IŞIK OYUNLARI: GÖLGELER

3. Gölge oluşumu ile ilgili olarak öğrenciler; 3.1. Gölgenin nasıl oluştuğunu keşfeder. 3.2. Işık kaynağının, cismin veya ekranın yeri

değiştirildiğinde; cismin gölgesinin büyüklüğünün, yerinin ve / veya şeklinin değişebileceğini fark eder.

3.3. Gölgenin, cismin büyüklüğü ve şekline göre değişeceğini gösterir.

3.4. Gölge oluşumunu basit ışın çizimleri ile gösterir. 3.5. İki veya daha fazla ışık kaynağı olan bir

ortamda, bir cismin birden fazla gölgesinin oluşabileceğini fark eder.

GÜNEŞ VE AY TUTULMASI

5. Güneş ve ay tutulması ile ilgili olarak öğrenciler;

5.1. Güneş ve ay tutulmasının ışıkla ilgili bir olay olduğunu fark eder.

5.2. Güneş ve ay tutulması olaylarını hazırlayacağı modellerle gösterir ve sunar.

5.3. Güneş ve ay tutulması olaylarını karşılaştırır, benzerlik ve farklılıklarını listeler.

Güneşli bir günde oluşan ve siz hareket ettikçe hareket eden gölgenizi görmüşsünüzdür.

Sıcak havalarda kimi zaman bir ağacın altına oturup gölgelenmişsinizdir. Peki gölge nasıl oluşur, hiç düşündünüz mü?

Eğer ışık kaynağını Eğer ışık kaynağını saydam olmayan bir saydam olmayan bir maddeye tutarsak maddeye tutarsak nesnenin arkasında koyu nesnenin arkasında koyu bir gölge oluşur. Bu bir gölge oluşur. Bu kısım, ışık kaynağından kısım, ışık kaynağından çıkan ışığın ulaşamadığı çıkan ışığın ulaşamadığı alandır.alandır. Güneş ışığı, saydam Güneş ışığı, saydam olmayan bir nesneye olmayan bir nesneye çarptığında da gölgeler çarptığında da gölgeler oluşur, tıpkı vücudumuz oluşur, tıpkı vücudumuz gibi!gibi!

Gölgeler cisimlerin şekline ve büyüklüğüne göre değişir.

Sizce cam, yağlı kağıt gibi cisimlerin gölgeleri var mıdır?

Yarı saydam ve saydam cisimlerle de gölge oluşturulabiliriz. Bu gölgeler, saydam olmayan cisimlerinkine göre daha belirsizdir ve zor fark edilir.

Gölgenin yerini, uzunluğunu nasıl değiştirirsiniz? Etkinlik yaparak nasıl değiştireceğimize bakalım.

Gölge oluşturmak için el fenerini nasıl tutmamız gerekir?

Gölgenin boyunu değiştirmek için neler yapabiliriz?

Gölgenin sağda, solda, önde, arkada oluşması için

ne yapılması gerekir?

Bir gölgenin büyüklüğü; ışık kaynağının büyüklüğüne, gölgesi oluşan cismin büyüklüğüne ve bu ikisi arasındaki uzaklığa bağlıdır. Işık kaynağıyla engel arasındaki uzaklık arttıkça oluşan gölge küçülür. Işık kaynağı yaklaştıkça gölgeleri büyür.

Topu oynatmak için okları kullanabilirsin.

Güneş ve ay tutulması ile ilgili neler duydunuz? Bu olayları gözlemleme şansınız oldu mu?

Güneş ve ay tutulmasının videolarına bakalım.

Beni görüyorsun değil mi?

Peki şimdi?

Hey sen!Önümden çekil!

GÜNEŞ TUTULMASI

Ay, Dünya ile Güneş’in arasına girer. Ay’ın gölgesi Dünya’nın bir bölümünü kapatır. Dünya’nın o bölgesi Güneş’ten ışık alamaz. Güneş’in Ay tarafından kapanması ve gündüz zamanı havanın karaması dakikalar sürer. Bu olaya Güneş Tutulması denir.

AY TUTULMASI

Ay, Dünya’nın çevresinde, Dünya da Güneş’in çevresinde döner. Bu iki eş zamanlı dönüş sırasında zaman zaman Güneş, Dünya, Ay kısa süreliğine aynı hizaya gelir. Dünya tam Ay ile Güneş’in arasına girer. Böyle durumlarda Dünya’nın gölgesi Ay’ın üstüne düşer. Karanlıkta kalan Ay, kısa süreli de olsa Dünya’dan gözlenemez. Bu olaya Ay Tutulması denir.

Bu iki olayın arasında ne gibi benzerlik, farklılıklar vardır?

Güneş ve ay tutulması olayları, belirli sürelerle tekrar eden doğa olaylarıdır.

Güneş ve ay tutulması olayları ışık ve gölge oluşumu ile ilgili olaylardır.

Işık saydam olmayan bir cisimle karşılaştığında ............. oluşur.

Işık kayağı, cisme yaklaştırıldığında cismin gölgesi ………………

Işık kaynaklarının sayısı arttıkça gölge sayısı …….......

………….. tutulmasında Dünya’nın bir bölümü Güneş’ten tam ışık alamaz.

………….. tutulması sırasında Ay yüzeyine düşecek Güneş ışınları Dünya tarafından engellenir.

Neler Öğrendik?

gölge

büyür.artar.

Güneş

Ay