Sonja DimitrijevićI tit t “Mih jl P i ”Institut “Mihajlo Pupin”

Pun naziv: ISO/IEC 12207 – Sistemsko i softversko Pun naziv: ISO/IEC 12207 Sistemsko i softversko inženjerstvo – Procesi životnog ciklusa softvera

Svrha: uspostavljanje opšteg okvira za životni ciklus j j gsoftvera◦ radi promovisanja uzajamnog razumevanja među poslovnim stranama;◦ u cilju nabavke, isporuke, razvoja, operativnog rada i održavanja softvera.

*Omogućava različitim učesnicima u procesima ugovaranja, nabavke, isporuke, razvoja, održavanja softvera itd. da govore istim jezikom.

Opseg: definicije i opisi procesa životnog ciklusa softvera => standard visokog nivoa (“inventar” procesa iz kojeg se može izabrati pogodan podskup; omogućeno i “krojenje” procesa)*Po prvi put – dogovor na svetskom nivou o aktivnostima koje čine realizaciju softverskog projekta.

JTC1 inicirao razvoj juna 1989 godine avgusta 1995 JTC1 inicirao razvoj juna 1989. godine, avgusta 1995. godine objavljen. Jedan je od fundamentalnih standarda u softverskom inženjerstvu.j

Reviziji standarda prethodili amandmani iz 2002. i Reviziji standarda prethodili amandmani iz 2002. i 2004. godine.

Maja 2008. godine objavljena je revizija kao završen prvi korak harmonizacije sa standardom ISO/IECprvi korak harmonizacije sa standardom ISO/IEC 15288 koji definiše okvir za procese životnog ciklusa sistema.

Veza između sistema i softvera softver ne može Veza između sistema i softvera – softver ne može postojati van konteksta sistema.

O b h l h l Opis procesa obuhvata: naslov, svrhu, rezultate, aktivnosti i zadatke.

Dekompozicija procesa – aktivnosti i procesi nižeg nivoa.

Moguća primena u jednom ili više sledećih modela: za organizaciju, za projekat, za naručioce i isporučioce, za g j , p j , p ,organizacije i strane koje vrše procenu.

Model životnog ciklusa i etape naglašava se moguća Model životnog ciklusa i etape – naglašava se moguća primena bilo kog modela koji se sastoji iz etapa.

Procesi projektaProcesi ugovaranja Tehnički procesi

Procesi životnog ciklusa softveraProcesi

implementacije softvera

Procesi podrške sotvera

Procesi životnog ciklusa sistema (15288)Procesi životnog ciklusa sistema (12207)

Proces definisanja zahteva poverioca (6.4.1)

Proces procene i kontrole projekta

Proces planiranja projekta (6.3.1)

Proces ponude(6 1 2)

Proces nabavke(6.1.1) From 5.3.1

From 5 3 4Proces analize zahteva

softvera

Proces implementacije softvera(7.1.1)

softvera

Proces upravljanja konfiguracijom softvera

Proces upravljanja soft. dokumentacijom

(7.2.1)

Proces analize zahteva(6 4 2) √

Proces analize zahtevasistema

Proces upravljanja odlukom

(6.3.3)

projekta(6.3.2)

P i j kt

(6.1.2) From 5.3.4

From 5.3.5P d t lj di j

Proces dizajna arhitekture softvera

(7.1.3)

softvera(7.1.2)

Proces obezbeđenja kvaliteta softvera

(7.2.3)

konfiguracijom softvera(7.2.2)(6.4.2)

Proces dizajna arhitekture

(6.4.3)

√

√Proces dizajna

arhitekture sistema(6.4.3)

sistema(6.4.2)

Proces upravljanja konfiguracijom

(6 3 5)

Proces upravljanja rizikom (6.3.4)

Proces upravljanja modelom životnog ciklusa

(6 2 1)

Procesi projektne podrške

Proces implementacje(6.4.4)

From 5.3.6

From 5.3.7Proces konstruisanja softvera (7.1.5)

Proces detaljnog dizajna softvera(7.1.4)

Proces validacije softvera( 7.2.5)

Proces verifikacije softvera (7.2.4)7.1.1

Proces integracije(6.4.5)

√

√Proces integracije sistema

(6.4.5)

Proces merenja

Proces upravljanja informacijama (6.3.6)

(6.3.5)

Proces upravljanja

Proces upravljanja infrastrukturom

( 6.2.2)

(6.2.1)

From 5.3.8

Proces ispitivanja

Proces integracije softvera(7.1.6)

Proces provere softvera

Proces zajedničkog pregleda softvera

(7.2.6)

Proces verifikacije(6.4.6)

Proces tranzicije

√

√

√Proces instalacije softvera

Proces ispitivanja kvalifikovanosti sistema

(6.4.6)

Proces merenja(6.3.7)

Proces upravljanja ljudskim resursima

(6.2.4)

projektnim portfoliom(6.2.3)

kvalifikovanosti softvera(7.1.7)

Proces rešavanja problema softvera

(7.2.8)

Proces provere softvera(7.2.7)

Proces validacije(6.4.8)

Proces tranzicije(6.4.7) √

Proces instalacije softvera(6.4.7)

Proces podrške prijemu softvera(6.4.8)

Proces upravljanja kvalitetom (6.2.5)

Proces domenskog inženjerstva

Proces uprav. programom ponovne upotrebe

Procesi ponovne upotrebe softveraOperacioni proces

(6.4.9)

Proces održavanja(6 4 10)

Proces održavanjasoftvera

Operacioni proces za softver(6.4.9)

Proces upravljnja komponentama za

ponovnu upotrebu (7.3.2)

j(7.3.1)

p p(7.3.3)(6.4.10)

Proces deponovanja(6.4.11)

Proces deponovanjasoftvera (6.4.11)

(6.4.10)

Organizacija OrganizacijaOrganizacija Organizacija

Procesi ugovaranja

-Procesi projektne podrške

OrganizacijaOrganizacija

Nabavljač/Snabdevač Nabavljač/Snabdevač

• Procesi ugovaranja • Tehnički procesi su

Projekat

Procesi projekta

formiraju veze izmeđuorganizacija naručiocai isporučioca.

usmereni na rad sasistemom

• Procesi za softver sekoriste za implementacijuProcesi projekta

Tehničkiprocesi

Procesi imple-mentacijesoftvera

• Procesi projektne podrške formiraju vezu između organizacije injenih projekata.

softverskog elementasistema:

• Implementacija

Procesi podrškesoftvera

Procesi ponovneImplementacija

njenih projekata.

P i j kt

softvera

• Podrška softvera

• Ponovna upotrebaftProcesi ponovne

upotrebe softvera• Procesi projekta

upravljaju projektom.softvera

٭ Oba sadrže modele procesa koji su gotovo identični.

Kada se radi o ...koristite 15288sistemu...

– Razlike su pre racionalne, negoslučajne.

٭ 15288 i jKada se radi o ...koristite 15288

٭ 15288 opisuje procese nanivou sistema.

٭ 12207 specijalizuje iste procese

softverskom i procese za elementu softver sistema... standarda 12207

٭ 12207 specijalizuje iste proceseza softver i dodaje procesespecifične za softver.

Kada se radi o ...koristite 12207softverskom proizvodu iliproizvodu iliusluzi (sa minimalnim sistemskim okruženjem)...

ISO/IEC 15504 – ISO/IEC 15504 Informaciona tehnologija – Procena procesa (familija standarda)

ISO 9001– Upravljanje p j jkvalitetom (familija standarda)

&&

ISO/IEC 90003 –Softveresko inženjerstvo

S i i– Smernice za primenuISO 9001:2000 na softverusoftveru

“Ovaj međunarodni standard ne zahteva upotrebu nijednog konkretnog modela životnog ciklusa”. Međutim, zahteva da se za svaki projekat definiše pogodan model, poželjno onaj koji je uspostavljen na nivou organizacije (npr. vodopad, iterativni, evolucioni, spiralni, V-Model, itd.).

Bilo koji proces može biti koristan na bilo kojoj etapi.

Moguća primena različitih metoda razvoja softvera (novije studije se bave mapiranjem agilnog razvoja softvera na ISO/IEC(novije studije se bave mapiranjem agilnog razvoja softvera na ISO/IEC 12207, primenom standarda sa konkretnim agilnim metodama (SCRUM, XP), i sl.).

P j d k i d ći jih f kih fi i Postoje dokazi da većina manjih softverskih firmi pogrešno percipira standarde uključujući ISO/IEC 12207 kao orijentisane ka velikim12207 kao orijentisane ka velikim organizacijama.

Negativno gledanje na procesne standarde Negativno gledanje na procesne standarde uglavnom vođeno time što se oni dovode u vezu sa visokim troškovima, “teškom” dokumentacijom i birokratijom.

Kao standard visokog nivoa nije preskriptivan (ne g j p pkaže kako konkretno raditi, ne propisuje modele niti alate).

Značaj ISO/IEC 12207 kao jednog od fundamentalnih Značaj ISO/IEC 12207 kao jednog od fundamentalnih standarda iz oblasti softverskog inženjerstva je nesumnjivnesumnjiv.

Upoznavanje softverskih inženjera sa ISO/IEC 12207, i povezanim standardima, može imati višestruke pozitivne implikacije, a u slučaju konkretne primene, odgovarajućim zajedničkim delovanjem stručnjaka iz oblasti softverskog inženjerstva, upravljanja kvalitetom, i menadžmenta mogu se prevazići rizici i ostvariti benefiti.

Sonja DimitrijevićI tit t “Mih jl P i ”Institut “Mihajlo Pupin”