Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Samenklank KERKBLAD VAN DE PROTESTANTSE GEMEENTE TE HEINO
Draag het licht dan in je hart en je ogen en geef het door aan allen die je mag ontmoeten.
Jaargang 30 nr. 582, maart 2017
In dit nummer:
Interview met Riet de Kruijff
Paasvuur
Joods koken
Samenklank 582, maart 2017
Gedachtegangen Scheiding Kerk en Staat
2
Leesrooster Vr 24 mrt Zacharia 8:9-17
Za 25 mrt Zacharia 8:18-23
Zo 26 mrt Johannes 6:1-15
ma 27 mrt Johannes 6:16-29
Di 28 mrt Johannes 6:30-40
Wo 29 mrt Johannes 6:41-59
Do 30 mrt Johannes 6:60-71
Vr 31 mrt Psalm 43
Za 1 apr Johannes 11:1-27
Zo 2 apr Johannes 11:28-54
ma 3 apr Johannes 11:55–12:11
Di 4 apr Psalm 129
Wo 5 apr Romeinen 5:1-11
Do 6 apr Romeinen 5:12-21
Vr 7 apr Romeinen 6:1-14
Za 8 apr Psalm 73
Zo 9 apr Johannes 12:12-19
ma 10 apr Johannes 12:20-36
Di 11 apr Johannes 12:37-50
Wo 12 apr Psalm 140
Do 13 apr Johannes 13:1-38
Vr 14 apr Johannes 18–19
Za 15 apr Jesaja 12:1-6
Zo 16 apr Johannes 20:1-18
ma 17 apr Romeinen 6:15-23
Di 18 apr Romeinen 7:1-12
Wo 19 apr Romeinen 7:13-25
Do 20 apr Romeinen 8:1-11
Vr 21 apr Romeinen 8:12-25
Za 22 apr Romeinen 8:26-39
Zo 23 apr Johannes 20:19-31
ma 24 apr 1 Petrus 1:1-12
Di 25 apr 1 Petrus 1:13-25
Wo 26 apr 1 Petrus 2:1-10
Do 27 apr 1 Petrus 2:11-17
Vr 28 apr 1 Petrus 2:18-25
Za 29 apr 1 Petrus 3:1-12
Zo 30 apr Johannes 21:1-14
ma 1 mei Johannes 21:15-25
Di 2 mei Spreuken 13:1-12
Wo 3 mei Spreuken 13:13-25
Do 4 mei Johannes 9:1-12
Colofon Samenklank, Kerkblad van de Protestantse Gemeente te Heino. Verschijnt 11 keer per jaar. Redactie Samenklank: Anja Horst, Roelien Kremers en Gina de Kruijf. Opmaak en correctie: Roelie Heeling, Johanna Kuiterman, Titia Leune en Evert van der Wall. Advies en ondersteuning: Ds. Hans van Solkema en Ds. Lieke van Houte. Kopij inleveren: De eerstvolgende Samenklank verschijnt 5 mei 2017. De kopij hiervoor dient uiterlijk vrijdag 21 april om 18.00 uur ingeleverd te zijn bij Anja Horst, Grote Bisschop 20, 8141 WL Heino. [email protected]
Op weg naar Pasen pagina 12
Vanuit de diaconie pagina 14
Korte berichten pagina 15
Het dorp pagina 16
Ontmoeting & Inspiratie pagina 17
Informatie en adressen pagina 19
Jeugdzaken pagina 20
Inhoudsopgave Overdenking pagina 3
Interview pagina 4
Vanuit de kerkenraad pagina 6
Op weg naar Pasen pagina 8
Preekrooster pagina 10
Inmiddels zijn de verkiezingen achter de rug, en terwijl u dit leest weet u heel wat meer dan ik toen ik dit stukje schreef! Ik weet niet hoe het u vergaat, maar ik kan me wel herinneren dat járen geleden vanaf de kansel nog
weleens opgeroepen werd om op een bepaalde partij te stemmen – meestal op een ‘christelijke’, bijvoorbeeld de AR, de SGP, de CHU of het GPV. Later CU of CDA, maar voor zover mijn ervaring gaat, is de tijd van het openlijk steunen vanaf de kansel van die partijen al verleden tijd. ‘En dat is maar goed ook’, zei iemand een tijdje geleden tegen me, ‘want in Nederland zijn kerk en staat gelukkig gescheiden!’ Nu vind ik het ook een goede zaak dat er in Nederland een scheiding is tussen kerk en staat, maar ik heb wel de indruk dat mijn zegsman iets anders bedoelde dan ik voor de geest heb. In Nederland bestaat er een scheiding tussen kerk en staat, net als in de meeste West-Europese landen. Maar scheiding van kerk en staat is iets wezenlijk anders dan scheiding van religie en politiek. In Nederland zijn minstens drie politieke partijen die gebaseerd zijn op een religieuze overtuiging, terwijl dat bijvoorbeeld in Frankrijk, Portugal of de Verenigde Staten ondenkbaar is. Anderzijds is het in Nederland ook ondenkbaar dat er, zoals in Denemarken en de andere Scandinavische landen, een minister van godsdienstzaken is. Net zo goed kunnen wij ons niet voorstellen dat de koning ook hoofd van de kerk zou zijn, zoals dat het geval is in Groot-Brittannië of Noorwegen. Helemaal bijzonder (in onze ogen) is de toestand in Griekenland, waar kerk en staat bijna samenvallen. Waarom ben ik blij dat kerk en staat in Nederland gescheiden zijn? Niet omdat het zou betekenen dat ‘geloof thuishoort achter de voordeur’, zoals enkele politici menen. Scheiding tussen kerk en staat is de garantie van de kerkelijke onafhankelijkheid! Het betekent niet anders dan dat kerken in Nederland hun eigen zaken regelen, zonder dat de overheid zich daarmee bemoeit. Natuurlijk houdt dat ook een bepaalde verantwoordelijkheid in voor de kerk. De zaken moeten binnenkerkelijk goed geregeld zijn. De fundamentele rechten moeten gewaarborgd zijn, er moet sprake zijn van goed bestuur, en er zijn situaties waarin dat ook getoetst wordt. Ik denk aan de vereniging van de Hervormde, de Gereformeerde en de Lutherse Kerk tot één Protestantse Kerk. Verschillende malen zijn na dat proces van vereniging vragen voorgelegd aan de ‘wereldlijke’ rechter. En steeds was het oordeel: dat maakt de kerk zelf uit. De rechter toetst alleen of de kerk goede regels heeft en die op de goede manier toepast. Daarom hecht ik ook aan een goed geregelde kerkorde. Dat is geen hobby, maar het is de garantie dat de overheid niet op een gegeven moment het bestuur over de kerk in handen neemt. De staat bemoeit zich niet met de kerk. Andersom heeft de kerk zich niet te bemoeien met de overheid. De kerk benoemt geen leden van het parlement, en de staat benoemt geen leden van de synode. Ieder is soeverein op eigen terrein. Geloof en politiek is iets anders. Mensen die werkzaam zijn op politiek gebied hebben alle recht om zich te laten gezeggen en inspireren door hun godsdienstige overtuiging, net zo goed als andere het recht hebben zich te laten inspireren door Karl Marx of Thorbecke. Ferry Buitink
3
Overdenking Maar GIJ geheel anders
Voor velen van ons is dit een overbe-
kende tekst. In de Nieuwe Bijbelverta-
ling van 2004 staat het trouwens an-
ders: ‘Maar zo hebt u Christus niet le-
ren kennen!’ (Ef. 4: 20). De nadruk
komt zo meer te liggen op Christus. An-
ders zijn is dus niet altijd goed. Het
gaat er om dat je in de voetsporen
treedt van Christus. Omdat Hij ons sa-
men met hem uit ‘de dood’ heeft opge-
wekt. Anders zijn dan de wereld heeft
te maken met Pasen! Maar is het tegenwoordig nog wel goed om je als christen
zo anders op te stellen dan de samenleving? Bevestig je
dan juist niet weer het beeld
dat ‘men’ van kerkmensen
heeft: streng, gelijk hebberig
en wat ouderwets? Bepaald
missionair lijkt dat niet. Bo-
vendien staat het belangeloos
goed voor anderen zijn tegen-
woordig niet eens zo hoog
aangeschreven. De oproepen
voor herwaardering van nor-
men en waarden ten spijt.
‘Deugdmensen’ worden nogal
eens afgeschilderd als naïef,
onwetend dat goede bedoe-
lingen verkeerd kunnen uit-
pakken. Dat was ook weer
merkbaar in de verkiezings-
campagne. Je kúnt niet onbe-
perkt asielzoekers opnemen,
pensioenen indexeren, de
gaswinning in Groningen stop-
pen. En roept onze verlossing
door Christus, bij ons zelf nog
wel het gevoel op dat we
‘dringend de weg moeten
gaan die past bij de roeping die u hebt ontvangen’, zoals
de schrijver van Efeziërs het zegt? Ons land is al jaren een
van de meest ontkerkelijkte landen ter wereld en tegelijk
een van de gelukkigste landen. Kennelijk hebben we onze
bestemming wel zo’n beetje bereikt. We weten in Neder-
land wat ons te doen staat: ‘normaal doen’. Dat is jezelf
aanpassen, meegaan met de digitalisering en liefst hoger-
op komen. Dan leef je ook nog langer en in goede ge-
zondheid. Zelfs apen die een hogere status hebben blij-
ken gezonder te zijn dan de minder ‘geslaagde’ soortge-
noten. Ik ben niet zo flauw dat ik deze onderzoeksresul-
taten in twijfel trek, maar vraag me wel af of het geme-
ten geluk het grote geluk is van Lied 830.
Overigens heeft Paulus het niet over geluk en gezond-
heid, maar over begerigheid en vervuld zijn van zelf-
zuchtige gedachten en verlangens waarvan de christe-
nen voor hun bekering vervuld waren. En over stuurloos
ronddobberen en je laten misleiden door types die hun
medemensen listig en doortrapt op een dwaalspoor wil-
len brengen. Als er toen TV was zou een rubriek als Ra-
dar er ook al de handen vol aan hebben gehad. En als
klap op de vuurpijl staat er: ‘U leefde in een wereld
zonder hoop’. Wie zegt er nog dat Paulus niet meer ac-
tueel is? Een kerkleider van nu is scriba René de Reuver
van de PKN. Hij vindt dat de kerk in deze tijd, waarin
zoveel mensen langs elkaar heen leven, het voortouw
moet nemen in het oefenen in sámenleven. Want de
kerk heeft er weet van dat je diepste zelf van elders
komt en niet ligt in je scholing, je huidskleur en je posi-
tie in de samenleving. Hij heeft gelijk: de kerk is an-
ders. Nog steeds.
Er is de laatste maanden
veel gefilosofeerd over de
samenbindende kracht van
kerk en religie en niet al-
tijd met de meest zuivere
bedoelingen. Want ging
het altijd wel om het bur-
gerschap (Ef. 2:11) dat
met Christus verbonden is?
Ik geloof trouwens niet dat
we op aarde zijn om naar
eigen inzicht een christe-
lijke samenleving tot stand
te brengen, zo dat nog zou
kunnen. “God gaat zijn
eigen weg met de wereld
en daarvan krijgt de kerk
maar een beetje te ho-
ren”, zo las ik ergens. En
er zijn buiten de kerk
meer dan genoeg mensen
die van recht en vrede
minstens evenveel begre-
pen hebben. Wat de kerk
bijzonder maakt is dat haar roeping voortkomt uit wat
God gedaan heeft in Christus. Hij die soms dwars inging
tegen de cultuur van toen en moest lijden en sterven.
Zo hebben wij hem leren kennen, opdat wij weer kun-
nen hopen. Ja, toch?
Klaas de Jonge
Samenklank 58 2, maart 2017 4
Tekst: Ferry Buitink Foto’s: Ferry Buitink en archief
Interview Riet de Kruijff-van der Neut
Toen wij pas kort in Heino woonden
maakte ik kennis met Riet de Kruijff.
Dat was voor mij een onverwachte,
maar wel heel plezierige ontmoeting:
het bleek namelijk dat zij gestudeerd
had aan de Jelburg, een opleiding voor
jeugdleiders en jeugdleidsters waarvan
mijn vader, ds. H.U. Buitink, oprichter
en eerste directeur was. Zo’n ontmoe-
ting ‘met het verleden’, zeker wanneer
het gaat om mooie herinneringen, doet
een mens deugd.
Nu ben ik om een heel andere reden bij Riet: na jarenlan-
ge intensieve betrokkenheid bij de catechese geeft ze
het stokje door aan anderen. Voldoende reden om haar in
dit nummer van Samenklank even uit te lichten. Maar het
wordt meteen al duidelijk dat haar jaren aan de Jelburg
een belangrijk deel van het gesprek zullen uitmaken – en
daar doe ik graag aan mee.
Riet werd op 10 april 1942 in Alphen aan den Rijn gebo-
ren in een klassiek-gereformeerd gezin. Omringd door de
vertrouwde zekerheden: de Gereformeerde Kerk is dan
wel niet de enig ware kerk, maar veel scheelt het niet.
Een hervormd vriendinnetje mag best mee naar de Gere-
formeerde Kerk, maar andersom is duidelijk ongewenst.
En de zondag wordt volgens een bekend patroon gevierd:
twee keer naar de kerk, wel wandelen maar ander ver-
maak past niet. Vooral vader houdt vast aan de oude re-
gels, niet alleen wat het uiterlijk betreft, maar ook in-
houdelijk. Wat overigens niet inhoudt dat hij wereld-
vreemd is: als zakenman staat hij middenin de samenle-
ving.
Riet lijdt er niet onder. Zo gaat het nu eenmaal en zon-
der zichzelf al te veel vragen te stellen schikt ze zich in
het patroon. Anders wordt het wanneer ze in 1959 de
ULO verlaat. Haar ouders hebben haar toekomst wel zo
ongeveer uitgestippeld: thuis en in het kantoor van vader
is haar hulp welkom. Maar Riet heeft andere wensen. In
1957 is in Baarn de Jelburg opgericht, een school die uit-
gaat van de Stichting Gereformeerde Opleidingen en waar
jongens en meisjes
worden opgeleid
voor jeugdleider
(JEL = JEugdLeider,
vandaar de naam).
En jeugdwerk trekt
Riet heel bijzonder.
Er is één probleem-
pje: ze is nog wat
jong. De Jelburg
kent een minimum-
leeftijd en ook na
een jaar vormingsklas moet er nog wat tijd overbrugd
worden. Maar je kunt van de nood ook een deugd maken:
ze gaat aan het werk als ‘duizendpoot’ in het buurtwerk
de Schilderswijk in Den Haag. Ook toen was de Schilders-
wijk al een buurt met een beruchte bijklank, maar juist
in die buurten was het (al dan niet gereformeerde) jeugd-
werk actief. Er waren clubhuizen waar vaak moeilijke
kinderen en jongeren de mogelijkheid werd geboden hun
tijd een beetje plezierig door te brengen.
Juist vanuit de buurt- en clubhuizen was de Jelburg opge-
richt. Een aantal bestuurders was tot de overtuiging ge-
komen dat de vrijwilligers in de clubhuizen gebaat zou-
den zijn bij een gedegen professionele opleiding. Groeps-
werk, sport en spel, zang en muziek, handenarbeid en
5
vanuit de gereformeerde achtergrond ook kennismaking
met Bijbel, kerk en geloof. Het vak ‘vertellen’ bestond
daarom ook vooral uit het vertellen van bijbelse verhalen.
Omdat je bijbelverhalen niet zomaar kunt navertellen,
werd op de Jelburg veel aandacht besteed aan de uitleg
van bijbelverhalen. Voor veel Jelburgers betekende dat
een lichte schok: soms hoorden ze heel andere dingen dan
ze van huis uit gewend waren. Ook voor Riet ging er een
andere wereld open. En dat betekende ook dat de ge-
sprekken thuis weleens wat gespannen werden. Vader Van
der Neut hield vast aan wat hem van jongs af geleerd
was, ook toen Riet een andere kijk op Bijbel en geloof
ontwikkelde. Van haar moeder kreeg ze meer begrip, en
niet te verge-
ten van haar
broer, die in
1962 in de Ge-
reformeerde
Kerk van
Utrecht-Noord
bevestigd was
tot predikant
voor de missio-
naire arbeid in
Rwanda.
Na haar diplo-
mering werkte
Riet in ver-
schillende
clubhuizen, in
een daarvan leerde ze de man kennen met
wie ze later zou trouwen – en met wie ze
nog steeds gelukkig getrouwd is.
Het echtpaar De Kruijff woont een aantal
jaren in Lopik, en vanuit die thuisbasis
houdt Riet zich onder meer bezig met het
geven van godsdienstles op de openbare
basisschool. Daarnaast levert ze bijdragen
aan Kind op Zondag, het tijdschrift dat ge-
bruikt wordt voor de kindernevendienst en
de zondagschool.
In 1992 verhuist het echtpaar naar Heino,
waar ze een huis laten bouwen aan de
Pinksterbloem. Ook in Heino blijft Riet betrokken bij het
kerkelijk werk. Ze is actief in de Hervormde Gemeente en
vormt zo een brug tussen haar gereformeerde achter-
grond en de gemeente waarin ze actief is. Niet alleen in
Heino zelf: haar godsdienstlessen brengen haar ook naar
een aantal omringende dorpen. Zo geeft ze godsdienstles
aan de basisschool in De Elshof en in die functie verleent
zij ieder jaar medewerking aan een kerkdienst jeugdwerk
in de voormalige kapel van de Hervormde Evangelisatie.
Nu de kapel een woonhuis is geworden, dient het nieuwe
wijkgebouw twee keer per jaar, met Kerst en met Pasen,
als kerkgebouw.
Godsdienstonderwijs aan jonge kinderen – dat is de rode
draad die door het leven van Riet loopt. Wat is nu je
drijfveer geweest en wat voor doel heb je bij dit werk
steeds voor ogen gehad?
Het antwoord is recht door zee en zonder voorbehoud:
wat er in de kerk gebeurt gaat maar al te vaak langs kin-
deren heen. Door de kindernevendienst, door catechese
en door zondagschool raken de kinderen veel meer ver-
trouwd met de kerk, met de Bijbel en met het geloof.
Daar komt nog bij dat je juist met lessen op school en
door de zondagschool ook kinderen treft van ouders die
niet, niet meer of niet zo direct met de kerk verbonden
zijn. Daar hoef je geen ingewikkelde betogen
te houden, maar door een goed verteld ver-
haal kun je kinderen raken – zoals ook Jezus
met een verhaal mensen raakte, vul ik in
gedachten aan.
Waren kinderen ‘vroeger’ zoveel anders dan
nu? Daar hebben Riet en ik allebei zo onze
gedachten en ervaringen bij. Er ligt een foto-
boek open met een foto van een (ongeveer)
zestien jaar oude Ferry samen met een
schoolvriend. Samen zaten we op de achter-
ste bank van de gaanderij in de Gerefor-
meerde Kerk te praten en te klieren totdat
er eindelijk een ouderling naar boven ge-
stuurd werd
om de orde te
herstellen.
Allebei zijn we
nu emeritus-
predikant. Ik
bedoel maar:
het kan verke-
ren.
De verhalen
van Riet zijn
aanmerkelijk
heftiger dan
klieren tijdens
de kerkdienst.
Ze vertelt over
een kamp met jeugdzorgkinderen dat halverwege moest
worden afgebroken. Het kamp werd gehouden in De Wijde
Wereld bij Otterlo en al heel snel waren de witte fietsen
uit De Hoge Veluwe ‘geleend’, de wortels illegaal geoogst
en de paarden op hol gejaagd.
Van verschillende kanten hoor ik lovende woorden over de
manier waarop Riet steeds betrokken is geweest bij het
catechesewerk in Heino. Samen met de predikant, met
een grote ijver en toewijding, met een open oog, een
open oor en vooral een open hart voor de kinderen met
wie ze werkte.
Samenklank 582, maart 2017
Vanuit de kerkenraad
6
Verslag van de kerkenraadsverga-dering van 21 februari 2017
Deze avond zijn 12 leden aanwezig, een tweetal kerken-
raadsleden is afwezig in verband met de voorjaarsvakan-
tie en er is iemand geveld door de griep. Er is ruim-
schoots de gelegenheid om met elkaar te spreken over de
notitie Kerk in 2025 en hierbij opgeworpen vragen dan
wel voorstellen.
De opening wordt deze keer verzorgd door Ferry Buitink
in zijn rol als ouderling. Hij leest een artikel voor van Pim
de Jong uit het NRC met als titel Back to Basics, het gaat
om de verwarrende tijden van nu.
Als eerste komen de verslagen van de ker-
kenraadsvergaderingen van 12 en 31 janu-
ari 2017 aan de orde. In deze vergadering
is onder meer besloten om in de dienst
laatste zondag kerkelijk jaar en in de
paasdienst de Maaltijd van de Heer niet te
vieren. Er zijn nu 8 vieringen + Witte Don-
derdag en Goede Vrijdag in de verzor-
gingshuizen. Daarnaast willen we dat gas-
ten zich thuis kunnen voelen bij het
Avondmaal. We denken na of een liturgie-
boekje daarbij kan helpen.
In ’t Kerkhuus wordt straks ‘zuivere’ koffie
geschonken. Het kopje koffie wordt hier-
door € 1,60.
In de voorgaande Samenklank heeft de
vacature ten behoeve van het kerkelijk bureau gestaan.
Tot nu toe is er nog geen reactie/uitkomst. Geopperd
wordt dat het mogelijk samenhangt met de eisen, voor-
waarden, die van een tamelijk hoge standaard zijn. Het
zou goed zijn om het meer genuanceerd te hanteren,
wellicht komt er dan sneller respons.
Koster Henk Linthorst heeft aangekondigd definitief te
willen stoppen per 1 mei, waarmee ook zijn echtgenote
Ineke zich terugtrekt. Er zijn kandidaten om hem op te
volgen, maar eerst zal worden overlegd met Wim Holsap-
pel, die in functie blijft.
Na de eredienst op 12 maart zal een bijeenkomst worden
gehouden, waarin twee voormalige kerkrentmeesters ge-
ëerd zullen worden voor hun inzet en inspanningen met
name in de periode van restauratie en renovatie van het
kerkgebouw in Heino.
In de vergaderingen van 12 en 31 januari is het rooster
van aftreden besproken. Diakenen Lida Doldersum en
Wim Koeslag en ouderling Ineke Mulder hebben toegezegd
om aan te blijven, waarbij de optie om tussentijds terug
te treden is genoemd. Scriba Wim Koeslag wil een tweede
termijn aangaan. Janny Boelhouwer beraadt zich nog.
Gert Siebert geeft te kennen zitting te blijven houden in
het moderamen. Voorts wordt afgesproken om in het mo-
deramen nog eens taakbelasting en taakverdelingen in
de kerkenraad te bespreken. Binnen de colleges wordt
ook over de vacatures nagedacht en besproken hoe we
het doen. We vinden het van belang om periodiek te
evalueren.
Bij de scriba is een anonieme brief binnen gekomen. Het
standpunt van de kerkenraad blijft dat we anonieme
brieven niet in behandeling nemen. Toch leidt de inhoud
van de brief ertoe om de kerkrentmeesters te verzoeken
om beleidsregels te formuleren omtrent het gebruik van
het kerkgebouw buiten de viering van erediensten.
Hierna komt de behandeling van Considera-
ties Kerk in 2025 een stap verder, aan bod.
In de notitie komen diverse wijzigingen in
de kerkorde, aangekondigde veranderingen
in de kerkelijke structuren en de voorge-
stelde schaalvergroting aan de orde. Al
deze wijzigingen, veranderingen, voorstel-
len zijn samengevat in tien punten. De
classes en vervolgens de synode zijn uitge-
nodigd om zich hierover uit te spreken.
Onze antwoorden zijn per brief aan de
classis verstuurd voor verdere consideratie.
Daarnaast wordt gevraagd om in te stem-
men met het voornemen om tot vorming
van elf classes te komen. Het standpunt is
om hiermee niet in te stemmen, aangezien
we nog geen duidelijkheid hebben omtrent
de inhoud van het voorstel en geen amen-
dement hebben mogen indienen.
Tenslotte komt het boekwerkje Nicolaaskerk aan bod.
De Stichting Bedehuizen in Overijssel en Flevoland heeft
toegezegd om 150 boekjes te willen afnemen en hier-
voor € 1.000,00 beschikbaar te stellen. In de vergade-
ring rijst de vraag welk nut het heeft of welke winst
levert het op om de Stichting in te schakelen, want wij
verwachten dat de drukkosten per boekje ruim hoger
zullen zijn dan € 1.000,00. De scriba zal opnieuw con-
tact hebben met de beoogde schrijvers en met de stich-
ting.
De kerkrentmeesters melden dat de opbrengst van Kerk-
balans € 140.000,00 (afgerond) is, wat vergelijkbaar is
met de opbrengst 2016.
In de rondvraag komt aan de orde dat bij de afwikkeling
van de actie Kerkbalans meer betrokkenheid door ker-
kenraadsleden getoond zou mogen worden. Komend jaar
zal hiervoor een rooster worden opgesteld. Complimen-
ten aan de dames Ineke van Toly en Nia Schaapman voor
hun geweldige inzet en betrokkenheid bij de actie Kerk-
balans zijn zeker op haar plaats.
De volgende kerkenraadsvergadering is op 4 april.
Wim Koeslag, scriba
7
Volgens sommigen zijn de woorden “lachen" en “kerk”
niet zo gemakkelijk met elkaar te verenigen. Als de do-
minee een keer een grapje vanaf de kansel maakt dan
zie je dat sommige mensen niet goed weten hoe ze hier
op moeten reageren: mogen ze lachen of is dat eigenlijk
niet gepast. Ik snap wel waar die houding vandaan komt:
het evangelie is natuurlijk bittere ernst. Daar gaat het
over de boodschap van bevrijding, van dood naar leven
en ja toegegeven, zeer serieuze zaken. Ook moeten we
toegeven dat we vanuit de Bijbel geen verhalen kennen
over Jezus waarbij hij lacht. Wel het tegenovergestelde.
Dan lezen we dat Jezus geroerd is tot in zijn ingewan-
den, dat hij weent, dat hij bedroefd is, maar lachen
nee. Toch kan ik me dat niet voorstellen. Hoe anders zal
het op de bruiloft te Kana zijn geweest waar ook Jezus
te gast was met vele liters wijn. Zal daar niet gelachen
zijn? Ik kan het me niet voorstellen.
Dat wij nu niet zo gemakkelijk “lachen" in de kerk is niet
altijd zo geweest. Als we kijken naar onze joodse broe-
ders en zusters dan lijkt het wel alsof zij zelfs een pa-
tent hebben op humor. Beroemd zijn de grappen over
Sam en Moos. Over diep ernstige zaken weten joden
soms toch nog een vrolijke grap te maken. Die traditie is
er in de christelijke kerk ook geweest en wel in de vorm
van de risus paschalis: de paaslach. Tegen het einde van
Middeleeuwen ontstond het gebruik dat er op Paasmor-
gen, het feest van de opstanding van Christus, grappen
werden gemaakt. Voor de preek kwam de priester dan
van de kansel af en ging midden tussen de gelovigen
staan. In de taal van het volk vertelde hij dan enkele
smakelijke grappen. De inhoud van die grappen had vaak
met de duivel te maken. Er werd op een komische ma-
nier verteld hoe dom de duivel wel niet was. Christus
was de duivel met zijn Opstanding toch maar mooi te
slim af geweest. De grappen hadden de bedoeling om de
duivel uit te jouwen net zoals kinderen nu wel eens een
lange neus maken naar iemand die verloren heeft: zo
van lekker puh, Christus heeft toch gewonnen. Dit mid-
deleeuwse gebruik schijnt begonnen te zijn ergens in
Beieren. De Duitsers kenden het dan ook als
“Ostergelach”. De grappen vielen bij de mensen goed in
de smaak en al snel werden er niet alleen grappen ver-
teld, maar ontstonden er zelfs kleine toneelstukjes. Op
zich waren toneelstukjes in de Middeleeuwen niet bij-
zonder. Ook buiten de kerk werd het evangelie vaak ver-
tolkt met wagenspelen voor de mensen die niet konden
lezen en schrijven. Hier en daar liep het maken van de
grappen en de toneelstukken totaal uit de hand. De
grappen werden steeds schunniger en platvloerser. Er is
in 1518 zelfs iemand die zich beklaagt over zijn priester.
Deze zou volgens de klager niet het talent hebben van
een goede komediant. De priester maakte namelijk geen
leuke seksueel getinte grappen zoals gewone mensen
dat doen. Langzamerhand verliest men het doel uit het
oog. Niet langer staat de bevrijdende lach van Pasen
centraal, maar gaat het er om hoe “leuk" iemand is. Dat
niet iedereen in die tijd alles even "leuk" vindt, blijkt
wel uit hoe critici er over schrijven. Iemand noemt een
tafereel waarbij een priester opzettelijk wartaal uit
slaat of een gek probeert na te doen. En wat te denken
van een priester die een gelovige in de paaswake, die 's
nachts wordt gehouden, een slaapmuts opzet en voor
het altaar roept om voor priester te spelen. In een boek-
je van de Italiaanse theologe Jacobelli staan nog veel
meer van dit soort voorbeelden. Zo was er een priester
die zelf een toneelstukje had bedacht. Dat toneelstukje
gaat over twee minnaars die met elkaar de liefde bedrij-
ven op een bankje dat het niet houdt. Als het bankje
“krak" zegt, liggen de geliefden tussen de kippen op de
grond. Een jongen heeft vanaf het balkon van de kerk de
rol om op dat moment te roepen 'kukeleku' en ‘toook-
toktoktok'. De hele kerk lag dubbel van het lachen, maar
met Pasen had het niet veel meer te maken. Geen won-
der dat de kerkelijke autoriteiten zich bij dit soort ge-
bruiken achter de oren gingen krabben. Het is paus Cle-
mens de X (die regeerde van 1670 tot 1676) die de paas-
lach uiteindelijk verbiedt. Ondanks het verbod ver-
schijnt in Salzburg in 1698, met bisschoppelijke goed-
keuring, toch nog een boek voor de priesters die zelf
geen grappige verhaaltjes meer kunnen verzinnen. Dit
boek moet nog een paar keer worden herdrukt, maar de
grappen worden steeds braver totdat het gebruik uitein-
delijk helemaal uitsterft. Vanaf die tijd wordt er niet
meer gelachen.
Natuurlijk het moet in de kerk geen klucht worden en er
zijn misschien mensen die het niet passend vinden om in
de kerk te lachen. Maar misschien mag er met Pasen in
de kerk toch een blijde en bulderende lach klinken, een
lach van bevrijding. Want we hebben wel degelijk wat
te vieren: de overwinning van het leven op de dood. Zo
heeft ook Huub Oosterhuis het al bezongen aan het ein-
de van het lied “De steppe zal bloeien”. Daar klinkt het:
en wij zullen horen en wij zullen opstaan en lachen en
juichen en leven.
De dode zal leven.
De dode zal horen: nu leven.
Ten einde gegaan en onder stenen bedolven:
dode, dode, sta op,
het licht van de morgen.
Een hand zal ons wenken.
een stem zal ons roepen:
Ik open hemel en aarde en afgrond.
En wij zullen horen,
en wij zullen opstaan
en lachen en juichen
en leven.
Vers 3 van “De steppe zal bloeien” HvS
Risus Paschalis Lachen in de kerk ...
Samenklank 582, maart 2017 8
Op weg naar Pasen
Naar de kerk in de stille week…
De laatste week voor het feest van Pasen heet de stille
week. Al jaren is het in onze gemeente de gewoonte dat
er dan meer kerkdiensten zijn als normaal. Samen geden-
ken we zo het lijden van Christus om te eindigen bij de
opstanding op Pasen. In de oude doopliturgie heet het:
met Christus begraven om ook met Hem op te staan tot
nieuw leven. Wij nodigen u van harte uit om in de week
van zondag 9 april t/m zondag 16 april de diensten van de
Stille Week mee te vieren. Omdat we sommige van deze
diensten dit jaar een iets andere invulling geven, volgt
hieronder een toelichting.
Palmpasen, zondag 9 april
De zondag voor Pasen heet Palmpasen. De liturgie van
deze zondag kent van oorsprong twee gezichten: een blij
en een bang gezicht. Niet vreemd dat er op deze dag oor-
spronkelijk twee vieringen waren: één met het accent op
uitgelaten vreugde over de intocht van Jezus in Jeruza-
lem en één met het accent op verdriet, vervreemding en
zelfs verloochening van Jezus. Wij leggen deze zondag de
nadruk op de feestelijke intocht. Bij dat feest horen ook
de palmpasenstokken van de kinderen. In de voorgaande
jaren lieten we “onze" dienst iets later beginnen zodat de
kinderen zich na afloop konden aansluiten bij de palmpa-
senoptocht door het dorp van de katholieke kerk. Dit jaar
doen we dat niet, omdat het niet zeker is of ook de op-
tocht doorgaat. De dienst in Heino, in de Nicolaaskerk,
begint dan gewoon om 9.30 uur.
Drie dagen van Pasen
In de viering van de ‘Drie dagen van Pasen’ zijn lijden,
dood en opstanding van Jezus Christus onlosmakelijk met
elkaar verbonden. Het is in feite één doorgaande viering.
Zo vindt de typische protestantse handdruk alleen op wit-
te donderdag plaats en worden de drie dagen in de paas-
nacht afgesloten met de zegen, als het ware dus één lan-
ge dienst.
Witte Donderdag, 13 april
De kleur wit verwijst naar Gods bevrijding. Dat klinkt
door in de liederen die we zingen en in de maaltijd die
we vieren. We lezen hoe Jezus met zijn leerlingen het
Pesachmaal viert en het Heilig Avondmaal voor hen in-
stelt. Tegelijk voorziet Hij het verraad van Judas en de
vlucht van de andere discipelen (Marcus 14:12-25 en
26-42).
Nieuw aan deze viering dit jaar is dat we niet alleen sym-
bolisch de Maaltijd van de Heer vieren, maar dat we met
elkaar ook een echte broodmaaltijd houden. De kerk
wordt daartoe voorin gevuld met tafels en stoelen. Er is
soep, brood en beleg. Tijdens deze maaltijd zullen we op
gepaste momenten ook zingen, lezen uit de Bijbel en de
Maaltijd van de Heer vieren met matses en wijn. De can-
torij zal ons ondersteunen in de samenhang. Door deze
opzet is de viering ook prima geschikt voor kinderen en
ouders. Iedereen is echter van harte welkom, maar om
een beetje te weten hoeveel mensen we kunnen ver-
wachten, liggen er in de weken vooraf intekenlijsten ach-
ter in de kerk. De onkosten van de maaltijden zullen wor-
den bestreden met een vrije gift achteraf.
Goede Vrijdag,14 april
Stilte en rust kenmerken de viering op Goede Vrijdag. We
laten ons door muziek en liederen meenemen op weg
naar de kruisiging. Een groot deel van deze viering wordt
ingenomen door de zang van Heino Vocaal. Dit jaar heb-
ben we gekozen voor de zeven kruiswoorden van Jezus
(de zeven woorden die Jezus spreekt aan het kruis).
Heino Vocaal zingt `Ruht wohl, ruht wohl` uit het laatste
koor van de Johannes Passie van Bach en twee motetten
van Homilius (1714-1785) `Herr, wenn Trübsal da ist` en
`So gehst du nun, mein Jesu, hin`.
9
Paaswake, zaterdag 15 april
Volgens velen is de viering van de paaswake misschien
wel de meest betekenisvolle viering van het jaar. We wa-
ken (weliswaar niet de hele nacht, zoals vroeger gebrui-
kelijk was) zodat we toeleven naar de viering van de op-
standing van Christus in de vroege Paasochtend. De over-
gang wordt in deze dienst gesymboliseerd met het bin-
nenbrengen van de nieuwe paaskaars en het ontsteken
van de kleine wake-kaarsjes. De viering van het paasfeest
is daarmee te zien als een jaarlijkse ‘herhalingsoefening’
op de geloofsweg die een christen door het leven gaat.
Zij helpt ons opnieuw deelachtig te worden aan, ons te
verdiepen in, en ons te laten bevrijden door het geheim
van de gekruisigde en opgestane Heer Jezus Christus.
Zichtbaar teken daarvan in deze dienst is de hernieuwing
van de doopbelofte. Een ieder die dat wil kan naar voren
komen en ontvangt dan een waterkruisje op het hoofd.
De cantorij steunt ons in deze dienst bij de gemeente-
zang. Om te voorkomen dat mensen te lang moeten staan
(iets wat we meenemen uit de enquête van vorig jaar)
passen we de viering zo aan dat dit niet hoeft en ieder
mee kan doen.
Paasmorgen, zondag 16 april
De paaskaars is ontstoken in de nacht en zal in deze
dienst branden. Een heel jaar zal dit licht, zonder woor-
den, vertellen van het Licht dat niet kan doven. De kleur
die hierbij hoort is wit. We luisteren naar het Paasverhaal
zoals verwoord in het Johannes evangelie, hoofdstuk 20
vers 1-18. Typerend voor dit evangelie is geleidelijkheid.
Geleidelijk aan wordt duidelijk wat er is gebeurd.
Ontbijt. Voorafgaand aan de dienst is er ook het traditio-
nele paasontbijt. Daarover leest u hiernaast meer.
Het is nog niet afgelopen: de vijftig dagen van
Pasen
Niet alleen de paasdag is een feestdag. De hele paastijd
is een feesttijd. Tot de Vijftigste paasdag, Pinksteren,
duurt het paasfeest. Het is een tijd waarin de vreugde
van Pasen, die op elke zondag wordt beleefd, uitstraalt
over alle dagen, vijftig dagen lang: één ‘grote zondag’.
Voor details over de diensten zie pagina 10 en 11.
Paasontbijt
Op Eerste Paasdag zondag 16 april, willen wij namens de
diaconie het traditionele paasontbijt organiseren.
Wij vinden het leuk als iedereen deze uitnodiging van
harte aanneemt.
We beginnen om 9.00 uur in ’t Kerkhuus, zodat u ook
weer op tijd in de kerk bent voor de dienst van 10.00
uur.
Wij vinden het fijn om te weten met hoeveel personen
wij gaan ontbijten. Iedereen is van harte welkom.
Graag opgeven voor donderdag 13 april bij:
Gina de Kruijf tel: 392088 of [email protected]
Wim Holsappel tel: 393343 of [email protected]
Inge Lievaart
Uit: Toen werd het morgen midden in de nacht
Samenklank 582, maart 2017
Rooster Kerkdiensten
www.kerkdienstgemist.nl
10
zondag
9 april
donderdag
13 april
Nicolaaskerk Goede Vrijdag
zondag
16 april
zondag
2 april
18.30 uur Ds. E.B. van Houte en m.m.v. de cantorij
Ds. H. van Solkema Maaltijd van de Heer
Het European Care Hotel Goede Vrijdag
Nicolaaskerk Vijfde zondag veertigdagentijd
10.00 uur Pastor G. Noordink
zaterdag
15 april
Nicolaaskerk Palmpasen
22.00 uur Ds. E.B. van Houte en m.m.v. de cantorij
Ds. H. van Solkema
Nicolaaskerk Paaswake
9.30 uur Mevr. E.I. Kolthof Vervoer: H. Hogeboom, 392453 of 06-52854945
vrijdag
14 april
zondag
26 maart
Nicolaaskerk Witte donderdag
9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: B. Dijkslag, 392881
Lezing: Math 21:1-11, Math 26:1-27, 66
Nicolaaskerk Vierde zondag veertigdagentijd
9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: E. van Lenthe,
Lezing: Sam 16:1-13, Joh 9:1-39 390417 of 06-37557410
Maaltijd van de Heer
19.00 uur Zingen op zondag
Het Wooldhuis Goede Vrijdag
Nicolaaskerk Eerste Paasdag
zondag
23 april
Nicolaaskerk Oecumenische dienst
10.00 uur Ds. E.B. van Houte Vervoer: G. Hamming, 391145 of 06-50211552
Lezing: Ex 14:9-14, Joh 20:1-18
10.00 uur Ds. H. van Solkema Maaltijd van de Heer
11.00 uur Ds. H. van Solkema Maaltijd van de Heer
19.30 uur Ds. E.B. van Houte en m.m.v. Heino Vocaal
Ds. H. van Solkema
11
Er kan elke zondag bij de koster om kinderoppas gevraagd worden
Elke zondag is er na de dienst gelegenheid om samen koffie of thee te
drinken in 't Kerkhuus
Zondag
30 april
Nicolaaskerk
Zondag
7 mei
Nicolaaskerk Maaltijd van de Heer
9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: M. Tensen, 391971 of 06-42570363
Lezing: Neh 9:6-15, Joh 10:1-10
19.00 uur Zingen op zondag
9.30 uur Ds. H. van Solkema Vervoer: H. Timmers, 392899 of 06-42015312
Lezing: Jes 43:1-12, Joh 21:1-14
Bestemming collectes
Zondag 26 maart Vandaag collecteren wij voor mensen
in de knel in Nederland.
De Pauluskerk is een begrip in Rotter-
dam. Dit diaconaal centrum is er voor
mensen in de knel: mensen zonder
papieren, daklozen en verslaafden.
Zondag 2 april Steun jongeren in Zuid-Afrika.
In de sloppenwijken van Zuid-Afrika is
het leven hard. Jongeren worden ne-
gatief beïnvloed door misbruik, crimi-
naliteit en de aanwezigheid van gang-
sters.
Zondag 9 april Steun mensen met een handicap in
Myanmar.
In Myanmar (Birma) hebben mensen
die lichamelijk gehandicapt zijn nau-
welijks toegang tot onderwijs, zorg
en werk. Toch is meer dan vijftig pro-
cent van hen in principe in staat om
te werken en in hun eigen levenson-
derhoud te voorzien. The Leprosy
Mission International (TMLI) werkte
oorspronkelijk voor leprapatiënten,
maar zet zich nu ook breder in voor
gehandicapten. TLMI stimuleert hen
met vakonderwijs of microkredieten
om een eigen bedrijfje te beginnen.
Lente
Laten we
vertrouwen houden
dat de lente
weer zal komen.
Dat de wilgen zullen bloeien
en de strenge
winter wijkt.
Dat de zon
het ijs
zal breken en de harten
zal verwarmen.
Dat de zachte krachten winnen
en de wereld
warmer wordt.
Greet Brokerhof-van der Waa
Zondag 16 april Deze collecte is bestemd voor JOP,
jeugdorganisatie van de Protestantse
Kerk.
‘Met Pasen werd hij toch geboren in
een kribbe, of wacht, ging Hij toen
niet dood?’ Veel jongeren weten niet
meer wat we vieren in de kerk met
Pasen. Nelleke Plomp is catecheet en
werkt bij JOP, Jeugdorganisatie van
de Protestantse Kerk. In deze weken
voor Pasen merkt zij hoe weinig jon-
geren nog weten van het paasfeest
en hoe zij opeens geraakt kunnen
worden als ze de kracht van het paas-
verhaal ontdekken.
Zondag 23 april Zowel in Nederland als op Cuba zoe-
ken gemeenten naar nieuwe manie-
ren om hun kerkdiensten vorm te ge-
ven.
In Nederland zijn sommige gemeen-
ten zo klein geworden dat ze geen
eigen predikant meer kunnen beta-
len. Toch willen ze in kleine kring
blijven samenkomen rond Gods
woord. De Protestantse Kerk onder-
steunt deze kleine, maar vitale ge-
meenten met materiaal voor vierin-
gen, zoals preekschetsen en liturgie-
en.
Op Cuba groeien de kerken juist, on-
danks tegenwerking van de overheid.
Zondag 30 april Vandaag collecteren we voor het al-
gemene diaconaat en dit is o.a. be-
stemd voor het Rode Kruis, ’t Zwer-
vel, Bartiméus, MAF of het Liliane
Fonds.
Zondag 7 mei Deze zondag collecteren wij voor de
gemeente Zwijndrecht Het Badhuis,
een project van de Oude Kerk, de
Stichting Welzijn Ouderen en het
wijkplatform. Het Badhuis wil een
huiskamer voor de wijk zijn, met
activiteiten voor jong en oud. Vier
ochtenden in de week is er
‘koffiehuis’, iedere woensdag een
brunch en er zijn buurtmaaltijden.
Samenklank 582, maart 2017 12
Op weg naar Pasen
Paasvuren
Het aansteken van een paasvuur is een oud gebruik waar-
van verondersteld wordt dat het een voorchristelijke oor-
sprong heeft. Paasvuren zijn in elk geval sinds 1559 uit
schriftelijke bronnen bekend. Het paasvuur wordt in ver-
band gebracht met Ostara, het paasvuur (vuur en rook)
zou voor vruchtbaarheid zorgen. Mensen sprongen door
het vuur of werden (net als de veestapel) tussen vuren
geleid. Ook vonden wilde dansen rond het vuur plaats en
werd er veel gedronken. Wilde uitspattingen vonden
plaats.
Ook bestaat de mogelijkheid dat de paasvuurtraditie is
terug te voeren op de crematie van Julius Caesar tijdens
het joods paasfeest in 44 voor onze jaartelling.
In de 17e eeuw werden er in het protestantisme pogingen
ondernomen om deze traditie te beëindigen. Paasvuren
werden verboden, maar toen dat niet bleek te helpen
werden de paasvuren gekerstend. De kerk maakte van het
paasvuur het aansteken van de paaskaars. Ook vonden
wijdingen van het paasvuur plaats, maar kreeg later na
de kerstening een christelijke invulling als het licht van
Pasen en teken van de Verrijzenis van de Zoon van God,
het licht der wereld. In Duitsland wordt op de paasvuren
ook een pop of figuur als Judas Iskariot of een heks sym-
bolisch verbrand.
In 1959 kreeg het paasvuur van Lunteren geen vergun-
ning, doordat predikanten van Hervormde en Gerefor-
meerde Kerk het in strijd met de geest van het paasfeest
vonden door de heidense afkomst. Op het laatste moment
werd echter toch toestemming gegeven. Door de aan-
dacht in de media kwamen er meer dan tienduizend toe-
schouwers naar Lunteren.
De paasvuren bleven ondanks de kerstening bestaan, al-
hoewel de betekenis en rituelen aangepast werden aan
de tijd. In bepaalde gevallen werd het aansteken van het
paasvuur, na een tijd van afwezigheid, in ere hersteld.
Tijdens WOII werden paasvuren tussen zonsondergang en
zonsopkomst verboden. Toch bleef na dit verbod het ge-
bruik van het aansteken van een paasvuur in veel gebie-
den bestaan.
Aan het eind van de 20e eeuw kwam het paasvuur onder
druk te staan door strenge milieuvoorschriften. De bergen
snoeihout werden inmiddels aangevuld met autobanden
en ander materiaal. Een verbod op paasvuren bleek ech-
ter niet overal haalbaar. In de meest plaatsen resulteerde
dit in gemeentelijke bepalingen die onder andere voor-
schrijven dat alleen snoeihout op de paasvuurbult gelegd
mag worden. Ook werden paasbulten vlakbij bebouwing
verboden, dit resulteerde niet zelden in een reusachtige
paasbult op een centrale plek. Vaak helpt de overheid
hierbij, door het beschikbaar stellen van snoeihout en het
beschikbaar stellen van brandweer en politie. Tegenwoor-
dig kijkt het publiek alleen naar het vuur, het vuursprin-
gen en wilde uitspattingen blijven (vaak) achterwege.
De paasvuren worden soms bedreigd, er wordt gepro-
beerd de paasbulten voortijdig in brand te steken. Daar-
om zal bij bepaalde vuren de wacht gehouden worden. Af
en toe lukt het toch het paasvuur voortijdig te ontsteken.
In Nederland zijn de meeste vuren in Drenthe, Groningen,
Overijssel en Gelderland. Het bekendste zijn de Twentse
vuren (Boakebraandn) In het oosten van het land en het
zuiden van Drenthe worden de vuren op Eerste Paasdag
aangestoken, in de rest van Drenthe en Friesland gebeurt
dit juist op Tweede Paasdag.
Paasbult en keuring
Het hout wat verzameld wordt, vormt de paasbult of
paasstapel. Soms vindt er een keuring van de paasbulten
plaats, waarbij de mooiste paasbult een prijs wint.
Grootste paasvuur ter wereld
Het wereldrecord van het grootste geheel met de hand
gebouwde paasvuur staat op naam van de Holtense buurt-
schap Espelo met een hoogte van ruim 27 meter kaphout
van de Holterberg. Dit record stamt uit 1987. Espelo
houdt ieder jaar samen met Dijkerhoek, Holterbroek,
Ligtenberg en de Beuseberg een strijd om het grootste en
het mooiste paasvuur. Deze paasvuren worden geheel
met de hand gebouwd, waarbij het is toegestaan om
maximaal 4,5 meter met de kraan te bouwen. Hiervoor
stond het record van het hoogste paasvuur ter wereld op
naam van Lochuizen, waar in 1985 een paasvuur van ruim
16 meter werd gebouwd.
In 2012 heeft Espelo een paasvuur van 45,98 meter hoog-
te gebouwd en heeft deze prestatie ingestuurd als record
bij het Guiness Book of Records De geschatte omtrek van
dit paasvuur is 160 meter.
13
De heiliging van het leven
Door de maanstand overlappen het christelijke Paasfeest
en het Joodse Pesach elkaar. Ruim 2 maanden vasten
Moslims tijdens de maand Ramadan. Alle drie herdenken
en vieren ze de heiliging van het leven.
Het gebeurt niet vaak dat het Joodse Pesach en het Chris-
telijke Pasen elkaar overlappen. Het nodigt uit om daar
iets mee te doen.
Joden herdenken met Pesach hun bevrijding en uittocht uit
slavernij in Egypte. Zij doen dit met Seder, een maaltijd
vol symbolen die de band tussen God (Hebreeuws JHWH)
en het volk Israël uitbeelden. Pesach duurt 8 dagen, van
sjabbat t/m sjabbat. Pesach wordt beleeft als de geboor-
tedag van het Joodse volk en de dag van verkondiging van
vrijheid, van God ontvangen.
Op een andere manier staat de vrijheid ook centraal bij
het Christelijke Paasfeest. Niet de dood, maar het leven
overwint. Wanneer op Goede Vrijdag met de dood van Je-
zus al het hoopvolle van zijn leven voorbij lijkt te zijn,
blijkt met Pasen dat de God van het leven sterker is dan de
dood. De opstanding van Jezus geeft hoop en vertrouwen
tijdens het leven op aarde en het voortleven na ons heen-
gaan.
Moslims herdenken tijdens de Ramadan en het Offerfeest
de heiliging van het leven. Abraham mag van God
(Arabisch: Allah) zijn zoon Ismaël niet offeren. Het leven is
gegeven om te beschermen en niet om te doden. Rein
vlees wordt ritueel geslacht en onderling eerlijk verdeeld.
Vanuit alle werelddelen trekken miljoenen Moslims voor
bedevaart naar Mekka. Zij zijn gelijk gekleed vanuit het
besef dat voor God ieder mens even kostbaar is.
Alle drie godsdiensten herdenken op eigen wijze het kost-
bare van ieder mensenleven en de heiligheid van het door
God geschapen leven. Het leven mag niet door mensen en
zeker niet in Gods Naam worden beschadigd en gedood.
We leven samen op die ene aarde met de vraag levens-
ruimte aan elkaar te garanderen en zo nodig voor elkaar in
willen staan.
Laten aanhangers van de drie godsdiensten dat zien?
Maken zij openbaar in hun woorden en zichtbaar in hun
daden, dat er in Nederland een gelijkwaardige plaats is
voor iedere godsdienst? Laten de geloofsgemeenschappen,
besturen en verenigingen van synagogen, kerken en mos-
keeën dat merken? Is het hun een zorg hoe anderen in Ne-
derland leven? Wordt tijdens de verschillende vieringen
ook gedacht aan gelovigen die op die andere manier Gods
Naam vieren? Er liggen unieke mogelijkheden om bij elkaar
stil te staan, letterlijk en figuurlijk.
Hierover gaat dit gebed uit de Joodse eredienst.
Gebed om eenheid vanuit verschillen
Wij staan met ontzag voor U
God van al het geschapene.
Wij dromen van harmonie met elkaar
maar wij zijn kinderen van vele tradities.
Wij zijn erfgenamen van wijsheid
maar ook van misverstanden.
Toch allemaal kinderen van U.
Het is tijd om elkaar ook weer zo te gaan zien.
Moed te krijgen uit de herinneringen
en vertrouwen te hebben op U
Laat ons toch voelen wat we delen met elkaar
en zien, waarin we verschillen.
En laat ons in de verschillen met elkaar
de eenheid zien die U bent, ons aller God.
Corry Nicolay is PKN predikant kleurrijke communicatie
([email protected] - www.kleurrijkgeloven.nl)
Samenklank 582, maart 2017 14
Vanuit de diaconie
Verslag vergadering diaconie 24 januari 2017
Aanwezig: Lida Doldersum, DerkJan Wiltjer, Janny Boel-
houwer, Hans van Solkema, Dicky Reitsma
De opening wordt verzorgd door DerkJan Wiltjer met een
gedicht over ‘Armoede’. Het is heel toepasselijk, omdat
het juist hoort bij de kerntaken van de diaconie om ar-
moede te bestrijden.
Naar aanleiding van eerdere notulen constateren we dat
in de kerstpakketten van Kerst 2016 geen bonnen zijn
bijgesloten, wel zijn er enkele versproducten toege-
voegd, mede dankzij enkele giften.
De diaconie heeft enkele huurhuizen in haar portefeuille.
Er is nu gevraagd of er onderhandeld kan worden over
verkoop van een ervan. We pakken dit op samen met on-
ze adviseurs in deze.
Een belangwekkend gesprekspunt is de evaluatie van de
actie Kerstpakketten ten behoeve van gezinnen en al-
leenstaanden, met name in de categorie minima. We
hebben in deze kerstperiode 146 adressen kunnen verblij-
den met een pakket. Wel moeten we constateren dat on-
ze actie samenviel met de actie kerstpakketten van de
Voedselbanken bij de supermarkten. We hebben echt de
waarneming dat we hierdoor minder artikelen hebben
binnen gekregen. Gelukkig hadden we nog een forse
giftenpot achter de hand, waardoor we zelf nog het nodi-
ge hebben kunnen inslaan. De hele logistiek en de coördi-
natie van het inpakken, stickeren met namen en adressen
en bezorgen lag vooral in handen van Erik Feijen van de
caritas RK kerk Heino. We hebben onze grote waardering
aan hem uitgesproken. Het was als een geoliede machine-
rie. Wim Koeslag heeft een overzicht gemaakt van de ba-
ten en kosten van de actie. In de evaluatie zal ook met
Edith Stegeman contact worden opgenomen, omdat zij
ook actie voert. We willen hierin ook afstemming bewerk-
stelligen.
Voorts hebben we gesproken over gezinnen met hulpvra-
gen. De heren Gooiker en Herder, beiden lid van de cari-
tas (RK) zijn aanwezig geweest in de vergadering om dit
samen met ons te bespreken. In een hulpsituatie waarbij
de RK kerk ook betrokken is, zullen de heren Koeslag en
Herder in overleg een oplossing proberen te vinden.
In deze situatie is ook het rijden naar de voedselbank om
pakketten op te halen aan de orde. Er is een aantal men-
sen die dit willen doen. We willen proberen om een pool
hiervoor op te zetten. De vraag is wel of er een uitdeel-
punt in Heino mogelijk is. Inmiddels is die mogelijkheid
geschapen, maar er is nog ontevredenheid omtrent de
locatie. Het Dorpshuus ligt teveel centraal en betrokke-
nen vinden het niet prettig om zo te kijk te staan. Er
komt nog een vervolg.
Geweldig nieuws is dat diaken Lida bonnen gekregen
heeft voor schoenen voor een gezin. Degene die de bon-
nen heeft geschonken, heeft toegezegd vaker in de bres
te willen springen voor armlastige gezinnen.
Graag melden we dat ook de actie kerstattenties is ge-
evalueerd, we mogen concluderen dat de samenwerking
met de KCO voorspoedig en plezierig is verlopen. In fe-
bruari volgt de evaluatie met de KCO.
De veertigdagentijd is aangebroken en de ZWO-actie is in
werking gezet. Vanuit de diaconie bewaken en sturen
Dicky Reitsma en DerkJan Wiltjer de actie aan. Met be-
hulp van de medewerkers van het kerkelijk bureau is het
mogelijk om deze acties te realiseren.
Witte donderdag houden we de maaltijd
van de Heer. Het wordt een echte maaltijd
met soep en matses aan tafel geserveerd
door de diakenen, het thema is dienend
leiderschap. De collecte is bestemd voor de
maaltijd. We verwachten ongeveer 80 per-
sonen, tijdens deze maaltijd vragen we aan
gemeenteleden om kaarten in te vullen
voor Amnesty International. Op Goede Vrij-
dag wordt de maaltijd van de Heer gevierd
in de verzorgingshuizen, Wooldhuis en ECR-
hotel. De vraag is of er dan ook gekozen kan
worden voor matses en druiven. Tenslotte
houden we in de Paasnachtdienst eveneens
de Maaltijd van de Heer.
De eerste maanden van het jaar zijn hier-
mee goed gevuld en hopen we dat gemeen-
teleden in verschillende ontmoetingen en
acties met ons meedenken en meeleven.
Wim Koeslag, vz college van diakenen
15
Korte berichten
Vakantie 2017 Het lijkt misschien een beetje vroeg maar bij de diaconie is het informatie materiaal van het vakantiebureau van de Protestantse Kerk weer binnen.
Zij organiseren va-
kanties voor senio-
ren met en zonder zorg. Wilt u er eens lekker tussenuit
en genieten van prachtige plekken in de natuur. Tijdens
een vakantie georganiseerd door het vakantiebureau heb-
ben de enthousiaste vrijwilligers tijd en aandacht voor u.
U zult genieten van een bijzondere sfeer, gezelligheid en
verbondenheid tussen de gasten en vrijwilligers.
Op vakantie kunnen gaan is voor iedereen fijn. Toch is
zo’n tijd van plezier en ontspanning niet voor iedereen
weggelegd. Hetvakantiebureau.nl en RCN vakantieparken
brengen hier verandering in. Zij bieden ook in 2017 weer
100 gezinnen met een inkomen op bijstandsniveau een
gratis vakantie aan. De gezinnen kunnen zelf bepalen
wanneer ze - in 2017 - op een van de RCN-parken in Ne-
derland vakantie vieren.
Mocht het bovenstaande iets voor u zijn, of weet u ie-
mand of een gezin waaraan dit heel erg besteed zou zijn,
neem dan contact op met een van de diakenen.
sent gaat uit van jullie talen-
ten en wensen!
Ervaringen
Al diverse jaren zijn er via
Present Deventer kerkleden
en groepen Present tijdens
de Veranderdagen. Voor-
beeldprojecten van vorig
jaar:
Kinderclub die pannenkoeken
heeft gebakken voor mensen met een verstandelijke be-
perking. Wat was dat gezellig en lekker!
Leidsters van de kindernevendienst die het huis van een
alleenstaande meneer op een zaterdagmorgen opgeruimd
en gesopt hebben. Een metamorfose en zo welkom voor
meneer!
Een groep die bij een instelling voor ouderen met de be-
woners heeft gewandeld en pannenkoeken gebakken.
Lijkt zo gewoon, maar deze extra aandacht is zo welkom;
Cantorij van 2 kerken hebben de handen ineengeslagen
en samen opgetreden bij een zorgcentrum voor ouderen.
Het was voor de bewoners heel fijn om te luisteren en
mee te zingen!
Wie weet inspireren deze voorbeelden je om ook Present
te zijn? De data voor de Veranderdagen in 2017 zijn:
Zaterdag 25 maart 2017
Zaterdag 8 april 2017
Als je je als groep aanmeldt, zijn ook andere data moge-
lijk in de veertigdagentijd. Laat ons dan weten waar jul-
lie voorkeur naar uitgaat!
Meer informatie en aanmelden kan via de website:
www.stichtingpresent.nl/deventer/veranderdagen.
Jitty Wiggers & Margreet Smit
Coördinatoren Stichting
Present Deventer
Veranderdagen 2017: Geloven in delen!
Present zijn voor een ander, tijdens de 40dagentijd voor
Pasen. Dat noemen wij Veranderdagen. Het thema van de
Veranderdagen 2017 is ’Geloven in delen’. De veertigda-
gentijd loopt van Aswoensdag 1 maart tot
en met zaterdag 15 april. Op zondag 16
april is het Pasen.
Je kunt samen met een groep uit je kerk
aan de slag gaan. Je betekent heel con-
creet iets voor iemand die hulp nodig heeft.
En het is leuk je groepsleden op een andere
manier te ontmoeten. Samen maken jullie
het verschil door een praktisch project te
doen, zoals bijvoorbeeld het opknappen van
een verwaarloosde tuin of huis. Je kunt ook
denken aan het organiseren van een leuk
dagje uit voor ouderen. Maar misschien
hebben jullie een heel ander aanbod. Pre-
Samenklank 582, maart 2017 16
Het Dorp
Als mijn ouders ’s zaterdags naar ‘het dorp’ gaan, bedoe-
len ze dat ze wat boodschapjes gaan doen in het cen-
trum, in dit geval van Ede. ‘Boodschapjes’ zijn –meestal
kleine- dingen die je niet in de supermarkt koopt maar
waarvoor je gezellig naar ‘het dorp’ gaat. En als je er dan
toch bent ….. afijn, u kent dat wel. Bij Het Dorp denk ik
ook aan Wim Sonneveld: “Thuis heb ik nog een ansicht-
kaart, waarop een kerk, een kar met paard ……” Denkend
aan Wim Sonnenveld voel ik me best al wel oud, al be-
hoor ik regelmatig tot het jongste kwart in de kerk. Dat
zegt dan ook weer veel over één aspect van onze kerk en
daar wil ik het deze keer niet over hebben. Dat het ne-
gende woord van deze poëtische tekst het woord KERK is,
is vast niet toevallig als het over een dorp gaat. Op
Wikipedia lees ik dat er eigenlijk geen absolute definitie
is van wat een dorp is. Het bezit van stadsrechten maakte
heel vroeger onderscheid en dat hanteren we impliciet
nog steeds. Maar als een van de relatieve criteria op basis
waarvan een dorp tot dorp werd noemt Wikipedia: Het al
of niet voorkomen van een kerk helpt ook een onder-
scheid te maken: een dorp bezit een eigen kerk met een
kerkgebouw, behorend tot een parochie (rooms-
katholiek) of kerkelijke gemeente (protestants) waar
tevens een of meer nabijgelegen gehuchten onder vallen;
men spreekt dan van een kerkdorp. Wij, ‘de kerk’, heb-
ben dus een aandeel in het dorp-zijn, in ieder geval histo-
risch. Maar wat doen we daar nu nog aan? Hierover later
meer.
Er is nog een vroege herinnering bij Het Dorp. Hoewel ik
al wel ter wereld was, kan ik het niet bewust meege-
maakt hebben: in 1962 was er de eerste marathon-goede
doelen-uitzending op TV. Mies Bouwman haalde met heel
Nederland ruim 12 miljoen gulden op voor de bouw van
Het Dorp bij Arnhem. Het toeval wil, dat ik in het eerste
jaar van mijn opleiding aan de ‘sportacademie’ les kreeg
van de initiatiefnemer van deze actie, Arie Klapwijk. Een
bezield mens en een begenadigd, enthousiast spreker.
Van hem heb ik veel meer geleerd dan fysiologie! Eén
mens die veelbetekenend kan zijn voor zoveel medemen-
sen. 12 miljoen in 1962, een enorm bedrag. Met dat geld
werd een woonvoorziening voor gehandicapten gebouwd.
Een eigen dorp met alle voorzieningen en aanpassingen
die nodig zijn om een volwaardig leven te kunnen leiden.
Dit dorp lag schuin tegenover de flat van mijn opa en
oma. Iedere keer als ik er op visite kwam of logeerde zag
ik Het Dorp, hoorde ik over Het Dorp en over ‘Dinie’. Di-
nie was een bewoonster van het dorp en mijn opa en oma
hadden –ik meen via de kerk- contact met haar gekregen
en hielden een oogje in het zeil. Opa deed wat klusjes in
haar woninkje. Ik vermoed dat het touwtje uit de brie-
venbus hing ….. Ik weet niet of we nog steeds een ‘Het
Dorp’ zouden willen bouwen, want het integreert lasti-
ger. Maar er ontstond wel een zorgzame gemeenschap
binnen en ook rondom Het Dorp.
Wat doen we daar nu nog aan? Heino is ontegenzeglijk
een dorp. We hebben een kerk, dus we zijn geen ge-
hucht. We hebben nooit stadsrechten gehad, dus histo-
risch gezien zijn we geen stad. Hoewel we wel een
schouwburg hebben, breekt het ontbreken van een zie-
kenhuis ons op om ons stad te kunnen noemen (ook een
mogelijkheid volgens Wikipedia). Dus zijn we dorp. In
zekere zin gedragen we ons ook dorps, wat dat ook pre-
cies wezen mag. En ik voel me daar wel bij (maar dat
interesseert u als lezer waarschijnlijk minder). Maar wat
betekenen wij als kerkelijke gemeente voor ons dorp? Ik
denk: best al wel veel. We besteden met elkaar veel aan-
dacht aan onze medemens, we organiseren veel activitei-
ten die het dorp nog levendiger maken. We hebben mooie
gebouwen die we beschikbaar stellen voor diverse activi-
teiten, we zijn betrokken bij activiteiten in het Dorps-
huus, delen bloemen uit enzovoort. Dat is mooi en geluk-
kig is het niet aan ons om te oordelen of het genoeg is.
En àls, àls ik nog een gaatje vrij heb in mijn agenda wil ik
best wel wat naoberschap betrachten …… Ik neem mij
voor het niet van mijn agenda af te laten hangen zodat
we niet het slotakkoord met Wim Sonneveld mee hoeven
te zingen: “Dat dorp van toen, het is voorbij, dit is al
wat er bleef voor mij: een ansicht en herinneringen.”
Dat is niet nostalgisch bedoeld, maar juist vooruitstre-
vend en toekomstgericht! Ik schreef dit voor de verkiezin-
gen. Ik ben benieuwd of we de politiek hierin mee gekre-
gen hebben, wat eigenlijk een vreemde gedachtegang is.
Maar daarover later wellicht meer. Het zou mooi zijn als
we allemaal een gaatje in onze agenda vrijmaken. Ik
wens het ons –als dorp- van harte toe!
Paul Verschuur
17
Ontmoeting & Inspiratie
Een avondje joods koken…. Om 15.00 uur gaat de bel. Gelukkig, de postbode is nog
net op tijd voor vanavond. Met een grote doos staat hij
voor de deur. Het is de lamsschouder van 2,5 kg die ik
gisteren via internet bij een slager in Amsterdam heb be-
steld. In heel Heino en omgeving was zo’n stuk vlees niet
te krijgen, dus dan maar zo. Fijn dat het er is. Samen met
de andere ingrediënten die een dag eerder al werden be-
zorgd door de supermarkt in het bos van Kleinlangels-
vesloo, is alles nu in huis voor een heerlijk avondje koken
met maar liefst 14 personen. Alle ingrediënten zet ik op
de grote tafel in de keuken. Zo kan iedereen daar vinden
wat hij of zij nodig heeft. In de woonkamer schik ik de
stoelen nog wat en richt in een deel van het huis 3 tafel-
tjes in om te koken. Zo kan er straks op 5 plekken tege-
lijk worden gewerkt. Als laatste maak ik nog een joodse
challe, een vlechtbrood, dat bij geen enkele sjabbats-
maaltijd mag ontbreken. Zo ruikt het huis alvast lekker
als straks de deelnemers komen.
Om half zes arriveren de eerste kokers en niet lang daar-
na volgen ook de anderen. Na wat uitleg over wat we
gaan maken, nemen we eerst een hapje vooraf: een mat-
ze met charoseth. De charoseth is een zoet, mengsel van
appel, dadels, rozijn, noten en wijn. Dit gerecht wordt
symbolisch gegeten op de seideravond (het joodse paas-
feest). Vanwege de kleur en de samenstelling van dit ge-
recht wordt namelijk de herinnering opgeroepen aan de
specie waarmee de Israëlieten in Egypte de tichelstenen
moesten bakken. Na dit zoete voorafje (voor de joden als
belofte van het zoete dat we mogen verwachten), gaat
iedereen snel aan de slag. De gerechten worden per twee
personen gemaakt. Al
gauw is het in huis een
drukte van belang.
Iedereen loopt door
elkaar heen op zoek
naar ingrediënten,
kommen, pannen,
messen en snijplan-
ken. Even dreigt er
een tekort, maar ge-
lukkig het komt goed
en iedereen kan aan
het werk. Kees en ik
proberen zo goed als
mogelijk iedereen
wegwijs te maken en
te voorzien van de
ontbrekende spullen.
Als vooraf maken Ineke en Lida een pirochi met room-
kaas. Daarvoor moeten eerst deegrondjes worden ge-
maakt en een vulling. Dat blijkt nog een hele toer. De
vulling is minder dik
dan verwacht en zie het
dan maar eens op de
rondjes te krijgen voor-
dat je ze dichtvouwt.
De smaak is er niet min-
der om, heerlijk. De
pirochi komen als eer-
ste uit de oven, maar
omdat we nog lang niet
aan tafel kunnen, be-
sluiten we om dit voor-
gerechtje maar staande te nuttigen.
Een heel ander verhaal is de kippensoep met knaidlach
(matzeballen). Kippensoep wordt bijna tijdens elke jood-
se maaltijd gegeten en geldt als zeer gezond. Daarom
wordt ze ook wel eens gezien als de penicilline van de
joodse keuken. Het blijkt voor Menna en Ineke nog een
hele toer om alle kippendijen en vleugeltjes aan de kook
te brengen in een grote snelkookpan. Eigenlijk moet dit
gerecht uren trekken, maar daar hebben we de tijd niet
voor. Ook het maken van de meelballen blijkt moeilijker
dan gedacht: ze plakken niet! Maar wonder boven wonder
komt het toch goed.
Ook anders dan gedacht verloopt het met de bereiding
van de gefilte fisch. Van oorsprong is dit gerecht van vis-
senkoppen, dat gevuld werd met witvis. Wij gebruiken
kabeljauw, maar goedkoop is hier misschien ook duur-
koop. De diepvrieskabeljauw blijkt toch wel erg waterig.
Het lukt Marga en Nellie niet goed om er mooie visballe-
tjes van te draaien. Dan komt iemand op het geniale idee
om het vismengsel maar te wokken, en ja hoor: dat lukt.
Een ijslepel doet daarna de rest en zo krijgen we toch
onze bolletjes. Het geheel ziet er prachtig uit, vooral de
combinatie met rode bietjes in mierikswortelsaus.
Het slachten van het paaslam is een verhaal apart. De
lamsschouder werd geleverd met been, maar in het re-
cept staat zonder been. Om het been eruit te krijgen, is
voor Raymond nog een hele klus. In gevecht met het
vlees lukt het hem toch om een mooie lap te krijgen. De
lap vlees wordt gevuld en gaat opgerold en in de oven.
Ondertussen zijn Annet en Anneke bezig met het schaven
van de rode kool en het raspen van de aardappelen. Van
de aardappelen worden mooie pannenkoekjes (latkes)
gebakken. Gea stort zich ondertussen vol overgave op de
mandarijnen-salade. Geen kom is groot genoeg voor de
enorme hoeveelheid, maar twee kommen kan natuurlijk
ook! We komen kommen tekort en dus verdelen.
Bij een maaltijd hoort natuurlijk ook een nagerecht. Be-
roemd in de joodse keuken is de perenkugel. Gerrie en
Berna maken dit gerecht. Kilo’s stoofperen moeten wor-
Samenklank 582, maart 2017 18
Ontmoeting & Inspiratie
Datum : donderdag 20 april 2017 Tijd : van 20.00 uur tot 22.00 uur Locatie : Parochiecentrum RK kerk via Paalweg
Begeleiding : Dinie Koenjer
Kosten : geen
Workshop: een herinneringsdoek maken
Wat doen we met de spullen zoals kleding en dergelijke
van een overledene? Na het overlijden van een dierbare
komt iedereen voor die vraag te staan.
Vaders favoriete overhemd en stropdas, moeders lieve-
lingsshawl. Maar wat doen we er mee?
Door de spullen een mooie nieuwe vorm te geven, kunnen
ze hen die er niet meer zijn een beetje dichterbij bren-
gen: troostgoed.
Op deze avond gaan we met behulp van een begeleidster
een herinneringsdoek quilten.
Een leuke bijzondere creatieve avond.
den geschild en er wordt een deeg gemaakt dat er over-
heen gaat. Met pan en al gaat dit gerecht in de oven om
langzaam te garen. Als het uit de oven komt, moet het
nog wel worden gestort. Het lukt, de pan wordt omge-
draaid en daar is een prachtige perenkugel. Voor bij de
koffie maken Berna en Gerrie nog kiesjeliesj (de beroem-
de hamansoren). Het deeg moet op een bepaalde manier
worden ingeknipt en gefrituurd om oren te krijgen. Maar
of ze nou lijken of niet, smaken doen ze prima.
Van te voren was er een strakke tijdsplanning gemaakt.
Om half acht zouden we aan de soep moeten zitten.
Help! Het lijkt erop dat we dit niet gaan halen. De mees-
ten vrezen al dat ze het toetje tegen middernacht zullen
moeten nuttigen. Maar dan ineens gaat het toch snel. De
tafels die niet meer nodig zijn om te koken worden naar
de kamer gebracht. Er ontstaat een lange tafel gedekt
met mooi servies en natuurlijk brandt in het midden een
negenarmige kandelaar (de chanoeke). Om half negen
zitten we aan tafel. De mensen die de gerechten ge-
maakt hebben, moeten deze ook uitserveren. Het smaakt
allemaal prima. Samen lossen we ook nog op hoe het ook
al weer zat met die hamansoren uit het verhaal van Es-
ther (Haman was degene die de moord op de joden voor-
bereidde, later werd hij ter dood veroordeeld). Als sym-
bool werden de oren van haman gegeten tijdens het
purimfeest (een soort joods carnaval). Iets over tienen
kunnen we aan de koffie zodat de het gevreesde nacht-
werk toch uitblijft. Met vereende krachten wordt er na
de maaltijd opgeruimd en afgewassen en gaat iedereen
voldaan maar tevreden huiswaarts. Wij, Kees en Hans,
puffen nog even uit en kijken er op terug met een gevoel
van: dit doen we nog een keer…. HvS
Vesperviering vervalt Zoals u in het boekje van Ontmoeting en Inspiratie en in
de oproep van het vorige nummer van Samenklank hebt
kunnen lezen, zou er op 23 april een vesperviering zijn
met oefenmiddag. De bedoeling was dat gemeenteleden
zich konden opgeven om samen op één middag (met hulp
van de cantorij) de liederen in te studeren die ’s avonds
ten gehore zouden worden gebracht. Helaas zijn er vanuit
de gemeente bijna geen opgaven. Daarmee vervalt de
oorspronkelijke opzet en zou het bij doorgaan gewoon
een vesperdienst worden met m.m.v. de cantorij. Aange-
zien dat niet de bedoeling was, hebben we besloten deze
dienst in het kader van Ontmoeting en Inspiratie te laten
vervallen.
Commissie Ontmoeting en Inspiratie
19
Belangrijke adressen
en informatie
www.pknheino.nl
Scriba Protestantse Gemeente Dhr. W. Koeslag
0572-394086
Canadastraat 4, 8141 AC Heino
[email protected] Kosters locatie Heino Dhr. H.J. Linthorst, Meidoorn 28
8141 SV Heino, 0572-391945
Dhr. W. Holsappel, Berkendijk 6
8141 RD Heino, 0572-393343
Kosters locatie Laag Zuthem Fam. W.J. Eikelboom, Kolkweg 40
8055 PV Laag Zuthem
0529-497287
Dhr. H. Slot, Langeslag 11
8055 PN Laag Zuthem
0529-497568
Kerkelijk Bureau
Pand De Nekker, achterzijde
Postadres: Canadastraat 4
8141 AC Heino
0572-395313 b.g.g. 0572-392179
Ledenadministratie en kerk.bijdrage:
b.g.g. 0572-391480 of 0572-393256
Collectebonnen verkrijgbaar bij:
Tankstation Van Wifferen
Stationsweg 29, 8141 SK Heino
Kerktelefoon Dhr. L. Kuiterman, 0572-393290 Dhr. H.J. Linthorst, 0572-391945
Rekeningnummers:
Diakonie PKN Heino: NL83 RABO 0327 1574 45
Zending/Werelddiaconaat/ Ontwikkelingssamenwerking: NL30 RABO 0327 1281 35
PKN Heino: Kerkbalans NL10 RABO 0327 1008 50
Giften
KCO:
€ 5,00 via fam. Nijhoff
Bloemenfonds:
€ 5,00 via mevr. R. Wessels
€ 5,00 via mevr. Links Ter vrije besteding: € 10,00 via fam. Nijhoff Kerkenwerk: 2 x € 10,00 via mevr. E. Kolthof Diaconie: € 20,00 via mevr. E. Kolthof
Agenda
29 maart Ontmoeting & Inspiratie Filmavond 20.00 uur-22.30 uur Parochiecentrum RK kerk 25 april Ontmoeting & Inspiratie De Dood; bezoek begraafplaats Kranenburg 20 april Ontmoeting & Inspiratie Workshop: Een herinneringsdoek maken 20.00 uur-22.00 uur Parochiecentrum RK kerk
Verjaardagsfonds De opbrengst voor het verjaardags-
fonds over de maand januari is
€ 271,03 en februari € 491,01.
Allen die hier aan hebben bijgedra-
gen: hartelijk dank.
Wie is mijn pastor, ouderling of bezoekteam?
wijknaam Granenwijk Bomenwijk De Kampen Bloemen-
wijk Oud Heino
postcode
begint met
letter
B, C of H en
Laag Zuthem
of Dalfsen
S, T of X en
Lierderholt-
huis
N, V of W en
Wijhe A, D of R en
Raalte E, G, M of P en
Lemelerveld
ouderling Heleen
Kroon Ineke
Mulder Annemarie
Keesmaat Aukje
Kuipers Ferry Buitink
wijkteam Jeanine
Mensink Akkie Tichelaar Yvonne
Wagenaar
Ina van
Wifferen Lenie Links Uupke van
Pijkeren
Annie Bosch Janny
Dijkslag Gijs Peters Henny Snel
Gea v.d.
Kolk Tineke Boelens Menna
Oosterkamp
Han Hogeboom Hendrik Kolk Luurt Oudman Hennie Spijker
predikant voor jonger
dan 80 vol-gens wijkin-
deling
ds. Lieke van Houte Asterstraat 12 8012 EC Zwolle 038-4265021 [email protected]
ds. Hans van Solkema Bredenhorstweg 7B 8144 RB Lierderholthuis 0572-712013 (of bij spoed: 0572-712014) [email protected]
Ouderen-
pastor voor 80 jaar en ouder
mw. Ellen Kolthof Jupiterstraat 8 7771 XS Hardenberg [email protected]
Voor het maken of annuleren van afspraken neemt u contact op met Ria Klompjan 0572-392179
Samenklank 527, maart 2012
Jeugdzaken Jeugdzaken
Kliederkerk 5 maart 2017
Met ongeveer twintig kinderen en hun ouders knutselden we en deden we activiteiten (pijl en boogschieten, djembé spelen) rondom het verhaal over David en Jonathan. Ie-dereen deed enthousiast mee om dit verhaal te vertellen en uit te beelden. Na afloop waren er natuurlijk soep, broodjes en patat.