Kế toán ngoại tệ và chênh lệch tỷ giáhotroontap.com/.../uploads/2019/05/Kế-toán-ngoại-tệ-và-chênh-lệch-tỷ-giá.pdfPhương pháp hạch toán 2 Một số

Hỗ trợ ôn tập [ĐỀ CƯƠNG CHƯƠNG TRÌNH ĐẠI HỌC]

23/09/2011

Kế toán ngoại tệ và

chênh lệch tỷ giá

GV: Nguyễn Kim Nhất

1

Nội dung

Một số khái niệm cơ bản

Nguyên tắc

Tài khoản sử dụng

Phương pháp hạch toán

2


Đơn vị tiền tệ kế toán: Là đơn vị tiền tệ được sử

dụng chính thức trong việc ghi sổ kế toán và lập

báo cáo tài chính.

Ngoại tệ: Là đơn vị tiền tệ khác với đơn vị tiền tệ

kế toán của một doanh nghiệp.

Tỷ giá hối đoái: Là tỷ giá trao đổi giữa hai đơn vị

tiền tệ.

Chênh lệch tỷ giá hối đoái: Là chênh lệch phát

sinh từ việc trao đổi thực tế hoặc quy đổi của

cùng một số lượng ngoại tệ sang đơn vị tiền tệ kế

toán theo các tỷ giá hối đoái khác nhau. 3


1


23/09/2011


Tỷ giá hối đoái cuối kỳ: Là tỷ giá hối đoái sử

dụng tại ngày lập Bảng Cân đối kế toán.

Các khoản mục tiền tệ: Là tiền và các khoản

tương đương tiền hiện có, các khoản phải thu,

hoặc nợ phải trả bằng một lượng tiền cố định

hoặc có thể xác định được.

Các khoản mục phi tiền tệ: Là các khoản mục

không phải là các khoản mục tiền tệ.

4

Một giao dịch bằng ngoại tệ

Là giao dịch được xác định bằng ngoại tệ hoặc yêu cầu

thanh toán bằng ngoại tệ, bao gồm các giao dịch phát

sinh khi một doanh nghiệp:

Mua hoặc bán sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ mà giá

cả được xác định bằng ngoại tệ;

Vay hoặc cho vay các khoản tiền mà số phải trả hoặc

phải thu được xác định bằng ngoại tệ;

Trở thành một đối tác (một bên) của một hợp đồng

ngoại hối chưa được thực hiện;

Mua hoặc thanh lý các tài sản; phát sinh hoặc thanh

toán các khoản nợ xác định bằng ngoại tệ;

Dùng một loại tiền tệ này để mua, bán hoặc đổi lấy

một loại tiền tệ khác. 5

Nguyên tắc 1

Tieàn Vieät Nam: Vieäc ghi soå keá toaùn vaø laäp baùo caùo

taøi chính theo moät ñôn vò tieàn teä thoáng nhaát laø ñoàng

Vieät Nam hoaëc ñôn vò tieàn teä thoáng nhaát chính thöùc

söû duïng trong keá toaùn (neáu ñöôïc chaáp thuaän) vì vaäy

phaûi qui ñoåi ngoaïi teä ra ñoàng Vieät Nam hoaëc ñôn vò tieàn

teä thoáng nhaát söû duïng trong keá toaùn

6


2


23/09/2011

Nguyên tắc 2

Caùc khoaûn muïc tieàn teä nhö tieàn maët, tieàn göûi ngaân

haøng, tieàn ñang chuyeån, caùc khoaûn phaûi thu, caùc khoaûn

phaûi traû, nôï vay coù goác ngoaïi teä khi nhaäp (ghi taêng taøi

khoaûn töông öùng) thì ghi theo tyû giaù giao dòch thöïc teá

thôøi ñieåm nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh hoaëc theo tyû giaù

bình quaân lieân ngaân haøng taïi thôøi ñieåm nghieäp vuï kinh

teá phaùt sinh, Khi xuaát ra (ghi giaûm taøi saûn töông öùng) aùp

duïng moät trong caùc phöông phaùp xuaát nhö sau:

Tyû giaù nhaäp tröôùc xuaát tröôùc

Tyû giaù nhaäp sau xuaát tröôùc

Tyû giaù bình quaân

Tyû giaù thöïc teá ñích danh 7

Ví dụ

Ñôn vò toàn tieàn göûi ngaân haøng laø 1.000 USD, tyû giaù

giao dòch (TGGD) 15.000ñ/USD, tyû giaù xuaát ngoaïi teä

theo phöông phaùp nhaäp tröôùc xuaát tröôùc.

Ngaøy 1: Mua 1.000 USD chuyeån khoaûn,

TGGD laø 15.550ñ/USD thì keá toaùn chuyeån

sang tieàn ñoàng Vieät Nam laø 1.000USD x

15.550ñ/USD = 15.550.000ñ

Ngaøy 3: Baùn 1.500 USD chuyeån khoaûn, TGGD laø

15.400ñ/USD, thì keá toaùn haïch toaùn tieàn

ñoàng laø: 1.000USD x 15.000ñ/USD +

500USD x 15.550ñ/USD = 22.775.000ñ.

8

Nguyên tắc 3

Caùckhoaûn muïc phi tieàn teänhö haøng toàn kho,

taøi saûn coá ñònh, doanh thu, chi phí coù goác ngoaïi teä phaûi qui ñoåi sang ñoàng Vieät Nam theo tyû giaù giao dòch thöïc teá taïi ngaøy giao dòch

9


3


23/09/2011

Ví dụ 2

Doanh nghieäp nhaäp khaåu haøng hoùa coù giaù

nhaäp khaåu laø 1.000 USD, TGGD laø

15.550ñ/USD thì keá toaùn chuyeån sang ñoàng

Vieät Nam ñeå ghi nhaän giaù trò cuûa haøng hoùa

laø 1.000USD x 15.550ñ/USD = 15.550.000ñ

10

Cuoái naêm taøi chính keá toaùn phaûi thöïc hieän ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goác ngoaïi teä nhö tieàn maët, tieàn göûi ngaân haøng, tieàn ñang chuyeån, phaûi thu, phaûi traû theo tyû giaù giao dòch bình quaân lieân ngaân haøng do Ngaân haøng Nhaø nöôùc Vieät Nam coâng boá taïi ngaøy laäp baùo caùo taøi chính.

11

Ví dụ

Ngaøy 31/12, soá dö taøi khoaûn 112-TGNH ngoaïi

teä cuûa doanh nghieäp laø 15.500.000ñ, chi tieát

1.000USD, soá dö taøi khoaûn 331-PTNB laø

15.400.000, chi tieát 1.000USD, giaû söû tyû giaù

bình quaân lieân ngaân haøng do ngaân haøng

coâng boá ngaøy 31/12 laø 15.600ñ/USD.

Keá toaùn ñaùnh giaù laïi TK 112 taêng leân: 1.000USD

x (15.600 – 15.500) = 100.000 Keá toaùn ñaùnh giaù laïi TK 331 taêng leân: 1.000USD

x (15.600 – 15.400) = 200.000

12

4


23/09/2011

Xử lý chênh lệch tỷ giá

DN trong giai ñoaïn ñaàu tö xaây döïng ñeå hình thaønh TSCÑ

cuûa doanh nghieäp môùi thaønh laäp, cheânh leäch tyû giaù hoái

ñoaùi phaùt sinh khi thanh toaùn caùc khoaûn muïc coù goác

ngoaïi teä vaø cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi phaùt sinh khi

ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goác ngoaïi

teä cuoái naêm taøi chính ñöôïc phaûn aùnh luõy keá treân

Baûng caân ñoái keá toaùn (Söû duïng TK 413 ñeå theo doõi

cheânh leäch tyû giaù). Khi TSCÑ ñoù ñaõ hình thaønh sau

quaù trình ñaàu tö vaø ñaõ ñöa vaøo söû duïng thì cheânh leäch

tyû giaù trong quaù trình ñaàu tö seõ ñöôïc phaån boå vaøo chi

phí taøi chính hay doanh thu hoaït ñoäng taøi chính trong thôøi

gian toái ña laø 5 naêm.

13

Nguyên tắc 4

Trong hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp,

cheânh leäch tyû giaù hoái ñoaùi phaùt sinh khi thanh toaùn caùc

khoaûn muïc coù goác ngoaïi teä vaø cheânh leäch tyû giaù hoái

ñoaùi phaùt sinh khi ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä

coù goác ngoaïi teä cuoái naêm taøi chính ñöôïc phaûn aùnh

ngay Chi phí taøi chính (cheânh leäch giaûm), Doanh thu hoaït

ñoäng taøi chính (cheânh leäch taêng) trong töøng kyø kinh

doanh töông öùng.

14

Tài khoản sử dụng

Tàikhoản413 – Chênhlệch tỷgiá TK 4131 – Chênh lệch TGHĐ đánh giá

lại cuối năm tài chính

TK 4132 – Chênh lệch TGHĐ trong giai

đoạn đầu tư XDCB TK 635 – Chi phí tài chính TK 515 – Doanh thuhoạt độngtài chính

15

5


23/09/2011

Tài khoản 413 – Chênh lệch tỷ giá

TK 413

- Cheânh leäch ñaùnh giaù laïi taøi saûn ñaõ ñöôïc - Cheânh leäch tyû giaù phaùt sinh do ñaùnh giaù

xöû vaøo taøi khoaûn doanh thu taøi chính laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goác ngoaïi teä

hoaëc chi phí hoaït ñoäng taøi chính. cuoái naêm taøi chính cho nhöõng doanh nghieäp ñaõ ñi vaøo saûn xuaát kinh doanh. -Cheânh leäch tyû giaù phaùt sinh vaø cheânh leäch tyû giaù do ñaùnh giaù laïi caùc khoaûn muïc tieàn teä coù goác ngoaïi teä cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö

XDCB, giai ñoaïn tröôùc hoaït ñoäng, chöa

hoaøn thaønh hoaït ñoäng ñaàu tö

SD: Cheânh leäch tyû giaù loã khi doanh nghieäp SD: Cheânh leäch tyû giaù laõi khi doanh nghieäp ñang ñaàu tö giai ñoaïn tröôùc hoaït ñoäng

ñang ñaàu tö giai ñoaïn tröôùc hoaït ñoäng

16

Tài khoản 007 – Ngoại tệ các loại

TK 007 SD: Soá löôïng ngoaïi teä hieän

toàn ñaàu kyø

Soá löôïng ngoaïi teä phaùt sinh

taêng trong kyø

(Tieàn maët ngoaïi teä, tieàn göûi ngaân haøng ngoaïi teä )

Soá löôïng ngoaïi teä phaùt sinh giaûm trong kyø (Tieàn maët ngoaïi teä, tieàn göûi ngaân haøng ngoaïi teä )

SD:Soá löôïng ngoaïi teä hieän toàn cuoái kyø

17

Mua ngoại tệ

TK 1111,1121 TK 1112,1122

TGGD

Ghi Nôï TK 007: SL Nteä taêng leân

Doanh nghieäp ruùt TGNH 15.660.000ñ mua 1.000USD nhaäp quyõ.

18

6


23/09/2011

Bán ngoại tệ

TK 1112,1122 TK 1111,1121

TGXNT TGGD

TK 515 TK 635

CL Laõi CL Loã

Ghi COÙ TK 007: SL Nteä giaûm ñi

Doanh nghieäp toàn quyõ tieàn maët 2.000USD, tyû giaù söû duïng ghi soå keá toaùn laø 15.500ñ/USD. Vaøi ngaøy sau doanh nghieäp baùn 1.000USD ñeå laáy tieàn maët göûi ngaân haøng. TGGD laø 15.550ñ/USD.

19

Bán hàng thu ngoại tệ

TK 511 TK 1112,1122

TGGD TGGD

TK 3331 Ghi Nôï TK 007: SL Nteä taêng leân

TGGD VAT ra

Baùn 2 maùy vi tính thu baèng tieàn maët ngoaïi teä, giaù

voán 13.500.000ñ, giaù baùn chöa thueá laø 1.000USD,

thueá suaát thueá GTGT laø 5%, TGGD laø 19.800ñ/USD.

20

Bán hàng chưa thu, thu nợ bằng ntệ

TK 511 TK 131 TK 1112, 1122

TGGD TGGD TGGS TGGD

TK 515 TK 635

TK 3331

TGGD

Ghi Nôï TK 007: SL Nteä taêng leân VAT ra

21

7


23/09/2011

Ví dụ

Loâ haøng xuaát khaåu ñaõ laøm thuû tuïc xong, giaù voán haøng hoùa

300.000.000ñ, giaù baùn theo hôïp ñoàng ngoaïi thöông laø 30.000USD,

thueá suaát thueá xuaát khaåu 5%, thueá GTGT 0%. TGGD laø

19.600ñ/USD, tieàn haøng chöa thu. Moät tuaàn sau, nhaän ñöôïc giaáy

baùo coù cuûa ngaân haøng, ngöôøi nhaäp khaåu ñaõ thanh toaùn tieàn

toaøn boä loâ haøng treân. Tyû giaù thöïc teá luùc nhaän tieàn laø

19.580ñ/USD.

Soá dö ñaàu thaùng 1 chi tieát TK 131A laø 2.000USD x 19.800ñ/USD. Trong thaùng Cty A thanh toaùn toaøn boä nôï ñaàu thaùng cho doanh nghieäp baèng chuyeån khoaûn. TGGD laø 19.900ñ/USD.

22

Mua hàng thanh toán bằng ngoại tệ

TK 1112, 1122 TK 15*, 211…

TXNT TGGD Ghi Coù TK 007: SL

Nteä giaûm ñi

TK 515

TK 635

CL laõi CL loã

Ñaàu thaùng soá dö ngoaïi teä toàn quyõ laø 30.000USD, tyû giaù ghi

soå laø 19.950 ñ/USD. Trong thaùng doanh nghieäp mua moät soá

coâng cuï duïng cuï nhaäp kho thanh toaùn baèng tieàn maët ngoaïi

teä 500USD. Tyû giaù giao dòch laø 19.920ñ/USD

23

Mua hàng chưa thanh toán, trả nợ

TK 1112 1122 TK 331 TK 15*, 211…

TXNT TGGS TGGD TGGD

TK 133 TK 515 TK 635 TGGD

CL laõi CL loã

(Neáu coù)

Ghi Coù TK 007: SL Nteä giaûm ñi

24

8


23/09/2011

Đánh giá các KM tiền tệ cuối kỳ

Đánh giá lại các khoản mục tiền tệ theo giá do NHNN

VN Công bố vào cuối niên độ kế toán

TK 1112,1122, …. TK 413 TK 1112,1122, …. TGCK<TGGS TGCK>TGGS

TK 311,331… TK 311,331…

TGCK>TGGS TGCK<TGGS

TK 515 TK 635 Cheânh leäch laõi Cheânh leäch loã

TGCK: tỷ giá cuối kỳ là tỷ giá giao dịch liên ngân hàng tại thời điểm cuối năm TC TGGS: tỷ giá ghi sổ của doanh nghiệp

25

Cheânh leäch tyû giaù trong giai ñoaïn ñaàu tö

(chöa hoaït ñoäng)

Moät DN ñang trong giai ñoaïn ñaàu tö, chöa ñi vaøo hoaït

ñoäng SXKD. Coù caùc giao dòch baèng ngoaïi teä: 1. Nhaäp thieát bò chöa thanh toaùn, ñöa thaúng vaøo coâng trình:

200.000USD, tyû giaù: 19.000ñ/USD. 2. Vay daøi haïn NH 400.000USD, nhaäp vaøo TK TGNH.

Tyû giaù: 19.100ñ/USD. 3. Ruùt TGNH traû CP tö vaán thieát keá: 22.000USD, tỷ giaùghi

soå khoaûn nôï naøy laø 19.000 ñ/USD (trong ñoù, VAT laø

2.000USD) tyû giaù giao dịch: 19.200ñ/USD; Tỷ giaù xuaát

ngoaïi teä cuûa doanh nghiệp 19.000ñ/usd

4. Thanh toaùn cho ngöôøi baùn ôû NV1 150.000USD

baèng TGNH, tyû giaù giao dòch 19.150ñ/USD; Tỷ giaù

xuaát ngoaïi teä cuûa doanh nghiệp 19.000ñ/usd 26

Cheânh leäch tyû giaù trong giai ñoaïn ñaàu tö

(chöa hoaït ñoäng)

5. Thueâ nhaø thaàu nöôùc ngoaøi tö vaán giaùm saùt: 1.500USD (bao goàm VAT 5%) Tyû giaù giao dòch: 19.280ñ/USD,

chöa thanh toaùn. 6. Vay daøi haïn 200.000USD, tyû giaù19.300ñ/USD,

nhaäp vaøo TGNH.

7. Ruùt TGNH thanh toaùn cho nhaø thaàu nöôùc ngoaøi:

1.500 USD, tyû giaù giao dòch19.350ñ/USD; Tỷ giaù

xuaát ngoaïi teä cuûa doanh nghiệp 19.100ñ/usd

8. Laõi tieàn gôûi NH nhaän bằng TGNH baèng ngoaïi teä:

240USD, tyû giaùgiao dòch 19.250d/USD; 9. Cuoái kyø, ñaùnh giaù laïi soá dö caùc khoaûn muïc ngoaïi teä theo tyû giaù

cuoái kyø: 19.300ñ/USD. Bieát soá dö TK 331 ñaàu kyø 22.000 USD; vaø TK

111,112 veà ngoaïi teä khoâng coù soá dö.

27

9


23/09/2011

Cheânh leäch tyû giaù trong SXKD

SD ñaàu kyø: 1112: 170.000.000 (10.000USD)

1122: 510.000.000 (30.000USD).

Caùc NVKT phaùt sinh trong kyø: 1. Nhaäp khaåu VL chöa thanh toaùn, giaù nhaäp khaåu:

50.000USD, thueá nhaäp khaåu phaûi noäp: 1%, VAT

haøng nhaäp khaåu:10%. Tyû giaù:17.100ñ/USD.

2. Xuaát khaåu TP, giaù XK: 40.000USD, chöa thu tieàn.Thueá XK phaûi noäp: 1%. Tyû giaù 17.200ñ/USD.

28

Cheânh leäch tyû giaù trong SXKD

3. Chi 2.200USD tieàn maët traû phí kieåm toaùn

(bao goàm VAT 10%), tyû giaù 17.300ñ/USD. 4. Khaùch haøng thanh toaùn tieàn mua haøng ôû

NV2 baèng TGNH, tyû giaù 17.300. 5. Traû cho NB ½ tieàn mua VL ôû NV1 baèng

chuyeån khoaûn, tyû giaù: 17.400ñ/USD 6. Baùn 30.000USD TGNH vaø thu baèng tieàn

VN gôûi ngaân haøng, tyû giaù 17.500ñ/USD 7. Cuoái kyø, ñieàu chænh soá dö caùc TK voán baèng tieàn vaø

coâng nôï ngoaïi teä theo tyû giaù cuoái kyø: 17.500ñ/USD.

29

10

Documents

Kế toán ngoại tệ và chênh lệch tỷ giáhotroontap.com/.../uploads/2019/05/Kế-toán-ngoại-tệ-và-chênh-lệch-tỷ-giá.pdfPhương pháp hạch toán 2 Một số