Kruzni Tok Proizvodnje i Dohotka Uz Stednju i Investiciju

7/21/2019 Kruzni Tok Proizvodnje i Dohotka Uz Stednju i Investiciju

http://slidepdf.com/reader/full/kruzni-tok-proizvodnje-i-dohotka-uz-stednju-i-investiciju 1/5

KRUZNI TOK PROIZVODNJE I DOHOTKA UZSTEDNJU I INVESTICIJU

Sva domacinstva tokom jedne godine ne potrose svojedohotke na kupovinu roba I usluga jer jedan dio dohotkadomacinstva stede u ekonomiji u kojoj domacinstva tj.Stanovnistvo stedi. Ukupan nacionalni dohodakupotrebljava se:

1. za potrosnju odnosno za kupovinu roba I usluga;2. za stednju odnosno za odlozenu kupovinu roba I

usluga tj. Da se jedan dio dohotka koristi u buducemperiodu.

rema tome stednja predstavlja istek ili odliv kupovnemoci iz kruznog toka proizvodnje I dohotka. Istek ili odlivznaci da se taj dio novca ne pojavljuje kao likvidnakupovna moc namjenjena kupovini novoproizvedenihproizvoda I usluga u tekucem periodu.roizvodjac kada kupuje masine! zapravo kupuje "nalneproizvode koji ce biti koristeni u sljedecim godinama uproizvodnim procesima. U ovom slucaju proizvodjacinvestira svoja sredstva u prosirenje proizvoljnih

kapaciteta . ukupna vrijednost investicija jednaka jevrijednosti nabavljenih masina. Investicije se zatopojavljuju kao dotok ili priliv dobiti kupovne moci na trzisturoba! nasuprot stednji kao odlivu ili isteku kupovne moci.Investirana sredstva su jednaka stednji. Ukupna godisnjaproizvodnja novih proizvoda umanjena za trzisnuvrijednost proizvoda koji sluze kao intermedijarni proizvodi#j. $ni koji su ugradjeni u "nalne proizvode daje vrijenostbruto domacem proizvodu zemlje. Istu vrijednost dobijemo

ako saberemo trzisne vrijednosti prodatih "nalnihproizvoda. rema tome %D je jedank zbiru 2 velicinea& "nalna potrosnja domacinstvab& poslovne investicije %D'()* *'potrosnja

poslovnih investicia (' "nalnapotrosnja domacinstva

+ako mozemo izraziti ukupni ostvarenidohodak ,-&

vlasnika aktora proizvodnje tokom jedne poslovne godine.



Ukupni dohodak je jedank zbiru "nalne potrosnjedomacinstva I stednje domacinstva.

-'()S+ako je dohodak domacinstva jedank %D/u onda slijedi

()I'S iz cega slijedi da su investicije jednake stednji I'S.rema tome realizovane ili stvarne investicije u toku jedneposlovne godine u zatvorenoj ekonomiji su jednakestvarnoj stenji. Iz ove jednakosti slijedi da je stednjapreduslov investiranju odnosno stednja je izvor ili osnovaza investiranje.+ako stednja moze biti osnov za investiranje0 $dgovor senalazi u ulozi "nansijskog sektora. inansijski sector jedneekonomije cine banke I ostale "nansije I institucije koje

prikupljaju slobodna novcana sredstva od onih koji stede!te na osnovu tih usteda ili depozita kreditiraju sve one kojinemaju dovoljno novca! a zele da investiraju.+ada su dodatna novcana sredstva za investicije potrebnapreduzecima tada banke odbrojavaju investicione kreditepreduzecima u vrijednosti prikupljene stednje u oblikudepozita. Ukupnu vrijednost "nalnih proizvoda cine dvijevrste roba:

1. "nalna kapitalna dobra , kupuju ih preduzeca&

2. "nalna potrosna dobra , kupuju ih domacinstva&

UPRAVLJANJE INVESTICIJAMA

roizvodnja "nalnih kapitalnih dobara je jednakainvesticijama u kapitalna dobra! a proizvodnja"nalnih potrosnih dobara jednka je prtrosnji

domacinstava. U obracunu ukupne godisnjeproizvodnje gdje evidentiramo visaknovoproizvedenih proizvoda u odnosu na prodajude"nisemo kao obracunska velicina koju nazivamoinvesticije u obrtna sredstva ili promjene zaliha.$va ekonomska velicina se koristi u ekonomskojanalizi I tzv. Sistem nacionalnih racuna.Investicije ,I& se sastoje iz sljedeca dva segmenta:1. I u "ksnu aktivu ,I&2. romjena zaliha tj. Investicije u obrtna sredstva

,ΔZAL)



BDP=C+I gdje je I' I) ΔZAL

+od promjena zaliha im3$ 45+ ) I 6 sto znaci

tokom jedne poslovne godine preduzeca moguprodati manju koliciu proizvoda od one koju suproivela tokom te godine.4nak 7)8 oznacava porast zaliha. 4alihe su tada utoj godini integralni dio %D/a buduci dpredstavljaju dio novoproizvedenih dobara! a %Dmjeri vrijednost svih novoproizvedenih roba tokom

jedne godine.orast zaliha evidentiramo kao investicije u

kapitalna dobra! dok smanjenje zaliha u jednojgodini tretiramo kao dezinvestiranje tj. Smanjenjeinvesticija u obrtna sredstva.5egativan predznak 7/7 znaci da su odmacinsvakupila vise roba u odnosu na novoproizvedenukolicinu! sto znaci da su zalihe u tekucoj godinismanjene.

TRECI NIVO ANALIZE KRUZNOG TOKAPROIZVODNJE I DOHOTKA(KRUZNI TOK UZ UCESCE DRZAVE PUTEMOPOREZIVANJA I DRZAVNE POTROSNJE)

%D'()I)9 9' D45 <=DI5$*$S5>

$vo znaci da pored licne I investicione potrosnje()I u analizu uvodimo I treci nivo potrosnje tj.Drzavnu <vladinu potrosnju. $va komponentaukupne "nalne potrosnje u jednoj ekonomijimjerena %D/om podrazumjeva uvodjenje odstrane drzave poreza na potrosnju. orezi napotrosnju su sada uracunati u prodajne cijene robaI usluga. roizvodjaci odnosno trgovine prodajuci

proivode I usluge naplacuju u prodajnim cijenama Iporeze na potrosnju. 5akon prodaje preduzeca su



obavezna kao poreski oveznici da poreze koje suuracunali u prodajne cijene! plate drzavi tj. Uplateu budzet. Iz naplacenih poreza tj. Iz stavke poreskiprihodi u budzetu! drzava "nansira rashode kroz

798. te budzetske rashode generalno mozemoklasi"kovati u svije grupe:1. budzetski rashodi za kupovinu roba I usluga npr.

obe I usluge za inrastrukturne projekte te robeI usluge za obavljanje tekucih poslova svihdrzavnih organa . prema tome ovdje imamovladinu potrosnju ili na kaptalne rashode ili natekuce potrosne rashode ciji omjer zavisi odvladine ekonomske politike! a unutar toga njene

budzetske politike. 5ajsnaznija dilemma pa Iizazov jeste hoce li 9 biti potrosnogneproduktivnog karaktera ili potrosnoginvesticionog razvojnog kapitalnog karaktera.

2. %udzetski rashodi na socijalne transere , osobekoje primaju sredstva iz budzeta po osnovutransera! a nemaju obavezu da izvrse protuuslugu&. Socijalni transeri znace redistribucijunovca od poreskih obveznika ka osobama

kojima su isplaceni transeri. Socijalni transeristoga ne uticu na povecanje naicionalnogdohotka! odnosno neutralni sun a rast %D/a.5akon ukljucivanja drzave u kruzni tok ukupnavrijednost potrosnje na "nalne robe I usluge u

jednoj ekonomiji je sada zbir izdataka nakupljene novoproizvedene "nalne robe I uslugeod strane sljedeca tri aktera u ekonomiji I to :domacinstva8(8 ! investicija poslovnog sektora7I8 I potrosnje drzave 798 na kupovinu roba IuslugaUkupno naplaceni porezi , zbir direktnih Iindirektnih poreza& umanjeni za transernaplacanja I izdatke drzave na robe I usluge

jednaki su razlici investicija I stednje u tojekonomiji. *u jednakost izrazavamo na sljedecinacin

*d)*i/%/9'I/S *d/ placeni direktni porezi *i/ placeni indirektni porezi



%/ transerna placanja iz budzetaS/ stednja

Ukupna stednja u jednoj ekonomiji ciji zbir

stednje domacinstava I stednje drzave. ko su Ivece od S to znaci da je razlika izmedju prihoda Irashoda drzave pozitivni! a u slucaju kada je Imanje od S to znaci da drzava vise placa negosto naplacuje! odnosno veci su budzetskirashodi u odnosu na budzetske prihode.ko je stednja domacinstva veca od investicijato znaci da postoji jedan dio slobodne stednjekoji je neko iskoristio odnosno posudio. *aj ko je

posudio visak stednje domacinstva u odnosu nainvesticije poslovnog sektora je sapravo samadrzava tj. Drzava se zaduzila odnosno posudilanovac. *aj dug se zove javni dug. +ako se drzavamoze zaduziti ili kod banaka ili putem emisijevrijednosnih papira tj. Drzavnih obveznika.3ozemo zakljuciti da je kruzni tok analiziran uzukljucivanje 9 u unkcionisanje ekonomijekarakterizira novim parom odliv/priliv. orezi

koje drzava naplacuje umanjeni za transerekoje zovem 5?*$/ porezima ,*/%& su odliv izkruznog toka! dok su izdaci drzave na kupovinuroba I usluga ,9& priliv u kruzni tok.

Documents

Kruzni Tok Proizvodnje i Dohotka Uz Stednju i Investiciju