9
Chapter 8-1 Vlerësimi i Stoqeve (Mallrave): Një qasje e bazuar në kosto Kapitulli 8 Kontabiliteti - Niveli Mesatar, Edicioni i 12-te Kieso, Weygandt, dhe Warfield Ligjërues: Arbër HOTI, PhD cand., AÇ., VL., CertIFR, CertIA Chapter 8-2 1. Identifikimi i kategorive kryesore te stoqeve. 2. Dallimi ndermjet metodes periodike dhe te vazhdueshme. 3. Identifikimi i efektit te gabimeve ne stoqe ne pasqyrat financiare. 4. Elementet te cilat duhet te perfshihen ne stoqe. 5. Shpjegimi dhe krahasimi i supozimeve te ndryshme te rrjedhjes se kostove te stoqeve. Kapitulli 8 - Objektivat mesimore: Chapter 8-3 Klasifikimi dhe kontrolli Mallrat fizike te perfshira ne stoqe Kostot e perfshira ne stoqe Supozimet e rrjedhjes se kostove Klasifikimi Kontrolli Qeshtjet bazike te vleresimit Mallrat ne tranzit Mallrat ne kosnignacion Marrveshje te veqanta te shitjes Gabimet ne stoqe Kostot e produkteve Kostot periodike Zzbritjet ne blerje Identifikimi specifik Kosto mesatare FIFO LIFO Vlerësimi i Stoqeve (Mallrave): Një qasje e bazuar në kosto Chapter 8-4 Stoqet jane: Mallra te mbajtura per shitje, ose Mallra te cilat do te futen ne proces te prodhimit. Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet Objektivi 1 Klasifikimi K. Tregtare K. Prodhuese Bizneset me stoqe: ose

Kapitulli 8 - Objektivat mesimore: Vlerësimi i Stoqeve ...arberhhoti.weebly.com/uploads/1/9/4/8/19483867/ch08.pdfShpenzimet operative Administrative 14 14 14 Shitjes 12 12 12 Interesi

  • Upload
    others

  • View
    13

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Chapter

8-1

Vlerësimi i Stoqeve (Mallrave): Një qasje e bazuar në kosto

Kapitulli

8 Kontabiliteti - Niveli Mesatar,

Edicioni i 12-te

Kieso, Weygandt, dhe Warfield

Ligjërues: Arbër HOTI, PhD cand., AÇ., VL., CertIFR, CertIA

Chapter

8-2

1. Identifikimi i kategorive kryesore te stoqeve.

2. Dallimi ndermjet metodes periodike dhe te vazhdueshme.

3. Identifikimi i efektit te gabimeve ne stoqe ne pasqyrat financiare.

4. Elementet te cilat duhet te perfshihen ne stoqe.

5. Shpjegimi dhe krahasimi i supozimeve te ndryshme te rrjedhjes se kostove te stoqeve.

Kapitulli 8 - Objektivat mesimore:

Chapter

8-3

Klasifikimi dhe kontrolli

Mallrat fizike te

perfshira ne stoqe

Kostot e perfshira ne

stoqe

Supozimet e rrjedhjes se

kostove

Klasifikimi

Kontrolli

Qeshtjet

bazike te

vleresimit

Mallrat ne

tranzit

Mallrat ne

kosnignacion

Marrveshje te

veqanta te

shitjes

Gabimet ne

stoqe

Kostot e

produkteve

Kostot

periodike

Zzbritjet ne

blerje

Identifikimi

specifik

Kosto

mesatare

FIFO

LIFO

Vlerësimi i Stoqeve (Mallrave): Një qasje e bazuar në kosto

Chapter

8-4

Stoqet jane:

Mallra te mbajtura per shitje, ose

Mallra te cilat do te futen ne proces te prodhimit.

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Objektivi 1

Klasifikimi

K. Tregtare K. Prodhuese

Bizneset me stoqe:

ose

Chapter

8-5

Lloji i biznesit

Tregtar

Një llogari e stoqeve

Mallrat e blera të gatshme për shitje

Bilanci i gjendjes (ne mijera)

Pasurite qarkulluese

Paraja 285,000$

Letrat me vlere te treg. 530,000

LL/A 149,000

Stoqet 777,000

Parapagimet 33,000

Totali 1,774,000

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Objektivi 1 Chapter

8-6

Lloji i biznesit

Prodhues

Tri llogari

Lenda e pare

Puna ne proces

Stoqet e gatshme per shitje

Bilanci i Gjendjes (ne mijera)

Pasurite qarkulluese

Paraja 285,000$

Letrat me vlere te treg. 530,000

LL/A 149,000

Stoqet:

Lenda e pare 210,000

Puna ne proces 417,000

Stoqet e gatshme 150,000

Totali i stoqeve 777,000

Parapagimet 33,000

Totali 1,774,000

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Objektivi 1

Chapter

8-7

Rrjedha e kostove

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Ilustrimi 8-2

Objektivi 1 Chapter

8-8

Ekzistojne dy sisteme per mbajtjen e kontrollit te stoqeve

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Objektivi 2

Kontrolli

Sistemi i vazhdueshem

Sistemi periodik

Chapter

8-9

Karakteristikat:

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Objektivi 2

Sistemi i vazhdueshem

1. Blerjet e mallrave debitohen ne llogarine “Stoqet”.

2. Kosto e transportit, kthimet e blerjeve dhe lejimet dhe zbritjet ne blerje regjistrohen direkt ne llogarine “Stoqet”

3. Per secilen shitje debitohet llogaria “KMSH” dhe kreditohet llogaria “STOQET”.

4. Behet numerimi fizik i stoqeve per te vertetuar balancen.

Sistemi i vazhdueshem ofron regjistrime dhe informata te sakta ne lidhje me “Stoqet” dhe “KMSH”-ne

Chapter

8-10

Karakteristikat:

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Objektivi 2

Sistemi periodik

1. Blerjet e mallrave debitohen ne llogarine “Blerjet”.

2. Stoqet ne fund percaktohet ne baze te numerimit fizik.

3. Me pas, kalkulohet KMSH nepermjet kesaj formule:

Stoqet ne fillim $ 100,000 Blerjet, neto 800,000 Stoqet ne dispozicion per shitje 900,000 Stoqet ne fund (125,000) KMSH $ 775,000

Chapter

8-11

|

1. Stoqet fillestare (100 njesi me $7 = 700)

|

2. Blerjet 900 njesi me $7: |

|

Stoqet 6,300 | Blerjet 6,300

LL/P 6,300 | LL/P 6,300

|

3. Shitja e 600 njesive me $14: |

|

LL/A 8,400 | LL/A 8,400

Te hyrat nga shitja 8,400 | Te hyrat nga shijta 8,400

KMSH 4,200 |

Stoqet 4,200 |

|

4. Veprimet korrigjuese (stoqet ne fund = 400 njesi @ $7 = $2,800)

|

Nuk jane te nevojshme | Stoqet 2,100

| KMSH 4,200

| Blerjet 6,300

Klasifikimi i stoqeve dhe sistemet

Objektivi 2

Sistemi i vazhdueshem Sistemi periodik vs.

Chapter

8-12

Kerkon:

Qeshtjet bazike ne vleresimin e stoqeve

Objektivi 2

Vleresimi i stoqeve

Mallrat fizike (mallrat ne tranzit, mallrat ne konsignacion, marrveshjet e veqanta te shitjes)

Kostot te cilat duhet te perfshihen (produkti vs. kostot e periudhes).

Supozimet e rrjedhjes se kostove (FIFO, LIFO, Kosto mesatare, Identifikimi specifik, Pakice, etj.).

Chapter

8-13

Kompania duhet ti regjistroj blerjet e mallrave vetem atehere kur te gjitha pergjegjesite dhe rreziqet kane kaluar te bleresi:

Mallrat fizike te perfshira ne stoqe

Objektivi 2

Mallrat fizike

Konsideratat e veqanta:

Mallrat ne tranzit (FOB pika e nisjes, FOB ne destinim)

Mallrat ne konsignacion

Shitjet me mundesi te ri-blerjes

Shitjet me keste

Gabimet ne stoqe

Chapter

8-14

Efektet e gabimeve ne stoqe

Objektivi 3

Stoqet ne fund te “nenvleresuara”

Efekti i nje gabimi ne stoqe ne fitimin neto te vitit p.sh., 2012 do te kunderbalancohet me fitimin neto te vitit 2013, sidoqofte pasqyra e

te ardhurave e te dy viteve do te jete jo e sakte.

Ilustrimi 8-6

Chapter

8-15

Kostot e perfshira ne stoqe

Objektivi 4

Kostot e produkteve – kostot te cilat direkt nderlidhjen me dergimin e stoqeve ne vendin e shitjes.

Kostot periodike – zakonisht shpenzimet e shitjes, te pergjithshme dhe administrative.

Zbritjet ne blerje – Metoda bruto, neto.

Chapter

8-16

|

Kosto e blerjes $20,000, kushtet 2/10, net 30:

|

Blerjet 20,000 | Blerjet 19,600

LL/P 20,000 | LL/P 19,600

|

Faturat ne vlere prej $15,000 jane paguar brenda periudhes se zbritjes

|

LL/P 15,000 | LL/P 14,700

Zbritjet e blerjeve 300 | Paraja 14,700

Paraja 14,700 |

|

Faturat ne vlere prej $5,000 jane paguar jasht periudhes se zbritjes

|

LL/P 5,000 | LL/P 4,900

Paraja 5,000 | Zbritjet e blerjeve 100

| Paraja 5,000

Trajtimi i zbritjeve ne blerje

Metoda bruto Metoda neto vs.

Objektivi 4

Chapter

8-17

Pergjigja: Metoda e adoptuar duhet te jete ajo e cila me se miri e reflekton fitimin e periudhes.

Supozimi i adaptuar i rrjedhjes se kostove

Levizjen fizike te stoqeve Nuk duhet te jete i njetje me

FIFO

Qfare supozimi te rrjedhjes se kostove te adoptojme?

LIFO

Kosto mesatare Identifikimi specifik

Objektivi 5 Chapter

8-18

Kompania “ABC” gjate periudhes se caktuar beri keto blerje:

1. Nje njesi me 2/2/07 per $10

2. Nje njesi me 15/2/07 per $15

3. Nje njesi me 25/2/07 per $20

Me 28/02/07, kompania “ABC” shiti nje njesi me çmim prej 90. Sa duhet te jete balanca e stoqeve dhe KMSH-ja per muajin qe perfundon me 28 shkurt 2007, duke supozuar se kompania perodr supozimin e rrjedhjes se kostove: FIFO, LIFO, Kostos mesatare, dhe Indentifikimin specifik. Supozoni nje norme te tatimit ne fitim prej 30%.

Shembull:

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

Chapter

8-19

Blerja me 2/2/07 per $10

Blerja me 15/2/07 per $15

Blerja me 25/2/07 per $20

Balanca e stoqeve= $ 45

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Shitjet $ 90

KMSH 0

FB 90

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali i shpenzimeve 33

Fitimi para tatimit 57

Tatimi (30%) 17

Fitimi neto $ 40

Supozimet e rrjedhjes se kostove

“I pari brenda - i pari jasht (FIFO)”

Objektivi 5 Chapter

8-20

Blerja me 2/2/07 per $10

Purchase on 2/15/07 for $15

Blerja me 25/2/07 per $20

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Balanca e stoqeve = $ 35

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Shitjet $ 90

KMSH 10

FB 80

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali I shpenzimeve 33

FPT 47

Tatimet (30%) 14

Fitimi neto $ 33

“I pari brenda - i pari jasht (FIFO)”

Objektivi 5

Chapter

8-21

Blerja me 2/2/07 per $10

Blerja me 15/2/07 per $15

Blerja me 25/2/07 per $20

Balanca e stoqeve= $ 45

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Sales $ 90

KMSH 0

FB 90

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali i shpenzimeve 33

Fitimi para tatimit 57

Tatimi (30%) 17

Fitimi neto $ 40

Supozimet e rrjedhjes se kostove

“I fundit brenda - i pari jasht (LIFO)”

Objektivi 5 Chapter

8-22

Blerja me 2/2/07 per $10

Blerja me 15/2/07 per $15

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Balanca e stoqeve= $ 45

Blerja me 25/2/07 per $20

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Shitjet $ 90

KMSH 20

FB 70

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali I shpenzimeve 33

FPT 37

Tatimet (30%) 11

Fitimi neto $ 26

“I fundit brenda - i pari jasht (LIFO)”

Objektivi 5

Chapter

8-23

Blerja me 2/2/07 per $10

Blerja me 15/2/07 per $15

Blerja me 25/2/07 per $20

Balanca e stoqeve= $ 45

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Sales $ 90

KMSH 0

FB 90

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali i shpenzimeve 33

Fitimi para tatimit 57

Tatimi (30%) 17

Fitimi neto $ 40

Supozimet e rrjedhjes se kostove

“Kosto mesatare”

Objektivi 5 Chapter

8-24

Blerja me 2/2/07 per $10

Blerja me 15/2/07 per $15

Blerja me 25/2/07 per $20

Balanca e stoqeve = $ 30

Supozimet e rrjedhjes se kostove

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Shitjet $ 90

KMSH 15

FB 75

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali I shpenzimeve 33

FPT 42

Tatimi (30%) 12

Fitimi neto $ 30

“Kosto mesatare”

Objektivi 5

Chapter

8-25

Blerja me 2/2/07 per $10

Blerja me 15/2/07 per $15

Blerja me 25/2/07 per $20

Balanca e stoqeve= $ 45

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Sales $ 90

KMSH 0

FB 90

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali i shpenzimeve 33

Fitimi para tatimit 57

Tatimi (30%) 17

Fitimi neto $ 40

Supozimet e rrjedhjes se kostove

“Identifikimi specifik”

Objektivi 5 Chapter

8-26

Blerja me 2/2/07 per $10

Blerja me 15/2/07 per $15

Blerja me 25/2/07 per $20

Balanca e stoqeve= $ 45

ABC

Pasqyra e te ardhurave

Perm muajin shkurt/2007

Sales $ 90

KMSH 0

FB 90

Shpenzimet:

Administrative 14

Shitjes 12

Interesi 7

Totali i shpenzimeve 33

Fitimi para tatimit 57

Tatimi (30%) 17

Fitimi neto $ 40

Supozimet e rrjedhjes se kostove

“Identifikimi specifik”

Objektivi 5

Varet se cila eshte shitur

Chapter

8-27

Permbledhja e pasqyrave financiare

FIFO LIFO Mesatare

Shitjet 90$ 90$ 90$

KMSH 10 20 15

Fitimi bruto 80 70 75

Shpenzimet operative

Administrative 14 14 14

Shitjes 12 12 12

Interesi 7 7 7

Totali I shpenz. 33 33 33

Fitimi para tatimit 47 37 42

Tatimi ne fitim (30%) 14 11 12

Fitimi neto 33$ 26$ 30$

Balanca e stoqeve 30 25 35

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5 Chapter

8-28

Informatat e stoqeve per produktim “X” gjate muajit 06.

Qersh. 1 Saldo 300 njesi @ $10 = $ 3,000

10 Shitura 200 njesi @ $24

11 Blera 800 njesi @ $12 = 9,600

15 Shitura 500 njesi @ $25

20 Blera 500 njesi @ $13 = 6,500

27 Shitura 300 njesi @ $27

Shembull – Metoda e vazhdueshme dhe periodike

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

1. Duke supozuar metoden e vazhdueshme te stoqeve, perllogarisni KMSH-ne dhe saldon perfundimtare te stoqeve sipas supozimit FIFO, LIFO dhe Kostos mesatare.

2. Duke supozuar metoden periodike te stoqeve, perllogarisni KMSH-ne dhe saldon perfundimtare te stoqeve sipas supozimit FIFO, LIFO dhe Kostos mesatare.

Stoqet ne dispozicion

$19,100

Chapter

8-29

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

FIFO:

Transaksionet: Balanca e stoqeve:

Data Njesite Shresa 1 Shresa 2 Shresa 3 Totali

1 300 300

10 (200) (200)

11 800 800

15 (500) (100) (400)

20 500 500

27 (300) (300)

- 100 500 600

Kosto 10$ 12$ 13$

600 -$ 1,200$ 6,500$ 7,700$

Kalkulimi I KMSH-se Njesi Dollare

Stoqet fillestare 300 3,000$

Blerjet 1,300 16,100

Stoqet ne dispozicion per shitje 1,600 19,100

Stoqet ne fund (600) (7,700)

KMSH 1,000 11,400$

Sistemi i vazhdueshem

FIFO

+

Chapter

8-30

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

LIFO:

Transaksionet: Balanca e stoqeve:

Data Njesite Shresa 1 Shresa 2 Shresa 3 Totali

Jan 1 300 300

Jan 10 (200) (200)

Jan 11 800 800

Jan 15 (500) (500)

Jan 20 500 500

Jan 27 (300) (300)

100 300 200 600

Kosto 10$ 12$ 13$

600 1,000$ 3,600$ 2,600$ 7,200$

Kalkulimi I KMSH-se Units Dollars

Stoqet fillestare 300 3,000$

Blerjet 1,300 16,100

Stoqet ne dispozicion per shitje 1,600 19,100

Stoqet ne fund (600) (7,200)

KMSH 1,000 11,900$

Sistemi i vazhdueshem

LIFO

+

Chapter

8-31

Transaksionet: Kosto

Data Njesite Kosto Totali Njesite Kosto Mesatare

1 300 10.00$ 3,000$ 300 3,000$ 10.00$

10 (200) 10.00 (2,000) 100 1,000 10.00

11 800 12.00 9,600 900 10,600 11.78

15 (500) 11.78 (5,890) 400 4,710 11.78

20 500 13.00 6,500 900 11,210 12.46

27 (300) 12.46 (3,738) 600 7,472 12.46

600 7,472$

Kalkulimi I KMSH-se Njesite Dollar

Stoqet fillestare 300 3,000$

Blerjet 1,300 16,100

Stoqet ne dispozicion per shitje1,600 19,100

Stoqet ne fund (600) (7,472)

KMSH 1,000 11,628$

Balancat

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

Sistemi i vazhdueshem Kosto mesatare

Kosto per njesi percaktohet

duke pjestuar “balancen e stoqeve” me

“sasine e stoqeve” pas

seciles blerje.

+

Chapter

8-32

Transaksionet: Balancat Kosto

Data Njesite Kosto Totali Njesite Kosto Mesatare

1 300 $10.00 3,000$ 300 3,000$ $10.00

10 (200) 10.00 (2,000) 100 1,000 10.00

11 800 12.00 9,600 900 10,600 11.78

15 (500) 11.78 (5,890) 400 4,710 11.78

20 500 13.00 6,500 900 11,210 12.46

27 (300) 12.46 (3,738) 600 7,472 12.46

600 7,472$

Kalkulimi I KMSH-se Njesite Dollar

Stoqet fillestare 300 3,000$

Blerjet 1,300 16,100

Stoqet ne dispozicion per shitje 1,600 19,100

Stoqet ne fund (600) (7,472)

KMSH 1,000 11,628$

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

Sistemi i vazhdueshem Kosto mesatare

Kosto per njesi percaktohet

duke pjestuar “balancen e stoqeve” me

“sasine e stoqeve” pas

seciles blerje.

+

Chapter

8-33

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

FIFO:

Transaksionet: Balanca e stoqeve:

Data Njesite Shresa 1 Shresa 2 Shresa 3 Totali

1 300

10 (200)

11 800 100

15 (500)

20 500 500

27 (300)

- 100 500 600

Kosto 10$ 12$ 13$

600 -$ 1,200$ 6,500$ 7,700$

Kalkulimi I KMSH-se Njesite Dollare

Stoqet fillestare 300 3,000$

Blerjet 1,300 16,100

Stoqet ne dispozicion per shitje 1,600 19,100

Stoqet ne fund (600) (7,700)

KMSH 1,000 11,400$

Sistemi periodik

FIFO

+

Chapter

8-34

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

LIFO:

Transaksionet: Balanca e stoqeve:

Data Njesite Shresa 1 Shresa 2 Shresa 3 Totali

1 300 300

10 (200)

11 800 300

15 (500)

20 500

27 (300)

300 300 - 600

Kosto 10$ 12$ 13$

600 3,000$ 3,600$ -$ 6,600$

Kalkulimi I KMSH-se Njesite Dollare

Stoqet fillestare 300 3,000$

Blerjet 1,300 16,100

Stoqet ne dispozicion per shitje 1,600 19,100

Stoqet ne fund (600) (6,600)

KMSH 1,000 12,500$

Sistemi periodik

LIFO

+

Chapter

8-35

Transaksionet: Kalkulimi I KMSH-se

Data Njesite Kosto Totali Njesite Dollare

1 300 10.00$ 3,000$ Stoqet fillestare 300 3,000$

10 - Blerjet 1,300 16,100

11 800 12.00 9,600 Stoqet ne dispozicion. 1,600 19,100

15 - Stoqet ne fund (600) (7,163)

20 500 13.00 6,500 KMSH 1,000 11,938$

27 -

1600 19,100

Pjestuar me totalin e blerjeve 1,600

Kosto mesatare per njesi 11.94

Stoqe ne duar 600

Stoqet ne fund 7,163$

Supozimet e rrjedhjes se kostove

Objektivi 5

Sistemi periodik Kosto mesatare e

ponderuar +