Upload
trinhnguyet
View
235
Download
7
Embed Size (px)
Citation preview
ปท 2 ฉบบท 2 เมษายน - มถนายน 2552
Journal of KM Lerdsin HospitalVolume 2 Number 2 April - June 2009
วตถประสงคของวารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน
1.เพอถายทอดองคความรเกยวกบการจดการความรของบคลากรในสงกดโรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
2.เพอเปนศนยกลางการแบงปนแลกเปลยนเรยนรประสบการณระหวางบคลากรภายในและภายนอก
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
3.เพอสนบสนนใหบคลากรพฒนาการจดการความรเกยวกบการเขยนบทความทางวชาการเผยแพรตอสาธารณะ
4.เพอจดเกบความรทอาจมคณคาและสามารถนำไปใชใหเกดประโยชนตอไป
คณะบรรณาธการ วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน
ทปรกษา
นายแพทยอนนตเสรฐภกด
นายแพทยธวชประสาทฤทธา
แพทยหญงใยวรรณธนะมย
แพทยหญงมยรฮนตระกล
นายแพทยสทศนดวงดเดน
บรรณาธการ
นายแพทยสมสทธชณหรศม
กองบรรณาธการ
ทนตแพทยวทยายนดเดช
นายแพทยชยสทธใบไม
นางสาวนชนาทบญตอเตม
เลขานการและผชวยเลขานการคณะบรรณาธการ
นางสาวประภาจนนกล
นางสาวนฤมลออนแสงงาม
นางสาวชลตางาวสวรรณ
สำนกงานกองบรรณาธการวารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน
หองสมดชน8อาคารกาญจนาภเษกเลขท190ถนนสลมบางรกกรงเทพฯ10500
โทรศพท:023539835-6โทรสาร:023539933
E-MailAddress:[email protected],[email protected]@gmail.com
Website:http://www.lerdsin.go.th/
วารสารราย3เดอนจดพมพโดยโรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน เปนศนยกลางสำหรบการแบงปน แลกเปลยน เรยนร
ประสบการณระหวางบคลากรภายในและภายนอกโรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทยโดยถายทอดในรปของ
บทความบทความทสงมาลงตพมพตองเปนบทความทไมเคยลงตพมพในวารสารอนมากอน
ขอแนะนำสำหรบการจดตรยมตนฉบบ 1.กองบรรณาธการรบตพมพตนฉบบภาษาไทยเทานน
2.ตนฉบบควรพมพดวยคอมพวเตอรโปรแกรมสำเรจรปMicrosoftOfficeWord2003ขนาดตว
อกษรไมเลกกวา AngsanaUPC ขนาด 16 pts ใชกระดาษพมพขนาด A4 พมพหนาเดยวใสเลขหนากำกบ
ทกหนาทำเปนคอลมนเดยวกรอบของเนอหาหางจากขอบบนขอบลางขอบซายและขอบขวาดานละ1นว
ความยาวไมนอยกวา3หนากระดาษA4
3.พมพชอบทความภาษาไทยและวรรคตอนรวมกนไมเกน50ตวอกษรชอบทความควรสนไดใจความ
และสอเปาหมายหลก
4.พมพชอผเขยนคณวฒตำแหนงและสถานททำงานภาษาไทยไวใตชอบทความ
5.ภาพประกอบ(ถาม)ควรใชชอรปภาพทมนามสกลเปน.gifหรอ.jpg
6.การเขยนเอกสารอางองถาตองการระบแหลงอางองตองใชระบบแวนคเวอร
การสงตนฉบบ 1.สงตนฉบบประกอบดวยบทความ(ทพมพแลว)ภาพประกอบ(ถาม)จำนวน1ชดพรอมแผน
ดสเกตหรอแผนซดทบรรจขอมลบทความและภาพประกอบจำนวน1แผนระบชอบทความและชอผเขยน
บทความกำกบไวทแผนดสเกตหรอแผนซดทกแผน(หากมมากกวา1แผน)
จดสงไดท
หองสมดโรงพยาบาลเลดสนชน8อาคารกาญจนาภเษก
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
190ถนนสลมบางรก
กรงเทพ10500
2.หรอจดสงทางไปรษณยอเลกทรอนกสไดท[email protected],[email protected],
3.หมายเลขโทรศพทตดตอ023539835-6
สวสดครบ ทานผอานทกทาน
วารสารการจดการความรโรงพยาบาลเลดเสนททานถออยน กเปนฉบบทสแลว จะสงเกตไดวา
เนอหาคอยๆ เพมความหลากหลายขนตามลำดบ เนองจากเราไดรบความกรณาจากสมาชกทชวยกนสง
ผลงานมารวมแบงปนความรทซกซอนอยออกมาเปนรปธรรมแกทานผอานเพมขนอยางตอเนองหากทาน
มความรหรอประสบการณดๆอยากแบงปนกตดตอกองบรรณาธการไดเสมอครบ
ในฉบบนมเรองเกยวกบการประชมวชาการทผานมา ซงถอเปนการครบรอบ 60 ปของการท
โรงพยาบาลเลดสนเขาสงกดกรมการแพทย กระทรวงสาธารณสขอกดวย ทงยงมบทความทรวบรวมจาก
การปฎบตงานโดยตรงรวมถงโครงการรเรมใหมๆทไดบรรจเขามาเพอพฒนาบคลากรและองคกรอกดวย
หากทานผอานมขอคดเหนใดๆ สามารถเสนอแนะเขามาไดทกองบรรณาธการ ผานทาง
บรรณารกษหองสมดทแสนใจดของเราไดตลอดเวลาทางเรายนดรบฟงเพอนำมาปรบปรงแกไขใหวารสาร
มความนาสนใจเพมขนครบ
กองบรรณาธการ
วารสารการจดการความรโรงพยาบาลเลดสน
สารบญ
เกบตกจากการอบรมหลกสตร HA451 ผเยยมสำรวจภายนอกขนท 1สทศน ดวงดเดน
61
๖๐ ป โรงพยาบาลเลดสน : อดต ปจจบน อนาคต ถอดเทปจากการประชมวชาการประจำป ประภา จนนกล
69
แปลงเพศอยางไร ใหปลอดภยสกจ ทศนสนทรวงศ
89
แนวทางการใหบรการสงคมสงเคราะหผปวยตางชาตนชนาท บญตอเตม
91
“ผายดตรง” นวตกรรมเพอความปลอดภยของผปวยนนทนช ภาณศร
99
เหตเกดทอมพวาชลธชา สวางแจง
101
การใหคำปรกษาดานยาแกผปวยทางโทรศพท (3) สมสกล ศรไชย
106
มารจก UCHA กนเถอะนวลพรรณ เอยมตระกล
110
การจดการความร พฒนารปแบบการพยาบาลผปวยผาตดเปลยนขอเขาเทยมกฤตยา จตราภณฑ
112
รวมภาพกจกรรมการจดการความรโรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
116
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 61
สทศนดวงดเดน
นายแพทยเชยวชาญ
เลขานการคณะทำงานการจดการความร
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
ตามทผ เขยนไดเขารบการอบรมหลกสตร
HA451 ผเยยมสำรวจภายนอกขนท 1 ระหวางวนท
12-16ตลาคม2552ณโรงแรมอมารแอรพอรต
กรงเทพฯขอสรปเนอหาการเขารบการอบรมมาใหอาน
กนเลนหวงวาจะเปนประโยชนและเปนกำลงใจใหกบ
ทกทานทเกยวของ
แนวค ดพ น ฐ านของกระบวนการ เย ยม
สำรวจนนพอจะแบงออกไดเปน2คายใหญๆคอ
1.Auditmode
2.Learningmode
Hospital accreditation หรอทเราเรยกกน
ยอๆ วา HA นน เนนการใช learning mode
เปนแนวคดสำคญในการประเมนสถานพยาบาล
ดวยแนวคดวา HA คอ กระบวนการเรยนร ไมใช
การตรวจสอบ1การเรยนรสำคญเกดจากการประเมน
และพฒนาตนเองในโรงพยาบาล ผเยยมสำรวจเปน
ผแทนของสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล
เปนแขกรบเชญของโรงพยาบาล เปนกลยาณมตร
ไมใชผพพากษา ไมใชผตรวจสอบ การประเมนจาก
ภายนอกเปนการยนยนผลการประ เมนตนเอง
และกระตนใหเหนโอกาสพฒนาในมมมองทกวางขน
ดวยมมมองสำคญคอคณภาพและความปลอดภย
การรบรองคอการใหกำลงใจในการทำความด และ
สงเสรมใหทำดขนอยางตอเนองไมใชการตดสนไดตก
การพฒนาศกยภาพของผ เย ยมสำรวจม
ความสำคญยงตอ HA ผเขารบการอบรมในหลกสตร
นสวนหนงมความมงหวงทจะพฒนาตนเองไปเปน
ผเยยมสำรวจของสถาบนรบรองคณภาพสถานพยาบาล
(องคการมหาชน)หรอทเรยกยอๆวาสรพ.อกสวนหนงอาจม
วตถประสงคในการเขารบการอบรมเพอนำความร
ไปพฒนาคณภาพ โรงพยาบาลทตวเองปฏบตงานอย
ใหสามารถผานการรบรองได ดวยกลยทธสำคญจาก
ตำราพชยสงครามของซนวทวา รเขารเรา รบรอยครง
ชนะรอยครา บางคนกหวงเพยงเอาไปใชเปนแนวทาง
ในการประเมนภายในโรงพยาบาลหรอวตถประสงค
อนๆทหลากหลายในแตละบคคล
สงทผเยยมสำรวจตองไดรบการพฒนากคอ
ความรทกษะชนงานและงานมาตรฐาน
ความรทสำคญสำหรบผ เยยมสำรวจ2,3,4,5,6
ไดแก แนวคดคณภาพ เครองมอคณภาพ แนวคด
HPH มาตรฐาน HA/HPH การประเมน และระบบ
สาธารณสข
ทกษะทสำคญไดแกการอานการวเคราะห
การมองภาพใหญ การสรางความสมพนธ การสงเกต
การฟง การตงคำถาม การสะทอนกลบ กระตน
การเรยนรการเขยนการแกไขสถานการณ
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 62
ในการเยยมสำรวจนน การตงคำถามของ
ผเยยมสำรวจมความสำคญมากมคำถามหลายอยาง
ทอาจสรางปญหาขน อาท ตองการไปถามวา
ทางหอง lab มปญหาและอปสรรคในการสมาตรฐาน
สากลอยางไร อาจตองมการปรบคำถามใหเปนกลาง
และเปนบวก เชน ทมงานมความเหนอยางไรตอ
มาตรฐานสากลตางๆมแผนการเรองนอยางไรคำถาม
ทดทยกมาเปนตวอยางไดแก Lab ตอบสนองตอ
เปาหมายการมงสมาตรฐานสากลของโรงพยาบาล
อยางไร มปญหาและอปสรรคอยางไร การตรวจ
อะไรบางทจำเปนสำหรบ world class มชองทาง
การส อสารระหวางแพทยผ สงกบ lab อยางไร
lab ไดรบ feedback อะไรจากแพทยบาง
ขอมลจากแพทยอนไหนท lab นำมาใชประโยชนใน
การปรบปรงไดมาก lab ใชระบบเอกสาร ในการ
ประกนคณภาพการตรวจอยางไรโรงพยาบาลมวธการ
พจารณาอยางไรวา lab ใดทจะทำเอง lab ใดทจะ
สงทอนlabมชองทางในการรบรขอมลความตองการ
และความพงพอใจของลกคาอยางไรนำขอมลนนมาใช
ประโยชนอยางไรMismatchเปนอบตการณทรนแรง
ทาง lab มความมนใจวาจะปองกนเรองนอยางไร
ทมงานมความเหนอยางไรตอมาตรฐานสากลตางๆ
อาทISOguide25มแผนการเรองนอยางไร
ชนงานทจะตองฝกทำ ไดแก การวเคราะห
selfassessmentการสมภาษณทมเยยมหนวยงาน
ทบทวนเอกสาร/เวชระเบยนจดทำรายงาน
และสดทาย คองานมาตรฐาน ไดแก
document assessment ซงรวมถง เวชระเบยน
รายงานการประชมคมอlearn&shareworkshop
ICV/CVstep1/2AssessmentAccreditation
surveyRe-accreditationsurvey
เพยงในชวงเวลาของการเยยมสำรวจทไมนาน
นก แค 2-3 วน โรงพยาบาลตงความหวงเอาไวกบ
ผเยยมสำรวจมากมายผเยยมสำรวจตองจบประเดน
ทงในสวนทโรงพยาบาลทำดอยแลว มากลาวชนชม
แ ล ะ ม อ ง ห า ป ร ะ เ ด น ท ม โ อ ก า ส พ ฒ น า
ซงในระหวางการเยยมสำรวจ โรงพยาบาลจะพยายาม
ปกปองตวเองอยางเตมท ยงถาหากไปกลาวในทำนอง
ทวา ผถกเยยมสำรวจทำผด หรอเปนผผดแลวละก
ผถกเยยมสำรวจจะสยบตาเลยทเดยวแตถาไมสามารถ
ชประเดนทอาจจะเกดประโยชนตอหนวยงานเลย
หนวยงานทำอะไรกดไปหมดเมอสนสดการเยยมสำรวจ
หนวยงานจะรสกวาเสยเวลาไม เหนจะไดอะไรท
จะ เปนประโยชน ในการปรบปร งหน วยงานเลย
จะเหนไดวาผเยยมสำรวจนนเครยดพอๆ กบคนทถก
เยยม ตองพฒนาตวเองใหมทง conceptual skill,
observation skill, probing skill (การเจาะลก),
analytical skill,coaching skillทสำคญกคอควร
จะเขยนรายงานการเยยมสำรวจใหเสรจในวนนน
ซงกหมายถงวาตองมwriting skill และตองเปนคน
ทมจรยธรรม รจกการทำงานเปนทม รวมทงม
ความสามารถในการบรหารจดการเวลาไดเปนอยางด
Surveyor นนในภาษาองกฤษแปลวา พนกงาน
สอบสวน แตในทางปฏบตจรงตองทำอะไรตอมอะไร
เยอะแยะไปหมดอยางไรกดเมอสนสดการเยยมสำรวจ
ความสำเรจของ Surveyor ทสำคญยงกคอ เดน
ออกมาแลวรพ.นนคกผานไมผานไมรแตมความตนตว
กจกรรมการเรยนในหลกสตรHA451ผเยยม
สำรวจภายนอกขนท 1 ใชเทคนคทเรยกวา world
cafe’ ใหแบงกลมเปนจำนวนกลมทตองการ เชน
ตองการ10กลมดวยการนบ1-10ใครหมายเลขไหน
กอยกลมนน หลงจากนนกตงคำถามใหกลมชวยกน
คดแลวเขยนลงในFlipchart(ถาเขยนลงA4ไมร
วาเลขาฯจดอยางท กล มคยกนหรอไม) คดเสรจ
เขยนเสรจ ใหทกคนยายไปกลมอน พยายามให
คนในกล ม แยกย า ยก น ไป โดยไม ไ ป เ จอคนซ ำ
จะไดรจกกนภายในระยะเวลาสน ใหเหลอคนใด
คนหนงไวประจำกลม(ของเราเลอกผทอาวโสสงสด)
เปลยนคำถาม ทำกจกรรมชวยกนคด และเขยนลง
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 63
Flipchartสดทายใหคนทไมยายกลมมานำเสนอ
หลงจากนนเปนการเรยนรในเรองจรยธรรม
ของผเยยมสำรวจขอพงปฏบตระหวางการปฏบตหนาท
มรรยาทซงมตงแตผเยยมสำรวจไมพงวพากษวจารณ
ผเยยมสำรวจทานอน รวมทงไมพงวพากษวจารณ
โรงพยาบาลและสรพ.ตองรกษาความลบของโรงพยาบาล
ทไดมาระหวางการเยยมสำรวจ แมแตการนำขอมล
เช งบวกของโรงพยาบาลไปเผยแพรกควรได รบ
ความยนยอมจากโรงพยาบาลกอน ไมพงถายภาพ
หรอถายวดโอในขณะปฏบตหนาทไมพงเปรยบเทยบ
ผลการปฏบตงานระหวางโรงพยาบาลไมพงทำใหเกด
ความเขาใจผดวา โรงพยาบาลจะไดรบการรบรอง
โดยทยงไมไดมการประกาศเปนทางการจากสรพ.
ผเยยมสำรวจพงแจงใหสรพ.ทราบหากมความสมพนธ
หรอผลประโยชนเกยวของกบโรงพยาบาลทจะไปสำรวจ
เชน เคยประกอบอาชพในโรงพยาบาลทจะไปเยยม
สำรวจ ในชวงเวลา 24 เดอนกอนและหลงการเยยม
สำรวจไมรบของฝากของทระลกหรอการเลยงตอนรบ
ในลกษณะทแสดงความสนเปลองหรอรบสงตอบแทน
ทอาจทำใหเปนทครหาวามผลตอการตดสนใจรบรอง
คณภาพ ผเยยมสำรวจไมพงขอเอกสารหรอตวอยาง
จากโรงพยาบาลเพอไปใชสวนตว และขอมลทกชนท
ไดรบจากโรงพยาบาลขอใหถอเปนความลบสำหรบ
ในเรองมรรยาทนน ผเยยมสำรวจพงแตงกายสภาพ
เรยบรอยพรอมตดปายชอทสรพ.จดใหทกครงควรไป
ตรงตอเวลาหรอไปกอนเวลานดหมาย เรมตนเยยม
สำรวจหนวยงานตามเวลาทกำหนด ผเยยมสำรวจ
พงปดโทรศพทมอถอในระหวางการเยยมสำรวจ
ไมควรออกจากโรงพยาบาลในระหวางเวลาเยยมสำรวจ
เพอจดประสงคสวนตว หรอเชญบคคลอนมาตดตอ
ธรกจระหวางการปฏบตงาน พงวางตวเปนกลาง
แสดงออกดวยความสภาพเรยบรอยไมกาวราวและ
ไมพงนำเจาหนาทจากโรงพยาบาลของตนไปดงาน
ในโรงพยาบาลทไปเยยมสำรวจ
ทกษะสำคญทผ เยยมสำรวจตองฝกฝนให
เชยวชาญคอAppreciateInquiryไดแกการคนหา
สงด หลายครงทเราพบวา โรงพยาบาลเขยน self
assessmentไดไมดเทาททำจรงดความสำเรจทรพยสน
ศกยภาพทหลบซอนอย นวตกรรม จดแขง ความคด
ทเหนอชน จตวญญาณ สวนลกขององคกร ซงแสดง
ภาพฝนในอนาคตขององคกรทมคณคาและเปนไปได
เหตการณทประสบความสำเรจมากทสด ทผตอบม
สวนรวมการเปลยนแปลงในสงเลกสงนอยททำไดทนท
การเปลยนแปลงสำคญ ทเราทำไดและเกดผลกระทบ
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 64
ยงใหญทำใหองคกรปรบรปไปในอนาคตผเยยมสำรวจ
ทดตองตงคำถามแลวคนอยากตอบ
ผ เ ย ย ม ส ำ ร ว จ ต อ ง ท ำ ต ว เ ป น โ ค ช ท ด
ซงหลกการโคชนนมทง directive ซงอาจจะขนอยกบ
wisdom ของผทจะไปโคช ถาเปนคนเกง ตองใช
non-directive ใหมากเขาไว โดย spectrum ของ
coachingskillจะเรมตงแตบอกสอนใหคำปรกษา
เสนอ ปอนกลบ ชแนะ ถาม สรป ปรบคำพด
สะทอนความเหน ฟงอยางเขาใจ coaching skill
ทไมเหมาะสมของศนยคณภาพคอ เรยกคนมาเยอะๆ
เพอทจะlecture
Intellectual trapอยางหนงกคอถาผเยยม
สำรวจเกงเกน เหนรพ.เหมอนเดกท ยงเตาะแตะ
จะกลายเปนพอแมสอนลก ฉะนนถาเกงมากๆ ตอง
เกบความเกงเอาไว แตดงศกยภาพของคนอนใหแสดง
ความสามารถออกมาใหได
หวใจหลกของผเยยมสำรวจกคอ ตองถอ
มาตรฐานเปนหลก7 ฉะนนผเยยมสำรวจจะตองเขาใจ
ในมาตรฐานซงการถอดรหสมาตรฐานหรอแนวทาง
การทำความเขาใจมาตรฐานในเบองตนเปนหวขอ
สำคญทผเยยมสำรวจตองศกษา ซงหลกการสำคญคอ
ตองใชบอยๆแลวจะคอยๆจำไดมากขนๆเองถาด
ในโครงสรางของมาตรฐานจะประกอบไปดวย basic
requirement,overall requirementและmultiple
requirementซงหลายคนไปตกหลมเพราะวาอานแต
multiple requirement ซงมรายละเอยด แลวทำ
ตามนน แตไมตอบโจทยของ overall requirement
วธการในการ approach ของผเยยมสำรวจ
นนจะตองใหคนถกถาม พดถงสงทเขามนใจกอน
ทำใหเขารสกวาเรารบรถงสงทเขามนใจเดยวเขาบอก
จดดอยมาเอง ในหวขอการนำองคกร เรากลาวถง
visionary leadership คอคนทคดถงภาพอนาคต
ททาทาย แลวชกชวนใหทมมารวมหวจมทายทำเรอง
ยากใหสำเรจ อกอยางตองระวงคำพดทใชกนบอยใน
กลมผเยยมสำรวจอยาเผลอไปพดกบผรบการประเมน
จะกลายเปนภาษาเทพทอาจไมเหมาะสมได
บทเรยนจากการฝกสมภาษณนน จากการ
ระดมสมองของผเขารบการอบรม แนะนำวา ควรม
การสรางสมพนธภาพบรรยากาศในการซกถามด
ถากรณผเยยมไป 2 คน มการสงสญญานคำถาม
เพ อใหสอดคลองกน มการปรบแผนคำถามจาก
สถานการณเฉพาะหนา ถาผถกเยยมตอบไมตรงใจ
มการดงผถกเยยมใหตอบเขาประเดน ผเยยมสำรวจ
ควรจะแมนมาตรฐานและครอบคลมประเดน ตองม
การวางแผนการคดประเดนทสำคญไวและตองตงใจ
ฟงและจบประเดนในสงทผถกสมภาษณพด
สำหรบการสรางวฒนธรรมความปลอดภยนน8
จากการระดมสมองของผ เขารบการอบรม ไดให
ขอเสนอแนะเอาไวหลายอยางอาทจดสปดาหsafety
weekใหหนวยงานแสดงผลงานทตวเองทำใหผอน/ทม
ไดรบทราบอยางสมำเสมอ ตวอยางเชนในเร อง
สงแวดลอม ใหหนวยงานประเมนความเสยงและเสนอ
แนวทางแกไขโดยมทมENVนกวชาการหรอวศวกร
มาชวยพจารณา เสนอแนวทางแกไข ทบทวน
ความเสยงและความปลอดภยจากงานททำหลงการสงเวร
แนะใหทกPCTทำTriggertoolสงทก2-3เดอนทำ
outcomemappingจดทำโครงการMISSSIMPLE
เนนการเรยนรรวมกนจดทำsentinelsignเพอชวย
เฝาระวงอบตการณเสยงสงจดทำตลาดนด SIMPLE
ใหทกคนในหนวยงานเขยนใบอบตการณความเสยง
ส ง ท ม ง านและนำมา ร ว มก นห าโ อก าสพฒนา
จดPractice-WalkThroughSurveyเพอคนหา
ความเส ย ง เปนประจำโดยแตละหน วยงานเอง
ทมนำกลาวถ งความเส ยงทกคร งในการประชม
กรรมการบรหารและการประชมสหสาขาวชาชพ
แนะใหโรงพยาบาลมsafetygoals9และระบเจาภาพ
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 65
ผบรหารพบผปฏบตหาrolemodelหนวยงานทใช
patientsafetygoalจนเปนวฒนธรรม
นอกจากนผ เย ยมสำรวจควรทจะตองม
ความรความเขาใจในกระบวนการ HA เปนอยางด
ตงแต บนได 3 ขน ซงเนนหวใจของบนไดขนท 2
คอ 3P ไดแก purpose process performance
รจกพนทพฒนา4วงคอหนวยบรการระบบงาน
กลมผปวยองคกรและสดทายตองมความรความเขาใจ
เรองของ3C-PDSAซงรางวลคณภาพแหงชาตของ
อเมรกาและไทยไดปรบPDSAมาเปนApproach-
Deployment-Learning-Integration หรอ ADLI
สรพ.ใช PDSA เปน Design-Action-Learning-
ImprovementหรอDALIออกแบบ-ลงมอทำ-เรยนร-
ปรบปรงซงตองไดรบการชแนะหรอกำกบดวย3Cคอ
Corevalues&concepts
Context
Criteria
ทสำคญอกอยางหนงกคอผเยยมสำรวจอาน
มาตรฐานแลวตองรวาจะไปดตรงไหนตองจบประเดน
คณภาพได วาประเดนคณภาพและความเสยงสำคญ
ของทนคออะไร อยตรงไหน และจะรบรโดยใคร
ไดอยางไร ยกตวอยางบอกวา IT ด แตเอาจำนวน
ผเขารบการอบรมมาเปนตวชวดโดยไมแสดงตวชวดอน
และตวชวดทเปนศนยถอวาเปนตวชวดทไมsensitive
และไมนาเชอวาจรงผเยยมสำรวจตองประเมนใหตรง
ประเดนโดยใชเวลานอยทสดเชนในรอบ1ปทผานมา
รพ.ไดนำผลการประเมนความพงพอใจมาใชปรบปรง
ในประเดนไหนบางมสงใดทคนไขไมพงพอใจในแผนก
แลวมการปฏบตอยางไรในการแกไขปญหาน
ประเดนคณภาพทสำคญ key word คอ
ประสทธภาพรวดเรวเพยงพอปลอดภยตวอยาง
ประสทธภาพของการบรการซกฟอก อาจครอบคลม
เรองการใชนำยา อายการใชงานของผา การบำรง
รกษาเครองมออปกรณ การใชพลงงาน และการใช
นำยาฆาเชอทมผลตอระบบบำบดนำเสย
คำแนะนำทดคออาจนำมาตรฐานมาคยกน
เลนนำผปวยทกำลงนอนอยในรพ.มาเปนจดเนนของ
การพจารณาและฝกการเปนนกวจยนอยๆ
ต วอย า งมาตรฐานการประ เม นผ ป ว ย
ถามวามกรณเฉพาะใดบางทตองใสใจเปนพเศษ
ในหนวยงานของเรา วธการประเมนทเหมาะสมกบ
ผปวยแตละราย ปจจยอะไรบางททำใหเราตองใชวธ
การประเมนผปวยดวยวธการทแตกตางกนออกไปเชน
ความเรงดวนของปญหา ระดบการศกษาของผปวย
เดน เข าไปในหอผป วยทบทวนหวขอมาตรฐาน
ทสนใจเลอกผปวยทนาสนใจมาสกรายหนง
อกตวอยางคอเรองสทธผปวย10 ด privacy
ท OPDจะนอนโรงพยาบาลไดรบคำอธบายมากนอย
แคไหน จะทำ procedure คำนงถงสทธผปวย
ขนาดไหนเวลาapproachตองมองดความทาทาย
แลวต งคำถามวา เราต งเปาใหเอ อมข นไปอกนด
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 66
หรอเปลาเปานนเทยบกบอะไรคาเฉลยtopของกลม
หรอระดบนานาชาต
ท กษะท ส ำคญอ กอย า งหน ง ค อฝ กมอง
ภาพใหญเมอเหนปญหาดวามปญหาลกษณะนเกดขน
ทจดอนของรพ.หรอไม
ตวอยางการบนทกการเขาเยยม คดมาเฉพาะ
ประเดนปญหาทพบ
การใชหมอนง มหมอนง 2 หมอ ใชงาน
1เครองวนละ1รอบเพราะปรมาณการนงไมเยอะ
อกเครองไมไดใชงานมาประมาณ 2 ป ลกษณะ
ภายในมฝนหนาไมมการทดสอบการใชงาน
สมsetพบผามรจำนวนผาทใชไมตรงตาม
มาตรฐานทรพ.กำหนด(ใชผนเดยวแทนทจะเปน2ผน)
ใน set ทำแผลใส comply strip ทก set ทเปด
แตsetคลอดทมขนาดใหญไมใส
เจาหนาทไมเขาใจการกำหนดตวชวดใหตรง
กบเปาหมายของตนเอง รวมถงการกำหนดจดเนนใน
การพฒนาไดชวยกนหาตววดทสอดคลองและใหทม
ลองหาจดเนนใหม ชวงบายทมไดนำจดเนนใหมมาสง
ซงตรงกบประเดนมากยงขน
อคคภยพบวา ถงดบเพลงไดรบการตรวจเมอ
ปทแลว เจาหนาทจายกลาง ใชเครองมอดงกลาว
ไมเปนและยงไมมการฝก
บ ร เ ว ณ ด า น ข า ง เ ป น ห อ ง ข น า ด ใ หญ
มลกกรงกนตลอดแนวผนง ภายในเกบใบเสรจตางๆ
และยงไมไดรบการตรวจจากสำนกงานตรวจเงนแผนดน
มโอกาสหายและเกดอคคภยไดงาย
ใหฝกวเคราะหถงสถานการณทมโอกาสพบ
เปาหมายทพงประสงค องคประกอบสำคญเชงระบบ
สำหรบโรงพยาบาลทอยในชวงทพฒนาแลว
อาจจะหนมาเนนท
ShareเชนการใชกระบวนการKMเขามา
บรหารจดการ
Trace ตามไปดของจรง ดในสถานทจรง
ตามหลกGenbuGenbutsu
TriggerเชนTriggertool
Researchไดแกmini-research
Reflectionคอการทบทวน
Scoring guideline กำหนดระดบคะแนน
ประเมนไว 5 ระดบ และใหคะแนนกำกงเปน 0.5
ในระหวางระดบได ถาสวนใหญผานระดบท 2 ให
การรบรองในขน2ถาสวนใหญผานระดบ3แนะนำ
ใหการรบรองHAผเยยมสำรวจใชscoringguideline
ในการเขยนขอเสนอแนะตอโรงพยาบาล และยงม
คะแนนบวกเพมใหในระดบบทยอย สงทสำคญคอ
ตองมความเขาใจใหตรงกน มความเหนรวมกนวาควร
ตองทำอะไรเพมเตม แลวกลงมอดำเนนการ ทงเรอง
คะแนนไว ไมตองหาขอยต และเมอทำกจกรรมเพม
เตมแลวความเหนเรองคะแนนกมกจะมาตรงกนเอง
ผเยยมสำรวจยงมภาระหนาททตองระมดระวง
เปนอยางยงคอ การเขยนขอเสนอแนะ และการเขยน
รายงานการเยยมสำรวจ นอกจากนผเยยมสำรวจยง
ตองเขยนรายงานการทบทวนคณภาพ ไดแก
การทบทวนการใชทรพยากร ทบทวนการใชขอมล
วชาการ ทบทวนเหตการณสำคญ การทบทวนขณะ
ดแลผปวยรวมทงเชอมโยงการทบทวนสการวางระบบ
ซงมระบบทเกยวของกบการทบทวนดงน
1.การทบทวนการตรวจรกษาโดยผชำนาญกวา
และขยายผลไปส การพฒนาศกยภาพกำล งคน
หรอcompetencymanagementsystem
2.การทบทวนความเสยงหรออบตการณ
ขยายผลไปสระบบบรหารความเสยง ทงในระดบ
หนวยงานและระดบโรงพยาบาล
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 67
3.ทบทวนการใชทรพยากรขยายผลไปส
ระบบบรหารทรพยากร โดยเฉพาะทรพยากรทเกยวของ
กบการดแลผปวย
4.ทบทวนการตดเชอในโรงพยาบาลขยายผล
ไปสระบบการปองกนและควบคม
การวเคราะหclinical tracerทงตามรอย
กระบวนการพฒนากระบวนการดแลผปวยระบบอนๆ
ทเกยวของ และตดตามผลลพธ จนนำไปสคณภาพ
ในการดแลผปวย
Service Profiles หรอภาพรวมของการให
บรการของหนวยงาน และทมงานตางๆ สรปออกมา
เปนลายแทงคณภาพ การวเคราะห profile ของ
หนวยงาน/ทมงาน/บรการ/ทมนำ เพอวางแผน
การเยยมหนวยงาน ตองอานอยางด จดทำรายงาน
การเยยมสำรวจลวงหนา ตรวจสอบขอมลทหายไป
สรปสงทนาชนชม และโอกาสพฒนาทสำคญอยางละ
ไมเกน3ประเดนซงรพ.ตางๆมกมปญหาคอ
ประเดนคณภาพไมชด
วตถประสงคไมสอดคลองหรอไมครอบคลม
ประเดนสำคญทวเคราะหไว
การวเคราะหความเสยงทสำคญ มองเฉพาะ
ในบางแงมมไมเหนความเสยงทกำลงคกคามอย
ต วช ว ดไม สอดคล อ งก บ เป าหมายหร อ
วตถประสงค
วดผลแลวไมไดเอาไปวเคราะหศกษาใหเหน
แนวทางวาจะปรบปรงอยางไรตอไป
ยงไมมการใช Core Value & Concepts
ทเหมาะสม
ในหนวยบรการผปวยไมไดนำเอาโรคหรอ
หตถการทมความสำคญสงมาทบทวนเปาหมาย
และดวาบรรลเปาหมายหรอไม
ก า รประ เม นคณภาพจาก เ วช ร ะ เบ ยน
เปนเรองทsensitiveคนถกเยยมมกจะใชdefense
mode เราดแลว เราภมใจ ไดรางวลมาเยอะ ถา
คำถามคกคามfeelingของเขาเมอไหรเขาจะจดการ
กบผเยยมสำรวจทนทผเยยมสำรวจไมถามวาหรอไม
อยางไร ใหถามวาอยางไร เชนมการประเมนรวมกน
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 68
ระหวางวชาชพอยางไรเวชระเบยนทนำมาประเมน
อยาใหนานเกน
Mini-Researchเปนอกเรองหนงทชวยในเรอง
การออกแบบการประเมนผลการนำมาตรฐานไปส
การปฏบตอยางเปนระบบดวยแนวคดการวจยงายๆ
SPA(Standards-Practice-Assessment)เนน
ความสำคญของการนำมาตรฐานมาใช ในช วต
ประจำวน
Enquiry มความหมายไปในเชงของการคนหา
ความจรงการเจาะลกการทำความเขาใจกบสถานการณ
อาจจะมความใกลเคยงไปทางการวจย ซงใกลเคยงกบ
internal survey หรออาจทดแทนกนได ใหรพ.
ตอบคำถามทอยในselfenquiryguide
อกเรองหนงคอการใช HA Scorebook
ซงถารพ.ทำไดนาจะเปนเรองทด แตถามความรสกท
คดคานหรอไมสบายใจทจะทำกอาจเพยงนำมาใชใน
การมองภาพกวางสำหรบการวางแผนการดำเนนงาน
กจกรรมพฒนาคณภาพใหครอบคลม
เมอเสรจสนการอบรมหลกสตรการเปนผเยยม
สำรวจภายนอกขนท1กจะมการอบรมหลกสตรHA452
ซงจะเพมเตมเนอหาและฝกการประเมนในสถานทจรง
ตอไป
เอกสารอางอง
1.อนวฒนศภชตกล.Hospitalaccreditation:
บทเรยนจากแคนาดา.พมพครงท4.กรงเทพฯ:
สถาบนวจยระบบสาธารณสข;2543.
2.อนวฒนศภชตกล.โรงพยาบาลท(ไม)นาไววางใจ.
พมพครงท2.นนทบร:สถาบนพฒนาและ
รบรองคณภาพโรงพยาบาล;2542.
3.อนวฒนศภชตกล,บรรณาธการ.เลอนไหล
เลยบเลาะเจาะลก:รวมบทความHAทตพมพ
ในวารสารMedicalTimesและQualityCare.
พมพครงท2.นนทบร:สถาบนพฒนา
และรบรองคณภาพโรงพยาบาล;2551.
4.อนวฒนศภชตกล,บรรณาธการ.สรรสาระ
องคกรทมชวต=Livingorganization.นนทบร
:สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล;2551.
5.อนวฒนศภชตกล,บรรณาธการ.Simplicityin
acomplexsystem:แนวคดและประสบการณ
สำหรบโรงพยาบาล.นนทบร:สถาบนพฒนา
และรบรองคณภาพโรงพยาบาล;2545.
6.ชำนจตตรประเสรฐ.พฒนาคณภาพดวยความคด
สรางสรรค.พมพครงท2.นนทบร:
สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล;2543.
7.สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล.
มาตรฐานโรงพยาบาลและบรการสขภาพ
ฉบบเฉลมพระเกยรตฉลองสรราชสมบตครบ60ป
(ภาษาไทย).นนทบร:สถาบน;2551.
8.อนวฒนศภชตกลระบบบรหารความเสยงใน
โรงพยาบาล.กรงเทพฯ:สถาบนพฒนา
และรบรองคณภาพโรงพยาบาล;2543.
9.อนวฒนศภชตกล,บรรณาธการ.Patientsafety
goals:simple.นนทบร:สถาบนพฒนา
และรบรองคณภาพโรงพยาบาล;2551.
10.สมศกดโลหเลขา,แสวงบญเฉลมวภาส,
เอนกยมจนดา.สทธผปวยและการประเมนตนเอง
เพอปองกนการถกฟองรอง.นนทบร:
สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล;2545.
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 69
ประภาจนนกล
บรรณารกษชำนาญการ
กลมงานสนบสนนวชาการกลมภารกจวชาการ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
วนท16-18มถนายน2552โรงพยาบาลเลดสน
กรมการแพทย จดประชมวชาการประจำป ในปน
จดขนเปนครงท12ณหองประชมชน25อาคาร
กาญจนาภเษก ภายใตหวขอเรองวา “6 ทศวรรษ
โรงพยาบาลเลดสน” การประชมฯ ครงน ถอวาเปน
การประชมทแตกตางจากทกปทผานมาเพราะปนเปนปท
โรงพยาบาลเลดสนครบรอบ60ป(โรงพยาบาลเลดสน
กอตงเมอวนท28มถนายนพ.ศ.2492)
ผถอดเทปเปนกรรมการและเลขานการฝาย
จดทำหนงสอทใชประกอบในการประชมฯตลอดระยะเวลา
ของการประชมฯ ทง 3 วน ผถอดเทปไดเขารวม
ฟงการบรรยายดวยทกเรอง
เรมพธเปดเมอวนท 16 มถนายน 2552
เวลา 09.00 น. นายแพทยธวช ประสาทฤทธา
รองผอำนวยการกลมภารกจวชาการ และทปรกษา
คณะกรรมการดำเนนการจดประชมฯ ไดกลาวถง
วตถประสงคของการจดการประชมฯในครงนพรอมกนนน
ไดเรยนเชญ นายแพทยอนนต เสรฐภกด ผอำนวยการ
โรงพยาบาลเลดสน กลาวเปดการประชมฯ หลงจากนน
ตามดวยนายแพทยสทศนดวงดเดนประธานคณะกรรมการ
ดำเนนการจดประชมฯ อธบายรายละเอยดของ
เนอหาการบรรยายในแตละวนพอสงเขปและไดเชญชวน
ใหทกทานอย เขารวมฟงการบรรยายทกเรองดวย
เรองแรกทบรรยายคอเรอง“60ปโรงพยาบาล
เลดสน:อดตปจจบนอนาคต”
นายแพทยสทศนดวงดเดนเลขานการคณะทำงาน
การจดการความร โรงพยาบาลเลดสน มความประสงค
จะใหถอดเทปการบรรยายในเรองน เพอลงตพมพใน
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน ฉบบท
ทานกำลงอานอยน
เนอหาการบรรยายจะเปนเรองเกยวกบประวต
ของโรงพยาบาลเลดสน ความทรงจำในอดตของผบรหาร
โรงพยาบาลเลดสน ในปพทธศกราชตางๆ ขณะท
ทานยงปฏบตงานอย รวมทงเรองเกยวกบ ปจจบน
และอนาคตของโรงพยาบาลเลดสน ซงเปนเรองทนาสนใจ
และเปนเรองทสำคญมากสำหรบเราชาวเลดสน
วทยากรทบรรยายมทงหมด5ทานไดแก
นายแพทยประทป โภคะกล นายแพทยพงษศกด วฒนา
นายแพทยเอกชยจละจารตตนายแพทยธวชประสาทฤทธา
อาจารยละไมแกวอำไพ
ดำเนนรายการโดยนายแพทยวชยวจตรพรกล
ภาพประกอบในเนอหาบางสวน และเทปทนำมาถอด
ในครงนไดรบความเออเฟอจากทมงานเวชนทศนทให
งานหองสมดทำสำเนาเทป
รายละเอยดของเนอหาเพมเตมเกยวกบเรอง
1.การประชมฯทานสามารถอานไดในหนงสอ
ประชมวชาการครงท12ประจำปงบประมาณ2552
เรอง6ทศวรรษ โรงพยาบาลเลดสนมทหองสมด
โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย ชน 8 อาคาร
กาญจนาภเษกหรอทานสามารถดาวนโหลดE-Book
ไดทเวบไซต http://www.lerdsin.go.th/upload/
lerdsincongresses12.pdf
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 70
ภาพท 2 อาคารอำนวยการโรงพยาบาลเลดสนทกำลง
กอสรางในชวงทมาเปนแพทยฝกหด
ตอนนนทานเรยนหลกสตรศลยกรรม 3 ป
ผรบผดชอบหลกสตรคอ
1.ผอำนวยการโรงพยาบาลเลดสนสมยนนคอ
อาจารยนายแพทยคงสวรรณรต
2.อาจารยนายแพทยเสรมวงศอรยะ
3.อาจารยนายแพทยเจตนาผลากรกล
4.อาจารยนายแพทยอำนาจสนนท
5.อาจารยนายแพทยประดษฐศกดศร
6.อาจารยนายแพทยโสภณตนฑนนท
ซงหลกสตรนจะคดเลอกแพทยจากการสอบบรรจ
เขารบราชการกรมการแพทย(ลำดบท1-7จงจะ
ไดรบการคดเลอก) ทานกบนายแพทยเฉลม เยนจต
สอบไดท 1 ทงสองคน จงไดมาเรยนหลกสตรน
หลกสตรนเขามา3รนพอฝกอบรมได1ปกลาออก
กนหมดคงเหลอ 3คนและมเพยง3คนเทานน
ทจบหลกสตรน หลงจากนนไมมใครจบหลกสตรนอกเลย
เรา3คน(เสยชวต1คนเหลอ2คน)จงเปน
ลกเลดสนชดแรกทจบหลกสตรแพทยเฉพาะทาง
พนฐานของเนอหาการบรรยายและรปภาพ
สวนใหญททานนำเสนอในครงนทานนำมาจากหนงสอ
“พระพทธเจาหลวงกบโรงพยาบาล ๕ แผนดน
บนผนดนพระราชทาน ยานสลม บางรก”
ภาพท 3 อาคารดานหลงโรงพยาบาลเลดสนทชนลาง
ทางซายมอเปนหองฉกเฉน ตอนทเปนแพทยฝกหดตอง
มาฝกงานทหองนดวยและหลงคาทยนออกมาหนอยหนง
ทางขวามอ คอหลงคาโรงครว ซงเปนทนงทานอาหาร
กลางวนของแพทยและเจาหนาท
2. ประวตโรงพยาบาลเลดสน ทานสามารถ
อานเพ มเตมไดในหนงสอ หรอวารสาร ของ
โรงพยาบาลเลดสนซงมทหองสมดโรงพยาบาลเลดสน
กรมการแพทยตามทอยขางตน
ผบรรยายทานแรกคอ อาจารยนายแพทยเอกชย
จละจารตต ทานเปนอดตหวหนากลมงานเวชศาสตรฟนฟ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทยอดตผอำนวยการ
ศนยสรนธรเพอการฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต
บรรยายในหวขอเรอง “อดตในโรงพยาบาลเลดสน
ในชวงของหมอเอกเปนแพทยประจำบาน และแพทย
เลดสน”
ภาพท 1 อาจารยนายแพทยเอกชย จละจารตต
ทานบรรยายวา ตอนทเขามาทำงานท
โรงพยาบาลเลดสนขณะนนตกอำนวยการกำลงกอสราง
พอกอสรางเสรจกมฉายาวาตกชางเดนเพราะหองโถง
กวางมากตอนนขอเรยกวาตกแมวเดน
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 71
ผลงานของทานระหวาง เปนแพทยประจำบาน
ทโรงพยาบาลเลดสน
ผลงานแรก คอทานสรางเครองดดกระเพาะ
โรงพยาบาลราชวถตงชอวาเอกชยsuctionสรางระบบ
centralsuctionของกระเพาะชวคราวทโรงพยาบาล
ราชวถและโรงพยาบาลเลดสน
ภาพท 4 บานพกแพทย 2 หลง
ภาพท 5 เปนอาคารผปวยใน (อาคารเลดสน) ในชวง
ททานเปนแพทยประจำบานนน ชนลางเปนหอผปวย
กระดกเรอรง ทานเคยพาฝรงมาดงานทนแลวฝรง
เปนลม สงสยวา จะทนกลนแผลเรอรงไมไหว
ชนบนเปนหอพกผปวยอมพาตจากหลงหก
คอหก และบางทกมผปวยศลยกรรมมาอยดวย
อาจารยนายแพทยคง สวรรณรต ชอบมาทดลองทำ
ทนอนฟองนำใหผปวยอมพาตทน และทานมาชวยฝก
การทำงานใหกระเพาะปสสาวะผปวยอมพาตทตก
ในรปเดยวกน..ทางขวามอชนบนเปนหอผปวย
พเศษ ชนลางเปนหอผปวยกระดกชาย บางทกม
ผปวยศลยกรรมมาอยดวย
ภาพท 6 อาคารโรงพยาบาลบางรก ใหสงเกตวา หลงคา
ตงฉากจากตวตก แตตกเลดสนเปนมมเอยง (ภาพน
ทานตองการสอวา อาคารเลดสนไมใชอาคารโรงพยาบาล
บางรก เนองจากในหนงสอประวตโรงพยาบาลเลดสน
พมพคลายกบวาอาคารเลดสนคอโรงพยาบาลบางรก
และจะเหนจากภาพตอไปวา อาคารเลดสนมหลงคาท
เปนมมเอยงโดยสงเกตทฝาเพดาน)
ภาพท 7 ระเบยงของอาคารเลดสนชนบน ซงในชวงท
ทานเปนแพทยประจำบานใชเปนหอผปวยกระดกชาย
ผลงานทตองเสยงชวตของทาน คอการออกหนวย
แพทยเคลอนทกบSpecialForcefromOkinawa
ทจงหวดนครพนมกบนายแพทยเฉลมเยนจต
ความสขในชวตแพทยประจำบานเลดสนของทาน
1.ไดอยใกลพยาบาลสาวหองผาตดเพราะถก
เอาใจยกเวนหวหนาหองผาตดคอคณเรขา
2.ตอนจดpartyระหวางอาจารยกบลกศษย
และแพทยหนมกบพยาบาลสาว
3.พยาบาลแกๆรกและเอออารพวกเรา
กอดไดทกคน
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 72
4.ไดรบความอบอนจากอาจารย
5.กเงนอาจารยนายแพทยคงสวรรณรต
โดยไมตองเสยดอกเบย
6.ไดกอดอาจารยนายแพทยวลลภ
พยาบาลแกและคณพาชนจนทรมะโน
ความทกขของทานในชวตการเปนแพทยประจำบานเลดสน
1.ตอนงานหนกอยเวรบอยเปนchief
อยเวรทกวน
2.ตอนตรวจศพเหมนไมนาดและซอมผาตด
กบศพ
3.ตอนขโมยกระดกศพ(สมยกอนไมมกระดก
เทยมตองใสกระดกศพ)
4. ตอนจบหมามาซอมผาตดหวใจและปอดเทยม
5.ตอนชวยอาจารยนายแพทยพนธพษณ
สาครพนธผาตด
หลงจากจบหลกสตรแลวทานกยายกลบไป
ประจำโรงพยาบาลตนสงกดคอโรงพยาบาลอดรธาน
แ ล ะ ไ ป ช ว ย ร า ช ก า ร ท โ ร ง พ ย า บ า ลนค รพนม
โรงพยาบาลตะกวปาตามลำดบ
หลงจากนนทานกกลบมาทโรงพยาบาลเลดสน
ในขณะนน นายแพทยวเชยร สบแสง ไดขอใหทาน
ด แ ล หน ว ย แ ขน ข า เ ท ย ม แ ล ะ ก า ยภ าพบ ำบ ด
ทานไดไปฝกอบรมทสหรฐ โรงพยาบาลเดยวกบ
นายแพทยเจตนา ผลากรกล พอกลบมาโรงพยาบาล
เ ล ด ส น เ ด น เ ค ร อ ง เ ต ม ท ด า น เ ว ช ก ร ร ม ฟ น ฟ
จดตงกลมงานเวชศาสตรฟนฟ ขยายงานกายอปกรณ
ตระเวนใหคำปรกษาทวประเทศ จดแสดงนทรรศการ
และออกแสดงทตางจงหวด
ผลงานการพฒนาดานกายอปกรณ
ทานไดรบรางวลท2จากสภาวจยเปนรางวล
ระดบชาต
ผลงานการพฒนาดานเครองมอแพทย
เครองกระตนไฟฟาหลายแบบลดปวดฝงเขม
กระตนประสาท กระตนกลามเนอ ตรวจความลก
ของการดมยา กระตนกระดกใหตดเรว และไดรบ
รางวลเครองกระตนไฟฟาจากสภาวจยเปนรางวล
ชมเชย
นอกจากนกยงมผลงานเลกเหลาดวยการ
กระตนไฟฟา ทำแลวไดผลแตการกลบมาตดเหลา
ครงใหมกยงเรวอย เพราะตอนนนขาดความรเรอง
การฟนฟทางจตใจ เครองมอนลงทนนอยมาก นาเสยดาย
ทตอนนมความรเรองการฟนฟทางจตใจ แตไมม
เครองมอแลว
ผลงานทำเครองดดกระเพาะของโรงพยาบาลเลดสน
แบบตอเนองแบบเปนจงหวะและcentral
suctionผลงานเครองจไฟฟาคณปกรณชยวฒนพนธ
ชวยและหมดเวลาพอดทานยายไปทศนยสรนธรเพอ
การฟนฟสมรรถภาพทางการแพทยแหงชาต เสยกอน
ผลงานตพมพ (40 เรองขนไป)
เปนสงททานภาคภมใจมากทานเขยนเรองให
อาจารยนายแพทยพงษศกดวฒนาซงเปนบรรณาธการ
วารสารกรมการแพทย โดยเขยนคอลมนประจำคอ
เวชศาสตรฟนฟและเขยนหนงสอเรองปวดเมอย
เขยนตำรากายอปกรณ
ทานเขยนในนามหวหนาทม คอ อาจารย
นายแพทยประดษฐ ศกดศร มอาจารยนายแพทยเกยรต
นาคะเกศ เปนผชวยดแลคนไขแทน และขอขอบคณ
บรรณารกษหองสมดโรงพยาบาลเลดสนในสมยนน
ทใหความชวยเหลอทานในการเขยน และทานยง
กลาววาใครกตามทจะเขยนหนงสอตองใหบรรณารกษ
ชวยตรวจทานให
ผลงานดานการฝกอบรม
ท า น เป นผ ก อ ต ง โ ร ง เ ร ย นกายอ ปก รณ
เปนแหงแรกของประเทศไทยทโรงพยาบาลเลดสน
และรวมจดฝกอบรมหลกสตรพนกงานกายภาพบำบด
โดยไปฝกงานทประเทศอหราน2ครงรวม7เดอน
ฝกงานทประเทศรสเซย 3 เดอน ฝกงานทประเทศ
องกฤษ3เดอนและสหรฐอก2รอบ
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 73
ภาพท 8 นกเรยนกายอปกรณกำลงฝกทำขาเทยมชมชน
ผลงานทางการคา
นำเขาวสดผลตขาเทยมและสวนประกอบ
กายอปกรณจากตางประเทศวงเงนเปนลาน แลวขาย
ใหกบโรงพยาบาลตางๆ ซงตอนนนมช อเสยงตาม
โรงพยาบาลตางๆมาก
งานประชาสมพนธ
ทานไดออกงานเพอประชาสมพนธผลผลตตางๆ
ของทานดวย
ตำราขาเทยมในชมชน
สำหรบประเทศทกำลงพฒนาโดยจดทำเปน
3ภาษาคอภาษาไทยภาษาองกฤษภาษาฝรงเศส
แลวนำไปใหWHOสงตอใหประเทศนนๆขอบคณ
ทมงานหองขาเทยม เชน คณวนชนะ โฉมฉน ฯลฯ
ภาพท 9 หนงสอขาเทยมชมชนทพมพเผยแพรเปน
3 ภาษา ซงไดมอบใหองคการอนามยโลกแจกไปยง
ประเทศทกำลงพฒนา
ทานไดพฒนาตนแบบ สรางแมพมพ ผลต
เทาเทยมแบบอตสาหกรรมและเปดเปนโรงเรยนกายอปกรณ
ขนในโรงพยาบาลเลดสนพรอมทงจดการฝกอบรมดวย
ภาพท 10 จดฝกอบรมขาเทยมชมชนใหแกชางกายอปกรณ
ทประจำอยในจงหวดตางๆ โดยผเชยวชาญจากประเทศ
อนเดยสนบสนนโดยสโมสรโรตาร
ขยายงานเวชกรรมฟนฟไปทวประเทศ
เรมจากนเทศงานกายภาพบำบด ตอมานเทศ
เรองพนกงานกายภาพบำบดอาชวบำบดกายอปกรณ
อาจารยนายแพทยคง สวรรณรต เคยกลาวไววา “ในการ
ดแลคนไข เราตองใหทงการปองกน รกษาและฟนฟ”
ผลงานแพทยเคลอนท จงหวดนราธวาส
ไปออกหนวยแพทยเคลอนทกบคณหมอแอม
(แพทยหญงแฉลมเศรษฐวานช)ของพเอกออกแพทย
เคลอนท จงหวดนราธวาส ไปตดขาพวกทโดนระเบด
แบบกโลตน
ทานเขยนโครงการสนามกฬาผปวยและ
ผพการ เพอเปนสนามเทนนสบนดาดฟาตกผปวยนอก
ผลงานสรางความสขในหนวยงาน
ระหวางททานอยโรงพยาบาลเลดสนทานและ
ผใตบงคบบญชาจะรกกนมาก ทำอาหารทานกนเอง
เลยงกนประจำ เชน กวยเตยว ทานกลาววา “ชวต
พวกเรามความสขกนมากทเลดสน”
ผลงานการซอมบำรงของโรงพยาบาล
ท า น บ อ ก ว า เ ป น ภ า ร ะ ท ห น ก ม า ก
เมออาจารยนายแพทยบรรล ศรพานช เขยนจดหมาย
ไปบอกใหทานชวยมาดแล พอมาถงทานกทบหมอชาง
คอแตกอนชางเขาจะสงของเอง ซอมเอง ทานมาถง
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 74
กมาจดระบบใหม และลงโทษชางททำผดอยบอยๆ
ตกเตอนแลวไมฟงก เลยลงโทษอยางเปนทางการ
ทำใหโดนชางนดหยดงาน กตองเจรจากน ทายทสด
กผานไปดวยด
ผลงานตอนคมกอสรางอาคาร 33 ป
ชวงหนงทานมาดเรองการกอสราง เปนผลให
ตองทบตอมอขนาดใหญทง และหลอใหม เพราะ
เทปนไมด
อาจารยนายแพทยบรรล ศรพานช
ทานตดตามอาจารยนายแพทยบรรลศรพานช
ไปดงานรอบโลกและชวยอาจารยนายแพทยบรรล
ศรพานชกอตงชมรมผสงอายแหงแรกของประเทศไทย
ทโรงพยาบาลสงฆกอตงศนยสมเดจพระญาณสงวรฯ
ทจงหวดชลบร รกษาราชการสถาบนเวชศาสตรผสงอาย
และสงตอใหแพทยหญงวนดโภคะกลเปนผดแลตอ
อาจารยนายแพทยบรรล ศรพานช ทานเปนบดา
เรองสงอายของสาธารณสข
ผบรรยายทานตอไปคอ อาจารยนายแพทยประทป
โภคะกลทานเปนทปรกษาโรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
อ ด ต ท า น เ ค ย ด ำ ร ง ต ำ แ ห น ง ผ อ ำ น ว ย ก า ร
โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย ทานบรรยาย
ในหวขอเรอง“เหลยวหนา แลหลง โรงพยาบาลเลดสน”
ภาพท 11 อาจารยนายแพทยประทป โภคะกล
อาจารยประทป ไดกรณาเรยบเรยงประวต
ของโรงพยาบาล เลดสนใหพวก เราได ร บทราบ
ตงแตเหตการณป พ.ศ.2432 ถงการกอสรางอาคาร
กาญจนาภเษก และทานไดกรณาเรยบเรยงเนอหา
เพมเตมจากประเดนทนำเสนอเมอวนท16มถนายน
พ.ศ. 2552 เพอใหเนอหามความสมบรณมากยงขน
และทานม เปาหมายจะสอใหชาวเลดสนทราบวา
โรงพยาบาลเลดสนไมเคยไดอะไรมาโดยงายแตตองใช
ความพยายามและความมงมนเปนอยางมากจะเหนได
ถงความยากลำบากของผบรหารแตละทานในเนอหา
ท อ าจารย กรณา เ ร ยบ เ ร ย งใหพวก เราร บทราบ
อยางละเอยดดงน
พ.ศ. 2432 นายแพทยโทมส เฮวารด เฮส
ไ ด ร บ พ ร ะ ม ห า ก ร ณ า ธ ค ณ โ ป ร ด เ ก ล า ฯ
จากพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวใหใช
บานหลวงรมถนนสลม ซงเปนทตงของโรงพยาบาล
เลดสนในปจจบนเปน“nursing home”รกษาผปวย
ดวยการแพทยแผนปจจบน สถานพยาบาลแหงนไดรบ
การพฒนาเรอยมาจนกระทงถงทกวนนนบได120ป
แลว พ.ศ.2434 ไดมการโอนกจการ nursing home
ของหมอเฮส เปนกจการของรฐเพอรกษาผปวย โดย
ขนานนามวา “โรงพยาบาลบางรก” เมอเกดกรณ
พพาทไทย-ฝรงเศส(ร.ศ.112)ไดใชสถานทแหงนรกษา
ทหารและประชาชนทบาดเจบ นอกจากนนยงใชเปน
โรงพยาบาลตนแบบรกษาผ ป วยแบบครบวงจร
โดยแบงการบรการเปน3แผนกคอแผนกสขศาลา
รกษาโรคทวไป แผนกสงเคราะหแมและเดก แผนก
กามโรค
พ.ศ.2486 สมยสงครามโลกครงท 2 แผนก
สขศาลาทวไปแผนกสงเคราะหแมและเดกถกระเบด
ทำลาย ทำใหตองหยดใหบรการ คงเหลอแตแผนก
กามโรคซงยงคงใหบรการอย ทำใหประชาชนทวไป
เขาใจวาโรงพยาบาลบางรก รกษาเฉพาะกามโรค
พ.ศ.2492คณหญงสนเศรษฐบตรไดบรจาค
เงนใหกระทรวงสาธารณสข ดำเนนการสรางอาคาร
และบานพก เพอใหบรการรกษาโรคทวไป ไดเปดให
บรการเปนทางการ เมอ 28 มถนายน พ.ศ. 2492
โดยตงชอวา “โรงพยาบาลเลดสน” ทำใหบรเวณ
เดยวกนม 2 โรงพยาบาล คอ โรงพยาบาลบางรก
อยดานถนนสลม โรงพยาบาลเลดสนอยดานถนนศรเวยง
ก า ร พ ฒ น า ข อ ง โ ร ง พ ย า บ า ล เ ล ด ส น
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 75
(ตงแตเรมจนถงปจจบนมผอำนวยการจำนวน14ทาน)
โรงพยาบาลเลดสนไดรบการพฒนามาตามลำดบ
ตามเหตปจจยแตละยคสมยโรงพยาบาลเลดสนไมเคย
ไดอะไรงายๆขนอยกบความใสใจมงมนของผบรหาร
(ผ อำนวยการฯ) การสนบสนนของผ บงคบบญชา
(ผบรหารกรมการแพทย)และปจจยภายนอกทอยเหนอ
การควบคม ถาผบรหารไมใสใจโรงพยาบาลกไมไดรบ
การพฒนา ผ บรหารโรงพยาบาลเลดสนขยนแต
กรมการแพทยไมสนบสนน กพฒนาไมได หรอแมวา
ผ บรหารโรงพยาบาลเลดสนขยน กรมการแพทย
สนบสนนก ย งม ป จจ ยอ นอ กท ทำให การพฒนา
หยดชะงกไดดงตวอยางตอไปน
พ.ศ. 2502 - พ.ศ. 2511อาจารยนายแพทยคง
สวรรณรต เปนผอำนวยการ ดำรทจะขยายพนท
เนองจากทดนเดมพฒนาจนเตมหมดแลว โดยจะ
ขยายพนทไปทางดานทศตะวนตก ซงเปนทดนของ
เอกชนเนอทประมาณ 5 ไรเศษ ทานไดประสานกบ
เจาของทดนแลวและตกลงจะขายใหโรงพยาบาล
ในราคา8ลานบาท(พ.ศ.2504-2505)ในขณะนน
พอทำเรองถงผบรหารระดบสงขนไป ผบรหารไมเหนดวย
บอกวาไมมเงน ทานอาจารยคง พยายามขอรอง
ผบรหารกไมเปนผลจนอก2ปตอมาราคาทดนเพม
จาก 8 ลานบาทเปน 12 ลานบาท อาจารยคงได
พยายามอกครงแตกไมประสบผลสำเรจ
พ.ศ. 2516 - พ.ศ. 2521อาจารยนายแพทยบรรล
ศรพานช เปนผอำนวยการ พฒนาโรงพยาบาลทาง
กายภาพ และคณภาพ ในทดนเดม คอ ประมาณ
6 ไร 1 งาน 7 ตารางวา โดยวางแผนรออาคาร
เกาๆ ออกหมดคงเหลอไวแตอาคารอำนวยการอาคาร
เดยวแลวสรางอาคารใหมอก2อาคารคออาคารบรการ
และอาคารสนบสนนบรการ และไดบรรจเขาแผน
พฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท4เรยบรอย
อาคารแรกทสรางเสรจคออาคาร33ปวงเงนงบประมาณ
70ลานบาทเปนอาคารสนบสนนบรการสวนอาคาร
ท 2 งบประมาณกอสราง 353 ลานบาท ตองถก
ระงบไปอยางกระทนหน เพราะรฐบาลมความจำเปน
อยางยงทตองนำเงนจำนวนนไปสรางโรงพยาบาล
สมเดจพระยพราชในตางจงหวด โรงพยาบาลเลดสน
จงไมไดงบประมาณดงกลาว
พ.ศ. 2531 ทานขนเปนผอำนวยการตอจาก
นายแพทยอดม ลกษณะวจารณนน โดยแทจรงแลว
ทานสนใจและตองการเพยงเปด residency training
ทางศลยกรรมตกแตงเทานน แตหลงจากททานและ
ทมงานไดศกษาสำรวจทรพยากรทมอยแลวพบวามอก
หลายสงทตองชวยกนพฒนาเพอใหโรงพยาบาลเลดสน
เปน compact teaching hospital ขนาด 600
เตยงมสถานทปฏบตงานเปนสดสวนสะดวกทงผปวย
และญาตท มารบบรการ แพทยและบคลากรทาง
การแพทยทใหบรการ ไมยงยากซบซอนในการเดนทาง
ไปรบบรการ เชน โรงพยาบาลอน เปนสถาบนทาง
การแพทยทมการศกษาคนควาวจยศาสตรตางๆทาง
การแพทย มการฝกอบรมแพทยเฉพาะทางสาขาตางๆ
ตลอดจนสอนนกศกษาแพทย นกศกษาพยาบาล
มหอพกสำหรบแพทยพยาบาลเชนโรงพยาบาลทวๆไป
ประเมนสถานภาพในขณะนนของโรงพยาบาลเลดสนมดงน
1.อาคารสถานท-สวนใหญหมดสภาพทรดโทรม
2.ครภณฑ-ขาดแคลน
3.บคลากร-คนดมมากแตบางกลม
(ส วนนอย)ย งยดแนนกบการบรหารโดยส งการ
ขาดความรกองคกร
4.เงน-ยงมนอย
การวางแผนการพฒนาอาคาร สถานท
1.กอสรางอาคารบรการผปวยใน
2.การปรบปรงพนทสำหรบการปฏบตงานไดแก
ปรบปรง OR ER หองตรวจผปวยนอก หองจายยา
สำนกงานแพทยฯ
3.โครงการบานแบบเพอสรางหอพกแพทย
หอพกพยาบาล
โครงการกอสรางอาคารกาญจนาภเษก
การของบประมาณ
1.ดำเนนการของบประมาณตามปกตแตไม
เคยไดรบ
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 76
2.เชญทานรฐมนตรรฐมนตรชวยวาการฯ
ปลดกระทรวงสาธารณสขอธบดกรมการแพทยมาตรวจ
เยยมโรงพยาบาลเพอใหเหนสภาพจรง
3.ปพ.ศ.2533รฐมนตรชวยวาการกระทรวง
สาธารณสข เหนชอบกบโครงการทโรงพยาบาลเสนอขอ
งบกอสรางอาคารผปวย26ชนวงเงน745ลานบาท
แตเรองไปชาอยทกรมการแพทย สรปแลวไมไดเงนมา
กอสราง
4.ทำสงฆทานกลางแจงเพราะมคนแนะนำ
ทานกเลยทำตอนนนศาลพระภมตงอยทดาดฟาของตก
อำนวยการกไปทำกนกลางแดด ใครทกวาใหไปไหว
ทไหนทานกบแพทย พยาบาลทน กพากนไปเรยกวา
พยายามทำทกสงทกอยางเพอใหไดเงนมากอสรางอาคาร
5.ตอมาไดงบประมาณกอสรางอาคารปพ.ศ.
2536 เปนงบแปรญตตของ รฐมนตรชวยวาการกระทรวง
สาธารณสข จำนวน 3 ลานบาท แตกมปญหาเรอง
การเขยนแบบการกอสรางอาคาร คอ กองแบบแผน
สำนกปลด กระทรวงสาธารณสข กรมโยธาธการ
กระทรวงมหาดไทยกรมศลปากรกระทรวงศกษาธการ
เขยนแบบ ใหไมทน จงขออนมตสำนกงบประมาณ
แปลงงบกอสรางเปนงบเขยนแบบ ทายท สด
บรษทสถาปนก 110 จำกด ไดรบคดเลอก
การประกวดหาผรบเหมากอสรางอาคาร
1. คณะกรรมการกำหนดคณสมบต เงอนไข
และวธการคดเลอกเพอดำเนนการประกวดราคา
หาผรบจางดำเนนการกอสราง
2.คณสมบตทสำคญขอหนงทบรษทสถาปนก
110จำกดแนะนำคอผรบจางตองเปนผมประสบการณ
กอสรางอาคารสงเกน10ชนขนไปซงทานกพยายาม
ทำตามคำแนะนำ ไดมการถกเถยงกนมากในทประชม
ในทสดทานกแพมตเสยงสวนมากของคณะกรรมการ
ในทสดบรษทเจรญทอง (1982) ไดรบคดเลอกเปนผ
กอสรางและกอสรางลาชาไปมากซงอาจารยนายแพทย
พงษศกดวฒนาจะมาบรรยายตอ
การปรบปรงพนทสำหรบการปฏบตงาน
1.จะขยายORER
2.ปรบปรงหองตรวจโรคผปวยนอกหองจายยาท
บรเวณชน1ถงชน3ของอาคารอำนวยการและ
อาคาร33ป
3.ปรบปรงสำนกงานแพทยสำนกผอำนวยการ
ชน6ถงชน9ของอาคาร33ป
4.ปรบปรงหองx-rayหองตรวจทนตกรรม
กลมงานเวชศาสตรฟนฟ
โครงการบานแบบ เพอสรางหอพกแพทย หอพกพยาบาล
ดงไดกลาวแลวในการวางแผนการพฒนา
อาคารสถานทของโรงพยาบาลนนเมอกอสรางอาคาร
บรการผปวยในเสรจ ตองปรบปรงพนทสำหรบการ
ปฏบตงานตางๆ ตลอดจนสำนกงานแพทยและท
สำคญคอหอพกแพทยหอพกพยาบาลและเจาหนาท
ของโรงพยาบาลเลดสน ซงมแผนจะกอสรางทซอย
บานแบบซงเปนทดนทรอยตำรวจตรเจรญดารานนท
บรจาคใหโรงพยาบาลจำนวน 6 ไร 3 งาน 92
ตารางวา ในการปรบปรงพนทๆ ซอยบานแบบน
กระทรวงสาธารณสขไดมคำสงแตงตงคณะกรรมการ
พฒนามา2ครงๆหลงสดเมอ10มกราคมพ.ศ.2546
ม อธบด กรมการแพทยหร อผ แทน เปนประธาน
ถาการกอสราง หอพกแพทย พยาบาลเสรจเรยบรอย
ปญหาดานโครงสรางของโรงพยาบาลเลดสนจะ
หมดสนไปไมเกดปญหาการขาดแคลนพยาบาล
จะเหนไดวาโรงพยาบาลเลดสนไมเคยไดอะไร
งายๆ การวางแผนเพอจะทำกจกรรมหนงกจกรรมใด
มใชเรองยาก แตความสำเรจของแผนนนยากยงดง
ภาษตจนทวา “การวางแผนอยทคน ผลสำเรจอยทฟา
นบแตโบราณกาลมา คนคำนวนมสฟาลขต”
ผบรรยายทานตอไปคอ อาจารยนายแพทยพงษศกด
วฒนาปจจบนทานเปนผอำนวยการโรงพยาบาลศรวชย3
อดตทานเคยดำรงตำแหนงผอำนวยการโรงพยาบาลเลดสน
กรมการแพทยทานบรรยายในหวขอเรอง“โรงพยาบาล
เลดสน พ.ศ. 2516 - พ.ศ. 2542”
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 77
ภาพท 12 อาจารยนายแพทยพงษศกด วฒนา
ทานบรรยายชวงททานอยท โรงพยาบาล
เลดสนระหวางพ.ศ.2516-พ.ศ.2542ทานขอแบง
ออกเปน2ยคคอ
ยคท 1 เปนยคททานเปนศลยแพทยออรโธปดกส
(พ.ศ. 2516 - พ.ศ. 2537)
ทานเพงกลบมาจากอเมรกาใหมๆ สมยนน
อาจารยนายแพทยบรรล ศรพานช เปนผอำนวยการ
โรงพยาบาลเลดสน ชวงนเปนชวงททานมองคนอน
ทเขาทำเกงๆ คนทมประสบการณ คนททำความด
ยคทสอง เปนยคททานเปนผบรหารโรงพยาบาลเลดสน
(พ.ศ. 2537 - พ.ศ. 2542)
เปนชวงททานทำเพอสถาบน ทานกลาววา
เวลาททานมาท โรงพยาบาลเลดสนเมอไหรกตาม
ทานจะรสกอบอนเปนอยางมาก ทกคนปฏบตอยางด
ตอทานเหมอนเดม
ยคท 1. ยคเปนศลยแพทยออรโธปดกส
(พ.ศ. 2516 - พ.ศ. 2537)
อาจารยนายแพทยคง สวรรณรต
พ.ศ. 2505 (ทานกลาววา ถาทานจำไมผด)
ตอนนนทานมาขายธงมหดลใหอาจารยนายแพทย
คง สวรรณรต อาจารยควกเงนใหทาน 500 บาท
อาจารยนายแพทยคงสวรรณรตทานเปนผบกเบกโรค
กระดกและขอและในปพ.ศ.2519อาจารยนายแพทย
คง สวรรณรต ไดรบคดเลอกใหเปนนายกสมาคม
ออรโธปดกสคนแรกของประเทศไทย เปนสงท เรา
ภมใจมาก เพราะทานมาจาก กรมการแพทย
กระทรวงสาธารณสข
อาจารยนายแพทยบรรล ศรพานช
อาจารยนายแพทยบรรลศรพานชเปนผอำนวยการ
โรงพยาบาลเลดสน ตดตอกบทานสมยททานอย
ตางประเทศ(ขณะนนทานอยทอเมรกา)ใหทานมาอยท
โรงพยาบาลเลดสน โดยบอกวา ถาทานมาอยท
โรงพยาบาลเลดสนแลว จะใหภรรยาทานมาอย ท
โรงพยาบาลเลดสนดวยอกคน ทานประทบใจอาจารย
นายแพทยบรรล ศรพานชมาก เพราะ อาจารย
นายแพทยบรรล ศรพานช เปนคนกระฉบกระเฉง
ตลอดเวลา แรกทเดยวทานบรรจทสถาบนประสาทวทยา
กอนเพราะตอนนนตำแหนงท โรงพยาบาลเลดสนไมม
แลวจงยายตำแหนงมาอยทโรงพยาบาลเลดสน
อาจารยนายแพทยบรรลศรพานชไดพฒนา
โรงพยาบาลเลดสนมากทสดคนหนงทานไดวางmaster
planการกอสรางตกตางๆในโรงพยาบาลเลดสนอาท
ตก33ป9ชนตกสงเสรมบรการ10ชนรวมทง
ต ก ผ ป ว ย ใ นท ง ห มดข อ งโ ร ง พ ย าบ า ล เ ล ด ส น
จนกลายมาเปนอาคารกาญจนาภเษก
ภาพท 13 ภาพตกอำนวยการ
พ.ศ.2512เปนปทแพทยสภาเรมกอตง
พ.ศ.2517โรงพยาบาลเลดสนมการฝกอบรม
แพทยประจำบานศลยศาสตร ซงเปนครงแรกของ
กรมการแพทย นายแพทยชยพฤกษ ปยะเกศน
เปนศลยแพทยคนแรกทจบการฝกอบรมในปพ.ศ.2520
พ.ศ.2518การฝกอบรมแพทยประจำบาน
ออรโธปดกส นายแพทยวรชาต ปรชาปญญากล
จบเปนคนแรกในปพ.ศ.2521
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 78
ก า ร อ บ ร ม ร ะ ย ะ ส น เ ป น ส ง ท อ า จ า ร ย
นายแพทยบรรลศรพานชภมใจมาก
ภาพท 14 แพทยทมาอบรมระยะสนจากตางจงหวด
ถายรปรวมกบอาจารยทใหการฝกอบรม โดยมทาน
อธบดกรมการแพทย นายแพทยกมล สนธวานนท เปน
ประธาน
ทานกลาวเสรมทายการบรรยายหวขอนวา
“วชาการเปนสงทมความสำคญมากๆ เลยทเดยว”
อาจารยนายแพทยบรรลศรพานชเปนผจดตง
สหกรณออมทรพย โรงพยาบาลเลดสน สมยกอน
มการหนแชรกนมากเลยใหจดตงสหกรณใหกเงนตงอย
ทธรการโดยเปนหนวยเลกๆกมคนไปกเงนแตไมโต
ปจจบนสหกรณฯมเงนประมาณ900กวาลานบาท
มทนสำรองประมาณ 300 กวาลานบาท ทานไดคย
กบผจดการสหกรณฯ วาอยากจะใหแพทยเขามาเปน
กรรมการมากๆจะไดมาชวยกนบรหารเงน
สมยน นกลาวไดวา สหกรณออมทรพยฯ
ดำ เนนการโดยคนของโรงพยาบาล เล ดสน เอง
มผ อำนวยการโรงพยาบาลเลดสน เปนประธาน
โดยตำแหนง
ผลงานททานมชอเสยงตอนอยโรงพยาบาลเลดสน คอ
1.ทานเปนนายกชมรมศลยแพทยทางมอแหง
ประเทศไทย(พ.ศ.2529-พ.ศ.2531)
2.ทานเปนประธานราชวทยาลยแพทย
ออรโธปดกสแหงประเทศไทย(พ.ศ.2540-พ.ศ.2541)
3.ทานเปนบรรณาธการวารสารกรมการแพทย
(พ.ศ.2535-พ.ศ.2537)ระยะเวลา4ปทานกลาววา
เปนเวลาทเหนอยมากเหนอยทสดในชวตในการทำวารสาร
ภาพท 15 อาจารยนายแพทยวทร แสงสงแกว เปนประธาน
เปดสถาบนออรโธปดกส ของโรงพยาบาลเลดสนในขณะนน
โรงพยาบาลเลดสนมชอเสยงมากทางดาน
ออรโธปดกส เดมทเดยวเปนแผนกออรโธปดกส หรอ
แผนกโรคกระดกและขอ ตงอยในโรงพยาบาลเลดสน
จากนนเปลยนเปนสถาบนออรโธปกดกส และปจจบน
เปลยนเปนศนยการแพทยเฉพาะทางดานออรโธปดกส
คอมศนยการแพทย เฉพาะทางดานออร โธปดกส
ภายในโรงพยาบาลเลดสน
ยคแรกเปนยคททานมองผอนทำงานคอเวลา
ทานทำงานทานจะมองวาคนอนทำยงไงเขาผดพลาด
ยงไง เราควรจะแกไขยงไง จนกระทงทานมาเปน
ผอำนวยการโรงพยาบาลเลดสนในปพ.ศ.2537-พ.ศ.2542
ยคท 2 ยคเปนผบรหารโรงพยาบาลเลดสน
(พ.ศ.2537 - พ.ศ.2542)
1.สวนสขภาพอนซเคป
และพระบรมราชานสาวรยรชกาลท๕
2.พนทจอดรถหนาอาคารกาญจนาภเษก
3.อาคารกาญจนาภเษก
1. สวนสขภาพอนซเคป และพระบรมราชานสาวรย
พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท ๕
สวนสขภาพอนซเคป เปนชอของบรษทบอรเนยวเดม
มทดนขางโรงพยาบาลเลดสนประมาณ200ตารางวา
อยระหวางตกอำนวยการ และทางดวน อาจารย
นายแพทยประพจน เภตรากาศ ไดเจรจาขอสทธใน
การเชาทดนตอจากบรษทเอกชนอนซเคป โดยทดน
ดงกลาวเปนทดนทรพยสนสวนพระมหากษตรย
บรษทอนซเคป ยนยอมมอบสทธการเชาทให โดยไม
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 79
เรยกรองคาขนยายหรอคาใชจายใดๆทงสนแตมขอแม
เพยงขอเดยววาจะตองตงชอสวนนตามชอบรษทเขา
คอ อนซเคป เพราะฉะนนพวกเราตองจำไวใหดวา
สวนนไดมาดวยความกรณาของเขา เงนคาขนยายของ
ซงเปนจำนวนมากเขากไมคดซกบาทขอแคชออยางเดยว
ภาพท 16 สวนสขภาพอนชเคป
ภาพท 17 ในวนพธเปดพระบรมราชานสาวรย
พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท๕
วนพฤหสบดท 13 พฤษภาคม พ.ศ.2542
2. พนทจอดรถหนาอาคารกาญจนาภเษก
แตเดมไมใชทดนของเรา เปนทดนทรพยสน
สวนพระมหากษตรยซงมชาวบานมาอาศยอย14ครอบครว
เราไดซอทดนทละครอบครว แตละครอบครวกเรยก
เงนเปนลาน รวมแลวใชเงนซอทงหมด 62 ลานบาท
โดยใชเงนมลนธโรงพยาบาลเลดสนซอ (ไมสามารถใช
เงนบำรงของโรงพยาบาลเลดสนซอได) ซงอาจกลาวได
วา เราไดทดนสวนนมาดวยโชคและความสามารถของ
อาจารยนายแพทยประพจนเภตรากาศ
ภาพท 18 บรเวณพนทจอดรถ หนาอาคารกาญจนาภเษก
ในอดต มชาวบานมาอาศยอย 14 ครอบครว
ภาพท 19 หลงจากรออาคารพกอาศยของชาวบานทง
14 ครวเรอนแลว
ภาพท 20 ปจจบนเปนทจอดรถหนาอาคารกาญจนาภเษก
3. อาคารกาญจนาภเษก
อาจารยนายแพทยบรรลศรพานชวางแผนแมบท
จะกอสรางอาคารหลงนใหไดแตสรางไมได หลงจากท
เราไดงบแปรญตต (3 ลานบาท) ตามท อาจารย
นายแพทยประทปโภคะกลเลาใหฟงแลวเรากไดงบมา
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 80
515 ลานบาทในการกอสราง โดยไดบรษทเจรญทอง
เปนผดำเนนการกอสราง จากสญญาททำไวรวมกนวา
เขาจะตองกอสรางเสรจภายใน1,000กวาวน(ถาทาน
จำไมผด)แตเอาเขาจรงๆรวม9ปจงเหนเปนตก
อยางทกวนน อยากใหพวกเรารวา อาคารกาญจนาภเษก
เกดขนมาไดยงไง เกดขนมาดวยความยากลำบาก
เพยงใดจำไดวาตอนกอสรางครงแรกๆเหนเปนตอแค
ชนเดยว มนขนชนสองไมไดซกท เปนเวลาหลายป
คนกอสรางคนสดทายเขาอยากทำบญใหโรงพยาบาล
เลดสนเขาเลยใชทนตวเอง40ลานบาทสมทบกอสราง
ทำใหเราไดของดๆมลฟทดๆใช
กอนจบการบรรยายทานกลาววา “โรงพยาบาล
เลดสน ทำบญแตปางกอน ททำใหเราไดของด แลวมน
จะอยชวนจนรนดรและมนคงจะอยตลอดไป”
ผบรรยายทานตอไปคอ อาจารยละไม แกวอำไพ
ทานดำรงตำแหนงเปนรองผอำนวยการกลมภารกจ
บรการวชาการ โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
ทานบรรยายในหวขอเรอง“ยอนรอยงานการพยาบาล
โรงพยาบาลเลดสน”
ภาพท 21 อาจารยละไม แกวอำไพ
ววฒนาการ งานการพยาบาล โรงพยาบาลเลดสน
ขอมลในอดตททานจะบรรยายในครงน ทานได
รวบรวมขอมลจากหลายแหลงดวยกนอาทจากหนงสอ
จากคำบอกเลาของบคคลผ เกยวของท เชอถอได
และจากคำบอกเลาของบคคลทอย ในเหตการณ
พ.ศ.2430-2435คลนกหมอเฮสมภรรยา
หมอเฮส เป นนางพยาบาลขอเร ยกช อท านว า
“นางพยาบาลเฮส” และมนางพยาบาลครสเตยน ดแล
รวมกบหมอเฮส
วนท 28 มถนายน พ.ศ.2492 เปนวนท
โรงพยาบาลเลดสน ไดเปดอยางเปนทางการ (สวนประวต
การกอสรางอาจารยทานอนๆ ไดกลาวไวขางตนแลว)
สมยนนโรงพยาบาลเลดสน แบงเปนแผนก
ตางๆแผนกพยาบาลกเปนแผนกหนงโดยมหวหนา
แผนก 2 ทาน คอ คณรชดา (ไมทราบนามสกล)
เปนหวหนาพยาบาลคนแรก และ คนทสองคอ
คณศรพรรณฤทธวชย
แบงงานเปน2สวนคอ
1.การบรหารการพยาบาลมทมการพยาบาล
ประกอบดวยพยาบาล (ในยคนนมจำนวนนอยมาก)
และมผชวยพยาบาล ทมวฒสงสดแคชนประถมปท 3
2.การปฏบตการพยาบาลมคนไขนอกคนไขใน
ซงการบคนไขในมเพยง ward เดยว จะรวม
ผปวยชาย และผปวยหญง มเคานเตอรพยาบาล
กนกลาง โดยจะเนนการรกษามากกวาการปฏบตงาน
การพยาบาล
พ.ศ.2510 - 2520คณมาลอารยะวงศเปน
หวหนาพยาบาล มการเปลยนชอจากแผนกพยาบาล
เปนฝายการพยาบาล
การบรหารการพยาบาลและการปฏบตการ
พยาบาลแยกงานชดเจน โดยฝายบรหารการพยาบาล
มหวหนาพยาบาล และผชวยหวหนาพยาบาลเปนผ
รบผดชอบสวนการปฎบตการพยาบาลมการเพมward
และแบงประเภทwardตามสาขาทางการแพทย
พ.ศ.2520 - 2534ยคเรมมการเปลยนแปลง
ในขณะนน มคณสนทร เลาวพงศ เปนหวหนา
ฝายการพยาบาลมการพฒนางานเรอยมาไดแก
1.การบรหารการพยาบาลการบรหารงานของ
ฝายการพยาบาล จดใหมคณะกรรมการดำเนนการดาน
บรหาร บรการและวชาการเปนรปธรรมมากข น
ทเดนคอการพฒนาการพยาบาลออรโธปดกสไดรเร ม
หลกสตร “การพยาบาลออรโธปดกสและเวชศาสตรฟนฟ”
ในปพ.ศ.2523 (ปจจบนเปนรนท 29)และเรมสนบสนน
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 81
ใหพยาบาลไปอบรมหลกสตรเฉพาะทางดานพยาบาล
มากขน
2. การปฏบตการพยาบาล เรมมการมอบหมาย
งานทเปนรปธรรม นำพยาบาลสสงคมมากขน โดย
การมสวนรวมกบองคการพยาบาลนอกโรงพยาบาล
พ.ศ.2534 - 2545เปนยคเรมมการเปลยนแปลง
คอมการเปลยนชอจาก ฝายการพยาบาล เปนกลม
งานการพยาบาลโดยมผบรหารสงสดดงน
พ.ศ.2534 - 2543 คณอำไพวชยยะเปนหวหนา
กลมงานการพยาบาล
พ.ศ.2543 - 2545คณรตนาศรจระชยเปน
หวหนากลมงานการพยาบาล
ซงในชวงปพ.ศ.2534-2545นนกลมงาน
การพยาบาลไดพฒนางานเรอยมาอยางตอเนองไดแก
1.การบรหารการพยาบาล
1.1สนบสนนสงเสรมใหมการพฒนา
บคลากร การศกษาตอเนอง เปนรปธรรมมากขน
มการทำแผนชดเจน โดยไดมการประสานงานรวมกบ
ทบวงมหาวทยาลยและวทยาลยตางๆของภาครฐ
1.2พฒนาศกยภาพพยาบาลหองผาตด
ในปพ.ศ.2541โดยจดหลกสตรscrubnurseorthopaedic
1.3รเรมใหมการพฒนางานวจยทาง
การพยาบาล
1.4Matrixorganizationคอทำงาน
รวมกนเปนทม
2.การปฏบตการพยาบาล
2.1ใชรปแบบการมอบหมายงาน
ใหแกผปฏบตงานระดบตางๆชดเจนมากขน
2.2ใหความสำคญกบการใช
กระบวนการพยาบาล(NursingProcess)เปนกระบวนการ
ทางวทยาศาสตรมาใชในการปฏบตงานใหการพยาบาลตางๆ
2.3สงเสรมใหพยาบาลทำวจย
โดยจดหลกสตรการอบรมการวจยทางการพยาบาล
และสงพยาบาลไปอบรมภายนอกโรงพยาบาล
พ.ศ.2545 ยคนเปนยคแหงการเปลยนแปลง
มการสรรหาหวหนากลมการพยาบาลคนใหมแทน
คนเกาทเกษยณอายราชการ การคดเลอกในครงนนบ
เปนครงแรกทผบรหารโรงพยาบาลใหความสำคญ
เปนพเศษ จงไดจดตงคณะกรรมการสรรหาพยาบาล
วชาชพ ใหมาดำรงตำแหนงหวหนากลมการพยาบาล
1 ชด (รายละเอยดทานสามารถอานเพมเตมไดใน
หนงสอประชมวชาการครงท 12ประจำปงบประมาณ
2552เรอง6ทศวรรษโรงพยาบาลเลดสน)
พ.ศ.2547 เปลยนชอจาก กลมการพยาบาล
เปนกลมภารกจบรการวชาการการบรหารการพยาบาล
ตามวสยทศนโรงพยาบาลเลดสน “เลดสนกาวหนา
พฒนาไดมาตรฐาน เปนเลศทางวชาการ บรการ
ประทบใจ” เพอใหการดำเนนงานประสบความสำเรจ
กลมภารกจบรการวชาการไดบรหารงานโดย
1.ยดหลกกระบวนการบรหารทมงผลสมฤทธ
และแบบมสวนรวม คอ Patient Care System
Management, Nursing System Management,
Nursing Personnel Management บคลากร
ทางการพยาบาลตองมความร มการวางแผนกลยทธ
เปนทศทางในการบรหาร
2.ปรบระบบบรการจดการมUnitManager/
CareManager(เดมเปนหวหนาตก)
พ.ศ.2545 ถงปจจบน
การบรหารงานตามวสยทศนกลมภารกจ
บรการวชาการ “เปนองคกรทบรการไดมาตรฐาน
วชาการกาวหนา พฒนาอยางตอเนอง เปนทยอมรบ
ของผใชบรการและสงคม”
การบรหารจดการ พฒนาสความเปนเลศ
ทางวชาการ Excellence Center พฒนางานวจย
พฒนาความรของบคลากร ขบเคลอน และสงเสรม
ใหโรงพยาบาลเลดสนผานการรบรองคณภาพ HA
ในเดอนมนาคม 2549 เนนการมสวนรวม โดยม
การคดเลอกสรรหาผบรหารการพยาบาลและMatrix
Organization
การปฏบตการพยาบาล ม ร ป แ บ บ ก า ร
มอบหมายงานชดเจน ลกษณะ Total Care,
พฒนาบรการพยาบาลตามมาตรฐานในโรงพยาบาล
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 82
และ HA/PMQA เนนการทำงานเปนทม ยดผใช
บรการเปนศนยกลางสรางCoreValueขององคกร
พยาบาล“เลดสน NURSE”
พฒนาโดยการจดอบรมCQItoResearch,
R2R,BestPractices,KM
พ.ศ.2549มผลงานวจย12เรอง
พ.ศ.2550มผลงานวจย7เรอง
พ.ศ.2551มผลงานวจย16เรอง
พ.ศ.2552กำลงดำเนนการวจย11เรอง
พฒนาสองคกรแหงการเรยนร
เนนการใชการจดการความร (KM) นำผล
การวจยมาใชในการปฏบตการพยาบาล พฒนางาน
ประจำสงานวจย กาวสองคกรทมผลดำเนนงานท
เปนเลศ
แนวโนมการพยาบาลของโรงพยาบาลเลดสน
1.พฒนาสความเปนผนำทางวชาการ
2.มงพฒนาพยาบาลและงานบรการสความ
เปนสากล
3.การสรางความรทเทยบวดไดทงภายใน
ประเทศและนานาประเทศ
4.สรางนกวจย
5.การใชภาษาองกฤษ
6.การใชเทคโนโลยสารสนเทศ
7.สรางเครอขายงานบรการพยาบาลระดบโลก
จดเนน
การพฒนาบคลากรพยาบาลและการพฒนา
งานบรการพยาบาลตองควบคกน
พฒนาสความเปนผนำทางวชาการพยาบาล
APN,FamilyNurse,CaseManagement,
ICNP, CQI&Evidence Based Practice&Best
Practice, Nursing Information Technology,
การสรางเครอขายพฒนาคณภาพและพฒนาหลกสตร
การพยาบาลออร โธปด กส และ เวชศาสตรฟ นฟ
(จาก2เดอนเปน4เดอน)และหลกสตรScrub
NurseOrthopaedicsมผสนใจเขารบการอบรมมากมาย
ผบรรยายทานสดทายคอ อาจารยนายแพทยธวช
ประสาทฤทธาทานดำรงตำแหนงเปนรองผอำนวยการ
กลมภารกจวชาการโรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
ทานบรรยายในหวขอเรอง“อนาคตโรงพยาบาลเลดสน”
ภาพท 22 อาจารยนายแพทยธวช ประสาทฤทธา
ในชวงเวลากอนททานจะเรมบรรยายนน
บรรยากาศภายในหองประชมผเขารวมประชมทกทาน
นงฟงอยางเงยบเชยบและมสหนาเครงเครยดตามๆกน
ผถอดเทปเขาใจวาทกทานคงจะเรมหวบางแลวเพราะ
ขณะนนเลยเวลารบประทานอาหารกลางวนมานาน
พอสมควร
ภายหลงจากผดำเนนรายการกลาวเรยนเชญ
ทานบรรยายตอทานกลาวดวยใบหนายมแยมวา
“เรยนทานอาจารย ทานวทยากร ผดำเนน
รายการและผมเกยรตทกทาน อนาคตโรงพยาบาลเลดสน
เรม เมอคณละไมพดจบ ถาคณละไมพดตอ อนาคต
เรมไมได”
ทกทานทอยในหองประชมหวเราะพรอมกน ทำให
บรรยากาศภายในหองประชมคลายความเครยดลง
ทานเรมบรรยายดวยการใหความหมายของคำวา
อนาคตหมายถงยงมาไมถง(ว.)
และเวลาภายหนา(ป.ส.)
Future:thatistobeorcomethat
willhappenwhatisgoingtobe
นโยบายเปาหมายในปพ.ศ. 2525
โดยทานนำขอความมาจากหนงสอเปดตก
33ปพ.ศ.2525ในหนงสอกลาวไววา
1.ใหสามารถใหบรการคนไขนอกไดประมาณ
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 83
1,000คนตอวน(ปจจบนประมาณ2,000คนตอวน)
2.ใหสามารถรบคนไขในได600เตยงเนองจาก
พนทของโรงพยาบาลจำกดคอจำนวน6ไร1งาน
7ตารางวาเทานน(ปจจบน670-690เตยง)
3.ใหสามารถเปนโรงพยาบาลทมสถานทและ
อปกรณในการอบรมอยางพรอมมล(ปจจบนมทงแพทย
ประจำบานextern,intern)
4.ใหสามารถเปดบรการไดอยางดในทกแขนง
วชาทางการแพทย (ปจจบนนอกจากศลยกรรม โรค
กระดกและขอแลว ยงมอายรกรรมและแผนกอนมากมาย)
5.ใหมอาคารสถานทเพยงพอสำหรบบรการ
ผปวยและถกสขลกษณะดวย
ยทธศาสตรกรมการแพทย 2009
ทานกลาววา ยทธศาสตร คอ แผนทจะไป
ขอเงนเพราะหากไมไดเงนแลวกจะไมมเงนมาสรางตก
ไมมของทจะนำมาใชพฒนา และพวกเราทนงอยกน
ในทนตองจำไววา หากไมมแตละทานทไดบรรยายไป
กอนหนาน แลว กจะไมมท ใหพวกเรามาน งฟง
การประชมวชาการททนสมยแบบน
ยทธศาสตรกรมการแพทย 2009 มดงน
1.เสรมสรางองคความรดานการแพทยระดบ
ตตยภมโดยการศกษาวจยประเมนพฒนาและถายทอด
องคความร/เทคโนโลยและการบรการ
2.สรางมาตรฐานการบรการตตยภมและพฒนา
ศกยภาพของสถานบรการและระบบเครอขาย
3.พฒนาระบบบรหารจดการทเออตอการ
ดำเนนการ
ภาพท 23 ตกของโรงพยาบาลเลดสนในอดตและ
ปจจบน
ภาพท 24 เครองมอแพทยในอดตและปจจบน
ภาพท 25 การผาตดในอดต
ภาพท 26 ผปวยใสเฝอกในอดต
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 84
ภาพท 27 หองผาตดในอดตและปจจบน
ภาพท 28 โฆษณาอปกรณเยบแผลในอดต
ภาพท 29 โฆษณาอปกรณเยบแผลในปจจบน
ภาพท 30 โฆษณายาในอดตและปจจบน
ภาพท 31 วารสารโรงพยาบาลเลดสนในอดต
ภาพท 32 วารสารกรมการแพทยในปจจบน
ภาพท 33 ตำแหนงหนาทการงานของบคลากรทาง
การแพทยของโรงพยาบาลเลดสนในอดต
ในอดตตำแหนงหนาทการงานของขาราชการ
จะแบงเปน เอก โท ตร เชน นายแพทยโท
พยาบาลตรเปนตน
ตอมาตำแหนงงานใชระบบ “ซ” เปนตวแบง
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 85
(Common Level)ตงแตระดบซ1-ซ11คณะรฐมนตร
รฐบาลชดของพลเอกสรยทธจลานนทเปนนายก
รฐมนตรมมตเหนชอบกบการปรบปรงกฎหมายวาดวย
ระเบยบขาราชการพลเรอนพ.ศ.2535ใหมกำหนด
ตำแหนงขาราชการพลเรอนม4ประเภท(เรยกวา
ระบบแทงและยกเลกระบบซ)คอ
1.แทงบรหาร
2.แทงอำนวยการ
3.แทงวชาการ
4.แทงทวไป
ทานกลาววา วฒการศกษาตางๆ จะม
ความสำคญมากและมการวดผลการปฏบตงานแตเดม
นนขาราชการเปนมนษยเงนเดอน ทำงานไปเรอยๆ
แตปจจบนเราจะทำอยางนนไมไดแลว
การปฏรประบบราชการตามรฐธรรมนญ พ.ศ.2540
การบรหารจดการของหนวยงานภาครฐ
Public sector Management Quality Award
(PMQA)เปนเครองมอชนดหนง
•ตองมการนำองคกร
•ตองมบคลากรเปนผนำองคกรในการ
เปลยนแปลง
•ตองมยทธศาสตร(กคอเงน)
•ตองมการเนนวาใครเปนผรบบรการ
•ตองมการประเมนผลใครทำงานนอย
ไดนอยใครทำงานมากไดมาก
•ตองมการจดการภายในซงจะคไปกบ
การนำองคกร
•ตองมผลผลตของโรงพยาบาลเลดสน
เรมมการปรบเปลยนระบบบรหารทรพยากร
บคคลตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน
พ.ศ.2551มการทำCompetencygap,KPI
พระบำราศนราดร พ.ศ. 2506 เคยกลาวไววา
“โรงพยาบาลเลดสน เปนโรงพยาบาลทเกาแกแหงหนง
ในประเทศไทย ปจจบนนโรงพยาบาลเลดสนเปน
โรงพยาบาลบำบดโรคทวไปแหงเดยวของกรมการแพทย
กระทรวงสาธารณสข ทางภาคใตของนครหลวง ”
ภาพท 34 ความเชอมโยงของการพฒนาระบบราชการกบเกณฑคณภาพ PMQA
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 86
อาจารยนายแพทยสงด เปลงวานช พ.ศ. 2506
เคยกลาวไวเกยวกบ โรงพยาบาลเลดสนวา “กคงจะ
เปนภาระทนาหนกใจมใชนอยสำหรบเจาหนาท
โรงพยาบาล ขาพเจาเช อมนวา ดวยสมรรถภาพ
อนสงและวรยภาพอนแรงกลาของบรรดาเจาหนาท
โรงพยาบาลแหงน คงจะสามารถอำนวยบรการดาน
บำบดโรคภยไขเจบใหแกประชาชนไดดทสด ทงปรมาณ
และคณภาพสมกบท เปนศนยการอบรมและฝกหด
แพทยแหงหนงของกระทรวงสาธารณสข...”
ทานกลาววา “ดงนนมนตองประกอบกนระหวาง
การนำองคกรและบคลากร เพอใหพวกทานมความสข
ไมเจบไข”
การบรหารจดการ
ภาพท 35 War Room เกยวกบเรอง การจดการ
อาคารกาญจนาภเษก
บนทกสวนตว วนท 19 ตลาคม 2519
ของอาจารยนายแพทยบรรล ศรพานช ในหนงสอ
ลกผชายชอบรรล
“งานโรงพยาบาลเลดสน สตาฟรวมงาน
สวนใหญไมดดงใจ และ โรงพยาบาลราชการทำอะไร
ไมไดทำใหการปรบปรงยาก เลยเขาสภาพอยไปวนๆ
เราเองกพรำถามตวเองวา เราจะเอาอยางไร? แลวเรา
กยงตอบตวเองไมได ผลจงออกมาในสภาพเซงๆ
เหนอยหนาย เราตองแกใหไดในเรองน”
ปจจบนนเราอยกนแบบเรอยๆ เซงๆ เหนอย
หนายไมไดแลวเพราะมแผนปฏบตราชการ 4 ป
(2551-2554)กรมการแพทยกระทรวงสาธารณสข
ซงมการวดผลปฏบตงานKPIและการพฒนาบคลากร
ตามCompetencygap
ภาพท 36 ผลผลต - การถายทอดองคความร
ภาพท 37 Reference Center
ทานกลาววา“บคลากรเหลานเปนรนกลางเกา
กลางใหม จะเปนผมาสานตองานในวนน งานทเรา
ทำในวนน การนำองคกรในวนน ใครทเปนใหญ ใครทเปน
หวหนากลมงานในวนน จะตองทำงานหนกใหรนหลงขน
มาแทน รนหลงจะไดมาบอกวา เออไมไดอยอยางไปวนๆ”
อยางทอาจารยนายแพทยบรรลกลาวไว
Structure ในอนาคต (ปญหาเรองโครงสราง)
ทจะตองมการปรบปรง
1.อาคารใหมบนพนทวางหนาอาคาร
กาญจนาภเษก
2.ERหองผาตด
3.ตองปรบOPDใหม
4.ทจอดรถโรงอาหารรานคา
5.ทเกบเวชระเบยน
6.หอพกนกศกษาแพทยแพทยประจำบาน
หองพกแพทย
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 87
7.งานวจยmulticenter
8.หองทานตะวน
9.หองx-raysตองเปนcomputer-digital
ภาพท 38 ผลงานตพมพในระดบนานาชาต
ภาพท 39 พนทวางหนาอาคารกาญจนาภเษก
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 88
ทานกลาววา“ผมอยากจะบอก พวกเรา แพทย
พยาบาล วา วนหนงพวกเรากตองเจบตองปวยกน
สงดๆ ทพวกเราทำกนอยทกวน มนจะกลบมา พวกเรา
อยโรงพยาบาลไมตองไปทำบญทไหนไกล แคเขาไป
ดผปวยดๆ เยยมเขาใหเขาหายเจบ หายปวยกพอแลว”
ตอนทายทานกลาวเสรมเรองบาปเจดประการ
(ม.ค.คานธ)วา
นกการเมอง ทปราศจากหลกการ
ความมงคง ทปราศจากการทำงาน
(ไปปลนเขามา)
ความสขสนกสนาน ทปราศจากความสำนก
ความรอบร ทปราศจากคณลกษณะ
พอคา ทปราศจากคณธรรม
วทยาการ ทปราศจากมนษยธรรม
(แพทยพยาบาลทม
วทยาการแตไมม
มนษยธรรม)
ความเคารพบชา ทปราศจากการเสยสละ
และกลาววา
“โรงพยาบาลเลดสน เปนสถานททตงอยบน
ถนนสายทแพงทสดในประเทศ บคลากรของเราเปน
บคคลทมคณคา รวมทงพวกเราทมาอยในทน”
อาจารยนายแพทยประทป โภคะกล ไดกลาว
เสรมตอนทายดงน
“เมอกอาจารยนายแพทยเอกชย จละจารตต
ไดกลาวพาดพงถงคณหมอวนดโภคะกลอยากจะบอก
วาคณหมอวนด เปนคนทรก อยากจะใหโรงพยาบาล
กาวหนา เปนทรกทพงของประชาชนอยางแทจรง เปนผ
ทพฒนา ICU ของกลมงานอายรกรรม คณหมอวนด
คอยเตอนสตผมบอยๆ วา อาจารยอยาลมตวนะ
อาจารยนะเปนทหารนอกประจำการแลว เขาอาจไมฟง
เรากได ผมกพยายามสงบเสงยมเจยมตวตลอดเวลา
เรองท2สงทคนปจจบนอาจารยนายแพทยธวช
ประสาทฤทธา คณละไม แกวอำไพ พดเปนของด
โดยเฉพาะเรองคณภาพของการบรการ การใช Technology
ใหมๆและพฒนาวชาการสงเหลานจะเกดขนไมไดเลย
ถาพนฐาน/โครงสรางของโรงพยาบาลไมดไมวาจะเปน
WARD,OPD,ERและอนๆ
อกอยางคอทพกโดยเฉพาะทพกของพยาบาล
แพทยประจำบานตลอดจนเจาหนาทของโรงพยาบาล
ทมความจำเปน ถามทพกของพยาบาลตามทสมควร
จะเปน โรงพยาบาลกจะไมขาดแคลนพยาบาลขนาดน
ผมเชอวาการพฒนาทดนบานแบบใหเปนทพกแพทย
พยาบาลและเจาหนาทอนตามทอาจารยนายแพทยประพจน
เภตรากาศไดทมเทใหระยะหนงแตมาหยดไปสมควร
ไดรบการดำเนนการตอ ประกอบกบขณะน ชมรม
ผสงอายของโรงพยาบาลเลดสนเขมแขงและมศกยภาพ
มาก คงจะชวยดำเนนการเรองนได และถาประสบ
ความสำเรจจะเปนกศลมหาศาลใหโรงพยาบาล”
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 89
สกจทศนสนทรวงศ
นายแพทยเชยวชาญ
ผชวยเลขาธการแพทยสภา
กลมงานศลยศาสตรกลมภารกจวชาการ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
ดวยกรณทมผรองเรยนใหตรวจสอบ กรณคลนกแหงหนงผาตดแปลงเพศดวยการตดอณฑะ
เดกชายหลายรายดวยหวงว าจะไม ใหมลกษณะ
ความเปนผชายเกดขนกอนเขาสวยหนมซงขณะนกรณ
ดงกลาวยงอยในระหวางการสอบสวนทางจรยธรรม
กบแพทยทกระทำการรกษาดวยวธดงกลาวประกอบ
กบปจจบนมการรกษาดวยการแปลงเพศอยางถาวร
จำนวนมาก โดยทยงไมมกำหนดเกณฑมาตรฐาน
และขอบงชทชดเจนในการใหการรกษาสำหรบใน
ประเทศไทยขณะทแพทยผเชยวชาญทางดานศลยกรรม
แปลงเพศทปฏบตอยางถกตองไดดำเนนการตาม
มาตรฐานทางการแพทยทมกำหนดไว ดงนนเพอเปน
การคมครองใหเกดความปลอดภยแกประชาชนผม
ความประสงคตองการแปลงเพศ แพทยสภาจงเหน
ความจำเปนทจะตองกำหนดมาตรฐานการประกอบ
วชาชพเวชกรรมในดานนเปนการเฉพาะ จงไดออก
ขอบงคบแพทยสภาวาดวยการรกษาจรยธรรมแหง
วชาชพเวชกรรม เรอง เกณฑการรกษาเพอแปลงเพศ
พ.ศ.2552 ซงประกาศในราชกจจานเบกษา เมอ
29 พฤษภาคม 2552 โดยมผลเมอพนกำหนด
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 90
180วนเปนตนไปจงขออนญาตเผยแพรใหผอาน
และผเกยวของไดทราบดงนครบ
ในขอบงคบนกำหนดวาการรกษาเพอแปลง
เพศ หมายความวา การรกษาโรคหรอภาวะผดปกต
ทางจตเวช โดยวธการผาตดเพอเปลยนเพศชายใหเปน
เพศหญงหรอเปลยนเพศหญงใหเปนเพศชาย ทงนให
รวมถงการผาตดหรอการรกษาดวยวธอน ทหวงผลให
เกดการเปลยนแปลงตอสรระของรางกาย หรอเกด
การ เปล ยนแปลงของฮอร โ มน เพศอย า งถาวร
เชน การตดอณฑะออกทงหมดเปนตน โดยการผาตด
ดงกลาวตองดำเนนการตามหลกเกณฑ และขนตอน
ต ามป ร ะ ก า ศ แน วท า ง ปฏ บ ต ข อ ง แพทยสภ า
โดยตองผานการประเมน และไดรบการรบรองจาก
จตแพทยจำนวนสองทานวามขอบงชทจะตองทำ
การผาตด เพอยนยนใหแนชดวาตองการแปลงเพศ
แนนอน
ทงนการผาตดดงกลาวจะกระทำไดเฉพาะ
ผมอายตงแต 18 ป แลวเทานน โดยหากยงอาย
ไมถง 20 ป ตองไดรบความยนยอมจากผปกครอง
รวมดวยหลกการดงกลาวจะชวยใหผตองการแปลงเพศ
ไดรบการคมครอง ในดานขอบงชทจะไดรบการแปลงเพศ
และอายทเหมาะสมครบ
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 91
นชนาทบญตอเตม
นกสงคมสงเคราะหชำนาญการพเศษ
หวหนางานสงคมสงเคราะหฝายลกคาสมพนธ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
ตามหลกการทถอปฏบตขององคการอนามยโลก
ไดใหความสนใจเกยวกบสทธผปวยโดยเหนวา ผปวยม
สทธทจะไดรบบรการเพอสขภาพ ซงถอวาเปนสทธ
พนฐานทประชาชนทกคนควรไดรบ รวมทงสทธทจะ
ไดรบขอมลขาวสารจากแพทยผทำการรกษา เพอการ
มสวนรวมในกระบวนการรกษา มสทธทจะปฏเสธ
การรกษา และมสทธสวนบคคลในการทจะไมถก
เปดเผยขอมลทเกยวกบความเจบปวย
สำหรบสงคมไทยประเดนเรองสทธผปวยยง
ถอวาเปนเรองใหม และกำลงเปนทสนใจในปจจบน
เนองจากลกษณะการใหบรการทางดานสขภาพ มการ
เปลยนแปลงอยางมากเมอเทยบกบในอดต ซงเดมเปน
การใหบรการในลกษณะการเออเฟอเกอกล ทำนอง
พอรกษาลก เปนความสมพนธเชงครอบครว แตใน
ปจจบนสภาพสงคม และขอมลขาวสารทเปลยนแปลงไป
รวมทงเทคโนโลยในการรกษามความซบซอนมากขน
การดแลผปวยมเรองของธรกจเขามาเกยวของ และ
ผปวยมการเรยกรองสทธของตนเองมากขนเนองจาก
ถกละเมดหรองดเวนการกระทำตอสทธอนพงมพงได
องคกรวชาชพ ซงประกอบดวย แพทยสภา
สภาการพยาบาล ทนตแพทยสภา สภาเภสชกรรม
และคณะกรรมการควบคมการประกอบโรคศลปะ
ไดเลงเหนถงความจำเปนในการทจะตองมการรบรอง
สทธของผปวย เมอวนท 16 เมษายน 2541 เพอให
ความสมพนธระหวางผใหบรการดานสขภาพกบผปวย
ตงอยบนพนฐานของความเขาใจอนด และเปนท
ไววางใจกน
คำประกาศสทธของผปวยในประเทศไทยท 5
องคกรวชาชพไดรวมกนออกประกาศรบรองสทธของ
ผปวยขนเมอวนท16เมษายน2541
1.ผปวยทกคนมสทธพนฐานทจะไดรบบรการ
ดานสขภาพตามทบญญตไวในรฐธรรมนญ
2.ผปวยมสทธทจะไดรบบรการจากผประกอบ
วชาชพดานสขภาพโดยไมมการเลอกปฏบต เนองจาก
ความแตกตางดานฐานะ เชอชาตสญชาตศาสนา
ลทธการเมองเพศอายและลกษณะของความเจบปวย
3.ผปวยทขอรบบรการดานสขภาพมสทธทจะ
ไดรบทราบขอมลอยางเพยงพอ และชดเจน จาก
ผประกอบวชาชพดานสขภาพ เพอใหผปวยสามารถ
ตดสนใจในการยนยอมหรอ ไมยนยอมใหผประกอบ
วชาชพดานสขภาพปฏบตตอตนเวนแตเปนการชวยเหลอ
รบดวนหรอจำเปน
4.ผปวยทอยในภาวะฉกเฉนเสยงอนตรายถง
ชวต มสทธทจะไดรบความชวยเหลอรบดวนจาก
ผประกอบวชาชพดานสขภาพโดยทนทตามความจำเปน
แกกรณ โดยไมคำนง วาผปวยจะรองขอความชวยเหลอ
หรอไม
5.ผปวยมสทธทจะไดรบทราบชอสกลและ
ประเภทของผประกอบวชาชพดานสขภาพท เปน
ผใหบรการแกตน
6.ผปวยมสทธทจะขอความเหนจากผประกอบ
วชาชพดานสขภาพอนทมไดเปนผใหบรการแกตน
และมสทธในการขอเปลยนผบรการ และสถานบรการ
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 92
7.ผปวยมสทธทจะไดรบการปกปดขอมล
เกยวกบตนเอง จากผประกอบวชาชพดานสขภาพโดย
เครงคด เวนแตจะไดรบความยนยอมจากผปวยหรอ
การปฏบตหนาทตามกฎหมาย
8.ผปวยมสทธทจะไดรบขอมลอยางครบถวน
ในการตดสนใจเขารวม หรอถอนตว จากการเปน
ผถกทดลองในการทำวจยของผประกอบวชาชพดาน
สขภาพ
9.ผปวยมสทธทจะไดรบทราบขอมลเกยวกบ
การรกษาพยาบาลเฉพาะของตนทปรากฏในเวชระเบยน
เมอรองขอ ทงนขอมลดงกลาวตองไมเปนการละเมด
สทธสวนตวของบคคลอน
10.บดามารดาหรอผแทนโดยชอบธรรม
อาจใชสทธแทนผปวยทเปนเดกอายยงไมเกนสบแปดป
บรบรณ ผบกพรองทางกาย หรอจต ซงไมสามารถ
ใชสทธดวยตนเอง
โรงพยาบาลเลดสน เปนโรงพยาบาลระดบ
ตตยภมทใหการบรการรกษาผปวยครอบคลมทกสาขา
มผปวยมารบบรการประเภทผปวยนอกประมาณวนละ
2,000รายผปวยทมารบการรกษาทงประเภทผปวยใน
ผปวยนอกไมไดมเฉพาะผปวยทเปนคนไทยเทานน
ยงมชาวตางชาตเขารบการรกษาอยอยางตอเนอง
เนองจากชมชนรอบโรงพยาบาลเลดสนเปนทเชาพกอาศย
ของชาวตางชาตทมาประกอบอาชพและทองเทยว
การใหการรกษาบคคลกลมนโรงพยาบาลเลดสนกปฏบต
ตามคำประกาศสทธผปวยดงกลาวขางตนคอใหบรการ
ร กษามาตรฐาน เด ย วก น เหม อนคนไทยท ว ไป
นอกจากนนโรงพยาบาลเลดสนยงเปนหนวยงานท
ใหบรการประกนสขภาพแรงงานตางดาวทขนทะเบยน
แรงงานตามนโยบายของกระทรวงแรงงาน สำหรบ
ผปวยตางชาตท เขามารบการรกษาสามารถแบง
ประเภทของผปวยไดดงน
1.ผปวยตางชาตเขาเมองถกกฎหมายมหนงสอ
เดนทางและวซากำหนดระยะเวลาทพำนกในประเทศไทย
ยงไมหมดอาย
2.ผปวยตางชาตเขาเมองถกกฎหมายมหนงสอ
เดนทางแตวซากำหนดระยะเวลาทพำนกในประเทศไทย
หมดอาย
3.ผปวยตางชาตเขาเมองผดกฎหมายไดรบ
อนญาตใหเขามาทำงานในประเทศไทยและมประกนสขภาพ
4.ผปวยตางชาตเขาเมองผดกฎหมายไดรบ
อนญาตใหเขามาทำงานในประเทศไทยแตมประกน
สขภาพตางโรงพยาบาล
5.ผปวยตางชาตลกลอบเขาเมองผดกฎหมาย
ผปวยตางชาตเขาเมองผดกฎหมาย แตมสาม/ภรรยา
เปนคนไทย
6.บตรทเกดจากบดามารดาเขาเมองถกกฎหมาย
/เขาเมองผดกฎหมาย
จากประสบการณการใหบรการสงคมสงเคราะห
ผปวยตางชาตเราจะพบวา ผปวยตางชาตทเจบปวย
และเขารบการรกษาในโรงพยาบาลเลดสนจะมปญหา
ทแตกตางกนอาทปญหาดานคารกษาพยาบาล
ปญหาทางสงคม ปญหาจตใจ ฯลฯ เมอเปรยบเทยบ
กบผ ปวยชาวไทยแลว ลกษณะของปญหาจะม
ความใกลเคยงกนและการใหบรการสงคมสงเคราะห
เรากไมสามารถเลอกปฏบตได แตการใหบรการเราก
ตองคำนงถงขอบงคบทางกฎหมายทบญญตไวเพอ
ความมนคงของประเทศ และในหลายครงหลายครา
เรากพบวาการปฏบตตามขอบงคบของกฎหมายอาจ
มผลกระทบตอหลกมนษยธรรมทเปนภาวะคกคาม
นกสงคมสงเคราะหอยางมากสำหรบการแลกเปลยน
เรยนรเรองแนวทางการใหบรการสงคมสงเคราะหผปวย
ตางชาตในคร งน ผ เขยนคดวาจะเปนแนวทางให
นกสงคมสงเคราะหใหบรการผปวยตางชาตไดอยางสะดวก
มากยงขนโดยเฉพาะอยางยงประเดนทางกฎหมาย
ทมผลตอทศนคตดานมนษยธรรมซงผเขยนคาดหวง
วานกสงคมสงเคราะหจะสามารถนำแนวทางนไปใชใน
การปฏบตงานไดในระดบหนง โดยม เปาหมายใหผปวย
ไ ด ร บ บ ร ก า ร ส ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห ต า ม ห ล ก ก า ร
กระบวนการสงคมสงเคราะห รวมทงไดรบการพฒนา
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 93
ศกยภาพขอแนะนำดานกฎหมายและมแนวทางใน
การดำรงอยในประเทศไทยอยางถกตองตามกฎหมาย
วธการดำเนนการ 1.ทบทวนกระบวนการสรปประเดนปญหาของ
ผปวยตางชาตจาก การใหบรการสงคมสงเคราะหผปวย
ตางชาตในรอบปงบประมาณ 2551 งานสงคมสงเคราะห
ไดรบการสงตอผปวยตางชาต ทมปญหาคารกษาพยาบาล
และปญหาอนๆรวม48รายแยกเปน
•ประเภทผปวยในรวม40ราย
ยอดคารกษารวม1,526,929บาท
•ผปวยนอก8รายยอดคารกษา
รวม4,387บาท
โดยมสญชาตตางๆดงนพมากมพชาลาว
อนเดยเนปาลออสเตรเลยอเมรกนปาปวนวกน
2. ศกษากฎระเบยบ กฎหมายทเกยวของกบ
แรงงานตางชาต
3.ประชมนกสงคมสงเคราะหเพอแลกเปลยน
เรยนรเกยวกบการใหบรการผปวยตางชาต
4.สรปแนวทางการใหบรการสงคมสงเคราะห
5.จดทำFlowchartกระบวนการหลกและ
แจงใหทราบทวกน
ผปวยตางชาตไดรบบรการสงคมสงเคราะหอะไรบาง
•ไดรบบรการสงคมสงเคราะหทตรงกบปญหา
ค ว ามต อ ง ก า ร ข อ ง ผ ป ว ย ต ามบ ร บ ทขอ ง ง าน
สงคมสงเคราะห โดยไมมการแบงแยกวาเปนชนชาตใด
•ไดรบการพฒนาศกยภาพใหมความพรอมท
จะเผชญ/ลดความรนแรงของปญหาทเปนอปสรรคตอ
การรกษา/การดำเนนชวตรวมทงปองกนความเสยง
ตางๆ ทจะมผลกระทบตอการดำเนนชวตขณะทพก
อยในประเทศไทย
•รบทราบขอมลขนตอนการบรการดาน
สวสดการสงคมของประเทศไทย ไดรบบรการจากทม
สหวชาชพทมมาตรฐานเดยวกน
•ไดรบทราบขอมลเกยวกบความเจบปวยและ
แนวทางการรกษา
•การสงตอทถกตองตามบรบทของปญหา
•มความพงพอใจ
ญาต/ผเกยวของกบผปวยไดรบบรการสงคมสงเคราะห
อะไรบาง
•ไดรบทราบขอมลเกยวกบความเจบปวยและ
แนวทางการรกษา
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 94
•ไดรบทราบบรการสวสดการสงคมบรการ
ดานสาธารณสข และบรการอนๆ อยางถกตอง และ
สามารถใชบรการไดตรงกบปญหาความตองการ
ทเปนอปสรรคตอการรกษาและการดำรงชวต
•มแนวทางในการตดสนใจเกยวกบการดแล/
และการสงตอผปวย
•ผปวย/ครอบครว/ผเกยวของไดรบการพฒนา
ศกยภาพใหมความพรอมทจะเผชญ/ลดความรนแรง
ของปญหาทเปนอปสรรคตอการรกษา/การดำเนนชวต
รวมทง ปองกนความเสยงตางๆ ทจะมผลกระทบตอ
การดำเนนชวต
•เกดความเชอมนในมาตรฐานการบรการของ
ทมสหวชาชพ
•ญาต/ผเกยวของไดรบบรการสงคมสงเคราะห
อยางเสมอภาค
•มความพงพอใจ
ทมสหวชาชพไดรบผลในการดำเนนงานอะไรบาง
•ไดรบการตอบสนองตอบรการทรวดเรว
•มการประสานงานทด/การสอสารทม
ประสทธภาพ
•ลดความเสยง(ผปวยหนกลบญาตไมเขาใจ
บรการ)
•ไดรบความรวมมอจากผปวย/ญาต/ผเกยวของ
•มการทำงานเปนทม
เครอขายทางสงคมไดรบผลการดำเนนการอะไรบาง
•มการประสานงานทด
•ยอมรบและเขาใจในขอจำกดของการบรการ
•มการทำงานเปนทมและสอสารขอมลเกยวกบ
การดำเนนงานของแตละองคกรอยางมประสทธภาพ
บ ค ล า ก ร ภ า ย ใ น ห น ว ย ง า น ไ ด อ ะ ไ ร บ า ง
‣การทำงานเปนทม/ความรวมแรงรวมใจ
‣การแลกเปลยนเรยนรประสบการณ/
ความรใหม
‣มสมพนธภาพทด
‣ปฏบตตนตามจรรยาบรรณของ
นกสงคมสงเคราะห
‣การปองกนความเสยง
‣ความเชอมนตอนกสงคมสงเคราะห
‣นกสงคมสงเคราะหไดรบการพฒนาศกยภาพ
อยางตอเนอง
จากการทบทวนปญหาตางๆ ในการใหบรการ
สงคมสงคราะหผปวยตางชาต พบวาผปวยมปญหา
ซงไมแตกตางไปจากผปวยชาวไทย ดงน
1.ผปวยไมมเงนชำระคารกษาพยาบาล
คายาพเศษคาตรวจ
2.เดกแรกเกดบดามารดาเขาเมองผดกฎหมาย
ไมกลาแจงเกดใหบตรปญหาการเลยงดบตรเกดใหม
3.ผปวยเขาเมองผดกฎหมาย/รบการรกษา
ไมตอเนองเนองจากกลวถกจบกรณเขาเมองผดกฎหมาย
4.หนงสอเดนทาง/Visaหมดอาย
5.ผปวยไมมหลกฐานไมสามารถใหขอมลได
6.ปญหาทางจตใจวตกกงวลกลวถกจบสง
กลบประเทศ
7.ไมมงานทำไมมรายได
8.ไมมญาตถกทอดทง
9.อยกนกบชาวไทยเปนเวลานาน>5ปและ
ไม ม หล ก ฐานแสดงการได ร บอนญาตให อย ใ น
ประเทศไทยได
10.ไมมญาตถงแกกรรม
11.ปวยแลวไมสามารถชวยเหลอตนเองได(CVA)
12.นายจางปลอมแปลงเอกสารนายจางไม
รบผดชอบคารกษาพยาบาล
13.ประสบภยจากรถไมมหลกฐานขอรบ
คาทดแทน
14.ปญหาทอยอาศยไมแนนอน
15.ความสมพนธในครอบครว
16.อบตเหตจากการทำงานนายจางหลบหน
ไมรบผดชอบ
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 95
แนวทางการดำเนนงานตามกระบวนการสงคมสงเคราะห
•สมภาษณประวตผปวย/ผเกยวของเพอ
รวบรวมขอมลสวนตวอาชพทอยอาศยรายไดบคคล
ในครอบครวประวตการเจบปวยขอมลทางสงคมฯลฯ
•สบคนหลกฐานแสดงตนหลกฐานอนญาต
เขาเมองเชนหนงสอเดนทางวซาบตรแรงงาน
ตางดาวฯลฯเพอเปนหลกฐานแสดงตนวาไดรบอนญาต
ใหเขาประเทศได
•สงเกตบคลกภาพการสอสารปฏกรยาตางๆ
ของผปวยเพอประกอบการพจารณาวางแผนการดำเนนงาน
•ศกษาขอมลจากเวชระเบยนเพอศกษาประวต
การเจบปวยแผนการรกษาของแพทยทอยปจจบน
รายนามญาตทสามารถตดตอไดหมายเลขโทรศพทของ
ผปวยนายจางญาตเพอน
•ประสานทมสหวชาชพเพอตดตามผลการรกษา
การดแลผปวยมใครมาเยยมผปวยบางและขอมล
ตางๆทเกยวของในการดำเนนงานเนองจากทมสหวชาชพ
จะใกลชดผปวยมากกวานกสงคมสงเคราะห
•วเคราะหปญหาและจดลำดบความสำคญ
ของปญหา
•สรปประเดนปญหา
•จดลำดบความสำคญของปญหา
•วางแผนดำเนนการใหบรการสงคมสงเคราะห
ตามบรบทปญหาของผปวย
•ใหคำปรกษาทางการแพทยและสงคมเพอให
ผปวยลดปญหาทางจตใจความวตกกงวลความสนหวง
ในชวตถกทอดทงความสมพนธในครอบครวโดยใช
กระบวนการใหคำปรกษา(Counseling)
•ใหคำแนะนำบรการสวสดการสงคมตางๆ
เชนกรณผปวยมสาม/ภรรยาเปนชาวไทยบตรจะได
รบสทธดานสวสดการสงคมอยางไรบางบดามารดา
มหนาททจะตองดำเนนงานเกยวกบการแจงเกดการขอ
สญชาตใหบตรเกดใหมเปนตน
•ใหคำแนะนำดานกฎหมายเชนการตอ
ทะเบยนแรงงานตางดาวการเขาเมองผดกฎหมายจะ
ตองถกดำเนนคดอยางไรบางการสงตวกลบประเทศ
การดำ เน นกา รของหน ว ย ง านท เ ก ย วข อ งก บ
ความมนคงของประเทศการแจงเกดการขอสญชาต
ใหบตรเกดใหม การปลอมแปลงเอกสารมผลทางกฎหมาย
อยางไรการคมครองอบตเหตจากการทำงานประสบภย
จากรถ(พรบ.)
•ใหคำแนะนำดานการใชสทธการใชสทธ
ประกนสขภาพสำหรบแรงงานตางชาต การไดรบ
ความคมครองตามกฎหมายแรงงาน
•ใหคำแนะนำดานสขภาพการดแลผปวย/
ครอบครวการเลยงดบตรทเกดใหม
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 96
•การตดตามญาตนายจางเพอรบผปวยกลบ
ทพก
•ประสานงานกบหนวยงานทเกยวของเพอ
การสงตอผปวย เชน กรมสนบสนนบรการสขภาพ
กรมพฒนาสงคมฯกระทรวงแรงงานกรณสงผปวย
ชวยเหลอตนเองไมไดกลบประเทศ(แรงงานทไดรบ
การขนทะเบยน)
•ประสานสถานทต(กงสล)ประเทศตางๆ
เพอการตดตามญาตทตางประเทศ ขอหารอเกยวกบ
คาใชจายในการรกษากรณผปวยเสยชวตการสงผปวย
กลบประเทศ การสอสารกบผปวยทไมสามารถพด
ภาษาองกฤษไดฯลฯ
•ประสานองคกรNGOตางๆเชน
องคการสหประชาชาต NCCA NCCM ฯลฯ เพอ
การชวยเหลอเกยวกบคารกษาพยาบาลการสงผปวย
กลบประเทศ
• ประสานทมสหวชาชพ เพอการดแลผปวย
อยางครบวงจรแบบองครวม
•เยยมบาน
•เสนอขออนมตคารกษา
•ประสานฝายบรหารเพอแจงความกบสน.
กรณทตองสงผปวยกลบประเทศนายจางปลอมแปลง
เอกสารใชเอกสารของผอนเพอขอรบสทธการรกษา
ประเดนปญหาการใหบรการสงคมสงเคราะหผปวยตางชาต
•ผปวยตางชาตมปญหาทหลากหลาย
แตกตางกนไป
•มความยงยากซบซอนในกระบวนการ
ขนตอนการใหบรการ
•มประเดนของกฎหมายและความมนคงของ
ประเทศเขามาเกยวของ
•หนวยงานภายนอกทเปนStakeholder
หลายหนวยงานมผลตอการใหบรการ
•กฎระเบยบของหนวยงานตางๆทเกยวของ
•กระบวนการใหบรการสงคมสงเคราะหตอง
ปรบตามบรบทของปญหาและกฎระเบยบแรงงานขามชาต
•ประเดนของกฎหมายมผลตอจรยธรรม
มนษยธรรมในการดำเนนงาน
การพฒนาการใหบรการสงคมสงเคราะหผปวยตางชาต
•การจดการความรมการประชมทม
นกสงคมสงเคราะหอยางตอเนองเพอแลกเปลยนเรยนร
กระบวนการทำงาน และสรรหาแหลงทรพยากรทางสงคม
มาสนบสนนการใหบรการ
•มการทำงานเปนทมกรณผปวยพดไทยไมได
นกสงคมสงเคราะหทมทกษะการสอสารภาษาองกฤษ
จะชวยสอสารให
•CaseConferenceสำหรบผปวยทมปญหา
ยงยากซบซอน
•ระบบพเลยง
•จดหากฎระเบยบทเกยวของเพอให
นกสงคมสงเคราะหไดเรยนร
•สรางเครอขายเพอการจดการผปวยตางชาต
•จดทำFlowchartแนวทางการใหบรการ
ผปวยตางชาต
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 97
102
- -
D/C Consult
D/C
/
( )
NGO
D/C
D/C
NGO
.
D/C
.
Refer
Consult
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 98
หลงจากท งานสงคมสงเคราะหไดจดทำ
แนวทางการใหบรการผ ป วยต างชาตแล ว เสร จ
กทำการประเมนแนวทางดงกลาวโดยใหนกสงคมสงเคราะห
นำมาใชเปนแนวทางในการใหบรการสงคมสงเคราะห
ผปวยตางชาตและเผยแพรใหทมสหวชาชพทงภายใน
ภายนอกโรงพยาบาลนำไปปรบใชรวมทงมการตดตามผล
วาสามารถใช เปนแนวทางในการใหบรการผปวย
ตางชาตไดหรอไม จากการตดตามผลไปยงงาน
สงคมสงเคราะหหนวยงานตางๆ พบวาชวยให
น ก ส ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห น อ ง ใ ห ม น ำ ไ ป ป ร บ ใ ช
ไดในระดบหนง
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 99
นนทนชภาณศร
พยาบาลวชาชพชำนาญการ
หอผปวยพเศษประกนสงคมกลมภารกจบรการวชาการ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
แมวาการยดตรงผปวยไวกบเตยงจะทำให
ภาพลกษณของการพยาบาลดไมดแตกจำเปนตองทำ
เพราะผปวยอาจตกเตยงไดซงในปจจบนภาระงานของ
พยาบาลคอนขางหนกอตรากำลงพยาบาล1คนตอง
ใหการดแลผปวยอยางนอย 8 ราย ถาผปวยมอาการ
ทางสมองผปวยไมรสกตว/สบสนสวนใหญจะผลดลก
ผลดนงหรอดนไปมาตลอดถาพยาบาลไมยดผปวย
ใหอยกบเตยงกไมสามารถใหการพยาบาลทจำเปนตอง
ชวยชวตผปวยไดถงแมญาตผปวยอาจจะไมเขาใจวา
ทำไมตองยดผปวยไวตดกบเตยงพยาบาลตองใหขอมล
แกญาตผปวยวาทจำเปนตองทำเชนน เพอปองกน
ไมใหผปวยตกเตยงและสามารถใหการรกษาพยาบาล
ไดอยางเตมทแตผายดตรงของโรงพยาบาลสวนใหญ
อยในสภาพทไมนาใชคอ ผาเกา ชำรด และบางครง
กไมพอใช เนองจากสญหาย ไดใหหองตดเยบของ
โรงพยาบาลเยบใหกเปนผายดตรง2ทบยาวๆแตไมม
ฟองนำรองอยดานใน เวลายดขอมอผปวยทำใหเกด
บาดแผลบรเวณขอมอผปวยได บางครงกใชผายด
พนแผลหรอผากอซมวนแทน(ในกรณจำเปน) เนองจาก
ขาดแคลนผายดตรง
ผ าย ดตร งท ทำข นน ได ความคดมาจาก
ขณะกำลงทำงานอยท ตกศลยกรรม มผ ปวยชาย
รายหนงอายประมาณ 18 ปไดรบอบตเหตทางสมอง
ผปวยดนไปดนมาบนเตยงตลอดทมการพยาบาลตอง
ใชผายดตรงมายดขอมอผปวยไวทง2ขางเพอปองกน
การตกเตยง ประกอบกบมผ ปวยจำนวนมากแต
เจาหนาทนอย ถาไมยดขอมอผปวยไว เวลาททม
การพยาบาลไปดแลผปวยรายอน ผปวยรายนอาจ
ตกเตยงไดแตเนองจากคณแมเปนชางตดเสอคณแม
ของผปวยหนมรายนกเอาทรองบา (ฟองนำหนนไหล)
มาพนรอบขอมอผปวยกอนชนหนงแลวเอาผายดตรง
พนทบลงไปอกรอบคงกลวเปนแผลทขอมอของลกชาย
เพราะลกดนไปมาตลอดตามพยาธสภาพของโรค
ทำใหดฉนนำแนวคดนมาปรบเปนผายดตรงเพอให
ใชงานไดสะดวกและปลอดภยสำหรบผปวยมากยงขน
วตถประสงค
1.เพอปองกนอนตรายจากการทผปวยจะดง
อปกรณในการชวยชวตตางๆ เชน ทอชวยหายใจ,
สายO2,สายIVFluid,สายNGTube,สายสวนปสสาวะ
เปนตน
2.ชวยปองกนไมใหผปวยตกเตยง
3.ปองกนการเกดบาดแผลบรเวณขอมอผปวย
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 100
อปกรณ
1.ฟองนำหนา1/2นวขนาด5นวx12นว
ห า ซ อ ไ ด ต า ม ร า น ข า ย อ ป ก รณ ก อ ส ร า ง ท ว ไ ป
ขายเปนชนๆ
2.เศษผาคอนขางหนา
3.กรรไกร,สายวด,ไมบรรทด
4.จกรเยบผาหรอใชวธเยบดวยมอแทนกได
ขนตอนการทำ
1.ตดผาใหขนาดใหญกวาฟองนำ6x13นว
2.เยบรอบขอบผาเขามา≃1/4นว 3.กลบดานนอกผาใหตะเขบอยดานใน
4.นำฟองนำใสในผาทเยบไวแลว
5.เยบปดตรงปลายดานทเวนไวใหมด
6.ตดผาขนาด41/2x30นวเยบรอบ
ผาทพบครงทำเปนผามดกลบตะเขบไวดานใน
7.วางผาททำเปนผายดไวกงกลางของผาทหม
ฟองนำไวแลวกวางเทากบขอบผายดยาว≃ 5นวเยบรอบเปนสเหลยมผนผาใหรอบเพอความทนทาน
ดงรป
ประโยชนทไดรบ
1.ผปวยไดรบการรกษาพยาบาลอยางเตมท
ไมดงอปกรณการชวยชวตตางๆ
2.ผปวยปลอดภยจากการตกเตยง
3.ผปวยไมเกดบาดแผลบรเวณขอมอจากการ
ผกยดและมอปกรณทเหมาะสมในการใชงาน
4.ทกคนสามารถชวยกนทำไวใชในหนวยงาน
ของตวเองไดไมยงยากตนทนประมาณ30บาทเพอให
เกดประโยชนและความปลอดภยสำหรบผปวย
5.ไดนำไปทดลองใชในแผนกอายรกรรม
โรงพยาบาลเลดสนตงแตกนยายน 2551 ญาตผปวย
และเจาหนาททกระดบมความพงพอใจเปนอยางมาก
ประโยชนทางออม
สามารถนำไปชวยยดแขน ขา ของผปวยทม
อาการงอเกรง ในผปวยโรคทางสมองตางๆใหเหยยด
ไดมากขนโดยไมมบาดแผลบรเวณขอมอ
ผลงานทภาคภมใจ
ไดนำเสนอผลงานในHAForumครงท10
ทอมแพคเมองทองธานวนท11-13มนาคม2552
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 101
ชลธชาสวางแจง
พยาบาลวชาชพปฏบตการ
หอผปวยอายรกรรมหญงกลมภารกจบรการวชาการ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
เมอวาระวนขนปใหมเวยนมาบรรจบอกครง ทกคนคงตางคดและหากจกรรม
พเศษทำเพอทจะเฉลมฉลองกนในวนน และดวยวถชวต
ของคนไทยทผกพนกบพระพทธศาสนามาต งแต
อดตกาล การทำบญเพอเปนศรมงคลกบชวตคงเปน
กจกรรมหนงทคนไทยไมมากกนอยนกถงและจะกระทำ
กนในโอกาสน ไมวาจะเปนศาสนาใด พทธศาสนากด
ศาสนาอสลามกดหรอศาสนาครสตแตละศาสนากจะ
มวธการทำบญทแตกตางกนออกไปแลวแตความเชอ
และความศรทธาของแตละศาสนาแตดวยเร องท
ขาพเจาจะกลาวตอไปนเปนประสบการณการทำบญ
ทางพทธศาสนา ซงขาพเจาไดกระทำรวมกบคณะทำงาน
ในหนวยงานของผเขยน
กอนอนคงตองขอกลาวถงหนวยงานของ
ผเขยนใหไดทราบกนพอสงเขปกอน ขาพเจาทำงาน
ในหอผ ปวยอายรกรรมหญงโรงพยาบาลเลดสน
มเพอนรวมงานทงสน 28 คน เพอนรวมงานทกคน
มนำใจ มความเอออาทร ขยนทำงาน ทหนวยงาน
อยรวมกนฉนทพนองพงพาอาศยกนถอยทถอยอาศย
กน มนอยมากทจะมการทะเลาะกนภายในหนวยงาน
ซงจากการไดเขามาทำงานในหนวยงานนเปนระยะ
เวลา 1 ป ขาพเจารสกอบอนใหความรสกเสมอน
วาเปนบานหลงท2ของผเขยนกวาได
ในโอกาสวนขนปใหมปนทางหนวยงานของ
ผเขยนไดระดมความคดกนวาจะทำกจกรรมใดเพอ
เปนการฉลองเนองในโอกาสพเศษน ในทประชม
มการเสนอกจกรรมมากมายอาทเชนการทำบญ
เลยงพระภายในหอผปวยการเดนทางไปไหวพระ9วด
การจดเลยงในหมเพอนรวมงาน การจบสลากสลบ
ของขวญฯลฯผลสรปของการลงความคดเหนกจกรรม
ททกคนเลอกกคอ“การไหวพระ9วด”โดยจงหวดท
เลอกไปคอจงหวดสมทรสงครามเนองจากเปนจงหวดท
ใกลกรงเทพฯ ใชเวลาในการเดนทางไมมากนกและม
แหลงทองเทยวททกคนตางกสนใจ คอ “ตลาดนำอมพวา”
ในการไปไหวพระ 9 วดในครงนเนองดวย
ระยะเวลาไมเอออำนวยประกอบกบภาระงานของหนวยงาน
จงตองแบงการการเดนทางออกเปน2รอบโดยรอบท1
จะเดนทางในวนท7กมภาพนธ2552และรอบท2
จะเดนทางในวนท 15 กมภาพนธ 2552 ขาพเจา
ไดไปกบคณะท 2 จงขอเลาในสวนการทำกจกรรม
ของคณะท2
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 102
การเดนทางของคณะท 2 ออกเดนทางจาก
โรงพยาบาลเลดสนเวลา 9.00 น. เดนทางโดยรถต
สถานทแรกทคณะเดนทางจะไปคอตลาดนำดำเนนสะดวก
ซงทสถานทนคณะเดนทางไดเพลดเพลนกบการชม
การคาขายทางนำและไดไหวพระทวดสำคญประจำ
ตลาดนำเมอไปถงตลาดนำดำเนนสะดวกทางคณะ
เดนทางจดกลมเปน 3 กลมเพอลงเรอไปเยยมชม
ตลาดนำ
เมอคณะเดนทางไดลงเรอกนครบแลวกแยก
กนไปทำกจกรรมโดยเรอทกลำจะมเวลาในการลองเรอ
1 ชวโมง สำหรบผเขยนแลว เวลาผานไปเรวมาก
อาจจะเปนเพราะไดเพลดเพลนกบการรบประทาน
อาหารบนเรอ การเลอกซอสนคา ทำใหลมนกถงเรอง
เวลาไปเลย กจกรรมทไดทำกเหมอนๆ กนทกลำเรอ
จากการสอบถามคณะเดนทางทกคนพดเปนเสยงเดยว
กนวาสนกมาก และตองการทจะกลบมาเทยวท
ตลาดนำแหงนอกครง
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 103
เมอจบกจกรรมจากตลาดนำดำเนนสะดวกแลว
คณะเดนทางกม งตรงสจงหวดสมทรสงครามเรม
เดนทางไหวพระทำบญเพอเปนศรมงคลกบตนเอง
การไหวพระ 9 วด ทจงหวดสมทรสงคราม
เรมทวดหลวงพอบานแหลมวดดาวดงษ วดดาวโดง
และวดอมพวนเจตการามเนองจากการเดนทางครงน
เปนการทำบญไปเทยวไปทำใหเวลาไมพอทจะไหวพระ
จนครบ9วดดงทตงใจไวเมอเดนทางมาถงวดอมพวน
เจตการามซงเปนวดท4เวลาขณะนนคอ15.45น.
ทางคณะเดนทางกไดประชมการเดนทางครงนคง
ไหวพระไมครบ9วดอยางแนนอนคณะเดนทางตาง
พดเปนเสยงเดยวกนวาคงจะไมมผลอะไรมากถา
ไหวพระไมครบตามเปาหมายแคไดทำบญไหวพระก
เปนศรมงคลกบตวเองแลว ไมจำเปนวาจะตองครบ
9 วด ถาไมครบจะไมไดบญ ทกๆ อยางมนอยทใจ
การตงใจทำบญดวยจตใจทบรสทธ ผองใส ผองแผว
นแหละถอเปนการทำบญทไดบญจรงๆ เมอทกคนคด
เชนนกเรมผอนคลายและเรมเดนจบจายซอของฝากท
ตลาดอมพวาถายรปเกบภาพเปนทระลกอยางสนกสนาน
ภายในตลาดอมพวา ตงอยทง 2 ฝงฝากแมนำมราน
ขายสนคาตงอยรมทางเดนทงรานอาหารรานขายของ
ทระลกรานขายของเบดเตลดตางๆนอกจากรานขาย
สนค าบนฝ งแล วในแมน ำกย งม เ ร อท ขายสนค า
ทงของอปโภคบรโภค
ทบนรมทางเดนยงมพพธภณฑใหเทยวชม
อาทเชน พพธภณฑเกยวกบวถชวตคนไทยทอมพวา
ในสมยกอนพพธภณฑภาพเขยนเปนตน
เมอเดนมาตามทางเดนจะพบซอยเลกๆ
ซงเปนทางเชอมไปยงโครงการ“อมพวา-ชยพฒนานรกษ”
ภายในโครงการมทศนยภาพทสวยงาม ตกแตงดวย
ตนไมนานาชนด ทงไมดอก ไมประดบ ไมยนตน
มการจดรานคาเปนซมๆ ซงกลมกลนกบบรรยากาศ
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 104
ภายในโครงการทำใหอดถายภาพกลบมาเปนทระลก
ไมได เดนไปทางไหนกมมมใหไดเกบภาพทงน น
คณะเดนทางไดเพลดเพลนกบการเกบภาพถายเปนระยะ
เวลาเกอบ 30 นาท และเมอเกบภาพบรรยากาศจน
เตมทแลวในระหวางทางทเดนออกมรานคาขายเสอ
ทระลกของอมพวา ทกคนตางมองและเหนตรงกนวา
นาจะซอเกบเปนทระลก เพราะโอกาสทจะไดมาเทยวกน
เชนนมไมบอยนก แลวกซ อเส อกนคนละ 1 ตว
เมอทกคนเสอครบกนทกคนกทำการลองเสอแลวก
เปลยนใสเสออมพวานนเลย หลงจากนนกเรมถายรป
เกบภาพทระลกกนตออก
หลงจากทถายภาพกนจใจแลวคณะทางกเดน
ออกมาจากโครงการอมพวา-ชยพฒนานรกษแลวก
เรมจบจายของกนตอทกคนเรมเดนเทยวกนไดสกพก
ตางพดเปนเสยงเดยวกนวาเรมเกดอาการทองรองแลว
เพราะทกคนเพลดเพลนกบการถายภาพกนจนลมนกถง
เร องของปากทองไปสนท คณะเดนทางจงมองหา
รานอาหาร และเดนมาพบรานสมตำรานหนงซงมลกคา
แนนมาก และเมอมองเขาไปเหนภาพของอาหารยง
ทำใหคณะเดนทางถงกบนำลายสอจงเหนพองตองกน
และแวะรบประทานอาหารณรานแหงนแตเนองดวย
หลงจากทออกจากอมพวาแลวคณะเดนทางจะตองไป
รบประทานอาหารเยนรวมกน ดงนนอาหารทสงมาจง
ไมเยอะมากกลาวคอเปนเพยงอาหารระหวางมอหรอ
อาหารวางเทานน รายการอาหารประกอบไปดวย
สมตำปไกยางหมมะนาวนำตกหมและขาวเหนยว
เม อส ง รายการอาหารแล วกต องม เ ร อ ง
ใหประหลาดใจเปนยงนก เมอมพนกงานนำขนนำมา
เสรฟเพอใชแทนแกวและจานสงกะสลายดอกทกคน
ตางจองมองทภาชนะและตนตามากเนองจากคาดไมถง
วาจะไดใชภาชนะทแสดงความเปนวถชวตของคนไทย
สมยกอนเชนนเปรยบเสมอนกบนกทองเทยวตางชาต
มาเทยวเมองไทยครงแรกไมมผด หลงจากนนเมอ
รายการอาหารทสงมาครบทกคนเรมลงมอรบประทาน
อาหาร และเมออาหารคำแรกเขาปาก ลนไดสมผส
รสชาดแลวตางพดเปนเสยงเดยวกนเลยวาอรอยมากๆ
ทกคนรบประทานอาหารวางมอนดวยความเอรดอรอย
จนอาหารหมดไปภายในพรบตา
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 105
เมอเสรจภารกจคณะเดนทางกเรงฝเทามงตรง
สรถเพอไปทำกจกรรมสดทายของกจกรรมวนนรวมกน
นนกคอการรบประทานอาหารเยนระหวางทางทเดน
กลบจะมของขายสำหรบซอเปนของฝากมากมาย
อาทเชน หมกรอบชาววง ขนมหมอแกง ขนมไทยท
บรรจในหมอดนหอยหลอดแหงหอยหลอดปรงรส
นอกจากของกนแลวยงมของทระลก เชน เสออมพวา
ซงมหลายรปแบบ หลายลายดสะดดตา พวงกญแจ
ฯลฯ คณะเดนทางแตละทานตางไดของไปฝากเพอน
และญาตมตรคนละชนสองชน
คณะเดนทางทกคนพรอมกนทรถเวลา17.30น.
และเดนทางไปยงรานอาหารรมแมนำแมกลองเพอ
รบประทานอาหารเยน โดยมอนจะเปนอาหารทะเลสดๆ
เมอเดนทางมาถงยงรานอาหารทกคนชวยกนเลอก
เมนอาหาร และรบประทานอาหารรวมกนดวยความ
เอรดอรอย
หลงจากททกคนไดรวมกนรบประทานอาหาร
เยนแลวกเปนอนจบกจกรรมการไหวพระ9วดในครงน
อยางสมบรณ ถงแมวาการไปไหวพระจะไมไดไหว
ครบทง9วดอยางทไดตงเปาหมายไวแตผเขยนกม
ความสขสนกและอมบญเปนทสดรถตของคณะเดนทาง
ไดขบพาคณะเดนทางทกคนมาสงยงโรงพยาบาลเลดสน
โดยสวสดภาพ
ถงแมว ากจกรมการไปไหวพระเพ อ เปน
ศรมงคลจะจบลง แตความทรงจำของคณะเดนทาง
ทไดรวมทำบญรวมรบประทานอาหารไดรวมเดนทาง
ดวยกนนนคงจะคงอยตอไปจากการทไดทำกจกรรม
รวมกนน ทำใหผรวมงานทกคนในหนวยงานมกำลง
ในการพฒนาหนวยงานอายรกรรมหญงกนตอไป
เนองจากหนวยงานของเราเปนหนวยงานทมภาระงาน
มากพอสมควร ทกวนผรวมงานมหนาทตองรบผดชอบ
ตางกนออกไปทงงานดานการบรการ-การพยาบาล
ผปวยงานเอกสารงานพสด งานตดตอประสานงาน
งานดานวชาการ ฯลฯ แตละดานมความยากงาย
ทตางกน เพราะฉะนนผรวมงานทกคนตางกม
ความเครยดดวยกนทงนนแตอาจจะมากนอยไมเทากน
การทำกจกรรมครงนจงเปนการชวยใหผรวมงานไดรบ
การผอนคลาย ไดทำกจกรรมรวมกนเปนการสาน
สมพนธไมตรระหวางบคลากรในหนวยงาน ทำใหทกคน
มความรกสมครสมานสามคคกน และมแรงกำลงใจ
ทจะรวมกนพฒนาหนวยงานใหเจรญรงเรองตอไป
อ กท ง ย ง ได ท ำบญ เพ อ เ ป นศ ร ม งคลก บต ว เ อ ง
กบหนวยงาน และยงไดอทศสวนบญสวนกศลใหกบ
เจากรรมนายเวรผทเคยรวมทกขรวมสขในวาระขนปใหม
เสมอนไดเรมตนชวตใหมดวยสงทดๆในปใหมนเอง
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 106
87
6
54
3
2
1
สมสกลศรไชย
เภสชกรชำนาญการพเศษ
กลมงานเภสชกรรมกลมภารกจบรการวชาการ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
ในสองฉบบทผานมาไดยกตวอยางการให
คำปรกษาดานยาทางโทรศพทสองรปแบบ สำหรบ
ก รณ แ ร ก ท ญ า ต ผ ป ว ย เ ก ด ค ว า ม ส ง ส ย เ ร อ ง
ยาลดความดนโลหตทไดรบสองชนดและอกกรณคอ
ผปวยเกดผลขางเคยงจากยาบรรเทาอาการปวด
สำหรบฉบบนจะเปนตวอยางท 3 และเปนตวอยาง
สดทายสำหรบเรองการใหคำปรกษาดานยาทางโทรศพท
กรณนญาตผปวยเกดความไมพอใจในบรการ
เพราะคดวามการจายยาผดพลาดเกดขน
ตวอยางท 3
ญาตผปวยโทรศพทมาตอวาทหองยา
ลกสาวผปวย:ดฉนคดวาหองยาจายยาไมครบคะ
(นำเสยงแสดงความไมพอใจ) เภสชกร:อม..ขอดฉนตรวจสอบกอนนะคะ
ไมทราบวาผปวยชออะไรคะ
หมายเลขประจำตวผปวยเลขอะไร
และมารบยาเมอไหรคะลกสาวผปวย:เอาชอกบนามสกลกพอมารบยา
เมอ...(ลกสาวผปวยบอกชอนามสกลและวนท
รบยา)คณตรวจดไดใชมย
เภสชกร:รอสกครนะคะจะตรวจสอบกบ
คอมพวเตอรใหกอนคะไมทราบวาใชโทรศพทบาน
หรอมอถออยคะลกสาวผปวย:โทรทบานรอได
เภสชกร:ถางนสกครนะคะผปวยชอคณ....
นะคะ(เภสชกรทวนชอนามสกลแลวรบดขอมล
ทนท)
เภสชกร:ดฉนตรวจดแลวไดยาทงหมด4รายการ
เปนยา....วธใช....จำนวน....ใชมยคะลกสาวผปวย:ใชยาโรคหวใจนแหละทไมครบ
ยาตวอนพอมถงวนนด
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 107
9
10
1112
13
1415
16
19
20
17
18
เภสชกร:แลวคณหมอนดเมอไหรคะ
ลกสาวผปวย:คณหมอนดวนท25ปลายเดอนน
ลกสาวผปวย:ใช
เภสชกร:จากทดยาแตละตวมจำนวนไมเทากน
ไมทราบวามยาเหลอทบานกอนมาพบคณหมอ
ดวยรเปลาคะ
ลกสาวผปวย:กได(บอกเบอรโทรศพท)
เภสชกร:เอาอยางนนะคะดฉนขอตรวจสอบ
กบใบสงยาและแฟมผปวยกอนแลวดฉนจะโทร
ไปแจงอกทคะขอทราบเบอรโทรศพททตดตอ
ดวยคะ
ลกสาวผปวย:(เงยบไปสกคร)เออ..ดฉนจำไดวา
ไดเลอนนดไปและครงทแลวดฉนไมไดพาคณพอ
มาเอง
เภสชกร:โทรไปตอนไหนกไดใชมยคะขอเวลา
ตรวจสอบกอนนะคะแลวจะโทรไปแจงคะ
ลกสาวผปวย:ได
เภสชกร:สวสดคะ
เภสชกรตองตรวจดใบสงยาและแฟมผปวยรวมทงขอมลในคอมพวเตอรเพอจะไดไมผดพลาดกอนทจะโทรไป
คยกบญาตผปวย
เภสชกร:ดฉนตรวจสอบดทงหมดแลวนะคะ
ทางเราจายยาตามทคณหมอสงคะแตวา
มครงทแลวเปลยนวธกนยาดวยใชมยคะ
เภสชกร:เหรอคะแลวตกลงตอนนคณพอ
ของคณกนยาโรคหวใจยงไงคะ
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 108
2827
26
2524
23
22
21
ลกสาวผปวย:ถาอยางนนดฉนมาซอยาเพมดกวา
ตกลงหองยาไมมปญหานะคะ
เภสชกร:ไมมปญหาคะ
ลกสาวผปวย:ดฉนไมรบกวนแลวสวสดคะ
เภสชกร:สวสดคะ
ในตวอยางนเภสชกรตองใจเยนและคดอยาง
เปนขนเปนตอนในการแกปญหา การใชนำเสยงทสอ
ออกไปตองไมแสดงอารมณตอบญาตผปวย แมวา
ในครงแรกๆ ญาตผปวยจะมนำเสยงทหวนมากและ
คอนขางมอารมณเนองจากอย ในภาวะท ไมพอใจ
ดงนนวธทดทสดคอ ผใหคำปรกษาหรอผตอบตองใช
คำพดทสภาพและรบทจะแกปญหาใหสนสดหากอยใน
วสยทจะทำไดถาลองมาพจารณาจากตวอยางขางตน
จะสามารถสรปประเดนสำคญซงอาจนำไปใชไดสำหรบ
กรณอนๆดงนคอ
1.การพจารณาและแกปญหาอยางเปนขน
เปนตอนโดยนำขอมลทงหมดจากใบสงยาแฟมหรอ
เวชระเบยนผปวย และในคอมพวเตอรมาประกอบกน
เพอจะไดดวาเกดปญหาหรอขอผดพลาดตรงไหน
และเมอรแลวควรวางแผนการแกไขไวลวงหนาดวย
ไมใชเพยงแควารเพอใหตวเองพนผดเทานนจะเหนวา
เภสชกรตรวจสอบแลวพบวาผปวยไดมการเปลยนวธ
รบประทานยาซงอาจทำใหมจำนวนยาคงเหลอผดไป
จากเดม แตตองถามญาตผปวยอกครงเพอใหแนใจ
มากขนการแกปญหาจะไดถกตอง
2.การเปดประเดนเพอใหญาตผปวยทบทวน
สงทเกดขนซงเภสชกรเปดโอกาสใหญาตผปวยไดรบร
ลกสาวผปวย:ตอนนกนอยางทเขยนไวทซอง
นแหละคะแลวทนจะทำยงไงคะยามไมพอถง
วนทคณหมอนดคะ(นำเสยงออนลงมาก)
ลกสาวผปวย:ถาจะพาคณพอมาตรวจพอยาหมด
ไดมยคะ
เภสชกร:คอมสองทางคะถาสะดวกมาท
โรงพยาบาลเลดสนกมาพบคณหมอทหองตรวจ
ทานใดกไดแลวแจงวาขอซอยาเพมใหพอถง
วนนดคะแตถาไมสะดวกกเอาตวอยางยาไปซอ
ทรานยาใกลบานกอนกไดคะ
เภสชกร:กไดคะแตจรงๆแลวควรมา
ใหตรงนดคะเพราะคณหมอจะประมาณ
จำนวนคนไขทตรวจไวในแตละครงถาหาก
ผปวยมาไมตรงนดกนหลายๆคนอาจทำให
มาเจอกนเปนจำนวนมากเกนไปแลวจะรอนานคะ
อกอยางคณพอตองมาเจาะเลอดดวยใชมยคะ
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 109
ปญหาทเกดขนดวยตวของเขาเองและไมไดตอวาหรอ
ยำขอผดพลาดเมอเขารบรแลวเพราะโดยปกตไมวา
ใครกตามยอมไมชอบใหคนอนมาตอกยำวาตนเองผด
ดงนนเมอญาตผปวยมททาหรอนำเสยงทออนลง
นนแสดงวาเขาร ท มาของปญหาแลวในฐานะของ
ผใหบรการเราไมควรไปยำขอผดพลาดของเขาแตควร
ชวยใหเขารสกดขนและชวยเขาแกปญหาทมอยใหลลวง
3.ใชคำพดทสภาพตลอดเวลาและใหคำแนะนำ
อยางจรงใจตรงไปตรงมาแมวาจะถกตอวาในตอนแรก
กตาม รวมถงการแสดงเหตผลทสำคญ ทำใหไมตอง
เสยเวลามากเกนไป และยงชวยลดอารมณขนมวของ
ญาตผปวยซงจะมผลชวยใหเภสชกรไมมความขนใจ
ตอเนองจากเรองทถกตอวาดวยจะเหนวาเภสชกรแสดง
ขอมลในการแกปญหาและบอกถงเหตผลเพอใหญาต
ผปวยตดสนใจรวมทงประเดนทอาจลมนกถงเชน
การมาเจาะเลอดซงเภสชกรรไดจากเวชระเบยน เมอ
ญาตผปวยอารมณดขนเพราะรวธแกปญหาเกยวกบยา
แลว เภสชกรซงเปนผฟงกจะลดความขนใจไปดวย
เชนกน นอกจากนการใชคำพดทสภาพจะทำใหผฟง
รสกวาผพดใหเกยรตเขาและเปนมตรซงจะชวยให
ผฟงหรอญาตผปวยมอารมณทเยนลงไดทางหนงดวย
แมวาในตวอยางนญาตผปวยเกดความไมพอใจ
จากความเขาใจผดซงการตอวาจะทำใหเกดความขนใจ
ขนทงสองฝายแตหากเรามาพจารณาในดานบวก
จะพบวาเภสชกรโชคดทญาตผปวยรายนเปนคนรบฟง
เหตผลเพราะบางครงในการพดคยทางโทรศพทพบวา
มเสยงลอดเขามาของญาตผปวยอกคนเชยรใหคนโทรศพท
พดตอวาเภสชกรดวยซงหากเปนเชนนนเภสชกรจะตอง
ใชความสภาพ และอดทนอยางมากทจะสนทนาดวย
และไมควรตอความยาวสาวความยดกบผ ป วย
หรอญาตเพราะอาจเกดปญหาบานปลายไดสำหรบ
ต ว อ ย า ง ท ม ก า รต อ ว า ใ นล กษณะน อ า จพบได
ในเรองอนๆและมกพบไดบอยในงานบรการทเกยวของ
กบบคคล
อยางไรกตามอยาลมนำสงสำคญตางๆไดแก
ทกษะการฟงการบรหารเวลาการใชคำพดเชงเอาใจเขา
มาใสใจเราดงตวอยางท1(ฉบบท2)การใหผปวย
มสวนรวมในการตดสนใจ การทวนซำขอมลทใหกบ
ผปวยการตดตามผลของการใหคำปรกษาดงตวอยาง
ท 2 (ฉบบท 3) และสงทสรปใหในฉบบนรวมกบ
การพดทด มเหตผล มความจรงใจของเรามาใสใน
คำปรกษาดวยจะชวยใหผฟงทมปญหาอยรสกดขน
ไดคะ
หวงวาการใหคำปรกษาดานยาแกผปวย
ทางโทรศพทซงมทงหมด 3 ตวอยางคงจะมประโยชน
ใหผ อานทกทานสามารถนำไปใช และตอยอดได
อยางสมฤทธผลตอไป
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 110
นวลพรรณเอยมตระกล
พยาบาลวชาชพชำนาญการพเศษ
หอผปวยนรเวชกรรมกลมภารกจบรการวชาการ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
โรงพยาบาลเลดสน เปนโรงพยาบาลสงกด
กรมการแพทย ทเนนการพฒนางานวจย งานการเรยน
การสอน และ งานวชาการ แตปญหาในการทำงาน
วชาการทพบอย เสมอคอขอมลจากงานสถตและ
ศนยเทคโนโลยสารสนเทศไมตรงกนหากขอตองใช
เวลานาน1-2เดอนหากตองเกบขอมลดวยตนเอง
ตองทำการนบจากสมดทะเบยนของแตละหนวยงาน
ซงมความผดพลาดจากการนบของบคคล การบนทก
ดวยลายมอมความย งยากในการอานไมชด เจน
หากมการขอขอมลบอยๆกตองนบใหมทกครงนาเบอ
สำหรบผปฏบต เสยเวลาในการทำงาน ใชเวลา
ในการนบนาน ทำใหขอมลไมสามารถใชงานไดทนท
ยงเปนเรองทตองใชขอมลในการตดสนใจหรอตอบ
คำถามอยางเรงดวน จะเกดผลเสยตอหนวยงาน
เปนอยางยง
วตถประสงค
เพอพฒนาระบบขอมลการใชบรการของ
หอผปวยนรเวชกรรมดวยระบบขอมลแบบ UCHA ใหม
ความถกตองครบถวนสามารถวเคราะหขอมลได
รวดเรว ลดปญหาความผดพลาดจากการนบจาก
สมดทะเบยน
วธการดำเนนงาน
หลงจากการประชมวชาการ ร.พ.เลดสน
ป2551มการเชญผทรงคณวฒทปรกษากรมการแพทย
นพ.ทวทองกออนนตกลมาบรรยายโปรแกรมUCHA
ทางหอผปวยนรเวชกรรมมความสนใจทจะนำระบบน
มาใชในหนวยงานโดยเรมจากการออกแบบดวยตนเอง
วาตองการเกบอะไรkeyขอมลผปวยนรเวช50ราย
ในExcelนำแบบทจดทำไวเสนออาจารยนพ.ทวทอง
เพอชวยในการทำโปรแกรมใชเวลาประมาณ 3 วน
มการฝกอบรมการนำเขาขอมล การแกไขขอมล
การวเคราะหขอมลเบองตน การนำเขาขอมลจรง
มการตดตาม และประเมนผลการใชขอมลกบอาจารย
ทปรกษาทกสปดาห (ในระยะแรก) เพอใหสามารถ
ดำเนนงานตอไปไดอยางราบรน
ระยะเวลาการดำเนนงาน
ตลาคม2551-ปจจบน
ผลการดำเนนงาน
จากการนำขอมลการใชบรการของผปวย
นรเวชมาบนทกมการตรวจสอบความถกตองของขอมล
ผปวยแตละราย และสอบถามปญหาทพบกบอาจารย
ทปรกษา เพอแกขอสงสยทพบ ผลการศกษาพบวา
มความถกตอง ครบถวน และความรวดเรว
ในการประมวลผล สามารถตอบคำถามทตองการได
โดยการคลกดวยตนเอง เชน สถตการใชบรการ
ในแตละเดอน, การเรยงลำดบโรคทพบในหนวยงาน,
การเรยงลำดบหตถการททำ,สถตผลงานแพทยแตละเดอน,
Complicationทพบ, การ Readmit ในหนวยงาน,
จำนวนครงการทำหตถการ/Ultrasoundในหนวยงาน,
ระยะเวลาทใชในการผาตดแตละชนด, จำนวนครง
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 111
การ Consult สาขาตางๆ, คาใชจายในการรกษา
แตละโรค, จำนวนวนนอนในโรงพยาบาลในแตละโรค
ฯลฯหากตองการศกษารายละเอยดในแตละโรคสามารถ
ทำไดและนำไปใชกบโปรแกรมExcelและSPSS+PC
ซงเปนประโยชนอยางมากสำหรบนกวชาการทตอง
ทำงานวจย
ภายหลงทหอผปวยนรเวชกรรมไดดำเนนการ
ไประยะหนง มการนำเสนอในงานพฒนาคณภาพ
ร.พ.เลดสน ทำใหมหลายหนวยงานสนใจ และนำไป
ประยกตใชมการใหคำแนะนำการออกแบบการเกบ
ขอมลการทำDatadictionary,การkeyขอมล
การใชบรการในExcelทำใหเกดบรรยากาศในการเรยนร
รวมกน ชวยใหเกดการพฒนาระบบขอมลของ
โรงพยาบาลเลดสนใหมคณภาพดยงขน
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 112
กฤตยาจตราภณฑ
พยาบาลวชาชพชำนาญการ
งานการพยาบาลออรโธปดกสกลมภารกจบรการวชาการ
โรงพยาบาลเลดสนกรมการแพทย
ความเปนมาและความสำคญของปญหา
โรคขอเขาเสอม(Osteoarthritisoftheknee)
เปนโรคทพบไดบอยทสดในจำนวนโรคขอทงหลาย
สาเหต เกดจากการเส อมของกระดกออนผวขอ
ทำใหผ ปวยมอาการปวดเขา โดยเฉพาะขณะทม
การเคล อนไหว มเสยงดงในขอเขา น งยองๆ
นงงอเขา หรอน งพบเพยบไมได ขอเขาบวม
ทำใหต องจำกดก จกรรมและกจวตรประจำวน
สงผลใหการทำงานของรางกายดอยสมรรถภาพลง
ความเรอรง และความปวดทรมานจากโรคน ทำให
ตองไปพบแพทย หรอซอยามารบประทานเอง ซงสง
ผลกระทบตอสภาพเศรษฐกจ เน อ งจากยาท ใช
รกษามราคาแพง และตองใชเวลานานในการรกษา
ใ น ก ร ณ ท ม อ า ก า ร เ ส อ ม ข อ ง ข อ เ ข า ม า ก
ต อ ง อ าศ ย ก า ร ร ก ษ าโ ดย ว ธ ก า ร ผ า ต ด เ ปล ย น
ขอเขาเทยม ผปวยภายหลงผาตดอาจเกดภาวะ
แทรกซอนได เชน ขอเขาตด แผลบวมแดง
Deep vein thrombosis เปนตน เปนผลใหผปวย
ตองพกรกษาตวในโรงพยาบาลนานขน คาใชจาย
ในการรกษาพยายาลเพมขน
แผนกออรโธปดกสโรงพยาบาลเลดสน มผมา
รบบรการเปนจำนวนมาก โรคทพบมาก 5 ลำดบ
โรคแรกแผนกผ ป วยในคอโรคขอ เข า เส อมท ทำ
ผาตดเปลยนขอเขาเทยม จากสถตโรงพยาบาลเลดสน
ยอนหลง3ปตงแตปงบประมาณ2548ถง2550
โดยในปงบประมาณ 2548 มจำนวนผปวยผาตด
เปลยนขอเขาเทยม192รายป2549มจำนวนผปวย
148รายและป2550มจำนวนผปวย169รายตามลำดบ
เพอใหผปวยไดรบการดแลทดมคณภาพพยาบาลตองม
ความรและทกษะการปฏบตการพยาบาล สามารถ
คนหาปญหาของผปวยสามารถว เคราะหปญหา
วางแผนและดำเนนการใหการพยาบาลทเหมาะสม
สอดคลองกบความตองการของผปวยพรอมทงตดตาม
ประเมนผล ปรบปรงแผนการพยาบาล ใหเหมาะสมกบ
ผปวยแตละคนทงขณะอยในโรงพยาบาลและเมอกลบ
ไปพกฟนอยท บานนนคอ พยาบาลตองใชความร
และทกษะการปฏบตการพยาบาลตามกระบวนการพยาบาล
ซงในปจจบนเปนทยอมรบกนวาความรเปนสนทรพย
ทางปญญาทสำคญขององคกรหากองคกรสามารถ
รวบรวมความรไดอยางเปนระบบและมการแลกเปลยน
ความคดเหนหรอแลกเปลยนความรระหวางบคลากร
ในองคกร เพอนำไปใช และขยายผลใหเกดประโยชน
สงสดทงตอผรบบรการ ตอตนเอง และตอองคกร
กจะเปนการพฒนาองคกรใหสความเปนเลศได
วตถประสงคของการดำเนนการ
เพอสรางองคความรนำมาใชในการพฒนา
รปแบบการพยาบาลผ ป วย เปล ยนข อ เข า เท ยม
ในโรงพยาบาลเลดสนดวยวธการจดการความร
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 113
วธดำเนนการ
1.จดทำโครงการและแผนการดำเนนงาน
เพอขออนญาตดำเนนโครงการ และจดประชมแลกเปลยน
เรยนร
2.ศกษาหาความรในเรองการจดการความร
การพยาบาลผปวยผาตดเปลยนขอเขาเทยมและกระบวนการ
พยาบาล
3.กำหนดบคคลทเขารวมแลกเปลยนเรยนร
ในการแลกเปลยนเรยนรในครงนผเขารวมเปนพยาบาล
วชาชพทใหการดแลผปวยผาตดเปลยนขอเขาเทยม
จำนวน 25 คน จากหลายสถาบนไดแก วทยาลย
แพทยศาสตรกรงเทพมหานคร และวชระพยาบาล
โรงพยาบาลจฬาลงกรณและโรงพยาบาลเลดสน
4.กำหนดประเดนในการแลกเปลยนเรยนร
ไดแก
4.1ปญหาทพบในการใหการพยาบาล
ผปวยผาตดเปลยนขอเขาเทยม ในระยะกอนผาตด
ระยะหลงผาตด และเมอผปวยกลบไปพกฟนทบาน
สาเหตและแนวทางการแกไข
4.2ภาวะแทรกซอนทพบในแตละระยะ
สาเหตและแนวทางการแกไข
4.3ประเดนคำถามจากการใช
กระบวนการพยาบาล ไดแก การประเมนสภาพผปวย
ปญหาทพบคออะไรกจกรรมการพยาบาลทใหคออะไร
ผลลพธทไดเปนอยางไรและวธการประเมนผลทำอยางไร
5.ดำเนนการแลกเปลยนเรยนรซงวธทใชใน
การแลกเปลยนเรยนร จะใชการประชมกลม โดยกอน
เรมประชมกลมแลกเปลยนความรจะใหสมาชกแตละคน
ไดแนะนำตวเองเพอใหกลมไดรจก หลงจากนน
ผดำเนนการจะเปดประเดนเรองทจะนำมาแลกเปลยน
เรยนร คอยกระตนใหสมาชกในกลมไดพดเพอแลกเปลยน
เรยนรในประเดนตางๆ ทกำหนด ในขณะทสมาชก
แตละคนพดผชวยผดำเนนการจะทำหนาทจดบนทก
สงทสมาชกในกลมพดและบนทกเสยงขณะพดรวมดวย
(เปนคณลขต) หลงจากสมาชกพดครบทกคน และ
ผ ดำ เนนการประชมจะทำการสรปส งท สมาชก
ในกล ม ได แลกเปล ยน เร ยนร ก นว าได อะไรบ าง
ในประเดนนนๆ เพอใหสมาชกในกลมรบทราบ
และเพมเตมขอมลในกรณทไมครบถวน
6. นำความรทรวบรวมไดจากการแลกเปลยน
เรยนร และทไดศกษาคนความาจดทำเปนรปแบบ
การพยาบาลผปวยเปลยนขอเขาเทยม และนำรปแบบ
ทไดไปใหผเกยวของจากสหสาขาวชาชพตรวจสอบ
อกคร งกอนนำไปใชในการใหการพยาบาลผปวย
ผลของการดำเนนงาน
ไดรปแบบการพยาบาลผปวยผาตดเปลยน
ขอเขาเทยมตงแตในระยะกอนผาตด ระยะหลงผาตด
และการดแลตอเนองทบานสำหรบใชในโรงพยาบาลเลดสน
การนำไปใชประโยชน
1.บคลากรทางการพยาบาลไดรปแบบ
การพยาบาลสำหรบใชในการปฏบตการพยาบาลเพอเพม
ประสทธภาพในการใหการพยาบาล
2.ผปวยไดรบการพยาบาลทมคณภาพ
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 114
กจกรรมททำ1.รวบรวมความรจากแหลงตางๆเชนจากหนงสอเชญวทยากรมาใหความรสบคนจากอนเทอรเนต
2.ประชมกลม
3.ตวอยางรปแบบการพยาบาลผปวยเปลยนขอเขาเทยม
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 115
ทปรกษา :
อาจารยสมหมาย หรญนช
ทปรกษา :
นางสาวสขใจ ศรเพยรเอม
ทปรกษา :
ดร.พรทพย ลยานนท
กลมบคลากรทเกยวของ
1.
คณเออ คอ ผอำนวยการ
(นายอนนต เสรฐภกด)
4.
คณลขต คอ
นางสาวฝากจต ควรผดง และ
นางสาวปยธดา อยสข
2.
คณอำนวย คอ รองผอำนวยการ
กลมภารกจบรการวชาการ
(นางละไม แกอำไพ)
3.
คณกจ คอ
ผเขารวมประชม
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 116
โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
จดมหกรรมนำเสนอผลงานคณภาพ KM
โรงพยาบาลเลดสน ครงท 1
ประจำปงบประมาณ 2552
ระหวางวนท 21 - 22 พฤษภาคม 2552
ณ หองประชม นายแพทยคง สวรรณรต
ชน 3 ตกอำนวยการ
โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
ภาพถายโดย .. งานเวชนทศน กลมภารกจวชาการ โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
JOURNAL OF KM LERDSIN HOSPITAL :: VOLUME 2 NUMBER 2 :: APRIL - JUNE 2009 117
ผนำเสนอผลงานคณภาพ KM โรงพยาบาลเลดสน
ครงท 1 ประจำปงบประมาณ 2552
ระหวางวนท 21 - 22 พฤษภาคม 2552
ณ หองประชม นายแพทยคง สวรรณรต ชน 3
ตกอำนวยการ โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
จดมหกรรมนำเสนอผลงานคณภาพ KM
โรงพยาบาลเลดสน ครงท 1
ประจำปงบประมาณ 2552
ระหวางวนท 21 - 22 พฤษภาคม 2552
ณ หองประชม นายแพทยคง สวรรณรต
ชน 3 ตกอำนวยการ
โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
วารสารการจดการความร โรงพยาบาลเลดสน :: ปท 2 ฉบบท 2 :: เมษายน - มถนายน 2552 118
หอผปวยพเศษประกนสงคมและพเศษ1
กลมภารกจบรการวชาการโรงพยาบาลเลดสน
กรมการแพทยจดกจกรรมแลกเปลยนความร
จดconferenceภายในหอผปวยพเศษ
ประกนสงคมและพเศษ1
ทกวนจนทรวนพธและวนศกร
รวมเรยนรcasestudyเพอทำการทดสอบ
แพทยประจำบาน
ภาพถายโดย ... หอผปวยพเศษประกนสงคม และพเศษ 1 กลมภารกจบรการวชาการ
โรงพยาบาลเลดสน กรมการแพทย
สอนผปวยโรคหลอดเลอดสมอง(stroke)
เรองการออกกำลงกายบนเตยง