet Vakfı Yay.• Delilleriyle İslam İlmihali, Hamdi Döndüren, Erkam Yay• Gündemdeki Tartışmalı Dinî Konular, Nihat Dalgın, İst. 2009.• İslam’da Zekat, Mehmet Erkal, İst., 2008

İSLAM TARİHİ I (2-0-2)

6

Hz. Muhammed’in ölümü sonrasında göreve gelen Dört halife döneminde meydana gelen siyasî, idarî, askerî ve sosyal gelişmeler. Emevî devletinin kuruluşu ve Emevî halifelerinin dönemlerindeki faaliyetleri. Abbâsî ihtilali ve Emevî devletinin yıkılması. Abbâsîler dönemindeki siyâsî faaliyetler ve kültürel ve ilmî gelişmeler. Türklerin İslâm dinine girmeleri ve İslâm kültür ve medeniyetine olan katkıları. Abbâsîlerin zayıflama dönemlerinde ortaya çıkan Müslüman devletler; Endülüs Emevîleri, Fâtimîler, Eyyûbîler, Memlükler, Büveyhîler, Tâhiroğulları, Sâmânoğulları gibi devletlere genel bir bakış.

KAYNAKLAR

Aycan İ- Sarıçam İ., Emevîler, Ankara 1999. Aycan İ. Saltanata Giden Yolda Muâviye b. Ebî Süfyân, Ankara 1990. Aycan İ, (M. Söylemez, R. Altınay, F. Erkoçoğlu ve Nizamettin Parlak ile birlikte),

Emevîler Dönemi Bilim Kültür ve Sanat Hayatı, Ankara 2003. Hasan, H. İbrahim, Siyâsi, Dinî, Kültürel, Sosyal İslâm Tarihi, İstanbul 1991. Hizmetli, S. İslâm Tarihi, Ankara 2001. Kurt, H. Orta Asya’nın İslâmlaşma Süreci (Buhara Örneği), Ankara 1998. Kurt, H. Türk-İslâm Dönemine Geçişte Tâhiroğulları, Ankara 2002. Özdemir, M. Endülüs Müslümanları I-III, Ankara 1997. Yazıcı, N. İlk Türk İslâm Devletleri Tarihi, Ankara 2002.



KAYNAKLAR

• English in mind 1

TÜRK DİLİ II (2-0-2)

Türkçe’nin zengin anlatım yolları; yazım-anlatım uygulamaları; Türkçe’nin yapısal özellikleri.

KAYNAKLAR

Gariboğlu K., Edebiyat Bilgileri, Ankara 1965 Kavcar C, Oğuzkan F., Yazılı ve Sözlü Anlatım, Ankara 1999

ATATÜRK İLKELERİ VE İNKILAP TARİHİ II (2-0-2)

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşu ve üzerine oturduğu temel ilkeler ile onun çağdaşlaşma yolunda Atatürk önderliğinde gerçekleştirdiği devrimler ve Atatürkçü düşünce. KAYNAKLAR

7

Mete Tunçay, Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetimi’nin Kurulması (l923-l930), Ankara, l981.

Mahmut Goloğlu, Devrimler ve Tepkileri (l924-1930), Ankara, l972. Taner Timur, Türk Devrimi ve Sonrası, Ankara, l993. Mehmet Gönlübol-Cem Sar, Atatürk ve Türkiye’nin Dış Politikası, İstanbul, l973. Selahi R.Sonyel, Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika, 2.c., Ankara, l973-l986.

İKİNCİ SINIF 3. YARIYIL

KUR’AN OKUMA VE TECVİD III (2-0-2)

Kur'an'ın usulüne uygun tilavet edilebilmesi için gereken tecvid kaidelerinin ve harflerin doğru telaffuzlarının (ta’lîm) uygulamalı olarak öğretilmesi, Fetih, Hucurat ve Rahman surelerinin ezberlenmesi

KAYNAKLAR

Kuranı KerimAbdurrahman Çetin, Kuran Okuma Esasları, Bursa 2007.İsmail Karaçam,

Kuranı Kerimin Faziletleri ve Okunma Kaideleri, İstanbul 1976.Remzi Ateşyürek, Kur'an Tilavetinde Tecvid ve Temsil, Samsun 2013.

ARAPÇA III (4-0-4)

Arapça (Nahiv, Sarf, Metin Okuma ve Çevir, Yazılı Anlatım III).

KAYNAKLAR

el-‘Arabiyyetu Beyne Yedeyke el-Kitâb fî Ta’allumi’l-Arabiyyeti El-Kavâidu’l-Arabiyyetu’l –Müyesserettü Arapça Dilbilgisi (Nahiv Bilgisi), Şener Şahin; Hüseyin Günday; İsmail Güler, Alfa

Yayınları, İstanbul 2001 Arap Dili Grameri Tarihi, Selami Bakırcı; Kenan Demirayak, Erzurum 2004. el-‘Arabiyyetu Beyne Yedeyke Arapça Pratik Konuşma, Cüneyt Eren, Erzurum 2003. Pratik Arapça, Tacettin Uzun ve diğ., Konya 2007. Arapça Kompozisyon, Cüneyt Eren, Erzurum 2004. Teysîru’l-İnşâ’, Halîl Hindâvî, Beyrut ts. el-İnşâ’u’s-Sehl, Alî Ridâ, Beyrut ts. Elementary Modern Standart Arabic, University of Michigan, Michigan 1976.

TEFSİR II (2-0-2)

Kur'ân, Tefsir, Cuma, Münafikûn, Mülk ve Nebe' Sûreleri.

KAYNAKLAR

Kur'ân-ı Kerim. Nasr b. Muhammed Semerkandî, Tefsîru Ebi’l-Leys: Bahru’l-‘Ulûm, Beyrut: 1996.

8

Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, sad: İsmail Karaçam ve diğerleri, İstanbul: Azim Dağıtım, 1992.

Süleyman Ateş, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat, 1989.

HADİS II (2-0-2)

Hadislerin okunması ve yorumlanmasına yönelik örnek metinlerin okutulması, Bu bağlamda Buh3ari'nin Fethu'l-B3ari adlı şerhi ile Azimabâdi'nin Avnu'l-Ma'bud adlı şerhten örnek metinler okutulması. Tasnif dönemi sonrası hadis edebiyatına ilişkin muhtelifu'l-hadis, garibu'l-hadîs, Ricalu'l-Hadis ilim dallarına ilişkin örnek metinlerin okutulması.

KAYNAKLAR

Ebû Muhammed Abdullah b. Müslim İbn Kuteybe, Tevilu Muhtelifu’l Hadis,Beyrut : Müessesetü'l-Kütübi's-Sekafiye, 1988

Ebü'l-Fazl Şehabeddin Ahmed İbn Hacer el-Askalani, Fethü'l-bari bi-şerhiSahihi'l-Buhari, Kahire:Dârü'r-Reyyan li't-Türas, 1987/1407.

Ebü'l-Fida İsmail b. Muhammed Acluni, Keşfü'l-hafa ve müzilü'l-ilbas,Beyrut : Dâru İhyai't-Türasi'l-Arabi, 1932

Ebü's-Saadat Mecdüddin Mübarek b. Muhammed İbnü'l-Esir, en-Nihaye fîgaribi'l-hadis ve'l-Eser,Kahire : Dâru İhyai'l-Kütübi'l-Arabiyye, 1963

FIKIH USULÜ (2-0-2)

Fıkhın nass ile sabit ve değişime kapalı olan alanı ile içtihada açık olan alanının sınırları, İslam fıkhının tarihsel gelişim süreci, hangi hükümlerde ve ne ölçüde değişim olduğuna ilişkin ilkeler; İslam aile hukukuna dair bilgiler vb. İslam Fıkhında diğer dinlerle ilgili görüşler. Müslümanların diğer din mensuplarıyla ilşkileri, zimmet hukuku. KAYNAKLAR

Ömer Nasuhi Bilmen, Hukuk-ı Islamiyye ve Islahat-ı Fıkhıyye Kâmûsu, İstanbul 1971. Şamil Dağcı, İslam Aile Hukûkunda Evlenme Engelleri Ankara 2003. Osman Taştan, “İslam Hukukunda Sahabî Otoritesinin Kaynağı ve Niteliği” İslami

Araştırmalar C. 8 (1995) 2. Hayrettin Karaman, İslam Hukuk Tarihi, İstanbul 1989. Halil Cin, İslam ve Osmanlı Hukukunda Evlenme Konya 1988. Hayrettin Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku adlı kitabından Aile Hukukuna dair

bölümler İstanbul (t,y). Mustafa Ahmed, Zerka, el-Fıkhu’l İslamî fi Sevbihi’l-Cedîd Dımaşk 1967. Ali Himmet Berki, Açıklamalı Mecelle İstanbul 1990. Mustafa Reşid Belgesay’ın ”Mecellenin Külli kaideleri ve Modern Hukuk” İstanbul

Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası C.12, s.2-3, İstanbul 1946.

İSLAM AHLAK ESASLARI VE FELSEFESİ (2-0-2)

İslam ahlakının temel erdemleri, ilkeleri, değerleri; iyi huylarla bezeme, kötü huyları arındırma, İslam ahlak teorileri.

9

KAYNAKLAR

İslam Ahlak felsefesine Giriş, Cafer Sadık Yaran, İstanbul: dem yayınları, 2011 Ahlak ve Etik, Cafer Sadık Yaran, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2010. İslamda Ahlakın Şartı Kaç?, Cafer Sadık Yaran, İstanbul: Elif Yayınları, 2005. Ahlak İlmi ve İslam Ahlakı, Ahmet Hamdi Akseki, İstanbul: Nur Yayınları, 1979. Anahatlarıyla İslam Ahlakı, Mustafa Çağrıcı, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2006. İslam Düşüncesinde Ahlak, Mustafa Çağrıcı, İstanbul: den yayınları, 2006.

İSLAM TARİHİ II (2-0-2)

Türklerin İslâmlaşma süreci. Karahanlılar, Gazneliler, Selçuklular. Orta Asya, Hindistan, İran ve Doğu Avrupa'da kurulan Türk-İslâm devletleri. Anadolu ve Balkanlarda kurulan Türk-İslâm devletleri. Günümüz İslam Ülkeleri.

KAYNAKLAR

Eyüp Baş (Ed.), İslâm Tarihi El Kitabı, Ankara 2012. Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisinin ders konularıyla ilgili maddeleri Hakkı Dursun Yıldız (Ed.), Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, İstanbul 1988.

DİN SOSYOLOJİSİ (2-0-2)

Sosyolojinin bölümleri ve din sosyolojisi, din sosyolojisinin konusu ve yöntemi, din sosyolojisinin tarihçesi, dine sosyolojik yaklaşım, din ve sosyal farklılaşma/tabakalaşma, din ve sosyal bütünleşme, din ve sosyal değişime, din ve kültür, din ve kimlik, din ve devlet, din ve modernizm, din ve postmodernizm, din ve küreselleşme, modern Türkiye’de değişme ve din.

KAYNAKLAR

Günay, Ünver, Din Sosyolojisi, 6. Baskı, İnsan Yayınları, İstanbul, 2005. Din Sosyolojisi, Editör: Mehmet Bayyiğit, Palet yayınları, Konya, 2013. Akyüz Niyazi, Çapçıoğlu İhsan (Editörler), Ana Başlıklarıyla Din Sosyolojisi, Gündüz

Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 2008. Zuckerman, Phil, Din Sosyolojisine Giriş, Çeviren: İ. Çapcıoğlu ve H. Aydınalp,

Ankara, 2006. Subaşı, Necdet, Gündelik Hayat ve Dinsellik, İz Yayıncılık, İstanbul, 2005. Çiftçi, Adil, “Sosyal Bilimlerde Temel Tartışmalar”, D. E. Ü. İlahiyat Fak. Dergisi,

Sayı XVII, İzmir 2003, ss.3-28. Kurt, Abdurrahman, “Dindarlığı Etkileyen Faktörler”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat

Fak. Dergisi, Sayı 2, Bursa, 2009.

DİN PSİKOLOJİSİ (2-0-2)

Din psikolojisinin tarihçesi. Bazı Müslüman düşünürlerin din psikolojisi ile ilgili görüşleri. Türkiye'de din psikolojisi çalışmaları. Din ve psikoloji ilişkisi. Dini inancın tanımı. Dini düşünce, tasavvur ve duygunun tanımı. İbadetlerin psikolojik değeri. Gelişim dönemleri ve dini hayat. Sufi psikolojisi. Din değiştirmede etkili olan faktörler. Anormal dini davranışlar.

10

KAYNAKLAR

Hüseyin Peker, Din Psikolojisi, Çamlıca Yayınları, ist. 2008. Hayati Hökelekli, Din Psikolojisi, Diyanet Vakfı Y., Ankara, 1993. Neda Armaner, Din Psikolojisine Giriş, Ankara, 1980. Osman Pazarlı, Din Psikolojisi, İstanbul, 1972. Hasan Kayıklık, Tasavvuf Psikolojisi, Akçağ, Ankara, 2009.

OSMANLI TÜRKÇESİ (2-0-2)

İslam öncesi Türk edebiyatı ve dini muhtevası, İslamiyet’in kabulünden sonraki Türk edebiyatının gelişmesi ve İslam dininin bu edebiyata etkileri, Anadolu’daki Türk edebiyatı gelişmeleri, Türk edebiyatı içindeki dini muhtevanın ve türlerin anlatıldığı ve bunlarla ilgili örnek metinler. Allah’la ilgili edebi türlerden tevhidler, münacatlar, esma-i hüsnâlar, Hz. Peygamberle ilgili olarak na'tlar, mevlidler, hilyeler, kırk hadisler, miraciyeler, ramazan-nameler vb.

KAYNAKLAR Necla Pekolcay ve diğerleri, İslami Türk Edebiyatında Şekil ve Nevilere Giriş, İstanbul

1994. Halil İbrahim Şener, Alim Yıldız, Türk İslam Edebiyatı, İstanbul 2003. Abdurrahman Güzel, Dini- Tasavvufi Türk Edebiyatı, Ankara 2000. M. Fuad Köprülü, Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul 1980. M. Fuad Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar, Ankara 1976. Agah Sırrı Levend, Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara 1988. Emine Yeniterzi, Divan Şiirinde Na't, Ankara 1993. Nihad Sami Banarlı, Resimli Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul 1971. Faruk Kadri Timurtaş, Mevlid, İstanbul 1970.



KAYNAKLAR


İKİNCİ SINIF 4. YARIYIL

KUR’AN OKUMA VE TECVİD IV (2-0-2)

Kur'an'ın usulüne uygun tilavet edilebilmesi için gereken tecvid kaidelerinin ve harflerin doğru telaffuzlarının (ta’lîm) uygulamalı olarak öğretilmesi; Leyl, Şems, Beled, Becr, Ğâşiyeh, A'lâ, Târik, Burûc, İnşikâk, Mütaffifîn ve İnfitâr surelerinin ezberlenmesi.

KAYNAKLAR

11

Abdurrahman Çetin, Kuran Okuma Esasları, Bursa 2007. İsmail Karaçam, Kuranı Kerimin Faziletleri ve Okunma Kaideleri, İstanbul 1976. Remzi Ateşyürek, Kur'an Tilavetinde Tecvid ve Temsil, Samsun 2013.

ARAPÇA IV (4-0-4)

Arapça (Nahiv, Sarf, Metin Okuma ve Çevir, Yazılı Anlatım IV).

KAYNAKLAR



TEFSİR III (2-0-2)

Genel olarak Kur’an’ın içeriğini yansıtan, özelde ise, Yahudilik ve Hıristiyanlık ile ilgili ayetler, çeşitli tefsir kaynakları esas alınarak işlenecektir. Tefsirlerden okutulabilecek ayet veya ayet grupları şunlardır: 20 Taha Suresi; 19 Meryem 34-35; 43 Zuhruf 63-65; 45 Casiye 16-17; 42 Şura 14; 35 Fatır 31; 27 Neml 76-77; 6 Enam 20; 154-155; 42 Şura 14; 10 Yunus 90-93; 2 Bakara 67-73; 2 Bakara 79; 83; 87; 2 Bakara 142vd; 62 Cuma 6-8; 8 Enfal 56-58; 4 Nisa 156-158; 59 Haşr 59; 3 Ali İmran 1-80-90; 61 Saf 6; 9 Tevbe 31; Hz. Adem (7: 11-25); Hz. Nuh (7: 59-63; 11: 36-40); Hz. İbrahim (37: 101-109; 38: 45-49); Hz. Yusuf (12: 4-101); Hz. Musa (28: 3-43; 7: 103-156); Hz. Davut (38:21-26); Hz. Süleyman (27: 15-44); Hz. İsa ve Hz. Meryem (3: 42-59; 4: 156-158; 5: 112-115).

KAYNAKLAR

Derveze, Muhammed İzzet, et-Tefsîru’l-Hadîs, Mısır 1963. Duman, M. Zeki, Beyanu’l-Hak, Fecr, Ankara 2006. Elmalılı, M. Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul (t.y). Hazin, Ali b. Muhammed, Lubabu’t-Te’vil, Beyrut, [t.y.]. Kâdî, Abdulfettah, Esbâb-ı Nüzul, çev. Salih Akdemir, Fecr, Ankara 1986. Kitab-ı Mukaddes, Kitab-ı Mukaddes Şirketi, İstanbul 2003. Kur’an-ı Kerim Meali, DİB, Ankara 2002. İbn Kesir, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm li’bni Kesîr, Beyrut 1983. Kurtubi, El-Câmiu li-Ahkâmi’l-Kur’ân, Kâhire 1967. Rubin, Uri, Between Bible and Qur’an, Princeton 1999. Taberî, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân, Beyrut 1984. Tottoli, Roberto, Biblical Prophets in the Qur’an and Muslim Literature, Curzon 2002.

12

Vâhidî, İmam Ebi Hasan Ali İbn Ahmed, Esbabu’n-Nüzûl, thk. Emin Salih Şaban, Kahire 2003.

İSLAM HUKUKU I (2-0-2)

Hukukun temel kavramları, fıkıh mezhepleri, içtihat metotları, evlenme, boşanma, miras hukuku, ceza hukuku.

KAYNAKLAR

Necip Bilge, Hukuk Başlangıcı. Hayrettin Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku, DİA, ilgili maddeler. Nihat Dalgın, İslam Hukukunda Boşama Yetkisi. Nihat Dalgın, İslam Hukukunda Müslim Gayr-i Müslim Evliliği. Nihat Dalgın, Tartışmalı Dini Konular. Komisyon, İslam Hukuku-1.

KELAM TARİHİ (2-0-2)

Dersin içeriğini, kelâm ilminin doğuşu, tarihsel gelişim süreci ve kelâm mekteplerinin öğretileri hakkında detaylıca bilgilendirme ve aydınlatma faaliyeti oluşturmaktadır.

KAYNAKLAR

Akbulut, Ahmet, Sahabe Devri Hadiselerinin Kelâmî Problemlere Etkileri, Birleşik Yayıncılık, İstanbul 1992.

Çiftçi, Adil, İslâmî Yenilenme Makaleler IV, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2003. Doğan, İsa, "İlk Fikir hareketleri Üzerine Bir Değerlendirme", O.M.Ü.İ.F.D., Sayı: 6,

Samsun 1992, (ss. 161-171). Doğan, İsa, Mürcie ve Ebû Hanife, Kardeş Matbaası, Samsun 1992. Doğan, İsa, İslâm’ın Alim Modeli Olarak İmam Zeyd b. Ali, T.D.V. Yayınları,

İstanbul 2009. Doğan, İsa, Zeydiyye’nin Doğuşu ve Kelami Görüşleri, Samsun 1996. Ebû Zeyd, Nasr Hâmid, İlahi Hitabın Tabiatı, çev. Mehmet Emin Maşalı, Kitâbiyat

Yayınları, Ankara 2001. Efendi, Mustafa Sabri, İnsan ve Kader, çev. İsa Doğan, İstanbul 1989. Esen, Muammer, Kelam Tarihi: Kelam Ekolleri ve Görüşleri, İlâhiyât, Ankara 2006. Fakhry, Majid, “Ahlâkî Gönüllülük: İlk Cebrîler ve Eş‘arîler”, çev. Fethi Kerim

Kazanç, O.M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 9, Samsun 1997, (ss. 315-329). Gölcük, Şerafeddin, Kelam Tarihi: Kişiler, Görüşler, Eserler, Esra Yayınları, Konya

1992. Hanafî, Hasan, “Teoloji mi Antropoloji mi?” çev. M. Sait Yazıcıoğlu, A.Ü.İ.F.D., c.

XXIII, Ankara 1978, (ss. 505-531). Işık, Kemal, Mu‘tezile’nin Doğuşu ve Kelâmî Görüşleri, A.Ü. Basımevi, Ankara

1967. İşcan, Mehmet Zeki, Muhammed Abduh’un Dini ve Siyasi Görüşleri, Dergah

Yayınları, İstanbul 1998. Kazanç, Fethi Kerim, “Mu‘tezilî Düşünce Sisteminde Ahlâkî Akılcılık”, Tabula Rasa:

Felsefe - Teoloji, Yıl: 3, Sayı: 7, Ocak-Nisan 2003, (ss. 17-58).

13

Kazanç, Fethi Kerim, “Klâsik Kelâmî Tartışmaların Doğuşu ve Gelişimine Etki Eden Faktörler”, O.M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 24-25, Samsun 2007, (ss. 179-227).

Kazanç, Fethi Kerim, “İslâm Kelâmında Bilgi Problemi”, Kelam Yazıları, Etüt Yayınları, Samsun 2008, (ss. 163-193).

Kazanç, Fethi Kerimç, Kadı Abdulcebbar’da Nedensellik Kuramı, Etüt Yayınları, Samsun 2008.

Kazanç, Fethi Kerim, Gazzâlî Öncesi Ehl-i Sünnet Kelâmında Ahlâk Düşüncesi, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2007.

Mert, Muhit, Kelam Tarihinin Problemleri, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2008. Özcan, Hanefi, Mâturîdî'de Bilgi Problemi, M.Ü.İF.V. Yayınları, İstanbul 1993. Rahman Fazlur, Ana Konularıyla Kur'an, çev. Alpaslan Açıkgenç, Fecr Yayınları,

Ankara 1987. Rahman, Fazlur, İslam ve Çağdaşlık (İslam Eğitim Tarihinde Fikrî Bir Geleneğin

Değişimi), çev. Alpaslan Açıkgenç ve M. Hayri Kırbaşoğlu, Fecr Yayınevi, Ankara 1990.

Topaloğlu, Bekir, Kelam İlmi: Giriş, Damal Yayınevi, İstanbul 1981 (ss. 25-43), (ss. 56-64).

Wolfson, H. Austryn, Kelâm Felsefeleri: Müslüman-Hıristiyan-Yahudi Kelamı, çev. Kasım Turhan, Kitabevi, İstanbul 2001, (ss. 397-442).

FELSEFE TARİHİ (2-0-2)

Felsefe ve Felsefe Tarihi’ne Giriş, İlkçağ Felsefesi / Ortaçağ Felsefesi / Yeniçağ Felsefesi.

KAYNAKLAR

Ahmet Aslan, Felsefe Giriş, Vadi Yayınları, Ankara 1996. Ahmet Cevizci, Felsefe Tarihi, Say Yayınları, İstanbul 2009. Alfred Weber, Felsefe Tarihi, çev.:H. Vehbi Eralp, Sosyal Yayınlar, İstanbul, 1993. Cafer Sadık Yaran, Din Felsefesine Giriş, Rağbet Yayınları, İstanbul 2010. Cihangir Gener, Ezoterik- Batıni Doktrinler Tarihi, Ankara 1995. Diogenes Laertios, Ünlü Filozofların Yaşamları ve Öğretileri, Yapı Kredi Yayınları,

İstanbul 2010. Ernst von Aster, İlkçağ ve Ortaçağ Felsefe Tarihi, Uyr.: Vural Okur, İm Kitapları,

İstanbul 2005 Hüsameddin Erdem, Bazı Felsefe Meseleleri, Hüer Yay., Konya 2009. İsmail Erdoğan, “Felsefenin Menşe’i İle İlgili Görüşler”, Fırat Üniversitesi İlahiyat

Fakültesi Dergisi, Sayı:8, ss. 59-74, Elazığ 2003. Jean-Paul Dumont, Antik Felsefe, Dost Kitabevi Yayınları, Ankara 2007. Karl Vorlander, Felsefe Tarihi, çev: Mehmet İzzet, İz Yayıncılık, İstanbul 2004. Kranz Walter, Antik Felsefe, Sosyal Yayınları, İstanbul 2009. Macit Gökberk, Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1990. Mageee Bryan, Felsefenin Öyküsü, Dost Kitabevi, Ankara 2000. Metin Yasa, Hayyam’ın Rubaileri: Din Felsefesi Açısından Bir Çözümleme, Elis

Yayınları, Ankara, 2009 Stanley M. Honer, Felsefeye Çağrı, Çev.: Hasan Ünder, İmge Kitabevi, İstanbul 2003

14

TÜBA Ulusal Açık Ders Malzemeleri, Siyasal Düşünceler Tarihi, Doç. Dr. Bican Şahin

MANTIK (2-0-2)

Mantık doğru düşünme sanatı, bilimin aleti, metodu olarak geçerli akıl yürütmeleri geçersiz akıl yürütmelerden ayırmamızı sağlayan kuralların ilkelerin bilgisini araştıran bilimdir.

KAYNAKLAR

Ahmet Cevdet Paşa, Miyar-ı Sedat, İstanbul 1293. Aristo, Organon III-Birinci Analitikler, Çev. H.R. Atademir, İstanbul 1989. Aristo, Organon IV- İkinci Analitikler, Çev. H.R. Atademir, İstanbul 1989. Farabi, “Kitabu’l-Kıyasu’s-Sağir”, Farabi’nin Bazı Mantık Eserleri, içinde Haz.

M.Türker Küyel, Ankara 1990. Gazzali, Miyaru’l-İlm fi Fenni’l-Mantık, Mısır H. 1329. Gelenbevi, el-Burhan fi İlm al- Mizan, İstanbul, H. 1306. İbn Sina, Şifa, Tahkik, S. Zayid, Kahire 1964. Köz, İ. Mantık Felsefesi, Ankara 2003 Lukasiewicz, J. Aristotle’s Syllogistic, Oxford 1954. Öner, N. Klasik Mantık, 7. Baskı, Bilim Yayınları, Ankara 1996. G. Patzig, Aristotle’s Theory of The Syllogism, Holland 1963. Ülken, H.Z. Mantık Tarihi, İstanbul 1942. Yaren, T. İbn Sina Mantığına Giriş, Ankara 1996.

İSLAM MEDENİYETİ TARİHİ (2-0-2)

İslâm medeniyetinin doğuşu ve doğduğu ortam, kaynakları, gelişim aşamaları, temel özellikleri, manevi dinamikleri. İslâm medeniyetinde idari kurumlar, sosyal ve ekonomik hayat, eğitim-öğretim ve ilmi hayat, şehircilik, vakıflar ve İslâm medeniyetinin etkileri.

KAYNAKLAR

İbrahim Sarıçam-Seyfettin Erşahin, İslâm Medeniyeti Tarihi, Türkiye Diyanet vakfı yayın ve matbaacılık, Ankara 2006.

Eyüp Baş (ed.), İslâm Kurumları Tarihi El Kitabı, Grafiker Yay., Ankara 2013. Cahit Baltacı, İslâm Medeniyeti Tarihi, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi

yayınları, İstanbul 2005. Ziya Kazıcı, İslâm Medeniyeti ve Müesseseleri Tarihi, İstanbul 3003.

TÜRK-İSLAM EDEBİYATI (2-0-2)

Türk İslam edebiyatının tanım, kapsam ve muhtevası; türler ve konularla ilgili örnek metinler ve açıklamaları

KAYNAKLAR

Türk İslam Edebiyatı, Editör Ali Yılmaz, Grafiker Yayınları

15

Mevlid, Necla Pekolcay, Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları Divan Şiiri Sözlüğü, İskender Pala, Kapı Yayınları Fuzuli Divanı, Kenan Akyüz vd. Akçağ Yayınları Nabi Divanı, A. Fuat Bilkan, MEB Yayınları



KAYNAKLAR


ÜÇÜNCÜ SINIF 5. YARIYIL

KUR’AN OKUMA VE TECVİD V (2-0-2)

Kur'an'ın usulüne uygun tilavet edilebilmesi için gereken tecvid kaidelerinin ve harflerin doğru telaffuzlarının (ta’lîm) uygulamalı olarak öğretilmesi; Tekvîr, 'Abese, Nâziât, Nebe, Necm, Saff ve Cum'a surelerinin ezberlenmesi.

KAYNAKLAR

Abdurrahman Çetin, Kuran Okuma Esasları, Bursa 2007. İsmail Karaçam, Kuranı Kerimin Faziletleri ve Okunma Kaideleri, İstanbul 1976. Remzi Ateşyürek, Kur'an Tilavetinde Tecvid ve Temsil, Samsun 2013.

ARAP DİLİ BELAGATI I (2-0-2)

Belagat (Beyan, Meani ve Bedi Konuları).

KAYNAKLAR



16

İSLAM HUKUKU II (2-0-2)

Borcun kaynakları, borcun ifa yolları, borç çeşitleri, borcun sona ermesi, klasik fıkıhta bilinen bazı akitler; eşya hukukuna genel bakış, ayni haklar ve çeşitleri, füncel fıkıh problemlerine bakış.

KAYNAKLAR

Hayrettin Karaman, Mukayeseli İslam Hukuku. Safa Reisoğlu, Borçlar Hukuku. Orhan Çeker, İslam Hukukunda Akitler; DİA ilgili maddeler. Nihat Dalgın, Tartışmalı Dini Konular. Ali Türkmen, İslam Eşya Hukuku.

SİSTEMATİK KELAM (2-0-2)

Kelamın doğuşu ve özgünlüğü, Kelam ilminin din bilimleri arasındaki yeri, ilk kelami tartışmalar, ilk inanç grupları, ehl-i hadis, selef uleması ve selefiyye, şiî Kelam anlayışının doğuşu Mutezile kelam anlayışının öncüleri, Mu‘tezilenin temel ilkeleri ve mihne olayı, ehl-i sünnet kelamının öncüleri ve kelami görüşleri, Eş'ariliğin mutekaddimun dönemi, Eş’âriliğin muteahhirun dönemi, Maturidilik ve Maveraunnehir bölgesinin fikri yapısı, Maturidiliğin önde gelen temsilcileri ve kelami görüşleri, yeni ilm-i kelam arayışları.

KAYNAKLAR Eş’ari, Makalatu’l-İslamiyyin,İstanbul 1928. Şehristani, El Milel ve’n-Nihal, Kahire ty. İrfan Abdulhamit, İtikadi İslam Mezhepleri, İst. 1983. Ahmet Mahmut Suphi, Fi İlmi’l-Kelam, (El-Eşaire, el-Mutezile ve ez-Zeydiyye),

Beyrut 1984. M.M. Şerif, İslam Düşüncesi Tarihi, İst. 1990-91. İmam Maturidi ve Maturidilik, (Haz. Sönmez Kutlu), Ankara 2004. Süleyman Uludağ, İslam Düşüncesinin Yapısı (Selef, Kelam, Tasavvuf, Felsefe),

İstanbul 1985. Abdurrahman el-Bedevi, el-Mezahibu’l-İslamiyye, Beyrut 1971. M. S. Yazıcıoğlu, İslam Düşüncesinin Gelişim Seyri, Ankara 2001. S. En-Neşşar, İslamda Felsefi Düşüncenin Doğuşu, İstanbul 1999.

İSLAM MEZHEPLERİ TARİHİ I (2-0-2)

Mezhepler Tarihi’nin tanımı, konusu, amacı, metodu; Temel kavramlar ve kaynaklar; mezheplerin ortaya çıkış sebepleri; din anlayışındaki ilk siyasi ve itikadi farklılaşmalar ve kurumsallaşma süreçleri; İlk dönem İslam mezheplerinden Haricilik, Mürcie, Mu’tezile, Şia, Zeydiyye, İmâmiyye, İsmâiliyye, Hadis Taraftarları, Eş’arîlik ve Mâturidîlik gibi mezheplerin isimlendirme sorunu, ortaya çıkış sebepleri, teşekkül süreçleri, temel görüşleri, alt kolları, yayıldığı bölgeler, etkileri ve İslam düşüncesinde katkıları; Ma’turidilik, Eş‘arilik, İmamiyye, Zeydiyye, İsmâiliyye, İbadiyye, Dürzilik, Nusayrilik ve Yezidiliğin günümüzdeki durumu; Çağdaş mezheplerden Bahailik, Kadiyanilik ve Vehhabilik; Mezheplerin nüfus oranları ve coğrafi dağılımı; Tarihte Türklerin benimsediği mezhepler, Alevilik-Bektaşilik.

17

KAYNAKLAR

Eşârî, Makalâtü’l-İslâmiyyîn ve İhtilafü’l-Musallîn, thk.Helmut Ritter, Weisbaden 1980.

Bağdadî, Mezhepler Arasındaki Farklar, çev. Ethem Ruhi Fığlalı, İstanbul 1991.

İbn Hazm, el-Fasl Fî’l-Milel ve’l-Ehvâ ve’n-Nihal, Beyrut 1986.

Şehristani, el-Milel ve’n-Nihal, tahik. Abdulemir Ali Mehna- Ali Hasan Faur, Beyrut 1993.

Kummî ve Nevbahtî, Kitâbu’l-Makâlât ve’l-Fırak ve Fıraku’ş-Şîa, çev. Hasan Onat-Sabri Hizmetli-Sönmez Kutlu-Ramazan Şimşek, Ankara 2004.

W. Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, Çev. E.Ruhi Fığlalı, Ankara 1981.

Ethem Ruhi Fığlalı, Çağımızda İtikâdî İslâm Mezhepleri, İstanbul 1983.

Abdurrahman Bedevi, Mezâhibu’l-İslâmiyyîn, Beyrut 1996.

Hasan Onat, Emeviler Devri Şii Hareketleri ve Günümüz Şiiliği, Ankara 1993.

Sönmez Kutlu, Türklerin İslâmlaşma Sürecinde Mürcie ve Tesirleri, Ankara 2000.

Sönmez Kutlu, “İslam Düşüncesinde Tarihsel Din Söylemleri Olgusu”, İslâmiyât, lV/4 2001 15-36.

Muhammed Ebû Zehra, İslâm'da Siyâsî ve İtikâdî Mezhepler Tarihi, çev: E. Ruhi Fığlalı-O. Eskicioğlu, İstanbul 1970.

İmam Maturidi ve Maturidilik, (ed. Sönmez Kutlu), Ankara 2003. Abdurrahman Bedevi, Mezâhibu’l-İslâmiyyîn, Beyrut 1996.

Ethem Ruhi Fığlalı, İbâdiye'nin Doğuşu ve Görüşleri, Ankara 1983.

Ethem Ruhi Fığlalı, İmâmiyye Şîası, İstanbul 1984.

Ethem Ruhi Fığlalı, Türkiye'de Alevilik - Bektaşilik, İstanbul 1990.

Ethem Ruhi Fığlalı, Kadiyanilik (Ahmediye Mezhebi) İzmir 1986.

Yaşar Kutluay, İslam ve Yahudi Mezhepleri; Ankara 1965.

DİNLER TARİHİ I (2-0-2)

Din kavramı, din duygusunun kaynağı, insan için dinin lüzumu ve önemi, Dinler Tarihi biliminin alanı, metodu ve kaynakları, Batı’da, İslam dünyasında ve Türkiye’de Dinler Tarihi çalışmaları, genel olarak dinlerin ortaya çıkışı ve özellikleri, dinlerdeki ortak fenomenler.

KAYNAKLAR

Adam, Baki- Mehmet Katar, Dinler Tarihi, İÖF ders kitabı, Eskişehir, 1998. Kitab-ı Mukaddes Eski ve Yeni Ahit (Tevrat ve İncil, İstanbul 1988. Michel, Thomas, Hıristiyan Tanrı Bilimine Giriş, İstanbul 1992. Mircea Eliade, Dinler Tarihine Giriş, çev. Lale Arslan, İstanbul 2003. Smart, Ninian, The Worlds Religions, Camridge 1992.

18

Tümer, Günay-Abdurrahman Küçük, Dinler Tarihi, Ankara 1997.

DİN EĞİTİMİ (2-0-2)

Din eğitiminde temel kavramlar, din ve eğitim-öğretim ilişkisi, eğitim bilimi ve din eğitimi arasındaki ilişki, din eğitimi biliminin mahiyeti ve görevleri, din eğitimi ile ilgili bilimler, örgün ve yaygın eğitimde din eğitimi, din eğitimi ile ilgili kavramlar. Kültürler arası eğitim.

KAYNAKLAR Cemal Tosun, Din Eğitimi Bilimine Giriş, Ankara 2002. Beyza Bilgin, Eğitim Bilimi ve Din Eğitimi, Ankara 1998. Kerim Yavuz, Günümüzde Din Eğitimi, Adana-1998. Selahaddin Parladır, Din Eğitimi Bilimine Giriş, İzmir 1996. M. Emin AY, Çocuklarımıza Allah”ı Nasıl Anlatalım?, İstanbul 1997. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Sempozyumu, İstanbul 1998. İslam’da Aile ve Çocuk Sempozyumu 1, İst. 1994. İslam’da Aile ve Çocuk Terbiyesi 2, İstanbul 1996.

TÜRK-İSLAM SANATLARI TARİHİ (2-0-2)

Sanat terimleri, sanat, İslam sanatı, estetik, sanat olgusunu etkileyen faktörler, İslam sanat ilişkisi, İslam sanatının doğuşu ve gelişimi, İslam sanatının seçkin örnekleri, Türk İslam kitap sanatları.

KAYNAKLAR

Y. Can-R.Gün, Türk İslam Sanatları ve Estetiği, İstanbul 2006. N. Çam, İslam'da Sanat Sanatta İslam, 2012.2. O. Aslanapa, Türk Sanatı, İstanbul 1993 S. K. Yetkin, Türk Mimarisi 1970 S. K. Yetkin, İslam Mimarisi, Ankara 1965 Burckhardt, İslam Sanatı, (Çev. T. Koç), İstanbul 2006 D. Kuban, Türk ve İslam Sanatı Üzerine Denemeler, İstanbul 1982 O. Grabar, İslam Sanatının Oluşumu, (Çev. Nuran Yavuz), İstanbul 2010.

SEMİNER (0-0-0)

SEÇMELİ DERSLERHADİS TENKİDİ (2-0-2)

Hz. Peygamber döneminde metin tenkidi. Sahabe döneminde metin tenkidi. Hadisçilerin metin tenkidinin kaynağı. Duafâ ve mevzuât literatürün metin tenkidine katkısı. Hadislerin Kur’an’a ve sünnete arzı. Hadislerin akla, bilimsel verilere ve tarihî gerçeklere arzı. Fakihlerin

19

metin tenkidi faaliyetleri. Oryantalislerin metinden hareketle rivayetleri eleştirmeleri. Ülkemizde metin tenkidi konusunda yapılan çalışmalar.

KAYNAKLAR

İbnu’l-Cevzî, Kitâbu’l-Mevzûât, Ibn Teymiyye, Rafu’l-Melâm, İbn Kayyım el-Cevziyye, el-Menâru’l Tayyib Okiç, Bazı Hadis Meseleleri Üzerine Tetkikler, İstanbul 1959. Muhammed Yusuf Guraya, Sünnetin Neliği Sorununa Metodik Bir Yaklaşım, Ankara

1999. M. Sait Hatiboğlu, İslami Tenkit Zihniyeti, Otto Yay., Ankara 2008. Dumeyni, Makâyis Nakdi Mütûnu’s-Sünne, Mustafa el-Azamî, Menhecu’n-Nakd, Salih Karacabey, Hadis Tenkidi, Emin Yay., Bursa 2011. Enbiya Yıldırım, Metin Tenkidi, Beyan Yay., İstanbul 2010. Ahmet Keleş, Hadislerin Kur’an’a Arzı, İnsan Yay., İstanbul 2004. Yavuz Ünal, Hadislerin Tespitinde Yöntem Sorunu, Etüd Yayınları. Selahatttin Polat, Metin Tenkidi, İfav, Nureddin Itr, Menhecu’n-Nakd Inde’l-Muhaddsin,

KUR’AN SEMANTİĞİ (2-0-2)

Arapçanın Kur’ân sayesinde nasıl bir kültür ve medeniyet dili niteliğini kazandığını anlayabilme. Belagat ilmiyle Anlambilim’in ortak noktalarını görerek, Kur’ân’ı anlama ve yorumlama yolunda her iki disiplinden de önemli kazanımlar elde edebilme. Kur’ân’ın, evrensel bir dînî sistem kurarken dili nasıl mucizevî bir şekilde kullandığını görebilme. Kur’ân’ın ebedî mucize olmasının edebî mucize olduğuna dayandığını, edebî mucize olmasının da Arap dili üzerinden kurduğu biçim-anlam ilişkilerindeki mükemmelliğe dayandığını kavrayabilme.

KAYNAKLAR

Doğan Aksan, Anlambilimi ve Türk Anlambilimi (Ana Çizgileriyle), Ankara 1987

Doğan Aksan, Anlambilim –Anlambilim Konuları ve Türkçe’nin Anlambilimi-, Ankara 1999

Doğan Aksan, Her Yönüyle Dil –Ana Çizgileriyle Dilbilim-, I-III, Ankara 2000

Berke Vardar, Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, İstanbul 1998 Ferdinand de Saussure, Genel Dilbilim Dersleri, İstanbul 1998 F. R. Palmer, Semantik –Yeni Bir Anlambilim Projesi-, Ankara 2001 Ahmed Muhtâr Ömer, İlmü’d-Delâle, Kuveyt 1983 Pierre Guiraud, Anlambilim, İstanbul 1999. Ali Ünal, Kur'ân’da Temel Kavramlar, İstanbul 1990

20

Toshihiko Izutsu, Kur'ân’da Allah ve İnsan, Ankara tsz. Toshihiko Izutsu, Kur'ân’da Dînî ve Ahlâkî Kavramlar, İstanbul tsz. Ebu’l-A’lâ Mevdûdî, Kur'ân’a Göre Dört Terim, İstanbul 1991 Dücane Cündioğlu, Kur'ân’ı Anlamanın Anlamı, İstanbul, 1995 Dücane Cündioğlu, Anlamın Buharlaşması ve Kur'ân, İstanbul 1995 Ali Galip Gezgin, Tefsirde Semantik Metod ve Kur'ân’da “Kavm”

Kelimesinin Semantik Analizi, İstanbul 2002 Ebû Hilâl el-Askerî, Kitâbu’l-Furûk, ysz., tsz.Teo Grunberg, Anlama,

Belirsizlik ve Çok-Anlamlılık, Ankara 1999 Fahruddîn er-Râzî, Nihâyetü’l-Îcâz fî Dirâyeti’l-İ’câz, Beyrut 1985 Şerafüddîn Hüseyn b. Muhammed et-Tîbî, et-Tıbyân fî İlmi’l-Meânî

ve’l-Bedî’ ve’l Beyân, Bağdat 1987 Mîşâl Âsî-Emîl Bedî’ Ya’kûb, el-Mu’cemu’l-Mufassal fi’l-Luğa ve’l-

Edeb, I-II, Beyrut 1987 Bedevî Tabâne, Mu’cemü’l-Belâğati’l-Arabiyye., Riyâd 1988 Nusreddin Bolelli, Belâğat -Kur'ân Edebiyatı-, İstanbul 2000 M. Kaya Bilgegil, Edebiyat Bilgi ve Teorileri, İstanbul 1989

TARİHTE USUL (2-0-2)

Tarihi tenkidin (eleştiri) tanımı, tarih bir ilim midir ve kanunlarından söz edilebilir mi? Tarihi kaynaklar, geçmişin izleri ve kanıt sorunu (şahitlik). Tarihi tenkidin unsurları (dış ve iç tenkid), eleştiride aşırılığa gitme, sağduyunun terki. Tarihçinin ahlakı (etiği). Olguların tespit ve tanımlanmasında yardımcı olan ilimler. Tarihin taksim meselesi (zaman, mekân, tema). Tarih araştırmalarında analiz ve sentez süreçleri ve araştırılan konunun eser haline getirilmesi.

KAYNAKLAR

Léon-E. Halkın, Tarih Tenkidinin Unsurları, çev. Bahaeddin Yediyıldız, Ankara, 1989.

Stradling, Robert, 20. Yüzyıl Avrupa Tarihi Nasıl Öğretilmeli, çev. Ayfer Ünal, Tarih Vakfı Yay., İstanbul 2003.

Braudel, Fernand, Tarih Üzerine Yazılar, çev. M. Ali Kılıçbay, İmge Yayınları, Ankara, 1992.

Carr, E.H., Fontana, J., Tarih Yazımında Nesnellik, çev. Özer Özenkaya, İmge Yayınları, Ankara, 1992.

SOSYAL BİLİMLERİ METODOLOJİSİ (2-0-2)

Bilim ve Araştırma Bilimsel Bilginin Nitelikleri Bilimlerin Sınıflandırılması ve Sosyal Bilimler Metod ve Metodoloji Sosyal Varlık Alanı Determinasyon İlkeleri Genel Metotlar Özel Metotlar Dokümantasyon Metot ve Teknikleri Fişleme Tekniği ve Dökumantasyon Metodu Sosyal Araştırmalarda Deney Deneyleme Modelleri ve Küçük Grup Deneyleri Sosyal Bilimlerde Tarama Modeli Araştırmayı Yazma ve Rapor Haline Getirme Araştırmaya Giriş ve Sonuç Yazma

21

KAYNAKLAR

Zeki Arslantürk, Sosyal Bilimciler İçin Araştırma Metod ve Teknikleri, Çamlıca Yayınları, İstanbul 2004.

Ayhan Ural-İbrahim Kılıç, Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara 2005.

Halil Seyidoğlu, Bilimsel Araştırma ve Yazma El Kitabı, Ankara 2005. Orhan Türkdoğan, Bilimsel Araştırma Metodolojisi, İstanbul 2002. Niyazi Karasar, Bilimsel Araştırma Yöntemi Ankara, 1991.

TÜRK DİN MUSİKİSİNE GİRİŞ (2-0-2)

Dini musikinin tarifi. Müziğin dindeki yeri ve Din - müzik ilişkisi. Türk Din Musikisinin dini musiki içerisindeki yeri. Türk Din Musikisinin icra-yorum tarzı. Türk Din Musikisinin kaynakları. Türk Din Musikisinin Formları. Formların ortaya çıkışı. Formların kullanılma amaçları ve kullanıldığı yerler. Formların icra-yorumlanması, bazı örnek yorumlar ve eleştirisi.

KAYNAKLAR

Çakır, Ahmet, Müziğe Giriş, Dem Yayınları, İstanbul 2009. Uludağ, Süleyman, İslam Açısından Musiki ve Sema, İrfan Yayınevi,

İstanbul 1976. Dini musikisi ile ilgili örneklerin seslendirildiği DVD, CD ve diğer

kayıtlar. Özcan, Nuri, Dini Musikisinin Mahiyeti ve Hususiyetleri, (Basılmamış

Ders Notları), İstanbul.

FARSÇA (2-0-2)

Farsça’da olmak anlamına gelen üç temel fiilin, hesten, şoden ve buden, çekimleri ve kullanım alanları. Farsça’da yer, mekân ve zaman zarfları. Farsça yeterlilik ve gereklilik fiilleri. Yön zarfları. Edilgen çatı. Düzensiz fiiller. Şart Cümlesi.

KAYNAKLAR

Mürsel Öztürk, Farsça Dil Bilgisi Mehmet Kanar, Farsça Dil Bilgisi Nimet Yıldırım, Farsça Dil Bilgisi

KUR’AN HÜKÜMLERİ VE MODERN HUKUK (2-0-2)

Bu derste modern dönem hukuk ilmi çerçevesinde önem arz eden temel kavramlar ve kurumlara ilişkin Kuranda yer bulan düzenlemeler işlenecektir.

KAYNAKLAR

22

Hayrettin Karaman, Anahatlarıyla İslam Hukuku, J. Schacht, İslam Hukukuna Giriş; Komisyon, Mecelle TDV İslam Ansiklopedisi (ilgili makaleler). M. Vehbi Efendi, Ahkam-ı Kuraniyye; M. Ali Sabuni, Kuran Hükümleri

BİLGİSAYAR (2-0-2)

Bilişim teknolojilerinin insan hayatındaki yeri ve önemi, Donanım (Bilgisayar bileşenlerinin pratikte öğrenimi), MS Windows uygulamaları, Raporlama (MS Word), Sunum (PowerPoint), İnternet (veri tabanları ve arama motorları).

KAYNAKLAR

Güneş A. (2007). Bilgisayar I-II (Temel Bilgisayar Becerileri). Ankara: Pegema Yayıncılık

ÜÇÜNCÜ SINIF 6. YARIYIL

KUR’AN OKUMA VE TECVİD VI (2-0-2)

Kur'an'ın usulüne uygun tilavet edilebilmesi için gereken tecvid kaidelerinin ve harflerin doğru telaffuzlarının (ta’lîm) uygulamalı olarak öğretilmesi; Vakıa, Kıyâme, İnsan, Duhan 1- 16, Mü'minun 1-14, Lokman 12- 19, İsra 1-10 surelerinin ezberlenmesi.

KAYNAKLAR Abdurrahman Çetin, Kuran Okuma Esasları, Bursa 2007. İsmail Karaçam, Kuranı Kerimin Faziletleri ve Okunma Kaideleri,

İstanbul 1976. Remzi Ateşyürek, Kur'an Tilavetinde Tecvid ve Temsil, Samsun 2013.

HADİS III (2-0-2)Klasik hadis kaynaklarının Kitâbu’n-Nikâh bölümünden medenî hukukla ilgili hadislerin okunması. Klasik hadis kaynaklarının Kitâbu’t-Talâk bölümünden medenî hukukla ilgili hadislerin okunması. Klasik hadis kaynaklarının Kitâbu’l-Büyû bölümünden alış-veriş konusuyla ilgili hadislerin okunması. Klasik hadis kaynaklarının Kitâbu’l-Hudûd bölümünden ceza hukukuyla ilgili hadislerin okunması. Klasik hadis kaynaklarının Kitâbu’l-Edeb bölümünden ahlakî konularla ilgili hadislerin okunması. Klasik hadis kaynaklarının Kitâbu’l-Fiten ve’l-Melâhim bölümünden gelecekten haber veren rivayetlerle ilgili hadislerin okunması.

KAYNAKLAR Buhârî, el-Câmi‘u’s-Sahîh, (Kütüb-ü Sitte içerisinde I-III. ciltler) Çağrı

Yay., İstanbul 1981.

23

Müslim, Sahîh, (Kütüb-ü Sitte içerisinde IV-VI. ciltler) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

Ebu Davud, Sünen, (Kütüb-ü Sitte içerisinde VII-XI. ciltler) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

Tirmizî, Sünen, (Kütüb-ü Sitte içerisinde XII-XIV. ciltler) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

Nesâî, Sünen, (Kütüb-ü Sitte içerisinde XV-XVI. ciltler) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

İbn Mâce, Sünen, (Kütüb-ü Sitte içerisinde XVII-XVIII. ciltler) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

Dârimî, Sünen, (Kütüb-ü Sitte içerisinde XIX. cilt) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

Malik b. Enes, Muvatta, (Kütüb-ü Sitte içerisinde XX. cilt) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

Ahmed b. Hanbel, Müsned, (Kütüb-ü Sitte içerisinde XXI-XXIII. ciltler) Çağrı Yay., İstanbul 1981.

Muhammed Fuâd Abdulbâkî, el-Lü’lü ve’l-Mercân, Dâru’l-Hadîs, Kahire 1994.

İbn Hacer el-Askalânî, Fethu’l-Bârî bi Şerhi Sahîhi’l-Buhârî, Dâru’l-Marife, I-XIII, Beyrut ty.

Bedruddîn el-Aynî, Umdetu’l-Kârî Şerhu Sahîhi’l-Buhârî, I-XV, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 2001.

İSLAM HUKUKU III (2-0-2)

Borcun kaynakları, borcun ifa yolları, borç çeşitleri, borcun sona ermesi, klasik fıkıhta bilinen bazı akitler; eşya hukukuna genel bakış, ayni haklar ve çeşitleri, füncel fıkıh problemlerine bakış.

KAYNAKLAR Hayrettin Karaman, Mukayeseli islam Hukuku; Safa Reisoğlu, Borçlar Hukuku; Orhan Çeker, İslam Hukukunda Akitler; DİA ilgili maddeler; Nİhat Dalgın, Tartışmalı Dini Konular-2. Ali Türkmen, İslam Eşya Hukuku.

KELAM (2-0-2)

Ders, çağın felsefî, sosyal, kültürel ve bilimsel konukları karşısında dinin temelleri ışığında İslâm dininin görüşünü kelâm yöntemleriyle ortaya koymayı ve kelâmın sorun çözme mantığını kavratmayı içermektedir.

KAYNAKLAR

24

ÇİFTÇİ, Adil, İslâmî Yenilenme Makaleler III, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2003.

DOĞAN, İsa, Zeydiyye'nin Doğuşu ve Kelami Görüşleri, Samsun 1996.

DOĞAN, İsa, İslâm'ın Âlim Modeli Olarak İmam Zeyd b. Ali, T.D.V. Yayınları, İstanbul 2009.

DOĞAN, İsa, İmam Zeyd b. Ali'nin mektupları, Kardeş Ofset - Matbaacılık, samsun 2012.

HANEFÎ, Hasan, "Kelam İlminin Tarihselliği", çev. İbrahim Aslan, AÜİFD, c. XLV, Sayı: 1, Ankara 2004 (ss. 263-284).

KAZANÇ, Fethi Kerim,“Geleneksel Teoloji Doktrinleri ve Sorunları”, Tabula Rasa: Felsefe - Teoloji, Yıl: 6, Sayı: 18, Eylül-Aralık 2006, (ss. 49-87).

KAZANÇ, Fethi Kerim,“Kelam Alanında Yeniden Sistematik Yapılanma Zorunluluğu ve Temelleri”, Ekev Akademi Dergisi, Yıl: 12, Sayı: 34, Kış 2008, (ss. 23-42).

KAZANÇ, Fethi Kerim,Kelâmî Düşüncede Kötülük Sorununa Kısa Bir Bakış”, Kelam Araştırmaları Dergisi 6: 1 (2008), (ss. 77-106).

KAZANÇ, Fethi Kerim, “Selefiyye’nin Nass ve Metot Ekseninde Din Anlayışı ve Sonuçları”, Kelam Araştırmaları Dergisi 8: 1 (2010), (ss. 93-121).

KAZANÇ, Fethi Kerim, “İslâm Kelâmında Ahlâk Teorisi”, Sistematik Kelam, Ünite 10, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi (UZEM), Samsun 2011 (ss. 1-26).

KAZANÇ, Fethi Kerim, “İslâm Kelâmında Âhiret İnancı”, Sistematik Kelam, Ünite 13, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi (UZEM), Samsun 2011 (ss. 1-24).

KAZANÇ, Fethi Kerim, Kelam İlminin Geçirdiği Merhaleler (Evreler), (Basılmamış Ders Notları), (ss. 1-18).

KAZANÇ, Fethi Kerim, Kelam-Felsefe Münasebetleri ve Sonuçları, (Basılmamış Ders Notları), (ss. 1-6).

KAZANÇ, Fethi Kerim, Kelam Yazıları, Etüt Yayınları, Samsun 2008, (ss. 43-103).

TASAVVUF TARİHİ (2-0-2)

Tasavvufun tanımı, amacı, kaynakları ve tarihi gelişimi. Tarikatların ortaya çıkışı ve başlıca tarikatlar. Tasavvuf Felsefesi ve tasavvufun İslam düşüncesindeki yeri.

KAYNAKLAR

Ethem Cebecioğlu, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ankara 1997.

Mustafa Aşkar, Tasavvuf Tarihi Literatürü, Ankara 2000.

25

Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 1990. Ebû Hâmid b. Muhammed Gazâlî, İhyâu ulûmi’d-Dîn, Kahire 1407

H./198. M. el-Hucvirî, Keşfü’l-Mahcûb, terc. Süleyman Uludağ, Hakîkat Bilgisi,

İstanbul 1982. Mustafa Kara, Din Hayat Sanat Açısından Tekkeler ve Zâviyeler,

İstanbul 1977. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, Mesnevî, çev. Veled İzbudak, İstanbul

1996. es-Sühreverdî, Avârifü’l-Maârif (Avârif), terc. Hasan Kâmil Yılmaz-

İrfan Gündüz, Tasavvufun Esasları, İstanbul 1990. Ebû Nasr Serrâc et-Tûsî, el-Lüma’, terc. H. Kâmil Yılmaz, İslâm

Tasavvufu, İstanbul 1996.

İSLAM MEZHEPLERİ TARİHİ (2-0-2)

İslam Mezhepleri Tarihi'nin konusu, gayesi ve metodu, Mezheplerin doğuş nedenleri, Erken dönem İslam tarihinde ortaya çıkan ilk siyasal ihtilaflar, Hz. Osman ve Ali dönemleri ve mezheplerin doğuşunu hazırlayan sorun ve gelişmeler, İslam tarihinde ortaya çıkan ilk mezhep Hariciler, Haricilerin başlıca kolları ve temel görüşleri, Şiiler, Tarihsel gelişim ve inançlar, Başlıca Şii fırkaları, Zeydiyye, İmamiyye/İsna Aşeriyye, İsmailiyye, Batınilik ve Dürzilik, Mutezile Doğuşu ve Tarihsel Gelişimi, Mutezile'nin temel görüşleri, Mürcie, Ehl-i Sünnet Ekolü İtikadi Mezhepler Selefilik, Eş'arilik, Maturidilik, Günümüz Türkiyesi'nde mezhepler Anadolu Alevileri/Kızılbaşlar Doğuşu, Gelişimi ve İnançlar, Nusayriler, Yezidiler.

KAYNAKLAR

M. Saffet Sarıkaya, İslam Düşünce Tarihinde Mezhepler, İst., 2009. E. Ruhi Fığlalı, İmâmiyye Şiası, Ank., 1984. E. Ruhi Fığlalı, Günümüz İslam Mezhepleri, İzmir, 2008. W. Montgomery Watt, İslam Düşüncesinin Teşekkül Devri, (Çev. E.

Ruhi Fığlalı), İst., 1998. Ahmet Turan, İslam Mezhepleri Tarihi, Samsun, 2000. Harun Yıldız, Kendi Kaynakları Işığında Hariciliğin Doğuşu ve Gelişimi,

Ankara, 2010. Sönmez Kutlu, Türklerin İslâmlaşma Sürecinde Mürcie ve Tesirleri,

Ank., 2000. Harun Yıldız, Anadolu Alevîliği Amasya Yöresi Bağlamında Bir

İnceleme, Ank., 2004. Kemal Işık, "Mutezile’nin İlk Kurucusu Vasıl b. Ata ve Büyük Günah

Meselesi", AÜİFD, XXIV, Ank., 1981, (ss. 337-357). Selim Özarslan, "Mu'tezile: Basra ve Bağdat Mu'tezilîleri ve Başlıca

Görüşleri", CÜİFD., VII/1, Sivas, 2003, (ss. 161-181).

26

Sönmez Kutlu, "Mürcie Mezhebi: Doğuşu, Fikirleri, Edebiyatı ve İslam Düşüncesine Katkıları", Gazi Üniv. Çorum İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2002/I, (ss. 168-210).

Yusuf Gökalp, "Zeydiyye Mezhebinin Doğuşu, Teşekkül Süreci ve Tarihçesi", Çukurova Üniv. İlahiyat Fakültesi Dergisi, VII/2, Adana, 2007.

Muzaffer Tan, "Erken Dönem İsmaililik ve Temel Görüşleri", EKEV Akademi Dergisi, XXXIX, Erzurum, 2009.

Mustafa Öz, "Dürzilik", Marmara Üniv. İlahiyat Fakültesi Dergisi, VII-X, İst., 1995.

Mehmet Baktır, “Mütekaddimin Selefiyye ve Düşünce Yapısı”, Kelam İlminin Yeniden İnşasında Geleneğin Yeri Sempozyumu, Elazığ Üniv. İlahiyat Fakültesi, Elazığ, 2004, (ss. 1-17).

A Turan-H Yıldız “Tarihten Günümüze Anadolu Aleviliği”, OMÜİFD., 26-27, Samsun, 2008, (ss. 11-24).

Ahmet Turan, "Yezidi İnanç ve İbadetleri", OMÜİFD., I, Samsun, 1986, (ss. 137-171).

M. Hanefi Palabıyık, “Dini İnançları ve Özellikleri Bakımından Nusayrilik”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, 2010/54, (ss. 19-48).

Cenksu Üçer, "Geleneksel Alevilikte İbadet Hayatı ve Alevilerin Temel İslami İbadetlere Yaklaşımları", Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, V (2005), Sayı 2, (ss. 161-189).

DİNLER TARİHİ (2-0-2)

Dinin tanımı sorunu, genel olarak din bilimleri ve dinler tarihin din bilimleri içinde ayrı bir disiplin olarak ortaya çıkışı ele alındıktan sonra kadim dini inançlar, gnostik gelenekler, Hint kökenli dinler ile uzak doğu dini gelenekleri fenomenolojik yöntemle ele alınarak inceleme konusu yapılmaktadır.

KAYNAKLAR

Abdurrahman Küçük, Günay Tümer, M. Alparslan Küçük, Dinler Tarihi, Ankara: Berikan Yayınevi, 2009;

Ekrem Sarıkçıoğlu, Başlangıçtan Günümüze Dinler Tarihi, Isparta: Fakülte Kitabevi, 2002;

Şinasi Gündüz (ed.), Yaşayan Dünya Dinleri, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2007.

Kur'an-ı Kerim. Kitab-ı Mukaddes. Ezra Pound, Konfüçyüs (çev. Ahmet Yücel) Lao Tse, Tao Te Ching: Yol ve Erdem Kitabı (çev. Ömer Tulgan) Bhagavat Gita: Hinduların Kutsal Kitabı (çev. Korhan Kaya).

27

Buddhistlerin Kutsal Kitapları (çev. Korhan Kaya)

DİNİ HİTABET (2-0-2)

Hitabetle ilgili temel kavramlar, dinî hitabetin yeri, önemi, hitabette dilin kullanımı, hitabetin etkili olmasını hazırlayan şartlar, dini hitabet çeşitleri (hutbe, vaaz dini sohbet vs). Hutbe, Vaaz, sohbet vb. hazırlama sunum ve değerlendirme (öğrenci etkinlikleri çerçevesinde), Hz. Peygamber’in hayatından hitabetle ilgili örnekler.

KAYNAKLAR

Ahmet Hamdi Akseki, İslam Dini, Ankara 1963. Ahmet Lütfi Kazancı, Peygamber Efendimizin Hitabeti, İstanbul 1980. Ahmet Önkal, Resulullah’ın İslam’a Davet Metodu, Konya 1992. Cemal Tosun-Recai Doğan, Hitabet ve Mesleki Uygulama Kitabı,

Ankara 2002. Emin Özdemir, Güzel ve Etkili Konuşma Sanatı, Remzi Kitapevi,

İstanbul 2000. Erol Mutlu, İletişim Sözlüğü, Ankara 1995. İsmail Lütfi Çakan, Hitabet ve Mesleki Uygulama, İstanbul 1993. Ramazan Buyrukçu, Din Görevlisinin Mesleğini Temsil Gücü, Ankara

1995. Suat Taşer, Konuşma Eğitimi, Türkiye İş Bankası Yayınları, Ankara

1998. Üstün Dökmen, Sanatta ve Günlük Konuşmalarda İletişim Çatışmaları

ve Empati, İstanbul 1997.

SEÇMELİ DERSLER

HADİS VE SÜNNETTE ÇAĞDAŞ YORUMLAR (2-0-2)

Çağdaşlaşma döneminin temel ve ayırt edici özelliklerini tanıyıp, hadis ve sünnet ile ilgili yorumları analiz edebilme. Çağdaş dönemde hadis konusunda yazılmış eserleri ve akademik çalışmaları, tahlil edebilme becerisini elde etme. Hadis tartışmaları bağlamında öğrendiği çağdaş yaklaşımların temel özelliklerini, diğer alanlarda da kullanabilme. Hadis metinlerini çağdaş dönemde de anlamlı hale getirebilme. Bir düşünce biçimi olarak çağdaşlaşmanın hadis ilmi ile ilgisini kurabilme.

KAYNAKLAR

Mazharuddîn Sıddîkî, İslâm Dünyasında Modernist Düşünce, İstanbul 1990.

İbrahim Hatiboğlu, İslâm’da Yenilenme Düşüncesi Açısından Modernistlerin Sünnet Anlayışı, İstanbul 1996.

İbrahim Hatiboğlu, “Çağdaş Hadis Tenkidi Yöntemlerinin Mahiyeti”, İslâm’ın Anlaşılmasında Sünnetin Yeri ve Değeri, Ankara 2003.

Marife dergisi Oryantalizm özel sayısı. Konya 2003.28

İbrahim Hatiboğlu, “Hadis ve Sünnet Terimlerine Farklı Bir Yaklaşım: Fazlurrahman’ın Hadis ve Sünnet Ayırım”, Marife, yıl 1, sayı 1, s. 33-47.

Fazlurrahman Özel Sayısı, İslâmî Araştırmalar, Ankara 1990. Cağfer Karadaş (nşr.), Çağdaş İslâm Düşünürleri, Bursa 2002. Salih Karacabey, Hz. Peygamber’de Nebevî ve Beşerî Bilgi, İstanbul,

2002, s. 30-45.

TARİH FELSEFESİ (2-0-2)

Tarih felsefesinin konularını ve yöntemlerini açıklama. Antik Çağ felsefesinde ileri sürülen tarih anlayışlarını tanıtma. Modern felsefede ileri sürülen tarih anlayışlarını tanıtma. 20. yy. felsefesinde ileri sürülen tarih anlayışlarını tanıtma. Edward Carr’ın “Tarih Nedir” eseri üzerinde durma ve tartışma ortamı sağlama. Keith Jenkins’in tarih anlayışını açıklama.

KAYNAKLAR

Edward H. Carr, Tarih Nedir? Doğan Özlem, Tarih Felsefesi, İnkılap Kitabevi, İstanbul. R. C. Collingwood, Tarih Tasarımı Keith Jenkins, Tarihi Yeniden Düşünmek, Dost Kiabevi, Ankara.

İSLÂM’DA BİLİM TARİHİ (2-0-2)

İslam, İslam Uygarlığı. Felsefe ve Bilim Kavramı. Yunan, Hint ve İran dillerinden çeviriler; Beytül-Hikme. Tabiat Tarihi Disiplinleri: Mineraloji, Botanik, Zooloji. Astronomi: Gezegen Teorisi, Aletler ve Rasathaneler, İslam Biliminin Avrupa'ya İntikali ve Etkileri. Naklî İlimler-Aklî İlimler ayırımı.

KAYNAKLAR

Mehmet bayraktar, İslam Bilim tarihi, Diyanet Vakfı Yayınları Fuat Sezgin, İslam'da Bilim ve Teknik, trc. Abdurrahman Aliy, Ankara:

TÜBA & Kültür ve Turizm Bakanlığı 2007, C. I-V.

İSLÂM SANATLARI VE ESTETİĞİ (2-0-2)

Hz. Peygamber devrinde ilk sanat faaliyetleri. Orta Asya’da Müslümanlık öncesi ve sonrası Türk sanatı. Anadolu Selçuklu Sanatı. Anadolu’da 14. Yüzyıl Beylikleri Devri Sanatı. Osmanlı Sanatı. Cilt ve Ebru Sanatı. Minyatür Sanatı.

KAYNAKLAR

Hicabi Gülgen, Ana Hatlarıyla Türk İslam Sanatları Tarihi, Bursa 2012 Oktay Aslanapa, Türk Sanatı, İstanbul 1989

29

Muhittin Serin, Hat Sanatı ve Meşhur Hattatlar, İstanbul 1999 Oleg Grabar, İslam Sanatının Oluşumu, İstanbul 1989 Robert Irwin, Islamic Art, London 1997

İSLÂM EĞİTİM TARİHİ (2-0-2)

Asr-ı Saadette Eğitim-Öğretim. Abbasilerde Eğitim-Öğretim. İlk Eğitim Kurumlarına Toplu Bakış: (Sıbyan Mektepleri, Medreseler, Cami ve Zaviyeler) İlk Dönem Bazı Ünlü Eğitimciler:(Farabi, İbn-i Sina, Birûnî / El- Beyrûnî). Kuruluş ve Yükseliş Döneminde Osmanlı’da Eğitim-Öğretim. İznik Medresesi. Bursa Medreseleri. Fatih Medereseleri. Süleymaniye Medreseleri. Tanzimat Döneminde Osmanlıda Eğitim-Öğretim. Batılılaşma Aydınlar ve Eğitim: (Münif Paşa, Ali Suavi, Ahmet Cevdet Paşa, Ahmet Mithat Efendi). Meşrutiyet Döneminde Osmanlıda Eğitim Öğretim: (Selim Sabit Efendi, Tevfik Fikret, Emrullah Eefendi, Satı Bey). Günümüz İslam Dünyasında Eğitim Öğretimin Genel Durumu.

KAYNAKLAR

Hüseyin Algül, İslam Tarihi I-IV Cahit Baltacı, Osmanlı Medreseleri Ziya Kazıcı, Anahatları ile İslam Eğitim Tarihi İsmail Doğan, Türk Eğitim Tarihinin Ana Evreleri Ahmet Çelebi, İslam’da Eğitim Öğretim Tarihi Hasan Akgündüz, Klasik Dönem Osmanlı Medrese Sistemi Mustafa Baktır, İslam’da İlk Eğitim Müessesi Ashab-ı Suffa Şakir Gözütok, İlk Dönem İslam Eğitim Tarihi

TÜRK DÜŞÜNCE TARİHİ (2-0-2)

Düşünce ve bilim kavramlarının muhteva analizi. Türklerin İslamlaşma süreci, nedenleri ve sonuçları. Klasik dönemin Harezmi, Farabi, Biruni, İbn Sina gibi Türk bilim adamları ve çalışmaları. Osmanlıların ilk döneminde düşünce ve bilimsel hayat. Modern bilimin doğuşu ve belli başlı temsilcileri. Modern düşüncenin Osmanlıya girişi. Modern düşüncenin edebiyat, sanat ve bilime etkileri. Cumhuriyet dönemi düşünce hayatının temel dinamikleri.

KAYNAKLAR

Kaşgarlı Mahmut, Divan-ı Lügat’i-Türk, Kabalcı Yay., İstanbul 2006 Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig, Kabalcı Yay., İstanbul 2007. Ahmet Yaşar Ocak, İslam, Türkler ve Türkiye, Ankara 1997. Cevat İzgi, Osmanlı Medreselerinde İlim, İstanbul 1991 Şerif Mardin, Din ve İdeoloji, İletişim Yay., İstanbul 1998 Adnan Adıvar, Türkler ve İlim, İstanbul 1981 Macit Gökberk, Felsefe Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1974

30

TÜRK KELAMCILAR (2-0-2)

Maturidi, Kelami görüşleri ve eserleri. Semerkandî, Kelami görüşleri ve eserleri. Uşî, Kelami görüşleri ve eserleri. Sadru'ş-Şeria, kelami görüşleri ve eserleri. Molla Fenari, Kelami görüşleri ve eserleri. İbn Hümam, Kelami görüşleri ve eserleri. Kemalpaşazade, Kelami görüşleri ve eserleri. Hocazade, Kelami görüşleri ve eserleri.

KAYNAKLAR

Bursalı Mehmet Tahir, Osmanlı Müellifleri, Haz: Remzi Demir-Yavuz Unat, Ankara 1995

Osman Nuri Ergin, Maarif Tarihi, İstanbul 1997 Mustafa Fayda, İbn Kemal'in Hayatı ve eserleri, Ankara 1989 Şemseddin Sami, Kamûsu'l-A'lam, İstanbul 1306 İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmöanlı Devletinin İlmiye Teşkilatı, Ankara

1988 Şerafettin Yaltkaya, Türk kelamcıları, İstanbul 1932 Ömer Aydın, Türk Kelamcıları, İstanbul 2001 H. Ziya Ülken, Türk Tefekkür Tarihi, İstanbul 1934

OSMANLI TÜRKÇESİ I (2-0-2)

Osmanlı Türkçesinin dil ve gramer özellikleri; Farsça-Arapça unsurlar; edebi-dini metinler.

KAYNAKLAR

F. K. Timurtaş, Osmanlı Türkçesi Grameri, 1999, Alfa Yayınları. Yılmaz Kurt, Osmanlıca dersleri I-II, 1999, Akçağ Yayınları. M.M. Çörtü, Arapça Dilbilgisi, 1995, M. İ. F. Vakfı yay. M.N. Şahinoğlu, Farsça Grameri, 1997, Kitabevî. F.K. Timurtaş, Osmanlı Türkçesi Metinler, 1998, Alfa Yayınları. H. Develi, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu, I-II, 2002 Kitabevi. B. Özcan, Osmanlıca dersleri, 1981.

TÜRK DİN MUSİKİSİ (2-0-2)

Aralıklar ve ses sistemi bilgisi. Makamlar: Basit makamlar. Makamlar: Şed makamlar. Formlar: Câmi mûsikîsi ve tekke musikisi. Dîni mûsikî alanı ve tarihi. Usûl kalıpları ve velveleleri. Usûl ve solfej: her formdan bir tane örnek.

KAYNAKLAR

“Türk Mûsikîsi Nazariyatı ve Usûlleri” İsmail Hakkı ÖZKAN, Ötüken Neşriyat, 8.b,İstanbul 2008.

“Musiki Tarihi” M. Nazmi ÖZALP,M.E.B. Yay. I-II c., İstanbul 2000; DİA.

31

“Türk Mûsikîsi Ansiklopedisi” Yılmaz Öztuna, Kült. B. Yay., I -II c., Ankara 1990.

Türk din mûsikisî ders notları.

İLERİ FARSÇA (2-0-2)

Soru kalıpları. Olumlu ve olumsuz cevap formları. Farsçada belirli ve belirsiz isimler. Farsçada harfi cerler ve kullanımları. Günlük hayatta kullanılan bazı ifadeler. Çoğul isimler. Fars dilinde çoğul yapma kalıpları. Farsçada ilgi cümlesi. Farsçada yazı dili ve konuşma dili arasındaki farklar.

KAYNAKLAR

Asgar Fardi, Ahmed Zehrayi, Muhammed Natık Amuzişi Farsi be Farsi, Merkezi Amuzişi Zebanu Mearifi İslami, Kum, İran.

John Mace, Modern Persian, 1971, London. Abdullatif Tasuci, Tales The Thousand and One Nights, Tahran

DÖRDÜNCÜ SINIF 7. YARIYIL

KUR’AN OKUMA VE TECVİD VII (2-0-2)

Kur'an'ın usulüne uygun tilavet edilebilmesi için gereken tecvid kaidelerinin ve harflerin doğru telaffuzlarının (ta’lîm) uygulamalı olarak öğretilmesi; Fetih, Duha, İnşikak, Hucurat, İnfitar, A'la, Fecr, Beled, Tin ve İnşirah surelerinin ezberlenmesi.

KAYNAKLAR

Abdurrahman Çetin, Kuran Okuma Esasları, Bursa 2007. İsmail Karaçam, Kuranı Kerimin Faziletleri ve Okunma Kaideleri,

İstanbul 1976. Remzi Ateşyürek, Kur'an Tilavetinde Tecvid ve Temsil, Samsun 2013.

ARAPÇA TEFSİR METİNLERİ (2-0-2)

Kur'ân, Tefsir, Kur'ân Kıssaları.

KAYNAKLAR

Kur’ân-ı Kerîm. Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, İstanbul: Azim Yay.,

1992. Mehmet Okuyan, Kısa Sûrelerin Tefsiri -I-, İstanbul: Düşün Yay.,

2011. Bayraktar Bayraklı, Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’ân Tefsiri, İstanbul:

Bayraklı Yay., 2001.

32

Hayreddin Karaman ve diğ., Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir, Ankara: TDV Yay., 2007.

Muhammed Esed, Kur’ân-Mesajı, İstanbul: İşaret Yayınları, 1999. Mustafa Kara, Güncel Değeri Açısından Kur'ân Kıssaları, Samsun:

Selamet Yay., 2011.

ARAPÇA KELAM METİNLERİ (2-0-2)

KAYNAKLAR

ARAPÇA İSLAM HUKUKU METİNLERİ (2-0-2)

İslâm’ın evliliğe bakışı, evliliğe hazırlık, eş seçimi, evlilik teklifi, nişan. İslâm Hukuku’nda nikâhın rükünleri. Nikâhta yetki ve velayet. Aile bireylerinin birbirlerine karşı görev ve sorumlulukları. Bu bağlamda ad koyma, emzirme, nafaka, eğitim, sünnet ettirme, saygı ve itaat. Evlilik birliğinin sona ermesi (Talak). Boşanma lafızları ve çeşitleri.

KAYNAKLAR

Ders sorumlusunun vereceği ders notları.

TASAVVUF (2-0-2)

Tarikatlar Dönemi, genel özellikleri, Tarikatların ortaya çıkış nedenleri Tarikatlar, Tarikatların tasnifi, Ruhani ve Nefsanî Tarikatlar, Tarikatların fonksiyonları. Tarikatlar Döneminin Fikri-Manevi, Maddi unsurları. Belli Başlı Tarikatlar. Tasavvuf Kavramları, ortaya çıkışı, Tasavvuf Kavramlarının kaynakları, Usul-ü Aşere, Makam, Hal. İbadet ve Ahlaka dair kavramlar. İbadet ve Ahlaka dair kavramlar. Seyr u Süluk kavramları. Tahakkuka dair kavramlar. Tasavvufun Temel Problemleri.

KAYNAKLAR

• H. Kamil Yılmaz, Anahatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İst. 2007.• Mustafa Aşkar, Tasavvuf Tarihi Literatürü, İst. 2006.• Metinlerle Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, Kalem yay., İst. 2006.• Osman Türer, Tasavvuf Tarihi, İst. 1998.• Dilaver Gürer, Düşünce ve Kültürde Tasavvuf, İst. 2007.• Kadir Özköse, “Zühd ve Sufilerin Zühde Yükledikleri Anlam”, CÜİFD,

VI, sayı: 1, 2002, s. 175-194.• M. Necmettin Bardakçı, Sosyo-Kültürel Hayatta Tasavvuf, Isparta,

2000.• Süleyman Uludağ, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İst. 2002.• Mustafa Kara, Tekkeler ve Zaviyeler, İst. 1990.• Mustafa Kara, Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi, İst. 1990.• Reşat Öngören, “Tasavvuf”, DİA, c. 40, İst. 2011.• Reşat Öngören, “Tarikat”, DİA, c. 40, İst. 2011.

33

İSLAM FELSEFESİ TARİHİ I (2-0-2)

İslam Felsefesi Tarihini oluşturan felsefi dönüşümler, bu dönüşümü gerçekleştiren filozoflar ve bu dönüşümlerin genel İslam düşüncesi üzerindeki etkisi.

KAYNAKLAR

Necip Taylan, Anahatlarıyla İslam Felsefesi, Ensar Neşriyat, İstanbul 2011.

DİN FELSEFESİ I (2-0-2)

Din Felsefesinin Tanımı ve Diğer Disiplinlerle İlişkisi, Din Felsefesinin Metodu ve Amacı, Din Dili ve Tanrı’yı Konuşmak, İman, Akıl ve Aşk, Tanrı'nın Varlığının Kanıtları, Tanrı-Evren İlişkisi, Ateizm, Kötülük Sorunu ve Teodise Anlayışları, Ölümsüzlük Sorunu, Din-Bilim-Ahlak ve Çevre İlişkisi.

KAYNAKLAR

Metin Yasa, “Din Dilinin Tanrı’yı Konuşmadaki Yetersiz İşlevi: Karşılaştırmalı Bir Çözümleme Girişimi”, Süleyman Hayri Bolay Armağan Kitabı, Gazi, Ankara, 2005.

Metin Yasa, Rubaileri Işığında Mevlana’da Aşk ve İşlevi, Elis Yayınları, Ankara, 2010.

Metin Yasa, Din Felsefesi Açısından Yunus Emre’de Aşk, Yaratılış, Kendi Olma, Ankara Okulu Yayınları, Ankara, 2002.

Metin Yasa, Hayyam’ın Rubaileri: Din Felsefesi Açısından Bir Çözümleme, Elis Yayınları, Ankara, 2009.

Mohapatra, A. R, “Tanrı’nın Varlığı”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı, 16, 351-364, 2003.

Mustafa ALİZADE, “Musiki ve Mevlana’da Onun Yeri ve Değeri”, Çev.: Metin Yasa, (D. Ali Türkmen’le birlikte), Marife, 2008.

Razi Hakim, “İkbal’e Göre Sanat Felsefesi”, Çev.: Metin Yasa, (D. Ali Türkmen’le birlikte), Diyanet Aylık Dergi, Sayı: 187, Temmuz 2006.

DİNÎ BİLGİLER ÖĞRETİMİ (2-0-2)

Başlangıçtan Cumhuriyet dönemine kadar din eğitimi: İslam öncesi dönemden Osmanlının son dönemine kadar. Cumhuriyet döneminden günümüze din eğitimi. Din eğitiminin temelleri. Avrupa Birliği ve din eğitimi. Türkiye’de örgün ve yaygın din eğitimi tartışmaları.

KAYNAKLAR

Mustafa Köylü, (ed). Gelişimsel Basamaklara Göre Din Eğitimi, Ankara: Nobel Yay., 2010.

34

Suat Cebeci, Din Eğitimi Bilimi ve Türkiye'de Din Eğitimi, Ankara: Akçağ Yay., 2005.

Recep Kaymakcan, "Türkiye'de Din Eğitiminde Çoğulculuk ve Yapılandırmacılık," Kuram ve 4. Uygulamada Eğitim Bilimleri, sayı 7 (Ocak 2007), no. 1,ss. 177-210.

Mustafa Öcal, "Türk Hukuk Mevzuatında Din Eğitmi ve Öğretiminn Yeri ve Uygulama Biçimi," Avrupa Birliği Sürecinde Dini Kurumlar ve Din Eğitimi, İSAV, 2007, ss. 511-559.

Şeref Tan (Ed.), Öğretim İlke ve Yöntemleri, Ankara: PegemA Yay., 2008.

M.Zeki Aydın, Din Öğretiminde Yöntemler, Ankara: Nobel Yay., 2007. Süleyman Akyürek, Din Öğretimi: Model, Strateji, Yöntem, Teknikler,

Ankara: Nobel Yay.,2009. Mustafa Öcal, Din Öğretiminde Metodlar, TDV. yayınları, Ankara

1991. Ziya Kazıcı, Anahatlarıyla İslâm Eğitim Tarihi, İstanbul: İFAV Yay.,

1995.

SEÇMELİ DERSLER

KUR’AN’A ÇAĞDAŞ YAKLAŞIMLAR (2-0-2)

Çağdaşlık, Modernizm ve Benzeri Fikirlerin İslâm Ülkelerine Girişi ve Sebepleri. Kavramların açıklanması/anlamları: Klasik İslam Düşüncesi, Çağdaş Düşünce, Modernleşme. İslam dünyasında ortaya çıkan çağdaş yorumlar ve temsilcileri. Mısır’da ortaya atılan çağdaş yorumlar ve Muhammed Abduh, Reşid Rıza; Takdir ve tenkid edilen yönleriyle ictimaî tefsir ekolü. Uluhiyyet, Nübüvvet ve Âhiretle ilgili âyetler ve tefsirleri. Âhiretle ilgili âyetler ve tefsirleri. Oruç ibadetiyle ilgili âyetler ve oruç tutamayanlara verilen ruhsat.

KAYNAKLAR

İsmail Cerrahoğlu, Tefsir Tarihi, I-II, Ankara 1988 Muhsin Demirci, Tefsir Tarihi, İstanbul 2008 Muhsin Demirci, Tefsir Usulü ve Tarihi, İstanbul 2001 Ignaz Goldziher, Mezahibü’t-Tefsiri’l-İslami, (Arapça’ya Çev.:

Abdulhalim en-Neccar), Kahire 1374/1955; (Türkçe’ye Çev.: Mustafa İslâmoğlu), İslâm Tefsir Ekolleri, İstanbul 1997

J.M.S.Baljon, Kur’ân Yorumunda Çağdaş Yönelimler, Ankara 2000 J.J.G. Jansen, Kur’ân’a Yaklaşımlar, Ankara 1999 Cağfer Karadaş, Çağdaş İslam Düşünürleri, Bursa 2003

MUKAYESELİ İSLAM HUKUKU (2-0-2)

35

İslâm hukuk ekollerinin literatürünü tanıyabilme. İslâm Hukuk ekollerinin fıkhî konulara yaklaşım tarzlarını analiz edebilme. Hukuki konuları ele alışları bakımından İslâm hukuku ile Roma hukuku gibi tarihteki diğer hukuk sistemleri arasındaki farkları açıklayabilme. Hukukun kökeni ve fonksiyonları bakımından İslâm hukuku ile tarihteki diğer hukuk sistemlerini karşılaştırabilme. Sosyal bütünleşme ve sosyal düzen bakımından İslâm hukuk ekollerinin ilkelerini kavrayabilme.

KAYNAKLAR

Mukayeseli İslam Hukuku I-III, Hayrettin Karaman, İstanbul 2003. Vehbe Zuhaylî, İslam Fıkhı Ansiklopedisi, İstanbul 1994. Hasan EGE, Dört Mezhebin Fıkıh Kitabı, İstanbul ty. Ferhat KOCA, Mukayeseli İslam Hukuk Düşüncesinin

Temellendirilmesi, Ankara 2002. İzmirli İsmail Hakkı, İhtilaflar Bilimi, sad. Ali Duman, Malatya 2004. Ali Arslan- Mahfuz AKSU, İmamların hükmi İhtilafları Niçin rahmettir?

İstanbul 1981 Ebu Bekir Sifil, Fıkhî İhtilafların hakikati (ihtilaftan rahmete İstanbul

1989 Ebû Cafer Muhammed b. Cerîr et-Taberî, İhtilaâfu’l-Fukahâ Beyrut ty.

TÜRKİYE’DE DİNÎ AKIMLAR (2-0-2)

Günümüz Türkiye’sinde din anlayışı ve dinî akımlara genel bir bakış, Gelenekçi-Muhafazakâr dinî akımlar: Nurculuk ve Süleymancılık, Doğuş, Gelişim, dinî anlayış/yorumlayış şekilleri ile günümüzdeki durum, İslamcılık, Tarihsel arkaplan ve temel görüşler, Radikal dinî akımlar: doğuşu, gelişimi, dinî anlayış/yorumlayış şekilleri, Alevilik-Bektaşilik: Tarihsel arkaplan ve dinî anlayış/yorumlayış şekilleri.

KAYNAKLAR

Abdülbaki Gölpınarlı, Türkiye’de Mezhepler ve Tarikatlar, İnkılap Kitabevi, İst., 1997.

Sönmez Kutlu, Çağdaş İslamî Akımlar ve Sorunları, Fecr Yay., Ank., 2008.

Ruşen Çakır, Ayet ve Slogan Türkiye’de İslami Oluşumlar, Metis Yay., İst., 1991.

Hasan Onat, Türkiye’de Din Anlayışında Değişim Süreci, Kökler ve Değerler Yay., Ank., 2009.

Şerif Mardin, Türkiye'de Din ve Siyaset, İletişim Yay.,İst., 1993. Şerif Mardin, Bediüzzaman Said Nursi Olayı, İletişim Yay.,İst., 2013. Mümtaz'er Türköne, Siyasi İdeoloji Olarak İslamcılığın Doğuşu,

İletişim Yay., İst., 1991. Tarık Zafer Tunaya, İslamcılık akımı, Bilgi Üniv. Yay., İst., 2003.

36

Kemal Karpat, İslam'ın Siyasallaşması, Bilgi Üniv. Yay., İstanbul 2004.

Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce : İslamcılık, (Ed. Yasin Aktay), İletişim Yay., İstanbul, 2004.

Hakan Yavuz, Modernleşen Müslümanlar, Kitap Yay., İstanbul 2005. Elisabeth Özdalga, İslamcılığın Türkiye Seyri, İletişim Yay., İst., 2006. Ali Bayramoğlu, Türkiye'de İslami Hareket, Patika Yay., İst., 2001. Gilles Kepel, Cihat, Doğan Kitap, İst., 2001. Selin Çağlayan, Müslüman Kardeşler'den Yeni Osmanlılar'a İslamcılık,

İmge Yay., İst., 2011. İhsan Işık, Bediüzzaman Said Nursî ve Nurculuk, İstanbul, 1990. M. Saffet Sarıkaya, "Cumhuriyet Dönemi Türkiye’sinde Dinî Tarikat

ve Cemaatlerin Toplumdaki Yeri", Arayışlar Der., Isparta, 2000. Yaşar Kutluay, “Mezhepler Tarihi Yönünden Said Nursî ve Nurculuk”,

İslam Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, III/3-4, İstanbul, 1966. H. Hüseyin Ongun, “Başlangıçtan Günümüze Said Nursî ve Nurculuk

Hareketi”, Türkiye Günlüğü, Mart-Nisan 1997.

ÇAĞDAŞ İSLAM DÜŞÜNÜRLERİ (2-0-2)

Çağdaş İslâm düşüncesinin temel özellikleri Ebü’l-Alâ Mevdûdî, eserleri ve görüşleri. İ. Râcî Fârûkî ve bilginin İslâmileştirilmesi. Seyyid Hüseyin Nasr ve gelenekselcilik. Muhammed Arkoun ve tarihselcilik. Nasr Hâmid Ebû Zeyd ve Kur’ân’ı anlama. Hayrettin Karaman ve modern Türkiye’de İslâm.

KAYNAKLAR

Cağfer Karadaş (ed.), Çağdaş İslâm Düşünürleri, İstanbul, 2007. Mevlüt Uyanık, Çağdaş İslam Düşüncesi ve Bilginin İslâmileştirilmesi,

Ankara, 1999. F. Ahmet Polat, Çağdaş İslâm Düşüncesinde Kur’ân’a Yaklaşımlar,

İstanbul, 2007. Hüseyin Yılmaz, Ezeli Hikmet ve Dinler, İstanbul, 2003. Mazharuddin Sıddıki, İslâm Dünyasında Modernist Düşünce, İstanbul,

1990.

MUKAYESELİ HALK İNANÇLARI (2-0-2)

Halk bilimlerine giriş. Halk dindarlığı ve halk dindarlığında halk inançlarının yeri. Eski Türk inançları ve bunların halk inançlarındaki yeri. Mezar, yatır, türbe ve bunlara ilişkin inançlar. Dağ ve taş kültü. Ağaç ve doğa kültü. Su kültü. Cin, melek, ruh, şeytan vb. doğa üstü varlıklara dair inançlar. Halk inançları ve toplum bilinç altının oluşumuna katkısı.

KAYNAKLAR

37

Özkul Çobanoğlu, Türk Halk Kültüründe Memoratlar ve Halk İnançları, Akçağ Yay., 2004.

Ali Çelik, İslam’ın Kabul ve Reddettiği Halk İnançları, Beyan Yay., 1995.

Y. Kalafat, İslamiyet ve Türk Halk İnançları, Kültür Bakanlığı Yay., 1996.

Hikmet Tanyu, Türklerde Taşla İlgili İnançlar, Elips Yayınları, 2007. Hikmet Tanyu, “Dînî Folklor veya Dîni-Manevî Halk İnançlarının Çeşit

ve Mahiyeti Üzerinde Bir Araştırma -I-“, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1976, cilt: XXI, sayı: , s. 123-142.

Celaleddin Çelik, “Türk Halk Dindarlığında Değişim ve Süreklilik: Ziyaret Fenomeni Örneği”, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2004, cilt: IV, sayı: 1, s. 213-239.

Ahmet Yaşar Ocak, Hızır İlyas Kültü, Kabalcı Yayınevi, 200

GÜNÜMÜZ TASAVVUF AKIMLARI (2-0-2)

Günümüzde tasavvufî hayat ve tarikatlar. I. ve II. Meşrutiyette dervişlerin rolü. İlk mecliste şeyhlerin konumu. Tekkelerin kapatılması ve tarikatların yasaklanma süreci. İlk demokrasi ve tasavvufi hayata karşı alınan tavırlar. Siyasi çevrelerde tekkelerin açılmasıyla ilgili teklifler. Batı’da tarikatların etkileri. Tasavvuf ve tarikatlarla ilgili sorunlar ve çözüm yolları.

KAYNAKLAR

Mustafa Kara, Metinlerle Günümüz Tasavvuf Hareketleri, İstanbul 2002.

Ruşen Çakır, Ayet ve Slogan, İstanbul 1990. Erol Güngör, İslam Tasavvufunun Meseleleri, İstanbul 1982. İsmail Kara, İslamcıların Siyasi Görüşleri, İstanbul 2001. Amiran Kurtkan, Sosyolojik Açıdan Tasavvuf ve Laiklik, İstanbul 1977.

OSMANLI TÜRKÇESİ II (2-0-2)

Osmanlı alfabesinin özelliklerinin ve yazı karakterlerinin tanıtımı, Osmanlı alfabesiyle imla çalışmaları, Osmanlı şair ve yazarlarından farklı dönemlere ait matbu metin okumaları.

KAYNAKLAR

Hızlı, Mefail (2010): Metinlerle Osmanlı Türkçesi, Bursa: Emin Yayınları.

Develi, H. (2001): Osmanlı Türkçesi Klavuzu, İstanbul: Bilimevi Yayınları.

Timurtaş, Faruk K. (1979): Osmanlı Türkçesine Giriş, İstanbul: İÜ. Edebiyat Fakültesi yayınları.

38

Baltacı, Cahit (1989): İslam Paleografyası, İstanbul: İfav Yayınları. Gökbilgin, M.T. (1992): Osmanlı Paleografya ve Diplomatik İlmi,

İstanbul: Enderun Kitabevi.

PALEOGRAFİ-EPİGRAFİ (2-0-2)

Paleografya kavramı ve diğer yakın alanlarla ilişkisi. Hüsn-i hatla yazılmış yazıların okunması yöntemi. Osmanlı bürokrasisisndeki yazı örnekleri. Talik, Divani, Celi Divani, Siyakat yazı türleri. Mektup örnekleri. Mahkeme sicilleri örnekleri. Askerî kurumlar.

KAYNAKLAR

Mefail Hızlı, Osmanlı Paleografyası Ders Notları. Bursa 2008. Mübahat S. Kütükoğlu, Osmanlı Belgelerinin Dili, İstanbul 1988.. Cahit Baltacı, İslam Paleografyası, İstanbul 1989. Seçilmiş arşiv belgeleri

HALKLA İLİŞKİLER (2-0-2)

Halkla ilişkilerle ilgili temel kavramlar, tarihsel gelişim, halkla ilişkiler uygulamaları,halkla ilişkilerin diğer disiplinlerle ilişkisi, dini kurumlarda halkla ilişkiler Halkla ilişkiler kavramı ve yan dalları Halkla ilişkilerin tarihsel gelişimi Halkla ilişkilere ilişkin temel kavramların incelenmesi Kurumsal iletişim ve halkla ilişkiler Din hizmetlerinde halkla ilişkiler Halkla ilişkilerde temel ilkeler Halkla ilişkilerde dini ilkeler Halkla ilişkilerde etik.

KAYNAKLAR

Yılmaz, R. A., Akyürek R. vd. (2002) Halkla İlişkiler Uygulamarı ve Örnek Olaylar

Asna, A. Halkla İlişkiler, İstanbul 1974. Kzanacı, M. Halkla İlişkiler, Ankara 1980. Tortop, N. Halkla İlişkiler, Ankara 1990. Lewton, K. L. Public Relation in Health Care, Newyork 1991.

KLASİK KELAM METİNLERİ (2-0-2)

Erken dönem akaid risaleleri: Ebû Hanîfe’nin el-Fıkhü’l-ekber’i. Eş’arî kelâmının oluşum dönemi eserleri: Eş’arî’nin el-İbâne an usûli’d-diyâne’si. Sünnî kelâmın oluşum döneminde Selef çizgisinde verilen eserler: Tahâvî’nin el-Akîdetü’t-Tahâviyye’si. Eş’arî kelâmının sistemleşme dönemi eserleri: Bâkıllânî’nin Kitâbü’t-temhîd’i. Şii kelâm eserleri: Şeyh Müfid’in Evâilü’l-makâlât’ı. Kelâmda şerh ve haşiye türü eserler: Cürcânî’nin Şerhu’l-Mevâkıf’ı. Yeni ilm-I kelâm dönemi eserleri: İzmirli İsmail Hakkı’nın Muhassalü’l-kelâm ve’l-hikme’si.

39

KAYNAKLAR

U. Murat Kılavuz - A. Saim Kılavuz, Kelâma Giriş, İstanbul 2010 Ebu Hanife, İmam-ı Azam’ın Beş Eseri (metin ve çeviri), İstanbul

1992. Ebü’l-Hasan el-Eşari, el-İbane an Usuli’d-Diyane, Kahire 1987. Ebu Mansur el-Matüridi, Kitabü’t-Tevhid, İstanbul 2003. Ebü’l-Muin en-Nesefi, Tebsıratü’l-Edille, Dımeşk 1993.

SEÇME HADİS METİNLERİ (2-0-2)

Rivayetleri senetleriyle birlikte okumanın önemi. Hadisleri tercüme ederken dikkat edilecek noktalar. Sahih-i Buhârî’nin Kitâbu’sl-İlm bölümünden seçme hadisler. Sahih-i Buhârî’nin Kitâbu’sl-İlm bölümünden seçme hadisler. Sahih-i Müslim’in Kitâbu’l-İman bölümünden seçme hadisler. Tirmizî’den seçme hadisler. İbn Mâce’den seçme hadisler.

KAYNAKLAR

Buhârî, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. İsmâ‘îl, el-Câmi‘u’s-sahîh, I-VIII, İstanbul 1979

Müslim, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, (thk. Muhammed Fu’âd ‘Abdülbâkî), I-V, Kahire 1374/1955.

Tirmizî, Ebu İsa, Sünen,Çağrı Yayınları, İstanbul 1981. Ebu Davud, Sünen,Çağrı Yayınları, İstanbul 1981. Çakan, İ. Lütfi, Hadis Edebiyatı, İstanbul 1989.

YABANCI DİLDE DİNÎ METİNLER (2-0-2)

Bir Tanrı, Yabancılar için bir Işık, Teslis: Hristiyan Tanrı, Tevhid: İslam'ın Tanrısı, Filozofların Tanrısı, Mistiklerin tanrısı, Tanrı’nın Ölümü, Tanrı'nın bir Geleceği Var mı?

KAYNAKLAR

Armstrong, Karen. A History of God.

ARAP DİLİ VE BELÂGATI (2-0-2)Kelamın kısımları, haber ve kısımları, emir, nehiy, istifham üslupları ve anlamları, fasıl-vasıl, icaz-itnab-müsavat konuları şiir ve nesirden örnekler çerçevesinde ele alınacaktır.

KAYNAKLAR

Ali el-Cârim-Mustafa Emîn, el-Belâğatü’l-vâdıha, İstanbul 1996. Ahmed Mustafa el-Merâğî, Ulûmu’l-belâğa, Beyrut 1984. Nusreddin Bolelli, Belâgat, İstanbul 2000.

40

DÖRDÜNCÜ SINIF 8. YARIYIL

HADİS METİNLERİ (2-0-2)

Hadislerin dili. Rivayetleri senetleriyle birlikte okumanın önemi. Hadislerin senetlerinde ve metinlerinde geçen bazı kavramlar. Hadisleri tercüme ederken dikkat edilecek noktalar. Sahih-i Buhârî’nin Kitâbu’l-İlm bölümünden seçme hadisler. Sahih-i Müslim’in Kit’abu’l-İman bölümünden seçme hadisler. Tirmizî’den seçme hadisler. İbn Mâce’den seçme hadisler.

KAYNAKLAR

Buhârî, Ebû ‘Abdillâh Muhammed b. İsmâ‘îl, el-Câmi‘u’s-sahîh, I-VIII, İstanbul 1979

Müslim, Ebu’l-Hüseyn Müslim b. Haccâc el-Kuşeyrî, Sahîhu Müslim, (thk. Muhammed Fu’âd ‘Abdülbâkî), I-V, Kahire 1374/1955.

Tirmizî, Ebu İsa, Sünen,Çağrı Yayınları, İstanbul 1981. Ebu Davud, Sünen,Çağrı Yayınları, İstanbul 1981. Çakan, İ. Lütfi, Hadis Edebiyatı, İstanbul 1989.

İSLÂM FELSEFESİ TARİHİ II (2-0-2)

İslam Felsefesi Tarihini oluşturan felsefi dönüşümler, bu dönüşümü gerçekleştiren filozoflar ve bu dönüşümlerin genel İslam düşüncesi üzerindeki etkisi.

KAYNAKLAR

Necip Taylan, Anahatlarıyla İslam Felsefesi, Ensar Neşriyat, İstanbul 2011.

KUR’AN ÖĞRETİMİ (2-0-2)

Kur’an-ı Kerim’i kendine özgü kurallar çerçevesinde ve kendi fonetik özelliklerini esas alan bir tarzda okumayı öğretmek. Kur´an okuyabilme ve bazı pasajları ezberleme yeteneğini geliştirilmek. Kur´an okuma kurallarının kavratmak.

KAYNAKLAR

Dağdeviren, A. (2006): Kuran Okuma Sanatı Tecvid. İstanbul: Yeni Akademi Yayınları.

Çetin, A. (2007): Kur’an Okuma Esasları. Bursa: Emin Yayınları. Ğavsânî, Y. A.. (1996). İlmü-Tecvid. Dimeşk. Muhammed Mekkî, N. (1970): Nihâyetü-Kavli-Müfîd fî İlmi’t-Tecvîd. Mısır:

Matbaatü Mustafa el-Bâbî el-Halebî ve Evlâdihi. Zihni, M. (1898): el-Kavlü-Sedîd fî İlmi’t-Tecvîd. İstanbul: Dâru-Tıbâati-Âmire.

MEZUNİYET TEZİ (0-0-0)

41

Tez konusu ile ilgili yerli ve yabancı literatürün taranması. Tez konusuyla alakalı verilerin toplanması ve bu verilerin analizi, sentezi ve yazılmasında dikkat edilecek hususların öğrenilmesi.

KAYNAKLAR

Tez çalışmasıyla ilgili literatür.

DİN FELSEFESİ II (2-0-2)

Din felsefesinin konusu, yöntemi ve kaynakları, akıl ve iman ilişkisi, Tanrı’nın varlığı için ileri sürülen kanıtlar ile ateistik kanıtların felsefi açıdan irdelenmesi, kötülük sorunu ve farklı teodiseler, Tanrı hakkında konuşmanın imkan ve mahiyeti, İlahi bilginin ezeliliği ve insanın özgür iradesi ikilemi ve değişik çözüm arayışlarını ele alan derstir.

KAYNAKLAR

Aydın, M.Din Felsefesi, Ankara 1994. Aydın, M. Tanrı-Ahlak İlişkisi, Ankara 1991. Bayraktar, M. Din Felsefesine Giriş, Ankara 1997. Davies, B. Philosophy of Religion A Guide and Anthology, New York

2000. Kılıç, R Modern Batı Düşüncesinde Vahiy, İstanbul 2004. Kılıç, R. Ahlakın Dini Temeli 1992. Kılıç R. (ed.) Din ve Ahlak Felsefesi, Ankara 2006 Koç, T. Din Dili, Kayseri. Özcan, H. Epistemolojik Açıdan İman, İstanbul 1992. Quinn P. L. & Taliaferro C., A Companion to Philosophy of Religion,

Massachusetts 1999. Reçber, M. S. Tanrı’yı Bilmenin İmkanı ve Mahiyeti, Ankara, 2004. Taylan, N. Düşünce Tarihinde Tanrı Sorunu, İstanbul 1998. Topaloğlu A. Ateizm ve Eleştirisi, Ankara 1999. Uslu, F. İmanı Temellendirme Sorunu, Ankara 2004. Yaran, C. S. Kötülük ve Teodise, Ankara 1996.

DİN HİZMETLERİNDE REHBERLİK VE İLETİŞİM (2-0-2)

Yaygın din eğitimi hizmetlerinde rehberlik faaliyetlerinin önemi, yaygın din eğitiminde hedef kitle ve özellikleri, özel yardıma muhtaç kişilere yönelik din hizmetleri, din hizmetlerinde iletişimin yeri ve önemi, iletişim çeşitleri, etkili iletişim metot ve yöntemleri.

KAYNAKLAR

Gürhan Can, Psikolojik Danışma ve Rehberlik, Ankara: Pegem, 2012. Mustafa Köylü, Psiko-Sosyal Açıdan Dini İletişim, Ankara. Ankara

Okulu Yay., 2012.

42

CAMİ DENEYİMİ (1-2-2)

İletişimle ilgili temel bilgiler: İletişim modelleri ve unsurları. Vaaz ve hutbe metni hazırlama ve sunma teknikleri. Vaaza başlama ve hutbe duaları. Vaaz ve hutbe uygulaması: Cuma ve bayram hutbeleri. Ezan ve müezzinlik uygulaması. Namaz kıldırma uygulaması: Cenaze, Bayram ve Cuma Namazı. Cenaze Uygulaması: Teçhiz, Tekfin, Defin ve Tezkiye.

KAYNAKLAR

Abdurrahman Çetin, Hitabet ve İrşat, Aksa Yayınları, Bursa, 1998. Mustafa Köylü, Psiko-Sosyal Açıdan Dini İletişim, Ankara Okulu Yay.,

Ankara 2003. Süleyman Ateş, Yeni İslam İlmihali, Kılıç Kitabevi, İstanbul 1979. A. Hamdi Akseki, İslam Dini, Nur Yayınları, Ankara (Tarihsiz).

SEÇMELİ DERSLER

İSLÂM, İNSAN HAKLARI VE DEMOKRASİ (2-0-2)

İnsan haklarına genel giriş. İnsan haklarının dini, ahlaki, felsefi ve hukuki temelleri. İnsan hakları ile ilgili ulusal hukuk metinleri. Demokrasi ve diğer siyasi sistemler. İslam'da insan haklarının teolojik temelleri. İslam düşüncesinde siyasi sistemler. İslam, Laiklik ve Sekülarizm. İslam'da düşünce ve ifade özgürlüğü. İslam, insan hakları ve demokrasi.

KAYNAKLAR

Hüseyin Hatemi, İnsan Hakları Öğretisi, İstanbul 1988 İbrahim Ö. Kaboğlu, Özgürlükler Hukuku: İnsan Hkalarının Hukuksal

Yapısı, İstanbul 1998 Yasemin Karaman, İnsan Hakları Eğitimi, Ankara 2000 Ali Rıza Temel,İslam'da ve Batı'da İnsan Hakları ve Hürriyetleri,

İstanbul 1993 Şeref Ünal, Temel Hak ve Özgürlükler ve İnsan Hakları Hukuku,

Ankara 1997 Ahmet Güç, Şeytana Tapınmanın Yeni Adı: Satanizm Khaled Ebu el-Fadl, Islam and The Challenge of Democraci

GÜNÜMÜZ FELSEFÎ AKIMLARI (2-0-2)

Hümanizm, varoluşçuluk, darvinizm, meteryalizm.

KAYNAKLAR

Skirbekk, Gunnar, ve Nils Gilje. Antik Yunan´dan Modern Döneme Felsefe Tarihi. İstanbul: Üniversite Kitabevi, 2004.

43

GÜNÜMÜZ KELAM PROBLEMLERİ (2-0-2)

Kelâm ilminin ontoloji ve epistemoloji anlayışının kelâmî problemlere ve çözümlerine etkisi. Ateizmin bahaneleri: Teodise (kötülük problemi). Fonksiyonsuz din ve bid’atlerin beslendiği kaynaklar: Tenasüh (reenkarnasyon). Kelâmın reenkarnasyon karşısındaki duruşu. Dine alternatif arayışlar: Satanizm. Yeni din arayışları: Bahâîlik. Alevî İslâm tatbikatı: Alevî ibadet ve ayinleri.

KAYNAKLAR

Adnan Bülent Ünal, A. Bülent Baloğlu (ed.), Kelâmın İşlevselliği ve Günümüz Kelâm Problemleri

Ahmet Güç, Satanizm Ali Köse (ed.), Sekülerizm Sorgulanıyor Aydın Topaloğlu, Teizm ya da Ateizm: Tanrıtanımazlığın Felsefî

Boyutları

DİNLER ARASI DİYALOG (2-0-2)

Dinlerin öteki olarak kabul ettiği şeyi değerlendirmede kullandığı ölçütler;Hint (Hinduizm, Budizm vs) dinlerinin; semitik dinlerin (Yahudilik, Hıristiyanlık ve islam) diğer dinlere bakışıları; Dinlerarası diyalog, tanımı, mahiyeti ve beklentiler.

KAYNAKLAR

Cafer Sadık Doğru (ed), Islam ve Öteki, Kaknüs Yayınları,İstanbul. Baki Adam, Yahudilik ve Hıristiyanlık Açısından Diğer Dinler, Pınar

Yayınları, 2002. Ali İhsan Yıtik, Hinduizmin Diğer Dinlere Bakışı, Dinler Tarihi

Araştırmaları, Ankara. Fuat Aydın, Budanın Diğer Dinlere Bakaşı, Divan ilmi araştırmalar

dergisi, sayı 16. Fuat Aydın, Hint Dini Düşüncesinde İnsanın Özgürlük Arayışı,

Hinduizmde kurtuluş, Ataç Yayınları, İstanbul 2006. Jacque Waardenburg, Müslümanların Diğer Dinlere Bakışı, çev. Fuat

Aydın, Ensar Yayınları, İstanbul 2006.

ÇAĞDAŞ İSLAM AKIMLARI (2-0-2)

Vehhâbîlik, Doğuşu, Gelişimi, Temel Görüşleri ve Dini Anlayış/Yorumlayış Şekilleri, Kâdıyânîlik, Doğuşu, Gelişimi, Temel Görüşleri ve Dini Anlayış/Yorumlayış Şekilleri, Bâbîlik - Bahâîlik, Doğuşu, Gelişimi, Temel Görüşleri ve Dini Anlayış/Yorumlayış Şekilleri, Anadolu Alevîliği, Doğuşu, Gelişimi, Dini Anlayış/Yorumlayış Şekilleri.

KAYNAKLAR44

Günümüz İslam Mezhepleri, E. Ruhi Fığlalı, İzmir İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İzmir, 2008.

Tarihte Vehhabi Hareketi ve Etkileri, A. Vehbi Ecer, Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Yay., Ank., 2001.

Suudi Arabistan ve Vehhabilik, M. Ali Büyükkara, Rağbet Yay., İst., 2004.

Kâdiyânîlik (Ahmediyye Mezhebi), E. Ruhi Fığlalı, Dokuz Eylül Üniv. Yay., İzmir, 1986.

İslama Yönelen Yıkıcı Hareketler (Bâbîlik ve Bahâîliğin İçyüzü), Muhsin Abdülhamid, (Çev. M. Saim Yeprem, Hasan Güleç), Diyanet İşleri Başk. Yay., Ank., 1981.

Bâbîlik ve Bahâîlik, E. Ruhi Fığlalı, Türkiye Diyanet Vakfı Yay., Ank., 1994.

Baha’i Faith A Beginner’s Guide, Moojan Momen, Oxford, 2008. Türkiye’de Alevilik Bektaşilik, E. Ruhi Fığlalı, Selçuk Yay., Ank., 1994. Anadolu Alevîliğinin Tarihî Arka Planı (XI.-XIII Asırlar), M. Saffet

Sarıkaya, Ötüken Yay., İst., 2003. Alevîlik-Bektaşîlik Yazıları, Sönmez Kutlu, Ankara Okulu Yay., Ank.,

2006. Anadolu Alevîliği Amasya Yöresi Bağlamında Bir İnceleme, Harun

Yıldız, Araştırma Yay., Ank., 2004.

ÇAĞDAŞ EĞİTİM AKIMLARI (2-0-2)Bu derste eğitim düşüncesinin gelişimi ve günümüzde ulaştığı boyutlar ve farklı akımların görüşleri açıklanacaktır.

KAYNAKLAR

Suat CEBECİ, Eğitim Teorileri Ders Notları, Sakarya, 2007 Kemal AYTAÇ, Çağdaş Eğitim Akımları, A.Ü. Dil ve Tarih- Coğrafya

Fakültesi Yayınları Ankara, 1978 Cavit BİNBAŞIOĞLU, Eğitim Düşüncesi Tarihi, Binbaşıoğlu Yay.,

Ankara, 1982 Hilmi Ziya ÜLKEN, Eğitim Felsefesi, M.E.B., İstanbul, 1967 Gerald L. GUTEK, Eğitime Felsefi ve İdeolojik Yaklaşımlar, Çec. Nesrin

Kale, Ütopya Yayınevi, Ankara, 2001 Gürsen TOPSES, Eğitim Felsefesi Temel sorunları, Dayanışma Yay.,

Ankara, 1982

TÜRK CUMHURİYETLERİ TARİHİ (2-0-2)

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan cumhuriyetlerinin geçmişi ve bugünü, kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ve diğer Türk toplulukları.

45

KAYNAKLAR

Sadettin Gömeç, Türk Cumhuriyetleri ve Toplulukları Tarihi, Akçağ Yay., Ankara 2011.

Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisinin çeşitli maddeleri.

DİN FELSEFESİNİN PROBLEMLERİ (2-0-2)

Dinin kaynağı, alanı, dinî bilgi elde etmenin yöntemi, dinî bilgideki kesinliğin şartları, bilgi, iman ve inanç ilişkisi (iman epitemolojisi).

KAYNAKLAR

Din Felsefesine Giriş, Cafer Sadık Yaran, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2010. Din Felsefesi, Mehmet S. Aydın, 3. bs., Ankara: Selçuk Yayınları, 1992. Din Felsefesi, Paul Tillich, çev. Zeki Özcan, İstanbul: Alfa Basım Yayım, 2000. Din Felsefesi Yazıları I, der. Zeki Özcan, İstanbul: Alfa Yayınları, 2001 Din Felsefesine Giriş, Mehmet Bayrakdar, Ankara: Fecr Yayınevi, 1997. Geleneksel ve Çağdaş Metinlerle Din Felsefesine Dair Okumalar 1, Recep Alpyağıl,

İstanbul: İz Yayıncılık, 2011.

AHLÂK FELSEFESİ (2-0-2)

Ahlâk felsefesine giriş; teorik ahlâk, pratik ahlâk, ahlâkın kaynağı problemi ve bu konudaki temel görüşler.

KAYNAKLAR

Bedia Akarsu, Ahlak Öğretileri I-II, İnkilap Yayınları. Ahmet Cevizci, Etiğe Giriş, Paradigma Yayınları. Etik Kuramlar, der.: Mehmet Türkeri, Lotus Yayınları. Doğan Özlem, Etik, İnkilağ Yayınları.

ÇEVRE VE DİN (2-0-2)

Çevre Kavramı. Beşeri ve ilahi açıdan çevre. Çevre sorunları ve nedenleri. İnsan-doğa ilişkilerinin esaslarını belirlemek. İslam’da Çevre Anlayışı. Hz. Peygamber’in Çevre ve Temizlik hakkında Tavsiyeleri.

KAYNAKLAR

Yunus Macit, Hz. Peygamber'in Sünnetinde Çevre, Trabzon, 2000. İbrahim Canan, Ayet ve Hadislerin Işığında Çevre Ahlakı, İs-tanbul-

l995. Mehmet Bayraktar, İslâm ve Ekoloji, Ankara-l992.

46

K. Atik, Kuran ve Çevre, Kayseri 1992. Y. Fersahoğlu, Dinler ve Çevre, Marifet yayınları, İstanbul, 2003. M. Yükselmiş, Çevre Sorunları ve İslam, Ankara 1995. Y. Macit, "Savaş Kuralları Açısından Hz. Peygamber'in Sünneti'nde

Doğal Ve Fizikî. Yapının Masuniyeti", Din Bilimleri Dergisi, V/IV, 95-110 (2005). Y. Macit, "Sünnet Verileri Işığında Çevre Eğitiminin Esasları", Hadis

Tetkikleri Dergisi III/II, 111-128 (2005). Y. Macit, "Osmanlı Türklerinde Çevre Anlayışı", Türkler, X/587-597

(2002).

TEFSİR METİNLERİ (2-0-2)

Kur'ân, Tefsir, Kur'ân Kıssaları.

KAYNAKLAR

Kur’ân-ı Kerîm. Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, İstanbul: Azim Yay.,

1992. Mehmet Okuyan, Kısa Sûrelerin Tefsiri -I-, İstanbul: Düşün Yay.,

2011. Bayraktar Bayraklı, Yeni Bir Anlayışın Işığında Kur’ân Tefsiri, İstanbul:

Bayraklı Yay., 2001. Hayreddin Karaman ve diğ., Kur’ân Yolu Türkçe Meal ve Tefsir,

Ankara: TDV Yay., 2007. Muhammed Esed, Kur’ân-Mesajı, İstanbul: İşaret Yayınları, 1999. Mustafa Kara, Güncel Değeri Açısından Kur'ân Kıssaları, Samsun:

Selamet Yay., 2011.

ANTROPOLOJİ (2-0-2)

Dersin tanıtımı, dersin kapsamı ve işlenecek konuların genel özetinin verilmesi ve öğrencilerin antropoloji ile ilgili fikirlerinin alınması. Antropoloji disiplininin tanıtımı, genel akademik ilkeleri, tarihçesi ve diğer bilimlerle etkileşimi ve alt disiplinleri. Antropoloji ve kültür, kültürün ortaya çıkışı, kültürün tanımı, öğeleri, özellikleri ve kültürel süreçler. Antropolojinin araştırma yöntem ve teknikleri. Antropolojinin gelişimi ve temel antropolojik kuramlar.

KAYNAKLAR

Kültürel Antropoloji, Haviland, W. A.; Prins, H. E. L.; Walrath, D.; McBride, B.:2008, Kaknüs Yayınları: 143. İstanbul. (Çeviren: İnan Deniz, Erguvan Sarıoğlu. ISBN No: 978-975-6698-35-8

47

Antropoloji: İnsan Çeşitliliğine Bir Bakış, Kottak, Conrad Phillip. 2001, Ütopya Yayınevi, Ankara. (Çeviri: S. Altuntek, B. Aydın-Şafak, D. Erdal vd. ) ISBN No: 975–8382–60–8.

21. yüzyılda Kültürel Antropoloji: İnsanın Doğadaki Yeri, Bates, D.G., 2009. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul (Çeviri: S. Aydın, S. Altuntek, E.B. Altınok v.d.)

48

Documents

Web view · 2017-06-12Hadis ilminin temel kavramları ve kaynakları; insanın kendisi, çevresi ve dinle ilişkisine dair hadis metinleri okumaları. Hadis tarihine giriş, Hadisin