KULTURA NG SINAUNANG ROME

I. Lipunang Roman

A. Pamilya (Gentes) – pinakamahalagang yunit ng Imperyong Roman

1. Ama – tumatayong pinuno ng bawat pamilya; nangangalaga ng miyembro at may control sa pagmamay-ari ng pamilya

2. Anak na lalaki – mas binibigyan ng halaga; maaaring maging mamamayan ng Rome

B. Alipin - kadalasang mga bilanggo ng digmaan; Nagkaroon ng mga pamilihan ng mga alipin na kung saan sila ay binibili at ibinebenta

Aristokratiko

(emperador

at

pamilya,

mga

senador

at

mga

opisyal,

mayayaman)

Mangagalakal,

may-ari

ng

tindahan,

negosyante,

manggagawa

Mga

alipin,

mga

walang

hanapbuhay

C. Plebeians - hindi umiiral mula sa isang legal na pananaw; Sila ay walang legal na kapasidad at ay hindi pwedeng gumawa ng mga kontrata, kahit na sila ay hindi alipin

II. Panahanan - karaniwan na isang palapag

A. Atrium – malaking silid

B. Silid-tulugan

C. Kusina

D. Hardin

III. Libangan

A. Thermae – Griyegong salita na ang ibig sabihin ay “mainit”; mga pampublikong paliguan;

1. Silid-aklatan

2. Hardin

3. Gymnasium – para sa mga gawaing pampalakasn tulad ng wrestling

B. Chariot Racing – isinasagawa sa Circus Maximus na isang habilog na gusali kung saan maaaring makapanood ang halos 200,000 katao

C. Paglalaban ng mga gladiator – ang mga gladiator ay karaniwang mga alipin, maysala, at mga taong nahatulan ng hukuman; sinanay sa taktika ng pakikipaglaban sa arena; maaring gladiator o hayop ang kalaban; may gantimpala ang mananalong gladiator

D. Board Games

1. Dice (Tesserae or Tali)

2. Latrunculi – Roman chess

3. Calculi – Roman Checkers

4. Terni – Lapilli – Roman Tic-Tac-Toe

IV. Wikang Latin – ginamit sa kalakalan, edukasyon, batas, at sa pamahalaan; opisyal na wika ng Simbahang Katoliko; pinagmulan ng wikang French, Spanish, Portuguese, at Romanian

V. Siyensa at Medisana

A. Pliny the Elder – manunulat at Roman naturalist; may-akda ng Historia Naturalis (77 CE.);

1. Historia Naturalis – naglalaman ng datos ukol sa astronomy, botany, heograpiya, at medisina

B. Galen – sumulat ng encyclopedia ukol sa medisina at nagpakadalubhasa sa anatomy; ginamit ng mga Europea ang kanyang akda na tumagal hanggang taong 1400

VI. Arkitektura – mga hugis-arko na mga gusali na mas mainam na struktura dahil mas nakakya nito ang bigat ng gusali kaysa sa mga tuwid na istruktura

A. Colosseum – isa sa pinakatanyag na gusali ng Rome; nagmula sa salitang colossus na nangangahulugang “lubhang malaki”; pinakamalaking ampitheater sa lungsod (3 hektarya, 167 talampakan ang taas); ipinatayo ni Emperador Vespasian noong 72 CE at natapos noong 80 CE; mayroon 80 pintuan at bukas ang bubungan nito; tanghalan ng mga gladiator

VII. Panitikan

A. Cicero – pinakatanyag na manunulat ng Latin prose; ang mga binigkas at sinulat ay karaniwang tumatalakay sa pulitika at ugali ng tao

B. Virgil – pinakadakilang makata na nabuhay sa panahon ni Augustus Caesar

1. Aeneid – pinakamahalagang akda ni Virgiil na tumatalakay kay Aeneas, isang Trojan na nagtungo sa Italy upang manirahan. Nagmula sa kanyang angkan si Romulus na siyang nagtatag ng Rome

C. Horace – sumulat ng mga tula ng papuri sa Rome at sa mga naiambag ni Augustus Caesar

D. Livy at Tacitus – parehong sumulat ng kasaysayan ng Rome