Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Kasetsart J. (Soc. Sci) 35 : 1 - 15 (2014) ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 : 1 - 15 (2557)
ปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอการกอหนสนของนกศกษา
ปรญญาตรในกรงเทพมหานคร
Causal Factors Influencing Indebtedness of Undergraduate
Students in Bangkok
พรภทร อนทรวรพฒน* สรรตน เชษฐสมน และ ผองพรรณ ตรยมงคลกล
Phonphat Intaravorraphat*, Sireerat Chetsumon and Pongpan Traimongkolkul
ABSTRACT
Household debt has become a national crisis in Thailand. Among college students, it was found that student loan debt has increased in recent years. The situation is getting worse when the students are involved in non-student loan debt. This study investigated the causal factors influencing non-student loan indebtedness of undergraduate students in Bangkok. Using a multi-stage sampling technique, a sample size of 1,601 undergraduate students was randomly selected from five universities in Bangkok. A structural equation model was developed to explore the pattern of relationships among the aforementioned factors. As a whole, the amount of debt was positively influenced by expected future income after graduation, student expenditure, perceived utility of a bachelor's degree, consumerism behavior, attitude towards economic situation, financial stress, household income, attitude towards indebtedness, and student’s purchasing power (assets, total savings, and income), in rank order. On the other hand, the amount of debt was negatively influenced by competency on the Philosophy of Sufficiency Economy, the student's financial learning, savings per month, perceived utility of saving money, and financial management, in rank order. All these causal factors accounted for 41 percent of the variance explained by the amount of debt (R2= 0.41, p <.05). Keywords: indebtedness, student debt, undergraduate students
โครงการดษฎบณฑต สาขาการพฒนาทรพยากรมนษยและชมชน คณะศกษาศาสตรและพฒนศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
วทยาเขตกำแพงแสน นครปฐม
Doctoral Program in Human and Community Resource Development, Faculty of Education and Development Sciences,
Kasetsart University, Kampaeng Saen Campus, Nakhon Pathom 73140, Thailand.
* Corresponding author, e-mail: [email protected]
บทคดยอ
ปจจบนปรมาณหนสนครวเรอนไทยกำลง
เพมสงขน ขณะทนกศกษาระดบปรญญาตรนนกพบ
วาไดกอหนสนผานกองทนกยมเพอการศกษาของ
ภาครฐเพมมากขนเชนกน ดงนน ถานกศกษา
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 2
กอหนสนชนดอนๆ ขนอก จะยงเพมความรนแรงให
กบปญหาหนสนนกศกษาและครวเรอนไทยได การ
วจยนจงมงศกษาปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอการ
กอหนสนนอกเหนอกองทนเงนใหกยมเพอการศกษา
ของนกศกษาระดบปรญญาตร โดยกลมตวอยางได
จากการสมแบบหลายขนตอนจากนกศกษาระดบ
ปรญญาตรของมหาวทยาลยในกรงเทพฯ จำนวน 5
แหง รวม 1,601 คน และใชแบบจำลองสมการ
โครงสรางคนหาปจจยเชงสาเหตดงกลาว
ผลการวจยพบวา ในภาพรวมนกศกษา
กอหนสนจากอทธพลของรายไดคาดการณหลงสำเรจ
การศกษามากทสด รองลงมาคอ คาครองชพ ความ
คาดหวงในอรรถประโยชนจากการศกษาฯ พฤตกรรม
แบบบรโภคนยม ทศนคตตอสภาวะเศรษฐกจ ความ
กดดนทางการเงน รายไดของครอบครว ทศนคตเชง
บวกตอการกอหนสน อำนาจซอของนกศกษาทง
ทรพยสน ปรมาณเงนออมโดยรวมและรายไดตอ
เดอน ตามลำดบ ขณะทนกศกษาจะกอหนสนลดลง
จากอทธพลของสมรรถนะตามหลกของปรชญา
เศรษฐกจพอเพยงมากทสด รองลงมาคอ การเรยนร
ทางการเงน เงนออมตอเดอน ความตระหนกในการ
ออม และการบรหารจดการทางการเงนของนกศกษา
ตามลำดบ โดยปจจยเชงสาเหตเหลานรวมกนอธบาย
ความแปรปรวนของปรมาณหนสนของนกศกษาฯ
ไดรอยละ 41 (R2 = 0.41, p < .05)
คำสำคญ: การกอหนสน หนสนของนกศกษา
นกศกษาระดบปรญญาตร
บทนำ
ปจจบนรายไดครวเรอนไทยขยายตวไมทน
กบคาครองชพ แสดงถงภาระทางการเงนในการดแล
ผพงพงในครวเรอน (สำนกงานเศรษฐกจการคลง,
2552) โดยเฉพาะผทศกษาในระดบอดมศกษา ซง
ครวเรอนตองเสยคาใชจายทสงเปนหลกประกนการม
งานทำในอนาคต (วรเวศม และ สมประวณ, 2552)
ซงภาระดงกลาวนำไปสปญหาหนสนครวเรอนไทย
ขณะเดยวกนนกศกษาระดบปรญญาตรไทยก
กอหนสนผานกองทนเงนใหกยมเพอการศกษา (กยศ.)
จนถงป 2552 รวม 3,473,709 คนและคางชำระ 5,276
ลานบาทใหเปนภาระของภาครฐ อยางไรกตาม รฐได
เออประโยชนใหกบผก ใหมสทธชำระหนหลงจบ
การศกษาถง 2 ปและขอผอนผนได เชน กรณผก
ตกงานหรอยกเลกสญญาก เมอเสยชวตหรอทพพลภาพ
(กองทนเงนใหกยมเพอการศกษา, 2552) ซงตางจาก
หนสนประเภทอน
Pinto and Mansfield (2006) พบวากรณ
ประเทศสหรฐอเมรกา หนสนทนอกเหนอเงนกยม
เพอการศกษา ซงสวนใหญเปนหนสนบตรเครดต
เปนสาเหตททำใหนกศกษาเขาสวงจรหนสนและคาง
ชำระหนสนเงนกยมเพอการศกษา สวนในกรณ
ประเทศไทยเมอกลาวถงกรณหนสนนอกเหนอจาก
กองทนเงนใหกยมเพอการศกษานน ขอมลเชง
ประจกษเทาทมพบวา นกศกษาไทยเปนกลมทคาง
ชำระหนสนบตรเครดตมากทสด (มหาวทยาลย
หอการคาไทย, 2548) ขณะทนกศกษากรงเทพฯ จำนำ
เพมจากรอยละ 1 ของจำนวนผจำนำป 2551 เปน
รอยละ 5 ในป 2552 (สำนกงานธนานเคราะห, 2552)
อกทงหนสนนอกระบบกเรมขยายเขาสนกศกษา จน
นำไปสการกระทำผดกฎหมายเพอชดใชหนสน ทงท
ปจจบนประเทศไทยใชหลกของปรชญาเศรษฐกจ
พอเพยง ทเนนการดำรงชวตใหพนจากวฏจกรหนสน
เปนยทธศาสตรในการพฒนา (สำนกงานคณะ
กรรมการการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,
2552) แตเยาวชนไทยกลบมคานยมและพฤตกรรมท
เนนบรโภคนยม จนกอหนสนของตนขน (สำนกงาน
ปลดกระทรวงวฒนธรรม, 2548) ยงเปนการเพมความ
รนแรงของปญหาหนสนครวเรอนไทย ดงนน การ
ศกษาวานกศกษาไทยมโอกาสกอหนสนจากปจจยใด
โดยเฉพาะหนสนทนอกเหนอจาก กยศ. จงเปนขอมล
ทสำคญในการกำหนดแนวทางปองกนหรอลด
โอกาสกอหนสนของนกศกษา และนำไปสในการ
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 3
แกไขปญหาหนสนครวเรอนไทยตอไปในอนาคต
วตถประสงคและขอบเขตการศกษา
การวจยนมวตถประสงคเพอคนหาปจจยเชง
สาเหตทมอทธพลตอการกอหนสนของนกศกษา
ระดบปรญญาตรในกรงเทพฯ โดยทขอบเขตดาน
เนอหาของตวแปรหนสนของนกศกษานน มงศกษา
เฉพาะหนสนทนอกเหนอจากหนสนกองทนเงนใหก
ยมเพอการศกษาเทานน
การตรวจเอกสาร
ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบหนสนนก
ศกษาโดยตรงยงไมปรากฏชดเจน สวนใหญจะ
อธบายหนสนบคคลในภาพรวม เชน ทฤษฎ
พฤตกรรมผบรโภคทางเศรษฐศาสตร (Varian, 2006)
เสนอวาบคคลจะกอหนเพราะ 1) ราคาสนคาและ
บรการมอตราเพมสงกวารายได จนไรศกยภาพในการ
ออมและการบรโภคทจำเปน ซง Carpenter and
Moore (2008) เรยกวาความกดดนทางการเงน 2) คาด
วารายไดในอนาคตสงพอชำระหนสนได และ 3)
อรรถประโยชนการบรโภคสงกวาการออม ซง
Keynes (1939) เสนอวาการบรโภคและการออมขน
อยกบรายไดสวนบคคลสทธ แตผไมมรายได เชน
นกศกษากตองบรโภคจากเงนโอนครอบครวหรอเงน
ออมของตน มเชนนนกตองกยม ขณะททฤษฎการ
บรโภคแบบวงจรชวต (Deaton, 2005) มองวาวยเดก
มกกอหนสนและไมออมเพราะไมมรายได เมอ
ทำงานมรายได จงจะเรมออมเงน และทวยเดกม
ทศนคตเชงบวกตอหนสนและไมบรหารเงน เพราะ
ไมตระหนกทจะออม จนเกดความกดดนทางการเงน
อกทงคาดหวงรายไดอนาคตไวสง (Carpenter &
Moore, 2008; Borden, Lee, Serido, & Collins, 2008)
ซง Pinto and Mansfield (2006) พบวาคาเลาเรยน
ระดบอดมศกษาของสหรฐอเมรกา ชวง ค.ศ. 1995–
2004 เพมขนถงรอยละ 77 แตนกศกษากลบกยมเพอ
เขาศกษามากขนโดยไมวางแผนจดการหนสน จนกอ
หนสนนอกเหนอการศกษาขน เพราะคาดหวงใน
อรรถประโยชนจากการศกษา โดยเฉพาะการมงานทำ
ทมรายไดและสวสดการทสง สอดรบกบทฤษฎทน
มนษย ทผเรยนจะลงทนในการศกษา ถาคาดวาผล
ตอบแทนสงกวาตนทนทเปนตวเงนรวมตนทนคาเสย
โอกาส (Olaniyan & Okemakinde, 2008) ดงนนเมอ
เกดวกฤตเศรษฐกจ นกศกษาไมแนใจในรายได
อนาคต จงกอหนสนลดลงไดเชนกน
ขณะท Duesenberry (1949) มองวาการลด
รายจายทำไดยากเมอรายไดลดลง เพราะตองรกษา
มาตรฐานการครองชพตามบคคลอนในสงคม ซงใน
บรบทนกศกษาสอดรบกบแนวคดจตวทยาพฒนาการ
ทวยรนจะเลยนแบบพฤตกรรมคนรอบขางเพอให
สงคมยอมรบ (วนดดา และ พนม, 2550) แตการวจย
สวนใหญพบวา ทศนคตตอหนสนของนกศกษา
ถายทอดมาจากบดามารดา เชน Loughlin and
Szmigin (2006) พบวาบดามารดาถายทอดทศนคต
ผานการชำระหนแทนนกศกษา ขณะท Robb and
Sharpe (2009) พบวาบดามารดาทมรายไดและการ
ศกษาตำ จะคดวาการศกษาจะทำใหนกศกษามรายได
สงในอนาคต แมวาตองกอหนสนขนกตาม ซง
เ ป น ค ว า ม ต อ ง ก า ร ท ค ล า ย ส ง ค ม บ ร โ ภ ค น ย ม
(consumerism) ทบคคลจะมงบรโภคมากกวาผลต
บรโภคเพออรรถประโยชนทมากกวาการดำรงชพท
จำเปนและแสวงหาเงนเพอบรโภคอยางไรขดจำกด
จนนำไปสการกอหนสน (พระไพศาล, 2553) โดย
Loughlin and Szmigin (2006) พบวานกศกษากอ
หนสนเพอแสดงสถานะทางสงคมและยอมรบ
วฒนธรรมการกยม (borrowing culture) เพราะสงคม
การออมเปลยนไปสบรโภคนยม บคคลรอบขางและ
รฐบาลกมหนสนเชนกน นกศกษาจงมทศนคตเชง
บวกตอหนสนตามการบรโภคทเพมขน
จากแนวคดทกลาวมาขางตน มไดบงบอก
สมรรถนะทบคคลจะไมกอหนสนทชดเจน แตหลก
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 4
ของปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไดกลาวถงประเดนนไว
วา บคคลจะไมใชจายเกนตวและหลดพนจากวฏจกร
หนสนได จะตองมความพอประมาณ มเหตผล
ปองกนความเสยง ภายใตเงอนไขการมความรและ
คณธรรม (สำนกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจ
และสงคมแหงชาต, 2552) ซงขดแยงกบบรโภคนยม
เพราะปรชญาดงกลาวพฒนามาจากวฒนธรรมการ
ออมของไทย (ปรยานช, 2551) สอดรบกบการวจย
ของ Cude et al. (2006) ทพบวานกศกษาทไมม
หนสน จะไมใชจายฟมเฟอย เรมบรหารเงนตงแตเดก
รคณคาของเงนและสามารถแยกแยะความตองการท
จำเปนในการใชจายได
เงอนไขความรของหลกของปรชญาเศรษฐกจ
พอเพยง ในการวจยครงนมงเนนไปทความรทางการ
เงน (financial knowledge) โดยท Brint and Rotondi
(2009) พบวานกศกษาทขาดความรดงกลาว จะม
ทศนคตเชงบวกตอหนสน แต Robb and Sharpe
(2009) กลบพบวาความรทางการเงน ทำใหนกศกษา
กอหนสนขนไดเชนกน ซง Borden et al. (2008)
เสรมวา นกศกษาอาจตองการความรเพอสรางความ
มนใจทจะกอหนสน ขณะท Xiao, Shim, Barber, and
Lyons (2007) และ Sallie (2009) พบวานกศกษาทม
หนสนมกไมสนใจการตกเตอนของบดามารดา
ดงนน ครอบครวและคนรอบขางจงตองมหนาทเปน
แหลงเรยนรทางการเงนทดใหกบนกศกษา รวมทง
มหาวทยาลยกควรจดสภาพแวดลอมทางการเงนท
เหมาะสมกบช ว ตนกศกษาและใหนกศกษาม
สวนรวม เชน การจดตงศนยใหคำปรกษาทางการเงน
ซง Brint and Rotondi (2009) พบวากจกรรมดงกลาว
มอยนอยและไมไดประโยชนเพราะไมตรงกบบรบท
ชวตนกศกษา โดยองคความรจากการตรวจเอกสาร
ตามทกลาวมา ผวจยไดนำมาเปนแนวทางในการ
กำหนดแบบจำลองเพอศกษาปจจยเชงสาเหตททำให
นกศกษาระดบปรญญาตรกอหนสนนอกเหนอจาก
กองทนกยมเพอการศกษาขน
วธการวจย
ประชากรในการวจยคอนกศกษาระดบ
ปรญญาตรของมหาวทยาลยในเขตกรงเทพฯ ซงใน
ปการศกษา 2553 มจำนวน 782,166 คน (สำนกงาน
คณะกรรมการการอดมศกษา, 2553) โดยการสมกลม
ตวอยางมขนตอนดงน 1) ผวจยไดแบงประเภทของ
มหาวทยาลยเปน 5 กลมคอ มหาวทยาลยรฐและ
เอกชนทจำกดจำนวนรบ มหาวทยาลยรฐทไมจำกด
จำนวนรบ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลและ
มหาวทยาลยราชภฏ จากนนสมมหาวทยาลยกลมละ
1 แหง ดวยการสมอยางงาย 2) นำจำนวนนกศกษา
ของมหาวทยาลยทสมไดแตละมหาวทยาลย มา
คำนวณขนาดของกลมตวอยางดวยวธของ Taro
Yamane ณ ระดบความคลาดเคลอนรอยละ 5 ได
ขนาดกลมตวอยาง มหาวทยาลยละ 400 คน รวม
ทงหมด 2,000 คน 3) สมแบบแบงชนภมจำแนกตาม
ระดบชนป (4 ชนป) ชนปละ 100 คน ในทก
มหาวทยาลย โดยกลมตวอยางตองเปนนกศกษา
ระดบปรญญาตรภาคปกตทอายไมเกน 25 ป เพอ
หลกเลยงตวแปรแทรก เชน การมบตร และการมงาน
ประจำ (Pinto and Mansfield, 2006)
ผวจยใชแบบสอบถามจำนวน 12 ตอนในการ
จดเกบขอมล ประกอบดวย 1) ขอมลพนฐานของนก
ศกษาและครอบครว 2) ขอมลรายได รายจาย การ
ออมและการกอหนสนของนกศกษา 3) ทศนคตใน
การกอหนสนของนกศกษา 4) ทศนคตในการออม
เงนของนกศกษา 5) ทศนคตในสภาวะเศรษฐกจของ
นกศกษา 6) ความกดดนทางการเงนของนกศกษา 7)
ความคาดหวงในอรรถประโยชนจากการศกษาใน
ระดบปรญญาตรของนกศกษา 8) พฤตกรรมแบบ
บรโภคนยมของนกศกษา 9) พฤตกรรมตามหลก
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของนกศกษา 10)
พฤตกรรมการบรหารจดการทางการเงนของนกศกษา
11) การเรยนรทางการเงนของนกศกษา และ 12)
ความรเบองตนทางการเงนของนกศกษา โดย
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 5
แบบสอบถามไดปรบแกความสอดคลองเชงเนอหา
จากผทรงคณวฒ ขณะทคาสมประสทธแอลฟาของ
ครอนบคของชดคำถามแบบมาตรวดประมาณคา
(rating scales) ภาพรวมมคาเทากบ .89 ในสวน
แบบสอบถามรายดานมคาตงแต .71 ขนไปทกดาน
แสดงถงความเชอมนระดบสงในการอธบายความ
สอดคลองภายในของขอมล ทงนแบบสอบถามทได
รบคนและใชวเคราะหขอมลไดจรงมจำนวน 1,601
ชด (รอยละ 80.10)
ผวจยประยกตแบบจำลองปจจยเชงสาเหตการ
กอหนสนของนกศกษาระดบปรญญาตรฯ (ภาพท 1)
จากการสรปองคความรทตรวจเอกสารและเสรมดวย
การสมภาษณเชงลกกบกลมนกศกษาทมหนสนและ
ไมมหนสนกลมละ 5 คน รวมกบการปรกษาผทรง
คณวฒ โดยประมาณการแบบจำลองสมการโครงสราง
ในลกษณะการวเคราะหเสนทาง ดวย Maximum
Likelihood โดยมตวแปรรวมทงสน 19 ตวแปร และ
16 สมการถดถอยในระบบสมการโครงสราง โดยราย
ละเอยดของตวแปรทงหมดแสดงในตารางท 1
ผลการวจยและการอภปรายผล
ขอมลเชงบรรยายของตวแปรในแบบจำลองสมการ
โครงสราง
ภาวะหนสน ผลการสำรวจพบวานกศกษาม
หนสนคงคาง 712 คน (44%) เปนหนสนจาก กยศ.
263 คน (16%) และหนสนนอกเหนอ กยศ. 591 คน
(37%) สวนใหญมหนสนระหวาง 1,001-5,000 บาท
เมอพจารณาประเภทหนสนพบวา นกศกษาคางชำระ
บตรเครดตรอยละ 1 และรอยละ 0.5 คางชำระบตรกด
เงนสด ขณะทรอยละ 12 มหนสนจากการจำนำ สวน
ใหญจำนำโทรศพทมอถอ รอยละ 11 มหนสน
ผอนชำระสนคา สวนใหญผอนชำระโทรศพทมอถอ
และนกศกษารอยละ 15 คางชำระคาสาธารณปโภค
สนคาและบรการ โดยคางชำระคาบรการอนเทอรเนต
และโทรศพทมอถอ โดยมนกศกษา 2 คนยมเงน
ฉกเฉนจากมหาวทยาลยทสงกด แตไมพบผทกเงนยม
จากธนาคารพาณชย
ภาพท 1 แบบจำลองสมการโครงสรางปจจยเชงสาเหตทมอทธพลตอการกอหนสนของนกศกษาฯ
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 6
ตารางท 1 รายละเอยดของตวแปรทงหมดในแบบจำลองปจจยเชงสาเหตการกอหนสนของนกศกษาระดบ
ปรญญาตรฯ ตวแปร นยามเชงปฏบตการ ระดบขอมล
ตวแปรภายใน
1. การกอหนสนของนกศกษา
(debtn)
มลคาหนสนคงคาง (จำนวนเงน) ในเวลาปจจบน ทงหนสนในและนอก
ระบบ หนสนจากการคางชำระสนคาและบรการของนกศกษา ไมรวม กยศ.
Ratio scale
2. คาครองชพของนกศกษา
(allexp)
จำนวนเงนรายจายตอเดอน ทงรายจายทวไปและรายจายทใชในการศกษา
ของนกศกษา
Ratio scale
3. รายไดตอเดอนของ
นกศกษา (income)
จำนวนเงนรายไดรวมของนกศกษาตอเดอนจากแหลงรายไดตางๆ เชน เงน
โอนจากครอบครวหรอบคคลอนๆ หรอจากการทำงานขณะศกษา เปนตน
Ratio scale
4. มลคาทรพยสนทมคาของ
นกศกษา (asset)
มลคาของทรพยสนทมคาในปจจบนทเปนกรรมสทธของนกศกษา เชน
ทองรปพรรณ โทรศพทมอถอ เครองคอมพวเตอร รถจกรยานยนต เปนตน
Ratio scale
5. ปรมาณเงนออมทงหมด
ของนกศกษา (stotal)
จำนวนเงนออมทงในและนอกระบบธนาคารของนกศกษา ทงทนกศกษา
ออมดวยตนเองและบคคลอนออมให
Ratio scale
6. รายไดคาดการณของ
นกศกษา (exincome)
จำนวนเงนรายไดขนตำตอเดอนทนกศกษาคาดวาจะไดรบหลงสำเรจ
การศกษา
Ratio scale
7. จำนวนเงนออมตอเดอน
ของนกศกษา (save)
จำนวนเงนทนกศกษาออมดวยตนเอง ตอเดอน ซงสะทอนวนยทางการเงน
ของนกศกษา
Ratio scale
8. ความตระหนกในการออม
เงนของนกศกษา (sad) 1 ทศนคตของนกศกษาตอประโยชนของการออมเงนทงในขณะศกษาและ
หลงสำเรจการศกษา
Interval scale
9. ทศนคตตอหนสนของ
นกศกษา (ad) 1 ความคดเหนของนกศกษาทเกยวกบประโยชนและผลกระทบจากการ
กอหนสน
Interval scale
10. ความคาดหวงใน
อรรถประโยชนจากการศกษา
ในระดบปรญญาตรของ
นกศกษา (ed) 1
ทศนคตของนกศกษาในเรองผลตอบแทนจากการเขาศกษาในระดบปรญญาตร
ทงทเปนตวเงนและไมเปนตวเงน รวมทงทศนคตในเรองตนทน
คาเสยโอกาสจากการศกษาในระดบปรญญาตร
Interval scale
11. ทศนคตตอสภาวะ
เศรษฐกจของนกศกษา (ec) 1 ความคดเหนของนกศกษาทมตอสภาวะทางเศรษฐกจรอบตว รวมทง
เศรษฐกจของครอบครวและเศรษฐกจระดบประเทศ
Interval scale
12. สมรรถนะตามหลก
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
ของนกศกษา (ect) 1
พฤตกรรมการดำเนนชวตทางเศรษฐกจของนกศกษาทสอดคลองกบหลก
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ทงหลกความพอประมาณ ความมเหตผล และ
การมภมคมกนทด
Interval scale
13. พฤตกรรมแบบบรโภค
นยมของนกศกษา (cons)
พฤตกรรมของนกศกษาทสอใหเหนถงความตองการอรรถประโยชนในการ
บรโภคสนคาและบรการทสงกวาความจำเปนพนฐานของการดำรงชพ
Interval scale
14. ความกดดนทางการเงน
ของนกศกษา (stress)
สภาวะทปรมาณเงนไมเพยงพอกบความตองการถอเงนของนกศกษา
จนขาดความสามารถในการบรโภคสนคาและบรการทจำเปนได
Interval scale
15. การบรหารจดการทาง
การเงนของนกศกษา
(manage)
พฤตกรรมของนกศกษาทนำไปสการรกษาความสมดลของรายไดและ
รายจาย ลดโอกาสการกอหนสนลง เชน การวางแผนในการออม การจดทำ
บญชรายรบ-รายจาย การตรวจสอบราคาสนคากอนซอ เปนตน
Interval scale
16. ความรทางการเงนของ
นกศกษา (km)
ความรเบองตนในดานหนสน การออมและการลงทนเบองตนของนกศกษา Interval scale
ตวแปรภายนอก
17. การเรยนรทางการเงนของ
นกศกษา (learn) 1
พฤตกรรมการแสวงหาความรทเกยวของกบการเงนของนกศกษา เชน การ
ขอคำปรกษา การสงเกตการปฏบตตน การยดถอตนแบบทด ฯลฯ ทงจาก
บดามารดา เพอน ญาตพนอง อาจารย มหาวทยาลยและเรยนรดวยตนเอง
Interval scale
เศรษฐสงคมของครอบครว
18. เงนรายไดตอเดอนของ
ครอบครว (homeinco)
จำนวนเงนรายไดรวมตอเดอนของบดาและมารดา
Ratio scale
19. ระดบการศกษาของ
หวหนาครอบครว (homeed) 2 จำนวนปทไดรบการศกษาในระบบโรงเรยน (years of schooling) ของผทม
หนาทหลกในการสงเสยเลยงดนกศกษาและครอบครว (บดาหรอมารดา)
Ratio scale
1 คาของตวแปรคำนวณจากผลรวมของระดบคะแนนจากแบบสอบถามแบบ Likert scale 5 ระดบ ของแตละตวแปร 2 จำนวนปทไดรบการศกษาฯ ใชวธการแปลงคาจากคาสมประสทธการปรบระดบการศกษาเปนจำนวนปทไดรบตามการศกษาฯ ของโครงการ PISA
(Programme for International Student Assessment) (OECD, 2004: 308)
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 7
ในสวนของหนสนนอกระบบพบวา รอยละ
18 ยมเงนจากเพอน รองลงมายมเงนจากบดา มารดา
(5%) ขณะทรอยละ 1 มหนสนจากการพนนฟตบอล
และหวยใตดน นกศกษารอยละ 2 กเงนดวนนอก
ระบบ สวนใหญใชสมดเงนฝากหรอบตร ATM
คำประกนการก รองลงมาคำประกนดวย เครอง
คอมพวเตอรแบบพกพา (โนตบก) ทอง หรอ
เครองประดบ ยานพาหนะ ตามลำดบ
เมอพจารณาตวแปรอนในแบบจำลอง พบวา
ครอบครวนกศกษาสวนใหญมรายไดตอเดอน 15,000
-30,000 บาท โดยหวหนาครอบครวมการศกษาระดบ
ปรญญาตร นกศกษาสวนใหญมรายได 5,001-10,000
บาทตอเดอนและคาดวาตนเองจะมรายได 10,000-
15,000 บาทตอเดอนเมอสำเรจการศกษา มมลคา
ทรพยสน 20,001-40,000 บาท ทสวนใหญเปน
โทรศพทมอถอ นกศกษามรายจายเดอนละประมาณ
5,001-10,000 บาท ซงสวนใหญใชจายไปตามการ
โฆษณาประชาสมพนธขณะทรอยละ 30 มเงนออม
ไมเกน 5,000 บาท โดยรอยละ 59 ไมไดออมเงนราย
เดอนดวยตนเองเลย
ขณะทนกศกษารอยละ 61 มความกดดน
ทางการเงนจากคาครองชพทสงขน มทศนคตเชงบวก
ตอหนสนในระดบนอย ( X = 2.39 จาก 5 คะแนน)
แ ล ะ ม ท ศ น ค ต ต อ ผ ล ก ร ะ ท บ จ า ก ห น ส น ร ะ ด บ
ปานกลาง ( X = 2.98 จาก 5 คะแนน) นกศกษาม
ทศนคตตอสภาวะเศรษฐกจในระดบปานกลาง ( X =
2.73 จาก 5 คะแนน) คอคดวาตนเองมฐานะทาง
เศรษฐกจในระดบเดยวกนกบครอบครวอนๆ และ
สวนใหญกงวลวาสภาวะเศรษฐกจของประเทศจะ
ทำใหมโอกาสวางงาน อยางไรกตาม นกศกษากยง
คาดหวงอรรถประโยชนจากการศกษาระดบปรญญา
ตรในระดบมาก ( X = 3.43 จาก 5 คะแนน)
นกศกษาตระหนกทจะออมเงนในระดบมาก
( X = 3.78 จาก 5 คะแนน) แตมเพยงรอยละ 50 ท
บรหารจดการทางการเงน ขณะทนกศกษามพฤตกรรม
ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงในระดบ
ปานกลาง ( X = 3.32 จาก 5 คะแนน) และเมอ
ทดสอบความรทางการเงน พบวานกศกษาทตอบได
ถกทกขอมเพยงรอยละ 0.4 และเรยนรทางการเงนใน
ระดบปานกลาง ( X = 2.95 จาก 5 คะแนน) ทงจาก
บดามารดา เพอน ญาตและเรยนรดวยตนเอง ขณะท
ไดเรยนรจากอาจารย/ มหาวทยาลยในระดบนอย
ผลการวเคราะหปจจยเชงสาเหต
การวเคราะหแบบจำลองสมการโครงสราง
ปจจยเชงสาเหตของการกอหนสนฯ ตามภาพท 1 พบ
วาแบบจำลองตามสมมตฐานไมกลมกลนกบขอมล
เชงประจกษ ซงเกณฑวดความกลมกลนคอ คา
Chi-square/df ≤ 3, Prob. Chi-square ≥ 0.05, GFI,
AGFI, CFI ≥ 0.90 และ RMSEA ≤ 0.06 (Bentler &
Bonett, 1980) ผวจยจงปรบปรงแบบจำลองโดย
พจารณาจาก 1) องคความรจากการตรวจเอกสาร 2)
ดชน Model Modification Indices และ 3) นยสำคญ
ทางสถตทระดบ .05 ของเสนทาง และเมอปรบปรง
แบบจำลองตามภาพท 2 พบวาแบบจำลองตาม
สมมตฐานกลมกลนกบขอมลเชงประจกษเปนอยางด
โดยทคา Chi-square/df, Prob. chi-square, GFI, AGFI,
CFI และคา RMSEA มคาเทากบ 1.210, 0.095, 0.993,
0.985, 0.996 และ 0.011 ตามลำดบ
เมอพจารณาอทธพลทางตรง ทางออมและ
โดยรวม (ตารางท 2) ของตวแปรในแบบจำลอง
สมการโครงสรางฯ ทระดบนยสำคญทางสถต .05
พบวา นกศกษาจะกอหนสนเพมขนจากอทธพลทาง
ตรงของรายไดคาดการณหลงสำเรจการศกษามาก
ทสด รองลงมาคอคาครองชพ ความคาดหวงใน
อรรถประโยชนจากการศกษาฯ ทศนคตตอการ
กอหนสน ความรทางการเงน และความกดดน
ทางการเงนตามลำดบ ขณะทนกศกษาจะกอหนสน
ลดลงจากอทธพลทางตรงของการเรยนรทางการเงน
มากทสด รองลงมาคอ สมรรถนะตามหลกปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยง และเงนออมตอเดอนตาม
ลำดบ
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 8
ภาพท 2
ผล
การป
ระมา
ณกา
รแบ
บจำ
ลองป
จจยเ
ชงส
าเห
ตทมอ
ทธพ
ลตอก
ารกอ
หน
สน
นอก
เหน
อจาก
หน
สน
จากก
องท
นกย
มฯ ข
องน
กศกษ
าใน
ระดบ
ปรญ
ญาต
ร
χ2 = 1
06.9
2, d
f = 8
9, P
= 0
.095
χ2 /df
= 1.
210,
GFI
= 0
.993
AG
FI =
0.9
85, C
FI =
0.9
96, R
MSE
A =
0.0
11
คาส
มประ
สท
ธทกค
าใน
แบบ
จำลอ
งมน
ยสำค
ญ
ทาง
สถต
ณ ร
ะดบ
0.0
5 ท
งสน
คอ อ
ทธพ
ลทาง
ตรง
คอ อ
ทธพ
ลทาง
ออม
คอ ค
วามส
มพน
ธใน
รป
แบบ
วฏจก
ร
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 9
ขณะทนกศกษาจะกอหนสนเพมขนจาก
อทธพลทางออมทสงผานมาจากพฤตกรรมบรโภค
นยมมากทสด แตนกศกษาจะลดการกอหนสนลงจาก
อทธพลทางออมจากสมรรถนะตามหลกปรชญาของ
เศรษฐกจพอเพยงมากทสดเชนกน ซงสะทอนใหเหน
อทธพลของปรชญาในการดำเนนชวตทางเศรษฐกจ
ของนกศกษาทสงอทธพลผานตวแปรอนๆ ไปสการ
กอหนสนของนกศกษา
เมอวเคราะหอทธพลโดยรวม พบวา ในภาพ
รวมปจจยเชงสาเหตทมอทธพลใหนกศกษากอหนสน
นอกเหนอ กยศ. เพมขนไดรบอทธพลจากรายได
คาดการณหลงสำเรจการศกษามากทสด รองลงมาคอ
คาครองชพ ความคาดหวงในอรรถประโยชนจาก
การศกษาฯ พฤตกรรมแบบบรโภคนยม ทศนคตตอ
สภาวะเศรษฐกจ ความกดดนทางการเงน รายได
ครอบครว ทศนคตตอการกอหนสน อำนาจซอของ
นกศกษา (ทรพยสนทมคา เงนออมโดยรวมและราย
ไดตอเดอน) ตามลำดบ ในขณะทนกศกษาจะ
กอหนสนลดลงจากอทธพลของสมรรถนะตามหลก
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมากทสด รองลงมาคอ
การเรยนรทางการเงน เงนออมตอเดอน ความ
ตระหนกในการออมเงน และการบรหารจดการ
ทางการเงน ตามลำดบ โดยตวแปรทไมมอทธพลโดย
รวมตอการกอหนสนฯ คอ 1) ความรทางการเงน ซง
เปนตวแปรเดยวทมทศทางของคาสมประสทธของ
อทธพลทางตรง (0.085) และทางออม (-0.072) ท
ตางกน 2) ระดบการศกษาของหวหนาครอบครว ซงก
ไมมอทธพลทงทางตรงและทางออม
ตารางท 2 อทธพลทางตรง ทางออมและโดยรวมในรปแบบ Standardized parameter estimates ทสงผลตอการ
กอหนสนนอกเหนอจากหนสนจากกองทนกยมของนกศกษาฯ
ตวแปรปจจย
Standardized parameter estimates
อทธพลทางตรง
(Direct Effect: DE)
อทธพลทางออม
(Indirect Effect: IE)
อทธพลโดยรวม
(Total Effect: TE)
Exincome 0.342* 0.068* 0.410* Allexp 0.313* 0.005* 0.318* Ed 0.115* 0.121* 0.236* Cons - 0.182* 0.182* Ect -0.065* -0.104* -0.169* Learn -0.069* -0.081* -0.150* Ec - 0.145* 0.145* Stress 0.064* 0.051* 0.115* Homeinco - 0.101* 0.101* Ad 0.094* - 0.094* Save -0.040* -0.037* -0.077* Sad - -0.058* -0.058* Asset - 0.054* 0.054* Stotal - 0.027* 0.027* Income - 0.021* 0.021* Manage - -0.019* -0.019* Km 0.085* -0.072* 0.014 Homeed - 0.001 0.001
หมายเหต: 1) ลำดบของตวแปรอสระในตารางท 2 เรยงลำดบตามขนาดของอทธพลโดยรวม 2) * p < .05
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 10
เมอพจารณารายละเอยดของสมการในแบบ
จำลองสมการโครงสรางปจจยเชงสาเหตของการ
กอหนสนฯ สามารถสรปสาระสำคญไดดงน (ตารางท 3)
1) ค าสมประสทธของเสนทางอทธพล
ทงหมดในแบบจำลองสมการโครงสรางมนยสำคญ
ทางสถตทระดบ .05 ทงสน ขณะทตวแปรอสระของ
สมการการกอหนสนของนกศกษาสามารถรวมกน
อธบายความแปรปรวนของปรมาณหนสนไดถงรอย
ละ 41 ทระดบนยสำคญทางสถต .05
2) นกศกษาทมความกดดนทางการเงน กลบ
คาดการณรายไดหลงสำเรจการศกษาสงขน อาจเปน
เพราะนกศกษานำความชวยเหลอทางการเงน
(financial aid) ของครอบครว (รายไดครอบครว) มา
คาดการณวาครอบครวจะสามารถชดใชภาระหนสน
แทนตนได (Loughlin & Szmigin, 2006) และคาดวา
เมอตนเองสำเรจการศกษาจะมเงนรายไดเพยงพอทจะ
ชดใชจำนวนเงนทครอบครวชำระหนสนแทนใหใน
ปจจบน จงตดสนใจกอหนสนขน (Brint & Rotondi,
2009)
อยางไรกตาม หลงเกดความกดดนทางการ
เงน นกศกษาจะมทศนคตเชงลบตอสภาวะเศรษฐกจ
และปรบลดรายไดคาดการณหลงสำเรจการศกษาและ
การใชจายลง กจะลดการกอหนสนไดในทสด
3) พฤตกรรมแบบบรโภคนยมนอกจากจะม
อทธพลตอการใชจายของนกศกษาสงทสด ยงม
อทธพลทางตรงในการลดสมรรถนะตามหลกปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยง สะทอนถงการเปลยนผานของ
วฒนธรรมการออมไปสบรโภคนยม (สำนกงานปลด
กระทรวงวฒนธรรม, 2548) อยางไรกตาม นกศกษาท
ดำเนนชวตตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จะ
คาดหวงในอรรถประโยชนจากการศกษาฯ ลดลง
และมความตระหนกในการออมเพมขน จนลด
พฤตกรรมบรโภคนยมลงไดเชนกน
4) การออมเงนรายเดอนมอทธพลทางตรง
ตอการลดปรมาณหนสน รายจายและความกดดน
ทางการเงนโดยตรง แตถาสะสมเงนออม (เงนออม
โดยรวม) เพอซอทรพยสนทมคาหรอเปลยนเงนออม
เปนอำนาจซอ กจะเรงการใชจายจนกอหนสนไดเชน
กน อยางไรกตาม ผลการศกษาไดชวยเตมเตมทฤษฎ
การบรโภคแบบวงจรชวต ทการออมจะชวยลด
หนสนของวยกอนการทำงานได
5) รายไดคาดการณหลงสำเรจการศกษาม
อทธพลทางออมในการกระตนพฤตกรรมแบบ
บรโภคนยมของนกศกษา ผานการลดความตระหนก
ทางการออม ซงสะทอนการลดลงของอรรถประโยชน
จากการออม (Varian, 2006) ทำใหใชจายมากขน
ออมลดลง จนมทศนคตเชงบวกตอการกอหนสน
และลดสมรรถนะตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ
พอเพยงลง
6) การบรหารจดการทางการเงนมอทธพล
ทางตรงตอการลดความกดดนทางการเงน แตไมม
อทธพลทางตรงตอการลดคาครองชพและการเพมเงน
ออมรายเดอนของนกศกษา แสดงวาการบรหาร
จดการทางการเงน ทำใหนกศกษาจดสรรปรมาณเงน
ใหสมดลกบความตองการถอเงนเทานน แตการ
บรหารจดการทางการเงนจะสงผลทางออมใหนก
ศกษาลดรายจายและเพมการออมเงนรายเดอนได
ผานความตระหนกในการออมเงนทสง และลด
พฤตกรรมแบบบรโภคนยมลง
7) ความคาดหวงในอรรถประโยชนจากการ
ศกษา ไมมอทธพลทางตรงตอรายไดคาดการณหลง
สำเรจการศกษา อาจกลาวไดวานกศกษาอาจคาดหวง
ในอรรถประโยชนจากการศกษา แตไมสามารถคาด
การณรายไดจากการศกษาไดอยางเปนรปธรรม ซง
มมมองดงกลาวมใชการลงทน แตเปนการบรโภค
เนองจากนกศกษาตดสนใจกอหนสนจากอรรถ
ประโยชนของการศกษาโดยตรง
8) ความรทางการเงนทำใหนกศกษากอ
หนสนโดยตรง ถานำความรไปสรางความมนใจใน
การกอหนสนหรอ มความตองการกอหนสนตงแต
แรก จงพยายามศกษาหาความรทางการเงน (Borden
et al., 2008) อยางไรกตาม การทนกศกษามความร
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 11
ตารางท
3
คาส
มประ
สท
ธ St
anda
rdiz
ed p
aram
eter
est
imat
es ข
องส
มการ
ในแบ
บจำ
ลองโ
ครงส
รางป
จจยเ
ชงส
าเห
ตทมอ
ทธพ
ลตอก
ารกอ
หน
สน
ฯ ขอ
งนกศ
กษา
(n =
1,6
01)
ตวแป
รตาม
ตวแป
รอส
ระ
Stan
dard
ized
par
amet
er e
stim
ates
ใน
สมก
ารแบ
บจำ
ลองโ
ครงส
ราง
debt
n ex
inco
me
alle
xp
ed
km
ad
ect
stre
ss
save
co
ns
ec
sad
man
age
stot
al
asse
t In
com
e
ex
inco
me
0.
34a
- 0
.13a
- -
0.0
8a -0
.04a
- -0
.12a
- -
-0.0
7a -
- -
-
alle
xp
0.3
1a -
- -
- -
- 0
.05a
- -
- -
- -
- -
ed
0
.12a
- 0
.18a
- -
0.1
3a -
- -0
.06a
0.2
2a -
-0.1
2a -
- -
-
km
0
.09 a
-
- -
- -
0.1
7a -0
.07a
- -0
.05a
-0.1
9a -
- -
- -
ad
0
.09 a
-
- -
- -
- -
- -
- -
- -
- -
ec
t -0
.07a
- -
-0.3
0a -
-0.1
4a -
- 0
.07a
- -
0.2
6a -
- -
-
le
arn
-0.0
7a -
-0.0
5a -
0.05
a 0
.20a
0.4
5a -
- -
- 0
.14a
- -
- -
st
ress
0
.06a
0.15
a -
- -
0.1
6a -
- -
- -0
.18a
- -
- -
-
sa
ve
-0.0
4a -
-0.0
9a -
- -0
.05a
- -0
.05a
- -
- -
- 0.
06a
- -
co
ns
- -
0.1
9a -
- 0
.20a
-0.2
3a 0
.48a
-0.0
7a -
- -
-0.1
8a -
- -
ec
-
0.10
a -
0.05
a -
0.1
9a -0
.13a
- 0
.08a
0.2
8a -
-0.1
7a -
- -
-
sad
- -
- -
- -0
.12a
- -
0.1
0a -0
.21a
- -
- -
- -
m
anag
e -
- -
- -
- -
-0.1
4a -
- -
0.0
5a -
- -
-
st
otal
-
0.06
a -
- -
- -
- -
- -
- -
- 0.
06a
-
asse
t -
0.08
a 0
.05a
- -
-0.0
4a -
- -
0.0
6a -
- -
- -
-
inco
me
- -
0.1
1a -
- -
- -
0.2
7a -
- -
- 0.
07a
0.10
a -
ho
mei
ncob
- 0.
14a
0.0
9a -
- -
- -0
.04a
0.1
0a -
0.0
8a -
- 0.
19a
0.12
a 0.
24a
ho
mee
db -
- -
-0.1
0a -
- -
-0.0
5a -
0.0
8a 0
.10a
- -
0.06
a -
-
R
2 -Adj
uste
d 0.
41a
0.08
a 0.
18a
0.1
3a 0.
01a
0.3
7a 0
.40a
0.2
7a 0
.15a
0.2
5a 0
.02a
0.2
5a 0
.03a
0.06
a 0.
04a
0.06
a
หมา
ยเห
ต: a p
< .0
5, b ค
าสมป
ระส
ทธส
หส
มพน
ธของ
hom
einc
o แล
ะ ho
mee
d มค
า 0.
17, p
< .0
5
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 12
ทางการเงนทสง จะชวยลดพฤตกรรมแบบบรโภค
นยม ความกดดนทางการเงนและทศนคตเชงบวกตอ
สภาวะเศรษฐกจลง ชวยเพมสมรรถนะตามหลก
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง จนลดการกอหนสน
ทางออมไดเชนกน
9) นกศกษาทเรยนรทางการเงน นอกจากจะ
มความรทางการเงนสงขน ยงสงผลใหหนสนลดลง
ทงทางตรงและทางออม ผานการใชจายทลดลง ความ
ตระหนกในการออมและสมรรถนะตามหลกปรชญา
ของเศรษฐกจพอเพยงทสงขน แตการเรยนรทางการ
เงนกลบสงผลใหนกศกษามทศนคต เชงบวกตอ
หนสนสงขน ซงอาจเกดจากการปลกฝงทศนคตดง
กลาวจากบคคลรอบขาง (Loughlin & Szmigin, 2006)
อยางไรกตาม การเรยนรทางการเงนกมอทธพล
ทางออมใหนกศกษาลดทศนคต เชงบวกในการ
กอหนสนไดเชนกน แตมเงอนไขคอ 1) การเรยนร
ตองสรางความรทางการเงน เพอลดทศนคตเชงบวก
ตอสภาวะเศรษฐกจลง และ 2) การเรยนรตองทำให
นกศกษามสมรรถนะตามหลกปรชญาของเศรษฐกจ
พอเพยงทสงขน จงจะลดทศนคตเชงบวกตอหนสน
จนกอหนสนลดลงในทสด
บทสรปและขอเสนอแนะ
ผลการศกษาแสดงใหเหนวา นกศกษาเปน
กลมทกอหนสนไดเหมอนชวงอายอนๆ ถงแมจะไมม
รายไดถาวรจากการทำงาน โดยผลการวจยพบวา
นกศกษาจะกอหนสนนอกเหนอจากกองทนเงนให
กยมฯ ถานกศกษาคาดการณรายไดหลงสำเรจ
การศกษาและอรรถประโยชนจากการศกษาระดบ
ปรญญาตรไวสง มทศนคตเชงบวกตอหนสนและ
สภาวะเศรษฐกจ ใชชวตแบบบรโภคนยม ไปพรอม
กบอำนาจซอทสง ไมลดการใชจายฟมเฟอย จน
กดดนทางการเงน ในทางตรงกนขามการกอหนสน
จะลดลงได ถานกศกษาไดเรยนรทางการเงน ใชชวต
ตามหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ออมเงนสมำเสมอ
รประโยชนของการออม และรจกบรหารจดการเงน
ดวยตนเอง ไมขอความชวยเหลอทางการเงนจาก
ครอบครวตลอดเวลา ดงนนในการปองกนปญหา
หนสนนกศกษานน นอกจากการปรบพฤตกรรมและ
ท ศ น ค ต ข อ ง น ก ศ ก ษ า ด ง ท ก ล า ว ม า ใ น ข า ง ต น
ครอบครว บคคลรอบขาง มหาวทยาลย รวมถงภาค
รฐกตองมสวนรวมเชนกน และควรใหความสำคญ
กบประเดนดงตอไปน
1) สรางความเขาใจกบนกศกษาวา นกศกษา
ไมควรคาดการณรายไดหลงสำเรจการศกษาโดยไม
คำนงถงอรรถประโยชนทแทจรงจากหลกสตรท
ศกษา และตองตดตามขอมลขาวสารทางเศรษฐกจท
จะมผลตอรายไดดงกลาว อกทงควรคำนงถงตนทน
คาเสยโอกาสในการเรยนปรญญาตร เชน การวางงาน
รายไดไมสอดคลองกบหลกสตรทศกษา หรอเสย
โอกาสทำงานประจำ เพอใหนกศกษาสามารถคาด
การณอรรถประโยชนจากการศกษาและรายไดใน
อนาคตอย างสมเหตสมผล ด งนนภาครฐและ
ม ห า ว ท ย า ล ย ต อ ง จ ด ท ำ แ ล ะ เ ป ด เ ผ ย ข อ ม ล ท ม
ประโยชนตอการลงทนทางการศกษา เชน แนวโนม
รายไดหลงสำเรจการศกษาในแตละหลกสตร หรอแม
กระทงขอมลรายไดจากการศกษาทางเลอกอนๆ อก
ท ง ม ห า ว ท ย า ล ย ค ว ร จ ด ท ำ ว จ ย ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ
พฤตกรรมทางเศรษฐกจของนกศกษาในสงกด เพอ
เปนขอมลเชงประจกษในการออกแบบแนวทางใน
การจดการปญหาดงกลาว
2) สงเสรมใหนกศกษาใชอำนาจซอของตน
และความชวยเหลอทางการเงนจากครอบครวไปใช
ในการออมเงนมากขน และไมควรมมมมองวาเงน
ออมเปนแคเงนทสะสมไวใชจายเทานน ควรมมม
มองอนดวย เชน มมมองทการออมเงนคอการลงทนท
ไดผลตอบแทน ครอบครวกควรชวยเหลอทางการเงน
กบนกศกษาเทาทจำเปน ใหนกศกษามโอกาสบรหาร
จดการเงนดวยตนเองเปนหลก
3) ทกภาคสวนไมวาจะเปน บดามารดา
เพอน ญาตพนอง มหาวทยาลย ภาครฐ หรอกระทง
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 13
สถาบนการเงน ตองพรอมทจะเปนแหลงเรยนร
ทางการเงนทดใหกบนกศกษา สามารถใหความร
ความเขาใจ ทศนคตทางการเงนทถกตอง เพยงพอ
ทนสมย สะทอนใหเหนวาบคคลและชมชนรอบขาง
นกศกษา กตองไดรบการพฒนาความร ความเขาใจ
ทางการเงนควบคไปกบนกศกษาดวย ทสำคญการ
พฒนาดงกลาวตองปฏบตไปพรอมกบการปรบฐาน
คดในการดำเนนชวตของนกศกษาใหโนมเอยงส
ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงทตรงกบบรบทชวต
ของนกศกษาเชนกน
4) ถารฐมเปาหมายในการปองกนหนสน
นกศกษา แนวโนมของยทธศาสตรในการพฒนา
ประเทศกควรเนนทงปรชญาเศรษฐกจพอเพยงควบค
กบการพฒนาประเทศในแบบทนสมย เพราะรฐยง
ตองพฒนาเศรษฐกจใหเจรญเตบโต สรางงาน เพม
รายไดครวเรอน แตตองดแลไมใหคาครองชพเพมสง
เกนไป รวมถงภาครฐตองดแลคาใชจายทางการศกษา
ของมหาวทยาลยใหอยในระดบทเหมาะสมเชนกน
เพราะคาใชจายดงกลาวนกศกษาและครอบครวปรบ
ลดดวยตนเองไมได
นอกจากน ผวจยมขอเสนอแนะปญหาการ
วจยทควรคนหาคำตอบตอเนองไดแก 1) กจกรรมท
เหมาะสมในการจดการกบหนสนแตละชนดควรเปน
อยางไร และ 2) กลมนกเรยนในวยกอนอดมศกษา
กอหนสนขนไดหรอไม อยางไร
คำขอบคณ
งานวจยนไดรบทนวจยระดบบณฑตศกษา
เพอการตพมพในวารสารวชาการระดบนานาชาต
จากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร ผวจย
ขอขอบคณแหลงทนมา ณ โอกาสน
เอกสารอางอง
กองทนเงนใหกยมเพอการศกษา. (2552). รายงาน
ประจำป. กรงเทพฯ: กองทนเงนใหกยมเพอการ
ศกษา.
ปรยานช พบลสราวธ. (2551). คลงหลวงกบหลกของ
ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง. กรงเทพฯ: บรษท
เพชรรงการพมพ จำกด.
พระไพศาล วสาโล. (2553). อยอยางพทธในยค
บรโภคนยม. กรงเทพฯ: ชมรมกลยาณธรรม.
มหาวทยาลยหอการคาไทย. (2548). การสำรวจ
พฤตกรรมการใชบตรเครดตของประชาชน.
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยหอการคาไทย.
วนดดา ปยะศลป และ พนม เกตมาน. (2550). ตำรา
จตเวชเดกและวยรน เลม 2. กรงเทพฯ: ชมรม
จตแพทยเดกและวยรน.
วรเวศม สวรรณระดา และ สมประวณ มนประเสรฐ.
(2552). ปจจยทกำหนดพฤตกรรมการออมของผ
มงานในประเทศไทย: การศกษาจากขอมล
สำรวจระดบจลภาค. กรงเทพฯ: คณะ
เศรษฐศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สำนกงานคณะกรรมการการพฒนาเศรษฐกจและ
สงคมแหงชาต. (2552). เงนดวน: ทพงหรอ
หลมพรางของคนรอนเงน. รายงานภาวะสงคม
ไทย, 3, 11–15
สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา. (2553).
สารสนเทศอดมศกษา. สบคนจาก http://www.
info. mua.go.th/information/.
สำนกงานธนานเคราะห. (2552). รายงานประจำป
2552. สบคนจาก http://www.pawn.co.th/report
_st.php.
สำนกงานปลดกระทรวงวฒนธรรม. (2548). เดกไทย
ในมตวฒนธรรม. กรงเทพฯ: สำนกงานกจการ
โรงพมพองคการสงเคราะหทหารผานศกใน
พระบรมราชปถมภ.
สำนกงานเศรษฐกจการคลง. (2552). การสำรวจภาวะ
การออมและการลงทนในภาพรวมของประเทศ.
สำนกนโยบายการออมและการลงทน. กรงเทพฯ: สำนกนโยบายการออมและการลงทน สำนกงาน
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 14
เศรษฐกจการคลง.
Bentler, P. M., & Bonett, D. G. (1980). Significance
tests and goodness of fit in the analysis of
covariance structures. Psychological Bulletin,
88, 588–606.
Borden, L. M., Lee, S., Serido, J., & Collins, D.
(2008). Changing college students’ financial
knowledge, attitudes, and behavior through
seminar participation. Journal of Family
Economics, 29(1), 23–40.
Brint, S., & Rotondi, M. (2009). Student debt, the
college experience, and transitions to adulthood.
Retrieved from www.higher-ed2000.ucr.edu/...
/Brint% 20and%20 Rotondi% 20(2008).pdf.
Carpenter, J. M., & Moore, M. (2008). Gender and
credit behaviors among college students:
Implications for consumer educators. Journal
of Family and Consumer Sciences Education,
26(1), 42–47.
Cude, B. J., Lawrence, F. C., Lyons, A. C., Metzger,
K., LeJeune, E., Marks, L., & Machtmes, K.
(2006). College student and financial literacy:
What they know and what we want to learn.
Proceedings of Eastern Family Economics and
Resource Management Association Conference
( pp. 102–109).
Deaton, A. (2005). Franco modigliani and the life
cycle theory of consumption. Paper presented at
the Convegno Internazionale Franco Modgliani,
Accademia Nazionale dei Lincei. Rome,
February 17–18, 2005.
Duesenberry, J. S. (1949). Income, saving and the
theory of consumer behavior. MA: Harvard
University Press.
Keynes, J. M. (1939). The general theory of
employment, interest and money. New York:
Cambridge University Press.
Loughlin, D., & Szmigin, I. (2006). I’ll always be in
debt: Irish and UK student behaviour in a credit
led environment. Journal of Consumer
Marketing, 23(6), 35–43.
OECD. (2004). Learning for tomorrow’s world:
First results from PISA 2003. Paris: OECD.
Olaniyan. D. A., & Okemakinde, T. (2008). Human
capital theory: Implications for education
development. European Journal of Scientific
Research, 24(2), 157–162.
Pinto, M. B., & Mansfield, P. M. (2006). Financially
at-risk college students: An exploratory
investigation of student loan debt and
prioritization of debt repayment. NASFAA
Journal of Student Financial Aid, 35(2), 22–31.
Robb, C. A., & Sharpe, D. L. (2009). Effect of
personal financial knowledge on college
student’s credit card behavior. Journal of
Financial Counseling and Planning, 20(1), 25–
43.
Sallie, M. (2009). How undergraduate students use
credit cards: Sallie Mae’s National study of
usage rates and trend 2009. Retrieved from
www.inpathways.net/SLMCreditCardUsage
Study 41309FINAL2.pdf.
Varian, H. R. (2006). Intermediate microeconomics.
London: W.W. Norton & Company.
Xiao, J. J., Shim, S., Barber, B., & Lyons, A. (2007).
Academic success and well-being of college
students: Financial behaviors matter. Arizona:
The University of Arizona.
ว. เกษตรศาสตร (สงคม) ปท 35 ฉบบท 1 15
TRANSLATED THAI REFERENCES
Fiscal Policy Office. (2009). The survey of macro
savings and investment situation in Thailand.
Bangkok: Bureau of Savings and Investment
Policy, Fiscal Policy Office. [in Thai]
Office of The Government Pawnshop. (2009).
Annual Report 2009. Retrieved from http://
www. pawn.co.th/report_st.php. [in Thai]
Office of the Higher Education Commission. (2010).
Higher Education information. Retrieved from
http://www.info.mua.go.th/information/. [in
Thai]
Office of the National Economic and Social
Development Board. (2009). Express cash:
Lender of last resort or pitfall for needy people.
Social Outlook, 3, 11–15. [in Thai]
Office of the Permanent Secretary for Ministry of
Culture. (2005). Thai children in culture
perspective. Bangkok: The War Veterans
Organization of Thailand under Royal
Patronage of His Majesty the King. [in Thai]
Phra Paisal Visalo. (2010). Buddhism in the age of
consumerism. Bangkok: Kanlayanatam. [in
Thai]
Piboolsravut, P. (2008). The Royal National Reserve
of Thailand and Sufficiency Economy
Philosophy. Bangkok: Petchrung. [in Thai]
Piyasil, V., & Ketumarn, P. (2007). Textbook of
child and adolescent psychiatry Volume 2.
Bangkok: Child and Adolescent Psychiatric
Society of Thailand. [in Thai]
Student Loans Fund. (2009). Annual report 2009.
Bangkok: Student Loans Fund. [in Thai]
Suwanrada, W., & Manprasert, S. (2009). The
determinants of private savings behavior in
Thailand: A study from micro-data field
surveys. Faculty of Economics, Chulalongkorn
University, Bangkok. [in Thai]
University of the Thai Chamber of Commerce.
(2005). The survey of credit card usage
behavior. Bangkok: University of the Thai
Chamber of Commerce. [in Thai]