Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Zijn we er klaar voor?
eHealth:
Julia van Weert 3e NationaleTherapietrouwconferentie, 17 november 2011
2(Eysenbach & Diepgen, 200
3
Behoeften van de patiënt
need to know and
understand
need to feel known and
understood
cognitieve behoefte
affectieve
behoefte
4
Communicatie in het stress-coping model(Bensing & Verhaak, 2005)
Need to know and understand
Need tofeel knownand under-
stood
Instrumentele
communicatie
Affectieve
communicatie
probleemgeorienteerde
coping
emotionele
coping
patiënt patiëntzorgverlener
stress
gezondheid
5
Problemen, o.a.
Recall van informatie (Jansen et al., 2008, 2009)
Mismatch tussen informatie die men wil en informatie die
men krijgt (Maguire, 1999; Van Weert et al., 2009)
Als er wel een match is zijn de gezondheidsuitkomsten
beter (Kiesler et al., 2006)
6
Wat is eHealth?
51 definities (Oh et al., 2005)
“eHealth is een opkomend gebied in de kruising tussen de medische
informatica, de volksgezondheid en het bedrijfsleven, waarbij
gezondheidsdiensten en informatie geleverd of ondersteund worden
via het Internet en aanverwante technologieën” (Eysenbach, 2001)
7
Focus in deze presentatie
Gezondheidsinformatie op internet
Advies-op-maat c.q. Voorlichting-op-maat (‘Tailoring’)
e-Consult
e-Therapie
8
Gezondheidsinformatie op Internet
90% van Nederlandse huishoudens heeft Internet (CBS, 2009)
80% van de volwassen Internetgebruikers gebruikt het Internet
regelmatig om gezondheidsinformatie op te zoeken (Wobben, 2006; Hu
& Sundar, 2010)
Dagelijks worden ruim 12 miljoen gezondheidsgerelateerde sites
geraadpleegd (Internet World Stats, 2010)
9
Internet gebruikers, o.a.
Gebruikers gezondheidswebsites actiever t.a.v. eigen gezondheid
Kanker: Internet informatie hielp 46% om beter met de ziekte om te gaan
Niet-levensbedreigende operatie: Internet informatie hielp 94% om beter met stress en angst om te gaan
(Rice & Katz, 2006)
10
Gevolgen voor communicatie
• 69% van Amerikaanse artsen vindt dat patiënten die zelf
informatie zoeken beter communiceren met zorgverleners
• Meer communicatie over informatie van Internet als artsen
patiënten aanmoedigen zelf medische informatie te lezen
(Rice & Katz, 2006)
11
Probleem 1: Betrouwbaarheid
Betrouwbaarheid van de website voorspelt het gebruik
van de website
Maar:
Moeilijk voor ‘leken’ te bepalen of website
betrouwbaarheid is of niet…..
12
1916:geboren
1946-1981:arts
1998:DrKoop.com
Nu:healthcentral.com
13
Hoe weet je of een site betrouwbare informatie geeft?
Website van gezondheidszorg aanbieder wordt het meest
betrouwbaar gevonden (88%)(van Eenbergen et al., 2005)
± 75% van de patiënten vinden een website betrouwbaarder
als een zorgverlener hem aanbeveelt (Gerber & Eiser, 2001)
Keurmerk, bijv. Zegel gezond http://www.zegelgezond.nl/
14
Probleem 2: Complexiteit
Slechts 30% vond wat men zocht
83% had problemen om de informatie te begrijpen
33% vond informatie ‘overwhelming’ en te algemeen
(Rice & Katz, 2006)
15
Getailorde interventies
Theorie: Elaboration Likelihood Model´Getailorde´ informatie wordt: beter verwerkt beter begrepen en onthouden(Petty & Cacioppo, 1981;1986; Rimer & Kreuter, 2006)
Praktijk: Empirisch onderzoek´Getailorde´ interventies zijn effectiever (relevantie, reproduceren van informatie, gedragsverandering) (Brug et al., 1999; Kroeze et al., 2006; Van der Meulen et al., 2008, Strecher et al., 1999; Walters et al., 2006)
1616
Definitie ‘tailored’ Internet interventies
Kreuter, Farrall, Oltevicht and Brennan (2000): “It is
assessment-based and as a result the message can
be individual-focused”.
17
Diverse soorten ‘getailorde’ websites
Advies-op-maat
Gecomputeriseerd advies; werkt met algoritmes
Voorlichting-op-maat (VOM)
Persoonlijke website; patiënt krijgt ‘eigen stukje’ website
(met inlogcode); zorgverlener selecteert inhoud
18
Advies-op-maat
Tekst a
Tekst b
Tekst c
vragenlijst patiënt
Persoons-gerichteinformatie
Tekst d
Ken-merkenpatiënt
Database:
(Albada, p.i.)
19
20
Antoni van Leeuwenhoek Zkh.
21
Persoonlijke website / VOM
Oplossing voor het probleem van betrouwbaarheid(website wordt door ziekenhuis aangeboden, dus
betrouwbaar)
Maar….niet automatisch oplossing van probleem van
complexiteitWel: Helpt te filteren in het enorme aanbod aan websites met
algemene informatieNiet: zegt niets over begrijpelijkheid van de informatie
22
“Uses and Gratifications Theory”
Entertainment
IrritationInformatie
Irritatie
Attitude
t.a.v. InternetTevreden-
heid
Internet
gebruik
(Xueming Luo, 2002)
23
Verwerking van de boodschap
‘Centrale’ verwerking van informatie:- als betrokkenheid hoog is- als ontvanger cognitief in staat is de informatie te
ontvangen
Foto’s, illustraties, animaties, audio- en video aanvullend op tekstuele boodschap
24
Maar wat is nu het effect van eHealthinterventies?
2525
Effecten van eHealth interventies op therapietrouw 30-50% van de chronische patiënten is niet therapietrouw
Impact van Internet groeit
Literatuurreviews:
effecten van Internet-interventies
effecten van elektronische reminders
2626
Mate van tailoring (Lustria et al., 2009)
Online assessment and feedback
Tailored content
Customized health programs
Assessment & tailoredfeedback
Tailoredcontent
Customizedhealth program
27
Puff City (VOORBEELD)
2828
29
3030
Resultaten (Linn et al., in press)
Methodologische kwaliteit:
- 7 van de 13 High Quality
Mate van tailoring
- 9 studies tailored content, 4 studies customized health
program
Rol arts/verpleegkundige in de interventie- 10 van de 13 studies arts/verpleegkundige in de interventie
31
Resultaten (Linn et al., in press)
Effectiviteit-5 effectief-6 gematigd effectief-2 geen effect
31
32
Conclusie
• Internet interventies kunnen therapietrouw bevorderen
Alle interventies gebruiken gemiddeld tot hoge mate van tailoring
Rol gezondheidsprofessionals nog erg belangrijk
33
Review elektronische reminders (Vervloet et al., submitted)
14 studies
7 effectief (korte-termijn)
1 gematigd effectief
Meer onderzoek nodig
34
Bevorderende factoren
Via apotheek/ziekenhuis/zorgverlener Betrouwbaarheid
Getailored
Betrokkenheid gebruikers
Hoeveelheid informatie?
Begrijpelijkheid van informatie?
Aantrekkelijkheid van informatie?
35
E-consult
E-consult (eigen arts)2% van patiëntbezoek aan huisarts kan door e-consultvervangen worden
In Nederland nog relatief weinig gebruikt
Heeft voor- en nadelen
‘Ask the doctor service’ (anoniem)
36
Twitterspreekuur sportartsen & orthopeden Maxima Medisch Centrum
Voorbeeld vragen:
Hoe kan ik een blessure voorkomen?
Wat houdt een sportkeuring in?
Is het verstandig te sporten met een griepje?
37
Spreekuur 2.0 http://tweet.webspreekuur.nl/twitter.asp
Informatie geven
Doorverwijzen
Onrust wegnemen
Verwijzen naar juiste websites met goede kwaliteit
Filmpje (interview Erik Jansen, twitterspreekuur)
http://www.youtube.com/watch?v=dXxLnxGX3Us
38
Digitale IVF-poli
Filmpje UMC St. Radboud:
Digitale IVF-poli
http://medischcontact.artsennet.nl/blad/Tijdschriftartikel/Crohnjuwelen-wint-Communicatieprijs.htm
39
‘E-therapie’ en ‘E-zorg’
E-therapieMeest gebruikt bij psychische problemen
E-zorgVeel toepassingen in Thuiszorg
Tot slotDenk naast internet ook aan andere technologieën, zoals smartphone, weblog etc.
40
Internet therapie
Filmpje NOS journaal
http://www.nos.nl/nosjournaal/artikelen/2009/10/10/1010
09_internettherapie.html
41
Onderzoek M.G. Postel
Psycholoog/onderzoeker
42
Website
43
Conclusie (1)
Heel veel nieuwe ontwikkelingen waarbij
zorgverleners, beleidsmakers en de industrie een
cruciale rol kunnen spelen!
44
Conclusie (2)
eHealth: Zijn we er klaar voor?