KAYNAK ARTNAMES

KAYNAK ARTNAMES

4-NGTL 0-GN-P-002-5005

KAYNAK ARTNAMES

4-NGTL 0-GN-P-002-5005NDEKLER

1.0 GENEL

1.1 KAPSAM

1.2 TANIMLAR

1.3 DOKMANTASYON

1.4 KAYNAK YNTEMLER

1.5EKPMAN VE MALZEMELER

1.6 KAYNAK ARTNAMELER VE STANDARTLARI

2.0 KAYNAK VE KAYNAKININ KALFKASYONU

2.1 KAYNAK LEMLERNN KALFKASYONU

2.2 KAYNAKILARIN KALFKASYONU

3.0 RETM KAYNAI

3.1 GENEL

3.2 EK KOULLAR

3.3 RETM KAYNAININ MUAYENE VE TEST EDLMES

3.4 KAYNAK KUSURLARININ ONARILMASI VE GDERLMES

3.5 BALANTILAR VE GELER

3.6 DGER KOULLAR

1.0 GENEL

1.1 KAPSAM

Bu artname gaz boru hatlar ve bunlarla ilgili tesisler iin kaynak yaplmas ve kaynak yapma ileminin nitelii ile ilikili koullar ve ilemleri tanmlamaktadr.

1.2 TANIMLAR

A Kaynak kaynak iini fiilen yapan kii demektir.

B nitelikli kaynak ilemi bu artnamenin 2.1 blmne gre MTEAHHT tarafndan nitelikli bulunan kaynak ilemi demektir.

1.3 DKMANTASYON

MTEAHHT onaylanm usullere gre btn kaynak ileminin artnamelerini, test sonular dahil ilem kalifikasyon kaytlarn ve kaynak kalifikasyon kaytlarn temin edecektir.

1.4 KAYNAK YNTEMLER

Btn kaynak ileri, siperli metal ark kayna, daldrlma ark kayna veya gaz metal ark kayna ile elle, yar otomatik veya tam otomatik kaynak yapma tekniinin veya bu tekniklerin bir bileiminin kullanlmasyla yaplacaktr.

1.5 EKPMAN VE MALZEMELER

MTEAHHT, gerekli btn kaynak ekipmann, kaynak tozlarn, gazlar, dolgu metalleri ve iin tatmin edici bir ekilde tamamlanmas iin gereken test ekipmann temin edecektir. Btn ekipman salam kaynaklarn yaplmasn, inaatn srekliliinin devam etmesini ve personel gvenliinin teminat altna alnmas salamak iin alr durumda tutulacaktr. BOTA gerektii gibi performans gsterilmesi bakmndan elverisiz ekipman veya malzemelerin kullanlmasn yasaklama hakkn sakl tutmaktadr. Elektrotlar, dolgu telleri ve koruyucu gazlar imalatsnn nermelerine uygun olarak saklanacak ve kullanlacaktr.

1.6 KAYNAK YAPMA ARTNAME VE STANDARTLARI

Bu artnameye dayal olarak yaplan btn kaynak ileri bu artname ve aadaki standartlara gre olacaktr :

-API standard 1104 ve

-ANSI B 31.8

2.0 KAYNAK VE KAYNAKININ KALFKASYONU

2.1 KAYNAK ILEMLERNN KALFKASYONU

2.1.1Kullanlan btn kaynak yapma ilemleri API Standard 1104te istenilenlere gre nitelendirilecektir. Kalifikasyon, test sonularnn onaylanmas, bunlarla snrl kalmamak zere, kertik dayankllk ve sertlii ile ilgili BOTA koullarna uyuma bal bulunacaktr.

2.1.2 MTEAHHT btn kaynak yapma malzemelerini ve ekipmann (boru hattnda kullanlacak olan ekipmann ayns), kupon kesme ve test etme ekipmann ve amperaj, gerilimi, kaynak yapma hzlarn ve kaynak ilemi nitelendirilmesi ve kaynak nitelik testlerinin yaplmas srasnda scaklk derecelerini kayda yarar gerekli enstrmanlar temin edecektir .

2.1.3 Kaynak ilem kalifikasyonu, test kaynann tamamlanmas zerine, kaynan tamam ayn radyasyon kaynann, retim kaynaklarnn muayene edilmesinde kullanlacak radyografik film, maruz braklma sresi (exposure) ve radyografik teknik kullanlarak radyografisi alnacaktr. Radyografik ilem yaplmas ve radyografinin yorumlanmas Kaynaklarn tahribatsz incelenmesi artnamesi,4-NGTL 0-GN-P-002-5006ya gre olacaktr.

2.1.4 Radyografik yollardan deerlendirildii gibi kaynak kalitesinin standardnn kabul edilebilirlik standartlar ierisinde olmas kouluyla, API standard 1104 te tanmlanm olunduu gibi, mekanik test iin kuponlar kesilecek ve test edilecektir. Bu testin giderleri MTEAHHT tarafndan stlenilecektir.

2.1.5 Test kaynann API standard 1104n ve BOTA tarafndan belirtilen test zelliklerinin cevaplandrlmas kouluyla kaynak ileminin kalifikasyonu kabul edilecektir.

2.2 KAYNAKILARIN KALFKASYONU

2.2.1 MTEAHHT kaynak yaplmas iin sadece kalifiye ii kullanacaktr. MTEAHHT tarafndan istihdam edilen her bir kaynaknn yapmas gereken kaynak eit ve yntemleri iin API Standard 1104e gre kaynak kalifikasyon testini gemesi istenilecektir. Hi bir kaynak testten geirilmeksizin ve kalifiye diye kabul edilmeksizin, boru hattnn her hangi bir kaynak aamasnda grev almayacaktr.

2.2.2 Kaynak kalifikasyon belirlenmesinden en az 48 saat nce yazl olarak BOTAa bildirimde bulunulacaktr.

2.2.3 Her bir kaynak kalifikasyon testi kayna, Kaynaklarn tahribatsz incelenmesi artnamesi,4-NGTL 0-GN-P-002-5006ya gre radyografik olarak muayene edilecektir. Radyografik test esas alnarak test kayna kabul edilebilir bulunduu takdirde,mekanik test iin kupon BOTAn takdirine bal olarak, API standard1104 koullarna uyum iin alnabilir. Bu gibi testler ile ilikili btn giderler MTEAHHT tarafndan stlenilecektir.

2.2.4 stasyon kaynak ilemleri iin kalifikasyonu yaplacak kaynaklar API Standard 1104 e gre test kaynaklar zerinde yaplan bkme testlerini de yapm olacaklardr.

2.2.5 BOTAn alma srasnda yaplacak kaynak iin kaynaklar ret etme veya snrlandrma hakk olacaktr.

3.0 RETM KAYNAI

3.1 GENEL

3.1.1Kalifikasyon kaynak ilemleri kullanlmak suretiyle retim kayna API standard 1104n istediklerine gre yaplacaktr. Belli bal deikenlerde yaplan her hangi bir deiiklik yeni bir kaynak ileminin belirlenmesini ve retim kaynanda kullanlmak iin kalifikasyonunu gerektirmektedir.

3.1.2 API STANDARDI 1104TEN AAIDAK ALINTILARIN BURADA BELRTLMES GEREKR :

3.1.2.1 Hizalama skma kelepesinin kullanlmas-dz kaynaklar:

lem artnamesinin gerekli gsterdiklerine uygun olarak hizalama skma kelepeleri kullanlacaktr. Esas trnan tamamlanmasndan nce hizalama skma bileziinin kartlmasna izin verildiinde, trnan tamamlanm ksm yaklak olarak birbirlerine eit kesimler ierisinde olacak ve bunlar ek yerinin emberi etrafnda yaklak olarak eit aralkl olacaklardr. Bununla birlikte, bir i hizalama skma kelepesi kullanldnda ve iinde bulunulan koullar borunun hareket etmesini nlemeyi gletirdii takdirde veya kaynak gereksiz yerde gerilme altnda bulunduunda, esas trnak skma kelepesinin gerilmesini serbest brakmazdan nce tamamlanacaktr. D kelepelerle ilikili olarak kullanlan esas trnak kesimleri borunun evresi etrafnda yeknesak aralkl yerletirilmi olacak ve kelepenin kartlabilmesinin mmkn olmasndan nce boru emberinin yzde ellisinden az olmayan birikmi uzunluu olacaktr.

3.1.2.2 Hava koullar

Tamamlanm kaynan kalitesi, bununla snrl kalmamak zere, havadan kaynaklanan nem, rzgarla savrulan kumlar veya sert rzgarlar dahil, hkm sren hava koullar ile tehlikeye girecek olduunda kaynak yaplmayacaktr. Kullanlmalar mmkn bulunduunda rzgar siperleri kullanlabilir. BOTA kaynak iin hava koullarnn uygun olmadna karar verecektir.

3.1.2.3 Dolgu ve kaynan tamamlanmas

Kaynaklarn says, boru emberi etrafnda tamamlanm kaynaklarn byk lde yeknesak bir enine kesit oluturmas eklinde olacaktr. Hi bir noktada tepe yzeyi ne borunun d yzeyinin altnda olacak, ne de metal 1.59 mm den daha fazla kalkk olacaktr.Kk trnan tamamlanmasndan sonra, ikinci trnan derhal eklenmesi tavsiye edilir ve bu BOTA tarafndan zorunlu bulunabilir. Bundan sonra BOTAn belirttii sayda kaynak, tamamlayc kaynaklar tarafndan yaplabilir.

ki kaynak BOTAnki ile ayn yerde balatlmayacaktr. Tamamlanm kaynan yz orijinal oluun geniliinden yaklak olarak 3.17 mm daha byk olacaktr.Tamamlanm kaynak batan aaya fralanacak ve temizlenecektir.

3.2 EK KOULLAR

Aadaki ek BOTA artnamesine bal kalnacaktr.

3.2.1 EVRE SICAKLII

5 santigrat derecesinin altndaki evre scaklklarnda kaynak sadece aadaki ileme gre yaplacaktr :

A) ilem, nceden stma ve kontroll soutma olmakszn hkm sren koullarda veya bunlardan daha dk evre scaklnda uygun bulunmutur. veya

B) ilemde belirlenmi bulunan nceden stma ve kontroll soutmalar izlenilmi ve uygun bulunmutur.

3.2.2 BORU ULARININ ARAZDE HAZIRLANMASI

MTEAHHT BOTA tarafndan onaylanm trden bir kaynak az rtu makinesinin kullanlmasyla borunun doru hizalanmasn ve aralanmasn srdrmek bakmndan gerekli olabilecek boru ularn yeniden kesecek veya ekillendirecektir. Boru MTEAHHTe teslim edilmezden nce orijinal kaynak az rtuunun hasar grm olmas nedeniyle istenilmesi dnda yeniden kesme, dzeltme veya rtu iin ek tazminata izin verilmeyecektir.

Boru yeniden kesildiinde veya yeniden rtlandnda, borunun kimlik numaras ile s numaras yeni boru ucuna bu bilginin aktarlmasyla muhafaza edilecektir.

Alevle kesme kaynak az rtular kaynaktan nce talanacak ve rtu yzeyi dzensizliklerden arnm ve dzgn olacaktr. Btn rtular kalifiye kaynak ileminde verilen ekle uygun olacaktr.

3.2.3 TEMZLEME

Kaynak iin boru ek yerini hizaya sokmazdan nce, btn dier altyap maddeler ek yerinin iinden kartlacaktr. BOTA tarafndan gerekli kabul edildii takdirde, borunun her bir ek yeri, kir, kar, gevek pul ve dier altyap maddelerin uzaklatrlmas iin BOTAn kabul edebilecei ekilde, uygun apta deri veya kanavieden kay disk ile silinecektir.

3.2.4 N ISITMA VE GE SICAKLII

n stma uygulanabilir kalifiye kaynak ileminde aklanan koullara uygun olacaktr.

Esas geiin tamamlanmas ile scak geiin balamas arasnda ara gei scaklk derecesi kalifiye kaynak ileminde aklanm olduu gibi olacaktr. Gerektiinde, minimum n stma derecesi btn boru emberi iin kaynan her iki tarafnda en az 100 mm iin muhafaza edilecektir. Her hangi bir ube balantsnn veya fittinglerin boru hattna balanmasndan nce ve boru hattndaki flanj ve fittinglerin btn dz kaynaklar iin de n stma gerekli bulunmaktadr. n stma scaklklar her bir geiin balamasndan hemen nce pirometre veya scaklk lm kalemleri ile kontrol edilecektir. Ek n stma gerekleri kalifiye kaynak ileminde belirtilecek veya BOTA tarafndan istenildii ekilde olacaktr.

3.2.5 KAYNAK SONRASI ISIL LEM

Kaynak sonras sl ilem, kalifiye kaynak ileminde aklanm bulunan koullara gre olacaktr. Kalifiye kaynak ileminde belirtilmi olunduu gibi soumann yavalatlmas iin asbest rtler kaynaklarn zerine konulabilir.

3.2.6 TAIMA

Tamamlanm kaynaklar ieren boru hattnn bir kesiminin skidlerinden dmesi durumunda, MTEAAHHT BOTAa bunu annda bildirecektir. BOTA borunun her hangi bir ek yerinin gvdesinde veya her hangi bir tamamlanm veya tamamlanmam evre kaynanda ciddi bir kusurun meydana gelip gelmediini tahkik etmek iin gerekli kabul edecei her trl testi veya muayeneyi yerine getirme konusunda yetkili olacaktr. Bu gibi testler ve bunun sonucu gerekebilecek her hangi bir kusur giderici alma MTEAHHT hesabna olacaktr.

3.2.7 IARETLEME

Btn kaynaklar MTEAHHT tarafndan kaynaa bitiik borunun st drtte birlik paras zerine MTEAHHT tarafndan kaynaklara verilen numaraya gre iaretlenecek ve MTEAHHT verilen numaralarn bir listesini BOTAa verecektir. Numaralar yeniden tahsis edilmeyecektir. Metal ablonlar borunun iaretlenmesinde kullanlmayacaktr.

3.2.8 DKL KAYNAKLARIN YNLENDRLMES

Kaynaklanm borunun bitiik uzunluklarnda uzunlamasna, helezoni ve entik ulu kaynaklar, en azndan,:

A) 18 lik ve daha bynden boru iin 50 mm ve

B) 18 ten daha kk boru aplar iin 150 mm veya 90 dereceden hangisi az ise o uzunlukta telafi edilecektir.

Eiklikler dnda, uzunlamasna dikiler yaklak olarak saat 10 ve saat 2 konumlarna yerletirilecektir.Uzunlamasna kaynak ile branman balant kaynaklar arasndaki minimum aralk 100 mm olacaktr.

3.2.9 DURDURMALAR

Yirmi dakikadan daha uzun bir sre iin i braklmazdan nce, kaynak yapma kaynak kalnlnn en az 2/3 nn ii tamamlanana kadar devam edecektir. Balant kaynaklar gecikme olmakszn tamamlanacak ve gece boyunca tamamlanmam kaynak braklmayacaktr.

3.2.10 BNDRME KAYNAKLAR (DOLGU KAYNAKLAR)

Branman balantlar ve soket kaynaklar dahil, bindirme kaynaklar ANSI B31.8in I Ekinde belirtilen minimum boyutlarda olacaktr.

3.3 RETM KAYNAKLARININ MUAYENE VE TEST EDLMES

3.3.1Kalifiye Kaynak ilemine bal kalnmasn salamak bakmndan retim kaynann btn ynlerini denetleme ve izleme hakkna BOTA sahip olacak ve detaylarnda kalifiye kaynak ilemine uyulmam kaynaklar ret etme hakk olacaktr.

3.3.2retim kaynann yaplmasna balandktan sonra, BOTA her bir kaynaknn almasn test etmek iin boru hattndan haftada bir kayna kesme hakkna sahip olacaktr. Bu kaynaklarn kesme ve test ettirilme giderleri MTEAHHT tarafndan stlenilecektir. Bu testlerden her hangi birisi veya yaplan baka muayeneler, bu artnamelerde istenilenlere uyum bakmndan gerekli bulunan kalifiye kaynak ilemlerinde deiiklik yaplmasn zorunlu gsterdii takdirde, MTEAHHT ilemlerin BOTA tarafndan istenen her hangi bir ekilde revizyonunu zmseyecektir.

Yine BOTA ayn usule gre yaplm boru hatt kaynaklarnn % 0,2 sine kadarn kesmeye yetkili olacak ve BOTA, koullara gre, bu kaynaklarn test edilmesini isteyebilecektir. Bu kaynaklarn yerlerinden alnmas ve test edilmesi giderleri MTEAHHT tarafndan stlenilecektir.

3.3.3 Kaynak ileminden sonra, boru, kaynaklar zerinde tahribatsz btn testlerin tamamlanmasna kadar, zerinde bir alma yaplmakszn braklacaktr. MTEAHHT testleri yerine getiren ekip ile tam ibirliinde bulunacaktr. Balant kaynaklar zerinde testlerin yaplmas iin, BOTA ile anlamayla, MTEAHHT makul llerde zaman ayracaktr.

3.3.4 BOTA x-n,gamma n, manyetik parack muayenesi, ultrasonik veya bunlarn veya baka yntemlerin kombinasyonu gibi tahribatsz testler kullanlmasyla bu kaynaklarn tamamn veya her hangi birisini kontrol ettirmek hakkn sakl tutmaktadr. BOTA tarafndan belirlendii zere, bu muayene sonularnn her hangi bir kaynan kabul edilemez olmasn gsterme durumunda, MTEAHHT ilgili kaynan masraf kendisine ait olmak zere onarmn salayacak veya bakasyla deitirecektir.

3.4 KAYNAK KUSURLARININ ONARILMASI VE GDERLMES

3.4.1 Kusurlarn onarlmas veya giderilmesi API Standart 1104e gre olacaktr.API 1104n kabul kriterinin stnde kusurlu btn kaynaklar masraf MTEAHHTe ait olmak zere BOTA tarafndan gerekli grld ekilde onarlacak veya kestirilecektir. Btn onarm kaynaklar BOTAn onaylanm onarm nitelikli kaynak yapma ilemine gre yerine getirilecektir. Minimum 120 derecelik bir n stma, kaynan onarlmasndan nce yaplacak ve n stma onarm yaplan her hangi bir noktadan en azndan 150 mm mesafede olacaktr. Her hangi bir onarmn minimum uzunluu 50 mm olacaktr. Her hangi bir onarmn maksimum uzunluu kaynak dikiinin n amayacaktr. kinci kez onarm yaplmasna izin verilmeyecektir. Btn kesikler BOTAn mal olacaktr.

3.4.2 Kaynan i yzeyi zerindeki kusurlarn onarlmas iin arkadan takviye kayna, sadece BOTAn zel izni ile ve aadaki ilemler yerine getirilmesi zerine yaplabilecektir :

A.Arka kaynan yaplmasndan nce, btn boya, pas, kir, pul veya arka kaynann kalitesini etkileyebilecek baka dier altyap maddeler tel fra veya BOTA tarafndan kabul edilmesi mmkn baka uygun olanaklarn kullanlmasyla i yzden kartlacaktr.

B.Btn arka kaynaklar, kaynak yaplmasndan nce en az 120 derece n stmaya tabi tutulacaktr.

C.Btn art kaynaklarn uzunluu en azndan 50 mm olacaktr.

D. Kullanlan elektrotlar dk hidrojenli trden olacak elektrot imalatsnn nerdiklerine uygun olarak saklanacak ve kullanlacaktr.

3.5. BALANTILAR VE GELER

3.5.1 Balant kaynaklar, duruma uygulanabilmesi mmkn Kaynak kalifikasyon ilemine gre BOTA tarafndan onaylanan bir kaynak ileminin kullanlmas ile yaplacaktr. MTEAHHT kaynakya bol alma mekannn verilmesi iin an deliklerinin gerektii gibi boyutlandrlmasn salayacaktr.

3.5.2 Hi bir koul altnda iv kesme kaynaklara izin verilmeyecektir.

3.5.3 Eit olmayan aplarda borular ve/veya cidar kalnlklar ayn olmayan borularn eklenmeleri gerektiinde, ANSI B31.8 Ekinde istenilenleri yerine getiren gei paralar kullanlacaktr. Snme dayanmlar eit olmayan borular birletirilir iken, daha dk dayanml malzemenin cidar kalnl proje koullarn cevaplandrmaya yeterli olacaktr.

3.5.4 Balant kaynaklar ara verilmek suretiyle yaplmayacaktr.

3.6 DGER KOULLAR

3.6.1BORU BALARININ KAPATILMASI

Boru hattnn ak olan ular her bir alma gn sonunda kkba hayvanlarn boru ierisine girmesini engellemek iin kapatlacak ve ie yeniden balayana kadar almayacaktr. Gece balklarnn MTEAHHT tarafndan verilmeleri ve BOTA tarafndan onaylanmalar gerekmektedir. Boru hattnda meydana gelebilmesi mmkn bunlardan baka engeller, masraf kendisine ait olmak zere MTEAHHT tarafndan BOTAn memnun kalmas ve yaplanlar onaylamas kouluyla kaldrlacaktr. Boru hatt, sudan, kirden, engellerden ve dier altyap maddelerden tamamen temizlenmi olarak BOTAa teslim edilecektir.

3.6.2 MALZEME

alma eridi atklardan arndrlm tutulacak ve btn kullanlmam kaynak telleri ve dier malzemeler BOTAn kabul edebilecei ekilde toplanacak ve uzaklatrlacaktr.

Bu almann yaplmas iin gerekli btn malzemeler, ekipman ve ikmal maddeleri BOTAn kabul edebilecei gibi olmaldr. Kabul edilecek gibi olmayan malzemeler, ekipman veya ikmal maddeleri atlacak ve kabul edilebilir olanlarla deitirilecektir.

3.6.3 KAPLAMALI BORU KAYNAININ YAPILMASI

Kaynak almas srasnda, kaynak sramalarnn tututurmasna kar kaplama, ya 600 mm eninde asbestos rt kullanlmasyla yada BOTA tarafndan onaylanan bir usuln uygulanmasyla korunacaktr. Koruyucu cihaz kaynak merkezinden 50 mm teye yerletirilecektir.

Kaynak skma kelepeleri kaplama hasar olmamasn salayacak ekilde boru ularnda yerlerine tespit edilecektir.

Borunun arazide kesilmesi ve kaynak yaplmas gerektii takdirde, atlyede kaplama kaznacak ve kaynak yerinden 100 m. tede bir mesafede talanacaktr.

INCLUDEPICTURE "http://www.botas.gov.tr/images/ust_arka1.jpg" \* MERGEFORMATINET

BOTA

BORU HATLARI LE PETROL TAIMA A..

BOTA

BORU HATLARI LE PETROL TAIMA A

110