KURN-I KERM B MEL

Deerli dostlarm

Kurn- Kerm'in, iaret ettiimiz anlamlarna aklk getiren bir mel istenildi yllardr

Ltfu ilahi ile, isteklerinize byk lde cevap verecek olan ve dahi Trkiyede bir benzeri olmayan Kurn B Melini sizlere takdim ediyoruz!.

imdi, yeniden OKUmaya alalm, slm DNnin yce bilgilerini, yepyeni bir anlayla!.

Dostlarm

nsan, ne aradn bilmezse, gznn nndekileri dahi gremez olur!.

Kiinin, neyi aramas gerektiini bilmesi iin badr!.

Bilmediinizi aramazsnz!.

Hazreti Muhammed aleyhisselmn srlar ieren muhteem mesajlar, asrlardr rtle rtle; bugn, son derece ksr ve s bir DN anlay ile artlanmz!. Bu yzden de, evrensel insana evrensel gerekleri anlatan ve kymete kadar geerliliini kaybetmeyecek olan Kurn- Kermi deerlendiremiyoruz.

Gkte bir yerlerde oturan ulu tanrnn, yanndaki melekleri, yeryznde setii postacsna yollamas; onun da gkten gelen kitab(?) insanlara aktarmas; diye kabullendiimiz DN anlaynn kesinlikle yeniden ele alnp orijin kaynaktaki gereklere gre yeniden deerlendirilmesi zaman gelmi gemektedir.

www.ahmedhulusi.org adresindeki web sitemizde yaynlanan tm almalarmzda, gemiteki tm mneviyt ehli zevtn bildii slm Dinine ait gerekleri amz diliyle anlatmaya altk. Btn bu bilgilerin kayna ise elbette ki elimizdeki tek BLG kayna olan Kurn- Kermdir.

ALLAH ismiyle neye iret edildiini; evrensel sistem ve meknizmay; insann hakikatini ve varlktaki yerini; tm incelikleriyle, iret, mecz, misl yollu aklamalarla anlatan bu Kitap=BLG anlalmadan, asla konunun zne ermek mmkn deildir.

Kurn- Kerm kkenli slm Dini anlayn elde etmemiz iin de bu inceliklere iaret eden noktalar vurgulayan iyi bir Kurn meline ihtiya olduu elbette malmunuzdur.

Halen Trke olarak yaynlanm Kurn mellerinin hi birinin, Kurnn baz ok nemli inceliklerini hesaba katarak hazrlanmad grnde olduum iin; deerli Kurn limi, stanbul Kanlca Camii mam Sayn Hasan Glerden bir Kurn B Meli hazrlamasn rica etmitim birka yl nce.

imdi size, web sitemizden ilk defa olarak, Hasan Gler Hocann birka yllk alma sonucu hazrlam olduu Kurn B Melini Ramazan hediyesi olarak iletiyorum.

Bu arada unu da kesinlikle bilmemiz gerekir ki, yeryznde hi kimse tarafndan tam hakkyla bir Kurn meli yaplmas mmkn olmaz!. Zir, bir yetteki baz kelimelerin birden fazla anlam ihtiva etmesi sebebiyle, ayn yetten birka mn anlalabilir; okuyann irfan derecesine gre!.

Bu melin benzerlerinde olmayan inceliklerine gelince

En bata ve en nemli olarak

slm Dini anlayn insanlara bildiren ve aklayan Kurn- Kerm, insana, yeryznde HALFE oluunun srrn, ALLAH ismiyle neye, nasl iret edildiini; bir ksm kelimelerin bana koyduu B harfiyle vurgulamaktadr. Aynen Bismillahta olduu gibi! B srrn anlayamayan kii, Kurnn ana mesajndan mahrum kalr ve Onu bir gk tanrsnn fermannmesi gibi alglar.

Kurn- Kermin en nemli yan ihtiva ettii B srrdr!. Tanr kavramyla Allah isminin iaret ettii anlam arasndaki fark da bu srr kefetmeye dayanr!.

Bu srrn farkedilebilmesi iin de mutlaka B harfiyle balayan kelimelerin ok iyi deerlendirilmesi zorunludur. Aksi halde, eksik ve yanl alglama yznden kuru bir yasa ve tarih kitabndan sz edilebilir.

te bu B Melde, ncelikle, B srrna iaret eden yetlerin veya B harfiyle balayan kelimelerin evirisinde; bu anlam farkedilecek ekilde dzenleme yaplmtr; ki bu yzden de, bu alma, Kurn- Kermin btn-derni-isel-sr anlamlarn daha iyi fark etmemize yol aacaktr.

kinci olarak, B Melde bir ksm kelimeler orijinalinde olduu gibi kullanlmtr dnen beyinlere yeni kaplar amak iin. Mesel Rasl kelimesi geen yerde, eviride de Rasl; Neb geen yerde Neb kullanlm; bunlar peygamber kelimesiyle geitirilmemitir. nk her bir kelime bir hikmete ve bir srra dayal olarak Kurn- Kermde ylece kullanlmtr. Ayrca, her kelimenin iaret ettii LEV, dierinden farkl, ayr bir LEVdir.

Dilin semantii gerei, bu kelimelerin yerine baka kelimelerin kullanlmas yanltr! Hak ismi ayr zellie iaret eder, iinde getii yette; Rab kelimesi ayr zellie-mertebeye-vasfa iaret eder; Allah kelimesi ayr zellie iaret eder. Bunlarn tmn tanr diye geitirmek ok byk bir gaflettir! Keza konumak anlamnda tercme edilen kelam, kavl, nutk, tahdiys/hadiyskelimeleri dahi byledir.

B Melde birok kelimenin orijinal olarak yer almas yznden, ilk bakta ifadesi ar gelebilir... Bu uygulama, Kurn- Kerm, rasgele bir Arapa metin olarak grlmeyip; meal hazrlamak, bir Arapa metni Trkeye evirmek deildir diye dnld iindir! Yani, hem, Kurnn mn ve tevilini Trke tek bir kelimeyle snrlamamak ve hem de Arapa bilmeyen okuyucuya, Kuran terminolojisini renme ve tefekkr etme frsat vermek niyetindendir... Ayrca o kelimenin anlamnn sorgulanmas ve aratrlmas gerekliliine iaret iindir. Mesela, Trke evirilerde topluca korkmak diye tercme edilen havf, hayet, rahbet, ittika, hazr, kelimeleri, orijinalleri ile verilmi olup; gerekliliine gre parantez iinde szlk ve tevili anlamlar da Trke olarak yazlmtr... Bunlarla birlikte, B Melde parantez ierisindeki ifadelerin yanna konmu soru iaretleri de, zerinde dnlp, sorgulanmas gereken, farkl anlamlarn dahi karlabilecei hususlara iaret etmektedir.

Ayrca, rnein, Kurnda lm anlamna gelenmevt ile yakyn kelimeleri ayr ayr geerken, evirilerde YAKIYN kelimesini kaldrp, onun yerine mevt kelimesinin karl olan "lm" koymak ok nemli bir yorum hatasdr!. Srlara giden yolu kapatmaktr!.

nc misl olarak tm mellerde grdnz KTAP kelimesini ele alalm Kurn- Kermde Arapa kitap kelimesi kullanlarak BLG kastedilmitir!. Kitap inzli tbiri ile anlatlmak istenen, insan bilincinde ilhi BLGnin aa karlmasdr! Yoksa, bizim Trkede kullandmz anlamda, gkten yeryzne yazl ciltli veya ciltsiz kitap veya herhangi bir lisan ile yazlm kat sayfalar inmemitir!. Kitap indirdik trnden eviriler maalesef insanlar tamamen konudan uzak farkl dncelere ynlendirmektedir.

Ksacas, OKUyabilirseniz, birebir tam karl olmasa da, bu melin, u ana kadar yaynlanm ve okuyucuya sunulmu Kurn melleri ierisinde ok farkl bir yerde olduunu greceksiniz.

Sayn Hasan Gler, sadece Allaha kulluu ve Raslullaha hizmet akyla hazrlad bu meli tm insanla karlksz olarak sunmaktadr. Bu melin telif hakk yoktur!. Dileyen herkes orijinaline sadk kalmak kaydyla oaltp yayabilir. Allah kendisinden raz olsun; makm Raslullah aleyhisselmn yakn olsun.

AHMED HULS 22 Eyll 2006

**********

FTHA SRES ( 1 )

nce EUZ-BSMLLAH zerine genel bir aklama:

STAZE:

stiaze, snma, tecerrd,... manasndadr...

Hz.Raslullah s.a.v.in rettii zere, zel olarak:

Euz Billahi mine eytanir Racym veya

Euz Billahis Semiil Aliymi mine eytanir Racym veya

Allahmme inniy euz Bike mine eytanir Racym, min hemzihi (melekiyyetimden perdeleyici drtlerinden) ve nefhihi (benlik krklemesinden; vnme-kibirden, izafiyetten) ve nefsihi (snnetullah gereine uymayan ilhamlarndan, vesvese atmasndan, byleyici frmelerinden), kelimelerinin OKUnmas ile olan snmadr...

Kurni hakikat zere yaratlan (RAHMN: 1-4) halife varlk AdemOluna ve her Kurn OKUyana istiaze (snma, arnma, tecerrd) emredilmektedir!...

te, bu gerei bize aklayan baz yetler:

NAHL: 98-100: Kurn (hakikatn, Rahmnn zikrini) krat ettiin vakit, eytan- raciymden (tard edilmi eytandan, B srryla) Allaha sn... Dorusu onun (eytann) iman eden ve rablerine tevekkl edenler zerinde bir sultas/hakimiyeti/tutana yoktur... Onun (vehmi nefsin, alt bilincin) sultas ancak kendisini veli (dost) edinenler ve (Bi-) onu (eytan) (Allaha) ortak koanlar (ona bir varlk, g, kuvve atfedenler) zerindedir (demek ki, istiaze yaplmas, yani nn OKUnmas art!?)...

ARF: 27: Ey AdemOullar!... eytan, sizin ebeveyninizi (baba-ananz), SEVATlarn (cesed, avret mahalli?) kendilerine gstermek iin (takva) libaslarn onlardan soyarak cennetten kard gibi sizi de fitneye drmesin!.. nk o ve onun kabilesi, sizin onlar gremeyeceiniz yerden sizi grrler... Biz, eytanlar iman etmeyenler iin evliya/dostlar kldk...

YSN: 60: Ey AdemOullar (meleki ruh, st bilin, akl sahipleri)!... Size ahdetmedim (bildirip bilgilendirmedim) mi: eytana (vehme) kulluk yapmayn, muhakkak ki o sizin iin apak bir dmandr?...

SD: 82-83: (blis) dedi ki: (Bi-) izzetine (varlmdaki izzetine) kasem ederim ki, onlarn tmn mutlaka artp saptracam... Ancak onlardan ihlaslandrlm (hlis klnm) kullarn mstesna...

ARF: 16-17: (blis) dedi ki: Beni (B srrnca) sapttrmana (mukabil, sebebiyle, onun gerei) yemin ederim ki (Hakkn Zatndan gafil?), elbette senin srat- mstakiymine onlar iin oturacam (onlara engel olacam; da vasl olamayacaklar)... Sonra, andolsun ki onlara nlerinden, arka ynlerinden, sa ynlerinden ve sol ynlerinden geleceim... Onlarn ekseriyetini kredenler (deerlendirenler) olarak bulamayacaksn...

MU'MNN: 97-98: De ki: Rabbim!... eytanlarn uyartlarndan/impalslarndan (B manasnca) sana snrm... Ve (B manas gereince) sana snrm Rabbim, yanmda hazr bulunmalarndan...

Hatta Abdullah bni Abbas r.a.dan rivyet edildiine gre, Hz.Raslullah s.a.v.e Cibriyl a.s. ilk nzil olduunda istiaze ve Bismillah ile emretmitir...

Onun iin biz eer Kurn- Kerme dokunmak istiyorsak, eer hakikat ile snnetullah OKUmak istiyorsak,

Euz Billahi mine eytanir Racym,

Yani: Snrm B srryla Allaha (hakikatm olan, gayr olmayan tam varla; herhangi bir varlm, kuvvet ve kudretim szkonusu olmakszn; la havleve la kuvvete illa Billah!); recmolunmu (Allaha yakn hli yaamaktan tard olunmu; Rahmna si-mrik biri olmu; doasnn ve ilevinin gerei melekiyyetimden ve hakikatmdan saptrc vesvese ve fikirler ilka eden, vehmi benlik verip irke eken) eytandan, demek zorundayz...

Peki, Kurn, Kurn OKUduun vakit, eytan- raciymden (tard edilmi eytandan B srryla) Allaha sn (NAHL: 98), derken, yani euzy emrederken, kendisi -Kitab olarak- Bismillah ile balam ta euz ile niye balamamtr?... Yani Kurn- Kerm adl kutsal Kitabn ve Onun srelerinin balarnda Bismillah varken, niye euz yok?... Oysa kraatn=OKUmann evvelinde istiaze emrediliyor?... Namaza kalkann abdestle emrolunmas gibi, Kurn OKUyann istiaze ile emrolunmas szkonusu!...

Bu Kelmn nzil olduu boyuta eytaniyet-cinn varamaz, tesir edemez ki?...

O anl bir Kurndr, bir Levh-i Mahfuzda (korunmu levhada)dr (BURC: 21-22), buyuruluyor!...

Dolaysyla istiaze (snma, tecerrd, arnma) Kurna deil, Kurn OKUyana gerekli... Yani istiaze, Kurnn evvelinde deil kraatn evvelinde lazmdr...

Nitekim: VKIA: 79da: Ona (Kurn- Kerme) arnp tahir olanlardan bakas dokunamaz!...

UAR: 210-211de: (Bi-) Onu eytanlar indirmedi... (Bu i) Onlara uymaz (onlara yakmaz)... (Zaten) muktedir olamazlar!, diye konu aklanr...

Bismillah ise Kurnn/Kitabn iptidasnda tabii olarak vardr!.. Nitekim hadis-i erifte: Kll emrin ziy balin lem ybde Bi-Besmelete, fe huve ebter = Bismillah ile balamayan her nemli i, EBTERdir (gdk kalr, tamamlanamaz) buyuruluyor...

BSMLLAH ile ilgili dier nemli aklamalar...

nce Bismillahn krat ve yazl zerine Hz.Raslullah s.a.v.in mbarek snneti ve iaretini deerlendirebilmek iin baz hadis-i erifler ve aklamay okuyalm:

Hz. Enes r.a Hz. Raslullahn Kurn okumasndan sorulduunda yle tarif eder: O, Bismillahir Rahmnir Rahymi okuduunda Bismillah, er-Rahmn ve er-Rahymi iyice uzatrd (Bi-ismi Allah olan, Rahmn, Rahymi vurgulayarak, isimlerin zerlerinde durarak okurdu)!...

Hz. Raslullah s.a.v.in, 26 vahiy katibinden (ki bu katiblerin ba Hz.Ali KerremAllahu vechehudur) biri olan Muaviye b. Ebi Sfyana Bismillahn yazln yle tarif ettii rivyet edilir:

Diviti ilka et (mrekkeb okkasn nne koy), kalemi tahrif et (ulandr, ucunu sivrilt; harflendir), yi ikame et (doru ek, dorult), i tefrik et (dilerini birbirinden ayr), i kr yapma (gzn belli et), tahsin et (gzelletir, gzel yaz), med et (uzat), i tecvid et (harflerini tek tek belirt, okunur-anlalr yap)...

Hz.Enes r.a.dan rivyet olunuyor... Hz.Raslullah s.a.v. yle buyurmu: Biriniz i yazdnda, er-Rahmn med etsin (uzatsn)!...

Hz.Raslullah s.a.v.in vahiy katiblerinin nde gelenlerinden olan Zeyd B. Sabit r.a., Hz.Raslullahn yle dediini rivyet eder:

Ve nihyet (Ebu Davudun Musannefinde tesbit ve rivyet edildii zere) 3.kademesi ise Bismillahir Rahmnir Rahymdir!? (NEML: 30)...

Gelelim neden sadece Allah deil de ismiAllah, ya da Billah deil de Bismillah denilmesi hususuna?...

Bismillah, Allah->Rahmn->Rahym diye ard arda isim, mteakp kademe gibi deil, Bi-ismi Allah olan, Rahmn Rahymdir, ya da Rahmn ve Rahym sfatlar ile vasflanan (nesne, yap), ismi Allah olandr, ya da Rahmn Allah, Rahymdir diye deerlendirmek lazm... Yoksa ismi Allah olan ile Rahmn Rahym olan ayrp iki ayr nesne/yap var saym oluruz ki Ehad-Samed Allah gereine uymaz...

Zaten Allah kelimesi isim, Rahmn ve Rahym kelimeleri ise sfattrlar, Bismillahda!... Sfat ise, o ismin msemmasnn sfatdr!... Mesela, Allah Bridir, dendiinde, Allah ismi (lafz) Baridir deil, ismi Allah olan msemma (yap, nesne, kuvve) Bridir, demektir...

O halde Bismillah: Rahmniyyet ve Rahymiyyet vasfl ismi Allah olan (nesne-yap-kuvve) olarak..., demektir...

Nitekim BAKARA: 163de: (Ey insanlar) sizin ilhnz, lhun Vahiddir (bir tek vcuddur)... (O halde) kendinden gayr ilh (vcud, yaratan, messir) olmayan O (Allah) Rahmndr, Rahymdir!... ve

SR: 110da: De ki: (ster) Allah diye arn, veya (ister) Rahmn diye arn... Hangisi ile arrsanz (farketmez); Esm-l Hsna Onundur (o isimler ile iaret edilen yerde sizin varlnz szkonusu deildir; tm Esm ile iaret olunan hep ayn Tekdir, tek bir varln deiik zellikleridir; illa HU!), buyurulur...

Yani, smullahn ismi burada fazladan deil, zellikledir; Kurn vahyinin ilk yeti olan kra Bismi RabbiKEde de olduu gibi!... Nitekim Kurnda Allah zikretmek ve smullah zikretmek diye iki farkl ey geer... Bu nedenle Bismillahi, Billahi manasnda tercme edilemez!... stiaze (snma) ve stiane (yardm dileme) de ise ism kullanlmaz... Yan, euz Bi-ismillahi ve isteynu Bi-ismillah olmaz!... Euz Billahi ve steynu Billahidir, dorusu... Bismillahide veya Bismi RabbiKEde o (Rabbani) kuvvenin aa kmas szkonusudur!...

sm = isim burada msemma kuvve yerindedir!... Msemmas olan (msemma olan) isim, Allaha (Allah lafzna deil, Allah adyla iaret olunana) aittir de, demektir!... Nitekim, MERYEM: 65de: Onun bir adan(Ondan baka isimlenen msemma) biliyormusun? diye buna iaret edilir...

B Srr ve Bismillah ile ilikisi:

...!B srr=

B srr veya B manas veya B gerei ya da Bismillah hakikat!?...

Kurnda B srr ok ok nemlidir!...

Nitekim Darl Hikmetin (Hikmet Yurdunun) kaps ah- Velyet Hz.Ali kerremAllahu vechehu yle buyurur:

"Kur'n'n srr Ftiha'da; Ftiha'nn srr 'B'ismillh'da; 'B'ismillh'n srr da "B" harfindedir... Ben o Bnin altndaki NOKTAym!"

Bismillahn bandaki B, harf-i cerrdir (kendine doru eken-cezbeden harf)!...

Eer B mans anahtar olmasayd, Kurnda temsil yollu anlatlan hakikatlarn ve ismi Allah olann, insandaki varln, karln, zuhurunu, yansmasn, tasarrufunu, rahmetini ve dolaysyla

tesbihimizi, zikrimizi, hilfetimizi bilemezdik; yakiyne eremezdik... Hakk olan bu realiteyi materyaliste, maddi-mekansal (hayalde) deerlendirerek cennet denilen gerek yaam hlinden ebedi mahrum olurduk...

Oysa FUSSILET: 54de akland zre B her bir eye ve her birime ait bir gerektir!... Makro alem iin de mikro alem iin de iin teknii, brn, ileyii byledir... Kurn-evrensellik-insan arasndaki birebirlii (RAHMN: 1-4) dikkate aldmzda -ki bu bir gerek- iin nemi ihmal edilir gibisinden deildir...

Ulhiyyet gerei, her bir birim ya da her bir ey B gereince, ismi Allah olann Rahmniyyet ve rahymiyyeti olarak alemi ahadettedir... Gerisi duyulara bal hayallerdir, dnyalardr... Bu gerekten tr la ilhe illAllah; yani, gayrna yer yok!...

gerei var, o halde yok!, demektir bu!?...

Onun gayr ne bir vcud, ne bir kuvve, ne bir messir ve ne de bir fail-fiil szkonusudur!... blis, zebani dahi Bdeki gerek ile ilevdedir!... Zebnilerin kuvveti (19 harfli) Bismillahdandr (MDDESSR: 30)!...

Nitekim, Hz.Raslullah s.a.v.in terkisine bir binee binen kimse, Hz.Raslullahn kendisine yle dediini rivyet eder: Sen zerinde iken binein olan hayvan tkezleyecek olursa, sakn Kahrolasca eytan (sen yaptn!) deme... nk o (eytan) bir ev kadar oluncaya kadar bydke byr ve kendi kuvveti ile yaptn syler... Fakat yle de: BismillahirRahmnirRahym... Muhakkak ki o (eytan) sinek kadar oluncaya kadar klr!...

Kitabullah (Kurn)da yle iaret edilir:

NS: 136: Ya eyyuhelleziyne amenu, aminu Billahi = Ey (takliden) iman edenler!.. B srryla iman edin Allaha...

R: 19: Allahu Latyfn Bi-ibadiH yerzuku men yea = Allah kullarna (B srryla, B gereince, Bizatihi onlarn vcudu ve hakikat olarak; onlardan) Latiyfdir, dilediini rzklandrr...

AHZB: 43: ve kane Bil mminiyne Rahyma = Mminlere (B srryla, B gereince, mminlerin vcudu ve hakikat olarak) Rahymdir...

BAKARA: 143: innAllahe BinNasi le Raufur Rahym = Muhakkak ki Allah insanlara (B srrnca, B gereince, insanlarn vcudu ve hakikat olarak; insanlardan) Raufdur, Rahymdir...

ENFL: 17: felem taktuluhum, ve lakinnAllahe katelehum... ve ma rameyte iz rameyte, ve lakinnAllahe rama... = Siz ldrmediniz onlar, fakat Allah onlar ldrd... Attn zaman da sen atmadn, Allah att (B harfi yazlmadan B gerei burada bu ekilde vurgulanmaktadr)!.

KAF: 12: men haiyer Rahmne Bil-aybi ve cae Bi-Kalbin muniyb = Bil-Gayb (kendi gayb-hakikat olarak) Rahmndan, hayet eden ve (hakikatna) dnen bir kalb ile (B srr gereince) gelen kimse iin (dir cennet denilen yaam)!...

YSN: 11: innema tnziru menittebeaz Zikra ve haiyer Rahmne Bil-aybi, fe beirhu Bi-mafiretin ve ecrin keriym = Sen ancak Zikre (hakikatna, Kurna) tabi olan ve Bil-gayb (gayb-hakikat olarak) Rahmndan hayet duyan uyarrsn... Onu bir mafiret ve keriym bir ecir ile (B srrnca) mjdele!...

Bu arada Bismillahn aklamas konusuna en gzel yorumu getirmi Merhm Hamdi Yazra kulak verelim.

Trkiye'deki en mkemmel tefsir olan, Diyanet leri Bakanlnn bastrtm olduu, Elmall Hamdi Yazr' n hazrlad "HAK DN KURN DL" isimli 9 ciltlik eserin 1. cilt 42 ve 43. sayfalarnda " B " harfinin manasyla ilgili olarak zetle u bilgi vardr:

"Eazm mfessirin diyorlar ki. "BA"nn buradaki manay ilsak, ya MLASEBET ve MUSAHEBET veya istianedir...

Bu tevile gre; besmelenin meli "ALLAH Rahman Rahim namna" demek oluyor ki; bu da "B"de MLBESE mansna rcidir.. Bunun hasl, bir niybet itirafdr.

Bir ie balarken, "filan namna" demek, "ben bunu ona izafeten, ona hilafeten, onu temsilen, ONUN BR ALET olarak yapyorum; bu i hakikatte benim veya bakasnn deil ancak onundur" demek olur.. Bu da vahdeti vcud mlhazasna rci bir fenfillah hlidir."

Bu konuda son devir elebilerinden deerli mutasavvf Ahmed Avni Konuk da Fuss erhinde (Marmara niversitesi lahiyat Fak. Yay. cilt 2 sayfa l9l), "B" harfiyle alkal olarak ksaca yle der:

"B BADH' deki "Ba" mlbese iindir... Demek ki, ALLAH Z'l-celal ibadnn kisve-i taayynne brnp zahir olmutur"!..

O halde B harfinin ihtiva ettii bu anlam nda yetleri nasl mellendirelim?... Ya da B harfi ile balayan yetleri nasl anlayabiliriz?... B Harfi neyi fark edip anlamamz iin kullanlmtr Kelmullahta?

Bu melin en nemli zellii B harfinin ihtiv ettii anlam nda yet mellerinin yazlmasdr...

Ayrca mellendirmede, yetler iinde geen Allah isimlerine, Rab, Hak, Rasl, Neb gibi kelimelerin de orijinallerine sadk kalnarak, erbbnn konuyu incelemesine olanak salanmtr!.

Dilin ve kelimelerin semantiinin hakk verilmitir!.

Melin hazrlanmasnda, B harfinin iinde getii yetlere, o harfin ihtiva ettii anlam nda man verilerek; (yetin zhir mans gzard edilmeksizin; ruhu muhafaza ederek) ifadelendirilmitir... in ruhunu yanstmas, maksad ifade etmesi bakmndan Bnin en uygun karl bize gre, ...olarakdr!...

Ezcmle yerine gre B iin u ifadelendirmeler yaplmtr:

...olarak B srryla, B srrnca, B gereince, B manasyla,... gibi...

Allah ismi, nasl ki lahi Esmay cami ise, B de ilahi srlar camidir... Bu sebeple Byi, Bismillah ve BismillahirRahmanirRahymi ok iyi OKUmak ve idrak edip alglamak zorundayz!... Onun iin hereyin balangcnda Bismillah gerekir?...

Kurn ya da Onun yet ve kelimatn anlamada ok nemli olan,

Kurnn/her yetin bir Zahiri, bir Batn, bir Haddi ve bir Matla vardr,

Hadis-i erifinin, aklamaa altmz B srr ve Bismillah konusu ile balantl izah:

Evrensel anlamda, Kurn, Zatn sfat ve esms ile kesret alemine tenezzldr ki, bunun ne haddi ne hududu ne de sonu olur... Buna ait ilim ihata olunamaz, tafsili bitmez... Bu gerekten tr:

Hamd, Semavatn Rabbi, Arzn Rabbi, alemlerin Rabbi Allaha aittir... Kibriya, Semavatta ve Arzda Onundur (herey Onun kemalini izhardadr; acziyet yoktur)... O, Aziyzdir, Hakiymdir. (CSYE: 36-37),

T-H: 110: Onu ilmen ihata edemezler... buyurulur...

Ancak inzl olunan Kurn- Kerm ve her yetin, hadis-i erifte anlatlan ynlerine gelince:

Zahiri: Gresel evrene, halka, beeriyyetimize, beduyuya gre alglama ve hkmleri ihtiva eder... yetlerin bu ynn alglamada insanslar da pay sahibidir...

Batn: Hakkani vcuda, gayba ait ynn; basiretle alglanabilecek manasn ifadedir... yetlerin bu manasn ancak iman akl olanlar, arif insanlar alglayabilirler... nsanslar (cinler), ancak melaikeden kulak hrszl yapan eytanlar kabilinden yetlerin bu ynne ait manalar bilgi edinebilirler... Fakat idrak edemezler... Bilgili biri olma perdesi, gnah, irki ile mesuliyet altna girerler, hikmet-i ilhi!...

Haddi: O kelamn manas, snnetullahdaki yeri, hikmeti, hkm, ilevidir... (Belki, haddini bilmeyi de bu manada dnmek lazm)...

Matla: Tulu (dou) yeri, o yetin hkmnn-ilevinin dayand ilhi sfat, mahade noktas...

BismillahirRahmnirRahym Kurnn, Kurndaki srelerin ve Ftihann bir yeti midir; ya da

Bismillah bir yet midir, meselesine gelince:

Bismillahn, Kurni, vahyi bir sz olduu kesindir (NEML: 30)... Nitekim bir hadis-i erifte: Kim i terkederse, Kitabullahdan bir yeti terk etmitir, buyurulur... Zaten Bismillah mushafta yazl olduuna gre, mecburen yettendir... nk kutsal metin Kurn- Kermde (mushafta) vahiy-yet olmayan bir ey zaten yazlmamtr!...

Bismillah, mmlKurn olan FTHAnn da bir yetidir... Nitekim bu konuda Hadis-i erif ve sahabenin reyi vardr ki BismillahirRahmnirRahym FTHAnn birinci yetidir, diye... Zaten FTHAnn srr Bismillahda gizli buyurulduu gibi, Seb-i Mesani de ancak Bismillah ile yedi yete tamamlannca oluyor (hadis-i erifte de byle tarif edilmitir)... Ancak Hz.Raslullahn ve Hz.EbuBekr ile Hz.merin namazda FTHAya (sesli?) direk elHAMDU... diyerek baladklar da bir gerek ki bunun izah ayr bir husustur?...

Bismillah Kurndaki dier srelerin banda da var, hususuna gelince?...

Gerekte Bismillahsz bir ey yoktur... FUSSILET: 54: Dikkat edin!... Muhakkak ki O, Bi-klli eyin muhittir ("B" her birime aittir!), yeti bunun bir kantdr...

SR: 46: Kalblerinin zerine, Onu (Kurn) fkh etmelerine (anlamalarna mani) ekinneh (klflar, perdeler), kulaklarnda da (alglamalarna mani) vakra (arlk; rtc, engelleyici) koyduk... Kurnda Rabbini teklii ile zikrettiinde, nefretle dbrleri zere/geriye dnp giderler, yeti de bir baka iarettir...

Esasnda Kurn OKUmann usl namazdaki tertiptir... Euz->Bismillah->Ftiha ve herhangi bir sre veya yetler... Bu nedenle Abdullah bni Mesud r.a.n mushafnda Ftiha Sresi yazlmamt, Eer yazsam, her srenin bana yazmam gerekirdi diyerek...

Aslnda, her Kurn okumaya illa BismillahirRahmanirRahym ile zaten balanr... Mesele, yazlmasnda yani mushaf halinde mi kyor!?... Bismillahsz Kitab olur mu?...

Bismillahn srelerin banda (balangcnda) bulunmasnn nemi ve zellikle bulunduunun, fakat o srelerin bir ayeti (1.ayeti) olmadnn isbat Tevbe Sresinin banda Bismillah olmaydr... nk Bismillah ile balanlan ey arasnda anlaml bir iliki vardr... Nitekim Tevbe/Berae Sresinin balangcnda Bismillah ile kraata balanmad halde bu srenin herhangi bir ksmndan bir blm (bir ka ayet) kraat edildiinde Bismillah ile kraata balanlmas gerektii ihtilafsz bir husustur...?

Nitekim mam Caferi Sadk k.s.: el-Besmelet tiycanusSuveri = Bismillah, srelerin taclardr!, buyurmutur!?...

SRE HAKKINDA ZET BLG

Ftiha Sresinin inzl edilii ile ilgili ilgin rivyetler vardr... ki defa nzil olduu, Cebrailli-Cebrailsiz inzl olunduu,... gibi...

Ftiha Sresinin inzli ile ilgili mehur iki rivyeti yazalm:

1.rivyet...

Raslullah s.a.v., Hz. Hadice r.a.ya yle dedi: Yalnz (tek) kaldmda bir nida iittim... Vallahi, bunun (fena) bir i olmasndan korktum... Hz. Hadice r.a. yle dedi: MaazAllah (Allaha snrm), Allah sana yle bir ey yapmaz... Vallahi, muhakkak ki sen emaneti tediye edersin (yerine getirirsin), sla- rahm yaparsn (akrabalk hakkn ulatrrsn) ve doru sz sylersin (yalan yok sende)...

Derken Hz.Raslullahn evde bulunmad bir srada Hz.Ebu Bekr r.a. eve gelir ve Hz. Hadice validemiz, Raslullah a.s.n kendisine sylediklerini ona anlatr ve: Ya Atyk (antika, eski adam?), Muhammed ile birlikte Varaka B. Nevfele git der... Raslullah a.s. yanlarna girdiinde, Hz.Ebu Bekr r.a., Hz.Raslullahn elini tuttu ve dedi ki: Bizimle Varakaya yr (Varakaya gidelim)... Raslullah s.a.v.: Sana kim haber verdi? dedi... Hz. Ebu Bekr: Hadice dedi ve beraberce Varakaya gittiler ve (meseleyi) ona anlattlar... Hz. Raslullah yle dedi: Yalnz (tek) kaldmda arkamdan Ya Muhammed, Ya Muhammed diye bir nida iitiyorum, bundan dolay ben de Arzda kayorum?... Varaka dedi ki: Hayr, byle yapma!... Sana (bu ses) geldiinde, ne dediini iitinceye kadar (yerinde) sabit ol... Sonra bana gel ve (ne dediini) bana haber ver... Ne zaman ki Hz. Raslullah yalnz kald ona: Ya Muhammed!.. De ki: BismillahirRahmnirRahym, elHamdu lillahi Rabbil Alemiyn... Ve ledDaaalliiiyn (e ulancaya kadar), De ki: La ilhe illAllah! (diye bir iittirici) nida etti... Sonra Hz.Raslullah s.a.v. Varakaya gitti ve onu ona zikretti... Bunun zerine Varaka Ona dedi ki: Mjde, mjde sana!.. Ben ahadet ederim ki sen Meryemolu sann kendisini mjdelediisin ve muhakkak ki sen Musann namusu misli zeresin ve sen Nebi Mrselsin!.. Ve muhakkak ki bu gnden sonra sen Cihad ile emrolunacaksn... Eer ona eriirsem, muhakkak ki seninle birlikte (senin yanda) cihad ederim... Varaka vefat ettiinde Raslullah s.a.v. yle buyurdu: Andolsun ki o kass (keii), zerinde ipek elbiseler olduu halde cennette grdm... nk o bana iman etti ve beni tasdik etti...

2.rivyet...

Abdullah . Abbas r.a.dan yle rivyet edilir...

Cibriyl a.s., Neb s.a.v.in yannda oturuyor iken fevklerinden bir ses iitti... Ban kaldrd da dedi ki: Bu, bugne kadar almam ve ancak bugn alan Sema kapsdr / Semadan bir kapdr... Ondan (o kapdan) bir melek nzil oldu... (Bu melek hakknda da) yle dedi: u yeryzne nzil olan melek, bugne kadar nazl olmam ancak bugn nzil olan bir melektir... (O melek) Selamlad (Selam verdi) ve dedi ki: Senden nce hibir Nebye verilmemi ancak sana verilen iki nurun mjdesini sana getiriyorum: Ftihatl Kitab ve Bakara Sresinin hevatimi (sonlar, son yetleri)... Bu ikisinden okuduun her bir harfin (sevabn, karln) illa alrsn...

Bu iki rivyeti Kurn vahyinin balangc hakkndaki dier rivyetler ile birlikte deerlendirdiimizde u durum ortaya kyor:

Ya, FTHA Sresi, Mekke-i Mkerremede, Cebel-i Nurda, ar- Hirada Alak Sresinin ikra ile balayan ilk 5 yeti nzil olmadan nce, melek seslenii olarak, Hz.Raslullah s.a.v.e bildirildi... Ki, Kurn- ve slam anlamada referans bir isim olan ah- Velyet Hz. Ali kerremAllahu vechehunun mushafnda -ki Onun mushaf nzl srasna gre tertib edilmitir- da Ftiha Sresi ilk sredir... Yani Hz.Ali (r.a.)a gre Ftiha Sresi ilk vahiydir...

Veya, ilk nce Alak Sresinin ilk 5 yeti nzil oldu... Daha sonra Kalem, Mzemmil, Mddessir (veya mddessir, mzemmil) sreleri nzil oldu; 5. Srada FTHA Sresi nzil oldu... Ancak bu rivyete gre bile gerek yle: Bir ksm yetlerinin nzil olmas dolaysyla bu sralama dorudur... Ancak BTN BR SRE olarak ilk nzil olan gene FTHA Sresidir... Yani FTHA, sre olarak Alak, Kalem, Mzemmil ve Mddessir srelerinden nce nzil olmutur...

Dolaysyla her halkrda FTHA SRES KURNn LK NZIL OLAN SRESDR; Kurn tertibinde de ilk sredir; Allah sistem ve dzenini anlatan ilk sredir ve manas her an dembedem geerlidir.

Ya da, her ikisini de badatran Ftiha Sresinin iki defa vahyolunduu rivyeti ve kabuldr...

Burada Hz.Raslullahn vahyinin ya da mucizesinin orijinalliini vurgulayan bir hadis-i erif de yazalm:

Enbiyadan hi bir Neb yoktur, ancak Ona (Onun nbvvetinini bir isbat, Onun almeti farkas olan bir zellik, bir mucize) verilmitir ki onun misline (ondan) daha nce beer camias iman etmi deildir(orijinaldir, yenidir)... Bana verilen ise VAHYdir ki Onu ALLAH BANA VAHYETTi... Umarm ki kiyamet gn onlarn (Neblerin) en ok tabi olunan olurum...

Ftiha Sresinin adlar:

Bizzat vahiy veya hadis-i erifler ile tanmlanm ya da onlarn maslahatndan yorumlanarak karlm baz isimleri unlardr:

Ftihatl Kitab (Kitabn acs, anahtar/girii), mml Kurn (Kurnn anas-asl), mml Kitab (Kitabn anas-asl), es-Sebl Mesaniy (Sen edilen Yedi, tekrarlanan yedi), el-Hamdu lillah, e-Hamd lillahi Rabbil Alemiyn, Hamd, Salat (namaz), Kurn- Azym, ifa, Esas, Vafiye (blnmeyi, paralanmay kabul etmeyen tam; bu sre iki rekata blnemez), Kafiye (Ftiha, baka srelerin yerine yeterli gelir, fakat onlar bunun yerine kafiyeterli gelmez),... gibi...

Ftiha Sresi hakknda baz hadis-i erifler:

Ebu Saiyd Rafi bin el-Mualla r.a. rivyet ediyor ki:

Raslullah s.a.v. bana: Mescidden kmazdan evvel, Kurndaki en byk (azim) sreyi sana talim edeyim (reteyim) mi (ne dersin) ? dedi de elimi tuttu... Derken yryp (Mescidden) kacamz srada: Ya RaslAllah!... Muhakkak ki Kurndaki en byk (azim) sreyi talim edeceinizi demitiniz? dedi... (Raslullah) dedi ki: El-Hamdu lillahi RabbilAlemiyndir... O, Seb- Mesaniydir ve bana verilmi olan Kurn- Azymdir!...

Hz. Ali r.a. diyor ki: Hz. Raslullah s.a.v. yle buyurdu: Ftihatl Kitab, yetl Krsiy, ehidAllahu ennehu la ilhe illa HU..., ve Kulillahmme Malikel Mlki... yetleri (B srrnca) Ara asldrlar... Bunlarla Allah arasnda bir hicab yoktur!. (namaz sonras tesbihlerden nce yetl Krsiy okunan yerde bunlarn hepsinin anlam dnlerek okunmas tavsiye olunur!)...

mmlKurn (Kurnn Anasn) OKUmayann namaz yoktur.

Ftiha-tlKitab (Kitabn acs, anahtar/girii) OKUmayann namaz yoktur.

Kim bir rekat namaz klar da (o rekatn) iinde mml Kurn OKUmazsa, imamn arkas (nda cemaat olmas) mstesna, namaz klm olmaz (rku, secde ve kyam her rekatta yapld gibi, Ftiha Sresi de her rekatta okunmaldr!).

lahi SIRlar, inzl olunmu Kitablardadr... Btn indirilmi Kitablarn srr Kurndadr... KURNn SIRr FTHAda gizlidir.

Ftihatl Kitab, her hastala bir ifadr.

Fiyha ifaun min klli dain = Onda her derdin ifas vardr.

Ftihatl Kitab, Kurnn te birine denktir.

Kim Ftihatl Kitab kraat ederse, sanki Tevrat, ncili, Zeburu ve Furkan kraat etmitir!.

mml Kurn, seb-i mesani (Sena edilen yedi)dir.

Andolsun ki biz sana, Seb-i Mesaniyi (Sen edilen Yediyi, tekrarlanan yediyi, yedi zati sfat; ftiha sresini) ve Kurn- Azymi verdik (HCR: 87).

yu okuduunuzda, i okuyun... Muhakkak ki o (Ftiha Sresi) mml Kurndr, mml Kitabtr ve es-Sebl Mesanidir... onun yetlerinden biridir.

Drt (ey) Arn altndaki hazineden inzl oldu, ki onlarn gayr ondan bir ey inzl olmamt: mml Kitab, yetl Krsiy, Bakara Sresinin sona erdirenler (yet) ve el-Kevser.

Bakara Sresi ilk zikirden verildi... Ftihatl Kitab, Bakara Sresinin sona erdirenleri (sonlar) Arn altndan verildi... Mufassal (sreler; Hucurattan, Nasa kadar) ise nafileden (ba, lutuf, fazladan) dir.

Namaz (Ftihaya namaz,diyor?), kulumla aramda ikiye taksim ettim...Yars benim yars kulumundur... Kul: der, Allah: Kulum beni Hamd etti (Hamdden-idraktan aciz olduunu bildi; Hamd eden Allahtr), buyurur... Kul: , der; Allah: kulum bana SENA etti (izhar olunann Rahmniyet ve Rahmiyetimin sonucu olduunu bildi), buyurur... Kul: , der; Allah kulum beni temcid etti (Azametim ve anmla beni bildi) buyurur... Kul: der, Allah: Bu, benimle kulum arasndadr, kulumun istedii onadr... Kul: der; Allah: te bunlar kulumundur, istedii kulumundur, buyurur.

AYETLERN MNSI

1-) BismillahirRahmnirRahym; smi Allah olann Rahmniyet (yokluktan vcuda getiren, izhar eden sfatlar) ve Rahimiyyeti (kemale erdiren, OKUmay nasibederek birime hakikatini farkettiren rahmeti) ile (izhar olmakta; varlm ve biliim hakikatm-ismi Allah olan-dandr)... Veya B srr itibariyle: Esmsyla varlm yaratan ismi Allah olann Rahmaniyeti ve Rahimiyyeti ile

2-) ElHamdu Lillahi RabbilAlemiyn; Hamd (mutlak deerlendirme, kemltlarn izhr) Rabbl lemiyn olan Allaha mahsustur (bu nedenle her ey Onu tesbih eder; zira herey Onun Esmasnn aa kmas iindir).

3-) er RahmnirRahym; (Hamd kendisine mahsus/kendi hakk olan Allah) Rahmndr, Rahymdir (Allahn rahm sfat dolaysyla Hamd ilevi szkonusudur; genel ve zel rahmeti ve nimetleri vardr).

4-) Maliki YevmidDiyn; (Rabbl Alemiyn olan Allah) Diyn (ceza) Gnnn (Nn) Mliki (hereyin sahibi olarak mlknde tasarruf eden) / Melkidir (hkmranlk ve iktidar sahibi; diledii gibi kurallandrp, belli bir ftrat ile yarattklarn buna gre de deerlendirmekte).

5-) yyaKE nabudu VE iyyaKE nestaiyn; Yalnz sana kulluk ederiz VE yalnz senden yardm dileriz... Yani: Ancak dilediin (izhar ettiin) kulluk halin olarak varz ve bunun devam gene Sana, Senin Hamd ilevine baldr; Mstean Baki Sensin!.

6-) hdinasSratalmstekym; Hidyet et bizi o Srat- Mstakme;

7-) Sratalleziyne enamte aleyhim; O srat ki NMda (ilhi sfatlarla tahakkuk) bulunduklarnn (Neblerin, Sddklarn, Veliylerin) yoludur (ilhi zelliklerle yaayan onlarn arasnda bulundur)...

ayrilmadubi aleyhim; Gadap edilmilerin (mriklerin, yz-kalbi Allaha dnk olmayanlarn; seyr-i slke girmeyenlerin; zahirle perdelenenlerin, yahudilerin) deil.

Ve laddaaalliyn; Ve (Hkikatlarndan) sapanlarn (batn ile perdelenenlerin, nasarann), deil.

**********

BAKARA SRES ( 2 )

SRE HAKKINDA ZET BLG

smi el-Bakara (o malum inek, srailoullarnn inei) olan sre, mehur kabule, Kfe ekolne gre 286 ayet olup Kurnn en uzun sresidir...

Hicretten sonra, Medine-i Mnevverede nzil olan ilk sre olduu gibi, btn Kurnn en son inen inde /kendisinde Allaha dndrleceiniz o gnden korkun/ o gn iin korunun/ o gnn bilinci ile yaayn... Sonra zulme uratlmakszn her bir nefse kazand tam verilir! (BAKARA: 281) ayeti de bu srededir...

Bakara Sresinin tamam Medine-i Mnevverede ve deiik sreler zarfnda, byk ksm Hicretin ilk iki ylnda nzil olmutur... Sadece 285-286. ayetlerinin Mekke-i Mkerremede, Mirac gecesinde vastasz vahyedildii de rivayetler arasndadr...

Bakara Sresinin fazileti ve ksaca zellii:

Baz Hadis-i erifler:

phesiz her eyin bir hrgc /tepesi/zirvesi vardr, Kurnn zirvesi de el-Bakaradr (Darimi)

Evlerinizi makbere (cesed bulunan yer; mezarlk) lar haline getirmeyiniz (YNUS: 87: evlerinizi kblegah-namaz klnan yer yapnz); phesiz ki eytan iinde Bakara Sresinin okunduu evden firar eder (Mslim)

Hz. mer Bakara Sresini 12 ylda renmi, olu Abdullah ise 8 ylda renmiti... Hatta Hz.mer r.a. Bakara Sresini hatmedince deve kesmitir...

El-Bakara, Kurnn en kapsaml ve tafsilli bir sresidir... Bu nedenle FUSTATul-KURN yani Kurnn ota-ehri, denmitir... Allahn en azym meclas (tecelligah) olan Kurnn, bu azametine ve btnlne ait btn mefhumlara bu srede deinilmi, gerekli atflar ve iaretler yaplm, hkmler aklanmtr, ULUHYYET iktizasnca...

Boyutlarn mnasebetini, Yeryznde diyn realitesini ve insanlk zuhurunu tm boyutlar ile, skaladaki katmanlarla mukayeseli olarak ifade etmektedir...

Halife olarak Ademin yaratlmas; haniflik bilincinin, yani insan neslinin meydana gelii...

Ftr Zenb, yani esas gnah gerei...

insanlk boyutunun kemalatlar; insanlarn bilin farkllklar: muttaki, mumin, kafir, mnafk,... gibi...

Hz.brahim ve brahim Ailesinin nemi; brahim milleti; slmn zuhuru...

nsanlk iin olan Kabenin binas ve zellii...

srailoullar misyonu ve bu balmda Yahudilik ve Hristiyanlk gerei ve slma nisbetleri...

DYNin zahiri olan slmn, insan hakikatna erdirici, tam teslimiyeti/fenay ve akabinde hasl olan vsal ve bakay maslahat ve temin eden en byk yol/yntem/tarikat olduu... ve nice ibret olaylar, sembolik anlatmlarda gizli (ak) gerekler?...

yetlerin mealine gemeden nce faydal bir aklama:

HARF, KELME, YET, SRE, KTAB ne demektir?:

HARF:

HARF: Szlk olarak, kenar-taraf, lugat-lehe, vech (yz, sret, nefs) manalarna gelir... Kurnda kullanl da bu szlk anlamlar ile mnasebetlidir...

Esasnda Kurnn harfleri, lisan olan Arapa Lugat itibaryla iki, bir de vahyi itibaryla mteabihattan olmak zere, eittir... (Mteabih: Benzeyen, mecazi, tebihi, temsili, zahiri kasdedilmeyen, demektir)

1-) Huruf-u Mebaniy, yani szckleri oluturan temel-bina harfleri; elif-ba... ketebe (=yazd) daki kef, te, be harfleri gibi...

2-) Huruf-u Meaniy, yani bir terkibe (kelimenin binasna) girmeden, tek balarna da anlam-ilevi olan mana harfleri; edatlar, isimler gibi... Bismillahn ve Billahinin bandaki BE, el-Hamdu Lillah ve inna Lillahdaki Li-llahinin Lm gibi...

3-) Huruf-u Mukattaa (kesikli harfler), yani baz sre balarnda olan, yazl itibaryla ebcedi (kelime gibi, terkibi), telaffuzu itibaryla elif-bai (tek tek, hece), manas itibaryla ise tevili olan mteabih harfler...

http://ahmedbaki.com/turkce/kitaplar/insanvedin/insanvedin11.htm

Eliyf, Lm, Miym, Eliyf, Lm, Miym, Sad, Eliyf, Lm, Ra, Eliyf, Lm, Miym, Ra, Kf, H, Ya, Ayn, Sad, Ta, Ha, Ta, Siyn, Miym, Ya, Siyn, Sad, Ha, Miym; Ayn, Siyn, Kaf, Kaf, Nun...diye sre balarnda yazl olan bu harfler 14, yani 2 x yedi tanedirler... Balarnda bulunduklar srelerin nzl srasna gre: nun, kaf, sad, eliyf, Lm, miym, ye, siyn, kef, he, ayn, t, ra, ha...

Kurnda bu harflerin (Huruf-u Mukattaann) nemi:

Mteabihattan olan Kurn harflerinin nemi byktr... yle ki:

(1) Sre balarnda bulunan bu harflerin varl, yeri ve manalar kyas (genel bir kurala tabi olan) deil, tevkf (vahyi) olup, Kurnn mteabihatndandr...

Kurn, kendi ayetlerini muhkem ve mteabih diye iki kategoriye ayrr ki bunun aklamas, ilgili ayette, L-U MRN: 7de vardr...

(2) Bu tr mteabih ayetler Kurnn ...mislini getirin..? diye ferman okuduu, en icazkr ifade ve burhandrlar...

Yani bu rumuzlar, beer gcnn Kurnn bir benzerini getirmekten, Onun misli bir sz sylemekten, hatta bir harfini meydana getirmekten aciz olduklarnn bir kantdr... Onun misli bir sz getirsinler..? (TR: 34)

Dolaysyla da insanlarn vahye, Allah Raslne ve varislere, (yani) Evliyaullaha olan ihtiyalarn da ifade eder...

Kurnn nzil olduu o ortamda bulunan mrik Araplar bile Kurnn dier kelimt ve ayetlerini duyduklarnda kendi szleri gibi deerlendirip nemsemezken, hatta kap giderlerken nun, kaf, sad, kaf, ha, ya, ayn, sad, ta-ha, ha, miym,..i duyduklarnda taaccup edip, dikkat kesildiler...

(3) Kurnda muhkemle birlikte mteabihin bulunmas, kemltlarn zuhuru ve mertebelerin varl iin de hikmetli bir eydir...

Kurn, gerei, gz ile grdklerinden ibaret sanan, maddeci gaflet ehlinin anlay ile kaytlanamazd... Evrensel Sistem ve boyutlarda gerekleri de aklayan, her boyut iin rehber, hidyet kayna u Kitab, insan (akll) lnn hakkn veren tefekkr ehlini de dllendirmi olur...

Muhkem ve Mteabih ayetlerin varl dolaysyla Kurnn mukalliti olamaz!...

yle ise bu harflerin tevillerini, mmet bilmek zorundadr... Madem ki vahyedilmi, yle ise kesinlikle bir ilim ve mesaj tayordur... Mefhumu /manas olmayan eylerin vahiyde /Kitabda olmas mmkn deildir... Kelamdan ve vahiyden maksat farkettirmektir... Manasz kelm abes olur ki vahye yakmaz... O halde mteabih yetler zerinde durmak Eliyf, Lm, Miym,... gibi ifreleri zmeye almak, dini bir vecibedir ve Kurnn bizler zerindeki hakkdr...

Yani bunlarn neye iaret ettiini kimse bilemez, dolaysyla bilmek zorunluluu yoktur, o halde biz bunlarn zerinde durmayalm, diyemeyiz...

Nitekim bu konunun getii 3:7 de, rasih alimlerin mteabih ayetlerin tevilini biliyor olduundan bahsedildii gibi buna iaret eden Hadis-i erifler ve tasavvuf tarihimizden gzel rnekler szkonusudur...

(4) Bu tr rumzlu-tebihi ayetler hakikatyla OKUmann nemini de ortaya koymaktadr...

Elinde yazl bir metin veya nzil olmu bir yazl KTAB bulunmayan Hz.Raslullaha (s.a.v.), Nur danda, ar- Hirada ilk emir kra = kraat et = OKU olup; UTLU = tilavet et (yazl metni oku), deildir...

Trke meallerde her ne kadar ikisi de ayn manada tercme edilse de; Kurn, zellikle o kelimeleri kullandna gre, iaret edilen gerek fark olmal, demektir...

Nitekim ayn bir Hadis-i erifde bu kelimelerin atfedilerek birlikte bulunmas da farkl anlamda olduklarn kantlar:

men karelKurne ve telahu ve hafizahu... (Tirmizi)

Yani: Kim Kurn KIRAAT eder, ve TLAVET eder, ve HIFZEDERse, Allah Onu cennetine dahil eder; ve o, ehl-i beytinden on kimseye efat eder ki, bunlarn hepsine ate vacib olmutu

KIRAT: (daha ziyade) manaya, ilme, Snnetullaha, Sisteme, Evrensellie, klle nisbetle OKUmaktr (cebraildir)...

TLVET: zikre, enerjiye, kudrete, zerreye nisbetle okumaktr...

TERTL: Kurnn krat maksatl tilavet edilmesidir... Bir nevi tefekkr zikridir, tafsile getirmedir... ah- Velayet Hz.Ali r.a. tertiyli yle tarif etmitir: et-Tertiylu, tecviydl Hurfi ve marifetl vukfi... Yani: Tertiyl, harfleri hakkn vererek gzel yapmak ve vukufun (vakflarn) marifetidir!...

u yetler bu tariflerin rnekleridir:

Onu KIRAT ettiimizde Onun Kurnna (OKUmasna; OKUnuuna) tbi ol (KIYMET: 18)

Allahn ayetleri onlar (mminler) zerine TLVET olunduunda, onlarn imanlar artar (ENFL: 2)

Ey O Mzemmil (rtsne brnen)!... Biraz mstesna geceleyin kalk /kyam dur (uyuma); (gecenin) yars kadar (kyam et) yahut ondan biraz noksanlatr, yahut ona ziyade et!.. Ve Kurn TERTL zre (tane tane, anlamn tefekkr ederek) OKU!. (MZZEMML: 1-4)

Kurn harflerinin, sre balarndaki huruf-u mukattaann ve bilhassa Be harfinin nemi ok ok byktr...

Bunlarn mana ve tevilleri, hatta mertebeleri vardr ki bata Muhyiddin bni Arab (k.s.) olmak zere slm lim ve riflerinin eserlerinde bunlar hayli aklanmtr... Ancak, bu mel kadar Be harfinin anlm ve ilevinin aka iaret edilip vurguland bir mel ve tefsir bilmiyoruz...

Kurnda yedi harf meselesi:

Konu ile ilgili Hadis-i erifler yle:

phesiz ki bu Kurn, yedi HARF zere inzl oldu; o halde siz Ondan kolaynza geleni (kolaylaan) OKUyun (Buhari, Mslim)

Ubeyy B. Kab r.a.dan:

En-Neb s.a.v. Ben-i fara ait bir glcn yaknnda bulunuyordu... Cebrail a.s. Ona gelerek yle dedi: Allah, Kurn mmetinin bir harf zere okumasn, sana emreder...

(Raslullah s.a.v.): Allahdan bunun af ve mafiret buyurulmasn dilerim, zira mmetim (in hepsi) ona takat getiremez, buyurdu...

Sonra Cibril a.s., Ona ikinci defa gelerek: Allah, Kurn mmetinin iki harf zere okumasn, sana emreder, dedi...

(Raslullah s.a.v.): Allahdan bunun af ve mafiret buyurulmasn dilerim, zira mmetim (in hepsi) ona takat getiremez, buyurdu...

Bu sefer Cibril a.s. harf emrini getirdi ve Raslullah s.a.v. de: Allahdan bunun af ve mafiret buyurulmasn dilerim, zira mmetim (in hepsi) ona takat getiremez, buyurdu...

Nihayet Cibril a.s. Ona, 4. defa gelerek: Muhakkak ki Allah, mmetinin yedi harf zere Kurn OKUmasn, sana emreder... Onu hangi harf zere OKUrlarsa, isabet etmi olurlar, buyurdu (Mslim)...

Cebrail a.s. en-Neb s.a.v.e (sandan) gelerek bir harf zere oku dedi...

Mikail a.s ise (solundan) Ona daha fazlasn iste deyince, Cebrail a.s.: iki harf zere OKU dedi...

Yine Mikail a.s.: daha fazlasn iste dedi...

Nihayet yedi harfe kadar ulat, ve yle dedi:

OKU!.. Hepsi ifadr ve kafidir (Msned- A.B.Hanbel, Nesai)

Abdullah .Abbas r.a.dan rivayet ediliyor... Raslullah s.a.v. buyurdu ki: Cibriyl bana bir harf zere okuttu... Ben ona mracaat ettim de durmadan onu artrmasn istedim... O da bana artrd... Nihayet yedi harfe eriti (Buhari)

Hadislerde bahsedilen harf, elbette elif-ba (alfabe, hece) anlamnda deildir...

Aere, takrib trnden yedi kraat (okuyu) da deildir...

Belki zahiren yedi lugat (lehe), batnen yedi vechdir (yn, boyut, yedi nefs mertebesinin sahib olduu bilin, anlay)... Tm yelpazeye hitap ve rahmet var demektir...

Nitekim Sre-i Hacda yle buyurulur: insanlardan kimisi Allaha bir harf (taraf) zere kulluk eder (HAC: 11)

Bu ayette, harf kelimesine bu manay ykleyen Kurn, huruf-u mukattaay yle tanmlar:

Eliyf, Lm, Miym; ite KTAB (bilgi), Hak olduu phe gtrmeyen (BAKARA: 1-2)

Eliyf, Lm, Miym, Ra; ite bunlar KTABn (bilginin) yetleridir (RAD: 1)

Taa, Siiiiyn... te bunlar Kurnn ve Kitab- Mubiynin (ak seik bilginin) yetleridir (NEML: 1)

Grlyor ki basit hece harfi kasdedilmiyor... Her bir harf, bir vasfn, bir boyutun ismi olarak bir eye iaret ediyor; tebih, rumuz yollu...

Hikmet yurdunun kaps, ah- Velyet, Hz. Ali k.v.ye atfedilen bana bir harf retenin krk yl klesi olurum szndeki harf, her halde herhangi bir alfabe harfi deil, mteabihattan, Kurn harfleridir, sanrz... Ve dahi -yukarda geen- tertille ilgili Hz.Ali r.a.n tarifindeki harf ve vakf da ebced/lafz bir maksatla snrl anlamyoruz... Bilakis u hadis-i erifin iareti istikametinde deerlendirmek gerekir: Her ayetin bir Zhiri (ak anlam) ve bir Btn (derin anlam) vardr... Her harfin bir haddi vardr ve her haddin bir matla vardr...

KELME:

KELME: Szlk olarak yaralmak manasna gelen kelm kknden tremitir; ki kelime de onu iitenin/okuyann iinde bir iz brakr... Gramer olarak ksaca isim, fiil, harf eitlerine de ayrlan kelimenin Kurn/Kitabi manas zerinde biz duracaz...

Mevcdat, Allahn kelimeleridir!.. Her bir eyin mukaddimesi Kn= ol! hkmdr... Nitekim Nefs-i Kll, Ruh-i Klli tbirleri szkonusudur... Hatta hakiki manada kelime bunlardr... Bundan dolay KELM, melekut alemindekilerin Rabbi gibidir!... Kelm, ilimdir, tefekkrdr, vukuftur!..

yet Arzda aa olarak bulunan eyler kalem olsa ve deniz de (mrekkeb olsa), ondan sonra yedi deniz de ona imdad etse (o denize yardm etse), Allahn kelimeleri tkenmez... Muhakkak ki Allah Aziyzdir, Hakiymdir (LUKMAN: 27)

Rabbinin kelimesi sdk ve adl (adalet) olarak tamamlanmtr... Onun kelimelerini tebdil edecek (deitirecek) yoktur... Odur Semi, Aliym (EN'M: 115)

(Raslm) hani Rabbi brahimi KELMELER ile BTLA / imtihan etmi; O da onlar itmam etmiti (hakkyla tamamlamt)... (Rabbi): Ben, seni insanlara MAM klacam demiti... (brahim): zrriyyetimden de, demiti... (Rabbi de): ahdim erimez zalimlere buyurdu. (BAKARA: 124)

u ayetler olaya daha bir aklk kazandrmaktadr:

An gznz!.. Allah Veliylerine korku yoktur (hi bir eyleri kalmam) ve onlar mahzun da olmazlar (kemalatlar halisdir)... Onlar ki (hakikatlerine) iman etmiler (yakiyn) ve (snnetullahn gerei) korunmay gerekletirmilerdir... Dnya hayatnda da Ahirette de bura (mjde) vardr onlara... Allah Kelimeleri iin asla tebdil (deime, bedel) yoktur... te bu aziym kurtulutur. (YNUS: 62-64)

...Mesih, yani Meryem olu sa, yalnzca Raslullahdr ve Onun kelimesidir... (NS: 171)

YET:

YET: Kurnda; apak alamet, delil, mucize, ibret, sfat,... anlamlarnda kullanlm, benzerini sylemekten veya gerekletirmekten beer gc aciz olduu iin... Daha ziyade kozmolojik-klli realiteleri ifade etmektedir... Dolaysyla KTAB/Kurn- Kerim mucizelerle (ayetlerle?) ve evrensel srlarla dolu gerek bir mucizedir...

Neyin ayet olduu ve Kurnda ayet tertibi bizZat Hz.Raslullahn (vahyin) tayini ile olmutur...

Kurnn neye ayet dediinin zgn baz rnekleri:

te bunlar Allahn yetleridir (sfatlardr)... Onlar sana Hakk olarak tilavet ediyoruz... Allahdan ve Onun ayetlerinden sonra hangi sze iman ederler? (CSYE: 6)

Semavatta ve Arzda nice yet var ki, onlar bunlardan (bu ayetlerden) yz evirerek onlara urarlar/zerlerinden geip giderler (YSUF: 105)

Andolsun ki (Raslullah Miracda) Rabbinin en byk ayetlerinden bazn grd (NECM: 18)

MeryemOlunu ve anasn bir ayet kldk... Ve o ikisini karar sahibi (yerlemeye, oturmaya uygun, rahat) ve gzle grnr akar suyu olan yksek bir yere (tepeye; sfatiyyun?) yerletirdik (MU'MNN: 50)

SRE:

SRE: Szlk olarak, yksek rtbe, mevki, binann ksmlar-katlar,..demektir... Nitekim yerin ykseke ksmna da SUR, denir...

Kurnn ksm ve tabakalarn tekil eden, biekilde dierinden orijinal olan Kurn blmdr... Yani her bir sreyi dierinden aka ayrdeden, hususi bir mevkii/makam ve zel bir enerjisi olan, bu itibarla eksiksiz ve tam olmas dolaysyla da sre, denmitir... Nitekim namaz kraatnda da sre okumak esastr; (yani) Ftiha ve zamm- sre...

KTAB:

KTAB: Szlk olarak bilgi yazl nesne anlamna gelen kitab: Mutlak Vcud, tam/toplu ilim, tafsili ilim, bilgi, Sistem-Diyn, Evren, Levh-i Mahfuz, ftrat-istidat,... v.b. anlamlarda geiyor Kurnda... Amel defteri gibi baz farkl kullanllar da var...

Evet imdi gelelim ayetlerin mealine...

AYETLERN MNSI

BSMLLAHRRAHMANRRAHIYM

1-) Elif, Lm, Miiiym; Eliyf, Lm, Miym.

2-) Zalikel Kitabu l raybe fiyh, hden lil mttekyn; ite O (yani, Hakkani Vcud) KTAB (; OKUnmas gereken), kendisinde phe-kuku olmayan (Hakk olduu phe gtrmeyen) dr... HDA (hidayet kayna, gerei gsterici, rehber) dr O, muttakyler (korunmak isteyenler, korunanlar) iin.

3-) Elleziyne yu'minune Bil aybi ve yukymunas salate ve mimma rezaknahm ynfikun; Ki onlar Bil-Gayba (B srrnca ayblarna) iman edenler (arnanlar) ve salat/namaz ikame edenlerdir... Ve kendilerine rzk olarak verdiklerimizden infak ederler (Allah yolunda, Allah adna sarfederler).

4-) Velleziyne yu'minune Bi ma nzile ileyKE ve ma nzile min kabliK (E) * ve Bil ahreti hm yuknun; Ve dahi onlar sana inzal olunana da senden nce inzal olunana da (B srryla) iman edenlerdir... Ve onlar ahiret boyutuna da (B srrnca) ikan halindedirler.

5-) laike al hden min Rabbihim ve laike hml muflihun; te onlar rabblerinden olan bir HUDA (hidayet) zerindedirler ve ite onlar muflihundur (hakiki kurtulua erenlerdir).

6-) nnelleziyne keferu sevan aleyhim eenzertehm em lem tnzirhm la yu'minun; Kesinlikle o kafirleri (gerei reddeden kilitlenmileri; kfr-perdelilii ortaya koyanlar) inzar etmi olsan da olmasan da onlara msavidir; iman etmezler.

7-) HatemAllahu al kulubihim ve al sem'ihim ve al ebsarihim aveh* ve lehm azabn azym; Allah, kalblerini, kulaklarn/iitmelerini mhrlemi ve gzlerinin zerinde de bir perde vardr... Ve onlarn mstahakkdr azym azab.

8-) Ve minenNasi men yekul amenna Billah ve Bil yevmil hri ve ma hum Bimuminiyn; nsanlardan bir ksm (B srrnca) Allaha ve ahir gne (sonsuzlua) iman ettik derler, (Bi-) mmin olmadklar halde.

9-) YuhadiunAllahe velleziyne amenu ve ma yahdeune ill enfsehm ve ma ye'urun; Allaha ve iman etmi olanlara hile yarna kalkrlar/ (kendi zanlarnca) aldatmaa alrlar...

Halbuki (gerekte) hileyi ancak kendilerine (nefslerine) yapyorlar da bunun uurunda deiller (farknda olamyorlar).

10-) Fiy kulubihim meradun fezadehmllah merada* ve lehm azabn elimn Bima kanu yekzibun; Onlarn (mnafklarn) kalblerinde maraz (hastalk) vardr... Allah da onlarn hastaln artrmtr... Yalanclk etmeleri dolaysyla (B srrnca) onlar iin eliym azab vardr.

11-) Ve iza kyle lehm l tfsidu fiyl Ard, kalu innema nahn muslihun; Onlara Yeryznde fesad (bozgunculuk) karmayn denildiinde, biz ancak islahclarz dediler.

12-) El innehm hmlmfsidune ve lkin l ye'urun; Bu byle biline ki, gerekte onlar fesad/bozguncularn ta kendileridir... Lakin bunun uurunda/farknda deillerdir.

13-) Ve iza kyle lehm aminu kema amenenNas, kalu enu'minu kema amenessfeha* el innehm hmssfeha ve lkin l ya'lemun; Onlara insanlarn iman ettii gibi iman edindenildiinde, sfehann (aklsz, beyinsiz, kafas almayan zavall, anlay kt, gerei bilmeyen cahillerin) iman ettii gibi mi iman edelim, yani derler... Haberiniz olsun ki asl sfeha onlarn ta kendileridir; lakin bilmiyorlar.

14-) Ve iza lekulleziyne amenu kalu amenna* ve iza halev il eyatynihim, kalu inna meakm innema nahn mstehziun; man edenlerle karlatklarnda amenna = iman ettik derler... Fakat (iman edenlerden ayrlp) eytanlar ile babaa kaldklarnda muhakkak biz sizinle beraberiz, yalnzca biz (iman edenlerle) alay edicileriz derler.

15-) Allahu yestehziu Bihim ve yemddhm fiy tuyanihim ya'mehun; (Amellerinin cezas; intikam sistemi gerei) Allah onlarla (B srrnca) alay ediyor da tuyan (azgnlk) lar iinde basiretsizce kendilerini srklyor.

16-) laikelleziyneterevd dallete Bilhda* fema rabihat ticarethm ve ma knu mhtediyn; te bunlar HUDAya/hidayete mukabil dalaleti (B gereince) satn almlardr... Onlarn ticareti (bu alverileri) hibir kazan salamad ve doru yolu, gerei de bulanlar olmadlar.

17-) Meselhm kemeselillezistevkade naren, felemma edaet ma havlehu zehebAllahu Binurihim ve terakehm fiy zulmatin la ybsrun; Onlarn meseli (ibretlik rnei) u kimsenin durumu gibidir: bir ate tututurmak istedi, ate evresindekileri aydnlattnda, Allah onlarn nurunu (B srrnca) giderip, onlar karanlklak iine terketti; (artk) grmezler.

18-) Summn bkmn umyn fehm la yerciun; Sardrlar, dilsizdirler, krdrler; onlar artk rcu etmezler.

19-) Ev kesayyibin minesSemai fiyhi zulmatun ve ra'dn ve berkun* yec'alune esabiahm fiy znihim minessavak hazeral mevt* vAllahu muhytun Bilkafiriyn; Yahut (malum) semadan boanan yamur gibidir (onlarn meseli) ki onda karanlklar, gk grlts ve imek vardr... Yldrmlardan, lm korkusu ile parmaklarn kulaklarna tkarlar... Allah kafirleri (B-srrnca; onlarn hakikat olarak) Muhyttir.

20-) Yekdl berku yahtafu ebsarehm kllema edae lehm meev fiyhi ve iz azleme aleyhim kamu* ve lev aAllahu lezehebe bisem'him ve ebsarihim innAllahe al klli ey'in kadiyr; O imek neredeyse basarlarn (gzlerini, idraklarn) kapverecek... Onlara her aydnlk verdiinde, nda yrrler... zerlerine karanlk knce de dikilip kalrlar... Eer Allah dileseydi (B gereince) semlerini (iitme melekelerini), basarlarn (gzlerini, grmelerini, idraklarn) elbette alp gtrverirdi... Muhakkak ki Allah hereye daima Kadiyrdir.

21-) Ya eyyhenNasu'budu Rabbekmlleziy halekakm velleziyne min kablikm leallekm tettekun; Ya NAS (ey insanlar), siz ve sizden ncekileri halketmi olan Rabbinize kulluk/ibadet edin (hayalinizde yarattnza deil) ki, belki takva sahibi olur, korunursunuz.

22-) Elleziy ceale lekmlArda firaen vesSemae binaen* ve enzele mines Semai maen feahrace Bihi minessemerati rzkan lekm* fela tec'alu Lillahi endaden ve entm ta'lemun; O ki (Rabbiniz), sizin iin Arz bir dek, Semay bina olarak oluturdu ve sizin iin Semadan bir su inzal etti de (B srrnca) onunla trl meyvelerden/mahsullerden size bir rzk kard... Siz de artk bile bile Allaha eler oluturmayn (enfs ve afaknzda tm algladklarnz, muhatab olduunuz varlk ve kuvveler ismi Allah olan yegane vara aittir; Onun Esmasnn zahir olmasdr).

23-) Ve in kntm fiy raybin mimma nezzelna al abdina fe'tu Bisretin min mislihi* ved'u hedaekm min dunillahi in kntm sadikyn; Eer kulumuza indirdiimizden phede iseniz, haydi onun mislinden bir (Bi-) sre (meydana) getirin... Eer sadksanz Allahdan ayr ahitlerinizi arn (da yapn, bakalm mmkn m?).

24-) Fein lem tef'alu ve len tef'alu fettekunnaralletiy ve kudhenNasu velhcareh* uddet lil kafiriyn; Eer yapamazsanz- ki hi bir zaman yapamayacaksnz- o halde ittika edin/korunun yakt NAS ve talar olan o malum NARdan; ki o, kafirler iin hazrlanmtr.

25-) Ve beirilleziyne amenu ve amilussalihati enne lehm cennatin terciy min tahtihel enhar* kllema ruziku minha min semeratin rzkan, kalu hazelleziy ruzkna min kablu ve utu Bihi mteabihen, ve lehm fiyha ezvacn mutahheratun ve hm fiyha halidun; man edip salih amel ileyenleri ise oka mjdele, ki onlar iin altlarndan nehirler akan Cennetler vardr... Onlardaki herhangi bir semereden bir rzk ile her rzklandka onlar derler ki ite bu daha nce de rzklandrldmz ey-misali-idi... Ve o (rzk) onlara/ya da onlar o rzka, (B srrnca) mteabih olarak sunulmutur... Onlar iin orada tertemiz eler vardr ve onlar orada ebedi kalclardr.

26-) nnAllahe la yestahyy en yadrbe meselen ma beudaten fema fevkaha, feemmelleziyne amenu feya'lemune ennehlHakku min Rabbihim, ve emmelleziyne keferu feyekulune maza eradAllahu Bihaza meselen, yudllu Bihi kesiyran ve yehdiy Bihi kesiyra* ve ma yudllu Bihi illel fasikyn; Muhakkak ki Allah bir sivrisinei ve (hatta) onun da fevkndeki bir eyi misal vermekten haya etmez... Bilfiil iman edenler bunun Rabblerinden (kendi bnyelerinde mteabihi olan) bir Hak/gerek olduunu bilirler... Kendi hakkatlerini rtc olanlara/kafirlere gelince, onlar da (temsil ve tebih yollu anlatmda) derler ki ... (te Allah) bu misal yollu anlatmla (B gereince) bir oklarn saptrr, bir ounu ise (B srrnca) geree hidayet eder... (Allah) bu misal yollu anlatmla (B srrnca) fasklardan (bilinci gerei alglama yetenei krelmilerden) bakasn saptrmaz.

27-) Elleziyne yenkudune ahdAllahi min ba'di miysakhi ve yaktaune ma emerAllahu Bihi en yusale ve yfsidune fiyl Ard, laike hmlhasirun; O fasklar ki Allah Ahdini Miysakndan sonra bozarlar, Allahn BRletirilmesini/vusulunu (B srrnca) emrettii eyi keserler ve Arzda ifsad/bozgunculuk ederler... te bunlardr husrana urayanlarn ta kendileri.

28-) Keyfe tekfurune Billahi ve kntm emvaten feahyakm, smme ymiytkm smme yuhyiykm smme ileyhi trceun; Nasl da (B srrnca) Allah inkar ediyorsunuz?.. Halbu ki siz llerdiniz de O sizi diriltti... Sizi yine ldrecek ve sonra sizi diriltecek; nihayet Ona dndrleceksiniz.

29-) HUvelleziy halaka lekm ma fiylArd cemiyan smmesteva ilesSemai fesevvahnne seb'a Semavatin, ve HUve Biklli ey'in Aliym; O (Allah) ki, Arzda olanlarn tmn sizin iin halketti... Sonra o malum/tek Semaya yneldi/istiva etti de onlar yedi semavat olarak tesviye etti... O (Allah) Bi-klli eyin (hereyin kendisinde olarak) Aliymdir.

30-) Ve iz kale Rabbke lilMelaiketi inniy caln fiyl Ard halifeten, kalu etec'al fiyha men yfsid fiyha ve yesfikddimae, ve nahn nsebbihu BihamdiKE ve nkaddis leKE, kale inniy a'lem ma la ta'lemun; Hatrla ki Rabbin melaikeye: Muhakkak ki BEN Arzda bir HALYFE meydana getireceim, dedii vakit, onlar da orada fesad eden ve kan dken kimseyi mi (halife) klacaksn, BZ (Bi-) hamdinle (B srryla, senin Hamdin olarak) tesbih ve seni takdis edip dururken, dediler... (Allah da buyurdu): BEN sizin bilemeyeceiniz eyleri bilirim.

31-) Ve alleme AdemelEsmae klleha smme aradahm alelMelaiketi fekale enbiuniy BiEsmai halai in kntm sadikyn; Ve Ademe btn Esmay talim etti... Sonra onlar (o Esmadan meydana gelen alemini) melaikeye arz edip Hadi dediinizde sadksanz bana unlar (Bi-) isimleri ile haber verin, buyurdu.

32-) Kalu sbhaneKE la lme lena ill ma allemtena, inneKE ENTElAliymlHakiym; (Melaike de): Subhansn (ya Rab), bizim iin senin bildirdiinden baka ilim ne mmkn?; muhakkak ki sensin Aliym ve Hakiym dediler.

33-) Kale ya Adem enbi'hm BiEsmaihim, felemma enbeehm BiEsmaihim, kale elem ekul lekm inniy a'lemu aybesSemavati velArd ve a'lemu ma tbdne ve ma kntm tektmun; (Allah): Ya Adem, onlara isimleri ile (B srrnca, isimleri olarak) haber ver, buyurdu... Vaktaki (Adem bu emr zerine) onlara (Bi-) isimleri ile onlar haber verince, (Allah) buyurdu ki: Demedim mi size Ben!.. Muhakkak ki Ben bilirim Semavat ve Arzn gaybn, ve bilirim ne aa karyorsanz ne gizliyor olmaktasnz.

34-) Ve iz kulna lilMelaiketiscudu liAdeme fesecedu ill iblis* eba vestekbera ve kane minelkafiriyn; Hani (o vakit) Melaikeye secde edin Ademe, dedik... Behemehal secde ettiler... Ancak blis dayatt, kibrine yediremedi (Hakkn ayrna yerleti); zaten gerei rten (kafir) lerdendi.

35-) Ve kulna ya Ademskn ente ve zevckelcennete ve kla minha raaden hays i'tma, ve la takreba hazihiecerate fetekna minezzalimiyn; Ve dedik ki Ya Adem, sen ve ein cenneti mesken edinin... kinizde oradan, dilediiniz kadar bol bol yiyin... Fakat u ecereye yaklamayn, (yaklarsanz, o zaman) zalimlerden olursunuz.

36-) Feezellehmeeytanu anha feahracehma mimma kna fiyhi, ve kulnehbitu ba'dukm liba'din advvn, ve lekm fiylArd mstekarrun ve metaun ila hyn; Bunun zerine eytan onlar (Adem ve Eini) oradan (cennet yaantsndan) kaydrd da onlar iinde bulunduklarndan kard... Biz de dedik ki: Baznz baznzn dman olarak inin; sizin iin Arzda mstakarr (istikrar bulma, durma yeri; karargah) ve belli bir zamana kadar faydalanma, nasip almak vardr.

37-) Fetelakka Adem min Rabbih kelimatin fetabe aleyhi, inneHU HUvetTevvaburRahym; Derken Adem Rabbinden bir takm kelimeler telakk etti de bunun zerine O da tevbesini kabul etti... Gerek ki O Tevvab, Rahymdir.

38-) Kulnehbitu minha cemian, feimma ye'tiyennekm minniy hden femen tebia hdaye fela havfn aleyhim ve la hm yahzenun; Dedik: nin oradan topluca/hepiniz... Artk Benden size bir HUDA (hidayet edici, rehber; Kitab) gelir de kim HUDAma tabi olursa, onlara korku yoktur, onlar mahzun da olmazlar.

39-) Velleziyne keferu ve kezzebu Biayatina, laike ashabnnari hm fiyha halidun; Onlar ki (HUDAm; KTABI; SSTEMi; gerei) kfr (red) edip, (Bi-) ayetlerimizi (sfatlarmz) yalanladlar; ite onlar NAR ashabdr; onlar onun iinde ebedi kalclardr.

40-) Ya beniy israilezkru n'metiyelletiy en'amt aleykm ve evfu Biahdiy ufi Biahdikm ve iyyaye ferhebun; Ya Ben-i srail (srailoullar)... Size inamda bulunduum nimetiM hatrlayn; (Bi-) ahdimi tam

yerine getirin/vefa gsterin ki, ben de (size olan) ahdimi (B srrnca) tam yerine getireyim... Ve yalnz Benden korkun.

41-) Ve aminu Bima enzelt msaddikan lima meakm ve la teknu evvele kfirin Bihi ve la teteru Biayatiy semenen kaliylen, ve iyyaye fettekun; Ve (Ya Ben-i srail, B srryla) man edin, beraberinizdekini (Tevrat) tasdik edici olarak inzal ettiimize (Kurna)... Ve (Bi-) Onu (Kurn, Hz.Muhammedin aklad realiteyi) ilk inkar eden/inkar edenlerin ilki siz olmayn... Benim ayetlerimi (B gereince) az bir paha ile deimeyin... Ve yalnz Benden ittika edin.

42-) Ve la telbislHakka Bilbatli ve tektmlHakka ve entm ta'lemun; Ve Hakk batlla (Bil-batl, batl olarak) kartrmayn; bilip dururken Hakk gizliyorsunuz.

43-) Ve ekymusSalate ve atuzZekate verkeu maarrakiyn; Ve salat KAME edin, zekat verin; rku edenlerle beraber rku edin.

44-) Ete'murunen Nase Bilbirri ve tensevne enfsekm ve entm tetlunelkitabe, efela ta'klun; nsanlara (Bi-) BRRi (hakiki iyilii) emredip, kendi nefslerinizi unutuyormusunuz?.. Halbuki Kitab tilavet ediyorsunuz (Sistemi nasl ihmal ediyorsunuz)!... imdi akletmiyormusunuz?.

45-) Vesteynu BisSabri vesSalati, ve inneha lekebiyratn ill alelhaiyn; (B srrnca) Sabr ve Salat ile yardm isteyin; muhakkak ki bu huu edenlerden bakasna byk/ar gelir.

46-) Elleziyne yezunnune ennehm mlaku Rabbihim ve ennehm ileyhi raciun; O huu edenler, Rabblerine mulak olacaklarn zannederler (iten gelen bir hissedile muhakkak bilirler); ve (bilirler ki) kesinlikle onlar, Ona rcu edeceklerdir.

47-) Ya beniy israilezkru n'metiyelletiy en'amt aleykm ve enni faddaltkm alel alemiyn; Ya srailOullar, size inamda bulunduum nimetiM ve sizi alemlere stn kldm hatrlayn (demek ki, gemite idi?).

48-) Vetteku yevmen la tecziy nefsn an nefsin ey'en ve la yukbelu minha efaatn ve la y'haz minha adln ve la hum yunsarun; Ve ittika edin/saknn/korunun o GNden ki, hi bir nefs baka bir nefs iin bir ey demez/kimsenin kimseye faydas olmaz; ondan (herhangi bir kimseden) bir efaat kabul edilmez; ondan adl (fidye) alnmaz ve onlara yardm da edilmez.

49-) Ve iz necceynakm min ali fir'avne yesumunekm suelazabi yzebbihune ebnaekm ve yestahyune nisaekm, ve fiy zlikm belaun min Rabbikm azym; Ve hani (unu da hatrlayn) sizi Al-u Fravundan kurtarmtk... Hani onlar azabn en ktsn size (devaml) tattryorlard; erkek ocuklarnz boazlyorlar, kadnlarnz diri brakyorlard... te bunda (kurtulmanzda) sizin iin, Rabbiniz tarafndan aziym bir bela (byk imtihan) vard.

50-) Ve iz ferakna Bikml bahre feenceynakm ve arakna ale fir'avne ve entm tenzurun; Ve hani sizinle (B srr) denizi yarmtk ta sizi kurtarm, al-u fravunu ise siz bakp dururken bomutuk.

51-) Ve iz vaadna Musa erbeyne leyleten smmettehztmlcle min ba'dihi ve entm zalimun; Ve hani (bundan sonra) Musaya krk gece vadetmitik de ondan sonra siz, zalimler olarak, buzay edinmitiniz.

52-) Smme afevna ankm min ba'di zlike leallekm tekrun; Sonra, bunun ardndan (Musann dn ile) sizi affetmitik, umulur ki kredersiniz diye.

53-) Ve iz ateyna MuselKitabe velFurkane leallekm tehtedun; Ve hani Musaya Kitab ve Furkan vermitik, belki doru yolu bulursunuz diye.

54-) Ve iz kale Musa likavmih ya kavmi innekm zalemtm enfsekm Bittihazikmlcle fetubu ila Bariikm faktulu enfsekm, zlikm hayrun lekm nde Bariikm, fetabe aleykm* inneHU HUvetTevvaburRahym; Ve hani Musa kavmine demiti ki Ey kavmim, muhakkak ki siz buzay edinmenizle (B?) nefslerinize/kendinize zulmettiniz... Bu sebeple Barinize tevbe edin ve hemen nefslerinizi ldrn... Byle yapmanz Bariniz indinde sizin iin daha hayrldr... (Eer bunlar yaparsanz, Bariniz) tevbenizi kabul eder... Muhakkak ki O, evet O, Tevvabdr, Rahiymdir.

55-) Ve iz kultm ya Musa len nu'mine leke hatta nerAllahe cehreten feehazetkmssakat ve entm tenzurun; Ve hani Ya Musa, biz Allah cehreten grmedike sana asla iman etmeyeceiz demitiniz de bu sebeple sizi yldrm yakalamt, siz bakp dururken.

56-) Smme beasnakm min ba'di mevtikm leallekm tekrun; Sonra, mevtinizin akabinden sizi basetmitik, belki kredersiniz diye.

57-) Ve zallelna aleykmlamame ve enzelna aleykmlmenne vesselva* klu min tayyibati ma rezaknakm* ve ma zalemuna ve lkin kanu enfsehm yazlimun; Ve sizi bulutla glgeledik/bulutu stnze glge yaptk ve zerinize Menn (kudret helvas) ve Selva (bldrcn kuu) inzal ettik... (Dedik) sizi rzklandrdmz tayyibattan yiyin... Onlar bize zulmetmediler, lakin nefslerine/kendilerine zulmetmekteydiler.

58-) Ve iz kulnedhulu hazihilkaryete feklu minha hays i'tm raaden vedhullbabe scceden ve kulu httatn nafir lekm hatayakm* ve senezidlmuhsiniyn; Ve hani (yle) demitik Girin u karyeye/ehre; oradan dilediiniz ekilde bol bol yiyin... (o ehrin) kapsndan secde ederek girin ve diyin ki sizin iin hatalarnz mafiret edelim... Ve muhsinlere daha da artracaz.

59-) Febeddelelleziyne zalemu kavlen ayrelleziy kyle lehm feenzelna alelleziyne zalemu riczen minesSemai Bima knu yefsukun; Ne var ki bilfiil zulmedenler Kavli/sz, kendilerine sylenenden baka (sz) ile deitirdiler... Bunun zerine bu zalimler zerine yapmakta olduklar fasklklar ile (B gereince) Semadan ricz (pislik, vehim, azap) inzal ettik.

60-) Ve izisteska Musa likavmih fekulnadrib Biasakelhacer* fenfecerat minhsneta arete aynen, kad alime kll nasin merabehm* klu verabu min rizkllahi ve la ta'sev fiyl Ard mfsidiyn; Ve hani Musa kavmi iin su istemiti de biz (Bi-) asan ile taa vur demitik... Bunun zerine tatan hemen oniki ayn/pnar/gze fkrmt... Her gurup insan kendi merebini (sudan iecekleri yeri) hakkaten bildi... Allah rzkndan yiyin, iin; ifsad ediciler olarak Arzda taknlk yapmayn (dedik).

61-) Ve iz kultm ya Musa len nasbire al taamin vahdin fed'u lena Rabbeke yuhric lena mimma tnbitlArdu min bakliha ve kssiha ve fumiha ve adesiha ve besaliha* kale etestebdilunelleziy huve edna Billeziy huve hayrn, ihbitu msran feinne lekm ma seeltm* ve duribet aleyhimzzillet velmeskenet ve bau Biadabin minAllah* zalike Biennehm kanu yekfrune Biayatillahi ve yaktlunenNebyyiyne BiayrilHakk, zalike Bima asav ve kanu ya'tedun; Ve hani (Ey srailOullar) demitiniz ki Ya Musa, (srf Semadan inzal olunan) taam- vahide/bir tek cins yemee asla sabretmeyeceiz; bizim iin rabbine dua et te bize Arzn bitirdiklerinden, baklasndan/sebzesinden, acurundan/kabandan, sarmsandan, mercimeinden ve soanndan karsn... (Musa da) yle dedi: Siz daha hayrl/daha stn olan (B gereince) daha aa olanla m deitirmek istiyorsunuz?... nin Msra/kasabaya; (o zaman) istediiniz muhakkak sizin olacaktr... zerlerine zillet ve meskenet vuruldu, Allahdan (B gereince) bir gadaba uradlar... Byle oldu, nk onlar Allah yetlerini (B srrnca) inkar ediyorlard ve Bi-ayri Hakk nebleri ldryorlard... syan ettikleri iin (B gereince) byle oldu... Ve snr tanmyorlard/ar gidiyorlard.

62-) nnelleziyne amenu velleziyne Hadu venNesara vesSabiiyne men amene Billahi velyevmilahri ve amile salihan felehm ecruhm nde Rabbihim* ve la havfn aleyhim ve la hm yahzenun; Muhakkak ki (slama takliden) iman edenler, Yahudiler, Nasara ve Sabiilerden Allaha ve ahir

gne kim (B-srryla) iman eder ve bunun gerei salih amel ilerse, onlarn ecirleri rableri indindedir... Onlara korku yoktur ve onlar mahzun da olmazlar.

63-) Ve iz ehazna miysakakm ve refa'na fevkakmtture, huz ma ateynakm Bikuvvetin vezkru ma fiyhi leallekm tettekun; Hani (ya srailOullar) sizden Miysak alm ve Turu da fevkinize refetmitik... Size verdiimizi (B srrnca) kuvvetle tutun ve onun iinde olan zikredin/hatrlayn ki korunabilesiniz.

64-) Smme tevelleytm min ba'di zalike, felevla fadlullahi aleykm ve rahmetuHU lekntm minel hasiriyn; Bunun ardndan yz evirip dndnz... Eer zerinizde Allahn fazl ve rahmeti olmasayd muhakkak hsrana urayanlardan olurdunuz.

65-) Ve lekad alimtmlleziyna'tedev minkm fiysSebti fekulna lehm knu kradeten hasiiyn; Andolsun ki sizden Sebtte (Cumartesi gnnde) haddi aanlar siz bilirsiniz... Onlara yle dediydik: Aalk maymunlar olun.

66-) Fecealnaha nekalen lima beyne yedeyha ve ma halfeha ve mev'zaten lil mttekyn; Bunu (maymunlama olgusunu) olay bilfiil grenlere ve sonradan onlarn halefi olarak gelenlere ayani ibret bir ceza, muttekiler iin ise bir t kldk.

67-) Ve iz kale musa likavmihi innAllahe ye'murukm en tezbehu bekareten, kalu etettehzna huzuva* kale euz Billahi en ekne minelcahiliyn; Ve hani Musa kavmine dedi ki: Allah size bir bakara/sr boazlamanz emrediyor... Dediler ki: sen, bizi alaya m alyorsun?... (Musa) dedi: Cahillerden olmaktan (B srryla) Allaha snrm.

68-) Kald'u lena Rabbeke ybeyyin lena ma hiye, kale inneHU yekul inneha bekaretn la faridun ve la bikrn, avann beyne zalike, fef'alu ma t'merun; Dediler ki: Bizim iin rabbine dua et/ar, aklasn bize nedir o... (Musa cevaben dedi ki:) (Allah) diyor ki, o ne yal/kocam ne de krpe, ikisi aras bir bakaradr... Hadi size emredileni hemen yapn.

69-) Kaldu lena Rabbeke ybeyyin lena ma levnha* kale inneHU yekul inneha bekaretn safrau, fakun levnha tesrrnnazriyn; Dediler ki: Bizim iin rabbine dua et, aklasn bize nedir onun rengi?... (Musa cevap verdi:) (Allah) diyor ki, o sapsar, parlak renkli bir bakaradr; bakanlara srur verir.

70-) Kald'u lena Rabbeke ybeyyin lena ma hiye, innelbekara teabehe aleyna ve inna inaAllahu lemhtedun; Dediler ki: Bizim iin rabbine dua et/ar, aklasn bize nedir o... Muhakkak ki bu bakara bize mteabih geldi... Ve biz inAllah/Allah dilerse elbette doruya/bunun gereine hidayet ediliriz.

71-) Kale inneHU yekul inneha bekaretn la zeluln tsiyrulArda ve la teskylharse, msellemetn laiyete fiyha* kall ANe ci'te BilHakk, fezebehuha ve ma kdu yef'alun; (Musa cevaben dedi ki:) (Allah) diyor ki, muhakkak ki o bakara zell deil/boyunduruk altna girmemi/amel ile boyun edirilmemitir; Arz/araziyi srmemi, ekini sulamam; mselleme/serbest dolaan/hi altrlmam/salimdir, alaca (ikinci bir renk) yoktur onda (srf sar)... Dediler ki: te imdi (B srrnca) Hakk getirdin/tam anlattn... Ve akabinden o (bakaray) boazladlar; nerdeyse/az kalsn yapmayacaklard.

72-) Ve iz kateltm nefsen feddare'tm fiyha* vAllahu muhricn ma kntm tektmun; Hani siz bir nefs/kii ldrmtnz de, onun hakknda atp duruyordunuz... Oysa Allah sizin saklamakta olduunuzu meydana karcdr.

73-) Fekulnadribuh Biba'dha* kezlike yuhyillahulmevta ve yuriykm ayatihi leallekm ta'klun; Onun (boazlanan bakarann) bir ksm ile (B srrnca) ona (ldrlen nefse) darbedin dedik... te byle diriltir Allah mevtalar... Ve size ayetlerini gsteriyor ki, belki akledersiniz.

74-) Smme kaset kulubkm min ba'di zlike fehiye kelhcareti ev eedd kasveten, ve inne minel hcareti lema yetefecceru minhl enhar* ve inne minha lema yeakkaku feyahruc minhlma'* ve inne minha lema yehbitu min hayetillah* ve mAllahu Biafilin amma ta'melun; Sonra, bunun ardndan (bir mddet geince) kalbleriniz yine katlat; ta gibidir o (kalbler), belki daha da kat... Muhakkak ki talardan bazlar var ki, ondan nehirler kaynar/fkrr... Ve (o talardan) bazlar var ki, akk diye yarlr da ondan su kar... Ve ylesi de vardr ki, hayetullah dolaysyla aalara der... Allah amellerinizden (Bi-) gafil deildir.

75-) Efetatmeune en yu'minu lekm ve kad kne feriykun minhm yesmeune kelamAllahi smme yharrifunehu min ba'di ma akaluhu ve hm ya'lemun; imdi (ey slamn mminleri) siz, bunlarn size inanmalarn m umuyorsunuz?... Halbuki onlardan bir frka vard ki, kelamullah (Musay) dinlerlerdi de, onu aklettikten sonra bile bile tahrif ederlerdi.

76-) Ve iza lekulleziyne amenu kalu amenna* ve iza hla ba'duhm ila ba'din kalu etuhaddisnehm Bima fetehAllahu aleykm liyhaccukm Bihi nde Rabbikm* efela ta'klun; (slama) man edenlerle karlatklarnda iman ettik derler... Biribirleriyle karlatklarnda ise: Allahn size (B srrnca ve be duyu verilerine gre) fethettiini/atn, rabbinizin indinde (Bi-) onu sizinle tartmada delil yapsnlar diye onlara m sylyorsunuz?... Akl etmiyormusunuz?, derler.

77-) Evela ya'lemune ennAllahe ya'lemu ma yusirrune ve ma yu'linun; Bilmiyorlar m ki, Allah onlarn gizlediklerini de akladklarn da bilir.

78-) Ve minhm mmiyyune la ya'lemunelKitabe ill emaniyye ve in hm ill yezunnun; Onlardan (idrak-akl gc olmayan) mmiy olanlar da vardr ki, kuruntu dnda Kitab bilmezler (ancak kuruntu ve hayaldir bildikleri)... Ve onlar ancak zannediyorlar.

79-) Feveyln lilleziyne yektubunelKitabe Bieydiyhim smme yekulune haza min ndillahi liyeteru Bihi semenen kaliylen, feveyln lehm mimma ketebet eydiyhim ve veyln lehm mimma yeksibun; Veyl olsun kendi elleriyle (B gereince) Kitab yazp sonra (Bi-) onu az bir paha ile satabilmek iin Bu Allah indindendir, diyenlere (klli manalar, czi manalar olarak tahrif edip satanlara)... Veyl olsun elleriyle yazdklarndan dolay onlara... Veyl olsun kesbettikleri yznden onlara.

80-) Ve kalu len temessenennaru ill eyyamen ma'dudeten, kul ettehaztm ndAllahi ahden felen yuhlifAllahu ahdeHU em tekulune alAllahi ma l ta'lemun; Ve dahi onlar dediler ki: sayl gnler haricinde asla bize o Nar dokunmayacaktr (dnyadaki gnah zaman kadar)... De ki: ndAllahdan bir ahd m edindiniz... Allah ahdine asla muhalefet etmez... Yoksa Allah hakknda bilmediiniz eyleri mi sylyorsunuz?.

81-) Bela men kesebe seyyieten ve ehatat Bihi hatyetuhu felaike ashabnnar* hm fiyha halidun; Hayr gerek onlarn sand gibi deil; kim bir bir ktlk kesbeder ve o kasdi gnah (B gereince) onu ihata ederse (o gnahn sreti kiilie dnrse), ite onlar Nar ashabdr... Onlar orada ebedi kalclardr.

82-) Velleziyne amenu ve amilussalihati laike ashablcenneti hm fiyha halidun; Hakikatlerine iman edip, bu iman bilinci ile salih amel ileyenler ise Cennet ashabdrlar... Onlar da orada ebedi kalcdrlar.

83-) Ve iz ehazna miysaka beniy israiyle la ta'bdune illAllahe ve Bilvalideyni hsanen ve ziylkurba velyetama velmesakiyni ve kulu linnasi hsnen ve ekymusSalate ve atuzZekate, smme tevelleytm ill kaliylen minkm ve entm mu'ridun; Hani srailOullarndan yle bir miysak almtk: Allahdan ayrna ibadet/kulluk etmeyin; (Bi-) ana-babanza, yaknlara, yetimlere, miskinlere ihsanda bulunun; nsanlara gzelini syleyin;

namaz ikame edin ve zekat verin... Btn bunlardan sonra, sizden aznz mstesna yz evirdiniz; hala da yz evirmektesiniz.

84-) Ve iz ehazna miysakakm la tesfikune dimaekm ve la tuhricune enfsekm min diyarikm smme akrartm ve entm tehedun; (Ya srailOullar) hani sizden (biribirinizin) kannz dkmeyin ve (biribirinizi) yurtlarnzdan karmayn diye miysak almtk... Sonra siz (buna) ahitlik eder halde (bunu) ikrar/kabul ettiniz.

85-) Smme entm halai taktlune enfsekm ve tuhricune feriykan minkm min diyarihim* tezaherune aleyhim Bilismi vel udvani, ve in ye'tukm sara tfaduhm ve huve muharremn aleykm hrachm* efetu'minune BibadlKitabi ve tekfurune Biba'din, fema ceza men yef'al zlike minkm ill hzyn fiylhayatiddnya* ve yevmelkyameti yuraddune ila eeddilazab* ve mAllahu Biafilin amma ta'melun; Sonra siz unlarsnz ki: (biribirinizin) nefslerinizi ldryorsunuz ve iinizden bir frkay yurtlarndan karyorsunuz... Onlarn aleyhlerine (Bi-) gnah ve dmanlkda yardmlayorsunuz... Eer size esirler olarak gelirlerse, onlar karmanz size haram edildii halde, onlar iin fidyeleirsiniz/fidyelerini verirsiniz... Yoksa siz Kitabn bir ksmna (B srrnca) iman edip bir ksmn (B gereince) inkar m ediyorsunuz (sistem bir btndr)?... Sizden bunu yapann cezas ancak dnya hayatnda rezillik/rsvaylktr... Kyamet gnnde (fiziki lmn akabinde) ise azabn en iddetlisine redolunur... Allah amellerinizden (Bi-) afil deildir.

86-) laikelleziyneteravl hayateddnya Bilahreti, fela yuhaffef anhml azab ve la hm ynsarun; te bunlar ki ahiret mukabilinde dnya hayatn (B gereince) satn almlardr... Onlardan azab hafifletilmez (dnya cehennemdir?)... Yardm da edilmez onlara.

87-) Ve lekad ateyna MuselKitabe ve kaffeyna min ba'dih BirRusuli ve ateyna Iysebne Meryemelbeyyinati ve eyyednahu Biruhlkuds* efekllema caekm Rasln Bima la tehva enfskmstekbertm* feferykan kezzebtm ve ferykan taktlun; Andolsun ki Musaya Kitab verdik... Ve ondan sonra da birbiri ardnca (Bi-) Rasller gnderdik (takviye ettik)... MeryemOlu saya da beyyineler (apak ak mucizeler) verdik... Onu (Bi-) Ruh-lKuds ile teyid ettik... Nefislerinizin hevasna uymayan (ey) ile (B srrnca) size bir Rasl geldii her seferinde byklk taslamadnz m?... Bir frkasn yalanladnz, bir frkasn da katlettiniz.

88-) Ve kalu kulubna ulf* bel leanehmllahu Bikfrihim fekalylen ma yu'minun; Ve dediler ki kalblerimiz klfldr... Bilakis kfrleri yznden (B gereince) Allah onlar lanetlemitir... Dolaysyla ok az iman ederler.

89-) Ve lemma caehm Kitabn min ndillahi musaddikun lima meahm ve knu min kabl yesteftihune alelleziyne keferu* felemma caehm ma arefu keferu Bihi, fela'netullahi alelkfiriyn; Daha nce (Hz.Raslullahdan nce, byle bir Zatn geleceini bilerek) kafirlerin (dini reddeden mriklerin) aleyhine fetih istiyor olduklar halde, onlara indAllahdan beraberlerinde olan tasdik edici bir Kitab gelince; (yani) o tandklar (Hz.Muhammed s.a.v.) kendilerine geldiinde, Onu (B srrnca) inkar ettiler... Artk Allah laneti o kafirlerin zerinedir (Hz.Muhammedsiz Allaha yaknlk ne mmkn?).

90-) Bi'semeterav Bihi enfsehm en yekfru Bima enzelAllahu bayen en ynezzilAllahu min fadlihi al men yea min badihi, febau Biadabin al adab* ve lilkfiriyne azabn muhiyn; Allahn, kullarndan diledii kimseye fazlndan indirmesini, kskanarak Allahn (B srrnca) inzal ettiini kfr (rtme, red) etme mukabilinde (B gereince) nefslerini satmalar/ya da satn almalar (yani deitirmeleri; halifelie bedel perdeli-kaytl kiilii tercih etmeleri?) ne ktdr!... Bu yzdendir ki (B gereince) gadap stne gadaba uradlar... Kafirler iin kltc bir azab vardr.

91-) Ve iza kyle lehm aminu Bima enzelAllahu kalu nu'minu Bima nzile aleyna ve yekfrune Bima veraehu ve huvelKakku musaddikan lima meahm* kul felime taktlune enbiyaAllahi min kabl in kntm muminiyn; Onlara (yahudilere) Allahn inzal ettiine (B srryla) iman edin denildiinde: Biz, bize inzal

edilene (B srrnca) iman ederiz derler ve ondan gerisini (ilahi sfat ve zatta fenay, tam tevhidi) de (B gereince) inkar ederler... Oysa O beraberlerindekini tasdik edici bir hak/gerektir... De ki: madem ki mminlerdiniz, yleyse daha nce niin Allah Neblerini katlediyordunuz?.

92-) Ve lekad caekm Musa Bilbeyyinati smmettehaztmlcle min ba'dih ve entm zalimun; Andolsun ki Musa size (B srrnca) beyyineler (apak ayetler, mucizeler) ile gelmiti... Sonra siz, zalimler olarak, ondan sonra buza (y ilah) edindiniz.

93-) Ve iz ehazna miysakakm ve refa'na fevkakmtTur* huz ma ateynakm Bikuvvetin vesmeu* kalu sem'na ve asayna ve ribu fiy kulubihimulcle Bikfrihim* kul bi'se ma ye'murukm Bihi iymanukm in kntm muminiyn; Hani biz miysak almtk sizden ve Turu da fevknzde refetmitik... Size verdiimizi (Bi-) kuvvetle tutun ve iitin-dinleyin (demitik)... Onlar ise: ittik ve isyan ettik dediler... (Bi-) kfrleri yznden kalblerine buza iirildi (onunla sarho oldular)... De ki: eer mminlerseniz, imannzn (B srrnca) size emrettii ey ne ktdr!.

94-) Kul in knet lekmddarulahret indAllahi halisaten min duninNasi fetemennevlmevte in kntm sadikyn; De ki: ndAllahda Ahiret yurdu (dier) insanlara deil halis olarak sizin/size mahsus ise, eer sznzde sadksanz, o halde lm temenni etsenize!.

95-) Ve len yetemennevhu ebeden Bima kaddemet eydiyhim* vAllahu Aliymun Bizzalimiyn; Ellerinin nceden takdim ettikleri sebebiyle (B srrnca) onu (lm) asla temenni etmeyeceklerdir (negativ yk retenler, o parazitli ortamlarn ftri olarak holanmazlar)... Allah, zalimleri (B srrnca; onlarn vcudu ve hakikat olarak) Alimdir.

96-) Ve letecidennehm ahrasanNasi al hayatin, ve minelleziyne erek yevedd ehadhm lev yuammeru elfe senetin, ve ma huve Bimuzahzihhi minelazabi en yuammer* vAllahu Basyrun Bima ya'melun; (Raslm) Sen onlar (yahudileri) elbette, hayat zerine insanlarn en harisi bulursun... Bilfiil irke batanlardan bile... Onlardan her biri bin yl mr srmek ister... Halbuki onun uzun mr srmesi (B gereince) kendisini azabtan uzaklatracak deildir (zira azab kendinden kaynaklanyor)... Allah onlarn amellerini (B srrnca) Basyrdir.

97-) Kul men kne advven liCibriyle feinnehu nezzelehu al kalbike Biiznillahi musaddikan lima beyne yedeyhi ve hden ve bra lilmu'miniyn; De ki: Kim Cibriyle dman oldu ise (bilsin ki) muhakkak ki O, Biiznillah senin kalbin zere Onu (Kurn), kendinden ncekini tasdik edici, mminlere rehber ve mjde olarak indirmitir.

98-) Men kne advven Lillahi ve Melaiketihi ve Rusulihi ve Cibriyle ve Miykle feinnAllahe advvn lilkfiriyn; Kim Allaha (vahdete, varlndaki uluhiyyet hakikatna ve bu mekanizmaya), Onun meleklerine (kuvvelerine), Onun Rasllerine, Cibriyle (sisteme dnk akla) ve Miykale (himmet, rzk ilevine) dman olursa, muhakkak ki Allah kafirlerin (bu gerei reddedenlerin, bundan perdelilerin doal olarak) dmandr (artk ne yakiyn mmkndr ne de ah damarndan yakiyn olann seni brakmas?).

99-) Ve lekad enzelna ileyke ayatin beyyinatin, ve ma yekfuru Biha illelfasikun; Andolsun ki biz sana apak ayetler inzal ettik... Onlar (B gereince) fasklardan bakas inkar etmez.

100-) Evekllema ahedu ahden nebezehu feriykun minhm* bel ekseruhm la yu'minun; Bir ahidle muahede ettikleri her seferinde, onlardan bir frka onu bozup atmad m?... Hayr, onlarn ekseriyeti iman etmezler.

101-) Ve lemma caehm Rasln min ndillahi musaddikun lima meahm nebeze feriykun minelleziyne utlKitab* KitabAllahi verae zuhurihim keennehm la ya'lemun; Onlara indAllahdan beraberlerinde olan tasdik edici bir Rasl gelince, kendilerine Kitab

verilenlerden bir frka, sanki hi bilmiyorlarm gibi Kitabullah arkalarna attlar (oysa ehl-i kitab demek, diynli demektir; nasl Allah Sistemini ihmal ederler?).

102-) Vettebeu ma tetlueyatynu al mlki Sleymane, ve ma kefere Sleymanu ve lakinneeyatyne keferu yallimunenNasesshr* ve ma nzile alel melekeyni Bibabile harute ve marut* ve ma yallimani min ehadin hatta yekula innema nahn fitnetn fela tekfr* feyeteallemune minhma ma yuferrikune Bihi beynelmer'i ve zevcihi, ve mahm Bidarryne Bihi min ehadin ill Biiznillah* ve yeteallemune ma yedurruhm ve la yenfeuhm* ve lekad alimu lemeniterah ma lehu fiyl ahreti min halak* ve le bi'se ma erav Bihi enfsehm* lev knu ya'lemun; Sleymann (Bismillah zere zahir olan akl)n mlk (Rahmaniyetten kaynaklanan gc; ku dilini bilmesi, cinnler zerinde tasarrufu, rzgara hkmetmesi) hakknda onlar (yahudiler), o (ins ve cinn) eytanlarn okuduklarna (tlsmlara; evham, hayal rnlerine) tabi oldular (Halbuki) Sleyman kfretmemi/kafir olmamtr (mlkyle gafil deil; kudret ve kuvvetin, her trl tesir ve tasarrufun yalnz Allaha ait olduundan emin, mutmain) Lakin o eytanlar kafir olmulardr; insanlara sihri (nesnelere g isnad etmek) ve (Bi-) Babilde Harut ve Marut adl iki melek (meleke) zerine inzal olunan retiyorlard Oysa (o iki melek): Biz yalnzca bir fitneyiz/imtihan vesilesiyiz, sakn (sihir yaparak) kfretmeyin/kafir olmayn, demedike hibir kimseye retmezlerdi (nsanlar da) onlardan (Harut ve Maruttan) (Bi-) kendisi ile erkek kii ile einin arasn aacak eyleri reniyorlard Oysa onlar (sihir renmi kiiler) onunla Allahn izni (Bi-iznillah) olmadka hibir kimseye zarar veremezler Onlar kendilerine zarar vereni ve fayda vermeyeni reniyorlard Andolsun ki onu (sihri) satn alanlarn Ahirette (kudret-bilin boyutunda msbet) hibir nasibi olmayacan kati olarak bilmilerdir (Karlnda B srrnca) nefslerini/benliklerini sattklar (zdeletikleri) ey ne ktdr Keke bilselerdi.

103-) Ve lev ennehm amenu vettekav lemesbetn min ndillahi hayrn, lev knu ya'lemun; Eer onlar iman etmi ve (irkten) korunmu olsalard, indAllahdan olan bir sevab elbette daha hayrl olurdu... Keke bilselerdi.

104-) Ya eyyhelleziyne amenu la tekulu rana ve kulunzurna vesmeu ve lilkfiriyne azabn eliym; Ya iman edenler, (Hz.Raslullaha) raina (bizi gzet, bizi bekle, bizi dinle; biz de seni?) demeyin; unzurna (bize nazar et-bak) deyin ve dinleyin... Kafirler iin elim azab vardr.

105-) Ma yeveddlleziyne keferu min ehlilKitabi ve lelmrikiyne en ynezzele aleykm min hayrin min Rabbikm* vAllahu yahtassu BirahmetiH men yea'u, vAllahu zlfadlil azym; Ehl-i Kitabtan kafir olanlar ile mrikler, Rabbinizden size bir hayr indirilmesini istemezler... (Ancak) Allah rahmetini (B srrnca) dilediine has klar (zel rahmeti vardr)... Allah, ZlFadlilAzymdir.

106-) Ma nensah min ayetin ev nnsiha ne'ti Bi hayrin minha ev misliha* elem ta'lem ennAllahe al klli ey'in kadiyr; Biz bir ayeti nesh eder (hkmn iptal eder) yahud unutturursak, ondan daha hayrlsn veya mislini (B srrnca) getiririz (biz, ondan daha hayrlsn veya mislini getirmedike, bir ayeti nesh etmeyiz veya unutturmayz)... Bilmedin mi ki Allah her eye kadirdir?.

107-) Elem ta'lem ennAllahe leHU mlksSemavati vel Ard* ve ma lekm min dunillahi min veliyyin ve la nasyr; Bilmedin mi ki Semavat ve Arzn mlk Allahndr (tm varlnzda tasarruf eden Allahdr; sizde orta yoktur; siz lsnz)... Ve (ey mminler) sizin iin Allahdan ayr ne bir Veliy ve ne de bir Nasyr vardr.

108-) Em triydune en tes'elu Raslekm kema sile Musa min kablu, ve men yetebeddelil kfre Bil imani fekad dalle sevaessebiyl; Yoksa siz de Raslnzden daha nce Musadan sual edildii/istendii (BAKARA: 55-61) gibi sual etmeyi mi diliyorsunuz?... Kim imanla kfr (B gereince) tebdil ederse yolun denge noktasn saptrm olur.

109-) Vedde kesiyrn min ehlil Kitabi lev yeruddunekm min ba'di imanikm kffara* haseden min ndi enfsihim min ba'di ma tebeyyene lehmlHakk* fa'fu vasfehu hatta ye'tiyAllahu BiemriH, innAllahe al klli ey'in kadiyr;

Ehl-i Kitabtan bir ou, Hak kendilerine tebeyyn ettikten sonra, nefsleri indinden olan bir hased yznden, sizi imannzdan sonra kfre dndrmek ister... (Ey mminler) Allah, Emrini getirinceye dein/ya da (B srrnca) Allah Emri (olarak) gelinceye kadar affedin ve musamaha gsterin... Muhakkak ki Allah her eye kadirdir.

110-) Ve ekymus Salate ve atuzZekate, ve ma tukaddimu lienfsikm min hayrin teciduhu indallah* innAllahe Bi ma ta'melune Basyr; Ve namaz ikame edin, zekat verin... Nefsleriniz/kendiniz iin (nceden) hayrdan ne takdim ederseniz indAllahda onu bulursunuz... Muhakkak ki Allah amellerinizi (B srrnca) Basyrdir.

111-) Ve kalu len yedhulel cennete ill men kne huden ev nesara* tilke emaniyyhm* kul hatu brhanekm in kntm sadikyn; Dediler ki: Yahudi veya Nasara olandan bakas asla cennete giremeyecek... Bu onlarn kuruntulardr (zira hem onlarn adetlemi-rfi dinleri ile cennetin bir balants yoktur; hem de Allah, onlara olan zuhuru ve onlara olan vadi ile kaytlanamaz)... De ki: Eer doru syleyenler iseniz, hadi getirin burhannz (itiraz edilemez kantnz).

112-) Bela men esleme vechehu Lillahi ve huve muhsinun felehu ecruhu nde Rabbihi, ve la havfn aleyhim ve la hm yahzenun; Hayr (i onlarn sand gibi deil), Kim muhsin olarak (varlnn Hakka ait olduu mahadesiyle) vechini (aikar olan varln) Allaha teslim ederse (fena-i tam olursa; Zaten vechin Onun Esmasnn belli bir zuhurundan baka bir ey deildir), ite onun ecri Rabbi indindedir... Onlara korku yoktur ve onlar mahzun da olmazlar.

113-) Ve kaletil yehud leysetinnesara al eyin, ve kaletinnesara leysetilyehud al eyin ve hm yetlunel Kitab* kezlike kalelleziyne la ya'lemune misle kavlihim* fAllahu yahkm beynehm yevmel kyameti fiyma knu fiyhi yahtelifun; Yahudiler: Nasara, (saylacak) bir ey zere deildir dediler... Nasara da:Yahudiler, (saylacak) bir ey zere deildir dediler... Ve bunlar Kitab da tilavet edip dururlar?... Bilmeyenler (ehl-i kitab olmayan mrikler) de tpk onlarn dedii gibi sylediler... htilaf ettikleri hususta, Allah hkmeder aralarnda, kiyamet gn.

114-) Ve men azlem mimmen menea mesacidAllahi en yzkera fiyhesmuHU ve sea fiy harabiha* laike ma kne lehm en yedhuluha ill haifiyn* lehm fiyddnya hzyn ve lehm fiyl ahreti azabn azym; Allah mescidlerinde, Onun isminin (zel ismi ALLAH; ki, kalbler Allah zikri ile tatmin olur, RAD: 28) zikredilmesine mani olandan ve onlarn harab olmasna alandan (nefsani yaayandan) daha zalim kim olabilir?... Byleleri oralara ancak (namaz-secde iin) korka korka girebilmelidir... Onlar iin dnyada rsvaylk vardr... Ahirette ise aziym azab yine onlarndr.

115-) Ve Lillahil meriku vel marib feeynema tvellu fesemme VECHULLAH * innAllahe Vasiun Aliym; Marik (dou, doma yeri) de marib (bat, batma yeri) de Allahndr (Onun Esmasnn aa kdr, 2: 107)... O halde nereye dnerseniz Allahn vechi oradadr... Muhakkak ki Allah Vasidir, Aliymdir.

116-) Ve kalttehazAllahu veleden sbhaneHU, bel leHU ma fiysSemavati vel Ard* klln leHU kanitun; Ve dediler ki: Allah ocuk edindi... Subhandr O... Bilakis Semavat ve Arzda ne varsa Onundur... Hepsi Ona kanittir/boyun eicilerdir.