Joh. 3:36 - VCHO2003/04/12 · soos n kombers oor die hele volk lŒ. God het hulle besoek met Sy tug-tiging in broodsgebrek, in droogte, in mislukte oeste, in pes en in oorlog Œ

IINN HHIIEERRDDIIEEUUIITTGGAAWWEE

✒ Het UGO ’n plek? ...............3

✒ Lesers sê ............................6

✒ Psalm 78 vir môre...............7

✒ Leer lees .............................8

✒ Bybelonderrig....................13

✒ Huisgodsdiens ..................18

SO BELY DIE VCHO SY:

DOEL:

Die bevordering van

✒ Christelike opvoeding

✒ Christelike Onderwys en

✒ Christelike Wetenskap

“Die hele Skrif is deur God in-gegee en het groot waarde omin die waarheid te onderrig,dwalinge te bestry, verkeerd-hede reg te stel en ’n regte le-wenswyse te kweek, sodat dieman wat in diens van Godstaan, volkome voorberei entoegerus sal wees vir elkegoeie werk” (2 Tim 3:16 en 17).

GRONDSLAGOoreenkomstig die Calvinistie-se Hervorming: die HeiligeSkrif as die onfeilbare, geïnspi-reerde Woord van God, in sygeheel en in al sy dele.

“Die vrees van die Here is diebeginsel van die Kennis”. . .(Spreuke 1:7).

“Aan My is alle mag gegee indie hemel en op die aarde.Gaan dan na al die nasies toeen maak die mense my dis-sipels . . . en leer hulle om alleste onderhou wat ek julle beveelhet” (Matteus 28:18-20).

MISSIEOm deur die bevordering vanChristelike Opvoeding, Onder-wys en Wetenskap, toegespitsop ons eie volk, persone en in-stellings te lei om op alle ter-reine tot eer van God te lewe

en te werk - vgl Hand 1:8 ■

Jaargang 51 Nr. 1 ISSN 1029-8754APRIL 2003

TERMYNBLAD VAN DIE VERENIGING VIR CHRISTELIKE HOËR ONDERWYS

SSKKRRIIFFLLIIGG Ds P VeenAmos 4:6(b), 8(b) en 11(b)1954 vertaling: - nogtans het jullejul tot My nie bekeer nie, spreek dieHere.

Nuwe vertaling: maar julle het jullenie tot my bekeer nie, sê die Here.

Daar bestaan nogal n gewoonte ommense met mekaar te vergelyk endan word daar gepraat van groot enminder groot manne en vroue. Onsdoen dit ook met die godsmannewanneer ons profeet opstel teenoorprofeet om te bepaal wie dan na onsmening die grootste sou wees. Met nbietjie ernstige nadenke kom n menstot die gevolgtrekking dat so n bedryfeintlik n dwaasheid is. Elke mens sebetekenis en waarde hang tog af vandie mate van sy gehoorsaamheid aanGod! Ek sou daarom gladnie kon sêwaarom Jesaja byvoorbeeld grotersou wees as Amos nie.

Amos, die eenvoudige skaapboer uitTekoa, is n man van betekenis in diegeskiedenis omdat hy sonderteëspraak die opdrag wat God homgegee het, gaan doen het!

Dit was geen nietigheid nie ek isseker dat min van ons hom dit sounadoen! Hy was naamlik gestuur nadie ryk en magtige koning Jerobeammet n oordeelsboodskap n aan-klag teen al die boosheid wat aan dieorde van die dag was.

In die eensaamheid van die veld hetAmos geleef in noue gemeenskapmet God. Daar het hy die lewensvraemet God deurgeworstel. Die gebeurevan sy tyd het hy duidelik gesien

50

teen die lig van God se heiligheid en hy was oortuig dat sake nie sokon voortgaan nie. Daarom gaan hytoe God hom stuur, en al jaag diepriester Amasia hom ook weg, gaanhy voort om met die volk te praat. Sywoorde was skerp. Hy het Israel ge-striem oor hulle eiewillige godsdiens maar steeds met n hart vol liefde.Luister na die ontroering in sy stemwanneer hy die volk daarop wys hoedikwels God sy volk gewaarsku hethoewel hulle volhardend die waar-skuwings geminag het. Soos ndroewige koor herhaal Amos vierkeer die Here se aankondiging:nogtans het julle jul tot My niebekeer nie, spreek die Here.

Hier is droefheid, maar ook inge-houe toorn, oor die verharding wat

- na bl. 2

Joh. 3:36

soos n kombers oor die hele volk lê.God het hulle besoek met Sy tug-tiging in broodsgebrek, in droogte, inmislukte oeste, in pes en in oorlog maar die volk wou nie verander vankoers en ingesteldheid nie.

So gaan dit nog steeds ookvandag. God waarsku die mensdomop allerlei maniere om hulle bose ensondige paaie te verlaat, maar dit isasof ons ore toegestop is vir Sy stem en ons bly ongevoelig onder diekastydings. Hoe diep lê die smartingebed, wanneer die Here Godmoet praat met n nietige mens, eenwat Hy nogal só liefhet soosJohannes 3:16 verklaar, en aan hommoet sê ...maar jy het jou nie tot Mybekeer nie... ten spyte van al Mybemoeienis met jou.

Vandag is daar n geweldadige aan-slag op die uniekheid van dieevangelie van Jesus Christus as enig-ste Middelaar. Kinders word geteikendeur voorgeskrewe skoolsillabusse,asook deur verskeie Kinderpro-gramme. Dit is egter nie net kinderswat mislei kan word nie. Daarom is ditbelangrik dat alle gelowiges diedenkstrome van ons tyd kan evalueer.In Suid-Afrika is daar tans tweelewens- en wêreldbeskouings watsterk staan teen die ware evangeliewaartoe ons geroep is om hier uit tedra en uit te leef. Die twee is dietipiese Afrika lewensvisie en diegesekulariseerde Westerse siening.Hierdie beskouings word deurverskeie skoolhandleidings verkondig.

Bespreek dit aan die hand van dievolgende:

In die tipiese Afrika lewensvisieis die mens op die voorgrond.Aanbidding of verering van voor-vaders vind ter wille van die mensplaas, want rituele word uitgevoeruit vrees om die geeste vandooies tevrede te hou sodat hullenie hulle mense kwaad aandoennie. Dit word ook gedoen omseker te maak dat die voorvaderssal sorg vir geluk en voorspoedvir hulle mense.

Dit is belangrik dat gelowigekinders wat deur leerplannekennis neem van rituele virvoorvaders, sal weet die Hereverbied enige kontak met soge-naamde geeste van dooies (Lev.20:6, 28 & Deut. 18:9-14) en datdit vir die Afrika-mense n vrees-aanjaende ervaring is omdat dieduiwel self daaragter sit (1 Kor.10:19-22). Die gelowiges leef niein vrees vir God nie, maar askinders van hulle hemelse Vaderin liefde en eerbied vir Hom.

In die Westerse gesekulari-seerde lewensvisie word dieklem op die mens en sy mense-regte gelê. Die mens se leweword bepaal deur altyd groeien-de wetenskaplike kennis entegniek wat sy lewe so geriefliken vredevol moontlik moetmaak. Hoewel die mens sy eiegod wil wees, bring die gemisaan iets diepers mee dat diemistieke oosterse godsdiens-idees al hoe gewilder word.

- van bl 1

Onderstaande huisbesoekbrief watdeur ampsdraers tydens huisbesoekgebruik kan word, is opgestel deurdie Christelike Onderwysdeputatevan die Partikuliere Sinode Pretoria(Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika). Ons gee dit graag met erken-ning deur vir ons lesers:

LEES MATTHÉÜS 18:1-7

1. Waarom is die kinders vir dieHere so belangrik? (vgl. ookJoh.21:15) .........................

2. Waarom is dit vir die Herebelangrik dat kinders wat in Homglo, reg geleer word? ................

3. Wie is in die eerste plek diemense wat die Here verant-woordelik hou oor hoe kindersgrootgemaak is? Hoe kan hierdiemense hulle verantwoordelikheidnakom? .................

4. Wie is ook verantwoordelik datkinders wat in die Here glo metdie waarheid sal grootword? Hoemoet hulle hulle verantwoor-delikheid nakom? .................

Ook gelowige kinders wordaan hierdie idees blootgestel.Daarom moet altyd weer be-klemtoon word hoe nietig nmens werklik is (n stippeltjie inn onmeetlike skepping), en togdat die Here ons ken, liefhet,vashou en n taak op aarde gee.Daar is n rede waarom elkeenvan ons gebore is. Alles wat diewetenskaplikes ontdek, is maarn deeltjie van dit wat God in syskepping ingeskape het. Ditbring ons by verwondering oorsy ordeninge uit.

In die tipiese Afrika lewensvisiemoet die belange van die individuterugstaan vir dié van die groep.Ubuntu is die klem wat op diebystand en mededeelsaamheidbinne jou eie groep geplaas word.Met al die mooie van die omgeevir mekaar, gaan ongelukkig ooksaam n saamleef met die geestevan die voorvaders, asook diemoontlikheid van nepotisme(bevoordeel eie familie) entribalisme (stamme bevegmekaar en gun mekaar niks nie).

In die Westerse gesekulariseer-de lewensvisie moet groeps-belange terugstaan vir die belangvan die individu. Elke mens (ookkinders) moet self besluit wat virhom of haar goed en reg is.Onderwys moet die kind diegeleentheid gee om self te besluitwat vir hom of haar waar is. Op-voeding om goeie gedrag aan teleer, verdwyn. Sonde is omiemand se reg op n eie sieningen manier van lewe tebevraagteken of in te perk. Diehandves van menseregte worddie maatstaf waarvan nieafgewyk mag word nie.

Dit is belangrik dat alle ge-lowiges, juis ook gelowigekinders, die Bybel sal gebruikom alles mee te beoordeel. Diebelange van die individu of diegroep is nie die norm nie, maardit wat God in sy Woord sê. Selfsdit waarop ons kan aanspraakmaak (n reg het) , is genade uitGod se hand, waarmee ons inverantwoordelikheid tot eer vanGod en in diens van mekaarmoet leef.

2 Roeping en Riglyne April 2003

Huisbesoek ooronderwys:

Matthéüs 18:6-7

2.2.2 Kritiese analise van progres-siewe akademiese aannames

Kritiese denke oor progressieweonderwys in die algemeen en UGOin besonder bring die volgende navore:

Een, die fundamentele aanname datintellektuele leerprosesse, natuurlikeprosesse, foutief is. Die leer van diemoedertaal is n geïntegreerde enkomplekse kognitiewe vaardigheidwat by alle normale kinders ondernormale omstandighede n defini-tiewe en universeel-geldende ont-wikkelingslyn volg. Omdat die ont-wikkelingslyn van moedertaal univer-seel-geldend is, word daar aanvaardat die ontwikkeling van die moeder-taal n natuurlike, spontane proses isen dat alle intellektuele leerprosessenatuurlik en spontaan kan geskied,en ook meer effektief op n natuur-like, spontane wyse sal geskied.Hierdie beredenering is verkeerd.Eerstens, die leer van die moeder-taal is nie spontaan in die ware sinvan die woord nie - die kind wat geenstimulasie kry, sal nooit leer praatnie. Tweedens, lees, skryf en reken(en alles wat daarmee gepaard gaanbv. basis-tien tel, veelvuldigekolomoptel en aftrek, leen en oordra, ver-menigvuldiging en deel) is intelek-tuele leerprosesse wat alleenlik ont-wikkel as hulle doelbewus onderrigword. Die kyk-sê (whole-language)metode aanvaar dat om te leer leessoortgelyk is aan die leer van diemoedertaal; n geskrewe woord (offrase) moet in sinvolle kontekste aandie kind voorgestel word terwyl diekind die verbale-geskrewe korre-spondensie moet uitpluis op die-selfde probeer-en-tref wyse wat dieleer van die moedertaal kenmerk. Ditkom egter daarop neer datalfabetiese tale wat n fonetiesepatroon het, benader word asof hullepiktografiese tale is met geen fone-

tiese patroon nie, bv. Sjinees enJapanees. Die kyk-sê metode ver-eis ast ware dat die kind n hordewoorde met oënskynlik geen deko-deringspatroon nie, moet memori-seer. (En dit terwyl memoriseringgeminag word!)

Twee, dit is nie waar dat leer sonderinspanning en harde werk kan ge-skied nie. Leer behels altyd inspan-ning al geskied dit deur onbewuste-like spel of bewustelike arbeid. Daarbestaan geen manier om sonderherhaalde inoefening (drilwerk) teleer nie, maar dit hoef glad nie on-plesierig te wees nie. Die geheim omkinders genotvol te laat leer is nieom doelbewuste onderrig, in-oefening en drilwerk te vermy nie,maar om op so n wyse te onderrigdat dit by die spesiale ontwikkelings-vermoëns van die kinders aanpas.

Drie, kinders is wonderlike, verfris-sende wesens, maar vrye teuels kannie aan hulle spontaniëteit gegeeword nie. Eerstens, hulle inhibi-sieloosheid bring mee dat hulleblootgestel is aan impulsiewe enselfvernietigende of sosiaal destruk-tiewe gedrag. Tweedens, kinders issosiale wesens en derhalwe neigprogressiewe klaskamers altyd totwanorde. Derdens, volgens dieBybel (en die geskiedenis, koerant-opskrifte en eerlike selfondersoek)sal natuurlike ontwikkeling die kindtot n lewe van selfsug, sensueleplesier en misdaad lei. Vierdens, na-vorsing het gewys dat kinders watstreng maar met baie liefde ensekuriteit groot word, meer self-standig en beginselvas is en meerlewensvertroue het. Vyfdens, akade-miese klem op die kind se spon-taniëteit en eie kreatiwiteit eerder asop korrektheid beteken dat alleswaarmee die kind vorendag kom,aanvaar word as n uitdrukking vansy/haar eie oorspronklikheid, on-

geag ware vakkundige waarde ofkorrektheid. Hierdie tipe roman-tisisme mag wel soms n plek hê insommige vakke, maar selfs in diekunste moet n kind eers die ter-saaklike reëls en/of tegnieke geleerword voordat hy/sy met werkvorendag sal kom wat van werklikewaarde is.

Vier, alhoewel ons almal graag onskinders teen teleurstelling en misluk-king sou wou beskerm, is die waar-heid dat terugslae en mislukking deelis van elke mens se lewe, en kindersmoet leer om dit te hanteer. Dit helpnie om n illusie van sukses te skepnie. Dit bevorder net onrealistiese,opgeblaasde selfverwagtinge en uit-eindelik traumatiese ontnugtering. nIllusie van sukses ondermyn ookChristelike karaktervorming omdatdaar, eerstens, geen aansporing virharde werk, pligsgetrouheid, self-dissipline en volharding is nie. Twee-dens, n kind wie se werk nooit eerlikteen n vaste standaard geëvalueerword nie, leer nooit om kritiek teaanvaar nie. Dié kind sal gevoelensvan verontregting en dalk selfswoede en haat koester teenoorenigiemand wat sy/haar pogingsobjektief evalueer, sy dit die ouer ofin latere lewe die werkgewer ofhuweliksmaat. Bowendien, hoe kann mens wat nie kritiek kan verdra nieooit sy eie sondige hart raaksien entot ware bekering kom?

Vyf, progressiewe onderwys sketsformele, tradisionele onderrig as ietswaar swygende kinders in rye sit enpassief alles absorbeer wat die on-derwyser/es sê. Dit is n karikatuur.Navorsing in Amerika, waar meer as9000 leerlinge betrek is, het onom-wonde bewys dat basiese en hoër-orde denkvaardighede, sowel asemosionele ontwikkeling en lewens-vertroue, ten beste bevorder worddeur tradisionele, goed-gestruktu-

April 2003 Roeping en Riglyne 3

HET UGO N PLEK IN DIEOPVOEDING EN ONDERWYS

VAN CHRISTENE?Dr IH Horn

(- vervolg op vorige uitgawe)


reerde, direkte onderrig wat feitlike,akademiese inhoud beklemtoon. Alleintellektuele vaardighede, selfs dieleer van die moedertaal, verbetermet doelbewuste, sogenaamde on-natuurlike, onderrig. Kleuters watbaie deur hulle ouers aangemoedigen gestimuleer word, ontwikkel intel-lektueel vinniger as kleuters wat niesodanig aangemoedig en gestimu-leer word nie. M.a.w. onnatuurlikeonderrig is belangrik. Kinders het dieleiding van onderrig nodig. Wanneerdaar met kinders en adolessenteomgegaan word, moet daar ingedagte gehou word dat die vermoëom onafhanklik, op mens se eie, teleer iets is wat normaalweg dieuiteinde van goeie onderrig is en niedie oorsaak daarvan nie.

Ses, feitlike kennis en memoriseringis belangrik - in skool en in laterelewe. In baie beroepe word dit vandie beoefenaars verwag om n groothoeveelheid kennis in hulle geheuevas te hê. Mediese dokters, inge-nieurs en baie ander kan nie aan-houdend boeke (of die internet)raadpleeg terwyl hulle aan diens isnie. Kinders het goeie geheues,maar die vermoë om te onthou neigom te verminder as dit nie gebruik,gestimuleer en beoefen word nie.Mense wat onderwys gehad het watof teen memorisering gekant is of diebelangrikheid daarvan onderskat,ondervind baie probleme om diekennis wat noodsaaklik is vir hulleberoep in hulle geheue vas te lê.

Sewe, dit is waar dat kennis watdeur self-aktiwiteit verkry is beteronthou word as kennis wat blootverbaal oorgedra is. Dit is ook waardat kennis wat in n relevante enprobleem-oplossende konteks ver-kry is beter verstaan word. Daar isegter voorwaardes vir sinvolle, leer-same self-aktiwiteit. Dit is noodsaak-lik dat kinders oor die nodige voor-afkennis beskik, dat hulle weetwaaroor die aktiwiteit gaan en watdie doel daarmee is en dat tersaak-like nuwe konsepte eers deur dieonderwyser/es verduidelik word.Kinders kom nie met leë koppe nadie klaskamer nie. Hulle het dikwelsreeds hulle eie idees omtrent dieleerstof gevorm. Indien die kind seeie idees verkeerd is en nie deur dieonderwyser/es gekorrigeer word nie,

sal enige nuwe inligting wat daaraangekoppel word waarskynlik ook ver-keerd wees, of verkeerd toegepasword. Onderwysers moet ook akti-witeite sorgvuldig struktureer en lei.Daarsonder sal die kinders se obser-vasies en ondersoeke oppervlakkigen onsistematies wees. Hulle salheelwaarskynlik op onbenullige sakekonsentreer, nie die verlangde ont-dekking maak nie en selfs ietsontdek wat nie waar is nie. Sonderonderrig en leiding verkry kinders nien geïntegreerde geheelbeeld nie,maar losstaande brokkies inligtingwat vir hulle dalk interessant is, maarwat oor min waarde as intellektuelekapitaal vir hoëdenkvermoëns enverdere leer beskik.

Agt, in UGO moet self-aktiwiteit deurheterogeen-bekwaamheidsgroepeuitgevoer word. Akademiese stan-daarde moet dan afgewater word omby die vermoëns van die swakste lidvan die groep te pas. Dit waarborgdie verveeldheid van die slimmes.Indien standaarde nie afgewaterword nie, sal die slim kinders al diewerk doen en die swak kinders salbitter min leer, dalk niks nie. Ditwaarborg die frustrasie van die swakkinders. Bowendien, as die swakkinders nie individuele remediëren-de hulp kry - van n remediërendeonderwyser/es of n arbeidsterapeut- is die moontlikheid groot dat hulleaan die einde van hulle Skoolloop-baan funksioneel ongeletterd is.Groepwerk maak dit baie moeilik virdie onderwyser/es om individueleleerprobleme raak te sien.

Nege, hoër denkvermoëns, sooskritiese en onafhanklike denke enprobleem-oplossing, is nie abstrak-te, vak- en kennis-ongebonde strate-gieë wat aangeleer en dan in enigevak en/of lewenssituasie aange-wend kan word nie. Navorsing, so-wel as mens se gesonde verstand,wys daarop dat die persoon watkrities en probleem-oplossend dinksonder uitsondering die persoon iswat oor kennis oor die tersaaklikesaak beskik. Die splitsing tussenkennisgesentreerde en kindgesen-treerde onderwys lei tot niks andersas die versuim om kinders dienodige vakkennis te leer waarophoër denkvermoëns berus. Dit, omdie minste te sê, is nie onderwys watdie belange van die kind voorop stel

nie. Kennis - dit wat progressieweonderwys en UGO minag - is dieware intellektuele gereedskap virhoër denkvermoëns. Dit is ookkennis wat die dors na meer kennisen dus lewenslange leer ontwikkel.

Tien, vir Christene is dit besonderbelangrik dat kennis hoog geagword. Die tydsgees van vandag isanti-intellektueel. n Kenmerk vanons postmoderne tyd is die min-agting van die intellek en die ver-heerliking van die gevoelens. Daarword nie meer gevra Wat dink jy oorn bepaalde saak? nie, maar Watvoel jy oor n bepaalde saak? Diemees ernstige gevolg hiervan is datbaie mense min ken en min omgeeoor wat die Bybel werklik sê. InChristenskole moet Bybelkennis enware Skrifgetroue interpretasie hooggeag word. Die dors na die waar-heid, ware kennis, moet egter in allevakke gekweek word. Alle vakkennismoet hoog geag word; kinders salnie korrekte kennis in hulle ge-loofslewe hoog ag as hulle nie geleerhet om kennis en waarheid in allelewensterreine en vakgebiede hoogte ag nie.

2.3 UGO, K2005 en sosiaal-ideo-logiese strewinge

Soos voorheen genoem, is pro-gressiewe onderwys uitgedink deurhumaniste, manne met geen geloofin God nie. Vir hulle was die staats-owerheid die hoogste gesag en diedemokratiese staatsgemeenskap dieruimte waarbinne die individu symenswees verwesenlik. Volgenshierdie siening dien opvoeding enonderwys nie die eer van God nie,maar het die messiaanse taak omdie samelewing tot volmaaktheid tebring. Alle sosiale euwels sou oorwinword as n volmaak gesosialiseerdeburgery in skole gekweek word. Pro-gressiewe onderwys is dus ontwerpas middel tot sosiale manipulasie(social engineering) om daarmee dieveronderstelde messiaanse taak vandie onderwys te volbring. Ten spytevan die retoriek oor die omsiening nadie behoeftes van die kind en dieontwikkeling van sy/haar potensiaal,is dit die belange van die same-lewing en die staat as hoogste gesagwat die vorm van die samelewingbepaal, wat progressiewe onderwysen UGO eintlik dien.


UGO is die ideale weg om ideologiesestrewinge van onderwysbeplanners teverwesenlik omdat dit juis as middeltot sosiale transformasie ontwikkel is.UGO wentel om wat die kind moetwees, nie om wat die kind moet weetnie. Die vraag na die inskerp vanwaardes en gesindhede verleenkragtige sosiale omvormingspoten-siaal aan UGO, veral omdat dit binnegroepsverband moet geskied. Diekind se waardes en gesindhede - sylewensoriëntering - moet as deel vann groep gevorm en omvorm word. Diekind leer dus om homself nie werklikas individu te gewaar nie, maar as lidvan n groep wie se aanvaarding as lidgeleë is in sy/haar gewilligheid omsaam te gaan met die groep en diewaardes van die groep. Die gevolghiervan is die vorming van algehelekonformiste - mense wat blindelingsmet aanvaarde idees saamgesleurword en ondenkend die idees vanandersdenkers verwerp.

In UGO dien waardes en gesind-hede as kriteria vir die verwerwingvan skoolsertifikate. K2005, veral diehersiene weergawe, verwoord diewaardes en gesindhede wat diestaat as voorvereiste beskou om nregverdige, onbevooroordeelde endemokratiese (just, equitable anddemocratic) samelewing daar te stel.Dié waardes en gesindhede is in nhumanistiese menseregte kultuurgegrond. Die allesomvattende doelvan die onderwys is om die kind tevorm en omvorm tot die tipe persoonwat aan die staat se kriteria vir idealemenswees voldoen. Alles wat die

kind doen en leer op skool is der-halwe op die bereiking van die voor-geskrewe affektiewe en gedragsuit-komste gemik, en die kind se be-reiking van dié uitkomste moet deur-gaans geëvalueer/assesseer word.Die kind se denke moet in n spesi-fieke rigting deur die onderwyser/esgelei word en die korrektheid van dièrigting mag nie bevraagteken wordnie. Hier is geen sprake van diekweking van ware kritiese denkersnie, d.i. mense wie waarheid eerderas meerderheidsopinie dien en wiedie moed het om teen meerder-heidsopinie in te gaan. Inteendeel nvolkome gesosialiseerde burgeryword grootgemaak wat dieselfdesake ondersteun en veroordeel.Hierdie is in werklikheid indoktri-nasie en nie opvoeding nie.

K2005 is natuurlik verkeerd omdatdie staat se voorgeskrewe waardesen gesindhede onbybels is - mens-gesentreerd en nie Godgesentreednie. Dit sou egter steeds verkeerdwees al sou Christelike waardes engesindhede voorgeskryf word. In-doktrinasie het geen plek in Christe-like opvoeding en -onderwys nie.God het die mens vryheid gegee,selfs om Sy waardes- Sy Wil - teaanvaar of te verwerp. God skryf nievoor nie, Hy beheer nie en Hy dwingnie Sy Wil af nie. God vra datkinders in Sy Woord onderrig word.Hy vra nie indoktrinasie nie. Diegevolg van indoktrinasie is fanatis-me en haat - haat vir die vyand, endie vyand sluit almal in wat niedieselfde oortuiginge deel nie.

Geen skool, ook nie n Christen-skool, mag die werwing van skool-sertifikate aan waardes en gesind-hede koppel nie. Die kind se aan-vaarding van waardes en gesind-hede is altyd slegs n hoop; dit magnooit n skoolverlatingsvereiste weesnie. In Christenskole word daar nadie aanvaarding van die Evangelieen Christenwaardes gestreef, maardie skool behoort slegs kennis vandie Bybel en Christenleerstellings teeksamineer. Aanvaarding van dieEvangelie en Christenleerstellings isdie vereistes waaraan persone moetvoldoen vir kerklidmaatskap, nie virn skoolsertifikaat nie.

3 TER AFSLUITING

UGO is nie n neutrale onderwys-metode, wat aanvaarbaar vir Chris-tene gemaak kan word deur K2005se uitkomste met Christeninhoud inte kleur nie. As onderwysmetodeberus UGO op n miskenning van dieware aard van kindwees en vanintellektuele leer en hoër denk-vermoëns. Valse grondbeginselswat nie met die werklikheid oor-eenstem nie, kan nooit in die werk-like lewe sukses oplewer nie. UGOis in wese n strategie om kinders sewaardes en gesindhede na wense tevorm, maar op n wyse wat onver-soenbaar met die Bybel is, al worddaar na Christelike waardes engesindhede gestrewe.

Mik na Christelike Onderwys, maar berusgelate in Onderwys deur Christene ...

In die Christian Scholars Review(XXX11:2, Winter 2003) verskyn opbladsye 203 tot 223 n baie insig-gewende artikel deur John E Hull.Hy is verbonde aan die DepartementOpvoedkunde van die Kings Univer-sity College in die VSA.

In sy artikel onderskei Hull skerp tus-sen Christelike onderwys en Chris-tene wat onderwys. Hy toon aan datdie onderskeidende aard die redewaarom hulle anders wil wees wat in die missiestelling gestel word,dikwels gladnie in die onderwys-

praktyk teruggevind kan word nie.Hy ondersoek twee moontlike redesvir hierdie kloof van skeiding: daarkan kragtige hindernisse in die padstaan, of daar kan n baie verdwaal-de begrip bestaan van die Bybelsemodel van onderwys.Nadat hy aan-dag gegee het aan die mees alge-mene omskrywings en opvattingsvan wat Christelike onderwys is, uitn magdom boeke wat al geskryf isoor die onderwerp van die her-vorming van skole, kom hy tot dieslotsom dat Christelike skool-onder-wys gekniehalter word. Dit stuit op

verdraaide opvattings en skewe ge-dagtes enersyds, en andersyds opn weerstandige en onbuigsame on-derwys-denkpatroon.

Hul sluit af met n ondubbelsinnigetoesegging van sy steun aan n dui-delik onderskeie Christelike Onder-wys, wat uitdrukking vind in vyfsleutelareas van skoolwees.

Lesers wat graag hierdie puik artikelwil bekom, kan dit van ons kantooraf bestel teen dupliserings- en ver-sendingskoste R5.00 per kopie.


Wat moet n Christen vandag nog glo?- Dr L Hoffman

Briewe in die dagblaaie maak ditduidelik dat daar by sommige menseal hoe meer onduidelikheid oor sekeresake is. Een hiervan is die vrae bysommige christene oor sake van hullegeloof. In aansluiting hierby het dieTeologiese Fakulteit van die Univer-siteit van die Vrystaat n teologiesedag gehou met die tema: Wat moet nChristen vandag nog glo?

Prof Sakkie Spangenberg het diedag ingelei met n referaat getiteld:Wat moet ons weet en wat kan onsnog glo? Prof Spangenberg is eenvan die eksponente van die soge-naamde Nuwe Hervorming. Diegedagtes van hierdie beweging isegter glad nie so nuut soos diebenaming wil aandui nie.

Met aanhalings uit n dagblad van1880 De Onderzoeker, toon ds JanLubbe dat dieselfde gedagte-strominge wat tans onder die NuweHervorming kop uitsteek, reeds ingenoemde blad gelug word.

Wat moet n Christen vandag nog glo?Die kort antwoord is: Glo dat die Bybeldie Woord van God is en glo wat in dieBybel staan, soos wat die VCHO ookas grondslag bely. Die ander sprekersop die Teologiese dag het n paar kos-

baarhede waaraan die gelowige kanen moet vashou, uitgewys.

God as Skepper en Voorsiener enJesus Christus as Verlosser enOpgestane Heer, vorm die kern vandit wat ons kan en moet glo. Dr BrandDoubell wys daarop dat mense watnie glo dat Jesus die Enigste Seunvan God is wat letterlik uit die doodopgestaan het nie, glo nie op grondvan klinklare bewyse van die teendeelnie. Hulle glo/glo nie op grond vanfilosofiese en hermeneutiese voorver-onderstellings wat hulle self kies.

Die Christen het ook belangrike dingeom te glo oor die toekoms. Die boekOpenbaring getuig dat die Here dietoekoms in Sy hande hou, dat Hyeendag weer kom. Dr AndriesHoffman sluit sy bydrae af met dievolgende woorde: Kom ons gaanlees nou die Bybel, ook Openbaringen Hebreërs, nie net om te verstaanwat ons toekomsverwagting moetwees nie, maar om deur Woord enGees so beweeg te word dat onsdaadwerklik getuies word, in diewêreld, in die nuwe Suid-Afrika, inAfrika - want ook op Afrika plaas dieengel met die reënboog sy voet (vglOpenbaring.10: 1,2 ).

Die waarnemende dekaan van dieFakulteit Teologie, prof Hermie vanZyl, het afgesluit met n persoonlikeverantwoording rakende die temavan die dag: Wat moet ons asChristene nog glo? Die gelowigeglo in God wat transendent is, dusverhewe bo Sy skepping, maar tog isHy ook n persoonlike God watHomself openbaar.

Die feit dat Hy Homself openbaar,dat die Bybel hierdie openbarings-boek oor God is, is van onskatbarebelang vir elke Christen. Ons moetaanvaar dat deur Openbaring nwerklikheid geopen word wat, ener-syds, onbekend vir die mens sou ge-bly het as dit nie vir die openbarings-moment was nie, en, andersyds, watnoodsaaklik is vir sinvolle menslikebestaan.

Wat moet n Christen vandag nogglo? Sondae word die ApostolieseGeloofsbelydenis in gemeentesafgelê. Dit is wat n Christen glo, ditis waarvolgens n gelowige leef enbeplan - want dit word getuig deurdie Lewende God in Sy LewendeWoord. En dit maak menslike be-staan sinvol.

ON S LESERS S Ê. .n Leser van die Wes-Rand skryfondermeer:

Ek kan ongelukkig nie roem oorjarelange verbintenis met VCHO nie,maar die enkele jare wat ek tog lid vandie VCHO is, was vir my n aansporingvir my daaglikse geestelike belewenisasook my standpunte oor verhoudingsmet die kerk en die mens.

Ek dink die standpunte wat in Roepingen Riglyne verskyn is uiters geldig ensoveel te meer in die tyd waarin onsvandag lewe. Ek het sedert my lid-wording almeer besef dat die inligtingoor verskeie sake wat in Roeping enRiglyne verskyn, ook my siening is.Nie noodwendig omdat ek n sekeresiening oor sekere onderwerpe hetnie, maar dat die redenasie, vertolkingen leiding in u tydskrif geldig is.

Dit is veral geldig as ons kyk na diesamelewing waarin ons vandag leefen veral in Suid-Afrika. Die sake watu in u tydskrif aanspreek en be-spreek, is juis die gevolge vanongelowige en dwase besluite wat inhierdie land geneem is. Ons sien diegevolge in kerk, staat en in die daag-likse gang van die lewe.

Ek het my al telkemale oor veleaspekte in die pers en op die internetuitgespreek van wat ek vertolk asboos. Ja. selfs in die Kerkbode.Daardie standpunte is na my meningnooit in die pers gepubliseer nie endie rede daarvoor is skynbaar datniks die liberale siening mag teen-staan nie.

Dalk het dit tyd geword dat dieVCHO se stem al harder moet klinkom die ouers wakker te laat skrik.

Dankie vir die VCHO se werk, sybelydenis en die Christelike grond-slag waarop hy funksioneer. Mag u,die redaksie en u hoofbestuurgeseën wees om u Godsgerigtestandpunt met oortuiging uit te dra.

n Leser van Verwoerddam deel onsdie volgende mee:

Die werk en toewyding wat u u meebesig hou m.b.t. kinders gaan nieongesiens verby nie. U, en usulkeshou in die palm van u hand dietoekoms van die Afrikaner in onsland. Doe so voort.

Vanuit Summerstrand, PE:

Thank you very much for sofaithfully sending us the VCHOMagazine. I find so many interestingarticles, and pass it on regularly tofriends.

Oor die toekoms is daar verskillen-de standpunte. Sommige vra: Watgaan van ons wêreld word? Anderis blindweg optimisties en sê ditkan net beter gaan. Daar is neteen manier waarop die toekomsop iets goeds kan uitloop. Daar isnet een manier hoe mense vir ngoeie toekoms voorberei kanword. Ons vind dit onder andere inPsalm 78.

Daar is n paar verrassende puntein hierdie psalm.

Wetgewing gaan nie noodwendigdie toekoms positief kan beïnvloednie. So ook is n groeiende ekono-mie nie die waarborg vir n mooitoekoms nie.

Die Here verander die dag vanmôre deur vandag se verbonds-mense. Psalm 78 praat met elkeverbondsouer, elke onderwyser enkategeet, elkeen wat met die jeugvan vandag werk. Die verrassendeis dat die Here gewone mensegebruik om die toekoms in ietsgoeds te verander.

Die ander verrassende is hoe dieHere gewone mense gebruik. In

vers 4 staan: Ons sal aan dievolgende geslag vertel van dieroemryke dade van die Here envan Sy mag, van die wonderdadewat Hy gedoen het.

Die Here gebruik mense se woordeoor Hom, om die toekoms in ietsgoeds te verander. Psalm 78 is volvan die wonderlike dinge wat dieHere al gedoen het. Die Here wilhê mense moet weet Hy isBetroubaar, Almagtig en Genadig.Dit leer hulle uit Sy dade.

Dit is waaroor verbondsmense metkinders en jongmense moet praat.Skep bewondering vir God by diejongmens. Laat hulle agterkomGod is n werklikheid. Vertel ookvan eie ervarings van die Here sedade in n mens se lewe.

Die Psalm herinner verbonds-mense om te praat en leef volgenswat die Here doen en sê. Vers 5verwys na Sy voorskrifte watoorgedra moet word, wat ook voorgeleef moet word aan kinders enjongmense. Om op hierdie manierte praat en te leef, is om dietoekoms postief te beïnvloed.

Die gevolge van verbondsmensewat Psalm 78 gehoorsaam, strektot in die volgende geslagte. nBelofte word aan hierdie opdraggekoppel: So sal hulle dan opGod vertrou en nie vergeet wat Hygedoen het nie, maar gehoorsaamwees aan wat Hy beveel het ....(vers 7).

Kinders en jongmense wat noureeds so onder die Here se invloedkom, kan met Sy krag werk aan npragtige toekoms. Vertroue in Homgee hulle waagmoed. Kennis vandit wat Hy al gedoen het, gee nvisie op dit wat Hy nog kan doen.Dit alles sal sigbaar word in n lewewat anders is as wat die same-lewing dalk voorskryf, maar n lewewat n verskil maak aan die wêreldom hulle.

Die verbondsmens het die voorregen verantwoordelikheid om van-dag reeds die dag van môre in dieregte rigting te stuur. Die Here ge-bruik Sy kinders se woorde endade om die kind en jongmens vanvandag se lewe aan te raak sodatook die toekoms sal getuig van dieHere se dade.


Beïnvloed vandagdie dag van môre?

- dr. L. Hoffman

Dink nog n keer Op 6 Oktober 2002 het n Parle-mentslid, Cheryllyn Dudley, inKaapstad n kort toespraak gehouwaarin sy ondermeer gesê het: Virelke dollar wat Suid-Afrika binnekomvir volgehoue ontwikkeling, word82c (dus 82%) bestee aan aborsie enkontrasepsie / geboortebeperkings-middele.

Africa Christian Action

?????Per definisie kan prostitusie nie dieoudste beroep wees, soos watmeermale beweer word nie. Omdatbetaling deel uitmaak van die oor-eenkoms, moet daar eers geldgegenereer word wat die landbouen handelsektore die voorrang gee.

Africa Christian Action

ON S PRIESTER AMPJy is n priester, jy. Jou voorreg trots

Om rooi lig uit Gods heiligdom tehaal

Die koers te wys vir diè wat somsdwaal

Jy, woekeraar met woorde

Gunsteling Gods.

- Ingestuur

Waarom is leesbelangrik? Teen dieagtergrond van

veral die televisie is dié vraag vanlewensbelang.

Die elektroniese media het baie voordeleen ons maak dankbaar daarvangebruik.Maar om feitlik sonder uitson-dering aan die televisie uitgelewer tewees vir inligting en vermaak, hounadele in waarvan ons kennis moetneem en wat ons opnuut onsleeskultuur met ope arms moet laatverwelkom.

Lees n mens, gaan jy teen jou eietempo en intensiteit met die inligtingom. Jy het die beheer.Jy kan dusoorweeg, krities beoordeel,aanvaar en verwerp. Televisieskotese gemiddelde duur is 3.5 sekonde.Inligting word só vinnig geflits enonttrek dat beoordeling feitlik on-moontlik word. Jou onderbewusteword dus ast ware verplig om dieinligting ongesif op te neem.

Jou aandagspan word hierdeuringrypend geraak. In die 17e eeu, toedie gesproke woord die belangrikste

inligtingsmedium was, kon mensemet gemak tot drie uur lank op ntoespraak konsentreer. Tans wordbereken dat die aandagspan vantieners 20 minute is! n Mens kan ver-moed dat die TV iets daarmee tedoen sal hê omdat inligting op nskinkbord gebied word en geeninspanning van die ontvanger vergnie. Jou verbeelding word daardeurgeraak. Wie met aandag luister oflees, moet voortdurend vir homselfbeelde of voorstellings vorm. Die TVbied dit vir hom op n skinkbord! DieTV-slaaf raak lui en verloor dievermoë om kreatief self te dinkInspanning raak uit; ontspanning in.Slegs vermaak is aanvaarbaar. Onsraak lui om krities en kreatief te lees.Ons staan alreeds bekend as nverbruikersamelewing; ons leef vanwat vir ons aangebied word; enalmeer wil ons vermaak en geleefword in plaas van dit self te doen.

Só word ons slawe! Bogenoemdemaak van die T V n uitstekendepropogandamiddel. Voeg daarby dievermoë om beeldmateriaal vanuit nenkele, geselekteerde gesigshoek

weer te gee (bv. die afgryse op diegesig van n omstander tydens npolisie-klopjag), en dié beeld bly in diekyker se gemoed steek nie diefeitelike, logiese samehang van diegebeure (bv. rede waarom klopjaguitgevoer is) nie. So word n persepsiegeskep om daarmaa die kyker seopvattings, en uiteindelik sy optrede,met gemak te manipuleer. (Kyk ookmaar krities na die advertensies!)Daarom is die beheer oor alleinligtingsmedia deurslaggewendbelangrik. Wie bepaal watter soortinligting word per TV gestuur en watterpersepsie dit moet laat? Lewer onsons en ons kinders hieraan uit, maakons ons willige slawe op dieinligtingsmark!

Leer dus weer lees - krities en kreatief! Dieopoffering is die moeite werd. Neemasseblief u kinders mee. Hulle vryheid isop die spel. Lees vir hulle voor. Lees saammet hulle. Stig leeskringe. Bekom stof watn uitdaging aan u stel . . . Maar wees ookkieskeurig oor wat u en u kinders lees -waarvoor u u gees oopstel. Dit wordkrities-belangrik in ons dag.


Leer weer lees!!- Prof J J Pienaar in Die Boodskapper.

Aanslag op die voortbestaan van n volk- Ds G van Heerden

Ds van Heer-den is n lidvan die Hoof-bestuur vandie VCHO.

Meegaande artikel was gepubliseer inBybel en Volk. Oorgeneem met dankmet dank. -Redakteur

Die aanslag op n volk kan baie fasettehê. Dit kan op baie fronte geloods word.Hier is net n paar wat ons in Suid-Afrikakan identifiseer.

Regstellende aksie:Die Afrikaners in Suid-Afrika is besig omte verarm. Daar is natuurlik baie met wiedit finansieël goed gaan, baie wat vooruitwoeker en selfs meer voorspoed beleefonder die huidige bedeling as onder dieoue. Dis dikwels te danke aan vinding-rykheid en intrepreneursvaardigheid.

Deur regstellende aksie het baie Afri-kaners egter verloor en sukkel baie om,ten spyte van bekwaamhede, billike werkte kry. Hier vind dikwels, nee deurentyd,diskriminasie plaas en rassisme in synaakte werklikheid floreer.

Diefstal:

Misdaad is buite beheer. Die huidigeregering het nie die wil, nog die vermoë,om dit aan bande te lê. Diefstal is alle-daags, daarom is assuransiepremieshemelhoog.

Veral die middelklas verloor daagliks en dit is waar n groot persentasieAfrikaners hulle bevind verloor meer aswat hulle kan bekostig. Ja, soveel dat dithulle lewenstandaard beïnvloed.

Eiendomsreg:Die gebrek aan eerbied vir die eiendomvan mense, veral wit mense in Suid-Afrika, laat die beeld van Zimbabwe endie fiasko aldaar, onmiddelik by n mensopkom. Hier is ook beslaglegging, ofnoem dit besetting, aan die gang maarnie so dat almal dit agterkom nie.

Moord:Die sistematiese, skynbaar goed be-plande moord op Boere in Suid-Afrikatoon die beeld van n aanslag op die volk,want dit eis soveel slagoffers as aanenige kant in die Midde-Oosterse konflik.

Taal:

Almal wat n taal praat, behoort nienoodwendig aan dieselfde volk nie, maaralmal wat aan n volk behoort, het nprimêre taal. Ten spyte van verskansingsin die grondwet van 1994 is die aanslagop Afrikaners en die miskenning enverontregting van ons taal aan die ordevan die dag. Dit is klaarblyklik n pogingom ons wat deur hierdie moedertaalgebind word, se samehorigheid teondermyn.

Wat n tragedie dat party mense nouselfs kies om on-Afrikaans te word!

Hulle dink dis tot die voordeel van hullekinders om eerder wêreldburgers met npassende taal te word. Die tragedie isdat finansiële toegang en voorspoed nognooit armoede en kulturele verlies konuitkanseller nie.

Een ding is duidelik: daar is n aanslagop ons voortbestaan op verskeie terreineen die eerste stap om dit teen te staan,is om dit raak te sien!

DIE POSISIE VANDAG IN DIE OPENBARESKOLE

Die openbare skole is vandag oopskole wat beteken dat enige kind,sogenaamde leerder, tot enige skooltoegang het. Daar bestaan vandagin die openbare skole geen moont-likheid om enige kind toegang tot dieskool te weier op grond van geloof,ras, kleur, geslag, ethos van dieskool of wat ookal nie. Die gevolgvan hierdie toedrag van sake is datdie meeste openbare skole, veraldie dubbelmediumskole, met leer-linge sit wat uit absoluut uiteen-lopende kultuuragtergronde kom. Indieselfde klas word leerlinge gevindwat Moslems, Hindus, Voorvader-geesaanbidders, ongelowiges enselfs Christene mag wees. Die kansdat daar konflik: taal-, geloof, of kul-tuurbotsings kan plaasvind, is der-halwe goed.

Op n manier moet daar baie ernstiggepoog word om die vrede te be-waar en dit is waar verdraagsaam-heid (tolerance) ter sprake kom.Deur aan kinders verdraagsaamheidte leer, moet die moontlikheid vankonflik en botsings dus geminimali-seer word.

Dit is belangrik om te onthou datrassekonflik en rassespanning enveral die moontlikheid om van ras-sisme beskuldig te word, elke hoofen sy personeel met angs vervul. Asdie televisie en ander media op nskool waar rassebotsings plaasvind,toeslaan, soos talle kere al gebeurhet, dan word dié hoof en sy per-soneel, asook die ouers, verinne-weer, gestigmatiseer en aan diekaak gestel. Elke skool vrees nonaangename insident en beskoutolerance education as die op-lossing. Deur die kinders verdraag-saamheid te leer, sal hulle daartoekom om mekaar te verdra, al is daarook geloofs- en kultuurverskille. Perslot van rekening, so argumenteerbaie ouers en onderwysers, wat kan

dan tog met die mooi gedagte vanverdraagsaamheid verkeerd wees?Dit is juis hier waar die knoop lê enwaaroor hierdie gesprek handel.

WAAR KOM TOLERANCE EDUCATIONVANDAAN?So met die eerste oogopslag mag ditlyk of daar met verdraagsaamheid indie onderwys niks verkeerd is nie enso dink die meeste ouers enonderwysers ook. Wanneer daaregter dieper op die saak ingegaanword, ontvou n ander prentjie homwat tolerance education betref.

KADER ASMAL SE VALUES, EDUCATIONAND DEMOCRACYDaar kan ongelukkig nie op boge-noemde verslag as sodanig inge-gaan word nie, omdat ruimte ont-breek. Kortheidshalwe kan gesêword dat hierdie verslag oor waar-des handel wat onder andere ver-draagsaamheid insluit. Wat diewaarde van verdraagsaamheid be-tref, word die volgende in Asmal sedokument bepaal:

1. Die skole moet gedwing wordom weg te beweeg van die so-genaamde apartheidsonder-wys. Daar moet in die nuwebedeling n inklusiewe bena-dering gevolg word (...the edu-cational philosophy of our demo-cracy should emphasize inclu-siveness p 11).

In n tabel word die inklusieweaard van skole uiteengesit. In1997 was daar byvoorbeeld 28%van die skole wat leerlinge vanmeer as een bevolkingsgroepgeakkomodeer het. Vandag is ditn veel groter persentasie en ditmoet baie sterk aangemoedigword deur onder andere weg tedoen met moedertaalskole, veralAfrikaansmediumskole.

2. Daar moet nie n oppervlakkigebetekenis aan verdraagsaam-heid toegeken word nie, maar

daar moet eerder n diepgaandeliefde en respek vir die anderkulture by die kind tuisgebringword. Elke kind moet dus deurverdraagsaamheid n grondigerespek en liefde vir die andergelowe, kulture en gebruikeaangeleer word. Dit is hier waardie woord Ubuntu hierdie geesvan respek en wedersydse liefdedie beste uitdruk (p.22).

3. Die vak Geskiedenis moet veralaangewend word om hierdiewaarde van verdraagsaamheidtuis te bring.

3.1 Geskiedenis is n omvat-tende vak en kan op baiemaniere aangebied word.Die belangrikste bena-dering, volgens Asmal, iswat bekend staan as Glo-bal History. Die kind moetnie soseer sy of haar eiegeskiedenis geleer wordnie, maar eerder om in tepas en aan te pas by diewêreldgeskiedenis omdatvan die kind n wêreld-burger gemaak moet word.

3.2 In die vak Geskiedenis moetdaar baie meer klem gelêword op die evolusie van diemens. Die mite omtrent ras-severskille moet afgebreekword, want alle mense isgelyk, so word beweer, en isop pad na menslike vol-komenheid waar God niemeer nodig is nie.

3.3 Deur die vak Geskiedenismoet daar meer waarderinggekweek word vir diemense van Afrika en Asië.(Onlangs is daar meldinggemaak van n kaart watsou aantoon dat die Asiërsvoor die Europeërs Janvan Riebeeck hierdievasteland betrek het.) Deur


Verdraagsaamheid in dieopenbare skole!

Kan daar dan iets mee verkeerd wees?- J J Pienaar

- blaai om

(’n Voordrag gelewer in Pretoia is ook opgeneem in Die Boodskapper. Hier geplaas met erkenning.)


verdraagsaamheid moetdie kinders gehelp wordom n nuwe openheid enaffiniteit vir die Afrikanete ontwikkel.

3.4 Die kinders moet geleerword hoedat menseregte indie apartheidsverlede ver-trap en misken is. Diewonderlike werk wat deurdie Truth and Reconci-liation Commision gedoenis om menseregte te her-stel, moet aan die kindersgeleer word. Daar moetook baie streng teen men-se opgetree word wat dieholocaust ontken enwegredeneer (p.24). (Daarword seker maar na diesogenaamde Joodse holo-caust verwys).

3.5 Die Departement van On-derwys moet geskiedkun-diges op panele aanstel omtoe sien dat die evolusievan die mens doelmatig inskole onderrig word. Vol-gens Asmal bied Curricu-lum 2005 ruim geleentheiddaarvoor.

3.6 Ook die aktiwiteit buite dieklaskamer moet bydra omverdraagsaamheid by dieleerlinge tuis te bring. Sobyvoorbeeld moet die dan-se (reëndans), musiek, dieAfrikakuns gepromoveerword. Asmal sê: A multi-cultural approach to thearts ought to be activelydeveloped. (p.25)

3.7 Sport is, volgens Asmal, nbaie belangrike veld waarinverdraagsaamheid bevorderkan word. Die doel metsport, veral spansport, moetwees to unite people acrosstraditional barriers. (p.26)

3.8 Die belangrikste manierwaarop verdraagsaam-heid bevorder kan word, isom baie streng teen enigevorm van diskriminasie opte tree. Daar moet veral ge-let word op die verskuildediskriminasie op grond vankultuurverskille. So byvoor-beeld, beweer Asmal, wordontgroening by skole ge-bruik om teen sekere leer-

linge te diskrimineer enmoet die Onderwysdepar-tement baie streng daar-teen optree.

In die dokument Manifesto onvalues, education and democracyvind ons die volgende: It is out ofthe Equality Clause in the Con-stitution that the values of toleranceand respect for others stem.(p14)

n Belangrike feit om in gedagte tehou, is dat die Manifesto amptelikestatus verkry het met die verskyningvan die Staatskoerant No 23406 van31 Mei 2002 waar die HersiendeKurrikulum as die Kurrikulum vir dieland aanvaar is en die waardes vandie Manifesto as die waardes vandie Kurrikulum verklaar is. (p.15-17)

DIE VERENIGDE NASIES SE DECLA-RATION OF PRINCIPLES ON TOLERANCE

Op die vraag: Waar kom toleranceeducation vandaan, kan gedinkword dat Kader Asmal die skepperdaarvan is. Dit moet egter nooitvergeet word nie dat daar hoërordes is wat die minister, maarook die huidige bewind van op-dragte voorsien.

Verdraagsaamheid in die onderwysis hoegenaamd nie die breinkind vanKader Asmal nie, want hy is maarnet die handlanger en ywerigemedewerker van die VerenigdeNasies se UNESCO-arm (UnitedNations Educational, Scientific andCultural Organisation).

Die bogenoemde dokument watdeur UNESCO saamgestel is, hetdie lig gesien op 16 November 1995en verskaf die riglyne vir diesogenaamde tolerance education.Op sy beurt is die idee van tole-rance education ook opgeneem indie Deklarasie van Menseregte (Uni-versal Declaration of HumanRights). Artikel 26 van hierdie dekla-rasie lees soos volg: ... Educationshould promote understanding, tole-rance and friendship among allnations, racial or religious groups.

Onderwys is lankal nie meer ditwat ouers en onderwysers dinkdit is nie, maar n baie belangrikeinstrument om die globalistieseeenheidswêreld te voltrek waarinverdraagsaamheid n baie be-langrike rol speel. Vir hierdie doelhet onderwys n nuwe betekenisgekry en word gepraat van Human

Rights Education, Peace Education,Education for Tolerance, ens.

WAT IS DIE DOEL MET TOLERANCE EDU-CATION?

In die meergenoemde dokumentDeclaration of Principles on Tole-rance word baie duidelik uiteengesitwat met verdraagsaamheid in dieonderwys bereik moet word, nl.

1. Deur verdraagsaamheid aankinders te leer, moet die geesvan vrede bevorder word sodatoorlog en die aaklikge gevolgedaarvan voorkom kan word.Tolerance, the virtue thatmakes peace possible, contri-butes to the replacement of theculture of war by a culture ofpeace (p.3). Wêreldvrede isdus die uiteindelike doel vanverdraagsaamheid tussen in-dividue, volke en groepe.

2. Verdraagsaamheid is dievoedingsaar van die beginselvan menseregte. Sonder ver-draagsaamheid kan die mense-regtehandelinge nie vorder enontwikkel nie. Die grootste ge-vaar vir vrede en menseregte isonverdraagsaamheid. Dit is nglobal threat (p 4).

3. Die belang van verdraagsaam-heid in die onderwys is so grootdat nuwe onderrigmetodes aan-gewend moet word om die pro-bleme wat deur sosiale en kul-turele verskille, politieke engodsdienstige vooroordele enonverdraagsaamheid ontstaan,die hoof te bied.

4. Die media, veral die televisie,moet aangewend word om ooklangs die weg van die informeleonderwys te probeer om allevorme van onverdraagsaamheiduit die weg te ruim.

VERDRAAGSAAM OF ABSOLUUT ONVER-DRAAGSAAM?

Uit die kort berenedering vantolerance education is dit baieduidelik wat daarmee beoog word.Soos met so baie ander begrippeo.a. vrede, geregtigheid en demo-krasie kry ook dié woord n totaalnuwe betekenis.

Daar moet goed verstaan worddat al die godsdienste deur dieimplementering van verdraag-


saamheid in harmonie met me-kaar gebring moet word. Daarword in Amerika gepraat van thewheel of understanding. Die ver-skillende speke van die wiel ver-teenwoordig die verskillende gods-dienste en al die godsdienste (spe-ke) saam vorm die wiel van ver-standhouding.

Nou is daar internasionale instru-mente geskep, behalwe toleranceeducation, wat moet toesien dathierdie godsdiensgelykheid afgefor-seer word. Een van die deklarasiesis die Declaration on the Eliminationof all Forms of Intolerance based onReligion or Belief. Alle onverdraag-saamheid teenoor hierdie gods-diensintegrasie, godsdiensgelykstel-ling en godsdiensinteraksie moetmet wortel en tak uitgeroei word.

Dit is vir elke geesvervulde kind vandie Here baie duidelik wat hier aandie gebeur is. Al die godsdienste,al die wêreldgodsdienste en al dieafgodsdienste is maar te gewilligom speke in dié eenheidswiel teword, behalwe een geloofsge-meenskap wat verbied word omaan dié inklusiewe gees deel teneem. Die Wet van dié God verbiedhierdie godsdienssinkretisme:

Jy mag geen ander gode voor myaangesig hê nie.

Jy mag jou voor hulle nie neerbuigen hulle nie dien nie; ,,,

En die saligheid is in niemandanders nie, want daar is ook geenander naam onder die hemel watonder die mense gegee is, waardeurons gered moet word nie.(Hand.4:12)

Kan u u voorstel in watter onbeny-enswaardige posisie die Christen-kind in die sinkretistiese klaskamerverkeer? Van so n kind word verwagom die reëndans te ere van dievoorvadergeeste uit te voer, maarvan die eie God mag nie gepraatword nie, omdat hierdie God van-weë sy eksklusiewe aard aanstootaan die ander godsdienste geeomdat die enigste ware geloof nieafgode erken nie.

Kan u sien hoe is die antichris besigom die ware Christelike godsdiensby die agterdeur uit te rangeer onderdie mooi en aanvaarbare voor-wendsel van verdraagsaamheid?

Kan u verstaan waarom Asmal en sygeesgenote die Integrasieskole pro-moveer en propageer? Die antwoordis eenvoudig: om die Christen-kindvan sy wortels los te kry; doelbewusso beplan.

Kan u sien en verstaan waarom dievreeslike bemoeienis met verdraag-saamheid eintlik in die kanker-kamers van die VN uitgedink wordom absolute onverdraagsaamheidteenoor die ware en enigste Godin werking te stel.

Kan u sien dat die groot verdrukking,wat voor die deur is, uit hierdie oordekom! Menseregte, inklusiewe gods-diensregte wat bekende woorde metnuwe inhoud vul om sodoende diedom en oningeligte gelowige oor dieafgrond van godsdiensgelykheid testoot. Dit lyk so aanvaarbaar, soregverdig, want waarom moet eengodsdiens nou die alleenreg oponvervalsheid kry?

Kan u verstaan waarom daar so teenafsonderlikheid, teen die hand-hawing van die eie identiteit, teenenige vorm van nasionalisme eneksklusitiwiteit gekraai, geskreeu,geskryf en gediskrimineer word?Hoe durf iemand waag om die op-rigting van die Nuwe Toring vanBabel in die pad te staan!

Kan u sien wat die rol van diemeeste media en veral die televisiein dié verband is? Deur vermenging,integrasie (veral in die skole) enverbastering moet die Christendomondergeploeg word. Bernard Lazarehet hierdie idee soos volg saam-gevat: The Jew is not satisfied withde-Christianizing, he Judaises, hedestroys Catholic or Protestant faith,he provokes indifference, but heimposes his idea of the word ofmorals, and of life upon those whosefaith he ruins; he works at his age-old task, the annihilation of thereligion of Christ.

(L Antisemitisme, p 350)

Kan u sien dat baie ouers en onder-wysers op dié sagte manier gebrein-spoel en aan die slaap gesus word.Daar is dié valse profete wat van-dag, op dié laat uur, nog steeds be-weer en glo dat met die integrasieniks verkeerd is nie, dat Asmal metsy sinkretistiese benadering nie juiskwaad bedoel nie. Ons moet tog netnie oorreageer nie, nie te veel stof

opskop nie, want ons mag dalk aandie globaliste aanstoot gee, soredeneer die sogenaamde ver-soeners wat goed en kwaad, lig enduisternis met mekaar wil versoen.Hulle wil nie aan Asmal en die NewAge-dissipels aanstoot gee nie,maar aan God Drie-enig mag maaraanstoot gegee word.

Het dit nie tyd geword dat ons onskinders se nood raaksien nie? Ofgaan ons hulle aan die moderneMolog offer net soos wat sommigesin Oud-Israel gedoen het?

Ons moet net nie glo dat verdraag-saamheid die enigste misleidings-begrip en misleidingsaksie in diehuidige vertroebelde onderwysbe-stel is nie. Die tyd om suiwer, gron-dig en onvervals gelowig te dink, hetaangebreek, want die skape wordvan die bokke geskei of is ons sodeur die massamedia gebreinspoeldat ons nie meer in staat is om dieWaarheid te herken nie?

CHRISTELIKEFUNDAMENTALISME

- Ds G van Heerden

❖ As verwerping van baie as-pekte van Kurrikulum 2005 funda-mentalisme is;

❖ As die versegging om n glo-bale reënboogmens te word fun-damentalisme is;

❖ As trots op jou afkoms funda-mentalisme is;

❖ As gehoorsaamheid aan GodDrie-enig, en aan Hom alleen fun-damentalisme is;

❖ As die ononderhandelbare eisom godsdiensvryheid fundamen-talisme is;

❖ As die verwerping van gewe-tensdwang ten opsigte van volk-skap en geloof fundamentalismeis;

❖ As weerstand teen die aan-slag op ons volksiel, veral op onskinders, fundamentalisme is;

Dan moet ons sekerlik aan dieminister van onderwys vanSuid-Afrika sê:

ONS IS CHRISTEN- FUNDA-MENTALISTE!

Ons sal ons verset teen diegodsdiensvermenging waaraanu ons kinders onderwerp!


Lede van die Hoofbestuur wat die einde van n dienssikuls bereik het, en wat volgens die konstitusie moet uittree(aldrie is steeds herkiesbaar) is: Prof. A W G Raath, ons voorsitter, prof. P H Stoker, ons onder-voorsitter en dr. H JSmith. Die VCHO wil hierdie drie lede besonderlik bedank vir hulle volgehoue opofferings vir die saak van ChristelikeOnderwys, -Wetenskap en Opvoeding in die breë. Ook n woord van hartlike dank aan hulle gesinne wat gesinstydafgestaan het vir VCHO-belange.

KONGRESBROKKIES

Prof A W G Raath Prof J J PienaarProf P H Stoker Dr H J Smith

Prof J J Pienaar het ook kennis gegee dat hy om gesondheidsredes wil uittree.

Kongres in PretoriaSaterdag, 12 April 2003

Koningskinders 20 jaar!Op Saterdag, 23 November 2002, isdaar n luisterryke verjaardagfeesgehou by die Gereformeerde KerkCarletonville. Dit was tegelyk dieviering van 20 bestaansjare onderdie Here se genadehand, en die inontvangsneming van n skenkingvan nege hektaar pragtige grond,deur die Stigting Koningskindersonder leiding van ds L H Stavast. Diehartlikste gelukwense van die VCHOgaan aan dié besondere werksakkervan die hemelse Koninkryk. Geloofs-moed, krag en ryke seën toegebidop al u arbeid.

In Die Kerkblad van 20 November2002 het ds Stavast die volgendekort historiese oorsig gegee:

Op 25 November 1982 het my oor-lede eggenote en ek met tweeklein, verdwaasde, met blou slaan-kolle-getooide en sigaretstompie-verbrande seuntjies uit die hofsaalpastorie toe gery. n Week later hetons nog drie verflenterde en vuil

kindertjies uit n bekende vakansie-oord gaan haal, en nog n week laterses verhongerde en deur hulle ouersverlate kleingoed uit n plantasienaby Sabie. n Huis vol vreugde enellende tegelyk! En so het dit maaraangegaan.

Die HERE het aan ons in ons ver-skillende pastorieë 170 kinders virmaande en soms jare toevertrou.Later het daar nog dagsorg virongeveer 20 kleuters en 50 skool-kinders bygekom. Gelukkig hethelpende hande orals gesorg datons kon volhou. En toe ons ge-leentheid kry vir kampwerk dit wasvanaf 1984 het die HERE op talleplekke die besondere ampte én dieamp van alle gelowiges deur syGees in aksie gebring. Van studentetot oupas en oumas het op een ofander manier hulle bydrae gelewer.Gereeld word daar by die betrokkegesinne op verskillende maniere na-sorg gedoen, sodat reeds verskeie

gesinne hulle by die kerk gevoeghet. Die Stigting sorg vir dieopleiding, voorligting en, indiennodig, vir finansiële hulp waar onskan. Vir die volgende jaar het onsreeds afsprake vir opleidingskur-susse in die Kaap, Noordwes, enMpumalanga, terwyl talle gemeen-tes reeds gevra het vir inligting-sessies. Die gemeentes moet im-mers evangelisasie doen, nie nstigting nie!

By ons verjaardagfees, wat opge-luister was met pragtige sang enmusiek, het ons deur woord enbeeld vir ons feesgangers vertel watons alles doen en hoop om nog tedoen. Ons het afgevaardigdes vanKoningskinders-aksies uitverskillende gemeentes ontvang enalmal was baie welkom.

Laat van u hoor deur die Stigting teskakel by 018 294 7712 of 018 2975000 of ouderling Jan van derMerwe by 072 217 8015.


HEUGLIKE NUUS!! -ONDERRIG IN DIE BYBELOMVATTENDE GELEIDE BYBELSTUDIE VIR GRADE 0 TOT 12.

❖ Ontwikkel deur vakkundiges in Suid-Afrika.❖ Geniet wye aanvaarding binne gereformeerde familie van kerke.❖ Geskik vir gebruik deur onderwysers in klaskamers en verbondsouers tydens huisgodsdiens.

Die leerplan vir Bybelonderrig is aan die einde van die tagtigerjare gefinaliseer, ten einde in skole landwydgeïmplimenteer te word. Die breë onderwys / opvoedingsgemeenskap in Suid-Afrika, naamlik die onderwys-departemente, die kerke en ouers, is geraadpleeg, en het sy goedkeuring hieraan verleen. Dit is met erkenningteenoor die vakadviseurs, en in besonder mnr. Johan Vorster van Bloemfontein, dat dit in die besit van die VCHOgekom het. Die Vereniging wil hierdie kosbare skat aan ons volk beskikbaar maak. Die volledige leerplan is inelektronies-verwerkte formaat van die VCHO bekombaar.

Ooreenkomstig die belydenis, dat die Bybel die onfeilbare en gesagvolle Woord van God in sy geheel en in al sydele is, is dit die begeerte van die Vereniging, dat deur die beskikbaarstelling van die Bybelonderrig-leerplan, ditas n hulpmiddel deur ouers en onderwysers gebruik sal word, ten einde die kennis wat tot ewige saligheid dien,te ontsluit. Daardeur word konkrete beslag gegee aan n doelwit van die Vereniging betreffende die terugbring vandie Bybel as die sentrale Bron van gesag en kennis in ons ouerhuise en skole.

II Timoteus 3:16 & 17:

1983-vertaling - Die hele Skrif is deur God geïnspireer en het groot waarde om in die waarheid te onderrig,dwaling te bestry, verkeerdhede reg te stel en n regte lewenswyse te kweek, sodat die man wat in diens van Godstaan, volkome voorberei en toegerus sal wees vir elke goeie werk.

1933/53-vertaling - Die hele Skrif is deur God ingegee en is nuttig tot lering, tot weerlegging, tot teregwysing, totonderwysing in die geregtigheid, sodat die mens van God volkome kan wees, vir elke goeie werk volkometoegerus.

Die sillabus vir graad 7 is vooraf vir evaluering beskikbaar gestel, en ons kondig dankbaar aan dat die volledigeleerplan, d.w.s. grade 0 tot 12 nou gereed is. Vir meer inligting kyk: www.vcho.co.za, en gaan by Studiemateriaalop die kieslys in.

SILLABUS VIR BYBELONDERRIG GRAAD 7

❖ OU TESTAMENT

MODULE 1: Die geskiedenis van Juda na die skeuring,onder andere: Die geskiedenis van Josafat, Hiskia en Manasse.

MODULE 2: Die ballingskap en terugkeer,onder andere: Daniël en sy vriende in Babel.

MODULE 3: Die Profete - n Algemene oorsig,onder andere: Die werk van Jesaja, Miga en Sagaria.

MODULE 4: Lees en Onthou.

❖ NUWE TESTAMENT.

MODULE 5: Jesus se openbare optrede,onder andere: Bruilof in Kana en die goeie herder.

MODULE 6: Afskeidswoorde aan die dissipels,onder andere: Jesus was sy dissipels se voete en die ware wynstok.

MODULE 7: Die lydensgeskiedenis en opstanding,onder andere: Jesus word gevange geneem en Petrus verloën Hom.

MODULE 8: Die stigting van die Christelike Kerk en die eerste gemeentes,onder andere: Die uitstorting van die Heilige Gees en Saulus se bekering.

MODULE 9: Lees en Onthou.

MODULE 10: Aktuele onderwerpe. Onder andere: Geloof - Ek kan seker wees! en Gebed: Hoe, waar en wanneer?

Navrae: Sien adres,telefoon nommers ene-pos adres op agter-bladvan hierdie uitgawe.

FUNDAMENTALISME:BELEDIGING OF ERETITEL?


Dit gebeur al meer dat mense watdie Bybel en die Woord van God aanmekaar gelykstel en wat wil vashouaan die onfeilbaarheid van die Bybelbeskuldig word van fundamentalis-me. Is dit nou n belediging of n ere-titel? Hierdie referaat wil (kan) nie nafdoende antwoord gee nie, maarhoogstens die gesprek oor die vraaginlui.

Skynbaar is baie Bybelgetroue gelo-wiges van mening dat die term neretitel is en daarom verwys hulleook al meer met trots na hulself asfundamentaliste. Is die term funda-mentaliste egter n goeie keuse omBybelgetroue lidmate van gerefor-meerde kerke te beskryf? Om dievraag te kan beantwoord, moet onseers na die oorsprong van die woordgaan kyk.

HISTORIESE OORSIG

Ontstaan

Die woord fundamentaliste het syoorsprong in die Amerikaanse kerk-geskiedenis. Dit is daarom n tipiesAmerikaanse beweging. In dienegentiende eeu is die kerke in Ame-rika (net soos in Europa) gekon-fronteer met die opkoms en toene-mende invloed van die teologie.Hierdie teologie het hulle uitgangs-punt geneem in die universelevaderskap van God. Vir hulle wasdaar geen absolute verskil tussendie christendom en ander gods-dienste nie. Hulle het ook nie plekgehad vir Christus as Borg enMiddelaar nie. Hy was bloot n mensmet n volkome bewussyn van God.

Aanvanklik het hierdie idees van diemoderne teologie nie veel weerklankgevind in Amerika nie. Aan die eindevan die negentiende eeu het sakeegter verander. Veral in die noorde-like state het die moderne teologieveld begin wen n ontwikkeling watin die twintigste eeu voortgesit is.Reaksie het nie uitgebly nie. Diealgemene sinode van die NorthernPresbyterian Church het in 1910 nverklaring opgestel waarin hulle in

vyf punte die wesentlike leerstukkevan die christelike geloof genoemhet:

➣ die onfeilbaarheid van die Skrif,

➣ die maagdelike geboorte vanChristus,

➣ sy plaasvervangende lyding ensterwe,

➣ sy liggaamlike opstanding en

➣ historisiteit van die wonders watin die Bybel beskryf word.

Hierdie verklaring het al meer binnebogenoemde kerk sowel as daar-buite die toets vir ortodoksie geword.In die plek van die historisiteit vandie wonders is die realiteit van diewederkoms later veel meer beklem-toon. In dié verband is vir die pre-chiliasme gekies (die sienswyse datChristus tussen sy wederkoms endie laaste oordeel n duisend jaar lig-gaamlik op aarde gaan regeer).

Tussen 1910 en 1915 het n reeksboekies verskyn, geborg deur noliemagnaat, met die titel TheFundamentals. Dit het artikels bevatwaarin die fundamentele waarhedevan die christelike geloof verdedig is,soos bv. die inspirasie en gesag vandie Skrif, die Godheid, maagdelikegeboorte en opstanding van Jesus,sy plaasvervangende lyding ensterwe, die saligheid deur die geloof,die noodsaaklikheid van die weder-geboorte, die krag van gebed en dieplig tot evangelisasie. Daar was ookpolemiese artikels oor die rooms-katolisisme, die evolusieleer, dieSkrifkritiek en sektes soos die Jeho-vasgetuies en die Mormone. Die by-draes is gelewer deur behoudendeAmerikaanse en Britse geleerdes,van wie die meeste uit die hoek vandie heiligheidsbewegings en diedispensasionalisme gekom het.Onder die skrywers was J Orr, CCampbell Morgan, HCG Moule, RATorrey en AT Pierson. Ons vind egterook die naam van BB Warfield, ncalvinis van wat in Amerika die oldschool genoem is. Wat die mede-werkers aan mekaar verbind het,was n begeerte om die opmars van

die moderne teologie te stuit.

Die titel van die reeks boekies hetaanleiding daartoe gegee dat dieteenstanders van die moderne teo-logie fundamentaliste genoem is.Die baptis Curtis Lee Laws was dieeerste om dié term te gebruik. Daar-mee het hy die anti-modernistiesegroepering in die Northern BaptistConvention aangedui wat diebegeerte het om die koninklike strydvir die fondamente van die christe-like geloof te stry. Gou is die be-naming ook gebruik vir die konser-watiewe stroming in die NorthernPresbyterian Church. Hierdie funda-mentaliste het n verloorstryd gestryin sowel die Northern Baptist Con-vention as die Northern PresbyterianChurch. In die twingtiger jare van dietwintigste eeu het die moderneteologie al meer ingang gevind. Aandie teologiese skole is Skrifkritiek almeer beoefen. Uiteindelik was in dienoordelike kerke nie meer n meer-derheid te vind wat teen die moderneteologie standpunt wou inneem nie.Dit het die fundamentaliste voor diekeuse te staan laat kom of hullebinne hierdie kerke moes bly. Baiehet uiteindelik vir afskeiding gekies.

Kenmerke

In die kring van die fundamentaliste isn sterk anti-wetenskaplike houdinggevind. Dit is toe te skryf aan die feitdat die oorgrote deel van die aka-demies gevormde teoloë nie dieSkrifkritiek sonder meer afgewys hetnie. Hulle het hulle ook heftig teendie evolusieleer verset. Dit het daar-toe gelei dat hulle die Bybel aswetenskaplike handboek gesien hetwaarin hulle naarstiglik na weten-skaplike bewyse vir die christelikegeloof gesoek het. Alle weten-skaplike ontdekkings is volgens hullein die Skrif voorspel. So het hulle opnaïewe wyse die betroubaarheid vandie Bybel probeer verdedig.

Daar was ook n sterk kultuurkritiesetot a-kulturele houding onder die fun-damentaliste te vind. Dit is veroorsaakdeur die feit dat die Amerikaanse

- Dr. J A E Adendorff


samelewing nie meer deur die orto-dokse protestantisme gestempel isnie, maar n moderne gesig begin kryhet. Die fundamentaliste het af-wysend gestaan teenoor dinge soosdie besoek aan n skouburg, rook,drank, ens. Aan die sosiale konse-kwensie van die christelike geloofhet hulle nouliks aandag gegee.

Die fundamentaliste het ook minbelangstelling in die belydenisskriftevan die kerk getoon. In die plek daar-van het hulle kort verklarings hanteer.Hoewel hulle wou stry vir die geloofwat eenmaal aan die heiliges oorge-lewer is, het hulle hulle in die praktykegter meesal beperk tot die belydenisen verdediging van n aantalgeïsoleerde waarhede uit die Skrif.

Die kerk as instituut het ook nie veelaandag van die fundamentalisteomtvang nie. Hulle het die kerkgesien as n versameling van indi-widue wat aan mekaar verbind isdeur hulle gehoorsaamheid aanChristus. Jy voeg jou by die deno-minasie waar jy jouself die meestetuis voel. Verder hou jy kontak metgelykgesindes in ander denomi-nasies. So word die kerk gelykgestelaan n netwerk van allerlei onafhank-like organisies.

Die kern van die kring van mede-werkers met The Fundamentals wasafkomstig uit die Amerikaanse opwek-kingschristendom. Dit het die gees-telike klimaat van die fundamentalistedeurslaggewend beïnvloed. Grootklem is gelê op sake soos dieervaring, die leer van n lewe van vol-kome oorwinning oor sonde en dieleer van dispensasionalisme.

Verdere ontwikkelings

Na 1940 het n aantal belangrikeontwikkelings gekom. In 1942 is dieNational Association of Evangelicalsopgerig. Die begrippe fundamen-talist en evangelical was toe by-kans wisselterme. In die Engels-sprekende wêreld is die ortodokseprotestante, wat die absolute gesagvan die Skrif verdedig het, evan-gelicals genoem. Die term funda-mentaliste is uitsluitlik deur hulleteenstanders gebruik. Hoewel diestigters van die National Associationof Evangelicals almal uit die fun-damentalistiese kringe gekom het,het hulle probleme gehad met dieekstreme seperatistiese standpunt

van baie fundamentaliste. Hulle woueerder aansluiting vind by ge-vestigde protestantse kerke. Hierdieontwikkeling is besonder gestimuleerdeur die stigting van die FullerTheological Seminary in 1947. Ookdie blad, Christianity Today, wou nkorreksie bring op die engheid wat indie fundamentalistiese kringe tebespeur was. Hierdie ontwikkelingshet vanaf die sestiger jare daartoegelei dat die aanduidings evan-gelical en fundamentalist al meeras teenstellings gesien is. Baie meeras vroeër is die term fundamentalsgebruik vir diegene wat hulle wouafskei van elke kerk en organisasiewaaruit die moderne teologie nievolledig geweer is nie.

In die kring van die evangelicals isaanvanklik nie vrae oor die onfeil-baarheid van die Skrif gestel nie.Aan die begin van die sestiger jarehet dit ook anders geword. So kry dieFuller Theological Seminary n nuwegrondslag, waarin meer ruimtegelaat is vir n sekere mate van Skrif-kritiek. In reaksie hierop is die Inter-national Council on Biblical Inerrancyin 1977 gestig. Hierdie raad wou diegesag van die Skrif bo twyfel stelsonder om wetenskaplike vrae teignoreer. Verder wou die raad ookdie sterk polemiese en seperatis-tiese houding wat kenmerkend wasvan die fundamentaliste uit die jaredertig vermy.

Evaluasie

Daar is n groot kloof tussen die fun-damentaliste en die klassieke pro-testantisme. Dit blyk duidelik uit dievolgende:

➣ In hulle verdediging van dieSkrifgesag teenoor die Skrif-kritiek het hulle die historiesebetroubaarheid van die Skrifoorbeklemtoon. So het hulle vandie Skrif n geskiedkundige enwetenskaplike handboek gemaak.

➣ Fundamentaliste het ook weinigoog vir die betekenis van dieverskeidenheid literêre genres indie Skrif. So is die kenmerkendekarakter van die profesie mis-verstaan en is dit gesien as nnoukeurige beskrywing van dietoekoms. In dié verband kan nmens dink aan hulle chiliastieseverstaan van die Skrif.

➣ Die fundamentalistiese mensge-rigte programme en metodes omsiele te wen is ver verwyder vandie boodskap van vrye genade.Aan die heiligheid en soewereini-teit van God laat hulle ook niereg geskied nie.

➣ Die leer van perfeksionismestaan ook lynreg teenoor die Re-formatoriese siening van heilig-making. Teenoor die triomfantlikegees van die fundamentaliste enhulle groot vertroue in die we-dergebore mens staan die klagvan Paulus in Rom.7:24: Ek,ellendige mens!

Uit bg. Kort historiese oorsig is ditduidelik dat die woord fundamen-talis bepaalde historiese bagasiemet hom saamdra. Verder is dit nuitdrukking uit die Amerikaansekerklike wêreld.

Huidige beskouingsSoos vroeër aangetoon, word diewoord fundamentalis vandag toe-nemend gebruik om mense wat dieonfeilbaarheid van die Skrif bely, aante dui. Wat presies word egter metdie term bedoel? Waar sal ons nduidelike en algemeen aanvaardedefinisie van fundamentalisme vind?

En wat is die karakteristieke ken-merke daarvan?

Daar bestaan by my n sterk ver-moede dat elke gebruiker van diéterm dit met sy eie inhoud vul.Wanneer McKim bv. oor die werkvan Hort praat, stel hy dit dat Hort nmiddeweg gevind het between fun-damentalisms Inerrancy of Scripturewith its rejection of the humanelement and naturalisms Irrelevancyof Scripture with its rejection of thesupernatural element. In hierdie ver-band is dit ook insiggewend om dieAlgemene Sinode van die NG Kerkse beskrywing van fundamentalismete lees. Moderne fundamentaliste isvolgens die Sinode mense wat dieteologiese betekenis van die Skrifgeheel en al afhanklik maak van dienatuurwetenskaplike en historiesekorrektheid van die Bybel (Agenda2002:208). Fundamentaliste poogom die Bybel as Woord van God tered deur die swakke menslikekarakter daarvan soveel as moontlikte ontken. Fundamentalisme staan

- blaai om


eintlik naby aan die liberalisme.Beide onderwerp die Bybel aan nkrasse vorm van Skrifkritiek watdaartoe neig om die Woord van Godkragteloos te maak. Nie een van dietwee wil die Bybel in sy konkreetmenslike gestalte aanvaar as Woordvan God nie, omdat hulle aanstootneem aan die konkreet historiesekarakter van die Openbaring.... Inbeide gevalle word ons gekonfron-teer met n rasionalistiese verheer-liking van die menslike rede. In beidegevalle word per implikasie aanstootgeneem aan die menslike gestaltevan die Woord, wat ten diepsteverset is teen die dienskneggestaltevan die Kneg van die Here wat geengestalte of heerlikheid gehad het, datons Hom sou aansien nie, en geenvoorkoms dat ons Hom sou begeernie (Jes.53:2 ou vertaling). In beidegevalle heers n beheptheid met dieletter van die Skrif, wat mense blindmaak vir die Gees in die letter. Die

Bybel as boek, maak beide blind virdie Bybelse boodskap (Agenda2002:208).

Uit bg. aanhalings is dit duidelik datn mens vir die persoon wat die termfundamentalis gebruik moet vra:Wat bedoel jy daarmee? Te dikwelslyk dit of gebruikers van dié termkwaadwillig n strooipop opstel wathulle dan afskiet. As ons dié term oponsself van toepassing wil maak, salons self die inhoud daarvan moetbepaal. En wat wil ons daarmee sê?Dat ons by dít staan wat as diefundament van die christelike geloofbeskou word. En die kern daarvan isdat ons die Bybel in sy geheel en inal sy dele as die unieke, onfeilbareen selfopenbarende Woord van dielewende God beskou.

Die vraag is natuurlik: Sê ons hier-mee iets anders as wat die bely-denisskrifte sê? Ek glo nie. Voegdaarby die historiese belasting vandie term fundamentalis en die een-sydighede in die gebruik daarvan,

- van vorige bladsy dan moet ons dalk saam met diepresbiteriaanse teoloog, J GreshamMachen, sê: Die uitdrukking funda-mentalisme staan ons nie aan nie.Dit suggereer dat ons aanhangers isvan n bepaalde vreemde nuwesekte, terwyl ons in werklikheid netbewustelik vashou aan die historiesechristelike geloof. Daarom bly dievraag vir my of n woord soos kon-fessionalis nie ons standpunt betertot uitdrukking bring as fundamen-talis nie? Konfessionalis wil ookweer niks anders sê as dat onsBybelgetroue en belydenisgebondegelowiges is nie.

Deur die referaat hier af te sluit, laatdit ons met n oop einde. Miskien kanons nou deur gesprekvoering tot nduidelike standpuntinname kom.

Hierdie referaat het Dr Adendorffvoorgedra by n predikante-studie-kring. Ons gee dit graag aan onslesers deur met sy seënwense.

- Redakteur

N BEROEP OP DIEREGEERDERS VAN DIE

LAND:STAAK DIE MOORD OP ONSBABAS EN JONGMENSE DEURABORSIE EN KONDOME.

- Martha Dean.

1 Februarie 2003 was die sesdeverjaardag van die aanvaarding inSuid-Afrika van die wettiging vanaborsie op aanvraag. In die Vrystaatalleen is daar in die loop van hierdietyds 23,714 babas tragies vermoorin hulle voorgeboortelike skuilings die moederskoot.

Ons is daarop gewys dat ongeveern kwart van hierdie aborsies gedoenis op kindertjies ouer as twaalf wekena bevrugting! Tussen 57 92% vandie betrokke moeders is ouer as 18jaar (sover die ouderdomme op-geteken is).

Ons is ook bewus daarvan datkondome n 15% faal-syfer het omswangerskap te voorkom. Daarbe-newens is die VIGS-virus so kleindat dit fyn porselein kan deurdring.Dit is 400 maal kleiner as menslikesaad.

Ons grond ons beroep op die re-geerders hierop. Hoeveel babasmoet daar nog sterf deur aborsie, ofmoet gebore word met VIGS in diebloedstroom en hoeveel jong-mense moet nog sterf aan VIGSvanweë misleidende advertensiesen veldtogte?

KINDERS VAN GOD MAG NOOITVIR MENSE BANG WEES NIE

- Lees Mattheus 10:26

Jesus stuur sy dissipels uit om syWoord te verkondig. In hierdiegedeelte sê Hy: Moet nie vir mensebang wees nie. Kom ons neem virvandag net hierdie wonderlike wete:n kind van God mag nie vir mensebang wees nie. In geen geval magons mense vrees nie gehoorsaam,respekteer, selfs met ontsag hanteer,ook eer waar dit een toekom, maarnooit vrees nie.

Jou lewe is nié in hul hand nie, al lykdit so! Jou lewe is in God se hand.My liewe vriend, as jy die Here ken,dra jy sy Heilige Gees in jou! DieGees in sy krag en sy waarheid, ensy diepe vrede en liefde! Ek en jymoet bewus word en bewus bly vandie Gees in ons. Die Skrif sê: Weetjulle dan nie dat julle n tempel van

God is nie? Ons vergeet te gou vandie krag wat in ons vloei, en dieoutoriteit waarmee Jesus ons be-klee, dan word ons bang vir diegeneom ons. Byna soos die generaal watin sy militêre kamp stap en dan nogsteeds lugtig is vir die kwaai sersant!

Jy mag nie vandag vir mense bangwees nie.

God is met jou!

Here, baie dankie dat ek vandagin u krag tot alles in staat is,Amen. - Oorgeneem

Gee my die haelwit rose wat jy een-dag op my graf sal plaasRangskik nou die lelies in jouduurste blommevaasGee dit nou terwyl die geur my lewekan versoet en onderskraagGee dit nou, terwyl my hart sohonger soos n wurm knaagGee dit nou, terwyl dit matelosevreugde sal verskafEn plaas die doringkrans wat jy nougee eendag op my grafEendag sal ek van die rose om mygraf niks weetEendag doen jou doringkransie aanmy hart geen leed.

Ingestuur - Tibbie de Jager


Drie fundamentele probleme:

1. Kardinale verskille ten opsigte vanwié vir die kind se onderwysverantwoordelikheid moet neemtussen die huidige staatsmodel endie onderwys wat die Woord vanGod, in die lig van die doopbelofte,van gereformeerde ouers vra.

2. Filosofiese begronding van on-derwys bepaal die tipe onderwyswat die kind ontvang en lê aandie hart daarvan.

3. Dreigende grootskaalse gebrekaan onderwysers in die nabyetoekoms vir staatskole en ookprivaatskole.

Genoemde probleme is genoeg redeom ons as gereformeerdes te nood-saak om heeltemal nuut oor die on-derwys van ons kinders te dink. nKort uiteensetting van bogenoemdedrie punte sal meer lig op die stand-punt werp.

1. KARDINALE VERSKILLE TEN OPSIGTEVAN WIÉ DIE VERANT-WOORDELIK-HEID VIR DIE KINDERS HET.

Staatsmodel:Die staat neem ten volle verantwoor-delikheid vir die kind en neem dieverantwoordelikheid uit die handevan die ouer. Die kind word gesienas n soort grondstof wat tot diensvan die staat gebruik word. Die staatgebruik ook die kind om sy eieideologie op af te druk en sodoen-de die samelewing op daardiemanier te omvorm. Die staat neembeheer oor die kind deur middel vandie skool en die onderwyser en ookmet die uitreik van sertifikate ensentrale eksaminering, reeds op Gr9 vlak. Reeds vroeër, deur die loopvan die kind se hele skoolloopbaan,met die tipe evaluering wat onder-wysers moet doen, word hierdiedoelwit op n meer informele en min-der opsigtelike vlak bereik. Ouers enkerk speel n sekondêre rol tot diestaat. Aan die wortels van hierdiesaak moet ons dokumente soos dieHandves van Kinderregte se uit-werking en doelbewuste implemen-tering nie onderskat nie.

Voorstelling van staatsmodel:

Staat en kind

vs

Ouer en kerk

Gereformeerde model:

Ouers neem primêre verantwoor-delikheid vir die kind op grond vandie doopbelofte wat hy teenoor dieHere afgelê het. Die kind is slegsdeur God aan die ouer geleen omvir Sy Koninkryk op te voed tot nroepingsbewuste kind van God.Die skool is slegs n verlengstukvan die ouerhuis en funksioneernie onafhanklik van die ouerhuisnie. Die skool moet ten alle tye diewaardes en geloofsgrondslag vandie ouerhuis ondersteun en uitdra enop geen manier ondermyn en teen-spreek nie. Baie belangrik is die feitdat die ouer, skool en kerk in nvenootskap, bondgenootskap of nverhouding tov die kind se onderwysen opvoeding moet funksioneer. Onskan dit voortstel met n driehoek.

Voorstelling van Gereformeerdemodel:

Ouer

Kind

Skool Kerk

2. FILOSOFIESE BEGRONDING.

Aan die fondament / grondslag vanalle onderwys lê die filosofie. Geenonderwys is neutraal nie. Selfs dieateïs se onderwys is nie neutraal nie.Hierdie filosofie bepaal hoe dieonderwys gaan lyk wat aan diekinders aangebied gaan word.

Die staat se filosofie:

As grondslag van die huidige staats-onderwys het ons n dokument, nl.Manifesto on values, education anddemocracy op hande (verkrygbaarby die Sol Plaatjie gebou, Schoeman-straat 123, Pretoria). Hierdie doku-ment lê ten diepste aan die fon-dament van die huidige onderwys enis die filosofiese grondslag daarvan.Om die amptelike status van hierdiedokument te bepaal word u verwysna die Staatskoerant No 23406, Vol443 van 31 Mei 2002 (verkrygbaarby die Staatsdrukker, Bosmanstraat,Pretoria). Kurrikulum 2005 kan nieafsonderlik van hierdie dokumentgeïnterpreteer word nie. Kurrikulum2005 is verkrygbaar by Schoeman-straat 123, Pretoria.

Slegs in kort kan genoem word datons o.a die volgende daar aantref:

GlobalismeEvolusionismeIntergeloofHumanismeStaatswaardes en ideologieSg. Anti-rassisme (Omgekeerde ras-sisme)

Geslagsopvoeding (HIV bestryding)

Gedwonge kultuurvermenging (Fu-sion kultuur), waar almal se kultuurvermeng word en geen bevolkings-groep meer sy eie kultuur-identiteitsal hê nie.Bostaande lys is slegsenkele sake, maar dit wat reeds ge-noem is, is genoeg om van dieManifesto n antichristelike doku-ment te maak wat dus invloed op dieonderwys het.

Alhoewel daar nie spesifieke hand-boeke op die skole afgedwing wordnie, en die illusie bestaan dat daaronbeperkte vryheid is vir onder-wysers om hulle eie leerstof te ge-bruik, kom ons al die genoemdedenkrigtings en ondertone in tallehandboeke reeds tee.

Die Gereformeerde of Christelikefilosofie:

As ons as grondslag van die onder-wys die gereformeerde of Christelike

Problematiek met diehuidige staatsonderwys

- Mev L Malan


onderwys neem, praat ons nie net vann Christelike sousie wat oor n seku-lêre kurrikulum gegooi word nie, metander woorde n aparte Godsdiens-periode en saalopening wat met Skrif-lesing en gebed geopen word. Onspraat van onderwys wat in sy geheelvanuit n Christelike lewens enwêreldbeskouing aangebied word.Elke vak word vanuit n Bybelseperspektief vertolk. Vanuit die Skrifwerp ons lig op sake soos bv. evolusie.

Om die saak van Christelik-gefun-deerde onderwys te illustreer, verwys

ek na die Voed Hulle Op van dieVCHO. As ons met onderwys besigis, is ons met mense besig en dit isdan nodig om te kyk na wie die mensis, volgens n Bybelse perspektief.3. DREIGENDE GROOTSKAALSE TEKORT

AAN ONDERWYSERS.

Teen die huidige tempo wat onder-wysers opgelei word staar ons ndrastiese tekort aan onderwysers indie gesig. Die getalle is nie genoegom eers die natuurlike verlies aan on-derwysers deur aftrede, afsterwe enonderwysers wat die beroep weenssiekte verlaat te vervang nie. Hierdiesaak raak ook ons privaatskole.

Binnekort gaan ons n knellende tekortaan onderwysers beleef, bo en be-halwe die feit dat die huidige opleidingvan onderwysers nie ideaal is vir onsChristenprivaatskole nie. Nuwe onder-wysers word reeds opgelei volgensdie staat se model, en onderwyserswat in die praktyk staan ondergaanmettertyd heropleiding dmv kursussewat hulle moet deurloop.

Die moontlikheid is nie uitgesluit datdie onderwyskorps aangevul kanword met die Kubaanse onderwyserswaarvan ons so dikwels hoor nie. nAnder moontlikheid is dat onder-wysers deur middel van kort kursusseas sogenaamde trainers opgeleiword deur Kubaanse instrukteurs. Asons na handboeke kyk wat in hullehonderde op die mark verskyn, moetn mens erken dat n onderwyser nieveel kundigheid nodig het nie. Alles isvir hom in die handboek klaar uitge-

werk. Hierdie handboeke is eerderwerkboeke as handboeke. Sodoendesal die staat nog in staat wees om syideologie deur te voer, al sou dit tenkoste wees van enige kennis en leer-stof.

Waarskynlik sal die enigste manier,wat ons hierdie onderwystekort diehoof kan bied, wees om op n grootskaal na die elektroniese media asonderwysmedium te kyk; as onsenigsins ons kinders die geleentheidwil bied om internasionaal mee teding.

Die betekenis van n Bybelsemensbeeld vir Christelike opvoeding

en Christelike onderwys

Dr J M Gerber

Samevatting: Die mens is n religieusewese. Die mens is verteenwoordigeren rentmeester van God op aarde. Aandie mens is n besondere verantwoor-delikheid toevertrou. Die mens funk-sioneer binne al die verbande: God,Woord, kosmos (hemel en aarde), ensamelewingsverbande (huwelik, gesin,volk, ens.). Daarom is mensbeskouingdeel van ons lewens- en wêreldbe-skouing en is dit van grondliggende enfundamentele betekenis vir opvoeding,onderwys en wetenskapsbeoefening.Die vraag na die geheimenis vanmenswees soos God dit geopenbaarhet, bepaal die basis van onsonderwysdoel en onderwys praktyk.Die Bybelse mensbeeld eindig egternie op aarde nie. Die mens het syeindbestemming in die hemel; nie assondaar, en selfs as nuwe mens opaarde nie, maar as verheerlikte mensin die hemel. (Voed Hulle Op, p. 34).

Wat sou dan die ideaal wees?

Onderwys waar die ouers in beheer isvan hulle kinders se onderwys, hetsytuisskole waar die ouer self sy kindersse onderrig behartig of gereformeerdeprivaatskole waar ouers die onder-wysers keur en aanstel. Die ouersmoet hulle doopbelofte ten alle tyegestand kan doen. Alhoewel onder-wysers as professionele beroeps-mense respekteer word, moet ouersten alle tye nou betrokke wees by ookdie keuring van leerinhoude wat aanhulle kinders aangebied word.

Alle lesinhoude moet vanuit n Christe-like lewens- en wêreldbeskouing aan-gebied word. Sodoende sal die kindersdie onderskeidingsvermoë aanleeromdat hulle alle leerinhoude waarmeehulle in aanraking kom, vanuit dieBybel sal evalueer.

Verkieslik sal daar ook op n aansien-like skaal van elektroniese middelegebruik gemaak moet word om dieonderwystekort te ondervang.

Kyk ook op bl 22

HUISGODSDIENS- Dr Peter Hammond

Om ons gesinne te hervorm(Dr Peter Hammond is die Direk-teur van Frontline Fellowship.Baie van sy artikels en kommen-taar is beskikbaar op die tuiswerfvan Frontline Fellowship bywww.frontline.org.za.

Hierdie artikel is deur ons vertaalen is met erkenning oorgeneemuit Christian Action. C Bester.)

Weet dan nou: die Here jou God,Hy is God. Hy is die betroubareGod wat sy verbond in stand houen sy troue liefde betoon tot aandie duisendste geslag van hullewat Hom liefhet en sy gebooiegehoorsaam.

Deuteronomium.7:9

Die tweede gebod bevat n strengdreigement saam met die mees on-denkbaar genadige belofte. Jy mag

daarbo of op die aarde hieronder ofin die water onder die aarde is nie. Jymag hulle nie vereer of dien nie,want ek die Here jou God eisonverdeelde trou aan My. Ek rekendie kinders die sondes van hullevaders toe, selfs tot in die derde envierde geslag van dié wat My haat,maar Ek betoon my liefde tot aan dieduisendste geslag van dié wat Myliefhet en my gebooie gehoorsaam.

Deuteronomium 5:8-10nie vir jou n beeld of enige afbeel-ding maak van wat in die hemel


n Plegtige verantwoordelikheid.

Op ouers rus n ontsaglike verant-woordelikheid. Ons moet ons kindersopvoed met tug en vermaning soosdie Here wil. Efesiërs 6:4. Van onsword verwag om leiding te gee aann jongmens oor hoe hy moet leef, ...Spreuke 22:6

Van ons word vereis om ons eie ge-sin goed te bestuur terwyl ons toe-sien dat ons kinders aanleer om, metdie gepaste eerbied, gehoorsaam tewees. 1 Timoteus 3:4

Ons opdrag is om aan die volgendegeslag te vertel van die roemrykedade van die Here en van sy mag,van die wonderdade wat Hy gedoenhet ... sodat die volgende geslag ditkan weet en die kinders wat noggebore sal word, dit weer aan hùllekinders kan vertel. So sal hulle danop God vertrou en nie vergeet watHy gedoen het nie, maar gehoor-saam wees aan wat Hy beveel heten nie wees soos die voorvaders nie.Dié was n opstandige en ongehoor-same volk, n onbestendige geslagwat nie aan God getrou was nie.Psalm 78:4-8

Die Bybelvoorskrif is nie bloot omseuns Godvresend groot te maaknie, maar om ons seuns te begeleitotdat hulle Godvresende vadersgeword het wat op hulle beurt weerhulle kinders sal opvoed om God-vresende vaders te wees wat Godsal liefhê, eer, vertrou en gehoor-saam. Ons moet dus dissipels op-voed soda

Documents

Joh. 3:36 - VCHO2003/04/12 · soos n kombers oor die hele volk lŒ. God het hulle besoek met Sy tug-tiging in broodsgebrek, in droogte, in mislukte oeste, in pes en in oorlog Œ