LOGOwww.themegallery.com

LOGO

KÜRESELLEŞME ve

ORTA DOĞU’DAKİ HALK HAREKETLERİ

Hasan Deniz PEKŞEN

LOGO

Sunum Planı

Bölgenin Durumu ve Konunun Problematiği1

Küreselleşmenin Bölgeye Etkileri

Bölgedeki Toplumsal Dinamikler

Değerlendirme ve İhtimaller

2

3

4

LOGO

Bölgenin Durumu

LOGO

Bölgenin Durumu

Başlangıç Tarihi

İsyanın Hedefi ve Şekli

Mevcut Durum

Hayatını Kaybedenler

in Sayısı

Tunus 18.12.2010

Devlet başkanının istifası için kitlesel

eylemler, çatışmalar, yönetim binalarına

saldırılar

Yönetim devrildi, ordunun

kontrolünde geçiş dönemi

220(+)

Mısır 25.01.2011

Devlet başkanının istifası için kitlesel

eylemler, çatışmalar, yönetim binalarına

saldırılar, destekçilerle çatışmalar

Yönetim devrildi, ordunun

kontrolünde geçiş dönemi,

bazı belirsizlikler

385

Yemen 18.01.2011

Devlet başkanının istifası için kitlesel

eylemler, çatışmalar, destekçilerle çatışmalar

Çatışmalar devam etmekte

35

Bahreyn 14.02.2011

Devlet başkanının istifası için kitlesel

eylemler, sivil itaatsizlik, meydan

işgali

Mücadele devam etmekte

7

LOGO

Bölgenin Durumu

Başlangıç Tarihi

İsyanın Hedefi ve Şekli

Mevcut Durum

Hayatını Kaybedenleri

n Sayısı

Libya 15.02.2011

Devlet başkanının istifası için kitlesel

eylemler, çatışmalar,

yönetim binalarına saldırılar, Doğu-Batı ekseninde iç

savaş

Doğuda birçok şehrin isyancılar

tarafından kontrolü

1000-2000

Cezayir 28.12.2010

OHAL’in kaldırılması için

kitlesel eylemler, yol kapatmalar

19 yıllık OHAL’in kaldırılması

8

Irak 10.02.2011

Gerçekçi bir demokrasi için

Maliki ve Barzani karşıtı eylemler,

Irak’ın Kuzeyinde KDP binalarına

saldırılar

Maliki’nin üçüncü kez aday

olmayacağını açıklaması

21

LOGO

Konunun Problematiği

Küreselleşme ve Orta DoğuKüreselleşme ve Orta Doğu

Yapısal İnceleme Gereği

Tunus’takiİsyan

Domino Etkisi

ArdılZamanlama

Benzer Sosyopolitik

Yapılar

LOGO

Küreselleşme

Üzerinde Uzlaşılamayan Bir Kavram

Yerelin Küreselleşmesi, Küreselin Yerelleşmesi

Ulusal Devletlerin “Hayatın Büyük Sorunları İçin Çok Küçük, Küçük Sorunları İçin Çok Büyük Kaldığı” Durumlar

Ve Yarattığı Çatışmalar…

LOGO

Küreselleşme

Küreselleşme

Ekonomik BoyutlarıSiyasal Boyutları

Toplumsal Boyutları

Teknolojik Boyutları

Kültürel Boyutları

Çevresel Boyutları

LOGO

Küreselleşme ve Bölgeye Etkileri

Geri KalmışlığıGiderme

EkonomikKalkınma

Ulusal Birlik

Bağımsızlık Sonrası Arap Devletlerinin Hedefleri

LOGO

Küreselleşme ve Bölgeye Etkileri

Ekonomik Siyasal TeknolojikKültürel

• Finansal Küreselleşme

• Üretimin Küreselleşmesi

• Bağımsız Kalkınmanın Sonlanması

• Liberal Demokrasinin Yayılımı

• Arap Coğrafyasında Otoriterleşme

• Meşruiyet Sorgulanması

• İnternet, Cep Telefonları ve Uydu Teknolojilerinin Gelişimi

• Sosyal Medya

• Ulus Devletin Birleştirici Niteliğinde Azalma

• Arap Coğrafyasında Alt Kimliklere Yöneliş

LOGOwww.themegallery.com

Bölgedeki Toplumsal DinamiklerNüfus

(Milyon) ve

Kentleşme Oranı

Ort.Yaş ve 15-64

Yüzdesi

MezhepselOran

İşsizlik

Yoksulluk Düzeyi

AltındakiNüfusun

Oranı

Yıllık Büyüme Oranları (%) ve

Enflasyon (%)

Askeri Harcama

- ların GSYİH’ye Oranı

İnternet ve Cep Tel. Kullanım Yüzdeleri

Tunus 10,5 - % 65 30 - % 70 Sünni Ağırlığı %14 %3,8 4 – 3,5 % 1,5 %33 - %90

Mısır 84,5 - % 43 24 - % 63 Sünni Ağırlığı (*) %20 %20 6 – 10,5 % 2,5 %25 - %68

Yemen 24,3 - % 29 18 - % 53 %60 Sünni -%40 Şii %35 %45 3,5 – 12 % 4,5 %10 - %33

Bahreyn 0,78 - % 88 31 - % 54 %35 Sünni-%65 Şii - - 7 – 2,8 % 3 %60 - %200

Libya 6,46 - % 77 24 - % 62 Sünni Ağırlığı %30 %33 5,5 - 4,5 % 4,1 %0,5 - %78

Cezayir 34,5 - % 63 27 - % 70 Sünni Ağırlığı (*) %10 %23 3 - 3,5 % 3 %15 - %95

S. Arabistan 25,5 - % 83 25 - % 60 Sünni Ağırlığı % 10 - 3 – 4,5 % 9 %36 - %180

Suriye 22,1 - % 53 22 - % 60 %88 Sünni-%11 N* % 8 % 11,9 4,5 – 7,5 % 4,3 %20 - % 45

Ürdün 6,04 - % 78 22 - % 60 Sünni Ağırlığı % 13 % 14 6,5 – 6 % 5,2 %25 - %100

İran 76,8 - % 67 26 - % 72 Şii Ağırlığı (*) % 10 % 18 5 – 16,5 % 3 %11 - %70

*Türkiye* 77,8 - % 70 28 - % 67 Laik Ulus Devlet % 10 % 17 3,2 - 9 % 2,6 %40 - %83

*Japonya* 126 - % 67 44 - % 65 Ada Devleti % 4 % 15,7 -0,1 - 0 % 1 %80 - %90

*Almanya* 83 - % 74 45 - % 66 AB - Çok Kültürlü % 8 % 11 0,64 – 1,8 % 1,3 %80 - %128

*ABD* 310 - % 82 37 - % 67 Melting Pot % 5 % 12 1 – 2,5 % 4,1 %79 - %92

LOGO

Bölgedeki Toplumsal Dinamikler

ToplumsalDinamikler

•Tunus

•Mısır

•Yemen*

•Libya

•Cezayir

•Ürdün

•S. Arabistan

•Bahreyn

•Yemen*

•Suriye

•Lübnan

•Irak

SosyokültürelSosyoekonomik

LOGO

Bölgedeki Toplumsal Dinamikler

Ayaklanmayı Tetikleyen Sosyoekonomik Öğeler

İşsizlikYoksulluk Sınırı Altındakilerin

Oranı

Yıllık Büyüme

Enflasyon

Mısır % 20 % 20 % 6 % 10,5

Tunus % 14 % 3,8 % 4 % 3,5

Yemen % 35 % 45 % 3,5 % 12

Libya % 30 % 33 % 5,5 % 4,5

Cezayir % 10 % 23 % 3 % 3,5

LOGO

Bölgedeki Toplumsal Dinamikler

Ayaklanmayı Tetikleyen Sosyokültürel Öğeler

Dinsel - Etnik Durum

Mezhepsel Oran

Açıklama

YemenEtnik ve Dinsel

Bütünlük

% 60 Sünni % 40 Şii

Şiiler temsil edilmediklerini ve

ayrımcılığa uğradığını düşünmekteler.

BahreynEtnik ve Dinsel

Bütünlük% 40 Sünni

%60 Şii

Toplumun büyük bölümünü oluşturan Şiiler siyasal hayatta

dışlanmaktalar

Lübnan% 65 Müslüman% 35 Hristiyan

17 Mezhep, Şii-Sünni

ekseninde kırılma

Şii – Sünni Ayrımı Önemli Bir Kırılma

Noktası

SuriyeEtnik ve Dinsel

Bütünlük% 11 Nusrayni

% 88 SünniDevlet yönetimi

% 11’lik Nusraynilerde

LOGO

Değerlendirme

Yönetimlere Yönelen Öfke

Demokratik Yolların Tıkanması

Ekonomik ve Kültürel Dönüşümler

Küreselleşme

Çözüm Yolları Kapanan HalklarınUluslararası Konjonktürden Faydalanarak Ayaklanması

Çözüm Bulmak YerineDünyaya Kapanma

3. Yolu BulamayanUlus DevletlerdeStratejik Sorunlar

SistemdeYapısal Dönüşüm

LOGO

İhtimaller

1

Yönetimi

Değişen

Ülkelerde Siyasi

İstikrarına ve

Dış

Politikalarına

İlişkin

İhtimaller

3

Kitlesel Bir

Ayaklanma

Olmayan

Ülkelere İlişkin

İhtimaller

2

Çatışma

İçindeki

Ülkelere

Yönelik

İhtimaller

LOGO

İhtimaller

LOGO

Değerlendirme ve Sonuç

Yapılan Reformlar Ancak Kısa Vadede Etkili Olabilir

Otoriter Yönetimler Orta – Uzun Vadede Sonlanacaktır

Kültürel Temelli Siyasal Örgütler İktidarda Yer Edinecektir

Türkiye Bu Türkiye Bu

Gruplarla Gruplarla

Bağlarını Bağlarını

Sıklaştırmalı, Sıklaştırmalı,

Dengeleri Dengeleri

Gözeterek Gözeterek

Çıkarını Çıkarını

Maksimize Maksimize

Etmelidir.Etmelidir.

LOGO

Teşekkürler…

Hasan Deniz PEKŞEN

LOGOwww.themegallery.com