Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
1Oosterschelde
De Bibliotheek maakt je rijker!
Jaarverslag2016
2 3
Inhoudsopgave
De Bibliotheek verrijktLezen, leren, informeren, ontmoeting & debatEducatief beleidBestrijding laaggeletterdheid volwassenenLokale ontwikkelingen in 2016Vernieuwend BibliotheekbeleidLandelijk & regionaal beleid 2016Resultaten 2016Resultaten e-books & BibliobussenRaad van Toezicht
468
10121618202224
Wist je dat......
....de teller van het aantal geleende e-books in de provincie Zeeland op 79.135 staat. 8987 leden hebben een account gemaakt
......wij nu 9 vestigingen, 13 Bieb in de buurt punten, 2 afhaalpunten en 6 leespunten hebben
... de digitale nieuwsbrief bij ruim 13 duizend mensen in de mailbox valt
....wij 34.021 leden hebben, waarvan 22.053 jonger dan 18 jaar
...onze leden in 2016 in totaal 403.721 uitleningen hebben verricht
....leden keuze hebben uit een gezamenlijke collectie van meer dan 2 miljoen exemplaren in heel Zeeland
?
4 5
De Bibliotheek verrijkt
Dat was in 2016 de titel van een publiciteitscampagne van de gezamenlijke bibliotheken. Een prachtige slogan, die op veel aspecten van bibliotheekwerk van toepassing is. Ook in de Bibliotheek Oosterschelde zijn we trots op datgene wat wij met onze activiteiten over het afgelopen jaar hebben mogen toevoegen aan onze regionale klanten. Dit ondanks de spannende tijden die wij doormaakten in financieel opzicht. In 2015 stelden we een meerjarenraming op. Die zorgwekkende prognose vormde voor onze opdrachtgevers, de gemeenten in de Oosterschelderegio, aanleiding voor een onderzoek naar de toekomst van het regionale bibliotheekwerk. De opdracht die zij gaven aan het bureau ACTA-advies was tweeledig. Enerzijds wilde men weten of het bibliotheekwerk in de regio past bij de landelijke ontwikkelingen. En de vervolgvraag was: hoe zorgen we ervoor dat het bibliotheekwerk in de Oosterschelderegio toekomstbestendig blijft.
De uitkomst van het onderzoek was duidelijk. De Bibliotheek Oosterschelde gaat goed mee op de landelijke trends. Sterker nog, de aanpak op een aantal beleidsvelden is mede toonaangevend in de sector. Tegelijkertijd is haar bedrijfsvoering ernstig benvloed door de recente, ingrijpende bezuinigingen. Het rapport bevat een groot aantal aanbevelingen om deze zorgen om te zetten in kansen voor de toekomst. In 2017 gaan de Bibliotheek Oosterschelde, haar opdrachtgevers en een aantal betrokken stakeholders stappen ondernemen om de aanbevelingen uit het rapport om te zetten in effectieve daden. Zo kan de Bibliotheek ook in de komende jaren die verrijkende partner in de buurt blijven.
"Het rapport bevat een groot aantal aanbevelingen om deze zorgen om te zetten in kansen voor de toekomst.
In 2017 zullen de Bibliotheek Oosterschelde, haar opdrachtgevers en een aantal betrokken stakeholders stappen moeten zetten om de aanbevelingen uit het rapport om te zetten in effectieve daden. Dan kan de Bibliotheek ook in de komende jaren die verrijkende
partner in de buurt blijven."
6 7
Lezen, leren, informeren, ontmoeting, debat & cultuur
In de Wet op het stelsel van openbare bibliotheekvoorzieningen (Wsob), zijn de functies van een openbare Bibliotheek vastgelegd. Dat zijn lezen, leren, informeren, ontmoeting, debat & cultuur. De manier waarop de Bibliotheek Oosterschelde daaraan invulling geeft, is zeer gevarieerd. Variatie naar soort gebruiker (kind of volwassene ), naar werkgebied (stad of platteland), naar manier van aanpak (groepsgewijs of individueel) naar ingezet middel (boeken ter beschikking stellen of kennisoverdracht). Met een rijk palet aan diensten bereiken we ons uiteindelijk doel: het leveren van een bijdrage aan de persoonlijke ontwikkeling van mensen zodat ze als actieve burgers kunnen deelnemen aan onze samenleving.
8 9
Educatief beleid
Voor de Bibliotheek Oosterschelde en haar opdrachtgevers staat de jeugd centraal. Taalverwerving en leesplezier en -vaardigheid gedijen het best als ze van jongst af aan worden gestimuleerd. Daarmee geven we kinderen kansen voor optimaal meedoen op school en in de maatschappij. Want wie veel leest, krijgt meer leesvaardigheid, kan beter duiden wat er staat en kan dus ook beter mee beslissen. Zo versterkt de Bibliotheek de zogenaamde 21th century skills met haar actieve jeugdaanpak.
We beginnen al bij de ouders van pasgeborenen (Boekstart), betrekken partners in de VVE bij ons beleid (Boekstart in de kinderopvang), vormen intensieve partnerschappen met het primair onderwijs (de Bibliotheek op school) en bouwen aan een doorgaande lijn voor het voortgezet onderwijs (de Bibliotheek op school Voortgezet onderwijs). Steeds meer scholen haken aan. Dit jaar mochten nieuwe scholen op Schouwen-Duiveland en in Goes aan de klantenlijst worden toegevoegd. En uit de jaarlijkse Monitor blijkt hun waardering voor de professionaliteit van onze leesconsulenten en de aanwijsbare effecten op schoolprestaties. Nieuw is een pilot met Odyzee, een school voor speciaal voortgezet onderwijs in Goes. Voor alle betrokkenen een uitdagend project.
Dat niet alleen de scholen onze inspanningen waarderen bleek wel uit de RESET-award die onze specialisten jeugd in ontvangst mochten nemen.
10 11
Bestrijding laaggeletterdheid volwassenen en TaalhuisIn navolging van de preventieve zorg voor taalontwikkeling bij jeugd, begint binnen onze organisatie ook aandacht te komen voor de aanpak van het probleem van laaggeletterdheid bij volwassenen. Uit cijfers blijkt dat meer dan 15 % van de volwassenen problemen ondervindt door onvoldoende taal - en digitale vaardigheden. Deze groep omvat zowel allochtone als autochtone inwoners van onze regio. De gezamenlijke gemeenten in de Oosterschelderegio, verenigd in het verband van SWVO (Samenwerkingsverband Welzijnszorg Oosterschelderegio), hebben de Bibliotheek gevraagd een plan van aanpak te maken voor de vorming van een Taalhuis. Dat is een netwerk van organisaties die samen werken om deze problematiek te lijf te gaan. De kernpartners zijn de gemeente, de Bibliotheek, het ROC en het maatschappelijk werk.
De eerste schreden op dit pad zijn inmiddels gezet, in nauwe samenwerking met onze collega-bibliotheken in de regio. De vorderingen van de regionale pilotfase worden concreet en zichtbaar in de Bibliotheek Goes. Daar is voor het Taalhuis een fysieke plek gecreerd waar hulpvragers in contact kunnen komen met hulpbieders. Daarbij is de inzet van vrijwilligers als taalmaatje en de ondersteuning door diverse cursusaanbieders cruciaal. Ook de Bibliotheek biedt cursussen aan. Zij richt zich vooral op het dichten van de kloof in kennis t.a.v. gebruik van digitale hulpmiddelen. Zo worden mensen met behulp van het programma DIGISTERKER stapsgewijs vertrouwd gemaakt met de gedigitaliseerde dienstverlening van de overheid. Ook het UWV verwijst clinten door voor cursussen op het gebied van digitale basisvaardigheden (programma Klik en tik). Bij de officile start van het Taalhuis in Goes (november, ter gelegenheid van de Week van de Laaggeletterdheid) tekenden alle betrokken organisaties een intentieovereenkomst om samen op te trekken voor dit belangrijke doel.
12 13
Lokale ontwikkelingen in 2016
Met haar vestigingen speelt de Bibliotheek een speciale rol in de dorpen en steden van haar werkgebied. Niet alleen bieden zij een breed beeld van de culturele, literaire productie in Nederland, maar ook op andere manieren leveren zij een actieve bijdrage aan de realisatie van de doelen van een openbare Bibliotheek. Zo werden ook dit jaar weer allerlei activiteiten georganiseerd in de vestigingen. Literaire lezingen, themamarkten en cursussen, bijeenkomsten voor jonge ouders en ga zo maar door.Toonaangevend in dit opzicht, was de Gezondheidsmaand in de Bibliotheek Goes. Gedurende de maand april werd, in samenwerking met legio lokale organisaties, het thema gezondheid vanuit een breed spectrum belicht. Met als hoogtepunt de druk bezochte lezing over dementie door Hugo Borst, in theater De Mythe in Goes. Met recht een verrijkende activiteit.
Onder druk van de bezuinigingen van de laatste jaren verandert de verschijningsvorm van de Bibliotheek wel ingrijpend. Het hebben van een eigen gebouw biedt de Bibliotheek weliswaar mogelijkheden, maar die kunnen alleen verzilverd worden wanneer de kosten van de infrastructuur niet in de weg staan voor de echte prestatie: het leveren van toegevoegde maatschappelijke waarde voor klant en gemeente.
Mede vanuit deze filosofie is in Reimerswaal in de periode medio 2015- medio 2016 gehoor gegeven aan de gemeentelijke opdracht om de bestaande vijf vestigingen om te zetten in een samenhangend netwerk van voorzieningen. Resultaat: de ingebruikname van een volwaardige vestiging in gebouw Bachten Vaete in Kruiningen, vier Bieb in de buurtpunten in locaties van Ter Weel in de kernen Hansweert, Krabbendijke, Rilland en Yerseke en twee Boek-je-Boek punten in Oostdijk en Waarde. De transitie is, mede door de grote inzet van het lokale team, binnen de gestelde tijd en middelen gerealiseerd. Een prestatie van formaat.
14 15
Lokale ontwikkelingen in 2016
Ook de in 2015 ingezette opbouw van een nieuw voorzieningenstelsel op Tholen is inmiddels zo goed als afgerond. In alle kernen kunnen inwoners terecht om gebruik te maken van de bibliotheekservices (zowel regionaal als landelijk). Maar veel belangrijker: overal vult de Bibliotheek aan op activiteiten van betrokken burgers in de kern. Daarmee levert ze een bijdrage aan de lokale sociale cohesie en geeft ze in een nieuw concept vorm aan de taken en functies van de Wsob. Als voorbeeld noemen we de activiteiten m.b.t. het Roosevelt jaar in Oud-Vossemeer, de Wim Hofman expositie in Tholen stad en de Fiep bus die een aantal plaatsen op het eiland bezocht ter gelegenheid van de 100ste geboortedag van Fiep Westendorp.
En naast deze publieksfunctie voor volwassenen zijn op bijna alle scholen van Tholen de leesconsulenten aan het werk. In Bieb in de buurt Oud-Vossemeer zijn deze twee programmalijnen sinds september ook fysiek bij elkaar gekomen: op verzoek van de drie basisscholen ter plaatse zijn de schoolcollecties nu ook ondergebracht in deze Bieb in de Buurt.
In de vestiging Heinkenszand werd de proef met de verruimde openstelling voortgezet. Door samenwerking met De Stenge kunnen inwoners van de gemeente Borsele 45 uur per week gebruik maken van deze voorziening. De waardering hiervoor is af te lezen uit een grote toename van de bezoekersaantallen.
16 17
Gemeente TholenIn september vormde de opening van de nieuwe Bibliotheek in Kapelle een nieuw hoogtepunt. Na vele jaren van voorbereiding opende de Bibliotheek haar deuren in gebouw 't Saamdeel. Daar neemt ze een centrale positie in tussen twee scholen voor basisonderwijs, kinderopvang en een aantal zorgdienstverleners. Een prachtige plek die de verbinding tussen collectie en educatief beleid optimaal ondersteunt. Openingsuren zijn dan ook aangepast op de doelgroep ouders en leerlingen. Tijdens de open dag mochten we meteen een aantal nieuwe bibliotheekgebruikers verwelkomen. Na herhaaldelijk verzoek nam de gemeente Schouwen-Duiveland maatregelen om de toegankelijkheid tot het gebouw in Campus Cultura Zierikzee te verbeteren. Bezoekers klaagden al sinds de ingebruikname van het gebouw over parkeeroverlast en de slechte verlichting van het terrein. Nu deze problemen zijn aangepakt hopen we, samen met de ander partners van de Campus, het bezoekersaantal weer te zien stijgen. Daarom hebben de partners ook besloten de krachten te bundelen in de Stichting Campus Cultura, die zich ten doel stelt een inspirerend, multidisciplinair activiteitenaanbod voor het eiland te verzorgen.
Naast al deze activiteiten in en rond de vestigingen liet de Bibliotheek zich ook daarbuiten zien. We namen deel aan de Babybeurs en de 50+ Beleefbeurs in Goes, de Winterfair in Heinkenszand en de braderie in Kruiningen, om mensen te attenderen op de vele facetten van onze dienstverlening.
Lokale ontwikkelingen in 2016
18 19
Zoals dat is vastgelegd in de Wsob, vormt de Koninklijke Bibliotheek de spil in de ontwikkeling van de openbare bibliotheken in heel Nederland. Zij werkt aan de uitrol van de nationale Digitale Bibliotheek. Een breed aanbod aan e-books en databestanden, waarvan bibliotheekleden gebruik kunnen maken. Ook wordt gewerkt aan de realisatie van een Nationale Bibliotheekpas. In Zeeland geldt al sinds jaren n pas en n set aan gebruiksvoorwaarden voor alle bibliotheekgebruikers. Binnenkort is dat ook landelijk mogelijk. Zo kunnen toeristen, die in Zeeland vakantie houden, straks met hun eigen abonnement gebruik maken van de Zeeuwse voorzieningen. Maar ook het omgekeerde wordt mogelijk: Zeeuwse leners krijgen toegang tot collecties en voorzieningen in het hele land.
Het gebruik van de digitale Bibliotheek nam in 2016 substantieel toe. Waren er bij de start in 2014 3522 e-book leners in Zeeland, nu zijn dat er al 8987. Een goede ontwikkeling, kijkend naar de kleiner wordende papieren collecties en de grotere afstand tot uitleenvoorzieningen in de regio.
In Zeeland is het bibliotheeknetwerk klein. Daarom stelden de gezamenlijke directies in het voorjaar van 2016 de Innovatie-agenda Zeeland op. Een lijst met wensen en projecten die er voor moeten zorgen dat, juist in een periode van grote veranderingen, middelen worden gebundeld ten behoeve van de beste dienstverlening aan de klant. De uitvoering van deze agenda wordt in 2017 ter hand genomen.
Naast alle ontwikkelingen op het gebied van de publieke dienstverlening, speelden ook nog allerlei interne zaken. Zo werd een vierjaarlijks Medewerkersonderzoek gehouden. De conclusies uit dit rapport worden in 2017 omgezet in scholingstrajecten en organisatorische aandachtspunten.
"Het rapport bevat een groot aantal aanbevelingen om deze zorgen om te zetten in kansen voor de toekomst.
In 2017 zullen de Bibliotheek Oosterschelde, haar opdrachtgevers en een aantal betrokken stakeholders stappen moeten zetten om de aanbevelingen uit het rapport om te zetten in effectieve daden. Dan kan de Bibliotheek ook in de komende jaren die verrijkende
partner in de buurt blijven."
Landelijk en regionaal beleid 2016
We maakten een begin met een update van de Risico inventarisatie en evaluatie.
In navolging van de aanbevelingen van het ACTA advies gaat de organisatie zich meer omvormen tot een projectorganisatie.
Daarom is het managementteam verkleind van 3 naar 2 personen en worden een aantal taken herverdeeld.
Ter ondersteuning van de grote hoeveelheid publieksactiviteiten werd aan de website een 'winkelmogelijkheid' toegevoegd. Daardoor kan
deelname aan lezingen, cursussen, enzovoort, voortaan ook via I-deal worden betaald.
20 21
Resultaten 2016
Resultaten per gemeenteBorsele Goes Kapelle
Aantal ledenJeugdVolwassenenSubtotaal
OverigTotaal
Aantal uitleningenJeugdVolwassenen
Totaal
2016
288913054194
2024396
50.45256.158
106.610
2015
272214704192
202
51.76056.157
2016
54653315
8867
8179597
79.911135.185
215.096
2015
536035078780
786
84.555 142.921
2016
23101142
3452
2173669
55.84252.629
108.471
2015
224212823524
191
56.98458.408
1
22.636Aantal inwoners 37.211 12.653Reimerswaal Schouwen-Duiveland Tholen
22.337 33.739 25.459
2016
346110844545
2014746
56.50853.018
109.526
2015
333614364772
192
57.95062.231
2016
3726238861174
2686382
56.12594.386
150.511
2015
367126596330
242
59.065100.027
1
2016
4202778
4980
2505231
15.04312.345
27.388
2015
418313885571
256
44.72447.314
Totaal BO154.035
2015
21.51411.742
33.256
186935.125
355.038467.058
822.096
4394 9653 3715 4964 6572 5827
107.917 227.476 115.392 120.181 159.092 92.038
2016
22.05310.01333.256
1.95534.021
313.881403.721
717.602
22 23
20143522
26.180
2014118.410
810.493
Resultaten E-books 2016
Zeeuwse Bibliotheken Landelijk
Aantal accounts
Aantal uitleningen
20168987
79.135
20156258
46.654
2016344.152
2.788.769
2015234.451
1.584.420
In 2016 is het budget voor aanschaf van boeken met 3,5 % verminderd, dit bedrag is toegevoegd aan de landelijke inkoop van digitale boeken (e-books).
Bibliobussen
Bibliotheek Oosterschelde
Aantal abonnementen
Aantal uitleningen
20161449
27.748
20151808
36.905
In 2016 reden er bibliobussen in de gemeenten Goes, Borsele en Schouwen-Duiveland. De bussen deden 14 standplaatsen aan. Door het sluiten van de basisscholen in Sirjansland en Ouwerkerk werden de routes van de bibliobussen herzien per 1 september. Ook voor Driewegen en Hoedekenskerke wijzigde de route per 1 september.
Per 1 september reed de Biblioservicebus in Kattendijke niet meer. De gemeente is tot dit besluit gekomen omdat er relatief weinig gebruik van deze halteplaats werd gemaakt.
E-books
23
24 25
De Raad van Toezicht vergaderde in 2016 zeven keer. Conform de statuten gaf de Raad goedkeuring aan de volgende stukken:
Governance Code Cultuur
De Raad van Toezicht werkt volgens de Code Governance Cultuur. Die biedt een normatief kader voor goed bestuur en toezicht
in culturele organisaties. Daarmee laten de verantwoordelijke bestuurders en toezichthouders aan de buitenwereld zien wat de
gangbare standaarden zijn voor goed bestuur in de cultuursector. In 2013 is de Code aangepast. Op basis hiervan is het 'Bestuursreglement
en het reglement Raad van Toezicht' aangepast .
Bezoldiging Raad van Toezicht: Alle leden van de Raad van Toezicht ontvangen een jaarlijkse
vergoeding voor hun inspanningen.
- Jaarrekening, accountantsverklaring en jaarverslag; - Begroting; - Profiel Raad van Toezicht.
Voorzitter
De samenstelling per 31 december 2016:
ViceVoorzitter
Hans Willemstein Beroep: Directeur bij
De Regenboog / De Wingerd en Dienst Ambulante Begeleiding bij
Stichting de Korre Lid sinds januari 2015
Benoemd tot januari 2018
Martin Wissekerke Beroep: Medewerker deelnemingen afd. Financin, Provincie ZeelandLid sinds september 2016 Benoemd tot september 2019
Arnoud Slagter Beroep: Creatief directeur bij 10 uur
communicatie & creatie b.v.Lid sinds januari 2011
Benoemd tot januari 2020
Marianne Velthuis Beroep: Advies & interim management eigenaar FasoFair / ED LOOGE!Lid sinds september 2013Benoemd tot september 2019
Eric de Hamer Beroep: Senior krediet analist bij
Rabobank OosterscheldeLid sinds juli 2009
Afgetreden september 2016
Mijke de Goederen Beroep: Advies en interim management,
zelfstandig ondernemer Lid sinds januari 2008
Benoemd tot januari 2017
Bert van Houten Beroep: Zelfstandig adviseur ondernemingen & organisaties Voorzitter Raad van Toezicht sinds juni 2013 Benoemd tot juli 2018
Monica Roose Beroep: Directeur -bestuurder ViaZorgLid sinds januari 2010 Benoemd tot januari 2019
Leden
26
ColofonTekst en redactie:
afdeling pr, Bibliotheek Oosterschelde. Fotografie:
Medewerkers Bibliotheek Oosterschelde. Vormgeving Elise Dooms
maart 2017
www.facebook.com/Bibliotheekoosterschelde
www.twitter.com/bieboschelde
De Bibliotheek Oosterschelde (BO) verzorgt het openbare Bibliotheekwerk voor meer dan 154.000 inwoners van de gemeenten Borsele, Goes, Kapelle,
Reimerswaal, Schouwen-Duiveland en Tholen. In 30 locaties leveren meer dan 50 medewerkers dagelijks hun bijdrage aan de dienstverlening van 34.000
klanten. In de dienstverlening staan informatie, cultuur en educatie centraal.
www.bibliotheekoosterschelde.nl
www.facebook.com/Bibliotheekoosterscheldewww.twitter.com/bieboscheldewww.bibliotheekoosterschelde.nl
Bladwijzer 1