Upload
baguswijaya
View
220
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 1/14
KODE ETIK AKUNTAN DAN
PENEGAKANNYA
oleh:
I Made Bagus Wijaya Negara (EB! "#$%#%&%%"""%')
Gus*i Ngurah +ai Maha Pu*ra (EB!"#$%#%&%,%""%-')
I Waya. Dede Tria.a Pu*ra (EB!"#$%#%&%,"""%%-)
U.i/ersi*as Bra0ijaya
Mala.g
#%"$
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 2/14
KODE ETIK AKUNTAN DAN
PENEGAKANNYA
Pengertian Kode Etik
Kode e*i1 adalah sis*e2 .or2a3 .ilai da. a*ura. 4ro5esio.al *er*ulis ya.g se6ara *egas
2e.ya*a1a. a4a ya.g 7e.ar da. 7ai13 da. a4a ya.g *ida1 7e.ar da. *ida1 7ai1 7agi
4ro5esio.al8 Kode e*i1 2e.ya*a1a. 4er7ua*a. a4a ya.g 7e.ar a*au salah3 4er7ua*a. a4a ya.g
harus dila1u1a. da. a4a ya.g harus dihi.dari8
Tujua. 1ode e*i1 agar 4ro5esio.al 2e27eri1a. jasa se7ai197ai1.ya 1e4ada 4e2a1ai
a*au .asa7ah.ya8 Ada.ya 1ode e*i1 a1a. 2eli.du.gi 4er7ua*a. ya.g *ida1 4ro5esio.al8
Kode Etik Aturan Profesi Akuntansi IAI
Kode E*i1 I1a*a. A1u.*a. I.do.esia di2a1sud1a. se7agai 4a.dua. da. a*ura. 7agi
seluruh a.ggo*a3 7ai1 ya.g 7er4ra1*i1 se7agai a1u.*a. 4u7li13 7e1erja di li.g1u.ga. du.ia
usaha3 4ada i.s*a.si 4e2eri.*ah3 2au4u. di li.g1u.ga. du.ia 4e.didi1a. dala2 4e2e.uha.
*a.ggu.g9ja0a7 4ro5esio.al.ya8 8
Tujua. 4ro5esi a1u.*a.si adalah 2e2e.uhi *a.ggu.g9ja0a7.ya de.ga. s*a.dar
4ro5esio.alis2e *er*i.ggi3 2e.6a4ai *i.g1a* 1i.erja *er*i.ggi3 de.ga. orie.*asi 1e4ada
1e4e.*i.ga. 4u7li18 U.*u1 2e.6a4ai *ujua. *erse7u* *erda4a* e24a* 1e7u*uha. dasar ya.g
harus di4e.uhi:
Kredibilitas8 Masyara1a* 2e27u*uh1a. 1redi7ili*as i.5or2asi da. sis*e2 i.5or2asi8
Profesionalisme8 Di4erlu1a. i.di/idu ya.g de.ga. jelas da4a* diide.*i5i1asi1a. oleh
4e2a1ai jasa A1u.*a. se7agai 4ro5esio.al di 7ida.g a1u.*a.si8
Kualitas Jasa8 Terda4a*.ya 1eya1i.a. 7ah0a se2ua jasa ya.g di4eroleh daria1u.*a. di7eri1a. de.ga. s*a.dar 1i.erja *er*i.ggi8
Kepercayaan8 Pe2a1ai jasa a1u.*a. harus da4a* 2erasa ya1i. 7ah0a *erda4a*
1era.g1a e*i1a 4ro5esio.al ya.g 2ela.dasi 4e27eria. jasa oleh
a1u.*a.8
Kode E*i1 I1a*a. A1u.*a. I.do.esia *erdiri dari *iga 7agia.:
(") Pri.si4 E*i1a3
(#) A*ura. E*i1a3 da.
(&) I.*er4re*asi A*ura. E*i1a8
Pri.si4 E*i1a 2e27eri1a. 1era.g1a dasar 7agi A*ura. E*i1a3 ya.g 2e.ga*ur
4ela1sa.aa. 4e27eria. jasa 4ro5esio.al oleh a.ggo*a8 Pri.si4 E*i1a disah1a. oleh Ko.gres
da. 7erla1u 7agi seluruh a.ggo*a3 seda.g1a. A*ura. E*i1a disah1a. oleh +a4a* A.ggo*a;i24u.a. da. ha.ya 2e.gi1a* a.ggo*a ;i24u.a. ya.g 7ersa.g1u*a.8 I.*er4re*asi A*ura.
E*i1a 2eru4a1a. i.*er4re*asi ya.g di1eluar1a. oleh Bada. ya.g di7e.*u1 oleh ;i24u.a.
se*elah 2e24erha*i1a. *a.gga4a. dari a.ggo*a3 da. 4iha194iha1 7er1e4e.*i.ga. lai..ya3
se7agai 4a.dua. dala2 4e.era4a. A*ura. E*i1a3 *a.4a di2a1sud1a. u.*u1 2e27a*asi
li.g1u4 da. 4e.era4a..ya8
Per.ya*aa. E*i1a Pro5esi ya.g 7erla1u saa* i.i da4a* di4a1ai se7agai I.*er4re*asi da.
a*au A*ura. E*i1a sa24ai di1eluar1a..ya a*ura. da. i.*er4re*asi 7aru u.*u1
2e.gga.*i1a..ya8
<e*ia4 4ro5esi ya.g 2e.yedia1a. jasa.ya 1e4ada 2asyara1a* 2e2erlu1a.
1e4er6ayaa. dari 2asyara1a* ya.g dilaya.i.ya8 Ke4er6ayaa. 2asyara1a* *erhada4 2u*u jasa
a1u.*a. 4u7li1 a1a. 2e.jadi le7ih *i.ggi3 ji1a 4ro5esi *erse7u* 2e.era41a. s*a.dar 2u*u*i.ggi *erhada4 4ela1sa.aa. 4e1erjaa. 4ro5esio.al ya.g dila1u1a. oleh a.ggo*a 4ro5esi.ya8
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 3/14
A*ura. E*i1a Ko24ar*e2e. A1u.*a. Pu7li1 2eru4a1a. e*i1a 4ro5esio.al 7agi a1u.*a. ya.g
7er4ra1*i1 se7agai a1u.*a. 4u7li1 I.do.esia8 A*ura. E*i1a Ko24ar*e2e. A1u.*a. Pu7li1
7ersu27er dari Pri.si4 E*i1a ya.g di*e*a41a. oleh I1a*a. A1u.*a. I.do.esia8 Dala2
1o.ggres.ya *ahu. "=,&3 I1a*a. A1u.*a. I.do.esia (IAI) u.*u1 4er*a2a 1ali.ya 2e.e*a41a.
1ode e*i1 7agi 4ro5esi a1u.*a. I.do.esia3 1e2udia. dise24ur.a1a. dala2 1o.ggres IAI
*ahu. "='"3 "='3"==-3 da. *era1hir *ahu. "=='8 E*i1a 4ro5esio.al ya.g di1eluar1a. olehI1a*a. A1u.*a. I.do.esia dala2 1o.gres.ya *ahu. "==' di7eri .a2a Kode E*i1 I1a*a.
A1u.*a. I.do.esia8
A1u.*a. 4u7li1 adalah a1u.*a. ya.g 7er4ra1*i1 dala2 1a.*or a1u.*a. 4u7li13 ya.g
2e.yedia1a. 7er7agai je.is jasa ya.g dia*ur dala2 <*a.dar Pro5esio.al A1u.*a. Pu7li13 yai*u
audi*i.g3 a*es*asi3 a1u.*a.si da. re/ie03 da. jasa 1o.sul*a.si8 Audi*or i.de4e.de. adalah
a1u.*a. 4u7li1 ya.g 2ela1sa.a1a. 4e.ugasa. audi* a*as la4ora. 1eua.ga. his*oris ya.g
2e.yedia1a. jasa audi* a*as dasar s*a.dar audi*i.g ya.g *er6a.*u2 dala2 <*a.dar Pro5esio.al
A1u.*a. Pu7li18 Kode E*i1 I1a*a. A1u.*a. I.do.esia dija7ar1a. 1e dala2 E*i1a
Ko24ar*e2e. A1u.*a. Pu7li1 u.*u1 2e.ga*ur 4erila1u a1u.*a. ya.g 2e.jadi a.ggo*a IAI
ya.g 7er4ra1*i1 dala2 4ro5esi a1u.*a. 4u7li18
Prinsip Etika Profesi Ikatan Akuntan Indonesia
Kea.ggo*aa. dala2 I1a*a. A1u.*a. I.do.esia 7ersi5a* su1arela8 De.ga. 2e.jadi
a.ggo*a3 seora.g a1u.*a. 2e24u.yai 1e0aji7a. u.*u1 2e.jaga disi4li. diri di a*as da.
2ele7ihi ya.g disyara*1a. oleh hu1u2 6la. 4era*ura.8
Pri.si4 E*i1a Pro5esi dala2 Kode E*i1 I1a*a. A1u.*a. I.do.esia 2e.ya*a1a.
4e.ga1ua. 4ro5esi a1a. *a.ggu.gja0a7.ya 1e4ada 4u7li13 4e2a1ai jasa a1u.*a.3 da. re1a.8
Pri.si4 i.i 2e2a.du a.ggo*a dala2 2e2e.uhi *a.ggu.g9ja0a7 4ro5esio.al.ya da.
2eru4a1a. la.dasa. dasar 4erila1u e*i1a da. 4erila1u 4ro5esio.al.ya8 Pri.si4 i.i 2e2i.*a
1o2i*2e. u.*u1 7er4erila1u *erhor2a*3 7ah1a. de.ga. 4e.gor7a.a. 1eu.*u.ga. 4ri7adi
Prinsip Pertama > Tanggung Jawab Profesi
Dala2 2ela1sa.a1a. *a.ggu.g9ja0a7.ya se7agai 4ro5esio.al se*ia4 a.ggo*a harus
se.a.*iasa 2e.ggu.a1a. 4er*i27a.ga. 2oral da. 4ro5esio.al dala2 se2ua 1egia*a. ya.g
dila1u1a..ya8
<e7agai 4ro5esio.al3 a.ggo*a 2e24u.yai 4era. 4e.*i.g dala2 2asyara1a*8 <ejala.
de.ga. 4era.a. *erse7u*3 a.ggo*a 2e24u.yai *a.ggu.g ja0a7 1e4ada se2ua 4e2a1ai jasa
4ro5esio.al 2ere1a8 A.ggo*a juga harus selalu 7er*a.ggu.g ja0a7 u.*u1 7e1erja sar.a
de.ga. sesa2a a.ggo*a u.*u1 2e.ge27a.g1a. 4ro5esi a1u.*a.si3 2e2elihara 1e4er6ayaa.
2asyara1a*3 da. 2e.jala.1a. *a.ggu.g9ja0a7 4ro5esi dala2 2e.ga*ur diri.ya se.diri8 Usaha
1ole1*i5 se2ua a.ggo*a di4erlu1a. u.*u1 2e2elihara da. 2e.i.g1a*1a. *radisi 4ro5esi8
Prinsip Kedua > Kepentingan Publik
<e*ia4 a.ggo*a 7er1e0aji7a. u.*u1 se.a.*iasa 7er*i.da1 dala2 1era.g1a 4elaya.a.
1e4ada 4u7li13 2e.ghor2a*i 1e4er6ayaa. 4u7li13 da. 2e.u.ju11a. 1o2i*2e. a*as
4ro5esio.alis2e8
<a*u 6iri u*a2a dari sua*u 4ro5esi adalah 4e.eri2aa. *a.ggu.g9ja0a7 1e4ada 4u7li18
Pro5esi a1u.*a. 2e2ega.g 4era.a. ya.g 4e.*i.g di 2asyara1a*3 di 2a.a 4u7li1 dari 4ro5esi
a1u.*a. ya.g *erdiri dari 1lie.3 4e27eri 1redi*3 4e2eri.*ah3 4e27eri 1erja3 4ega0ai3 i./es*or3
du.ia 7is.is da. 1eua.ga.3 da. 4iha1 lai..ya 7erga.*u.g 1e4a6la o7ye1*i/i*as da. i.*egri*as
a1u.*a. dala2 2e2elihara 7erjala..ya 5u.gsi 7is.is se6ara *er*i78 Ke*erga.*u.ga. i.i
2e.i27ul1a. *a.ggu.g9ja0a7 a1u.*a. *erhada4 1e4e.*i.ga. 4u7li18 Ke4e.*i.ga. 4u7li1
dide5i.isi1a. se7agai 1e4e.*i.ga. 2asyara1a* da. i.s*i*usi ya.g dilaya.i a.ggo*a se6ara
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 4/14
1eseluruha.8 Ke*erga.*u.ga. i.i 2e.ye7a71a. si1a4 da. *i.g1ah la1u a1u.*a. dala2
2e.yedia1a. jasa.ya 2e24e.garuhi 1esejah*eraa. e1o.o2i 2asyara1a* da. .egara8
Pro5esi a1u.*a. da4a* *e*a4 7erada 4ada 4osisi ya.g 4e.*i.g i.i ha.ya de.ga. *erus
2e.erus 2e27eri1a. jasa ya.g u.i1 i.i 4ada *i.g1a* ya.g 2e.u.ju11a. 7ah0a 1e4er6ayaa.
2asyara1a* di4ega.g *eguh8 Ke4e.*i.ga. u*a2a 4ro5esi a1u.*a. adalah u.*u1 2e27ua*
4e2a1ai jasa a1u.*a. 4aha2 7ah0a jasa a1u.*a. dila1u1a. de.ga. *i.g1a* 4res*asi *er*i.ggida. sesuai de.ga. 4ersyara*a. e*i1a ya.g di4erlu1a. u.*u1 2e.6a4ai *i.g1a* 4res*asi
*erse7u*8
Dala2 2e2e2uhi *a.ggu.g9ja0a7 4ro5esio.al.ya3 a.ggo*a 2u.g1i. 2e.ghada4i
*e1a.a. ya.g sali.g 7er7e.*ura. de.ga. 4iha194iha1 ya.g 7er1e4e.*i.ga.8 Dala2 2e.ga*asi
7e.*ura. i.i3 a.ggo*a harus 7er*i.da1 de.ga. 4e.uh i.*egri*as3 de.ga. sua*u 1eya1i.a.
7ah0a a4a7ila a.ggo*a 2e2e.uhi 1e0aji7a..ya 1e4ada 4u7li13 2a1a 1e4e.*i.ga. 4e.eri2a
jasa *erlaya.i de.ga. se7ai197ai1.ya8
Mere1a ya.g 2e24eroleh 4elaya.a. dari a.ggo*a 2e.ghara41a. a.ggo*a u.*u1
2e2e.uhi *a.ggu.gja0a7.ya de.ga. i.*egri*as3 o7ye1*i/i*as3 1ese1sa2aa. 4ro5esio.al3 da.
1e4e.*i.ga. u.*u1 2elaya.i 4u7li18 A.ggo*a dihara41a. u.*u1 2e27eri1a. jasa 7er1uali*as3
2e.ge.a1a. i27ala. jasa ya.g 4a.*as3 ser*a 2e.a0ar1a. 7er7agai jasa3 se2ua.ya dila1u1a.de.ga. *i.g1a* 4ro5esio.alis2e ya.g 1o.sis*e. de.ga. Pri.si4 E*i1a Pro5esi i.i8
<e2ua a.ggo*a 2e.gi1a* diri.ya u.*u1 2e.ghor2a*i 1e4er6ayaa. 4u7li18 A*as 1e4er6ayaa.
ya.g di7eri1a. 4u7li1 1e4ada.ya3 a.ggo*a harus se6ara *erus92e.erus 2e.u.ju11a. dedi1asi
2ere1a u.*u1 2e.6a4ai 4ro5esio.alis2e ya.g *i.ggi8
Ta.ggu.g9ja0a7 seora.g a1u.*a. *ida1 se2a*a92a*a u.*u1 2e2e.uhi 1e7u*uha.
1lie. i.di/idual a*au 4e27eri 1erja8 Dala2 2ela1sa.a1a. *ugas.ya seora.g a1u.*a. harus
2e.gi1u*i s*a.dar 4ro5esi ya.g di*i*i197era*1a. 4ada 1e4e.*i.ga. 4u7li13 2isal.ya:audi*or
i.de4e.de. 2e27a.*u 2e2elihara i.*egri*as da. e5isie.si dari la4ora. 1eua.ga. ya.g
disaji1a. 1e4ada le27aga 1eua.ga. u.*u1 2e.du1u.g 4e27eria. 4i.ja2a. da. 1e4ada
4e2ega.g saha2 u.*u1 2e24eroleh 2odal? e1se1u*i5 1eua.ga. 7e1erja di 7er7agai 7ida.g
a1u.*a.si 2a.aje2e. dala2 orga.isasi da. 2e27eri1a. 1o.*ri7usi *erhada4 e5isie.si da.
e5e1*i/i*as dari 4e.ggu.aa. su27er daya orga.isasi? audi*or i.*er. 2e27eri1a. 1eya1i.a.
*e. *a.g sis*e2 4e.ge.dalia. i.*er.al ya.g 7ai1 u.*u1 2e.i.g1a*1a. 1ea.dala. i.5or2asi
1eua.ga. dari 4e27eri 1erja 1e4ada 4iha1 luar8ahli 4aja1 2e27a.*u 2e27a.gu.
1e4er6ayaa. da. e5isie.si ser*a 4e.era4a. ya.g adil dari sis*e2 4aja1? da. 1o.sul*a.
2a.aje2e. 2e24u.yai *a.ggu.g9ja0a7 *erhada4 1e4e.*i.ga. u2u2 dala2 2e27a.*u
4e27ua*a. 1e4u*usa. 2a.aje2e. ya.g 7ai18
Prinsip Ketiga > Integritas
U.*u1 2e2elihara da. 2e.i.g1a*1a. 1e4er6ayaa. 4u7li13 se*ia4 a.ggo*a harus
2e2e.uhi *a.ggu.g ja0a7 4ro5esio.al.ya de.ga. i.*egri*as se*i.ggi 2u.g1i.8I.*egri*as adalah sua*u ele2e. 1ara1*er ya.g 2e.dasari *i27ul.ya 4e.ga1ua. 4ro5esio.al8
I.*egri*as 2eru4a1a. 1uali*as ya.g 2ela.dasi 1e4er6ayaa. 4u7li1 da. 2eru4a1a. 4a*o1a.
(7e.6h2ar1) 7agi a.ggo*a dala2 2e.guji se2ua 1e4u*usa. ya.g dia27il.ya8
I.*egri*as 2e.gharus1a. seora.g a.ggo*a u.*u13 a.*ara lai.3 7ersi1a4 jujur da.
7er*erus *era.g *a.4a harus 2e.gor7a.1a. rahasia 4e.eri2a jasa8 Pelaya.a. da. 1e4er6ayaa.
4u7li1 *ida1 7oleh di1alah1a. oleh 1eu.*u.ga. 4ri7adi8 I.*egri*as da4a* 2e.eri2a 1esalaha.
ya.g *ida1 dise.gaja da. 4er7edaa. 4e.da4a* ya.g jujur3 *e*a4i *ida1 da4a* 2e.eri2a
1e6ura.ga. a*au 4e.iadaa. 4ri.si48
I.*egri*as diu1ur dala2 7e.*u1 a4a ya.g 7e.ar da. adil8 Dala2 hal *ida1 *erda4a*
a*ura.3 s*a.dar3 4a.dua. 1husus a*au dala2 2e.ghada4i 4e.da4a* ya.g 7er*e.*a.ga.3
a.ggo*a harus 2e.guji 1e4u*usa. a*au 4er7ua*a..ya de.ga. 7er*a.ya a4a1ah a.ggo*a *elah2ela1u1a. a4a ya.g seora.g 7eri.*egri*as a1a. la1u1a. da. a4a1ah a.ggo*a *elah 2e.jaga
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 5/14
i.*egri*as diri.ya8 I.*egri*as 2e.gharus1a. a.ggo*a u.*u1 2e.aa*i 7ai1 7e.*u1 2au4u. ji0a
s*a.dar *e1.is da. e*i1a8
I.*egri*as juga 2e.gharus1a. a.ggo*a u.*u1 2e.gi1u*i 4ri.si4 o7ye1*i/i*as da.
1eha*i9ha*ia. 4ro5esio.al8
Prinsip Keempat > Obyektivitas<e*ia4 a.ggo*a harus 2e.jaga o7ye1*i/i*as.ya da. 7e7as dari 7e.*ura. 1e4e.*i.ga.
dala2 4e2e.uha. 1e0aji7a. 4ro5esio.al.ya8
O7ye1*i/i*as adalah sua*u 1uali*as ya.g 2e27eri1a. .ilai a*as jasa ya.g di7eri1a. a.ggo*a8
Pri.si4 o7ye1*i/i*as 2e.gharus1a. a.ggo*a 7ersi1a4 adil3 *ida1 2e2iha13 jujur se6ara
i.*ele1*ual3 *ida1 7er4rasa.g1a a*au 7ias3 ser*a 7e7as dari 7e.*ura. 1e4e.*i.ga. a*au 7erada di
7a0ah 4e.garuh 4iha1 lai.8
A.ggo*a 7e1erja dala2 7er7agai 1a4asi*as ya.g 7er7eda da. harus 2e.u.ju11a.
o7ye1*i/i*as 2ere1a dala2 7er7agai si*uasi8 A.ggo*a dala2 4ra1*i1 4u7li1 2e27eri1a. jasa
a*es*asi3 4er4aja1a.3 ser*a 1o.sul*asi 2a.aje2e.8 A.ggo*a ya.g lai. 2e.yia41a. la4ora.
1eua.ga. se7agai seora.g 7a0aha.3 2ela1u1a. jasa audi* i.*er.al da. 7e1erja dala2
1a4asi*as 1eua.ga. da. 2a.aje2e..ya di i.dus*ri3 4e.didi1a. da. 4e2eri.*aha.8 Mere1a juga 2e.didi1 da. 2ela*ih ora.g9ora.g ya.g i.gi. 2asu1 1e dala2 4ro5esi8 A4a4u. jasa a*au
1a4asi*as.ya3 a.ggo*a harus 2eli.du.gi i.*egri*as 4e1erjaa..ya da. 2e2elihara o7ye1*i/i*as8
Dala2 2e.ghada4i si*uasi da. 4ra1*i1 ya.g se6ara s4esi5i1 7erhu7u.ga. de.ga. a*ura.
e*i1a sehu7u.ga. de.ga. o7ye1*i/i*as3 4er*i27a.ga. ya.g 6u1u4 harus di7eri1a. *erhada4
5a1*or95a1*or 7eri1u*:
• Ada1ala.ya a.ggo*a dihada41a. 1e4ada si*uasi ya.g 2e2u.g1i.1a. 2ere1a
2e.eri2a *e1a.a.9*e1a.a. ya.g di7eri1a. 1e4ada.ya8 Te1a.a. i.i da4a* 2e.gga.ggu
o7ye1*i/i*as.ya8
• Adalah *ida1 4ra1*is u.*u1 2e.ya*a1a. da. 2e.gga27ar1a. se2ua si*uasi di 2a.a
*e1a.a.9*e1a.a. i.i 2u.g1i. *erjadi8 U1ura. 1e0ajara. (reaso.a7le.ess) harusdigu.a1a. dala2 2e.e.*u1a. s*a.dar u.*u1 2e.gi.de.*i5i1asi hu7u.ga. ya.g
2u.g1i. a*au 1eliha*a. da4a* 2erusa1 o7ye1*i/i*as a.ggo*a8
• ;u7u.ga.9hu7u.ga. ya.g 2e2u.g1i.1a. 4rasa.g1a3 7ias a*au 4e.garuh lai..ya
u.*u1 2ela.ggar o7ye1*i/i*as harus dihi.dari8
• A.ggo*a 2e2ili1i 1e0aji7a. u.*u1 2e2as*i1a. 7ah0a ora.g9ora.g ya.g *erli7a*
dala2 4e27eria. jasa 4ro5esio.al 2e2a*uhi 4ri.si4 o7ye1*i/i*as8
• A.ggo*a *ida1 7oleh 2e.eri2a a*au 2e.a0ar1a. hadiah a*au entertainment ya.g
di4er6aya da4a* 2e.i27ul1a. 4e.garuh ya.g *ida1 4a.*as *erhada4 4er*i27a.ga.
4ro5esio.al 2ere1a a*au *erhada4 ora.g9ora.g ya.g 7erhu7u.ga. de.ga. 2ere1a8
A.ggo*a harus 2e.ghi.dari si*uasi9si*uasi ya.g da4a* 2e27ua* 4osisi 4ro5esio.al
2ere1a *er.oda8
Prinsip Kelima > Kompetensi dan Kehati-hatian Profesional
<e*ia4 a.ggo*a harus 2ela1sa.a1a. jasa 4ro5esio.al.ya *1.ga. 1eha*i9ha*ia.3
1o24e*e.si da. 1e*e1u.a.3 ser*a 2e24u.yai 1e0aji7a. u.*u1 2e24er*aha.1a. 4e.ge*ahua.
da. 1e*era24ila. 4ro5esio.al 4ada *i.g1a* ya.g di4erlu1a. u.*u1 2e2as*i1a. 7ah0a 1lie.
a*au 4e27eri 1erja 2e24eroleh 2a*i5aa* dari jasa 4ro5esio.al ya.g 1o24e*e. 7erdasar1a.
4er1e27a.ga. 4ra1*i13 legislasi da. *e1.i1 ya.g 4ali.g 2u*a1hir8
Keha*i9ha*ia. 4ro5esio.al 2e.gharus1a. a.ggo*a u.*u1 2e2e.uhi *a.ggu.g ja0a7
4ro5esio.al.ya de.ga. 1o24e*e.si da. 1e*e1u.a.8 ;al i.i 2e.ga.du.g ar*i 7ah0a a.ggo*a
2e24u.yai 1e0aji7a. u.*u1 2ela1sa.a1a. jasa 4ro5esio.al de.ga. se7ai197ai1.ya sesuai
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 6/14
de.ga. 1e2a24ua..ya3 der.i 1e4e.*i.ga. 4e.ggu.a jasa da. 1o.sis*e. de.ga. *a.ggu.g9
ja0a7 4ro5esi 1e4ada 4u7li18
Ko24e*e.si di4eroleh 2elalui 4e.didi1a. da. 4e.gala2a.8 A.ggo*a seyogya.ya
*ida1 2e.gga27ar1a. diri.ya 2er.il1i 1eahlia. a*au 4e.gala2a. ya.g *ida1 2ere1a 4u.yai8
Dala2 se2ua 4e.ugasa. da. dala2 se2ua *a.ggu.g9ja0a7.ya3 se*ia4 a.ggo*a harus
2ela1u1a. u4aya u.*u1 2e.6a4ai *i.g1a*a. 1o24e*e.si ya.g a1a. 2eya1i.1a. 7ah0a1uali*as jasa ya.g di7eri1a. 2e2e.uhi *i.g1a*a. 4ro5esio.alis2e *i.ggi se4er*i disyara*1a.
oleh Pri.si4 E*i1a8 Ko24e*e.si 4ro5esio.al da4a* di7agi 2e.jadi # (dua) 5ase ya.g *er4isah:
• Pe.6a4aia. Ko24e*e.si Pro5esio.al8
Pe.6a4aia. 1o24e*e.si 4ro5esio.al 4ada a0al.ya 2e2erlu1a. s*a.dar 4e.didi1a. u2u2
ya.g *i.ggi3 dii1u*i oleh 4e.didi1a. 1husus3 4ela*iha. da. ujia. 4ro5esio.al dala2 su7ye19
su7ye1 ya.g rele/a.3 da. 4e.gala2a. 1erja8 ;al i.i harus 2e.jadi 4ola 4e.ge27a.ga. ya.g
.or2al u.*u1 a.ggo*a8
• Pe2eliharaa. Ko24e*e.si Pro5esio.al8
Ko24e*e.si harus di4elihara da. dijaga 2elalui 1or.i*2e. u.*u1 7elajar da. 2ela1u1a.
4e.i.g1a*a. 4ro5esio.al se6ara 7er1esi.a27u.ga. sela2a 1ehidu4a. 4ro5esio.al a.ggo*a8
Pe2eliharaa. 1o24e*e.si 4ro5esio.al 2e2erlu1a. 1esadara. u.*u1 *erus 2e.gi1u*i
4er1e27a.ga. 4ro5esi a1u.*a.si3 *er2asu1 di a.*ara.ya 4er.ya*aa.94er.ya*aa. a1u.*a.si3
audi*i.g da. 4era*ura. lai..ya3 7ai1 .asio.al 2au4u. i.*er.asio.al ya.g rele/a.8 A.ggo*a
harus 2e.era41a. sua*u 4rogra2 ya.g dira.6a.g u.*u1 2e2as*i1a. *erda4a*.ya 1e.dali
2u*u a*as 4ela1sa.aa. jasa 4ro5esio.al ya.g 1o.sis*e. de.ga. s*a.dar .asio.al da.
i.*er.asio.al8
Ko24e*e.si 2e.u.ju11a. *erda4a*.ya 4e.6a4aia. da. 4e2eliharaa. sua*u *i.g1a*a.
4e2aha2a. da. 4e.ge*ahua. ya.g 2e2u.g1i.1a. seora.g a.ggo*a u.*u1 2e27eri1a. jasa
de.ga. 1e2udaha. da. 1e6erdi1a.8 Dala2 hal 4e.ugasa. 4ro5esio.al 2ele7ihi 1o24e*e.si
a.ggo*a a*au 4erusahaa.3 a.ggo*a 0aji7 2ela1u1a. 1o.sul*asi a*au 2e.yerah1a. 1lie.
1e4ada 4iha1 lai. ya.g le7ih 1o24e*e.8 <e*ia4 a.ggo*a 7er*a.ggu.g9ja0a7 u.*u1 2e.e.*u1a. 1o24e*e.si 2asi.g92asi.g a*au 2e.ilai a4a1ah 4e.didi1a.3 4e.gala2a. da.
4er*i27a.ga. ya.g di4erlu1a. 2e2adai u.*u1 *a.ggu.g9ja0a7 ya.g harus di4e.uhi.ya8
A.ggo*a harus *e1u. dala2 2e2e.uhi *a.ggu.g9ja0a7.ya 1e4ada 4e.eri2a jasa da.
4u7li18 Ke*e1u.a. 2e.ga.du.g ar*i 4e2e.uha. *a.ggu.g9ja0a7 u.*u1 2e27eri1a. jasa
de.ga. segera da. 7erha*i9ha*i3 se24ur.a da. 2e2a*uhi s*a.dar *e1.is da. e*i1a ya.g
7erla1u8Keha*i9ha*ia. 4ro5esio.al 2e.gharus1a. a.ggo*a u.*u1 2ere.6a.a1a. da.
2e.ga0asi se6ara se1sa2a se*ia4 1egia*a. 4ro5esio.al ya.g 2e.jadi *a.ggu.g9ja0a7.ya8
Prinsip Keenam > Kerahasiaan
<e*ia4 a.ggo*a harus3 2e.ghor2a*i leerahasiaa. i.5or2as iya.g di4eroleh sela2a
2ela1u1a. jasa 4ro5esio.al da. *ida1 7oleh 2e2a1ai a*au 2e.gu.g1a41a. i.5or2asi *erse7u**a.4a 4erse*ujua.3 1e6uali 7ila ada ha1 a*au 1e0aji7a. 4ro5esio.al a*au hu1u2 u.*u1
2e.gu.g1a41a..ya
A.ggo*a 2e24u.yai 1e0aji7a. u.*u1 2e.ghor2a*i 1erahasiaa. i.5or2asi *e.*a.g
1lie. a*au 4e27eri 1erja ya.g di4eroleh 2elalui jasa 4ro5esio.al ya.g di7eri1a..ya8
Ke0aji7a. 1erahasiaa. 7erla.ju* 7ah1a. se*elah hu7u.ga. a.*ara a.ggo*a da. 1lie. a*au
4e27eri 1erja 7era1hir8
Kerahasiaa. harus dijaga oleh a.ggo*a 1e6uali ji1a 4erse*ujua. 1husus *elah di7eri1a.
a*au *erda4a* 1e0aji7a. legal a*au 4ro5esio.al u.*u1 2e.gu.g1a41a. i.5or2asi8A.ggo*a
2e24u.yai 1e0aji7a. u.*u1 2e2as*i1a. 7ah0a s*a5 di 7a0ah 4e.ga0asa..ya da. ora.g9
ora.g ya.g di2i.*a .asiha* da. 7a.*ua..ya 2e.ghor2a*i 4ri.si4 1erahasiaa.8
Kerahasiaa. *ida1lah se2a*a92a*a 2asalah 4e.gu.g1a4a. i.5or2asi8 Kerahasiaa. juga 2e.gharus1a. a.ggo*a ya.g 2e24eroleh i.5or2asi sela2a 2ela1u1a. jasa 4ro5esio.al
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 7/14
*ida1 2e.ggu.a1a. a*au *erliha* 2e.ggu.a1a. i.5or2asi *erse 7u* u.*u1 1eu.*u.ga. 4ri7adi
a*au 1eu.*u.ga. 4iha1 1e*iga8
A.ggo*a ya.g 2e24u.yai a1ses *erhada4 i.5or2asi rahasia *e. *a.g 4e.eri2a jasa
*ida1 7oleh 2e.gu.g1a41a..ya 1e 4u7li18 Kare.a i*u3 a.ggo*a *ida1 7oleh 2e27ua*
4e.gu.g1a4a. ya.g *ida1 dise*ujui (unauthorized disclosure) 1e4ada ora.g lai.8 ;al i.i *ida1
7erla1u u.*u1 4e.gu.g1a4a. i.5or2asi de.ga. *ujua. 2e2e.uhi *a.ggu.g9ja0a7 a.ggo*a 7erdasar1a. s*a.dar 4ro5esio.al8
Ke4e.*i.ga. u2u2 da. 4ro5esi 2e.u.*u* 7ah0a s*a.dar 4ro5esi ya.g 7erhu7u.ga.
de.ga. 1erahasiaa. dide5i.isi1a. da. 7ah0a *erda4a* 4a.dua. 2e.ge.ai si5a* da. luas
1e0aji7a. 1erahasiaa. ser*a 2e.ge.ai 7er7agai 1eadaa. di 2a.a i.5or2asi ya.g di4eroleh
sela2a 2ela1u1a. jasa 4ro5esio.al da4a* a*au 4erlu diu.g1a41a.8
Beri1u* i.i adalah 6o.*oh hal9hal ya.g harus di4er*i27a.g1a. dala2 2e.e.*u1a. sejauh
2a.a i.5or2asi rahasia da4a* diu.g1a41a.8
"8 A4a7ila 4e.gu.g1a4a. [email protected] i1a 4erse*ujua. u.*u1 2e.gu.g1a41a. di7eri1a.
oleh 4e.eri2a jasa3 1e4e.*i.ga. se2ua 4iha1 *er2asu1 4iha1 1e*iga ya.g
1e4e.*i.ga..ya da4a* *er4e.garuh harus di4er*i27a.g1a.8
#8 Pe.gu.g1a4a. diharus1a. oleh hu1u28 Be7era4a 6o.*oh di 2a.a a.ggo*a diharus1a.oleh hu1u2 u.*u1 2e.gu.g1a41a. i.5or2asi rahasia adalah:u.*u1 2e.ghasil1a.
do1u2e. a*au 2e27eri1a. 7u1*i dala2 4roses hu1u2? da.u.*u1 2e.gu.g1a41a.
ada.ya 4ela.ggara. hu1u2 1e4ada 4u7li18
&8 Ke*i1a ada 1e0aji7a. a*au ha1 4ro5esio.al u.*u1 2e.gu.g1a41a.:u.*u1 2e2a*uhi
s*a.dar *e1.is da. a*ura. e*i1a? 4e.gu.g1a4a. se4er*i i*u *ida1 7er*e.*a.ga. de.ga.
4ri.si4 e*i1a i.i?u.*u1 2eli.du.gi 1e4e.*i.ga. 4ro5esio.al a.ggo*a dala2 sida.g
4e.gadila.?u.*u1 2e.aa*i 4e.eleaha. 2u*u (a*au 4e.elaaha. seja0a*) IAI a*au 7ada.
4ro5esio.allai..ya?8da. 8 u.*u1 2e.a.gga4i 4er2i.*aa. a*au i./es*igasi oleh IAI a*au
7ada. 4e.ga*ur8
Prinsip Ketuuh > Perilaku Profesional
<e*ia4 a.ggo*a harus 7er4erila1u ya.g 1o.sis*e. de.ga. re4u*asi 4ro5esi ya.g 7ai1
da. 2e.jauhi *i.da1a. ya.g da4a* 2e.dis1redi*1a. 4ro5esi:
Ke0aji7a. u.*u1 2e.jauhi *i.g1ah la1u ya.g da4a* 2e.dis1redi*1a. 4ro5esi ha2s
di4e.uhi oleh a.ggo*a se7agai 4er0ujuda. *a.ggu.g9ja0a7.ya 1e4ada 4e.eri2a jasa3 4iha1
1e*iga3 a.ggo*a ya.g lai.3 s*a53 4e27eri 1erja da. 2asyara1a* u2u28
Prinsip Kedelapan > !tandar Teknis
<e*ia4 a.ggo*a harus 2ela1sa.a1a. jasa 4ro5esio.al.ya sesuai de.ga. s*a.dar *e1.is
da. s*a.dar 4roesio.al ya.g rele/a.8 <esuai de.ga. 1eahlia..ya da. de.ga. 7erha*i9ha*i3
a.ggo*a 2e24u.yai 1e0aji7a. u.*u1 2ela1sa.a1a. 4e.ugasa. dari 4e.eri2a jasa sela2a 4e.ugasa. *erse7u* sejala. de.ga. 4ri.si4 i.*egri*as da. o7ye1*i/i*as8
<*a.dar *e1.is da. s*a.dar 4ro5esio.al ya.g ha2s di*aa*i a.ggo*a adalah s*a.dar ya.g
di1eluar1a. oleh l1a*a. A1u.*a. I.do.esia , International Federation of Accountants3 7ada.
4e.ga*ur3 da. 4era*ura. 4eru.da.g9u.da.ga. ya.g rele/a.8
Kode Etik Profesi Akuntan
Menurut IFAC:
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 8/14
Pada 7ula. u.i #%%$3 orga.isasi 4ro5esi IA *elah 2e.er7i*1a. 1ode e*i1 seara
le.g1a4 da. sa.ga* ri.6i8 Pedo2a. 1ode e*i1 i.i *ersiri a*as *iga 7agia. ? Bagia. A 7erisi
4ri.si494ri.si4 5u.da2e.*al E*i1a Pro5esi ya.g 7erla1u u.*u1 seluruh 4ro5esi a1u.*a. da.
juga 7erisi 1era.g1a 1o.se4 u.*u1 2e.era41a. 4ri.si494ri.si4 *erse7u*? Bagia. B 7erisi
4e.jelasa. le7ih la.ju* 2e.ge.ai 4e.era4a. 1era.g1a 1o.se4 da. 4ri.si494ri.si4 5u.da2e.*al
4ada 7agia. A u.*u1 si*uasi9si*uasi 1husus3 *eru*a2a 7agi 2ere1a ya.g 7er4ra1*i1 se7agai
a1u.*a. 4u7li1? da. 7agia. 7erisi 4e.jelasa. le7ih la.ju* 2e.ge.ai 1era.g1a 1o.se4 da.
4ri.si494ri.si4 5u.da2e.*al 4ada 7agia. A u.*u1 di*era41a. 4ada si*uasi9si*uasi 1husus3
*eru*a2a 7agi 4ro5esi a1u.*a. 7is.is (a1u.*a. 2a.aje2e.)8
Kerangka dasar Kode Etik I"A# dielaskan sebagai berikut$
"8 iri ya.g 2e27eda1a. 4ro5esi a1u.*a. yai*u 1esadara. 7ah0a 1e0aji7a. a1u.*a.
adalah u.*u1 2elaya.i 1e4e.*i.ga. 4u7li18
#8 ;arus di4aha2i 7ah0a *a.ggu.g ja0a7 a1u.*a. *ida1 se6ara e1lusi5 ha.ya 2elaya.i
1lie. (dari sudu* 4a.da.g a1u.*a. 4u7li1)3 a*au ha.ya 2elaya.i a*asa. (dari sudu*
4a.da.g a1u.*a. 7is.is)3 2elai.1a. 2elaya.i 1e4e.*i.ga. 4u7li1 dala2 ar*i luas8
&8 Tujua. (o7je6*i/e) dari 4ro5esi a1u.*a. adalah 2e2e.uhi hara4a. 4ro5esio.alis2e3
1i.erja3 da. 1e4e.*i.ga. 4u7li18
-8 U.*u1 2e.6a4ai *ujua. *erse7u*3 di4erlu1a. e24a* 1e7u*uha. dasar3 yai*u 1redi7ili*as3
4ro5esio.alis2e3 1uali*as jasa *er*i.ggi3 da. 1erahasiaa.8
$8 Keseluruha. hal *erse7u* ha.ya da4a* di6a4ai 7ila 4ro5esi a1u.*a. dila.dasi oleh
4ri.si494ri.si4 4erila1u 5u.da2e.*al3 ya.g *erdiri a*as: i.*egri*as3 o7je1*i/i*as3
1o24e*e.si 4ro5esio.al da. 1eha*i9ha*ia.3 1erahasiaa.3 4erila1u 4ro5esio.al3 da.
s*a.dar *e1.is8
8 Na2u.3 4ri.si494ri.si4 5u.da2e.*al 4ada 7u*ir ($) ha.ya da4a* di*era41a. ji1a
a1u.*a. 2e24u.yai si1a4 i.de4e.de.3 7ai1 i.de4e.de.si dala2 4i1ira.
(i.de4e.de.6e i. 2i.d) 2au4u. i.de4e.de. dala2 4e.a24ila. (i.de4e.de.6e i.
a44eara.6e)8
Prinsip-prinsip "undamental Etika I"A# $
• I.*egri*as8
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 9/14
<eora.g a1u.*a. 4ro5esio.a harus 7er*i.da1 *egas da. jujur dala2se2ua hu7u.ga. 7is.is da.
4ro5esio.al.ya8
• O7je1*i/i*as8
<eorag a1u.*a. 4ro5esio.al seharus.ya *ida1 7oleh 2e27iar1a.*erjadi.ya 7ias3 1o.5li1
1e4e.*i.ga.3 a*au di7a0ah 4e.guruh ora.g lai. sehi.gga2e.gesa24i.g1a. 4er*i27a.ga.
7is.is da. 4ro5esio.al8
• Ko24e*e.si 4ro5esio.al da. 1eha*i9ha*ia.8
<eora.g a1u.*a. 4ro5esio.al 2e24u.yai 1e0aji7a. u.*u1 2e2elihara 4e.ge*ahua. da.
1e*era24ila. 4ro5esio.al se6ara 7er1ela.ju*a. 4ada *i.g1a* ya.g di4elu1a. u.*u1 2e.ja2i.
seora.g 1lie. a*au a*asa. 2e.eri2a jasa 4ro5esio.al ya.g 1o24e*e. ya.g didasar1a. a*as 4er1e27a.ga. 4ra1*i13 legislasi3 da. *e1.i1
• Kerahasiaa.8
<eora.g a1u.*a. 4ro5esio.al harus 2e.ghor2a*i 1erhasiaa.i.5or2asi ya.g di4eroleh.ya
se7agai hasil dari hu7u.ga. 4ro5esio.al da. 7is.isser*a *ida1 7oleh 2e.gu.ga41a. i.5or2asi
a4a 4u. 1e4ada 4iha1 1e*iga *a.4a [email protected] e.ar da. s4esi5i13 1e6uali *erda4a* 1e0aji7a.
hu1u2 a*au *erda4a* ha1 4ro5esio.al u.*u1 2e.gu.g1a41a..ya8
• Perila1u Pro5esio.al8
<eora.g a1u.*a. 4ro5esio.al harus 4a*uh 4ada hu1u2 da. 4eru.da.g9u.da.ga. ya.g rele/a.
da. harus 2e.ghi.dari *i.da1a. ya.g da4a*2e.dis1redi*1a. 4ro5esi8
Independensi
Ada dua je.is i.de4e.de.si ya2g di1e.al3 yai*u i.de4e.de.si dala2 5a1*a
(i.de4e.de.6e i. 5a6*) da. i.de4e.de.si dala2 4e.a24ila. (i.de4e.de.6e i. a44eara.6e)8
U.*u1 i.de4e.de.si dala2 5a1*a3 IA 2e.ggu.a1a. is*ilah lai.3 yai*u i.de4e.de.si dala2
4i1ira. (i.de4e.de6e i. 2i.d)8
a8 I.de4e.de.si dala2 4i1ira. adalah sua*u 1eadaa. 4i1ira. ya.g 2e2u.g1i.1a.
4e.gu.g1a4a. sua*u 1esi24ula. *a.4a *er1e.a 4e.garuh ya.g da4a*
2e.go24ro2osi1a. 4e.ilaia. 4ro5esio.al3 2e2u.g1i.1a. seora.g i.di/idu 7er*i.da1
7erdasar1a. i.*egri*as3 ser*a 2e.era41a. o7je1*i/i*as da. s1e4*is2e 4ro5esio.al8
78 I.de4e.de.si dala2 4e.a24ila. adalah 4e.ghidara. 5a1*a da. 1o.disi ya.gsede2i1ia. seg.i5i1a. sehi.gga 4iha1 1e*iga ya.g 4aha2 da. 7er5i1ir rasio.al9
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 10/14
de.ga. 2e2ili1i 4e.ge*ahua. a1a. se2ua i.5or2asi ya.g rele/a.3 *er2asu1
4e.6egaha. ya.g di*era41a.9a1a. *e*a4 da4a* 2e.ari1 1esi24ula. 7ah0a s1e4*is2e
4ro5esio.al3 o7je1*i/i*as3 da. i.*egri*as a.ggo*a 5ir2a3 a*u *i2 4e.ja2i.a. (assura.6e
*ea2) *elah di1o24ro2i1a.8 Pri.si494ri.si4 5u.da2e.*al e*i1a *ida1 da4a*
di.egosiasi1a. a*au di1o24ro2i1a. 7ila seora.g a1u.*a. i.gi. 2e.jaga 6i*ra
5ro5esi.ya ya.g luhur8
An%aman Terhadap Independensi
A.6a2a. dala. i.de4e.de.si da4a* 7er7e.*u1:
a. Kepentingan diri (self-interest
Ke4e.*i.ga. Diri adalah 0ujud si5a* ya.g le7ih 2e.gu*a2a1a. 1e4e.*i.ga. 4ri7adi
a*au 1eluarga di7a.di.g1a. de.ga. 1e4e.*i.ga. 4u7li1 ya.g le7ih luas8 o.*oh la.gsu.g
A.6a2a. Ke4e.*i.ga. Diri u.*u1 a1u.*a. 4u7li13 a.*ara lai.:
"8 Ke4e.*i.ga. 1eua.ga. dala2 4erusaaha. 1lie.3 a*au 1e4e.*i.ga. 1eua.ga. 7ersa2a
4ada sua*u 4erusaah 1lie.8
#8 Ke1ha0a*ira. 7erle7iaha. 7ila 1ehila.ga. sua*u 1lie.8
o.*oh la.gsu.g A.6a2a. Ke4e.*i.ga. Diri u.*u1 a1u.*a. 7is.is3 a.*ara lai.:
"8 Perja.jia. 1o24e.sasi i.se.*i58
#8 Pe.ggu.aa. har*a 4erusahaa. ya.g *ida1 *e4a*8
&8 Te1a.a. 1o2ersial dari 4iha1 di luar 4erusahaa.8
b. !e"ie# diri (self-re"ie#
o.*oh A.6a2a. +e/ie0 Diri u.*u1 a1u.*a. 4u7li1 a.*ara lai.:
"8 Te2ua. 1esalaha. 2a*erial saa* dila1u1a. e/aluasi ula.g8
#8 Pela4ora. o4erasi sis*e2 1eua.ga. se*elah *erli7a* dala2 4era.6a.ga. da.
i24le2e.*asi sis*e2 *erse7u*8
<alah 6o.*oh A.6a2a. +e/ie0 Diri u.*u1 a1u.*a. 7is.is3 yai*u 1e4u*usa. 7is.is a*au
da*a ya.g seda.g di*i.jau oleh a1u.*a. 5ro5esio.al ya.g sa2a ya.g 2e27ua* 1e4u*usa.
7is.is a*au 4e.yia4a. da*a *erse7u*8
c. Ad"o$asi (ad"ocacy
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 11/14
A.6a2a. Ad/o1asi da4a* *i27ul 7ila a1u.*a. 4ro5esio.al e.du1u.g sua*u 4osisi a*au
4e.da4a* sa24ai *i*i1 di2a.a o7je1*i/i*as da4a* di1o24ro2i1a.8 o.*oh la.gsu.g a.6a2a.
u.*u1 a1u.*a. 4u7li1 a.*ara lai. :
"8 Me24ro2osi1a. saha2 4erusahaa. 4u7li1 dari 1lie.3 di2a.a 4erusahaa. *erse7u*
2eru4a1a. 1lie. audi*8
#8 Ber*i.da1 se7agai 4e.ga6ara (4e.asiha* hu1u2) u.*u1 1lie. 4e.ja2i.a. dala2 sua*u
li*igasi a*au 4er1ara 4erselisiha. de.ga. 4iha1 1e*iga8
d. Ke$erabatan (familiarity
A.6a2a. 1e1era7a*a. *i27ul dari 1ede1a*a. hu7u.ga. sehi.gga a1u.*a. 4ro5esio.al
2e.jadi *erlalu 7ersi24a*i *erhada4 1e4e.*i.ga. ora.g lai. ya.g 2e24u.yai hu7u.ga. de1a*
de.ga. a1u.*a. *erse7u*8 o.*oh la.gsu.g A.6a2a. Ke1era7a*a. u.*u1 a1u.*a. 4u7li13
a.*ara lai.:
"8 A.ggo*a *i2 2e24u.yai hu7u.ga. 1eluarga de1a* de.ga. seora.g dire1*ur a*au
4eja7a* 4erusahaa. 1lie.8
#8 A.ggo*a *i2 2e24u.yai hu7u.ga. 1eluarga de1a* de.ga. seora.g 1arya0a. 1lie.
ya.g 2e2ili1i ja7a*a. ya.g 7er4e.garuh la.gsu.g da. seg.i5i1a. *erhada4 4o1o1 dari 4e.ugasa.8
o.*oh la.gsu.g A.6a2a. Ke1era7a*a. u.*u1 a1u.*a. 7is.is3 a.*ara lai.:
"8 ;u7u.ga. ya.g la2a de.ga. re1a. 7is.is ya.g 2e24u.yai 4e.garuh 4ada 1e4u*usa.
7is.is8
#8 Pe.eri2aa. hadiah a*au 4erla1ua. 1husus3 1e6uali .ilai.ya *ida1 seg.i5i1a.8
e. Intimidasi (intimidation
A.6a2a. I.*i2idasi da4a* *i27ul ji1a a1u.*a. 4ro5esio.al dihala.g u.*u1 7er*i.da1
o7je1*i53 7ai1 se6ara .ya*a 2au4u. di4erse4si1a.8 o.*oh A.6a2a. I.*i2idasi u.*u1
A1u.*a. Pu7li13 a.*ara lai.:
"8 Dia.6a2 di4e6a* a*au diga.*i dala2 hu7u.ga..ya de.ga. 4e.ugasa. 1lie.8
#8 Dia.6a2 de.ga. *u.*u*a. hu1u28
&8 Di*e1a. se6ara *ida1 0ajar u.*u1 2e.gura.gi rua.g li.g1u4 4e1erjaa. de.ga.2a1sud u.*u1 2e.gura.gi 5ee8
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 12/14
o.*oh A.6a2a. I.*i2idasi u.*u1 A1u.*a. Bis.is3 a.*ara lai.:
"8 A.6a2a. 4e2e6a*a. a1u.*a. 4ro5esio.al dala2 7is.is a*au a.ggo*a 1eluarga de1a*
a*as 1e*ida1se*ujua. 4e.era4a. 4ri.si4 a1u.*a.si a*au 6ara 4e.era4a..ya8
#8 <eseora.g ya.g 2e24u.yai 1e4ri7adia. ya.g do2i.a. 7erusaha 2e2e.garuhi 4roses
4e.ga27ila. 1e4u*usa.
KODE ETIK BPK
Kode e*i1 2eru4a1a. .or2a9.or2a ya.g harus di4a*uhi dala2 sua*u 1u24ula. a*au
orga.isasi (orga.isasi 4ro5esi) u.*u1 2e.jaga 2ar*a7a*3 1ehor2a*a.3 6i*ra3 da. 1redi7ili*as
orga.isasi (orga.isasi 4ro5esi) *erse7u*8
Berdasar1a. BAB CI 4asal #= da. &% U.da.g9U.da.g No8"$ Tahu. #%% *e.*a.g
Bada. Pe2eri1sa Keua.ga.3 dise7u*1a. 7ah0a BPK Waji7 2e.yusu. 1ode e*i1 ya.g 7erisi
.or2a9.or2a ya.g harus di4a*uhi oleh se*ia4 A.ggo*a BPK da. Pe2eri1sa sela2a
2e.jala.1a. *ugas.ya u.*u1 2e.jaga 2ar*a7a*3 1ehor2a*a.3 6i*ra3 da. 1redi7ili*as BPK8
Kode e*i1 *erse7u* 2e2ua* 2e1a.is2e 4e.ega1a. 1ode e*i1 da. je.is sa.1si ya.g dia*ur
dala2 Pera*ura. BPK +I No8# Tahu. #%"" *e.*a.g Kode E*i1 BPK +I ya.g 2ulai
di7erla1u1a. seja1 *a.ggal , O1*o7er #%""8
Bagia. Kesa*u: A.ggo*a BPK3 Pe2eri1sa3 da. Pela1sa.a BPK ai..ya <ela1u I.di/idu da.
A.ggo*a Masyara1a*Pasal
"8 A.ggo*a BPK3 Pe2eri1sa3 da. Pela1sa.a BPK ai..ya 0aji7:
a8 2e.ga1ui 4ersa2aa. deraja*3 ha13 da. 1e0aji7a. asasi se*ia4 2a.usia?
78 2e.ghor2a*i 4er7edaa. da. 2e.jaga 1eru1u.a. hidu4 7er2asyara1a*?
68 7ersi1a4 jujur da. 7er*i.g1ah la1u so4a.? da.
d8 2e.ju.ju.g *i.ggi .ilai 2oral ya.g 7erla1u dala2 2asyara1a*8
#8 A.ggo*a BPK3 Pe2eri1sa3 da. Pela1sa.a BPK ai..ya dilara.g:
a8 2e.u.ju11a. 1e7er4iha1a. da. du1u.ga. 1e4ada 1egia*a.91egia*a. 4oli*i1 4ra1*is?
78 2e2a1sa1a. 1ehe.da1 4ri7adi 1e4ada ora.g lai. da.!a*au 2asyara1a*?
68 2ela1u1a. 1egia*a. 7ai1 se6ara se.diri9se.diri 2au4u. de.ga. ora.g lai. ya.g se6arala.gsu.g a*au *ida1 la.gsu.g 2erugi1a. 1eua.ga. .egara? da.
d8 2ela1u1a. 1egia*a. ya.g da4a* 2e.gu.*u.g1a. 1elo24o1.ya de.ga. 2e2a.5aa*1a.
s*a*us da. 1edudu1a..ya 7ai1 la.gsu.g 2au4u. *ida1 la.gsu.g8
Bagia. Kedua : A.ggo*a BPK3 Pe2eri1sa3 da. Pela1sa.a BPK ai..ya <ela1u Warga Negara
Pasal ,
"8 A.ggo*a BPK3 Pe2eri1sa3 da. Pela1sa.a BPK ai..ya 0aji7:
a8 2e24er*aha.1a. Pa.6asila da. U.da.g9U.da.g Dasar +e4u7li1 I.do.esia Tahu. "=-$
ser*a 2e.jaga 1eu*uha. Negara Kesa*ua. +e4u7li1 I.do.esia?
78 2e2a*uhi 1e*e.*ua. 4era*ura. 4eru.da.g9u.da.ga. ya.g 7erla1u? da.68 2e.jaga .a2a 7ai13 6i*ra3 da. 1ehor2a*a. 7a.gsa da. .egara8
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 13/14
#8 A.ggo*a BPK3 Pe2eri1sa3 da. Pela1sa.a BPK ai..ya dilara.g:
a8 2e.jadi a.ggo*a orga.isasi ya.g di.ya*a1a. dilara.g se6ara sah di 0ilayah +e4u7li1
I.do.esia da. orga.isasi lai. ya.g 2e.i27ul1a. 1eresaha. 2asyara1a*? da.
78 2e.jadi 4era.*ara dala2 4e.gadaa. 7ara.g da.!a*au jasa di li.g1u.ga. 4e2eri.*ah8
Bagia. Ke*iga: A.ggo*a BPK sela1u Peja7a* Negara
Pasal '
"8 A.ggo*a BPK sela1u Peja7a* Negara 0aji7:
a8 2ela1sa.a1a. su24ah a*au ja.ji ya.g diu6a41a. 1e*i1a 2ulai 2e2a.g1u ja7a*a..ya?
78 2e.jaga rahasia .egara a*au rahasia ja7a*a.?
68 2e.gu*a2a1a. 1e4e.*i.ga. .egara dari4ada 1e4e.*i.ga. 4ri7adi3 seseora.g3 da.!a*au
golo.ga.?
d8 2e.ghi.dari *erjadi.ya 7e.*ura. 1e4e.*i.ga.?
e8 2e.u.ju11a. si1a4 1e2a.diria. dala2 4e.ga27ila. 1e4u*usa.?
58 7er*a.ggu.g ja0a73 1o.sis*e.3 da. 7ija1? da.
g8 2e.era41a. se6ara 2a1si2al 4ri.si4 *a*a 1elola 4e2eri.*aha. ya.g 7ai1 da. 7ersih8
#8 A.ggo*a BPK sela1u Peja7a* Negara dilara.g:
a8 2e2a.5aa*1a. s*a*us3 1edudu1a.3 da. 4era.a..ya sela1u 4eja7a* .egara u.*u1 1e4e.*i.ga.
4ri7adi3 seseora.g3 da.!a*au golo.ga.?
78 2e2a.5aa*1a. hasil 4e2eri1saa. u.*u1 1e4e.*i.ga. 4ri7adi3 seseora.g3 da.!a*au
golo.ga.?
68 2e2a.5aa*1a. 5asili*as .egara u.*u1 1e4e.*i.ga. 4ri7adi3 seseora.g3 da.!a*au golo.ga.?
d8 2e.jala.1a. 4e1erjaa. da. 4ro5esi lai. ya.g da4a* 2e.gga.ggu i.de4e.de.si3 i.*egri*as3
da. 4ro5esio.alis2e.ya sela1u A.ggo*a BPK?
e8 2e.gu.g1a41a. *e2ua. 4e2eri1saa. ya.g 2asih dala2 4roses 4e.yelesaia. 1e4ada 4iha1
lai. di luar BPK?
58 2e24u7li1asi1a. hasil 4e2eri1saa. se7elu2 diserah1a. 1e4ada le27aga 4er0a1ila.?
g8 2e27eri1a. asis*e.si da. jasa 1o.sul*asi *erhada4 1egia*a. e.*i*as ya.g 2e.jadi o7ye1
4e2eri1saa.? da.
h8 2e2eri.*ah1a. da.!a*au 2e24e.garuhi da.!a*au 2e.gu7ah *e2ua. 4e2eri1saa.3 o4i.i3
1esi24ula.3 da. re1o2e.dasi hasil 4e2eri1saa. ya.g *ida1 sesuai de.ga. 5a1*a da.!a*au
7u1*i97u1*i ya.g di4eroleh 4ada saa* 4e2eri1saa.3 sehi.gga *e2ua. 4e2eri1saa.3 o4i.i3
1esi24ula.3 da. re1o2e.dasi hasil 4e2eri1saa. 2e.jadi *ida1 o7ye1*i58
Bagia. Kee24a*: Pe2eri1sa da. Pela1sa.a BPK ai..ya sela1u A4ara*ur NegaraPasal =
"8 Pe2eri1sa da. Pela1sa.a BPK ai..ya sela1u A4ara*ur Negara 0aji7:
a8 7ersi1a4 jujur3 *egas3 7er*a.ggu.g ja0a73 o7ye1*i53 da. 1o.sis*e. dala2 2e.ge2u1a1a.
4e.da4a* 7erdasar1a. 5a1*a 4e2eri1saa.?
78 2e.jaga 1erahasiaa. hasil 4e2eri1saa. 1e4ada 4iha1 ya.g *ida1 7er1e4e.*i.ga.?
68 2a24u 2e.ge.dali1a. diri da. 7er*i.g1ah la1u so4a.3 ser*a sali.g 2e24er6ayai u.*u1
2e0ujud1a. 1erja sa2a ya.g 7ai1 dala2 4ela1sa.aa. *ugas?
d8 2e.u.ju11a. si1a4 1e2a.diria. dala2 2ela1sa.a1a. *ugas 4e2eri1saa.3 2e.ghi.dari
*erjadi.ya 7e.*ura. 1e4e.*i.ga.?
e8 2e.ya24ai1a. hasil 4e2eri1saa. ya.g 2e.ga.du.g u.sur 4ida.a sesuai de.ga. 4rosedur 1e4ada Pi24i.a. BPK?
7/23/2019 Kode Etik Profesi Akuntan Menurut IFAC
http://slidepdf.com/reader/full/kode-etik-profesi-akuntan-menurut-ifac 14/14
58 2ela1sa.a1a. *ugas 4e2eri1saa. se6ara 6er2a*3 *eli*i3 da. a1ura* sesuai de.ga. s*a.dar da.
4edo2a. ya.g *elah di*e*a41a.?
g8 2e27eri1a. 1ese24a*a. 1e4ada 4iha1 ya.g di4eri1sa u.*u1 2e.a.gga4i *e2ua. da.
1esi24ula. 4e2eri1saa. ser*a 2e.6a.*u21a..ya dala2 la4ora. hasil 4e2eri1saa.?
h8 2e.i.g1a*1a. 4e.ge*ahua. da. 1eahlia..ya? da.
i8 2ela1sa.a1a. 4e2eri1saa. sesuai de.ga. s*a.dar da. 4edo2a. 4e2eri1saa.8
#8 Pe2eri1sa da. Pela1sa.a BPK ai..ya sela1u A4ara*ur Negara dilara.g:
a8 2e2i.*a da.!a*au 2e.eri2a ua.g3 7ara.g3 da.!a*au 5asili*as lai..ya 7ai1 la.gsu.g 2au4u.
*ida1 la.gsu.g dari 4iha1 ya.g *er1ai* de.ga. 4e2eri1saa.?
78 2e.yalahgu.a1a. da. 2ela24aui 0e0e.a.g.ya 7ai1 se.gaja a*au 1are.a 1elalaia..ya?
68 2e.gha27a* 4ela1sa.aa. *ugas 4e2eri1saa. u.*u1 1e4e.*i.ga. 4ri7adi3 seseora.g3
da.!a*au golo.ga.?
d8 2e2a.5aa*1a. rahasia .egara ya.g di1e*ahui 1are.a 1edudu1a. a*au ja7a*a..ya u.*u1
1e4e.*i.ga. 4ri7adi3 seseora.g3 da.!a*au golo.ga.?
e8 2e2a1sa1a. 1ehe.da1 4ri7adi 1e4ada 4iha1 ya.g di4eri1sa?58 2e.jadi a.ggo*a!4e.gurus 4ar*ai 4oli*i1?
g8 2e.jadi 4e.gurus yayasa.3 da.!a*au 7ada.97ada. usaha ya.g 1egia*a..ya di7iayai
a.ggara. .egara?
h8 2e27eri1a. asis*e.si a*au jasa 1o.sul*asi a*au 2e.jadi .arasu27er dala2 7ida.g
4e.gelolaa. da. *a.ggu.g ja0a7 1eua.ga. .egara?
i8 2e.dis1usi1a. 4e1erjaa..ya de.ga. 4iha1 ya.g di4eri1sa di luar 1a.*or BPK a*au di luar
1a.*or a*au area 1egia*a. o7ye1 ya.g di4eri1sa?
j 2ela1sa.a1a. 4e2eri1saa. *erhada4 4eja7a* 4e.gelola 1eua.ga. .egara ya.g 2e2ili1i
hu7u.ga. 4er*alia. darah da. se2e.da sa24ai deraja* 1e*iga?
18 2ela1sa.a1a. 4e2eri1saa. 4ada o7ye1 di2a.a Pe2eri1sa 4er.ah 7e1erja sela2a # (dua)*ahu. *era1hir?
l8 2eru7ah *ujua. da. li.g1u4 4e2eri1saa. ya.g *elah di*e*a41a. dala2 4rogra2
4e2eri1saa. *a.4a 4erse*ujua. Pe.a.ggu.g a0a7 Pe2eri1saa.?
28 2e.gu.g1a41a. la4ora. hasil 4e2eri1saa. a*au su7s*a.si hasil 4e2eri1saa. 1e4ada
2edia 2assa da.!a*au 4iha1 lai.3 *a.4a iji. a*au 4eri.*ah dari A.ggo*a BPK?
.8 2e.gu7ah *e2ua. a*au 2e2eri.*ah1a. u.*u1 2e.gu7ah *e2ua. 4e2eri1saa.3 o4i.i3
1esi24ula.3 da. re1o2e.dasi hasil 4e2eri1saa. ya.g *ida1 sesuai de.ga. 5a1*a da.!a*au
7u1*i 7u1*i ya.g di4eroleh 4ada saa* 4e2eri1saa.3 o4i.i3 1esi24ula.3 da. re1o2e.dasi hasil
4e2eri1saa. 2e.jadi *ida1 o7ye1*i5? da.
o8 2e.gu7ah da.!a*au 2e.ghila.g1a. 7u1*i hasil 4e2eri1saa.8