Jan Brzechwa

(nazwisko rodowe to Jan Wiktor Lesman)

Urodzony 15 sierpnia 1898 r. w Żmerynce na Podolu, jako syn inżyniera kolejowego, w

związku z czym często podróżował z rodziną,

przenosząc się z miejsca na miejsce.

Dzieciństwo spędził między innymi w Kazaniu i

Piotrogradzie.

Szkołę średnią ukończył w Zakładzie Naukowo –

Wychowawczym Ojców Jezuitów w Chryniowie.

Po wyjeździe do Warszawy podjął studia

na Wydziale Prawa Uniwersytetu

Warszawskiego.

Jednocześnie wstąpił do 36 Pułku Legii

Akademickiej i jako ochotnik uczestniczył w

latach 1920 – 1921 w

wojnie polsko – bolszewickiej, za co został odznaczony.

Po ukończeniu studiów

został adwokatem i specjalizował się w prawie autorskim.

Jako poeta zadebiutował

mając 15 lat, w czasopiśmie

„Sztandar”. Zajął się pisaniem utworów

literackich dla dzieci, młodzieży i dorosłych.

Współpracował z wieloma czasopismami

zagranicznymi oraz polskimi. Swoje utwory dla dzieci i młodzieży drukował

między innymi w „Świerszczyku”,

„Płomyku”, i „Płomyczku”.

Pod pseudonimem Szer-Szeń pisał teksty piosenek i skecze literackie między innymi dla kabaretu „Czarny kot”

i „Morskiego Oka”.

W 1949 roku zamieszkał

w Łodzi, później przeprowadził się do Warszawy. Tam czynnie

działał w zarządzie Pen Clubu, w Radzie Programowej Polskiego

Radia i Telewizji, w Radzie Programowej Agencji Autorskiej oraz Międzynarodowej Komisji

Prawa Autorskiego.

Pierwsze przedwojenne tomiki poetyckie dla dzieci zawierały znane

nam do dziś utwory takie jak:

„Tańcowała igła z nitka” – rok 1937

„Kaczka dziwaczka” – rok 1939

W czasie drugiej wojny światowej Jan Brzechwa napisał takie znane utwory

jak:

„Akademia Pana Kleksa” i „Pan Drops i jego trupa”.

W okresie powojennym zostały wydane jego wiersze oraz zbiory wierszy dla dzieci, między innymi:

„Przygody Pchły szachrajki”, „Ptasie plotki”, „Sto bajek”, „Fruwająca

krowa”, „Globus”, Śmiechu warte”. Są to popularne tomiki wierszy,

lubiane i znane nam do dziś.

Do żelaznego repertuaru dla najmłodszych wchodzą

również wiersze satyryczne, zawierające

plastyczne obrazy przywar dziecięcych, ale również osób dorosłych,

między innymi:

„Samochwała”,

„Leń”,

„Skarżypyta”,

w których autor uwydatnia negatywne cechy

charakteru przy pomocy groteski i karykatury.

Pod wpływem szybkiego rozwoju nauki i techniki Jan

Brzechwa zaczął tworzyć baśnie

fantastyczno-naukowe. Powstała wtedy

cykliczna opowieść fantastyczna

o przygodach Pana Soczewki:

„Pan Soczewka w puszczy” (1958),

„Pan Soczewka na księżycu” (1959),

„Pan Soczewka na dnie oceanu” (1960).

Najbardziej znane są fantastyczne opowieści prozą, które świetnie znamy:

„Akademia Pana Kleksa” (1965),

„Podróże Pana Kleksa” (1961),

„Triumf Pana Kleksa” (1965).

Utwory te były inspiracją dla reżyserów filmowych. Największą popularnością wśród dzieci i rodziców cieszyły się ekranizacje

filmowe:

„Akademia Pana Kleksa” (1983)

„Podróże Pana Kleksa” (1985)

Jan Brzechwa to również autor wielu utworów scenicznych, do których należy szopka szkolna pt. „Wagary” (1953) czy „Teatr

Pietruszki”, przedstawiający szkolne i podwórkowe perypetie z życia dzieci.

Adaptatorzy teatralni bardzo chętnie sięgali i sięgają do pełnych fantazji i humoru utworów Brzechwy. Z bogatego dorobku literackiego autora, na scenach teatrów dziecięcych, prezentowano m.in.: „Baśń o korsarzu

Palemonie”, „Niezwykłą przygodę Pana Kleksa”, „Czerwonego Kapturka”, „Kopciuszka”, „Kota w butach”, „Jasia i Małgosię”

i opracowany na podstawie „Kaczki Dziwaczki” - „Teatr Kaczki Dziwaczki”.

Jego utwory do dziś uczą i wychowują humorem, żartem literackim oraz elementami satyry i groteski, nie tylko dzieci, ale także ludzi

dorosłych.

Jan Brzechwa zmarł 2 lipca 1966r. Większość życia

poświęcił twórczości dla dzieci, szanował je i rozumiał. Pozostawił nam klucz do świata pełnego magii i

niezapomnianych przygód i dlatego został patronem naszej szkoły!