Upload
lamdan
View
285
Download
2
Embed Size (px)
Citation preview
MSc. Fisnik Morina, PhD (c)
FINANCAT E KORPORATAVE
TETOR 2017
KORPORATA, ORGANIZIMI I FINANCAVE TË
KORPORATËS DHE FUNKSIONET E MENAXHIMIT
FINANCIAR
Kapitulli 1
ROLI KYÇ I FINANCAVE 2
Financa - konceptohet si shkenca e menaxhimit me
para.
Financa - përfshin tërë veprimet që lidhen me
procesin e përdorimit, administrimit dhe
transferimit të parave.
Fushat kryesore të financave përmbledhen në dy
grupe:
1. Shërbimi financiar dhe
2. Menaxhimi financiar.
ROLI KYÇ I FINANCAVE 3
Ad.1.
Shërbimi financiar prodhon dhe ofron
shërbime për individët, bizneset dhe qeveritë.
Ad. 2.
Menaxhimi financiar nënkupton
vendimmarrje dhe kontroll financiar me
qëllim të arritjes së synimeve kryesore të
biznesit dhe maksimizimin e profitit.
ROLI KYÇ I FINANCAVE 4
Menaxheri financiar merr vendime me alternativat
e burimeve dhe shfrytëzimin e fondeve.
Aktivitetet e menaxherëve financiar jane:
1. Parashikimi dhe planifikimi,
2. Investimet dhe marrja e vendimeve,
3. Bashkërenditja dhe kontrolli i aktiviteteve,
4. Ndërlidhja me tregun e kapitalit dhe
5. Menaxhimi i riskut.
ROLI KYÇ I FINANCAVE 5
Detyrat e menaxherit financiar
MENAXHIMI
FINANCIAR
Parashikimi dhe
planifikimi
Kontrolli
Vleresimi i
projekteve investive
dhe vendimet
financiare
Operativa
financiare dhe
nderlidhja me
tregun e kapitalit
ROLI KYÇ I FINANCAVE 6
Menaxhimi financiar në menyra te ndryshme
inkorporohet në:
Zgjedhjen e produkteve dhe tregut,
Studimin e investimeve,
Studimin e produktit,
Studimin e marketingut dhe shitjes,
Ndihmën dhe mbështetjen në zgjedhjen,
trajnimin dhe motivimin e punëtorëve dhe
Sigurimin e fondeve me kosto të ulët e tj.
MENAXHIMI STRATEGJIK, OPERATIV
DHE I RISKUT 7
Menaxheri financiar ballafaqohet me shumë
detyra me qëllim të maksimizimit të
rezultateve dhe minimizimin e rreziqeve.
Llojet e menaxhimit jane:
1. Menaxhimi strategjik,
2. Menaxhimi operativ dhe
3. Menaxhimi i riskut.
MENAXHIMI STRATEGJIK,
OPERATIV DHE I RISKUT 8
Ad 1. Menaxhimi strategjik
Në aspektin strategjik, menaxhmenti i referohet rolit të
zhvillimit të objektivave dhe formulimit të planeve
afatgjata për realizimin e objektivave.
Ad 2. Menaxhimi operativ
Në aspektin operativ, menaxhmenti përcjellë aktivitetet
ditore duke ndërmarrë aksione dhe veprime në bazë të
planit dhe objektivave.
Ad 3. Menaxhimi i riskut
I referohet rrugëve përmes të cilave mund të evitohet
risku i aktivitetit.
FINANCAT SI DISIPLINË
SHKENCORE 9
Financat konsistojnë në tri fusha të ndërlidhura:
1. Paraja dhe tregu i kapitalit,
2. Investimet dhe
3. Menaxhimi financiar.
ORGANIZIMI I FIRMAVE -
BIZNESEVE 10
Biznesi kuptohet si koncern tregtar ose
industrial i cili ekziston të veproj në prodhim,
shitje ose furnizim me të mira dhe shërbime.
Biznesi është organizatë që shfrytëzon resurset
e ndryshme ekonomike që të krijoj të mira e
shërbime që i blejnë konsumatorët.
ORGANIZIMI I FIRMAVE -
BIZNESEVE 11
Sipas ligjit mbi shoqerite tregtare kemi:
ndermarrjet individuale, shoqerite kolektive,
komandite, me pergjegjsi te kufizuar, aksionare
dhe te huaja aksionare.
E që sipas kriterit ligjor të organizimit grupizohen
në:
Firmat individuale,
Ortakitë dhe
Korporatat (shoqëritë aksionare).
ORGANIZIMI I FIRMAVE - BIZNESEVE
12
Firmat individuale:
Forma më e thjeshtë e organizimit të firmave
individuale është pronësia e një individi/pronari dhe
drejtimi i saj nga po ai individ / pronar.
Ai është përgjegjës për borgjet dhe detyrimet e
biznesit.
Pronari ka përgjegjësi të pakufizuar.
ORGANIZIMI I FIRMAVE - BIZNESEVE
13
Firmat individuale
Përparësitë:
Lehtësia e fillimit dhe zhvillimit të biznesit,
Pronari është pronar i vetvetes,
Pronari gëzon të drejtën në fitim dhe
Tatimi i lehtë dhe pa tatime të veqanta.
ORGANIZIMI I FIRMAVE - BIZNESEVE
14
Firmat individuale
Të metat:
Përgjegjësia e pakufizuar,
Kufizimi i resurseve financiare,
Vështirësitë në menaxhment dhe
Kufizimi i rritjes dhe jetëgjatësisë i lidhur me
jetëzgjatjen e themeluesve.
ORGANIZIMI I FIRMAVE - BIZNESEVE
15
Ortakitë
Konsiston në dy apo më shumë pronarë, që bëjnë biznes
së bashku.
Pronarët të drejtat i rregullojnë përmes marrëveshjes.
Ortakria mund të jetë e plotë dhe e kufizuar.
Në ortakinë e plotë partnerët përgjigjen të gjithë pa
kufi.
Në ortakinë e kufizuar dy apo më shumë partner mund
të kenë përgjegjësi të kufizuar, zakonisht si rezultat i
kapitalit të investuar.
ORGANIZIMI I FIRMAVE - BIZNESEVE
16
Korporatat
Korporata është formë e shoqërisë aksionare.
Bazohet në kodin e inkorporimit që përcakton qëllimet e
biznesit.
Numrin e aksioneve që emetohen.
Numrin e drejtorëve që do të jenë pjesë e bordit.
Aksionerët janë pronarë të korporatës, mirepo me përgjegjësi të
kufizuar.
Ata përgjigjen me pasurinë e investuar në shoqëri.
Mbajtësit e aksioneve mund t’i shesin në dy mënyra:
me ofertë publike dhe
pa ofertë publike
ORGANIZIMI I FIRMAVE - BIZNESEVE
17
Korporatat
Përparësitë:
Menaxhimi më efikas,
Përgjegjësia e kufizuar,
Madhësia e korporatave dhe
Lehtësia për transferimin e pasurisë.
Të metat:
Tatimi i dyfishtë,
Jofleksibiliteti dhe
Konflikti i mundshëm.
ORGANIZIMI I FINANCAVE TE FIRMES
18
Në kompani më të mëdha financat e firmës janë të organizuara në dy
paralele:
1. Thesari dhe
2. Kontrolli.
Ad 1. Përgjegjësit: menaxhimi i aktiviteteve financiare, planifikimi
financiar, arka, relacionet me bankat, menaxhimi me paratë, marrja e
vendimeve financiare, menaxhimi i kredisë dhe portofolio e investimeve,
pagimi i dividentës, kreditimi i konsumatorëve, menaxhimi I fondeve të
pensioneve, menaxhimi i sigurimeve e tj.
Ad 2. Kontrolli menaxhon aktivitetet kontabël si: tatimet, baza e të
dhënave, kontabiliteti i shpenzimeve dhe kontabiliteti financiar, hartimin
e raporteve financiare, auditimin e mbrendshëm, listat e pagave, ruajtja e
dok. financiare, harxhimi i buxhetit e tj.
MJEDISI FINANCIAR I FIRMËS
19
Mjedisin financiar të firmës e përbëjnë subjektet
tjera të llojeve të ndryshme: institucionet,
agjencitë, organet qeveritare me të cilat firmat
hyjnë në marrëdhënie ekonomike, financiare apo
teknologjike.
Marrëdhënie biznesi,
Marrëdhënie financiare dhe
Marrëdhënie konkurruese.
MJEDISI FINANCIAR I FIRMËS
20
Marrëdhëniet financiare me qeverinë
Legjislacioni shtetëror:
Politika fiskale (tatime, dogana),
Format e organizimit të bizneseve,
Marrëdhëniet tregtare dhe afariste,
Sigurimin e punëtorëve në punë dhe
Marrëdhëniet ekonomike me jashtë.
Ndërhyrjet:
Eksportimi,
Kontrolli i kursit devizor, tregut, çmimeve e tj dhe
Kufizimet në import.
MJEDISI FINANCIAR I FIRMËS
21
Marrëdhënie me ekonominë botërore
Hapja e kufijve,
Pjesëmarrja në ekonominë e hapur,
Komunikimi me kompanitë e vendeve të ndryshme,
Rritja e biznesit ndërkombëtar,
Zgjedhja e tregut për eksport dhe
Kooperimi dhe lidhjet e tjera biznesore e tregtare.
MJEDISI FINANCIAR I FIRMËS
22
Marrëdhëniet me tregun financiar dhe bankat
Tregu financiar:
Tregu i kapitalit,
Kurset e interesit dhe
Inflacioni.
Firmat hyjnë në marrëdhënie me bankat:
Kredi,
Interesi për kreditë e akorduara,
Depoziti dhe
Interesi për depozite.
MJEDISI FINANCIAR I FIRMËS 23
Marrëdhëniet financiare midis firmave
Shit-blerjeje,
Likuidim pagese dhe
Konkurruese.
Pozita e bizneseve konkurruese varet nga:
Cilësia dhe karakteristikat e produktit,
Marrëdhëniet me klientë dhe furnitorë,
Fuqia financiare dhe burimet financiare dhe
Faktorët kulturor, social, psikologjik.
MJEDISI FINANCIAR I FIRMËS
24
Marrëdhëniet financiare me punonjësit
Kanë të bëjnë me tregun e punës:
Planifikimin e burimeve njerëzore,
Rekrutimin,
Seleksionimin dhe
Trajnimin dhe zhvillimin.
Rëndësi për firmat kanë:
Oferta e punës,
Cilësia e punës dhe
Çmimi i punës.
MJEDISI FINANCIAR I FIRMËS
25
Marrëdhëniet me klientët
Esenca e biznesit qëndron në marrëdhëniet në mes
firmave dhe klientëve.
Suksesi varet nga stabiliteti i klientelës:
Mbajtja e klientëve ekzistues dhe
Përfitimi i klientëve të rinjë.
Te klientët ndikojnë edhe faktorë të jashtëm:
Konkurrenca,
Rrjeti distributor,
Masat e politikës tatimore dhe
Rregullativat dhe politikat qeveritare.
LLOJET E VENDIMEVE FINANCIARE
26
Funksionet e financave të firmës - fushat themelore:
1. Investimet,
2. Financimi dhe
3. Dividendin.
Në pajtim me këto merren: Pershtaten me:
a. Vendime mbi investimin, - vizionin,
b. Vendime mbi financimin dhe - misionin dhe
c. Vendime mbi dividendin. - polit. e percaktua
1. nga menaxh. i saj
LLOJET E VENDIMEVE FINANCIARE
27
a. Vendimi mbi investimin
Investimi kapital paraqet alokimin e kapitalit sipas
propozimeve investuese, ku efektet priten në të
ardhmen.
Vendimi për investimin përcakton:
Vlerën e tërësishme të pasurisë në të ardhmen,
përbërjen e saj dhe natyrën e riskut,
Përcaktimin e shkallës së kthimit të investimit dhe
Mbajtjen e likuiditetit.
LLOJET E VENDIMEVE FINANCIARE
28
b. Vendimi mbi financimin
Menaxhimi financiar merret me përcaktimin e
kombinimit më të mirë të strukturës së kapitalit.
Sigurimi i mjeteve të nevojshme për mbështetjen e
detyrave të përditshme të subjektit.
Planifikimi dhe sigurimi me kohë dhe sipas dinamikës.
Marrja e vendimit mbi financimin bazohet ne informatat
mbi fluksin e parase.
LLOJET E VENDIMEVE FINANCIARE
29
c. Vendimi mbi dividendin
Pas realizimit të fitimit vendoset për mbajtjen e tij apo
shpërndarjen.
Menaxherët janë të interesuar për mbajtjen e tij për
riinvestim.
Ndersa aksionarët dëshirojnë ta tërheqin si rezultat i
investimit të tyre.
Vendimi mbi dividendin varet se çfarë përbën
përdorimin më të mirë të parasë.
Nevojitet kombinim i tri vendimeve.
FORMULIMI I OBJEKTIVAVE TE FIRMAVE
30
STRATEGJIJA FINANCIARE E FIRMES
Në formulimin e strategjise - objektivave ndikojnë:
a. faktorët e rrethinës,
b. ndikimet nga grupet e interesit (pronarët,
aksionarët) dhe koalicionet e brendshme,
c. objektivat ekonomike dhe
d. përgjegjësitë sociale të organizatës.
HAPAT E MARRJES SE VENDIMEVE
31
1. Formulimi i objektivave dhe politikave të firmës
(PERCAKTIMI I PROBLEMIT)
2. Identifikimi i shtigjeve të mundshme të aksionit
(IDENTIFIKIMI I ALTERNATIVAVE TE REALIZUESHME)
3. Sigurimi i të dhënave dhe informatave relevante
(PARASHIKIMI I KOSTOS DHE PERFITIMEVE)
4. Analiza, vlerësimi dhe marrja e vendimit
(KRAHASIMI I KOSTOVE TE RENDESISHME )
5. Zbatimi i vendimit
(ZGJEDHJA E ALTERNATIVES ME TE MIRE)
6. Monitorimi i efekteve të vendimit …… KONTROLLA
OBJEKTIVAT THEMELORE TË BIZNESEVE
32
OJEKTIVAT FINANCIARE
Maksimizimi si qellim i firmes ka te beje me:
1. Maksimizimi i vlerës së aksioneve (vlerës së firmës),
tani i jane bashkangjitur dy trende:
Globalizimi i biznesit dhe
Rritja e përdorimit të teknologjisë informative.
Qellimi i tyre eshte forcimi i konkurences dhe evitimi
i riskut ne biznes.
2. Maksimizimi i profitit (fitimit).
OBJEKTIVAT THEMELORE TË BIZNESEVE
33
1. Maksimizimi i vlerës së aksioneve (vlerës së firmës)
Sipas autorit Dominik Salvadore – vlera e firmes
është:
TR - të ardhurat totale
TC - kostot totale
r - norma e interesit ne treg
t - koha
OBJEKTIVAT THEMELORE TË BIZNESEVE
34
2. Maksimizimi i profitit (fitimit) – treguesit
kryesor jane:
Profiti operativ (profiti neto para interesave
dhe tatimeve),
Profiti neto para tatimeve,
Profiti neto pas tatimeve dhe
Profiti neto për ndarje të zakonshme.
TEORIA E AGJENCISË
35
Marëdhënjet ndërmjet Menaxherëve dhe
aksionarëve shpesh ju referohen Agjencisë.
Teoria – problemi i agjencisë (shkaktimi i
shpenzimeve per zvoglimin e tyre – angazhimi
i agjentit)
Konflikti menaxher – aksionar
KONFLIKTI MENAXHER/AKSIONAR
36
Forcat e tregut - tregu i hapur
Konkurenca dhe rreziku i shpërbërjes së subjektit
bën që drejtuesit financiar të zbehin interesat e
tyre në raport me atë të subjektit.
KONFLIKTI MENAXHER/AKSIONAR
37
Faktorët që ndikojnë në harmonizimin e qëllimeve
të menaxherëve dhe aksionarëve:
Planet kompensuese / stimuluese,
Bordi i drejtorëve – rizgjedhja e tij,
Gllabërimet – zavendësimi i menaxhmentit,
Monitorimet nga specialistët dhe
Funksionimi i mirë i tregut financiar zvoglon
problemet e agjencise.
POLITIKA FINANCIARE 38
Politika financiare duhet të respektoj disa
principe:
Rentabiliteti,
Likuiditeti,
Siguria dhe
Elasticiteti.
POLITIKA FINANCIARE 39
Politikat financiare i mbështesin rregullat e
caktuara financiare.
Me rregulla të financimit nënkuptojmë kriteret për
zgjedhjen e mjeteve financiare si norma për
përfitimin e kapitalit.
POLITIKA FINANCIARE 40
Rregullat e financimit jane:
Rregullat e raportit të mjeteve vetjake në krahasim me
borxhin,
Rregullat e raportit ndërmjet llojeve të ndryshme të
kapitalit,
Rregulla e artë e financimit – ka lindur me 1854:
“Kredia që një bankë mund ta lejoj pa e rrezikuar
mundësinë e kryerjes së obligimeve të saj, duhet t’i
përgjigjet kredisë të cilën e gëzon banka”
FUNDI I KAPITULLIT TË PARË