KİMDİR BU?CUMHURİYET DÖNEMİ

ÖĞRETİCİ METİNLER

Edebiyat tarihçisi ve deneme yazarıdır. Metin tahlili metodunu edebiyatımızda en iyi

uygulayan odur. Türkiye’nin meselelerini denemelerinde milli

bir anlayışla dile getirmiş, gençlere yol göstermeye çalışır.Eserleri :

Araştırma - İnceleme:Şiir Tahlilleri I, II, Tip Tahlilleri Hikaye Tahlilleri, Edebiyat Üzerine Araştırmalar.

Deneme : Kültür ve Dil, Edebiyatımız İçinden, Nesillerin Ruhu, Büyük Türkiye Rüyası.

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

MEHMET KAPLAN (1915-1986)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Edebiyat tarihçisi, yazar, şair ve edebiyat öğretmenidir.

1948 yılından itibaren Hürriyet gazetesinde Edebi Sohbetler sütununda devamlı yazılar yazdı.

1958 yılında Yahya Kemal Enstitüsü yayın işlerini yürüttü.

Milli Eğitim Bakanlığı 1000 Temel Eser ve Çağdaş Türk Yazarları Komisyonlarına üye ve başkan seçildi.

1970 yılında kurulan Kubbealtı Akademisine Edebiyat Kolu Başkanı ve Akademi Dergisi Müdürü oldu.

Eserleri: Türkçenin Sırları Resimli Türk Edebiyatı Tarihi Yahya Kemal Yaşarken, Yahya Kemal’in

Hatıraları,, Şiir ve Edebiyat Sohbetleri

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

NİHAT SAMİ BANARLI(1907-1974)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Deneme türünün Türk edebiyatındaki en önemli şahsiyetidir. Türkçeyi sadeleştirme çalışmalarının ateşli savunucusudur. Dilimizde Arapça ve Farsça kelimelerin bir an önce atılmasını ister. Eserlerinde “ve” bağlacını Arapçadan geçti diye hiç kullanmaz, onun yerine “ile” bağlacını kullanır.

Günlerin Getirdiği Karalama Defteri Sözden Söze Ararken Söz Arasında Okuruma Mektuplar Diyelim Günce (günlükler)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

NURULLAH ATAÇ

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Fıkra, makale, anı, gezi ve sohbet türlerinde özlü yazılarıyla tanındı.

Atatürk devrimlerini koruma gibi toplumsal ve güncel konuları da kullanarak fikir ve siyaset hayatımıza batılılaşma çabalarına yön verdi.

Cumhuriyetten sonra oluşan Türk seyahat edebiyatının oluşmasında önemli  bir rolü vardır.

Birçok gazetede çalışmıştır. Gezi: Denizaşırı, Yeni Rusya, Bizim Akdeniz, Tuna

Kıyıları,Yolcu Defteri Anı: Ateş ve Güneş, Zeytindağı, Atatürk’ün Bana

Anlattıkları, Çankaya Fıkra: Eski Saat, Akşam

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

FALİH RIFKI ATAY(1894-1971)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Edebiyatımızda deneme ve eleştiriyle tanınmıştır.

Sanat, estetik, resim, felsefe konularında eser verdi ve birçok dergide bu konularda yazılar yazdı.

Sanat ve edebiyat konuları üzerinde özel görüşleriyle, düşüncelerini, kesin yargılara, kurallara bağlanmaksızın duygulu bir biçimde belirtir.

ESERLERİ: Deneme: Günlerin Götürdüğü, Düş’ün Payı,

Yokuşa Doğru, Edebiyat Konuşmaları ,Edebiyat Üzerine Çeviriler,

Calvet'ten çevirdiği “Dünya Edebiyatının Ölmeyen Üç Tipi :Hamlet-Don Kişot-Faust”   

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

SUUT KEMAL YETKİN (1903-1980)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Deneme ustalarındadır.

İTÜ’de sanat tarihi okuttu. Sanat tarihiyle ilgili eserleri; Montaigne (Denemeler), La Fontaine (Bütün Masallar), Hayyam (bütün rubailer) vb. şair ve yazarlardan çevirileri vardır.

Deneme: Mavi ve Kara

Sanat Üzerine Denemeler

Söz Sanatları

Yunus Emre’ye Selam

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

SABAHATTİN EYÜBOĞLU (1908— 1973)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Türk fikir hayatının önemli isimlerindendir. Denemeleriyle tanınmıştır. Mükemmel bildiği Fransızcayla Batı edebiyatını

ve medeniyetini çok iyi tanımış, Batı medeniyeti ile Doğu medeniyetini çok geniş bir açıdan karşılaştırmış ve tahlil etmiştir.

Balzac, V. Hügo vb. çevirilerinin yanısıra inceleme kitapları da yaymladı. Fildişi Kuleden başlığıyla denemeleri Hisar dergisinde yer aldı.

Eserleri : Bu Ülke, Kırk Ambar, Umrandan Uygarlığa, Kültürden

İrfana, Mağaradakiler, Hint Edebiyatı, Bir Facianın Hikayesi, Bir Dünyanın Eşiğinde, Işık Doğudan Gelir, Jurnal I., II.

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

CEMİL MERİÇ (1917—1987)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Edebiyata şiirle girdi ama asıl ününü peş peşe yayımladığı denemeleriyle kazandı. Bu düz yazı türünün başarılı adlarından biri kabul edilir.

ESERLERİ: Deneme: Kurutulmuş Felsefe Bahçesi, Sen

Beni Sev, Kendimle Konuşmalar, Yapıştırma Bıyık, Şiirin İlkeleri, Şişedeki Zenci, Şiir ve Cinayet

Anı: Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu, Boğaziçi Şıngır Mıngır, Kahveler Kitabı,

Şiir: Kikirikname, Yalelli, Hacivat’ın Karısı, Dünya İşleri

Günlük: Kuşları Örtünmek, Bay Sessizlik, Aynalar günlüğü, Yaşlılık Günlüğü, Papağanname, Yalnızlığın Fırınlanmış Kokusu

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

SALAH BİRSEL1919-1999

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Türk Teceddüt Edebiyatı Tarihi adlı araştırma- inceleme kitabı adlı eseri liselerde ders kitabı olarak okutulmuştur. Evinde düzenlediği toplantılar, şair ve yazarlar için öğretici ve yönlendirici nitelikler taşımıştır.

ESERLERİ: İnceleme: Türk Teceddüt Edebiyatı Tarihi Avrupa Edebiyatı ve Biz, Edebiyat Bilgileri

Gezi : Tuna’dan Batıya, Yurttan Yazılar

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

İSMAİL HABİP SEVÜK1892-1954

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Edebiyat yaşamına gençlik yıllarında yazdığı skeçlerle başlamış, öykü ve tiyatro alanındaki eserleriyle tanınmıştır. New York Herald Tribune Gazetesi'nin 1953'te İstabul'da düzenlediği öykü yarışmasında "Şişhaneye Yağmur Yağıyordu" öyküsüyle birinci oldu. Eski ve yeni yaşam biçimi arasında kalmış insanların, sonradan görme zenginlerin yaşamlarını ele aldı.

Fıkra-Deneme-Söyleşi: Devekuşuna Mektuplar, Hak Dostum Diye Başlayalım Söze, Düşsem Yollara Yollara,

Ölürse Ten Ölür Canlar Ölesi Değil, Yaz Boz Tahtası, Çok Güzelsin Gitme Dur, Koyma Akıl Oyma Akıl Öykü: Yaşasın Demokrasi, Tuş, Şişhane’ye Yağmur

Yağıyordu, Ayışığında Çalışkur, Onikiye Bir Var, Tiyatro: Fazilet Eczanesi, Keşanlı Ali Destanı,Gözlerimi

Kaparım Vazifemi Yaparım, Vatan Kurtaran Şaban, Sersem Kocanın Kurnaz Karısı, Zilli Zarife

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

HALDUN TANER1915-1986 M

üca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Beş Hececiler topluluğunun en güçlü şairlerindendir.

Uzunca bir süre “Akbaba” adlı mizah dergisini çıkarmıştır. Fıkraları ve mizah yazılarıyla tanınır.

ESERLERİ: Şiir: Akından Akına, Cenk Ufukları, Âşıklar Yolu,

Yanardağ, Bir Rüzgar Esti, Bir Selvi Gölgesi, Kuş Cıvıltıları

Roman: Kürkçü Dükkanı, Şeker Osman, Üç Katlı Ev, Göç,

Oyun: Binnaz, Kördüğüm, Nikahta Keramet Fıkra: Beşik, Ocak, Sarı Çizmeli Mehmet Ağa,

Gün Doğmadan, Şen Kitap Anı: Portreler, Bizim Yokuş,

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

YUSUF ZİYA ORTAÇ1895-1967

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Beş Hececiler topluluğunun en güçlü şairlerindendir.

Uzunca bir süre “Akbaba” adlı mizah dergisini çıkarmıştır. Fıkraları ve mizah yazılarıyla tanınır.

Şiir: Akından Akına, Cenk Ufukları, Âşıklar Yolu, Yanardağ, Bir Rüzgâr Esti, Bir Selvi Gölgesi, Kuş Cıvıltıları

Roman: Kürkçü Dükkânı, Şeker Osman, Üç Katlı Ev, Göç,

Oyun: Binnaz, Kördüğüm, Nikâhta Keramet Fıkra: Beşik, Ocak, Sarı Çizmeli Mehmet Ağa,

Gün Doğmadan, Şen Kitap Anı: Portreler, Bizim Yokuş,

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

YUSUF ZİYA ORTAÇ(1895-1967 )

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Ortaokulda arkadaşlarıyla “Serçe” isimli dergi çıkardı. Fransa dönüşü beş arkadaşıyla “d grubu”nu kurmuştur. Ünlü bir ressam da olan şair, halk şiirinin biçim özelliklerinden yararlanarak kendine özgü bir söyleyiş geliştirmiştir.

Gezi: Canım Anadolu, Tezek, Delifişek Şiir: Yaradan’a Mektuplar, Karadut, Dol Kara

Bakır Dol, Tuz

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU(1913-1975)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Makedonya’da doğdu. Ankara Üniv. Hukuk Fakültesinden mezun oldu. Akşam gazetesinde 25 yıl fıkra yazarlığı yaptı.1956’da Hayat mecmuasını çıkardı. Sohbet, deneme, gezi yazısı, fıkra türünde ürün vermiştir. Sohbetleri genellikle gençlere doğru yolu gösteren, yaşama sevinci aşılayan, hayatta karşılaşabilecekleri engelleri iyimserlikle aşmayı öğütleyen niteliktedir.

Deneme-Sohbet: Eşref Saat, Ümit Dünyası, Hayat Böyledir, Aile Sohbetleri

Gezi: Sovyet Rusya

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

ŞEVKET RADO (1913-1988)

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Galatasaray Lisesi'nin Latince Bölümü'nü bitirdikten sonra, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin Felsefe Bölümü'nden ve Köln Üniversitesi'nden mezun oldu. Almanya, Fransa, Belçika’da çeşitli üniversitelerde çalıştı.

'Filozof denemeci gibi çalışırsa başarıya ulaşır' düşüncesiyle edebiyata yöneldi. 1962'de 'Dilin Gücü'yle başlayıp dünyayı, felsefeyi, kültürü sorgulama serüvenini denemeler şeklinde kitaplaşırdı.

Türkçe dışında Almanca, İngilizce ve Fransızca yapıtları da bulunmaktadır.

 DENEME: Dilin Gücü Bunalımdan Yaşama Kültürü

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

NERMİ UYGUR

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

Müca

hid

Serçe

k FM

EA

L

MÜCAHİD SERÇEKMEHMET ERDOĞAN ANADOLU LİSESİ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

ÖĞRETMENİMücahid Serçek FMEAL