Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 46
KSZTAŁTOWANIE WARUNKÓW PRACY ZGODNIE Z WYMAGANIAMI
BEZPIECZEŃSTWA PRACY I ERGONOMII
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 47
Elementy systemu zarządzania bhp
procedury
zasady postępowania
zakresy odpowiedzialności
Systemy zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy stanowią częśćogólnego systemu zarządzania organizacją, która obejmuje:
Są one potrzebne do opracowania, wdraŜania, realizowania, przeglądu oraz utrzymywania polityki bezpieczeństwa i higieny pracy.
strukturę organizacyjną
planowanie
procesy oraz
zasoby ludzkie, rzeczowe i finansowe
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 48
WdroŜenie systemu zarządzania
WdroŜenie systemu zarządzania bhp ułatwia spełnianie wymagańobowiązującego prawa, np. w zakresie kompleksowej działalności
profilaktycznej, na którą składa się m.in.:
ocena ryzyka zawodowego
zapewnienie i stosowanie najlepszych środków ochrony indywidualnej
szkolenie i informowanie pracowników oraz konsultowanie z nimi działań dotyczących bhp.
To wszystko z kolei pozwala osiągnąć większą przynoszącą wymierne korzyści skuteczność działań w zakresie bhp.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 49
Skuteczność systemu zarządzania bhp
Na skuteczny system zarządzania składa się:
zaangaŜowanie kierownictwa w działania na rzecz poprawy bhp,którego wyrazem jest ustalenie i wdroŜenie polityki bhp
planowanie działań słuŜących realizacji polityki bhp
stworzenie warunków do realizacji planów działań
kontrolowanie realizacji planów i funkcjonowania systemuoraz przeprowadzanie działań korygujących lub zapobiegawczych
dokonywanie okresowych przeglądów i doskonalenie wdroŜonego systemu zarządzania bhp.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 50
Efekty skuteczności systemu zarządzania bhp
WdroŜony system zarządzania bhp jest skuteczny, jeŜeli:
� zapewnia spełnianie wszystkich wymagań wynikających z przepisów prawa z zakresu bhp oraz
� prowadzi do faktycznej poprawy warunków pracy.
Miarą skuteczności systemu zarządzania bhp jest:
zmniejszenie liczby wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz związanych z nimi strat
zmniejszenie nieobecności chorobowej pracowników
zwiększenie wydajności i poprawa jakości pracy.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 51
Pojęcie ergonomii
narzędzi i maszyn
do anatomicznych i psychofizycznych cech człowieka, zapewniając sprawne, wydajne i bezpieczne wykonywanie przez niego pracy.
środowiska i warunków pracy
Ergonomia często określana jest jako wielofunkcyjna nauka zajmująca sięprzystosowaniem:
Ergonomiczna optymalizacja warunków pracy jest stosowana we wszystkich gałęziach przemysłu, handlu, komunikacji, w pracy biurowej.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 52
Przedmiot ergonomicznego stanowiska pracy
Przedmiotem ergonomicznego projektowania stanowiska pracy sąrelacje zachodzące między:
człowiekiem strukturą techniczną rodzajem wykonywanych czynności.
Dlatego zgodnie z zasadami ergonomii naleŜy przestrzeń, środowisko i organizację pracy dostosowywać do człowieka.
Wszystkie trzy elementy występujące w układzie:
człowiek – środki pracy – środowisko
są waŜne dla właściwego kształtowania warunków pracy, ze względu na ich wzajemne oddziaływanie.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 53
Ergonomiczne konstruowanie i budowanie maszyn
Maszyny oraz inne urządzenia techniczne powinny być tak konstruowane i budowane,
aby:
zapewniały bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz zabezpieczały pracownika przed:
� urazami� działaniem niebezpiecznych
substancji chemicznych� poraŜeniem prądem elektrycznym� nadmiernym hałasem� szkodliwymi wstrząsami� działaniem wibracji i promieniowania� szkodliwym i niebezpiecznym
działaniem innych czynników środowiska pracy
uwzględniały zasady ergonomii.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 54
WdraŜanie zasad ergonomii
Efektem wdraŜania zasad ergonomii są:
�zmniejszenie znaczenia róŜnic indywidualnych
�zmniejszenie znaczenia czynnika szkolenia zawodowego
�zmniejszenie zmęczenia pracą
�zwiększenie wydajności pracy
�zapobieganie patologicznym skutkom wykonywaniapracy, czyli ograniczenie ilości chorób zawodowych
�zmniejszenie liczby wypadków przy pracy.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 55
Ograniczanie oddziaływania czynników szkodliwych
Przy projektowaniu budynków zakładów produkcyjnychnaleŜy pamiętać, aby:
budynki i pomieszczenia, w których jest wymagana cisza
były oddzielone od budynków i pomieszczeń,
w których odbywają sięhałaśliwe procesy produkcyjne,
maszyny i urządzenia były grupowane,
jeśli jest to moŜliwe, w oddzielnych
pomieszczeniach według stopnia ich
hałaśliwości.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 56
Środki ochrony indywidualnej
Środki ochrony indywidualnej bezpłatnie musi dostarczyć pracownikom pracodawca. To równieŜ on:
ustala rodzaje środków ochrony indywidualnej, których stosowanie na określonych stanowiskach jest niezbędne
JeŜeli czynników szkodliwych dla zdrowia, nie udało się wyeliminowaćprzez zastosowanie rozwiązań technicznych i organizacyjnych, naleŜy zapewnić pracownikom środki ochrony indywidualnej,
odpowiednie do rodzaju i poziomu zagroŜeń.
zapewnia ich pranie, konserwację, naprawę, odpylanie i odkaŜanie.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 57
Mechanizacja i automatyzacja
hałas wibracje i inne czynniki szkodliwe (np. zapylenie, wysoka temperatura, urazy).
Poprzez wykorzystanie automatyzacji, sygnalizacji oraz zdalnego sterowania pomieszczeń dla pracowników moŜna zlokalizować
w odległości kilkudziesięciu, a nawet kilkuset metrów od urządzeń.
Mechanizacja i automatyzacja procesów technologicznychw powiązaniu z kabinami sterowniczymi dla obsługi
jest jednym z najbardziej nowoczesnych i skutecznych sposobów eliminacji zagroŜenia, takich jak:
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 58
Organizacja stanowisk pracy
NaleŜy zadbać, aby:
�kaŜde miejsce pracy, w którym moŜe wystąpićzagroŜenie dla pracowników było odpowiednio oznakowane i zabezpieczone
�wszystkie odkryte otwory były właściwie ogrodzone i oznakowane
�niebezpieczne przejścia i miejsca groŜące potknięciem, upadkiem czy uderzeniem równieŜbyły właściwie oznakowane.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 59
Metody organizacyjne
Metody organizacyjne są uzupełnieniem technicznych metod ograniczania czynników szkodliwych dla zdrowie i polegają m.in. na:
odsunięciu stanowisk pracy od źródeł naraŜenia
skracaniu czasu pracy w ciągu zmiany roboczej
wprowadzaniu przerw w pracy
wprowadzaniu większej liczby zmian roboczych/produkcyjnych
rozgęszczaniu źródeł hałasu i stanowisk pracy
wydzieleniu specjalnych pomieszczeń do odpoczynku
rotacji pracowników na stanowiskach pracy.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 60
Profilaktyczna opieka medyczna
Pracownicy podlegają badaniom:
wstępnym okresowym kontrolnym
Nie moŜna dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku.
Ustalenie stanu zdrowia przed zatrudnieniem na danym stanowisku.
Wczesne wykrywanie ewentualnych zmian
chorobowych.
Ustalenie zdolności do pracy
po nieobecności dłuŜszej niŜ 30 dni, z powodu choroby.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 61
InstruktaŜ stanowiskowy
Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a takŜe dostatecznej
znajomości przepisów oraz zasad bhp.
Przed dopuszczeniem pracownika do pracy na określonym stanowisku naleŜy go przeszkolić tym stanowisku, na którym będzie zatrudniony – przeprowadzić
instruktaŜ stanowiskowy.
InstruktaŜ stanowiskowy moŜe przeprowadzić wyznaczona przez pracodawcęosoba kierująca pracownikami, jeŜeli posiada odpowiednie:
�kwalifikacje
�doświadczenie zawodowe
oraz jest przeszkolona w zakresie metod prowadzenia instruktaŜu stanowiskowego.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 62
Hałas i drgania mechaniczne
Drgania mechaniczne
to kaŜdy niepoŜądany dźwięk, który moŜe być uciąŜliwy albo szkodliwy dla zdrowia lub moŜe zwiększać ryzyko
wypadku przy pracy.
to drgania lub wstrząsy przekazywane do organizmu człowieka przez części ciała mające bezpośredni kontakt
z drgającym obiektem. Dzielimy je na:
Hałas
drgania miejscowe –działające na organizm człowieka i przenoszone bezpośrednio przez
kończyny górne.
drgania ogólne –o ogólnym działaniu na organizm
człowieka, przekazywane do organizmu jako całości przez stopy lub
części tułowia, w szczególności miednicę lub plecy.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 63
Program działań organizacyjno-technicznych
W przypadku osiągnięcia lub przekroczenia w środowisku pracy wartości:
dla hałasu: � poziom ekspozycji na hałas
w ciągu 8-godzinnego dobowego wymiaru czasu pracy lub w ciągu tygodnia pracy – 80 dB,
� szczytowego poziomu dźwięku – 135 dB.
dla drgań: � w postaci drgań miejscowych: dla ekspozycji dziennej – 2,5 m/s2,
� w postaci drgań ogólnych:dla ekspozycji dziennej – 0,5 m/s2.
pracodawca ma obowiązek sporządzenia i wprowadzenia w Ŝycie programu działań organizacyjno-technicznych
zmierzających do ograniczenia naraŜenia na hałas lub drgania mechaniczne.
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 64
Techniczne metody ograniczania hałasu
WyróŜnić moŜemy następujące techniczne metody ograniczania hałasu:
zmniejszenie emisji dźwięku
wykorzystywanie materiałów dźwiękochłonnych
stosowanie ekranówakustycznych
stosowanie tłumików akustycznych
stosowanie obudów dźwiękochłonno-izolacyjnych
Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników inŜynieryjno-technicznych 65
Techniczne metody ograniczania drgań mechanicznych
ograniczanie drgańu źródła ichpowstawania
ograniczanie drgańna drodze ich
rozprzestrzeniania, rozchodzenia się.
automatyzacjęprocesów
technologicznych i zdalne sterowanieźródłami drgań
Wśród technicznych metod ograniczania drgań mechanicznych moŜna wyróŜnić:
� minimalizacja luzów
� poprawa wyrównowaŜeniaelementów wirujących
� eliminacja wzajemnychuderzeń elementówwspółpracujących i ichwłaściwy montaŜ
� właściwe mocowanie maszyn dopodłoŜa – fundamentowanie.
• separacja fundamentówmaszyn i urządzeń odotoczenia
• stosowanie materiałówwibroizolacyjnych w róŜnejpostaci
w odniesieniu do drgańmiejscowych – stosowanie środków ochrony indywidualnej w postaci rękawic antywibracyjnych.