KONGRES DIJABETOLOGA REPUBLIKE SRPSKEkc-bl.com/En/docs/program en.pdfProf. dr Snježana Popović–Pejičić Predsjednik Udruženja endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske Predsjednik

KONGRES DIJABETOLOGA REPUBLIKE SRPSKE SA MEĐUNARODNIM UČEŠĆEMDIABETOLOGY CONGRESS OF REPUBLIC OF SRPSKAWITH INTERNATIONAL PARTICIPATION

Banski dvor, Banja Luka 21-24.03.2013.

www.kongresdijabetologars.org

PROGRAMSKA KNJIGA FINAL PROGRAMME

1. KONGRES DIJABETOLOGA REPUBLIKE SRPSKE SA MEĐUNARODNIM UČEŠĆEM PROGRAMSKA KNJIGA

1ST DIABETOLOGY CONGRESS OF REPUBLIC OF SRPSKA WITH INTERNATIONAL PARTICIPATION FINAL PROGRAMME

SADRŽAJ CONTENTS


1ST DIABETOLOGY CONGRESS OF REPUBLIC OF SRPSKA WITH INTERNATIONAL PARTICIPATION FINAL PROGRAMME

ORGANIZATORI KONGRESA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8NAUČNI PROGRAM I POSEBNI PROGRAMI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10ODBORI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14PREDAVAČI IZ INOSTRANSTVA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16PREDAVAČI IZ REPUBLIKE SRPSKE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18PREDAVAČI IZ FEDERACIJE BOSNE I HERCEGOVINE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18OPŠTE INFORMACIJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20PROGRAM KONGRESA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26USMENE PREZENTACIJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48POSTER PREZENTACIJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 54MEDICINSKA SESTRA KAO DIO TIMA ZA DIJABETES . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62

CONGRESS ORGANISATION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9SCIENTIFIC PROGRAM AND SPECIAL PROGRAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11CONGRESS BOARDS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13CONGRESS BOARDS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15LECTURERS FROM ABROAD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17LECTURERS FROM REPUBLIC OF SRPSKA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19GENERAL INFORMATION . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21FINAL PROGRAMME . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27ORAL PRESENTATIONS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49POSTER PRESENTATIONS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55

61. KONGRES DIJABETOLOGA REPUBLIKE SRPSKE SA MEĐUNARODNIM UČEŠĆEM

PROGRAMSKA KNJIGA 1ST DIABETOLOGY CONGRESS OF REPUBLIC OF SRPSKA WITH INTERNATIONAL PARTICIPATION FINAL PROGRAMME 7

Poštovane koleginice i kolege,

Veliko mi je zadovoljstvo i čast pozvati Vas da uzmete učešće u radu 1. kongresa dijabetologa Republike Srpske sa međunarodnim učešćem, koji će biti održan u Banskom dvoru, u Banjaluci od 21-24. marta 2013 godine pod pokroviteljstvom Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske.

Kongres će biti prilika da se susretnemo sa najaktuelnijim temama iz oblasti dijabetologije, komplikacija i komorbiditeta, kao i da ostvarimo kritičku razmjenu mišljenja i iskustava u primjeni novih dijagnostičkih metoda i terapijskih postupaka. Međunarodni karakter kongresa predstavlja dodatno bogatstvo i vjerujemo da će kongres biti snažan podsticaj za daljnji razvoj dijabetologije u Republici Srpskoj, unapređenje našeg svakodnevnog rada i kvaliteta života naših pacijenata kao i društva u cjelini. Savremena dijabetologija se temelji na timskom radu, multidisciplinarnom pristupu i aktivnom učešći pacijenata, koji su pokretači razvoja naše struke.

Želimo da kongres bude održan u svjetlu profesionalnog napretka i dobre saradnje. Radujemo se vašem dolasku, sa željom da 1. kongres dijabetologa Republike Srpske sa međunarodnim učešćem okrunimo uspješnim radom, ugodnim druženjem i zabavom u gradu Banjaluci, univerzitetskom i kulturnom centru Republike Srpske.

Dobro došli u Banja Luku, grad prepoznatljiv po ljepoti i gostoprimstvu, sa željom da vam boravak na Kongresu ostane u nezaboravnom sjećenju!

S poštovanjem,

Prof. dr Snježana Popović–Pejičić

Predsjednik Udruženja endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske Predsjednik Naučnog i organizacionog odbora Kongresa

Dear participants, On behalf of the organizer, co-organizer and organizers of special programs, I am honored to invite you to take part in the first Diabetology congress of Republic of Srpska with international participation. Congress is to be held in Banski dvor in Banja Luka March 21-24th, 2013 under the auspices of the Ministry of Health and Social Welfare of the Republic of Srpska.

The Congress is an opportunity to meet with the most current topics in the field of diabetology, complications and comorbidities, as well as to achieve a critical exchange of views and experience in the application of new diagnostic methods and therapeutic procedures. The international character of the Congress is certainly an additional importance and I believe that Congress will be a strong impetus for further development of diabetology in Republic of Srpska, improving our daily work and the quality of life of our patients and society as a whole. Modern diabetology is based on teamwork, multidisciplinary approach and the active participation of patients who are the main reason of our professional development.

Hope the that Congress will be held in the light of professional progress and good cooperation. I am looking forward to seeing you, and wish that first Diabetology congress of Republic of Srpska with international participation be crowned by great work, socializing and entertainment in the city of Banja Luka, university and cultural center of Republic of Srpska.

Welcome to Banja Luka, a city known for its beauty and hospitality, wishing you to bring many unforgettable memories home!

Sincerely,

Prof. dr Snježana Popović –Pejičić

President of Association of endocrinologists and diabetologists of Republic of Srpska Chairwoman of the Scientific and Organizing Committee of the Congress



ORGANIZATORI KONGRESA GLAvNI ORGANIZATORUdruženje endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske

KOORGANIZATORIUniverzitetski klinički centar Banja Luka Medicinski fakultet Univerziteta u Banjaluci

ORGANIZATORI POSEBNIh PROGRAMAUdruženje medicinskih sestara i tehničara Republike Srpske (sekcija dijabetologije)Udruženja oboljelih od šećerne bolesti u Republici Srpskoj

IZvRšNI ORGANIZATORZepter Passport, Turistička agencija Veselina Masleše 8, I sprat, Gospodska ulica 78000 Banja Luka, Republika Srpska, BiH, telefon: +387 51 213 394, fax: +387 51 229 852 www.zepterpassport.com

CONGRESS ORGANISATION MAIN ORGANIZERAssociation of endocrinologists and diabetologists of Republic of Srpska

CO-ORGANIZERSUniversity Clinical Center Banja Luka Medical Faculty of the University of Banja Luka

ORGANIZERS OF SPECIAL PROGRAMSAssociation of nurses and technicians of Republic of Srpska (section Diabetology)Association of diabetes patients in the Republic of Srpska

ExECUTIvE ORGANIZERZepter Passport, travel agency Veselina Masleše 8, 1st floor, Gospodska ulica 78000 Banja Luka, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina phone: +387 51 213 394, fax: +387 51 229 852, mobile: +387 65 693 000 www.zepterpassport.com



NAUČNI PROGRAM I POSEBNI PROGRAMI TEME KONGRESA1. Epidemiologija i prevencija dijabetes melitusa 2. Socijalni aspekti dijabetes melitusa 3. Dijagnostika i liječenje dijabetesa tipa 1 4. Dijagnostika i liječenje dijabetesa tipa 2 5. Dijabetes, komplikacije i komorbiditeti 6. Dijabetes i trudnoća 7. Bihejvioralna medicina, medicinska nutritivna terapija, edukacija i fizička aktivnost

POSEBNI PROGRAMIMedicinska sestra kao dio tima za dijabetes Život sa dijabetesom

OBLICI RADA KONGRESAPlenarne sesije obuhvataju aktuelne teme iz dijabetologije koje će predstaviti vodeći nacionalni i internacionalni eksperti.

Sesija „pro et contra“ uključuje interaktivne debate „pro et contra“ vodećih eksperata uz diskusiju učesnika kongresa.

Okrugli sto uključuje interaktivnu diskusiju između dijabetologa, doktora porodične medicine i specijalista drugih grana medicine (eksperata) koji se bave komplikacijama dijabetesaa u Republici Srpskoj.

Usmena saopštenja originalnih radova su grupisana prema temama Kongresa.

Klinički prikaz slučaja obuhvata najzanimljivije slučajeve iz dijabetologije, endokrinologije i srodnih disciplina.

Poster sesije obuhvataju prezentacije originalnih radova u formi postera.

Simpozijum Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske - Odjeljenje medicinskih nauka, Odbor za kardiovaskularnu patologiju, Udruženja endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske i Udruženja kardiologa Republike Srpske.

SCIENTIFIC PROGRAM AND SPECIAL PROGRAM CONGRESS TOPICS1. Epidemiology and prevention of diabetes mellitus 2. Social aspects of diabetes mellitus 3. Diagnosis and treatment of type 1 diabetes 4. Diagnosis and treatment of type 2 diabetes 5. Diabetes, complications and comorbidities 6. Diabetes and pregnancy 7. Behavioral medicine, medical nutrition therapy, education and physical activity

SPECIAL PROGRAMSThe nurse as part of the team for Diabetes Living with diabetes

FORMS OF CONGRESSPlenary sessions include current issues in diabetology which will be presented by leading national and international experts.

Session “pro et contra” include interactive debate “pro et contra” by leading experts along with discussion with congress participants.

Roundtable includes an interactive discussion between diabetologists, family medicine doctors and specialists of other branches of medicine (experts) dealing with diabetes complications in the Republic of Srpska.

Oral presentations of original papers are grouped according to the themes of the Congress.

Clinical case report includes the most interesting cases of diabetology, endocrinology and related disciplines.

Poster sessions include presentations of original work in the form of posters.

Symposium by Academy of Sciences and Arts of Republic of Srpska - Department of Medical Sciences, Committee for Cardiovascular Pathology, Association of endocrinologists and diabetologists of Republic of Srpska and Association of cardiologists of Republic of Srpska



ODBORI

NAUČNI ODBORProf. dr Snježana Popović-Pejičić, predsjednik Akademik Nebojša M. Lalić Prof. dr Ljiljana Lakić

PROGRAMSKI ODBORAkademik Rajko Kuzmanović Akademik Drenka Šećerov-Zečević Akademik Husref Tahirović Prof. dr Salem Alajbegović Prof. dr Belma Aščić-Buturović Prof. dr Marija Burgić-Radmanović Prof. dr Vesna Ećim-Zlojutro Prof. dr Midhat Hajder Prof. dr Bećir Heljić Prof. dr Nebojša Jovanić Prof. dr Elma Kučukalić-Selimović Prof. dr Aleksandar Lazarević Prof. dr Veljko Marić Prof. dr Siniša Miljković Prof. dr Novica Petrović Prof. dr Zvezdana Rajkovača Prof. dr Siniša Ristić Prof. dr Milan Skrobić Prof. dr Ranko Škrbić Prof. dr Gordana Tešanović Prof. dr Brano Topić Prof. dr Stevan Trbojević

Prof. dr Duško Vasić Prof. dr Zoran Vujković Prof. dr Duško Vulić Doc. dr Jagoda Balaban Doc. dr Momčilo Biuković Doc. dr Dejan Bokonjić Doc. dr Azra Bureković Doc. dr Tamara Kovačević Doc. dr Milka Mavija Doc. dr Zoran Mavija Doc. dr Nenad Prodanović Doc. dr Duško Račić Doc. dr Maja Račić Doc. dr. Kosana Stanetić Doc. dr Marko Šobot Doc. dr Ljubomir Šormaz Doc. dr Zelija Velija-Ašimi Doc. dr Vlastimir Vlatković Dr sc. Gordana Bukara-Radujković Prim. dr Amela Lolić

CONGRESS BOARDS

SCIENTIFIC COMMITTEEProf. dr. Snježana Popović-Pejičić, chairwoman Academician Nebojša M. Lalić Prof. dr. Ljiljana Lakić

PROGRAMME COMMITTEE Academician Rajko Kuzmanović Academician Drenka Šećerov-Zečević Academician Husref Tahirović Prof. dr. Salem Alajbegović Prof. dr. Belma Aščić-Buturović Prof. dr. Marija Burgić-Radmanović Prof. dr. Vesna Ećim-Zlojutro Prof. dr. Midhat Hajder Prof. dr. Bećir Heljić Prof. dr. Nebojša Jovanić Prof. dr. Elma Kučukalić-Selimović Prof. dr. Aleksandar Lazarević Prof. dr. Veljko Marić Prof. dr. Siniša Miljković Prof. dr. Novica Petrović Prof. dr. Zvezdana Rajkovača Prof. dr. Siniša Ristić Prof. dr. Milan Skrobić Prof. dr. Ranko Škrbić Prof. dr. Gordana Tešanović Prof. dr. Brano Topić Prof. dr. Stevan Trbojević

Prof. dr. Duško Vasić Prof. dr. Zoran Vujković Prof. dr. Duško Vulić Doc. dr. Jagoda Balaban Doc. dr. Momčilo Biuković Doc. dr. Dejan Bokonjić Doc. dr. Azra Bureković Doc. dr. Tamara Kovačević Doc. dr. Milka Mavija Doc. dr. Zoran Mavija Doc. dr. Nenad Prodanović Doc. dr. Duško Račić Doc. dr. Maja Račić Doc. dr. Kosana Stanetić Doc. dr. Marko Šobot Doc. dr. Ljubomir Šormaz Doc. dr. Zelija Velija-Ašimi Doc. dr. Vlastimir Vlatković Dr. sc. Gordana Bukara-Radujković Prim. dr. Amela Lolić



ODBORI

ORGANIZACIONI ODBOR Predsjednik

Prof. dr Snježana Popović-Pejičić

Potpredsjednik

Mr sc. Blaženko Vuković

Sekretari

Dr sc. Bojana Radošević-Carić Dr Gabrijela Malešević Dr Jelena Malinović Dr Gordana Rakita Dr Valentina Soldat-Stanković

Članovi

Mr sc. Milena Brkić Mr sc. Aleksandra Grbić Prim. dr Mirjana Bojić Prim. dr Predrag Đorđević Dr Dragomir Berić Dr Mladen Blagojević Dr Dragana Borovčanin Dr Olivera Čančar Dr Svjetlana Grahovac Dr Gordana Grubor Dr Nataša Ivanović Dr Vesna Jelača Dr Aleksandra Kamburov-Ćećez Dr Sneža Mališ

Dr Pero Marić Dr Vesna Miljković Dr Radmila Nogo Dr Ružica Petrović Dr Zoran Pudar Dr Štefica Savić Dr Dragan Stevanović Dr Draženka Subotić Dr Alen Šeranić Dr Mirjana Tekić Dr Mirjana Todorović Dr Marina Tomanić Dr Slavica Turanjanin

CONGRESS BOARDS ORGANIZING COMMITTEE Chairwoman

Prof. dr. Snježana Popović-Pejičić

Co-chairman

Mr sc. Blaženko Vuković

Secretary

Dr. sc. Bojana Radošević-Carić Dr. Gabrijela Malešević Dr. Jelena Malinović Dr. Gordana Rakita Dr. Valentina Soldat-Stanković

Members

Mr sc. Milena Brkić Mr sc. Aleksandra Grbić Prim. dr. Mirjana Bojić Prim. dr. Predrag Đorđević Dr. Dragomir Berić Dr. Mladen Blagojević Dr. Dragana Borovčanin Dr. Olivera Čančar Dr. Svjetlana Grahovac Dr. Gordana Grubor Dr. Nataša Ivanović Dr. Vesna Jelača Dr. Aleksandra Kamburov-Ćećez Dr. Sneža Mališ

Dr. Pero Marić Dr. Vesna Miljković Dr. Radmila Nogo Dr. Ružica Petrović Dr. Zoran Pudar Dr. Štefica Savić Dr. Dragan Stevanović Dr. Draženka Subotić Dr. Alen Šeranić Dr. Mirjana Tekić Dr. Mirjana Todorović Dr. Marina Tomanić

Dr. Slavica Turanjanin



PREDAVAČI IZ INOSTRANSTVA Akademik Vladimir Kanjuh, Srbija Akademik Nebojša M. Lalić, Srbija Akademik Dragan Micić, Srbija Prof. dr Slobodan Antić, Srbija Prof. dr Ljiljana Beslać-Bumbaširević, Srbija Prof. dr Svetozar Damjanović, Srbija Prof. dr Ljubica Đukanović, Srbija Prof. dr Andrej Janež, Slovenija Prof. dr Svetlana Jelić, Srbija, Srbija Prof. dr Branka Kovačev-Zavišić, Srbija Prof. dr Katarina Lalić, Srbija Prof. dr Tatjana Milenković, Makedonija Prof. dr Asimina Mitrakou, Grčka Prof. dr Ivana Pavlić-Renar, Hrvatska Prof. dr Mirjana Pibernik-Okanović, Hrvatska Prof. dr Arsen Ristić, Srbija Prof. dr Lea Smirčić-Duvnjak, Hrvatska Prof. dr Dragan Tešić, Srbija Prof. dr Nađa Vasiljević, Srbija Prof. dr Nathan Wong, SAD Prof. dr Miroslava Zamaklar, Srbija Prof. dr Dragan Zdravković, Srbija Doc. dr Nataša Bratina, Slovenija Doc. dr Aleksandra Jotić, Srbija Doc. dr Milena Mitrović, Srbija Doc. dr Goran Petrovski, Makedonija Doc. dr Maja Radman, Hrvatska

LECTURERS FROM ABROAD Academician Vladimir Kanjuh, Serbia Academician Nebojša M. Lalić, Serbia Academician Dragan Micić, Serbia Prof. dr. Slobodan Antić, Serbia Prof. dr. Ljiljana Beslać-Bumbaširević, Serbia Prof. dr. Svetozar Damjanović, Serbia Prof. dr. Ljubica Đukanović, Serbia Prof. dr. Andrej Janež, Slovenija Prof. dr. Svetlana Jelić, Serbia Prof. dr. Branka Kovačev-Zavišić, Serbia Prof. dr. Katarina Lalić, Serbia Prof. dr. Tatjana Milenković, Macedonia Prof. dr. Asimina Mitrakou, Greece Prof. dr. Ivana Pavlić-Renar, Croatia Prof. dr. Mirjana Pibernik-Okanović, Croatia Prof. dr. Arsen Ristić, Serbia Prof. dr. Lea Smirčić-Duvnjak, Croatia Prof. dr. Dragan Tešić, Serbia Prof. dr. Nađa Vasiljević, Serbia Prof. dr. Nathan Wong, USA Prof. dr. Miroslava Zamaklar, Serbia Prof. dr. Dragan Zdravković, Serbia Doc. dr. Nataša Bratina, Slovenija Doc. dr. Aleksandra Jotić, Serbia Doc. dr. Milena Mitrović, Serbia Doc. dr. Goran Petrovski, Macedonia Doc. dr. Maja Radman, Croatia



PREDAVAČI IZ REPUBlIKE SRPSKE Akademik Drenka Šećerov-Zečević Prof. dr Marija Burgić-Radmanović Prof. dr Vesna Ećim-Zlojutro Prof. dr Ljiljana Lakić Prof. dr Aleksandar Lazarević Prof. dr Novica Petrović Prof. dr Snježana Popović–Pejičić Prof. dr Siniša Ristić Prof. dr Ranko Škrbić Prof. dr Stevan Trbojević Prof. dr Duško Vulić Doc. dr Jagoda Balaban Doc. dr Tamara Kovačević-Preradović Doc. dr Milka Mavija Doc. dr Vlastimir Vlatković Dr sc. Gordana Bukara-Radujković Dr sc. Bojana Radošević-Carić Mr sc. Milena Brkić Mr sc. Aleksandra Grbić Mr sc. Blaženko Vuković

PREDAVAČI IZ fEDERAcIJE BOSNE I HERcEGOVINE Akademik Husref Tahirović Prof. dr Salem Alajbegović Prof. dr Midhat Hajder Prof. dr Bećir Heljić Doc. dr Azra Bureković

LECTURERS FROM REPUBLIC OF SRPSKA Akademician Drenka Šećerov-Zečević Prof. dr. Marija Burgić-Radmanović Prof. dr. Vesna Ećim-Zlojutro Prof. dr. Ljiljana Lakić Prof. dr. Aleksandar Lazarević Prof. dr. Novica Petrović Prof. dr. Snježana Popović–Pejičić Prof. dr. Siniša Ristić Prof. dr. Ranko Škrbić Prof. dr. Stevan Trbojević Prof. dr. Duško Vulić Doc. dr. Jagoda Balaban Doc. dr. Tamara Kovačević-Preradović Doc. dr. Milka Mavija Doc. dr. Vlastimir Vlatković Dr sc. Gordana Bukara-Radujković Dr sc. Bojana Radošević-Carić Mr sc. Milena Brkić Mr sc. Aleksandra Grbić Mr sc. Blaženko Vuković

LECTURERS FROM FEDERATION OF BOSNIA AND hERZEGOvINA

Academician Husref Tahirović Prof. dr. Salem Alajbegović Prof. dr. Midhat Hajder Prof. dr. Bećir Heljić Doc. dr. Azra Bureković



OPšTE INFORMACIJE MJESTO ODRŽAVANJA KONGRESA

Kulturni centar Banski dvor Trg srpskih vladara 2, 78000 Banja Luka +387 51 305 333 www.banskidvor.org

VRIJEME ODRŽAVANJA

21-24. mart 2013.

ZVANIČNI JEZIcI

Srpski i engleski

OTvARANJE KONGRESA

Koncertna dvorana Banskog dvora, 21.03.2013. u 17:30

RADNO vRIJEME KONGRESA

Četvrtak, 21.03.2013. 13:00 - 20:00 Petak, 22.03.2013. 08:30 - 20:00 Subota, 23.03.2013 08:30 - 20:00 Nedjelja, 24.03.2013 08:30 - 17:00

GENERAL INFORMATION CONGRESS vENUE

Cultural Center Banski dvor Trg srpskih vladara 2, 78000 Banja Luka Phone: +387 51 305 333 www.banskidvor.org

CONGRESS DATE

March 21-24th, 2013

OFFICIAL LANGUAGES

Serbian and English

CONGRESS OPENING

Concert Hall of Banski dvor, March 21st, 2013 at 5:30 p.m.

CONGRESS WORKING TIME

Thursday, March 21st, 2013 1:00 p.m. to 8:00 p.m. Friday, March 22nd, 2013 9:00 a.m. to 8:00 p.m. Saturday, March 23rd, 2013 9:00 a.m. to 8:00 p.m. Sunday, March 24th, 2013 9:00 a.m. to 8:00 p.m.

www.kongresdijabetologars.org www.kongresdijabetologars.org



OPšTE INFORMACIJE

REGISTRAcIJA UČESNIKA

Učesnici se prijavljuju na registracionom pultu Banskog dvora: Četvrtak, 21.03.2013. 13:00 - 20:00 Petak, 22.03.2013. 08:00 - 19:00 Subota, 23.03.2013 08:00 - 19:00 Nedjelja, 24.03.2013 08:00 - 10:00

ID kartica i kongresni materijal se dobijaju prilikom registarcije. ID kartica je obavezna za prisustvo naučnom i društvenom programu.

KOTIZACIJA

Kotizacija za učešće na kongresu iznosi 150 KM ili 75 € Kotizacija za specijalizante 70 KM ili 35 €. Kotizacija za učesnike posebnog programa „Medicinska sestra kao dio tima za dijabetes“ iznosi 30 KM ili 15 €.

Kotizacija obuhvata zvanični bedž, kongresne materijale, (Knjigu apstrakta i Programsku knjigu), pristup sesijama kongresa, prostor za postersku prezentaciju i izložbu, pristup društvenom programu.

AKREDITACIJA I IZDAvANJE SERTIFIKATA

Kongres je bodovan od strane Centra za kontinuiranu medicinsku edukaciju (KME) Komore doktora medicine Republike Srpske u skladu sa Pravilnikom o bodovanju kongresa sa međunarodnim učešćem i to ovim redoslijedom: plenarna predavanja 18 bodova; pasivni učesnici: 8 bodova; aktivni učesnici - usmene i poster prezentacije: 12 bodova KME. Radi ostvarenje bodova potrebno je da aktivni učesnici dostave fotokopiju prve strane Zbornika sažetaka i objavljeni rad u nadležne Komore doktora medicine.

Izdavanje sertifikata za učesnike sa uplaćenom kotizacijom biće u nedelju, 24.03.2013 od 10:00-12:00.

IZlOŽBA

U toku kongresa biće održana prateća izložba u izložbenom salonu Kulturnog centra Banski dvor. Najpoznatiji proizvođači lijekova, laboratorijske i druge medicinske opreme izložiće

svoje najnovije proizvode.

GENERAL INFORMATION REGISTRATION OF PARTICIPANTS

Registration of participants is at the Banski dvor registration desk: Thursday March 21st, 2013 1:00 p.m. to 8:00 p.m. Friday, March 22nd, 2013 8:00 a.m. to 7:00 p.m. Saturday, March 23rd 2013 8:00 a.m. to 7:00 p.m. Sunday, March 24th, 2013 8:00 a.m. to 7:00 p.m.

ID cards and congress material will be given at the registration. ID card is required for the presence of scientific and social program.

CONGRESS FEE

Registration fee for the congress is 150 KM or 75 €. The registration fee for residents 70 KM or 35 €. The registration fee for participants in the special program “The nurse as part of the team for Diabetes” is 30 KM or 15 €.

Registration fee includes an official badge, conference materials, access to the congress sessions, poster presentation space for the exhibition and access to social programs.

ACCREDITATION AND ISSUANCE OF CERTIFICATIONS

Congress will be certified by the Center for Continuing Medical Education (KME) of Chamber of Medical Doctors of Republic of Srpska, in accordance with the Regulations on scoring Congress’ with international participation in this way: plenary lectures 18 points; passive participants: 8 points, active participants - oral and poster presentations: 12 points KME. In order to gain the necessary points it is required for active participants to deliver the copy of front page of Proceedings and published abstract in the relevant Chamber of Medical Doctors.

Issuance of certificates for the participants with a paid registration fee will be on Sunday, March 24th, 2013 from 10:00 a.m. to 12:00 a.m.

ExhIBITION

Exhibition will be held during the congress in the showroom of the Cultural Centre Banski dvor. The best-known manufacturers of medicines, laboratory and other medical equipment will expose their latest products.




OPšTE INFORMACIJE

DRUšvENI PROGRAM

Koktel dobrodošlice u Piano baru hotela Bosna, četvrtak 21.03.2013. u 20:00

KONGRESNA VEČERA

Restoran hotela Bosne, subota 23.03.2013. u 20:00

VAŽNE ADRESE

Predsjednik organizacionog i naučnog odbora

Prof. dr Snježana Popović-Pejičić Klinika za endokrinologiju, dijabetes i bolesti metabolizma, UKC Banja Luka 12 beba bb, 78000 Banja Luka telefon/fax: +387 51 342 552 mob: +387 65 644 924 e-mail: snjezana_pejicic@hotmail com

Izvršni organizator

Zepter Passport, Turistička agencija Veselina Masleše 8, I sprat, Gospodska ulica 78000 Banja Luka, Republika Srpska, BiH, telefon: +387 51 213 394 fax: +387 51 229 852 www.zepterpassport.com

Odgovorna osoba: Irena Radojević mob: +387 65 693 000 e-mail: [email protected]

IZMJENE U PROGRAMU

Organizator ne snosi odgovornost za bilo kakve promjene u vezi sa programom usljed nepredviđenih okolnosti.

GENERAL INFORMATION SOCIAL PROGRAMME

Welcome cocktail will be held at the Crystal Hall restaurant of Hotel Bosna on March 21st, 2013 at 8.00 p.m.

CONGRESS DINNER

Restaurant Bosna March 23rd, 2013 at 8:30 p.m.

IMPORTANT ADDRESSES

chairwoman of the Scientific committee of the congress

Prof. dr. Snježana Popović-Pejičić Clinic for endocrinology, diabetes and metabolic diseases, UCC Banja Luka 12 beba bb, 78000 Banja Luka phone/fax: +387 51 342 552 mobile: +387 65 644 924 e-mail:snjezana_pejicic@hotmail com

Executive Organizer

Zepter Passport, travel agency Veselina Masleše 8, 1st floor, Gospodska ulica 78000 Banja Luka, Republic of Srpska, Bosnia and Herzegovina phone: +387 51 213 394, fax: +387 51 229 852 www.zepterpassport.com

Person in charge: Mrs. Irena Radojević mobile: +387 65 693 000 e-mail: [email protected]

ChANGES IN ThE PROGRAMME

The organizer is not responsible for any changes regarding the program due to unforeseen circumstances.




PROGRAM KONGRESA

ČETVRTAK, 21.03.2013.

13:00 Registracija učesnika17:30 Svečano otvaranje Prof. dr Snježana Popović-Pejičić Predsjednik Naučnog i Organizacionog odbora Kongresa Akademik Rajko Kuzmanović Predsjednik Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske Prof. dr Brano Topić Direktor Kliničkog centra Banja Luka Prof. dr Milan Skrobić Dekan Medicinskog fakulteta Univerziteta u Banjoj Luci Mr sc. Slobodan Stanić Ministar zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske18:10 Kulturno–umjetnički program Ženski kamerni hor “Banjalučanke” Kamerni sastav “Libertango”18:30 P1 Diabetes mellitus u Republici Srpskoj – prošlost, sadašnjost i budući izazovi R. Škrbić. Banja Luka, Republika Srpska 19:00 P2 Insulinska rezistencija vs insulinska sekrecija: značaj za razvoj dijabetesa, ateroskleroze i neurodegenerativnih bolesti N. M. Lalić, Beograd, Srbija19:30 P3 fatty liver disease: implications from the results of EGIR-RISC project A. Mitrakou, Atina, Grčka20:00 Koktel dobrodošlice

FINAL PROGRAMME

THURSDAy, 21.03.2013

13:00 Registration of participants17:30 Opening ceremony Prof. dr. Snježana Popović-Pejičić Chairwoman of the Scientific and Organizing Committee of the Congress Academician Rajko Kuzmanović Chairman of Academy of Sciences and Arts of Republic of Srpska Prof. dr. Brano Topić General manager of Clinical centre Banja Luka Prof. dr. Milan Skrobić Dean, Faculty of Medicine, University of Banja Luka Mr sc. Slobodan Stanić Minister of Health and Social Welfare of Republic of Srpska18:10 Cultural and artistic programme Ladies Chamber Choir “Banjalučanke” Chamber ensemble “Libertango”18:30 P1 Diabetes mellitus in Republic of Srpska - past, present and future challanges R. Škrbić, Banja Luka, Republic of Srpska 19:00 P2 Insulin resistance vs insulin secretion: relevance for development of diabetes, atherosclerosis and neurodegenerative disorders N. M. Lalić, Beograd, Serbia19:30 P3 fatty liver disease: implications from the results of EGIR-RISC project A. Mitrakou, Athens, Greece20:00 Welcome coctail



PETAK, 22.03.2013. 08:30 - 10:20 SIMPOZIJUM 1A: Pogled na dijabetes tipa 1 Predsjedništvo: D. Zdravković, N. Bratina, G. Bukara-Radujković Vijećnica paralelna sesija SIMPOZIJUM 1B: Pogled na dijabetes tipa 2, Koncertna dvorana 08:30 P4 Uticaj socioekonomskog statusa na kvalitet života djece oboljele od šećerne bolesti tip 1 H. Tahirović, Tuzla, Federacija Bosne i Hercegovine, BIH08:50 P5 Iskustva u terapiji analozima insulina kod dece i mladih sa tipom 1 dijabetes melitusa (T1DM) D. Zdravković, Beograd, Srbija09:10 P6 The importance of continuous education for children with T1DM and their families, the Slovenian experience N. Bratina, Ljubljana, Slovenija09:30 P27 Functional insulin treatment A. Janež, Ljubljana, Slovenija09:50 P7 Značaj kontinuiranog monitoringa glukoze u praćenju glikoregulacije kod oboljelih od dijabetesa tipa 1 G. Bukara-Radujković, Banja Luka, Republika Srpska, BiH10:10 Diskusija 08:30 - 10:20 SIMPOZIJUM 1B: Pogled na dijabetes tipa 2 Predsjedništvo: N. M. lalić, S. Damjanović, S. Popović-Pejičić Koncertna dvorana paralelna sesija SIMPOZIJUM 1A: Pogled na dijabetes tipa 1, Vijećnica

08:30 P8 Diabetes mellitus: Pandemija 2013. godine Lj. Lakić, B. Luka, Republika Srpska, BIH

08:50 P9 Nove ADA/EASD preporuke za terapiju dijabetesa tipa 2 S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republika Srpska09:10 P10 Novi oralni agensi u terapiji dijabetesa tipa 2 D. Micić, Beograd, Srbija 09:30 P11 Insulinska terapija u dijabetesu tipa 2 - nova saznanja i njihov značaj N. M Lalić, Beograd, Srbija09:50 P12 Aterogeni i mitogeni efekti insulina-kritički pristup S. Damjanović, Beograd, Srbija10:10 Diskusija 10:20 - 10:35 Pauza za kafu

fRIDAy, 22.03.2013 08:30 - 10:20 SyMPOSIUM 1A: View on the diabetes type 1 committee: D. Zdravković, N. Bratina, G. Bukara-Radujković hall parallel session SYMPOSIUM 1B: View on the diabetes type 2, Concert Hall

08:30 P4 Impact of socioeconomic status on health-related quality of life in children with type 1 diabetes mellitus H. Tahirović, Tuzla, Federation of Bosnia and Herzegovina08:50 P5 Experiences in children and adolescents with type 1 diabetes mellitus treated with insulin analogues (T1DM) D. Zdravković, Belgrade, Serbia09:10 P6 The importance of continuous education for children with T1DM and their families, the Slovenian experience N. Bratina, Ljubljana, Slovenija09:30 P27 Functional insulin treatment A. Janež, Ljubljana, Slovenia09:50 P7 Significance of continuous Glucose Monitoring System in monitoring glycemic control of children with diabetes type 1 G. Bukara-Radujković, Banja Luka, Republic of Srpska10:10 Discussion 08:30 - 10:20 SyMPOSIUM 1B: View on the diabetes type 2 committee: N. M. lalić, S. Damjanović, S. Popović-Pejičić Concert hall parallel session SYMPOSIUM 1A: View on the diabetes type 1, Hall 08:30 P8 Diabetes mellitus: A pandemic 2013 Lj. Lakić, Banja Luka, Republic of Srpska08:50 P9 New ADA/EASD recommendations for the treatment of type 2 diabetes S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republic of Srpska09:10 P10 New oral agents in the therapy of type 2 diabetes D. Micić, Belgrade, Serbia09:30 P11 Insulin therapy in type 2 diabetes - 0 new findings and their significance N. M Lalić, Belgrade, Serbia09:50 P12 Atherogenic and mitogenic effects of insulin-critical approach S. Damjanović, Belgrade, Serbia10:10 Discussion 10:20 - 10:35 coffee break



10:35- 12:25 SESIJA “PRO ET cONTRA” Predsjedništvo: D. Micić, K. lalić, l. Smirčić-Duvnjak Koncertna dvorana paralelna sesija SIMPOZIJUM 2: Gdje endokrinologija susreće dijabetes? Vijećnica 10:35 P13/14 Mentalni poremećaji i gojaznost. Da li je gojaznost bolest mozga? Da/Ne D. Micić, Beograd, Srbija10:55 P15/16 Značaj određivanja glikoliziranog hemoglobina - dijagnostički ili evaluacioni kriterij A. Jotić, Beograd, Srbija vs. M. Radman, Split, Hrvatska11:25 P17/18 Striktna kontrola glikemije, lipida i krvnog pritiska Prednosti i rizici? K. Lalić vs. S. Jelić, Beograd, Srbija11:55 P19/20 Kontraverze u tretmanu dijabetesa tipa 2: Kako nastaviti tretman nakon sekundarnog neuspjeha OAD? Inkretini vs. Insulinski tretman L. Smirčić-Duvnjak vs I. Pavlić-Renar, Zagreb, Hrvatska 10:35 - 12:05 SIMPOZIJUM 2: Gdje endokrinologija susreće dijabetes? Predsjedništvo: S. Damjanović, M. Brkić, A. Grbić Vijećnica paralelna sesija SESIJA “PRO ET CONTRA”, Koncertna dvorana 10:35 P21 Metabolički poremaćaji u akromegaliji i Kušingovom sindomu S. Damjanović, Beograd, Srbija11:05 P22 Metabolički poremećaji u policističnom ovarijalnom sindromu M. Brkić, Banja Luka, Republika Srpska11:35 P23 Multipla endokrina neoplazija (men- 1 i men-2 sindrom) A. Grbić, Banja Luka, Republika Srpska11:55 Diskusija 12:40 - 15:00 Pauza12:40 Satelitski simpozijumi NovoNordisk 12:40 - 13:30 Berlin Chemiae 13:35 - 14:0014:00 - 14:45 Ručak 14:45 Satelitski simpozijum Nobel 14:45- 15:20

10:35- 12:25 SESSION “PRO ET cONTRA” committee: D. Micić, K. lalić, l. Smirčić-Duvnjak Concert hall parallel session SYMPOSIUM 2: Where endocrinology meets Diabetes? Hall 10:35 P13/14 Mental disorders and obesity. Is obesity a brain disease? yes / No D. Micić, Belgrade, Serbia10:55 P15/16 The importance of glycated hemoglobin - a diagnostic or evaluation criteria A. Jotić, Belgrade, Serbia vs. M. Radman, Split, Croatia11:25 P17/18 Strict control of blood glucose, lipids and blood pressure Benefits and Risks? K. Lalić vs. S. Jelić, Belgrade, Serbia11:55 P19/20 controversies in the treatment of type 2 diabetes: How to continue the treatment after secondary failure of the OAD? Incretin Vs. insulin treatment L. Smirčić-Duvnjak vs I. Pavlić-Renar, Zagreb, Croatia 10:35 - 12:05 SyMPOSIUM 2: Where endocrinology meets Diabetes? committee: S. Damjanović, M. Brkić, A. Grbić hall parallel session SESSION “PRO ET CONTRA”, Concert Hall 10:35 P21 Metabolic disorders in acromegaly and Cushing’s syndrome S. Damjanović, Belgrade, Serbia11:05 P22 Metabolic disturbances in polycystic ovary syndrome M. Brkić, Banja Luka, Republic of Srpska11:35 P23 Multiple endocrine neoplasia (men- 1 and men-2 syndrom) A. Grbić, Banja Luka, Republic of Srpska11:55 Discussion 12:40 - 15:00 Break12:40 Satellite Symposiums NovoNordisk 12:40 - 13:30 Berlin Chemiae 13:35 - 14:0014:00 - 14:45 lunch 14:45 Satellite Symposium Nobel 14:45 - 15:20



15:30 - 18:20 SIMPOZIJUM 3: Bihejvioralna medicina, medicinska nutritivna terapija, edukacija i fizička aktivnost Predsjedništvo: N. Vasiljević, M. Radman, T. Milenković Koncertna dvorana paralelna sesija Simpozijum Diabetes i kardiovaskularne bolesti Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske 15:30 P24 Psihološki pristup oboljelim od dijabetesa M. Pibernik-Okanović, Zagreb, Hrvatska16:00 P25 MNT - medicinska nutritivna terapija za dijabetes N. Vasiljević, Beograd, Srbija16:20 P26 fizička neaktivnost-implikacije na dijabetes B. Vuković, Banja Luka, Republika Srpska16:40 P28 Edukacija o šećernoj bolesti u Hrvatskoj M. Radman, Split, Hrvatska17:00 P29 Edukacija oboljelih od dijabetesa - iskustva iz Makedonije T. Milenković, Skoplje, Makedonija17:20 P30 Terapijska edukacija oboljelih od šećerne bolesti: iskustvo iz Kliničkog centra Banja luka B. Radošević-Carić, Banja Luka, Republika Srpska18:10 Diskusija 15:30 - 17:55 SIMPOZIJUM Akademije nauka i umjetnosti Republike Srpske - Odjeljenje medicinskih nauka, Odbor za kardiovaskularnu patologiju, Udruženja endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske i Udruženja kardiologa Republike Srpske: Simpozijum Diabetes i kardiovaskularne bolesti Predsjedništvo: D. Šećerov-Zečević, V. Kanjuh, N. M. lalić Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske paralelna sesija SIMPOZIJUM 3: Bihejvioralna medicina, medicinska nutritivna terapija, edukacija i fizička aktivnost, Koncertna dvorana

15:30 P31 Uvod i pozdravna riječ D. Šećerov-Zečević, Republika Srpska

15:40 P32 Pato-histološke lezije krvnih sudova kod dijabetes melitusa tipa 2 V. Kanjuh, Beograd, Srbija16:00 Subklinička ateroskleroza u diabetes mellitusu tipa 2 Siniša Ristić, Foča, Republika Srpska Drenka Šecerov-Zečević, Republika Srpska16:20 P33 Inkretinski koncept u terapiji dijabetesa: kardiovaskularni efekti N. M. Lalić, Beograd, Srbija

15:30 - 18:20 SyMPOSIUM 3: Behavioral medicine, medical nutrition therapy, education and physical activity committe: N. Vasiljević, M. Radman, T. Milenković Concert hall parallel session Symposium on Diabetes and Cardiovascular Diseases Academy of Sciences and Arts of Republic of Srpska

15:30 P24 Psychological approach to people suffering from diabetes M. Pibernik-Okanović, Zagreb, Croatia

16:00 P25 MNT- medical nutrition therapy for diabetes N. Vasiljević, Belgrade, Serbia16:20 P26 Physical inactivity - implications for diabetes B. Vuković, Banja Luka, Republic of Srpska16:40 P28 Diabetes education in Croatia M. Radman, Split, Croatia17:00 P29 Education patients with diabetes - experiences from Macedonia T. Milenković, Skopje, Macedonia17:20 P30 Therapeutic education of patients with diabetes mellitus: experience from Clinical Center of Banjaluka B. Radošević-Carić, Banja Luka, Republic of Srpska18:10 Discussion 15:30 - 17:55 SyMPOSIUM by Academy of Sciences and Arts of Republic of Srpska - Department of Medical Sciences, Committee for Cardiovascular Pathology, Association of endocrinologists and diabetologists of Republic of Srpska and Association of cardiologists of Republic of Srpska: Symposium on Diabetes and cardiovascular Diseases committee: D. Šećerov-Zečević, V. Kanjuh, N. M. lalić Academy of Sciences and Arts of Republic of Srpska parallel session SYMPOSIUM: Behavioral medicine, medical nutrition therapy, education and physical activity, Concert Hall 15:30 P31 Introduction and welcome speech D. Šećerov-Zečević, Republic of Srpska15:40 P32 Patho-histologic blood vessels lesions in diabetes mellitus type 2 V. Kanjuh, Belgrade, Serbia16:00 Subclinical atherosclerosis in type 2 diabetes mellitus Siniša Ristić, Foča, Republic of Srpska Drenka Šecerov-Zečević, Republic of Srpska16:20 P33 Incretin concept in diabetes therapy: cardiovascular effects N. M. Lalić, Belgrade, Serbia



16:40 P34 Gojaznost i kardiovaskularni rizik D. Micić, Beograd, Srbija 17:00 P35 Kontrola glikemije i kardiovaskularni rizik kod osoba sa dijabetesom S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republika Srpska17:20 P36 Kontrola krvnog pritiska i kardiovaskularni rizik kod oboljelih od dijabetesa D. Vulić, Banja Luka, Republika Srpska17:40 Diskusija

16:40 P34 Obesity and cardiovascular risk D. Micić, Belgrade, Serbia17:00 P35 Glycemic control and cardiovascular risk in people with diabetes S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republic of Srpska17:20 P36 Blood pressure control and cardiovascular risk factors in patients with diabetes D. Vulić, Banja Luka, Republic of Srpska17:40 Discussion



SUBOTA, 23.03.2013. 09:00 - 12:20 Usmene prezentacije 1-4, 18, 21, 7-15A Predsjedništvo: B. Kovačev-Zavišić, M. Mitrović Piano bar, hotel Bosna

08:30 - 10:30 SIMPOZIJUM 4A: Dijabetes i mikrovaskularne komplikacije Predsjedništvo: D. Tešić, N. Petrović, V. Vlatković Koncertna dvorana paralelna sesija SIMPOZIJUM 4B: Diabetes i makrovaskularne komplikacije: Od biomarkera do liječenja, Vijećnica

08:30 P37 Uloga metaboličke kontrole u prevenciji dijabetesnih komplikacija S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republika Srpska

09:00 P38 Dijabetička retinopatija - patogeneza i novi pristup liječenju M. Mavija, Banja Luka, Republika Srpska09:20 P39 Dijabetesna neuropatija - aktuelni pogledi na dijagnostiku i tretman N. Petrović, Foča, Republika Srpska09:40 P40 Dijabetesna nefropatija - uzroci i posljedice dijabetesnog oboljenja bubrega V. Vlatković, Banja Luka, Republika Srpska10:00 P41 Od dijabetesne neuropatije i periferne arterijske bolesti do dijabetesnog stopala D. Tešić, Novi Sad, Srbija10:20 Diskusija 08:30 - 10:30 SIMPOZIJUM 4B: Diabetes i makrovaskularne komplikacije: Od biomarkera do liječenja Predsjedništvo: N. Wong, lj. Bumbaširević, S. Alajbegović Vijećnica paralelna sesija SIMPOZIJUM 4A: Dijabetes i mikrovaskularne komplikacije Koncertna dvorana 08:30 P42 Epidemiology and Prevention of cardiovascular Disease in Diabetes: Is Diabetes a cHD Risk Equivalent? Natahn Wong, Irvine, SAD09:00 P43 Dijabetesna kardiomiopatija: metaboličke osnove i kardiološke implikacije A. Ristić, Beograd, Srbija

SATURDAy, 23.03.2013 09:00 - 12:20 Oral presentations 1-4, 18, 21, 7-15A committee: B. Kovačev-Zavišić, M.Mitrović Piano bar, hotel Bosna

08:30 - 10:30 SyMPOSIUM 4A: Diabetes and microvascular complications committee: D. Tešić, N. Petrović, V. Vlatković Concert hall parallel session SYMPOSIUM 4B: Diabetes and macrovascular complications: From biomarkers to treatment, Hall

08:30 P37 The role of metabolic control in the prevention of complications of diabetes S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republic of Srpska

09:00 P38 Diabetic retinopathy – pathogenesis and a new aproach to treatment M. Mavija, Banja Luka, Republic of Srpska09:20 P39 Diabetic neuropathy - current perspectives on diagnosis and treatment N. Petrović, Foča, Republic of Srpska09:40 P40 Diabetic nephropathy - Causes and consequences of diabetic kidney disease V. Vlatković, Banja Luka, Republic of Srpska10:00 P41 From diabetic neuropathy and peripheral arterial disease to diabetes foot D. Tešić, Novi Sad, Serbia10:20 Discussion 08:30 - 10:30 SyMPOSIUM 4B: Diabetes and macrovascular complications: From biomarkers to treatment committee: N. Wong, lj. Bumbaširević, S. Alajbegović hall parallel session SYMPOSIUM 4A: Diabetes and microvascular complications Concert Hall 08:30 P42 Epidemiology and Prevention of cardiovascular Disease in Diabetes: Is Diabetes a cHD Risk Equivalent? Natahn Wong, Irvine, USA09:00 P43 Diabetic cardiomyopathy: Metabolic background and implications for clinical practice in cardiology A. Ristić, Belgrade, Serbia



09:20 P44 Akutni infarkt miokarda i dijabetes A. Lazarević, Banja Luka, Republika Srpska 09:40 P45 Akutni moždani udar i diabetes Lj. Beslać-Bumbaširević, Beograd, Srbija 10:00 P46 Stres ehokardiografija kod pacijenata sa šećernom bolesti dijagnostički i prognostički značaj T. Kovačević-Preradović, Banja Luka, Republika Srpska10:20 Diskusija

10:30 - 11:00 Pauza za kafu Poster sesija - posteri 1-18A: klinički prikazi slučajeva Komisija za ocjenu posterskih prezentacija: S. Ristić, D. Tešić Prvi sprat, Banski dvor 11:00 - 12:30 SIMPOZIJUM 5A: Primjena insulinske pumpe u liječenju adultnog dijabetesa Predsjedništvo: N. M. lalić, G. Petrovski, S. Popović-Pejičić Koncertna dvorana paralelna sesija SIMPOZIJUM 5B: Dijabetes i trudnoća Vijećnica 11:00 P47 Terapija insulinskom pumpom-prednosti i indikacije: Iskustva iz Srbije N. M. Lalić, Beograd, Srbija 11:30 P48 Klinički protokol za terapiju spoljnom portabilnom insulinskom pumpom S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republika Srpska11:45 P49 liječenje adultnog dijabetesa insulinskom pumpom u Republici Srpskoj B. Vuković, Banja Luka 11:45 P50 continuous Glucose Monitoring can improve glucose control in type 1 diabetics on insulin pump therapy G. Petrovski, Makedonija12:20 Diskusija

09:20 P44 Acute Myocardial Infarction and Diabetes A. Lazarević, Banja Luka, Republic of Srpska09:40 P45 Stroke and Diabetes Lj. Beslać-Bumbaširević, Belgrade, Serbia 10:00 P46 Stress echocardiography in diabetic patients – diagnostic and prognostic significance T. Kovačević-Preradović, Banja Luka, Republic of Srpska10:20 Discussion

10:30 - 11:00 coffee break

Poster session - posters 1-18A: clinical case report committee: S. Ristić, D. Tešić Banski dvor, 1st floor

11:00 - 12:30 SyMPOSIUM 5A: Insulin pump in the treatment of adult diabetes committee: N. M. lalić, G. Petrovski, S. Popović-Pejičić Concert hall parallel session SYMPOSIUM 5B: Diabetes and pregnancy Hall

11:00 P47 Insulin pump treatment: advantages and indications: experiences from Serbia N. M. Lalić, Beograd, Serbia11:30 P48 The clinical protocol for the treatment with external portable insulin pump S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republic of Srpska11:45 P49 Treatment of adult diabetes with insulin pump in Republic of Srpska B. Vuković, Banja Luka, Republic of Srpska11:45 P50 continuous Glucose Monitoring can improve glucose control in type 1 diabetics on insulin pump therapy G. Petrovski, Macedonia12:20 Discussion



11:00 - 12:30 SIMPOZIJUM 5B: Dijabetes i trudnoća Predsjedništvo: A. Jotić, M. Mitrović, V. Ećim–Zlojutro Vijećnica paralelna sesija SIMPOZIJUM 5A: Primjena insulinske pumpe u liječenju adultnog dijabetesa Koncertna dvorana 11:00 P51 Trudnoća i dijabetes –patofiziološke osnove M. Mitrović, Novi Sad, Srbija11:20 P52 Terapija dijabetesa u trudnoći: Preporuke i dileme A. Jotić, Beograd, Srbija11:50 P53 Vođenje trudnoće u dijabetesu - ginekološki aspekt V. Ećim-Zlojutro, Banja Luka, Republika Srpska12:10 Diskusija 12:30 - 15:00 Pauza 12:30 Satelitski simpozijumi Roche 12:30 - 13:00 Bosnalijek 13:05 - 13:25 Hemofarm 13:30 - 14:00 14:00 - 14:45 Ručak 14:45 Satelitski simpozijum Sanofi Aventis 14:45- 15:20 15:30 - 17:20 SIMPOZIJUM 6A: Dijabetes, gojaznost i hipertenzija Predsjedništvo: D. Micić, M. Zamaklar, K. lalić Koncertna dvorana paralelna sesija SIMPOZIJUM 6B: Dijabetes i komorbiditeti, Vijećnica 15:30 P54 lečenje hipertenzije u dijabetesu tip 2 S. Antić, Niš, Srbija 15:50 P55 Budući trendovi u terapiji gojaznosti D. Micić, Beograd, Srbija16:10 P56 Terapija dislipidemije u dijabetesu: ciljne vrijednosti i kako ih postići M. Zamaklar, Beograd, Srbija16:30 P57 Terapijske mogućnosti lDl afereze K. Lalić, Beograd, Srbija16:50 P58 Nova saznanja o metaboličkom sindromu A. Bureković, Sarajevo, Federacija BIH, BIH 17:10 Diskusija 17:20 - 17:30 Pauza

11:00 - 12:30 SyMPOSIUM 5B: Diabetes and pregnancy committee: A. Jotić, M. Mitrović, V. Ećim –Zlojutro hall parallel session SYMPOSIUM 5A: Insulin pump in the treatment of adult diabetes Concert Hall

11:00 P51 Pregnancy and diabetes-pathophysiological basics M. Mitrović, Novi Sad, Serbia11:20 P52 Treatment of diabetes in pregnancy: recommendations and controversies A. Jotić, Belgrade, Serbia11:50 P53 Treatment of pregnancy in diabetes - gynecological aspect V. Ećim-Zlojutro, Banja Luka, Republic of Srpska12:10 Discussion 12:30 - 15:00 Break 12:30 Satellite Symposiums Roche 12:30 - 13:00 Bosnalijek 13:05 - 13:25 Hemofarm 13:30 - 14:00 14:00 - 14:45 lunch 14:45 Satellite Symposium Sanofi Aventis 14:45- 15:20 15:30 - 17:20 SyMPOSIUM 6A: Diabetes, obesity and hypertension committee: D. Micić, M. Zamaklar, K. lalić Concert hall parallel session SYMPOSIUM 6B: Diabetes and comorbidities, Hall 15:30 P54 Treatment of hypertension in diabetes type 2 S. Antić, Niš, Serbia15:50 P55 Future trends in obesity therapy D. Micić, Belgrade, Serbia16:10 P56 Treatment of dyslipidemia in diabetes: aims and how to realize it M. Zamaklar, Serbia16:30 P57 Therapeutic possibilities of LDL apheresis K. Lalić, Belgrade, Serbia

16:50 P58 New findings about metabolic syndrome A. Bureković, Sarajevo, Federation of Bosnia and Herzegovina

17:10 Discussion 17:20 - 17:30 Break



15:30 - 17:40 SIMPOZIJUM 6B: Dijabetes i komorbiditeti Predsjedništvo: B. Kovačev, S. Trbojević, M. Hajder Vijećnica paralelna sesija SIMPOZIJUM 6A: Dijabetes, gojaznost i hipertenzija Koncertna dvorana 15:30 P59 Dijabetes i steatoza jetre M. Hajder, Tuzla, Bosna i Hercegovina15:50 P60 Oboljenja gastrointestinalnog trakta i dijabetes S. Trbojević, Banja Luka, Republika Srpska16:10 P61 Mineralna koštana gustina (BMD) i koštani promet kod žena koje boluju od šećerne bolesti tip 2 (T2DM) u odnosu na zdrave žena sa postmenopauznom osteoporozom B. Kovačev-Zavišić, Novi Sad, Srbija 16:30 P62 Komorbiditet dijabetesa i depresije M. Burgić-Radmanović, Banja Luka, Republika Srpska 16:50 P63 Karcinom dojke i metabolički sindrom /diabetes mellitus/ hronični hiperinsulinizam S. Ristić, Foča, Republika Srpska 17:10 P64 Kožne promjene u dijabetesu - izazovi i rješenja J. Balaban, Banja Luka, Republika Srpska17:30 Diskusija 17.30 - 19.00 Poster sesija - posteri 19-51 Komisija za ocjenu posterskih prezentacija: K. lalić, A. Jotić Prvi sprat, Banski dvor cJElODNEVNI MEDIcINSKA SESTRA KAO DIO TIMA ZA DIJABETES (15:00 - 18:15) PROGRAM ŽIVOT SA DIJABETESOM Piano bar, Hotel Bosna 20:30 Svečana večera

15:30 - 17:40 SyMPOSIUM 6B: Diabetes and comorbidities committee: B. Kovačev, S. Trbojević, M. Hajder hall parallel session SYMPOSIUM 6A: Diabetes, obesity and hypertension Concert Hall 15:30 P59 Diabetes and liver steatosis M. Hajder, Tuzla, Federation of Bosnia i Hercegovina15:50 P60 Oboljenja gastrointestinalnog trakta i dijabetes S. Trbojević, Banja Luka, Republic of Srpska16:10 P61 Bone mineral density (BMD) and bone turnover in women with diabetes mellitus type 2 (T2DM) compared to healthy women with postmenopausal osteoporosis B. Kovačev-Zavišić, Novi Sad, Serbia16:30 P62 Comorbidity of diabetes and depression M. Burgić-Radmanović, Banja Luka, Republic of Srpska 16:50 P63 Breast cancer and metabolic syndrome/diabetes mellitus/ hyperinsulinism S. Ristić, Foča, Republic of Srpska17:10 P64 Skin changes in diabetes - challenges and solutions J. Balaban, Banja Luka, Republic of Srpska17:30 Discussion 17.30 - 19.00 Poster session-posters 19-51 committee: K. lalić, A. Jotić Banski dvor, 1st floor

WHOlE DAy NURSE AS PART Of THE TEAM fOR DIABETES (15:00 - 18:15) PROGRAMME LIFE WITh DIABETES Piano bar, Hotel Bosna 20:30 congress dinner



NEDJElJA, 24.03.2013. 09:00 - 11:50 Usmene prezentacije 5, 6, 16, 17, 19, 20, 22-30 Predsjedništvo: Z. Velija-Ašimi, M. Grujičić, V. Rudić- Grujić Vijećnica

08:30 - 10:25 SIMPOZIJUM 7: Nacionalni programi prevencije dijabetesa tipa 2 Predsjedništvo: N. M. lalić, T. Milenković, B. Heljić Koncertna dvorana

08:30 P65 Program prevencije dijabetesa u Srbiji N. M. Lalić, Beograd, Srbija

08:50 P66 Nacionalni program dijabetološke zaštite u Republici Srpskoj S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republika Srpska09:10 P67 Program prevencije kardiovaskularnih bolesti u Republici Srpskoj D. Vulić, Banja Luka. Republika Srpska 09:30 P68 Diabetes mellitus u Federaciji BIh B. Heljić, Sarajevo, Federacija BIH, BIH09:50 P69 Program prevencije dijabetesa u Makedoniji T. Milenković, Skoplje, Makedonija 10:10 Diskusija 10:25 - 11:00 Pauza 11:00 - 13:35 OKRUGlI STO: Multidisciplinarni pristup oboljelom od šećerne bolesti tipa 2 u Republici Srpskoj Predsjedništvo: S. Popović-Pejičić, B. Vuković, S. Mališ Koncertna dvorana 11:00 O1 Uloga specijaliste porodične medicine u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 K. Stanetić, JZU Dom zdravlja, Banja Luka, 11:10 O2 Uloga endokrinologa-dijabetologa u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 M. Bojić, Klinika za endokrinologiju, dijabetes i bolesti metabolizma, UKC Banja Luka11:20 O3 Uloga kardiologa u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 M. Šobot, Klinika za kardiovaskularne bolesti, UKC Banja Luka11:30 O4 Uloga nefrologa u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 V. Vlatković, Klinika za nefrologiju, UKC Banja Luka

SUNDAy, 24.03.2013 09:00 - 11:50 Oral presentations 5, 6, 16, 17, 19, 20, 22-30 committee: Z. Velija-Ašimi, M. Grujičić, V. Rudić-Grujić hall

08:30 - 10:25 SyMPOSIUM 7: National prevention programs of type 2 diabetes committee: N. M. lalić, T. Milenković, B. Heljić Concert hall

08:30 P65 National program for diabetes prevention in Serbia N. M, Lalić, Belgrade, Serbia

08:50 P66 National Programme of diabetic care in Republic of Srpska S. Popović-Pejičić, Banja Luka, Republic of Srpska09:10 P67 Programme Prevention coronary Heart Disease in Republic of Srpska D. Vulić, Banja Luka, Republic of Srpska09:90 P68 Diabetes mellitus in federation of Bosnia and Herzegovina B. Heljić, Sarajevo, Federation of Bosnia and Herzegovina09:50 P69 Diabetes Prevention Program in Macedonia T. Milenković, Skopje, Macedonia10:10 Discussion 10:25 - 11:00 Break 11:00 - 13:35 ROUNDTABlE: Multidisciplinary approach to patients suffering from diabetes type 2 in Republic of Srpska committee: S. Popović-Pejičić, B. Vuković, S. Mališ Concert hall 11:00 O1 The role of family physicians in the treatment of the patient with type 2 diabetes K. Stanetić, JZU Dom zdravlja, Banja Luka, Republic of Srpska11:10 O2 The role of diabetologist-endocrinologist in the treatment of the patient with type 2 diabetes M. Bojić, Clinic for endocrinology, diabetes and metabolic diseases, Clinical center Banja Luka11:20 O3 The role of cardiologist in the treatment of the patient with type 2 diabetes M. Šobot, Clinic for cardiovascular diseases, Clinical center Banja Luka11:30 O4 The role of nephrologist in the treatment of the patient with type 2 diabetes V. Vlatković, Clinic for Nephrology, Clinical Center of Banja Luka



11:40 O5 Uloga gastroenterologa u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 Z. Mavija, Klinika za gastroenterologiju, UKC Banja Luka11:50 O6 Uloga oftalmologa u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 M. Mavija, Klinika za očne bolesti, UKC Banja Luka12:00 Uloga neurologa u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 O7 S. Miljković, Klinika za neurologiju, UKC Banja Luka O8 Z. Vukojević, Klinika za neurologiju, UKC Banja Luka12:20 O9 Uloga vaskularnog hirurga u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 N. Vasić, Klinika za vaskularnu hirurgiju, UKC Banja Luka 12:30 Uloga ortopeda u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 O10 N. Bojić, Klinika za traumatologiju, UKC Banja Luka O11 A. Gajić, Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju „Dr Miroslav Zotović“-odjeljenje za HBPO12:50 Uloga specijaliste fizikalne medicine i rehabilitacije u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 O12 J. Nuić, UKC Banja Luka O13 D. Živanić, Zavod za fizikalnu medicinu i rehabilitaciju „Dr Miroslav Zotović“13:10 O14 Uloga psiholog u vođenju oboljelog od dijabetesa tipa 2 Tatjana Dragišić, UKC Banja Luka13:20 Donošenje Konsenzusa o prevenciji, dijagnostici, liječenju i komplikacijama šećerne bolesti tipa 2 u Republici Srpskoj

13:35 - 13:45 Zatvaranje kongresa

11:40 O5 The role of gastroenterologist in the treatment of the patient with type 2 diabetes Z. Mavija, Clinic for Gastroenterology, Clinical Center of Banja Luka11:50 O6 The role of ophthalmologist in the treatment of the patient with type 2 diabetes M. Mavija, Clinic for Ophthalmology, University Clinical Center of Banja Luka12:00 The role of neurologist in the treatment of the patient with type 2 diabetes O7 S. Miljković, Clinic for Neurology, University Clinical Center of Banja Luka O8 Z. Vukojević, Clinic for Neurology, University Clinical Center of Banja Luka12:20 O9 The role of vascular suregon in the treatment of the patient with type 2 diabetes N. Vasić. Clinic for Vascular Surgery, University Clinical Center of Banja Luka12:30 The role of orthopaedist in the treatment of the patient with type 2 diabetes O10 N. Bojić, Clinic for Traumatology, University Clinical Center of Banja Luka P11 A. Gajić, Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation “Dr Miroslav Zotović” - department HBPO12:50 The role of specialist in physical medicine and rehabilitation in the treatment of the patient with type 2 diabetes O12 J. Nuić, University Clinical Center of Banja Luka O13 D. Živanić, Clinic of Physical Medicine and Rehabilitation “Dr Miroslav Zotović”13:10 O14 The role of psychologists in the treatment of the patient with type 2 diabetes Tatjana Dragišić, University Clinical Center of Banja Luka13:20 Agreement on consensus on the prevention, diagnosis, treatment and complications of type 2 diabetes in the Republic of Srpska

13:35 - 13:45 closing ceremony



USMENE PREZENTACIJE

SUBOTA, 23.03.2013.09:00 - 12:20 Usmene prezentacije 1-4, 18, 21, 7-15A Predsjedništvo: B. Kovačev-Zavišić, M. Mitrović Piano bar, hotel Bosna

09:00 OP1 Učiniti stvarnim kroz projektni menadžment/ Projekat “Diabetes mellitus 2010-2013” Alen Šeranić09:10 OP2 HbA1c skrining kod osoba sa dijabetesom tipa 2 u Republici Srpskoj Snježana Popović-Pejičić09:20 OP3 Uticaj kontrolisane fizičke aktivnosti na insulinsku rezistenciju i parametre metaboličkog sindroma: poređenje pacijenata sa tipom 2 dijabetesa i nedijabetičara Blaženko Vuković09:30 OP4 Komparacija rezultata opservacijske studije A1chieve i studije federacije sa bifaznim, kratkodjelujućim i dugodjelujućim analozima Azra Bureković09:40 OP18 Uticaj metode brojanja ugljenih hidrata i prilagođene doze kratkodjelujućeg inzulina na glikoregulaciju kod oboljelih od dijabetes melitusa tipa 1 Gabrijela Malešević09:50 OP21 Perfuziona scintigrafija miokarda u dijagnostici koronarne bolesti u dijabetesu Valentina Soldat- Stanković10:00 OP7 Komparacija cistatina c i klirensa kreatinina u procjeni bubrežne funkcije kod oboljelih od diabetes mellitusa tipa 2 Ivona Risović10:10 OP8 Skrining dijabetičke retinopatije u Republici Srpskoj Nada Avram10:20 OP9 Korelacija elektromioneurografskog nalaza kod bolesnika na oralnoj antidijabetičnoj terapiji i insulinu Aleksandra Dominović10:30 OP10 Procjena kvaliteta života kod dijabetične polineuropatije Zoran Vukojević10:40 OP11 Kliničke karakteristike dijabetične neuropatije Srđan Mavija10:50 OP12 Status vitamina D kod žena sa šećernom bolesti tip 2 (T2DM) u odnosu na zdrave žene sa postmenopauzalnom osteoporozom Branka Kovačev-Zavišić

ORAL PRESENTATIONS

SATURDAy, 23.03.201309:00 - 12:20 Oral presentations 1-4, 18, 21, 7-15A committee: B. Kovačev-Zavišić, M.Mitrović Piano bar, hotel Bosna

09:00 OP1 Make it real through roject management/ project “Diabetes Mellitus 2010-2013” Alen Šeranić09:10 OP2 HbA1c screening in people with type 2 diabetes in the Republic of Srpska Snježana Popović-Pejičić09:20 OP3 Effect of controlled physical activity on insulin resistance and metabolic syndrome parameters: comparison between type 2 diabetic and non diabetic patients Blaženko Vuković09:30 OP4 comparison of results of observational study A1chieve and federation study with biphasic, short-and long-acting analogues Azra Bureković09:40 OP18 Impact of carbohydrate counting and short-lasting insulin dose adjustment on glucoregulation at patients with type 1 diabetes Gabrijela Malešević09:50 OP21 Stress myocardial perfusion imaging in detection of coronary artery disease in diabetic patients Valentina Soldat-Stankovic10:00 OP7 comparison of cystatin c and creatinine clearance in estimating renal function in patients with type 2 diabetes mellitus Ivona Risović10:10 OP8 Screening for diabetic retinopathy in the Republic of Srpska Nada Avram10:20 OP9 correlation electromioneurographic findings in patients on oral and insulin antidijabetic therapy Aleksandra Dominovic10:30 OP10 Evaluation of life quality in diabetic polyneuropathy Zoran Vukojević10:40 OP11 clinical characteristics of diabetic neuropathy Srđan Mavija10:50 OP12 Vitamin D status in women with diabetes mellitus type 2 (T2DM) compared to healthy women with postmenopausal osteoporosis Branka Kovačev-Zavišić



11:00 OP13 Inflammation markers and chronical complicationsts in type 1 diabetes Milena Mitrović11:10 OP14 The impact on long-term metabolic control in children and adolescents using insulin pumps Gordana Bukara- Radujković11:20 OP15 The influence of diabetic polyneuropathy on quality of life of patients with tipe 2 diabetes mellitus Kosana Stanetić 11:30 OP15A General course and outcome of pregnancy in diabetic patients Đorđe Popović11:40 Analysis of quality of life in patients with type 2 diabetes on oral, combined and conventional insulin therapy Nataša Ivanović11:50 Metabolic parameters one year after gastric bypass Snežana P. Polovina12:00 Discussion

SUNDAy, 24.03.2013.09:00 - 11:50 Oral presentations 5, 6, 16, 17, 19, 20, 22-30 committee: Z. Velija-Ašimi, M. Grujičić, V. Rudić-Grujić hall

09:00 OP5 N-acetyl-β-glucosaminidase: an early sign of damage kidney in diabetes mellitus Vlastimir Vlatković09:10 OP6 Influence of diabetes mellitus on survival in patients on chronic hemodialysis Vlastimir Vlatković09:20 OP16 can the recommended antidiabetic treatment done by family physicians improved HbA1c control? Larisa Gavran09:30 OP17 Treatment of the type 2 diabetes patients with secondary failure of the oral therapy – therapy dilemma or challenge? Aleksandra Grbić09:40 OP19 The parameters of glycemic control and insulin resistance depending on the degree of glucose tolerance and the existence of IBS Milena Brkić09:50 OP20 Validation of type 2 diabetes mellitus as an independent risk factor for complex coronary heart disease through SYNTAx scoring system Bojan Stanetić

11:00 OP13 Inflamatorni markeri i hronične komplikacije u tipu 1 šećerne bolesti Milena Mitrović 11:10 OP14 Uticaj terapije insulinskom pumpom na dugoročnu metaboličku kontrolu djece sa dijabetesom tip 1 Gordana Bukara- Radujković11:20 OP15 Uticaj dijabetesne polineuropatije na kvalitet života pacijenata sa diabetes mellitus-om tip 2 Kosana Stanetić11:30 OP15A Tok i ishod trudnoće kod bolesnica sa šećernom bolešću Đorđe Popović11:40 Analiza kvaliteta života u bolesnika sa tipom 2 dijabetesa na oralnoj, kombinovanoj i konvencionalnoj insulinskoj terapiji Nataša Ivanović11:50 Metabolički parametri godinu dana nakon gastričnog bajpasa Snežana P. Polovina12:00 Diskusija

NEDJElJA, 24.03.2013.09:00 - 11:50 Usmene prezentacije 5, 6, 16, 17, 19, 20, 22-30 Predsjedništvo: Z.Velija- Ašimi, M. Grujičić, V. Rudić- Grujić Vijećnica

09:00 OP5 N-acetil-β-glukozaminidaza: rani znak oštećenja bubrega u diabetes mellitusu Vlastimir Vlatković09:10 OP6 Uticaj diabetes mellitusa na preživljavanje bolesnika na hroničnoj hemodijalizi Vlastimir Vlatković09:20 OP16 Može li antidijabetički tretman preporučen od obiteljskih liječnika poboljšati kontrolu HbA1c? Larisa Gavran09:30 OP17 Tretman tip 2 dijabetesnih bolesnika sa sekundarnim neuspjehom oralne terapije – terapijska dilema ili izazov? Aleksandra Grbić09:40 OP19 Parametri glikoregulacije i rezistencije na insulin u zavisnosti od stepena tolerancije glukoze i postojanja ishemijske bolesti srca Milena Brkić09:50 OP20 Validacija dijabetes melitusa tipa 2 kao nezavisnog faktora rizika za nastanak kompleksne koronarne bolesti kroz Syntax sistem bodovanja Bojan Stanetić



10:00 OP22 Biopsija bubrega kod dijabetičara (iskustvo Nefrološkog odjela Interne klinike UKc Banja luka) Milorad Grujičić10:10 OP23 Učestalost peritonitisa kao komplikacije peritoneumske dijalize kod pacijenata sa diabetes mellitus-om Andreja Figurek10:20 OP24 Povezanost inzulinske rezistencije i deficita vitamina D kod osoba sa diabetes mellitusom tip 2 Zelija Velija-Ašimi10:30 OP25 Pojava depresije kod pacijenata sa diabetes mellitus-om tip 2 Verica Petrović10:40 OP26 Uticaj dijabetesa na radnu sposobnost oboljelih osoba Vesna Krstović- Spremo10:50 OP27 Veza između rane menopauze i dužine reproduktivnog razdoblja žene sa češćom pojavom diabetes mellitusa typ 2 Ljubomir Šormaz11:00 OP28 Diabetes mellitus kao najčešće endokrinološko oboljenje kod ispitanika na ocjeni radne sposobnosti Radmila Ubović11:10 OP29 Učestalost i najvažniji činioci rizika za gestacijski diabetes mellitus u Republici Srpskoj Vesna Rudić-Grujić11:20 OP30 Skrining za predijabetes u primarnoj zdravstvenoj zaštiti Vesna Rudić-Grujić11:30 Diskusija

10:00 OP22 Renal biopsy in diabetics (experience of Department of nephrology University clinical centre of Banja luka) Milorad Grujičić10:10 OP23 The frequency of peritonitis as a complication of peritoneal Andreja Figurek10:20 OP24 connection between insulin resistance and vitamin D deficiency in people with type 2 diabetes mellitus Zelija Velija-Ašimi10:30 OP25 Prevalence of depression in patients with diabetes mellitus type 2 Verica Petrović10:40 OP26 Impact of diabetes on the working ability of people with diabetes Vesna Krstović- Spremo10:50 OP27 Relationship between early menopause and women length reproductive period with increased frequency of diabetes mellitus type 2 Ljubomir Šormaz11:00 OP28 Diabetes mellitus as the most common hormonal disease among respondents on the evaluation of work ability Radmila Ubović11:10 OP29 frequency and main risk factors for gestational diabetes mellitus in Republic of Srpska Vesna Rudić-Grujić11:20 OP30 Screening for prediabetes in primary health care Vesna Rudić-Grujić11:30 Discussion



POSTER PREZENTACIJE SUBOTA, 23.03.2013.10:30 - 11:00 Poster sesija - posteri 1-18A: klinički prikazi slučajeva Komisija za ocjenu posterskih prezentacija: S. Ristić, D. Tešić Prvi sprat, Banski dvor PP1 Dijabetična autonomna neuropatija donjeg urinarnog trakta uz prikaz slučaja Slavica Turanjanin PP2 Stemi infarkt miokarda kod pacijentice sa neregulisanim diabetes mellitusom - prikaz slučaja Aleksandra Kamburov-Ćećez PP3 Hiperosmolarno stanje u najstarijeg pacijenta sa novootkrivenom šećernom bolešću na Klinici za endokrinologiju i dijabetes u Banja Luci Milena Brkić PP4 Prikaz pacijentice sa sistemskim eritemskim lupusom i dijabetes melitusom tip 1 Ljubinka Božić-Majstorović PP5 Uloga kratkotrajne primjene intenzivirane insulinske terapije kod novootkrivenog dijabetesa tipa 2 Mladen Blagojević PP6 Insulin zavisni dijabetes sa početkom u odraslo doba - prikaz slučaja Mladen Blagojević PP7 Hereditarna hemohromatoza i sekundarni dijabetes melitus - prikaz slučaja Marina Tomanić PP8 Udruženost kožnog vaskulitisa i diabetes mellitus-a tip 2 - prikaz slučaja Irena Balaban PP9 Gestacijski dijabetes-sedam godina poslije sa visokim vrijednostima glikemije i ketoacidozom Radmila Nogo PP10 Poliglandularni autoimuni sindrom tip II-prikaz slučaja Snežana Mališ PP11 Sekundarni dijabetes: prikaz slučaja Ljiljana Lakić PP12 Ishod svježeg cerebrovaskularnog inzulta sa akutnom dijabetičnom komplikacijom Azra Bureković

POSTER PRESENTATIONS SATURDAy, 23.03.201310:30 - 11:00 Poster session - posters 1-18A: clinical case report committee: S. Ristić, D. Tešić Banski dvor, 1st floor PP1 Diabetic autonomic neuropathy of the lower urinary tract with a case report Slavica Turanjanin PP2 Stemi myocardial infarction in patients with nonregulated diabetes mellitus – case report Aleksandra Kamburov-Ćećez PP3 Hyperosmolar state in the oldest patient with newly diagnosed diabetes at the clinic for Endocrinology and Diabetes in Banja Luka Milena Brkić PP4 case report of patient with systemic lupus erythematosus and type 1 diabetes Ljubinka Božić-Majstorović PP5 The role of short-term application of intensive insulin therapy in newly detected type 2 diabetes Mladen Blagojević PP6 Insulin dependent diabetes starting in adulthood a case report Mladen Blagojević PP7 Hereditary hemochromatosis and secondary diabetes mellitus- a case report Marina Tomanić PP8 The association of cutaneous vasculitis and diabetes mellitus type 2 - case report Irena Balaban PP9 Gestacijski diabetes-seven years later with high glycemia and ketoacidosis Radmila Nogo PP10 Poliglandular autoimmune syndrome type II - a case report Snežana Mališ PP11 Secondary diabetes: a case report Ljiljana Lakić PP12 fresh stroke outcome with acute diabetic complications Azra Bureković



PP13 Prikaz slučaja: hiperglikemija-gornja granica? Mirjana Bojić PP14 Sy Villi Prader – od postavljanja dijagnoze do supstitucione terapije Mirjana Bojić PP15 Prikaz slučaja pacijenta na automatskoj peritoneumskoj dijalizi sa dijabetes melitusom i kasnim komplikacijama dijabetesa Goran Topić PP16 Prikaz slučaja: mikro- i makrovaskulartne komplikacije kod pacijenta sa diabetes mellitus-om tip 1 Božana Krivošija PP17 Glikoregulacija u toku porođaja carskim rezom kod trudnice na terapiji inzulinskom pumpom Bojana Carić PP18 Prognostički značaj HbA1c kod pacijentice sa akutnim infarktom miokarda i novootkrivenim dijabetes melitusom Jelena Jovanić PP18A Sitagliptin+Metformin optimalna glikoregulacija 54 nedelje i duže kod mlade gojazne bolesnice Nataša Ivanović

17:30 - 19:00 Poster sesija - posteri 19-51 Komisija za ocjenu posterskih prezentacija: K. lalić, A. Jotić Prvi sprat, Banski dvor

PP19 A role of oral health awareness - bidirectional relationship between diabetes mellitus typ 2 and periodontal disease Anja Pejičić PP20 Primjena cistatina c u dijagnostici dijabetesne nefropatije Ivona Risović PP21 Praktična primjena OGTT testa sa insulinemijama u probiru pacijentkinja sa PCO Olivera Čančar PP22 Epidemiološke karakteristike diabetes mellitusa u petogodišnjem periodu Ljiljana Lakić PP23 Diabetes mellitus - samokontrola i rezultati testiranja glukometra Ljiljana Lakić PP24 Terapija diabetes mellitusa tokom lečenja akutnog infarkta miokarda kod pacijenata u Opštoj bolnici Gradiška 2012. godine Aleksandra Kamburov-Ćećez PP25 Endokrini disruptori i štitna žlijezda. Strategije za pristup problemu endokrino aktivnih supstanci na prostoru Republike Srpske Dušan Biuković

PP13 case report: Hyperglycemia-upper limit? Mirjana Bojić PP14 Sy VIllI PRADER – from diagnosis to substitution therapy Mirjana Bojić PP15 case report of a patient on automated peritoneal dialysis with diabetes mellitus and the late complications of diabetes Goran Topić PP16 case report: micro-and macrovascular complications in patients with diabetes mellitus type 1 Božana Krivošija PP17 Glucoregulation during cesarean section delivery in pregnant woman on insulin pump therapy Bojana Carić PP18 Prognostic significance of HbA1c in patient with acute myocardial infarction and newly diagnosed diabetes mellitus Jelena Jovanić PP18A Sitagliptin+Metformin optimal glycoregulation 54 weeks or longer in young obese patients Nataša Ivanović

17:30 - 19:00 Poster session - posters 19-51 committee: K. lalić, A. Jotić Banski dvor, 1st floor

PP19 Role of oral health awareness - bidirectional relationship between diabetes mellitus type 2 and periodontal disease Anja Pejičić PP20 Application of cystatin c in the diagnosis of diabetic nephropathy Ivona Risović PP21 Practical application of the OGTT test with insulin levels in patients with polycystic ovary syndrome screening Ivona Risović PP22 Epidemiological characteristics of diabetes mellitus in the five-year period Olivera Čančar PP23 Diabetes mellitus - self-control and test results SMBG Ljiljana Lakić PP24 Diabetes mellitus therapy in the treatment of acute myocardial infarction in General hospital Gradiška in 2012 Aleksandra Kamburov-Ćećez PP25 Endocrine disruptors and thyroid gland. Strategies for the problem of endocrine active compounds in Republic of Srpska Dušan Biuković



PP26 Prikaz hroničnih komplikacija dijabetesa korišćenjem RSdiabnet kliničkog registra Marina Tomanić PP27 Akutni pijelonefritis i urosepsa kod pacijenata sa diabetes mellitusom Tatjana Roganović PP28 Učestalost i udruženost mikrovasularnih komplikacija-periferne neuropatije i kardiovaskularnih faktora rizika u novodijagnostikovanom T2DM Radmila Nogo PP29 Uticaj hiperbarične oksigenoterapije na glikoregulaciju oboljelih od tipa 2 dijabetes melitusa Snežana Mališ PP30 Prisutnost mikrovaskularnih komplikacija kod pacijenata sa novootkrivenim dijabetesom tipa 2 Gordana Rakita PP31 Markeri inflamacije u tipu 1 šećerne bolesti Đorđe Popović PP32 Učestalost hipoglikemijskih epizoda tokom tretmana sa bifazičnim inzulinom aspart kod pacijenata sa tip 2 šećerne bolesti Lejla Jašarević PP33 c reaktivni protein i drugi kardiovaskularni faktori rizika u oboljelih od diabetesa mellitusa tip 2 Munevera Bećarević PP34 Uticaj strukturiranog praćenja glikemije na metaboličku kontrolu djece i adolescenata sa dijabetes melitus tip 1 Gordana Bukara-Radujković PP35 Procjena funkcije β-stanica i inzulinske rezistencije kod dugogodišnje šećerne bolesti tipa 2 Damira Kadić PP36 Uticaj vrijednosti glikemije na sedmodnevni mortalitet bolesnika sa akutnim infarktom miokrada Dijana Trninić PP37 Polno vezane razlike vrijednosti c-reaktivnog proteina i fibrinogena u krvi u šećerne bolesti tipa 2 Sabaheta Hasić PP38 Uticaj dijabetes melitusa na dijastolnu funkciju lijeve komore Marina Majkić PP39 Učestalost dijabetes melitusa kod pacijenata sa akutnim koronarnim sindromom Dragana Vasić

PP26 Overview of chronic diabetes complications by use of RSdiabnet clinical register Marina Tomanić PP27 Acute pyelonephritis and urosepsis in patients with diabetes mellitus Tatjana Roganović PP28 frequency and association of micro-vascular complications of peripheral neuropathy and cardiovascular risk factors in newly diagnosed T2DM Radmila Nogo PP29 Effect of hyperbaric oxygen therapy on glycemic patients with type 2 diabetes mellitus Snežana Mališ PP30 Presence of microvascular complications in patients with newly diagnosed type 2 diabetes Gordana Rakita PP31 Inflammatory markers in type 1 diabetes Đorđe Popović PP32 frequency of hypoglycemic episodes during treatment with biphasic insulin aspart in patients with type 2 diabetes Lejla Jašarević PP33 c reactive protein and other cardiovascular risk factors in cases with diabetes mellitus type 2 Munevera Bećarević PP34 The impact of comprehensive patient management with structured SMBG on glycemic control in T1DM paediatric patients Gordana Bukara-Radujković PP35 Estimation of β-cell function and insulin resistance in long-standing diabetes mellitus type 2 Damira Kadić PP36 The influence of glycaemia input values on a seven-day mortality in patients with acute myocardial infarction Dijana Trninić PP37 Sex-related differences in c-reactive protein and fibrinogen blood values in diabetes mellitus type 2 Sabaheta Hasić PP38 Influence of diabetes mellitus on left ventricular diastolic function Marina Majkić PP39 The incidence of diabetes mellitus in patients with acute coronary syndrome Dragana Vasić



PP40 Dijabetes melitus tip 2 kao nezavisni prediktor koronarne bolesti visokog stepena procijenjene selektivnom koronarnom angiografijom kod pacijenata sa akutnim koronarnim sindromom Bojan Stanetić PP41 Značaj redovnog praćenja djece oboljele od dijabetesa od strane pedijatra endokrinologa u sprečavanju pojave hroničnih komplikacija Vesna Miljković PP42 Uticaj kontinuirane edukacije djece oboljele od dijabetesa na vrijednosti glikoziliranog hemoglobina Vesna Miljković PP43 Hiperglikemija kod pacijenata sa akutnim moždanim udarom Jelena Malinović PP44 Incidenca šećerne bolesti tipa 1 u republici srpskoj od 1998-2010. u starosnoj grupi 0-14 godina Bojana Carić PP45 Dijabetička ketoacidoza - tretman u jedinici intenzivne medicine Peđa Kovačević PP46 Uloga perfuzione scintigrafije miokarda u procjeni kardiovaskularnog rizika kod osoba sa tipom 2 dijabetesa Gabrijela Malešević PP47 Dijastolna disfunkcija i perfuzija miokarda u dijabetesu tipa 2 Valentina Soldat-Stanković PP48 Učestalost dijabetesa kod žena srednje životne dobi Maida Podžić PP49 Učestalost javljanja hroničnih komplikacija i komorbiditeta kod pacijenata oboljelih od dijabetesa Žana Pećanac PP50 Inzulinom-uzrok sindroma hipoglikemije J. Pašić PP51 Efekat opterećenja različitim vrstama profesionalnih stresora na nivo glukoze obolelih od arterijske hipertenzije Z. Burazor

PP40 Diabetes mellitus type 2 as an independent predictor of high level coronary heart disease estimated by selective coronary angiography in patients with acute coronary syndrome Bojan Stanetić PP41 Importance of regular monitoring of children with diabetes by pediatric endocrinologist in the prevention of chronic complication Vesna Miljković PP42 Influence of continuing education children with diabetes on the value of the glycosylated hemoglobin Vesna Miljković PP43 Hyperglycemia in patients with acute stroke Jelena Malinović PP44 The incidence of type 1 diabetes mellitus in Republic of Srpska in the period 1998-2010 in the age group 0-14 years Bojana Carić PP45 Diabetic ketoacidosis - treatment in intensive care units Peđa Kovačević PP46 The role of myocardial perfusion scintigraphy in assess of cardiovascular risk in people with type 2 diabetes Gabrijela Malešević PP47 Diastolic dysfunction and myocardial perfusion in type 2 diabete Valentina Soldat Stankovic PP48 Prevalence of diabetes in women of middle age Maida Podžić PP49 frequency of occurrence of chronic complications and comorbidity in patients suffering from diabetes Žana Pećanac PP50 Insulinoma-cause of the syndroma hypoglycemia J. Pasic PP51 Efects and influence of several different work stressors on glucose levels in hypertensive population Z. Burazor

1ST DIABETOLOGY CONGRESS OF REPUBLIC OF SRPSKA WITH INTERNATIONAL PARTICIPATION FINAL PROGRAMME62


MEDICINSKA SESTRA KAO DIO TIMA ZA DIJABETES Predsjedništvo: S. lipovac, D. Novaković, S. Gavranović Piano bar, Hotel Bosna

15:00 - 18:15 Medicinska sestra kao dio tima za dijabetes Piano bar, Hotel Bosna

15:00 MS1 Program edukacije oboljelih sa dijabetesom tipa 1 Sanela Lipovac15:15 MS2 Edukacija pacijenata oboljelih od diabetes mellitus typ 2 Vesna Kolundžija15:30 MS3 Samokontrola šećerne bolesti Milica Ćorić15:45 MS4 Uloga medicinske sestre u ispitivanju inzulinske rezistencije primjenom klamp metodom Olivera Vučkovac16:00 MS5 Dijabetesna ketoacidoza Jelena Aleksandrić 16:15 MS6 Učešće medicinskih sestara u rješavanju akutnih komplikacija dijabetesa Natalija Hadživuković16:30 MS7 Uloga medicinske sestre u zbrinjavanju pacijenata u stanju ketoacidoze Nina Radujković Lunić16:45 MS8 Uloga medicinske sestre u terapiji oboljelih od dijabetesa spoljnom portabilnom inzulinskom pumpom Daliborka Novaković17:00 MS9 Uzroci hiperglikemije kod djece sa dijabetes tip1 na inzulinskoj pumpi Snježana Gavranović17:15 MS10 Uloga medicinske sestre tokom boravka u kampu ”Škola života” Bosa Jagodić 17:30 MS11 ljetovanje u Kumboru, iskustva mališana i medicinskih sestara Snežana Čeko17:45 MS12 Značaj medicinske sestre u prepoznavanje dijabetične polineuropatije Radmila Čančar18:00 MS13 Dijabetes i neplodnost kod žena Dragana Aleksić


Documents

KONGRES DIJABETOLOGA REPUBLIKE SRPSKEkc-bl.com/En/docs/program en.pdfProf. dr Snježana Popović–Pejičić Predsjednik Udruženja endokrinologa i dijabetologa Republike Srpske Predsjednik