KANSER TEDAVİSİNİN GEÇ YAN ETKİLERİ KURSU · 2013. 6. 13. · REFLEKSİ Serotonin Substans P (Nörokinin) Dopamin Cannabinoid GABA Histamin Endorfin Asetilkolin . Yüksek (Emetik

GASTROİNTESTİNAL GEÇ YAN ETKİLER

KEMOTERAPİ

Dr. Aziz KARAOĞLU Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi

Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı / ELAZIĞ

KANSER TEDAVİSİNİN

GEÇ YAN ETKİLERİ KURSU 13-15 Haziran 2008

Diyarbakır

Kemoterapi GİS’de fizyolojik, biyokimyasal ve yapısal işleyişi etkiler:

-Planlanan tedavinin aksamasına

-Hayat kalitesinde azalma

-Doz yoğunluğunun sınırlanmasına

-Tedavi etkinliğinin azalmasına

-Tedavi maliyetlerinin artmasına

-Ek Morbiditelere

-Mortalitelere yol açabilmektedir.

KEMOTERAPİ VE GİS YAN ETKİLER

Bulantı-Kusma, KT’nin major yan etkilerindendir ve

GİS toksisiteleri içinde en sık görülenidir

Kemoterapi alan olguların % 70-80’inde karşılaşılır

1983 (5-HT3 Antagonistleri Öncesi)

1- Kusma

2- Bulantı

3- Saç Kaybı

Coates A, Eur J Cancer Clin Oncol, 1983

De Boer-Dennert, Br J Cancer, 1997

1995 (5-HT3 Antagonistleri Sonrası)

1- Bulantı

2- Saç Kaybı

3- Kusma

BULANTI-KUSMA

I- KEMOTERAPİ UYUMUNDA AZALMA (%25-50)

II. HASTA KONFORU

İş, okul veya finans problemleri

Özel hayatın düzeninin bozulması

III. MEDİKAL KOMPLİKASYONLAR

1. Gecikmiş ve Beklenti emeziste artış

2. Aşırı kusmaya bağlı metabolik anomaliler.

3. Dehidratasyon

4. Özofagus Yırtılması (Mallory-Weiss Sendromu)

5. Patolojik kemik fraktürleri (Aşırı kasılmalara bağlı)

YETERSİZ ANTİEMETİK TEDAVİ SONUÇLARI

KUSMAYA ARACILIK EDEN

NÖROTRANSMİTTERLER

Akut Emeziste : Serotonin ön planda iken

Gecikmiş Emeziste : Substans P ön planda rol oynar

EMEZİS

REFLEKSİ

Serotonin

Substans P

(Nörokinin)

Dopamin

Cannabinoid

GABA

Histamin

Endorfin

Asetilkolin

Yüksek (Emetik Risk >90)

(Düzey 5)

İV ORAL Sisplatin

(50 mg/m2 )

Hexametilmelamin

Siklofosfamit

(1500 mg/m2 )

Prokarbazin

AC Kombinasyonu*

Streptozotosin

Mekloretamin

Alteramin

Dakarbazin

Karmustin (250 mg/m2)

Orta (Emetik Risk: 30-90)

(Düzey 3-4)

İV ORAL Sisplatin

(50 mg/m2 )

Etoposit

Siklofosfamit

(1500 mg/m2 )

Siklofosfamit

Oksaliplatin Temozolamid

Karboplatin Vinorelbin

Doksorubisin İmatinib

Epirubisin

İdarubisin

İrinotekan

Sitarabin (1g/m2 )

İfosfamit

Daktinomisin

KEMOTERAPÖTİKLERİN EMETOJENİK POTANSİYELLERİ

Hesketh PJ, J Clin Oncol 1997 Grunberg SM, Support Care Cancer 2005

Düşük (Emetik Risk % 10-30)

İV ORAL

Liposomal Dokso. Kapesitabin

Topotekan Fludarabin

Gemsitabin

Paklitaksel

Dosetaksel

Etoposit

Pemetrexed

Mitomisin

5-FU

Mitoksantron

Mitomisin

Trastuzumab

Setuksimab

Bortezomib

Sitarabin 1 g/m2

KEMOTERAPÖTİKLERİN EMETOJENİK POTANSİYELLERİ

Minimal (Emetik Risk

Akut Bulantı-Kusma:

-KT sonrası ilk 24 saat içinde başlar

Gecikmiş Bulantı-Kusma :

-KT’den 24 saat geçtikten sonra başlar

-120 saate kadar uzayabilir

Beklenti Bulantı-Kusması:

-Kötü yönetilmiş ilk kür KT sonrası diğer

kürlerden önce ortaya ortaya çıkan

öğrenilmiş/şartlanmaya bağlı bulantı-kusma

BULANTI-KUSMA TİPLERİ

Gecikmiş Bulantı-Kusma İnsidansı

Akut Bulantı-Kusma insidansından daha yüksektir

Gecikmiş Bulantı İnsidansı : % 55-60

Gecikmiş Kusma İnsidansı : % 25-38

Akut Bulantı-Kusma Olmaksızın

Gecikmiş Bulantı : % 23-36

Gecikmiş Kusma : % 18-30

GECİKMİŞ BULANTI-KUSMA

İNSİDANS

Italian Group for Antiemetic, Support Care Cancer 1999 Glaus A, Support Care Cancer, 2002 Hickok JT, Cancer, 2003 Grunberg SM, Cancer, 2004.

YÜKSEK EMETOJENİK RİSKLİ KEMOTERAPİ (Sisplatin,Dakarbazin, YD Siklofosfamit vd)

BULANTI-KUSMA PROFLAKSİ KILAVUZU

ŞEMA VE DOZ

AKUT EMEZİS

(1. gün)

1-Aprepitant 125 mg (oral)

Fosaprepitant 115 mg (iv)

2-5-HT3 reseptor antagonisti

3-Dekzametazon 12 mg

GECİKMİŞ

EMEZİS

1-Aprepitant 80 mg (oral): 2.-3. gün

2-Dekzametazon 8 mg/gün: 2.-3.-4.gün

MASSC Güvenlik Seviyesi : Yüksek

MASSC Konsensus Seviyesi : Orta

ASCO Güvenlik Derecesi : II

ASCO Tavsiye Derecesi : A MASSC Guideline, 2008

GECİKMİŞ BULANTI-KUSMA PROFLAKSİSİ KILAVUZU

Antrasiklin+ Siklofosfamit


ŞEMA VE DOZ

AKUT EMEZİS

(1. gün)

1-Aprepitant 125 mg (oral)

Fosaprepitant 115 mg (iv)



GECİKMİŞ

EMEZİS

- Aprepitant 80 mg (oral): 2.-3. gün

veya

-Dekzametazon 8 mg/gün: 2.-3.gün

MASSC Güvenlik Seviyesi : Orta

MASSC Konsensus Seviyesi : Yüksek

ASCO Güvenlik derecesi : II

ASCO Tavsiye Derecesi : A MASSC Guideline, 2008


ORTA EMETOJENİK RİSKLİ KEMOTERAPİ


ŞEMA VE DOZ

AKUT EMEZİS

(1. gün)


2-Dekzametazon 8 mg

GECİKMİŞ

EMEZİS

-Dekzametazon 8 mg/gün: 2.-3. gün



ASCO Güvenlik derecesi : I

ASCO Tavsiye Derecesi : A

MASSC Guideline, 2008


ÇOK GÜN SİSPLATİN ŞEMALARI

GECİKMİŞ BULANTI-KUSMA PROFLAKSİ KILAVUZU

ŞEMA VE DOZ

AKUT EMEZİS

(1. gün)

1-5-HT3 reseptör antagonisti

(Palonosetron kullanılırsa : 1.-3.-5. gün)


GECİKMİŞ

EMEZİS

-Dekzametazon 16 mg/gün



ASCO Güvenlik derecesi : II

ASCO Tavsiye Derecesi : A


Düşük ve Minimal Riskli Kemoterapilerde

Gecikmiş Emezis proflaksisi önerilmez.

Gecikmiş Emeziste steroit kontrendike

durumlarda 5-HT3 antagonisti kullanılabilir.

MASSC’ta yüksek doz kemoterapiler için

standart öneri yok.



Jordan K, The Oncologist , 2007

MUKOZİT

Tüm GİS mukozasının ülserasyonu,

enflamasyonu ile karakterize ve enfeksiyon

eklenmesiyle hayatı tehdit edebilen patolojik

inflamatuar süreçtir.

Mukozit : 1- Oral Mukozit

2- Gastrointestinal Mukozit

1- Total parenteral beslenme gereksinimi arttırır

2- Opioid analjezik kullanımını 10 kat arttırır

3- Acil servislere başvuru oranını 2 kat arttırır

4- Sistemik enfeksiyon ve

enfeksiyon-ilişkili ölüm riskini riskini 3 kat arttırır

5- Kemoterapi dozunu azaltma riskini 2-3 kat arttırır ve

tedavi etkinliğinin azalmasına neden olur.

6- Hastane kalış süresini uzatır

7-Maliyetleri arttırır

MUKOZİT

Elting LS, Cancer, 2003

Evre I

Başlangıç Evresi

RT veya KT Serbest Oksijen Radikalleri

oluşumuna yol açarak Bazal epitel hücrelerinde,

destek dokularda ve damarsal yapılarda direkt

hasara yol açar.

Evre II

Haberci Sinyal Üretimi

ve Artımı

Serbest Oksijen Radikalleri NFB, inflamatuar

sitokinler, Seramid, COX-2 yolakları ve MMP

üretimini arttrır. İnflamasyon, anjiojenez,

apopitozis, doku hasarı oluşur.

Evre III

Sinyal ve Amplifikasyon

TNF- NFB üretimini arttırarak doku hasarı

artmasını regüle eder.

Evre IV

Ülserasyon

İnflamatuar hücreler ve makrofajların bakteri

invazyonuna maruziyeti inflamatuar sitokinlerin

(IL-1, IL-6, TNF- ) salınımına yol açarak ek

inflamasyon, doku hasarı ve NFB up-

egülasyonuna yol açar.

Evre V

İyileşme

Normal mukoza kalınlığının tamiriyle ülserasyon

iyileşir. Ama hasarlı fibrobalst ve değişikliklerin

devam etrmesi söz konusu olabilir.

MUKOZİT PATOBİYOLOJİSİ

Sonis ST, Nat Rev Cancer, 2004

MUKOZİT

İNSİDANS

Trotti A, Radiother Oncol,2003.

Bensinger W, NCCN Task Force Report, 2008

Genel

İNSİDANS (%)

G3/4

İNSİDANS (%)

Solid Tümörler 5-40 5-22

Kök Hücre Nakli 75-100 25-60

Baş-Boyun bölgesi

Radyoterapi

85-100 25-45

5-Fluorourasil Siklofosfamit

İrinotekan Sisplatin

Metotreksat Daktinomisin

Doksorubisin Siklosporin

Mukozit Oluşturma Riski

Yüksek Ajanlar

Kemoterapi Rejimlerinde

G3/4 Mukozit Oluşturma Riskleri

Rejim Mukozit(%)

NHL Şemaları ( 6.8)

-CHOP21 2,9

-CHOP14 4.8

-CHOEP-14 10.4

Meme Şemalar ( 4.1)

-AC T 2.8

-AT 8.3

-TAC 4.9

-HaftalıkPaklitaksel 2.8

Rejim Mukozit(%)

KHDAK Şemaları (0.79)

-Platin+Paklitaksel 0.5

-Platin+Dosetaksel 1.3

-Platin+ Gemsitabin 1.1

-Platin+Vinorelbin 0.25

Kolon Şemaları ( 1.67)

-FOLFOX 1.3

-FOLFIRI 4.9

-IROX 1.48

Keefe DM, Cancer, 2007

1- Yaş

2- Cinsiyet: Kadınlarda risk daha yüksek

-Sıklık daha fazla ve

-Daha yüksek grade’li mukozit (G2-4)

3- Vücut Kitle İndeksi: Aşırı zayıf ve obezlerde risk artar

4- Tükrük Bezinin Salgısının Azalması

(KT, Antikolinerjikler-Antihipertansifler-Antidepresanlar)

5- Kötü ağız hijyeni ve diş yapısı

-Bakteriyel diş plakları sekonder enfeksiyonu arttrabilir -Uygunsuz diş yapısı

-Kırık ve keskin diş yapısı

HASTA İLİŞKİLİ

MUKOZİT RİSK FAKTÖRLERİ

KLASİK KEMOTERAPİDE


1-Kemoterapi İntensitesi

2-Önceki siklusta mukozit gelişmiş olması

3-İlerleyenKT sikluslarının kumulatif etkisi

4-Yüksek riskli ajanlar :

(Mtx- 5-FU - Sisplatin-Siklosporin vd)

5-Radyasyon additif (Kemoradyoterapilerde)

TRANSPLANTASYONDA


Hazırlık Rejimi en önemli risk faktörüdür

Allo-transplantasyon sonrası GVHD

proflaksisi (MTX vd)

MASSC paneli; hasta eğitimini de içeren oral bakım

protokollerinin kullanılması gerektiğini bildirmektedir.

Tedavi öncesi diş muayenesi ve gerekli müdahaleler yapılmalı

(Özellikle Baş-boyun kanserleri ve Yüksek Doz Kemoterapide)

Bazal ve düzenli ağız bakımı/oral ağrı değerlendirilmesi temel

Bu: -hem hasta-kendi ağrı bildirim araçları (validated )

-hem de eğitimli sağlık personeli muayenesi ile yapılmalı

Rutin olarak:

1-Diş fırçalama (Yumuşak diş fırcası ile) : 2 kez/gün

2-Diş ipiyle diş aralarının temizlenmesi : 1 kez/gün

3-Sodyum bikarbonat ve %0.9 SF ile ağız çalkalama : Sık sık

ORAL MUKOZİT YÖNETİMİ

STANDARD-DOSE CHEMOTHERAPY—PREVENTION

PREVIOUS GUIDELINE (2004) UPDATED OR NEW GUIDELINE (2006)

The panel recommends that patients

receiving bolus 5-fluorouracil (5-FU)

chemotherapy undergo 30 minutes of

oral cryotherapy to prevent oral

mucositis. The panel suggests that 20 to

30 minutes of oral cryotherapy be used

to attempt to decrease mucositis in

patients treated with bolus doses of

edatrexate.

No change

The panel recommends that acyclovir

and its analogues not be used

routinely to prevent mucositis.

No change

STANDARD-DOSE CHEMOTHERAPY—TREATMENT

PREVIOUS GUIDELINE UPDATED OR NEW GUIDELINE

The panel recommends that chlorhexidine not be used to treat established oral mucositis.

No change

HIGH-DOSE CHEMOTHERAPY WITH OR WITHOUT TBI PLUS HEMATOPOIETIC CELL TRANSPLANTATION—PREVENTION

PREVIOUS GUIDELINE(2004) UPDATED OR NEW GUIDELINE(2006)

None

The panel recommends the use of Keratinocyte Growth Factor-1 (Palifermin) in a dose of 60 µg/kg/day for 3 days prior to conditioning treatment and for 3 days post-transplant for the prevention of oral mucositis.

None The panel suggests the use of cryotherapy to prevent oral mucositis in patients receiving high-dose melphalan.

The panel does not recommend the use of pentoxifylline to prevent mucositis in patients undergoing HSCT.

No change

None The panel suggests that GM-CSF mouthwashes not be used for the prevention of oral mucositis in patients undergoing hematopoietic stem cell transplantation.

The panel suggests that.…

Low-level laser therapy (LLLT) be used to attempt to reduce the incidence of oral mucositis and its associated pain in patients receiving high-dose chemotherapy or

chemoradiotherapy before HSCT.

No change

GASTROINTESTINAL MUCOSITIS BASIC BOWEL CARE AND GOOD CLINICAL PRACTICES

PREVIOUS GUIDELINE(2004) UPDATED OR NEW GUIDELINE (2006)

None The panel suggests that basic bowel care should include the maintenance of adequate hydration, and that consideration should be given to the potential for transient lactose intolerance and the presence of bacterial pathogens.

STANDARD-DOSE AND HIGH-DOSE CHEMOTHERAPY—PREVENTION

PREVIOUS GUIDELINE(2004) UPDATED OR NEW GUIDELINE(2006)

The panel recommends either ranitidine or omeprazole for the prevention of epigastric pain following treatment with cyclophosphamide, methotrexate, and 5FU or treatment with 5FU with or without folinic acid chemotherapy.

No change

None The panel recommends that systemic glutamine not be used for the prevention of GI mucositis.

Ilımlı ağrı varlığında “Na bikarbonat-SF” solüsyonları içine

Topikal anestezikler (Viscous lidokain, Diklonine % 0.5 vd) eklenmeli

Topikal ajanlar yeterli olmazsa sistemik analjezikler eklenir.

-Gargara+ topikal anestezikler ise kesilmemeli

-Sistemik aneljezikler etkili doza kadar arttırılmalıdır.

Sistemik narkotik eklenmişse konstipasyon proflaksisi yapılmalı

Akut ağrı artışlarında süperenfeksiyon düşünülmeli (HSV, Mantar, vd)

MUKOZİT AĞRI YÖNETİMİ

KT doz-kısıtlayıcı toksisitelerden birisidir.

Genel ishal insidansı (G1-G5) : % 10

Fluoropirimidin ve

İrinotekan içeren rejimlerde : % 50-80

(Bu olguların % 30’u ciddi ishal (G3-5))

İSHAL

Kanser Tedavisi ile Direkt ilişkili Diare tipleri

Sekretuvar

Ozmotik

Malabsorbsiyon

Eksüdatif

Dismotilite

Muhtemelen Kanser Tedavisi ile ilişkili tipleri

İnflamatuar

İnfeksiyöz

Steatore

KEMOTERAPİ İLİŞKİLİ İSHAL TİPLERİ

Kemoterapi-İlişkili ishal primer olarak SEKRETUAR İSHAL

İshal genellikle KT infüzyonundan 24-96 saat sonra meydana gelir

Hedefe Yönelik Ajanlarla oluşan ishal daha geç başlayabilir

Engelking C, Oncol Nurse Forum, 1998

Rutledge DN, Oncol Nurse Forum, 1998

Dışkı Kıvamı

Dışkı Volümü

İshal süresi

Ateş varlığı

Hidrasyon durumu değerlendirilmeli

Ek faktörlerin varlığı araştırılmalı (İshale katkıda bulunan )

İSHAL DEĞERLENDİRMESİNDE PROGNOSTİK FAKTÖRLER

Walder S, Oncology, 2005

Richardson G, J Oncol Pharm Practice, 2007

Hasta İlişkili Risk fakörleri Yaş (>65)

Kadın

Düşük Perfomans (ECOG 2)

Barsak patolojileri (İnflamatuar veya malabsorbsiyon)

Barsak Kanseri

Genetik polimorfizm (DPD yetmezliği, Gilbert,

Criggler Najjar gibi)

Bilier Obstrüksiyon

Tedavi ilişkili risk Faktörleri İrinotekan ve 5 FU

Bolus 5 –FU

Haftalık KT şemaları

İnfüzyonel KT

Önceden KT-ilişkili diare geçirmek

Önceden veya konkomitant abdomino-pelvik RT

KEMOTERAPİ İLİŞKİLİ İSHALDE

RİSK FAKTÖRLERİ

İrinotekan önilaçtır. Karboksilesteraz ile aktif SN 38’e çevrilir

-Atılım için glukronide edilerek inaktif SN38G’ye çevrilir

-Barsak flora bakterileri SN38G’yi yeniden SN38’e dönüştürür

-Çekum ve kolonda mukozal harabiyet ince barsaktan fazla

İRİNOTEKANA BAĞLI İSHAL

İrinotekan İki Tip İshale Yol Açar:

Erken başlayan İshal: ilk 24 saat içinde

Geç başlayan İshal : İrinotekan infüzyonundan 24 saat sonra

-Ortanca başlama zamanı: 3 haftalık şemada : 5. gün

haftalık şemada : 11. gün

-Olguların % 60-87’sini etkiler.

-Daha ciddi, daha uzun sürer

Loriot Y, Nat Clin Prac Oncol, 2007

Koehler M, ASCO Abs:9125, 2007

Hocchaus A, Blood, 2008

HEDEFE YÖNELİK İLAÇLAR ve İSHAL

İlaç İshal (%) Ciddi (G3-4) (%)

Erlotinib 55-68 G3/4 : 6-12

Gefitinib 40–60 G3/4 : 3

Lapatinip tek ilaç tedavi

Lapatinib+Kapestabin/Paklitaksel

47

61

G3 : 9

G4 :

Tedavinin ilk küründe başlayıp tedavi boyunca sürebilir.

(“kronik ishal”).

Erlotinib/Gefitinib : İshal başlama süresi: 14 gün

Loperamid ve doz azaltımı ile kolayca kontrol edilir.

Sorafenib : ilk 7 günde (Düşük dozda daha az görülür)

Bortezomib: 12-18. günde başlar

Genellikle Sulu (kansız) ishale yol açar.

Karın ağrısı ve kramplar eşlik eder.

HEDEFE YÖNELİK İLAÇLAR ve İSHAL

HEDEFE YÖNELİK İLAÇLARLA TEDAVİDE

İSHAL İLE GENEL SAĞKALIM İLİŞKİSİ?

GEFİTİNİB: MDACC’da yapılan retrospektif çalışma

Gefitinib ile tedavi edilen KHDAK’li olgularda:

-Doğu Asyalı etnisite

-Hiç sigara içmemiş olmak

-İshal

Yanıt için bağımsız öngörücü olduğu gösterildi.

Thomas SK, Clin Lung Cancer, 2006

Strumberg D, Eur J Cancer, 2006

SORAFENİB: 4 Faz I çalışmanın “havuz” analizi:

-G2/3 İshal % 24 (G3:% 6)

-İshal gelişen olgularda 6-aylık Stabil Hastalık: % 12

(% 12 olgunun % 6’sında stabil hastalık 1 yıldan uzun)

-İshal gelişen olgularda TTP anlamlı uzama (p

KEMOTERAPİ İLİŞKİLİ İSHAL YÖNETİMİ

Richardson G, J Oncol Pharm Practice,2007

KOMPLİKASYON BULGULARI

Orta - Ciddi kramp

Grade 2 Bulantı-Kusma

Ateş

Sepsis

Nötropeni

Açık Kanama

Dehidratasyon

KEMOTERAPİ İLİŞKİLİ İSHAL YÖNETİMİ İrinotekana bağlı Geç başlayan ishalde :

Loperamid Başlangıç dozu 4 mg, her 2 saatte bir 2 mg

gece boyunca ise 4 saatte bir 4 mg


ÖNERİLENLER

-Bol sıvı alımı ( 3 L/gün)

-Pirinç

-Muz

-Elma püresi

KISITLANANLAR

- Kabak

- Brokoli


YASAKLAR

-Bütün laktozlu gıdalar

-Baharatlı Gıdalar

-Yüksek yağlı-lifli gıdalar

-Kafein

-Alkol

-Kırmızı et

-Çikolata

-Gazozlu içecekler

-Kuru yemişler

Vinkristin (1/3 olgu)

Talidomid

Sisplatin

Karboplatin

KEMOTERAPİ İLİŞKİLİ KABIZLIK

GASTROİNTESTİNAL PERFORASYON

Over Kanseri % 6

Gastroözafageal Kanser % 5.3

Pankreas Kanseri % 5

Primeri Bilinmeyen Metastatik

Karsinoma % 1.7

Renal Hücreli Karsinoma % 1.5

KHDAK % 1.5

Kolorektal Kanser % 1.3

BEVASİZUMAB TEDAVİSİ VE Gİ PERFORASYON

Badgwell BD, Ann Oncol, 2008

GASTROİNTESTİNAL PERFORASYON

BEV başlanması ile Perforasyona kadar geçen süre:

Ortanca 71 gün ( 3-152)

Son BEV’dan perforasyona kadar geçen süre:

Ortanca 14 gün (2-49)

BEV alan olgularda perforasyon risk faktörleri:

-İntakt Primer

-Abdominal RT

-NSAİİ kullanımı

-Divertikülozis

-Yakın zamanda endoskopi

Perforasyonu öngörecek laboratuvar bir bulgu yok

Badgwell BD, Ann Oncol, 2008

n Şema

Cohn 10 BV + Taksan -

Monk 2006 32 BV KT -

Numnum 2006 4 Tek ajan BV % 7

Wright 33 BV + KT % 9

GOG 170D

Burger RA

62 Tek ajan BV -

Cannistra SA 44 Tek ajan BV % 11 (1 Olgu EX)

Garcia 29 BV +Oral Siklofosfamit % 6

Friberg 2008 12 BV + Erlotinib %16 (2 olgu EX)

Wright 2008 62 BV KT % 7

Badgwell 2008 50 BV KT % 6

EPİTELYAL OVER KANSERLİ OLGULARDA

Gİ PERFORASYONU

HEPATOTOKSİSİTE

Kanser Hastalarında Hepatik Enzim Yüksekliği Nedenleri

1-Tümöre Bağlı Toksik etkiler

Hepatik metastazlar

Portal ven trombozu

ParaneoplastiK sendrom (Stauffer’s Syndrome)

Hafif zincir infiltrasyonu

2- Önceden Mevcut Karaciğer Hastalıkları (Krn Hepatit vd)

3-Kemoterapötik Ajanların Hepatotoksistesi

4-Hepatotoksik/Hepatik Metabolize Edilen Diğer İlaçlar

5-İnfeksiyonlar

6-Birlikte var olan medikal durumlar

Floyd J, Semin Oncol, 2006

1- İMATİNİB MESİLAT : Sitolitik hepatit’e neden olur

-% 10 hepatotoksisite (% 4 G3) görülür. (KML ve GİST’de görülür)

-İmatinib kesilmesine neden olan 2. genel neden

-Transaminaz yükseklikleri genellikle ilk 3 ayda görülür

-İlacın kesilmesiyle yükseklik genellikle 3 haftada geriler ama

birkaç ay hafif yüksek kalabilir

- KcFT tedavisi öncesi -ilk ay haftada bir-sonra ayda bir kez ölçülmeli

HEPATOTOKSİSİTE ve ANTİ-KANSER AJANLAR HEDEFE YÖNELİK AJANLAR

-G2 hepatotoksite varsa doz azaltılarak devam edilir.

-G3/4 hepatotoksisiste (Bb>3 kat, Transaminaz>5 kat) ise tedaviye ara verilir.

-Toksisite G1 (Bb 1.5 kat, transaminaz 2.5 kat) inince tedaviye doz azaltımı ile

yeniden başlanır. (400 mg 300 mg/gün,

600 mg 400 mg/gün)

- 6-12 hafta düşürülmüş dozla toksisite artmazsa ilk doza çıkılır.

-G3 hepatotoksisite tekrarlaması durumunda imatinib verilmemelidir.

2-ERLOTİNİB-GEFİTİNİB

-% 12 hepatotoksisite (% 2 G2-3) görülür

-28-56. günlerde meydana gelir

-Sitolitik hepatit ve izole hiperbilüribinemi görülür

-Erlotinib ile pankreatik kanserli bir olguda ciddi akut hepatit gelişmiştir

3-GEMTUZUMAB OZOGAMİSİN

-Allo-KİT sonrası % 48 hepatotoksisiteye neden olur.

-Kc sinüzoid hücrelerindeki CD 33 reseptörlerinin etkilenmesine bağlı gelişir

-Portal HT, sitolitik hepatit, hiperbilüribinemiye neden olduğu gösterilmiştir.

4-BORTEZOMİB:

-Kc’de metabolize olur.

-Nadiren Hiperbilüribinemi, Portal ven trombozu görülebilir.

HEPATOTOKSİSİTE ve ANTİ-KANSER AJANLAR

HEDEFE YÖNELİK AJANLAR

Allopurinol

Ondansetron

Filgrastim

Flukonazol

HEPATOTOKSİSİTE ve DESTEK AJANLAR

Kc metastazlı olgularda rezeksiyon ve KT ile 5-yıllık OS: % 58

Ama tanı anında metastazlı olguların % 15-20’si cerrahiye uygun

Preoperatif Kemoterapi rejimine bağlı olarak

farklı Kc histopatolojik değişiklikler meydana gelir.

Preoperatif KT :Sinozidal genişleme, Steatoz, Steatohepatit

Steatohepatitili olgularda 90-günlük mortalite daha yüksektir

(p

Küçük intrahepatik venlerin non-trombotik obliterasyonu ve

retiküler intimal kalınlaşma meydana gelir.

VOD genellikle KİT olgularında ortaya çıkar.

KİT olgularında % 20 görülür ve % 7-50 fatal seyreder.

Allo-KİT olgularında VOD, GVHD’ye eşlik edebilir ama VOD

genellikle ilaca-bağlı gelişir.

KİT sonrası 20. günde; sarılık, ani assit gelişimi, ağrılı HM,

kilo artışı, Bb ve KcFT yüksekliği gürültülü bir tablo vardır.

Tanı Kc Biyopsisi ile konur.

Standart tedavi yoktur. Çeşitli tedaviler denenmektdir.

VENO-OKLÜZİV HASTALIK (VOD)

Konvansiyonel kemoterapide pankreatik enzim yükselmeleri

çok nadirdir.

Bevasizumab, Erlotinib, Gefitinib vd ile görülmez

Sorafenib ve Sunitinib hiperamilazemi ve hiperlipazemiye

neden olabilir.

SUNİTİNİB: Pankratit semptom ve bulguları olmaksızın

-G3/4 Hiperlipazemi % 21

-G3 hiperamilazemi % 8 saptanmıştır.

-G1/2 asemptomatik yükselmelerde ilaç güvenle devam edilebilir,

G3/4 toksisitede ilacın kesilmesi ile 2 haftada iyileşme olur

PANKREATİK ENZİM YÜKSEKLİĞİ

Dikkatiniz için Teşekkürler...

Documents

KANSER TEDAVİSİNİN GEÇ YAN ETKİLERİ KURSU · 2013. 6. 13. · REFLEKSİ Serotonin Substans P (Nörokinin) Dopamin Cannabinoid GABA Histamin Endorfin Asetilkolin . Yüksek (Emetik