Upload
vuque
View
219
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas Iwychowania uczniów klas I
ze szczególnym uwzgluczniów zdolnych
Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III
Katowice, 29 marca 2011 r.
wychowania uczniów klas I-IIIszczególnym uwzględnieniem
uczniów zdolnych
Indywidualizacja…
MEN ogłosiło nową podstawę
programową
W nowej podstawie programowej nauczycieleprogramowej nauczyciele
zostali zobligowani do indywidualizacji nauczania
Aby pomóc nauczycielomuczniom we wdra
ogłosiło projekt systemowy „Indywidualizacja w procesie nauczania
i wychowania uczniów klas I
W nowej podstawie programowej nauczycieleprogramowej nauczyciele
zostali zobligowani do indywidualizacji nauczania
Aby pomóc nauczycielom, szkole i uczniom we wdrażaniu NPP MEN
ogłosiło projekt systemowy „Indywidualizacja w procesie nauczania
i wychowania uczniów klas I-III”
„Ja i my”jest przykładem, jak
może wyglądać
Indywidualizacjaw programie nauczania
może wyglądać program
uwzględniający indywidualizację.
Program wraz z indywidualizacj
Część I „My”Part I „We”
Czterolistna koniczyna to rzadko pojawiajmotywem przewodnim programu. Symbolizuje co
do odnalezienia - drogę do sukcesu i szcz
ogram wraz z indywidualizacją nauczania
Część II „Ja”Part II „I”
Czterolistna koniczyna to rzadko pojawiająca się roślina. Stała się motywem przewodnim programu. Symbolizuje coś co jest trudne
do sukcesu i szczęścia każdego dziecka.
Część II Ja
1. Edukacja nakierowana na każde dziecko
2. Indywidualne Programy Rozwoju
3. Sposoby badania predyspozycji dziecka
4. Systemy sensomotoryczne4. Systemy sensomotoryczne
5. Zasady pracy z uczniem słabym i zdolnym
6. Obszary indywidualnego wsparcia
7. Przykładowy model Szkolnego Programu Wpierania Uczniów
8. Przykładowy model Indywidualnego Programu Rozwoju
Part 2 ‘I’
1. Education concentrated on each and every
child.
2. Individual Education Programmes.
3. The way of assessing child’s predispositions.
4. Sensomotoric systems.4. Sensomotoric systems.
5. The methods of teaching talented students and
students with problems.
6. The areas of help.
7. An exemplary model of the School’s
Programme of Providing Help to Students.
8. An exemplary model of the Individual
Education Programme.
Indywidualizacja nauczania
Indywidualizacja to „uwzgldydaktyczno-wychowawczym róindywidualnych między uczniami i stosowanie takich zabiegów pedagogicznych, które (przy takich zabiegów pedagogicznych, które (przy uwzględnieniu owych różmaksymalnemu rozwojowi osobowosię”*.
* T. Lewowicki, Indywidualizacja kształcenia. Dydaktyka ró
Indywidualizacja nauczania
to „uwzględnienie w systemie wychowawczym różnic
dzy uczniami i stosowanie takich zabiegów pedagogicznych, które (przy takich zabiegów pedagogicznych, które (przy
dnieniu owych różnic) sprzyjają maksymalnemu rozwojowi osobowości uczących
Indywidualizacja kształcenia. Dydaktyka różnicowa. Warszawa 1997.
Indywidualizacja nauczania
„Są kwestie, które my wszyscy, zajmujsię nauczaniem powinniścelem nauczania jest optymalne uczenie sikażdego ucznia z osobna, a zatem wiedza o każdego ucznia z osobna, a zatem wiedza o tym, na czym polegają różuczniami, jest warunkiem wstzindywidualizowanego podej
* *Ch. Galloway, Psychologia uczenia się i nauczania
Indywidualizacja nauczania
kwestie, które my wszyscy, zajmujący nauczaniem powinniśmy rozumieć: (…)
celem nauczania jest optymalne uczenie się dego ucznia z osobna, a zatem wiedza o dego ucznia z osobna, a zatem wiedza o
ą różnice między uczniami, jest warunkiem wstępnym zindywidualizowanego podejścia”*.
i nauczania. T. II. PWN. Warszawa 1988.
Nauczanie zindywidualizowane
Indywidualizacja nauczania
Indywidualizacjacelów
Indywidualizacjatempa
nauczania
Indywidualne preferencje w zakresie strategii uczenia si
A. Sajdak, Indywidualizacja nauczania. W: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. II
Nauczanie zindywidualizowane
Indywidualizacja nauczania
Indywidualizacjatempa
nauczania
Różnicowanietreści nauczania
Indywidualne preferencje w zakresie strategii uczenia się
: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. II
Indywidualizacja nauczania
„Nauczanie zindywidualizowaneedukacja nastawiona na kaEdukacja ta w swoich załona dwóch konstytutywnych elementach: na dwóch konstytutywnych elementach: diagnozie potencjału i potrzeb dziecka oraz na optymalnym dostosowaniu opieki i wsparcia”*.
*M. Lorek, K. Sośniak, Ja i my. Program nauczania wraz z indywidualizacjkształcenia i wychowania uczniów klas I-III. Katowice 2010.
Indywidualizacja nauczania
„Nauczanie zindywidualizowane to nastawiona na każde dziecko.
Edukacja ta w swoich założeniach opiera się na dwóch konstytutywnych elementach: na dwóch konstytutywnych elementach: diagnozie potencjału i potrzeb dziecka
dostosowaniu opieki i
Ja i my. Program nauczania wraz z indywidualizacją procesu . Katowice 2010.
Szkolny Program Wspierania
Część IIndywidualizacja nauczania
Potrzeby uczniów w ramach
Część IIZespół odpowiedzialny za opracowanie,
wdrożenie i realizacjukierunkowanych na indywidualizacj
Szkolny Program Wspierania Uczniów
Część IIIPotrzeby uczniów w ramachindywidualizacji nauczania
ęść IIZespół odpowiedzialny za opracowanie,
enie i realizację działańukierunkowanych na indywidualizację
Część IIndywidualizacja nauczania
Założenia programu
Podstawy prawne programu
Cele programu
Procedury rozpoznawania potrzeb
Zasady indywidualizacji
Indywidualizacja w czasie zajęćobowiązkowych
Co zakłada SPWU?
Jakie są podstawyprawne indywidualizacji?
Jaki jest cel ogólny
Procedury rozpoznawania potrzeb
Indywidualizacja w czasie zajęćKto wymaga
indywidualizacji?
Jak diagnozowaćpotrzeby uczniów?
Jaki jest cel ogólnyprogramu?
Jakie są zasadyindywidualizacji?
Diagnoza potrzeb uczniów
Arkusze obserwacjiKwestionariusze wywiadu
Test Inteligencji Wielorakiej
Analiza opinii
Diagnoza potrzeb uczniów
Systemysensomotoryczne
Testy rysunkowe
Analiza opinii
Część IIJak opracować Indywidualny Program Rozwoju?
Indywidualny Program Edukacyjno-
Terapeutyczny
IndywidualnaPotrzeb
Indywidualny Program Rozwoju?
Indywidualna Karta Potrzeb
Plan Działań Wspierających
Obszary indywidualnegowsparcia
Dzieci ztrudnościa-mi w nauce
Dzieci zagrożone
Dzieciz wadą
postawy
Dzieciz zaburze-
niamimowy
i uzdolnione
mi w naucematema-
tyki
zagrożone dysleksją
Obszary indywidualnego
Dzieci ztrudnościa-miw komu-
Dzieciniepełno-
miw komu-nikacji
Dziecizdolne
uzdolnione
niepełno-sprawne
Zdolności Zdolności i uzdolnienia i uzdolnienia uczniów jako uczniów jako uczniów jako uczniów jako podstawa podstawa indywidualizacji indywidualizacji nauczanianauczaniaindywidualizacji indywidualizacji
Zdolności, uzdolnienia, talentZdolności, uzdolnienia, talent
Czym są zdolności?
ZdolnościZdolności są rozumiane jako:
1. potencjalna szansapotencjalna szansa, aktualnie nie wyst1. potencjalna szansapotencjalna szansa, aktualnie nie wystktórą można nabyć;
2. biegłość, sprawnośćsprawność w wykonaniu jakiej3. aktualna możliwość jednostki do wykonania jakiej
czynności;4. indywidualna właściwośćwłaściwość człowieka, zapewniaj
powodzenie w jakimś działaniu.
ci, uzdolnienia, talentci, uzdolnienia, talent
, aktualnie nie występująca, ale , aktualnie nie występująca, ale
w wykonaniu jakiejś czynności; jednostki do wykonania jakiejś
człowieka, zapewniająca mu działaniu.
Uzdolnienia Uzdolnienia specjalnespecjalne
UzdolnieniaUzdolnieniato zdolności kierunkowe, specjalne, odpowiednio ukierunkowane, które warunkujpoziom wykonania jakiegopoziom wykonania jakiegona przykład naukowej, artystycznej, fizycznej, technicznej itp.
Inaczej – zdolności specjalnezdolności specjalnejęzykowe, literackie, matematyczne, techniczne, muzyczne, plastyczne, pedagogiczne, społeczne i in.
Uzdolnienia Uzdolnienia –– zdolności zdolności specjalnespecjalne
ci kierunkowe, specjalne, odpowiednio które warunkują ponadprzeciętny
poziom wykonania jakiegoś rodzaju działalności, poziom wykonania jakiegoś rodzaju działalności, artystycznej, fizycznej,
ci specjalneci specjalne: poznawcze, zykowe, literackie, matematyczne, techniczne,
muzyczne, plastyczne, pedagogiczne, społeczne i
Talent Talent –– wybitne uzdolnieniawybitne uzdolnienia
TalentTalentSpecyficzny kompleks cech indywidualnych, ujawniających się już w okresie wczesnego dzieciniewielu osób, prowadzący do w jakiejś dziedzinie.w jakiejś dziedzinie.
Inaczej – bardzo wysoki poziom okrespecjalnej lub wiązki uzdolnieńponadprzeciętnej łatwości nabywania wiedzy lub sprawności w jakiejś dziedzinie (talent muzyczny, plastyczny, aktorski, literacki itp.).
wybitne uzdolnieniawybitne uzdolnienia
Specyficzny kompleks cech indywidualnych, w okresie wczesnego dzieciństwa u
cy do szczególnegoszczególnego mistrzostwamistrzostwa
bardzo wysoki poziom określonej zdolności zki uzdolnień, które przejawiają się w
ci nabywania wiedzy lub dziedzinie (talent muzyczny,
plastyczny, aktorski, literacki itp.).
Hierarchia zdolnoHierarchia zdolno
GeniuszGeniusz
Hierarchia zdolnościHierarchia zdolności
GeniuszGeniusz
Jak rozpoznać ucznia wybitnie Jak rozpoznać ucznia wybitnie uzdolnionego?uzdolnionego?
9 oznak świadczących o tym, że uczeń jest wybitnie uzdolniony (Nęcka, 2003, s. 167-168)(Nęcka, 2003, s. 167-168)
1. Ciekawość poznawcza – dzieci wybitnie zdolne są szczególnie dociekliwe i interesują się żywo sprawami ogólnymi, ale i konkretnymi.
ć ucznia wybitnie ć ucznia wybitnie uzdolnionego?uzdolnionego?
cych o
168)168)
poznawcza dzieci wybitnie zdolne szczególnie dociekliwe
sprawami ogólnymi, ale i
1. Ciekawość
1. DLACZEGO SŁOŃCE PRZYCIEMNIA SKÓRROZJAŚNIA WŁOSY?
2. DLACZEGO SAMOLOTY NIE STEGO SAMEGO MATERIAŁU, CO CZARNE TEGO SAMEGO MATERIAŁU, CO CZARNE SKRZYNKI?
3. DLACZEGO KAMIKADZE NAKŁADAJ
4. DLACZEGO W LODÓWCE JEST ZAMRAŻALNIKU – NIE?
ść poznawcza
CE PRZYCIEMNIA SKÓRĘ, A
ACZEGO SAMOLOTY NIE SĄ ROBIONE Z TEGO SAMEGO MATERIAŁU, CO CZARNE TEGO SAMEGO MATERIAŁU, CO CZARNE
DLACZEGO KAMIKADZE NAKŁADAJĄ KASKI?
DLACZEGO W LODÓWCE JEST ŚWIATŁO, A W
1. Czy Pinokio był asertywny?
2. Dlaczego ptaki załatwiają
3. Co by było, gdyby babcia nigdy nie obcinała paznokci?
1. Ciekawość
paznokci?
4. CO PAN BÓG ROBIŁ PRZED STWORZENIEM ŚWIATA? (7-letnie dziecko)
5. Dlaczego w spojrzeniu kury jest tyle nienawi
Czy Pinokio był asertywny?
Dlaczego ptaki załatwiają się w locie?
Co by było, gdyby babcia nigdy nie obcinała
ść poznawcza
CO PAN BÓG ROBIŁ PRZED STWORZENIEM letnie dziecko)
Dlaczego w spojrzeniu kury jest tyle nienawiści?
2. Spostrzegawczo2. Spostrzegawczo
Uczeń zdolny ma szerokie i wybranych dziedzinach bardzo pogłębione zainteresowania. Dotyczpoważnych i „dorosłych” problemów.
33. . ZainteresowaniaZainteresowania
2. Spostrzegawczość 2. Spostrzegawczość
Zdolny uczeń zauważa najdrobniejsze szczegóły, dostrzega podobieństwa i
różnice pomiędzy obiektami i ideami.obiektami i ideami.
zdolny ma szerokie i wybranych dziedzinach bione zainteresowania. Dotyczą one także
nych i „dorosłych” problemów.
ZainteresowaniaZainteresowania
4. Zamiłowanie do czytania 4. Zamiłowanie do czytania „połykanie” lektur„połykanie” lektur4. Zamiłowanie do czytania 4. Zamiłowanie do czytania ––„połykanie” lektur„połykanie” lektur
Dziecko zdolne bardzo dużo i szybko czyta, wykazuje prawdziwe
zamiłowanie do czytania zamiłowanie do czytania i ma ulubione dziedziny
oraz lektury. Potrafi umiejętnie zreferować
przeczytane treści.
5. Wyobraźnia twórcza5. Wyobraźnia twórcza
Mateusz – 6 latWyprawa w głąb ziemi
źnia twórczaźnia twórcza
Uczeń wybitnie zdolny ma łatwość w tworzeniu
wyobrażeń i odtwarzaniu obrazów
znanych. Jego znanych. Jego wyobrażenia są
dokładne i oryginalne, potrafi generować
obrazy rzeczy nieistniejących, zaskakujące i
sensowne.
6. Koncentracja i wytrwało6. Koncentracja i wytrwało
Uczeń zdolny łatwo się koncentruje i to na dłuższy czas, jest odporny na zmęczenie.
7. Samokrytycyzm 7. Samokrytycyzm
Zdolne dziecko stawia sobie wysokie wymagania, jest samokrytyczne i ciągle niezadowolone z własnych osiągnięć.
6. Koncentracja i wytrwałość6. Koncentracja i wytrwałość
koncentruje i szy czas, jest odporny na
7. Samokrytycyzm 7. Samokrytycyzm
Zdolne dziecko stawia sobie
niezadowolone z własnych
8. Dojrzałość8. Dojrzałość
Dzieci wybitnie zdolne czdorosłym poziomem prowadzonej dorosłym poziomem prowadzonej rozmowy, ich sądy są dojrzale i uzasadnione. Osiągnięzdolnych niejednokrotnie dorównujdorosłym.
śćść
Dzieci wybitnie zdolne często dorównują dorosłym poziomem prowadzonej dorosłym poziomem prowadzonej
ą dojrzale i gnięcia twórcze dzieci
zdolnych niejednokrotnie dorównują
9. Żwawość intelektualna9. Żwawość intelektualna
Uczeń zdolny łatwo popada w stan ekscytacji nowym problemem, czerpie ekscytacji nowym problemem, czerpie
przyjemność intelektualnrozwiązywania. Obca jest mu apatia i
znudzenie w sferze poznawczej.
ść intelektualnaść intelektualna
zdolny łatwo popada w stan ekscytacji nowym problemem, czerpie ekscytacji nowym problemem, czerpie
intelektualną z jego zywania. Obca jest mu apatia i
znudzenie w sferze poznawczej.
Identyfikacja zdolnoIdentyfikacja zdolnouczniów w szkoleuczniów w szkole
Nie ma pojedynczej metody rozpoznawania zdolności.
Testy pomiaru inteligencji,
umiejętności, myślenia
twórczego
Konkursy, olimpiady, festiwale
Metody obserwacyjne,
kwestionariusze i listy cech
Analiza wytworów
Diagnoza „w kontekście”
Identyfikacja zdolności Identyfikacja zdolności uczniów w szkoleuczniów w szkole
Prof. Steven I. Pfeiffer
Nie ma pojedynczej metody ści.
Prof. Steven I. Pfeiffer
Konkursy, olimpiady, festiwale
obserwacyjne, kwestionariusze
i listy cech
!
Prezentacja na temat zdolności została przygotowana w oparciu o wykład prof. Krzysztofa Szmidta na konferencji organizowanej przez SNEP i
Fundację Elementarz „Edukacja nakierowana na ka
!
ci została przygotowana w oparciu o wykład prof. Krzysztofa Szmidta na konferencji organizowanej przez SNEP i
Elementarz „Edukacja nakierowana na każde dziecko”
Indywidualizacja…
Nie można zmusić ziarna do rozwoju i kiełkowania, mowarunki zezwalające na to, aby ziarno rozwinmożliwości .
i Ŝyczę indywidualizacji procesu nauczania i wychowania
ziarna do rozwoju i kiełkowania, można jedynie stworzyć ce na to, aby ziarno rozwinęło wszystkie tkwiące w nim
Carl Rogers
Dziękuję za uwagę Ŝyczę wielu sukcesów w realizacji programu
indywidualizacji procesu nauczania i wychowania