SHKURT 2007 NGJALLJA 1 NGJALLJANr. 2 (169) Viti XVI i botimit SHKURT 2007 Çmimi 20 lekë

Një ditë para ceremonisë, ndërsa udhëtoidrejt Korçës, ishte një moment mjaft mbresë-lënës pritja që iu bë Kryepiskopit. Në vitet epara, ishte bërë si traditë pritja e tij që largqytetit. Edhe kësaj radhe, shumë makina, medhjetëra besimtarë, i kishin dalë përpara që nëPogradec, duke krijuar një atmosferë sa tëngrohtë dhe mallëngjyese. Të nësërmen nëmëngjes, 18 janar, dita nisi me Liturgjinë Hyjnorenë kishën e Shën Thanasit, që u drejtua ngaKryepiskopi dhe Hirësi Joani, me pjesëmarrjene shumë besimtarëve.

Në mesditë u bë dorëzimi i titullit, në njëceremoni të organizuar nga bashkia në bashkë-punim me Mitropolinë e Korçës, në kinemanëe qytetit. Fortlumtuaria e Tij u prit me një atmos-ferë festive, me këngë e valle, nga pjesëmarrësitnë ceremoni, por edhe nga shumë besimtarë.

Në ceremoni ishin të pranishëm kryetari ibashkisë z. Robert Damo, prefektja e qarkutznj. Elfrida Zefi, përfaqësues të tjerë të pushtetitvendor, të partive politike, të komunitetevefetare, intelektualë të njohur të qytetit (ishin atanismëtarë për dhënien e këtij titulli) etj.

Këshilli bashkiak i qytetit të Korçës i dorë-zoi Fortlumturisë së Tij, Kryepiskopit Anastastitullin “Qytetar nderi” me motivacionin: “Përmerita të shquara në ringjalljen e madhe tëOrthodhoksisë, si dhe ngritjen e mjaft institu-cioneve fetare në qytetin e Korçës”,

“Prof. dr. Anastasi është ai që solli pranve-rën e vërtetë në ringjalljen e Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë. Është ai që e ngritiatë nga gërmadhat. Ai që ngriti Sinodin e Shenjtëme hirotonisjen e episkopëve të tjerë…”, - thandër të tjera kryetari i bashkisë. Pasi përmendidisa nga veprat e Kryepiskopit Anastas nëMitropolinë e Korçës si edhe rolin që ka luajturdhe luan Kryepiskopi Anastas në këtë dioqezëpër bashkëjetesën dhe tolerancën fetare, ainjoftoi të pranishmit në sallë se me vendim tëqeverisë ambientet e Muzeut të Artit në Korçëdo të kalojnë nën administrimin e Kishës Ortho-dhokse.

Mitropoliti i Korçës, Hirësi Joani, pasi bërinjë përmbledhje të jetës dhe veprës së Krye-

Korçë - Kryepiskopit Anastas i dorëzohet titulli “Qytetar nderi”

“Në Korçë kam gjetur gjithmonë mikpritjen, përkushtimin dhe fuqi ripërtëritëse”

(vijon në faqen 2)

Eshtë në nderin e figurës së madhe qënderojmë dhe njëkohësisht të këtij auditori tëzgjedhur të përcjell mesazhet e qeverisë shqip-tare për vlerësimin e veprës apostolike tëKryepiskopit, prof.dr. Anastas Janullatosit.Nëpërmjet dhënies edhe të dy sihariqeve, tëkonfirmuara në mënyrë zyrtare nga ministratpërkatës: të mbështetjes financiare për tran-sferimin e muzeut të artit mesjetar, për të mun-dësuar kthimin e katedrales “Burimi Jetëdhë-nës” në identitet.

Ndaj përfitoj nga rasti të drejtoj një fjalë falë-nderimi për praninë sot në Korçë të apostullittë ditëve tona, Fortlumturisë së Tij, Kryepisko-pit Anastas. E nderojnë sot kultura, qytetaria,vizioni demokratik korçar.

Mbështetësi dhe drejtuesi i misionarizmit,duke përcjellë mesazhin se “ne mundet” dhejo se ne “duhet të bëjmë diçka”, vë theksintek vazhdimësia dhe besimi i prekshëm, psejo dhe tek mrekullitë, si ajo në Kishën Ortho-dhokse Autoqefale të Shqipërisë, që dëshmo-het nga puna dhe vepra e Anastas Janullatosit.

Ndihmesa prej akademiku në fushën e misio-logjisë shprehet me botimet e shumta dalë nga

pena e tij. Ai ka zgjedhur të jetojë dhe ndajëpërpjekjet misionare në vende të ndryshme nëbotë, pavarësisht nga origjina e tyre.

Me jetën dhe veprën e tij kupton sa e rëndë-sishme është dhe se çdo të thotë “Perëndi mëjep fjalën dhe unë do ta gdhend atë tek njerëzit”.

Vitet “90 e vendosin atë përballë një sfidetjetër, atë të ringjalljes së Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë, sfidë e cila mblodhisë bashku të gjitha pjesët e jetës së tij, për tërealizuar një mrekulli tjetër ringjalljeje.

Ardhja e tij ringjalli besimin tek njerëzit, meqëllimin e dhënies së shpresës, besimit në vetve-te dhe të iniciativës dhe zgjidhjes së nevojavetë tyre, duke dëshmuar dashuri, shërbim dhesolidaritet.

Qytetaria korçare, nëpërmjet këshillit bashkiak,duke i akorduar titullin qytetar nderi vlerësonkontributin shumëdimensional që ka dhënë dhejep prof. dr. Anastas Janullatos me veprën dhejetën e tij, ndërsa merr atë që vepra e tij e madheapostolike jep.

- Njoftohet mbështetja e shtetit për kthimin në identitet të katedrales së Burimit Jetëdhënës -

Nga fjala përshëndetëse e prefektesznj. Elfrida Zefi

KryepiskopiAnastaspritet meshumëngrohtësipërparasallësku u bëdorëzimii titullit“Qytetarnderi”.

2 NGJALLJA SHKURT 2007

Korçë - Kryepiskopit Anastas i dorëzohet titulli “Qytetar nderi”

(vijon nga faqja 1)piskopit në përfundim tha:“Rindërtimi i kishës ortho-dhokse në qytetin e Kor-çës, në të gjitha aspektet esaj, ka si arkitekt Krye-piskopin Anastas”

Në vazhdim, kryetari ibashkisë së Korçës, z. Ro-bert Damo, nën shoqëri-min e duartrokitjeve të zgja-tura i dorëzoi titullin Krye-piskopit Anastas.

Kryepiskopi Anastas, iemocionuar tha: “Me gjithëzemër dëshiroj të shprehfalënderimet e mia të sin-qerta ndaj jush dhe anëta-rëve të nderuar të KëshillitBashkiak për vendiminunanim dhe fisnik, duke mëdhënë titullin ‘Qytetar nderi’i Korçës”.

Duke i dorëzuar krye-tarit të bashkisë si dhuratënjë shandan të argjendtë nëshenjë simboli të kësaj dite,Kryepiskopi Anastas tha:“Ju jap këtë dhuratë që nëditë të vështira “kur nuk kaenergji”, keni rastin të ndri-çoheni. Është një llamba-dhe e thjeshtë, një llam-

Është një meritë eqytetarisë korçare që në-përmjet kërkesës përdhënie të titullit: “Qytetarnderi” KryepiskopitAnastas, shprehu mirë-njohjen ndaj këtij perso-naliteti dhe humanisti tëmadh. Gjithashtu ishte nënderin e Këshillit Bashki-ak të qytetit të Korçës qëaprovoi kërkesën e qyte-tarisë korçare. Të njo-hësh kontribute, të jeshmirënjohës për njerëzit,të cilët na kanë ndihmuarnë kohë shumë të vështi-ra, të falënderosh bami-rësit është një vlerë emadhe. Një komunitet itillë është një komunitet iqytetëruar dhe që ka njëtë ardhme. Korça, e cilaka qenë gjithmonë njëpioniere në shumë drejti-me të jetës shqiptare si, nëarsim, kulturë dhe nëpunë, edhe në këtë rast utregua përsëri një pioni-ere, duke njohur kontri-butin e jashtëzakonshëm

badhe Pashke, duke pasursi simbol bashkimin”.

Prefektja znj. ElfridaZefi duke përcjellë mesa-zhet e qeverisë shqiptarendër të tjera tha: “E vlerë-sojmë shumë veprën apos-tolike të KryepiskopitAnastas. Nëpërmjet dy laj-meve të mira të konfir-muara në mënyrë zyrtarenga ministrat përkatësmbështetjen financiare tëtransferimit të Muzeut tëArtit Mesjetar për të mun-dësuar kthimin e Kate-drales “Burimi Jetëdhënës”në identitet.” Ajo dha më tejnjë vlerësim të lartë përjetën dhe veprën e Krye-piskopit Anastas

Në fund, për të pranish-mit u shtrua një drekë nërestorantin e godinës poli-funksionale “Shën Gjergji”të Kishës, e cila kaloi në njëatmosferë të ngrohtë dhemiqësore të shoqëruar mekëngë, muzikë qytetarekorçare dhe kishtare nga tërinj muzikantë dhe artistë.

Julia Pjetri

Ndihem qytetar i Kor-çës jo nga dita e sotme,por që nga viti 1991, kurerdha për herë të parë nëkëtë qytet. Shpesh në këtovite kam qenë në qytete tëndryshme të Shqipërisëdhe aty kam deklaruar se“jam një korçar i vogël”.Unë jetova gjatë këtyreviteve duke marrë pjesënë të gjitha sprovat, dhi-mbjet dhe gëzimin e këtijpopulli dhe bashkë me li-derët e tjerë të dashur fe-tarë, ne u përpoqëm që tëkontribuonim në bashk-ezistencën dhe harmo-ninë fetare në vend, nëzhvillimin e vetë venditme Fjalën e Perëndisë.

Shpeshherë, duke ma-rrë iniciativa që ishin pa-rarojë në fusha të shën-detit, të arsimit dhe të për-kujdesit shoqëror të zhvi-llimit dhe të kulturës. NëKorçë kam gjetur gjith-monë mikpritjen, për-kushtimin dhe fuqi ripër-tëritëse. Keni nderin tëkeni njerëz me të vërtetëtë talentuar. Dua t’ju urojnga thellësia e zemrëssime shëndet dhe urtësishpirtërore, por edhe du-rim që ju të vazhdoni tërealizoni planet tuaja përKorçën tonë të dashur, ebekuar nga Zoti. Perën-dia le të na ndihmojë tëgjithëve ne për të vazh-duar me iniciativa kriju-ese përpjekjen tonë që tabëjmë Korçën një qytet tëbukur, ku të sundojë har-monia ndërfetare, përpa-rimi, solidariteti, dashu-ria dhe shpresa. Edhenjëherë falënderime nganjë korçar i ri.

që ka dhënë KryepiskopiAnastas për vendin tonënë përgjithësi dhe Korçënnë veçanti, sepse të themtë drejtën unë nuk njohnjeri tjetër gjatë këtyre16 viteve që të ketë bërëkaq shumë për këtë vend,sa Kryepiskopi Anastasdhe të mos ketë marrëpothuajse asgjë. Prandajdua të falënderoj të gjithënismëtarët si dhe Këshi-llin Bashkiak të qytetit tëKorçës, sepse dukenderuar figurën e Krye-piskopit Anastas dheduke njohur publikishtkontributin e Tij, atanderuan veten dhe qyte-tin e tyre. Ata dëshmuanse Korça mbetet një qyteti kulturuar, mirënjohësdhe me një ndjenjë të ma-dhe qytetarie, që jo vetëmka lindur njerëz dhe ba-mirës të mëdhenj, poredhe i nderon, i respektondhe i çmon ata”.

Nga fjala e HirësiJoanitNga fjala falënderuese

e Kryepiskopit Anastas

“Në Korçë kam gjetur gjithmonëmikpritjen, përkushtimin

dhe fuqi ripërtëritëse”

“...Të jesh mirënjohës për njerëzit,të cilët na kanë ndihmuar në kohëshumë të vështira, të falënderoshbamirësit, është një vlerë e madhe.”

Ndihemqytetar

i Korçës...

Gjatë Liturgjisë Hyjnore në Shën Thanas

Një foto me pjesëmarrësit në drekën e rastit

SHKURT 2007 NGJALLJA 3

Një mjedis i vogël, por njëbekim i madh për të rinjtë

orthodhoksë që banojnë në QytetinStudenti është qendra e re, e beku-ar më 14 janar 2007 nga Kryepi-skopi Anastas. Ajo kishte nisurveprimtarinë një vit më parë, kurnisën shërbesat, takimet shpirtëro-re të ditës së martë, bisedat bibliketë së mërkurës, trajnimet dhe për-gatitjet për pagëzim etj. Pas një vitipunë dhe përkushtim, përveç akti-viteteve shpirtërore, kulturore e argë-tuese (funksionon nga ora 900-2100),ajo ka gjithashtu edhe një sallë tëre kompjuterash dhe një bibliotekë,duke u kthyer në një vend takimime Perëndinë dhe njohje me njëri-tjetrin për dhjetëra studentë, bano-rë të kësaj qyteze.

Shërbesa e Ajazmës, e cila kry-het gjatë çdo fillimi të një vepre, ucelebrua nga Kryepiskopi Anastasdhe Episkop Andoni, në prani tëshumë studentëve. Më tej Kryepi-skopi vizitoi mjediset e qendrës dhezhvilloi një bisedë me të pranishmit

“Ju jeni një brez i privuar. Njohjaqë keni rreth besimit është e kufi-zuar. Jeni ende në stadet e para tëbesimit dhe fakti që dimë disa gjërarreth Dhiatës së Re dhe Dhiatëssë Vjetër nuk mjafton. Keni shumëgjëra për të mësuar rreth besimit.I gjithë personaliteti i njeriut ështëi hapur para Hirit të Perëndisë, nukështë çështje intelekti. Në besimkeni përpara një oqean të madh.Këto pak gjëra që keni përgjegjësit’i ndani me të tjerët. Rinia ështënjë grupim që duhet të marrë për-gjegjësi edhe në këtë moshë. Mose shuani këtë besim të paktë” -theksoi Kryepiskopi gjatë bisedës.

Ai premtoi se shumë shpejt dotë ketë edhe një vend paraklisi siedhe do të jetë një qendër e hapuredhe për aktivitetet me fëmijët. Du-ke iu përgjigjur pyetjeve të studen-tëve, Kryepiskopi tha se rinia shqip-tare përballet me një krizë vlerash.

“Nga vitet 90’ e deri sot filloi njëperiudhë e re për vendin. Ju keniavantazhin që të shikoni se Shqipë-ria është në zhvillim e sipër. Ju ndo-dheni në një çast historik dhe duhettë jepni ndihmesën tuaj. Shumë janëata që flasin rreth lirisë, por liria

s’mund të ekzistojë nëse s’ka për-gjegjësi dhe ideale. Brenda besimittë krishterë theksohet liria, por qëkjo liri të japë fryte, duhet të frymë-zohet nga dashuria. Në këtë drej-tim, besimi i krishterë është i pazë-vendësueshëm. Ky besim jep she-mbuj si mund të realizohen këtogjëra. Krishti është shembulli ipërsosur i dashurisë”.

Në fund të bisedës, Kryepiskopii uroi studentët për një vit të bekuarduke marrë në konsideratë të ve-çantë për këtë vit edhe përballjenme gjërat e vogla. Gjërat e voglashpeshherë na pengojnë nga për-pjekjet që duam të ndërmarrim.Kur ka çështje të vogla, të cilatshpesh krijojnë vështirësi në marrë-dhëniet tona, çdo herë t’i përballoj-më me zemër të madhe. Ai u bërithirrje të rinjve të kenë kujdes ngagjërat e vogla, sepse shpeshherëshkaktojnë probleme të mëdha.

Qendra Studentore e Kishës i kafilluar veprimtaritë e saj që prej vitit1994 dhe vazhdon edhe sot t’ushërbejë të rinjve me ushqimin shpi-rtëror dhe kulturën e besimit tëkrishterë orthodhoks.

Elena Krakulli

Në një atmosferë lutëse dhedashurie vëllazërore u krye

Liturgjia e parë Hyjnore në Para-klisin e ri të Tre Hierarkëve, në In-stitutin Profesional “Frymë dashu-rie” në Tiranë. Më 30 janar, ditëne kremtimit të shenjtorëve mbrojtëstë arsimit, mes shumë studentëvedhe stafit pedagogjik të Institutitishte i pranishëm edhe KryepiskopiAnastas.

“Duhet të përpiqemi për dijen elartë dhe në të njëjtën kohë duhettë jemi njerëz të dashurisë që tëtransmetojmë diellin e drejtësisë.Prandaj ne kryem Liturgjinë e parëHyjnore në Paraklisin e Tre Hie-rarkëve dhe uroj të jeni në një niveltë lartë shpirtëror dhe arsimor nëçdo kohë.” - tha në fjalën përshë-ndetëse Kryepiskopi.

Më tej, Fortlumturia e Tij nënvi-zoi, se këta shenjtorë janë bashkë-kohorë edhe për Shqipërinë. Praniae tyre kishte ndikim edhe në vendintonë që në shekullin e katërt.Shenjtorët nuk bëjnë pjesë në njëkohë të ndryshme, por janë të ba-shkuar me Perëndinë dhe me hirine dashurisë që kanë mbeten mbroj-tësit e gjithë bijve të tyre. Ata ishindhe mbeten pararojë e dijes dhe tëgjitha njohuritë e tyre i vendosënnë shërbim të njerëzve të thjeshtë.Ata treguan dashuri të veçantë përtë rinjtë, të sëmurët ose të përndje-kurit. Ata njohën vetë Perëndinë, iCili është dashuria e mishëruar.

“Përpiquni që t’i keni këta she-njtorë si shembujt tuaj dhe përpa-roni në njohje të reja shkencore.Ajo që i bën njerëzit të jenë të vyer

dhe bashkëkohorë është që ta pë-rdorin këtë dije për të gjithë shoqë-rinë dhe në mënyrë të veçantë përata që janë të privuar”- tha Krye-piskopi.

Duke uruar gjithë personelin eshkollës dhe të gjithë studentët,Kryepiskopi Anastas u bëri thirrjeqë të ndërtojnë bërthamën që lidhdashurinë, njohurinë dhe besimin.Ky institut duhet të jetë në pararojëtë këtyre vlerave.

Instituti i Formimit Profesional“Frymë Dashurie” u krijua në vitin2000 dhe ka një profil të mirëfilltëprofesional në fusha dhe shkencatë ndryshme. Ai ofron mundësinëe arsimimit pas mbarimit të shko-llës së mesme, duke pasur si qëllimnjë vend pune të suksesshëm.

Bekohet qendra studentore e Kishës sonë në Qytetin Studenti

Liturgjia e parë Hyjnore në Paraklisin e Tre Hierarkëve

Një dhuratë më shumë për Institutin “Frymë Dashurie”

(Vijon në faqen 4)

4 NGJALLJA SHKURT 2007

Studimet në Institut zgjatin 2 vjet dhe bëjnë të mundurpërgatitjen dhe afirmimin e një brezi të ri profe-sionistësh me njohuri bashkëkohore. Së shpejti në këtë

Një dhuratë mëshumë për Institutin“Frymë Dashurie”

vend do të nisin edhe veprimtaritë e shumta shpir-tërore dhe kulturore me studentët e Institutit dhe tërinjtë e të rejat e zonës përreth.

Isidor Koti

(Vijon nga faqja 3)

Gjatë muajit dhjetor ushpërndanë ndihma të shu-mta si veshmbathje, ush-qime dhe ndihmë monetarenë rreth 850 persona nevoj-tarë, si jetimë, të varfër, tëpastreh, të sëmurë, të mo-shuar (azile e shtëpi), lypsa,të burgosur etj. Shpenzimetpër këto ndihma arritën635.467 lekë. Shpërndarjae dhuratave u bë në për-shtatje me nevojat e veça-nta të gjithsecilit duke për-gatitur pako mikse me vesh-mbathje, ushqime, ëmbëlsi-ra dhe një mesazh urimi merastin e Krishtlindjeve ngaFortlumturia e Tij, Kryepi-skopi Anastas.Gjatë këtijmuaji disa donatorë të huajdhuruan 203.500 lekë dhenjë pjesë e kësaj ndihme upërdor në ndihmë të perso-nave me aftësi të kufizuara.Një kontribut të madh përgrumbullimin e fondeve dhakomuniteti besimtar në ki-shën e Ungjillëzimit, ku umblodhën gjithsej 108.790lekë nga arka për të varfritdhe kanistra në hyrje të Ki-shës dhe nga kisha e ShënProkopit u siguruan 31.550

Aktivitete të Lidhjes së Grave Orthodhokse të Tiranësnë periudhën e Krishtlindjeve

Me dhimbje të madhepërjetuam ndërrimin e jetëstë motrës sonë të dashurFania Ziku, e cila u nda prejnesh më 15 dhjetor 2006.Nënë Fania ishte pjesëtaree Grupit të Grave Vullneta-re të Kishës që në vitin1993.

Gjatë gjithë kohës ajopunoi me shumë përkushtimdhe vetëmohim në shërbimtë njerëzve nevojtarë. Në

Ndahet prej nesh motra jonë më Krishtin, Fania Ziku

lekë. Ndihmë të veçantëpër këtë shtresë dhe për tëburgosurit dha KryepiskopiAnastas. Zyra DiakoniaAgapes dhuroi 100 pakome lodra dhe ëmbëlsira, tëcilat u shpërndanë në pjesënmë të madhe në fëmijët evarfër dhe jetimë që erdhënnë Kishë me nënat e tyrepër të kërkuar ndihmë. Di-tën e kolendrave shpërnda-më disa pako të tjera me lo-dra në qendrën e fëmijëvetë braktisur prej baballa-rëve dhe 30 të tjera i dhuru-am në fëmijët jetimë tëshkollës 9-vjeçare "VasilShanto" Tiranë.

Ndihma ushqimore udhuruan edhe në qytetetLaç, Cërrik e Gramsh ku ushpërndanë gjithsej 70 pakome ushqime (vaj, sheqer,makarona).

Ditën e kolendrave shpër-ndamë një pako simbolikeme rastin e Krishtlindjevenë 27 nënat dhe 33 të mo-shuar azilantë.

Para dhe mbas Krishtli-ndjeve bëmë vizita të shum-ta në të sëmurë, të paralizuardhe nëna e pleq në azile.

vitet e para kur mungoninambientet ajo përdori shtë-pinë e saj si magazinë përtë futur të gjitha ndihmat qëvinin nga Greqia dhe pastajndaheshin me makinë në-për familjet e varfra. NënëFania nuk u lodh për 10 vjetme radhë të vizitojë jetimëtdhe nevojtarët në kohë meshi, të ftohtë, vapë por për-kundrazi ajo ndihej e gëzuardhe e lumtur se i shërbente

vëllezërve dhe motrave mëKrishtin.

Nga besimi që gratë egrupit kishin tek ajo, e zgjo-dhën anëtare të komisionittë hapjes së arkave të ndih-mave për të varfrit. Të gji-thë besimtarët do ta kujtojnënënë Fanien me shumë da-shuri, nderim dhe mall.

Rajmonda Shqevi

Çast nga Liturgjia Hyjnore në paraklisin e Institutit

Ngaveprimtaritë

e graveorthodhoksenë ndihmë të

njrëzve nënevojë

SHKURT 2007 NGJALLJA 5

Lindi më 1296 në Konstandino-pojë nga senatori tepër i shquar Kon-standin Pallamai, njeri i lutjes, dheKalia. Në moshën shtatëvjeçarembeti jetim dhe e mori në mbrojtjeperandor Androniku II (1282-1328).

Studioi filozofi, por shpejt iukthye “Theologjisë Mistike”, dukee zhgënjyer mbretin, i cili po i para-caktonte grada.

Theolipti, episkop i Filadelfisë efuti në të fshehtat e “lutjes mendo-re”, “lutjes së Jisuit”. Në moshënnjëzetvjeçare bindi nënën e tij dhevëllezërit e tij që të murgëronin sëbashku me të në Traki.

Më pas u ushtrua afër Vatopedittë Malit të Shenjtë, nën drejtimin eeremitit Nikodhim, më andej në La-vrën e Madhe, dhe më vonë u bëpërsëri eremit.

Për arsye të inkursioneve turkeshkon në Selanik (1325). Në vitin1326, tashmë prift, qëndron në Ski-tin e Pararendësit në Verja të Ma-

Grigor Pallamaiqedonisë, në perëndim të Selanikut,ku jeton pothuajse i mbyllur.

Për shkak të invazionit serbshkon përsëri në Athos (1331). Zgji-dhet igumen i Manastirit të Esfig-menut (1335), por duke qenë i ser-të shkakton reagime dhe tërhiqet.

Tani shfaqen Varlaam Kalabre-zi, Grigor Akindhini, Niqifor Grigo-rai me besim të dyshimtë dhe fi-llojnë “konfliktet isikastike” (d.m.th.në lidhje me “qetësinë”) njëzete-pesëvjeçare për sa i përket “ve-primtarive hyjnore të pakrijuara”dhe “dritës së pakrijuar”. Përpiqetme gojë dhe me shkrim në Selanikdhe në kryeqytet, në Konstandino-pojë. Në kontradiktat theologjikengatërrohen dhe kaoset politike:Përleshja për kalimin e fronit.

Oshënarin e dënoi një sinod ivitit 1344, ndërsa i japin të drejtëato të viteve 1341, 1347, 1351. Bur-goset (1343–1346), veçse më 1347hirotoniset kryepiskop i Selanikut.Por për arsye politike vendosetmbas një dyvjeçari.

Duke udhëtuar me një misionpaqësor zihet rob nga turqit dhebashkëbisedon me theologë mysli-manë. Lirohet me paratë e të tjerë-ve dhe kthehet në selinë e tij (1355),ku edhe fjeti (14. 11. 1359). Lipsanii tij nderohet në kishën e tij atje. Unjoh shenjt shpejt (1368), festohetdhe më 14 nëntor.

Ruhen një tërësi fjalimesh shu-më të çmuara, letrash, dispencash- dogmatike dhe asketike të “Pre-dikuesit të dritës” dhe çudibërësitrigjallërues shumë të shquar tëtheologjisë.

Me origjinë nga fshati i Ama-sisë së Pondit, në jug të Detit tëZi, u mobilizua në kohën e Maksi-mianit (286-305) si “tiron”, latinisht= ushtar i ri.

Ishte i krishterë i fshehtë, veç-se në një rast e deklaroi besimin etij, pasi me eksperiment ishte bi-ndur se ishte dëshirë Perëndie qëtë martirizohej.

I dhanë afat që të mendohejmë me pjekuri, por ai dogji tempu-llin e perëndeshës Rea! Pohoi megjakftohtësi, dhe u dënua me vde-kje nga uria. Ndërkaq në burg iushfaq dhe i jepte guxim Krishti,dhe më pas engjëjt.

Kur premtimet për grada nuk ibënin përshtypje, e varën mekokën poshtë dhe e çorën me do-reza hekuri. E dorëzoi frymën nëmes të zjarrit, i cili duke u kurbë-zuar nuk e cënoi trupin e tij.

I pari që i thuri lavdërim ishtepothuajse bashkëkohësi i tij, shënGrigori i Nisës (10 janar).

Tri nga mrekullitë e tij mbasvdekjes:

I prekur nga vajtimet e një ve-jushe shpresëtare, rrëmbeu me ka-lë birin e saj të vetëm të zënë rob,nga mesi i agarinejve, dhe e sollinë kishën e tij, ndërsa besimtarëtdëgjonin trokun e kalit.

Një ushtarak mori, gjoja përbekim, një shpatë të çmuar qëishte dedikuar shenjtit nga njëkoleg i tij, por u verbua derisa upendua dhe e ktheu; por u penduadhe e vodhi përsëri, kështu që uverbua përsëri dhe e riktheu dukeshtuar shumë monedha, atëherëpërfundimisht.

Dhe kjo e sotmja shumë enjohur “mrekullia e grurit”: Julian

Nga të kremtet e Kreshmëve të Mëdha

Theodhor Tironi(mrekullia e grurit)

Paravati (361-363) për t’u ndyrëtë krishterët gjatë kësaj kreshme,urdhëroi fshehurazi që të shiteshinnë tregun e Konstandinopojës,vetëm ushqime të spërkatura megjak sakrifikimesh. Martiri i madhu shfaq dhe ia zbuloi patriarkutEvdhoksiu; le të ndante ushqim tëpërkohshëm dhe të lehtë për t’ugjendur, grurë të zier - “koliva” ithonin në vendin që ishte trupi i tij,në Efthaita të Amasisë, në Azinë eVogël. Kështu hapi i pashpresë dolibosh, meqenëse ushqimet e ndo-tura u kalbën të papërdorura. Ko-livat u bënë një temë e dashur efolklorit.

Disa janë të mendimit se jeta eStratillatit me të njëjtin emër (8shkurt) përbën një variant të Tiro-nit, kujtimi i të cilit kryesisht festo-het më 17 shkurt.

Theodhor, greqisht = dhuratëe Perëndisë.

Adresat e faqeve në Internet dhe ajoe E-mailit, të Kishës Orthodhokse Autoqefale

të Shqipërisë, janë:Internet: www.orthodoxalbania.org

E-mail: orthchal@orthodoxalbania.org

• Si rregull, gjatë saj nuk hahetmish, peshk, bulmet, vezë.• Peshk hahet vetëm më 25 Mars,e kremtja e Ungjillëzimit dhe nëtë Dielën e Dafinave.• Lejohet ngrënia e “frutave tëdetit”.• Kur është e mundur kreshmambahet pa ngrënë vaj ditët ejavës (ose të paktën të premtevedhe të mërkurave), ndërsa të

shtunave dhe të dielave përdoretgjithmonë vaji (me përjashtim tësë Shtunës së Madhe).• Verë pihet vetëm të shtunavedhe të dielave.• Kushdo që ka problemeshëndetësore apo të tjera, qënuk e lejojnë ta mbajëkreshmën, duhet të bisedojë meatin shpirtëror.

Për Kreshmën e Pashkëve duhet të dimë se:

6 NGJALLJA SHKURT 2007

Nga trashëgimia orthodhokse

Kisha jonë është e vetëdijshmepër kultivimin e frymës së toleran-cës dhe të bashkëjetesës fetare nëvend, duke kontribuar gjithmonë sipjesëmarrëse aktive në këtë pro-ces. Këtë vit, një aktivitet i tillë uorganizua më 18 janar, në qendrëne re shpirtërore e arsimore “Tha-vor”, nga Kisha Orthodhokse

Autoqefale e Shqipërisë, e cila uangazhua me seriozitet për mba-rëvajtjen e programit. Me pjesëma-rrjen dhe mbështetjen e tyre, edhepërfaqësuesit e Komunitetit Kato-lik dhe të Bashkësisë së KishaveEvangjeliste harmonizuan ambie-ntin e dashurisë së vëllezërve të kri-shterë për njëri-tjetrin.

Takimi nisi dhe përfundoi mebiseda shpirtërore, njohje me njëri-tjetrin, si edhe prezantim të veprim-tarive të shumta të Kishës sonë,përshëndetje të përzemërta dhemiqësi të reja, të cilat janë “sythet”e fryteve të ardhshme. Kjo ështëedhe shprehje e ringritjes së komu-niteteve në një fazë të re sprovash,

Takimi mes të krishterëve, shprehje e dashurisë për Perëndinë dhe njëri-tjetrin

Në këtë material do të japim disa të dhëna nga hulumtimet fizikedhe historike për shpellën, të cilën populli vendës e quan “shpella ekaurrit”, që ndodhet pranë fshatit Levrushkë, në zonën e liqenit tëKomanit.

Ishte insistimi dashamirës i të dy profesorëve të historisë nga Puka,Mustafa Mehmeti e Skënder Guri, që i falënderojmë me shumë respekt,të cilët e shihnin me shumë interes studimin e kësaj shpelle, si një gjurmëe fuqishme e periudhës bizantine në Shqipëri, dhe që bënë të mundurorganizimin e një ekspedite me qëllim studimin e kësaj shpelle asketësh.

Për të vajtur tek shpella është e lehtë, pasi transporti ujor bën që tëshkosh mjaft afër me mjete lundruese nëpër liqen. Po kështu distancaderi tek diga e Komanit është e shkurtër, vetëm 10 minuta me moto-barkë, por ngjitja në shpellë ka vështirësi.

Në hyrje të shpellës duken qartë muret mbajtës dhe mbrojtës, sidhe muret ndarës të mjediseve të ndryshme, të cilat përbënin zonatfunksionale të kësaj qendre asketësh. Në të shikohen hapësira të mbu-luara me qemer guri, muratura të fuqishme, si dhe dyer lidhëse. Më tejambienti kryesor i madh është i krijuar në brendësi të shpellës. Shpellaështë e gjatë rreth 20 m dhe ka një shtrirje dyplanëshe, ku mbas njëkalimi të ngushtë në fund të saj dhe duke u ngjitur në disa shkallarenatyrore, ajo ndryshon drejtim dhe ngjitet sipër në një hapësirë tjetër,nga ku del në një ballkonadë. Kjo ballkonadë del disa metra mbi hyrjenkryesore të shpellës dhe përpara saj shfaqet liqeni i Komanit si dhe fa-

GJURMË TË SHPELLAVE ASKETIKE BIZANTINE MBI LIQENIN E KOMANITqja e malit përballë, që vendësit e quanin “Murga”. Aty ndodhen disastane e kopshte të vogla, të cilët ishin pronë e këtyre murgjve. VetëMurga lidhej me shpellën me një urë druri me këmbë prej guri, tëcilën lumi i Gominës e ka shkatërruar plotësisht.

Studiuesi kroat Milan Shuflaj, në librin “Shqiptarët e Serbët” thotëse: “Kufiri politik i Perandorisë Bizantine me atë Romake kalonte ngaTivari në bërrylin e Drinit dhe merrte në veri drejt Danubit”. Shpellapër të cilën flasim ndodhet pikërisht fare pranë bërrylit të Drinit.

Dihet se pas ndarjes së Perandorisë Romake sulmet barbareshkatërruan Perëndimin, por nuk lanë pa prekur skajin perëndimor tëBizantit. Po kështu rol mjaft të madh patën sulmet sllave nga Lindja,që vazhduan një kohë të gjatë dhe patën pasoja të mëdha historike.Pikërisht, për të ruajtur kufijtë e vet politikë Bizanti ndërtoi në periudhëne shekujve të VI-XI -të shumë fortesa ushtarake të tipit kështjellë.

Po të bisedosh me banorët e sotëm të Levrushkut pohojnë edheemërtime interesante të shkëmbinjve, rrugëve, trojeve, që nuk dihetqë kur janë vënë. Kështu në hyrje të kanionit të Gominës, ku ndodhetshpella, gjendet guri i Solomonit. Askush nuk është në gjendje të nasqarojë se nga e mori këtë emër. Është shumë interesante se popullii Levrushkut edhe sot flet me krenari për muret e shpellës së “kaurrit”,ruan me fanatizëm varrezat e “kaurrit”, që janë në mes të fshatit, sidhe kishën e Shën e Premtes që ndodhet pranë tyre.

Lartësia e shpellës është 220 m mbi nivelin e detit. Ajo sot ndodhetvetëm 10 m mbi nivelin e pasqyrës se ujërave të liqenit të Komanit.Dikur këtu lumi i Gominës, që është degë e majtë e Drinit, formontenjë kanion të ngushtë e të thellë rreth 100m, me shpate tepër të pjerrëtae me gjerësi vetëm 2 deri 20m. Ndaj, para ndërtimit të Hidrocentralittë Komanit ishte tepër e vështirë hyrja në shpellë.

Gërmimet duhet të bëhen edhe për të zbuluar tunelin, që sipasbanorëve vendës, lidhte shpellën me pjesën lindore të malit, me gjatësimbi 200 m, e që përdorej si dalje e fshehtë e saj në afërsi të fshatitLevrushk. Thuhet se brenda këtij tuneli murgjit patën ndërtuar njëfurrë gëlqereje, që perdorej si mjet lidhës për muret e shpellës. Ndoshtazbulimi i këtij tuneli do të na ndihmojë të hedhim më shumë dritë edhembi vetë manastirin e shpellës.

Si konkluzion mund të themi se, duke u bazuar në të dhënat historiketë hulumtuara, zona Koman - Pukë, të cilën kemi marrë në shqyrtim,përbën një bazë të fuqishme informacioni arkitektonik dhe historik tëlulëzimit dhe shtrirjes së Perandorisë Bizantine.

Largohemi nga kjo shpellë asketësh duke marrë mbresa shumë tëfuqishme, të cilat të impenjojnë për hulumtime të mëtejshme në këtëzonë dhe pse jo krijimin e një spektri historik, i cili do të plotësonte mësë miri boshllëqet dhe informacionet e vakëta që trashëgimia kulturoree Shqipërisë si dhe ajo botërore ka për këtë trevë.

Përgatiti: Ark.restaurator Joan Stratobërdha

e cila na vë si detyrë forcimin dhepërsëritjen e përpjekjeve për tëpromovuar marrëdhëniet e mira qëkanë qenë të pranishme gjithmonë,si edhe dialogun e bashkëpuniminmes nesh, për të rritur rolin e komu-niteteve fetare në shoqërinë shqip-tare.

Pamje e hyrjes kryesore të shpellës,lart djathtas pamje e brendshmedhe poshtë djathtas detaje nga muretekzistuese të manastirit.

SHKURT 2007 NGJALLJA 7

Instituti i Përgatitjes Profesionale, i cili prej katërvjetësh funksionon në Gjirokastër, këtë vit utransferua në Kompleksin madhështor dhebashkëkohor arsimor “Emmaous”. Është një hap irëndësishëm që do ta shndërrojë këtë institucionnë një qendër që do ndikojë ndjeshëm në gjallërimine veprimtarive arsimore dhe kulturore përtejprocesit thjesht mësimor.

Godina mbi 3500 metra katrorë është njëkompleks që plotëson të gjitha kushtet për qëllimintë cilit do t’i shërbejë. Bëhet fjalë për kompleksinarsimor më modern në të gjithë vendin.

Sivjet Instituti i Përgatitjes Profesionale ka përsynim të vet edhe tri degë të reja në objekt direktteknik: për instalime hidraulike, instalime elektrikedhe mekanikë automjetesh.

Traditave të shumta të Beratit,iu shtua dhe festa e Tre Hierarkë-ve. Tre Arkondët e famshëm, ShënVasili i Madh, Grigor Theologu dheJoan Gojarti njihen kudo në të gji-thë botën e krishterë dhe veçanë-risht në atë orthodhokse si mbrojtësdhe ndriçues të arsimit, të mësues-ve, pedagogëve, nxënësve, studen-tëve etj. I nisur nga ky fakt, Krye-bariu i dioqezës së Beratit, Vlorës,Kaninës dhe gjithë Myzeqesë, Im-zot Ignati organizoi në mjediset ehotel “Tomorri” një takim në të cilinishin të ftuar nga tre përfaqësuestë shkollave të mesme dhe 9-vjeça-re të Beratit, (gjithsej 21 shkolla),si dhe një përfaqësi nga DrejtoriaArsimore e qytetit, të cilën e krye-sonte drejtori i këtij institucioni. Nëtakim morën pjesë rreth 70 mësuesdhe mësuese ku mes të tjerëveveçojmë dhe përfaqësuesit e shko-llës së mesme medrese “VexhiBuharaja”, si dhe përfaqësuesit eshkollës fillore romanokatolike“Motrat Filipini”.

Programin e hapën fëmijët ekatekizmit, të cilët me shumë për-zemërsi përshëndetën Imzot Igna-tin si iniciatorin e këtij takimi si edhegjithë mësuesit e pranishëm që meshumë dashuri dhe durim kanë nxje-rrë në jetë dhjetëra breza nxënësish.

Fjalimin e rastit e mbajti ImzotIgnati, i cili ndër të tjera theksoi:“Sa shumë munden të ndryshojnëtë rinjtë e vendit tonë, nëse do tëpërpiqen për të zbatuar këshillat evlefshme të Hierarkëve Ekumeni-kë, mbrojtës, përkrahës dhe ndriçu-es të arsimit. Të tre Hierarkët ishinnjerëz me shumë fuqi, me shumëentuziazëm dhe me një punë tepërkomplekse. Shpeshherë linin tribu-nën dhe penën për të qetësuar dhi-mbjen e të sëmurit, për të ushqyertë uriturin, për të mbrojtur njeriunqë i ishte mohuar e drejta. Gëzim ityre ishte gëzimi i të tjerëve dhejeta e tyre ishte ndihma dhe përkra-hja e nevojtarëve”.

Që të tre këta edukatorë të shkël-qyer, qysh në moshë të re, iu përve-shën me zell të madh studimit dhepërvetësimit të njohurive për t’ubërë dijetarë në fushat përkatëse.

Kremtohet festa e Tre Hierarkëve në Berat

Duke pasur etje të pashuar për di-turi, ata pa u lodhur vizituan dhestudiuan në qendrat më të rëndësi-shme arsimore e shkencore të she-kullit të katërt si: në Bizant, në Qe-sari të Kapadokisë, në Antioki të

Sirisë, në Athinë etj. Ata karakteri-zoheshin në jetë si njerëz me moraltë lartë, me vullnet të paepur, mesjellje të virtytshme në shërbim tëZotit, duke u bërë në këtë mënyrë

(vijon në faqen 8)

“Së pari të veprosh dhe pastaj të edukosh”Kriteri i tyre në jetë dhe

në veprimtari ishte parimipedagogjik “Së pari të ve-prosh dhe pastaj të edu-kosh”. Ndonëse jetuan nënjë periudhë krize shpi-rtërore dhe shthurjeje sho-qërore, e shndërruan, atëperiudhë me jetën dhe bë-mat e tyre, në shekull tëartë. Me gjithë ngarkesëne madhe të veprimtarisëbaritore, gjenin kohë tëpërshtatshme për t’iu ku-shtuar punës me rininë.Shën Joan Gojarti thotë:“Të gjitha lihen mënjanë,përveç kujdesit për rininë”.

8 NGJALLJA SHKURT 2007

miq midis tyre dhe sidomos miq tërinisë. Kriteri i tyre në jetë dhe nëveprimtari ishte parimi pedagogjik“Së pari të veprosh dhe pastaj tëedukosh”. Ndonëse jetuan në njëperiudhë krize shpirtërore dheshthurjeje shoqërore, e shndërruan,atë periudhë me jetën dhe bëmat etyre, në shekull të artë. Me gjithëngarkesën e madhe të veprimtarisëbaritore, gjenin kohë të përshtat-shme për t’iu kushtuar punës me ri-ninë. Shën Joan Gojarti thotë: “Tëgjitha lihen mënjanë, përveç kujde-sit për rininë”.

Shën Vasili i Madh na këshillon:“Jeta e rinisë është e bashkëlidhur me një shumicë të këqijash”. ShënGrigor Theologu, duke folur përshumë të rinj të Athinës, nga përvo-ja e tij si bashkëstudent, por edhesi pedagog thekson: “sulmohen ngamania e sofistikës”

Shën Joan Gojarti shton: “Kurrinisë i mungon kujdesi i të rriturvedhe nuk ka ideale të larta dhembetet pa punë, zhytet në mëkatedhe bëhet më e rrezikshme seegërsira”. Shën Vasili i Madh kabotuar një studim të shquar që iukushtohet problemeve të rinisë metitull: “Si do të jetë e dobishme le-tërsia greke”. Në këtë studim ai ujep këshilla të vyera pedagogjike tërinjve që nisin rrugën e jetës dhethemelojnë godinën e tyre shpirtë-rore, të përparojnë me të vërtetëdhe të arrijnë lumturinë e përjet-shme. U interesua personalisht që

të ketë në Qesari të Kapadokisë,në atdheun e tij, një stadium për t’uushtruar të rinjtë dhe që t’i shma-ngen jetës së shthurur, këshilla këtoqë tingëllojnë aq aktuale dhe nëditët e sotme. Por dhe Joan Gojartiu përqendrua shpeshherë në pro-blemet e të rinjve, të cilët, si sot,dhe atëherë kishin vështirësitë dhekundërshtimet e tyre. Prandaj, për-veç ligjëratave të tilla “për edukimine fëmijëve”, nëpërmjet të cilavekëshillonte prindërit si t’i edukoninata, vazhdimisht në fjalimet e tijraportonte për të rinjtë. Qortonteme takt pedagogjik sjelljet e gabu-ara të rinisë së asaj kohe, duke enxitur për një jetë, të hijshme, tëpastër dhe të shenjtë. Ftonte tërëbesimtarët duke u thënë: “Lutjuni

të gjithë së bashku Perëndisë përrininë, dhe madje, për rininë besim-tare që, me hirin e Tij, të bëjnë njëjetë të mirë për të fituar një pleqëritë mbarë”.

Më tej, Hirësi Ignati iu tha ar-simtarëve se këshillat dhe porositëe Tre Hierarkëve të lartpërmendur,krahas literaturës pedagogjike, psi-kologjike dhe edukative të autorëvetë shquar shqiptarë, do të jenë tëvlefshme në punën tuaj mësimore-edukative. Duke u bazuar në she-mbullin e Tre Hierarkëve, arsimta-rët do të thellohen në studime dhenë specializime për ngritjen pro-fesionale që të pajisin nxënësit menjohuri të sakta bashkëkohore.

Periudha e Kreshmës së Madhe është koha e përgatitjes për festëne Ngjalljes së Krishtit. Ajo është simboli i gjallë i tërë jetës së njeriut,jetë që do të përmbushet në ngjalljen e tij prej së vdekurish me Krishtin.Ajo është një kohë për të rigjallëruar devotshmërinë: me lutje, agjërime lëmosha. Eshtë një kohë pendese, një rigjallërim real i mendjes,zemrës dhe veprave tona, sipas Krishtit dhe mësimeve të tij. Eshtënjë kohë, para së gjithash, e kthimit tonë drejt porosive të mëdha, përtë dashur Perëndinë dhe të afërmit.

Në Kishën Orthodhokse Kreshma e Madhe nuk është një kohë ziedhe trishtimi. Por, përkundrazi, është një kohë ngazëllimi dhe pastrimi.Ne jemi thirrur “për të lyer kryet” dhe për “të larë fytyrën, siç lajmë

NGJALLJA

Kryeredaktor: Thoma Dhima

Adresa:Kryepiskopata Orthodhokse,

Rruga e Kavajës, Nr. 151Tiranë

Tel: (042) 34-117, 35-095.Fax: 32-109

Shtypur në shtypshkronjën“Ngjallja”

Organ i Kishës OrthodhokseAutoqefale të Shqipërisë

Del nën kujdesine Këshillit Botues

Themelues:Kryepiskopi Anastas

Kreshma e Madheedhe shpirtrat”. Himni i parë në shërbesën e parë të Kreshmëve tëMëdha e jep tonin e periudhës:

Le ta fillojmë Kreshmën me gëzim... le të agjërojmë prej pasio-neve ashtu siç agjërojmë prej të ngrënit, të dëfrehemi në fjalëte mira të Frymës, që të mund të shikojmë pësimin e shenjtë tëKrishtit Perëndisë tonë dhe Pashkën e tij të shenjtë, duke ugëzuar shpirtërisht.

Hiri yt u ngrit mbi ne, o Zot, ndriçimi i shpirtrave tanë u shfaq;ja, tani është koha e pranueshme; ja, tani është koha e pendimit(Himne të Mbrëmësores).

Kremtohet festa e Tre Hierarkëve në Berat(vijon nga faqja 7)

Pas fjalimit të Imzot Ignatit,fjalën e morën mësues të ndry-shëm, të cilët me shumë përzemërsifalënderuan Hirësinë e Tij përiniciativën e marrë si dhe theksuanrolin që ka besimi në edukimin efëmijëve. Disa prej tyre kujtuan rë-ndësinë e mësimit fetar që për njëperiudhë të gjatë kohe ishte dhënësi lëndë e veçantë nëpër shkollatpublike, apo prindërit e tyre të cilëtme aq urtësi dhe dashuri ndaj Zotiti merrnin prej dore dhe i mësonint’i faleshin Perëndisë nëpër Kisha.

Joan QakoKorrespondent i Mitropolisë

së BeratitNga takimi me mësues të Beratit, me rastin e festës

së Tre Hierarkëve

SHKURT 2007 NGJALLJA 9

Cili është qëllimi i ekzistencësindividuale, apo cila është arsyejaqë ekziston gjithësia, janë pyetje qëduhet të ngrihen në çdo shpirt emendje njerëzore, sepse kjo ështëpyetja kryesore e jetës. Një jetë qëtë jetë e plotë duhet të ketë patjetërnjë qëllim, sepse pa të jeta humbetvetë jetën, duke u kthyer në një jetëtë kotë. Është njësoj si një udhëtim,që nëse nuk ka një destinacionpërfundimtar, ai fillon e bëhet ilodhshëm, i mërzitshëm dhe i kotë.

TEMPULLI DHE QËLLIMI I EKZISTENCËS

Nga Hirësia e Tij,Mitropoliti i Korçës JOANI

Jeta e njeriut është me të vërtetënjë udhëtim dhe udhëtimi presu-pozon se ka një destinacion përfu-ndimtar. Vlerat universale të njerë-zimit janë formuar pikërisht ngaideja e destinacionit të tij përfu-ndimtar dhe nga përmbushja e këtijdestinacioni. Ato janë konsoliduarnga përgjigjet që çdo qytetërim i kadhënë qëllimit të ekzistencës, dukee bërë njeriun që të kuptojë se ek-zistenca e tij është përtej thjeshtgjallesës. Jeta e tij është një udhë-tim dhe një kërkim. Koha dhe ha-pësira janë korniza e përmbushjessë ekzistencës së tij, por qëllimi iekzistencës është për ta kapërcyerkohën dhe hapësirën: njeriu ështënjë qenie transhendentale. Ia vlentë përmendet thënia e Pompeit tëMadh se të jetosh nuk është e rë-ndësishme, por të udhëtosh është,që do të thotë se nëse jeta nukështë një udhëtim, por është vetëm

thjesht një gjallim, atëherë ajo ështënjë jetë e gjymtuar. Pa këtë dimen-sion të jetës vlerat e saj do të humb-nin kuptimin dhe dalëngadalë do tëthaheshin, duke e bërë njeriun tëhumbë jo vetëm qëllimin e ekzisten-cës, por edhe njerishmërinë e tij.

Fatkeqësisht, ne jetojmë sot nënjë kohë kur njeriu e ka humburnocionin e qëllimit të ekzistencës.Nga të gjitha qytetërimet që kanëekzistuar në historinë botërore ve-tëm ky i sotmi nuk ka më një përgji-gje për pyetjen bazike të jetës. Qy-tetërimet e mëparshme në formatë ndryshme i përgjigjeshin kësajpyetjeje. Madje ato ishin formuarnga mënyra sesi i përgjigjeshinkësaj pyetjeje. Ndërsa sot ne jemipara një fakti tronditës. Duke mospasur përgjigje rreth kësaj pyetjejejeta jonë po çoroditet dhe duke uçoroditur po gjymtohet dhe, nësene nuk kemi më as pyetje, do të

thotë që ne po humbasim humani-tetin tonë, thelbin e asaj që e bënnjeriun njeri.

Sepse, tragjikisht, jo vetëm qënuk ka më përgjigje për këto çë-shtje, por shihet që as nuk ka mëpyetje për këto. Pyetja për qëllimine ekzistencës së njeriut sa po vjene po rrallohet. Gjithmonë e më paknjerëz i drejtojnë vetes këtë pyetje.Nëse ne nuk do të kemi më këtëpyetje, për qëllimin e ekzistencëssonë, atëherë si do kemi një përgji-gje? Përgjigjja është e domosdo-shme për ekzistencën e njeriut dhepër përmbushjen e kësaj ekzisten-ce. Ajo nuk është thjesht një shpje-gim teorik për të kënaqur intelektinnjerëzor, por është një ndihmesë edomosdoshme për ta ndihmuarnjeriun që të përmbushë këtë qëllimekzistence. Dimensioni i saj ështënjë dimension ontologjik, pa të dëm-tohet vetë qenia. Prandaj përgjigjjandaj kësaj pyetjeje ishte bazike.Tempulli i çdo besimi apo qytetërimiishte për t’i dhënë përgjigje këtyrepyetjeve. Madje ai nuk ishte thjeshtvetëm për t’i dhënë njeriut kuptimine tij të vërtetë të ekzistencës, por

Që në orët e para të mëngjesittë ditës së hënë, dt. 22.0.07, be-simtarë të shumtë ishin mbledhurnë Kishën “Ungjillëzimi i Perë-ndilindëses” në Tiranë, për tëmarrë pjesë në Liturgjinë Hyjnorenë kujtim të Apostull Timotheut eShën Anastas Persianit. LiturgjiaHyjnore kryesohej nga Kryepi-skopi Anastas. BashkëmeshoninHirësi Ignati, Hirësi Andoni,Hirësi Nikolla dhe klerikë të tjerë.

Në përfundim të meshës,duke iu drejtuar KryepiskopitAnastas, Hirësi Ignati tha:

“Emri juaj i nderuar është i li-dhur me emrin e shenjtorit, dësh-morit që kremtojmë dhe që po lu-sim ju dhe ne, sepse Anastas dotë thotë të ngriturit nga të rënët.Ishim të rënë dhe Z. Krisht me ngja-lljen e Tij na griti dhe na ngjiti nëqiejt. Por edhe Kisha e Shqipërisëishte e rrëzuar. Me ardhjen Tuajsi i zgjedhuri i Perëndisë kjo Kishëdhe ndoshta mënyra të tilla përsë-

nga durimi dhe dëshira për t’umartirizuar e Shën Anastas Per-sianit…”, tha Kryepiskopi.

Pas meshës, paradite dhe pas-dite, qindra besimtarë erdhën nëKryepiskopatën e Shenjtë, për tëuruar “Për shumë vjet, o Krye-zot!” Kryepiskopin Anastas.

riten që të mos harrojmë mirënjoh-jen tonë ndaj Perëndisë së pari epastaj ndaj Jush, të dërguarit të Pe-rëndisë. Në ditët e emrit të krishterëtorthodhoksë, falënderojmë Perën-dinë, por njëkohësisht falënderojnëvëllezërit e motrat më Krishtin përurimet që shkëmbejnë, që lidhin mëshumë njerëzit me njëri-tjetrin”.

Në fjalën e Tij Kryepiskopifalënderoi klerikët dhe të gjithë be-simtarët, vëllezër dhe motra mëKrishtin, për mbështetjen dhe ndih-mën që i kanë dhënë në punën e tijgjatë kësaj kohe. “Le të lutemi qëZoti të na falë diçka nga zelli apo-stolik që pati Apostull Timotheu qëlusim dhe festojmë sot dhe diçka

Ditë për të falënderuar Perëndinë...

(vijon në faqen 10)

Korresp. i gazetës “Ngjallja”

...Sot ne jemi para një fakti tronditës. Duke mos pasurpërgjigje rreth kësaj pyetjeje jeta jonë po çoroditet dhe dukeu çoroditur po gjymtohet dhe, nëse ne nuk kemi më as pyetje,do të thotë që ne po humbasim humanitetin tonë, thelbin easaj që e bën njeriun njeri.

10 NGJALLJA SHKURT 2007

Kalendarii Liturgjive Hyjnore,

MARS 20072 E Premte † Hierod.Theodhoti. Isihi senator.Oshdg. Eftalia.(II e Akathistit)3 E shtunë † Dësh. Eftropi,Kleoniku, Vasilisku.Hierod. Theodhoriti.

4 E DIEL † II KRESHMËS(Grigor Pallamai).Gjerasimi në Jordan.7 E Mërkurë † Hierod.Efremi, Vasileu, Evgjeni etj.Osh. Pavli i thjeshtë.9 E Premte † * Të 40dësh. e Sebastisë (Melitonietj.). (III e Akathistit)10 E Shtunë † Dësh.Kodrati. Anastasia patricia.Dësh. i ri Mihaili.

11 E DIEL † III KRESHMËS(Falja e Kryqit). Sofroni iJerusalemit.14 E Mërkurë † Osh.Benedikti. Omol. Efksimi iLampsakës.16 E Premte † Dësh.Savini, Juliani. Osh.Kristodhuli e Anuni. (IV eAkathistit)17 E shtunë † Osh. Aleksi,njeriu i Perëndisë. Dësh.Marini.

18 E DIEL † IV KRESHMËS(Joani i Shkallës). Qirili iJerusalemit.21 E Mërkurë † Omol.Jakovi. Dësh. Filimoni eDomnini. Osh. Serapioni.23 E Premte † Dësh.Nikoni dhe 199 nxënësit etij. (Akathisti i plotë)24 E shtunë † Hierod.Artemoni. Partheni i Kon/pojës.

25 E DIEL † V KRESHMËS(Maria e Egjiptit).Ungjillëzimi i Hyjlindëses.28 E Mërkurë † Ap.Herodioni nga 70-t. Osh.Ilarioni i ri. Stefaniçudibërës.30 E Premte † Osh. Joani iShkallës. Hierod. Zaharia.Pr. Joadhi.31 E shtunë † Ngjallja eLlazarit. Omol. Akaqi.Inocenti i Moskës.

ishte edhe vendi ku njeriu mund tapërmbushte këtë qëllim, për ta bërëatë një qenie të plotë, një qenietranshendentale dhe për ta kthyeratë nga një homo animalis nëhomo humanus.

* * *Gjatë zhvillimit të qytetërimeve

të ndryshme dhe të zhvillimit tëmendimit njerëzor mund të themise ka pasur tri rryma kryesore nëlidhje me qëllimin e ekzistencës sënjeriut dhe të universit. Ndër to dyi japin njeriut një përgjigje përqëllimin e ekzistencës së tij dhe tëuniversit, ndërsa e treta jo.

E para, filozofia e vjetër antike,e cila shikonte një harmoni në tërëuniversin, ndonëse për atë universi(e tëra) ishte mbi individin, sepsepjesa (në kuptimin tonë njeriu) ishtepër hir të së tërës. “Ti harron sekrijimi nuk është për përfitimin tënd:ti ekziston për hir të universit.”Njeriu ishte vetëm një pjesë euniversit dhe pesha e këtij universie shtypte njeriun në ekzistencën etij. Ky lloj vizioni e çonte njeriunlehtësisht në dëshpërim dhe nëanonimat. Nga një vizion i tillë ishtei pashmangshëm stoicizmi apohedonizmi, dy anët e ndryshme tësë njëjtës medalje.

Ndërsa pikëpamja fetare nëpërgjithësi dhe sidomos ajo biblikenë veçanti i jep më përparësi nje-riut: bota është krijuar për hir të tij.Kjo pikëpamje jo vetëm që i jepnjeriut një qëllim të ekzistencës sëtij dhe të universit, por i jep atij edhenjë përgjegjësi për përmbushjen eekzistencës së tij. Në këtë mënyrëajo e vendoste njeriun në pozicioninoptimal të qenies: në atë transhen-dentale.

Linja e tretë, materializmi, dukepërjashtuar ekzistencën e një inteli-gjencie në formimin dhe drejtimine universit, e përjashton në vetveteekzistencën e një qëllimi. Përnjeriun e sotëm, jo vetëm që botanuk është për hir të tij, por as aipër hir të botës. Për atë, fatkeqë-sisht, universi nuk ka ndonjë qëllim.Sepse nëse nuk do të kishte një ar-sye në krijimin e universit atëherësi do të kishte një qëllim në jetë?Ja si shprehet një ateist i madh, porfatmirësisht i sinqertë. “Pyetja,

‘Kush është qëllimi i jetës njerë-zore?’ është bërë shumë herë;kurrë nuk ka marrë ndonjë për-gjigje të kënaqshme... Kështu,përsëri, vetëm feja është në gje-ndje t’i përgjigjet pyetjes së që-llimit të jetës. Vështirë se do tëishte gabim të konkludoje, seideja e një qëllimi në jetë qën-dron apo bie me sistemin fetar.”Duke rënë ky si stem fetar, çdonjeri me një logjikë normale do tëmendonte, në një mënyrë të natyr-shme, se nuk ka më një qëllim nëjetë. Vetëm feja, e cila e shikon je-tën si një udhëtim drejt një desti-nacioni përfundimtar, mund t’i japënjeriut një qëllim në ekzistencën etij dhe nëse humbet feja, atëherëhumbet edhe destinacioni përfu-

ndimtar. Duke humbur destinacionipërfundimtar ka humbur edhe që-llimi i ekzistencës dhe kështu ka hu-mbur edhe vetë jeta e njeriut. Nësenuk ka një qëllim, atëherë nuk kamë as edhe një të vërtetë dhe gjith-çka mund të bëhet qëllim dhe evërtetë. Dhe pikërisht është kjo qëka krijuar tërë këtë konfuzion men-dor dhe moral në botën e sotme.Çfarë mund të bëjë një njeri i cilinuk beson në një destinacion për-fundimtar të tij? Jeta e tij dalë-ngadalë do të humbasë të gjitha vle-rat e krijuara, të cilat janë bazuarnë qëllimin e ekzistencës njerëzoredhe si pasojë do të degradohet ve-tëm në nivelin e gjallesës. Duke hu-mbur qëllimin e ekzistencës njeriuhumbet thelbin e jetës së tij dhe dëm-ton rëndë, ontologjikisht, qenien e tij.

Humbja e qëllimit të ekzisten-cës, që vjen si rezultat i humbjessë fesë, ka pasoja katastrofike për

qeniet njerëzore. Sepse shumë vle-ra, të cilat e mbajnë akoma shoqëri-në njerëzore, mendimin dhe etikëne saj, janë formuar pikërisht nga be-simi në një destinacion të njeriut dhenga një qëllim real në ekzistencën.Ja si shprehet një tjetër ateist i madh:

“Perëndia nuk ekziston...dhene duhet të përballemi me të gji-tha konsekuencat e kësaj. Ekzi-stencialisti i kundërvihet fuqi-shëm një lloji të etikës sekulareqë do të donte ta hiqte Perëndinëme koston sa më të vogël... Për-kundrazi, ekzistencialisti, me-ndon se është shumë e dhimb-shme që Perëndia nuk ekziston,sepse e gjithë mundësia e gjetjessë vlerave në një qiell të idevehiqet së bashku me Atë; nukmund të ketë një të Mirë a priorimeqenëse nuk ka një ndërgjegjetë përsosur dhe infinite për tamenduar atë. Askund nuk ështëshkruar se e Mira ekziston, se neduhet të jemi të ndershëm, se nukduhet të gënjejmë; sepse faktiështë që jemi në një plan ku kavetëm njerëz. Dostojevski thotë:‘Nëse Perëndia nuk ekziston, tëgjitha do të ishin të lejueshme.’Kjo është vetë pikënisja e ekzi-stencializmit...dhe si pasojë nje-riu është i dëshpëruar, sepse asbrenda dhe as jashtë tij, ai nukmund të gjejë diçka për t’u ka-pur... nëse Perëndia nuk ekziston,ne nuk gjejmë as vlera dhe as ur-dhërime ku mund të drejtohemipër ta legjitimuar sjelljen tonë.”

Kështu mund të themi se përku-fizimi i historisë, kulturës, mendimitdhe në përgjithësi i gjithë qytetërimitperëndimor, bërë nga Çesterton, se:“Paganizmi ishte gjëja më e madhenë botë dhe Krishterimi ishte më imadh, dhe gjithçka tjetër më paska qenë krahasueshmërisht e vo-gël”, është jashtëzakonisht i për-shtatshëm edhe për mendimin rrethqëllimit të ekzistencës. Paganizmijepte një tablo ku mund të kultivo-heshin virtyte të mëdha, Krishte-rimi ishte më i madh sepse jeptenjë qëllim të qartë të ekzistencësdhe mundësinë e arritjes së këtij që-llimi; dhe gjithçka tjetër më pas ësh-të realisht më e vogël.

TEMPULLI DHE QËLLIMI I EKZISTENCËS

Vetëm feja, e cila e shikonjetën si një udhëtim drejt njëdestinacioni përfundimtar,mund t’i japë njeriut një që-llim në ekzistencën e tij dhenëse humbet feja, atëherëhumbet edhe destinacionipërfundimtar. Duke humburdestinacioni përfundimtar kahumbur edhe qëllimi i ekzi-stencës dhe kështu ka hum-bur edhe vetë jeta e njeriut.

(Vijon në numrin e ardhshëm)Marrë nga revista “Tempulli”Nr. 12, 2007

SHKURT 2007 NGJALLJA 11

Nga bota e krishterë

Uji e gjen pastërtinë e tij kur kalon përmesfiltrit shpirtëror të pendimit. Kështu, kur rrëfe-hem, e akuzoj veten për çdo të keqe, sepse nukka ndonjë mëkat në botë që nuk e kam bërëqoftë dhe me mendim në një fije të sekondës.Të tilla lëvizje të shpirtit zbulojnë qartësishtgjendjen time të mëkatit. Mëgjithatë, derisa jeminë jetë kemi mundësi të korrigjohemi. Ungjillifillon e mbaron me një thirrje për pendim. Mësi-mi i asketëve të shenjtë dhe i Etërve të Kishëstregon se kur njeriu i ofron Perëndisë lutjen e tijjo si mëkatar, por si i drejtë, ajo nuk ngjitet nëFronin e Perëndisë, sepse Biri i Perëndisë nukerdhi të thërrasë të drejtët (1Jn 1 :8),dhe ata qëndodhen për pasojë larg së vërtetës, por ata qënjohin mëkatet e tyre. «Ne nuk mund të për-shkruajmë oqeanin që na ndan nga Parajsashpirtërore pa pasur anijen e pendimit drejtuarnga frika e Perëndisë, dhe pa këta drejtuesoqeani i madh do të na përpijë. Pendimi, ështëanija ; frika është timoni; sa për dashurinë, ështëporti hyjnor [...] ky është porti drejt të cilit shkoj-në të gjithë ata që mundohen dhe lodhen përpendimin; por kur të arrijmë tek dashuria, kemimbërritur tek Perëndia.»

Pendimi është pëlhura e fundit e jetës sonëasketike. Shën Efrem Siriani na ka lënë këtëlutje të domosdoshme «vlerësomë të shikoj fajete mia». Të shikosh mëkatet e tua është një aktshpirtëror i një rëndësie themelore për cilindoqë kërkon të shikojë fytyrën e Perëndisë sëGjallë. Ky akt është veprimi i vetë Perëndisëtek ne. Të rrallë janë njerëzit që kapin me intu-itën e zemrës natyrën e vërtetë të mëkatit. Zako-nisht, ata vendosen në nivelin e moralit njerëzor,dhe nëse ndonjëherë ngrihen përmbi të, gjithsesinuk është e mjaftueshme.

Përmes rrugëve që na lejojnë të njohim mëka-tet tona, më e rëndësishmja është besimi nëhyjshmërinë e Krishtit ; falë këtij besimi, dashu-ria e Frymës së Shenjtë zbret tek njeriu. Ai qënjeh nga përvoja e tij zjarrin e shenjtë të Dashu-risë hyjnore, natyrisht përpiqet të mbetet në këtëgjendje të bekuar. Nëse ai kryen ndonjë veprim,ose thjesht ndonjë lëvizje e brendshme që kapër efekt të dobësojë ndjenjën e dashurisë hyj-nore, ky pakësim i hirit na zbulon një dhunimtonin ndaj Drejtësisë hyjnore. Atëherë ai kthehetdrejt Zotit me një lutje të zjarrtë pendimi; falëkësaj lutjeje, merr faljen. Sa më i madh ka qenëhiri në orët e vizitave të Shpirtit të Shenjtë, mëi dhimbshëm dhe më i thellë do të jetë pendimi.Një njeri i tillë jeton para Perëndisë me thjeshtësiduke e lënë veten të drejtohet nga dashuria dhefrika e Zotit; ky njeri mund të lartësohet deri nëpërsosmërinë e shenjtërimit pa e kuptuar atë.

Një tjetër rrugë për të njohur mëkatin ështëqë të vendosim veten nën gjykimin e fjalës hyj-nore. Për një shqyrtim të pastër të gjendjes sëtij të brendshme, shpirti i njeriut bindet që nuk izbaton urdhërimet, prandaj dhe pendohet. Qëkjo rrugë ta afrojë me qëllimin e kërkuar, ështëe domosdoshme të studiojë me zell ligjin e Zotit,sepse «i madh dhe pa fund është ligji yt»(Ps.118 :96) dhe «sa të thella janë mendimet etua o, Zot.» (Ps. 91 :6) Ndërgjegjja dhe intelektii njerëzve qëndrojnë në një nivel më inferiornga urdhërimet, për vetë aftësinë depërtuesenë fushën e Shpirtit. Që të arrijmë në gjendjene pendimit duhet të përparojmë në këto dy rrugë:zemra dhe mendja; më pas, në jetën e përjet-shme, autentike, ato do të bashkohen dhe do tëformojnë një të vetme. «Perëndia është da-shuri» (1 Jn. 1 :5) Ai na njeh ne të gjithëve dhenë Të gjithçka është një. Po ashtu edhe njeriuduhet të arrijë gjendjen e dashurisë hyjnore, ecila do të pasohet nga njohja e Perëndisë dhe evetes së tij.

Të gjitha përvojat tona tokësore janë të për-kohshme, por marrëdhëniet tona me Perëndinëe kapërcejnë kohën. Të lëshuar në hapësirat eFrymës së përjetshme me një lutje që lind ngaurrejtja për veten, ne lutemi pa e lënë vëmendjentonë të rikthehet sërisht tek ne. Në fillim të pen-dimit tonë dominon hidhërimi, por më pas shohimtë veprojë tek ne energjia e një jete të re e cilaprodhon një transformim të mrekullueshëm tëfrymës sonë.[...] Lëvizja e pendimit paraqitetvetë si zbulimi i Perëndisë së dashurisë. Naparaqitet gjithmonë e më qartë imazhi i papër-shkrueshëm, madhështor i Njeriut të lindur parakohërave. Duke soditur këtë bukuri, fillojmë tëkuptojmë se në çfarë prishje të tmerrshme jemikatandisur. Dhe ne vuajmë përsëri, por me njëvuajtje e panjohur deri më atëherë. Kjo vuajtjenuk na gëlltit, por na frymëzon. Tashmë jemihedhur në hapësirat hyjnore. Jemi zhytur në habipër shkak të asaj që po ndodh me ne, e cila pona tejkalon. Jemi bërë shumë të vegjël, jemipërulur deri në limitin më ekstrem të opinionittonë për veten, por ndërkohë, Zoti vjen të napërqafojë si Ati i plangprishësit. Frika dhe tur-bullimi largohen. Perëndia na zbukuron medhurata madhështore, ndër më të çmuarat ështëdashuria që përmbledh të gjitha. Nga vuajtje nëfillim, pendimi kthehet në gëzim dhe butësi tëdashurisë, dhe dashuria merr një formë të re:dhembshuri për çdo qenie të privuar nga Dritahyjnore.

Arkimandrit Sofron Sakharov(Material i shkëputur nga libri “Të shikosh Zotin ashtusi është”)

Përktheu: Eleni Pani

Ungjilli fillon e mbaronme një thirrje për pendim

22 janar: Patriarku Ekumenik ishte iftuar dhe foli para Asamblesë Parla-mentare të Këshillit të Evropës.

19 janar, Kazakistan. Festimi i Epifanisësipas kalendarit julian, në lumin Ishim, nëAstana.

6 ikona të shek. 13-16, iu kthyen KishësOrthodhokse të Qipros nga SHBA.

12 NGJALLJA SHKURT 2007

Me moton “Dhuro gjak, shpëto jetë”, të rinjtë orthodhoksë

të kryeqytetit ofruan ndihmën dhekontributin e tyre për fëmijët talase-mikë. Sesioni i dhurimit vullnetar tëgjakut u organizua në qendrën rino-re orthodhokse “Bethlehem”, më20 janar, me një pjesëmarrje të gje-rë të të rinjve dhe të të rejave.

Një javë më parë, dy mjeke tëardhura nga Kryqi i Kuq Shqiptardhanë një informacion paraprak përprocedurën e dhurimit të gjakut.

Në Kishën Orthodhokse dhurimivullnetar i gjakut është përsëriturdisa herë, me një pjesëmarrje aktivetë të rinjve. Sesione të tjera të dhu-rimit të gjakut janë zhvilluar vit përvit edhe në qendra të tjera të KishësOrthodhokse, si në AkademinëTheologjike “Ngjallja e Krishtit”, nëqendrat rinore orthodhokse në Ti-ranë dhe Elbasan etj.

Të rinjtë falënderuan dhe shpre-hën mirënjohje ndaj Perëndisë për

mundësinë e ndihmës ndaj vëlle-zërve që kanë probleme shënde-tësore. Krahas shumë të rinjve, ipranishëm ishte dhe ArkimandritKozma Prifti. Ai ishte edhe she-mbulli i parë si dhurues në këtë ditë,duke dhënë mesazh shumë të bu-kur dhe mbresëlënës për të kuptuarse çfarë do të thotë të dhurosh ngavetja jote. Atë Kozmai tha se me-

Të rinj orthodhoksë dhurojnë gjak

Mesazhi shpresëdhënës i Kishës dhe qëshkakton pareshtur habi, është se “Perëndiau shfaq në mish...” ( 1Tim. 3:16), se Krishti,Biri i Perëndisë, me anë të trupëzimit të Tijmori të gjithë natyrën njerëzore në hipos-tazën e saj shpirtërore e materiale dhe eringriti.

Bëhet fjalë për një NGJARJE, e cila për-bën bazën e zbulesës së krishterë, që mbësh-tet çdo vlerë dhe pikëpamje të krishterë. Kjoshfaqje konkrete e dashurisë së Perëndisë“në trup” përcakton ndryshimin vendimtartë besimit të krishterë. Perëndia krijuesi dhezotëruesi i gjithësisë, nuk është një energjijopersonale, urtësi, fuqi, diçka që mendiminjerëzor do të mund ta ideonte dhe ta shtje-llonte me anë të intelektit. Është një Perëndipersonal që dashuron, që i zbulohet njeriut,që ndodhet në marrëdhënie të vazhdueshmeme të. Është një marrëdhënie që bëhet eprekshme nga e tërë ekzistenca njerëzore.Perëndia i dashurisë nuk e braktisi botën,të cilën e vrasin egoizmi dhe urrejtja. Ai lëvizmidis nesh, në shoqërinë tonë të zhurmshme,në shkretëtirën e vetmisë sonë, duke injek-tuar fuqi dashurie, duke i falur jetës kuptimdhe plotësi.

Festa e Krishtlindjes, sikundër përsëritetpërvit, na fton çdo herë të rimendojmë përrëndësinë e saj, të meditojmë përsëri përkuptimin që mbart, në kushtet e çastit konkrethistorik. Çdo peshkop duhet t’iu theksojëbesimtarëve disa të vërteta të caktuara, që

Libra të rinj burojnë prej kësaj ngjarjeje unikale, të cilatfrymëzojnë dhe japin mbështetje. Tekstet qëbotohen në këtë vëllim janë fryte të këtijdetyrimi. Mesazhe Krishtlindjesh që u pre-dikuan nga viti 1992 deri në vitin 2005, njëperiudhë shumë e ngjeshur me lëkundje dhetepër të rëndësishme për Shqipërinë, poredhe më gjerë me zhvillime serioze për mbarërruzullin. Mesazhet u lexuan në kishat eShqipërisë, u paraqitën në botime të ndry-shme, u transmetuan nga stacionet radiofo-nike e televizive dhe u komentuan. Megjitha-të është e vështirë t’i gjesh të gjitha bashkë.Të botuara në një vëllim të vetëm, mund tëpërdoren për studim vetjak, në takime të stu-dimit biblik, takime meditimi, katekizmi osembledhjesh me karakter konstruktiv.

Mesazhi qendror i besimit tonë, mishëri-mi i Fjalës, ruan aktualitetin dhe rrezatimine tij gjatë gjithë vitit dhe jo vetëm gjatë peri-udhës së Krishtlindjeve. Ribotimi prej kësajpërmbledhjeje është i lirë, me lutjen e vetmeqë të përmendet origjina e saj.

Botimi përmbledhës i këtyre teksteveshpresojmë të jetë një udhërrëfyes i vogëlpër përafrimin me Ngjarjen që ngelet përje-tësisht e re, të bërjes njeri të Perëndisë Fjalë,me më tepër vetëdije, shpresë dhe përkushtimtek Zoti ynë shpëtimtar.

19 nëntor 2006†Anastasi

Kryepiskop i Tiranës, Durrësit dhe i gjithëShqipërisë

Në të gjitha kishat tona mund të gjenilibrin “Perëndia u shfaq në mish”. Në tëjanë përmbledhur të gjitha Mesazhet eKrishtlindjeve, drejtuar nga KryepiskopiAnastas besimtarëve orthodhoksë në këta15 vjet.

Po botojmë parathënien e KryepiskopitAnastas për librin.

sazhit: “Dhuro gjak, shpëto jetë”,mund t’i shtohet edhe një mesazhtjetër i bukur: “Më i lumtur ështëai që dhuron sesa ai që merr”. Vetëjeta e njeriut është një dhuratë ngaPerëndia.

Prandaj le të bëhemi edhe nedhurues edhe ndihmues për të tje-rët, pasi kjo do të na japë më shumëkënaqësi dhe lehtësi për veten tonë.

Të rinjtë orthodhoksë të kryeqy-tetit, me këtë akt humanitar kujtuanveprën hyjnore të Zotit tonë JisuKrisht, i Cili me gjakun e Tij nëKryq lau mëkatet tona dhe na shpe-ngoi nga mëkati, duke na blerë megjakun e Tij.

Dorina Skënderi