Upload
others
View
5
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
1
zsÉåÃAiÀÄ, zÀȶÖ, ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ
zsÉåÃAiÀÄ : ¸ÁéAiÀÄvÀÛvÉ, ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀ, ¸ÀéAiÀÄA ¤AiÀÄAvÀætzÀ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ, ¥ÁgÀzÀ±ÀðPÀ ºÁUÀÆ GvÀÛgÀzÁ¬ÄvÀézÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ ¤ªÀiÁðt
zÀ馅 : ¸ÁéAiÀÄvÀÛ, ¸ÁªÀiÁfPÀ §zÀÞvÉ, ¸ÀPÁgÁvÀäPÀ aAvÀ£É, C©üªÀÈ¢Þ¥ÀgÀ «±ÀéªÀiÁzÀj ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜAiÀiÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
ªÀiË®åUÀ¼ÀÄ : eÁÕ£À, ¸ÉêÉ, §zÀÞvÉ, ¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ, GvÀÛgÀzÁ¬ÄvÀé.
Vision , Mission and ValuesVision : Our vision is to emerge as world class model Cooperative by our
Statutory, educational, training, research and development activities.Mission : Our mission is to contribute to build a strong cooperative system which
works on Autonomous, Professional, Transparent , Accountable & Economic viability.
Values : Our values are : Service - Knowledge- commitment-involvement & Accountability
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
2
IÄUÉéÃzÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀzÀ LPÀå ªÀÄÆ®ªÀÄAvÀæ
NA ¸ÀAUÀZÀÒzsÀéA ¸ÀA ªÀzÀzsÀéA ¸ÀA ªÉÇà ªÀÄ£ÁA¹ eÁ£ÀvÁªÀiï |
zÉêÁ ¨sÁUÀA AiÀÄxÁ ¥ÀƪÉÃð ¸ÀA eÁ£Á£Á G¥Á¸ÀvÉÃ||
MAzÁV £ÀqɬÄj MªÀÄävÀ¢AzÀ ªÀiÁvÀ£Árj
¤ªÀÄä CAvÀgÀAUÀzÀ ¨sÁªÀ£ÉUÀ¼ÀÄ MAzÉà jÃw EgÀ°.
»AzÉ zÉêÀvÉUÀ¼ÀÄ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ¢AzÀ vÀªÀÄä vÀªÀÄä
¥Á®£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀAvÉ ¤ÃªÀÇ MnÖUÉ ¸ÁzsÀ£É
ªÀiÁr ¤ªÀÄä C©üõÀÖªÀ£ÀÄß FqÉÃj¹PÉƽî.
¸ÀªÀiÁ£ÉÆà ªÀÄAvÀæB ¸À«ÄwB ¸ÀªÀiÁ¤Ã
¸ÀªÀiÁ£ÀA ªÀÄ£ÀB ¸ÀºÀ avÀÛªÉÄõÁªÀiï|
¸ÀªÀiÁ£ÀA ªÀÄAvÀæªÀÄ©ü ªÀÄAvÀæAiÉÄà ªÀB
¸ÀªÀiÁ£ÉãÀ ªÉÇà ºÀ«µÁ dĺÉÆëÄ||
¤ªÀÄä PÁAiÀÄð«ZÁgÀ MAzÉà DVgÀ°. CAzÀgÉ J®ègÀ
¤tðAiÀÄ MªÀÄÄäRªÁVgÀ°. ¸ÉÃgÀĪÀ ¸À¨sÉAiÀÄÆ MAzÉÃ
DVgÀ°. J®ègÀ avÀÛ ªÀÄ£À¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ MAzÁVgÀ°. EAvÀºÀ
LPÀåPÁÌVAiÉÄà ¥ÀæAiÀÄw߸ÉÆÃt.
¸ÀªÀiÁ¤Ã ªÀ DPÀÆw ¸ÀªÀiÁ£Á ºÀÈzÀAiÀiÁ¤ ªÀB |
¸ÀªÀiÁ£ÀªÀĸÀÄÛ ªÉÇà ªÀÄ£ÉÆà AiÀÄxÁ ªÀB ¸ÀĸÀºÀw ||
¸ÀAPÀ®àUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀiÁ£ÀªÁVgÀ°. ºÀÈzÀAiÀÄUÀ¼ÀÆ MAzÁUÀ°,
ªÀÄ£À¸ÀÄìUÀ¼ÀÄ MAzÁUÀ°. CAvÀºÀ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ¢AzÀ
PÁAiÀÄðªÀÅ ¸ÀÄUÀªÀĪÁUÀ°.
NA ±ÁAwB ±ÁAwB ±ÁAwB
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
3
¥Àj«r ¥ÀÄl¸ÀASÉå
1. ªÉÆzÀ® ªÀiÁvÀÄ 4-4
2. Key note address by Dr. S.A.Siddanti Achievements,
Opportunities, Challenges before Cooperatives,
Role of youths in Cooperation. 5-11
3. ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ - ¥ÀjZÀAiÀÄ 12-16
4. PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝ – 1997gÀ D±ÀAiÀÄ 17-19
5. PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¸ËºÁzÀð ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ 20-24
6. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ - CzÀgÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ 25-24
7. ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj ªÀiÁUÀðzÀ²ð 28-28
8. ºÉƸÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ? 29-33
9. UÁæ«ÄÃt C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÁvÀæ 34-34
Cooperative is a golden mean between capitalism and socialism - Jawaharlal Nehru
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
4
-: ªÉÆzÀ® ªÀiÁvÀÄ :-
£ÀªÀÄä zÉñÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½UÉ 115 ªÀµÀðUÀ¼À ¸ÀÄ¢üWÀðªÁzÀ EwºÁ¸À«zÉ. F PÉëÃvÀæ C£ÉÃPÀ
KgÀÄ¥ÉÃgÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÀArzÉ. DzÀgÉ ¸ÁzsÀ£É ¸ÁPÀ¶ÖzÉ F zÉñÀzÀ ±ÉÃPÀqÁ £ÀÆgÀPÉÌ £ÀÆgÀÄ UÁæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß F PÉëÃvÀæ
ªÁ妹zÉ. zÉñÀzÀ°è ºÀ¹gÀÄ PÁæAwAiÀÄ ºÁUÀÆ ±ÉéÃvÀ PÁæAwUÀ¼À ºÀjPÁgÀ£ÁVzÉ. zÉñÀzÀ DºÁgÀ GvÁàzÀ£É
ºÉaѸÀĪÀ°è ̧ ÁéªÀ®A§£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÀAqÀÄPÉƼÀî®Ä ̧ ÀºÀPÁjAiÀiÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¹zÉ. ̧ ÀºÀPÁj ̧ ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄ
DyðPÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÁV ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäªÉ. d£ÀgÀ fêÀ£À ¥ÀzÀÝwAiÀiÁV ¨É¼É¢zÉ. zÉñÀzÀ CxÀð ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ
C«¨sÁdå CAUÀªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛªÉ. «±ÀézÀ Cw zÉÆqÀØ ̧ ÀºÀPÁj ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁV «±ÀéPÉÌ ªÀiÁzÀjAiÀiÁVzÉ.
¸ÀºÀPÁgÀ gÁdåUÀ¼À «µÀAiÀĪÁzÀÝjAzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß DVAzÁUÉÎ PÉÃAzÀæ ¸ÀgÀPÁgÀ
ºÁUÀÆ AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀzÀªÀgÀÄ «ªÀıÉðªÀiÁr ºÀ®ªÀÅ DAiÉÆÃUÀUÀ¼À£ÀÄß £ÉêÀÄPÀ ªÀiÁqÀÄvÀÛ DAiÉÆÃUÀUÀ¼À
²¥sÁgÀ¸À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ¥ÀæUÀwUÉ ¥ÀÆgÀPÀªÁUÀĪÀ ¸À®ºÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹
PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ £ÀqÉzÀÄ §AzÀ zÁj. EwÛÃa£À C£ÉÃPÀ ªÉâPÉUÀ¼À°è PÉÃAzÀæ ºÁUÀÆ gÁdå ¸ÀgÀPÁgÀUÀ¼ÀÄ
¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ°è AiÀÄĪÀd£ÀvÉ ºÉZÀÄÑ vÉÆqÀV¹PÉƼÀÄîªÀ ºÁUÉ AiÀÄĪÀ d£ÀjUÉ ̧ ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ §UÉÎ ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß
MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ PÁAiÀÄðZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ AiÀÄĪÀd£ÀjUÉ ¥ÀæAiÉÆÃd£ÀUÀ¼À §UÉÎ eÁUÀÈw
ªÀÄÆr¸ÀĪÀÅzÀÄ CvÀåAvÀ ªÀĺÀvÀézÀÄÝ ºÁUÀÄ DzÀåvÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁVzÉ JAzÀÄ C©ü¥ÁæAiÀÄ ¥ÀqÀ¯ÁVzÉ.
F »£É߯ÉAiÀÄ°è PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¸ËºÁzÀð ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀĪÀgÀÄ gÁdåzÀ
AiÀÄĪÀd£ÀjUÁV ¥Àæ¸ÀPÀÛ ¸Á°¤AzÀ ¥ÀævÉåÃPÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀî®Ä wªÀiÁð¤¸À¯ÁVzÉ. gÁdåzÀ J®è
«±Àé«zÁå®AiÀÄUÀ¼À°è AiÀÄĪÀ d£ÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß «ªÀj¹ ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ ¸ÁzsÀ£É,
¸ÀªÁ®ÄUÀ¼ÀÄ, CªÀPÁ±ÀUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀA¥ÀÆtð ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ CªÀgÀÄUÀ½UÉ ¨ÉÃPÁUÀ§ºÀÄzÁzÀ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ GzÉÝñÀ¢AzÀ “¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAªÁzÀ”À PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÀ«ÄäPÉƼÀî¯ÁVzÉ.
AiÀÄĪÀPÀjUÉ G¥ÀAiÉÆÃUÀªÁUÀĪÀ ºÁUÉ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ PÁAiÀÄðZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀAQëÃ¥ÀÛªÁV ¥ÀjZÀ¬Ä¸ÀĪÀ
QgÀÄ ºÉÆwÛUÉ AiÀÄĪÀ ̧ ÀºÀPÁj ªÀiÁUÀðzÀ²ðAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸À¯ÁVzÉ. ºÉaÑ£À ̧ ÀASÉåAiÀÄ°è AiÀÄĪÀd£ÀgÀÄ ̈ sÁUÀªÀ»¹
PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¥ÀæAiÉÆÃd£À ¥ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼À°è ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé ¥ÀqÉAiÀÄĪÀzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ
¸ÀºÀPÁj £ÁAiÀÄPÀgÀÄUÀ¼ÁV, ̧ ÀºÀPÁj ̧ ÀA¸ÉÜUÀ¼À°è ¹§âA¢AiÀiÁV, ºÉƸÀ ̧ ÀºÀPÁj ̧ ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ºÀÄlÄÖºÁPÀĪÀÅzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ DyðPÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ°è
¥Á®ÄzÁgÀgÁUÀÄ«gÉAzÀÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ C¥ÉÃPÉëAiÀiÁVzÉ.
©.ºÉZï. PÀȵÁÚgÉrØ
CzsÀåPÀëgÀÄ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
5
2. Cooperatives in Global Scenario(Drops in separation fade away, Drops in cooperation make ocean)
- Dr. S. A Siddanthi
Achievements, Opportunities, Challenges before Cooperatives,
Role of youths in cooperation
Backdrop
• Cooperative movement emerged as third sector due to extreme implications of capitalism and socialism.
• The term cooperation means idea of “living together and working together”, which is the product of industrial revolution in England.
• Robert Owen, father of cooperative movement proposed ideals of cooperation in his “Report on the Poor”.
• In 1844 group of 28 weavers met in chartlist hall in Rochdale town and established the first consumer cooperative store named as “Rochdale Equitable Pioneers Society” with a initial capital of £ 28 pounds, based on the inspiration of ROBERT OWEN.
• Cooperative is a form of an organisation in which members with limited resources can join together and collectively strive to achieve their economic goals.
• The key underlying principles which drive the cooperative model are MUTUAL HELP COLLECTIVE BARGAINING and EACH FOR ALL, ALL FOR EACH.
Basic values
• Self-help
• Self-responsibility
• Democracy
• Equality, equity and solidarity
Principles
• Voluntary and open membership
• Democratic member control
• Member economic participation
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
6
• Autonomy and independence
• Education, training and publicity
• Cooperation among cooperatives
• Concern for community
Global Scenario – Achievements
• The cooperative movement brings together over 1 billion people (100 crores) around the world, covering 1.4 million (14 lakhs) cooperatives spread over 100 countries, providing employment to over 100 million (10 crores) people.
• In USA, there are 30,000 cooperatives with 100 million (10 crores) members operating through 73,000 outlets throughout US, where 30% of farmers’ products in the US are marketed through 3,400 farmer owned cooperatives.
• In China, there are 80,000 cooperatives with 180 million (18 crores).
• India has the largest cooperative movement with 6,00,000 cooperative societies with 250 million (25 crores) members.
• The key sectors focused by cooperatives across the globe are
• ICA Global studied 300 successful cooperatives and found reasons for success
- enlightened members list
- professionally qualified management
- ethical governance
• Total revenue of 300 global cooperatives was over 1 trillion USD (Rs. 50 lakh crore).
• World’s largest banks are cooperatives (France, Holland and Japan).
• 28 from out of 300 global cooperatives are from Asia-pacific, Japan-14, Australia-3, New Zealand-2, Korea-2, Singapore-21, China-1 and India-4 (IFFCO, AMUL,
Continent SectorsEurope Agriculture, Consumer, Credit & BankingAmerica Agriculture, Credit, Consumer utilitiesAfrica Agriculture, Credit & Banking, Housing, Dairy, ArtisansAsia-Pacific Agriculture, Credit & Banking, Dairy, Fishery, Textiles,
Health, Artisans
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
7
NAFED, Markfed, AP).
• World over, cooperatives have been existing in a market economy
- Norway, 99% of milk production
- Holland, 95% of Dutch flowers
- Switzerland, 2nd largest cooperative employer
- Israel, world’s five largest producers of drip irrigation equipment
- Malaysia, networking of cooperative schools
- Australia, music cooperatives
- Thailand, eco-tourism
- India, dairy and super cooperatives
- China, depends heavily on rural economy through cooperatives
Opportunities
• Cooperatives are the key to empowerment of “Rural poor”, right from BIRTH OF BABY in a cooperative hospital, the entire socio-economic fabric of the society is based on philosophy of cooperation – even performing rituals of death.
• Cooperatives have tremendous role in bringing economic development in any economy
- Dairy cooperatives (like Gujarat, Karnataka)
- Irrigation cooperatives (like Maharashtra)
- Technology upgradation (Artisans, bio-fertilisers, agri. Tools, bio-gas, etc)
- Water users cooperative societies (like Karnataka)
• Major areas of interventions
- Cooperative credit
- Cooperative marketing
- Cooperative processing
- Cooperative storage
- Cooperative farming
- Consumer cooperatives
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
8
- Housing cooperatives
- Labour and construction cooperatives
- Fishermen cooperatives
- Rural electric cooperatives
- Cooperative hospitals
- Cooperative education institutions
Utility cooperatives
• Such as water, electricity / telecommunication services to its members.
Power crisis
• India 11th largest producer of electrical energy, while India is 6th largest consumer of electrical energy.
• In India, 40 crore people do not have access to electricity.
• The number of villages electrified now are 5,00,000 and around 1,00,000 villages are waiting for electrification.
• It is a good opportunity for cooperatives for achieving the goal of power generation.
• Solar energy cooperatives have their presence in USA, Germany, Srilanka and Indonesia.
- Sydney energy cooperatives (Australia)
- Greater river energy cooperatives (USA)
- Mount pleasant solar cooperatives (USA)
- Wind cooperatives (USA, Germany, Netherland, Denmark)
- World’s largest off shore wind farm through cooperatives with 1,00,000 members (Denmark)
Challenges before cooperatives
(Individually we are one drop, togetherly we are an ocean)
• Strengthening of capital base
• Sound financial management
• Creating awareness
• Ethical leadership
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
9
• Democratic functioning
• Political intervention
• Accountability
• Effective governance
• Professional management
• Qualitative human resources
• Systems and procedures
• Business diversification
• Training
• Audit
Cooperative movement Indian Scenario
The Indian cooperative movement has history of 115 years. Cooperative movement in India was started by the British Government by enacting a cooperative Act in the year 1904. This Act was amended in 1912 to widen the scope of the cooperative activities. Then cooperation subject was transferred to states and the movement started to grow fast. The growth of Indian cooperative movement may be classified as,
1. Before Independence upto 1947
2. After Independence After 1947
3. After New Economic policy i.e., libralisation, privatization and globalization in 1991
4. Liberal Act for cooperatives 1991 Souharda Cooperative Era in Karnataka
5. 97 Constitutional Amendment – It is right of every Indian citizen to start a cooperative society.
The Progress of the Indian cooperative movement
Total Number of Cooperatives - 8,00,000
Membership - 30 crores
Share capital - 33.71 Thousands of crores
Working capital - 59.74 Thousands of crores
Rural coverage - 97% villages
Fertilizer Distribution - 36%
Fertilizer production -26.3%
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
10
Sugar Production -46%
Wheat production -38%
Cloths production - 54%
Oil Production - 49%
Icecream production -45%
Milk sector -18.3%
Employement -1.75 Crores peoples.
The progress of Souharda Cooperative movement in Karnataka is as follows.
The Souharda Cooperative Act was implemented in Karnataka in the year 2001. Antonomy, Self administration and Self control is the main concept of this movement. The role of Government is very least. No Government funds, no interfearence in the activities of the Souharda Cooperatives administration. Business freedom is given to these souharda cooperatives. The present progress of the souharda cooperatives in Karnataka is 4604, 60 lakhs of members, 700 Crores of Share capital, 17000 crores of Deposits, loan issued is 13000 crores, working capital is 19000 crores, E-stamping centres is 1220. The souharda cooperatives have achieved a tremendous progress as compared to traditional cooperatives.
Role of youths in cooperation
• The importance of students involvement in cooperatives was emphasized by the cooperative planning committee in 1945.
• In order to educate youth in cooperation, several suggestions were made from time to time to State Governments, such as
- Teaching of cooperation may be introduced in the primary and secondary schools through simple lessons in the social study books by NCERT.
- Cooperation should be introduced as on optional subject in BA (economics), B Com courses, agricultural courses, rural development courses, micro-credit, self-help groups, environmental science
courses, etc. A master degree in cooperation and allied subjects be introduced in all universities with proper placement support in all cooperative organizations.
- Cooperative stores, canteens, credit societies, etc., be organized in schools, colleges
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
11
and universities to give practical emphasis to the field of cooperation.’
- Cooperation should be included as a subject in public service commission examination.
In order to popularize the subject of cooperation among university students, a scheme for the organisation of debating and essay contests was introduced by NCCT, New Delhi in 1960, has become a very popular event among the universities all over the country. A large number of universities participate with well prepared teams to support and oppose the motion.
• Along with debating competition, a symposium on cooperation is also organized since 1971 by NCCT, New Delhi. The debates, essays competions and symposia motivated the youths to think about cooperation as a concept and job oriented subject. The debates and symposia are now organized both in Hindi and English at All India level.
• The cooperative stores should be organized in the college and universities with membership of both students and staff. Their participation in stores will also provide sense of fellowship, mutual aid and democratic management besides providing stationery, books, etc., at reasonable price. In Japan, all the universities, numbering more than HUNDRED, have such stores, where such stores import books, equipments and other items, being sold to students / members at reasonable price. The price difference between cooperative stores and private shops in Japan ranging between 30 to 40 per cent.
• In the present situation in India, where cost of education is consistently rising, organisation of cooperative stores in educational institutions should be launched as a movement through the country.
ONE WORD MORE
The wheels of cooperative movement can be strengthened only by active involvement of youth in the day today functioning of cooperatives throughout the country, being built in as part of curriculum. The integration and development of any country is possible through cooperative model, for which youths should take lead in strengthening the cooperative process.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
12
3. ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ - ¥ÀjZÀAiÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ JAzÀgÉ ̧ ÁªÀiÁ£Àå CxÀðzÀ°è MAzÀÄ PÉ®¸ÀzÀ°è M§âjUÉ E£ÉÆߧâgÀÄ £ÉgÀªÀÅ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ, PÀÆrPÉ®¸À
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ. ¸ÀºÀPÁgÀ ±À§ÞPÉÌ ºÉƸÀ CxÀ𠫪ÀgÀuÉ CUÀvÀå«®è. ªÀiÁ£ÀªÀ ºÀÄnÖ¤AzÀ¯Éà ¸ÀºÀPÁgÀ
ªÀÄ£ÉÆèsÁªÀªÀ£ÀÄß ªÉÄÊUÀÆr¹PÉƼÀÄîvÁÛ£É. E®è¢zÀÝgÉ §zÀÄPÀĪÀÅzÉà PÀµÀÖ. »ÃUÁV ªÀiÁ£ÀªÀ£À ¢£À¤vÀåzÀ
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ PÁAiÀÄðUÀ¼À°è E£ÉÆߧâgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ«zÉÝà EgÀÄvÀÛzÉ. DzÀÝjAzÀ¯Éà ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀAWÀfë JAzÀÄ
ºÉüÀ¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀºÀPÁj/¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀ JAzÀgÉ PÉ®ªÀÅ ¸ÀªÀiÁ£À ªÀÄ£À¸ÀÌgÀÄ, ¸ÀªÀiÁ£ÀvÉAiÀÄ vÀ¼ÀºÀ¢AiÀÄ ªÉÄÃ¯É MAzÀÄ
¸ÁªÀiÁ£Àå DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ PÁAiÀÄð ¸ÁzsÀ£ÉUÁV MAzÀÄUÀÆr ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝ CxÀªÁ
¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À PÁAiÉÄÝ ¸ÀA¸ÉÜ ºÀÄlÄÖºÁQ ¤AiÀĪÀiÁ£ÀĸÁgÀ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÉà MAzÀÄ ¸ÀºÀPÁj
CxÀªÁ¸ÀºÀPÁj¸ÀAWÀJAzÀÄPÀgÉAiÀįÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ¼ÀÄ “vÁ£ÀÄ J®èjUÁV J®ègÀÆ vÀ£ÀUÁV” JA§ÄzÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀzÀ ªÀÄÆ®vÀvÀé. 1844gÀ°è
¸ÀªÀiÁdªÁ¢ £ÁAiÀÄPÀ gÁ§mïð NªÉ£ï £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è EAUÉèAqï zÉñÀzÀ°è gÁPïqɯï CUÀæUÁ«ÄUÀ¼ÀÄ ¥ÁægÀA©ü¹zÀ
UÁæºÀPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½ ºÁUÀÆ 18£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ CAvÀåzÀ°è dªÀÄð¤ zÉñÀzÀ°è gÉʦ¸À£ï £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è
¥ÁægÀA¨sÀUÉÆAqÀ PÀȶ DzsÁjvÀ ̧ ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½UÀ¼À C£ÀĨsÀªÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É PÉ®ªÀÅ ̧ ÀºÀPÁj ªÀiË®åUÀ¼À£ÀÄß
¸ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ¼À£ÁßV ¸ÀºÀPÁj £ÁAiÀÄPÀgÀÄ ¤gÀƦ¹zÀgÀÄ. PÀæªÉÄÃt ¸ÀºÀPÁgÀ MAzÀÄ CxÀð ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀiÁV
ºÉÆgÀºÉÆ«ÄäzÀ £ÀAvÀgÀ 1965gÀ°è CAvÀgÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀºÀPÁj ªÉÄÊwæ PÀÆlzÀªÀgÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ qÁ. R. f.
PÀªÉðAiÀĪÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è F vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁr £ÀAvÀgÀ Erà «±ÀéPÉÌ C£ÀÄPÀgÀuÉAiÀiÁUÀĪÀAvÉ DgÀÄ
¸ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß gÀZÀ£É ªÀiÁrzÀgÀÄ. 1995gÀ°è F vÀvÀéUÀ¼À ¥ÀÄ£Àgï CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁr PÉ®ªÀÅ ªÀiÁ¥ÁðqÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ªÀiÁr ¸ÁªÀiÁfPÀ PÀ¼ÀPÀ½ JA§ ºÉƸÀ vÀvÀéªÀ£ÀÄß ¸ÉÃj¹ 7 ¸ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß gÀa¸À¯ÁVzÉ. CªÀÅUÀ¼ÉAzÀgÉ,
1. ªÀÄÄPÀÛ ºÁUÀÆ ¸ÀéAiÀÄA ¥ÉæÃjvÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé
2. ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÀvÉÆÃn
3. DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À°è ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥Á®Ä
4. ¸ÁéAiÀÄvÀÛvÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæöå
5. ¸ÀºÀPÁgÀ ²PÀët, vÀgÀ¨ÉÃw ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæZÁgÀ
6. ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À°è ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ QæAiÀiÁvÀäPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ
7. ¸ÁªÀiÁfPÀ PÀ¼ÀPÀ½
«±ÀézÁzÀåAvÀ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀĪÀ J¯Áè ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉ, AiÀıÀ¹ìUÉ, ¥ÀæUÀwUÉ F
vÀvÀéUÀ¼Éà Cr¥ÁAiÀÄ. JqÀ«zÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ CªÀPÁ±ÀªÁUÀĪÀÅ¢®è JA§ÄzÀ£ÀÄß ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ
UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÀÄ.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
13
«zÉñÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ ºÀÄlÄÖ
DzsÀĤPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ GUÀªÀÄPÉÌ ©æl£ï UÁæºÀPÀgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½ £ÁA¢ ºÁrzÀgÉ, dªÀÄð¤
zÉñÀ PÀȶ ¥ÀwÛ£À ºÁUÀÆ ¥ÀlÖt ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½UÉ ¨sÀzÀæ §Ä£Á¢ ºÁQvÀÄ.
«zÉñÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ CUÀæ¸ÁÜ£À gÁ§mïð MªÉ£ï (1771 jAzÀ 1858) UÉ ¸À®ÄèvÀÛzÉ. EªÀgÀ£ÀÄß
¸ÀºÀPÁgÀzÀ ¦vÁªÀĺÀ JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¸À¯ÁVzÉ. PÉÊUÁjPÁ PÁæAwAiÀiÁzÀ £ÀAvÀgÀ ²æêÀÄAvÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁ«ÄðPÀ ªÀUÀð
JAzÀÄ JgÀqÀÄ UÀÄA¥ÀÄUÀ¼ÁV PÁ«ÄðPÀgÀÄ ¤gÀAvÀgÀ ±ÉÆõÀuÉUÉ M¼ÀUÁzÁUÀ gÁ§mïð MªÉ£ï PÁ«ÄðPÀgÀ
¥ÀgÀªÁV C£ÉÃPÀ ¸ÀÄzsÁgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÀ£ÀÄ. PÁ«ÄðPÀjUÉ PÉÊvÀÄA§ ¸ÀA§¼À, GvÀÛªÀÄ ²PÀët, ªÀ¸Àw ¸Ë®¨sÀå
ºÁUÀÆ EvÀgÉ PÁ«ÄðPÀ PÀ¯Áåt AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß PÁAiÀÄðUÀvÀ ªÀiÁqÀ®Ä “¸ÀºÀPÁgÀ UÁæªÀÄ” ¸Áܦ¹zÀ QÃwð
gÁ§mïð MªÉ£ïUÉ ¸À®ÄèvÀÛzÉ. ªÀÄgÀtzÀ £ÀAvÀgÀ gÁ§mïð MªÉ£ï ºÁQPÉÆArzÀÝ ªÀĺÁvÁéPÁAPÉëAiÀÄ AiÉÆÃd£É
¸ÀÜVvÀUÉÆArvÀÄ.
1844gÀ°è EAUÉèAr£À VgÀtÂAiÀÄ°è PÉ®¸À ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝ 28 £ÉÃPÁgÀgÀÄ gÁPïqÉÃ¯ï ¥ÀlÖtzÀ°è mÉÆÃqÀ¯Éãï
JA§ ©Ã¢AiÀÄ°è DºÁgÀ ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀ®Ä MAzÀÄ ªÀĽUÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¹zÀgÀÄ. ¸ÀUÀmÁV
Rjâ ªÀiÁr a®ègÉAiÀiÁV ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀĪÀÅzÀjAzÀ PÀrªÉÄ ̈ ɯÉAiÀÄ°è ªÀiÁgÁl ªÀiÁqÀĪÀÅzÉà UÀÄjAiÀiÁVvÀÄÛ.
CzÀÄãvÀ AiÀıÀ¸Àì£ÀÄß PÀAqÀ F ¸ÀA¸ÉÜ FUÀ®Æ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÉ. ªÀåªÀºÁgÀPÉÌ ºÁQPÉÆAqÀ ¤Ãw¸ÀA»vÉ
PÁ®PÀæªÉÄÃt vÀvÀéUÀ¼ÁV §zÀ¯ÁªÀuÉUÉÆAqÀªÀÅ. DzÀÝjAzÀ¯Éà 28 £ÉÃPÁgÀgÀ£ÀÄß gÁPïqɯï CUÀæUÁ«ÄUÀ¼ÉAzÀÄ
¥ÀjUÀt¸À¯ÁVzÉ.
¥ÀlÖt ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ PÀȶ ¥ÀwÛ£À ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼À gÀZÀ£ÉUÉ dªÀÄð¤ zÉñÀ PÁgÀtªÁ¬ÄvÀÄ.
dªÀÄð¤AiÀÄ gÉʦüeÁ£ï JA§ ªÀĺÁ±ÀAiÀÄ ¸ÉãÁ¢üPÁjAiÀiÁVzÀÄÝ, zÀȶÖzÉÆõÀ¢AzÀ ¤ªÀÈwÛUÉÆAqÁUÀ,
C¥ÁæªÀiÁtÂPÀ ²æêÀÄAvÀgÀÄ §qÀ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ºÉÃUÉ ̧ ÀÄ°UÉ ªÀiÁqÀÄwÛzÀÝgÀÄ J£ÀÄߪÀÅzÀ£ÀÄß PÀAqÀÄ CªÀgÀ DyðPÁ©üªÀÈ¢ÞUÉ
“PÉærmï AiÀÄƤAiÀÄ£ï” ¸Áܦ¹zÀ£ÀÄ. ¸ÀzÀ¸ÀågÀ£ÀÄß DyðPÀªÁV §®¥Àr¸À®Ä ¸ÀA¥À£ÀÆä® PÉÆæÃrüÃPÀgÀt, ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ G½vÁAiÀÄPÉÌ DzÀåvÉ ¤ÃrzÀ£ÀÄ. ¤ÃqÀĪÀ ¸Á®PÉÌ ¸ÀgÀ¼À §rØ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄgÀÄ¥ÁªÀw ¸Á®UÁgÀ¤UÉ
ºÉÆgÉAiÀiÁUÀzÀ jÃwAiÀÄ°è 6 wAUÀ½¤AzÀ 5 ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ CªÀ¢ü «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁVvÀÄÛ. gÉʦüeÁ£ï zÀȶ×zÉÆõÀ
¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ DgÀA¨sÀPÉÌ MAzÀÄ ªÀgÀzÁ£ÀªÁ¬ÄvÀÄ.
1850 gÀ°è ºÀªÀÄð£ï ±ÀƯïì (Herman Schultze) JA§ ªÀĺÀ¤ÃAiÀÄ dªÀÄð¤AiÀÄ r°mïì JA§
¥ÀlÖtzÀ°è §qÀªÀUÀðPÉÌ ¸ÉÃjzÀ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄzsÀåªÀÄ ªÀUÀðzÀ DyðPÀ ¹ÜwUÀwUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀÄzsÁj¸À®Ä
¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀªÀ£ÀÄß ¸Áܦ¹zÀ£ÀÄ. «±ÀézÀ°è ¥ÀlÖt ¨ÁåAPÀÄUÀ¼À gÀZÀ£ÉUÉ F ¸ÀAWÀUÀ¼Éà PÁgÀtªÁzÀĪÀÅ.
¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁj ZÀ¼ÀĪÀ½ - ¨É¼ÀªÀtÂUÉAiÀÄ ««zsÀ ºÀAvÀUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÀPÁj ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ£Àß 6 ºÀAvÀUÀ¼À°è
CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
01. ¸ÁévÀAvÁæöå ¥ÀƪÀð
02. ¸ÁévÀAvÁæöå £ÀAvÀgÀ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
14
03. ºÉƸÀ DyðPÀ ¤Ãw eÁj £ÀAvÀgÀ
04. ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj AiÀÄÄUÀ
05. ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀPÉÌ ¸ÁÜ£À
06. £ÀUÀzÀÄ gÀ»vÀ ªÀåªÀºÁgÀ ºÁUÀÆ rfl°ÃPÀgÀt zÀvÀÛ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ
01. ¸ÁévÀAvÁæöå ¥ÀƪÀð
gÉÊvÀgÀ DyðPÀ ¸ÀAPÀµÀÖUÀ¼À ¥ÀjºÁgÀPÁÌV C£ÉÃPÀ DyðPÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¹zÁUÀÆå
gÉÊvÀgÀ DyðPÀ ¸ÀAPÀµÀÖUÀ¼ÀÄ ¤ªÁgÀuÉAiÀiÁUÀzÉ vÉÆAzÀgÉVÃqÁVgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß ©ænÃµï ¸ÀPÁðgÀ UÀªÀĤ¹ gÉÊvÀjUÉ
CªÀgÀ ¸Á® ¨ÁzsɬÄAzÀ ªÀÄÄQÛ ¤ÃqÀĪÀAvÀºÀ AiÉÆÃd£É ¹zÀÞ¥Àr¸À¨ÉÃPÉAzÀÄ ¥sÉæqÀjPï ¤PÉÆîì£ï JA§
C¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß EAUÉèAqï zÉñÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¹ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁr
ªÀgÀ¢ ¸À°è¸À®Ä ¸ÀÆa¹zÀgÀÄ. ¥sÉæqÀjPï ¤PÉÆîì£ï gÀªÀgÀ ªÀgÀ¢ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀ
ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ 1904 ªÀiÁZïð 25£Éà ¢£ÁAPÀzÀAzÀÄ CT® ¨sÁgÀvÀ
¸ÀºÀPÁj ¥ÀwÛ£À PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ. »ÃUÁV ¨sÁgÀvÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½ C¢üPÀÈvÀªÁV
¥ÁægÀA¨sÀªÁzÀÄzÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ ªÀÄÄSÁAvÀgÀ. ¨sÁgÀvÀzÀ ¥ÀæxÀªÀÄ PÀȶ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ PÀ£ÁðlPÀzÀ
CA¢£À zsÁgÀªÁqÀ f¯ÉèAiÀÄ UÀzÀUÀ vÁ®ÆèQ£À PÀtV£ÀºÁ¼À JA§ UÁæªÀÄzÀ°è 1905 ªÉÄà 08 gÀAzÀÄ
¥ÁægÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. £ÀAvÀgÀ zÉñÀzÁzÀåAvÀ C£ÉÃPÀ PÀȶ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
gÉÊvÀjUÉ PÀȶ ¸Á® ¤ÃqÀĪÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ ¥ÁægÀA©ü¹zÀªÀÅ. DzÀgÉ F ¸ÀºÀPÁgÀ
¸ÀAWÀUÀ½UÉ ªÀÄgÀÄ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¤ÃqÀĪÀ PÉÃAzÀæ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä CªÀPÁ±À«®èzÉà EzÀÝ ¥ÀæAiÀÄÄPÀÛ F
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ ºÀtPÁ¹£À ªÀÄÄUÀÎlÖ£ÀÄß JzÀÄj¸À¨ÉÃPÁ¬ÄvÀÄ. 1912gÀ°è ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß wzÀÄÝ¥Àr
ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ £ÀAvÀgÀ J¯Áè «zsÀªÁzÀ ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¸ÁÜ¥À£ÉUÉ CªÀPÁ±ÀªÁV ¸ÀºÀPÁgÀ
PÉëÃvÀæ ¨É¼ÉAiÀįÁgÀA©ü¹vÀÄ. J¯Áè «zsÀªÁzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ gÁdåzÁzÀåAvÀ C¹ÛvÀéPÉÌ §AzÀªÀÅ. ¸ÀºÀPÁgÀ
PÉëÃvÀæzÀ vÉÆqÀPÀÄUÀ¼À ¤ªÁgÀuÉUÉ 1919gÀ°è ¥ÁæAwÃAiÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ J¯Áè ¥ÁæAvÀåUÀ¼À°è
¥ÁæAwÃAiÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ PÁAiÉÄÝUÀ¼À gÀZÀ£ÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ. 1935gÀ°è ¨sÁgÀwÃAiÀÄ j¸Àªïð ¨ÁåAQ£À ¸ÁÜ¥À£ÉAiÀiÁ¬ÄvÀÄ.
F CªÀ¢üAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ°è ºÉýPÉƼÀÄîªÀAvÀºÀ ¥ÀæUÀwAiÀiÁUÀ°®è.
02. ¸ÁévÀAvÁæöå£ÀAvÀgÀ
1947gÀ°è ¨sÁgÀvÀPÉÌ ¸ÁévÀAvÀæ. 1950gÀ°è UÀtgÁdå ¸ÁÜ¥À£É. £ÀÆvÀ£À ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀ gÁdåUÀ¼À
«µÀAiÀÄ. ̧ ÀévÀAvÀæ ̈ sÁgÀvÀzÀ £ÀÆvÀ£À ̧ ÀgÀPÁgÀ C¹ÛvÀéPÉÌ. ¥ÀæxÀªÀÄ ¥ÀæzsÁ¤ ¢.dªÁºÀgÀ¯Á® £ÉºÀgÀÆgÀªÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è
DqÀ½vÀ ªÀ»¹PÉÆAqÀ £ÀAvÀgÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ ¥ÀæUÀw «ªÀıÉðUÉ j¸Àªïð ¨ÁåAQ£À UÀªÀ£Àðgï ²æÃ
J.r.UÉÆgÀªÁ¯Á £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è “CT® ̈ sÁgÀvÀ ¥ÀvÀÄÛ ¥Àj²Ã®£Á ̧ À«Äw” £ÉêÀÄPÀ. ̧ ÀÄ¢ÃWÀð CzsÀåAiÀÄ£À £ÀAvÀgÀ
ªÀgÀ¢. “¨sÁgÀvÀzÀ°è ̧ ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½ AiÀıÀ¹éAiÀiÁUÀ°®è DzÀgÉ AiÀıÀ¹éAiÀiÁUÀ¯ÉèÉÃPÀÄ” JAzÀÄ w½¹ ̧ ÀºÀPÁgÀ
PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß §®¥Àr¸ÀĪÀÅzÀPÁÌV PÉ®ªÀÅ ªÀĺÀvÀézÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÀÄ. ¥Àæw UÁæªÀÄPÉÆÌAzÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
15
¸ÀAWÀ, ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ¥Á®ÄUÁjPÉUÉ ²¥sÁgÀ¸ÀÄì, ¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À°è PÀȶ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ
C©üªÀÈ¢ÞUÉ ¥ÀÆtð ¥ÀæªÀiÁtzÀ £ÉgÀªÀÅ, ºÀ¹gÀÄ PÁæAwAiÀÄ ºÀjPÁgÀ£ÁV ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæ, DzÀgÀÆ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæ
¤jÃQë¹zÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß ¸Á¢ü¸À¯ÁUÀ°®è.
1969gÀ°è ªÀÄvÉÛ j¸Àªïð ¨ÁåAQ£À qÉ¥ÀÆån UÀªÀ£Àðgï ²æà ªÉAPÀl¥ÀàAiÀÄå£ÀªÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è “CT® ¨sÁgÀvÀ
¥ÀvÀÄÛ ¥ÀæUÀw ¥Àj²Ã®£Á ¸À«Äw” £ÉêÀÄPÀ. ¸ÀÄ¢ÃWÀð CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀgÀ¢. EzÀĪÀgÉV£À ¥ÀvÀÄÛ ¤ÃrPÉ
gÉÊvÀ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄzÀ°ègÀĪÀ ±ÉÃ.25gÀ¶ÖgÀĪÀ zÉÆqÀØ gÉÊvÀjUÉ ªÀiÁvÀæ vÀ®Ä¦zÉ. ±ÉÃ.75gÀ¶ÖgÀĪÀ ¸ÀtÚ ºÁUÀÆ Cw
¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ ¸Á® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼ÀÄ ®¨sÀåªÁVgÀĪÀÅ¢®è. »ÃUÁV ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ°è ¤jÃQë¹zÀ ¥ÀæUÀw ¸ÁzsÀ£ÉUÉ
»£ÀßqÉAiÀiÁVzÉ JAzÀgÀÄ ºÁUÀÆ ªÀĺÀvÀézÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrzÀgÀÄ. ¸ÀtÚ gÉÊvÀjUÉ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄPÉÌ CUÀvÀåªÁzÀ
¸Á® ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀgÀ eÉÆvÉUÉ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁzÀ PÀ¸À§ÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä DyðPÀ £ÉgÀªÀÅ
¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀÄzÀÄ CªÀ±Àå JAzÀÄ ¸ÀÆa¹zÀgÀÄ.
EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV ¸ÀtÚ ºÁUÀÆ Cw¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀ ºÁUÀÆ PÀȶ PÁ«ÄðPÀgÀ C©üªÀÈ¢Þ PÁAiÀiðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
ºÀ«ÄäPÉƼÀî¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV 14 zÉÆqÀØ ªÁtÂdå ¨ÁåAPÀÄUÀ¼À£ÀÄß
1969gÀ°è gÁ¶ÖçÃPÀgÀtªÀiÁr ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ, PÉÆý ¸ÁPÁtÂPÉ, ºÀA¢ ¸ÁPÁtÂPÉ, eÉãÀĸÁPÁtÂPÉ ªÀÄÄAvÁzÀ
G¥ÀPÀ¸ÀħÄUÀ½UÉ ºÉaÑ£À DyðPÀ ¸ÀºÁAiÀÄ ¤ÃqÀ®Ä DzÀåvÉ ¤ÃqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ºÉÊ£ÀÄUÁjPÉ PÉëÃvÀæzÀ C©üªÀÈ¢Þ¬ÄAzÀ
±ÉéÃvÀPÁæAwAiÀiÁV gÉÊvÀgÀÄ G¥ÀPÀ¸ÀħÄUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ºÉaѹPÉÆAqÀÄ £ÉªÀÄä¢AiÀiÁV PÀȶ
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ®Ä CªÀPÁ±ÀªÁ¬ÄvÀÄ.
zÉñÀzÀ DºÁgÀ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ°è ¸ÁéªÀ®A§£É PÀAqÀÄPÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀåªÁ¬ÄvÀÄ. ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV
²ªÀgÁªÀÄ£ï PÀ«Än ªÀÄvÀÄÛ ºÀ®ªÁgÀÄ ¸À«ÄwUÀ¼ÀÄ gÀZÀ£ÉUÉÆAqÀÄ ªÀiÁrzÀ C£ÉÃPÀ ²¥sÁgÀ¸ÀÄìUÀ¼À£ÀÄß PÉÃAzÀæ
¸ÀgÀPÁgÀ ºÁUÀÆ gÁdå¸ÀgÀPÁgÀUÀ¼ÀÄ PÁAiÀiðUÀvÀUÉƽ¹zÀªÀÅ. ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV ¥ÀAZÀ ªÁ¶ðPÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÉÃAzÀæ ºÁUÀÆ gÁdå¸ÀgÀPÁgÀUÀ¼ÀÄ EµÉÖ®è PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß eÁjUÉƽ¹zÁUÀÆå
¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ¥ÀæUÀw ¤jÃQë¹zÀ ªÀÄlÖ vÀ®Ä¥À°®è.
03. ºÉƸÀ DyðPÀ ¤Ãw WÉÆõÀuÉ
1991gÀ°è gÁµÀÖçzÀ ºÀtPÁ¸ÀÄ ¸ÀaªÀgÁVzÀÝ DV£À ¥ÀæzsÁ¤ qÁ.ªÀÄ£ÀªÉÆúÀ£À¹AUï gÀªÀgÀÄ gÁµÀÖçPÉÌ ºÉƸÀ
DyðPÀ ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß WÉÆõÀuÉ ªÀiÁrzÀgÀÄ. £ÁUÁ¯ÉÆÃlzÀ°è ¸ÁUÀÄwÛgÀĪÀ dUÀwÛ£À EvÀgÀ gÁµÀÖçUÀ¼À eÉÆvÉUÉ
¥ÉÊ¥ÉÆÃn ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁzÀgÉ DºÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ PÉÊUÁjPÁ GvÀà£ÀßUÀ¼À ¥ÀæªÀiÁt ºÁUÀÆ UÀÄtªÀÄlÖ UÀt¤ÃAiÀĪÁV
ºÉZÀѨÉÃQzÉ. C¢üPÀ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°è §AqÀªÁ¼À vÉÆqÀV¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀgÀPÁgÀªÉÇAzÀjAzÀ¯Éà F PÉ®¸À ¸ÁzsÀåªÁUÀĪÀÅ¢®è. »ÃUÁV zÉñÀzÀ CxÀªÁ ºÉÆgÀzÉñÀzÀ SÁ¸ÀV
G¢ÝªÉÄzÁgÀgÀÄ G¢ÝªÉÄUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À®Ä ªÀÄÄPÀÛ CªÀPÁ±À MzÀ¸ÀV¸À¨ÉÃPÀÄ. »ÃUÁV “SÁ¸ÀVÃPÀgÀt,
eÁUÀwÃPÀgÀt ºÁUÀÆ GzÁjÃPÀgÀt” ¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß WÉÆö¹zÀgÀÄ.
04. ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj AiÀÄÄUÀ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
16
zÉñÀzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è ̧ ÀºÀPÁj gÀAUÀzÀ ªÀÄÆ®PÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ£ÀÄß ̧ Á¢ü¸À®Ä PÉÃAzÀæ ̧ ÀPÁðgÀ ºÁUÀÆ gÁdå
¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ F PÉëÃvÀæPÉÌ ««zsÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÉÆÃlåAvÀgÀ gÀÆ¥Á¬Ä ºÀtªÀ£ÀÄß, ±ÉÃgÀÄ ¸À©ìr,
¸ÀºÁAiÀÄ zsÀ£À ªÀÄÄAvÁzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVvÀÄÛ. UÁæªÀÄPÉÆÌAzÀÄ ¥ÀAZÁ¬Äw, UÁæªÀÄPÉÆÌAzÀÄ ±Á¯É ºÁUÀÆ
UÁæªÀÄPÉÆÌAzÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ ªÀÄÆgÀÄ DzsÁgÀ ¸ÀÛA¨sÀUÀ¼ÀÄ JAzÉÃ
PÀgÉAiÀÄ®àlÖªÀÅ. CzÀPÁÌVAiÉÄà PÉÃAzÀæ ºÁUÀÆ gÁdå ¸ÀPÁðgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÁévÀAvÁæöå£ÀAvÀgÀ PÉÆÃmÁåAvÀgÀ gÀÆ¥Á¬Ä
ºÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæPÉÌ ¸ÀÄjAiÀįÁVvÀÄÛ. DzÀgÀÆ ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæ ¤jÃQëvÀ AiÀıÀ¸ÀÄì ¸Á¢ü¸À°®è. F PÀÄjvÀÄ
C£ÉÃPÀ ªÉâPÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ZÀZÉð DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ.
¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæ ¤jÃQëvÀ AiÀıÀ¸ÀÄì ¸Á¢ü¸À°®è ºÁUÀÆ ¸ÀºÀPÁj gÀAUÀ zÁj vÀ¦àzÉ JA§ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À PÀÆUÀÄ
¢£Éà ¢£Éà ºÉZÀÄÑvÁÛ ºÉÆìÄvÀÄ. EzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÀ PÉÃAzÀæ ¸ÀPÁðgÀ 1987gÀ°è ²æà CzsÀð£ÁjñÀégÀ£ï EªÀgÀ
CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è F PÀÄjvÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqɸÀ®Ä ¸À«ÄwAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀa¹vÀÄ. F ¸À«ÄwAiÀÄÄ vÀ£Àß ªÀgÀ¢AiÀÄ°è
“¸ÀgÀPÁgÀzÀ CwAiÀiÁzÀ ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À¢AzÁV zÉñÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁj ZÀ¼ÀĪÀ½ «¥sÀ®ªÁVzÉAiÉÄAzÀÄ” ºÉývÀÄ.
¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½ «¥sÀ®ªÁzÀgÀÆ d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀÄ vÀªÀÄä DyðPÀ K¼ÉÎUÁV vÁªÉà ¸ÀéAiÀÄA ¸ÀÆàwð¬ÄAzÀ
¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ F DAzÉÆî£À AiÀıÀ¹éAiÀiÁUÀĪÀ CUÀvÀå«gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹zÀ PÉÃAzÀæ AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀ
¸ÀPÁðgÀzÀ ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À vÀqÉAiÀħ®è ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ºÉZÀÄÑ C¢üPÁgÀ ¤ÃqÀĪÀ ºÁUÀÆ CªÀgÀ ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé ºÉaѸÀĪÀ
¸ÀºÀPÁj ̧ ÀAWÀUÀ½UÉ ZÀlĪÀnPÉ £ÀqɸÀ®Ä ªÀÄÄPÀÛ ªÁvÁªÀgÀt ¤«Äð¸ÀĪÀAvÀºÀ ªÀiÁzÀj ̧ ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß
gÀƦ¸À®Ä ZËzsÀj §æºÀä¥ÀæPÁ±ÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è E£ÉÆßAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß £ÉëĹvÀÄ.
F ¸À«Äw 1991 gÀ°è ««zsÀ gÁdåUÀ¼À°è ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ eÁjAiÀÄ°ègÀĪÀ ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝUÀ¼À §UÉÎ «ªÀgÀªÁzÀ
CzsÀåAiÀÄ£À £Àqɹ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj PÁAiÉÄÝ gÀƦ¹vÀÄ. AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀ¢AzÀ F ªÀiÁzÀj ¸ÀºÀPÁj
PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî®Ä ¸À®ºÉ ¤Ãr J¯Áè gÁdå ¸ÀPÁðgÀUÀ½UÉ PÀ¼ÀÄ»¹vÀÄ. F jÃw «ªÀgÀªÁzÀ
CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¥sÀ®ªÁV AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀzÀªÀgÀÄ PÀ¼ÀÄ»¹zÀ ªÀiÁzÀj ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß £ÀªÀÄä gÁdåzÀ°è
eÁjUÉ vÀgÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F PÁAiÉÄÝAiÉÄà “PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝ – 1997”.
05. ¨sÁgÀvÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ¸ÀºÀPÁgÀPÉÌ ¸ÁÜ£À
¨sÁgÀvÀ ̧ ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ̧ ÀºÀPÁgÀ gÁdåzÀ «µÀAiÀÄ.2012 d£ÀªÀjAiÀÄ°è ̈ sÁgÀvÀ ̧ ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ̧ ÀºÀPÁgÀPÉÌ
«±ÉõÀ ªÀÄ£ÀßuÉ zÉÆgÀ¬ÄvÀÄ. ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¸ÉÜ ¸Áܦ¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¨É¼É¸ÀĪÀÅzÀÄ ¥ÀæeÉAiÀÄ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è §zÀÞªÁzÀ
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ºÀPÀÄÌ JAzÀÄ «¢üvÀªÁ¬ÄvÀÄ. 2012 d£ÀªÀjAiÀÄ°è eÁjAiÀiÁzÀ ¸ÀA«zsÁ£À 97£Éà wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ°è
¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæPÉÌ ¸ÀA¢ü¹zÀAvÉ ªÀĺÀvÀÛgÀªÁzÀ PÁAiÀÄð«zsÁ£ÀUÀ¼À «gªÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. EzÀjAzÁV
¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ ªÀÈwÛ¥ÀgÀ, GvÀÛªÀÄ UÀÄtªÀÄlÖzÀ ¥ÀæeÁ¥Àæ¨sÀÄvÀé ªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼ÁV ºÉÆgÀºÉƪÀÄä®Ä «¥ÀÄ®
CªÀPÁ±À MzÀV §A¢zÉ. ̧ ÀA«zsÁ£À wzÀÄÝ¥ÀrAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀĪÁV gÁdå PÁ¬ÄzÉUÀ¼À°ègÀĪÀ ºÀ®ªÁgÀÄ ªÀĺÀvÀézÀ
vÉÆqÀPÀÄ ¤ªÁgÀuÉAiÀiÁV ̧ ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæPÉÌ §® §gÀ§ºÀÄzÀÄ. ̧ ÀºÀPÁgÀ gÀAUÀPÉÌ EzÉÆAzÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄPÁj ºÉeÉÓ.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
17
4. PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝ – 1997gÀ D±ÀAiÀÄ
¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ°è ¥Àæ¸ÁÛªÀ£É AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ°è ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ ¨sÁUÀªÁVzÉAiÉÆÃ, ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ
C«¨sÁdå CAUÀªÁVzÉAiÉÆÃ, Erà ¸ÀA«zsÁ£ÀzÀ D±ÀAiÀĪÀ£ÀÄß ¥ÀæPÀl ¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉAiÉÆà ºÁUÉAiÉÄà PÀ£ÁðlPÀ
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj C¢ü¤AiÀĪÀÄ 1997gÀ°è “GzÉÝñÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁgÀtUÀ¼À ºÉýPÉ” Erà PÁAiÉÄÝAiÀÄ GzÉÝñÀ
ªÀÄvÀÄÛ D±ÀAiÀĪÀ£ÀÄß ªÀåPÀÛ¥Àr¸ÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀgÀìAWÀn¸ÀĪÀ zÀȶ֬ÄAzÀ PÉÃAzÀæ AiÉÆÃd£Á
DAiÉÆÃUÀzÀ ¸À®ºÉAiÀÄ ªÉÄÃgÉUÉ eÁjUÉ §AzÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj C¢ü¤AiÀĪÀÄ 1997 £ÀÄß
¥ÀÆtðªÁV CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀ ¥ÀƪÀðzÀ°è F PÁAiÉÄÝAiÀÄ GzÉÝñÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁgÀtUÀ¼À ºÉýPÉUÀ¼À£ÀÄß
w½zÀÄPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ CªÀ±ÀåPÀ. EzÀPÉÌ ̧ ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ MAzÀÄ ªÀĺÀvÀézÀ CA±ÀªÀ£ÀÄß J®ègÀÆ UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
Erà PÁAiÉÄÝAiÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtð D±ÀAiÀÄ, PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸ÀĪÁUÀ PÁAiÉÄÝ gÀZÀ£Á ¸À«ÄwAiÀĪÀgÀÄ ºÉÆA¢zÀÝ
C¥ÉÃPÉë, ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ vÀgÀĪÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ°è C¥ÉÃQëvÀ §zÀ¯ÁªÀuÉ,
EvÁå¢ «µÀAiÀÄUÀ½UÉ ̧ ÀA§A¢¹zÀAvÉ w½AiÀĨÉÃPÁzÀ ¥ÀÆtð¥ÁoÀ, GzÉÝñÀ ºÁUÀÆ PÁgÀtUÀ¼À ºÉýPÉAiÀÄ°èzÉ.
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝ eÁjUÉ §AzÀ PÀ¼ÉzÀ ºÀvÀÄÛ ªÀµÀðUÀ¼À°è ºÀ®ªÀÅ ¨Áj F §UÉÎ ZÀZÉðUÀ¼ÀÄ
£ÀqÉ¢ªÉ. MmÁÖgÉ 5 CA±ÀUÀ¼À°è F D±ÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß ºÉüÀ¯ÁVzÉ. ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À
ªÀiÁqÀĪÀ ªÉÆzÀ®Ä GzÉÝñÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄß CzsÀåAiÀÄ£À ªÀiÁqÀĪÀzÀÄ CªÀ±ÀåPÀ JA§ÄªÀÅzÀPÉÌ F ºÉýPÉUÀ¼ÀÄ
¥ÀĶ×PÀj¸ÀÄvÀÛªÉ.
(1) “¸ÀzÀ¸ÀågÉà ¸ÀA¥ÀÆtð MqÉvÀ£À ºÉÆA¢gÀĪÀ, ¤ªÀð»¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ, ¸Àé¸ÀºÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ
¥ÀgÀ¸ÀàgÀ £ÉgÀ«£À ªÉÄÃ¯É DzsÁjvÀªÁzÀ, ̧ ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ½AzÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¥ÀqÉzÀ, dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀ, ̧ ÀàzsÁðvÀäPÀ,
¸ÁéªÀ®A© DyðPÀ G¢ÝªÉÄUÀ¼ÁzÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ ªÀiÁ£ÀåvÉ ªÀÄvÀÄÛ CªÀÅUÀ¼À ¸ÀéAiÀÄA gÀZÀ£ÉUÉ ¥ÉÆæÃvÁìºÀ
¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.”
F ªÉÄîÌAqÀ CA±À (1) gÀ ¥Àæw ªÁPÀåªÀ£ÀÄß ¥ÀÄ£ÀB ªÀÄvÉÆÛAzÀÄ ¨Áj N¢zÁUÀ ¥ÀÆtðªÁV
CxÀðªÀiÁrPÉƼÀÀÄzÁVzÉ. F PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß AiÀiÁvÀPÁÌV, AiÀiÁªÀ GzÉÝñÀPÁÌV eÁjUÉ vÀgÀ¨ÉÃPÁVzÉ. F
PÁAiÉÄÝ eÁj¬ÄAzÀ ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ°è AiÀiÁªÀ jÃwAiÀÄ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß ¤jÃQë¸À§ºÀÄzÁVzÉ JA§
«µÀAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÁAiÉÄÝ gÀZÀ£ÁPÁgÀgÀÄ C¼ÀªÀr¸À®Ä AiÉÆa¹zÀÝgÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß w½AiÀħºÀÄzÀÄ.
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¸ÀA¥ÀÆtð MqÉvÀ£À ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ DqÀ½vÀªÀ£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÉ ¥ÀÆtð
¥ÀæªÀiÁtzÀ°è ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ. ̧ ÀzÀ¸ÀågÉà ̧ ÀºÀPÁjAiÀÄ£ÀÄß ¤AiÀÄAwæ¸ÀĪÀ C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀ¨ÉÃPÀÄ JA§ÄzÀPÉÌ
ºÉaÑ£À MvÀÄÛ ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
¸ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ½AzÀ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¥ÀqÉzÀ dªÁ¨ÁÝjAiÀÄÄvÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À£ÀÄß F PÉëÃvÀæzÀ°è ºÉaѸÀ¨ÉÃPÀÄ.
EAvÀºÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÀàzsÉðAiÀÄ£ÀÄß JzÀÄj¸ÀĪÀAvÀºÀ ¸ÁªÀÄxÀåðªÀ£ÀÄß ¨É¼É¹PÉƼÀî®Ä ¸ÁzsÀå JA§ÄzÀÄ EzÀgÀ
D±ÀAiÀĪÁVzÉ. ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÁéªÀ®A©AiÀiÁV ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä CªÀPÁ±À PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ EzÀgÀ D±ÀAiÀĪÁVzÉ.
J®èQÌAvÀ ªÉÄïÁV ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄ DyðPÀ ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÁV ¨É¼ÉAiÀÄ®Ä ¥ÀÆtð CªÀPÁ±À MzÀV¸ÀĪÀ
ªÀĺÀvÀézÀ D±ÀAiÀÄ EzÁVzÉ.
(2) £ÉÆÃAzÀt ªÀÄvÀÄÛ gÀ¢ÝAiÀiÁwUÀ¼À£ÀÄß ©lÄÖ G½zÀAvÉ ̧ ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀÄÄPÀÛ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉ vÀqÉAiÉÆqÀÄتÀ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
18
¸ÀgÀPÁgÀzÀ J®è jÃwAiÀÄ ¤§ðAzsÀUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¤AiÀÄAvÀætUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥ÀªÀÀ£ÀÄß ¤ªÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ;
PÁAiÉÄÝAiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR D±ÀAiÀÄUÀ¼À°è CA±À (2) gÀ°è£À «ªÀgÀuÉ CvÀåAvÀ ¥ÀæªÀÄÄRªÁzÀÄzÁVzÉ. ¸ËºÁzÀð
¸ÀºÀPÁj C¢ü¤AiÀĪÀÄzÀr £ÉÆAzÀuÉUÉƼÀÄîªÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢¹zÀAvÉ ¸ÀPÁðgÀzÀ ¥ÁvÀæªÉãÀÄ JA§
CA±ÀªÀ£ÀÄß CvÀåAvÀ ¸ÀgÀ¼ÀªÁV «ªÀj¸À¯ÁVzÉ. PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß CxÀð»¸ÀĪÁUÀ GAmÁUÀĪÀ UÉÆAzÀ®UÀ½UÉ,
«©ü£Àß CxÀð«ªÀgÀuÉUÉ, CªÀPÁ±ÀªÁUÀzÀAvÉ, MAzÀÄ ªÉÃ¼É «©ü£Àß CxÀð«ªÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ §AzÀgÉ, F PÁAiÉÄÝAiÀÄ
D±ÀAiÀÄ K£ÀÄ JA§ÄzÀ£ÀÄß CvÀåAvÀ ¸ÀgÀ¼À ±À§ÝUÀ¼À°è PÁAiÉÄÝ gÀZÀ£ÁPÁgÀgÀÄ F CA±ÀzÀ°è «ªÀj¹zÁÝgÉ.
¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ°è ªÀĺÀvÀézÀ ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃjQë¹ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß eÁjUÉ
PÉÆqÀ¯ÁVzÉ DzÀÝjAzÀ F D±ÀAiÀÄUÀ½UÉ ºÉaÑ£À ªÀĺÀvÀé¤ÃqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
(3) ¥ÀÆgÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ, ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¥Á®ÄzÁjPÉUÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ EvÀgÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À
£ÀqÀÄªÉ ¸ÀºÉÆÃzÀåªÀÄPÉÌ GvÉÛÃd£À ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ;
¨sÁUÀ – 1 gÀ CA±À (1) gÀ°è w½¹gÀĪÀAvÉ F PÁAiÉÄÝAiÀÄr £ÉÆAzÀtÂUÉÆAqÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÀàzsÉðAiÀÄ£ÀÄß
JzÀÄj¸ÀĪÀ ±ÀQÛ ¥ÀqÉAiÀÄĪÀ ¸À®ÄªÁV, ¸ÁéªÀ®A© ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÁUÀĪÀ ¸À®ÄªÁV, GzÀåªÀÄzÀAvÉ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ
¥ÀæUÀwAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆAzÀĪÀ ¸À®ÄªÁV, F ªÉÄîÌAqÀ CA±À (3)gÀgÀ°è£À D±ÀAiÀÄzÀ FqÉÃjPÉUÁV, ¸ËºÁzÀð
¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ¥ÀÆgÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©¸À®Ä PÁAiÉÄÝ PÀ®A 15 gÀ°è CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ, CzÀgÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ°è C£ÀĪÀÄw ¥ÀqÉzÀÄ, MAzÀÄ CxÀªÁ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÀÆgÀPÀ
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¥ÁægÀA©ü¸À§ºÀÄzÁVzÉ. ¥ÁægÀA©ü¸ÀĪÀ ¥ÀÆgÀPÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀA§A¢¹zÀ
PÁ£ÀƤ£ÀrAiÀÄ°è £ÉÆAzÁ¬Ä¸À®Ä CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ. (¥ÀgÀAvÀÄ ¨ÁåAQ£À ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è Dgï.©.L.£À
¥ÀƪÀð£ÀĪÀÄw CUÀvÀå) (PÀ®A 15£ÀÄß £ÉÆÃqÀ§ºÀÄzÁVzÉ)
AiÀiÁªÀÅzÉà JgÀqÀÄ CxÀªÁ ºÉZÀÄÑ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ vÀ£Àß ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ°è C£ÀĪÀÄw ¥ÀqÉzÀÄ, AiÀiÁªÀÅzÉÃ
MAzÀÄ CxÀªÁ MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ¤¢ðµÀÖ ªÀåªÀºÁgÀªÀ£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀPÁÌV, ¥Á®ÄzÁjPÉAiÀÄ°è ̧ ÉÃjPÉƼÀÀÄzÀÄ.
EzÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ PÁAiÉÄÝ PÀ®A 14 gÀ°è CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆqÀ¯ÁVzÉ.
AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀºÀPÁj CxÀªÁ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ vÀªÀÄä G¥À«¢üUÀ¼À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¹zÀ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ CxÀªÁ
MAzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ ªÀåªÀºÁgÀUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀPÁÌV ¸ÀºÉÆÃzÀåªÀÄzÀ°è vÉÆqÀUÀ§ºÀÄzÁVzÉ. ¸ËºÁzÀð
¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ¸ÀºÉÆÃzÀåªÀÄzÀ°è vÉÆqÀUÀ®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀĪÀAvÉ PÁAiÉÄÝ PÀ®A 16 gÀ°è «ªÀj¸À¯ÁVzÉ.
GzÉÝñÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁgÀtUÀ¼À ºÉýPÉAiÀÄ°è£À CA±À (3)gÀ D±ÀAiÀÄUÀ¼À FqÉÃjPÉUÁV, PÁAiÉÄÝ PÀ®A, 14, 15, 16
gÀ£ÀÄß ¸ÉÃ¥ÀðqÉ ªÀiÁqÀ¯ÁVzÉ.
(4) ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀ GzÉÝñÀUÀ¼À ªÀÄÄAzÀĪÀjPÉAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ, MPÀÆÌl ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ
¸ÀºÀPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆAzÀt ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
ªÉÄîÌAqÀ GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß AiÀıÀ¹éAiÀiÁV ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁzÀgÉ CUÀvÀåªÁV gÀZÀ£ÉAiÀiÁUÀ¨ÉÃPÁzÀAvÀªÀÅUÀ¼ÀÄ,
¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ MPÀÆÌl ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ MPÀÆÌl ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À
DgÉÆÃUÀå ¥ÀÆtð ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÁV ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ CUÀvÀå«zÉ. F »£É߯ÉAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À, MPÀÆÌl
¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ºÁUÀÆ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ £ÉÆAzÀtÂAiÀÄÄ PÁAiÉÄÝAiÀÄ D±ÀAiÀĪÁVzÉ.
(5) 1959gÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À C¢ü¤AiÀĪÀÄzÀrAiÀÄ°è £ÉÆAzÁ¬Ä¸À¯ÁzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
19
¥Áæ¸ÀÛ«vÀ ±Á¸À£ÀzÀ Cr ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁV ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ.
FUÁUÀ¯Éà ºÀ¼Éà PÁAiÉÄÝAiÀÄr £ÉÆAzÁ¬Ä¸À¯ÁzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄr
¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ F CA±ÀzÀ §ºÀĪÀÄÄRå D±ÀAiÀĪÁVzÉ.
ªÉÄÃ¯É ZÀað¹zÀ J¯Áè GzÉÝñÀUÀ¼À£ÀÄß FqÉÃj¸ÀĪÀ ¸À®ÄªÁV, ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæªÀ£ÀÄß ºÉZÉÑZÀÄÑ §°µÀ×UÉƽ¹,
zÉñÀzÀ DyðPÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæªÀÅ vÀ£ÀßzÉà DzÀAvÀºÀ ZÁ¥ÀÄ ªÀÄÆr¸À®Ä, C®èzÉ ªÀĺÁvÀä
UÁA¢üÃfÃgÀªÀgÀ PÀ£À¸ÁzÀ “¥Àæw ºÀ½îUÉÆAzÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ” JA§ D±ÀAiÀÄzÀ FqÉÃjPÉUÉ, “DyðPÀ
¸ÁévÀAvÀæöåPÉÌ ¸ÀºÀPÁgÀªÉà ºÉ¨ÁâV®Ä” JA§ ¨Á¥ÀÄgÀªÀgÀ aAvÀ£ÉAiÀÄAvÉ, ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ C©üªÀÈ¢ÞUÁV
PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj C¢ü¤AiÀĪÀÄ 1997£ÀÄß eÁjUÉ vÀgÀ¯ÁVzÉ.
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ¥ÀæUÀwAiÀÄ CAQ CA±ÀUÀ¼ÀÄ
«ªÀgÀ 2012-13 2013-14 2014-15 2015-16 2016-17 2017-18 2018-19
¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¸ÀASÉå 2429 2752 3173 3580 4178 4456 4643
¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ 18 ®PÀë 25®PÀë 28 ®PÀë 35 ®PÀë 50 ®PÀë 60 ®PÀë 62 ®PÀë
±ÉÃgÀÄ §AqÀªÁ¼À 425 PÉÆÃn 450 PÉÆÃn 475 PÉÆÃn 510 PÉÆÃn 625 PÉÆÃn 700 PÉÆÃn 734 PÉÆÃn
oÉêÀtÂUÀ¼ÀÄ8000 PÉÆÃn
8500 PÉÆÃn10,000 PÉÆÃn
11,000 PÉÆÃn
14,000 PÉÆÃn17000 PÉÆÃn
17907 PÉÆÃn
¤ÃrzÀ ¸Á®UÀ¼ÀÄ6500 PÉÆÃn
6500 PÉÆÃn7500 PÉÆÃn
8250 PÉÆÃn
11,000 PÉÆÃn13000 PÉÆÃn
23147 PÉÆÃn
zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼À
9250 PÉÆÃn
10,000 PÉÆÃn
11,500 PÉÆÃn
12,500 PÉÆÃn
16,000 PÉÆÃn19000 PÉÆÃn
20416 PÉÆÃn
¯Á¨sÀ 125 PÉÆÃn 160 PÉÆÃn 175 PÉÆÃn 210 PÉÆÃn 230 PÉÆÃn 250 PÉÆÃn 264 PÉÆÃn
PÁ¬ÄÝl ¤¢üUÀ¼ÀÄ 625 PÉÆÃn 650 PÉÆÃn 725 PÉÆÃn850 PÉÆÃn
1,000 PÉÆÃn 1300 PÉÆÃn 1886PÉÆÃn
GzÉÆåÃUÀzÀ°ègÀĪÀªÀgÀÄ 37000 45000 48000 50,000 50,000 53000 55000
E-¸ÁÖA¦AUï PÉÃAzÀæUÀ¼ÀÄ
498 577 777 891 1087 1190 1240
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
20
5. PÀ£ÁðlPÀ gÁdå ¸ËºÁzÀð ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ
gÀZÀ£É ªÀÄvÀÄÛ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ.PÀ£ÁðlPÀ gÁdåzÀ°è ̧ ˺ÁzÀð ̧ ÀºÀPÁj PÁ£ÀƤ£ÀrAiÀÄ°è £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁzÀ ̧ ÀA¸ÉÜUÀ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À,
²PÀëtUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ EªÀÅUÀ¼À PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÉAiÀÄ ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀæuÁ¢PÁgÀ ºÉÆA¢gÀĪÀ
MPÀÆÌl ¸ÀégÀÆ¥ÀzÀ ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ ¸ÀPÀPÁjà ¸ÀA¸ÉÜ. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß PÁ¥ÁqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ
CªÀÅUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV ªÀåªÀºÁgÀ ºÁUÀÆ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.
¸ËºÁzÀð ̧ ÀAAiÀÄÄPÀÛ ̧ ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ¤UÀ«ÄvÀ ¤PÁAiÀÄ (Body Corporate) DVgÀÄvÀÛªÉ - ̧ ÀévÀÄÛ Cfð¸ÀĪÀ,
zsÁgÀt ªÀiÁqÀĪÀ, ªÀÄvÀÄÛ «¯É ªÀiÁqÀĪÀ, PÀgÁgÀÄ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ, zÁªÉ ºÀÆqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ zÁªÉUÉ UÀÄjAiÀiÁUÀĪÀ
ºÁUÀÆ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ GzÉÝñÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÉ CUÀvÀå PÀæªÀÄ PÉÊUÉƼÀî®Ä C¢üPÁgÀ ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ
¸ËºÁzÀð ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé
PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄr £ÉÆÃAzÁ¬Ä¹zÀ J¯Áè ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁzÀ
¢£À¢AzÀ F ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ CzsÀåPÀë CxÀªÁ ¸À¨sÁ¥ÀwAiÀÄÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¤PÁAiÀÄzÀ
¥Àæw¤¢üAiÀiÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ. AiÀiÁªÀÅzÉà PÁgÀtPÁÌV ¸À¨sÁ¥Àw CxÀªÁ CzsÀåPÀë£ÀÄ ¥Àæw¤¢ü¸À®Ä C¸ÀªÀÄxÀð£ÁzÀgÉ,
DvÀ£ÀÄ ªÀÄAqÀ°AiÀÄ AiÀiÁgÉà ¤zÉÃð±ÀPÀ£À£ÀÄß ¥Àæw¤¢üAiÀiÁVgÀ®Ä £ÁªÀĤzÉÃð±À¹§ºÀÄzÀÄ. D ¥Àæw¤¢üAiÀÄÄ,
¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¥ÀzÁ¢üPÁgÀzÀ°ègÀĪÀªÀgÉUÀÆ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ
ªÀÄÄAzÀĪÀjAiÀÄvÀPÀÌzÀÄÝ.
¸ÀzÀ¸ÀågÀ «¼Á¸À:
¸ÀºÀPÁj £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁzÀ PÀÆqÀ¯Éà ¤§AzsÀPÀjAzÀ §gÀĪÀ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀ ̈ ÉʯÁzÀ°ègÀĪÀ «¼Á¸ÀªÀ£ÀÄß
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ jf¸ÀÖj£À°è zÁR®Ä ªÀiÁrPÉƼÀî¯ÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ w½¹zÀ
J¯Áè jÃwAiÀÄ «¼Á¸ÀzÀ §zÀ¯ÁªÀuÉAiÀÄ£ÀÄß CzÀgÀAvÉAiÉÄà EzÉà jf¸ÀÖj£À°è zÁR®Ä ªÀiÁqÀ®UÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÉ PÀ¼ÀÄ»¹zÀ J¯Áè ªÀÄÄ£ÀÆìZÀ£É ¥ÀvÀæUÀ¼ÀÄ, CªÀgÀ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀ «¼Á¸ÀPÉÌ PÀ¼ÀÄ»¹zÀ°è
¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ vÀ®Ä¦gÀĪÀAvÉ ¨sÁ«¸À¯ÁUÀĪÀÅzÀÄ.
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ°è gÁdåzÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ gÉ«£ÀÆå f¯Éè¬ÄAzÀ M§â ¥Àæw¤¢ü
EgÀÄvÁÛgÉ. C¢ü¤AiÀĪÀÄzÀ CrAiÀÄ°è AiÀiÁªÀÅzÉà f¯ÉèAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁVgÀ¢zÀÝgÉ CxÀªÁ
¤zÉÃð±ÀPÀgÁV ZÀÄ£Á¬ÄvÀgÁUÀ®Ä CºÀð ªÀåQÛUÀ½®è¢zÀÝgÉ CAxÀ f¯ÉèUÉ ¥Áæw¤zsÀå EgÀĪÀ¢®è
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¥ÀzÁªÀ¢üAiÀÄÄ ¥ÀzÀzsÁgÀt ªÀiÁrzÀ ¢£ÁAPÀ¢AzÀ LzÀÄ
ªÀµÀðUÀ¼ÀÄ.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
21
ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ£ÀÄ ªÀÄAqÀ°AiÀÄ ¥ÀzÀ¤«ÄvÀÛ ¤zÉÃð±ÀPÀ£ÁVzÀÄÝ, ¥ÀzÁ¢üPÁjUÀ¼À ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è
ªÀÄvÀzÁ£ÀzÀ ºÀPÀÌ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ¢®è.
¸ËºÁzÀð ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À, ²PÀët ¥ÀæZÁgÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ :
1. ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀAWÀn¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ F GzÉÝñÀPÁÌV ªÀiÁzÀj G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß
gÀa¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ½UÀ£ÀĸÁgÀªÁV ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÁV ««zsÀ PÁAiÀÄð¤ÃwAiÀÄ£ÀÄß gÀa¸À®Ä
ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆgÀr¸ÀĪÀÅzÀÄ.
2. ¸ÀºÀPÁgÀ vÀgÀ¨ÉÃw, ²PÀët ºÁUÀÆ w¼ÀĪÀ½PÉ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÁgÀ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ.
3. ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É ºÁUÀÆ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£ÀªÀ£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÁV AiÀÄxÁzÀȶÖ
C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞÝ¥Àr¸À®Ä £ÉgÀªÁUÀĪÀÅzÀÄ.
4. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¸ËºÁzÀð ¸ÀA§AzsÀªÀ£ÀÄß PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ.
5. ¸ÀºÀPÁj «ZÁgÀzsÁgÉAiÀÄ£ÀÄß C£Àé¬Ä¸ÀĪÀAvÉ ¥ÁæAiÉÆÃVPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉwÛPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
6. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ PÁ£ÀÆ£ÀÄ £ÉgÀªÀÅ ºÁUÀÆ ¸À®ºÉ ¸ÀÆZÀ£É MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
7. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À CUÀvÀåzÀ ªÉÄÃgÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉà EvÀgÀ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
8. ºÉƸÀ gÀÆ¥ÀzÀ ¸ÀºÀPÁj G¢ÝªÉÄUÀ¼À£ÀÄß GvÉÛÃf¸ÀĪÀÅzÀÄ.
9. ¸ÀºÀPÁj ²PÀët ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹ ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
10. ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀÄzsÉå ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ ¸ÀA¥ÀPÀð PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ.
11. ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À CAQ-CA±ÀUÀ¼À ¨ÁåAQ£ÀAvÉ ªÀwð¸ÀĪÀÅzÀÄ
12. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À »vÁ¸ÀQÛAiÀÄ£ÀÄß ¥Àæw¤¢ü¸ÀĪÀÅzÀÄ.
13. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¥ÀgÀªÁV ªÀåªÀºÁgÀ ºÁUÀÆ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
14. ¸ÀºÀPÁj vÀvÀéUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÀÄgÀ ¥Àr¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ C£ÀéAiÀÄUÉƽ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
15. ¸ÀºÀPÁj ²PÀët ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ PÀ¯Áåt ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀð»¸À®Ä ¸ÀzÀ¸Àå
¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
16. ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¤¢üAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹ ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
17. EvÀgÉ gÁdåUÀ¼À°ègÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÉÆA¢UÉ ªÀÄvÀÄÛ EvÀgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀA¥ÀQð¸ÀĪÀÅzÀÄ,
¸ÀºÀAiÉÆÃUÀ ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀÆPÀÛ jÃwAiÀÄ°è ¸ÀºÀ¨sÁVvÀéªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀĪÀÅzÀÄ.
18. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ, CAvÁgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£É, ZÀZÁðUÉÆö×UÀ¼ÀÄ, ¥ÀæPÀluÁ PÁAiÀÄð
ªÀÄÄAvÁzÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ ¸ÀºÀPÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¥Á¯ÉÆμÀÄîªÀÅzÀÄ.
19. ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¤AiÀÄAvÀæt CxÀªÁ ¤zÉðñÀ£ÀzÀ C¢üPÁgÀªÀżÀî C¢üPÁjUÀ¼À
ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÉÆqÀ£É ¸ÀA¥ÀQð¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀAiÉÆÃV¸ÀĪÀÅzÀÄ.
¤AiÀÄAvÀæuÁvÀäPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÄ :
• C£ÀºÀðUÉƽ¸À¯ÁzÀ CxÀªÁ vÉUÉzÀÄ ºÁPÀ¯ÁzÀ MAzÀÄ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¤zÉðñÀPÀ£À C¦Ã®£ÀÄß
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
22
¥ÀjUÀt¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• CUÀvÀå«gÀĪÁUÀ ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀÄAqÀ° ¸À¨sÉUÀ¼À°è ¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀÅzÀÆ ¸ÉÃjzÀAvÉ ¸ÀzÀ¸Àå
¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á C©üªÀÈ¢Þ ¸ÉêÉUÀ¼À£ÀÄß PÀ°à¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ ¤Ãw ¸ÀA»vÉAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ DyðPÀ ¸À§®vÉAiÀÄ ªÀiÁ£ÀzÀAqÀUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀÅzÀÄ.
• UÉÆvÀÄÛ¥Àr¹zÀ CªÀ¢üAiÉƼÀUÁV CzÀgÀ ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£É, ZÀÄ£ÁªÀuÉUÀ¼ÀÄ,
¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ £ÀqÉAiÀÄĪÀÅzÀ£ÀÄß RavÀ¥Àr¹PÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
• ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¥Àj«ÃPÀëuÉ, ¸ÀªÀiÁ¥À£É ºÁUÀÆ ªÀÄAqÀ°AiÀÄ gÀzÀÞw.
F J¯Áè ¤AiÀÄAvÀæuÁvÀäPÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ¼ÀÆ ̧ ÀºÀ ̧ ÀzÀ¸Àå ̧ ÀºÀPÁjUÀ¼À ºÁUÀÆ ̧ ˺ÁzÀð ̧ ÀºÀPÁj ZÀ¼ÀĪÀ½AiÀÄ
¸ÀªÀÄUÀæ ºÁUÀÆ UÀÄuÁvÀäPÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ D±ÀAiÀĪÀ£Éßà ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ :
• ¸ÀAzÀ¨sÉÆðÃavÀªÁV ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ J¯Áè ¸ÀzÀ¸ÀåjUÀÆ C£ÀéAiÀĪÁUÀĪÀAvÉ ªÀÄvÀÄÛ CxÀÀªÁ
¸ÀzÀ¸ÀågÀ ZÀlĪÀnPÉUÀ½UÉ ̧ Àj ºÉÆÃUÀĪÀAvÀºÀ ªÀÄvÀÄÛ CxÀªÁ ̧ ÀzÀ¸ÀågÀ PÉëÃvÀæUÀ½UÉ ̧ Àj ºÉÆÃUÀĪÀAvÀºÀ ªÀiÁUÀðzÀ²ð
¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¤gÀƦ¸À§ºÀÄzÀÄ.
• »ÃUÉ ¤gÀƦ¹zÀ ¸ÀÆvÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ C£ÀĸÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ F ªÀiÁUÀðzÀ²ð
¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß C£ÀĸÀj¸À¢zÀÝ°è ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁj¬ÄAzÀ PÀvÀðªÀå¯ÉÆÃ¥ÀªÁVzÉ JAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ºÁVzÀÆÝ
AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀ° CxÀªÁ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ MmÁÖVAiÀiÁUÀ° ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀluÉAiÀÄ
MAzÀÄ wAUÀ¼ÉƼÀUÁV ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥Àæw¨sÀn¹ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉUÉ
PÉÆÃgÀ§ºÀÄzÀÄ. CAvÀºÀ CfðAiÀÄÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄgÀÄ¥Àj²Ã®£ÉUÉ M¼ÀUÁUÀĪÀªÀgÉUÉ CAvÀºÀ ¸ÀzÀ¸Àå
¸ÀºÀPÁjUÉ ªÀiÁUÀðzÀ²ð ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼ÀÄ C£ÀéAiÀĪÁUÀĪÀÅ¢®èªÉAzÀÄ ¨sÁ«¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¤¢üUÀ¼ÀÄ :
• ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁj ¤¢üAiÀÄÄ, (1) ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ¸ÀPÁðgÀPÉÌ ºÀvÀÄÛ ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÉƼÀUÉ
ªÀÄgÀÄ ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀvÀPÀÌ, ¸ÀPÁðgÀªÀÅ ¤ÃrzÀ ºÀvÀÄÛ ®PÀë gÀÆ¥Á¬ÄUÀ¼À §rØ gÀ»vÀ ¥ÁægÀA©üPÀ ¸Á®ªÀ£ÀÄß
ªÀÄvÀÄÛ (2) ¥ÀæwªÀµÀð ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ G¥À-«¢üUÀ¼À°è ¤¢ðµÀÖ¥Àr¸À¯ÁzÀAxÀ zÀgÀUÀ¼À°è ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ
¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ¤ÃrzÀ ªÀAwUÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀÄvÀÛzÉ.
• ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ¸ÀºÀPÁj ²PÀët ¤¢üAiÉÆAzÀ£ÀÄß ¸ÀºÀ ¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.
• AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjUÉ ªÀAwUÉ ¤ÃqÀ®Ä vÀ¦àzÀgÉ, 68£Éà ¥ÀæPÀgÀtzÀ Cr
CAxÀ ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ §zÀÞªÁVgÀĪÀAxÀ AiÀiÁªÀÅzÉà PÀæªÀÄPÉÌ ¥ÀæwPÀÆ®ªÁUÀzÀAvÉ, CAxÀ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¤PÁAiÀÄzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è£À AiÀiÁªÀÅzÉà ºÀÄzÉÝUÉ ªÀÄvÀ ¤ÃqÀĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸Àà¢üð¸ÀĪÀ
ºÀPÀÄÌ EgÀĪÀ¢®è.
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ̧ ÀºÀPÁjUÉ ̈ ÁQ EgÀĪÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÉÆvÀÛ ̧ ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀPÉÌ vÀ¦àzÀgÉ DUÀĪÀ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼ÀÄ
• ¨ÁQzÁgÀ£ÁzÀ ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸À¨sÉUÀ¼À°è ¥Á¯ÉÆÎAqÀÄ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
23
ºÀPÀÄÌUÀ¼À£ÀÄßZÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀAw®è.
• ¸ÀzÀ¸Àå ̧ ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ̈ ÁQzÁgÀ DUÀ®Ä PÁgÀt£ÁzÀ ªÀåQÛUÉ gÀÆ. 10,000/- UÀ¼À ªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ
zÀAqÀ CxÀªÁ/ªÀÄvÀÄÛ 2 ªÀµÀðUÀ¼ÀªÀgÉUÉ «¸ÀÛj¸À§ºÀÄzÁzÀ PÁgÁUÀȺÀªÁ¸À «¢ü¸À§ºÀÄzÀÄ. (C¢ü¤AiÀĪÀÄ PÀ®A.
68)
²PÀët :
gÁeÁåzÀåAvÀ PÁAiÀÄðzÀPÀëvÉ C©üªÀÈ¢Þ ²©gÀ, PÁAiÀÄðPÀëªÀÄvÉ C©üªÀÈ¢Þ ²©gÀ, ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj ¥ÀæªÉñÀ
vÀgÀ¨ÉÃw, ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À UÀÄtªÀÄlÖ ¤ªÀðºÀuÁ vÀgÀ¨ÉÃw, ¸Á®ªÀ£ÀÄß ¯Á¨sÀzÁAiÀÄPÀªÁV¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ
§UÉÎ vÀgÀ¨ÉÃw, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄ𠤪ÁðºÀPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ w½¢gÀ¨ÉÃPÁzÀ PÁ£ÀÆ£ÀÄ «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð
¤ªÁðºÀPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ ±Á¸À£À§zÀÞªÁV ¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÁUÀĪÀ PÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ, ¸À£ÀßzÀÄ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ ¸ËºÁzÀð
¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉUÉ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ vÀgÀ¨ÉÃw EvÁå¢ C£ÉÃPÀ «zsÀªÁzÀ ¸ÀA¥ÀPÀð
ºÁUÀÆ ¸ÀªÀiÁ¯ÉÆÃZÀ£É ¸À¨sÉUÀ¼ÀÄ, ¥Àæw f¯ÉèUÀ¼À°è ¥ÀwæPÁUÉÆö×UÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ gÁeÁåzÀåAvÀ
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¥ÀæAiÀÄw߸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. EzÀgÀ ¥ÀjuÁªÀĪÁV gÁdåzÀ°è ¸ËºÁzÀð
¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¸ÀASÉå ªÉÃUÀªÁV ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ.
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ªÉ¨ï¸ÉÊmï (DzsÀĤPÀ vÀAvÀæeÁÕ£ÀzÀ C¼ÀªÀrPÉ) :
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ vÀ£ÀßzÉà DzÀ ªÉ¨ï¸ÉÊl www.souharda.coop £ÀÄß ºÉÆA¢zÀÄÝ, ¸ËºÁzÀð
¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ ¥ÀÆt𠫪ÀgÀUÀ¼À£ÀÄß ªÉ¨ï¸ÉÊmï ªÀÄÆ®PÀªÉà ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÁVzÉ. EzÀgÀAvÉ gÁdåzÀ
§ºÀÄvÉÃPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ DzsÀĤPÀ vÀAvÁæA±ÀªÀ£ÀÄß §¼À¹PÉÆAqÀÄ GvÀÛªÀĪÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛªÉ.
zÉñÀzÀ ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ°è ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ MAzÀÄ ºÉƸÀ CzsÁåAiÀĪÀ£ÀÄß ¸À馅 ªÀiÁrzÉ.
E-¸ÁÖA¦AUï ªÀåªÀºÁgÀ :
gÁµÀÖçzÀ°è ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ ªÀÄÆ®PÀ ¥Àæ¥ÀæxÀªÀĪÁV E-¸ÁÖA¦AUï ªÀåªÀºÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀ ºÉUÀνPÉ ¸ËºÁzÀð
¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÁÝVzÉ. ¸ÁÖPï ºÉÆðØAUï PÁ¥ÉÆðgÉñÀ£ï eÉÆvÉ M¥ÀàAzÀ ªÀiÁrPÉƼÀÄîªÀ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ
¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ E-¸ÁÖA¦AUï ªÀåªÀºÁgÀ £ÀqɸÀ®Ä ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ CªÀPÁ±À ªÀiÁrPÉÆnÖzÉ. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ
gÁdåzÁzÀåAvÀ 1220PÀÆÌ ºÉZÀÄÑ E-¸ÁÖA¦AUï PÉÃAzÀæUÀ¼À£ÀÄß ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÀÄÝ,
¸ÁªÀðd¤PÀgÀ ¸ÉêÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀiÁqÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ºÉªÉÄäAiÀÄ «µÀAiÀÄ.
¸Áé©üªÀiÁ¤ ¸ÀºÀPÁj (ªÀiÁ¸À ¥ÀwæPÉ) :
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ ¸Áé©üªÀiÁ¤ ¸ÀºÀPÁj JA§ ªÀiÁ¹PÀ ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄvÀÛzÉ. F ¥ÀwæPÉAiÀÄ£ÀÄß
gÁdåzÀ J®è ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ PÀ¼ÀÄ»¸À¯ÁUÀÄwÛzÉ. F ¥ÀwæPÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj
ZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæZÁgÀ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ, ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ
E¯ÁSÉAiÀÄ ªÀĺÀvÀézÀ ¸ÀÄvÉÆÛïÉUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ ¸ÀÆZÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ.
¥ÀæPÀluÉUÀ¼ÀÄ :
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ zÀȶ֬ÄAzÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁj PÁ®PÁ®PÉÌ CUÀvÀåªÉ¤¸ÀĪÀ C£ÉÃPÀ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
24
¥ÀæPÀluÉUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀæPÀn¸ÀÄwÛzÉ. §ºÀĪÀÄÄRåªÁV ̧ ˺ÁzÀð ̧ ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ PÀ£ÀßqÀ ºÁUÀÆ EAVèÃµï ¥ÀæwUÀ¼ÀÄ,
ªÀiÁzÀj G¥À«¢üUÀ¼ÀÄ, ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ C£Àé¬Ä¸ÀĪÀ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ, ¸ÀPÁðgÀzÀ, ¤§AzsÀPÀgÀ
¸ÀÄvÉÆÛïÉUÀ¼À ¸ÀAUÀæºÀ, ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ G¥À«¢ü, ªÀiÁzÀj ¸Á®zÀ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁzÀj oÉêÀtÂ
¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ªÀiÁzÀj ¸ÉêÁ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ, ¸ÀºÀPÁjUÀ½UÉ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ««zsÀ £ÁåAiÀiÁ®AiÀÄzÀ wÃ¥ÀÄðUÀ¼ÀÄ,
««zsÀ PÉʦrUÀ¼ÀÄ EvÁå¢ü.
ªÁ¶ðPÀ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀé ±ÀÄ®Ì
¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ CzÀgÀ zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼ÀzÀ DzsÁgÀPÀÌ£ÀÄUÀÄtªÁV PÁAiÉÄÝ PÀ®A 62
gÀ£ÀéAiÀÄ F PɼÀV£ÀAvÉ ªÁ¶ðPÀ ±ÀĮ̪À£ÀÄߥÀæw ªÀµÀð ¸É¥ÉÖA§gï 30 gÉƼÀUÉ, »0¢£À ªÀµÁðAvÀåPÉÌ EzÀÝ
zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼ÀPÉÌ C£ÀÄUÀÄtªÁV ±ÀĮ̪À£ÀÄß PÀ¼ÀÄ»¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ. ºÉƸÀzÁV £ÉÆÃAzÀtÂUÉÆAqÀ
¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ DAiÀiÁ DyðPÀ ªÀµÀðzÀ r¸ÉA§gï 31 gÉƼÀUÉ £ÉÆÃAzÀtÂUÉÆArzÀÝ°è D ¸Á°£À ±ÀĮ̪À£ÀÄß
ªÀiÁZïð 31 gÉƼÀUÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÀÄ.
zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼À = ±ÉÃgÀÄ §AqÀªÁ¼À + PÁ¬ÄÝlÖ ¤¢ü ºÁUÀÆ EvÀgÉ ¤¢üUÀ¼ÀÄ
+ J¯Áè «zsÀzÀ°è ¹éÃPÀj¹zÀ oÉêÀtÂUÀ¼ÀÄ + ¥ÀqÉzÀ ¸Á®
¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀºÀPÁjAiÀÄÄ vÀªÀÄä zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼ÀzÀ DzsÁgÀzÀ ªÉÄÃ¯É F PɼÀ PÁt¹zÀAvÉ
±ÀĮ̪À£ÀÄß ¥ÁªÀw¸À¨ÉÃPÀÄ.
zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼ÀªÀ£ÀÄß F PɼÀV£ÀAvÉ ¯ÉPÁÌZÁgÀ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ.
zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼À= ¥ÁªÀwAiÀiÁzÀ ±ÉÃgÀÄ §AqÀªÁ¼À + J¯Áè «zsÀzÀ oÉêÀtÂUÀ¼ÀÄ + J¯Áè jÃwAiÀÄ
«ÄøÀ®Ä ¤¢üUÀ¼ÀÄ + ¥ÀqÉzÀ ¸Á®
¤§AzsÀPÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀÄ:
PÁAiÉÄÝ ¤AiÀĪÀÄUÀ¼À ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ G¥À«¢üUÀ¼À gÀZÀ£Á PÀæªÀÄzÀ°è CxÀªÁ
ªÁåSÁå£ÀzÀ°è ¸ÀA±ÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ §AzÁUÀ ¤§AzsÀPÀgÀ C©ü¥ÁæAiÀĪÉà CAwªÀĪÉAzÀÄ ¥ÀjUÀt¸ÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
C. £ÀA. zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼À (gÀÆ. UÀ¼À°è) ªÁ¶ðPÀ ±ÀÄ®Ì (gÀÆ. UÀ¼À°è)
1 10 ®PÀëQÌAvÀ PÀrªÉÄ 1,000
2 10 ®PÀë CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ 30 ®PÀëQÌAvÀ PÀrªÉÄ 2,000
3 30 ®PÀë CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ 1 PÉÆÃnVAvÀ PÀrªÉÄ 4,000
4 1 PÉÆÃn CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ 3 PÉÆÃnVAvÀ PÀrªÉÄ 8,000
5 3 PÉÆÃn CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ 10 PÉÆÃnVAvÀ PÀrªÉÄ 15,000
6 10 PÉÆÃn CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ 30 PÉÆÃnVAvÀ PÀrªÉÄ 30,000
7 30 PÉÆÃn CxÀªÁ CzÀQÌAvÀ ºÉZÀÄÑ 50,000
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
25
6. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ° ºÁUÀÆ CzÀgÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀĸÀA¸ÉÜAiÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ, ¸ÀªÀð ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥Àæw¤¢üUÀ¼ÁV ¥ÀæeÁ¸ÀvÁÛvÀäPÀ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ
DAiÉÄÌAiÀiÁzÀ ¤¢ðµÀ× ¸ÀASÉåAiÀÄ ªÀåQÛ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸ÀªÀÄƺÀ. EªÀgÀÄ ¸ÁªÀÄÆ»PÀªÁV ¸ÀzÀ¸ÀågÀ »vÁ¸ÀQÛUÀ¼À
gÀPÀëuÉ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ D¹ÛUÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ dªÁ§zÁj ¤ªÀðºÀuÉUÁV ¸ÀA¥ÀÆtð C¢üPÁgÀ
ºÉÆA¢jvÁÛgÉ. ̧ ÀºÀPÁj ̧ ÀA¸ÉÜUÀ¼À DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ̧ ÀzÀ¸ÀågÀÄ, §¼ÀPÉzÁgÀ ̧ ÀzÀ¸ÀågÀ ¥Àæw¤¢üUÀ¼É ºÉÆgÀvÀÄ
zÉÆqÀØ §AqÀªÁ¼À ºÀÆrPÉzÁgÀgÀ ¥Àæw¤¢üUÀ¼À®è. DzÀÝjAzÀ §ºÀÄvÉÃPÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðUÀ¼À°è CªÀgÀÄ DyðPÀ PÉëÃvÀæzÀ
¥Àjtw ºÉÆA¢gÀzÉà EgÀ§ºÀÄzÀÄ. ZÀÄ£Á¬ÄvÀ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À£ÀÄß
ªÀÈwÛ¥ÀgÀ, ²QëvÀ ¸ÀªÀÄxÀ𠹧âA¢ DqÀ½vÀPÉÌ ¥ÀævÁåAiÉÆÃf¸À§ºÀÄzÀÄ. EAxÀ dªÁ§zÁjUÀ¼À£ÀÄß ¹§âA¢UÀ½UÉ
ªÀ»¹zÀgÀÆ ¸ÀºÀ CAwªÀÄ ºÉÆuÉUÁjPÉ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄzÉÝà CVzÉ. CªÀgÀĸÀzÀ¸ÀågÀÄ ºÁUÀÆ DqÀ½vÀ
¹§âA¢AiÀÄ £ÀqÀÄ«£À PÉÆArAiÀiÁVgÀÄvÁÛgÉ. CAzÀgÉ K£À£ÀÄß ¸Á¢ü¸À¨ÉÃPÉ£ÀߪÀÅzÀÄ DqÀ½ÃvÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ
¤zsÁðgÀ- ̧ Á¢¸ÀĪÀ PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£É/ ªÀiÁUÉÆÃð¥ÁAiÀÄUÀ¼À ¤zÉÃð±À£ÀzÀ £ÀAvÀgÀ PÀæAiÀiÁvÀäPÀ PÁAiÀiÁð£ÀéAiÀÄzÀ
ªÉÄðéÃZÁgÀuÉ ºÁUÀÆ ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ dªÁ¨ÁÝj.
1. ¸ÁA¹ÜPÀ UÀÄjUÀ¼À ¤zsÁðgÀ :
¤¢ðµÀ× GzÉÝñÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÁV ¸ÁA¹ÜPÀ UÀÄj ¤zsÁðgÀzÀ ºÉÆuÉUÁjPÉ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÉ ¸ÉÃjzÀÄÝ.
¢ÃWÁðªÀ¢ü GzÉÝñÀUÀ¼À ¸ÀÆPÀÛ §zÀ¯ÁªÀuÉ ¸ÀºÀ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ dªÁ¨ÁÝj.
2. PÁAiÀÄð¤Ãw ºÁUÀÆ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À ¤zsÁðgÀ :
DqsÀ°ÃvÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄÄ vÀ£Àß ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÁæªÀÄÄRå ¤ÃwUÀ¼À ºÁUÀÆ ¢ÃWÁðªÀ¢ü PÁAiÀÄð AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ
PÀÄjvÀÄ ZÀað¹ ¤zsÀðj¹ C£ÀĪÉÆÃzÀ¸À¨ÉÃPÀÄ. F jÃw ¤AiÀĪÀÄUÀ¼ÀÄ ºÁUÀÆ PÁAiÀÄð AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ
ZÀðPÀnÖ§°èAiÉÄà PÁAiÀÄðPÁjà ¹§âA¢ vÀªÀÄä ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤ªÀð»¸À¨ÉPÀÄ.
3. C¢üPÁgÀ ºÁUÀÆ dªÁ¨ÁÝjUÀ¼À ¥ÀævÁåAiÉÆÃd£É/ ¤AiÉÆÃd£É:
¸ÁA¹ÜPÀ ºÁUÀÆ ªÁåªÀºÁjPÁ ¤ªÀðºÀuÁ P˱À®åUÀ¼À°è DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ̧ ÀzÀ¸ÀågÀÄ ¥Àjtw ºÉÆA¢gÀzÉÃ
EgÀĪÁUÀ ,C¢ü£À ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß ®PÀëöå¥ÀƪÀðPÀªÁV DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.AiÀiÁPÉAzÀgÉ F ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß
¹§âA¢ DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜUÉ ¥ÀævÁåAiÉÆÃf¸ÀĪÁUÀ CªÀgÀÄ vÀªÀÄUÉ ªÀ»¹zÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À ̧ ÀªÀÄ¥ÀPÀ𠤪ÀðºÀuÉUÉ
¸ÀÆPÀÛ w¼ÀĪÀ½PÉ ¸ÁªÀÄxÀðð ºÁUÀÆ ªÀÄ£ÉÆùÜw ºÉÆA¢gÀĪÀzÀ£ÀÄß ¹¤²ÑvÀUÉƽ¸À¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ. ¸ÀéAiÀÄA
¤tðAiÀÄzÀ C¢üPÁgÀzÀ «£ÀB C¢üPÁgÀzÀ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀ G¥ÀAiÉÆÃUÀ ¸ÁzsÀå«®è DzÀÝjAzÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÁV
CªÀ±Àå ¤uÁðAiÀÄPÀ C¢üPÁgÀ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÁévÀAvÀæªÀ£ÀÄß ¹§âA¢UÉ ¤ÃqÀ¨ÉÃPÁUÀÄvÀÛzÉ.
4. PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ ªÀåªÀ¹ÜvÀ «±ÉèÃóµÀuÉ /«ªÀıÉð
EzÉÆAzÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¥ÀæªÀÄÄR dªÁ§zÁj. PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ AiÀÄ ¥ÀjuÁªÀÄUÀ¼À §UÉÎ
PÁ®PÁ®PÉÌ ¤¢ðµÀÖ CªÀ¢üUÀ¼À°è ¹§âA¢UÀ½AzÀ ªÀgÀ¢ -CAQ CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀqÉzÀÄ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀgÁªÀıÉð
£ÀqɸÀĪÀÅzÀÄ CUÀvÀå. ¸ÁA¹ÜPÀ UÀÄj ¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄ ªÀiÁUÀðzÀ°è£À AiÀıÀ¸Àì¹£À CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖ¥Àr¸ÀĪÀAvÀºÀ, F
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
26
jÃwAiÀÄ ¥ÀjuÁªÀiÁPÁj «±ÉèõÀuÉUÀ½AzÀ ¥Àæ¸ÀPÀÛ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄ ªÀÄÄA¢£À PÁAiÀÄð AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß
gÀƦ¸À®Ä CxÀªÁ CªÀ±Àå«zÀÝgÉ §zÀ¯Á¬Ä¸À®Ä C£ÀÄPÀÆ®ªÁUÀÄvÀÛzÉ.
5. ¸ÁªÀðd¤PÀ / ¸ÀzÀ¸Àå ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉ:
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ̧ ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¹§âA¢UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ̧ ÀA¥ÀPÀð ̧ ÉÃvÀĪÉAiÀiÁV DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄvÀÛzÉ.
¸ÀPÁ°PÀ ̧ ÀAªÁzÀ ,¸ÀAªÀºÀ£ÀUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ̧ ÀzÀ¸ÀågÀ D±ÀAiÀÄ ¤jÃPÉëUÀ¼À£ÀÄß w½zÀÄ D¢±ÉAiÀÄ°è PÁAiÀÄð¥ÀæªÀÈvÀÛgÁUÀ®Ä
¸ÁzsÀå ¸ÁªÀðd¤PÀgÀ°è ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ ¥Àæw¤¢üAiÀiÁV GvÀÛªÀÄ ¨ÁAzsÀªÀå ¸ÀA¥ÀPÀðUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ°è
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ WÀ£ÀvÉ AiÀÄ£ÀÄß ºÉaѸÀħºÀÄzÀÄ.
ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀgÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀjAiÀÄÄ ̧ ÀºÀPÁj DqÀ½vÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ CvÀåAvÀ ¥ÀæªÀÄÄR ªÀåQÛ. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½¬ÄAzÀ
£ÉÃ,PÀUÉÆAqÀ EªÀgÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÉ AiÀÄvÀÛgÀzÁ¬ÄvÀé ºÉÆA¢gÀÄvÁÛgÉ. ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ ¸ÀA¸ÉÜUÀ½è
ªÀåªÀ§¸ÁÜ¥ÀPÀPÀgÀÄ, ªÀåªÀ¸ÁÜ¥ÀPÀ ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ, PÁAiÀÄðzÀ²ð EvÁå¢ ºÉ¸ÀgÀÄUÀ½AzÀ PÀgÉAiÀÄ®àqÀÄvÁÛgÉ.
DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÉÆqÀ£É ªÀåªÀºÀj¸ÀĪÁUÀ EªÀgÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÀqÀ GzÉÆåÃUÀzÁvÀ ¸ÁÜ£À EzÉ
J£ÀÄߪÀÅzÀÄ£ÀÄß UÀªÀÄ£ÀzÀ°è ElÄÖPÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ£ÀÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À PÉ®¸À
PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¤zÉÃð²¸ÀÄvÁÛgÉ. EªÀgÀÄ, ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ, ¹§âA¢, UÁæºÀPÀgÀÄ, ¸ÁªÀðd¤PÀgÀÄ ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀgÀPÁgÀUÀ¼À
¥Àæ¨sÁªÀUÀ¼À£ÀÄß ̧ ÀªÀÄ£ÀéAiÀÄUÉƽ¸ÀÄvÁÛgÉ. ̧ ÀºÀPÁgÀ ̧ ÀA¸ÉÜUÀ¼À AiÀıÀ¸ÀÄì §ºÀÄvÉÃPÀªÁV ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÁPÀgÀ
GvÁìºÀ ºÁUÀÆ PÀvÀÈðvÀé ±ÀQÛUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹zÉ.
EªÀgÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼ÀÄ
1. zsÉåÃAiÀÄ zsÉÆÃgÀuÉUÀ¼À PÁAiÀÄðDZÀgÀuÉ
DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ zsÉåÃAiÀÄ zsÉÆÃgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß DzsÀj¹ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀiÁ ªÀÄÆ®PÀ GzÉÝòvÀ
UÀÄj¸ÁzsÀ£ÉAiÀÄÄ ªÀÄÄSÁåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀgÀ dªÁ¨ÁÝj. EzÀPÁÌV CªÀ±ÀåPÀ QæAiÀiÁ AiÉÆÃd£É, ¸ÀAWÀl£É,
¤zÉÃð±À£À ºÁUÀÆ ¤AiÀÄAvÀæt ªÀÄÆ®PÀ C¢üãÀ ¹§âA¢UÀ¼À£ÀÄß ¤AiÉÆÃf¸ÀĪÀ dªÁ¨ÁÝj EªÀgÀzÀÄ. MmÁÖgÉ
¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀÄ£ÀÄß £ÉgÀªÉÃj¸À®Ä J®è CªÀ±ÀåPÀ PÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀÄîªÀ dªÁ¨ÁÝj EªÀgÀzÀÄ.
2. ¹§âA¢ ¤AiÉÆÃd£É ºÁUÀÆ C¢üPÁgÀ ¥ÀævÁåAiÉÆÃd£É
««zsÀ ±ÉæÃtÂUÀ¼À°è ¸ÀÆPÀÛªÁzÀ ¹§âA¢ ¤AiÉÆÃd£É ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÁðºÀPÀ£À dªÁ¨ÁÝj. C¢üÃt
¹§âA¢UÀ½UÉ ¤¢ðµÀÖ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À£ÀÄß/ PÉ®¸ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀ»¸ÀĪÀzÀÄ D ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À ¤ªÀðºÀuÉUÉ CUÀvÀå
C¢üPÁgÀªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ ºÁUÀÆ CªÀgÀ ¥ÀæPÁAiÀÄðUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ªÉÄðéZÁgÀuÉ ºÁUÀÆ ¤AiÀÄAvÀæt
EªÀgÀ dªÁ¨ÁÝj.
3. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÉ ªÀiÁ»w ¥ÀÆgÉÊPÉ :
¤¢ðµÀÖ CªÀ¢üAiÀÄ°è DqÀ½vÁäPÀ ªÀÄvÀÄÛ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ / ªÁåªÀºÁjPÀ ¸ÀA§A¢ü ««zsÀ ªÀiÁ»wUÀ¼À£ÀÄß
DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÉ ¥ÀÆgÉʹ, CªÀgÀ F ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÁßzsÀj¹, ¸ÀÆPÀÛ ¤tðAiÀÄUÀ¼À£ÀÄß PÉÊUÉƼÀî®Ä
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
27
C£ÀÄPÀÆ® ªÀiÁrPÉÆqÀ¨ÉÃPÀÄ.
4. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀÄ - ¸ÀºÀPÁgÀ :
DqÀ½vÀ ªÀÄÄRå¸ÀÜgÀÄ, PÁAiÀÄð¸ÁzsÀåªÁzÀ £ÉÊd UÀÄjUÀ¼À£ÀÄß ºÉÆAzÀ®Ä ¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ
zsÉåÃAiÀÄ zsÉÆÃgÀuÉUÀ¼À£ÀÄß ºÁUÀÆ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀ°è DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀ£ÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ zÉÊ£ÀA¢£À DqÀ½vÀ ªÀÄvÀÄÛ ªÀåªÀºÁgÀzÀ £ÉÃgÀ ¸ÀA¥ÀPÀðzÀ°è EgÀĪÀ EªÀgÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½UÉ ¸ÀÆPÀÛ
¸À®ºÉ, ªÀiÁUÀðzÀ±Àð£À ¤ÃqÀ®Ä ¸ÀªÀÄxÀðgÁVgÀ¨ÉÃPÀÄ.
F «±ÉèõÀuÉUÀ½AzÀ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ºÁUÀÆ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£À ¹§âA¢UÀ½UÉ CªÀgÀ PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉUÉ ̧ ÀA§A¢ü¹
ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼À£ÀÄß ¹zÀÞ¥Àr¸À®Ä ̧ ÁzsÀåªÁUÀÄvÀÛzÉ. EAvÀºÀ ªÀiÁUÀð¸ÀÆaUÀ¼À£ÀÄß PÀqÁØAiÀĪÁV ¥Á°¸ÀĪÀÅzÀjAzÀ,
DgÉÆÃUÀåPÀgÀ, ¸ÀªÀÄxÀð DqÀ½vÀ ¥ÀzÀÞwAiÀÄ£ÀÄß ¸Áܦ¹ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ºÁUÀÆ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á ¹§âA¢AiÀÄ
£ÀqÀÄªÉ DgÉÆÃUÀåPÀgÀ ªÀÄvÀÄÛ CxÀð¥ÀÆtð ¸ÀA§AzsÀUÀ¼À ¨É¼ÀªÀtÂUÉUÉ ¸ÀºÁAiÀÄPÀªÁUÀÄvÀÛzÉ.
DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ºÁUÀÆ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á ¹§âA¢UÀ¼À £ÀqÀÄªÉ ¥ÀgÀ¸ÀàgÀ w¼ÀĪÀ½PÉ CUÀvÀå. EªÀgÀÄ vÀªÀÄä vÀªÀÄä
¥ÁvÀæ ªÀÄvÀÄÛ ºÉÆuÉUÁjPÉUÀ¼À£ÀÄß CjvÀÄ ¨ÉÃgÉ PÉëÃvÀæzÀ°è ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À¢AzÀ zÀÆgÀ«gÀ¨ÉÃPÀÄ. CAzÀgÉ DqÀ½vÀ
ªÀÄAqÀ½AiÀÄÄ ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ zsÉåÃAiÀÄ zsÉÆÃgÀuÉ, PÁAiÀÄðAiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß gÀƦ¸ÀĪÀzÀPÉÌ vÀªÀÄä dªÁ¨ÁÝjAiÀÄ£ÀÄß
¹Ã«ÄvÀUÉƽ¹ CªÀÅUÀ¼À PÁAiÀiÁð£ÀéAiÀĪÀ£ÀÄß ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á ¹§âA¢UÀ½UÉ ªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ. F jÃwAiÀÄ
PÁAiÀiÁð£ÀéAiÀÄzÀ, ¸ÀPÁ°PÀ ¥Àj²Ã®£É, ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À, DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ dªÁ¨ÁÝj DVgÀÄvÀÛzÉ.
DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ £É£À¦qÀ¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀAUÀwAiÉÄAzÀgÉ, C¢üPÀÈvÀªÁzÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÁUÀ
ªÀiÁvÀæ CªÀjUÉ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ºÀPÀÄÌ C¢üPÁgÀ ¥Áæ¥ÀÛªÁUÀÄvÀÛzÉ. ¤¢ðµÀÖªÁV DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½¬ÄAzÀ
¥ÀævÁåAiÉÆÃfvÀ C¢üPÁgÀUÀ¼À ºÉÆgÀvÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ E£ÁåªÀÅzÉà «±ÉõÀ C¢üPÁgÀ
EgÀĪÀ¢®è. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁV PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ ¹§âA¢UÀ½UÉ DzÉñÀ/¤zÉÃð±À£À
¤ÃqÀĪÀÅzÀjAzÀ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ºÁUÀÆ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á ¹§âA¢UÀ¼À ¸ÀA§AzsÀ ªÀÄÄjzÀÄ ©Ã¼ÀÄvÀÛzÉ.
1. ¤¢ðµÀÖ PÁ®«ÄwAiÀÄ°è DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¸À¨sÉUÀ¼À£ÀÄß £ÀqɸÀĪÀzÀjAzÀ DqÀ½vÀ ºÁUÀÆ ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á
¹§âA¢AiÀÄ ̧ ÀA§AzsÀUÀ¼ÀÄ GvÀÛªÀÄUÉƼÀÄîvÀÛªÉ. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ̧ À¨sÉUÀ¼À°è ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼À
¨sÁUÀªÀ»¸ÀÄ«PÉ CvÀåUÀvÀå.
2. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÀÄ vÀªÀÄä ºÉÆuÉUÁjPÉAiÀÄ£ÀÄß CjvÀÄ, ¸ÀA¸ÉÜAiÀÄ£ÀÄß / D ¸ÁÜ£ÀªÀ£ÀÄß ªÉÊAiÀÄQÛPÀ
CxÀªÁ gÁdQÃAiÀÄ ¯Á¨sÀPÁÌV §¼À¸À¨ÁgÀzÀÄ.
3. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ¸ÀzÀ¸ÀågÉ®ègÀÆ ¸ÀĸÀAWÀnvÀ vÀAqÀªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸À¨ÉÃPÀÄ. vÀªÀÄä vÀªÀÄä
UÀÄA¥ÀÄUÁjPÉUÉ CªÀPÁ±À ¤ÃqÀ¨ÁgÀzÀÄ.
D ªÀåªÀ¸ÁÜ¥À£Á ¹§âA¢UÀ¼ÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ CAvÀBPÀ®ºÀ, UÀÄA¥ÀÄUÁjPÉUÀ½AzÀ zÀÆgÀ EgÀ¨ÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄAxÀ ¸ÀAzÀ¨sÀðzÀ°è £ÉÃgÀªÁV CxÀªÁ ¥ÀgÉÆÃPÀëªÁV ¨sÁVAiÀiÁUÀ¨ÁgÀzÀÄ.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
28
7. ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj ªÀiÁUÀðzÀ²ð
zÉñÀzÀ C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁj gÀAUÀªÀ£ÀÄß vÉÆqÀV¸À®Ä PÉÃAzÀæ ¸ÀgÀPÁgÀ ºÁUÀÆ gÁdå ¸ÀgÀPÁgÀUÀ¼ÀÄ F
PÉëÃvÀæPÉÌ ««zsÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ PÉÆÃlåAvÀgÀ gÀÆ¥Á¬Ä ºÀtªÀ£ÀÄß ±ÉÃgÀĺÀt, ¸À§ìr, ¸ÀºÁAiÀÄ zsÀ£À
ªÀÄÄAvÁzÀ gÀÆ¥ÀzÀ°è ¤ÃrzÀªÀÅ. UÁæªÀÄPÉÆÌAzÀÄ ¥ÀAZÁAiÀÄw, UÁæªÀÄPÉÆAzÀÄ ±Á¯É ºÁUÀÆ UÁæªÀÄPÉÆÌAzÀÄ
¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ EªÀÅUÀ¼ÀÄ ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ C©ªÀÈ¢ÞAiÀÄ ªÀÄÆgÀÄ DzsÁgÀ ¸ÀÛA¨sÀUÀ¼ÀÄ JAzÉà PÀgÉAiÀÄ®àlÖªÀÅ.
CzÀPÁÌVAiÉÄà PÉÃAzÀæ ºÁUÀÆ gÁdå ¸ÀgÀPÁgÀUÀ¼ÀÄ ¸ÁévÀAvÀæöå£ÀAvÀgÀ PÉÆÃlåAvÀgÀ gÀÆ¥Á¬Ä ºÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀPÁj
PÉëÃvÀæPÉÌ ¸ÀÄjzÀªÀÅ. DzÀgÀÆ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæ ¤ÃjÃQëvÀ AiÀıÀ¸ÀÄì ¸Á¢ü¸À°®è. F PÀÄjvÀÄ C£ÉÃPÀ ªÉâPÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ
ZÀZÉð DgÀA¨sÀªÁ¬ÄvÀÄ. ¸ÀºÀPÁj PÉëÃvÀæ ¤jÃQëvÀ AiÀıÀ¸ÀÄì ¸Á¢ü¹®è ºÁUÀÆ ¸ÀºÀPÁj gÀAUÀ zÁj vÀ¦àzÉ JA§
¸ÀºÀPÁjUÀ¼À PÀÆUÀÆ ¢£Éà ¢£Éà ºÉZÀÄÑvÁÛ ºÉÆìÄvÀÄ. EzÀ£ÀÄß UÀªÀĤ¹zÀ PÉÃAzÀæ ̧ ÀPÁðgÀ ²æà CzsÀð£ÁjñÀégÀ£ï
EªÀgÀ CzsÀåPÀëvÉAiÀÄ°è F PÀÄjvÀÄ CzsÀåAiÀÄ£À £ÀqɸÀ®Ä CzsÀåAiÀÄ£À ¸À«ÄwAiÉÆAzÀ£ÀÄß gÀa¹vÀÄ. F ¸À«ÄwAiÀÄÄ
1987gÀ°è ªÀgÀ¢ ¤Ãr ̧ ÀgÀPÁgÀzÀ CwAiÀiÁzÀ ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À¢AzÁV zÉñÀzÀ°è ̧ ÀºÀPÁj ZÀ¼ÀĪÀ½ «¥sÀ®ªÁVzÉAiÉÄAzÀÄ
ºÉývÀÄ. ̧ ÀºÀPÁj ZÀ¼ÀĪÀ½ «¥sÀ®ªÁzÀgÀÆ d£À¸ÁªÀiÁ£ÀågÀÄ vÀªÀÄä DyðPÀ K¼ÉÎUÁV vÁªÉà ̧ ÀéAiÀÄA¸ÀÆáwð¬ÄAzÀ
¨sÁUÀªÀ»¸ÀĪÀ F DAzÉÆî£À AiÀıÀ¹éAiÀiÁUÀĪÀ CUÀvÀå«gÀĪÀÅzÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¹zÀ PÉÃAzÀæ AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀ
¸ÀgÀPÁgÀzÀ ºÀ¸ÀÛPÉëÃ¥À vÀqÉAiÀħ®è, ¸ÀzÀ¸ÀåjUÉ ºÉZÀÄÑ C¢üPÁgÀ ¤ÃqÀĪÀ ºÁUÀÆ CªÀgÀ¸ÀºÀ¨sÁVvÀé ºÉaѸÀĪÀ,
¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀUÀ½UÉ ZÀlĪÀnPÉ £ÀqɸÀ®Ä ªÀÄÄPÀÛ ªÁvÁªÀgÀt ¤«Äð¸ÀĪÀAvÀºÀ ªÀiÁzÀj ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß
gÀƦ¸À®Ä ZËzsÀj §æºÀä¥ÀæPÁ±ÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è E£ÉÆßAzÀÄ ¸À«ÄwAiÀÄ£ÀÄß £ÉëĹvÀÄ. F ¸À«Äw 1991 gÀ°è ««zsÀ
gÁdåUÀ¼À ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ eÁjAiÀÄ°ègÀĪÀ ̧ ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝUÀ¼À §UÉÎ «ªÀgÀªÁzÀ CzsÀåAiÀÄ£À £Àqɹ MAzÀÄ ªÀiÁzÀj PÁAiÉÄÝ
gÀƦ¹vÀÄ.
F ªÀiÁzÀj ¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß C¼ÀªÀr¹PÉƼÀî®Ä ¸À®ºÉ ¤Ãr PÉÃAzÀæ ¸ÀgÀPÁgÀªÀÅ J®è gÁdå
¸ÀgÀPÁgÀUÀ½UÉ PÀ¼ÀÄ»¹vÀÄ. F jÃw «ªÀgÀªÁzÀ CzsÀåAiÀÄ£ÀzÀ ¥sÀ®ªÁV AiÉÆÃd£Á DAiÉÆÃUÀ gÀƦ¹zÀ ªÀiÁzÀj
¸ÀºÀPÁj PÁAiÉÄÝUÀ£ÀÄUÀÄtªÁV £ÀªÀÄä gÁdåzÀ°è eÁjUÉ §AzÀ PÁAiÉÄÝAiÉÄà “PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj
C¢ü¤AiÀĪÀÄ 1997” ¸ÁéAiÀÄvÀÛvÉ, ¸ÀéAiÀÄA DqÀ½vÀ ºÁUÀÆ ¸ÀéAiÀÄA ¤AiÀÄAvÀæt F PÁAiÉÄÝAiÀÄ ªÀÄÄRå zsÉåÃAiÀÄ.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
29
8. ºÉƸÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ?
ºÉƸÀ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ£ÀÄß DgÀA©ü¸ÀĪÁUÀ £Á®ÄÌ ºÀAvÀUÀ½ªÉ. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¹zÀÞvÉ, ±ÉÃgÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉ, £ÉÆÃAzÀtÂ
ºÁUÀÆ PÁAiÀiÁðgÀA¨sÀ.
C. ¥ÁæxÀ«ÄPÀ ¹zÀÞvÉ :
¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ PÀÄlÄA§PÉÌ ¸ÉÃjzÀ PÀ¤µÀ× 10 d£ÀgÀÄ MnÖUÉ ¸ÉÃj, MAzÀÄ ¤¢ðµÀÖ DyðPÀ ZÀlĪÀnPÉAiÀÄ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¹ ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉ PÀgÉAiÀĨÉÃPÀÄ. ¸À¨sÉAiÀÄ £ÉÆÃnù£À ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß C£ÀħAzsÀ-1 gÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
F ̧ À¨sÉAiÀÄ°è ̧ ÀºÀPÁjAiÀÄ GzÉÝñÀ, ºÉ¸ÀgÀÄ, PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉ ¥ÀæzÉñÀ, C¢üPÀÈvÀ ±ÉÃgÀÄ §AqÀªÁ¼À ªÀÄÄAvÁzÀªÀÅUÀ¼À£ÀÄß
¤zsÀðj¸À¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¨sÁUÀªÀ»¹zÀ d£ÀgÀ°è PÀ¤µÀ× 10 d£ÀgÀ£ÀÄß ¥ÀæªÀvÀðPÀgÉAzÀÄ DAiÉÄÌ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. CªÀgÀ°è M§âgÀ£ÀÄß ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÉAzÀÄ DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. F ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À£ÀÄß
zÁR®Ä ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß C£ÀħAzsÀ-2 gÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
D. ±ÉÃgÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉ :
¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ ±ÉÃgÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉUÉ ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ£ÀÄß ¥Áæ¢üPÀÈvÀUÉƽ¸À®Ä ¤ªÀÄä GzÉÝòvÀ
¸ÀºÀPÁjAiÀÄ PÁAiÀÄðªÁå¦ÛUÉ ̧ ÀA§A¢ü¹zÀ ̧ ÀºÀPÁjUÀ¼À ¤§AzsÀPÀjUÉ F PɼÀV£À zÁR¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ C£ÀħAzsÀ-3
gÀAvÉ Cfð ¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ.
1. ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ £ÉÆÃnøÀÄ (C£ÀħAzsÀ-1)
2. ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ £ÀAvÀgÀ £ÀqÉzÀ ¸À¨sÉUÀ¼À zÀÈrüÃPÀÈvÀ £ÀPÀ®Ä (C£ÀħAzsÀ-2)
3. ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ºÁdjzÀÝ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀnÖ ªÀÄvÀÄÛ ¸À»AiÀÄ AiÀÄxÁ ¥Àæw
4. J¯Áè ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ (PÀ¤µÀ× 10) ªÉÊAiÀÄQÛPÀ «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ. CªÀgÀ ¨sÁªÀavÀæ ªÀÄvÀÄÛ ¸À»AiÉÆA¢UÉ (ªÀiÁzÀj
C£ÀħAzsÀ-4 gÀ°èzÉ)
5. ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è C£ÀĪÉÆÃzÀ£ÉUÉÆAqÀ G¥À«¢ü. G¥À«¢üAiÀÄ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ ¥ÀÅlPÉÌ ªÀÄÄRå
¥ÀæªÀvÀðPÀgÀÄ ¸À» ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ ºÁUÀÆ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¥ÀÅlzÀ°è J¯Áè ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À» EgÀ¨ÉÃPÀÄ. Cfð
¸À°è¸À¨ÉÃPÁzÀ ¤§AzsÀPÀgÀÄUÀ¼ÀÄ: ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ PÁAiÀÄðPÉëÃvÀæzÀ ªÁå¦Û vÁ®ÆQVAvÀ PÀrªÉÄ EzÀÝ°è
¸ÀºÁAiÀÄPÀ ¤§AzsÀPÀjUÉ, vÁ®ÆPÁ ªÀÄlÖ ºÁUÀÆ CzÀQÌAvÀ ªÉÄîàlÄÖ f¯ÉèVAvÀ PÀrªÉÄ EzÀÝ°è G¥À
¤§AzsÀPÀjUÉ, f¯Áè ªÀÄlÖ ºÁUÀÆ CzÀQÌAvÀ ªÉÄîàlÄÖ ¥ÁæAvÀ ªÀÄlÖQÌAvÀ PÀrªÉÄ EzÀÝ°è ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ
¤§AzsÀPÀjUÉ, ¥ÁæAvÀ ªÀÄlÖ ºÁUÀÆ ªÉÄîàlÖ ¸ÀºÀPÁj EzÀÝ°è ¨ÉAUÀ¼ÀÆj£À°è ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¤§AzsÀPÀjUÉ.
¤§AzsÀPÀgÀÄ ¤ªÀÄä CfðAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹zÀ £ÀAvÀgÀ ±ÉÃgÀÄ ºÀt ¸ÀAUÀæºÀuÉUÉ ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ£ÀÄß
¥Áæ¢üPÀÈvÀUÉƽ¸ÀÄvÁÛgÉ. ¤UÀ¢vÀ ¢£ÀzÉƼÀUÉ ±ÉÃgÀÄ ºÀt ¸ÀAUÀ滹 ¤§AzsÀPÀgÀÄ ¸ÀÆa¹zÀ ¨ÁåAQ£À°è dªÀiÁ
ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. D ¨ÁåAPÀÄ ¤§AzsÀPÀgÀ ¤zÉÃð±À£ÀzÀ ªÉÄÃgÉUÉ ¤ªÀÄä ºÀtªÀ£ÀÄß ¹éÃPÀj¹ CzÀ£ÀÄß ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
30
ºÉ¸Àj£À CªÀiÁ£Àvï SÁvÉUÉ dªÀiÁ ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. ±ÉÃgÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉUÉ CUÀvÀåªÁzÀ ªÀiÁzÀj ±ÉÃgÀÄ Cfð ºÁUÀÆ
±ÉÃgÀÄ ºÀtPÉÌ ¤ÃqÀĪÀ gÀ¹Ã¢AiÀÄ ªÀiÁzÀjAiÀÄ£ÀÄß C£ÀħAzsÀ 5 ºÁUÀÆ 6 gÀ°è ¤ÃqÀ¯ÁVzÉ.
E. £ÉÆÃAzÀt :
±ÉÃgÀÄ ºÀt ¸ÀAUÀæºÀuÉ ªÀÄÄVzÀ £ÀAvÀgÀ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂUÉ ±ÉÃgÀÄ ¸ÀAUÀæºÀuÉUÉ C£ÀĪÀÄw ¤ÃrzÀ
¤§AzsÀPÀjUÉ F PɼÀV£À zÁR¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ C£ÀħAzsÀ-7gÀ°è£À Cfð ¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ.
1. ±ÉÃgÀÄ ºÀtªÀ£ÀÄß ̈ ÁåAQ£À°è dªÀiÁ ªÀiÁrzÀ §UÉÎ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ, PËAlgï ¥sÁ¬Ä¯ï, ¥Á¸ï ¥ÀŸÀÛPÀzÀ £ÀPÀ®Ä
¥Àæw.
2. ±ÉÃgÀÄ ºÀt ¥ÁªÀw¹zÀ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¥ÀnÖ.
3. GzÉÝòvÀ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ¸À¨sÉ CAVÃPÀj¹zÀ G¥À«¢üAiÀÄ LzÀÄ ¥ÀæwUÀ¼ÀÄ. J¯Áè ¥ÀæwUÀ¼À ¥Àæw
¥ÀÅlPÉÌ ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ºÁUÀÆ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¥ÀÅlPÉÌ J¯Áè ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ ̧ À» EgÀ¨ÉÃPÀÄ. G¥À«¢üAiÀÄ£ÀÄß ¥ÀŸÀÛPÀzÀ
gÀÆ¥ÀzÀ°è ¨ÉÊAqï ªÀiÁr¸ÀĪÀÅzÀÄ ¸ÀÆPÀÛ.
4. C¢üPÀvÀ ±ÉÃgÀÄ §AqÀªÁ¼ÀzÀ ±ÉÃ. 1 gÀµÀÄÖ £ÉÆÃAzÀt ±ÀÄ®Ì ¸ÀAzÁAiÀÄ ªÀiÁrzÀÝgÀ §UÉÎ ZÀ®¤ß£À MAzÀÄ ¥Àæw.
(PÀ¤µÀ× gÀÆ. 500/- ; UÀjµÀ× gÀÆ. 5000/-) £ÉÆÃAzÀtÂUÉ Cfð ̧ À°è¸ÀĪÁUÀ ZÀ®¤ßUÉ ̧ ÀA§A¢ü¹zÀ ¤§AzsÀPÀgÀ
¸À» ¥ÀqÉzÀÄ £ÉÆÃAzÀt ±ÀĮ̪À£ÀÄß ¸ÀgÀPÁj ReÁ£ÉAiÀÄ°è vÀÄA§¨ÉÃPÀÄ.
¤§AzsÀPÀgÀÄ ¤ªÀÄä CfðAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹ ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ£ÀÄß £ÉÆÃAzÀt ªÀiÁqÀÄvÁÛgÉ. £ÉÆÃAzÀt DzÉñÀ
eÉÆvÉUÉ £ÉÆÃAzÀt ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ, £ÉÆÃAzÁ¬ÄvG¥À«¢üAiÀÄ MAzÀÄ ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¤ÃqÀÄvÁÛgÉ.
F. PÁAiÀiÁðgÀA¨sÀ :
¸ÀºÀPÁjAiÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ£ÀÄß PÀgÉAiÀĨÉÃPÀÄ. F
¸À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀæxÀªÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqɸÀ¨ÉÃPÀÄ. ¤ªÀÄä ̧ ÀºÀPÁjAiÀÄ £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁzÀ PÀÆqÀ¯ÉÃ
¥ÀæxÀªÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqɸÀ®Ä ZÀÄ£ÁªÀuÁ¢üPÁjAiÀÄ£ÀÄß ¤§AzsÀPÀgÀÄ £ÉëĸÀÄvÁÛgÉ.
¤§AzsÀPÀgÀÄ £ÉëĹzÀ ZÀÄ£ÁªÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀ eÉÆvÉUÉ ZÀað¹ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄAiÀÄ£ÀÄß
£ÀqɸÀÄvÁÛgÉ. ¥ÀæxÀªÀÄ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ ºÉÆgÀvÁV ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ°è F PɼÀPÀAqÀ
«µÀAiÀÄUÀ¼À §UÉÎ ¤tðAiÀÄ PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ.
1. ªÀiÁ£Àå ̧ ÀºÀPÁjUÀ¼À ¤§AzsÀPÀgÀÄ ªÀiÁrzÀ ̧ ÀºÀPÁjAiÀÄ £ÉÆÃAzÀt ªÀÄvÀÄÛ £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀ G¥À«¢üAiÀÄ£ÀÄß
M¦àPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
2. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ ªÀgÉV£À dªÀiÁ RZÀÄðUÀ¼À£ÀÄß ¥Àj²Ã°¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ M¦àPÉƼÀÄîªÀÅzÀÄ.
3. ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀ£ÀÄß PÉÆÃj Cfð ¸À°è¹zÀªÀjUÉ ¸ÀzÀ¸ÀåvÀéªÀ£ÀÄß ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
4. ¨ÁåAPï SÁvÉ vÉgÉAiÀÄĪÀ ªÀÄvÀÄÛ ZÀ¯Á¬Ä¸ÀĪÀ PÀÄjvÀÄ.
5. ¥Àæ¸ÀPÀÛ ªÀµÀðzÀ PÁAiÀÄð AiÉÆÃd£É.
6. ¥Àæ¸ÀPÀÛ ªÀµÀðzÀ CAzÁdÄ DAiÀĪÀåAiÀÄ.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
31
7. ¹§âA¢ ªÀÈAzÀ §®PÉÌ C£ÀĪÉÆÃzÀ£É ¤ÃqÀĪÀÅzÀÄ.
8. DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½AiÀÄ DAiÉÄÌ.
9. ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁj ¥ÀæPÀn¹zÀ ¥ÀnÖ¬ÄAzÀ ¸À£ÀßzÀÄ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀ £ÉêÀÄPÀ.
• ªÉÆzÀ® DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉzÀ £ÀAvÀgÀ ¥ÀzÁ¢üPÁjUÀ¼À DAiÉÄÌUÉ ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀÄ
ZÀÄ£Á¬ÄvÀ ªÀÄAqÀ½ ̧ À¨sÉ PÀgÉAiÀĨÉÃPÀÄ. F ̧ À¨sÉAiÀÄ°è ¥ÀzÁ¢üPÁjUÀ¼À£ÀÄß DAiÉÄÌ ªÀiÁqÀ¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀÄ
F ¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ. ªÀÄÄRå ¥ÀæªÀvÀðPÀgÀÄ ¤zÉÃð±ÀPÀgÁV DAiÉÄÌAiÀiÁV, CªÀgÀÆ ¸ÀºÀ ¥ÀzÁ¢üPÁj
ZÀÄ£ÁªÀuÉAiÀÄ°è GªÉÄÃzÀĪÁgÀgÁVzÀÝ°è, GªÉÄÃzÀĪÁgÀgÁUÀzÀ EvÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ¤zÉÃð±ÀPÀgÀÄ CAvÀºÀ
¸À¨sÉAiÀÄ CzsÀåPÀëvÉ ªÀ»¸À¨ÉÃPÀÄ. ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ºÉ¸Àj£À°è ¨ÁåAPï SÁvÉ ¤ªÀð»¸ÀĪÀªÀgÀ ºÉ¸ÀgÀ£ÀÄß ¤zsÀðj¹
¤tðAiÀÄ PÉÊUÉƼÀî¨ÉÃPÀÄ. F ¤tðAiÀÄzÉÆA¢UÉ ¤§AzsÀPÀjUɧgÉzÀÄ CªÀiÁ£Àvï SÁvÉAiÀÄ°ègÀĪÀ DgÀA©üPÀ
±ÉÃgÀÄ ºÀtªÀ£ÀÄß ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ºÉ¸Àj£À SÁvÉUÉ ªÀUÁð¬Ä¸À®Ä PÉÆÃgÀ¨ÉÃPÀÄ. ¤ªÀÄä PÉÆÃjPÉAiÀÄAvÉ ¤§AzsÀPÀgÀÄ
ºÁUÉ ªÀiÁqÀĪÀAvÉ ¨ÁåAQUÉ ¤zÉÃð²¸ÀÄvÁÛgÉ.
FUÀ ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁj ¸ÀA¥ÀÇtðªÁV PÁAiÀiÁðgÀA©ü¸À®Ä ¹zÀÞ«zÉ.
zÀAiÀÄ«lÄÖ UÀªÀĤ¹ :
C. ¸ÀºÀPÁjUÉ ºÉ¸ÀgÀÄ EqÀĪÁUÀ UÀªÀĤ¸À¨ÉÃPÁzÀ ¸ÀAUÀwUÀ¼ÀÄ
* ºÉ¸Àj£À°è ``¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj' ¥ÀzÀ PÀqÁØAiÀĪÁVgÀvÀPÀÌzÀÄÝ.
* ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ PÁAiÀÄðZÀlĪÀnPÉUÀ¼À£ÀÄß ¸ÀàµÀÖªÁV w½¸ÀĪÀAwgÀ¨ÉÃPÀÄ.
* ``¸ÀAWÀ'' JA§ ¥ÀzÀ §¼À¸À¨ÁgÀzÀÄ.
* FUÁUÀ¯Éà PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À PÁAiÉÄÝ, 1959gÀ°è CxÀªÁ PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁgÀ
PÁAiÉÄÝ, 1997 gÀr £ÉÆÃAzÁ¬ÄvÀªÁzÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ §¼À¹zÀ ºÉ¸ÀgÀÄ §¼À¸ÀĪÀAw®è.
D. ªÀiÁzÀj G¥À«¢üUÀ½UÁV ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¹.
E. £ÉÆÃAzÀt ªÉüÉUÉ K£Éà ªÀiÁ»w ¨ÉÃPÁVzÀÝgÉ, K£Éà vÉÆAzÀgÉ JzÀÄj¹zÀgÉ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁj ¤ªÀÄUÉ
¸ÀºÁAiÀÄ ªÀiÁqÀ®Ä AiÀÄw߸ÀÄvÀÛzÉ.
F. £ÉÆÃAzÀt DzÉñÀ ¥ÀqÉzÀ PÀÆqÀ¯Éà £ÉÆÃAzÀt ªÉüÉUÉ K£Éà ªÀiÁ»w ¨ÉÃPÁVzÀÝgÉ, K£Éà vÉÆAzÀgÉ
JzÀÄj¹zÀgÉ ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjUÉ ¥ÀvÀæ §gɬÄj.
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj ¥ÀjªÁgÀPÉÌ ¤ªÀÄUÉ ºÁ¢ðPÀ ¸ÁéUÀvÀ ...................................................................................................................................................................................
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
32
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À PÁAiÉÄÝAiÀÄrAiÀÄ
¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ/¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÁV ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀiÁUÀĪÀÅzÀÄ ºÉÃUÉ ?
PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À C¢ü¤AiÀĪÀÄ, 1959gÀr PÉ®¸À ¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀĪÀ F PɼÀV£À CºÀðvÉ
ºÉÆA¢gÀĪÀ UÀȺÀ ¤ªÀiÁðt ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À ºÉÆgÀvÁV J®è jÃwAiÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ / ¨ÁåAPÀÄUÀ¼ÀÄ
PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁgÀ PÁAiÉÄÝ, 1997PÉÌ ¥ÀjªÀwðvÀUÉƼÀÀÄzÀÄ.
C. ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀiÁUÀ §AiÀĸÀĪÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ / ¨ÁåAPÀÄ ±ÉÃgÀÄ, UÁågÀAn, ¸Á® EvÁå¢ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
gÀÆ¥ÀzÀ°è ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ¸ÀºÁAiÀÄ ¥ÀqÉ¢gÀ¨ÁgÀzÀÄ.
D. ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ PÁ®PÉÌ r¹¹ ¨ÁåAPï CxÀªÁ C¥ÉPïì ¨ÁåAPï ¸ÉÃjzÀAvÉ EvÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀ
/ ¨ÁåAQ¤AzÀ ¸Á® ¥ÀqÉ¢gÀ¨ÁgÀzÀÄ.
UÀªÀĤ¹ :
PÀ. ¨ÉÃgÉ ¨ÉÃgÉ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼Àr ¸ÀgÀPÁgÀ¢AzÀ ¸À©ìr ¥ÀqÉ¢zÀÝgÉ vÉÆAzÀgÉ E®è.
R. r¹¹ ̈ ÁåAPÀÄ CxÀªÁ C¥ÉPïì ̈ ÁåAPÀÄ CxÀªÁ EvÀgÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ̧ ÀºÀPÁj ̈ ÁåAQ¤AzÀ ̧ ˺ÁzÀð PÁAiÉÄÝUÉ
¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀiÁzÀ £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÉÛ ºÉƸÀzÁV ¸Á® ¥ÀqÉAiÀħºÀÄzÀÄ.
¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ ¥ÀæQæAiÉÄ :
¸ÀºÀPÁj ̧ ÀAWÀ / ̈ ÁåAPÀÄ vÀ£Àß ̧ ÁªÀiÁ£Àå ̧ À¨sÉ CxÀªÁ «±ÉõÀ ̧ ÁªÀiÁ£Àå ̧ À¨sÉAiÀÄ°è ¤tðAiÀÄ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀgÀ
ªÀÄÆ®PÀ ¸ËºÁzÀð PÁAiÉÄÝUÉ ¥ÀjªÀwðvÀUÉƼÀÀÄzÀÄ.
¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ £ÉÆÃnù£À°è F PɼÀV£À «µÀAiÀÄUÀ½gÀ¨ÉÃPÀÄ.
1. ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ/¨ÁåAPÀ£ÀÄß PÀ£ÁðlPÀ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁj C¢ü¤AiÀĪÀÄ, 1997PÉÌ ¥ÀjªÀwð¸ÀĪÀÅzÀgÀ
§UÉÎ.
2. PÀ£ÁðlPÀ ̧ ˺ÁzÀð ̧ ÀºÀPÁj C¢ü¤AiÀĪÀÄ, 1997gÀr £ÉÆÃAzÁ¬Ä¸À®Ä GzÉÝò¸À¯ÁzÀ ̧ ÀASÉå 1 jAzÀ.......
gÀ ªÀgÉV£À G¥À«¢üUÀ¼À£ÀÄß M¦àPÉƼÀÄîªÀ §UÉÎ.
F «µÀAiÀÄUÀ¼ÀÄ ¤ªÀÄä ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉ CxÀªÁ «±ÉõÀ ¸ÀªÀð¸ÀzÀ¸ÀågÀ ¸À¨sÉAiÀÄ°è ¤ªÀÄä ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ EgÀĪÀ
G¥À«¢üAiÀÄAvÉ PÀ¤µÀ× PÉÆÃgÀA EzÀÄÝ, EAvÀºÀ ¤tðAiÀĪÀÅ ªÀÄÆgÀ£Éà JgÀqÀgÀµÀÄÖ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ §ºÀĪÀÄvÀzÉÆA¢UÉ
¥Á¸ÁzÀ°è ¤ÃªÀÅ ¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀ§ºÀÄzÀÄ.
CUÀvÀå PÁUÀzÀ ¥ÀvÀæUÀ½UÉ ¸À» ªÀiÁr ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ/¨ÁåAPÀ£ÀÄß ¸ËºÁzÀð PÁAiÉÄÝAiÀÄr ¥ÀjªÀvÀð£É
ªÀiÁqÀ®Ä ¤ªÀÄä ªÀÄÄRå PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁjUÉ C¢üPÁgÀ ¤Ãr, ¤UÀ¢vÀ CfðAiÀÄ£ÀÄß (C£ÀħAzsÀ-7)
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
33
¤ªÀÄä PÁAiÀiÁðZÀgÀuÉAiÀÄ ¥ÀæzÉñÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ¤§AzsÀPÀjUÉ ¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ.
¸ËºÁzÀð ¸ÀºÀPÁjAiÀiÁUÀ®Ä Cfð ¸À°è¸ÀĪÀ §UÉÎ :
C£ÀħAzsÀ 7 gÀ°è£À CfðAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ ªÀÄÄRå PÁAiÀÄ𠤪ÀðºÀuÁ¢üPÁjUÀ¼ÀÄ ¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ.
CzÀgÉÆA¢UÉ ¸À°è¸À¨ÉÃPÁzÀ zÁR¯ÉUÀ¼ÀÄ:-
C. ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ «µÀAiÀÄ ZÀað¸À®Ä PÀgÉzÀ ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ £ÉÆÃnøÀÄ.
D. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉAiÀÄ ºÁdgÁw ¥ÀŸÀÛPÀ ªÀÄvÀÄÛ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼À zsÀÈrüÃPÀÈvÀ £ÀPÀ®Ä.
E. EwÛÃZÉ£À ªÀµÀðzÀ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀiÁzÀ ¯Á¨sÀ-ºÁ¤ ºÁUÀÆ CqsÁªÉ ¥ÀwæPÉ.
F. ¸ÀgÀPÁgÀ¢AzÀ ºÁUÀÆ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ½AzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà jÃwAiÀÄ ±ÉÃgÀÄ, ¸Á® ºÁUÀÆ
UÁågÀAn ¥ÀqÉ¢®èªÉ£ÀÄߪÀ ¯ÉPÀÌ ¥Àj±ÉÆÃzsÀPÀgÀ ¥ÀæªÀiÁt ¥ÀvÀæ ªÀÄvÀÄÛ r¹¹ ¨ÁåAQ¤AzÀ ¨ÉèÁQ ¥ÀvÀæ.
G. vÀªÀÄä ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀ PÀ£ÁðlPÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼À PÁAiÉÄÝ, 1959gÀr £ÉÆÃAzÀtÂAiÀiÁzÀ ªÀÄÆ®
£ÉÆÃAzÀt ¥ÀvÀæ ºÁUÀÆ PÁ® PÁ®PÉÌ wzÀÄÝ¥ÀrAiÀiÁzÀ ªÀÄÆ® G¥À«¢ü.
H. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ EgÀĪÀ ¤zÉðñÀPÀgÀÄUÀ¼À ºÉ¸ÀgÀÄ, «¼Á¸À ªÀwÛ, ªÀAiÀĸÀÄì ºÁUÀÆ CªÀjAzÀ ¸ÀAWÀPÉÌ §gÀ¨ÉÃPÁzÀ
¸Á®UÀ¼À «ªÀgÀUÀ½gÀĪÀ, ªÀÄÄRåPÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁj ¸À» ªÀiÁrgÀĪÀ ¥ÀnÖ.
IÄ. ¸ÁªÀiÁ£Àå ¸À¨sÉ C£ÀĪÉÆâ¹zÀ G¥À«¢üAiÀÄ 5 ¥ÀæwUÀ¼ÀÄ, J®è LzÀÄ ¥ÀæwUÀ¼À ¥Àæw ¥ÀÅlPÉÌ ªÀÄÄRå
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÁ¢üPÁj ºÁUÀÆ PÉÆ£ÉAiÀÄ ¥ÀÅlPÉÌ J¯Áè ¤zÉñÀPÀgÀÆ ¸À» ªÀiÁrgÀ¨ÉÃPÀÄ.
EµÀÄÖ zÁR¯ÉUÀ¼ÉÆA¢UÉ ¤ªÀÄä C¢üPÀvÀ ±ÉÃgÀÄ §AqÀªÁ¼ÀzÀ ±ÉÃ. 1 gÀµÀÄÖ, (PÀ¤µÀÖ gÀÆ. 5AA/- ºÁUÀÆ
UÀjµÀÖ gÀÆ. 5AAA/-) £ÉÆÃAzÀt ±ÀĮ̪À£ÀÄß ¸ÀgÀPÁj ReÁ£ÉUÉ vÀÄA©, ZÀ®¤ß£À ¥ÀæwAiÀÄ£ÀÄß ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁjUÉ
¸ÀA§A¢ü¹zÀ ¤§AzsÀPÀjUÉ ¸À°è¸À¨ÉÃPÀÄ. ¤§AzsÀPÀgÀÄ ¤ªÀÄä CfðAiÀÄ£ÀÄß ¥Àj²Ã°¹, CUÀvÀå«gÀĪÀ EvÀgÉ
ªÀiÁ»wAiÀÄ£ÀÄß ¤«ÄäAzÀ ¥ÀqÉzÀÄ, UÀjµÀ× 9A ¢£ÀzÀ°è ¤ªÀÄä ¸ÀºÀPÁj ¸ÀAWÀªÀ£ÀÄß ¸ËºÁzÀð PÁAiÉÄÝAiÀÄr
¥ÀjªÀwð¹ £ÉÆAzÀt ªÀiÁr PÉÆqÀÄvÁÛgÉ.
¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀÄ £ÀAvÀgÀ :
¤ªÀÄä ̧ ÀºÀPÁgÀ ̧ ÀAWÀªÀ£ÀÄß ̧ ˺ÁzÀð PÁAiÉÄÝAiÀÄr ¥ÀjªÀvÀð£ÉAiÀiÁzÀ PÀÆqÀ¯Éà F PɼÀV£À ªÀiÁ»wAiÉÆA¢UÉ
¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¹ ºÁUÀÆ ºÉaÑ£À ªÀiÁ»w ¥ÀqɬÄj.
1. £ÉÆÃAzÀt DzÉñÀ.
2. ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ «¼Á¸À, zÀÆgÀªÁtÂ.
3. ¥Àæ¸ÀÄÛvÀ DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ¸ÀzÀ¸ÀågÀ ºÉ¸ÀgÀÄ, «¼Á¸À, DqÀ½vÀ ªÀÄAqÀ½ ZÀÄ£ÁªÀuÉ £ÀqÉzÀ ¢£ÁAPÀ ºÁUÀÆ
¥ÀzÁªÀ¢ü.
4. EwÛÃa£À ¥Àj±ÉÆâüvÀ ¯ÉPÀÌ ¥ÀvÀæ «ªÀgÀ.
UÀªÀĤ¹ :
C. ªÀiÁzÀj G¥À«¢üUÀ½UÁV ¸ÀAAiÀÄÄPÀÛ ¸ÀºÀPÁjAiÀÄ PÀbÉÃjAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀA¥ÀQð¹
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
34
9. UÁæ«ÄÃt C©üªÀÈ¢ÞAiÀÄ°è ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À ¥ÁvÀæ. DyðPÀ ¸ÁévÀAvÀæPÉÌ ¸ÀºÀPÁgÀªÉà ºÉ¨ÁâV®Ä JAzÀgÀÄ UÁA¢üf. UÁæªÀÄPÉÆÌAzÀÄ GvÀÛªÀÄ ±Á¯É, GvÀÛªÀÄ
¥ÀAZÁ¬Äw ºÁUÀÆ GvÀÛªÀÄ ̧ ÀºÀPÁgÀ ̧ ÀAWÀªÀ£ÀÄß PÉÆr £Á£ÀÄ ¤ªÀÄUÉ gÁªÀÄgÁdåªÀ£ÀÄß PÉÆqÀÄvÉÛ£É JA¢zÀÝgÀÄ ¥ÀArvÀ £ÉºÀgÀÆgÀªÀgÀÄ. ¸ÀºÀPÁgÀ §qÀªÀgÀ DyðPÀ C©üªÀÈ¢üÞAiÀÄ ¸ÁzÀ£ÀªÉà ºÉÆgÀvÀÄ ²æêÀÄAvÀgÀ DAiÀÄÄzsÀªÀ®è JAzÀgÀÄ »jAiÀÄ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼ÀÄ. zÉñÀzÀ C£ÉÃPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À£ÀÄß eÁjªÀiÁqÀ®Ä ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæªÉà MAzÀÄ GvÀÛªÀÄ ¸ÁzsÀ£À JAzÀgÀÄ DyðPÀ vÀdÕgÀÄ.
£ÀªÀÄä zÉñÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½UÉ 115 ªÀµÀðUÀ¼À EwºÁ¸À«zÉ. 1904gÀ°è ªÀiÁZÀð 25 gÀAzÀÄ zÉñÀzÀ°è CA¢£À ©ænñÀ ̧ ÀgÀPÁgÀzÀªÀgÀÄ ¥ÀæxÀªÀÄ ̧ ÀºÀPÁj ¥ÀwÛ£À PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß eÁj ªÀiÁrzgÀÄ. CAzÀÄ F PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß eÁjªÀiÁqÀĪÁUÀ F zÉñÀzÀ gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ¸Á®UÀ½AzÀ ªÀÄÄQÛUÉƽ¸ÀĪÀÅzÉà ªÀÄÄRå UÀÄjAiÀiÁVvÀÄÛ. gÉÊvÀgÀ£ÀÄß ¸Á®¢AzÀ ªÀÄÄQÛUÉƽ¹ CªÀjUÉ ªÀåªÀ¸ÁAiÀÄPÉÌ ¥ÀÆgÀPÀªÁUÀĪÀ C£ÉÃPÀ ¸Ë®¨sÀåUÀ¼À£ÀÄß MzÀV¸ÀĪÀ GzÉÝñÀ¢AzÀ ¸ÀzÀj PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß 1912 gÀ°è 1919gÀ°è »ÃUÉ wzÀÄÝ¥ÀrªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ.ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀºÀPÁgÀ «µÀAiÀĪÀ£ÀÄß gÁdå ¸ÀgÀPÁgÀzÀ ¥ÀnÖUÉ ¸ÉÃj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. £ÀAvÀgÀ ¥ÀæwAiÉÆAzÀÄ gÁdåªÀÇ vÀ£ÀßzÉà DzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ PÁAiÉÄÝAiÀÄ£ÀÄß gÀa¹PÉƼÀî®Ä CªÀPÁ±ÀªÁ¬ÄvÀÄ.
1905 ªÉÄà 8gÀAzÀÄ gÀ°è zÉñÀzÀ ¥Àæ¥ÀæxÀªÀÄ PÀȶ ¥ÀwÛ£À ̧ ÀºÀPÁgÀ ̧ ÀAWÀ £ÀªÀÄä gÁdåzÀ C«¨sÁfvÀ zsÁgÀªÁqÀ f¯Éè ºÁUÀÆ FV£À UÀzÀUÀ f¯ÉèAiÀÄ PÀtV£À ºÁ¼À UÁæªÀÄzÀ°è ¢ªÀAUÀvÀ ²æà ¹zÀÝ£ÀUËqÀ ¸ÀtÚgÁªÀÄ£ÀUËqÀ ¥ÁnîgÀªÀgÀ £ÉÃvÀÈvÀézÀ°è. C£ÉÃPÀ ¸ÁzsÀ£ÉUÀ¼À ºÉUÀνPÉ. zÉñÀzÀ CxÀðªÀåªÀ¸ÉÜUÀ¼À°è MAzÁVzÉ ªÀĺÀvÀé PÉÆqÀÄUÉ ¤ÃqÀÄvÀÛ §A¢zÉ. ¸ÀgÀPÁgÀzÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À C£ÀĵÁ×£ÀzÀ ¸ÁzsÀ£ÀªÁV PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛªÉ. Erà dUÀwÛ£À°è CvÀåAvÀ zÉÆqÀØ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæ JA§ ºÉ¸ÀgÀÄ UÀ½¹zÉ. C£ÉÃPÀ GvÀÛªÀÄ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÁVgÀĪÀ CªÀÄÄ®, E¥sÉÆÌÃ, Qæ¨ÉÆÌÃ, PÁåªÉÆÌà EvÁå¢ ªÀiÁzÀj ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼ÀÄ PÁAiÀÄð¤ªÀð»¸ÀÄwÛgÀĪÀ PÉëÃvÀæªÁVzÉ. d£ÀgÀ fêÀ£À ¥ÀzsÀÞwAiÀiÁVzÉ.
¥ÀAZÀªÁ¶ðPÀ AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À ªÀÄÆ®PÀ ̧ ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæ §°µÀתÁV ̈ ɼɸÀ®Ä PÀæªÀÄ«qÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ¥ÀjuÁªÀĪÁV zÉñÀzÀ°è¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ªÀÄÆ®PÀ ºÀ¹gÀÄ PÁæAw ºÁUÀÆ ±ÉéÃvÀ PÁæAwAiÀÄ ºÀjPÁgÀ JAzÀÄ ºÉ¸ÀgÀÄ ¥ÀqÉzÀÄ
zÉñÀzÀ DºÁgÀ ªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ°è ¸ÁéªÀ®A§£É ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä ¸ÁzsÀåªÁVzÉ.
zÉñÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ ¥ÀæUÀw.
MlÄÖ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀAWÀUÀ¼ÀÄ 8,00,000 gÀ¸ÀUÉƧâgÀ «vÀgÀuÉ ¥ÀæªÀiÁt 36%
¸ÀzÀ¸ÀåvÀé. 30 PÉÆÃn gÀ¸ÀUÉƧâgÀ GvÁàzÀ£É 26.3%
±ÉÃgÀÄ §AqÀªÁ¼À 33.71 ¸Á«gÀ PÉÆÃn ¸ÀPÀÌgÉ GvÁàzÀ£É 46%
zÀÄrAiÀÄĪÀ §AqÀªÁ¼À 59.74 ¸Á«gÀ PÉÆÃn. UÉÆâ GvÁàzÀ£É 38%
¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæ ªÁå¦ÛAiÀÄ°èÀ 97% UÁæªÀÄUÀ¼ÀÄ §mÉÖ GvÁàzÀ£É 54%
JuÉÚ GvÁàzÀ£É 49% L¸ÀQæêÀÄ GvÁàzÀ£É 45%
ºÁ°£À PÉëÃvÀæ 18.3%
(GvÁàzÀ£É ¸ÀAUÀæºÀ ºÁUÀÆ ªÀiÁgÁl)
»ÃUÉ E£ÀÆß C£ÉÃPÀ PÉëÃvÀæUÀ¼À°è ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæzÀ GvÁàzÀ£É UÀt¤ÃAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁtzÀ°èzÉ. F PÉëÃvÀæzÀ°è £ÉÃgÀªÁV ºÁUÀÄ ¸ÀéAiÀÄA GzÉÆåÃUÀ ¥ÀqÉzÀÄPÉÆAqÀªÀgÀ ¸ÀASÉå 1.75PÉÆÃnUÀÆ ºÉaÑgÀÄvÀÛzÉ. PÀ« PÁtzÀ ¸ÉƧV®è ¸ÀºÀPÁgÀ PÉëÃvÀæ CªÀj¸ÀzÀ PÉëÃvÀæ«®è JA§AvÉ EAzÀÄ £ÀªÀÄä zÉñÀzÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ZÀ¼ÀĪÀ½ CvÀåAvÀ §°µÀתÁV ¨É¼É¢zÉ. J®è gÀAUÀzÀ®Æè vÀ£Àß bÁ¥ÀÄ ªÀÄÆr¹zÉ. «±ÉõÀªÁV UÁæ«ÄÃt d£ÀgÀ §zÀÄPÀ£ÀÄß ºÀ¸À£ÁV¸À®Ä DyðPÀ C©üªÀÈ¢üÞ ¸Á¢ü¸À®Ä ªÀĺÀvÀézÀ ¥ÁvÀæªÀ£ÀÄß ¤ªÀð»¸ÀÄwÛzÉ.
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
35
gÁdåzÀ ««zsÀ ¸ÀºÀPÁgÀ ¸ÀA¸ÉÜUÀ¼À «ªÀgÀUÀ¼ÀÄ (¢ 31.03.2017 gÀ°è EzÀÝAvÉ)
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
36
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
37
DyðPÀ ¸ÁévÀAvÀæöåPÉÌ ¸ÀºÀPÁgÀªÉà ºÉ¨ÁâV®Ä - UÁA¢üÃf
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
38
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
39
¸ÀºÀPÁgÀ VÃvÉ
¸ÀªÀiÁd ºÉÊ DgÁzsÀå ºÀªÀiÁgÁ, ¸ÉêÁ ºÉÊ DgÁzsÀ£Á !
¨sÁgÀvÀ ªÀiÁvÁ PÉ ªÉʨsÀªÀ »vÀ, ¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!
¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!¥À!!
¸ÀªÀiÁd ¸É »Ã ¸ÀA¸ÀÌøw Qà AiÀĺï, ±ÉæõÀ× zsÀgÉÆúÀgï ºÀªÉÄ «Ä°Ã !
zsÀ£À ¸ÁªÀÄxÀåð, eÁÕ£À Qà ¥ÀÆAfÃ, ¸ÀªÀiÁd ¸É »Ã ºÀªÉÄ «Ä°Ã !
AiÀĺÀ ¸ÀªÀiÁeï IÄuï ¥ÀÆuïð ZÀÄPÁ£É, eÉÆ ¥ÁAiÀiÁ ¸ÉÆ ¨ÁAl£Á !!
¨sÁgÀvÀ ªÀiÁvÁ PÉ ªÉʨsÀªÀ »vÀ, ¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!
¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!¥À!!
¸ÀªÀiÁ£ï CªÀ¸Àgï «Ä¯É ¸À©üà PÉÆÃ, PÉƬĩüà £À G¥ÉÃQëvï ºÉÆà !
¸À©üà ¸Àé¸ÀÜ ²Qëvï, ¸ÀA¸ÁÌjvï, ¸ÀªÀÄxÀð Ogï ¸ÀÄgÀQëvï ºÉÆà !
zÀAiÀiÁ £À»Ã, G¥ÀPÁgÀ £À»Ã AiÀĺï, C¥À£É¥À£ï Q ¨sÁªÀ£Á !!
¨sÁgÀvÀ ªÀiÁvÁ PÉ ªÉʨsÀªÀ »vÀ, ¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!
¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!¥À!!
¨sÁµÁ, ¥ÁæAvï, eÁw eÉÆ ©üà ºÉÆÃ, ¨sÁgÀvÀ ªÀiÁ PÉ ¥ÀÄvÀæ ¸À©üà !
UÁæªÀiï, £ÀUÀgï, ªÀ£ÀªÁ¹ Vjd£ï, C¥À£É vÉÆ ºÉÊ §AzsÀÄ ¸À©üà !
d£ÀvÁ PÉ ¸ÀÄR ªÉÄ »Ã vÉÆ ºÉÊ, ¸ÀªÀiÁd-¸ÀÄSï Qà zsÁgÀuÁ !!
¨sÁgÀvÀ ªÀiÁvÁ PÉ ªÉʨsÀªÀ »vÀ, ¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!
¸ÀºÀPÁjvÁ Qà ¸ÁzsÀ£Á !!¥À!!
±ÁAw ªÀÄAvÀæ
¸ÀªÉÃð ¨sÀªÀAvÀÄ ¸ÀÄT£ÀB ¸ÀªÉÃð ¸ÀAvÀÄ ¤gÁªÀÄAiÀiÁ !
¸ÀªÉÃð ¨sÀzÁæt ¥À±ÀåAvÀÄ, ªÀiÁ PÀ²Ñvï zÀÄBR¨sÁUï ¨sÀªÉvÀÄ !!
AiÀÄĪÀ ¸ÀºÀPÁjUÀ¼À ªÀiÁUÀðzÀ²ð
40