11

Introduction to Law (LA100)Introduction to Law (LA100)

22

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

ในิทางแพ่ ง ในิทางแพ่ ง ((เร��อง ความสั�มพ่�นิธ์�ระหว างเร��อง ความสั�มพ่�นิธ์�ระหว างบุ�คคลก�บุบุ�คคลบุ�คคลก�บุบุ�คคล ) )

บุ�คคลอาจม�ความสั�มพ่�นิธ์�ทางกฎหมายได้$จาก บุ�คคลอาจม�ความสั�มพ่�นิธ์�ทางกฎหมายได้$จาก 2 2 สัาเหติ� สัาเหติ�

1. 1. โดยทางนิติกรรมโดยทางนิติกรรม 2. 2. โดยทางนิติเหติ�โดยทางนิติเหติ�

33

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

นิ�ติ�กรรมค�ออะไรการใดๆ อั�นิท�าลงโดยชอับด�วยกฎหมายการใดๆ อั�นิท�าลงโดยชอับด�วยกฎหมาย

และด�วยใจสม�คร ม�!งโดยติรงติ!อัการผู#กนิติและด�วยใจสม�คร ม�!งโดยติรงติ!อัการผู#กนิติส�มพั�นิธ์&ขึ้()นิระหว!างบ�คคล เพั*+อัจะก!อั ส�มพั�นิธ์&ขึ้()นิระหว!างบ�คคล เพั*+อัจะก!อั เปล-+ยนิแปลง โอันิ สงวนิ หร*อัระง�บซึ่(+งสทธ์เปล-+ยนิแปลง โอันิ สงวนิ หร*อัระง�บซึ่(+งสทธ์

(( ประมวลกฎหมายแพั!งและพัาณิชย& มาติรา ประมวลกฎหมายแพั!งและพัาณิชย& มาติรา 149)149)

44

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

นิ�ติ�เหติ�ค�ออะไร เหติ�ท-+ก!อัให�เกดผูลทางกฎหมาย เหติ�ท-+ก!อัให�เกดผูลทางกฎหมาย ((ก!อัก!อัให�ให�

บ�คคลม-นิติส�มพั�นิธ์&ก�นิบ�คคลม-นิติส�มพั�นิธ์&ก�นิ ) ) ซึ่(+งอัาจเกดจากซึ่(+งอัาจเกดจากเหติ�การณิ&ทางธ์รรมชาติ เช!นิ การเกด การติาย เหติ�การณิ&ทางธ์รรมชาติ เช!นิ การเกด การติาย การสาบส#ญ หร*อั เกดจากการกระท�าขึ้อังบ�คคลการสาบส#ญ หร*อั เกดจากการกระท�าขึ้อังบ�คคลท-+ไม!ใช!เป2นิการท�านิติกรรมท-+ไม!ใช!เป2นิการท�านิติกรรม))

55

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

ค ว า ม ส� ม พั� นิ ธ์& ท-+ ไ ม! ก! อั ใ ห� เก ด ผู ล ท า ง ก ฎ ห ม า ย

นิ ติ ก ร ร ม

เห ติ� ก า ร ณิ& ธ์ ร ร ม ช า ติ

ก า ร ก ร ะ ท�า ท-+ ไ ม! ช อั บ ด� ว ย ก ฎ ห ม า ย ก า ร ก ร ะ ท�า ท-+ ช อั บ ด� ว ย ก ฎ ห ม า ย

ก า ร ก ร ะ ท�า ขึ้ อั ง บ� ค ค ล

นิ ติ เห ติ�

ค ว า ม ส� ม พั� นิ ธ์& ท-+ ก! อั ใ ห� เก ด ผู ล ท า ง ก ฎ ห ม า ย

ค ว า ม ส� ม พั� นิ ธ์& ขึ้ อั ง บ� ค ค ล

66

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

สัาระสั%าค�ญของนิ�ติ�กรรมสัาระสั%าค�ญของนิ�ติ�กรรม ติามมาติรา ติามมาติรา 149 149

1 .1 .การใดๆ อั�นิท�าลงการใดๆ อั�นิท�าลง2.2. การแสดงเจตินิาท�าโดยใจสม�ครการแสดงเจตินิาท�าโดยใจสม�คร3.3. วธ์-หร*อัล�กษณิะการแสดงเจตินิาติ�อังชอับด�วยวธ์-หร*อัล�กษณิะการแสดงเจตินิาติ�อังชอับด�วย

กฎหมายกฎหมาย4.4. ผู#�แสดงเจตินิาม�!งโดยติรงท-+จะก!อัให�เกดความผู#�แสดงเจตินิาม�!งโดยติรงท-+จะก!อัให�เกดความ

ผู#กพั�นิติามกฎหมายผู#กพั�นิติามกฎหมาย5.5. ม-ความเคล*+อันิไหวในิสทธ์ม-ความเคล*+อันิไหวในิสทธ์

77

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

1. 1. การใด้ๆอ�นิท%าลงการใด้ๆอ�นิท%าลง หมายถึ(ง การกระท�าโดยการแสดงเจตินิา หมายถึ(ง การกระท�าโดยการแสดงเจตินิา

อัอักมาให�ปรากฏว!าตินิติ�อังการท�าอัะไร ผู!านิวธ์- อัอักมาให�ปรากฏว!าตินิติ�อังการท�าอัะไร ผู!านิวธ์- การแสดงอัอัก เช!นิ การพั#ด การเขึ้-ยนิ การช-) การ การแสดงอัอัก เช!นิ การพั#ด การเขึ้-ยนิ การช-) การ

ท�าท!าทาง และกรณิ-การนิ+งในิเหติ�การณิ&บางอัย!าง ท�าท!าทาง และกรณิ-การนิ+งในิเหติ�การณิ&บางอัย!าง ท-+กฎหมายถึ*อัว!าเป2นิการแสดงเจตินิา ท-+กฎหมายถึ*อัว!าเป2นิการแสดงเจตินิา (( เช!นิ ติาม เช!นิ ติาม

ปป..พัพั..พัพั. . มาติรา มาติรา 570 570 เร*+อังเก-+ยวก�บส�ญญาเช!าเร*+อังเก-+ยวก�บส�ญญาเช!าไม!ม-ก�าหนิดระยะเวลาไม!ม-ก�าหนิดระยะเวลา, , และติาม ป และติาม ป..พัพั..พัพั. . มาติรา มาติรา508 508 เก-+ยวก�บเร*+อังการขึ้ายเผู*+อัชอับเก-+ยวก�บเร*+อังการขึ้ายเผู*+อัชอับ))

88

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

2. 2. การแสัด้งเจตินิาท%าโด้ยใจสัม�ครการแสัด้งเจตินิาท%าโด้ยใจสัม�คร หมายความว!า ผู#�แสดงเจตินิาติ�อังท�าในิ หมายความว!า ผู#�แสดงเจตินิาติ�อังท�าในิ

ขึ้ณิะร# �ส(กติ�ว ม-สติส�มปช�ญญะจ(งจะนิ�บได�ว!าการ ขึ้ณิะร# �ส(กติ�ว ม-สติส�มปช�ญญะจ(งจะนิ�บได�ว!าการ นิ�)นิเป2นินิติกรรม แติ!ถึ�ากระท�าการในิขึ้ณิะละเมอั นิ�)นิเป2นินิติกรรม แติ!ถึ�ากระท�าการในิขึ้ณิะละเมอั หร*อัถึ#กสะกดจติ กรณิ-เหล!านิ-)จะถึ*อัว!าไม!ม-นิติกร หร*อัถึ#กสะกดจติ กรณิ-เหล!านิ-)จะถึ*อัว!าไม!ม-นิติกร

รมใดๆเกดขึ้()นิเลย ไม!ม-ความผู#กพั�นิใดๆ ติาม รมใดๆเกดขึ้()นิเลย ไม!ม-ความผู#กพั�นิใดๆ ติาม กฎหมายท�)งส)นิ ท�)งนิ-) หากผู#�แสดงเจตินิาได�กระท�า กฎหมายท�)งส)นิ ท�)งนิ-) หากผู#�แสดงเจตินิาได�กระท�า ลงเพัราะถึ#กขึ้!มขึ้#! หร*อัถึ#กกลฉ้�อัฉ้ลจะถึ*อัว!าม- ลงเพัราะถึ#กขึ้!มขึ้#! หร*อัถึ#กกลฉ้�อัฉ้ลจะถึ*อัว!าม- นิติกรรมเกดขึ้()นิ แติ!ม-ผูลเป2นิโมฆี-ยะ นิติกรรมเกดขึ้()นิ แติ!ม-ผูลเป2นิโมฆี-ยะ

99

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

3.3. ว�ธ์� หร�อล�กษณะการแสัด้งเจตินิาติ$อง ว�ธ์� หร�อล�กษณะการแสัด้งเจตินิาติ$อง ชอบุด้$วยกฎหมาย ชอบุด้$วยกฎหมาย

หมายถึ(ง ติ�ววธ์-หร*อัล�กษณิะการแสดง หมายถึ(ง ติ�ววธ์-หร*อัล�กษณิะการแสดง เจตินิามใช!ว�ติถึ�ประสงค&ขึ้อังนิติกรรม เนิ*+อังจาก เจตินิามใช!ว�ติถึ�ประสงค&ขึ้อังนิติกรรม เนิ*+อังจาก

แม�ว!าว�ติถึ�ประสงค&ขึ้อังนิติกรรมจะมชอับด�วยแม�ว!าว�ติถึ�ประสงค&ขึ้อังนิติกรรมจะมชอับด�วยกฎหมายแติ!ถึ�าวธ์-การแสดงเจตินิาถึ#กติ�อังติามกฎหมายแติ!ถึ�าวธ์-การแสดงเจตินิาถึ#กติ�อังติาม

กฎหมาย การกระท�านิ�)นิก8เป2นินิติกรรมได� หากแติ! กฎหมาย การกระท�านิ�)นิก8เป2นินิติกรรมได� หากแติ!ผูลทางกฎหมายขึ้อังนิติกรรมนิ�)นิว!าสมบ#รณิ&หร*อัผูลทางกฎหมายขึ้อังนิติกรรมนิ�)นิว!าสมบ#รณิ&หร*อัไม!เป2นิอั-กประเด8นิหนิ(+งไม!เป2นิอั-กประเด8นิหนิ(+ง

1010

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

4. 4. ผู้.$แสัด้งเจตินิาม� งโด้ยติรงท��จะก อให$ผู้.$แสัด้งเจตินิาม� งโด้ยติรงท��จะก อให$ เก�ด้ความผู้.กพ่�นิติามกฎหมาย เก�ด้ความผู้.กพ่�นิติามกฎหมาย ((นิ�ติ�นิ�ติ�

สั�มพ่�นิธ์�สั�มพ่�นิธ์�)) หมายความว!า การแสดงเจตินิาจะติ�อังม-ความ หมายความว!า การแสดงเจตินิาจะติ�อังม-ความ

ม�!งหมายให�ก!อัให�เกดความผู#กพั�นิติามกฎหมาย ม�!งหมายให�ก!อัให�เกดความผู#กพั�นิติามกฎหมาย มใช!เป2นิเพั-ยงค�าปรารภ พั#ดล�อัเล!นิ หร*อัการ มใช!เป2นิเพั-ยงค�าปรารภ พั#ดล�อัเล!นิ หร*อัการ

แสดงอั�ธ์ยาศั�ยไมติร-ทางส�งคม โดยมได�ม�!งจะ แสดงอั�ธ์ยาศั�ยไมติร-ทางส�งคม โดยมได�ม�!งจะ ก!อัความผู#กพั�นิติามกฎหมาย ท-+ไม!เป2นินิติกรรม ก!อัความผู#กพั�นิติามกฎหมาย ท-+ไม!เป2นินิติกรรม

1111

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

5. 5. ม�ความเคล��อนิไหวในิสั�ทธ์� ม�ความเคล��อนิไหวในิสั�ทธ์� ค*อั ค*อั– ก!อั ก!อั– เปล-+ยนิแปลง เปล-+ยนิแปลง– โอันิ โอันิ– สงวนิ สงวนิ– ระง�บสทธ์ระง�บสทธ์

1212

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม อัาจแบ!งอัอักได�หลายประเภท ในิท-+ อัาจแบ!งอัอักได�หลายประเภท ในิท-+ นิ-)จะขึ้อัแบ!งเป2นิ นิ-)จะขึ้อัแบ!งเป2นิ 2 2 แบบแบบ

– แบุบุท��แบุบุท��1:1: นิติกรรมฝ่<ายเด-ยว นิติกรรมฝ่<ายเด-ยว (Unilateral Act)(Unilateral Act) vs.vs.

นิติกรรมสอังฝ่<าย นิติกรรมสอังฝ่<าย (Bilateral Act)(Bilateral Act)

– แบุบุท��แบุบุท��2:2: นิติกรรมท-+ม-ผูลระหว!างผู#�ท�าม-ช-วติ นิติกรรมท-+ม-ผูลระหว!างผู#�ท�าม-ช-วติ(Inter Vivos)(Inter Vivos)

vs.vs. นิติกรรมท-+ม-ผูลเม*+อัผู#�ท�าติาย นิติกรรมท-+ม-ผูลเม*+อัผู#�ท�าติาย (Mortis Causa)(Mortis Causa)

1313

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

นิ�ติ�กรรมจะสัมบุ.รณ� (ไม เป็0นิโมฆะ หร�อโมฆ�ยะ )

ติ$องพ่�จารณาอะไรบุ$าง?– ความสามารถึขึ้อังผู#�ท�านิติกรรม– ว�ติถึ�ประสงค&ขึ้อังนิติกรรม – แบบขึ้อังนิติกรรม– การแสดงเจตินิาท�านิติกรรม

1414

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม โมฆะกรรม

1 .1 .เป2นิการกระท�าท-+เส-ยเปล!ามาแติ!เป2นิการกระท�าท-+เส-ยเปล!ามาแติ!ติ�นิไม!ม-ผูลอัย!างใดในิกฎหมายติ�นิไม!ม-ผูลอัย!างใดในิกฎหมาย

2.2. เส-ยเปล!าโดยไม!จ�าเป2นิติ�อังบอักเส-ยเปล!าโดยไม!จ�าเป2นิติ�อังบอักล�างแติ!อัย!างใดล�างแติ!อัย!างใด

3.3. ผู#�ม-ส!วนิได�เส-ยท�กคนิติ!างม-สทธ์ผู#�ม-ส!วนิได�เส-ยท�กคนิติ!างม-สทธ์กล!าวอั�างความเส-ยเปล!าได�กล!าวอั�างความเส-ยเปล!าได�

4.4. ไม!อัาจให�ส�ติยาบ�นิได� เพัราะเส-ยไม!อัาจให�ส�ติยาบ�นิได� เพัราะเส-ยเปล!ามาแติ!ติ�นิเปล!ามาแติ!ติ�นิ

5.5. การกล!าวอั�างความเส-ยเปล!าไม!ม-การกล!าวอั�างความเส-ยเปล!าไม!ม-ก�าหนิดเวลาหร*อัอัาย�ความก�าหนิดเวลาหร*อัอัาย�ความ

โมฆ�ยะกรรม1 .1 .เป2นินิติกรรมท-+สมบ#รณิ&ใช�ได�เป2นินิติกรรมท-+สมบ#รณิ&ใช�ได�

จนิกว!าจะถึ#กบอักล�างจนิกว!าจะถึ#กบอักล�าง2.2. เส-ยเปล!าติ!อัเม*+อัม-การบอักล�างให�เส-ยเปล!าติ!อัเม*+อัม-การบอักล�างให�

ติกเป2นิโมฆีะติกเป2นิโมฆีะ3.3. ผู#�ม-สทธ์บอักล�างติ�อังเป2นิบ�คคลท-+ผู#�ม-สทธ์บอักล�างติ�อังเป2นิบ�คคลท-+

กฎหมายบ�ญญ�ติให�สทธ์=ไว�โดยกฎหมายบ�ญญ�ติให�สทธ์=ไว�โดยเฉ้พัาะ เฉ้พัาะ

4.4. อัาจให�ส�ติยาบ�นิได�อัาจให�ส�ติยาบ�นิได�5.5. ม-ก�าหนิดเวลาบอักล�าง ถึ�าไม!บอักม-ก�าหนิดเวลาบอักล�าง ถึ�าไม!บอัก

ล�างภายในิก�าหนิดเป2นิอั�นิหมดสทธ์ล�างภายในิก�าหนิดเป2นิอั�นิหมดสทธ์

1515

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

ความสัามารถของผู้.$ท%านิ�ติ�กรรมความสัามารถของผู้.$ท%านิ�ติ�กรรมกล!าวค*อั ในิการแสดงเจตินิาในิการท�ากล!าวค*อั ในิการแสดงเจตินิาในิการท�า

นิติกรรม ผู#�แสดงเจตินิาจะติ�อังม-ความสามารถึนิติกรรม ผู#�แสดงเจตินิาจะติ�อังม-ความสามารถึติามกฎหมาย ค*อั ติ�อังไม!เป2นิผู#�หย!อันิความติามกฎหมาย ค*อั ติ�อังไม!เป2นิผู#�หย!อันิความสามารถึติามกฎหมาย สามารถึติามกฎหมาย ((ไม!เป2นิ ผู#�เยาว& คนิไร�ความไม!เป2นิ ผู#�เยาว& คนิไร�ความสามารถึ คนิเสม*อันิไร�ความสามารถึสามารถึ คนิเสม*อันิไร�ความสามารถึ ) ) หร*อัคนิหร*อัคนิวกลจรติในิบางกรณิ- มฉ้ะนิ�)นินิติกรรมด�งกล!าวจะวกลจรติในิบางกรณิ- มฉ้ะนิ�)นินิติกรรมด�งกล!าวจะติกเป2นิโมฆี-ยกรรม ติกเป2นิโมฆี-ยกรรม ((ติามปติามป..พัพั..พัพั . . มาติรา มาติรา 153)153)

1616

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม ว�ติถ�ป็ระสังค�ของนิ�ติ�กรรม ว�ติถ�ป็ระสังค�ของนิ�ติ�กรรม

““ ”ว�ติถ�ป็ระสังค�”ว�ติถ�ป็ระสังค� หมายถึ(ง ประโยชนิ&ส�ดท�ายท-+ผู#�แสดงเจตินิาประสงค&จะ หมายถึ(ง ประโยชนิ&ส�ดท�ายท-+ผู#�แสดงเจตินิาประสงค&จะได�ร�บได�ร�บ

ติามกฎหมาย มาติรา ติามกฎหมาย มาติรา 150 150 และ และ 151 151 ขึ้อัง ป ขึ้อัง ป..พัพั..พัพั. . วางหล�กไว�ว!าวางหล�กไว�ว!า– กฎหมายยอัมให�บ�คคลแสดงเจตินิาท�านิติกรรมท-+ม-ว�ติถึ�ประสงค&ในิเร*+อังกฎหมายยอัมให�บ�คคลแสดงเจตินิาท�านิติกรรมท-+ม-ว�ติถึ�ประสงค&ในิเร*+อัง

ใดๆก8ได� เว�นิแติ!จะเขึ้�ากรณิ-ด�งติ!อัไปนิ-) นิติกรรมด�งกล!าวจะติกเป2นิ ใดๆก8ได� เว�นิแติ!จะเขึ้�ากรณิ-ด�งติ!อัไปนิ-) นิติกรรมด�งกล!าวจะติกเป2นิโมฆะโมฆะ กก. . ว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการติ�อังห�ามช�ดแจ�งโดยกฎหมายว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการติ�อังห�ามช�ดแจ�งโดยกฎหมาย ขึ้ขึ้. . ว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการพั�นิวส�ยว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการพั�นิวส�ย คค. . ว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการขึ้�ดขึ้วางติ!อัความสงบเร-ยบร�อัยหร*อัศั-ลธ์รรมว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการขึ้�ดขึ้วางติ!อัความสงบเร-ยบร�อัยหร*อัศั-ลธ์รรม

อั�นิด-ขึ้อังประชาชนิอั�นิด-ขึ้อังประชาชนิ

1717

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

****** ฎฎ.1500/2531.1500/2531 นิ�ติ�กรรมจะเป็0นินิ�ติ�กรรมจะเป็0นิ โมฆะได้$นิ�3นิจะติ$องให$ค. สั�ญญาท�3งสัองฝ่5ายร.$ ถ$า โมฆะได้$นิ�3นิจะติ$องให$ค. สั�ญญาท�3งสัองฝ่5ายร.$ ถ$า

ฝ่5ายเด้�ยวร.$อ�กฝ่5ายหนิ6�งเขาไม ร.$ด้$วย นิ�ติ�กรรม ฝ่5ายเด้�ยวร.$อ�กฝ่5ายหนิ6�งเขาไม ร.$ด้$วย นิ�ติ�กรรม นิ�3นิก7สัมบุ.รณ� นิ�3นิก7สัมบุ.รณ�

1818

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

กก. . ว�ติถ�ป็ระสังค�เป็0นิการติ$องห$ามช�ด้แจ$งว�ติถ�ป็ระสังค�เป็0นิการติ$องห$ามช�ด้แจ$งโด้ยกฎหมายโด้ยกฎหมาย– ถึ�าเป2นิขึ้�อัห�ามติามกฎหมายมหาชนิ ค#!กรณิ-จะท�า ถึ�าเป2นิขึ้�อัห�ามติามกฎหมายมหาชนิ ค#!กรณิ-จะท�า

ส�ญญาฝ่<าฝ่>นิไม!ได�เลย มฉ้ะนิ�)นินิติกรรมจะติกเป2นิ ส�ญญาฝ่<าฝ่>นิไม!ได�เลย มฉ้ะนิ�)นินิติกรรมจะติกเป2นิโมฆีะโมฆีะ

– ถึ�าเป2นิกฎหมายแพั!งและพัาณิชย& หากมใช! ถึ�าเป2นิกฎหมายแพั!งและพัาณิชย& หากมใช!กฎหมายท-+เก-+ยวขึ้�อังก�บความสงบเร-ยบร�อัยและกฎหมายท-+เก-+ยวขึ้�อังก�บความสงบเร-ยบร�อัยและ

ศั-ลธ์รรมอั�นิด-ขึ้อังประชาชนิแล�ว ค#!กรณิ-ก8สามารถึ ศั-ลธ์รรมอั�นิด-ขึ้อังประชาชนิแล�ว ค#!กรณิ-ก8สามารถึ ติกลงก�นิเป2นิอัย!างอั*+นิได� ติามมาติรา ติกลงก�นิเป2นิอัย!างอั*+นิได� ติามมาติรา 151151

1919

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

ขข. . ว�ติถ�ป็ระสังค�เป็0นิการพ่$นิว�สั�ยว�ติถ�ป็ระสังค�เป็0นิการพ่$นิว�สั�ย หมายความว!า ค#!กรณิ-ได�แสดง หมายความว!า ค#!กรณิ-ได�แสดง

เจตินิาท�านิติกรรมแติ!ประโยชนิ&ส�ดท�ายท-+ผู#�แสดงเจตินิาท�านิติกรรมแติ!ประโยชนิ&ส�ดท�ายท-+ผู#�แสดง เจตินิาประสงค&จะได�ร�บนิ�)นิ ไม!อัาจอัย#!ในิวส�ยท-+จะ เจตินิาประสงค&จะได�ร�บนิ�)นิ ไม!อัาจอัย#!ในิวส�ยท-+จะ

ประสบผูลส�าเร8จได�เลยอัย!างแนิ!แท�ประสบผูลส�าเร8จได�เลยอัย!างแนิ!แท�******การพ่$นิว�สั�ยการพ่$นิว�สั�ย อั�นิจะท�าให�นิติกรรมติกเป2นิโมฆีะอั�นิจะท�าให�นิติกรรมติกเป2นิโมฆีะ

เพัราะม-ว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการพั�นิวส�ย จ�กติ�อังเกด เพัราะม-ว�ติถึ�ประสงค&เป2นิการพั�นิวส�ย จ�กติ�อังเกด ขึ้()นิแล�วอัย!างสมบ#รณิ& ติ�)งแติ!ก!อันิหร*อัขึ้ณิะท-+ม- ขึ้()นิแล�วอัย!างสมบ#รณิ& ติ�)งแติ!ก!อันิหร*อัขึ้ณิะท-+ม-

การแสดงเจตินิาการแสดงเจตินิา

2020

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

คค..ว�ติถ�ป็ระสังค�เป็0นิการข�ด้ขวางติ อความว�ติถ�ป็ระสังค�เป็0นิการข�ด้ขวางติ อความ สังบุเร�ยบุร$อย หร�อศี�ลธ์รรมอ�นิด้�ของ สังบุเร�ยบุร$อย หร�อศี�ลธ์รรมอ�นิด้�ของ

ป็ระชาชนิป็ระชาชนิ– ขึ้()นิอัย#!ก�บขึ้�อัเท8จจรงในิแติ!ละกรณิ- ท�)งนิ-)ติ�อัง ขึ้()นิอัย#!ก�บขึ้�อัเท8จจรงในิแติ!ละกรณิ- ท�)งนิ-)ติ�อัง

พัจารณิาจากความร# �ส(กขึ้อังคนิส!วนิใหญ!ในิส�งคม พัจารณิาจากความร# �ส(กขึ้อังคนิส!วนิใหญ!ในิส�งคมว!าการนิ�)นิๆขึ้�ดติ!อัความสงบเร-ยบร�อัยและศั-ลว!าการนิ�)นิๆขึ้�ดติ!อัความสงบเร-ยบร�อัยและศั-ล

ธ์รรมอั�นิด-ขึ้อังประชาชนิหร*อัไม! ซึ่(+งค!านิยมและ ธ์รรมอั�นิด-ขึ้อังประชาชนิหร*อัไม! ซึ่(+งค!านิยมและความเช*+อัด�งกล!าวอัาจเปล-+ยนิแปลงไปได�ติามย�คความเช*+อัด�งกล!าวอัาจเปล-+ยนิแปลงไปได�ติามย�คสม�ยสม�ย

2121

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

แบุบุของนิ�ติ�กรรมแบุบุของนิ�ติ�กรรม– หมายถึ(ง แบบเพั*+อัความสมบ#รณิ&ขึ้อังนิติกรรม กล!าว หมายถึ(ง แบบเพั*+อัความสมบ#รณิ&ขึ้อังนิติกรรม กล!าว

ค*อั หากนิติกรรมม-กฎหมายก�าหนิดแบบเอัาไว� การท�า ค*อั หากนิติกรรมม-กฎหมายก�าหนิดแบบเอัาไว� การท�านิติกรรมนิ�)นิจะติ�อังท�าให�ถึ#กติ�อังติามแบบท-+กฎหมายได�นิติกรรมนิ�)นิจะติ�อังท�าให�ถึ#กติ�อังติามแบบท-+กฎหมายได�

ก�าหนิดเอัาไว�ด�วย มฉ้ะนิ�)นิ นิติกรรมนิ�)นิจะติกเป2นิโมฆีะ ก�าหนิดเอัาไว�ด�วย มฉ้ะนิ�)นิ นิติกรรมนิ�)นิจะติกเป2นิโมฆีะ(( มาติรา มาติรา 152)152)

– โดยท�+วไปแล�ว การท�านิติกรรมไม!ม-แบบ เว�นิแติ!ม- โดยท�+วไปแล�ว การท�านิติกรรมไม!ม-แบบ เว�นิแติ!ม- กฎหมายก�าหนิดไว�ช�ดแจ�งให�ท�าติามแบบ เม*+อัไม!ม- กฎหมายก�าหนิดไว�ช�ดแจ�งให�ท�าติามแบบ เม*+อัไม!ม-

กฎหมายก�าหนิดแบบไว� ค#!ส�ญญาจะท�านิติกรรมติ!อัก�นิ กฎหมายก�าหนิดแบบไว� ค#!ส�ญญาจะท�านิติกรรมติ!อัก�นิอัย!างใดก8ได�อัย!างใดก8ได�

2222

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

แบุบุของนิ�ติ�กรรมแบุบุของนิ�ติ�กรรม– กก. . แบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อและจด้ทะเบุ�ยนิติ อแบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อและจด้ทะเบุ�ยนิติ อ

พ่นิ�กงานิเจ$าหนิ$าท��พ่นิ�กงานิเจ$าหนิ$าท��– ขข. . แบุบุท��ติ$องจด้ทะเบุ�ยนิติ อพ่นิ�กงานิเจ$าหนิ$าท��แบุบุท��ติ$องจด้ทะเบุ�ยนิติ อพ่นิ�กงานิเจ$าหนิ$าท��– คค. . แบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อแบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อ

1. 1. แบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อติ อเจ$าพ่นิ�กงานิแบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อติ อเจ$าพ่นิ�กงานิ 2. 2. แบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อในิระหว างค. สั�ญญาแบุบุท��ติ$องท%าเป็0นิหนิ�งสั�อในิระหว างค. สั�ญญา

– งง. . แบุบุพ่�เศีษแบุบุพ่�เศีษ

2323

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

แบุบุ แบุบุ vs. vs. หล�กฐานิเป็0นิหนิ�งสั�อหล�กฐานิเป็0นิหนิ�งสั�อ– ติามมาติรา ติามมาติรา 152 152 ในิเร*+อังแบบ ถึ�าไม!ท�าติามแบบ ในิเร*+อังแบบ ถึ�าไม!ท�าติามแบบ

ให�ถึ#กติ�อังสมบ#รณิ&ติ�)งแติ!ว�นิท-+ได�ติกลงท�าส�ญญา ให�ถึ#กติ�อังสมบ#รณิ&ติ�)งแติ!ว�นิท-+ได�ติกลงท�าส�ญญา ส�ญญานิ�)นิย!อัมไม!สมบ#รณิ& ติกเป2นิโมฆีะท�นิท- ส�ญญานิ�)นิย!อัมไม!สมบ#รณิ& ติกเป2นิโมฆีะท�นิท-

– ในิกรณิ-ท-+กฎหมายติ�อังการให�ม-หล�กฐานิเป2นิในิกรณิ-ท-+กฎหมายติ�อังการให�ม-หล�กฐานิเป2นิ หนิ�งส*อันิ�)นิ ถึ�าผู#�ใดฝ่<าฝ่>นิไม!กระท�าติาม นิติกรรม หนิ�งส*อันิ�)นิ ถึ�าผู#�ใดฝ่<าฝ่>นิไม!กระท�าติาม นิติกรรม

นิ�)นิไม!เป2นิโมฆีะ เพั-ยงแติ!กฎหมายห�ามมให�นิ�า นิ�)นิไม!เป2นิโมฆีะ เพั-ยงแติ!กฎหมายห�ามมให�นิ�านิติกรรมนิ�)นิมาฟ้Aอังร�อังติ!อัศัาลเท!านิ�)นินิติกรรมนิ�)นิมาฟ้Aอังร�อังติ!อัศัาลเท!านิ�)นิ

2424

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

หล�กฐานิเป็0นิหนิ�งสั�อหล�กฐานิเป็0นิหนิ�งสั�อ– หล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อัไม!ใช!แบบขึ้อังนิติกรรมหล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อัไม!ใช!แบบขึ้อังนิติกรรม– หล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อั เป2นิเพั-ยงพัยานิหล�กฐานิท-+ หล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อั เป2นิเพั-ยงพัยานิหล�กฐานิท-+

กฎหมายก�าหนิดขึ้()นิเพั*+อัใช�ย*นิย�นิในิกรณิ-ท-+ม-การฟ้Aอังกฎหมายก�าหนิดขึ้()นิเพั*+อัใช�ย*นิย�นิในิกรณิ-ท-+ม-การฟ้Aอัง ร�อังด�าเนินิคด-ก�นิ โดยมได�ก�าหนิดร#ปแบบติายติ�วไว� จะ ร�อังด�าเนินิคด-ก�นิ โดยมได�ก�าหนิดร#ปแบบติายติ�วไว� จะ

ม-เพั-ยงแค!ขึ้�อัความท-+ฟ้Bงได�ว!าม-การติกลงท�าส�ญญาก�นิม-เพั-ยงแค!ขึ้�อัความท-+ฟ้Bงได�ว!าม-การติกลงท�าส�ญญาก�นิจรงและม-ลายม*อัช*+อัขึ้อังฝ่<ายท-+ติ�อังร�บผูดก8เพั-ยงจรงและม-ลายม*อัช*+อัขึ้อังฝ่<ายท-+ติ�อังร�บผูดก8เพั-ยง

พัอัแล�ว อั-กท�)งหากไม!ม-หล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อั ส�ญญา พัอัแล�ว อั-กท�)งหากไม!ม-หล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อั ส�ญญา ด�งกล!าวก8ไม!ส#ญเปล!าไป หากแติ!ไม!อัาจฟ้Aอังร�อังขึ้อัให� ด�งกล!าวก8ไม!ส#ญเปล!าไป หากแติ!ไม!อัาจฟ้Aอังร�อังขึ้อัให�

ศัาลบ�งค�บให�เท!านิ�)นิศัาลบ�งค�บให�เท!านิ�)นิ

2525

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม

ล�กษณิะขึ้อังหล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อัล�กษณิะขึ้อังหล�กฐานิเป2นิหนิ�งส*อั– เอักสาร ท-+ระบ�ขึ้�อัความ หร*อัถึ�อัยค�าอัะไรก8ติามท-+

แสดงให�เห8นิว!านิติกรรมนิ�)นิเกดขึ้()นิจรง– ไม!จ�าเป2นิติ�อังม-ขึ้ณิะท�านิติกรรม อัาจเกดขึ้()นิติอันิ

หล�งก8ได� เช!นิ บ�นิท(กรายงานิการประช�ม , ใบเสร8จร�บเงนิ , จดหมายโติ�ติอับ , ใบส�+งซึ่*)อั , ใบวางสนิค�า ฯลฯ

– ติ�อังลงลายม*อัช*+อัผู#�ร �บผูดเป2นิส�าค�ญ

2626

นิ�ติ�กรรมนิ�ติ�กรรม นิ�ติ�กรรมด้�งติ อไป็นิ�3 กฎหมายก%าหนิด้ว าติ$องหล�กนิ�ติ�กรรมด้�งติ อไป็นิ�3 กฎหมายก%าหนิด้ว าติ$องหล�ก

ฐานิเป็0นิหนิ�งสั�อจ6งจะฟ้;องร$องบุ�งค�บุคด้�ได้$ฐานิเป็0นิหนิ�งสั�อจ6งจะฟ้;องร$องบุ�งค�บุคด้�ได้$1 .1 . การก#�ย*มเงนิเกนิกว!า การก#�ย*มเงนิเกนิกว!า 50 50 บาทขึ้()นิไปบาทขึ้()นิไป2.2. การเช!าอัส�งหารมทร�พัย&ไม!เกนิ การเช!าอัส�งหารมทร�พัย&ไม!เกนิ 3 3 ปDปD3.3. การท�าส�ญญาประก�นิภ�ยการท�าส�ญญาประก�นิภ�ย4.4. การท�าส�ญญาประนิ-ประนิอัมยอัมความการท�าส�ญญาประนิ-ประนิอัมยอัมความ5.5. การท�าส�ญญาค�)าประก�นิการท�าส�ญญาค�)าประก�นิ6.6. การท�าส�ญญาจะซึ่*)อัจะบาย การท�าส�ญญาจะซึ่*)อัจะบาย ((อัส�งหารมทร�ยพั& และอัส�งหารมทร�ยพั& และ

ส�งหารมทร�พัย&ชนิดพัเศัษส�งหารมทร�พัย&ชนิดพัเศัษ))7.7. การท�าส�ญญาซึ่*)อัขึ้ายส�งหารมทร�พัย& ซึ่(+งติกลงก�นิการท�าส�ญญาซึ่*)อัขึ้ายส�งหารมทร�พัย& ซึ่(+งติกลงก�นิ

ติ�)งแติ! ติ�)งแติ! 500 500 บาทขึ้()นิไปบาทขึ้()นิไป