Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1
Het waren weekjes weer wel: 16 & 17
1.1 De nieuwe macrocijfers
Beschikbare cijfers tot en met februari wijzen
voor het eurogebied op een sterke groei van
de industriële productie in het eerste
kwartaal. (link)
In het eurogebied was het consumentenver-
trouwen in april (voorlopig cijfer) zwakker
dan in maart. Daarmee werd slechts een klein
deel van de stijging in voorgaande maanden
teniet gedaan. Ook de aankoopmanagersindex
(PMI) deed in april een stapje terug. (link) 2-
month low zoals Markit dat noemt. De Duitse
IFO-indicator daarentegen steeg opnieuw in
april. (link)
Banken in eurogebied versoepelden voor bedrijven kredietvoorwaarden verder in het eerste
kwartaal, maar voorwaarden bleven historisch gezien nog behoorlijkstreng. (link)
Het overheidssaldo van het eurogebied is in
2014 afgenomen tot 2,4% bbp. (link)
-0,6 -0,6
0,2
-2,0
0,1
0,8
0,0
0,6
0,10,0
-0,2
0,4
0,9
-2,5
-2,0
-1,5
-1,0
-0,5
0,0
0,5
1,0
1,5
I II III IV I II III IV I II III IV I*
2012 2013 14 2015
%
Volumemutatie t.o.v. voorgaand kwartaal
Industriële productie, eurogebied
Industriële productie, eurogebied
I*: mrt = feb (acquis)
-8,8
-5,8 -5,7 -5,7
-4,9-4,5
-4,1 -4,0
-3,5-3,2 -3,2 -3,2
-3,0 -2,9 -2,9 -2,8-2,6
-2,4 -2,4 -2,3-2,1 -2,0 -1,9
-1,5 -1,4
-0,7
0,6 0,6 0,7
1,2
-10
-8
-6
-4
-2
0
2
Cyp
rus
Sp
anje
Kro
atië
VK
Slo
ve
nië
Po
rtug
al
Ierlan
dF
ran
krijk
Grie
ke
nla
nd
Be
lgië
Po
len
Fin
lan
dIt
alië EU
Slo
wa
kije
Bu
lgarije
Ho
ng
arije
Eu
rog
eb
ied
Ooste
nrijk
Ne
de
rla
nd
Ma
lta
Tsje
ch
iëZ
we
den
Ro
em
en
iëL
etlan
dL
ito
uw
en
Estla
nd
Luxem
bu
rgD
uitsla
nd
De
ne
ma
rke
n
overheidssaldo, % bbp, 2014
-25
-20
-15
-10
-5
0
jan.
feb
maa
apr
mei
jun jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan.
feb
maa
apr
mei
jun jul
aug
se
p
okt
nov
dec
jan.
feb
maa
apr
2013 2014 2015
Saldo antwoorden
Consumentenvertrouwen, eurogebied
2
De overheidsschuld van het eurogebied is in
2014 opgelopen tot 92% bbp.
Het herstel op de Spaanse arbeidsmarkt
hield aan in het 1e kwartaal. In een jaar tijd
zijn 500.000 arbeidsplaatsen geschapen
(+3%). (link) (link) Nog een lange weg te
gaan.
Het producentenvertrouwen van de
Nederlandse industrie steeg sterk in april.
(link) Het consumentenvertrouwen nam in
april wat af, waardoor een deel van de
stijging in maart verloren ging. Het cijfer voor
het consumentenvertrouwen is gecorrigeerd
voor het seizoen; niet-gecorrigeerd bleef het
vertrouwen ongewijzigd.
De bezettingsgraad was in het eerste
kwartaal het hoogste sinds 2008. (link)
11
2428
40 40 41 43 44 4550
5459
68 6975 77
8185 85 87 89 92 95 98
107 108 110
130 132
177
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
200
Estla
nd
Luxe
mb
urg
Bu
lgarije
Ro
em
en
iëL
etlan
dL
ito
uw
en
Tsje
ch
iëZ
we
den
Denem
ark
en
Po
len
Slo
wa
kije
Fin
lan
dM
alta
Ne
de
rla
nd
Du
itsla
nd
Ho
ng
arije
Slo
ve
nië
Ooste
nrijk
Kro
atië
EU
VK
Eu
rog
eb
ied
Fra
nkrijk
Sp
anje
Be
lgië
Cyp
rus
Ierlan
dP
ort
ug
al
Italië
Grie
ke
nla
nd
overheidsschuld, % bbp,2014
0.1
-0.6-0.8
-2.0
-3.2
-1.4
-0.8-0.6
-0.5-0.3
-0.2 -0.2-0.5
0.1
-1.3 -1.2 -1.2-1.0 -1.1
-1.3
-0.8
-0.2 -0.20.0 0.0
1.4
0.3
0.8
0.4
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
80
85
90
95
100
105
110
115
120
I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I
2008 2009 2010 2011 2012 2013 14 2015
2008kw1=100Werkgelegenheid Spanje
% groei ten opzichte van vorig kwartaal (seizoensgecorrigeerd; rechteras)
2008kw1=100 (seizoensgecorrigeerd, linkeras)
%
-7
-6
-5
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
jan.
feb
maa
apr
mei
jun jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan.
feb
maa
apr
mei
jun jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan.
feb
maa
apr
2013 2014 2015
Saldo antwoorden
Producentenvertrouwen industrie, Nederland
Producentenvertrouwen industrie, Nederland
70
75
80
85
I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I
2008 2009 2010 2011 2012 2013 14 2015
Bezettingsgraad, Nederland
Bezettingsgraad industrie gemiddelde 1990-2007
3
De verbetering op de Nederlandse
arbeidsmarkt hield aan in het eerste
kwartaal, maar de stijging van de
werkgelegenheid was minder groot dan in de
twee voorgaande kwartalen. (link)
Net als in het voorgaande kwartaal, was de
afname van de werkloosheid beperkt.
Stijging van particuliere consumptie in
februari ten opzichte van een jaar eerder is
de hoogste sinds 2010 (link) (Ik had graag
een seizoensgecorrigeerde reeks gebruikt,
maar die kon ik helaas niet vinden op Statline)
Cijfers over detailhandelsverkopen geven
een zelfde beeld. (link)
Ook de februari-cijfers over investeringen
(link) en uitvoer (link) zijn gunstig.
De gematigde opwaartse trend in de
huizenprijzen hield in maart aan. (link)
-2
4
14
-3
-38
-26-20
-3
-61
-3
34
43
16
-80
-60
-40
-20
0
20
40
60
I II III IV I II III IV I II III IV I
2012 2013 14 2015
in duizenden
mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal
Nederlandse werkgelegenheidsmutatie
Nederlandse werkgelegenheidsmutatie
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
5
jan.
me
i
se
pt.
jan.
me
i
se
pt.
jan.
me
i
se
pt.
jan.
me
i
se
pt.
jan.
me
i
se
pt.
jan.
me
i
se
pt.
jan.
me
i
se
pt.
jan.
me
i
se
pt.
jan.
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 20142015
% t.o.v. jaar eerder
Nederlandse consumptie huishoudens, volume
Nederlandse consumptie huishoudens, volume
100
101
102
103
104
105
jan.
feb.
maart
april
mei
juni
juli
aug.
sept.
okt.
nov.
dec.
jan.
feb.
maart
april
mei
juni
juli
aug.
sept.
okt.
nov.
dec.
jan.
feb
.
maart
2013 2014 2015
June 2013=100
Huizenprijzen, Nederland
Huizenprijzen, Nederland
4
De groei van het Chinese bbp-volume zwakte
in het eerste kwartaal verder af. (link) (link)
De Amerikaanse orders voor duurzame
goederen namen in maart voor de zesde
achtereenvolgende maand af. (link)
Het wereldhandelsvolume is in februari, net
als in de voorgaande maand, afgenomen. Het
wereldhandelsvolume stevent daarmee af op
een duidelijke daling in het eerste kwartaal.
(link)
De zwakte van de wereldhandel zit vooral in
Azië. Voor de Nederlandse economie is van
belang dat de invoergroei van de eurolanden
aanhield.
8.1
7.67.4
7.9 7.8
7.5
7.9
7.67.4 7.5
7.3 7.3
7.0
4
5
6
7
8
9
10
I II III IV I II III IV I II III IV I
2012 2013 2014 2015
Chinees bbp-volume
Chinees bbp-volume
% mutatie t.o.v. zelfde kwartaal een jaar eerder
-0,6
-1,3
-2,3
2,9
2,4
0,7
0,3
1,1
0,5
3,7
1,9
-1,9
-2,8
-4
-3
-2
-1
0
1
2
3
4
I II III IV I II III IV I II III IV I
2012 2013 14 2015
%
Nominale mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal
Amerikaanse orders duurzame goederen exclusief transportmiddelen
Amerikaanse orders duurzame goederen exclusief transportmiddelen
0,2
0,9
0,10,2
0,70,9
1,21,1
-0,1
0,6
1,9
1,3
-1,6
-2,0
-1,5
-1,0
-0,5
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
I II III IV I II III IV I II III IV I*
2012 2013 14 2015
%
mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal
Wereldhandelsvolume
Wereldhandelsvolume
I*: maart = feb. (acquis)
-0,9
-0,6
-1,0-1,1
0,1
0,3
0,8
0,5
0,8
0,5 0,5
0,0
0,5
-1,5
-1,0
-0,5
0,0
0,5
1,0
I II III IV I II III IV I II III IV I*
2012 2013 14 2015
%
mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal
Invoervolume, eurogebied
Invoervolume, eurogebied
I*: maart = feb. (acquis)
5
1.2 De financiële markten
De Duitse kapitaalmarkrente bereikte
afgelopen maandag een laagterecord van
0,08%, waarna een lichte correctie
plaatsvond. De Nederlandse lange rente liet
een vergelijkbaar patroon zien.
Sinds half maart schommelt de dollar-
eurokoers tussen 1,05 en 1,10.
De recordstand voor dit jaar tot nu toe van de
AEX werd op 13 april bereikt. Toen lag de
index 20% hoger dan eind 2014; afgelopen
vrijdag was dat 19%.
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015
%
Rente op 10jarige Duitse staatsobligaties
Rente op 10jarige Duitse staatsobligaties
1,00
1,05
1,10
1,15
1,20
1,25
1,30
1,35
1,40
1,45
1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015
$/euro
Dollar per euro
Dollar per euro
80
90
100
110
120
130
1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015
1-1-2014=100 AEX index
AEX
6
De Amerikaanse tech-aandelenindex bereikte
afgelopen week wel een nieuw record, zelfs
een all-time-high.
De olieprijs steeg tot boven de 60 dollar per
vat, 40% boven het laagterecord van begin
januari en 45% onder het recordniveau van
juni 2014.
De Griekse onzekerheid leidde weer tot een
nieuw laagterecord voor de Griekse
bankaandelen …..
…. en een nieuwe hoogterecord voor de
Griekse kapitaalmarktrente aan het begin
van de week. Daarna toch weer een
duidelijke daling van de rente ondanks geen
vooruitgang in de bijeenkomst van de
eurogroep in Riga.
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
1-1
-19
96
1-1
-19
97
1-1
-19
98
1-1
-19
99
1-1
-20
00
1-1
-20
01
1-1
-20
02
1-1
-2003
1-1
-20
04
1-1
-20
05
1-1
-20
06
1-1
-20
07
1-1
-20
08
1-1
-20
09
1-1
-20
10
1-1
-20
11
1-1
-20
12
1-1
-20
13
1-1
-2014
1-1
-20
15
%
NASDAQ aandelenkoersindex
NASDAQ aandelenkoersindex
0
20
40
60
80
100
120
140
1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015
$ per vat
Olieprijs, Brent
Olieprijs, Brent
0
20
40
60
80
100
120
140
1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015
1 jan 2014=100
Griekse bankaandelenindex
0
2
4
6
8
10
12
14
16
1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015
%
Griekse 10-jaarsrente
Griekse 10-jaarsrente
7
De rentespreads van Portugal, Italië en
Spanje met Duitsland zijn de afgelopen 2
weken wat opgelopen, al blijven ze in
vergelijking met een jaar eerder laag.
Betekenen deze stijgingen toch wat
besmetting van Griekenland of is het naar
voren halen van obligatie-uitgiften?
1.3 Nieuwe ramingen
Het IMF verwacht dat mondiaal het herstel
aanhoudt, maar gematigde blijft. (link) De
groeiverwachting voor het eurogebied is
door het IMF opwaarts herzien. De
neerwaartse herzieningen betreffen Brazilië,
Rusland, Oekraïne en de VS. De op- en
neerwaartse herzieningen heffen elkaar op
zodat de mondiale groeiverwachting
nauwelijks verandert.
Met 37 cijfers voor 189 landen zitten er
natuurlijk ramingen tussen die de
wenkbrauwen doen fronsen. Ik denk hierbij
niet in de eerste plaats aan de raming voor
het Nederlandse overheidstekort (zeer forse
afname) maar aan de sterke Griekse
economische groei in 2015 en 2016. IMF heeft
intussen al aangegeven deze groeiraming te
gaan verlagen. (link)
0,0
0,5
1,0
1,5
2,0
2,5
3,0
3,5
4,0
4,5
1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015
%
Verschil in kapitaalmarktrente met Duitsland
Portugal
Italie
Spanje
Ierland
8
De groei van de opkomende economieën
zwakt in 2015 verder af. Dit komt deels
doordat twee BRIC-landen, Rusland en
Brazilië, dit jaar in een recessie
terechtkomen. Verder komt het doordat de
Chinese groei afzwakt. Desondanks levert de
Chinese economie de grootste bijdrage aan
de mondiale groei, gevolgd door de Indiase
economie. De Indiase groei ligt naar
verwachting dit jaar voor het eerst boven de
Chinese groei.
Zowel de Duitse instituten (link) als de
Duitse regering (link) hebben de raming voor
de Duitse economische groei opwaarts
herzien. (link)
1.4 Echt belangrijke gebeurtenissen (met de kennis van nu)
1.4.1 Buitenland
Geen voortgang in de onderhandelingen over
steun aan Griekenland tijdens de informele
eurogroepvergadering in Riga. (link) (link)
(link) Gezien uitlatingen in voorgaande
dagen was dat ook niet verwacht. (link)
(link) Opvallend veel expliciete uitingen van
frustratie over gebrek aan voortgang bij
vertegenwoordigers van andere eurolanden.
(link) (link) Plus geruchten van pittige
besprekingen. (link) (link) (link) (link)
Griekse minister niet gelukkig met
opmerkingen over de noodzaak van een plan
B in de eurogroep. (link)
1,10
0,51
0,51
0,17
0,13
0,06
0,06
0,05
0,05
0,05
0,04
0,04
0,04
0,04
0,04
0,04
0,03
0,03
0,03
0,03
0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2
China 1India 2
United States 3eurogebied 4
Indonesia 5United Kingdom 6
Mexico 7Korea 8
Nigeria 9Japan 10
Saudi Arabia 11Turkey 12
Philippines 13Taiwan Provinc 14
Egypt 15Pakistan 16Thailand 17Malaysia 18Canada 19
Bangladesh 20 %
Top 20: hoogste bijdrage mondiale economische groei
bijdrage mondiale economische groei in 2015 (Bron: IMF WEO April2015)
1,3
1,2
1,6
2,1
1,8
0
0,5
1
1,5
2
2,5
2014 2015 2016
% bbp-volumegroei
Duitse instituten, najaar 2014 Duitse instituten, voorjaar 2015
9
Wat bracht Griekenland de afgelopen 2
weken verder? Weer veel geruchten en
gespeculeer. Veel stukken over slechte
relatie met rest van het eurogebied en de
instituties. Geruchten dat de Griekse regering
zich voorbereidt op wanbetaling op de
schulden in mei. (link) De verlaging door S&P
van de Griekse kredietwaardering van B-
naar CCC. (link) (link) Een demonstratie van
mijnwerkers in Athene (link) Vanwege de
liquiditeitsproblemen van de centrale
overheid een decreet om de lokale
overheden te dwingen om hun financiële
middelen te stallen bij de centrale bank.
(link) (link) (link) Daling van de populariteit
van de Griekse regering in de opiniepeilingen (van zeer hoog tot hoog) (link) ECB stemt
weer in met verhoging van plafond ELA noodsteun aan Griekse banken. (link) De eerste
privatisering onder de nieuwe Griekse regering (link)
Chinese centrale bank stimuleert economie via verlaging
van de verplichte bankreserves (link) (link) (link)
De ECB ziet positieve signalen over de economische groei van het
eurogebied. (link) President Draghi wimpelde tijdens de
persconferentie vragen over een vroegtijdig der einde aan de
kwantitatieve verruiming af als prematuur.
10
1.4.2 Binnenland
Regeringspartijen bereiken compromis over opvang
uitgeprocedeerde asielzoekers / illegalen. (link) (link)
(link) Compromis vastgelegd in Kamerbrief ‘Kamerbrief
over resolutie van het Comité van Ministers in ESH-
klacht CEC’ (link). En door betrokken partijen in
infographics (link) en op facebook (link)
1.5 In het oog springende publicaties
1.5.1 Binnenland
DNB, Overzicht financiële stabiliteit (link) .
DNB signaleert blijvende neerwaartse
stabiliteitsrisico’s in het eurogebied ondanks
ontluikend economisch herstel. De relatieve
rust op financiële markten geeft een
vertekend beeld van de risico’s. Het
uitzonderlijk ruime monetaire beleid
ondersteunt het herstel, maar heeft echter
ook negatieve bijwerkingen (grotere kans op
zeepbellen, negatieve invloed op buffers van
verzekeraars en pensioenfondsen).
Problemen in de levensverzekeringssector
kan in het uiterste geval de financiële
stabiliteit bedreigen. De impact op
pensioenfondsen is ook groot, maar zij
hebben meer herstelmogelijkheden. De lage
rentes tasten verder de winstgevendheid van banken aan.
11
Eerste publicatie in de CPB-SCP-PBL-reeks
Kansrijk beleid gaat over arbeidsmarkt-
beleid.(link) Bevindingen:
1. Minder loondoorbetaling bij ziekte
kost werkgelegenheid.
2. Het terugbrengen van de maximale
WW-duur naar drie jaar eveneens.
3. Vooral fiscaal beleid gericht op
moeders met jonge kinderen vergroot de
participatie op de arbeidsmarkt.
1.6 De econoom van de week
Wie? Kenneth Rogoff
Waarvoor? Vanwege zijn bijdrage aan de IMF conferentie
‘Rethinking Macroeconomic Policy III’ (link) (link) Hij ziet meer in
de schuld-supercyclus dan in seculiere stagnatie als analytisch
raamwerk voor de huidige economische situatie. Dit maakt nogal
uit voor de visie op toekomstige ontwikkelingen: aan een cyclus
(zelfs een supercyclus) komt op een gegeven moment een einde;
aan seculier stagnatie niet. Het maakt ook uit voor beleid: bij een
supercyclus-raamwerk passen meer vraagtekens bij expansief
begrotingsbeleid en oplopende overheidsschulden en is er een
grotere rol voor herstructurering van bestaande schulden om in
de eindfase van de supercyclus te komen.
12
1.7 Om naar uit te kijken
28 april: Britse bbp-groei in 1e
kwartaal. (link)
29 april: Amerikaanse bbp-groei in 1e
kwartaal. Hoe sterk is de groeiafzwakking?
(link) (link)
29 april: Belgische bbp-groei in 1e
kwartaal. (link)
30 april: flash inflatiecijfer voor april
in het eurogebied. (link) Weer een kleiner
prijsdaling?
5 mei (?): Voorjaarsraming Europese
Commissie. (link)
7 mei: algemene verkiezingen in het
Verenigde Koninkrijk. Weer noodzaak om
een coalitie te vormen?
11 mei: reguliere eurogroepvergade-
ring (link) (link)
12 mei: Griekenland moet een deel
van de IMF-lening terugbetalen (en op 1 mei
al rente op IMF-leningen).
13 mei: flash raming bbp 1e kwartaal
in eurogebied en Nederland. (link) (link)
Links kunnen een abonnement vereisen Voorhout 26 april 2015
Eerdere overzichten zijn te vinden op http://wbcs99etc.wordpress.com/