1

EPI-RADAR

WAKACYJNY

KIERUNEK:

Brazylia

CLINAG

MEDYCYNA PODRÓŻY

W tym numerze

Malaria i ZIka ...................... 2

Denga.................................. 3

Zagrożenia w st. wsch ....... 4

Biegunka podróżnych………..5

Prewencja ….................... 6

Waz ne tematy

• Żółta gorączka

• Ochrona przed komarami

• Higiena wody i żywności

ZAGROŻENIA ZDROWOTNE W REJONIE PODRÓŻY

Malaria

Denga

Zika

Biegunka podróżnika

Żółta gorączka

10.11.2018 Rok 1, numer 5

2

Profilaktyka malarii

MALARONE

Zapobieganie malarii wywoływanej

przez Plasmodium falciparum.

Dorośli >40 kg mc. 1 tabl. 1 ×/d. Z

apobiegawcze podawanie leku należy

rozpocząć 24–48 h przed znalezieniem się

na endemicznym obszarze występowania

malarii.

Podawanie leku należy kontynuować przez

cały pobyt na obszarze endemicznym,

a następnie przez 7 dni po opuszczeniu

obszaru endemicznego.

DOXYCYCLINE

Zapobieganie malarii. 100 mg/d, podawa-

nie rozpocząć 1–2 dni przed planowaną

podróżą w rejon zagrożony malarią, w jej

trakcie oraz przez 4 tyg. po powrocie.

Zakażenia wirusem Zika są raportowane w strefie tropikalnej.

Komary są zakażone wirusem. Duża część zakażonych ludzi nie

demonstruje objawów. Jednakże infekcja PODCZAS CIĄŻY może

spowodować wady wrodzone. Nie ma szczepionki i leków prze-

ciwko tej chorobie.

1. KOBIETY W CIĄŻY NIE POWINNY PODRÓŻOWAĆ DO REJO-

NÓW ZAGROŻONYCH.

2. PODCZAS POBYTU UŻYWAĆ PREZERWATYW

3. PO POWROCIE PODRÓŻNI DO REJONÓW ZAGROŻONYCH ZI-

KA POWINNI UŻYWAĆ PREZERWATYW PODCZAS ZBLIŻEŃ Z

CIĘŻARNYMI PARTNERKAMI PRZEZ 3 TYGODNIE (JEŚLI NIE

MASZ OBJAWÓW)

4. PRZY PLANACH ZAJŚCIA W CIĄŻĘ PO PODRÓŻY W REJONY

ZAGROŻONE ZIKA:

• Jeśli jesteś kobietą i Twój partner nie podróżował - zaczekaj

2 miesiące;

• Jeśli jesteś mężczyzną lub jesteście parą, która podróżowała

– zaczekaj (-cie) 3 miesiące z planami zajścia w ciążę.

WIRUS ZIKA - ZAGROZ ENIE DLA CIĘZ ARNYCH

MALARIA W BRAZYLII

Zika w strefie tro-pikalnej Jaka jest sytuacja obecnie?

Rejony zagrożone: Acre, Amapá, Amazonas,

Rondonia I Roraima. Wyste-

puje także: Maranhão, Ma-

to Grosso i Para, ale rzadko

w miastach stołecznych

stanów. Rzadko na tere-

nach wiejskich Espirito San-

to, Goias, Mato Grosso do

Sul, Piaui i Tocantins. Rzad-

ko w zalesionych terenach

wiejskich Rio de Janeiro i

São Paolo. NIE MA malarii

w miastach Brasilia, Rio de

Janeiro, São Paolo, i wodo-

spadach Iguaçu

Ryzyko estymowane: niskie Oporność lekowa: chlorochi-na Gatunki zarodźców malarii: P. vivax 85%, P. falciparum 15%. Chemioprofilaktyka reko-mendowana: Acre, Amapá, Amazonas, Rondonia, and Roraima. States of Maran-hão, Mato Grosso i Para (ALE NIE MIASTA STOŁECZ-NE): Atovaquone-proguanil (MALARONE) doxycycline

2

3

DENGA W BRAZYLII Jest to ciężka choroba gorączkowa, charakteryzująca się się silnym osłabieniem i bólami mięśniowao-stawowymi, zwana przez to kościołamaczem, Bardzo niepokojące są objawy krwawienia podczas choroby, które są wynikiem spadku poziomu płytek krwi, bywa, że po ustąpieniu go-rączki. Ten aspekt trzeba monitorować,

Należy unikać wód stojących, przebywać dłużej przy kałużach i kanałach, należy opróż-niać pojemniki z wodą, w ośrodkach wypoczynkowych dopytywać się o podjęte działania przeciw komarom, tzn. opryski (fumigations).

W pokojach zamykać okna w porze wie-czorowej i nad ranem, spać przy za-mkniętych oknach, wybijać komary przed snem, spać pod moskitierą.

Stosować repelenty, świece przeciwko-marowe—zapas wziąć ze sobą.

Repelenty nanosić na siebie po kąpieli wieczornej, także w razie obecności ko-marów w ciągu dnia po kąpielach w mo-rzu czy basenie.

OSTRZEZ ENIA ZDROWOTNE DLA WSCHODNICH STANO W BRAZYLII

Rio Grande do Norte zgłosiło 26 306 podej-rzen o dengę, z 10 900 potwierdzeniami do 6 paz dziernika 2018 r. Zgłoszono ro wniez 3234 podejrzane przypad-ki chikungunya, z potwierdzeniem 706 i 922 podejrzanymi przypadkami zika, z kto rych 41 zostało potwierdzonych. Do tego okresu odnotowano 48 zgono w z po-wodu arbovirosis, z kto rych jedna została po-twierdzona jako gorączka denga, a pozostałe nadal były przedmiotem badan . Stan Pernambuco zarejestrował wzrost o 22,8% przypadko w dengi podejrzanych po-między 31 grudnia 2017 a 3 listopada 2018 roku w poro wnaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego. W 2017 roku było 16,082 podejrze-wane przypadki dengi w Pernambuco, 114 podejrzanych zgono w w ubiegłym roku. Powiadomienia o Zí ka ro wniez wzrosły pomiędzy 31 grudnia 2017 a 3 listopada 2018 roku o 41,1% , Liczba przypadko w chikungunya spadła—2811 przypadko w, o 42,2% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku, gdy wykazano 4,863. W Recife odnotowano 2,061 przypadko w dengi pomiędzy 31 grudnia 2017 a 27 paz dziernika 2018. 4

PROFILAKTYKA BIEGUNKI PODRO Z NYCH

Zanieczyszczona żywność i woda mogą powodować biegunkę podróżnych spowodowaną róż-

nymi i pasożytami a także cholerę

Spożywaj gotowaną i gorącą żywność

Jedz jaja tylko na twardo

Jedz owoce i warzywa, które umyłeś i obrałeś sam

Jedz produkty mleczne tylko pasteryzowane

Nie jedz:

Dań, które wystygły i podawane są w temperaturze pokojowej

Żywności ulicznej

Surowych jaj i gotowanych na miękko

Niedogotowanego, półsurowego mięsa i ryb

Nieumytych i nieobranych warzyw i owoców

Dziczyzny (małp, nietoperzy, innych)

Pij:

Wodę z zapieczętowanych butelek

Wodę zdezynfekowaną

Lód z wody dezynfekowanej lub butelkowanej

Napoje gazowane

LECZENIE:

1. Xifaxan: 200 mg (1 tabl.) co 8 h

lub 400 mg co 8–12 h, nie dłużej

niż przez 7 dni.

2. Loperamid: Początkowo 4 mg

(2 tabl.), następnie 2 mg (1 tabl.)

po każdym luźnym stolcu.

3. Gastrolit: po rozpuszczeniu

w gorącej przegotowanej wodzie

(zawartość 1 saszetki na 200 ml

wody) - przez pierwsze 4 h 500–

1000 ml (do zaspokojenia pra-

gnienia), a następnie ok. 200 ml

po każdym płynnym stolcu.

4. Enterol: 1–2 kaps. lub sasz. na

dobę przez okres do 1 tyg.

Nie pij:

Wody kranowej i ze studni

Lodu z wody kranowej i studni

Soków rozcieńczanych wodą kranową i

studzienną

Kala-Azar (Leiszmanioza)

W stanach wschodnich w 2017 r. zarejestrowano 74 potwierdzone przypadki tej choroby, z dziewię-

cioma zgonami. W 2018 r. Od stycznia do października odnotowano 55 potwierdzonych przypadków i

dziewięć zgonów. Średnia to pięć przypadków na miesiąc. W 3 gminach: Aracaju, Nossa Senhora do

Socorro i São Cristóvão przypadki są rejestrowane co roku.

Tajemnicza leiszmanioza lub Calazar jest chorobą wywoływaną przez pierwotniaka z rodziny Trypanoso-matidae i nalez ącą do rodzaju Leishmania. Przenoszenie choroby odbywa się przez ukąszenia owado w hematofagicznych, z ywiących się krwią, z ro-dzaju Lutzomya i Phlebotomus. Typ trzewny leiszmaniozy jest uwaz any za najpowaz niejszy, a jes li nie jest leczony, w ponad 90% przy-padko w kon czy się s miercią. Pasoz yt migruje do narządo w trzewnych z ywiciela, docierając do wątroby, s ledziony i szpiku kostnego, powodując powaz ne objawy, kto re mogą prowadzic do s mierci. Moz e wystą-pic gorączka, spadek masy ciała, osłabienie, powiększenie wątroby i s ledziony, obrzęk węzło w chłonnych, niedokrwistos c , choroby nerek, choroby płuc, suchy kaszel, łuszczenie sko ry i wypadanie włoso w. Okres inkubacji choroby jest bardzo zmienny: od dziesięciu dni do 24 miesięcy.

ZAPOBIEGANIE: Indywidualna ochrona przy uz yciu repelento w, stosowanie moskitier, zaklejanie okien, stosowanie insektycydo w; budowa domo w w odległos ci 500 metro w od lasu, usuwanie

zbiorniko w wodnych.

5

WAŻNE: Rozszerzono czasowo rekomendacje odnośnie szcze-pienia na żółtą gorączkę dla podróżujących do Brazylii:

Szczepienie jest rekomendowane wszystkim podróżnym iw tym dzieciom powyżej 9 m-ca życia, udającym się do rejonów: całe stany Acre, Amapá, Amazonas, Distrito Federal ( z miastem stołecznym Ciudad Brasília), Goiás, Maranhão, Mato Grosso, Mato Grosso do Sul, Minas Gerais, Pará, Rondônia, Roraima, and Tocantins i inne określone tereny: Bahia, Paraná, Piauí, Rio Grande do Sul, Santa Catarina, and São Paulo (stan, nie miasto) i w przypadku wycieczek do Wodospadów Iguaçu

Jak wygląda obecna sytuacja?

W 2017 Ministerstwo Zdrowia Brazylii zaraportowało ogniska epidemiczne w stanach

wschodnich, dotąd nieobecne. Od końca 2017 przypadki pojawiły się w Rio de Janeiro,

Minas Gerais i São Paulo. W 2018 odnotowano przypadek nieszczepionego dunskiego

turysty, z regionu São Paulo następnie inne przypadki zakożonych na wyspie Ilha Gran-

de (Rio de Janieiro State). Kliku z tych podróżników zmarło.

Tereny zaznaczone na mapie kolorem szarym nie są zagrożone: Fortaleza, Recife, Rio de Janeiro, Salvador i São Paulo i szczepienie nie jest rekomendowane.

• WHO rekomenduje szczepienia fdla podróżujących do nowych prowincji (w dodatku do tradycyjne uważanych za tereny

zagrożone):

• Stan Espirito Santo

• Stan São Paulo State, łącznie z miastem São Paulo i wyspami przybrzeżnymi;

• Stan Rio de Janeiro State, łącznie z miastem Rio de Janeiro i wyspami przybrzeżnymi;

• Stan Paraná

• Stan Catarina

• Stan Rio Grande do Sul

• Wiele miast stanu Bahia

Czym jest Żółta Gorączka?

Choroba przenoszona jest przez komary. Ciężkie objawy gorączka, dreszcze, ból głowy i mięśni po 3-6 dniach od zaka-

żenia. U 15% chorych przebieg choroby jest ciężki z krwawieniem, żółtaczką, wstrząsem i czasem śmiercią

Zapobieganie: szczepienie do 10 dni przed podro z ą do rejono w zagroz onych i unikanie komaro w

Żółta gorączka (febre amarela)

ALERT: POZIOM 2 – WSKAZANE DODATKOWE ŚRODKI OSTROŻNOŚCI

6

1. Wirusowe zapalenie wątroby typu A— WZW A możan nabyć poprz kontakt z zakażoną żywnością i

wodą, niezależnie od tego gdzie się je i gdzie się przebywa.

Avaxim lub Havrix Adult— 2 dawki: dz. 0, i po 6 miesiącach

2. Wirusowe zapalenie wątroby B— W szczepieniu przeciw obu chorobom szczepionka Twinrix Adult 3

dawki 0,1, 6 mies. Odporność wieloletnia

3. Dur brzuszny — TYPHIM VI 1 dawka - odporność 3 lata

4. Polio— jeśli szczepiony jako dziecko— konieczna dawka przypominająca po 10 latach —można kojarzyć

z Di-Te (także wskazana dawka przypominająca) —Dultavax lub osobno Imovax Polio)

5. Wścieklizna - przy aktywnościach outdoor: camping, hiking, biking, adventure travel, and caving) przy

pracy i badaniach ze zwierzętami - np. Verorab 4 dawki w cyklu: 0, 1,3 lub 4 tygodnie, 12 miesięcy

6. Malaria—Malarone 1 tab. dz od dn. –2 przed podróżą— ze względu na przewidziany pobyt na niskich

wysokościach w Indiach,

Dorośli >40 kg mc. 1 tabl. 1 ×/d. Zapobiegawcze podawanie leku należy rozpocząć 24–48 h przed znalezie-

niem się na endemicznym obszarze występowania malarii. Podawanie leku należy kontynuować przez

cały pobyt na obszarze endemicznym, a następnie przez 7 dni po opuszczeniu obszaru endemicznego

Podawać p.o., najlepiej z posiłkiem lub napojami mlecznymi. Dobową dawkę należy przyjmować zawsze

o tej samej porze. W przypadku wystąpienia wymiotów w ciągu 1 h od przyjęcia leku dawkę należy po-

wtórzyć.

7. Żółta febra—nowe rejony zagrożone w Brazylii (vide str. 5)

8. Grypa—do rozważenia ze względu na rozpoczynający się w czasie pobytu sezon grypowy w Indiach, w

dużych grupach turystów na statkach, pociągach lub innych okolicznościach stłoczenia ludności.

Indywidualna ocena ryzyka i zalecane s rodki profilaktyczne

CLINAG Medycyna Podro z y

Krasin skiego 58

01-755 Warszawa

www.clinag.pl

e-mail: sekretariat@clinag.pl

tel.: 530 530 980.