Upload
others
View
4
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Jeugdbescherming in contextEnkele reflecties in perspectief
2
H1Veelheid aan actoren en perspectieven
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 3
1. Perspectief van de jongere
Participatie van jongeren en hun context:
structureel ingebouwd op alle niveaus van de
Jeugdhulp
Centraal stellen van de kinderen, jongeren en hun
gezinnen: dé focus bij de veelheid aan ingrijpende
en snelle veranderingen.
Sterk wijzigende invulling van (vrije) tijd van
jongeren. Impact op fenomeen jeugddelinquentie?
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 4
2. Perspectief van de context
Contextbegeleiding: centraal bestanddeel binnen
elk hulpverleningstraject
Hoe ouders van minderjarigen maximaal
betrekken/ responsabiliseren / activeren bij
grensoverschrijdend gedrag van jongeren? (cfr.
ouderstage)
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 5
3. Perspectief van de overheid
Overheidsmonopolie bij straf en strafuitvoering
van volwassenen
Evoluerende rol en positie van de overheid bij
minderjarige delictplegers: verdere zoektocht naar
optimale afstemming publieke en private actoren
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 6
3. Perspectief van de overheid
Ingrijpende veranderingen in Jeugdhulp in Vlaanderen,
inhoudelijk en organisatorisch:
• Decreet IJH gaat van start
• Pleegzorg opgenomen door Jongerenwelzijn
• Einde werking CBJ’s en BC’s; opstart van
gemandateerde voorzieningen
• Intersectorale toeganspoort enige toeleiding niet
rechtstreeks toegankelijke hulp
• beheer gesloten federale centra in Everberg en
Tongeren naar Jongerenwelzijn
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 7
4. Perspectief van de magistratuur
Vaststelling: centrale focus van jeugdrechters gaat uit
naar de minderjarige dader die beschermd, geholpen,
heropgevoed en/of behandeld moet worden
(beschermingsmodel)
Impact evoluerend hulpverleningslandschap op rol en
positie van jeugdrechter: toegangspoort; gesloten
observatie- en oriëntatiecentrum,…: afstemming en
dialoog
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 8
5. Perspectief van de hulpverlening
Doorgedreven modulering van het aanbod van
jeugdhulpaanbieders maakt flexibele, naadloze,
intersectorale trajecten mogelijk
Verder exploreren en experimenteren met gedeelde /
parallelle/gescheiden trajecten publiek – privaat
aanbod minderjarige delictplegers
Mogelijkheden/grenzen/kansen combinatie
componenten van hulp; herstel en sanctie
9
H2 Meten is weten?
Enkele relevante cijfergegevens
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 10
1. Meten is weten?
Een fenomeen als (jeugd-)criminaliteit ‘vatten in cijfers’:
geen evidentie.
• een veelheid aan factoren die elkaar onderling
beïnvloeden
• Gebrek aan voldoende betrouwbare gegevens
• Betrouwbare gegevens als noodzakelijk instrument in
het richting geven van ons handelen. Ogenschijnlijke
evidenties kunnen worden genuanceerd en/of weerlegd
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 11
2. Integrale Jeugdhulp: enkele cijfers
• 2014 als ijkpunt in het registratiesysteem: nieuwe
gegevensreeksen
• 11.569 unieke kinderen en jongeren nood aan
gespecialiseerde, zwaardere hulpverlening
• 12.600 kinderen en jongeren aangemeld bij de
intersectorale toegangspoort
• 11.596 kinderen en jongeren kregen in 2014 een
indicatiestellingsverslag
Bron: Jaarverslag Jongerenwelzijn 2014
.
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 12
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 13
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 14
2. Jeugddelinquentie en/in cijfers
Het debat over jongeren en criminaliteit wordt beheerst
door enkele populaire mythen:
• De jeugdcriminaliteit stijgt
• Daders worden steeds jonger
• Daders gebruiken vaker geweld bij het plegen van
feiten
• Meisjes worden stouter en plegen meer criminaliteit
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 15
2. Jeugddelinquentie en/in cijfers
ECHTER: Op basis van:
• de statistieken van het openbaar ministerie
• zelfrapportageonderzoek
• onze eigen cijfers Jongerenwelzijn
kan geen ondersteuning gevonden worden voor de 4
hardnekkige mythen
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 16
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P 17
18
H3 Maatschappelijke context
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P
Jeugddelinquentie toen en nu:
verandering / continuïteit?
• 1845 – 1847: meer dan 26000 kinderen en jongeren
opgesloten in gevangenissen en bedelaarshuizen in
België…
• administrateur-generaal bepleit dubbele functie
penitentiaire instellingen voor de jeugd: zowel
bestraffing als opvoeding…
• Tussen 1400 en nu: slingerbeweging bestraffen en
opsluiten versus heropvoeden en beschermen…
Bron: R. Van Landschoot; Sluit ze op…Jongeren in de criminaliteit 1400 tot nu
19
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P
Jeugddelinquentie toen en nu:
verandering / continuïteit?
• Toenemende aandacht rechtspositie van de
minderjarige: kind als drager van rechten
• 1953: goedkeuring EVRM
• 1959: Verklaring rechten van het Kind (VN)
• 1989: inwerkingtreding IVRK
• 1997: oprichting Kinderrechtencommissariaat
Bron: R. Van Landschoot; Sluit ze op…Jongeren in de criminaliteit 1400 tot nu
20
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P
Jeugddelinquentie toen en nu:
verandering / continuïteit?
• Rechtsontwikkelingen 16-18e eeuw: blijvende
marginalisering van en stigmatisering van de armste
bevolkingsgroepen, de snelle criminalisering van
bedelarij en vagabondage
21
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P
Jeugddelinquentie toen en nu:
verandering / continuïteit?• Wet 1965 – 2006 – regeerakkoord:
1. louter bescherming (1965)
2. ‘sui generis’
(herstellende, opvoedkundige,
responsabiliserende, sanctionerende,
maatschappijbeveiligende finaliteit)
3. Combinatie van:
» 1. : duidelijke maatschappelijke reactie
» 2. : maximale aansluiting op jeugdhulp
‘onderscheiden maar verbonden trajecten’
22
WWW.JONGERENWELZIJN.BE P
Besluitend
• Ontwikkeling van een nieuw Jeugdrecht mbt
jeugddelinquentie als uitdrukkelijke keuze in het
Vlaams Regeerakkoord
• Maximale betrokkenheid van alle stakeholders en
wetenschappelijke onderbouw als uitdrukkelijke keuzes
van de minister
In welke mate zal dergelijke onderbouwde en
methodische benadering bestand zijn tegen de ‘waan van
de dag’ en de nood aan snelle, duidelijke en krachtdadige
antwoorden bij incidentele situaties?
23