Księga pomysłów - Plastyka świat Pełen inspiracji

str tytułowa

Plastyka świat pełen inspiracjiopracowanie i redakcja: Kamila Waleszkiewicz, Anna Gregorek

opracowanie graficzne: Dorota Eggert ilustracja na okładce: Małgorzata Iwańczuk, Kolorowa masa papierowa – kameleon

Copyright by Fundacja Akademia Młodych Fotografie Copyright by Adrianna Gregorek, Oliwia Waleszkiewicz

ISBN 978-83-932479-0-5 Wydawnictwo: Viavi Media Kamila Waleszkiewicz

wydanie I 2010

Druk: Drukarnia Advert www.drukarniawarszawa.com.pl

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Plastyka świat pełen inspiracji 3

i

Książka „Plastyka świat pełen inspiracji” powstała w wyniku realizacji projektu „Wirtualne Inspiracje Twórcze – Plastyka” dotowanego w roku 2010 przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Prezentowane w książce pomysły na zabawy plastyczne zostały nadesłane na konkursy „Sztuki Plastyczne Czas na Promocję” oraz „Bomba pomysłów”, a także zrealizowane podczas Festiwalu Sztuk Plastycznych, którego autorkami i organizatorkami były Kamila Waleszkiewicz i Anna Gregorek działające w ramach Fundacji Akademia Młodych.

W książce znajdziecie podpowiedzi jak bawić się sztuką. Nauczycie się jak rzeźbić w kartonie, w glinie, tworzyć kompozycje przestrzenne z koloro-wych mas papierowych, czy malować na jedwabiu. Dowiecie się również jak składać origami czy wytwarzać papier czerpany. Mamy nadzieję, że księga pomysłów, którą oddajemy w Wasze ręce stanie się inspiracją do twórczej pracy podczas warsztatów plastycznych i zabaw w domu.

Zaproponowane w książce pomysły na zajęcia plastyczne możecie obej-rzeć również na stronach serwisu www.warsztaty.mimamo.pl jako cykl filmowy „Wirtualne Warsztaty Twórcze”.

Dziękujemy serdecznie wszystkim uczestnikom Festiwalu Sztuk Plastycz-nych, dzieciom, nauczycielom, animatorom kultury oraz tym, którzy na-desłali zgłoszenia na konkursy przez nas organizowane. Wasze pomysły i inwencja twórcza to prawdziwa skarbnica oryginalnych pomysłów!

Zachęcamy, twórzcie, bądźcie kreatywni i nie bójcie się eksperymentować obcując ze sztuką.

ANNA GREGOREK: Ekspert od mądrego wychowania dzieci – nie tylko swoich.:–)

Wielbicielka uśmiechów dzieci wywołanych przez plastykę, teatr i film edukacyjny.

„Dziecięcy MacGyver” – jej idolem jest Adam Słodowy, a mottem „zrób to sam” – wszystko w wersji dla dzieci. Najbardziej zależy jej na rozwijaniu twórczości dziecka, tak aby uwierzyło, że może i potrafi.

KAMILA WALESZKIEWICZ: Autorka bajek dla dzieci i opowiadań dla dorosłych, miłośniczka górskich pejzaży Kotliny Kłodzkiej.

Właścicielka zwierzyńca: dwóch psów, dwóch kotów, dwóch koni.

Mama, która jak plasterek i koło ratunkowe zawsze jest w pogotowiu.

Niepoprawny nałogowiec – nocnym czy-taniem maluje sińce pod swoimi oczami. Jest pewna, że twórcza praca i zabawa są jej potrzebne do życia jak tlen i woda.

MATERIAŁY: gruba, trzywarstwowa tektura

na podkład papier do wykonania szkicu projektu ścinki, resztki różnego rodzaju

tektur (gładkie i o ciekawej fakturze)

szary papier, lniane i papierowe sznurki cienkie i grube

wszystko co jest z papieru i jest „szare”

NARZĘDZIA: nożyczki nożyk introligatorski deska lub podkładka do cięcia linijka mocny klej do papieru lub Wikol patyczek lub niewielki

pędzelek do kleju ołówek

Tektura jest jednym z bardziej wdzięcznych i plastycznych materiałów. Ogólnodostępna, różnorodna i bardzo tania, najczęściej z odzysku. Tektura może mieć różne faktury, może być zupełnie gładka, delikatna jak kartka i grubsza o wyczuwalnych zgrubieniach, może mieć prążki, tłocze-nia i różne wzorki. Tektura nie emanuje feerią barw ale za to potrafi się odwdzięczyć podczas pracy twórczej. Temat pracy to roślina. Zadanie po-lega na wydobyciu z obrazka kontrastów poprzez tworzenie wypukłości i wklęsłości. Możemy pracować na płasko – przyklejać wycięte kształty płasko na powierzchni. Można dobudowywać, pracować „do góry” – dowolnie formować poszczególne elementy np. składać kilka warstw, skręcać ślimaczki, nacinać, itd., a potem przyklejać. Można pracować „do dołu”, wycinać i odkrywać kolejne warstwy podkładu. Warto pracować na wszystkich opisanych poziomach. Tego typu praca sprawi, że szara, zdawałoby się smutno szara praca będzie drgała, poruszała się. Tekturę można ciąć na paski, trójkąty i inne kształty, można ją rozwarstwiać. Z pa-sków miękkiej tektury można robić rozmaite kształty, można ją dowolnie zaginać i sklejać.

proponuje: Małgorzata Iwańczuk

od 9 lat

Tekturowa płaskorzeźba

4 Plastyka świat pełen inspiracji

Małgorzata IwańczukPracuje z dziećmi w osiedlowym „Mini-Klubie”.Klub Osiedlowy Spółdzielni Mieszkaniowej „Słoneczny Stok” ul. Powstańców 1, 15-666 Białystok. www.miniklub.edu.pl

ETAPY PRACY: Z grubszej trzywarstwowej tektury

wycinamy podkładkę w kształcie kwadratu lub prostokąta, wielkość jest dowolna.

Wykonujemy szkic. Można zrobić go na oddzielnej kartce lub delikatnie, bezpośrednio na tekturze.

Przygotowujemy potrzebne narzędzia i materiały.

Wycinając wydobywamy z obrazka kontrasty poprzez tworzenie wypukłości i wklęsłości, poszukujemy kształtów, faktur i walorów jakie skrywa w sobie tektura, z którą pracujemy.

Przyklejamy formując we wzory i kształty: szare papiery, tekturki gładkie i papier falisty, sznurki lniane i papierowe o różnej grubości.

Pracujemy na trzech opisanych poziomach – do góry, do dołu (w głąb tektury) i na płaskiej powierzchni.


DOBRA RADA

Technika wykonania tekturowej płaskorzeźby

wymaga od autora posługiwania się nożykiem

introligatorskim lub skalpelem, dlatego przed

wykonaniem pracy należy zabezpieczyć stoły

deseczkami, płytami pilśniowymi, podkładkami.

Po ukończeniu pracę można zabezpieczyć lakierem.Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 25, im. Komisji Edukacji Narodowej, ul. Grzybowska 35 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: duży kawałek tektury

(większy niż A2) ścinki wełny kolorowy papier dowolne farby klej typu Wikol ołówek, gumka

NARZĘDZIA: nożyczki i/lub nożyk introligatorski

Maska to przykrycie twarzy lub jej części, które nakłada się, by ukryć toż-samość osoby, która ją nosi i jednocześnie nadać jej nową osobowość. Maski towarzyszyły ludzkości od czasów paleolitu, od kiedy człowiek po-jawił się na Ziemi. Podczas obrzędów rytualnych kapłani zakładali maski, by poprzez rytualny taniec i modlitwę komunikować się z bogami, pro-sić o protekcję, pomoc w walce ze złymi mocami, życiodajny deszcz, czy urodzaj. Maska znana była także w teatrze greckim. Aktorzy zakładali maski komiczne lub tragiczne, informujące widza o charakterze i wie-ku postaci. W chrześcijańskiej Europie od średniowiecza używana była w czasie karnawału podczas bali karnawałowych, maskarad, pochodów i zabaw odbywających się tuż przed nadchodzącym postem. W XVI w. wprowadzona została do teatru dworskiego i komedii dell’arte.

proponuje: Kinga ChrząszczewskaMaski z tektury


Kinga ChrząszczewskaPracuje z dziećmi m.in. w Fundacji Atelier na ul. Foksal 11 w Warszawie prowadząc warsztaty plastyczne.od 6 lat

ETAPY PRACY: Na tekturze rysujemy ołówkiem

projekt maski. Wycinamy kształt maski oraz

otwory na oczy, nos i usta. Malujemy maskę farbami. Dekorujemy ścinkami wełny. Dodatkowo możemy maskę ozdobić

ścinkami tektury, która została po wycięciu kształtu maski i otworów.


DOBRA RADA

Do wycięcia kształtu maski, otworów na oczy, nos czy

usta potrzebna jest pomoc osoby dorosłej. Podczas

wycinania kształtu maski należy zabezpieczyć stoły

przed uszkodzeniem np. kawałkiem tektury, płyty

pilśniowej lub sklejki.Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 222, im. Jana Brzechwy, ul. Esperanto 7A w Warszawie.

fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

Anna MiąsekPracuje z dziećmi w Przedszkolu nr 29 przy ul. Sycowskiej 1 w Warszawie.

MATERIAŁY: 3, 4 kartki kolorowego papieru woda mydło w płynie gruby karton sól gruboziarnista akwarele ozdobny papier

NARZĘDZIA: mikser duża miska gaza opatrunkowa sitko ręczniczek pędzelek nożyczki tnące papier we wzorki

Papier wytworzono po raz pierwszy w Chinach prawie 2000 lat temu ok. 105 roku przed naszą erą. Materiał z którego go produkowano zawierał korę z drzew, odpad konopny oraz resztki sieci rybackich. Chińczycy pilnie strzegli tajemnicy produkcji papieru, aż do VIII w n.e. W VIII wieku, pod-czas wojny chińsko-arabskiej tajemnica produkcji papieru przedostała się do Azji, a potem przez Afrykę do Europy. W późniejszych latach w Europie papier wytwarzano m.in. z bawełny, lnu, konopi, a nawet szmat i gałgan-ków odkupywanych od ludności. Dziś możemy go wytwarzać samodzielnie z makulatury, papieru ksero lub ręczników papierowych z dodatkiem płat-ków kwiatów, czy kawałków cienkiego sznurka.

proponuje: Anna Miąsek

Papier ręcznie czerpany domowym sposobem


od 5 latDOBRA RADAPotrzebna jest pomoc osoby dorosłej przy obsłudze miksera oraz podczas przenoszenia masy papierowej z sitka na karton.

ETAPY PRACY: Trzy kartki tego samego koloru rozdzie-

ramy na drobne kawałeczki i wrzucamy wszystkie do miksera.

Nalewamy wody, tak by z kawałeczków papieru w czasie miksowania zrobiła się dosyć gęsta masa i dodajemy trochę mydła w płynie (dwa, trzy naciśnięcia dozownika). Mydło w płynie ma za zadanie związać z sobą papier i wodę.

Miksujemy chwilę, aż masa nabierze jednolitego koloru, a kawałki papieru rozmiękną i połączą się ze sobą.

Na sitku rozkładamy gazę opatrun-kową. Gaza ułatwi odklejenie masy papierowej od sitka.

Zawartość miksera przelewamy na sitko. Czekamy chwilę, aż woda ocieknie.

Masę przekładamy na tekturę (lub karton). Obracamy sitko do góry dnem i delikatnie stukamy w nie tak, by masa odkleiła się od sitka i opadła na karton.

Na mokrym jeszcze papierze czerpa-nym farbami akwarelowymi malujemy dowolny obrazek, który ( jeszcze mokry) posypujemy obficie gruboziarnistą solą kuchenną i pozostawiamy do wyschnięcia.

Przygotowujemy papier ozdobny, format A3 i nożyczki tnące we wzorek. Obcinamy brzegi kartonu tak, by powstała efektowna ramka.

Gdy obrazek na papierze czerpanym już wyschnie strzepujemy nadmiar soli i przyklejamy obrazek na środku przygo-towanego wcześniej ozdobnego papieru.


Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 222, im. Jana Brzechwy, ul. Esperanto 7A w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

Marta CuchPracuje w Gimnazjum Nr 2, im. Mikołaja Kopernika w Chojnowie z osobami z niepełnosprawnością intelektualną w charakterze: pedagoga specjalnego – terapeuty, wychowawcy, rewalidanta. www.gimcho.pl

MATERIAŁY: szary papier toaletowy biały papier toaletowy karton A3 oklejony białą

kartką brystolu karton A3 oklejony czarną kartką

brystolu kilka białych kartek A4 klej Wikol klej w sztyfcie pastele suche farby plakatowe ołówki

NARZĘDZIA: słoiczki na klej pędzle grube i cienkie kubeczki na wodę nożyczki gumki do ścierania temperówki

Papier toaletowy to zadziwiająco inspirujący materiał do pracy twórczej. Jest tani, łatwo dostępny, a stworzona za jego pomocą praca posiada ciekawą fakturę. Co zrobić aby papier toaletowy stał się materiałem plastycznym? Na-leży zrobić z niego papierowy sznurek, a następnie na kartonach lub brystolu tworzyć sznurkowe kompozycje. Skręcanie sznurka z papieru toaletowego zaj-muje sporo czasu ale jest też świetną zabawą. Najłatwiej i najszybciej skręca się sznurek rolując go na własnym udzie. Odrywasz od rolki długą wstążkę papieru, jeden jej koniec przywiązujesz do nogi od stołu, drugi kładziesz na udzie i zwijasz rolując go dłonią (z góry na dół). Układając kompozycje sznur-kowe z papieru toaletowego możemy tworzyć i duże i malutkie kompozycje trójprzestrzenne (w grupach lub indywidualnie), które wymagają mniejszej lub większej precyzji, dzięki czemu technika ta może być wykorzystywana w pracy z dziećmi w wieku wczesnoszkolnym, jak również z młodzieżą. Tematyka prac jest właściwie dowolna, choć najpiękniejsze prace powstają wówczas, gdy in-spiracją jest przyroda.

proponuje Marta Cuch

od 5 lat

Kompozycja sznurkowa z papieru toaletowego


ETAPY PRACY: Na kartonie oklejonym szarą lub

czarną kartką rysujemy delikatnie ołówkiem lub kredą (w przypadku czarnego brystolu) prosty pejzaż. Uwaga! Szkic nie powinien zawierać drobnych szczegółów. Dzieci mogą się wzorować przygotowanymi wcześniej różnymi szkicami (kartami pracy).

Następnie papier toaletowy skręcamy w sznurki o różnej grubości i długości.

Przygotowujemy potrzebne narzędzia i materiały.

Z powstałych sznurków formujemy odpowiedni kształt i używając Wikolu naklejamy go według szkicu na kartonie.

Małe elementy takie jak np. kwiaty, liście wyklejamy na osobnych bia-łych kartkach najpierw wykonując szkic, potem przyklejając sznurecz-ki z papieru. Następnie dokładnie je wycinamy i przyklejamy do głównej pracy. Uwaga! Ciekawy efekt „nieba” można również uzyskać naklejając pomarszczony papier toaletowy na określonej płaszczyźnie.

Aby uzyskać efekt większej trójwy-miarowości, pracę można delikatnie pomalować np. farbami plakatowy-mi lub kredkami.


Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 236, im. chor. Józefa Paczkowskiego w Zespole Szkół z Oddz. Integracyjnymi, ul. Elekcyjna 21/23 w Warszawie.


MATERIAŁY: karton – czyli grubszy papier

w wybranym kolorze około 50 cm długi, o dowolnej szerokości (do wykonania szkieletu całej pracy)

papier tzw. ksero A4 lub A3 – do pocięcia na paski (wybieramy jeden kolor)

papier do wykonania szkicu projektu

NARZĘDZIA: nożyczki klej do papieru ołówek nitka do podwieszenia gotowej

rozety

Rozeta to okrągłe okno umieszczone najczęściej nad głównym portalem kościoła, wypełnione ornamentem oraz witrażami. Najsłynniejsza rozeta znajduje się w katedrze Notre Dame w Chartre i ma aż 12,5 m średnicy. W języku francuskim rozeta (tj. rosette) oznacza: kokardę, w języku łacińskim (tj. rosa) różę. Dziś rozety znajdziecie nie tylko na fasadach kościołów ale także na podłogach nowoczesnych domów, ściankach na-czyń, biżuterii, czy tkaninach. Rozety można też tworzyć z papieru aby udekorować swój pokój.

Do stworzenia papierowej rozety potrzebujemy pasków papieru i wy-obraźni. Paskom należy nadać fantazyjne kształty poprzez dowolnie zginanie, skręcanie np. w spiralki, sklejanie w łezki, kółka. Warto wy-konać kilka kształtów dla treningu. Powstałe kształty należy ułożyć w swobodny wzór lub z charakterystycznymi dla rozety osiami symetrii: jedna, dwie osie symetrii, a następnie wkleić wewnątrz przygotowane-go wcześniej koła (papierowej obręczy). Można pracować od brzegów do środka lub najpierw wkleić do środka koła osie symetrii, a potem do nich doklejać poszczególne elementy.

Powstałą rozetę można eksponować jak mobil, zawieszając na nitce np. przy lampie lub na tle okna. Inna wersja to połączenie dwóch lub trzech rozet za pomocą nitki, piętrowo jedna pod drugą. Dla wytrwałych, pracowitych i chętnych proponuję opcję łączenia ze sobą większej ilości małych rozetek.


od 5 lat

Papierowa rozeta


ETAPY PRACY: Z grubszego kartonu wycinamy

pasek o wymiarach około 1,5 cm x 50 cm.

Pasek sklejamy w formę koła, będzie on podstawą, szkieletem rozety.

Papier tzw. ksero tniemy na paski takiej samej szerokości jak pasek na obręcz wycięty z grubszego kartonu. Uwaga! Paski na koło i te na budowę ornamentu muszą być tej samej grubości.

Z pasków można układać rozma-ite kształty, można je dowolnie zaginać w ząbki, harmonijkę, sklejać w kółka, łezki, tworzyć spiralki (np. zakręcając na ołówku). Warto wykonać kilka kształtów próbnych dla lepszego efektu pracy.

Sklejamy ze sobą utworzone kształ-ty i doklejamy kolejne elementy.

Tworzymy kolejną rozetę, a na koniec łączymy kilka rozet ze sobą.


DOBRA RADA

Do klejenia dobrze jest użyć kleju Wikol.

Zadanie do realizacji ze starszymi dziećmi

i młodzieżą: przed przystąpieniem do pracy warto

obejrzeć zdjęcia oryginalnych rozet gotyckich

i współczesnych projektów oraz wzory mandali

geometrycznych.

Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 25, im. Komisji Edukacji Narodowej, ul. Grzybowska 35 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: farby do malowania na jedwabiu

utrwalane parą lub żelazkiem konturówka gutta kawałek jedwabiu (z beli)

NARZĘDZIA: ramka montażowa – krosno

do naciągnięcia jedwabiu pędzelki z włosia syntetycznego

lub naturalnego ołówek, gumka

Początki sztuki malowania na jedwabiu sięgają II wieku naszej ery. Szczyt popularności ta technika malarska osiągnęła w XVIII w. Jednak w Polsce jest popularna od niedawna. Z kawałka ręcznie malowanego jedwabiu można wykonać oryginalną, apaszkę, szal lub chustę. Namalowany na jedwabiu obraz można również oprawić w ramki i powiesić na ścianie. Tematem przewodnim są z reguły motywy kwiatowe. Technika ta wspaniale spraw-dza się w pracy z dziećmi, nie wymaga bowiem dużych umiejętności pla-stycznych. Malowanie na jedwabiu odpręża, relaksuje i rozwija twórczo sprawiając wiele satysfakcji.

proponuje: Agnieszka Saks

od 5 lat

Malowanie na jedwabiu


Agnieszka SaksZajmuje się grafiką warsztatową, pracuje z dziećmi w Domu Kultury „Działdowska”, ul. Działdowska 6 w Warszawie. www.dzialdowska.pl

ETAPY PRACY: Przygotowujemy na kartce szkic

motywu, który chcemy namalować. Podkładamy pod krosno z naciągnię-

tym jedwabiem naszkicowany projekt. Przerysowujemy (kalkujemy) wzór

na jedwab używając konturówki. Odkładamy prace do wyschnięcia.

Czekamy, aż nałożona konturówka wyschnie i stanie się matowa. Możemy przyśpieszyć proces schnięcia stosując suszarkę.

Farbami do jedwabiu malujemy obra-zek wypełniając puste pola zaznaczo-ne konturówką dowolnie wybranymi kolorami. Stosując kontrastowe kolory obok siebie można uzyskać ciekawy efekt kolorystyczny.

Po wyschnięciu farb utrwalamy namalowany obrazek prasując go po lewej stronie materiału przez ok. dwie minuty.


DOBRA RADA

Szkicując wzór na jedwabiu konturówką pamiętajmy

aby tworzyć zamknięte pola, wówczas farba do

malowania na jedwabiu nie będzie rozlewała się po

całym materiale.

Przy malowaniu dużych płaszczyzn należy pamiętać

aby nie robić przerw w pracy ponieważ wcześniej

wykonane plamy odcinają się wyraźnym konturem.

Dzięki posypaniu świeżo pomalowanej powierzchni

cukrem lub solą uzyskać można zróżnicowaną

tonalnie plamę barwną.

Prace dzieci z Domu Kultury „Działdowska”, ul. Działdowska 6 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: białe kartki formatu A4 biały karton formatu A1 farby tempery albumy z reprodukcjami portretów

NARZĘDZIA: szpachle malarskie gąbki wałki malarskie korki liście, suszone kwiaty sznurek małe plastikowe zabawki

np. samochodzik, samolot

Malarstwo od lat fascynuje i malujących i podziwiających. Każdy z nas spot- kał się z malarstwem na różnych etapach swego życia. Niektórzy z nas uwierzyli, że potrafią malować inni stwierdzili, że nie mają talentu. A może to nieprawda? Może po prostu nie eksperymentowali, nie szukali sposobu, formy, czy materiału w którym ich talent mógłby się ujawnić. W propo-nowanym przykładzie zachęcamy do używania przedmiotów codzienne-go użytku do malowania. Zachęcamy też do zastanawiania się nad formą jaką przyjmują nasze emocje, na to jakimi barwami i kształtami malują się na naszych twarzach. Przekraczajcie granice, eksperymentujcie, szukajcie nowego sposobu na wyrażenie siebie. Może pokonując różne wyuczone ograniczenia odnajdziecie swój talent…

proponuje: Anna Moskal-Ciempiel

od 6 lat

Kompozycja malarska na płaszczyźnie, malujemy bez pędzli


Anna Moskal-Ciempiel

W Fundacji Atelier prowadzi zajęcia plastyczne dla dzieci oraz kurs fotografii cyfrowej dla młodzieży i dorosłych.

ETAPY PRACY: Wykonujemy próbę wykorzystania

różnych przedmiotów do malowa-nia. Eksperymentujemy maczając przedmioty w farbie, obserwujemy powstałe ślady.

Projektujemy pracę na kartonie A4. Przygotowujemy szkic pastelami olejnymi. Dzielimy pionową linią kar-ton na dwie części. Rysujemy swój autoportret po obu stronach kartki. Tematem pracy jest „Moja twarz ma dwa oblicza”. Zadanie polega na wy-rażeniu poprzez rysunek własnych emocji lub cech charakteru.

Przenosimy szkic na duży format, karton A1, ustawiony na sztaludze. Do malowania nie używamy pędzli. Wykorzystujemy dostępne narzędzia np. widelec, klocki, gałązkę, sznurek, suszone kwiaty, kawałek materiału, które maczamy w farbie.


DOBRA RADA

Przed rozpoczęciem pracy warto obejrzeć

albumy z reprodukcjami portretów i autoportretów

znanych malarzy.

Różne kolory farb można wylać na płaski talerzyk,

który zastąpi paletę malarską.Prace dzieci z Fundacji Atelier, ul. Foksal 11 w Warszawie.


MATERIAŁY: glina folia spożywcza szkliwo farby

NARZĘDZIA: plastikowa miska drewniane łopatki piec (temperatura wypalania

ok. 1000 0C)

Od najdawniejszych czasów gliniane naczynia były przedmiotami codzien-nego użytku, dzisiaj to przede wszystkim oryginalne przedmioty dekoracyj-ne naszych domów. Lepienie z gliny to prosta technika plastyczna rozwija-jącą wyobraźnię oraz zdolności manualne dziecka. Praca z gliną zazwyczaj relaksuje i uspokaja. Do wykonania wyrobów ceramicznych stosuje się gliny różnych rodzajów np. glinę garncarską, glinę czerwoną, glinę przemysło-wą lub glinę ogniotrwałą. Każdy rodzaj gliny wymaga innej temperatury wypału od 900-1800 0C. Inny podział glin dzieli je na gliny chude i tłuste. W garncarstwie formowanym ręcznie (np. budowanie naczynia z toczo-nych ręcznie wałków) lub na kole używa się wyłącznie glin tłustych. Pierw-sze, wstępne wypalenie gliny, bez szkliwienia zwane jest wypalaniem na biskwit. Biskwit szkliwi się i ponownie wypala w bardzo wysokich tempe-raturach (szkliwo wymaga temperatury wypału powyżej 1000 stopni). Dziś szkliwimy gliniane przedmioty na zewnątrz dla ozdoby lecz początkowo szkliwiono je od środka co powodowało, że gliniane naczynia nie prze-puszczały wody. Proces suszenia i wypalania gliny, tak by nie przepuszczała wody i nie popękała przy wypaleniu, jest skomplikowany i czasochłonny, nawet w nowoczesnych piecach. Trzeba się na nim po prostu znać. Dzieci na tym etapie tworzenia przedmiotów z gliny zawsze powinny zwracać się po pomoc do osób dorosłych.

proponuje: Agnieszka Saks

Ceramiczna misa


od 6 latDOBRA RADAPrzed wykonaniem pracy należy zabezpieczyć stoły przed zabrudzeniem np. ceratą lub gazetami.Podczas lepienia palce i dłonie powinny być wilgotne. Glina w kontakcie z wodą staje się bardziej plastyczna.Możemy odświeżyć już raz wykorzystaną glinę dodając do niej wody. Taki materiał możemy wykorzystać do tworzenia prac plastycznych z surowej gliny jednak nie nadaje się ona już do wypalania.Masa gliniana, gotowa do nadania jej pożądanej formy, nie powinna przyklejać się do rąk.

ETAPY PRACY: Wyrabiamy glinę aby nadać

jej miękkość i plastyczność. Plastikową miskę, którą

wykorzystamy jako formę do uzyskania kształtu misy, wykładamy folią spożywczą. Po zakończeniu pracy dzięki folii łatwo uda nam się wyjąć misę z formy.

Duży placek z gliny układamy na dnie miski i ugniatamy go tworząc podstawę.

Z kawałków gliny formujemy wałecz-ki (długości ok. 20 cm i średnicy ok. 1cm) i/lub kulki.

Wałek z gliny lub gliniane kulki układa-my dookoła podstawy misy. Wałeczki zwijamy w „ślimaczki”, z których piętrowo w rzędach jeden nad drugim budujemy ścianki naczynia. Wnętrze misy wygładzamy.

Po wykonaniu pracy wyjmujemy misę z formy. Pozostawiamy do wyschnięcia na ok. 24 godziny.

Utrwalamy wykonaną misę wypalając ją na biskwit (wypalanie bez szkliwa).

Malujemy naczynia wg własnego pomysłu, a następnie szkliwimy i ponownie wypalamy.


Prace dzieci z Domu Kultury „Działdowska”, ul. Działdowska 6 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: biała glinka samoutwardzalna plastikowe oczy, cekiny, koraliki białe piórka farby akrylowe

NARZĘDZIA: nożyk pędzle

Glinka samoutwardzalna jest masą, którą trzeba rozgrzać ciepłem dłoni i mocno ugniatać przez około 5 minut, formować gdy jest miękka i plastycz-na, następnie pozostawić do wyschnięcia na dwa dni i na koniec malować farbami wg własnego pomysłu. Glinka samoistnie wysycha pod wpływem powietrza. Z glinki samoutwardzalnej i szyszek można ulepić wiele różnych zwierząt np. ślimaka, indyka, pawia, sowę. W prezentowanym pomyśle uczymy jak wykonać sowę i pawia. Zapraszamy do zabawy.

proponuje: Małgorzata Plutecka

Modelowanie z glinki samoutwardzalnej, szyszek i piórek


Małgorzata PluteckaPracuje z dziećmi prowadząc warsztaty plastyczne organizowane przez firmę Ceramic Fun. www.ceramicfun.pl

od 4 latDOBRA RADA

Glinka schnąc może pękać. W miejscach pęknięć należy ją zwilżyć wodą..

ETAPY PRACY: Z glinianej bryły odcinamy kawałek

wielkości pudełka na zapałki (3 cm x 2 cm x 4 cm), a następnie mocujemy nań całą szyszkę, wbijając w glinkę jej czubek.

Z innego kawałka glinki formujemy duże okrągłe oczy, nos i uszy sowy a następnie je przyklejamy.

Formujemy z glinki małe kuleczki, wkładamy je do środka szyszki (po dwóch przeciwległych stronach głowy) i w tak umocowane gliniane kulki wbijamy piórka – skrzydła sowy.

Pozostawiamy sowę do wyschnięcia na dwa dni, a następnie malujemy ją far-bami akrylowymi w dowolny sposób.

Ogon pawia, wersja nr I.

Stawiamy szyszkę na tekturze lub drewnianej desce i bardzo ostrożnie przecinamy na pół w pionie.

Ogon pawia, wersja nr II (z całej szyszki).

Z glinki formujemy gruby, ok. 1,5 cm, wałek, długości ok. 10 cm – tułów i głowa ptaka.

Głowę modelujemy tak by powstał dziób, przyklejamy oczy i mocujemy piórko na czubku głowy, a na tułowiu osadzamy szyszkę.

Pozostawiamy sowę do wyschnięcia na dwa dni, a następnie malujemy ją far-bami akrylowymi w dowolny sposób.



SOWA

PAW

MATERIAŁY: pudełko tekturowe

(małe, np. po butach) farba plakatowa

błękitna lub morska brokat w kleju i sypki

(różne kolory) cekiny, koraliki papier kolorowy metalizowany folie metaliczne błyszczące pianki kolorowe muszelki, piasek, kamyki

(kolorowe) oczka ruchome gąbka w kolorze naturalnym papier kolorowy A-3 folia przezroczysta (celofan) klej CR

NARZĘDZIA: pędzel (grubszy)

do malowania farbą pędzelek (cienki) do kleju taśma klejąca cienka żyłka wędkarska cienka igła (gruba) ołówek, nożyczki

Kartonowe akwarium wykonujemy stosując różne techniki plastyczne m.in. papieroplastykę, techniki zdobnicze wykorzystujące filc, cekiny, brokaty. Przedstawiony pomysł jest czasochłonny ale nie wymaga specjalnych umie-jętności. Praca nad akwarium pobudza wyobraźnię, uczy kreatywnego spojrzenia na świat.

proponuje: Ilona Warda-Kłysiak

od 5 lat

Tęczowe akwarium z kartonowego pudełka


Ilona Warda-KłysiakPracuje w Wypożyczalni dla Dorosłych i Młodzieży nr 80, ul. Redutowa 48, która jest oddziałem Biblioteki Publicznej Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, al. Solidarności 90.

ETAPY PRACY: Malujemy wnętrze pudełka farbą pla-

katową i odstawiamy do wyschnięcia. Na kawałkach kartonu rysujemy

i wycinamy rybki oraz roślinki, które wyklejamy pianką, błyszczą-cymi kartkami, ozdabiamy cekinami, brokatem, koralikami (tylko z jednej strony). Rybkom przyklejamy „rucho-me oczka”.

Smarujemy dno akwarium klejem CR (za pomocą pędzelka), usypujemy fantazyjnie kolorowy piasek, kamyki i muszelki. Na tył i boki akwarium przyklejamy ozdobione wcześniej ro-ślinki i kawałki gąbek. Pozostawiamy do wyschnięcia.

W górnej części pudełka robimy grubą igłą dziurki (po 2 do jednej rybki w odległości 2-3 cm). Dobrze aby dziurki nie były w jednej linii, tylko jedne bliżej brzegu, drugie w głębi pudełka, wtedy nasze akwarium będzie „trójwymiaro-we”. Rybki na żyłkach mocujemy przez dziurki od wewnętrznej części pudełka, a żyłki, które wystają na zewnątrz pudełka przyklejamy kawałkami taśmy do pudełka.

Przód pudełka zaklejamy folią (imi-tacja szyby) i przyklejamy najlepiej taśmą przezroczystą. Pudełko okle-jamy kolorowymi kartkami, używając kleju. Tak przygotowane akwarium będzie piękną ozdobą pokoju dziecka.


Prace dzieci z Biblioteki Publicznej w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy, ul. Redutowa 48 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: arkusze brystolu lub karton,

krepina w wybranym kolorze gazety codzienne klej w tubce farba w tym samym kolorze

co krepina i brystol wata

NARZĘDZIA: kubeczki na wodę tacki na farbę pędzle

Kolaż przestrzenny z gazet i krepiny to formowanie przestrzenne podczas którego staramy się nie używać nożyczek. Manipulujemy tylko dłońmi. Technika ta wymaga drapowania, malowania farbami, czyli nada-nia dłońmi kształtu materiałom różnego pochodzenia. Efekt działań to praca półprzestrzenna. W proponowanym przykładzie inspiracją do pracy twórczej był wiersz Marcina Brykczyńskiego „Pomarańczowy” z książki „12 kolorów” Wydawnictwa Literatura.

proponuje: Mariola Ładna

Kolorowy Misz Masz, kolaż inspirowany literaturą


Mariola ŁadnaPracuje z dziećmi w Miejskim Ośrodku Kultury oraz w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Józefowie koło Warszawy.

„Pomarańczowy”W pomarańczowym gaju wstaje dzień

Baju, baj… I rozświetla cały gaj,

Rzucają cienie pomarańczowe drzewa, A każdy na wietrze tańczy, Lecz kto by się spodziewał, Że nawet najmniejszy cień

Ma kolor pomarańczy.Marcin Brykczyński

od 5 latDOBRA RADADo przyklejania materiałów najlepiej wykorzy-stać klej w tubce, jest bardziej wydajny oraz bardziej trwały. Do prac wykonywanych w jednym kolorze najbardziej ekonomiczne są farby w dużych pojemnikach, bądź w pojemnikach z dozownikiem. Zamiast tacek na farbę możemy użyć nakrętek od słoików typu twist. Małym artystom warto zrobić przerwę w zajęciach, może to być kilkuminutowa zabawa w toczenie kul z krepiny do wyznaczonego celu.

ETAPY PRACY: Wybieramy wiersz np. jeden z wier-

szy z książki Marcina Brykczyń-skiego „12 kolorów” zatytułowany „Pomarańczowy”.

Tworzymy ilustrację do wiersza, wybranego fragmentu wiersza lub dowolny obrazek inspirowany danym wierszem. Zastanawiamy się nad różnicami między światem rzeczywistym, a światem wyobraźni.

Na początek projektujemy obraz układając na próbę udrapowaną krepinę, gazety, itp. na kartonie na razie nie przyklejając ich.

Gdy jesteśmy zadowoleni z efektu naszej pracy przyklejamy przy-gotowane elementy i malujemy je farbami.

W zaprezentowanym przykładzie tworzymy drzewo z papieru gaze-towego, pomalowanego na poma-rańczowo (udrapowane centralnie). Nad nim przyklejamy kulę z waty jako słońce nakrapiane pomarań-czową farbą. Do konarów drzewa przyklejamy pomarańcze udrapo-wane z krepiny. Kilka zabłąkanych pomarańczy przyklejamy u podstawy drzewa.


Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 225, im. Józefa Gardeckiego, ul. Brożka 15 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: szablon z motylem kasza jęczmienna drobna kasza pęczak kasza gryczana ryż ozdobny papier o ciekawej

fakturze, format A3 4 tacki klej Wikol (lub inny dobrze klejący

różnego rodzaju materiały) farby plakatowe kredki bambino

NARZĘDZIA: nożyczki tnące we wzorki ozdobne dziurkacze pędzelki do farb i do kleju temperówka

Lat temu trzydzieści, a może i dwadzieścia rodzice powtarzali: „Nie baw się jedzeniem!”, „Uważaj nie rozsyp kaszy!” A dziś? Animatorzy kultury, plastycy pracujący z dziećmi mówią: „Weź do ręki kubek z ryżem i wysyp go na kartkę, rozsyp kaszę, pomaluj ją farbami. Nie bój się! Twórz.” Pro-dukty spożywcze to jeden z ciekawszych materiałów wykorzystywanych podczas zajęć plastycznych z dziećmi. Najłatwiej ozdabiać nimi gotowe wzory i szablony.


od 5 lat

Kolorowe Motyle


ETAPY PRACY: Wybieramy szablon z motylem,

szablony dostępne na www.warsztaty.mimamo.pl.

Poszczególne fragmenty rysunku smarujemy klejem i posypujemy kaszą, ryżem lub grochem. Nadmiar kaszy zsypujemy do pojemnika.

W oczekiwaniu, aż kasza i ryż do-brze się przykleją przygotowujemy ramkę z ozdobnego papieru (A3). Brzegi ozdobnego papieru obcinamy nożyczkami tnącymi we wzorki.

Jeśli kasza i ryż dobrze się przykleiły malujemy je na kolorowo farbami.

Wokół motyla robimy tło wyko-rzystując do tego kredki bambino i temperówkę. Wybraną kredkę należy zatemperować nad kartką z motylem, a następnie rozetrzeć palcem po całej powierzchni (omijając motyla).

Skończony obrazek przyklejamy na środek kartonu A3 który przygoto-waliśmy wcześniej jako ramkę i praca gotowa.


DOBRA RADA

Najlepiej jest wyklejać obrazek etapami zaczynając

od dołu kartki. Ziarenka dociskamy do kartki

za pomocą końcówki pędzelka do kleju, wtedy nie

kleją się nam do palców.Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 222, im. Jana Brzechwy, ul. Esperanto 7A w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: w zależności od pomysłu:

papier najlepiej kolorowy, kwadraty, prostokąty, trójkąty równoboczne, pięciokąty, sześciokąty. W proponowanym przykładzie – kolorowe kwadraty.

Origami to sztuka składania papieru znana w Japonii od najdawniejszych czasów, dziś bardzo rozpowszechniona i popularna na całym świecie. Główną zasadą origami jest zginanie papieru, zazwyczaj kartki w kształcie kwadratu, wzdłuż prostych linii w różnych kierunkach i nakładaniu na siebie powstałych płaszczyzn. W sztuce origami możemy wyróżnić takie techniki jak: origami płaskie z koła lub kwadratu, origami przestrzenne, modułowe, kirigami. Origami płaskie z koła lub kwadratu to dwie proste techniki, które można śmiało wprowadzić do pracy w szkole z dziećmi młodszymi, poprze-dzając nimi bardziej skomplikowane formy przestrzenne. Techniki te mają duże znaczenie dla rozwoju dziecka. Komponowanie figur na płaszczyźnie, manipulacja kołami, czy kwadratami to teren aktywności uczniów. To oni podczas składania kartek, liczenia, przesuwania utrwalają kierunki (prawo, lewo, góra, dół), zapoznają się z nazwami powstałych figur (trójkąt, kwa-drat, prostokąt), rodzajem zgięć (równoległe, prostopadłe). Na tego typu zajęciach ćwiczy się koncentrację, pamięć oraz logiczne myślenie. Taka ak-tywność wspiera rozwój procesów poznawczych, usprawnia koordynację wzrokowo-ruchową. Origami to sztuka, która potrafi zafascynować każde-go i w każdym wieku. Daje wiele radości, rozwija twórcze myślenie. Naukę składania origami zaczynamy od najprostszych zgięć na książkę, szafę oraz podstawowych baz: baza latawiec, inaczej lody oraz koperta i dinozaur. Na kolejnym etapie nauki poznajemy bazę kwadrat i trójkąt oraz bazę żaba (lilia) i ptaszek (żuraw). Na stronach serwisu www.warsztaty.mimamo.pl znajdziecie przykłady tych złożeń.

proponuje: Magdalena Księżopolska

od 5 lat

Origami piekło-niebo


ETAPY PRACY: Kwadratowy papier zginamy po

przekątnej (powstają dwa trójkąty). Rozprostowujemy kartkę i ponownie

zginamy wzdłuż drugiej przekątnej. Rozprostowujemy kartkę

i zaginamy na pół w pionie (powstają prostokąty).

Zaginamy wszystkie rogi do środka (w efekcie otrzymujemy mały kwadrat).

Ponownie zaginamy rogi do środka (powstaje jeszcze mniejszy kwadrat).

Odchylamy delikatnie wewnętrzne rogi i wkładamy palce do środka – „piekło niebo” gotowe.


DOBRA RADA

Wspaniale jest gdy dzieci tworzą swoje nazwy do

różnych zgięć np.: wdusić, przełożyć, zrobić dziubek.

Można też sobie opowiadać historię, dzięki której

zapamiętamy kolejność zgięć.

Kartki zginamy za pomocą opuszków palców,

(receptory pobudzają pracę mózgu).Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 225, im. Józefa Gardeckiego, ul. Brożka 15 w Warszawie.


Etapy pracy pokazane są na zdjęciach.

MATERIAŁY: kartka kolorowego papieru

w kształcie kwadratu

ETAPY PRACY: Kwadratowy papier, najlepiej dwu-

kolorowy, zginamy po przekątnej (powstają dwa trójkąty).

Rozprostowujemy kartkę i po-nownie zginamy wzdłuż drugiej przekątnej.

Rozprostowujemy kartkę i zaginamy wszystkie rogi do środka (w efekcie otrzymujemy mały kwadrat).

Uwaga ważny moment! Odwracamy kwadrat na drugą stronę i ponownie zaginamy wszystkie rogi.

Odginamy na zewnątrz wszystkie wewnętrzne rogi, tak by czubek trójkąta dotknął podstawy trójką-ta – powstają małe trójkąciki.

Origami hiszpańskie pudełko


Magdalena KsiężopolskaUkończyła kurs Animatorów Sztuki Origami, kurs instruktora ori-gami. Jest również trenerem kinezjologicznego systemu kształce-nia i terapii „Edukacja przez ruch”, który ukończyła w pracowni pedagogicznej Polskiego Centrum Origami w Poznaniu. Jest orga-nizatorem wielu międzyszkolnych konkursów origami dla uczniów szkół podstawowych. Obecnie pracuje jako pedagog terapeuta w Zespole Szkół z Oddziałami Integracyjnymi w Warszawie.

proponuje: Magdalena Księżopolska

Etapy pracy pokazane są na zdjęciach.

od 7 lat

1 2 3

4 5 6

7 8 9

ETAPY PRACY cdn.: Powstałe trójkąciki ponownie

zaginamy na zewnątrz. Teraz najtrudniejszy moment.

Chwytamy nasz poskładany papier tak by jeden z rogów (trójkąt) był u góry. Trzymamy kwadrat dotykając kciukami podstawy trójkąta (kciuki delikatnie wsuwają się pod trójkąt), w tym samym czasie palce wska-zujące są pod spodem kwadratu, dokładnie pod kciukami (kciuki i palce wskazujące dotykają się przez papier). Zginamy trójkąt na pół w pionie (kciuk zbliżamy, dosu-wamy do kciuka, palec wskazujący do palca wskazującego). Powtarzamy tę czynność cztery razy – zaginając każdy róg. I pudełko gotowe.

Dokładną instrukcję wykonania pudełka możecie obejrzeć na filmie opublikowanym na stronie www.warsztaty.mimamo.pl


Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 225, im. Józefa Gardeckiego, ul. Brożka 15 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

10 11 12

13 14 15

16 17 18

19 20 21

DOBRA RADA

Najciekawsze prace powstają, gdy kartka z każdej

strony ma inny kolor.

MATERIAŁY: plastopianka ozdobny papier o ciekawej

fakturze większy od A4 klej do papieru prosty szablon narysowany

na kartce A4

NARZĘDZIA: nożyczki tnące we wzorki

lub ozdobne dziurkacze

Plastopianka to nowoczesna masa plastyczna stworzona z kolorowych, maleńkich kulek styropianu o kleistych właściwościach. Zabawa plasto-pianką nie wymaga dużych umiejętności plastycznych ani dodatkowych narzędzi, można nią wyklejać gotowe szablony bez użycia kleju, można ją formować w dowolny sposób tworząc rzeźby, płaskorzeźby lub prze-strzenne obrazki. Można ją również łączyć z dodatkowymi materiałami np. pomponami, sznurkami, plastikowymi oczkami, itp. Tworzenie prac przy użyciu plastopianki rozwija dziecięcą wyobraźnię, zdolności manual-ne i przede wszystkim sprawia wiele radości.


od 5 lat

Obrazki z plastopianki


ETAPY PRACY: Drukujemy szablon np. kwiatka ze

strony www.warsztaty.mimamo.pl lub szkicujemy prosty obrazek.

Przyklejamy plastopiankę do kartki podobnie jak plasteliną zapełniając nią cały obrazek łącznie z tłem.

Nożyczkami tnącymi we wzorki lub ozdobnymi dziurkaczami ozdabia-my papier, który będzie podkładem pod pracę z plastopianki.

Plastopiankowy obrazek przykleja-my na środku ozdobnego papieru.


DOBRA RADA

Obrazek, który będziemy tworzyć nie może być zbyt

skomplikowany, gdyż wyklejanie plastopianką jest

pracochłonne. Małe dzieci nie radzą sobie z plasto-

pianką – styropianowe kuleczki przyklejają im się do

palców. Plastopiankę można kupić za pośrednictwem

strony www.plastopianka.pl.Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej nr 222, im. Jana Brzechwy, ul. Esperanto 7A w Warszawie.


MATERIAŁY: papier: specjalny do decoupage,

papiery ozdobne (mogą to być nawet wydruki, plakaty ulubionych zespołów muzycznych, czy filmów)

ozdobne serwetki gazety do zabezpieczenia stołu ręcznik papierowy do odsączania

wody drewniane przedmioty do zdobienia:

deseczki, pudełka, ramki do zdjęć lub elementy biżuterii

farby i lakiery akrylowe szybkoschnące i nietoksyczne

klej do decoupage papier ścierny o różnej gramaturze

NARZĘDZIA: nożyczki do wycinania elementów

dekoracyjnych z papieru pędzle, wałki i gąbki do malowania

i lakierowania rękawiczki ochronne

Decoupage to technika zdobienia przedmiotów z drewna, szkła, a nawet plastiku. Polega ona na wycinaniu elementów dekoracyjnych z papieru i naklejaniu ich na zdobioną powierzchnię, a następnie pokrywaniu lakie-rem, aby uzyskać jednolitą powierzchnię. Decoupage narodził się w XVII w. w Europie z fascynacji pięknem mebli z Dalekiego Wschodu, pokrytych laką. Popyt na te meble przewyższał możliwość produkcji dlatego też we-neccy rzemieślnicy zaczęli wytwarzać meble ozdobione kopiami rysunków i grafik popularnych artystów. Namalowane wzory wycinano, kompozycje przyklejano na dekorowany przedmiot i pokrywano wieloma warstwami lakieru. W ten sposób wykonywano meble oraz rozmaite bibeloty imitujące popularne przedmioty importowane z Chin i Japonii.

proponuje: Katarzyna Majgier

11-12 lat

Decoupage na drewnie


Katarzyna MajgierAutorka książek dla dzieci m.in. „Amelka” Wydawnictwo Egmont, „Po co mi chłopak” Wydawnictwo Akapit Press, „Trzynastka na karku” Wydawnictwo Akapit Press, „Gdybym była czekoladą” Wydawnictwo Akapit Press.

ETAPY PRACY: Zdobioną powierzchnię pokrywamy

dokładnie farbą akrylową lub bezbarwnym akrylowym lakierem.

Przygotowujemy z papieru motyw, którym zostanie ona ozdobiona.

Po wyschnięciu lakieru na drewnie mogą pojawić się nierówności i sztywne „włoski”, dlatego pomalo-waną i wyschniętą powierzchnię nale-ży zeszlifować papierem ściernym.

Po wygładzeniu powierzchni może się okazać, że stała się ona zbyt mato-wa. Aby nadać jej delikatny połysk, lakierujemy ją ponownie.

Kiedy polakierowana powierzchnia wyschnie, możemy ją zdobić. Papier na chwilę zamaczamy w wodzie, aby nią nasiąkł. Następnie odciskamy go w papierowym ręczniku, aby pozbyć się nadmiaru wody.

Powierzchnię pokrywamy warstwą kleju do decoupage.

Układamy papier na zdobionej powierzchni w taki sposób, aby nie powstały nierówności i „zmarszczki”. Wygładzamy powierzchnię (możemy użyć w tym celu suchego wałka) i pozostawiamy do wyschnięcia.

Następnie pokrywamy powierzchnię kilkoma warstwami akrylowego lakieru bezbarwnego (każda musi wyschnąć przed nałożeniem kolejnej).


Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 236, im. chor. Józefa Paczkowskiego w Zespole Szkół z Oddz. Integracyjnymi, ul. Elekcyjna 21/23 w Warszawie.


MATERIAŁY: plastikowe kształtki (bombki) papier ryżowy, ozdobne serwetki farby i lakiery akrylowe

szybkoschnące i nietoksyczne klej do decoupage klej do pasmanterii kolorowe wstążki sypki brokat

NARZĘDZIA: nożyczki do wycinania elementów

dekoracyjnych z papieru pędzle, gąbki

Techniką decoupage możemy ozdabiać różne przedmioty: pudełka, skrzy-neczki, doniczki, ceramiczne bibeloty, ramki do zdjęć, a także plastikowe kształtki. Wykonane prace stają się oryginalnym elementem dekoracyjnym domu lub niezwykłym prezentem.

proponuje: Jolanta Czerwonogrodzka

Bombka decoupage


Jolanta CzerwonogrodzkaProwadzi warsztaty decoupage dla dzieci i dorosłych m.in. w Ośrodku Kultury im. Stefana Żeromskiego na warszawskiej Woli.

od 5 latDOBRA RADAAby przyspieszyć proces schnięcia możemy użyć suszarki.Przed wykonaniem pracy należy zabezpie-czyć stoły przed ubrudzeniem np. ceratą lub gazetami.

ETAPY PRACY: Wycinamy lub wydzieramy ozdobny

motyw z chusteczki lub papieru ryżowego. Papier ryżowy bardzo do-brze się przykleja, nie traci kolorów. Serwetki są delikatniejsze, trudniej się z nimi pracuje, lecz na rynku jest ich bardzo bogaty wybór, różne wzory i kolory.

Motyw wydarty z papieru, posmaro-wany klejem, wklejamy do wnętrza plastikowej bombki dokładnie dociskając go do powierzchni kształtki. Klej po wyschnięciu robi się przezroczysty nie zostawiając żadnych śladów klejenia. Ważne jest aby nie zostawić na powierzchni serwetki zmarszczek i nierówności.

Zdobimy wnętrze kształtki posypu-jąc je brokatem.

Malujemy tło bombki wewnątrz używając gąbki.

Pozostawiamy pracę do wyschnięcia lub suszymy pracę suszarką.

Składamy obie części bombki w jedną całość i przewiązujemy dekoracyjną wstążeczką, przykle-jając wstążkę do bombki. Bombka wykonana z plastikowej kształtki jest lekka, możemy powiesić ją w dowolnym miejscu jako element dekoracyjny lub zawiesić na choince.


Prace dzieci z Ośrodka Kultury im. Stefana Żeromskiego, ul. Obozowa 85 w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: szablon maski (dostępny

na www.warsztaty.mimamo.pl) kolorowy karton lub brystol sznurek kasza gryczana kasza jaglana ryż groch otręby klej introligatorski

NARZĘDZIA: nożyczki pędzle do kleju dziurkacz ołówek, gumka miseczki na kasze

Dzieci uwielbiają buszować w kuchni, bawić się mąką, kaszą i innymi sypkimi materiałami. Eksplorują, eksperymentują i uważnie obserwują. Warto tę ich naturalną ciekawość ukierunkować. Podpowiadać im w jaki sposób różne materiały łączą się ze sobą tworząc nową formę. Karnawał i kuchnia, dla osób których wyobraźnia nie zna granic, mogą mieć wiele z sobą wspólnego.

proponuje: Karolina Jakóbczak

od 6 lat

Maski karnawałowe


Karolina Jakóbczak

Absolwentka ASP, prowadzi warsztaty plastyczne w Polskiej Fundacji Pomocy Dzieciom Niedosłyszącym „Echo”.

ETAPY PRACY: Odrysowujemy szablon maski na

kolorowym, sztywnym kartonie lub brystolu.

Wycinamy kształt maski po narysowanych ołówkiem liniach.

Przymierzamy maskę i zaznaczamy miejsce gdzie należy wyciąć otwory na oczy.

Smarujemy dokładnie wyciętą maskę klejem introligatorskim używając pędzla.

Posypujemy posmarowaną klejem powierzchnię artykułami spo-żywczymi typu: kasza, ryż, mak, groch. Nakładamy ziarna łyżeczką lub ręką tworząc wzory z różnych faktur i kolorów, ziarna które nie przykleiły się do maski zsypujemy z powrotem do misek.

Odkładamy maski do wyschnięcia. Przewlekamy sznurki przez otwory

wycięte po bokach maski.


DOBRA RADA

Klej należy rozłożyć starannie na całą powierzchnię

maski, tak aby nie powstały miejsca bez kleju

do których nie przykleją się ziarna.

Naturalna, monochromatyczna kolorystyka kasz

pięknie kontrastuje z brystolem o zdecydowanych,

intensywnym kolorach.

Prace dzieci z Polskiej Fundacji Pomocy Dzieciom Niedosłyszącym „Echo”, ul Grójecka 65 A w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: plastikowe, przezroczyste butelki kolorowe bibuły rolki po papierowych ręcznikach

lub papierze toaletowym pojemniki tekturowe na jajka dowolne farby klej Wikol

NARZĘDZIA: nożyczki i/lub nożyk introligatorski podkładki z tektury pędzle (do kleju, farb)

Nasza planeta Ziemia warta jest tego by o nią dbać. Pokażmy tę troskę dzieciom tworząc wraz z nimi prace plastyczne z materiałów raz już przez człowieka wykorzystanych, z plastikowych butelek po napojach, z opako-wań po jogurtach, ze starych gazet, sznurków, folii, czy opakowań na jajka. Sztuka i wyobraźnia nie znają granic, dlatego też każda „zużyta” rzecz może ponownie ożyć, może stać się nawet… Rajskim Ptakiem.

proponuje: Kinga Chrząszczewska

Rajski ptak – kompozycja przestrzenna


od 5 latDOBRA RADAPrzed wykonaniem pracy należy zabezpieczyć stoły przed uszkodzeniem np. grubą tekturą, ponieważ przecinanie butelki i wycinanie elemen-tów z opakowania po jajkach nożykiem introliga-torskim może uszkodzić powierzchnie stołów. Przy wycinaniu elementów z opakowań po jajkach potrzebna jest pomoc osoby dorosłej.

ETAPY PRACY: Z opakowania po jajkach wycinamy

stożkowaty element przypominają-cy kształtem dziób ptaka. Wycięty dziób malujemy dowolnym kolorem i odkładamy do wyschnięcia.

Kolorową kartką ksero, przeciętą wzdłuż na połowę, owijamy butelkę, sprawdzając czy uda nam się skleić jej końce. Przed przyklejeniem zdo-bimy wycięty pas papieru dowolnymi wzorami np. geometrycznymi.

Kilka arkuszy bibuły składamy jeden na drugi. Skręcamy jeden z rogów łącząc bibuły ze sobą, a następnie wsuwamy do środka butelki od stro-ny podstawy. Przesuwamy bibułę w stronę szyjki butelki i delikatnie wyciągamy.

Pomalowany dziób wsuwamy do przeciętej w połowie rolki od papieru toaletowego, wysuwamy tak, aby rolka stanowiła podstawę dzioba, sklejamy oba elementy. Nakładamy wykonany dziobek na szyjkę od butelki, a następnie przyklejamy.

Wycinamy i przyklejamy skrzydła oraz nogi z kolorowego kartonu, ozdabiamy ogon kolorowymi paska-mi z papieru tak, aby trzepotały, poruszały się na wietrze. Wykonana praca bardzo ładnie wygląda powieszona na nitce jako mobil.


Prace dzieci ze Szkoły Podstawowej Nr 222, im. Jana Brzechwy, ul. Esperanto 7A w Warszawie. fot. Adrianna Gregorek i Oliwia Waleszkiewicz

MATERIAŁY: ścinki kolorowych papierów

pogrupowane kolorami woda firanka lub jasny jednolity materiał miękki ołówek do szkicowania

lub mazak tektura na podkład pod pracę

NARZĘDZIA: miski na kolorowe ścinki papierów blender (mikser) łyżeczka lub szpatułka

do nabierania papierowej masy gęste sitko gazety

Nigdy nie pozbywam się drobnych ścinków kolorowych papierków. Warto je zbierać. Oto zadanie, z serii „coś z niczego”. Wykonanie tej pracy to do-skonała okazja i sposób na to aby wykorzystać papierowe ścinki. Pracę w tej technice trzeba rozłożyć na dwa zajęcia. Pierwszy etap obejmuje przygoto-wanie kolorowych mas papierowych i wykonanie pracy. Potem następuje konieczna przerwa na suszenie – przeciętnie 1–2 dni. W czasie drugiego spotkania wykonujemy tzw. prace wykończeniowe.


Kolorowa masa papierowa


od 7 latDOBRA RADAUwaga! Wykonanie pracy wymaga rozłożenia na dwa etapy. Suszenie papierowej masy trwa ok. 1–2 dni.

ETAPY PRACY: Ścinki segregujemy kolorami. Każdy

z kolorów wrzucamy do oddzielnego naczynia, zalewamy wodą i miksujemy za pomocą blendera. Powstała papka powin-na mieć konsystencję rzadkiej śmietany. Jeśli papka jest za rzadka, wtedy całość przecedzamy przez gęste sitko.

Na kawałku jasnego, jednolitego mate-riału lub gęstej firanki rysujemy pro-jekt. Temat dowolny, ale bez drobnych elementów, ponieważ w tej technice może być problem z ich wykonaniem. Materiał z projektem rozkładamy na grubej warstwie gazet.

Rozpoczynamy pracę. Poszczególne pola projektu wypełniamy papierową masą za pomocą np. małej łyżeczki; można precyzyjnie układać masę lub swobodnie chlapać. Kolorowe pola łączymy ze sobą tak, żeby nie było między nimi dziur i prześwitów. Masa powinna ściśle przylegać do mate-riału. Kiedy woda z obrazka wsiąknie w gazety trzeba pracę przełożyć na suche gazety, wymianę gazet trzeba powtarzać kilkakrotnie. Przygotowanie mas papierowych i wykonanie obrazka zajmuje około 2 godz.

Proces suszenia trwa około 1–2 dni. Wysuszony obrazek oddzielamy od materiału (w razie trudności należy spryskać wodą stronę z materiałem). Pracę można nakleić na grubszą tektur-kę, będzie wtedy trwalsza.


Prace dzieci z Klubu Osiedlowego Spółdzielni Mieszkaniowej „Słoneczny Stok” z Białegostoku, przysłane na konkurs „Sztuki Plastyczne Czas na Promocję”.

fot. Małgorzata Iwańczuk

MATERIAŁY: gruby karton w ciemnym kolorze

np. granatowy w kształcie wydłużonego prostokąta na podkład pod pracę

drugi kawałek kartonu w tym samym kolorze, może być innej wielkości, do naklejania kolorowych pasków

kolorowy papier ksero A4 do pocięcia na paski

klej do papieru lub taśma dwustronna

NARZĘDZIA: nożyczki nożyk introligatorski lub gilotyna

do cięcia pasków ołówek i linijka

Kolorowe pasiaki to autorski pomysł pani Małgorzaty Iwańczuk. Polega on na tym, że pracę plastyczną tworzymy z własnoręcznie wykonanego pasiastego arkusza papieru. Tworzenie wycinanek, obrazów, ozdobnych kart czy papierowych pudełek wymaga podziału pracy na dwa etapy.

Pierwszy etap zadania to tworzenie kolorowego, pasiastego arkuszu papie-ru. Tworzenie takiego pasiaka to świetna zabawa: szukanie kolorów, odcie-ni, dopasowywanie, czyli tworzenie kompozycji barwnej. W kolejnym etapie pracy, powstałe pasiaste papiery wykorzystujemy do stworzenia wycinanki. Do realizacji tematu jako podkład używamy długich, wąskich, ciemnogra-natowych pasków kartonu, na ich tle pasiaki ładnie „świecą”. Jako podkład używamy długich, wąskich, ciemnogranatowych pasków kartonu, na ich tle pasiaki ładnie „świecą”.

W tej technice tematyka prac nie ma w zasadzie żadnych granic, jest dowolna. Szczególnie efektowne prace powstają pod wpływem inspira-cji przyrodą. Ważne jest, aby temat dał dzieciom możliwość obserwacji, analitycznego spojrzenia na przyrodę i przetłumaczenia jej na język tej techniki plastycznej.

Tematem przykładu pracy jest „Roślina do zielnika”. Aby stworzyć pasia-stą roślinę należy wyciąć z pasiaka elementy które będą reprezentowały: łodygę, liście, czasem korzenie oraz kwiaty w różnych etapach ich wzro-stu tj. pąk oraz pełny kwiat.


Kolorowe pasiaki


od 6 latDOBRA RADAKształt rośliny najlepiej składać i komponować z kilku części np. kwiat złożony z pojedynczych płatków, łodyga budowana z małych kawałków zamiast z jednego kawałka.·Przed wykonaniem pracy warto przejrzeć atlasy roślin, zdjęcia kwiatów.

ETAPY PRACY: Wycinamy z granatowego kartonu

kształt prostokąta o wymiarach np.: 10 cm na 30-40 cm.

Tniemy kolorowe kartki ksero na paski o różnych szerokościach, od kilku milimetrów do 2 cm. Do cięcia używamy nożyka i linijki lub gilotyny.

Na drugi karton w granatowym kolo-rze naklejamy kolorowe paski jeden obok drugiego. Można użyć taśmy dwustronnej lub kleju do papieru. W ten sposób powstają arkusze kolorowego pasiastego papieru.

Paseczki przyklejamy dowolnie lub wg ustalonej przez siebie zasady np. rytmicznie, tylko odcienie zieleni, żółci, kolory ciepłe, zimne, przechodzące jedne w drugie jak tęcza...

Bez uprzedniego szkicowania z pasiastego papieru wycinamy elementy rośliny. Pamiętajcie nie szkicujemy!

Na przygotowanym podkładzie układamy całą kompozycję i przyklejamy.

Gotowy obrazek można nakleić na tekturkę, dokleić zawieszkę.

Pozostałe resztki, ścinki pasiaste-go papieru warto zachować, na pewno się przydadzą.



ETAPY REALIZACJI PROJEKTU: Wybieramy jeden z pomysłów jakie

nieustannie rodzą się w naszych głowach. Opisujemy go dokładnie, ustalamy cele, harmonogram, kosztorys, sposoby promocji, budujemy zespół osób realizujących i zastanawiamy się nad partnerami projektu, organizujemy nasz własny wkład finansowy.

Przygotowujemy dokumenty, regu-laminy, umowy, porozumienia, itp. Nawiązujemy współpracę z partne-rami projektu, ustalamy dokładne terminy i miejsca realizacji projektu.

Organizujemy konferencję prasową rozpoczynającą projekt oraz kon-kursy: konkurs plastyczny dla dzieci na portret postaci znanej z filmów i bajek pt. „Portret Niebanalny” oraz dwa konkursy dla animatorów kultu-ry i sztuki „Sztuki Plastyczne Czas na Promocję” oraz „Bomba pomy-słów” zapraszające do nadsyłania pomysłów na oryginalne zajęcia plastyczne dla dzieci.

Organizujemy Festiwal Sztuk Plastycznych. Ustalamy kto, gdzie i kiedy będzie prowadził warsztaty plastyczne dla dzieci. Organizujemy produkcję filmową, wspólnie z prowadzącymi warsztaty przygo-towujemy scenariusze warsztatów, tworzymy ekipę filmową, wybieramy operatorów, montażystów, zapra-szamy do współpracy wolontariu-szy. Kompozytor Robert Wyszyński i jego nastoletnia córka Tosia piszą podkład muzyczny do filmów.

„Wirtualne Inspiracje Twórcze – Plastyka” to projekt którego celem była edukacja poprzez kulturę. W ramach projektu powstał serwis www.warsztaty.mimamo.pl oraz zrealizowany został Festiwal Sztuk Pla-stycznych, a także Wirtualne Warsztaty Twórcze.

www.warsztaty.mimamo.pl to miejsce w którym społeczność ludzi zwią-zanych z kulturą może nawiązać kontakty, wymienić swoje doświadcze-nia, opinie. Użytkownicy serwisu mają dostęp do nowoczesnych, multime-dialnych materiałów edukacyjnych (filmy reportażowe, filmy edukacyjne, warsztatowe, karty pracy, materiały metodyczne, scenariusze zajęć, itp.) oraz konkursów organizowanych przez Fundację Akademia Młodych. Formuła serwisu integruje środowisko animatorów kultury aktywizując ich do działań artystycznych, a także powoduje, że projekt Wirtualne In-spiracje Twórcze Plastyka wciąż się rozwija. Serwis promuje oryginalne, innowacyjne warsztaty artystyczne oraz ich twórców wspierając ich dzia-łania w środowisku, a także aktywizując społeczności lokalne.

Wirtualne Warsztaty Twórcze. To cykl ok. 40 filmów instruktażowych prezen-tujących krok po kroku jak tworzyć wykorzystując różne techniki plastyczne. Dzięki formie w jakiej zostały zaprezentowane (film, którego kolejne klatki można zatrzymać, cofnąć, ponownie uruchomić) dają użytkownikom ser-wisu możliwość pracy w tempie dostosowanym do ich możliwości.

Projekt Wirtualne Inspiracje Twórcze – Plastyka


proponują: Anna Gregorek, Kamila Waleszkiewicz

Realizujemy Festiwal Sztuk Pla-stycznych. W Warszawie i Lądku Zdroju odbywają się warsztaty plastyczne dla dzieci i młodzieży. Warsztaty prowadzą m.in. uczest-nicy konkursu „Sztuki Plastyczne Czas na Promocję”. Na warsztatach dzieci tworzą, wykorzystując wiele różnych technik w dziedzinach takich jak: papieroplastyka, deco-upage, origami, ceramika, fotogra-fia, malarstwo, sztuka użytkowa, rzeźba, rysunek, czy dekorator-stwo. Podczas jednego z warsz-tatów w Fundacji Echo, którego uczestnikami są dzieci z wadami słuchu, prowadząca warsztaty po-sługuje się m.in. językiem migowym.

Wszystkie przeprowadzone i sfil-mowane warsztaty publikujemy na stronach serwisu www.warsztaty.mimamo.pl tworząc cykl filmowych Wirtualnych Warsztatów Twórczych.

Tworzymy książkę prezentującą najciekawsze pomysły na twórczą zabawę w dziedzinie plastyki.

W Domu Kultury Działdowska organi-zujemy wystawę prac plastycznych oraz konferencję wieńczącą projekt. Prezentujemy efekty naszej pracy. Organizujemy imprezy towarzyszące konferencji: warsztaty origami dla dzieci i loterię w której do wygrania są książki dla dzieci ufundowane przez partnerów projektu. W czasie konfe-rencji wręczamy również nagrody zwy-cięzcom konkursu „Bomba pomysłów”.

Na koniec rozliczamy projekt. Archiwizujemy dokumenty, piszemy raport finansowy i merytoryczny.


Festiwal Sztuk Plastycznych oraz konferencja prasowa w Domu Kultury Działdowska. ot. Oliwia Waleszkiewicz, Adrianna Gregorek

Tekturowa płaskorzeźba ............................................................................................................. 4-5 Małgorzata Iwańczuk

Maski z tektury ........................................................................................................................... 6-7 Kinga Chrząszczewska

Papier ręcznie czerpany domowym sposobem ............................................................................. 8-9 Anna Miąsek

Trójwymiarowy pejzaż z papieru .............................................................................................. 10-11 Marta Cuch

Papierowa rozeta .................................................................................................................... 12-13 Małgorzata Iwańczuk

Malowanie na jedwabiu .......................................................................................................... 14-15 Agnieszka Saks

Kompozycja malarska na płaszczyźnie, malujemy bez pędzla ................................................... 16-17 Anna Moskal-Ciempiel

Ceramiczna misa .................................................................................................................... 18-19 Agnieszka Saks

Modelowanie z glinki samoutwardzalnej, szyszek i piórek ......................................................... 20-21 Małgorzata Plutecka

Tęczowe akwarium z kartonowego pudełka ............................................................................. 22-23 Ilona Warda-Kłysiak

Kolorowy Misz Masz kolaż inspirowany literaturą ..................................................................... 24-25 Mariola Ładna

Kolorowe Motyle .................................................................................................................... 26-27 Anna Miąsek

Origami piekło-niebo .............................................................................................................. 28-29 Magdalena Księżopolska

Origami hiszpańskie pudełko ................................................................................................... 30-31 Magdalena Księżopolska

Obrazki z plastopianki ............................................................................................................. 32-33 Anna Miąsek

Decoupage na drewnie ........................................................................................................... 34-35 Katarzyna Majgier

Bombka decoupage ................................................................................................................ 36-37 Jolanta Czerwonogrodzka

Karnawałowe maski ................................................................................................................ 38-39 Karolina Jakóbczak

Rajski ptak – kompozycja przestrzenna ..................................................................................... 40-41 Kinga Chrząszczewska

Kolorowa masa papierowa ...................................................................................................... 42-43 Małgorzata Iwańczuk

Kolorowe pasiaki ..................................................................................................................... 44-45 Małgorzata Iwańczuk

Projekt Wirtualne Inspiracje Twórcze – Plastyka ........................................................................ 46-47 Anna Gregorek, Kamila Waleszkiewicz


Fundacja Akademia Młodych Jesteśmy Fundacją działającą od

2007 r. na terenie całego kraju, współpracującą z placówkami oświatowo-kulturalnymi, publiczny-mi i samorządowymi instytucjami kultury, organizacjami non profit oraz serwisami internetowymi skierowanymi do rodziców i dzieci.

Celem Fundacji jest: działalność na rzecz wszechstronnego rozwoju i poprawy jakości życia oraz promo-cja aktywności kulturalnej, społecz-nej i zawodowej rodziców, dzieci, młodzieży oraz osób pracujących z dziećmi.

Projekty Fundacji: – Wioska Dziennikarska (2007) – Klub Kobiet Kultury Dziecięcej KakaDu (2008, 2009, 2010) – Książkowe Pogotowie Ratunkowe (2008, 2009) – Program MAMA, TATA & MYSELF (2009) – Akcja „Zabierz dyslektyka do optyka-optometrysty lub okulisty” (2009) – OPTO-DYSLEKSJA Wiem Przeciwdziałam – Projekt Wirtualne Warsztaty Twórcze Plastyka (2010)

Dystrybutor: NAATA

Documents

Księga pomysłów - Plastyka świat Pełen inspiracji